„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გიორგი ახვლედიანთან: „რუსებისთვის ოკუპანტის ძახილი არ გამოგვადგება“
„ალია“: ინტერვიუ გიგლა ბარამიძესთან: „ამ შემთხვევაში ნინო ბურჯანაძეს რა შეეძლო გაეკეთებინა? ტელეფონით დაერეკა, გადაწიეთ უკან საოკუპაციო ზოლიო?..“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ნიკოლოზ ვაშაკიძესთან: „კრემლთან სტრატეგიულ დათმობაზე წასვლა ქვეყნის დაღუპვის ტოლფასია“
„რეზონანსი“: უნდა გაუქმდეს თუ არა აბაშიძე-კარასინის ფორმატი?
„რეზონანსი“: ინტერვიუ გერმანელ დეპუტატთან: „არ დააკნინოთ ასოცირება, არ ჩაიციკლოთ ევროკავშირის წევრობაზე“
„რეზონანსი“: ირანი მსოფლიო ეკონომიკაში ბრუნდება // “ისტორიული შეთანხმებით” საქართველოც იხეირებს
———————-
„ახალი თაობა“, 15 ივლისი, 2015 წელი
ინტერვიუ გიორგი ახვლედიანთან: „რუსებისთვის ოკუპანტის ძახილი არ გამოგვადგება“
ნონა ცაბაძე
(შემოკლებით)
რატომ იმყოფებოდა ნინო ბურჯანაძე მოსკოვში, რას შეცლის მისი ვიზიტი? ამ და სხვა თემებზე „ახალ თაობას“ ნინო ბურჯანაძის თანაგუნდელი გიორგი ახვლედიანი ესაუბრა.
„რუსეთთან ურთიერთობის გაუარესება „ნაციონალური მოძრაობის“ 9-წლიანი დანაშაულებრივი პოლიტიკის სედეგია. იმის ნაცვლად, რომ მოლაპარაკება მუდმივ რეჟიმში წარემართათ, მხოლოდ ილანძღებოდნენ. თუ მოსალაპარაკებლად გინებით მიხვალ, ეს ნიშნავს, რომ მოლაპარაკება არ შედგება. ყველაფერი ისევე დამთავრდება, როგორიტაც მთავრდება ჟენევის შეხვედრების რაუნდები. [აგერ უკვე 32-ე რაუნდი იმართება და შედეგი არაფერია]. ჟენევის მოლაპარაკება იმიტომ კი არ არსებობს, რომ საქართველო-რუსეთის პრობლემები მოაგვაროს, არამედ თურმე იმისთვის, რომ იქ ქართულმა მხარემ მეგობარი სახელემწიფოს წარმომადგენელთან იკეკლუცოს. სწორედ ამისთვისაა ის ფორმატი. წელიწადში ხუთჯერ ჩავდივართ ჟენევაში და იქიდან არაფერი ჩამოგვაქვს.
„25 წლის განმავლობაში ჩვენ, მოლაპარაკებების გარდა, ყველაფერი ვცადეთ. მოლაპარაკება ყოველთვის სჯობია კონფრონტაციას. როცა ერთმანეთს დაპირისპირებული მხარეები არ ესაუბრებიან და მხოლოდ გინებაზე არიან გადასულნი, მაშინ ხდება ისეთი რამ, რასაც ჩვენ ყოველდღე ვხედავთ.
მე ვიცი ერთი რამ, რომ იმან რასაც აქამდე ვაკეთებდით არ გაჭრა და მივედით იქამდე, რომ ქვეყანა დაქუცმაცებულია, კიდევ უფრო მეტი ტერიტორიების დაკარგვის საფრთხის წინაშე ვდგავართ. ეკონომიკურად ქვეყანა განადგურებულია, არცერთი ნორმალური უცხოელი ბიზნესმენი საქართველოში ფულს არ დებს. 2008 წლის შემდეგ ქვეყანაში ინვესტიცია პრაქტიკულად არ განხორციელებულა და ეს ჩვენს ეკონომიკას ანგრევს…
„რა თქმა უნდა, ოკუპანტი არის ის ქვეყანა, რომელმაც ასეთ მდგომარეობაში ჩაგვაყენა, მაგრამ სისულელეა ის, რომ ბურჯანაძე იქნება თუ სხვა, რომელიც მოლაპარაკებებს გამართავს, მისი პირველი სიტყვა – „შე ოკუპანტო“ იყოს. ურთიერთობების მოწესრიგება ასე არ ხდება. თუ ჩვენ გვინდა, რომ რუსეთი ოკუპანტი აღარ იყოს, მათთან ოკუპანტის ძახილი და ამ ტერმინოლოგიით საუბარი არ გამოგვადგება“.
„ნინო ბურჯანაძის მოსკოვში ჩასვლა ხურვალეთის ინციდენტთან [საზღვრის’ გადმოწევასთან0 არანაირ კავშირში არ არის. კონფლიქტის ზონაში საზღვრის გადმოწევის პროცესი დიდი ხანია დაწყებულია და ჩვენ თუ მოლაპარაკებების პროცესი არ დავიწყეთ, ის ხურვალეთთან კი არ გაჩერდება, ავტობანზეც ჩამოვა“.
- ითქვა, რომ ნინო ბურჯანაძე მოსკოვში მხოლოდ პირადი ინტერესისთვის იყო ცასული და მეტი არაფერი. ასეა?
- მე არ გამკვირვებია ზოგიერთი პოლიტიკოსის დაბოღმვა და გაბრაზება… კახა კუკავა რომ გამოვა და დაიწყებს ლაპარაკს, რომ ნინო ბურჯანაძე მოსკოვში თურმე სხვა მიზნებისთვის წავიდაო… კახა კუკავა არის ის ადამიანი, რომელიც ხელგაწვდილი დადიოდა ვალდიმირ ჟირინოვსკისთან და რამდენიმე ათას დოლარს ემათხოვრებოდა.
ინტერვიუ გიგლა ბარამიძესთან: „ამ შემთხვევაში ნინო ბურჯანაძეს რა შეეძლო გაეკეთებინა? ტელეფონით დაერეკა, გადაწიეთ უკან საოკუპაციო ზოლიო?..“
ნინო სამხარაძე
(შემოკლებით)
მაშინ, როცა ნინო ბურჯანაძე ოფიციალური ვიზიტით მოსკოვში იმყოფებოდა და ინტერვიუში აცხადებდა, რომ მოსკოვიდან კონკრეტული გზავნილებით ბრუნდებოდა, რომელიც მას აღმასრულებელი ხელისუფლებისთვის უნდა გადაეცა, 11 ივლისს რუსეთმა საოკუპაციო ზოლი კიდევ ერთხელ გადმოწია.
