„რეზონანსი“: რატომ იზრდება ევრაზიული კავშირის მომხრეთა რაოდენობა?
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: რუსეთთან ურთიერთობა და პრორუსული ძალები საქართველოში, ევროვიზალიბერალიზაცია
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ზაზა ფირალიშვილთან: „რას ეძახის რუსეთი „ურთიერთობათა დარეგულირებას”? ჩვენი სასოფლო სამეურნეო საქონლის თავის ბაზრებზე შეშვებას?“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ უფლებადამცველ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: „ჩვენ ვაშინგტონზე მაღალი წარმოდგენა გვაქვს და ვიცით, რომ ამერიკა ამაში არ ჩაერევა, მაგრამ…“
„ალია“: ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: რა უნდა გააკეთოს თავდაცვის ახალმა მინისტრმა? ანტიტერორისტული სტრუქტურების გაძლიერება, არმიის მშენებლობაში უცხოური მოდელების გათვალისწინება…
———————-
„რეზონანსი“, 14 მაისი, 2015 წელი
რატომ იზრდება ევრაზიული კავშირის მომხრეთა რაოდენობა?
ლიკა ამირაშვილი
NDI-ის კვლევის მიხედვით, შეკითხვაზე, მისაღებია თუ არა საქართველოს გაწევრიანება ევრაზიის კავშირში? – დადებითი პასუხი 31%-მა გასცა. 41%-მა აღნიშნა, რომ ეს მიუღებელია, დანარჩენებმა კი პასუხზე უარი თქვეს ან აირჩიეს კატეგორია “არ ვიცი”. რაც შეეხება საქართველოს მთავრობის გაცხადებულ მიზანს, ქვეყანა გახდეს ნატოს წევრი – გამოკითხულთა უმეტესობა – 65% დადებითად აფასებს, 20%-სთვის კი ეს მიუღებელია.
გარდა ამისა, საქართველოს მთავრობის მიერ ევროკავშირთან ასოცირების შესახებ ხელშეკრულების ხელმოწერა მისაღებია 68%-სთვის, მიუღებელი კი 16 %-სთვის. რესპონდენტთა 25% “სრულად ეთანხმება” მოსაზრებას, რომ საქართველო მეტ სარგებელს მიიღებს ევროატლანტიკური ინტეგრაციით, 24% კი – “ეთანხმება”.
რაც შეეხება მოსაზრებას, რომ საქართველო მეტ სარგებელს მიიღებს, თუ რუსეთთან უკეთესი ურთიერთობის ჩამოყალიბების სანაცვლოდ უარს იტყვის ევროატლანტიკურ ინტეგრაციაზე – მას “სრულად ეთანხმება” 11% და “ეთანხმება” 15 პროცენტი. არცერთ აღნიშნულ მოსაზრებას არ ეთანხმება 6%, არ იცის 17%-მა, 1%-მა კი პასუხზე უარი განაცხადა.
„თქვენი აზრით, რატომ იზრდება ევრაზიული კავშირის მომხრეთა რაოდენობა?“ - ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოებისათვის ცნობილ ადამიანებს მიმართა.
გოგი თორაძე (რეჟისორი): მას შემდეგ, რაც საქართველო დამოუკიდებელი ქვეყანა შედგა, სულ ამბობენ, რომ ნატოში შევდივართ. ბედნიერები ვიყავით, რომ დასავლეთისკენ მივდიოდით. ხალხის უმეტესი ნაწილი ამით დაიღალა. დასავლეთით იმედგაცრუებულია. რა თქმა უნდა, ხალხის კატეგორია არსებობს, რომელიც აგიტაციას ეწევა, რომ ჩვენი ცნობიერება შეატრიალოს და ევრაზიის მომხრეთთა რაოდენობა გაზარდოს.
დასავლეთიდანაც მოვლენების განვითარება იწელება, ხალხს ხელი აქვს უკვე ჩაქნეული, რადგან ჯერ არაფერი გაკეთებულა. ევრაზიის კავშირის მომხრეთა ნაწილი ფინანსურად არის დაინტერესებული, ნაწილი პრინციპულად ერთ პოზიციაზე დგას.
