„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ორხელისუფლებიანობის დასაწყისი “რუსთავი 2″-ში

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ  მანან კობახიძესთან: „არ არის ხელისუფლება ისეთი ბრიყვი, რომ “რუსთავი 2″-ს გადააყოლოს ქვეყნის მომავალი“

„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ სოსო ცინცაძესთან: რა შედეგი ექნება დასავლეთის ამდენ შეშფოთება-აღშფოთებას? რა ზიანი მიადგება ამით ქართულ სახელმწიფოს? რით დაგვსჯიან უცხოელები?

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ველოდები დადგმებს, რომ ვითომ ჟურნალისტი დაიკარგა და ვიღაცას მოკვლით ემუქრებიან“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნანა დევდარიანთან: „რუსთავი-2“-სა და „ნაციონალურ მოძრაობას“ პერსპექტივა არ აქვთ… მარგველაშვილი თავისუფლების ინსტიტუტის წევრად დარჩა“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თამაზ მეჭიაურთან: „გიორგი მარგველაშვილი ახალ პატრონს ქვეყნის გარეთ ეძებს. პრეზიდენტი ჩვენი კლასის დამრიგებელი არ არის და თუ დარიგება უნდა, აშშ-ის ელჩი დაარიგოს“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „ურთმელიძის განჩინება შენელებული მოქმედების ნაღმია“

„ახალი თაობა“: ირმა ინაშვილი: „მოვითხოვთ ხიდაშელისა და აგულაშვილის გადაყენებას!“

„კვირის ქრონიკა“: ეს კაცი მინისტრია, ქვეყნის მტერი თუ ბრიყვი?! „კვირის პალიტრა“: რატომ იზრდება მთავრობის ხელფასი 57 მილიონი ლარით

—————————-

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ორხელისუფლებიანობის დასაწყისი “რუსთავი 2″-ში

ეკატერინე ბასილაია

“რუსთავი 2″-ის შენობაში შევარდნა და ნიკა გვარამიას ძალით გამოყვანა არ მოხდება, მაგრამ დავით დვალი და რევაზ საყევარიშვილი დროებით მმართველობას დაუყოვნებლივ მაინც შეუდგებიან, ოღონდ არა შენობაში შესვლით, არამედ გარედან, დისტანციურად.

იურისტების თქმით, ეს შესაძლებელია და ასეთი გადაწყვეტილება ესკალაციის რისკს გაანეიტრალებს. შეხლა-შემოხლამდე საქმე არ მივა და მეტ-ნაკლები სტატუს-კვო შენარჩუნდება, ოღონდ, ესეც იმ შემთხვევაში, თუკი სასამართლომ კიდევ რაიმე ახალი უეცარი გადაწყვეტლება არ მიიღო და ტემპერატურის აწევა ხელოვნურად არ გამოიწვია.

ხელისუფლების მაღალი რანგის ჩინოვნიკები პირობას დებენ, რომ დროებითი მმართველების ტელეკომპანიის შენობაში შესვლა იძულებით არ მოხდება. თავად ქიბარ ხალვაშის ადვოკატიც აცხადებს, რომ ძალით შევარდნა მათ ინტერესშიც არ შედის. თუმცა, იურისტების თქმით, ტელეკომპანია მმართველის გარეშეა დარჩენილი და ეს სამართლებრივ ვაკუუმს იწვევს: ნიკა გვარამიას გენერალური დირექტორობის უფლებამოსილება სასამართლოს განჩინების თანახმად უკვე შეჩერებული აქვს, ხოლო ასევე სასამართლის მიერ დროებით მმართველებად დანიშნულ დვალსა და საყევარიშვილს ტელევიზიაში შესვლის უფლებას თავად ტელეკომპანიის დღევანდელი მმართველები არ აძლევენ.

პარასკევს გვარამიამ განაცხადა, რომ ის “რუსთავი 2″-ის შენობის დატოვებას არ აპირებდა და ტელეკომპანიის ცნობილი სახეები ყველას სიტყვის გამოხატვის თავისუფლების დასაცავად შენობასთან მისვლისაკენ მოუწოდებდნენ.

ამის შემდეგ დროებით მმართველებად დანიშნულმა პირებმა წამოაყენეს წინადადება, რომ განჩინების საბოლოო გასაჩივრების დასრულებამდე ისინი კომპანიაში არ შევიდოდნენ და არხის ამჟამინდელ მფლობელ ძმებ ყარამანიშვილებს მმართველად საკუთარი კანდიდატურის წარდგენა შესთავაზეს. თუმცა, ყარამანიშვილებმა შეთავაზება არ მიიღეს და საპასუხოდ განაცხადეს, რომ ეს ცინიზმია და დვალთან და საყევარიშვილთან მათ არაფერი აქვთ სალაპარაკო.

რა იქნება შემდეგ? ვინ და როგორ უნდა მართოს კომპანია?

“რუსთავი 2″-ს ადვოკატი თამთა მურადაშვილი “მთელ კვირასთან” საუბრისას აცხადებს, რომ სასამართლო განჩინების შემდეგ, გენერალურ დირექტორ ნიკა გვარამიას და ფინანსურ დირექტორ კახა დამენიას უფლება არ აქვთ ხელი მოაწერონ ხელშეკრულებებს ან განახორციელონ იმ ქმედებები, რომელიც უფლებამოსილების ფარგლებში კანონით ჰქონდათ მინიჭებული. ეს პრობლემებს ქმნის, თუმცა ტელეკომპანია მაუწყებლობას მაინც შეძლებს და ისინი იმუშავებენ ისე, როგორც აქამდე მუშაობდნენ.

“რეკლამები არ შეწყდება, მედია ბაზარზე სარეკლამო დრო იყიდება ე.წ. სელფჰაუზის, გაყიდვების სახლის მეშვეობით. სელფჰაუზი ცალკე შპს-ა და ნებისმიერ დამკვეთს, რომელსაც “რუსთავი 2″-ზე რეკლამის განთავსება უნდა, შეუძლია მივიდეს ამ კომპანიაში და შესაბამისად, სარეკლამო დროის გაყიდვა შეიძლება გაგრძელდეს.

“შრომითი ხელშეკრულების საფუძველზე თითოეულ თანამშრომელს რა ფუნქციაც და ვალდებულებაც გვქონდა, ის გაგრძელდება. მე, როგორც იურისტი, გავაგრძელებ სამართლებრივ რჩევებს, ჟურნალისტი – გაშუქებას და ბუღალტერი – თავის ბუღალტრულ საქმიანობას. ამას გვარამიას ნებართვა არ სჭირდება.

“ხოლო ის საკითხები, რაზეც უშუალოდ საჭირო იყო ნიკას ხელმოწერა, შეჩერდება. მაგალითად, ხელშეკრულებებს ვეღარ დავდებთ; თუ ბანკს დასჭირდებოდა ხელმოწერა ან ავტორიზაცია, ეს ვერ მოხდება; მე, როგორც “რუსთავი 2″-ის ადვოკატს, სასამართლოში ტელევიზიის ინტერესების დასაცავად მქონდა გვარამიას ხელმოწერილი მინდობილობა და ეს უფლებამოსილება შემიწყდა და ამიტომაც ახლა განჩინების გასაჩივრებას ტელეკომპანია “საქართველოს” იურისტები შეეცდებიან.

“ძალიან ბევრი შიდა დეტალია. საბანკო ანგარიშებზე ყადაღა არ იდო, თუმცა, ახლა რა მოხდება და იქნება თუ არა შეზღუდვა, არ ვიცი. ალბათ შესაბამის შეტყობინებას ბანკისგან უნდა დაველოდოთ”, – ამბობს მურადაშვილი. მისი თქმით, თუკი დვალი და საყევარიშვილი შეასრულებენ იმ პირობას, რომ გასაჩივრების ბოლომდე დროებით მმართველებად არ შევლენ ტელევიზიაში, მათ დაახლოებით 3 თვე ექნებათ და ამ ვადაში როგორმე შეძლებენ ფუნქციონირებას, ხოლო შემდეგ კი, ადვოკატის თქმით, სააპელაციო სასამართლოში სარჩელს აუცილებლად მოიგებენ და დროებითი მმართველები არ დასჭირდებათ.

განჩინების გასაჩივრებასა და გადაწყვეტილების გამოტანას ჯამში დაახლოებით სამი თვე სჭირდება. გასაჩივრება 5 დღის ვადაში უნდა მოხდეს, შემდეგ პირველი ინსტანციის სასამართლოში მოსამართლე თამაზ ურთმელიძემ 20 დღის ვადაში უნდა გასცეს საჩივარს პასუხი, რომელიც დიდი ალბათობით საკუთარ გადაწყვეტილებას არ გადათქვამს, რის შემდეგაც საქმე სააპელაციოში გადავა, სადაც განხილვის 2-თვიანი ვადაა.

“იმდენად დაუსაბუთებელია, იმდენად არაკონსტიტუციურია სასამართლოს განჩინება, სადაც პირდაპირ წერია, რომ ისინი სარედაქციო პოლიტიკაში ერევიან, რომ იმედი მაქვს, სააპელაციო ამას ძალაში არ დატოვებს”, – ამბობს თამთა მურადაშვილი.

მისივე თქმით, თუკი სააპელაციოც ძალაში დატოვებს დღევანდელ განჩინებას დროებით მმართველებთან დაკავშირებით, შემდეგ გვარამია მხრიდან არდათანხმება უკვე სხვა სივრცეში გადადის და ამიტომაც სხვა ღონისძიებების გატარება მოუწევთ.

“თუ კანონიერ ძალაში შევა ასეთი გადაწყვეტილება, ძალისმიერად წინააღმდეგობას ვერ გავწევთ. რა მოხდება, წინასწარ ამის თქმა ძნელია, მაგრამ მანამდე სხვა სამართლებრივ მექანიზმებს მივმართავთ. რაღაცას მოვიფიქრებთ,” – ამბობს მურადაშვილი და დასძენს, რომ თუკი აღმასრულებლები სასამართლოს გადაწყვეტილების გასაჩივრებამდე მივლენ კომპანიაში, რისი უფლებაც კანონით მათ აქვთ, ნიკა გვარამია წინაღმდეგობას გაუწევს.

“გვარამიას პოზიცია თქვენ იცით, ის შენობის დატოვებას არ აპირებს. დანარჩენი ვნახოთ. ალბათ გადაწყვეტილებას სიტუაციის მიხედვით მივიღებთ. როდესაც არაკონსტიტუციურად და კანონსაწინააღმდეგოდ გიზღუდავენ უფლებას, ლეგიტიმური უფლება გაქვს პროტესტი გამოხატო და საკუთარი უფლებები დაიცვა. ალბათ ნიკა გვარამია სწორედ ამას ეყრდნობა და აქედან გამომდინარე აცხადებს, რომ არ დაემორჩილება განჩინებას.

“პოლიტიკური მაღალი თანამდებობის პირები აცხადებენ, რომ შეიარაღება და პოლიციის მოსვლა არ მოხდება, მაგრამ რეალურად არ ვიცით, რა მოხდება. მეორე მხარე ძალიან არაპროგნოზირებადია,” – აცხადებს თამთა მურადაშვილი.

ქიბარ ხალვაშის ადვოკატ პაატა სალიას თქმით, მისი პირადი პოზიციაა, რომ რადგანაც ყარამანიშვილების მხრიდან შერჩეულია კონფრონტაციული ტონი, ამიტომ უმჯობესია დროებითმა მმართველებმა რაიმე გზა გამონახონ და იმ ფუნქციების განხორციელებას შეუდგნენ, რაც კანონით ევალებათ.

“ელექტრონული სისტემები არსებობს და თუკი გვარამიას ავტორიზაცია აქვს, დღესაც შეუძლია განახორციელოს ტრანზაქციები და შემდეგ ეს დროებით მმართველებს დაბრალდეთ. მე არანაირი უფლება არ მაქვს დროებით მმართველებს მითითება მივცე და მათ არც შევხვედრივარ, მაგრამ ჩემი აზრია, რომ დროებითმა მმართველებმა რაღაც ღონისძიებებს უნდა მიმართონ და მოქმედება დაიწყონ.

“მათი პრობლემაა ამ ყველაფერს როგორ მოახერხებენ. ამ პროცესებში მე ვერ ჩავერევი და მითითებას ვერ მივცემ.

“ყარამანიშვილებმა დააფიქსირეს პოზიცია, რომ ისინი დროებით მმართველებთან სასაუბრო თემას ვერ ხედავენ. ეს სიტუაციის ესკალაციის მცდელობაა. მგონია, რომ ისინი ამ გადაწყვეტილების მიღებისას კომპანიის ბედზე, მის ფინანსურ მდგომარეობაზე არ ფიქრობდნენ.

“დროებითი მმართველების გარდა, არ არსებობს სხვა პირი, ვისაც კომპანიის სახელით რაიმეს განხორციელების უფლებამოსილება გააჩნია. ჩვენ გვაღელვებს ის, რომ არ შეფერხდეს კომპანიის საქმიანობა და მან ზიანი არ განიცადოს. ჩვენს მოქმედებებზე ჩვენი მოწინააღმდეგის ყოველი საპასუხო მოქმედება მაძლევს გონივრული ვარაუდის საფუძველს, რომ მათი ინტერესი არ არის კომპანიის სტაბილურობა, მიზანი ცოტა სხვა რამეა, თუნდაც იმ საუბრებიდან გამომდინარე, როდესაც მესამე პირები კომპანიის ხელმძღვანელობას არეულობის მოწყობაზე აძლევდნენ დავალებებს,” – აღნიშნავს სალია.

ხალვაშის ადვოკატის განცხადებით, თუკი დროებით მმართველებს ტელეკომპანიის შენობაში არ უშვებენ, დისტანციური მმართველობა უნდა მოხდეს.

“აუცილებელი არ არის ფიზიკურად შენობაში შესვლა, შესაძლებელია ამის რეგულირება სხვანაირი, მშვიდობიანი გზით. შეიძლება იგივე საბანკო დაწესებულებებთან, იგივე საგადასახადო ორგანოებთან კომუნიკაციის დამყარება და ასევე გარკვეული მუშაობის დაწყება კონკრეტული პირებისაგან.

“არიან ბუღალტრები და შესაძლებელია მათთვის დავალებების მიცემა და განხორციელება. მათ არ აქვთ უფლება არ დაემორჩილონ სასამართლოს გადაწყვეტილებას და სასამართლოს მიერ დანიშნული პირების დავალებას. შესაბამისად, ის კონფრონტაციული ტონი, რაც დღევანდელ უფლებაშეჩერებულ ხელმძღვანელს აქვს, არაფრის მომცემია კომპანიისათვის და აზარალებს მას,” – განმარტავს სალია.

ის, რომ თანამედროვე ტექნოლოგიების პირობებში დისტანციურად კომპანიის მართვა შეუძლებელი არ არის, ამაზე იურისტი ლევან ალაფიშვილიც საუბრობს. მისი თქმით, ასეთ შემთხვევაში “რუსთავი 2″-ის შენობა იქნება მედიაპროდუქტების საწარმო, რომელიც გარედან იმართება. „ეს დავალებაა, ვალდებულებაა და დვალმა და საყევარიშვილმა სასამართლოს განჩინება უნდა შეასრულონ. გონივრულიც და სამართლებრივადაც სწორი იქნება, თუკი ისინი ფიზიკური ესკალაციის მცირე შანსსაც გამორიცხავენ და კომპანიის აქტივებსაც დაიცავენ გაუფასურებისაგან. ამავე დროს არ შეფერხდება კომპანიის ფუნქციონირება და თუკი საბანკო გადარიცხვა თუ კონტრაქტების დადება იქნება საჭირო, ეს ყველაფერი “რუსთავი 2″-ის ოფისს გარეთაც შეიძლება გაკეთდეს. თეორიულად, თუკი ვინმე, მაგალითად, ბუღალტერი არ დაემორჩილება დროებით მმართველს, პოლიციაც არ არის საჭირო, ისე შეიცვლება. საგადასახადო ორგანოსთან თუ საბანკო დაწესებულებებთან კომუნიკაციით იქნება შეცვლილი. არ მგონია ასე მოხდეს, მაგრამ თეორიულად ვმსჯელობთ.

შრომით ურთიერთობებში არდამორჩილება – ეს სასაცილოა იმ პირობებში, როდესაც ზედა მენეჯერს რჩება ამ თანამშრომლის დათხოვნის საშუალება. ნებისმიერ შემთხვევაში პროცესები, როგორი რთულიც უნდა იყოს, კანონის ფარგლებში უნდა წარიმართოს”, – ამბობს ალაფიშვილი. მისი მტკიცებით, თუკი დროებითმა მმართველებმა არ განახორციელეს სასამართლოს მიერ დავალებული ვალდებულება, სამართლებრივი ვაკუუმი შეიქმნება. ასე გარედან მართვა კი სიტუაციის ესკალაციის შესაძლებლობასაც გამორიცხავს, თუმცა რისკებს – არა.

“საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ჭრილში თუ განვიხილავთ, არ ვფიქრობ, რომ იმაზე მეტად გაიზარდოს მხარდამჭერთა რაოდენობა და მოხდეს ტემპერატურის მატება, რაც არის. არც იმას ვფიქრობ, რომ ისეთი შედეგი მივიღოთ, რაც სამოქალაქო სტაბილურობას შეარყევს. თუმცა, ისიც არ უნდა გამოვრიცხოთ, რომ მედიაპლურალიზმის თვალსაზრისით პრობლემა შეიძლება შეიქმნას, თუკი მხარეთა ქიშპობა ასე გაგრძელდა,” – ამბობს ალაფიშვილი. მისი თქმით, მაგალითად, შესაძლოა ტელეკომპანიის ჟურნალისტებმა განაცხადონ უარი მუშაობაზე და დატოვონ არხი იმ მიზეზით, რომ ახალი მმართველები მათ ისეთ პირობებს სთავაზობენ, რაც მათთვის არაოპტიმალურია, რაც ძალიან ცუდი სიგნალი იქნება. თვლის, რომ ამას გარკვეულწილად ქიბარ ხალვაშის განცხადებამაც შეუწყო ხელი ზონდერ ჟურნალისტებისა და უსაქმურების არშენახვის თაობაზე. ასევე არ გამორიცხავს იმას, რომ სასამართლოს მხრიდან იქნეს მიღებული რაღაც ახალი გადაწყვეტილება, რომელმაც შეიძლება სურათი რადიკალურად შეცვალოს.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ მანან კობახიძესთან: „არ არის ხელისუფლება ისეთი ბრიყვი, რომ “რუსთავი 2″-ს გადააყოლოს ქვეყნის მომავალი“

ნინო ქეთელაური

“საზოგადოება შეცდომაში არ უნდა შევიდეს. არავინ ერჩის გამოხატვის თავისუფლებას ამ ქვეყანაში და მითუმეტეს ხელისუფლება. ჩვენი მიზანია, რომ ნამდვილად იყოს პლურალისტური მედია და არავინ არის საკუთარი თავის მტერი, რომ ძალადობრივი მეთოდები გამოიყენოს და ეჭვქვეშ დააყენოს ჩვენი ქვეყნის რეპუტაცია, ეს გამორიცხულია”, – აცხადებს პარლამენტის ვიცე-სპიკერი მანანა კობახიძე “მთელ კვირასთან” საუბრისას. მისი შეფასებით, “რუსთვი 2″-ის გარშემო მიმდინარე პროცესები არის ორ კერძო სუბიექტს შორის წილებზე მიმდინარე დავა, რომელმაც პოლიტიკურ ველზე არ უნდა გადაინაცვლოს.

- როგორ შეაფასებდით მოსამართლის გადაწყვეტილებას, რომელმაც დროებითი მმართველები დაუნიშნა “რუსათვი 2″-ს. არის თუ არა ეს გადაწყვეტილება კონსტიტუციის ჩარჩოებიდან გასვლა?

- ძალიან სამწუხაროა, რომ ამ აჟიოტაჟმა, რაც “რუსთავი2″-მა თავისივე ღამის ეთერში შექმნა, შესაძლოა, დააჯერა საზოგადოების ნაწილის, რომ არაკონსტიტუციური გადაწყვეტილება იქნა მიღებული. ეს არის სიცრუე. სრული პასუხისმგებლობით ვაცხადებ, რომ კონსტიტუციურ ჩარჩოებთან და საკონსტიტუციო სასამართლოში წარმოებულ დავასთან, რომელიც წამოიწყო “რუსთვი 2″-მა, არავითარი საერთო არ აქვს ამ გადაწყვეტილებას, რაც მიღებულ იქნა. სულ სხვა ნორმაა გასაჩივრებული და შეჩერებული, როგორც სადავო ნორმა საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ და სულ სხვა ნორმაზე დაყრდნობით იმსჯელა სასამართლომ, როდესაც დააკმაყოფილა ხალვაშის ადვოკატების მოთხოვნა. ეს ნორმა არ არის გასაჩივრებული, ყოველ შემთხვევაში, არ ყოფილა გასაჩივრებული. ვგულისხმობ, დროებითი მმართველის დანიშვნის შესაძლებლობას და ალბათ, ადვოკატებს, ვინც კერძო სამართალში მუშაობს, ექნებოდათ იმის პრაქტიკა, რომ ეს ნორმა გამოყენებულიყო კონკრეტულად ბიზნეს დავებში, კომერციულ სუბიექტებს შორის დავებში.

ძალიან ვიწრო, იურიდიული, სამოქალაქო, სამართლებრივი პროცესუალური საკითხია და კარგია, რომ გარკვეულმა ადვოკატებმა ამის შესახებ გააკეთეს კიდეც განმარტებები. მე მათ ნამდვილად ვერ დავაბრალებ რაიმე კავშირს ხელისუფლებასთან. ისინი წლებია მუშაობენ სამოქალაქო სამართალში და საკმაოდ ცნობილი, წარმატებული ადვოკატები არიან. შესაბამისად, ამ ნორმის გამოყენების პრაქტიკა უკეთ იციან და შეუძლიათ დაადასტურონ, რომ მოსამართლეს უკანონო და რაიმე არაკონსტიტუციური გადაწყვეტილება არ მიუღია. ეს არის სრული ისტერიკა, რასაც აწყობს “რუსთვი 2″ და სამწუხაროდ ცდილობს, რომ საზოგადოება მოატყუოს. მითუმეტეს იცრუოს, რომ თითქოს ღამე იყო ეს გადაწყვეტილება მიღებული. ხომ დადასტურდა, რომ სამუშაო საათებში იქნა მიღებული ეს გადაწყვეტილება და რომ ესეც აგორებული ტყუილია, რომელიც ემსახურება კონკრეტულ პოლიტიკურ მიზნებს.

ცუდია, რომ ორ კერძო სუბიექტს შორის წილებთან დაკავშირებული სამართლებრივი დავა “ნაციონალურმა მოძრაობამ” და “რუსთავი 2″-მა გადაიტანეს პოლიტიკურ ჭრილში. ეს ნამდვილად აზარალებს დემოკრატიულ პროცესებს და მიმართულია იქითკენ, რომ ხელისუფლებას დააბრალონ ის, რასაც თვითონ აკეთებდნენ წლების განმავლობაში.

გვახსოვს 7 ნოემბერი. 8 წლის წინ ჩვენი ქვეყანა იყო ძალიან დიდი ტრაგედიის მომსწრე, როდესაც ჩვენს თანამოქალაქეებს უმოწყალოდ უსწორდებოდა ხელისუფლება და არნახული ტრაგედია დატრიალდა. დასრულდა “იმედში” შეჭრით, დარბევით, ძალადობით ჟურნალისტებზე და რაც მთავარია, ორსულ ქალზე. აი, ეს არის სახე წინა ხელისუფლების და როგორც ჩანს, რა მეთოდებსაც თავად იყენებდნენ, ჰგონიათ, ჩვენც იგივეს გავაკეთებთ. ეს გამორიცხულია. ჩვენ ვართ გარანტი იმისა, რომ ჩვენს ქვეყანაში 7 ნოემბერი თუ 26 მაისი არასდროს განმეორდეს. ყველა მხარე უნდა იყოს მოთმინებით და დაელოდოს სასამართლოს საბოლოო გადაწყვეტილებას. თუ “რუსთავი 2″-სთვის რაიმე მიუღებელია, ეს უნდა აისახოს საჩივარში. ჩემთვის ძალიან რთული წარმოსადგენია, როგორ უნდა მოახერხო და აიძულო სააპელაციო და უზენაესი სასამართლოები, მთელი სასამართლო კორპუსი, რომ მიიღონ ისეთი გადაწყვეტილება, რომელიც ეჭვქვეშ დააყენებს ზოგადად სამოქალაქო სამართლებრივ უფლებებს ქვეყანაში. ეს ასე არ მოხდება და ამის განზრახვა ხელისუფლებას არ ჰქონია. ეს არის “ნაციონალური მოძრაობის” ისტერიკა, რომ თითქოს ხელისუფლება იყენებს ურთმელიძეს.

ქვეყანაში ურთმელიძით არ იწყება და არ მთვარდება მართლმსაჯულება. შეიძლება ვინმეს არ მოსწონს მისი გადაწყვეტილება, მეც არ მომწონდა ხოლმე თავის დროზე მისი გადაწყვეტილებები და იმიტომ ვასაჩივრებდი ზედა ინსტანციაში. “ნაციონალური მოძრაობის” სტილია, რომ იძალადონ სასამართლო ხელისუფლებაზე. ისინი სასამართლოზე წლების განმავლობაში ძალადობდნენ და ახლაც ცდილობენ, რომ გააგრძელონ ისეთი დავდასხმები, რა თავდასხმების ქვეშაც არის ახლა კონკრეტული მოსამართლე. ძალიან ცინიკურია ეს ყველაფერი იმ ფონზე, როდესაც პრაქტიკულად ყველა მოსამართლე მათ დროს არის დანიშნული და ჩვენ მოსამართლეთა კორპუსი არ შეგვიცვლია. სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ჩვენს სისხლის სამართლის კოდექსში არ არსებობს ნორმა, რომლის მიხედვითაც შესაძლებელია მოსამართლეს დასჯა უკანონო გადაწყვეტილებისთვის. ეს ნორმა თავის დროზე არსებობდა, თუმცა “ნაციონალურმა მოძრაობამ” გააუქმა ეს ჩანაწერი.

სხვათა შორის, დემოკრატიული, ევროპული ქვეყნების სისხლის სამართალში ასეთი ნორმები არ არსებობს. თუ არ მოსწონთ მოსამართლე და მის ქმედებაში არის გადაცდომები, არსებობს სადისციპლინო საბჭო, ასევე იუსტიციის უმაღლესი საბჭო და გაასაჩივრონ ზედა ინსტანციებში. ბოლოს და ბოლოს, არსებობს ევრო სასამართლო, სამართლებრივი გზები გამოიყენონ ამისთვის და არა ბარიკადები და სისხლისღვრა, რომლისკენაც სამწუხაროდ, როგორც ჩანს, ისინი მიისწრაფვიან და ეს დასტურდება ჩანაწერებითაც, რომლის ავთენტურობაც ბატონმა ნიკა გვარამიამ დაადასტურა. ამით დგინდება, რომ ეს სცენარი ნამდვილად არსებობდა. თითქოსდა კეთილშობილური იდეით, რომელიც გულისხმობს გამოხატვის თავისუფლებისთვის ბრძოლას, თავისუფალი სიტყვის, მედიის დაცვას, ამ ყველაფრის უკან გამოჩნდა სააკაშვილის პირსისხლიანი სახე, რომ ნებისმიერი ფორმით დაბრუნდეს ხელისუფლებაში და ამისთვის გამოიყენოს თავისივე “რუსთავი 2″. თითქოს ხელისუფლება ებრძვის თავისუფალ მედიას, თითქოს ჩვენ ძალადობრივი ხელისუფლება ვართ და სინამდვილეში, თავად “რუსთავი 2″-ის უკან დგას ის ძალადობრივი მიზნები და ზრახვები, რაც სააკაშვილს გააჩნია.

საზოგადოება შეცდომაში არ უნდა შევიდეს. არავინ ერჩის გამოხატვის თავისუფლებას ამ ქვეყანაში და მითუმეტეს ხელისუფლება. ჩვენი მიზანია, რომ ნამდვილად იყოს პლურალისტური მედია და არავინ არის საკუთარი თავის მტერი, რომ ძალადობრივი მეთოდები გამოიყენოს და ეჭვქვეშ დააყენოს ჩვენი ქვეყნის რეპუტაცია, ეს გამორიცხულია.

ეს დავა უნდა დარჩეს სამოქალაქო, კერძო დავის სივრცეში, სასამართლოს სივრცეში და არ უნდა მივცეთ საშულება არც “რუსთავი 2″-ს და არც “ნაციონალურ მოძრაობას”, რომ ეს დავა გადაიტანონ პოლიტიკურ ველზე. ეს აზარალებს ქვეყანას. არცერთი მედია საშუალება, არცერთი პოლიტიკური პარტია, თუ პოლიტიკოსი არ ღირს იმად, რომ ჩვენი ქვეყნის განვითარებას და მომავალს რაიმე საფთხე შეექმნას. მთავარია ჩემი, თქვენი, ჩვენი შვილების მომავალი და თუ “რუსთავი 2″ ფიქრობს, რომ საქართველოს მომავალი “რუსთავი 2″-ზეა დამოკიდებული, ეს ასე არ არის და არც “რუსთვი 2″-ის შლაგბაუმთან იწყება და მთავრდება საქართველოს ისტორია, როგორც ეს სერგო რატიანმა განაცხადა.

ნუ გააიგივებენ “რუსთავი 2″-ს ქვეყნის მომავალთან. არ არის ხელისუფლება ისეთი ბრიყვი, რომ “რუსთავი 2″-ს გადააყოლოს ქვეყნის მომავალი. თუკი ქიბარ ხალვაში ამბობს, რომ მას წაართვეს ქონება და იძულებით დაათმობინეს, რომ იყო სამოქალაქო სამართლის პრინციპების დარღვევა მის მიმართ და ის ცდილობს, ეს სასამართლოს წესით დაამტკიცოს, რა არის ამაში გაუგებარი?! ადამიანმა აბა რა გზებით უნდა იდავოს საკუთარი უფლებების დასამტკიცებლად, თუ არა სასამართლოს გზით?! მაგრამ 7 ნოემბრის არქიტექტორებისთვის სასამართლოს გზით დავა ალბათ ცოტა გაუგებარია.

თუ წაართვეს ვინმეს ქონება, ეს ხალვაში იქნება თუ სხვა, ეს ქონება უნდა დაბრუნდეს. ისევე როგორც მე მგონი, არავის გაუპროტესტებია, როდესაც 2012 წლის შემდეგ ტელეკომპანია “იმედი” თავის თავდაპირველ მფლობელს, ბადრი პატარკაციშვილის ოჯახს დაუბრუნდა. ვინმემ მაშინ თუ იკითხა, რატომ შეიცვალა მესაკუთრე “იმედმა” და ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ, რატომ მოხდა ტელევიზიაში არსებული რეალობის შეცვლა და რატომ დაუბრუნდა ტელევიზია ოჯახს? ვინმემ იკითხა? – ბუნებრივია არა და ვერც იკითხავდა, რადგან ყველა ფქრობს, რომ სამართლიანობა აღდგა და ძალიან კარგია, რომ აღდგა.

სრულიად სიმბოლურია, რომ 8 წლის შემდეგ “იმედმა” იმაუწყებლოს და გააგრძელოს საქმიანობა. მე ვფიქრობ, რომ 2012 წელი რომ არა, ეს იქნებოდა შეუძლებელი და “იმედი” იქნებოდა ისეთივე სააკაშვილის ჯიბის ტელევიზია, როგორიც იყო სხვა დანარჩენი, გარდა რამდენიმე მაუწყებლისა, რომელიც მხოლოდ თბილისის მასშტაბით მაუწყებლობდა.

თუ “რუსთავი 2″-ის შემთხვევაში, ეს ყველაფერი ეკუთვნოდა აქიმიძეს, თუ ხალვაშს, რომელიც ამბობს, რომ არარეალურ თანხად გააყიდვინეს და აიძულეს გარიგების დადება, რატომ მაშინ არ ჩნდება კითხვები, როცა ეს ადამიანები ითხოვენ სამართლიანობის აღდგენას და მათი ქონებრივი უფლებების დაბრუნებას?!

აქ ერთი პასუხი აქვს ყველაფერს – ალბათ ეს არის სააკაშვილის ბოლო დასაყრდენი. სამწუხაროა, რომ ბოლო დასაყრდენადვე უნდა გამოიყენოს საკონსტიტუციო სასამართლოც და თავისი ძალიან ბოროტი ზრახვები მოიყვანოს სისრულეში. მან იცის, რომ არჩევნების და სამართლებრვი გზით მომავალი არ აქვს და არასდროს არ დაუშვებს ქართველი საზოგადოება, რომ 7 ნოემბრის ავტორი დააბრუნოს ხელისუფლებაში. ამიტომ ერთადერთი გზა რჩება და სწორედ ამისთვის სჭირდება მას დაპირისპირება, სისხლი, არეულობა. ამას ასე პირდაპირ ხომ ვერ იტყვის და სჭირდება საზოგადოებისთვის დამაბნეველი იდეა. ეს დამაბნეველი იდეა არის სწორედ ის, თითქოს ხელისუფლება ებრძვის თავისუფალ მედიას და თურმე დამყარდა დიქტატურა – როგორც ეს ნიკა გვარამიამ განაცხადა.

ცხადია, როცა დიქტატურა მყარდება, ხალხს სხვა არაფერი რჩება გარდა იმისა, რომ დაუმორჩილებლობით და რევოლუციით დაიბრუნოს კონსტიტუციური უფლებები. ასეთი “ლეგენდის” შექმნისთვის, რომ თითქოს დიქტატურა მყარდება, მას სჭირდება “რუსთავი 2″. მე ვფიქრობ, “რუსთავი 2″-ში თუ ვინმე ძალადობის მსხვერპლია, ესენი არიან ჟურნალისტები, იმიტომ, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” ცდილობს მათ გამოყენებას საკუთარი მიზნებისთვის. თუ ვინმეს სჭირდება დაცვა, ალბათ ჟურნალისტებს სჭირდებათ. კარგია, რომ ახალი მმართველები, თუ ხალვაში, პირადად აცხადებენ, რომ არავითარი საფრთხე ჟურნალისტებს და მათ საქმიანობას იქ არ ემუქრება, არც თავად “რუსთავი2″-ის მაუწყებლობას, თუ თავადვე არ დააზიანებდნენ იქ რამეს და არ გათიშავდნენ სიგნალს. სხვა არავინ ერჩის მათ მაუწყებლობას.

არც ის იქნება კარგი, რომ ხელისუფლების მაამებლად გადაიქცეს “რუსთავი 2″, ან რომელიმე ტელევიზია. იცით, რომ უამრავი კრიტიკული მედია საშუალებაა და არცერთი ჟურნალისტი არ იკავებს თავს კრიტიკული კითხვებისგან. ჩვენ ღია ვართ და შაბათია თუ კვირა ზარებს ვპასუხობთ. ღამის 11 საათზე, როდესაც “რუსთავი 2″-დან დამირეკეს სულ არ ვიცოდი ვინ იყო, მაგრამ ვუპასუხე და ნებისმიერ ნომერს ვპასუხობ ყოველთვის. არცერთ კრიტიკულ კითხვას არ გავურბივართ. სად არის აქ ზეწოლა თავისუფალ სიტყვაზე, სად არის აქ დიქტატურა – არ მესმის.

- მოსამართლის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას, აშშ-ისა და ევროკავშირის ქვეყნების ელჩების შეფასებები მოჰყვა. რას იტყოდით ამ განცხადებებზე?

- ევროკავშირი იქნება თუ ამერიკის შეერთებული შტატები, ესენი არიან ჩვენი მეგობარი ქვეყნები და ჩვენ ნამდვილად გვჭირდება მათი მხარდაჭერა. მათთან პარტნიორობა ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, ამიტომ “რუსთავი 2″ იქნება თუ რამე სხვა ფაქტორი, ამ განცხადებების გამო ჩვენ კითხვის ნიშანი არ უნდა დავსვათ. პირიქით, ეს არის თანამშრომლობა, თუ რამე კითხვის ნიშნები გაუჩნდათ, ამაზე ხმამაღლა საუბრობენ და ამაში რაიმე საგანგაშოს ვერ ვხედავ. ცუდია ის, რომ “რუსთავი 2″-ის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას პირდაპირ ენდნენ.