ყველაზე აღმაშფოთებელი კი ისაა, რომ საოკუპაციო ზოლის მიღმა აღმოჩნდა ბაქო-თბილისი-სუფსის მილსადენი, რასაც ენერგეტიკის მინისტრის კახი კალაძის კონტექსტიდან ამოვარდნილი კომენტარი მოჰყვა, რომ საქართველოს ხელისუფლება ალტერნატიულ მილსადენს გააკეთებს. გამაოგნებელია კალაძის ეს კომენტარი, მაგრამ უფრო გამაოგნებელია ნინო ბურჯანაძის ვიზიტს, რომელსაც კარასინი სიხარულით შეხვდა, ოფიციალურმა მოსკოვმა რატომ გადაასხა ცივი წყალი. თუკი, ბურჯანაძის სიტყვებით რომ ვთქვათ, რუსეთის ოფიციალური ხელისუფლება მზად არის, წავიდეს დათმობაზე, გაგვიმარტივოს სავიზო რეჟიმი და აბაშიძეკარასინის მოლაპარაკების ფორმატის მიღმა ისინი ეძებენ ისეთ პოლიტიკურ ლიდერს, რომელიც უფრო მეტს გააკეთებს რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობებში, მაშ, რატომ გვიწყობს რუსეთი პროვოკაციებს?
გაერთიანებული დემოკრატიული მოძრაობის პოლიტიკური მდივანი გიგლა ბარამიძე „ალიას“ კითხვებს პასუხობს. შეგახსენებთ, რომ მან „კვირის ქრონიკასთან“ ინტერვიუში ასე განაცხადა: „ვინ არის დღეს საქართველოში ნინო ბურჯანაძეზე უფრო მეტად წონადი პოლიტიკოსი? ამ ადამიანს აქვს პირადი კავშირები თეთრ სახლში, შეუძლია დაურეკოს სენატორებს, კონგრესმენებს და სხვებს, ისევე როგორც რუსეთში. ვის შეუძლია სხვას ასეთი რამ?“
მაშ ასე, შეეძლო თუ არა ნინო ბურჯანაძეს მოსკოვში, ადგილზე გაერკვია ან შემდგომ დაერეკა რუსეთის ოფიციალურ ხელისუფლებასთან და ეკითხა, რატომ მოიქცნენ ისინი ასე? მას დახურულ ფორმატში შეხვედრა ჰქონდა რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე კარასინთან, რუსეთის დუმის სპიკერთან – ნარიშკინთან, მას კარგი კონტაქტები აქვს პუტინის გარემოცვაში, თავმოყვარე პოლიტიკურ ლიდერს რა შეეძლო ამ შემთხვევაში გაეკეთებინა?
- საოკუპაციო ზოლის გადმოწევის შემდეგ როგორი იყო ნინო ბურჯანაძის რეაქცია? თუ დაურეკა მოსკოვში მაღალი თანამდებობის პირებს ვითარების გასარკვევად?
- თქვენ კარგად იცით, ქალბატონ ნინოს როგორ დახვდნენ მოსკოვში, მას დიდი ავტორიტეტი აქვს და ყოველთვის დიდი პატივისცემით მოიხსენიებენ, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ერთი ვიზიტით ყველაფერი გადაწყვიტოს და თანაც, ის ხელისუფლებას არ წარმოადგენს. ნინო ბურჯანაძემაც განაცხადა ვიზიტამდე, რომ არავის არ ჰქონდეს იმის ილუზია, მოსკოვიდან ტერიტორიულ მთლიანობას გამომატანენო. ბურჯანაძე ამბობს, რომ ზეპირ საუბრებში ჰქონდა მინიშნებები, რუსები მზად არიან, ფართომასშტაბიანი მოლაპარაკებები დაიწყონ ოფიციალურ დონეზეც კი, ოღონდ საქართველოდან უნდა იყოს ამისთვის პოლიტიკური სიგნალი. აქ იგულისხმება საქართველოს მთავრობის მეთაური, პრეზიდენტი, არის კულუარული საკითხები, რომელიც თქვენი გაზეთის საშუალებით მიანიშნა ხელისუფლებას, რომ ის მზად არის, სიტყვიერად გადასცეს საქართველოს ხელისუფლებას, ბურჯანაძე დაუკავშირდა პრემიერის აპარატს, ჩააყენა საქმის კურსში, მაგრამ მე როგორც ვიცი, ჯერ კომუნიკაცია არ შემდგარა. ასეთი განწყობით თუ იქნებიან, მაშინ ქალბატონი ნინო უფრო დეტალურად ისაუბრებს იმის შესახებ, ხელისუფლებისთვის რა დანაბარების გადაცემაც უნდოდა რუსეთის ხელისუფლების მხრიდან. ყველა მისი გამოსვლის ლაიტმოტივი იყო ის, რომ, თუ გინდათ იყოს წესრიგი, ჯობია თქვენ ესაუბროთ ტერიტორიააღდგენილ, გამთლიანებულ საქართველოს. ამისთვის კი საჭიროა ჩვენ, ქართველებს, მოგვეცეს საშუალება, დავიწყოთ პირდაპირი მოლაპარაკებები არა მხოლოდ რუსეთის ოფიციოზთან, არამედ ჩვენს ძმებთან – ოსებთან და აფხაზებთან. აქედან გამომდინარე იყო შემდგომ მისი ყველა გამოსვლა.
რა თქმა უნდა, იქ არიან წრეები, რომელთაც არ სურთ საქართველო-რუსეთს შორის დიალოგის აღდგენა, მაგრამ მთლიანობაში ბურჯანაძემ იგრძნო განწყობა, რომ რუსეთი მზადაა, დაელაპარაკოს საქართველოს ხელისუფლებას. მან უფრო მეტი იცის, რაც პირადად უნდა გადასცეს ჩვენს დღევანდელ პრემიერ-მინისტრს და ხელისუფლებას. თუ მოისმენენ და გამოიყენებენ, კარგია, თუ არადა, საკუთარ თავს დააბრალონ. დღეს ბანერები გაიკრა, თორემ მავთულხლართები აქამდე უკვე იყო. ჩვენი ხელისუფლება არ ინძრეოდა, თუ ვიღაცას უნდა, რომ ასეთი აზრი გაატაროს – ნინო ბურჯანაძე მოსკოვში იყო, მაგრამ საკითხი ვერ გადაწყვიტა. კარგია, რომ ბურჯანაძეს, როგორც ოპოზიციონერს, ამხელა მნიშვნელობას ანიჭებენ და სთხოვენ საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის საკითხი ორდღიან ვიზიტში გადაწყვიტოს, მაგრამ სინამდვილეში, მეორე მხრივ, ეს არის აბსოლუტური პოლიტიკური სიბეცე, ნინო ბურჯანაძეს რა უნდა გადაეწყვიტა, ან რა იცოდა, რომ საოკუპაციო ზოლზე ბანერები აღიმართა.
- საქმე ისაა, რომ ნინო ბურჯანაძე რუსეთის ხელისუფლების უმაღლეს წარმომადგენლებს შეხვდა, რუსი მესაზღვრეები კი საკუთარი ნება-სურვილით საზღვარს არ წევენ.
