„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ ბადრი ნაჭყებიასთან: “შემიძლია დარწმუნებით გითხრათ, რომ ეს არის ფრანგული სპეცსამსახურების სრული კოლაფსი”

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: რამდენად დაცულია საქართველო ტერაქტებისგან?

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „საფრანგეთი საექსპერიმენტო ლაბორატორიად აქციეს“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ზაალ კასრელიშვილთან: „გურჯისტანის ვილაიეთი დიდ პრობლემებს შეგვიქმნის… „ისლამური სახელმწიფო ლაფანყურის საქმის მიჩქმალვაზე მოგვთხოვს პასუხს“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ  სოსო ცინცაძესთან: „პაატა ბურჭულაძე თუ ბიძინა ივანიშვილი? 2016 წლის არჩევნებზე მთავარი დაპირისპირება ბურჭულაძესა და ივანიშვილს შორის იქნება“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „რესპუბლიკელების საქმე არ არის, ვინ იქნება ნაცმოძრაობის ლიდერი!“

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: რატომ  ჩაიშალა ღარიბაშვილის ვიზიტი უკრაინაში: „სააკაშვილი ორ ქვეყანას შორის შავ კატად იქცა”

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: რატომ გაასაიდუმლოეს უსუფაშვილის ვიზიტი აშშ-ში

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ აშშ-ის ელჩთან: ”ჩემი როლი იმის აღნიშვნაა, თუ რა დევს ფსონად” (ექსკლუზივი)

„ვერსია“: რატომ იძია შური მაია ფანჯიკიძემ 20 ქვეყნის საპატიო კონსულზე

—————————-

„კვირის პალიტრა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ ბადრი ნაჭყებიასთან: “შემიძლია დარწმუნებით გითხრათ, რომ ეს არის ფრანგული სპეცსამსახურების სრული კოლაფსი“

ნათია დოლიძე

ევროპის ისტორიაში 13 ნოემბრის საღამო, როდესაც ტერორისტებმა საფრანგეთის დედაქალაქს შეუტიეს, “სისხლიანი პარასკევის” სახელით შევა. პარიზის ექვს სხვადასხვა ადგილს ტერორისტები ერთდროულად დაესხნენ თავს, მათ სამიზნედ ქცეული მშვიდობიანი მოსახლეობა კი სრულიად დაუცველი აღმოჩნდა. ტერაქტების სერიაზე პასუხისმგებლობა აიღო “ისლამურმა სახელმწიფომ”. ფრანგულ და არაბულ ენებზე გავრცელებული მათი განცხადებების მიხედვით, ეს თავდასხმები წინასწარმეტყველ მუჰამედის შეურაცხყოფისა და “ისლამური სახელმწიფოს” წინააღმდეგ საფრანგეთის საჰაერო დარტყმების პასუხი იყო.

შექმნილი ვითარების შეფასება ვთხოვეთ ტერორიზმის კვლევის ცენტრის დირექტორს, ბადრი ნაჭყებიას:

- ამგვარი შეტევისთვის საფრანგეთი მზად უნდა ყოფილიყო. ვფიქრობ, ამ ტერაქტების შემდეგ მსოფლიოს ლიდერები დაფიქრდებიან სახმელეთო ოპერაციის დაწყების შესაძლებლობაზე. მოგეხსენებათ, 90-იანი წლებიდან ევროპაში ტერორიზმის ახალი ტალღა დაიწყო. სწორედ ამ დროს მოხდა საფრანგეთის ტერიტორიაზე ათეულობით აფეთქება. ამ თავდასხმებში ალჟირული ჯგუფები მონაწილეობდნენ. ამას მოჰყვა მცირემასშტაბიანი ტერორისტული აქტები, რომელთა მსხვერპლი, ძირითადად, ებრაელები იყვნენ, მერე კი იყო ტერორისტული თავდასხმა ჟურნალ “შარლი ებდოზე” 2015 წლის იანვარში. ამ ბოლო ტერორისტული აქტის მთავარი სამიზნე პარიზის ერთ-ერთი საკონცერტო დარბაზი იყო, სადაც ყველაზე მეტი ადამიანი დაიღუპა. შეიძლება უფრო მასშტაბურ თავდასხმას გეგმავდნენ სტადიონზეც, თუმცა, ეს არ გამოუვიდათ. ხომ წარმოგიდგენიათ, მათ 80 ათას გულშემატკივარს შორის რომ შეეღწიათ, რა ამბავი დატრიალდებოდა…