პროცენტული მაჩვენებლის გაზრდა ძალიან ცუდია. ამიტომ ვფიქრობ, რომ რეალურად დასავლეთს უნდა გავაგებინოთ, რომ ყველაფერი ოპერატიულად გაკეთდეს. უმრავლესობას სურს, რომ ევროკავშირში შევიდეთ, მათ შორის მეც მინდა, რომ დამოუკიდებელ და ცივილიზებულ ქვეყანაში ვიცხოვროთ.
თემურ ნანეიშვილი (ფიზიოლოგი): დარწმუნებული არ ვარ, რომ ენ-დი-აი-ის კვლევა იმ რეალობას ზუსტად გამოხატავს, რაც საზოგადოებაში არსებობს. თუ ზრდის ტენდეცია შეინიშნება, ალბათ იმიტომ, რომ ქვეყანაში ასეთი დაბალი ეკონომიკური მაჩვენელია. მთავრობა ხალხს ცხოვრების დონის გაუმჯობესებას ჰპირდებოდა.
ევრაზიულ კავშირში შესვლის სურვილი შეიძლება იმ ფაქტორით იყოს განპირობებული, რომ ხალხი მთავრობისგან მეტს ელოდა. თუ ხელისუფლება ამას გაითვალიწინებს და მარტო იმას არ დააბრალებს, რომ ენ-დი-აი სანდო არ არის, ყველაფერს მოევლება.
გია ბუღაძე (ფერმწერი): ძალიან რთული შეკითხვაა, ერთმნიშვნელოვანი პასუხი, რა თქმა უნდა, არ არსებობს, თუმცა რამდენიმეს გამოვყოფდი. პირველ რიგში, ვფიქრობ, პრობლემაა ჩვენი ეკონომიკური მდგომარეობა. ასევე ამის მიზეზია დღევანდელი მმართველი პარტიის სრულიად უგუნური პოლიტიკა.
მერე, რა თქმა უნდა, ევროპის ეს ფრთხილი და, ვფიქრობ, არაგამართლებული პოლიტიკა რუსეთისადმი. ძალიან ხშირად დასავლეთის ეს ფრთხილი პოლიტიკა, რომელსაც რუსეთის მიმართ აწარმოებს, უკან ძალიან მძიმედ უბრუნდება.
როდესაც მთელ სამყაროში მატერიალიზმი და მოგებაზე ორიენტირებული პოლიტიკა ბატონობს, რა თქმა უნდა, დიქტატურული რეჟიმი, როგორიც რუსეთშია, ამაზე ხელს ითბობს. რეალურად ორი უბედურება ტრიალებს – სიფრთხილე ევროპისა, რომელიც გონიერების სახით გვევლინება და რომელიც მათთვის წინდაუხედაობას ნიშნავს. ბოლოს, რა თქმა უნდა, ჩვენი მთავრობისა და ხელისუფლების სრულიად უსახური პოლიტიკა და ქმდება.
გრიგოლ გაგნიძე (იურისტი): 9 წლის მანძილზე ეკონომიკური და სოციალური მდგომარეობა არ გამოსწორებულა. გარკვეულწილად საზოგადოებას დასავლეთის მხრიდან დადებითი მოლოდინი ჰქონდა. ამაზე მოქმედებს ლარის გაუფასურებაც, ამერიკასა და ევროპას რეალურად ამის მოგვარება შეუძლიათ. ეს 31 პროცენტი, ხალხის გულგატეხილობამ გამოიწვია.
ასევე არის კიდევ ერთი მიზეზი, ვინაიდან რუსეთი ჩვენი მეზობელია, ვერც საქარველო ვერ გადაადგილდება სხვაგან და ვერც რუსეთი. აქედან გამომდინარე საზოგადოების ნაწილს, რუსეთთან ურთიერთობის დალაგება სურს. ალბათ ერთ-ერთი მიზეზი იმისა, რომ ევრაზიული კავშირის მომხრეთა რაოდენობა გაიზარდა, რუსეთთან ურთიერთობის დალაგების სურვილია.