- მათი ქმედებები არის გეგმიური, ისევე როგორც ცოტა ხის წინ განახორციელეს მცოცავი ანექსია. სამწუხარო რამ მოხდა და ეს დროში დაემთხვა. ეს რომ მოხდა, ბურჯანაძე გზაში იყო. ნინო ბურჯანაძის ვიზიტს არანაირი კავშირი არ აქვს მცოცავ ანექსიასთან, ბანერის აღმართვა, ეს არის ტექნიკური საკითხი, ჩვენ უნდა დავიწყოთ საუბარი საერთოდ იმაზე, რატომ არ არის კავკასიონთან საქართველო-რუსეთის საზღვარი, დღევანდელი ხელისუფლება რუსეთთან საერთოდ არანაირ ურთიერთობაზე არ მიდის, ყველისა და ღვინის გაყიდვის გარდა. საქმე კი ისაა, რომ ნინო ბურჯანაძის ვიზიტის დროს კონკრეტიკაში დაიძრა საკითხი, როგორიც არის ვიზების გამარტივება, რუსეთთან ურთიერთობა გლობალური საკითხით უნდა დავიწყოთ, რომ ბანერამდეც მივიდეთ. მაგრამ მე აქეთ ვსვამ საკითხს, ნინო ბურჯანაძე სამი დღეა მოსკოვიდან ჩამოვიდა, იგი დაუკავშირდა პრემიერის სამდივნოს, რატომ არ გამოდის ხელისუფლება კონტაქტზე, რატომ უსკდებათ გული, რა შურთ ასეთი?.. რამდენიმე პოლიტიკოსისგან მოვისმინეთ ფრაზები, – ჩვენც შეგვეძლო მოსკოვში ჩასვლაო… ჩასულიყვნენ მერე… მაგრამ საქმე ისაა, რომ სალაპარაკო თავი არა აქვთ.
(…)
- რუსეთს არ შეეძლო, რომ მცოცავი ანექსია შეეჩერებინა და ბურჯანაძის ვიზიტისთვის ცივი წყალი არ გადაესხა?
- ყველაფერი შეიძლებოდა, ოღონდ მაშინ, თუკი შენი ქვეყნის პირველი პირი ხვდება ამ გეგმური ანექსიის განმახორციელებელ პირველ პირს. ზურგს თუ არ შეაქცევს და ნებისმიერ შემთხვევას გამოიყენებს სალაპარაკოდ, მაგრამ როცა ჩვენი ქვეყნის პირველი პირი გაურბის პუტინთან შეხვედრას და ზურგს აქცევს და ოპოზიციური პარტიის ლიდერისგან ითხოვთ ბანერების გადაწევას და მცოცავი ანექსიის შეწყვეტას, ლოგიკა სადაა იმ ადამიანების, ვისაც ეს კითხვა უჩნდება. დასხდნენ პირველი პირები და დაილაპარაკონ, თუ არაფერი გამოუვათ და დავინახავთ, რომ ყველა რესურსი ამოიწურა, მაშინ მაინც ხომ ვიტყვით, – აი, ჩვენ ყველაფერი გავაკეთეთ, ამათთან ლაპარაკი არ ღირს, არაფერი გამოდისო და დამთავრდება…
- მე უფრო ის მიკვირს, კარასინი, რომელმაც თქვა, მოსკოვში სასიხარულო მოვლენა მოხდა, ბურჯანაძე აქ იმყოფებაო და მას წინადადებათა პაკეტი გამოატანეს საქართველოს ხელისუფლებასთან, ამ ყველაფრის ფონზე სასაზღვრო ზოლის გადმოწევა რას ნიშნავს? და კიდევ, კარასინი-აბაშიძის ფორმატს რაღა აზრი აქვს, თუკი ისინი ბურჯანაძეს ირჩევენ შუამავლად?
- ნინო ბურჯანაძე შუამავალი კი არ არის ღარიბაშვილსა და რუსეთის ხელისუფლებას შორის, უბრალოდ, ასე გამოვიდა, რადგან მათ არავინ ესაუბრება საქართველოდან და კონტაქტი არ არის. რაც შეეხება აბაშიძე-კარასინის ფორმატს, ეს ის დონე არ არის, იგრძნობა, რომ მოლაპარაკების დონე ასაწევია პირველ პირებამდე. ესენი ქვემოთ სხვა საკითხებს აგვარებენ, ზუსტად აგრძნობინეს ნინო ბურჯანაძეს და კიდევ რამდენიმე წინადადება დააბარეს საქართველოს ხელისუფლებასთან, რომ დონე ასაწევია. თუ ხელისუფლებას ეს არ უნდა, ჩვენი კუთხით გავაგრძელებთ მუშაობას, ქალბატონმა ნინომ თქვა, – თუ კონტაქტზე არ გამოვა ხელისუფლება, გამოვალ საჯაროდ და ვიტყვი, რა თემებზე მსურდა ჩვენს ხელისუფლებასთან საუბარიო.
- რუსეთის ხელისუფლებამ რამდენიმე დღეც კი არ მოითმინა და არ დაელოდა საქართველოს ხელისუფლების პასუხს. შეეჩერებინათ მცოცავი ანექსია, მათ ხელში არ იყო?.. ამ ფონზე, უხერხული არ არის რუსეთის ხელისუფლების წინადადების მიღება და განხილვა? რა აზრი აქვს იქ ჩასვლას…
- როცა გყავს უნიათო, გამოუცდელი ხელისუფლება, როცა ხედავს რუსეთი, რომ ქვეყანას პატრონი არ ჰყავს და როცა ჩვენი მოქალაქეების ამარაა დარჩენილი საზღვარი, რუსეთი ყველაფერზე წავა… ჩვენ საერთოდ არ ვიცით, რა ტაქტიკა და სტრატეგია აქვს საქართველოს რუსეთთან მიმართებაში.
ჩვენ არც ის ვიცით, როგორი ინტეგრაცია აქვს ჩაფიქრებული საქართველოს ნატოსთან, სამაჩაბლოსა და აფხაზეთთან ერთად, თუ მის გარეშე. თუ ჩაფიქრებულია, რომ სამაჩაბლო და აფხაზეთიც ნატოში მოიაზრება, მაშინ ტერიტორიული მთლიანობა უნდა აღვადგინოთ, თუ მის გარეშე, მაშინ რაღად გვინდა ისეთი ნატო, თუკი ტერიტორიებს ვკარგავთ?.. და თუ ბოლო ვარიანტზე მიდის ხელისუფლება, მაშინ როგორ წარმოუდგენიათ, ერთ ტერიტორიაზე იდგეს ნატო და რუსეთის ბაზა?.. ამ საკითხს ხაზი იმიტომ გავუსვი, რომ ხელისუფლებას სტრატეგია არა აქვს და მხოლოდ ლოზუნგებით ცხოვრობს. ჩვენ, მოქალაქეებს, ეს საკითხი გვაწუხებს ამ ხელისუფლებისგან განსხვავებით. ყველაფერი ხდება პოლიტიკაში, მოტყუება, გადაგდება, მაგრამ ცდა ბედის მონახევრეაო, ნათქვამია. (…)
„რეზონანსი“, 15 ივლისი, 2015 წელი
ინტერვიუ ნიკოლოზ ვაშაკიძესთან: „კრემლთან სტრატეგიულ დათმობაზე წასვლა ქვეყნის დაღუპვის ტოლფასია“
(შემოკლებით)
ინტერვიუში საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის ყოფილი მოადგილე, საზოგადოებრივი მოძრაობა “ივერიის” ერთ-ერთი თანადამფუძნებელი ნიკოლოზ ვაშაკიძე ქვეყნის საგარეო და საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ საკითხებზე საუბრობს.