საკონცერტო დარბაზზე თავდასხმა და მძევლების აყვანა გვახსენებს მოსკოვში მომხდარ ე.წ. დუბროვსკის ტერაქტს, როდესაც თეატრ “ნორდ ოსტში” შეჭრილმა ჩეჩნებმა იქ მყოფი ადამიანები მძევლად აიყვანეს. მაშინ 130 ადამიანი დაიღუპა. რაც შეეხება ერთ ქალაქზე ასეთ მასშტაბურ შეტევას, შეგვიძლია გავიხსენოთ 2008 წლის თავდასხმა ინდოეთის ეკონომიკურ დედაქალაქად წოდებულ მუმბაიზე, როდესაც 10-მა ტერორისტმა ლამის მთელი ქალაქის პარალიზება შეძლო. მაშინ ტერორისტები თავს დაესხნენ ორ სასტუმროს, ებრაულ ცენტრსა და რესტორანს. როგორც მახსოვს, 195 ადამიანი დაიღუპა. მუმბაის ტერაქტში 12 ადამიანი მონაწილეობდა. საფრანგეთშიც ჯერჯერობით მხოლოდ რვა ტერორისტზე ლაპარაკობენ, ანუ ორივე შემთხვევაში მასშტაბურ ტერაქტებში ბევრი ადამიანი არ მონაწილეობდა. როგორც წესი, ასეთი მცირერიცხოვანი და დახურული ტერორისტული ჯგუფები უფრო მობილურად მოქმედებენ და მიზანსაც აღწევენ. დიდი დაჯგუფებიდან, შესაძლოა, ინფორმაციამ გაჟონოს.

ხვალ შეიძლება რომელიმე არაფრით გამორჩეულ ქვეყანაში მოხდეს იგივე… ამიტომ არის საჭირო, ჩვენმა სპეცსამსახურებმა განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. ყველა ქვეყანა უნდა იღებდეს ზომებს ტერორისტთა თავდასხმის პრევენციისთვის. საინტერესოა ერთი ფაქტი: საფრანგეთი დღეს ევროპაში ყველაზე დიდი ბირთვული ქვეყანაა, რომელიც ასეთი დარტყმის მსხვერპლი აღმოჩნდა. შემიძლია დარწმუნებით გითხრათ, რომ ეს არის ფრანგული სპეცსამსახურების სრული კოლაფსი. ვფიქრობ, ძალიან სერიოზული მუშაობა მოუწევთ ამ სამსახურებს და ეს უნდა იყოს კარგი გაკვეთილი მთელი ევროპისთვისაც. ეს იყო კარგად ორგანიზებული ტერორისტული აქტი, დიდი დაფინანსებით. დაუჯერებელია, ეს როგორ გამოეპარათ. თუმცა, ერთი რამ არის საინტერესო – საფრანგეთის სპეცსამსახურების ყურადღება სხვა მხარეს – ქალაქ ტულონისკენ იყო მიმართული, სადაც სპეცსამსახურებმა წინადღეს ტერორისტული აქტი აღკვეთეს. ჩემი აზრით, ეს იყო სატყუარა, “ისლამურმა სახელმწიფომ” მათი ყურადღება გადაიტანა დედაქალაქიდან, სადაც ასეთი სასაკლაოს მოწყობას აპირებდა. მაგრამ მაინც ძალიან მიკვირს, რომ საფრანგეთში, სადაც ტერაქტების სერიას ელოდნენ, კბილებამდე შეიარაღებულმა ტერორისტებმა პარიზის ცენტრში დაუბრკოლებლად შეღწევა მოახერხეს. ცხადია, ამ ექსტრემისტულ დაჯგუფებაში კარგად გაწვრთნილი პროფესიონალი სამხედროები და სპეცდანიშნულებით მომზადებული ადამიანები არიან. მათ შორის, ალბათ, ბევრია სადამ ჰუსეინის სპეცსამსახურების ყოფილი თანამშრომელიც. აშკარაა, რომ “ისლამურ სახელმწიფოში” დიდია ინტელექტუალური პოტენციალი.

- ამ შეტევისას ტერორისტებმა სხვადასხვა ტიპის თავდასხმები მოაწყვეს: შეჭრა, მძევლების აყვანა, თვითმკვლელთა მიერ თავის აფეთქება და მშვიდობიანი მოსახლეობისთვის ცეცხლის გახსნა…

- ეს არის ის, რასაც სიტყვა “ტერორიზმი” გულისხმობს. ისე, ეს ტერმინი ფრანგული სიტყვიდან მომდინარეობს და ქაოსისა და შიშის დანერგვას ნიშნავს. ტერაქტის სახეობათა ასეთი მრავალფეროვნებაც სწორედ ამას ემსახურებოდა. მიაქციეთ ყურადღება, რომ “ნორდ ოსტისგან” განსხვავებით, სადაც ჩეჩენ ტერორისტებს მძევლები რამდენიმე დღე ჰყავდათ და მათთვის ხელი არ უხლიათ, აქ შეცვივდნენ და მაშინვე ხოცვა-ჟლეტა დაიწყეს.
ეს იყო კარგად ორგანიზებული თავ­დასხმა, რათა პარიზში, და არა მარტო პარიზში, შიში დაეთესათ. როცა პრეზიდენტი მოქალაქეებს მოუწოდებს, სახლებიდან არ გამოხვიდეთო, ცხადია, მათი მიზანი ნაწილობრივ მიღწეულია. ამგვარი მოწოდება, მგონი, საფრანგეთს მეორე მსოფლიო ომის მერე არ ახსოვს.