„რეზონანსი“, 14 მაისი, 2015 წელი
ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: რუსეთთან ურთიერთობა და პრორუსული ძალები საქართველოში, ევროვიზალიბერალიზაცია
საქართველოს პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი სესიაშვილი „რეზონანსის“ კორესპონდენტს იაგო ნაცვლიშვილს, საშინაოპოლიტიკურ საკითხებთან ერთად, რუსეთთან და ევროკავშირთან ურთიერთობის საკითხებზეც ესაიბრება.
გთავაზობთ ამონარიდს:
– რამდენიმე დღის წინ, 9 მაისს, გორში ვნახეთ სტალინისა და რუსეთის მხარდამჭერი აქცია. „ენ-დი-აის“ კვლევებშიც ჩანს, რომ იმატა რუსეთის მომხრეთა რიცხვმა. რისი გამოძახილია ეს?
– დამატებითი პრობლემების წარმოჩენა სწორად არ მიმაჩნია. ქვეყანას აქვს არჩეული პროდასავლური კურსი. აქვს არჩეული პროდასავლური კურსი. ჩვენი ევროპული არჩევანი გადახედვას არ ექვემდებარება. ვისაც სურს ამ გზაზე თავისი წვლილი შეიტანოს, ყველას მივესალმებით, ვინც უნდა იყოს ის. რაც შეეხება რამდენიმე ასეულ ადამიანს, რომელსაც განსხვავებული აზრი აქვს, ეს მათი არჩევანია. ამის გამო, რა თქმა უნდა, გული მწყდება, რომ იმ ფონზე, როდესაც რამდენიმე წლის წინ რუსეთმა აგრესია მოიტანა ჩვენზე და მოახდინა ტერიტორიების ოკუპაცია, ვიღაცას კიდევ გაუჩნდა წითელი დროშის ფრიალის სურვილი, მაგრამ ეს არის დემოკრატია. ევროპულ ქვეყნებში ფაშისტური ორგანიზაციებიც არსებობს, კომუნისტურიც და მათზე უარესებიც. დემოკრატიის არსი ს წორედ იმაში მდგომარეობს, რომ სხვისი აზრის გამოხატულება დაცული უნდა იყოს.
– პრორუსული ძალების გაძლიერებას ვერ ხედავთ?
– არა მგონია, რომ ეს ასე იყოს. ამაში აბსოლუტურად დარწმუნებული ვარ. ეს არის საინფორმაციო პოლიტიკის გავლენა. არც კი მგონია, რომ ოდესმე იყოს ისე, რომ რამე კავშირი გვქონდეს ქვეყანასთან, რომელმაც ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაცია მოახდინა და ჩვენი ჯარისკაცები დახოცა.
– ორი კვირაც აღარ რჩება რიგის სამიტამდე. იქამდე კი გამოქვეყნდა ევროკომისიის დასკვნა, სადაც ნათქვამია, რომ ზოგიერთ საკითხთან დაკავშირებით ვერ დავაკმაყოფილეთ მოთხოვნები. რას ველოდებით სამიტისგან?
– ყველაფერი შეფასებითია. რიგ საკითხებში დავეთანხმები ევროკავშირის შეფასებას, ზოგ ნაწილში ვერ დავეთანხმები. მიმაჩნია, რომ შესაძლებლობის მაქსიმუმი იყო მიღწეული და ჩვენი საზოგადოების და ხელისუფლების გადასაწყვეტია, როგორ დაარეგულირებს ამა თუ იმ საკითხს. ვფიქრობ, რომ ვალდებულებების უდიდესი ნაწილი შესრულდა. ეს არის პროცესი, რომელიც სირთულეებანაც არის დაკავშირებული. ვერავინ მოგვახვევს თავს თავიანთ მოდელს. საქართველოს აქვს თავისი სისტემა და ამის შესაბამისად ვსაზღვრავთ საკითხებს.