(…)
- თქვენ ხელისუფლების მიმართ პრეტენზიები გაქვთ, მთვარობამ კი შეიძლება გიპასუხოთ – ევროკავშირთან გაფორმებული ხელშეკრულების ფარგლებში ბრიუსელის დავალებებს ვასრულებთ, თავდაცვისა და საგარეო პოლიტიკაში წარმატებად შეიძლება ჩაითვალოს თავდაცვის მინისტრ თინათინ ხიდაშელის აქტიურობა და საფრანგეთთან გაფორმებული ხელშეკრულებები, რომლითაც ქვეყანა ჰაერსაწინაღმდეგო სისტემას შეიძენს და რომლის საქართველოში დამონტაჟება 2016 წლის 1 იანვრიდან დაიწყება. მიუხედავად იმისა, რომ პარიზში ხელმოწერილ შეთანხმების ბევრი ტექნიკური დეტალი ჯერ უცნობია, აქტუალობას არ კარგავენ კითხვები, რომელიც საფრანგეთთან გაფორმებულ ხელშეკრულებას უკავშირდება. კერძოდ, ვინაიდან ამ საქმეზე თავდაცვის სამინისტროს დაკავებულ მაღალჩინოსნებს ვერაფერს უმტკიცებენ, გაუგებარია რატომ შეეწირა ამ ხელშეკრულების გაფორმების მცდელობას ირაკლი ალასანია? რა გახლდათ იმის მიზეზი რომ, რაც ალასანიასთვის არ შეიძლებოდა, ხიდაშელისთვის შესაძლებელი იყო? და კიდევ, ქართული შენაძენის გამო რუსეთი სერიოზულად რატომ არ აღშფოთებულა?
- რაც შეეხება ასოცირების ხელშეკრულებას. ეს ხელშეკრულება ხელმოწერის სტადიამდე ხელისუფლებაში “ქართული ოცნების” მოსვლამდე პრაქტიკულად მიყვანილი იყო, შესაბამისად, მასზე ხელმოწერას მაინცადამაინც ამ ხელისუფლების წარმატებად ვერ ჩავთვლი. რაც შეეხება სხვა, ე.წ. წარმატებებს, ერთი რამ მკაფიოდ უნდა ითქვას – სამწუხაროდ, საქართველოს თემა საერთაშორისო არენაზე აღარ ფიგურირებს ისე, როგორც ეს იყო ადრე. საქართველო აღარ არის მიმზიდველი და საინტერესო მაგალითი. რაც მთვარია, რუსეთთან ურთიერთობის კონტექსტში დასავლეთი ძირითადად მხოლოდ უკრაინის თემას განიხილავს. რუსეთის მიმართ წაყენებულ მოთხოვნებში ძირითადად უკრაინის ტერიტერიების ოკუპაციის საკითხები ფიგურირებს. რუსეთთან ე.წ. “დარბილების პოლიტიკა” იყო მცდარი. იმიტომ რომ, წესით და ლოგიკურად უკრაინისა და საქართველოს პრობლემები იმდენად იდენტური თემები და პრობლემებია, რომ ისინი ერთიან კონტექსტში უნდა ყოფილიყო განხილული. სამწუხაროდ, ეს ასე არ მოხდა. რეალურად არსებული ამგვარი ვითარება საგარეო პოლიტიკის დიდ წარუმატებლობად უნდა ჩაითვალოს.
რაც შეეხება საჰაერო თავდაცვის სფეროში გაფორმებულ ხელშეკრულებას. ცნობილია, რომ ფრანგული მხარისთვის ის კომერციული პროექტია. მე არ ვიცი ეს კონტრაქტი რა დაუჯდება საქართველოს. რამდენადაც მახსოვს, თავდაცვის წინა მინისტრი ამ ხელშეკრულების ხელმოწერას იმის გამო შეეწირა, რომ მან დაარღვია სუბორდინაცია. მან არ შეასრულა თბილისიდან ხელმძღვანელობისაგან მიღებული მითითება, რომ შეეჩერებინა მემორანდუმზე ხელმოწერა. შესაძლოა, გადაწყვეტილება ხელმოწერის შეჩერების შესახებ იყო არასწორი, მაგრამ სუბორდინაციის დარღვევა საკმარისი მიზეზია იმისათვის, რომ ამას მინისტრი შეეწიროს. როგორც ჩანს, ხიდაშელის შემთხვევაში ეს საკითხი ხელმძღვანელობასთან შეთანხმებული იყო.
ამ კონტრაქტთან დაკავშირებით რუსეთის რეაქციაზე უნდა ითქვას, რომ, სამწუხაროდ, რუსეთი საქართველოს ტერიტორიის სიღრმეში საკმაოდ შემოჭრილია. ღმერთმა დაგვიფაროს და სამხედრო ოპერაციის განხორციელების შემთხვევაში სამხედრო ძალების განლაგება ისეთია, რომ ალბათ, მის შეჩერებაში საჰაერო თავდაცვის სისტემა დიდ როლს ვერ ითამაშებს.
- მიუხედავად იმისა, რომ “დემოკრატიული მოძრაობის” ლიდერის ნინო ბურჯანაძის რეიტინგი საქართველოში სხვადასხვა კვლევებით არც ისე მაღალია, მისი ვიზიტი მოსკოვში ჩვენში ერთ-ერთი ყველაზე განხილვადი თემაა და შესაბამისად, მას გვერდს ვერ ავუვლით. ქალბატონმა ნინომ მოსკოვში ყოფნისას განაცხადა – საქართველოს ხელისუფლებას რუსეთსა და საქართველოს შორის უმაღლეს დონეზე დიალოგის ეშინია. მიუხედავად ამისა, მან კრემლის გეგმებიც გაახმოვანა, კერძოდ ის, რომ რუსული მხარე მზადაა საქართველოს ხელისუფლებას ნეიტრალურ ტერიტორიაზე უმაღლეს დონეზე შეხვდეს. ვითარებაში, როცა რუსეთი უკრაინის გამო ლამისაა მთელ მსოფლიოსაა დაპირისპირებული, რუსეთსა და დასავლეთს შორის დაპირისპირება პიკს მიაღწია, რუსულ-ქართული უმაღლესი დონის შეხვედრაზე რა დღის წესრიგი შეიძლება იყოს ისეთი, რომელზეც რუსეთთან ერთი-ერთზე საუბარისას ქართულ მხარეს რაიმე შანსი ჰქონდეს იმისა, რომ რუსეთმა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის საკითხებში საქართველოს ინტერესები გაითვალისწინოს?
- ქალბატონი ბურჯანაძე საქართველოში უკვე პირდაპირ გადაიქცა რუსული პოლიტიკის რუპორად. ფაქტია, რომ რუსეთი საქართველოზე ზეწოლას იმისათვის ახორციელებს, რომ ის მომდევნო სტრატეგიულ დათმომებზე დაიყოლიოს. ამ ზეწოლის გამაჟღერებლად მათ ამჯერად ნინო ბურჯანაძე აირჩიეს. თუ კარგად დავაკვირდებით, მის ვოიაჟს რუსეთში და განცხადებებს მოჰყვა საოკუპაციო ხაზის მორიგი გადმოწევა სოფელ ხურვალეთთან, რაც მინიშნებაა ზეწოლაზე, რომ საქართველო დათმობებზე წავიდეს.