“რუსთავი 2″-მა თქვა, რომ ეს გადაწყვეტილება ღამით იყო მიღებული და სწორედ ამის გამოძახილი იყო ის, რაც ამერიკის ელჩმა თქვა. ცხადია, მისთვის მიუღებელი იყო ღამე გამოტანილი გადაწყვეტილება და თუ ასეთად დააჯერებ და ისე წარმოაჩენ, რომ ხელისუფლება არკვევს ღამე შენს ბედს ისე, რომ არც გეძახიან და არც პროცესის შესახებ იცი, ლოგიკურია, რომ კითხვის ნიშნები გაჩნდეს. მაგრამ ხომ გაირკვა სიმართლე და დადგინდა, რომ არაფერი არ დარღვეულა.

არ არის მოსაწონი, როდესაც “რუსთავი 2″ უხერხულ მდგომარეობაში აყენებს ჩვენს პარტნიორებს. არ არის სწორი ასე დააბნიო და შეცდომაში შეიყვანო არა მხოლოდ პარტნიორები, არამედ ნებისმიერი სუბიექტი. უმრავლესობაც კი შევიდა შეცდომაში და იგივე ზვიად კვაჭანტირაძემაც კი დაპოსტა უარყოფითი დამოკიდებულება, ასევე დათო ბერძენიშვილმა. იმდენი მოახერხეს, რომ თვითონ უმრავლესობაშიც კი კითხვის ნიშნები გააჩინეს – რატომ შუა ღამეს? – მაგრამ არა, ბატონებო, არ ყოფილა ეს შუა ღამეს, ჩვეულებრივ სამუშაო საათებში იყო და საპროცესო ნორმების დაცვით. ასე ადვილად არ უნდა დავიჯეროთ ის, რასაც “რუსთავი 2″ ამბობს, ან თუნდაც ის ექსპერტები, რომლებიც თითქოს მიუკერძოებელი მედია ექსპერტები არიან და ცალსახად ატყუებენ საზოგადოებას, როცა იმეორებენ იმას, რასაც ამბობს “რუსთავი 2″.

- საელჩოს განცხადებას თეა წულუკიანის გამოხმაურება მოჰყვა…

- თეა წულუკიანის უწყებას ეხებოდა და შესაბამისად, არც მიკვირს მისი რეაქცია, რადგან ის პასუხისმგებელია იმ ყველაფერზე, რაც ხდება მის უწყებაში. მაშინ, როდესაც იცოდა, რომ არაფერი კანონდარღვევით არ ხდებოდა და დღისით, სამუშაო საათებში განხორცილდა ყველა იურიდიული მოქმედება, ბუნებრივია, ისიც შეაშფოთა ასეთმა არასწორმა შეფასებამ ღამის დროსთან დაკავშირებით. გამოდის, რომ ისიც ერთ-ერთი კანონდამრღვევი იყო, მაშინ, როცა მას კანონი არ დაურღვევია. მისი რეაქციაც აქედან გამომდინარეობდა.

- ასევე იყო თამაზ მეჭიაურის განცხადება, რომელიც ელჩისგან ბოდიშის მოხდას მოითხოვდა…

- ბატონ თამაზს არ მოვუწონებდი ასეთ გამოთქმას. თუ ელჩმა რაიმე მწვავე განცხადება გააკეთა, მოდით და ჩვენ ავუხსნათ რა ხდება და ბოდიშის მოხდას ნუ მოვთხოვთ იმის გამო, რომ დეტალური ინფორმაცია არ ჰქონდა და დაეყრდნო იმ სუბიექტს, რომელმაც ყველაფერი გააკეთა, რათა შეცდომაში შეეყვანა არა მხოლოდ ამერიკის ელჩი, არამედ ზოგადად საზოგადოება.

მოდით ჩვენ ვიყოთ უფრო აქტიურები და ჩვენ მივაწოდოთ ინფორმაცია, რომ არავინ ებრძვის თავისუფალ მედიას და პირიქით, რაც არის პროგრესი, რაც არის გაუმჯობესებული, რაც არის გამოსწორებული და ბევრად დადებითი, ვიდრე იყო 2012 წლამდე, ის დავანახოთ.

როცა დიდი ხნის განმავლობაში ახორციელებ დიპლომატიურ მისიას და აქ ხარ, მაშინ უფრო მეტად იცნობ ზოგადად ქვეყანას და აქ არსებულ ვითარებას. მაგრამ ეს ელჩი დიდი ხანი არ არის რაც ჩვენთან დაინიშნა. ამიტომ ჩვენი ვალდებულებაა, რომ მივაწოდოთ ინფორმაცია, რაც ხდება ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით, მედიის თავისუფლების კუთხით, თუ იმ ცვლილებების კუთხით, რაც განხორციელდა ქვეყანაში.

გარდა ამისა, სასამართლო ხელისუფლებაც ხელისუფლების შტოა და მანაც უკეთ უნდა განმარტოს რაც ხდება. ამის ვალდებულება აქვს უზენაეს სასამართლოსაც და მის თავმჯდომარესაც, რომ გარკვეული განმარტება გააკეთოს და სიცხადე შეიტანოს რა ხდება სასამართლო დარბაზში.

ასევე, სასამართლოს შესაბამისმა სამსახურმა, რომელიც საზოგადოებასთან ურთიერთობს, უფრო მეტი ინფორმაცია უნდა მიაწოდოს საზოგადოებას მოსამართლის მიერ გამოტანილ გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით იმისთვის, რომ ორაზროვნება არ იყოს. თუნდაც განმარტოს ის ნორმები, რითაც იხელმძღვანელა მოსამართლემ, ის პროცედურები, რომლის მიხედვითაც გასაჩივრება შეიძლება.

სასამართლოს მხრიდანაც საჭიროა ადეკვატური განცხადებები იმისთვის, რომ არ დარჩეს ვინმეს ისეთი შთაბეჭდილება თითქოს, სასამართლოზე ვინმე ძალადობს. “ნაციონალების” ლოგიკით ხომ ასეა, რომ ჩვენ ვძალადობთ ვინმეზე. ამიტომ სასამართლოს შიგნით რაც ხდება სასამართლო გადაწყვეტილებებთან დაკავშირებით, ამაზე მეტი განმარტების გაკეთებაა საჭირო იმისთვის, რომ ინფრმაცია არ იყოს ცალმხრივი, როგორც ამას “რუსთავი 2″ ავრცელებს დეზინფორმაციის სახით.

- როგორ შეაფასებდით “რესპუბლიკური პარტიის” ნაბიჯს, რომლებიც გაემიჯნნენ „რუსთავი-2“-ის გარშემო მიმდინარე პროცესებს?

- ცოტა უხერხულია ალბათ, რადგან ხელისუფლება წარმოდგენილია კოალიციის სახით. კოალიცია, როგორც ხელისუფლებაში მყოფი უმრავლესობა, ბუნებრივია, იღებს პასუხისიმგებლობას იმაზე, რაც ქვეყანაში ხდება და უნდა აიღოს კიდეც. ამ უმრავლესობის ნაწილია “რესპუბლიკური პარტია” და ამ ყველაფრისგან გამიჯვნა რას ნიშნავს, რომ დანარჩენმა კოალიციურმა პარტიებმა რაღაც დავაშავეთ, კანონი დავარღვიეთ, ვიძალადეთ ვინმეზე? არ ვიცი, მოსამართლეზე, თუ “რუსთავი 2″-ზე?

იცით რა, ჩვენ არ ვიღებთ ამ ყველაფერში მონაწილეობას, ჩვენ ცალკე ვართ და მე არაფერი დამიშავებია? – მე ცოტა ეს ქვეტექსტი დავინახე, სამწუხაროდ. როდესაც ჩვენ ასე მკაფიოდ, ცალსახად ვსაუბრობთ, რომ ეს არის სამოქალაქო დავა, რომ მისი პოლიტიკურ ჭრილში გადატანა, ისტერიკის ატეხვა მხოლოდ “ნაციონალური მოძრაობის” და მასთან ასოცირებული “რუსთავი 2″-ის მიზნებშია, რომ არანაირი ზეწოლა ხელისუფლების მხრიდან არ არის სასამართლოზე, როცა ცხადია, რომ ურთმელიძემ კანონიდან გამომდინარე მიიღო გადაწყვეტილება და მიიღო დღის საათებში და რომ საკონსტიტუციო სარჩელთან არანაირ კავშირში არ არის და ამ ნორმის შეჩერება არ მოუთხოვია “ნაციონალურ მოძრაობას”, როცა ვამბობთ, რომ ჩვენ არ ვძალადობთ არც ურთმელიძეზე და არც სხვაზე, ამ დროს თქვა, რომ “მე ვემიჯნები არ ყველაფერს”, რა გამოდის, რომ ჩვენ ვაშავებთ და ამას ემიჯნება ბატონი დავითი? ეს არ არის სწორი. მე ვფიქრობ, რომ როდესაც ხელისუფლებაში ვართ, თუ ჩვენ პასუხისმგებლობას ვიღებთ. ყველამ ერთად უნდა ავიღოთ ეს პასუხისმგებლობა.

„კვირის ქრონიკა“, 9 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ სოსო ცინცაძესთან: რა შედეგი ექნება დასავლეთის ამდენ შეშფოთება-აღშფოთებას? რა ზიანი მიადგება ამით ქართულ სახელმწიფოს? რით დაგვსჯიან უცხოელები?

გელა ზედელაშვილი

„რუსთავი 2“-ის ირგვლივ განვითარებულმა მოვლენებმა ძალიან შეაშფოთა ევროპელი და ამერიკელი პოლიტიკოსები თუ დიპლომატები. აი, 2007-ში „იმედს“ რომ მოუტ..ნეს დედა, მაშინ თავისუფლების პრინციპებთან შეუთავსებლობა არ ყოფილა. მოკლედ, ვისაც არ ეზარება, ყველამ ფეხი გამოყო, ეუთოდან დაწყებული, ელჩებით დამთავრებული. მაგალითად, ეუთოს წარმომადგენლის, დუნია მიატოვიჩის განცხადებით, სარედაქციო გადაწყვეტილებები უნდა მიიღონ ნიუსრუმში და არა სასამართლო დარბაზებში. „რუსთავი 2“-თან დაკავშირებით განცხადებები გაავრცელეს ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის წარმომადგენლებმაც…

ბოლოს და ბოლოს, რა შედეგი ექნება დასავლეთის ამდენ შეშფოთება-აღშფოთებას? რა ზიანი მიადგება ამით ქართულ სახელმწიფოს? რით დაგვსჯიან უცხოელები? „ქრონიკას“ პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძესაუბრება:

- ბატონო სოსო, ამდენ აღშფოთებას დედამიწაზე რაიმე სერიოზული კატაკლიზმები არ მოჰყვება?

- გულახდილად გეტყვი: მე ამ ტელეკომპანიის გულშემატკივარი არასოდეს ვყოფილვარ და არც ახლა ვარ, უკვე სამი წელია, ახლოს აღარ ვიკარებ. სამი წლის წინათ მოვიდნენ, ჩამწერეს და ზუსტად ექვსი სიტყვა გაუშვეს. ჩემს მერე ხუთი წუთი ალაპარაკეს ერთი ქალი, ვითომ ექსპერტი, რომელსაც ლუი ამსტრონგივით აქვს ხმა ჩახლეჩილი. მაგრად გავცოფდი, დავურეკე, მაგათთან დარეკვა იგივეა, კრემლში დარეკო, მაგრამ მაინც არ მოვეშვი და ვუთხარი, ჩემი სახელი და გვარი დაივიწყეთ-მეთქი. მიუხედავად ამისა, მაინც უნდა ვთქვა, რომ მოსამართლეები ძალიან სულელურად მუშაობენ.

როდესაც რუსეთში „ენტევეს“ შეუტია პუტინმა, ზუსტად მაშინ ვიყავი ხუთი თვე მოსკოვში გამოკვლევებზე. პუტინმა პირველივე განცხადებაში თქვა: ეს არის ბრძოლა ორ სამეურნეო ობიექტს შორისო. მე ძალიან ბევრი მეგობარი მყავდა ამ ტელევიზიაში, ერთორ გოგოს თავის დროზე „დურაჩკასაც“ ვეთამაშებოდი ხოლმე და ამიტომ ყველაფრის საქმის კურსში ვიყავი. დავა მიდიოდა ფულის „მოტეხვაზე“, ამან დამალა, იმან არ გადაიხადა და ასე შემდეგ, სიტყვა არ დაძრულა ნამდვილ მიზეზზე, რის გამოც პუტინმა შეიძულა „ენტევე“. ნამდვილი მიზეზი იყო შენდეროვიჩი და მისი გადაცემა „თოჯინები“, რომელსაც ბორის ელცინი ლმობიერად იტანდა ელცინი. პუტინი რომ გახდა პრეზიდენტი, შენდეროვიჩმა შაყირი დაუწყო, ეს ვინ არის, ვინ მოვიდაო? პუტინმა მოითხოვა შენდეროვიჩის გაგდება, ეს უკანასკნელი ებრაელია, ვერ გააგდეს, იქით უთხრეს, „პაშოლ ნა ხუიო“ და ესეც შეაჯდა. ამას იმიტომ ვამბობ, რომ იქ სიტყვა არ დაძრულა „ენტევეს“ სარედაქციო პოლიტიკაზე, ობიექტური იყო თუ სუბიექტური. მე არ ვიცი, რა ეშმაკმა შეუჩხიკინა ამ ურთმელიძეს, ის ორი ფრაზა განაჩენში რამ ჩააწერინა – „რუსთავი 2“ არის სუბიექტური და არასამართლიანი ტელევიზია, ჟურნალისტები უნდა იყვნენ ასეთები და ასეთებიო. მე არ ვიცი, ის 17 გვერდი მართლამაგან დაწერა თუ არა, მაგრამ იქ უნდა ჩაწერილიყო, რომ ეს არის სამეურნეო დავა, სარედაქციო პოლიტიკა საერთოდ ნახსენები არ უნდა ყოფილიყო. ამან პირდაპირ გლიჯა და გააკეთა „ნაციონალების“ საქმე, არ ვიცი, ფული მისცეს თუ შეაშინეს, ამაზე ვეღარაფერს ვიტყვი. ფაქტობრივად, ურთმელიძემ მოაწყო პროვოკაცია.

- ეს ის ურთმელიძეა, „ალია“ „ფრესკოსთან“ დავაში რომ გაამტყუნა და აყროლებულ ქათამზე რომ ამტკიცა, საღსალამათი დედალა იყოო. ეს კაცი რა მონაც იყო, ბევრს ვწერდით, ყველას მოვუწოდებდით – აცილება მიეცით ამ ე.წ. მოსამართლესო. მაშინ „რუსთავი 2“ ძუძუს გოჭივით იყო გატრუნული. ურთმელიძის აქლემი ყველასთან მივიდოდა. ეს ისე, არდავიწყებისთვის. თემას დავუბრუნდეთ – ანუ თქვენ ფიქრობთ, რომ ეს ადამიანი ისევ „ნაციონალების“ საქმეს აკეთებს?

- რასაკვირველია, შენ რა, ეჭვი გეპარება? აი, ამ ორი ფრაზით ყირაზე დააყენა ყველაფერი და ატყდა კიდეც ევროპა-ამერიკაში ისტერიკა. შენ ვინ გეკითხება, სამართლიანია თუ არა სარედაქციო პოლიტიკა? იქ გენოისები სხედან თუ დეგენერატები, ეს შენ არ გეხება, ჩაწერე, რაზეც მიდის დავა. უცხოელებს, რომლებიც ისედაც არ უყურებენ კარგი თვალით ამ ხელისუფლებას, უკვე მიეცათ ლაპარაკის საბაბი.

- რას მოიტანს შედეგად ურთმელიძის შეცდომა თუ პროვოკაცია და ამდენი აღშფოთება საქართველოსთვის?

- მაგალითად, ორი დღის წინ უკვე იყო ნატოს გენერალური მდივნის მთავარი მრჩევლის განცხადება და თქვა: გადაწყვეტილია, გარკვეულია, ვარშავის სამიტზე საქართველოს ხსენება არ იქნება, ერთადერთი ჩერნოგორიას მივიღებთ, თქვენთვის მაპ-იც არ იქნებაო.

_ კაი, კაცო, ეს ხომ ისედაც ვიცოდით, რომ არაფერი იქნებოდა, უბრალოდ, გვაშანტაჟებენ. სად იყო „რუსთავი 2“-ის ეს ამბები, როცა ამას ისედაც გვატყუებდნენ?

- არა, აქ ურთმელიძესა და „რუსთავი 2“-ზე არ არის საქმე, ადრე იყო დაპირებები, ახლა ცოტა ხნით ესეც აღარ იქნება. საერთოდ, ეს ყველაფერი გამოწვეულია ევროპაში ჩვენი ელჩების არაკვალიფიციური მუშაობით. ერთადერთი ნორმალური ელჩი გვყავს გერმანიაში – ლადო ჭანტურია, საფრანგეთში საერთოდ არაპროფესიონალი ზის, ინგლისშიც ასეა. საოცარ რაღაცას გეტყვი: მსოფლიოში არსებობს დიპლომატიური ტრაქტატი, რომელიც აღმოაჩინეს ინდოეთში და ჰქვია „მანუს კანონები“. ეს ტრაქტატი დაიწერა 4 ათასი წლის წინათ ჩვენს ერამდე. პირველი პუნქტი იწყება ასე: „სახელმწიფოს მტრებსაც და მეგობრებსაც უჩენენ ელჩები“. ჩვენი პარლამენტარები იძახიან, უცხოელებს ავუხსნითო… ორი დღის წინ ეკა ბესელიას ვუსმენდი, ჩვენ ევროპელებს ავუხსნით, დავარწმუნებთო. შენ კი არ უნდა აუხსნა, საელჩოები იმიტომ გყავს ევროპაში და ამდენ ფულს იმიტომ უხდი ელჩებს, რომ ამ საკითხებზე უნდა იმუშაონ. შენ რას არწმუნებ თბილისში მყოფ უცხოელ ელჩებს, იქ უნდა დაარწმუნონ, ევროპაში, რომ ეს არ არის პოლიტიკური დავა. სამი წელი გავიდა და „ნაციონალების“ გავლენა ქვეყნის გარეთ უფრო ძლიერია. რატომ, ყველა მოსყიდულია? თუ ყველაფერს ფული წყვეტს, „ქართულ ოცნებას“ არ აქვს? მარტო ფული არ წყვეტს, ივანიშვილი ახლა იძახის, დეპუტატებმა ინგლისური არ იციან, კომუნიკაციებში ვერ შედიანო, რა, საელჩოებში რომ სხედან, ინგლისური ყველამ იცის? სადაც არიან, იმ ქვეყნის ისტორია და კულტურა იციან? ახლა არ მინდა გვარების დასახელება, თითქმის ყველგან შემთხვევითი ხალხი მუშაობს, არაპროფესიონალები.