– ვიქტორ დოლიძე ამბობს, რომ მიგრაციის და თავშესაფრის თემაზე ორი ბრიფინგი გამართა, რაც ხელისუფლებამ არ გაითვალისწინა, საბოლოოდ აღმოჩნდა, რომ ევროკავშირშიც ასე ფიქრობენ…
– მიგრაციის პოლიტიკასთან მიმართებაში ხელისუფლებამ ძალიან დიდი ნაბიჯი გადადგა. ჩვენ როდესაც ხელისუფლებაში მოვედით, ამ მიმართულებით პრაქტიკულად აგური აგურზე არ იყო დადებული. ერთი ნაბიჯი არ იყო გადადგმული. ერთ-ერთი მთავარი წარმატება სწორედ მიგრაციის პოლიტიკის განსაზღვრა და შესაბამისი პოლიტიკის გატარება იყო. სადაც ცარიელი სივრცე დაგვხვდა, იქ ჩვენ კოშკი ავაშენეთ. ამიტომ ვთქვი, რომ ყველფერი შედარებით და შეფასებითია.
– ამ ყველაფრის გათვალისწინებით სამიტისგან ვიზალიბერალიზაციას ისევ ველოდებით?
– ეს საკითხი მხოლოდ ერთი სახელმწიფოს კონტექსტში არ განიხილება. თემა არის საქართველო-მოლდოვა-უკრაინა. როგორც ჩანს, ევროკავშირი გარკვეული ბალანსის დაცვას აპირებს.
– თუმცა, ჩვენგან განსხვავებით ვიზა-ლიბერალიზაცია მოლდოვას აქვს…
– მოლდოვას უფრო ადრეც ჰქონდა რუმინეთთან უვიზო მიმოსვლა. ამან პროცესი დააჩქარა. მეორე მხრივ, მოლდოვამ ამ ვადებულებების შესრულება საქართველოზე ორი წლით ადრე დაიწყო. ამასაც ხაზი უნდა გაესვას. წინა ხელისუფლებამ ამ მიმართულებით ფაქტობრივად ხელი არ გაანძრია. დავუბრუნდები თქვენს კითხვას, ევროკავშირი განიხილავს ამ საკთიხს სამი ქვეყნის კონტექსტში, ამიტომ ერთ ქვეყანას მიცეს ყველაფერი და მეორეს არაფერი, ეს, როგორც ჩანს, გარკვეულ პრობლემას წარმოქმნის. ამასაც გარკვეული ზეგავლენა აქვს.
„რეზონანსი“, 14 მაისი, 2015 წელი
ინტერვიუ ზაზა ფირალიშვილთან: „რას ეძახის რუსეთი „ურთიერთობათა დარეგულირებას“? ჩვენი სასოფლო სამეურნეო საქონლის თავის ბაზრებზე შეშვებას?“
ინტერვიუში ფილოსოფოსი ზაზა ფირალიშვილი, ჟურნალისტ ია აბულაშვილთან, საქართველოს საშიანაო და პოლიტიკურ საკითხებზე საუბრობს, კერძოდ, კომენტარს უკეთებს საქართველო-რუსეთის ურთიერთობების ამსახველ მოვლენებს. გთავაზობთ ამონარიდს ინტერვიუდან:
“რეზონანსი“: თბილისში წმ. გიორგის ორდენის ბაფთიანი ადამიანები გამოჩნდნენ. როგორ ფიქრობთ, ყურადღება არ უნდა მივაქციოთ ამას, როგორც ჩრდილოელი მეზობლების მიერ დაგეგმილ კიდევ ერთი პროვოკაციას, თუ ამ ფაქტის უგულებელყოფა დაუშვებელია?