ასეთ ვითარებაში იზოლირებულ რეჟიმში, პარტნიორების გარეშე ორმხრივი მოლაპარაკება ისეთ არაკონსტრუქციულ, მტრულ და ძლიერ სახელმწიფოსთან, როგორიც რუსეთია, ქვენისთვის კარგის მომტანი რომ არ იქნება, ფაქტია. მითუმეტეს იმ თანამდებობის პირების პირობებში, ვინც საქართველოს მხრიდან მოლაპარაკება უნდა აწარმოოს.
- ბრძანებთ, ხურვალეთში საზღვრის გადმოწევასა და ბურჯანაძის მიერ გაჟღერებულ იციციატივებს შორის კავშირი არსებობს. კრემლის გზავნილი კი დაახლოებით ასეთია – უნდა დაგველაპარაკოთ და დათმობებზე წამოხვიდეთ, წინააღმდეგ შემთხვევაში კიდევ უფრო უარესი იქნება. თქვენი დაკვირვებით, სავარაუდოდ, როგორ აღიქვა ბურჯანაძის მიერ გაჟღერებული მოსკოვური გზავნილები მმართველმა გუნდმა?
- მმართველმა გუნდმა, ვიცე-პრემიერის სახით ე.წ. დათმობების კონტექსტში ძალიან მალევე აიტაცა ეს ინიციატივა და გააჟღერა, რომ რუსეთთან დიალოგისათვის ახალი ფორმატია საჭირო. სამწუხაროდ, ეს იმ არასასიამოვნო სცენარის მიყოლას ნიშნავს, რომელზეც მე უკვე ვისაუბრე.
- კალაძემ კი განაცხადა, მაგრამ საგარეო საქმეთა მინისტრმა თამარ ბერუჩაშვილმა განმარტა, რომ რუსეთთან დიალოგისათვის ხელისუფლება ახალი ფორმატის ფარგლებში დიალოგს გამორიცხავს. ამ საკითხზე მთავრობის წევრთა შორის აშკარა აზრთა სხვადასხვაობა რას შეიძლება ნიშნავდეს? იმას ხომ არა, რომ ბურჯანაძემ მთავრობის წევრთა იმ ჯგუფს მისცა გააქტიურების საშუალება, ვინც კრემლთან დიალოგის ახალი ფორმატის მომხრეა და რომელთა შესახებ, ჩვენ, რეალურად, ჯერ არაფერი ვიცით?
- მთავრობაში კოორდინაცია რომ არ არსებობს და ეს ძველი პრობლემაა, ვიცით. როგორც ჩანს, მინისტრმა ბერუჩაშვილმა სტანდარტული მიდგომა გააჟღერა, არ იცოდა რა, რომ ამ პროცესის დაწყებასთან დაკავშირებით მაღალ ეშელონში გარკვეული განწყობები უკვე არსებობს.
რაც შეეხება კითხვის მეორე ნაწილს. დიახ, გამორიცხული არაფერია. უშუალოდ კალაძის მიერ ამ თემის გაჟღერება გარკვეულ წილად მაშფოთებს. იმიტომ რომ, ჩემი ინფორმაციით, კალაძე აწარმოებს გარკვეულ მოლაპარაკებებს რუსულ მხარესთან. თუ არ ვცდები, ის მოსკოვში ჩასულიც კი იყო ბუნებრივი აირის შეძენასთან დაკავშირებით, რაშიც, უნდა ვივარაუდოთ, რომ არ არის გამორიცხული მისი პირადი ინტერესებიც იყოს. ამ პირობებში მის მიერ ასეთი თემების გაჟღერება ძალზედ არასასიამოვნოდ მეჩვენება.
- გასაგებია, რომ მოსკოვთან მკვეთრი კონფრონტაცია საქართველოს არ სჭირდება, მაგრამ მიუხედავად ყველაფრისა, მაინც გაუგებარია თუ რატომაა ასე მშვიდად ხელისუფლება, როცა მკაცრად არ რეაგირებს ხურვალეთში რუსული საზღვრის გადმოწევაზე, იმაზე, რომ რუსების მიერ მონიშნული საზღვრიდან ავტობანამდე 450 მეტრია, ბაქო-თბილისი-სუფსის ნავთობსადენის მცირე მონაკვეთი შესაძლოა რუსებმა დაიკავონ, რომ 2016 წელს აფხაზეთში აუღიარებელი ქვეყნების მსოფლიო ჩემპიონატი შეიძლება ჩატარდეს, პრაქტიკულად უშედეგოდ სრულდება ჟენევის კონსულტაციები. საოკუპაციო საზღვრი გადმოწევაზე ხელისუფლებამ გარკვეული ნაბიჯები კი გადადგა, მაგრამ თქვენი აზრით, მსოფლიოში დღეს შექმნილ ვითარებაში და რუსული საფრთხეების გათვალისწინებით ჩვენს მიერ გატარებული როგორი პოლიტიკა შეიძლება ყოფილიყო უფრო მომგებიანი და შედეგის მომტანი საქართველოსთვის?
- ხელისუფლებას უჭირს ენერგიული რეაგირება იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ მას შესაბამისად არ აქვს გამყარებული პოზიციები საერთაშორისო არენაზე. რუსეთი ძლიერი, საშიში და აგერსიული ქვეყანაა და მასთან პატარა ქვეყნისთვის ურთიერთობა ყოველთვის ძალიან რთულია. რუსეთის წინააღმდეგ ეფექტური მოქმედება შესაძლებელია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც ქვეყანას ძალიან აქტიური საგარეო პოლიტიკა აქვს და, გარდა ამისა, გააჩნია აქტიური და ცოცხალი კონტაქტები და პოზიციები როგორც ძლიერ პარტნიორებთან, ისე საერთაშორისო ორგანიზაციებში. ეს ძალიან დინამიური და კომპლექსური პროცესია.
მაშინ, როდესაც “ქართული ოცნების” ხელისუფლებამ მთლიანად დაანგრია წინა ხელისუფლების საგარეო პოლიტიკის კონსტრუქცია და რუსეთთან მიმართებაში გაუგებარი სვლები გააკეთა, ასეთ ფონზე ძნელია მას ისეთი რეაგირება ჰქონდეს საერთაშორისო არენაზე, რომელიც შესაძლოა ეფექტური იყოს რუსეთზე ზეწოლის თვალსაზრისით. აქ მთელი ფაქიზი სისტემაა შესაქმნელი, რომელიც არსებობდა და ახლა, სამწუხაროდ, აღარ არსებობს.
სტანდარტული ნაბიჯებს, საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებებს დიდი შედეგი არ მოაქვს, ხოლო ფარული დიპლომატიური მუშაობა, რომელიც ამ ვითარებაში, წესით, ინტენსიურად უნდა მიმდინარეობდეს, რამდენადაც ვიცი, ახლა ნაკლებად ხორციელდება. ანუ, სამწუხაროდ, ასეთი მექანიზმი მოშლილია.