- კიდევ რა სანქციები შეიძლება გამოიყენონ ევროპელმა დიპლომატებმა?

- არა, სანქციებზე არ წავა საქმე, საქართველო გეოგრაფიული თვალსაზრისით იმდენად ფასეულია დასავლეთისთვის, რომ არ დაუშვებენ, ჩვენ ორიენტაცია შევიცვალოთ და სომხეთივით რუსეთის გავლენის ქვეშ მოვექცეთ. მაგათი ძირითადი ბერკეტია ნატო და ევროკავშირი. თუ აქამდე დაპირებები მაინც იყო, ახლა ესეც აღარ იქნება და ამით გვაგრძნობინებენ, რომ გაბრაზებულები არიან. შეიძლება გაგვიწელონ უვიზო რეჟიმის შემოღება. თუმცა ესეც არ არის ჩვენთვის დიდი ტრაგედია, ვისაც ფული აქვს, ისედაც კარგად დასეირნობს ევროპაში. გარდა ამისა, ევროპას პრობლემები აქვს ბაქოსთან და ამ ეტაპზე მოერიდებიან, რამე კონკრეტულ სანქციებზე წავიდნენ, იშფოთებენ ცოტა ხანს და დაწყნარდებიან.

- სხვათა შორის, მე მომეჩვენა, რომ ილჰამ ალიევი საქართველოდან უკმაყოფილო წავიდა, ყოველ შემთხვევაში, აზერბაიჯანულ პრესას ასეთი სუნი უდის.

- ჰო, აზერბაიჯანული პრესა აბობოქრდა, ალიევის წასვლიდან მეორე დღესვე გამოაქვეყნეს წერილი სათაურით: „ალიევის დემარში, დამალული ივანიშვილი და კალაძის სირცხვილი“. თუმცა, მე საპირისპიროდ ვფიქრობ. ალიევი მაინც კმაყოფილი წავიდა, მან მიიღო გარანტია, რომ „გაზპრომი“ საქართველოში მისი კონკურენტი არ გახდება. კაცი ამისთვის ჩამოვიდა და რაც უნდოდა, მიიღო, მან ჩაშალა ფლირტი „გაზპრომთან“. პირდაპირ გვითხრა, იმდენი გაზი მაქვს, 100 წელი მეც მეყოფა, თქვენც გეყოფათ და გასაყიდიც დამრჩებაო.

- კი, მაგრამ ჩვენ არ გვაქვს უფლება, ალტერნატიულ გზებზე ვიფიქროთ?

- უნდა ვიფიქროთ, მაგრამ ჯერჯერობით რუსებთან ასეთ ურთიერთობებზე ლაპარაკი ნაადრევია. ჯერ ამ ქვეყანასთან არც ერთი საკითხი არ მოგიგვარებია და არ შეიძლება, ეგრევე „გაზპრომით“ დაიწყო. თუ ვინმეს უნდა რუსეთთან ურთიერთობის დარეგულირება, პირველი მე ვარ, ორივე ხელით მომხრე ვარ, მაგრამ დიპლომატიის თვალსაზრისით, მცდარია „გაზპრომით“ დაწყება, ეს სამომავლო საქმეა. თუ ალტერნატიული გაზი გვინდა, ირანზე ვიფიქროთ. დაიწყე კულტურით, სოფლის მეურნეობით, რად გინდა, პირდაპირ რეპუტაციაშელახულ ორგანიზაციასთან რომ შედიხარ ურთიერთობაში? იმ დღეს კიდევ პაატა ზაქარეიშვილი ლაპარაკობდა, თვითონაც ვერ მალავენ, „გაზპრომის“ წარმომადგენლები ჩამოსულან და მცხეთაში ჰყოლიათ. არაფერი აღარ იმალება, პოლიტიკაში ყველაფერი დასაშვებია, მაგრამ ფორმების მოძებნაა საჭირო, რათა სახე შეინარჩუნო.

„კვირის პალიტრა“, 9 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ველოდები დადგმებს, რომ ვითომ ჟურნალისტი დაიკარგა და ვიღაცას მოკვლით ემუქრებიან“

ნათია დოლიძე

გასული კვირის პოლიტიკურ-საზოგადოებრივი პროცესი კვლავ “რუსთავი 2″-ის გარშემო წარიმართა. ჯერ იყო და, მოსამართლე თამაზ ურთმელიძის გადაწყვეტილებით ტელევიზიის მთელი ქონება ბიზნესმენ ქიბარ ხალვაშს დაუბრუნდა, რამდენიმე დღეში კი ტელევიზიაში დროებითი მმართველებიც ურთმელიძის განჩინებით დაინიშნენ, რასაც როგორც ქვეყანაში, ისე მის საზღვრებგარეთ მასშტაბური გამოხმაურება მოჰყვა.

ექსპერტ მამუკა არეშიძესთან ინტერვიუ 7 ნოემბერს ჩავწერეთ:

- სიმართლე გითხრათ, 2007 წლის 7 ნოემბერსა და დღევანდელ მოვლენებს შორის ბევრ პარალელს ვერ ვხედავ. ერთადერთი, რაც მახსენდება, არის სახელმწიფო გადატრიალების ვირტუალური საფრთხის შექმნის მცდელობა, რომლის ავტორი მაშინაც და ახლაც “ნაციონალური მოძრაობა” იყო. რაოდენ საოცარიც უნდა იყოს, ამ პროცესის შუაგულში კვლავ ნიკა გვარამიაა, რომელიც იმჟამად გენერალური პროკურორის მოადგილე და ამ გამოგონილი გადატრიალების მცდელობის “აღკვეთის” ერთ-ერთი სულისჩამდგმელი გახლდათ. ახლა კი თავადაა ამ გადატრიალების საფრთხის შექმნის მოსურნე, რისთვისაც ყველაფერს აკეთებს. 2007 წლის 7 ნოემბერი თავიდან ბოლომდე იყო სახელმწიფოს გაუგონარი სისასტიკის გამოვლენის დღე, როდესაც სამაგალითოდ დასაჯეს განსხვავებულად მოაზროვნე საზოგადოება, რათა ღირსების შელახვითა და ფიზიკური ძალადობით ქვეყნის მოსახლეობაში შიში დაეთესათ. “იმედში” შეჭრაც ამას ემსახურებოდა.

უკვე ცნობილია, როდესაც ამ საკითხს იმჟამინდელი ხელისუფლების წარმომადგენლები განიხილავდნენ, იყვნენ ტელევიზიაში შეჭრის მოწინააღმდეგეები, რომლებიც ამბობდნენ, რომ საკმარისი იქნებოდა მაუწყებლობის გათიშვა, მაგრამ საბოლოოდ, ისევ და ისევ შიშის დასათესად, გადაწყვიტეს ამგვარად მოქცეულიყვნენ. რაც შეეხება დღევანდელ ვითარებას, ეს არის “რუსთავი 2″-ის მფლობელებს შორის ქონებრივი დავა, რაც პოლიტიკური ბრძოლის თემად იქცა უპირველესად იმიტომ, რომ ეს ტელევიზია არ არის ჩვეულებრივი მედიასაშუალება. ის გახლავთ “ნაციონალური მოძრაობის” პარტიული ორგანო, რომელსაც ვერაფრით ელევიან და მზად არიან, ამისთვის ქვეყნის ინტერესებიც კი დააზარალონ.

ვითარება სახიფათოა, ამიტომ ხელისუფლებას მოვუწოდებ, იმოქმედოს ძალიან ფრთხილად და ყველაფერი გააკეთოს პროცესების გამჭვირვალობისთვის. მიმაჩნია, რომ აუცილებელია ჩამოიყვანონ უცხოელი დამკვირვებლები, ესა თუ ის საერთაშორისო მედიაორგანიზაციის წარმომადგენლები და საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტები, რომლებიც ამ პროცესს დააკვირდებიან. ის განცხადებები, რაც დღეს გვესმის დასავლელი პარტნიორებისგან, ძალიან დამაფიქრებელია.

- სასამართლოს გადაწყვეტილებას, როდესაც მან ტელეკომპანიის ქონების 100% დაუბრუნა ქიბარ ხალვაშს, არ მოჰყოლია დიდი საერთაშორისო რეზონანსი, ეს სამართლებრივ პროცესად მიიჩნიეს. თუმცა აჟიოტაჟი მას შემდეგ ატყდა, რაც მოსამართლე თამაზ ურთმელიძის განჩინებით ტელევიზიაში დროებითი მმართველები დაინიშნენ…

- ჩემთვის მთავარი განჩინებაც არ არის, მთავარია ის აჟიოტაჟი, რაც ამ საკითხის ირგვლივ შეიქმნა. მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენი საზოგადოების დიდი ნაწილის ყურადღება მიქცეულია თემისაკენ, რომლის საშუალებითაც მიმდინარეობს საზოგადოების გახლეჩის მიზანმიმართული პროცესი, რომელმაც შესაძლოა, ძალიან სახიფათო მასშტაბი მიიღოს. ამასთან, ამ პროცესში ჩართულია მთლიანად პოლიტიკური სპექტრი, ასევე საერთაშორისო თანამეგობრობა. პრაქტიკულად, დღეს თითქმის გვაქვს ვითარება, როდესაც ქართულ მედიასივრცეში, ამის გარდა, არანაირი პრობლემა აღარ შუქდება. არადა, ეს პრობლემები არსად წასულა, მეტიც, მაშინ, როდესაც საზოგადოების ყურადღება მიქცეულია ამ ერთი საკითხისკენ, მათი ერთიორად გამწვავების საფრთხე იზრდება. ყოვლად არასწორი მგონია, რომ ამან გადაფაროს ქვეყნის დანარჩენი ცხოვრება და პრობლემები. ეს არის ამ პროცესის არასასიკეთო შედეგი, რაც ქვეყანამ უკვე იწვნია.

- ძნელია არ მიაქციო ყურადღება თემას, რომელიც შესაძლოა, ქვეყანაში ძალიან მძიმე პროცესების ესკალაციის მიზეზად იქცეს. ჩვენ მოვისმინეთ სატელეფონო ჩანაწერები, რომელთა ავთენტურობა თითქმის ყველა მოსაუბრემ დაადასტურა. ეს პირები პირდაპირ ამბობენ, რომ “რუსთავი 2″ ქვეყანაში დაპირისპირებისა და არეულობის მიზეზად უნდა აქციონ…

- მათ ეს თითქმის გამოსდით. როგორც უკვე ვთქვი, ეს ტელევიზია მასობრივი ინფორმაციის საშუალება კი არა, “ნაციონალური მოძრაობის” პარტიული ორგანოა, შესაბამისად, ცხადია, ჰყავს ძალიან ძლიერი დასავლელი მხარდამჭერები, რომლებიც არაფერს აქცევენ ყურადღებას, გარდა ამ კონკრეტული პრობლემისა და მზად არიან, ლამის საყოველთაო პრობლემად გამოაცხადონ. 2010 წელს, როდესაც გახლდით “თავისუფალი აზრის” სახლის დირექტორი, ჩვენთან გაიმართა ბეჭდვითი მედიის წარმომადგენელთა დიდი თავყრილობა, რომელთაც ხმალამოღებული ბრძოლა ჰქონდათ თბილისის მერიასთან. ე. წ. ჯიხურების ამბავს ვგულისხმობ, როდესაც გიგი უგულავამ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ მერიას უნდა აეღო თავის თავზე პრესის გაყიდვის გაკონტროლება. ძალიან გვინდოდა, ეს შეხვედრა და ეს პრობლემა ტელევიზიებს გაეშუქებინათ, პირდაპირ ვეხვეწებოდით, მოსულიყვნენ, მაგრამ “რუსთავი 2″ მაინც არ მოვიდა…

ჩემთვის, როგორც ჟურნალისტური წრეების ყოფილი წარმომადგენლისთვის, ისმის კითხვა: სად არის აქ კოლეგიალობის ნიშანწყალი?! ის, რაც ხდებოდა “იბერიასთან”, “მაესტროსთან”, “იმედსა” და ბეჭდვით მედიასთან დაკავშირებით “ნაციონალური მოძრაობის” დროს, კარგად გვახსოვს და როდესაც “ნაციონალური მოძრაობისა” თუ “რუსთავი 2″-ის წარმომადგენლები, განსაკუთრებით კი ნიკა გვარამია, რომელიც 2007 წლის 7 ნოემბერს “იმედის” დარბევის ფლაგმანი გახლდათ, ლაპარაკობენ სიტყვის თავისუფლებასა და დემოკრატიაზე, ჩემთვის ეს კატეგორიულად მიუღებელია. დღეს “რუსთავი 2″-ის ხელმძღვანელობა და ჟურნალისტებიც ამბობენ, რომ ეს ტელეკომპანია ყოფილა სიტყვის თავისუფლების ოაზისი და ერთადერთი დამოუკიდებელი ორგანო. ამ დროს დანარჩენ ჟურნალისტებს, რომლებიც მათი მტკიცებით, მუშაობენ არათავისუფალ მედიაში, სოლიდარობისკენ მოუწოდებენ… მაგათი ლაპარაკიდან როგორ გამოდის, იცით? ჩვენ ვართ თავისუფლები, თქვენ ხართ მონები, მაგრამ მაინც მოდით და მხარში დაგვიდექითო… ეს ნონსენსია! ვხედავთ იმასაც, საზოგადოებისა თუ არასამთავრობო სექტორის ზოგიერთი წარმომადგენელი რა უგვანად იქცევა. ცხადად გამოჩნდა, ვინ რა დამოკიდებულებაშია ამა თუ იმ პოლიტიკურ თუ არასამთავრობო ორგანიზაციასთან ქვეყანაში თუ მის ფარგლებს გარეთ.

ბევრმა გააკრიტიკა განჩინებასთან დაკავშირებული რესპუბლიკელების ორაზროვანი განცხადებები, მაგრამ ეს ჩემთვის მოულოდნელი არ ყოფილა, ისინი სულ ასე იქცევიან. ჩემთვის გაუგებარია იმ ხალხის პოზიცია, რომლებიც ერთსა და იმავე საკითხს გუშინ სხვანაირად აფასებდნენ და დღეს აბსოლუტურად სხვანაირად აფასებენ.

წარმოიდგინეთ იმ ხალხის მდგომარეობა, ვინც “ნაციონალების” მმართველობის დროს უკიდურესად ღირსებაშელახული და უფლებაწართმეული იყო, რომელთა პრობლემებსაც “რუსთავი 2″ არაფრად აგდებდა. ბუნებრივია, მათში ეს ფსევდოთავისუფალი სიტყვის დაცვის პროცესი აგრესიას ზრდის და სწორედ ეს განაპირობებს საზოგადოების გახლეჩის საფრთხეს.

- ალბათ, ყველაზე დამაფიქრებელი მაინც აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენლის ჯონ კირბის განცხადება იყო: „სააპელაციო პროცესის დაწყებამდე ტელეკომპანიის მმართველობის შეცვლის მცდელობებს ღრმა პოლიტიკური შედეგები ექნებაო“…

- ამ განჩინებას ისინი არაფერში დაურწმუნებია. ისინი დაარწმუნა იმ ისტერიკამ, რაც მას მოჰყვა, იმ შეფასებებმა, რომ საქართველოში დემოკრატიას საფრთხე ემუქრება, რაც მოისმინეს თავისი მეგობრებისგან, რომლებიც ან უშუალოდ “ნაციონალურ მოძრაობას” წარმოადგენენ, ან მასთან დაახლოებულ არასამთავრობო ორგანიზაციებს.

გეთანხმებით, ძალიან დამაფიქრებელია სახელმწიფო დეპარტამენტის განცხადება. ვიმეორებ, ხელისუფლებამ სწრაფად და ეფექტიანად უნდა მოახერხოს ამ პროცესის გამჭვირვალედ წარმართვის უზრუნველყოფა, რათა ჩვენს დასავლელ პარტნიორებს კითხვები აღარ დარჩეთ. მიმაჩნია, რომ სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვაა ისიც, როდესაც უცხო ქვეყნის გუბერნატორი, ვითომ დამოუკიდებელი ტელეკომპანიის გენერალურ დირექტორს ურეკავს და დირექტივებს აძლევს, მათ შორის ეუბნება იმასაც, ჟურნალისტებს რა და როგორ უნდა უთხრას. ვფიქრობ, ეს არანაკლები შეშფოთების მიზეზი უნდა გამხდარიყო. ჩვენ ვნახეთ ამ საკითხზე როგორც ქვეყანაში არსებული არასამთავრობო ორგანიზაციების, ასევე ქვეყნის ფარგლებს გარედანაც გამოხმაურებები, მაგრამ არა ისეთი სიმწვავის, როგორიც ახლა გაკეთდა. მაშინ მათი განცხადებები დელიკატური იყო, ახლა აგრესიულია. წლების განმავლობაში პირდაპირ სიმბიოზი შედგა უამრავ დასავლელ პოლიტიკოსსა და “ნაციონალურ მოძრაობას”, ასევე რიგ საზოგადოებრივ ორგანიზაციასა და “ნაციონალებს” შორის. სამწუხაროდ, უცხოელებს ინფორმაცია, ძირითადად, “ნაციონალური მოძრაობისგან” მისდით. ის, რომ ბევრი დასავლელი პოლიტიკოსი არ არის გარკვეული ვითარებაში და რეაგირებას ახდენს პირველივე ინფორმაციაზე, ბუნებრივი რამაა, მაგრამ, როდესაც რიგი საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები აქ არიან, ყველაფერს თავად ხედავენ, მაგრამ მაინც არაობიექტურ განცხადებებს აკეთებენ, ეს ნამდვილად ბადებს კითხვებს. ეს არ შეეხება საელჩოებს.