ზაზა ფირალიშვილი: პოლიტიკა ხშირად სიმბოლოთა ენაზე ამბობს თავის სათქმელს. როგორიც უნდა იყოს ამ “ბაბთის” წარსული, დღეს ის რუსული ნეოიმპერიალისტური რევანშიზმის სიმბოლოა. პუტინისტმა პროპაგანდისტებმა ის მეორე მსოფლიო ომს დაუკავშირეს და ისე გვთავაზობენ. ცხადია, ესაა ერთგვარი იმპერიალისტური ეშმაკობა.
არადა მეორე მსოფლიო ომს თავისი მიზანდასახულება და სიმბოლოები ჰქონდა. წმ. გიორგის ბაფთის დაკავშირება მასთან მხოლოდ იმას ნიშნავს, რომ ამ ომში გამარჯვებას დღევანდელი რუსული პოლიტიკა ცივი ომის შედეგების რევიზიას უკავშირებს.
ამით ისინი თავადვე ცვლიან ამ ომში გამარჯვების ისტორიულ იდეას. თუ ადრე ეს იდეა ბოროტების დამარცხება იყო, დღეს ის რუსული იმპერიის ძლევამოსილი სვლით შეცვალეს. ცხადია, ამით თავადვე აუცხოვებენ ამ გამარჯვებისაგან იმ ხალხებს, რომლებმაც მონაწილეობა მიიღეს ომში და სრულიადაც არ არიან რუსული იმპერიის რეანიმაციაზე თანახმა.
ლოგიკურად ისმის კითხვა: რას ვზეიმობთ ცხრა მაისს – ფაშიზმზე გამარჯვებას, თუ რუსული იმპერიის ძლევამოსილებას? ეს ორი რამ ნამდვილად არ არის ერთი და იგივე.
აქ კიდევ ერთი რამ არის მნიშვნელოვანი. ჩვენ ხშირად ვსაუბრობთ რუსეთთან ურთიერთობის დარეგულირების აუცილებლობაზე. როდესაც აქ ახლა დღევანდელი რუსული ნეოიმპერიალიზმის სიმბოლოს გვიფრიალებენ, შეიძლება კი მივიჩნიოთ, რომ დიალოგის მეორე მხარესაც სურს ჩვენთან ურთიერთობის დარეგულირება? ან საერთოდაც, რას ეძახის იგი “ურთიერთობათა დარეგულირებას”? ჩვენი სასოფლო სამეურნეო საქონლის თავის ბაზრებზე შეშვებას? სამხედრო თავდასხმის საფრთხის განელებას? აშკარაა, რომ ამ დარეგულირებაში რუსული მხარე არასგზით არ გულისხმობს ჩვენი კანონიერი ტერიტორიული ინტერესების აღიარებას.
ამის გარეშე, ეჭვი არ არის, ყოველგვარი მცდელობა აზრს კარგავს. ამის ნაცვლად ცდილობენ, რომ საინფორმაციო შტურმით გააბრუონ ჩვენი თანამოქალაქეები და ახალი მონობისათვის მოამზადონ ნიადაგი, თუნდაც ამ მონობას ყველაზე მომხიბლავი სახელი ერქვას.
მოკლედ რომ ვთქვა, წმინდა გიორგის ორდენის ბაფთა დღეს იმ იდეოლოგიას განასახიერებს, რომლისთვისაც ქართული სახელმწიფოებრიობა ისტორიული ნონსენსია. ერთხელ ქალბატონმა ნაირა გელაშვილმა მითხრა, რომ რუსეთი არ არის სახელმწიფო. ეს არის, უმალ, სტიქიური ძალა, რომელთან დიალოგიც შეუძლებელიაო. დავამატებდი, რომ ეს სტიქიური ძალა დღევანდელმა პუტინიზმმა რუსული “ლაგერების” კრიმინალური მორალით აღჭურვა და ისე მიუშვა თავის მეზობლებზე. სამწუხარო ისაა, რომ დასავლეთმა ჯერაც ვერ გაიაზრა, რა ხდება და რომ დასავლელი პოლიტიკოსების მნიშვნელოვანი ნაწილი დღემდე იმ ილუზიის ტყვეობაშია, რომლის თანახმადაც დაყვავებით, სამართლიანობასა და ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებზე აპელირებით ამ სტიქიური ძალის დაოკება შესაძლებელია.