- გაზეთ “რეზონანსისათვის” მიცემულ ინტერვიუში საქართველოს საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი ირაკლი მენაღარიშვილი აცხადებს – “რუსეთის მოთხოვნაა, რომ საქართველომ შეცვალოს არჩევანი და სტრატეგიული პარტნიორი”. თუ ბურჯანაძის განცხადებების ტონალობას გავიხსენებთ, გამოდის, ქვეყანა ახალ პოლიტიკურ რეალობაშია აღმოჩენილი და მასზე ხმამაღლა რეალურად გამონაკლისების გარდა, არც არავინ საუბრობს. თქვენი აზრით, უკრაინის გამო რუსეთთან მიმართებში დასავლეთის პოზიციის გათვალისწინებით, რამდენად სახიფათოა რუსული შანტაჟი და რა შეიძლება იყოს “ის უარესი”, რომლითაც რუსეთი ირიბად, მაგრამ მიზანმიმართულად გვემუქრება?
- მიუხედავად რუსული მუქარისა და ზეწოლისა, საქართველომ ამას უნდა გავუძლოს და სტრატეგიულ დათმობაზე არავითარ შემთხვევაში არ უნდა წავიდეს. არსებულ ვითარებაში კრემლთან სტრატეგიულ დათმობაზე წასვლა ქვეყნის დაღუპვის ტოლფასია. ვფიქრობ, რომ ძალიან მალე რუსეთს საკმაოდ გაურთულდება თავისივე მდგომარეობა და დროის საკმაოდ მოკლე მონაკვეთში საჭიროა სიმტკიცის გამოვლენა და რუსული ზეწოლის გაძლება.
ჩემი აზრით, რუსეთის მოთხოვნები დადის ისეთ სტრატეგიულ დათმობებზე როგორიც არის აფხაზეთის მონაკვეთზე რკინიგზის გახსნა, რაც საქართველოს მხრიდან პრაქტიკულად იურიდიულადაც ნიშნავს ტერიტორიული მთლიანობის რღვევის აღიარებასა და ქვეყნისთვის სამხედრო-პოლიტიკური საფრთხის გაღმავებას. რუსეთი საქართველოზე ზეწოლას მისი ევრაზიულ კავშირში შეთრევის მიზნით ახორციელებს. ეს საქართველოსთვის იმდენად მიუღებელი წინადადებებია, რომ ზეწოლისა და მუქარის მიუხედავად ქვეყანაში მობილიზებულ უნდა იქნეს ყველანაირი პოლიტიკური თუ სხვა რესურსი, რომ ჩვენ ამ ზეწოლას გავუძლოთ.
- რუსი სამხედრო ექსპერტი პაველ ფელგენგაუერი ამტკიცებს, რომ რუსეთი უკრაინაში ფართომასშტაბიანი ომისთვის იმის გამო ემზადება რომ უკრაინის მიმართ კრემლის სტრატეგიული მიზნები “უკრაინული ავანტიურის” შედეგად მიღწეული არაა. მისივე მტკიცებით, პუტინი ობამას ტელეფონით ესაუბრა და “ისლამური სახელმწიფოს” წინააღმდეგ რუსეთის მონაწილეობის სანაცვლოდ ვაშინგტონს უკრაინისათვის დახმარებაზე უარის თქმა შესთავაზა და არა გამორიცხული, რომ თეთრმა სახლმა კრემლის ეს წინადადება მიიღოს. იმის გათვალისწინებით, რომ არ გამოირიცხება რუსეთმა ისლამური საფრთხე სამხრეთ კავკასიაში თავისი პოზიციების გასამყარებლად გამოიყენოს, რამდენად დიდია იმის ალბათობა, რომ რუსეთმა ახლო აღმოსავლეთში შექმნილი ვითარებით ისარგებლოს და კავკასიის მიმართულებაზე იმაზე სერიოზულად გააქტიურდეს, ვიდრე სოფელ ხურვალეთში საოკუპაციო ზოლის გადმოწევისას მოხდა?
- რუსეთის მხრიდან საფრთხე აგრესიულ ქმედებებზე ყოველთვის არსებობს. ეს გახლავთ იმ პოლიტიკური რეჟიმის ბუნების გამოვლინება, რომელიც გამეფებულია რუსეთში. ამიტომ, ამ თვალსაზრისით, ყოველთვის ყურადღებით უნდა ვიყოთ. მაგრამ, თუ რუსეთმა განაახლა ფართომასშტაბიანი აგრესია უკრაინის წინააღმდეგ, პუტინის რეჟიმი ძალიან მალე დაიღუპება. იმიტომ რომ, ჩემი აზრით, შეუძლებელია, რომ არსებულ სიტუაციაში ამგვარი აგრესიით რუსეთმა წარმატებას მიაღწიოს.
რა თქმა უნდა, უკრაინა დიდი პრობლემების წინაშე იმყოფება, მაგრამ ისიც ფაქტია, რომ იგი სამხედრო თვალსაზრისით საგრძნობლად დადგა ფეხზე, მისი არმია ახლა სულ სხვა ფორმაშია. რაც მთავარია, მთელი მოსახლეობის შემართება და განწყობა, აგრესორის მიმართ დამოკიდებულება რადიკალურად შეცვლილია. უკრაინა 45 მილიონიანი ქვეყანაა და მის მიმართ ფართომასშტაბიანი აგრესია რუსეთისა და პუტინის რეჟიმისთვის ნამდვილად დამღუპველი იქნება. რაც მთავარია, ამ კუთხით სერიოზულად არის დღეს მობილიზებული საერთაშორისო თანამეგობრობა, დასავლეთი, აშშ, ევროკავშირი და ნატო.
რაც შეეხება ვითომდა გარიგებას, რასაც ფელგენგაუერი აჟღერებს. აშშ, ჩემი აზრით, არანაირ საეჭვო გარიგეგბებზე რუსეთთან არ წავა. პუტინი ვაშინგტონში, გასაგები მიზეზების გამო, აღარ აღიქმება ისეთ ადამიანად, რომლის ნდობა შეიძლება. არც უკრაინაა ისეთი მსუბუქი და უმნიშვნელო ქვეყანა, რომ მისი დათმობა ასე იოლად შეიძლებოდეს რაიმე გარიგებებში, მითუმეტეს, რომ აქ მარტო უკრაინაზე კი არაა საუბარი, არამედ საერთაშორისო სამართლის ფუნდამეტური პრინციპებზე და, შესაბამისად, საერთაშორისო სტაბილურობაზე. გარდა ამისა, უნდა ითქვას, რომ აშშ-ს მაღალ პოლიტიკურ დონეზე #1 საერთაშორისო საფრთხედ სულ უფრო ხშირად არა “ისლამურ სახელმწიფოს”, არამედ პუტინის რეჟიმსა და მის დანაშაულებრივ, აგრესიულ პოლიტიკას განიხილავენ.
„რეზონანსი“, 15 ივლისი, 2015 წელი
უნდა გაუქმდეს თუ არა აბაშიძე-კარასინის ფორმატი?