იმის მაგალითი, რომ უმნიშვნელოვანესია, ვისგან იღებენ უცხოელი პოლიტიკოსები თუ დიპლომატები პირველად ინფორმაციას, გამოჩნდა აშშ-ის საელჩოს განცხადებიდანაც, რომელშიც ნათქვამია, რომ სასამართლომ განჩინება შუაღამისას გამოიტანა, რაც არ იყო სწორი. უბრალოდ, საელჩოს სწორედ შუაღამისას მიაწოდეს ეს ინფორმაცია. საერთოდ, ამ შუაღამეზე აპელირება იყო წინასწარ განსაზღვრული მესიჯი, რომელიც “ნაციონალურმა მოძრაობამ” პოლიტტექნოლოგიის ერთ-ერთ ხერხად გამოიყენა, რათა ყველას ჰგონებოდა, რომ გადაწყვეტილება მართლაც შუაღამისას მიიღო ვიღაცამ. არადა, ასე არ იყო. მას შემდეგ, რაც იუსტიციის მინისტრმა მიმართა აშშ-ის საელჩოს, ელჩის მოადგილემ სცადა შეცდომის გამოსწორება… ცხადად ჩანს, რომ ჩვენი უცხოელი პარტნიორები მყისიერად რეაგირებენ “ნაციონალური მოძრაობის” მიერ მიწოდებულ ინფორმაციაზე. ისინი უსწრაფესად ახერხებენ იმათ ინფორმირებას, ვინც მათ საქმეს სჭირდება. ხელისუფლება კი არაფერს აკეთებს, ან აკეთებს არასწორად. ვერაფრით გაიგეს ჩვენს მთავრობაში, რა და როგორ ხდება…

- ორიოდე სიტყვით იქნებ შევეხოთ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებასაც, როდესაც მან შეაჩერა ის საკანონმდებლო ნორმა, რომელიც პირველი ინსტანციის სასამართლოს ვერდიქტის დაუყოვნებელ აღსრულებას ითვალისწინებდა… როგორც ვიცით, “რუსთავი 2″ კიდევ ერთი სარჩელით შეეცდება “რუსთავი 2″-ის საქმეზე საქალაქო სასამართლოს განაჩენის გაუქმებას. ამჟამად იმ კანონის გაუქმებას მოითხოვენ, რომლის საფუძველზეც გამოიტანა მოსამართლემ ვერდიქტი.

- ნამდვილად საეჭვოა საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებისთვის შერჩეული დრო, თან არ დაგავიწყდეთ, რომ ეს კანონები “ნაციონალური მოძრაობის” მიღებულია და მაშინვე ბევრი მოწინააღმდეგე ჰყავდა. თუმცა ამას გვარამია და მისი “ნაციონალი” მეგობრები არაფრად აგდებდნენ. შეჯიბრება აქვთ თითქოს გამოცხადებული საკონსტიტუციო და საერთო სასამართლოებს, ვინ რა ვერდიქტს გამოიტანს და ვინ რას გააუქმებს. ახლა საკონსტიტუციოს რიგია, ალბათ, ისევ დააკმაყოფილებს “რუსთავი 2″-ის სარჩელს. ეს სადამდე მიგვიყვანს, არ ვიცი… ნათქვამია, ტრაგედიიდან ფარსამდე ერთი ნაბიჯიაო. “რუსთავი 2″-თან დაკავშირებით ეს ნაბიჯი უკვე გადადგმულია, ერთ დიდ ფარსში ჩაითრიეს ქვეყანა.

- შექმნილ ვითარებაში როგორ უნდა მოიქცეს ხელისუფლება, რომელსაც სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვის მცდელობაში ადანაშაულებენ?

- ხელისუფლებამ ბევრი დრო დაკარგა. დროულად რომ ემოქმედა, დღეს ეს ვითარება არ გვექნებოდა. როდესაც უცხოელებში პირველი შეშფოთების ნიშნები გაჩნდა, უნდა შეეკრიბათ დიპლომატები და კარგად აეხსნათ, რა პროცესები მიმდინარეობს ქვეყანაში, მათ შორის, მედიაში. ასევე კარგად უნდა აეხსნათ უცხოელი პარტნიორებისა და დიპლომატიური კორპუსისთვის, რა ხდებოდა ქართულ მედიაში 2004-2012 წლებში.

მე მაინც მგონია, რომ დრო კიდევ აქვს ხელისუფლებას, რათა იმუშაოს დასავლელ პარტნიორებსა და აქ აკრედიტირებულ დიპკორპუსთანაც, აუხსნას, რა ხდებოდა ქვეყანაში “ნაციონალების” მმართველობისას და რას ნიშნავს ქონების დაბრუნება. რაც შეეხება ძალადობრივი ხერხით მოქმედებასა და ექსცესებს, რითაც, ფაქტობრივად, იმუქრება “ნაციონალური მოძრაობა”, ხელისუფლება უნდა იყოს ძალიან ფრთხილად და უნდა გაითვალისწინოს ის შეცდომები, რაც დაუშვა “ნაციონალურმა მოძრაობამ”. მათი გზა არაფრით არ უნდა გაიმეორონ და გამონახონ გზა სტაბილურობის შესანარჩუნებლად. ამასთან, არაფრით არ შეიძლება იმ გაღიზიანების ხელშეწყობა, რისი ნიშნებიც ბოლო ხანს ქართველ საზოგადოებაში დასავლელი პარტნიორების მიმართ გაჩნდა. ამის წახალისება არ შეიძლება! უნდა შეიზღუდოს ამგვარი განცხადებები, განსაკუთრებით პარლამენტარებისა… სამწუხაროდ, ველოდები ისეთ დადგმებსაც, რომ ვითომ ჟურნალისტი დაიკარგა, გაქრა, რომ ვიღაცას მოკვლით ემუქრებიან. იმედია, ამაზე შორს არ წავლენ… მაგათგან არაფერი გამიკვირდება, რადგან ეს არის იმ პოლიტტექნოლოგიის მეთოდოლოგია, რომელსაც “ნაციონალური მოძრაობა” იყენებს.

„ახალი თაობა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ ნანა დევდარიანთან: „რუსთავი-2“-სა და „ნაციონალურ მოძრაობას“ პერსპექტივა არ აქვთ… მარგველაშვილი თავისუფლების ინსტიტუტის წევრად დარჩა“

ნონა ცაბაძე

ყოფილი ჟურნალისტი ნანა დევდარიანი მიიჩნევს, რომ უკვე ანეკდოტურ ხასიათს იწვევს ის ყველაფერი, რაც „რუსთავი-2“-ის ირგვლივ ხდება. „ყოფილი გენპროკურორის მოადგილე მოდელირებულ გადაცემებს დგამდა იმედის ეთერში და ყველას არწმუნებდა, რომ ვინც ნაცების მხარეზე არ არის, ყველა აგენტი და კრემლის მოსყიდულია. ახლა დღეს ის რომ უფლებების დაცვასა და სიტყვის თავისუფლებაზე ილაპარაკებს, ხომ სასაცილოა?!“ – აცხადებს დევდარიანი.

- რატომ, გვარამიას არ აქვს უფლება, სიტყვის თავისუფლებაზე ისაუბროს?

- ორი დღის წინ 7 ნოემბერი იყო. 8 წელი შესრულდა უკვე. ხომ არ დაავიწყდათ, რა და როგორ დაატრიალეს?! მათთან არავინ შევარდნილა, არც არაფერი მოუმოქმედებიათ და წინასწარ იხოკავენ ღაწვებს. ეს, იცით, რას მაგონებს?

- რას გაგონებთ?

- 2003 წელს ჯერ არჩევნები დანიშნულიც არ იყო და გაზაფხულზე უკვე კიოდნენ, გაყალბდება არჩევნები აუცილებლადო. არც ის იყო ცნობილი, ვინ იქნებოდა ცესკოს თავმჯდომარე, ან არჩევნები როგორ ჩატარდებოდა და წინასწარ კიოდნენ. იგივე ხდება ახლაც.

ნანა დევდარიანის განცხადებით, ეს არის უტიფარი ხალხი, რომლებიც თვლიან, რომ თვითონ ყველაფრის უფლება აქვთ და მათ არავინ არასოდეს უნდა შეეხოს.

ნანა დევდარიანს არც იმ მოსაზრების სჯერა, რომ გვარამიას რუსთავი 2-ის ჟურნალისტები მძევლად ჰყავს აყვანილი.

- რატომ არ გჯერათ?

- იმიტომ, რომ თუ ვინმეს წასვლა უნდა, ვერავინ დააბამს. ეს ის ხალხია, რომლებიც ყველაფრის უკუღმა ამოტრიალებას ცდილობენ. ხომ ხედავენ, რომ ხალხი არ მიდის მათ აქციებზე. მათი იდეოლოგიის ვინც იყო, იმათი ყვირილი დღესაც არ მიკვირს, წინა წლებში რომ წარბი არ შეუხრიათ სხვისი უფლებების შელახვაზე. ერთი-ორი არასამთავრობო თუ გამოჩნდებოდა და იტყოდა, ეს მთლად კარგი არ იყოო, მაგრამ ეს მოფერებას უფრო ჰგავდა, ვიდრე კრიტიკასა და რეჟიმთან დაპირისპირებას.

ყოფილი ჟურნალისტი გაოცებულია იმ პოლიტიკოსების თავგამოდებით, რომლებიც ჩამოწერილი და ჩარეცხილი ჰყავდა ნაციონალურ მოძრაობას.

- რატომ გაკვირვებთ მათი მხარდაჭერა?

- ცხრა წელი ჩარეცხილებს ეძახდნენ და მხოლოდ იმიტომ, რომ ერთხელ გამოჩნდნენ ეკრანზე, მივიდნენ და მხარს უჭერენ! ეს, უბრალოდ, სირცხვილია და ყველამ ძალიან კარგად იცის, რომ სიტყვის თავისუფლებასთან ახლოსაც კი არ არის ეს ყველაფერი!

- აბა, რა ხდება, რა პროცესია?

- ეს ის პროცესია, რაც ჩვენი ყურით მოვისმინეთ და ჩვენი თვალით ვნახეთ! ყველამ მშვენივრად ვიცით, რომ რუსთავი 2 იყო სახელმწიფო გადატრიალების იარაღი. შემდეგ 2007, იმედი იმიტომ დაარბიეს და წაართვეს პატრონებს, რომ ამ ტელევიზიით ხალხს არ გაეგო, რა ხდებოდა სინამდვილეში რუსთაველზე. ახლა მიშამ პირდაპირ მისცა დავალება, რომ „რუსთავი-2“-მა უნდა აიღოს თავის თავზე სახელმწიფო გადატრიალება.

- რამდენად გამოუვიდოდათ?

- ეს აღარ გამოუვათ! 2003-ში ხალხი თუ ტყუვდებოდა, ახლა აღარავინ ტყუვდება. ხალხი ამ ანკესს აღარ წამოეგება.

- აბა, რისი იმედი აქვს სააკაშვილს?

- მიშა არ არის ადეკვატური. კაცმა არ იცის, რა ფულებს სთხოვენ სააკაშვილს და რა ზღაპრებს უყვებიან. არ არის გამორიცხული, რომ ასე შეჰყავთ შეცდომაში. ჩანაწერებში თანხასაც ხომ სთხოვს გვარამია. გადახედეთ, უწყისები გამოქვეყნდა გვარამიას ხელფასების. სამარცხვინოა, ათეულობით ათას ლარს იღებდა ყოველთვე და მერე გამოხტა და ყვიროდა, დაეხმარეთ „რუსთავი-2“-სო. დაეხმარე შენ, ნიკა გვარამია, ერთი-ორი თვე უფასოდ იმუშავე, არაფერი მოგივა!

- ამბობენ, რომ ასე მარტივად არ დათმობენ, საკონსტიტუციო სასამართლოს იმედი აქვთ. ასეა?

- საკონსტიტუციო სასამართლო რომ მათ ინტერესებს ატარებს, ეს ყოველდღიურად თვალნათლივ დასტურდება. ჯერ როგორ შერჩევით გამოაქვთ გადაწყვეტილებები და მერე _ ყოველთვის ნაციონალების სასარგებლოდ.

- „ოცნების“ ოპონენტები აცხადებენ, რომ „რუსთავი-2“-ის საქმეში დიდია ხელისუფლების ინტერესი. თქვენ თუ ხედავთ ამ ინტერესს?

- ხელისუფლების ინტერესი 2007 წელს არ იყო? ან როცა იბერიაში შეცვივდნენ, სროლა ატეხეს, მთელი ჰოლდინგი წაართვეს პატრონს, მაშინ არ იყო?! პირდაპირ გამოხატული ინტერესი იყო, მაგრამ მაშინ მე სახელმწიფო დეპარტამენტისა და ამერიკის ელჩის აღშფოთებული განცხადებები ვერ მოვისმინე. ძალიან წყნარად გაატარეს ეს ამბავი.

- რადგან წინა ხელისუფლების ინტერესი იკვეთება, ამიტომ ახალმაც იგივე უნდა გაიმეოროს?

- მე ეს არ მითქვამს. არ უნდა გაიმეოროს. ან რა ინტერესია ამ შემთხვევაში ხელისუფლების, რომ ქიბარ ხალვაშს ჰქონდეს ნახევარი წილი „რუსთავი-2“-ის მფლობელობის?!

- სასამართლოს ბოლო გადაწყვეტილება ბევრ კითხვას ბადებს.

- ქურდულად და ღამე მიაღებინა ივანიშვილმა გადაწყვეტილებაო, რომ გაიძახიან, რა ვიცი, მაგათ ტოკშოუებში სულ იმაზე იცინიან, სტაფილოს წვენს სვამს და 10 საათზე იძინებსო და „რუსთავი-2“-ის გამო ძილი გაიტეხა, დავიჯერო?!

- ასე მარტივად არ დავთმობთო, აცხადებენ. გამწვავებაზე მიდიან? რამდენად არის მართლაც სისხლისღვრის საფრთხე?

_ არ აქვთ მაგის თავი, თორემ აქამდე გვაჩვენებდნენ სისხლისღვრას! ეს ყველაფერი არის ჭიჭყინი და ხელ-ფეხის გაპარჭყალება, მეტი არაფერი. უკვე აწუწუნდნენ, ჩართვებს ვერ ვაკეთებთ და რადიოს ემსგავსებაო. ღმერთი მაღალია და მალე ვნახავ მაგათ ობიექტივის დღეში, ლიცენზია რომ წაართვეს და უყველაფროდ დატოვეს. ყველას ეხდება სამაგიერო იმის მიხედვით, რაც თვითონ აქვთ დათესილი. ეს ბუნების კანონია!

- დროებითი მმართველები აცხადებენ, რომ ძალის გამოყენებით არ შევლენ ტელევიზიაში. თუ არც ამათ დათმეს, მაშინ რა იქნება?

- მილევად მდგომარეობაში იქნება ეს ტელეკომპანია და მერე ნელ-ნელა თვითონ დაიშლება. მცდელობაც არის მათი მხრიდან, რომ მომხრეების მობილიზაცია მოახდინონ. მომხრეები რომ აღარ ჰყოფნით, მერე მოჰყავთ ჩამოწერილი პოლიტიკოსები. რაც ნაცებმა ირინა სარიშვილს უქნეს თავის დროზე, შოუები მოაწყვეს და სამშობლოს ღალატისთვის მთელი პარტია დაუპატიმრეს. მე დიდ პატივს ვცემ ირინას, დიდი ხანია ვიცნობ, მაგრამ დღეს მისი პოზიცია დიდი შეცდომაა!

- პროცესები კონსტიტუციური ჩარჩოებიდან არ გავა და არ აირევა სიტუაცია?

- ნამდვილად არ ველოდები, რომ ნაცები კიდევ რამეს შეძლებენ. ნდობა არ აქვთ. „რუსთავი-2“-მა რამდენიც უნდა იყვიროს დღეს, მან მთავარი დაკარგა.

- რა არის ეს მთავარი?

- ეს არის მაყურებლის ნდობა. თავი დაანებონ განცხადებებს, რომ მარტო ეგენი არიან ერთადერთი გარანტი ევროინტეგრაციის და ასე შემდეგ. დღეს ჩვენი მედია მთლიანად პროდასავლურია, თან მკვეთრად პროდასავლური.

ნანა დევდარიანი საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და აშშ-შის ელჩის შეშფოთებასაც ეხმიანება.

- იცით, რა აშფოთებთ დღეს მათ? ის, რომ დიდი ინვესტიცია აქვთ ჩადებული „რუსთავი-2“-სა და ნაციონალურ მოძრაობაში ამერიკელებს. დღეს ამის დაკარგვა არ ემეტებათ, თუმცა ვერ ხვდებიან, რომ რაც უფრო მეტს ებღაუჭებიან მათ ჩადებულ ინვესტიციას, მით უფრო მეტად ზრდიან ანტიდასავლურ და ანტიამერიკულ განწყობებს. ისინი ძალიან ზერელედ უყურებენ ჩვენნაირ ქვეყნებს და ჰგონიათ, რომ ჩვენზე კარგად იციან, აქ რა ხდება.

- ასევე განსხვავებული იყო პრეზიდენტის დამოკიდებულება. დიდი კრიტიკა მოჰყვა მის განცხადებებს, ნაციონალებმა პრეზიდენტი წამოიკიდესო. რამდენად არის ასე? მართლა ნაცების პოლიტიკის გამტარებელია?