რაც შეეხება ჩვენს პასუხს: კანონის ფარგლებში მოქცეული ნებისმიერი გაწონასწორებული პასუხი დასაშვებია. ვერავინ დამსჯის იმის გამო, რომ ვინმეს ხელს არ ჩამოვართმევ, ვინმეს მოვუწოდებ, რომ ჩემს სახელმწიფოებრივ ღირსებას პატივი სცეს, ან ვინმეს პოზიციას საჯაროდ უზნეოდ მივიჩნევ.
თუკი ყაზახებმა, ბელორუსებმა, ესტონელებმა და გერმანელებმა შეძლეს მათ ქვეყანაში ამ სიმბოლოს ფრიალს წინ აღდგომოდნენ, რატომ დუმს ჩვენი ხელისუფლება? ცხადია, მისი წარმომადგენლებისაგან არ მოვითხოვთ სააკაშვილისეულ ცეცხლოვან რიტორიკას, კიდევ უარეს შედეგებს რომ მოიტანდა. მაგრამ ამ უკანასკნელის ალტერნატივა არ შეიძლება იყოს ისეთი უიდეო პრაგმატიზმი, ერთი შეხედვით, სახელმწიფოებრივ ინტერესებს, რომ ემსახურება, მაგრამ თავად სახელმწიფოებრიობის იდეას აკნინებს და საფრთხეს უქმნის. ხანდახან ვფიქრობ, რომ ჩვენს ბედისწერას კონკრეტული სახე აქვს და მას რუსეთი ჰქვია. სამყარომ უკვე ორჯერ შეგვახვედრა მას, ნაწილობრივ, გარემოებათა მიზეზით, ნაწილობრივ კი, ჩვენი თავქარიანობის, ზერელობისა და მორალური რელატივიზმის გამო. ღმერთმა არ ქნას, რომ ეს მესამედაც მოხდეს.
„ახალი თაობა“, 14 მაისი, 2015 წელი
ინტერვიუ უფლებადამცველ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: „ჩვენ ვაშინგტონზე მაღალი წარმოდგენა გვაქვს და ვიცით, რომ ამერიკა ამაში არ ჩაერევა, მაგრამ…“
ინტერვიუში „უფლებადამცველთა გაერთიანების“ ხელმძღვანელი ნიკოლოზ მჟავანაძე ამერიკული „ენ-დე-აი“-ს მიერ ჩატარებული სოციოლოგიური გამოკითხვის შედეგებს არ ეთანხმება და იგი ვარაუდს გამოთქვამს, რომ ეს ყველაფერი ხელოვნურადაა გაყალბებული. აქედან გამომდინარე, იგი, სხვა არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენელებთან ერთად, ამ ორგანიზაციის თბილისის ოფისთან საპროტესტო აქციის ჩატარებაში მონაწილეობს.
გთავაზობთ ბამონარიდს ინტერვიუდან:
ნიკოლოზ მჟავანაძე: „არის ვერსია, რომ სერიოზულ გარიგებასთან გვაქვს საქმე, რომელიც ხელისუფლებაში „ნაციონალების“ დაბრუნება-მოყვანას შეეხება. ისინი ვერასოდეს დაბრუნდებიან ხელისუფლებაში თუ არ მოხდება გარიგება მონათესავე პარტიებთან. მხედველობაში რესპუბლიკლები და თავისუფალი დემოკრატები მყავს. დასავლეთში მოკალათებული გარკვეული ძალები ამ სამ პარტიას ერთ ბლოკად შეკრავენ და ხელი თუ არ შევუშალეთ ხელისუფლებაშიც მოიყვანენ. საქართველოში მხოლოდ 3 პარტია აღიქმება პროდასავლურ ძალად. მათ ხელისუფლებაში მოსაყვანად ყველაფერს გააკეთებენ.