ლიკა ამირაშვილი
რუსეთის საოკუპაციო ძალებმა 10 ივლისს ოკუპირებული ახალგორის რაიონის სოფელ ორჭოსანში და წითელ უბანში საზღვრის აღმნიშვნელი ბანერები აღმართეს. საზღვრის გადმოწევის შედეგად ბევრმა აბაშიძე-კარასანის ფორმატი კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენა. ისინი ფიქრობენ, რომ ამ ფორმატმა თავისი ფუნქცია ვერ შეასრულა, რაზეც ზურაბ აბაშიძე არ ეთანხმება. “ამ ფორმატმა რომელ ნაწილში ვერ გაამართლა?! სატრანსპორტო კომუნიკაციები არ აღდგა, რუსულ ბაზარზე ექსპორტი არ აღდგა, თუ საგზაო ტრანსპორტის გადაზიდვები ვერ მოგვარდა?! თუ ჰუმანიტარულ საკითხებს ვერ ვაგვარებთ, მხედველობაში მაქვს, ჩვენი მოქალაქეები ჯაშუშობის ბრალდებით რომ დააკავეს. რატომ აქვთ ეს განცდა, რომ ეს ფორმატი ვერაფერს ვერ აგვარებს? ამ ფორმატს რაც ევალება, ჩვენ იმას ვაკეთებთ. რაც შეეხება გორში საზღვრის გადმოწევას, ამ საკითხს მთელი სიმწვავით წინ წამოვწევთ და ამაზე მძიმე საუბარი გვექნება,” – აცხადებს ზურაბ აბაშიძე.
როგორ ფიქრობთ, უნდა გაუქმდეს თუ არა აბაშიძე-კარასინის ფორმატი? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების ცნობილ ადამიანებს მიმართა.
გოგი თორაძე (რეჟისორი): აბაშიძე-კარასინის ფორმატის შედეგი ნულია. ვფიქრობ, ეს საერთაშორისო საზოგადოების თვალის ახვევის მცდელობაა, იმისათვის, რომ სალაპარაკო ჰქონდეთ, ჩვენ რაღაცებს ვაკეთებთო. ახლა რაც ხდება, ჩვენი ღირსების შელახვაა.
გიგა ნასარიძე (ა/ო “საქართველო არ იყიდება”): პირადად ჩემთვის ეს ფორმატი თავიდანვე გაუგებარი იყო. ვფიქრობ, ამ ფორმატს არანაირი შედეგი არა აქვს. მდგომარეობა დროთა განმავლობაში კიდევ უფრო უარესდება, რუსეთი საოკუპაციო ზონის გადმოწევას განაგრძობს, ამიტომ ამ ფორმატის არსებობას საერთოდ არანაირი აზრი არა აქვს.
იური მეჩითოვი (ფოტოგრაფი): ეს ფორმატი კი არ უნდა გაუქმდეს, არამედ უნდა გაიზარდოს და გაღრმავდეს. საბოლოო ჯამში კი ფორმატი პოლიტიკური საკითხების განხილვაზე უნდა გადავიდეს, მხოლოდ ეკონომიკური საკითხებით არ უნდა შემოვიფარგლოთ. სახელმწიფო სტრუქტურებმა იმისთვის, რომ მეზობელს დაელაპარაკონ, პოლიტიკური ხერხები უნდა მოძებნონ.
მიხეილ ღანიშაშვილი (პოეტი): ვფიქრობ, რეალურად ამ ფორმატმა შედეგი ვერ მოგვცა. საუბარი ვაჭრობის საკითხის მოგვარებაზე იყო, მაგრამ მგონია, რომ ეს ფორმატი რეალურს არაფერს არ აკეთებს. ამ ფორმატს ნომინალურად შეიძლება რაღაც აზრი აქვს. თუმცა შეიძლება მის უკან უფრო მეტი საფრთხე იმალებოდეს. ვფიქრობ, ფორმატი თუ გაუქმდება, ქართული პოლიტიკისთვის დანაკლისი ნამდვილად არ იქნება.
თემურ ნანეიშვილი (ფიზიოლოგი): ფორმატი შეიძლება შეიცვალოს, მაგრამ რუსეთთან მოლაპარაკებაზე საერთოდ უარის თქმა სწორად არ მიმაჩნია. ამ საქმეში აბაშიძე გამოცდილი კაცია, ხელისუფლება რასაც ავალებს, იმას აკეთებს, ამიტომ ვფიქრობ, დავალებები უნდა შეიცვალოს, სხვა მითითებებია საჭირო.
„რეზონანსი“, 15 ივლისი, 2015 წელი
ინტერვიუ გერმანელ დეპუტატთან: „არ დააკნინოთ ასოცირება, არ ჩაიციკლოთ ევროკავშირის წევრობაზე“
მალხაზ გაგუა
საქართველოს ევროკავშირი იმედის თვალით უყურებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, ხალხმა გაიგოს, რამხელა შანსი მიიღო საქართველომ და ქართველმა ხალხმა ასოცირების ხელშეკრულების ხელმოწერით, აცხადებს გერნოტ ერლერი, გერმანიის ბუნდესტაგის დეპუტატი სოციალ-დემოკრატიული პარტიიდან. გერნოტ ერლერი, რომელიც რუსეთთან პოლიტიკაში გერმანიის სპეციალური კოორდინატორია, რამდენიმე დღით თბილისში იმყოფებოდა, სადაც ფრიდრიხ ებერტის ფონდის დაარსების მეოცე წლისთავისადმი მიძღვნილ ღონისძიებებს დაესწრო. გამომდინარე გერმანელი პოლიტიკოსის დატვირთული გრაფიკიდან, “რეზონანსს” გერნოტ ერლერთან მხოლოდ მოკლე ინტერვიუს ჩაწერის შესაძლებლობა მიეცა.
- ორი სიტყვით, რას უკავშირება თქვენი ვიზიტი თბილისში?
- ჩემს ვიზიტს საქართველოში აქვს როგორც მიზეზი, ისე მიზანი. მიზანი ის არის, რომ ფრიდრიხ ებერტის ფონდს, რომლის ერთ-ერთი დამფუძნებელი მე ვიყავი, 20 წელი უსრულდება. მიზეზი კი ისაა, რომ მინდა გავიგო მეტი საქართველოს შესახებ, რომელსაც შეეხო კონფლიქტი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის, და მაინტერესებს, ამ კუთხით რა ვითარებაა. რადგან საქართველო წარმოადგენს ძალიან დიდ იმედს ევროკავშირისთვის აღმოსავლეთ პარტნიორობის იმ ქვეყნებთან ერთად, რომლებმაც ხელი მოაწერეს ასოცირების ხელშეკრულებას. ვგულისხმობ უკრაინიასა და მოლდოვას.
- ახლახან დასრულდა ევროკავშირის აღმოსავლეთ პარტნიორობის სამიტი რიგაში. საქართველოში ბევრი ამ სამიტის შედეგით, ცოტა არ იყოს, იმედგაცრუებული დარჩა. ქართველები მოელოდნენ ვიზალიბერალიზაციის კუთხით მკაფიო გზავნილს და შეიძლება კიდევ უფრო მეტადაც, საქართველოს ევროპული პერსპექტივის, ანუ მომავალში ევროკავშირის წევრობის ოფიციალურად აღიარებას. არც ერთი ეს მოლოდინი არ გამართლდა. ახლა კი კითხვა: საერთოდ ევროპული პერსპექტივა, ასე ვთქვათ, უპერსპექტივოა და ჩვენ მომავალში ამ მხრივ არაფერს უნდა ველოდოთ?