- პრეზიდენტი მოქმედებს იმ მახინჯი კონსტიტუციის ფარგლებში, რომელიც დატოვა მიხეილ სააკაშვილმა. პრეზიდენტს დარჩენილი აქვს ძალიან სიმბოლური უფლებები და ისიც იმიტომ დატოვა, რომ კარგად იცოდა, მის პირობებში ვერცერთი პრეზიდენტი ხმას ვერ ამოიღებდა. მარგველაშვილი ამ მახინჯი ვითარების მძევალია. უბრალოდ, გადახედეთ, ვინ არიან მისი მრჩევლები და დასკვნის გაკეთება არ გაგიჭირდებათ, ან რომელ არასამთავრობოებს ხვდება და ვის მოსაზრებებს იზიარებს.

- მის მრჩევლებში რა არ მოგწონთ? ეს კითხვის ნიშნებს იწვევს?

- არანაირი კითხვის ნიშნის გამომწვევი ეს არ არის! როგორც კი ივანიშვილმა მარგველაშვილის კანდიდატურა წამოაყენა, ამას იმ წუთიდან ვამბობდი. ჩემთვის ეს მოულოდნელი არ არის. როგორც ჩანს, ეს მოულოდნელი აღმოჩნდა ბიძინა ივანიშვილისთვის. ეს პირველი მოულოდნელობა არ არის, რაც მან პოლიტიკაში მოღვაწეობა დაიწყო.

- რა არ არის თქვენთვის მოულოდნელი?

- ის, რომ მარგველაშვილი თავისუფლების ინსტიტუტის წევრად დარჩა.

- რით დასრულდება „რუსთავი-2“-ის ირგვლივ განვითარებული პროცესები?

- რაღაც კატასტროფული შეცდომა თუ არ დაუშვა დღეს ხელისუფლებამ, არანაირი პერსპექტივა არც „რუსთავი-2“-სა და არც ნაციონალურ მოძრაობას არ აქვთ, თუმცა ჯერჯერობით ხელისუფლებამ სახელი უმოქმედობით გაითქვა.

„ახალი თაობა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ თამაზ მეჭიაურთან: „გიორგი მარგველაშვილი ახალ პატრონს ქვეყნის გარეთ ეძებს. პრეზიდენტი ჩვენი კლასის დამრიგებელი არ არის და თუ დარიგება უნდა, აშშ-ის ელჩი დაარიგოს“

შორენა მარსაგიშვილი

ვის უნდა მოსთხოვოს, წესით, პასუხი მარგველაშვილმა, რაზე უნდა დაფიქრდეს დასავლეთი, რა ახალი ძალა იქმნება ხელისუფლების წინააღმდეგ, ნანობს თუ არა საპარლამენტო უმრავლესობა აშშ-ის ელჩის კრიტიკას? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ უმრავლესობის ერთ-ერთი ლიდერი თამაზ მეჭიაური ესაუბრება.

- წინა კვირაში საპარლამენტო უმრავლესობის წევრებს საქართველოში აშშ-ის ელჩი შემოგეკრიტიკათ. პრეზიდენტი გიორგი მარგველაშვილი გირჩევთ, რომ დიპლომატები უფრო დიპლომატიურად მოიხსენიოთ...

- დიპლომატია კარგია, მაგრამ ჯერ დიპლომატებმა უნდა გამოიჩინონ სხვების მიმართ დიპლომატიურობა. ჩვენ, დეპუტატები, დიპლომატები არა ვართ და პოლიტიკური განცხადებების გაკეთება გვევალება.

- ელჩის გაკრიტიკებაც პოლიტიკური განცხადებების ნაწილია?

- სწორედაც რომ პოლიტიკური განცხადებების ნაწილია. არსად არცერთი კანონი არ გვზღუდავს იმაში, რომ დიპლომატებთან დაკავშირებით ჩვენი პოზიცია დავაფიქსიროთ, თუნდაც ის ძალიან კრიტიკული იყოს. დიპლომატებმა კი მართლა დიპლომატიურად უნდა ილაპარაკონ. ეს წესი მაშინაც არ უნდა დაარღვიონ, თუ მიშა სააკაშვილის მიმართ სიმპათია აქვთ. უნდა ეცადონ, რომ ამა თუ იმ პოლიტიკური ძალის მიმართ სიყვარული დიპლომატიურად გამოხატონ. ამ სიყვარულის გამო არსებულ ხელისუფლებას არ უნდა დაუპირისპირდნენ და არც მხარედ უნდა გამოჩნდნენ.

- თქვენ ფიქრობთ, რომ რუსთავი 2-თან დაკავშირებით გაკეთებული განცხადებით იან კელი მხარედ გამოჩნდა?

- მე რას ვფიქრობ, ეგ არ არის საინტერესო. საინტერესო ელჩის განცხადებაა, რომელიც მე და ჩემს კოლეგებს უტაქტოდ მოგვეჩვენა. ამერიკის შეერთებული შტატები საქართველოს მეგობარი ქვეყანაა და მისმა ელჩმა, როცა რაიმე განცხადებას აკეთებს, მეტი წინდახედულობა უნდა გამოიჩინოს. წინდახედულობის გამოჩენა არც გიორგი მარგველაშვილს აწყენს. მიკვირს, რატომ აძლევს თავს უფლებას პრეზიდენტი, ამ ელჩის კრიტიკის საკითხში რაიმე მოწოდებით მოგვმართოს.

- პრეზიდენტს მოწოდების უფლება არ აქვს?

- უფლება როგორ არ აქვს, მაგრამ მოწოდებების გაკეთება პრეზიდენტის ფუნქცია არ არის. ის ქვეყნის სუვერენიტეტისა და უსაფრთხოების, ასევე კანონიერების დაცვის გარანტია. როცა დაინახავს, რომ ცოტა ზედმეტად ერევიან მისი ქვეყნის საშინაო საქმეებში, მან ამ ჩამრევებისგან უნდა მოითხოვოს განმარტება და ჩვენ არ უნდა მოგვთხოვოს დიპლომატიური განცხადებების გაკეთება.

- ქვეყნის საშინაო საქმეებში ზედმეტად ჩამრევებს რაზე უნდა მოსთხოვოს განმარტება?

- ჰკითხოს, რის საფუძველზე გააკეთეს საქართველოს მიმართ ასეთი არადიპლომატიური განცხადება, ამის შემდეგ ეცადოს, ისე დაალაგოს სიტუაცია, რომ არც ქვეყნის ინტერესები დააზარალოს და არც მეგობარ ქვეყანასთან გაართულოს ურთიერთობა. გიორგი მარგველაშვილი ქვეყანას საგარეო ურთიერთობებშიც წარმოადგენს და, პირველ რიგში, მას უნდა მოეკითხა, რა ხდება უკრაინაში და რას შეიძლება, იქიდან ველოდოთ. ამ ქვეყნის ერთ-ერთი მაღალი თანამდებობის პირი საქართველოს მიმართ ცუდ განცხადებებს აკეთებს და ეს ქვეყნის შეურაცხყოფაა.

- თქვენ მიხეილ სააკაშვილზე საუბრობთ?

- მიხეილ სააკაშვილი ახლა უკრაინის ხელისუფლების წარმომადგენელია. ის საქართველოში არეულობას გეგმავს. ჩვენთვის ჭკუის სწავლების ნაცვლად, მარგველაშვილმა ოფიციალურ კიევს მოსთხოვოს ახსნა-განმარტებები.

- რასთან დაკავშირებით უნდა მოსთხოვოს მან განმარტებები ოფიციალურ კიევს?

- მან ოფიციალურ პირებთან უნდა გაარკვიოს, ეს მხოლოდ ოდესის ოლქის გუბერნატორის პოზიციაა თუ უკრაინის მთელი ხელისუფლება ასე ფიქრობს. თუ იტყვიან, რომ ეს მხოლოდ სააკაშვილის მოსაზრებებია, მაშინ ისიც აგვიხსნან, რატომ არ ემიჯნებიან მას. გიორგი მარგველაშვილს ასეთ საკითხებზე უნდა მოეთხოვა განმარტებები. ამის ნაცვლად ის იმ ხალხის მიმართ გამოხატავს სიმპათიებს, რომლებიც სააკაშვილთან ერთ კონტექსტში განიხილებიან. ჩვენ აშშ-ის ელჩის კრიტიკის გამო გვსაყვედურობს, სამაგიეროდ, რეაქცია არ აქვს, როცა ოდესის ოლქის გუბერნატორი საქართველოში მოსალოდნელ სისხლისღვრაზე საუბრობს. ასეთი მიდგომებია, კითხვის ნიშნებს რომ იწვევს, თორემ პრეზიდენტს მოწოდების უფლება როგორ არ აქვს. სამწუხაროა ისიც, რომ ვითარების ესკალაციას ჩვენ გვაბრალებს და თავისუფალ მედიაზე ზეწოლას გვდებს ბრალად. ეს ბოლო ბრალდება საერთოდ სასაცილოა, იმიტომ, რომ დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში მედია ასეთი თავისუფალი არასდროს ყოფილა, როგორიც დღეს არის. იგივე შემიძლია ვთქვა სასამართლო ხელისუფლებაზეც. ერთი რამეც მენიშნა: ამ განცხადებებს მარგველაშვილი იმ ხალხთან ერთად აკეთებს სინქრონში, რომლებიც რუსთავი 2-ის ეზოში დგანან და ვითომ იქაურობას იცავენ.

- ვითომ რატომ, ბატონო თამაზ?

- იმიტომ, რომ რუსთავიო 2-ს არაფერი აქვს დასაცავი. ვის რა წილი ეკუთვნის, ეს სასამართლომ უნდა გადაწყვიტოს. ჟურნალისტებმა უნდა იმუშაონ და იყვნენ მართლა დამოუკიდებლები.

- ახლა არ არიან დამოუკიდებლები?

- ახლა მიშაზე დამოკიდებულები არიან. ნაღდად არ მეგონა, თუ მედიის დამოუკიდებლობა იმით იზომება, რამდენად ხარ სააკაშვილზე დამოკიდებული. ზოგიერთი არასამთავრობო და საერთაშორისო ორგანიზაციაც ამ ნოტზე მღერის. მათი განცხადებებიდან ნათლად ჩანს, რომ მათთვის მხოლოდ მაშინ იქნება საქართველო მისაღები, თუ ხელისუფლების სათავეში სააკაშვილი და მისი ბანდა იქნებიან. ამიტომაც ყველას ვურჩევ, ცინიკურ განცხადებებს თავი დაანებონ და სიტუაცია რეალურად შეაფასონ.

- ექსპერტთა ნაწილმა „ქართული ოცნების“ მიერ ამერიკის ელჩის გალანძღვა რუსეთისკენ გადადგმულ ნაბიჯად შეაფასა. ამაზე რას იტყვით?

- ელჩი იან კელი არავის გაულანძღავს. ჩვენ მას მოვუწოდეთ, იყოს კორექტული მის ქვეყანაზე ზომით პატარა, მაგრამ სუვერენული სახელმწიფოს მიმართ. რატომ არის ეს რუსეთისკენ გადადგმული ნაბიჯი, ვერ ვხვდები.

- მოსამართლე ურთმელიძის განჩინებაზე ამბობენ, რომ ის საქართველოს ევროპულ პერსპექტივას უკლავს.

- რატომ უნდა მოგვისპოს ეს პერსპექტივა, ევროპაში სასამართლო გადაწყვეტილებას პატივს არ სცემენ? ან იქნებ ევროპასა და ამერიკას სასამართლოს მიერ მიღებული ის გადაწყვეტილებები მოსწონთ, რომლებიც მათ აწყობთ? ასე კრიტიკულად თუ უყურებენ ჩვენს სასამართლოს, რაღა საკონსტიტუციოს გადაწყვეტილებები მოიწონეს და საქალაქოს გადაწყვეტილებაზე ერთი ამბავი ატეხეს? პირადად მე ძალიან არ მომეწონა საკონსტიტუციო სასამართლოს ის გადაწყვეტილება, საფინანსო ზედამხედველობის სამსახურის უფლებამოსილება რომ შეაჩერა, მაგრამ გინახივართ, რომ სასამართლო გამეკრიტიკებინა? მე პატივს ვცემ სასამართლოს გადაწყვეტილებას, ასევე პატივს ვცემ მოსამართლე ურთმელიძის გადაწყვეტილებას და არ მინდა, რომ „რუსთავი-2“-ის მესაკუთრის ვინაობა დუბინკებით ირკვეოდეს. აშშ და ევროპა, მგონი, თავად გვასწავლიან, რომ ყველა სადავო საკითხი სასამართლო დავის გზით უნდა გადაიჭრას. რაღა „რუსთავი-2“-ის მესაკუთრის ამბის განხილვა არ შეიძლება? ვინ მისცა უცხო ქვეყნის მოქალაქეებს იმის უფლება, ჩვენი მოსამართლეები შეაფასონ?! ეს არის ზეწოლა სასამართლოზე. გიორგი მარგველაშვილი ჩვენ კი ნუ გველაპარაკება კლასის დამრიგებელივით, ის ჩვენი დამრიგებელი არ არის. თუ რჩევები აქვს, აშშ-ის ელჩსა და სხვა დიპლომატებს ურჩიოს, რომ სუვერენული ქვეყნის საშინაო საქმეებში ჩარევა არ შეიძლება.

- აღნიშნეთ, რომ მარგველაშვილი თქვენი დამრიგებელი არ არის. ეს იმას ნიშნავს, რომ საბოლოოდ გაემიჯნეთ მარგველაშვილს?

- მარგველაშვილი ორი წლის წინ თავად გაემიჯნა „ქართულ ოცნება“. ახლა ის ცდილობს, ქვეყანაში დაძაბულობის სურათი შექმნას.

- ამით მას რა ხეირი?

- ასეთი სურათის დახატვით ის ქვეყნის გარეთ ეძებს პატრონებსა და მხარდამჭერებს. საქართველოში არც მას და არც მის გვერდით მდგარ ოპოზიციას მოსახლეობის მხარდაჭერა არ აქვთ. პრეზიდენტი და მის გვერდით მდგომები გარე ძალების დახმარებით შეეცდებიან, არსებულ ხელისუფლებაზე ზეწოლა განახორციელონ და მოსახლეობის ნების გათვალისწინების გარეშე ხელისუფლებაში მოვიდნენ.

- მარგველაშვილი ისედაც ხომ არის ხელისუფლებაში?

- პრეზიდენტი „ქართული ოცნების“ წყალობით გახდა. კარგად იცის, რომ მას მეორედ აღარავინ აირჩევს. წინ იხედება და ცდილობს, დასავლეთს თავი მოაწონოს. თავს, როგორც ერთადერთ ევროპულ ძალას, ისე წარმოაჩენს, ისე იქცევა, თითქოს დანარჩენი `ოცნება~ პრორუსული იყოს. ის ქვეყნის გარეთ ეძებს ახალ პატრონებს.

- ამ დღეებში ბევრმა გაიხსენა 2007 წლის 7 ნოემბერი და ტელეიმედის დარბევა. რამდენიმე ექსპერტმა გაიხსენა ისიც, რომ ამ დარბევის შემდეგ სააკაშვილი თანამდებობიდან გადადგა. მავანი ირაკლი ღარიბაშვილსაც იმავე გადაწყვეტილების მიღებას ურჩევს და ამას რუსთავი 2-ის საქმეზე გამოტანილ განაჩენს უკავშირებს...

- რა საერთო აქვს მოსამართლე ურთმელიძის გადაწყვეტილებას 7 ნოემბრის იმედის დარბევასთან? ის იყო თავისუფალი მედიის წინააღმდეგ ჩატარებული სამხედრო ოპერაცია. სააკაშვილი იმიტომ გადადგა, რომ თავი გადაერჩინა. გაყალბების გზით ისევ მოვიდა პრეზიდენტად და 9 თვე ზედმეტი იპრეზიდენტა. დღეს აღშფოთებულ-შეშფოთებულებს ამ ამბავზე რატომღაც რეაქცია არ ჰქონიათ. მათ არც 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების გაყალბება გაუპროტესტებიათ. დღეს არსებულ სიტუაციას ის ხალხი ძაბავს, რომლებმაც 9 წლის მანძილზე სისხლი ღვარეს. ახლა ცდილობენ, როგორც ჩაგრულები, ისე წარმოჩნდნენ.

- და მაინც, უნდა გადადგეს თუ არა ირაკლი ღარიბაშვილი?

- რატომ უნდა გადადგეს ირაკლი ღარიბაშვილი, სასამართლოს საქმეებში რომ არ ერევა? რატომ უნდა წავიდეს პრემიერი, თავიანთ ბინძურ საქმეებსა და პროვოკაციებში რომ ვერ ჩაითრიეს? ერთი სული აქვთ, როგორმე ჩვენ ჩაგვითრიონ. ჯერჯერობით ყველა პროვოკაციას გავუმკლავდით და ვერაფერში ჩაგვითრიეს.

- ჯერჯერობით ვახერხებთო, ამბობთ და შეიძლება, ერთ დღესაც ჩაგითრიონ პროვოკაციებში? მივა საქმე საპარლამენტო არჩევნებამდე თუ ვადამდელი იქნება?

- რატომ არ უნდა მივაღწიოთ არჩევნებამდე? ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ სამართალი აღდგეს და არჩევნებმა მშვიდად ჩაიაროს, სადაც მოსახლეობა ყველა პარტიას გამოუტანს განაჩენს.

„ახალი თაობა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „ურთმელიძის განჩინება შენელებული მოქმედების ნაღმია“

ნათია ხურცილავა

პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებს აფასებს. პოლიტოლოგის აზრით, ყველაზე ცუდი ის არის, რომ მედიაში გავრცელებული აუდიოჩანაწერების გადაფარვა რუსთავი 2-ის საქმის მოსამართლის მიერ გამოქვეყნებული განჩინებით მოხდა. „განჩინება, რომელიც რუსთავი 2-ში დროებითი მმართველების შესვლას გულისხმობს, არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც აუცილებლად ამოქმედდება, თუ ხელისუფლებამ სწორად და დროულად არ იმოქმედა. რამდენიც უნდა ილაპარაკოს ხელისუფლებამ, რომ ის არაფერში ერევა, საზოგადოება ამას არ დაიჯერებს“, – აცხადებს ვახტანგ ძაბირაძე.

- როგორ უნდა მოიქცეს ხელისუფლება?