კიდევ ერთხელ მოვუწოდებ ხელისუფლებას გამოფხიზლებისაკენ, კიდევ ერთხელ ვეუბნები მათ, რომ ქვეყანაში სახელმწიფო გადატრიალება დაიწყო. „ნაციონალები“ „რესპუბლიკელებს“ და „თავისუფალ დემოკრატებს“ რევოლუციისათვის ამზადებენ. თუ ეს პროცესი დაიწყება, არავის გაგიკვირდეთ აშშ-ის საელჩოსთან მრავალათასიანი აქციის გამართვა.
– გინდათ თქვათ, რომ ამ რევოლუცია-გადატრიალების უკან ამერიკის შეერთებული შტატები დგას?
- ჩვენ ვაშინგტონზე მაღალი წარმოდგენა გვაქვს და ვიცით, რომ ამერიკა ამაში არ ჩაერევა, მაგრამ არსებობენ კონკრეტული ჯგიფები, რომლებიც „|ნაციონალებს“ ღიად მფარველობენ.
ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: რა უნდა გააკეთოს თავდაცვის ახალმა მინისტრმა? ანტიტერორისტული სტრუქტურების გაძლიერება, არმიის მშენებლობაში უცხოური მოდელების გათვალისწინება…
ინტერვიუში უსაფრთხოების საკითხთა ექსპერტი ვახტანგ მაისაია „ალიას“ ჯურნალისტს ლევან ჯავახიშვილს საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს წინაშე მდგარ გამოწვევებზე ესაუბრება. გთავაზობთ ამონარიდს:
ვახტანგ მაისაია: ახალმა მინისტრმა უნდა გააკონტროლოს, რომ თავდაცვის სამინისტროს სპეცსამსახურების კადრები თუ ტექნიკური რესურსები, არ იქნეს გამოყენებული პოლიტიკური ან კერძო მიზნებისთვის, ფარული მოსმენების, თვალთვალისთვის, ფარული გადაღებებისა და სხვა ამგვარი უკანონო და უსანქციო ქმედებებისთვის, რაც სააკაშვილის დროს ნორმად ითვლებოდა. კი, ახალი ხელისუფლების პირობებში ამგვარი ფაქტები არ დაფიქსირებულა, მაგრამ საფრთხე კვლავ არსებობს, რადგან სისტემაში მრავლად არიან ის ადამიანები, ვინც ამ უკანონობას სჩადიოდნენ. თავდაცვის სამინისტრომ, ასევე, უნდა გააძლიეროს ანტიტერორისტული სტრუქტურები, ცხადია, ნატო-სთან თანამშრომლობის ფორმატში.
- შს სამინისტროში ხომ არის კონტრტერორისტული სამსახური და მას სწორედ ტერორიზმთან ბრძოლა ევალება?
- გასაგებია, მაგრამ ეს არ არის საკმარისი. ხალიფატი საქართველოს უკვე აშკარად ემუქრება და კონკრეტული საფრთხეები მალე, შესაძლოა, ჩვენს ტერიტორიაზეც გამოჩნდეს. ხალიფატი აღარ არის ტერორისტული ორგანიზაცია, რომ მას კონტრტერორისტული ცენტრი მარტო გაუმკლავდეს. ხალიფატი არის ჰიბრიდული კვაზი სახელმწიფო, რომელსაც გააჩნია სრულმასშტაბიანი სამხედრო შეიარაღებული ფორმირებები, ეფექტური სპეცსამსახურები, ეს საკითხიც აუცილებლად უნდა ჩაიდოს ახალ სამხედრო დოქტრინაში. ხალიფატს რომ ფეხის მოსაკიდებელი აქვს საქართველოში, ეს პანკისის ხეობაში განვითარებულმა მოვლენებმაც დაადასტურა, როცა ათეულობით ადგილობრივი რელიგიურ ომში საბრძოლველად წავიდა თუ წაიყვანეს. პანკისის გარდა, ეს შესაძლოა, საქართველოს სხვა რეგიონებშიც მოხდეს _ ქვემო ქართლსა და აჭარაში. ამდენად, პრობლემა ძალიან ღრმა და სერიოზულია და მას მარტო კონტრტერორისტული ცენტრი ვერ გაუმკლავდება.