- ძალიან მნიშვნელოვანია, ხალხმა გაიგოს, რამხელა შანსი მიიღო საქართველომ და ქართველმა ხალხმა ასოცირების ხელშეკრულების ხელმოწერით. ეს არის გზა, რომელიც გაიარა ყველა იმ ქვეყანამ, რომელიც ევროპას დაუახლოვდა და მერე გახდა ევროკავშირის წევრი. საქართველომ არ უნდა დააკნინოს ასოცირების მნიშვნელობა და არ უნდა ჩაიციკლოს ევროკავშირის წევრობაზე – როგორც იტყვიან, მეორე ნაბიჯი პირველის წინ არ უნდა გადავდგათ. გერმანია, ისევე როგორც ევროკავშირის ყველა სხვა ქვეყანა, მზად არის, რომ დაუჭიროს მხარი საქართველოს ასოცირების ხელშეკრულებისა და ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმების იმპლემენტაციაში. რაც შეეხება ვიზალიბერალიზაციის საკითხს, ამ მხრივ მე ძალიან ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი და იმედი მაქვს, რომ ექსპერტების შემდეგი ანგარიში დადებითი იქნება.
- ნატოსთან დამოკიდებულება კიდევ ერთი მტკივნეული საკითხია საქართველოში – აქ ბევრი მიიჩნევს, რომ გერმანია საქართველოს გაწევრიანების ამბიციების მიმართ სკეპტიკურად იყო განწყობილი და ბოლოდროინდელმა მოვლენებმა, კერძოდ უკრაინის კრიზისმა და “ახალი ცივი ომის” რიტორიკამ ხომ არ შეცვალა გერმანიის პოზიცია ამ მიმართულებით?
- არაფერი არც უნდა შეცვლილიყო ჩვენს განწყობაში. ჩვენ (გერმანიას) ყოველთვის რეალისტური პოზიცია გვეკავა და ვერავითარ შემთხვევაში ვერ ვაღიარებთ ვერცერთი ქვეყნის ვეტოს უფლებას. ჩვენ მტკიცედ ვუჭერთ მხარს ბუქარესტისა და უელსის სამიტების გადაწყვეტილებებს, რაც ალიანსთან საქართველოს დაახლოებასა და თანამშრომლობის გაძლიერებას ითვალისწინებს. ჩვენი პოზიცია ამ მხრივ ცალსახაა და მტკიცედ ვუჭერთ მხარს საქართველოს ამ გზაზე.
- თქვენ რუსეთის ექსპერტი ბრძანდებით და ახლა გეკითხებით როგორც ექსპერტს, დაპირისპირება რუსეთსა და დასავლეთს შორის კიდევ უფრრო გაღრმავდება თუ სიტუაცია შემოტრიალდება და ურთიერთობები მეტ-ნაკლებად დათბება?
- ჩვენ ახლა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ვართ და ის, თუ რომელი მიმართულებით განვითარდება პროცესები, რუსეთის ქცევაზეა დამოკიდებული. რაც შეეხება მინსკის შეთანხმების შესრულებას, ამ მხრივ პრობლემები არსებობს ორივე – როგორც რუსული ასევე უკრაინული – მხრიდან. როგორც მოგეხსენებათ, გერმანია, ისევე როგორც ევროკავშირის სხვა ქვეყნები, მხარს უჭერს ამ შეთანხმების შესრულებას და ზოგადად კონფლიქტის მოგვარების პოლიტიკურ და არა სამხედრო გზას.
თუ ეს შეთანხმება იქნება პუნქტობრივად შესრულებული, მაშინ შეიძლება ვილაპარაკოთ სანქციების ეტაპობრივად მოხსნაზე და უკვე შემდეგ ნდობის აღდგენაზე. ახლა, სამწუხაროდ, ნდობა დარღვეულია.
„რეზონანსი“, 15 ივლისი, 2015 წელი
ირანი მსოფლიო ეკონომიკაში ბრუნდება
”ისტორიული შეთანხმებით” საქართველოც იხეირებს
ელზა წიკლაური
(შემოკლებით)
ირანსა და “ექვსეულს” შორის შეთანხმება მიღწეულია. თეირანი ბირთვულ პროგრამას შეზღუდავს, ამის სანაცვლოდ კი მის მიმართ დაწესებული სანქციების დიდი ნაწილი მოიხსნება, შესაბამისად, დასავლეთთან ეკონომიკური თანამშრომლობაც გაფართოვდება. უკვე ცნობილია, რომ უახლოეს მომავალში ირანი «SWIFT»-ის სისტემაში ჩაერთვება, ასევე დაიწყება ნავთობის ექსპორტიც. თეირანში ვარაუდობენ, რომ სანქციების მოხსნიდან ძალიან მალე ისინი ევროპის სანავთობე ბაზარზე საკუთარ 43%-იან წილს ისევ დაიბრუნებენ.
(…)
სანქციების გაუქმებას დადებითად აფასებენ თბილისშიც – საქართველოს ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის თავმჯდომარე და ირან-საქართველოს სამრეწველო-სავაჭრო პალატის წევრი ვანო მთვრალაშვილი საქართველოს ხელისუფლებას, ირანის მიმართ სანქციების გაუქმების კვლდაკვალ, თეირანთან ცალმხრივად დაწესებული სავიზო რეჟიმის მოხსნისკენაც მოუწოდებს. ვანო მთვრალაშვილის თქმით, ეს ხელს შეუწყობს ქვეყანაში დამატებითი ინვესტიციების შემოტანას და სავაჭრო ურთიერთობების გაღრმავებას.
„არსებობს ინტერესი, რომ ირანმა თავისი ენერგოშემცველების ტრანზიტი საქართველოს ტერიტორიის გავლით განახორციელოს. ამიტომ, თუკი ეს სანქციები საბოლოოდ მოიხსნება, საქართველო შეიძლება განხილული იყოს ტერიტორიად, რომლის საშუალებითაც ირანი განახორციელებს გაზისა და ნავთობის ტრანსპორტირებას ევრეოპისაკენ.
გარდა ამისა, ირანელებს აინტერესებთ ინვესტიციების დაბანდება სოფლის მეურნეობაში, ტურიზმში, სამშენებლო ბიზნესში. სანქციების მოხსნის სემთხვევაში მათ ამის საშუალება მიეცემათ. საქართველო, მათი გაგებით, აღქმულია როგორც თავისუფალი, ლიბერალური ბაზრის მქონე ქვეყანა, სადაც კორუფცია არ არის. ირანის დაინტერესება განპირობებულია ჩვენი ქვეყნის გეოგრაფიული მდებარეობით და კლიმატური პირობებითსაქართველომ ეს აუცილებლად უნდა გამოიყენოს და დასავლეთის სანქციების მოხსნის პარალელურად ხელისუფლებამ ირანისაათვის ცალმხრივად დაწესებული სავიზო რეჟიმი უნდა გააუქმოს. ამით ჩვენს ქვეყანაში დამატებითი ინვესტიციები შემოვა, ჩამოვლენ ირანელი ტურისტები, რაც საქართველოს ეკონომიკისათვის მომგებიანი იქნება“, – დასძინა „რეზონანსთან“ საუბრისას ვანო მთვრალაშვილმა.