- რაც შეიძლება ფრთხილად და კანონის სრული, ზედმიწევნით დაცვით. ხელისუფლებას უნდა ახსოვდეს, რომ დასავლეთი ამ პროცესს გამადიდებელი შუშით უყურებს. თუ რამე გადაცდომა იქნება, მას ხელისუფლების საწინააღმდეგოდ ცუდი რეზონანსი მოჰყვება. თუ ძალისმიერი მეთოდი იქნა გამოყენებული, ეს ხელისუფლების იმიჯს დაარტყამს და არა „რუსთავი-2“-ის ან ნაციონალური მოძრაობისას. გავრცელებული ჩანაწერების მეორე თემით გადაფარვა მოხდა. ეს არის ყველაზე ცუდი, რაც მოხდა, მიუხედავად იმისა, რომ მე ვთვლი, „რუსთავი-2“ არის პარტიული ტელევიზია ამ ქვეყანაში არავის აუკრძალავს პარტიული ტელევიზიის არსებობა. ამიტომ ეს იწვევს პროტესტს ხელისუფლების მიმართ, მაგრამ არა „რუსთავი-“-ისა და ნაციონალური მოძრაობის მხარდასაჭერად.

- ეს ყველაფერი რამდენად იქონიებს გავლენას დასავლელ პარტნიორებზე? რამდენად რეალურია იმის თქმა, რომ იზოლაციაში მოვექცევით?

- ჯერჯერობით ყველაფერი განცხადების დონეზეა, ამიტომ ყველაფერი დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა ნაბიჯებს გადადგამს ხელისუფლება. ის პროცესი, რომელიც ვნახეთ, მიდიოდა იქითკენ, რომ ნაციონალური მოძრაობის პოლიტიკური სახე მთლიანად გაშიფრულიყო არა ქვეყნის შიგნით, არამედ ქვეყნის გარეთ. ახლა ქვეყნის გარეთ აქტუალურია არა სააკაშვილისა და მისი გუნდის სახე, არამედ საკითხი, დაიხურება თუ არა რუსთავი 2 ან შეიცვლება თუ არა სარედაქციო პოლიტიკა. თემის ცვლილება ხელისუფლებას ხელს არ უნდა აძლევდეს. თუ ვინმემ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ ახლა შეტევის დროა, რბილად რომ ვთქვა, მას პოლიტტექნოლოგიების არაფერი გაეგება ან ავანტიურისტია.

„ახალი თაობა“, 09 ნოემბერი, 2015 წელი

ირმა ინაშვილი: „მოვითხოვთ ხიდაშელისა და აგულაშვილის გადაყენებას!“

მარიამ მჭედლიშვილი

შუალედური არჩევნების შედეგებით უკმაყოფილო საქართველოს პატრიოტთა ალიანსმა დაანონსებული პროტესტი აქციით დაიწყო. გუშინ, 8 ნოემბერს, ალიანსის აქცია რუსთაველის მეტროს მიმდებარე ტერიტორიიდან დაიწყო. „არა გაყალბებულ არჩევნებ“, – ამ სლოგანით გაიმართა მსვლელობა მთავრობის ადმინისტრაციისკენ.

მსვლელობის დაწყებამდე პატრიოტთა ალიანსის ლიდერმა ირმა ინაშვილმა საკუთარ მხარდამჭერებს სიმშვიდისკენ მოუწოდა. მან ასევე მადლობა გადაუხადა პატრულის თანამშრომლებს, რომლებიც, ინაშვილის თქმით, მათზე დაკისრებულ მოვალეობას პირნათლად ასრულებენ. მსვლელობის მონაწილეებს ხელში ეჭირათ ბანერი, სადაც მოითხოვდნენ არჩევნების გამყალბებლების დასჯას. მსვლელობის დროს რუსთაველის გამზირზე საავტომობილო მოძრაობა შეწყდა. გამზირის მთელ მონაკვეთზე მოძრაობა შესაძლებელი იყო მხოლოდ რუსთაველის გამზირის პარალელურ ქუჩებზე. საავტომობილო მოძრაობას, ისევე, როგორც საპროტესტო აქციის მსვლელობას, საპატრულო პოლიციის ეკიპაჟები აკონტროლებდნენ.

აქციაზე სიტყვით გამოსულმა ირმა ინაშვილმა განაცხადა, რომ ის 9 ნოემბრიდან სახელმწიფო კანცელარიასთან პროტესტის ნიშნად შიმშილობის აქციას იწყებს და საარჩევნო გარემოს შეცვლის მოთხოვნასთან ერთად თავდაცვისა და გარემოს დაცვის მინისტრების გადადგომას ითხოვს. ირმა ინაშვილთან ერთად შიმშილობის აქციაში ადა მარშანია და ემზარ კვიციანი მიიღებენ მონაწილეობას. პარალელურად, მოშიმშილეები მაჟორიტარული საარჩევნო სისტემის გაუქმებასაც ითხოვენ.

პატრიოტთა ალიანსის წევრთა განცხადებით, შიმშილობის აქციები დაიწყება საგარეჯოში, ბათუმსა და ქუთაისში.

აქციას წინ უძღოდა საჩივრების განხილვა საოლქო საარჩევნო კომისიაში, ასევე სიღნაღის სასამართლოში, სადაც მოსარჩელეების არცერთი მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა. „ირღვევა საერთაშორისო ნორმები. შეილახა თავისუფალი არჩევანისა და სასამართლოს უფლება. ჩვენი ბრძოლა სამართლიანია. უკან არ დავიხევთ. გაიარეთ და ნახეთ, რა დღეშია ხალხი საგარეჯოში, რომელმაც ხმა ერთ კანდიდატს მისცა, მეორეს კი გაყალბებით გაამარჯვებინეს, – აცხადებს პარტიის გენერალური მდივანი ირმა ინაშვილი.

ირმა ინაშვილი მაჟორიტარობის კანდიდატი იყო საგარეჯოში, სადაც გაიმარჯვა „ქართული ოცნების“ კანდიდატმა რესპუბლიკური პარტიიდან თამარ ხიდაშელმა.

სპა აცხადებს, რომ ხელთ აქვს გაყალბების დამადასტურებელი უამრავი მასალა, რომლის საფუძველზეც მთელი რიგი უბნის შედეგები გასაბათილებელია. ეს თუ მოხდა, არჩევნების შედეგები შეიცვლება.

პარტიას სოლიდარობას უცხადებს არასაპარლამენტო ოპოზიციის ნაწილი, რომელმაც 31 ოქტომბერს დანიშნულ შუალედურ არჩევნებს ბოიკოტი გამოუცხადა. ამ პარტიებმა მოითხოვეს, ხელისუფლებამ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებისათვის საარჩევნო კანონმდებლობა ძირეულად შეცვალოს.

- არჩევნებმა ტოტალური გაყალბების ფონზე ჩაიარა. ხელისუფლებამ გამოიყენა ყველა მეთოდი, რომლებსაც გასულ წლებში მოქალაქეთა კავშირი და შემდეგ ნაციონალური მოძრაობა მიმართავდნენ არჩევნების გასაყალბებლად: ადმინისტრაციული რესურსების, შეიარაღებული ძალების, პოლიციისა და სუს-ის მობილიზება და საარჩევნოდ გამოყენება, რაც დაგვირგვინდა დღის დასასრულს, როდესაც პირადად თავდაცვის მინისტრი აგროვებდა საუბნო კომისიების ოქმებს და აჯამებდა ხმებს, _ ნათქვამია არასაპარლამენტო ოპოზიციის განცხადებაში.

ამ პოლიტიკოსების აზრით, შუალედურ არჩევნებში ხელისუფლებამ აჩვენა, თუ როგორ აპირებს „ქართული ოცნება“ 2016 წლის არჩევნების ჩატარებას.

წინასაარჩევნოდ და არჩევნების დღეს ერთ-ერთი საკვანძო თემა პროცესებში ჯარის ჩართვა იყო. თუ ცოტა ხნის წინ ამომრჩეველი სამხედროების რიცხვი 25-ს არ აღემატებოდა, არჩევნების წინ მათი რაოდენობა 540-ს გასცდა. ჯარისკაცების საგარეჯოში გადმოყვანა პირადად თავდაცვის მინისტრ ხიდაშელის სახელს უკავშირდება.

ყოფილი თავდაცვის მინისტრი, გენერალ-ლეიტენანტი დავით თევზაძე აცხადებს, რომ მინისტრს სამხედროების დისლოკაციის შეცვლის უფლება არ აქვს. მისი შეფასებით, რაც მოხდა, ესაა ჯარის არალეგიტიმური გამოყენება და მინისამხედრო გადატრიალების ტოლფასია.

პატრიოტთა ალიანსი თავდაცვის მინისტრის, ასევე გარემოს მინისტრის გადაყენების მოთხოვნას აყენებს. პარტიის განცხადებით, არჩევნების გაყალბებას ორგანიზებას ხიდაშელი და აგულაშვილი უკეთებდნენ. პარტია ასევე მოითხოვს გაყალბებაში ჩართული სხვა მოხელეების გადაყენებასა და სისხლის სამართლის საქმის აღძვრას. ალიანსს მომავლისთვის სხვა საარჩევნო მოთხოვნებიც აქვს – მაჟორიტარული სისტემის გაუქმება, პარტიებისთვის პარიტეტის მინიჭება, სპეცუბნების გაუქმება. პატრიოტთა ალიანსი მოითხოვს, რომ თანამდებობის პირებს, საჯარო მოხელეებს საერთოდ აეკრძალოთ საარჩევნო კამპანიაში მონაწილეობა.

პარტიის თავმჯდომარე დავით თარხან-მოურავის აზრით, ასეთი მეთოდებით უნდათ ქვეყანაში დიქტატურის დამყარება. ამ მხრივ აქტიურობს რესპუბლიკური პარტია, რომელსაც თავი მოაქვს დემოკრატიული ღირებულებების დაცვით.

- სინამდვილეში, რესპუბლიკელები ნეობილშევიკები და გამყალბებლები არიან და ჩვენ გვაბრალებენ ფაშისტობას, გვიგონებენ, თითქოს შეიარაღებულები დავდივართ. ისინი აგრძელებენ სააკაშვილის სიბინძურეს. ჩვენ ამას არ დავუშვებთ, – ამბობს იგი.

„კვირის ქრონიკა“, 9 ნოემბერი, 2015 წელი

ეს კაცი მინისტრია, ქვეყნის მტერი თუ ბრიყვი?!

ლევან ჯავახიშვილი

შერიგებისა და თანასწორობის საკითხში სახელმწიფო მინისტრმა, პაატა ზაქარეიშვილმა კარგად დავიწყებული ძველი პროვოკაცია შემოაგდო. „საქართველო მზადაა, ფედერაციული მოწყობის საკითხი განიხილოს, სადაც აფხაზეთს განსაკუთრებული სტატუსი ექნება“, – განაცხადა ზაქარეიშვილმა. ხუშთაბათს, „მაესტროზე“ ტოქშოუ „მაესტრო ფაქტორში“ მინისტრმა ლამის ნახევარი საათი ილაპარაკა ამის შესახებ და გვამშვიდებდა, მერე რა მოხდა, ნახევარი ევროპა ფედერაციულ მოწყობაზეა გადასული და ჩვენც არაფერი დაგვიშავდება ამითო. არგუმენტიც მოიყვანა – საქართველო ხომ ისედაც რეგიონული მოწყობის ქვეყანაა, ქართლკახეთი, იმერეთი… და არ უნდა შეგვეშინდეს, ეს სახელმწიფო მოწყობის საკითხად ვაქციოთო. მინისტრი გვარწმუნებდა, თუ ეს მოხდება, აფხაზეთს განსაკუთრებული სტატუსი ექნება ამ ფედერაციის ფარგლებშიო. გამოდის, რომ ქართულ-აფხაზური ფედერაციული სახელმწიფოს შექმნის იდეა აქვს პაატა ზაქარეიშვილს. მას რომ ჰკითხო, აფხაზეთის საკითხთან დაკავშირებით უმოქმედობას, უმჯობესია, რაღაც გააკეთო და თუნდაც, საქართველო ფედერაციულ სახელმწიფოდ ვაქციოთ, ოღონდ ამ სახელმწიფოში აფხაზები შემოვიტყუოთ. აი, ამას რა შეიძლება მოჰყვეს, ამის შესახებ მინისტრი არაფერ ამბობს. ჰოდა, მე ვიტყვი.

აფხაზეთის არც დღევანდელი დე ფაქტო ხელისუფლება, არც აფხაზეთის მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი, საქართველოსთან ერთ სახელმწიფოში ცხოვრებას არც კი განიხილავს. აფხაზები თვლიან, რომ მათ საქართველოსგან დამოუკიდებლობა ბრძოლით მოიპოვეს და ამ სისხლით მონაპოვარს ცოცხალი თავით არ დათმობენ. გვინდა-არ გვინდა, ეს ფაქტია და ამ არასასურველ რეალობას თვალი უნდა გავუსწოროთ. ეს ჩემზე უკეთ პაატა ზაქარეიშვილმა იცის, ჩინებულად ესმის, რომ არანაირ განსაკუთრებული სტატუსის ფასად, აფხაზები ქართული სახელმწიფოს ნაწილად არ იქცევიან, მაგრამ ამაზე არ ლაპარაკობს. დიახ, ზღაპარია, რომ აფხაზეთს თუ განსაკუთრებული სტატუსი ექნება საქართველოს ფედერაციული რესპუბლიკაში, აფხაზები ამას დასთანხმდებიან და ეგრევე შემოვლენ ამ ფედერაციაში. თუნდაც ამ მოტივით, საქართველოს ფედერაციული მოწყობის თემის განხილვა, დანაშაულია და მეტი არაფერი. აფხაზეთსა და აფხაზებს ფედერაციით ვერ დავიბრუნებთ, თუ პაატა ზაქარეიშვილს უკეთესი გეგმა არ აქვს აფხაზებთან ინტეგრაციისა, წავიდეს, გადადგეს და ვინც ამ უკეთეს გეგმას დადებს, ის დანიშნონ მინისტრად

მიდით, დავუშვათ, რომ, როგორც პაატა ზაქარეიშვილი ამბობს, საქართველო ფედერაციულ მოწყობაზე გადავიდა, რა შეიძლება მოხდეს ამის შემდეგ? რა მოხდება და თურქეთის გავლენის ქვეშ მოქცეული აჭარის ავტტონომიური რესპუბლიკა მოითხოვს საქართველოს ფედერაციიდან გასვლას. ცხადია, ფედერაციის ყველა სუბიექტს ამის უფლება ექნება და რეფერენდუმის საფუძველზე შეეძლება გადაწყვიტოს, უნდა თუ არა საქართველოს ფედერაციაში დარჩენა. ჰო, დავუშვათ და აჭარაში ჩატარდა ამგვარი რეფერენდუმი და ეს კუთხე დავკარგეთ. მერე, პაატა ზაქარეიშვილს მოვთხოვოთ პასუხი? არადა, აჭარაში სეპარაციას ძალიან ღრმა ფესვები რომ აქვს, ეს ყველამ იცის, თურქეთის გავლენა ყოველდღიურად იზრდება. ფედერაციული მოწყობის გარეშეც, თურქული საზოგადოების დიდი ნაწილი აჭარას თურქეთის ნაწილად განიხილავს და ყველაფერს აკეთებენ, რომ ამ რეგიონში იმდენად გააძლიერონ რელიგიური და სხვა სახის გავლენა, რომ ერთ დღესაც აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის თურქეთისთვის გადაცემის საკითხი, მათი აზრით, ლეგიტიმურად დააყენონ. ეს გავლენა კი ძალიან გაძლიერდა აჭარაში, მოსახლეობის არცთუ მცირე ნაწილი დღესვე აცხადებს, რომ აჭარა ისტორიულად თურქეთის საკუთრებაა და, ადრე თუ გვიან, დედასამშობლოს დაუბრუნდებაო. თუ ეს ხალხი ამ პოზიციას ღიად ვერ აფიქსირებს, უბრალოდ, ეშინიათ ანტისახელმწიფოებრივი აზრის გამოხატვისა. აი, როცა ფედერაციულ სახელმწიფოდ ვიქცევით, მაშინ არც ამის თქმისა შეეშინდებათ და არც რეფერენდუმის საკითხის დაყენებისა. მით უფრო, რაც დრო გადის, თურქეთის გავლენა და აჭარის საქართველოდან გამოყოფისა და თურქეთთან შეერთების მსურველთა რაოდენობა აჭარაში მატულობს. აი, ამ მიმართულებით თუ იმუშავებს სახელმწიფო, ამ საფრთხეებს თუ მოხსნიან, აჭარაში თურქეთის ექსპანსიას თუ შეაჩერებს, ეს იქნება საქმე და არა ზაქარეიშვილის მავნე განცხადება. მოკლედ, საქართველო ჯერ არ არის ფედერაციული სახელმწიფო და თურქები უამისოდაც ეშურებიან საქართველოსთვის აჭარის ჩამოჭრას და ფედერაციად თუ გარდავიქმნებით, ამ საკითხს უფრო იოლად მოაგვარებენ. პაატა ზაქარეიშვილის ამ განზრახვას თუ სისრულეში მოვიყვანთ, გამოდის, თურქეთს ხონჩით მივართმევთ აჭარას

ახლა სხვა რეგიონებს მივხედოთ. ჯავახეთში სომხები ითხოვენ ავტონომიას, ქვემო ქართლში – აზერბაიჯანელები. ორივე რეგიონში სეპარატიზმი, როგორც იტყვიან, ღვივის. განსაკუთრებით მძიმე ვითარება ქვემო ქართლშია. ამ რეგიონის საქართველოდან გამოყოფის მომხრეები არიან მუსლიმანური ექსტრემისტული დაჯგუფებები, რომელთა რაოდენობაც ძალიან ბევრია. ისინი არა მხოლოდ აგიტაციას ეწევიან რეგიონში საქართველოდან ქვემო ქართლის გამოყოფის შესახებ, სეპარატისტულ ჯგუფებსაც აფინანსებენ, აძლიერებენ. დაუფარავად აცხადებენ, რომ ქვემო ქართლის მიწები აზერბაიჯანის საკუთრებაა, რომ გარდაბანი და მარნეული საქართველომ აზერბაიჯანს წაგლიჯა და მინიმუმ, ეს 2 რაიონი აზერბაიჯანს უნდა დაუბრუნდეს. ახლა მითხრას პაატა ზაქარეიშვილმა – თუ საქართველო ფედერაციად იქცევა, ქვემო ქართლში აზერბაიჯანელებს არ გაუიოლდებათ თავიანთი განზრახვის მიღწევა? არ მოითხოვენ გარდაბნელი და მარნეულელი აზერბაიჯანელები ავტონომიური რესპუბლიკის სტატუსს ნაციონალურ და რელიგიურ საფუძველზე? კი, მოითხოვენ. ვერც რეფერენდუმის ჩატარებას დაუშლი ამ მოთხოვნის საფუძველზე – ადგებიან და ჩაატარებენ. პაატა ზაქარეიშვილს შემიძლია, წინასწარ ვუთხრა ამ რეფერენდუმის შედეგები – მოსახლეობის 70% მხარს დაუჭერს გარდაბნისა და მარნეულის ავტონომიური რესპუბლიკის შექმნას, რადგან დღეს სწორედ ასეთია თანაფარდობა ეთნიკურად ამ ორ რაიონში – 70% აზერბაიჯანელი ცხოვრობს, დანარჩენი 30% – ქართველები და სხვები, ახლა უფრო წინ წავიწიოთ. გარდაბნელმა და მარნეულელმა აზერბაიჯანელებმა თუ მიიღეს ავტონომიური რესპუბლიკის სტატუსი, ცოტა ხანში, საქართველოდან გამოყოფის საკითხსაც დააყენებენ და ვერც საკითხზე ამ რეფერენდუმის ჩატარებას დაუშლი, ჩაატარებენ კიდეც და გამოეყოფიან საქართველოს ფედერაციულ რესპუბლიკას. ზუსტად ვერ ვეტყვი პაატა ზაქარეიშვილს, მოსახლეობის რამდენი პროცენტი დაუჭერს მხარს საქართველოდან გამოყოფას, მაგრამ იმ 70%-ზე მეტი რომ იქნება, ამაში დარწმუნებული ვარ – გარდაბანშიც და აზერბაიჯანშიც აზერბაიჯანული მოსახლეობის რიცხვი მატულობს, ქართველებისა და სხვა ეთნიკური ჯგუფებისა კი კატასტროფულად მცირდება.