თინა ხიდაშელმა აუცილებლად უნდა აღადგინოს სამხედრო-პოლიტიკური კვლევების ცენტრი. ასევე, სამხედრო მეცნიერება, რომელიც მიხეილ სააკაშვილმა საერთოდ ჩაკლა. წარმოუდგენელია, ქვეყანას ჰყავდეს ჯარი, ჰქონდეს თავდაცვის სამინისტრო და არ ჰქონდეს სამხედრო მეცნიერება. საქართველო, მგონი, ერთადერთი ქვეყანაა, რომელიც ასეთ მდგომარეობაშია.
ცხადია, სამხედრო მეცნიერება თავისთავად გააძლიერებს სამხედრო აკადემიას, ეს კი, კვალიფიციური ოფიცრების მომზადებას დიდად წაადგება.
- ქვეყანა ოკუპირებულია რუსეთის მიერ, რუსული საფრთხეებისგან თავდასაცავად რა უნდა გააკეთოს ახალმა მინისტრმა?
- ისევ და ისევ ნატო-ს სტრუქტურებთან მჭიდრო თანამშრომლობა, ერთობლივი სამხედრო ღონისძიებების გააქტიურება, მხოლოდ ეს არის რუსული საფრთხეებისგან დაცვის პრევენცია, მცოცავი ოკუპაციის შეჩერების საშუალება. სხვა გზა, უბრალოდ, არ არსებობს, მარტონი, საგარეო მხარდაჭერის გარეშე, ვერაფერს გავხდებით რუსეთთან და მისგან მომავალ საფრთხეებს ვერ შევაკავებთ. თინა ხიდაშელი ამას რომ გააკეთებს, სწორედ იმიტომ დანიშნეს თავდაცვის მინისტრად და ეს ის საკითხია, სადაც ჩემი რჩევა ნამდვილად არ სჭირდება მინისტრს და ამას უჩემოდაც გააკეთებს.
- რომელი ქვეყნის ჯარის მოდელის გადმოღება იქნება საქართველოსთვის ოპტიმალური? მთლად კონკრეტული ქვეყნის ჯარის კოპირებას ნუ მოვახდენთ, მაგრამ მაინც რომელი გამოადგება მისაბაძად ჩვენს ქვეყანას?
- მაგალითად, შვეიცარიას საკმაოდ ძლიერი და მობილური არმია ჰყავს, ყველა სტრუქტურა გამართულია და ძალიან ეფექტურად მუშაობს სარეზერვო სისტემები. ასევე, კარგი იქნება, თუ მივბაძავთ ისრაელს და მის მაგალითზეც შევქმნით ძლიერ სადაზვერვო სტრუქტურებსა და ასევე, ძლიერ, მობილურ სამხედრო სტაფს. ისრაელი ჩვენსავით პერმანენტული საფრთხეების ქვეშ ცხოვრობს და თავდაცვის სისტემაც ამის კვალობაზეა მოწყობილი. შვეიცარიის სარეზერვო სისტემისა და ისრაელის სამხედრო მოდელების შერწყმას თუ მოვახდენთ, ეს იქნება საუკეთესო ვარიანტი, ჩემი აზრით.
დაბოლოს, თინა ხიდაშელმა თავდაცვის სტრუქტურებში აუცილებლად უნდა დააბრუნოს „მუხროვანის ამბოხის“ დროს დათხოვნილი ოფიცრები, ასევე, `ენვერის საქმის~ მონაწილე სამხედრო მფრინავები და აღადგინოს სამართლიანობა. ეს ხალხი ქვეყნის მტრებად წარმოაჩინეს სრულიად უსაფუძვლოდ, ზოგი დაიჭირეს და ზოგიც გააქრეს სისტემიდან. სააკაშვილის რეჟიმის მიერ განწირული ეს პროფესიონალები ქვეყანას სჭირდებიან.