თითქმის ანალოგიური სიტუაციაა ჯავახეთში, ყველამ კარგად ვიცით, რომ სომხები ჯავახეთის საქართველოდან მოწყვეტას დიდი ხანია ეშურებიან. სომხებს „დიადი სომხეთის“ სახელმწიფოს შექმნის გეგმა აქვს და ამ გეგმაში ჯავახეთი სომხეთის შემადგენლობაშია. ეს სახუმარო სულაც არ არია, ამ მიზნისკენ სომხები ნაბიჯ-ნაბიჯ მიიწევენ და დიდი სომხური სახელმწიფოს პირველ შენამატად სწორედ ჯავახეთს განიხილავენ. თავად არაერთხელ ვარ ნამყოფი ჯავახეთში, ძალიან კარგად ვიცი, რამდენად მოძლიერებულია ამ რეგიონში სეპარატიზმი. თუ საქართველო ფედერაციულ სახელმწიფოდ გადაკეთდა, ჯავახეთშიც ზუსტად ის სცენარი განვითარდება, რაც აზერბაიჯანის შემთხვევაში მოგახსენეთ – ორივე რეგიონის დაკარგვის საფრთხე ძალიან, ძალიან რეალური გახდება.

ვიდრე საქართველოს ფედერაციულ რესპუბლიკად გადააკეთებთ, ბატონო პაატა, თქვენც და სხვა მინისტრებმაც, უმჯობესი ხომ არ იქნება, ქვემო ქართლსა და ჯავახეთში სეპარატიზმს ეფექტურად შეებრძოლოთ და დასაწყისში იმდენი მაინც მოახერხოთ, რომ იქაურმა აზერბაიჯანელებმა და სომხებმა, ელემენტარულად, გამარჯობის თქმა ისწავლონ ქართულად? ეს ხალხი საქართველოს მოქალაქეა და ერთი ქართული სიტყვა არ იცის. აი, ეს არის ჩვენი სახელმწიფოს უუნარობა. მოკლედ, სრული აბსურდია, აფხაზეთის საქართველოს სახელმწიფოებრივ სივრცეში შემოტყუების მიზნით, ქვეყნის ფედერაციული მოწყობა. ასე ვერც აფხაზეთს დავიბრუნებთ და რა შეიძლება დავკარგოთ, უკვე მოგახსენეთ.

„კვირის პალიტრა“, 9 ნოემბერი, 2015 წელი

რატომ იზრდება მთავრობის ხელფასი 57 მილიონი ლარით

ემა ტუხიაშვილი

2016 წლის ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით, გაისად მთავრობის შრომის ანაზღაურება დაახლოებით 57 მილიონი ლარით გაიზრდება. სხვათა შორის, გასული წლების სტატისტიკას თუ გადავხედავთ, გაცხადებული “ქამრების შემოჭერის” პოლიტიკის მიუხედავად, ბიუჯეტში, რომელიც გადასახადების გადამხდელთა ჯიბიდან ივსება, მთავრობის ხელფასებისთვის სულ უფრო მეტი თანხა გამოიყოფა. მაგალითად, 2015 წელს ცენტრალური მთავრობის აპარატის შრომის ანაზღაურება, 2014 წელთან შედარებით, დაახლოებით 85 მილიონი ლარით გაიზარდა, ხოლო 2012 წელთან შედარებით, მომავალი წლის ბიუჯეტიდან მოხელეთა ხელფასებისთვის 389 მილიონი ლარით მეტის გადახდა მოგვიწევს.
საქართველოში დაახლოებით 900 საბიუჯეტო ორგანიზაციაა, სადაც 116 ათასზე მეტი კაცია დასაქმებული და მათი ხელფასებისთვის ბიუჯეტიდან წლიურად დაახლოებით 1,5 მილიარდი ლარი იხარჯება. ეს იმ ფონზე, როცა ქვეყნის ბიუჯეტი სულ დაახლოებით 9 მილიარდი ლარია და თანაც 700 ათასი პენსიონერისთვისაც წელიწადში დაახლოებით იმდენივე იხარჯება, რამდენიც საჯარო მუშაკთა ხელფასებისთვის. სჭირდება თუ არა ქვეყანას ასეთი მრავალრიცხოვანი ხელისუფლება და რამდენად დამსახურებულად იზრდიან ხელფასებს ბიუჯეტის ხარჯზე საჯარო მოხელეები? – ეს მხოლოდ შეკითხვების ნაწილია, რომელიც მანამდე არ დაკარგავს აქტუალურობას, სანამ ქვეყანაში საბიუჯეტო სახსრების განკარგვა მაქსიმალურად გამჭვირვალედ არ მოხდება.

მიხეილ კუკავა, “საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოს” ანალიტიკოსი:

“2016 წლის ბიუჯეტი ეკონომიკის 3%-იან ზრდაზეა გათვლილი, ხარჯები კი დაახლოებით 356 მილიონი ლარით იზრდება 2015 წლის ხარჯებთან შედარებით, რაც 4,45%-ით მეტია. ასევე დაგეგმილია სახელმწიფო ბიუჯეტის შემოსავლების 404 მილიონი ლარით გაზრდა, რაც 2015 წლის მაჩვენებელს 5,08%-ით აღემატება. თუ გავითვალისწინებთ, რომ წლეულს სახელმწიფო ხარჯების შემცირებას შეეცადა – ლარის კურსზე დამატებითი ზეწოლის ასაცილებლად, გაუგებარია, რატომ ხდება დამატებით ხარჯების გაზრდა. ამაში შედის როგორც ადმინისტრაციული, ისე პროგრამული ხარჯები. იზრდება ცენტრალური მთავრობის შრომის ანაზღაურებაც – 57 მილიონი ლარით 2015 წელთან შედარებით და დაახლოებით 389 მილიონი ლარით – 2012 წელთან შედარებით.

რაც შეეხება ადმინისტრაციულ ხარ­ჯებს­, სამწუხაროდ, არა გვაქვს შესაძლებლობა, ერთმანეთისგან გავმიჯნოთ, რა თანხა იხარჯება ბიუჯეტიდან ადმინისტრაციული საჭიროებებისთვის და რა – ამა თუ იმ პროგრამებისთვის. არადა, ამ ხარჯების განცალკევება მნიშვნელოვანია, რათა ვიცოდეთ, საბიუჯეტო სახსრები რამდენად რაციონალურად იხარჯება.

ვრცელი წერილები გავუგზავნეთ რამდენიმე სამინისტროს, მათ შორის ჯანდაცვის, განათლებისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროებს, სადაც დეტალურად განვმარტეთ, როგორ უნდა გაეფილტრათ ერთმანეთისგან ადმინისტრაციული და პროგრამული ხარჯები, მაგრამ საჭირო ინფორმაცია ვერ მივიღეთ. რა თქმა უნდა, არის სახელმწიფო უწყებები, მაგალითად, შინაგან საქმეთა სამინისტრო, რომლის შემთხვევაშიც შეუძლებელია ადმინისტრაციული ხარჯი პროგრამულისგან განასხვაო, მაგრამ სხვა შემთხვევაში ეს პრობლემას არ წარმოადგენს. მიუხედავად ამისა, პროგრამული ბიუჯეტირების ამ ეტაპზე, ფაქტია, ვერ ვახერხებთ ერთ-ერთი მთავარი მიზნის მიღწევას, რასაც საბიუჯეტო ხარჯების გამჭვირვალობა ჰქვია.

- დავაზუსტოთ, რა კატეგორიის ხარჯებია ადმინისტრაციული და პროგრამული?

- ადმინისტრაციული ხარჯი არის როგორც შტატში მყოფი, ისე შტატგარეშე თანამშრომლის შრომის ანაზღაურება, აგრეთვე საკანცელარიო პროდუქციაში, მივლინებებში დახარჯული თანხები და სხვ. მაგალითად, სოფლის მეურნეობაში ვაქცინაციის პროგრამის განხორციელებას რომ ინვენტარი სჭირდება, პროგრამული ხარჯია, ხოლო ბუღალტერს რაც ამ პროგრამის ანგარიშგებისთვის რესურსი ან ინვენტარი სჭირდება – ადმინისტრაციული. ამ ხარჯების განცალკევება გვაჩვენებდა, რამდენს ხარჯავს ბიუროკრატია ლოჯისტიკაზე გაცხადებული მიზნების მისაღწევად, ხოლო, როცა ხელფასს, მივლინების თანხებს, კომუნალურ, ინვენტარზე გაწეულ ხარჯსა და პროგრამულ ხარჯებს­ ერთ ქვაბში ხარშავ, ძალიან ძნელია გარკვევა, ბევრს ხარჯავს მთავრობა ადმინისტრაციული ხარჯებისთვის, თუ ცოტას პროგრამების განხორციელებისთვის. დღეს ნამდვილად არ ვიცით, რამდენია ესა თუ ის ადმინისტრაციული ხარჯი სხვადასხვა სახელმწიფო პროგრამაში.

ჩვენ კი არ უნდა ვწერდეთ ვრცელ წერილებს სამინისტროებს და ვუხსნიდეთ, როგორ უნდა გამიჯნონ, არამედ რეგულაციები, მეთოდოლოგია უნდა არსებობდეს, რომლითაც საბიუჯეტო ორგანიზაციებს­ ექნებათ ვალდებულება, ყველა ხარჯი დეტალურად გაწერონ. ეს არის პროგრამული ბიუჯეტირება. თუ საჯარო ფინანსების მართვის შენი სისტემა ამ შედეგს არ გაძლევს, მაშინ ყოველთვის იარსებებს­ რისკი, რომ ბიუროკრატიამ ისარგებლოს და პროგრამული ხარჯის საბაბით საბიუჯეტო სახსრები არარაციონალურად დახარჯოს.

- იმ პირობებში, როცა ქვეყანაში 3,7 მილიონი კაცი ცხოვრობს, როცა ოფიციალური სტატისტიკის თანახმად, დასაქმებულად მიიჩნევა 1,7 მილიონი კაცი და მათ შორის მრავლად არიან სოფლად, საკუთარ მეურნეობაში დასაქმებულებიც, რამდენად საჭიროა ასეთი მრავალრიცხოვანი მთავრობა, რომლის შენახვა ბიუჯეტს ძალზე ძვირი უჯდება?

- გაითვალისწინეთ, რომ დაახლოებით 116 ათასი კაცი მხოლოდ ცენტრალური მთავრობის აპარატშია დასაქმებული და ამ რაოდენობაში ადგილობრივი თვითმმართველობები არ შედის… სამწუხაროდ, არც ის ვიცით, ცენტრალურ მთავრობაში დასაქმებულთა რიცხვში არის თუ არა გათვალისწინებული შტატგარეშე თანამშრომლების რაოდენობა. ის კი დანამდვილებით ვიცით, რომ ბიუჯეტში მოცემული სახელფასო ხარჯები შტატგარეშე დასაქმებულთა ხელფასებს არ მოიცავს, ეს თანხა საქონლისა და მომსახურების მუხლშია შესული, რომელიც, ისევე როგორც ბევრი სხვა მუხლი, უფრო დეტალურად განმარტებული არ არის. შესაბამისად, ისიც კი არ ვიცით, რა თანხა იხარჯება ხელფასებისთვის ბიუჯეტიდან. რაც შეეხება მთავარ შეკითხვას: რამდენად ცოტა ან ბევრია ჩვენისთანა ქვეყნისთვის სახელფასო დანახარჯი ბიუჯეტიდან? ამის შესახებ არაერთხელ ვესაუბრეთ მთავრობის წევრებს, მათ შორის ფინანსთა მინისტრს. მთავრობამ უნდა დაასაბუთოს, რომ ხელფასების ზრდა მიბმულია მიზნების მიღწევასთან. უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, მთავრობამ უნდა დაასაბუთოს, რომ, მაგალითად, ხელფასების ზრდა მეტი კვალიფიციური თანამშრომლის ასაყვანად სჭირდება, რათა კონკრეტულ მიზნებს მიაღწიონ. ამ შემთხვევაში ხარჯების ზრდა იქნება დასაბუთებული, ახლა კი მთავრობა ამას ვერ ასაბუთებს. მაგალითად, ვერ ასაბუთებს, 57 მილიონი ლარით რომ ზრდის­ სახელფასო ხარჯებს, რა იქნება ამ 57 მილიონის დამატებითი ღირებულება… რა უნდა გააკეთოს იმ 57 მილიონის ფასად, რომ გაამართლოს ეს ზრდა…

2012 წელთან შედარებით, ცენტრალური ხელისუფლების შრომის ანაზღაურება დაახლოებით 389 მილიონი ლარით არის გაზრდილი, ეს დიდი ნახტომია, რაც დიდ კითხვის ნიშანს აჩენს: რამდენად რაციონალურია ამხელა დანახარჯი ჩვენისთანა პატარა ქვეყნისთვის? რეალურად, ეს 1,438 მილიარდი ლარი, რომელიც ბიუჯეტში ხელფასებისთვის არის გათვალისწინებული, კერძო სექტორს აწვება მძიმე ტვირთად. როცა ამხელა სახელფასო ბიუჯეტი გაქვს, ხომ უნდა დაასაბუთო, რა დამატებითი ღირებულება შექმენი შენ, ცენტრალურმა მთავრობამ. ამასთან, გაითვალისწინეთ, რომ ეს არის სახელმწიფო ბიუჯეტის მონაცემები და ამას ემატება კიდევ 76 მუნიციპალიტეტი, სადაც შექმნილი აქვთ უამრავი აიპ-ი, რომელთა თანამშრომლებმა ზოგჯერ არ იციან, სად მუშაობენ, შეიძლება თავიანთი აიპ-ის დასახელება ვერც კი გითხრან…

წარმოიდგინეთ, რა ფული იხარჯება ბიუჯეტიდან მხოლოდ საბიუჯეტო ორგანიზაციების შრომის ანაზღაურებაზე. ეს ყველაფერი, წესით, ნაერთ ბიუჯეტში უნდა აისახოს, რომელიც არის სახელმწიფოსა და ადგილობრივი ბიუჯეტის ნაერთი, მაგრამ იქ რა ხდება, არც კი ვიცით. ეს კიდევ ერთი პრობლემაა, რომ ნაერთი ბიუჯეტის მონაცემებს ფინანსთა სამინისტრო დიდი დაგვიანებით აქვეყნებს. ჯერ კიდევ არ ვიცით, რამდენია შრომის ანაზღაურება 2015 წლის ნაერთ ბიუჯეტში. ზოგჯერ ეს მონაცემი ერთი წლის დაგვიანებითაც კი ქვეყნდება. ჯერ მხოლოდ 2014 წლის ნაერთი ბიუჯეტის მონაცემები გვაქვს, რომელიც დიდი ხანი არ არის, რაც გამოქვეყნდა. ნაერთი ბიუჯეტის მიხედვით, 2014 წელს შრომის ანაზღაურებაზე, როგორც ცენტრალური, ასევე ადგილობრივი მთავრობისთვის 1,5 მლრდ ლარი დაიხარჯა. ეს კი რამდენიმე ასეული მილიონი ლარით მეტია, ვიდრე სახელმწიფო ბიუჯეტში ამავე პერიოდში ასახული სახელფასო ხარჯები.

სხვათა შორის, არც ის ვიცით, ჯამურად რამდენია ადგილობრივი და ცენტრალური მთავრობის მოხელეთა რაოდენობა, არ ვიცით, სსიპ-ების თანამშრომლების რაოდენობა, ამიტომაც არის ჩვენი სტატისტიკის ხარისხი საგანგაშო.

როცა მთავრობა სტატისტიკის სამსახურის მუშაობაზე მინიმუმს ხარჯავს, მათ ვერც მოსთხოვ ინფორმაციის მაღალ ხარისხს. საჯარო ფინანსების საბჭოს წევრები ვართ და სულ ველაპარაკებით მთავრობას ზემოთ მოყვანილ პრობლემებზე, მათი გადაჭრის ტექნიკურ საკითხებზე, თუმცა…