- ამ ტერაქტამდე რამდენიმე დღით ადრე “ისლამური სახელმწიფოს” სახელით გავრცელდა ვიდეომიმართვა. ტერორისტები რუსეთს მის ტერიტორიაზე ტერაქტების მოწყობით ემუქრებოდნენ…

- საფრანგეთის ტერაქტებმა დაგვარწმუნა, რომ “ისლამურ სახელმწიფოს” რუსეთში იმავეს გაკეთების ძალა შესწევს. ვფიქრობ, ამ ახალი ჭირის – “ისლამური სახელმწიფოს” – წინააღმდეგ სწორედ მუსლიმურმა სამყარომ უნდა იმოქმედოს უფრო რადიკალურად. ამაში აქტიური მონაწილეობა თუ არ მიიღეს ირანმა, თურქეთმა, ქუვეითმა, არაბეთის გაერთიანებულმა საამიროებმა და სხვა უმდიდრესმა მუსლიმურმა ქვეყნებმა, დასავლეთსა და აღმოსავლეთს შორის უფსკრული უფრო გაღრმავდება. რადიკალური ისლამისგან მხოლოდ გამიჯვნა საკმარისი არ არის. დასავლეთმა შეცდომა დაუშვა – “არაბული გაზაფხულის” ასე გადამღერება არ შეიძლებოდა, არც აშშ-ს უნდა გამოეყვანა ჯარები ერაყიდან. პარიზის ტერაქტების სერიამ მსოფლიოს აჩვენა, რომ “ისლამური სახელმწიფოს” წინააღმდეგ უფრო რადიკალური ზომებია მისაღები.

- თქვენ ახსენეთ სახმელეთო ოპერაცია სირიასა და ერაყში. როგორ ფიქრობთ, ეს გარდაუვალია?

- თუ სახმელეთო ოპერაცია არ დაიწყეს, ეს იქნება ტერორისტების წახალისება და მათი აგრესია მთელ ევროპას წალეკავს. რაც მოხდა, ეს იყო ბოლო წვეთი. ისინი თავს დაესხნენ ევროკავშირის უდიდეს ქვეყანას. ამაზე პასუხი ისეთი უნდა იყოს, როგორიც აშშ-ში 11 სექტემბრის ტერაქტს მოჰყვა. ვფიქრობ, უნდა ამოქმედდეს ნატოს მე-5 პუნქტი, რომლის მთავარი პრინციპია: “ერთი ყველასათვის და ყველა ერთისათვის”. ნატომ აუცილებლად უნდა გასცეს პასუხი ამ ტერაქტებსაც, თავდაპირველად კი უნდა მოხდეს იმ ასობით ათასი მიგრანტის ფილტრაცია, რომლებიც უკვე შევიდნენ და ახლაც შედიან ევროპაში.

- დღეს, ერთი მხრივ, ევროპაში შედის მიგრანტთა აურაცხელი ნაკადი, მეორე მხრივ კი ევროპის ყველაზე ტოლერანტულ ქვეყნებშიც კი ფეხს იკიდებს ნაციონალისტური განწყობა – ე.წ. ბრეივიკის სინდრომი…

- მოსალოდნელია, რომ ეს განწყობა უფრო გაძლიერდება. საქმე ის გახლავთ, რომ თანამედროვე ლიბერალურ ევროპაში მუსლიმების ინტეგრაცია რთულად მიმდინარეობს. ვფიქრობ, გამოსავალი ერთია: უნდა მოხდეს შერჩევა და მიიღონ მხოლოდ ის ლტოლვილები, რომლებიც ევროპაში ინტეგრირებისთვის არიან მზად. თუ ვერ ახერხებენ ინტეგრაციას, მაშინ გაიყვანონ იმ ქვეყნებში, სადაც იმ წესებით ცხოვრობენ, რა წესებითაც მათ სურთ ცხოვრება.

- დავუბრუნდეთ საქართველოს, რომელიც ურთულეს რეგიონში მდებარეობს და ვისაუბროთ იმ ტერორისტულ საფრთხეზე, რაც ჩვენს ქვეყანას შეიძლება დაემუქროს…

- კიდევ ერთხელ მოვუწოდებ ქართულ სპეცსამსახურებს და ხელისუფლებას, რაც შეიძლება მეტი იმუშაონ ამ თემაზე. აუცილებელია მოვლენათა სწორი ანალიზი და უსაფრთხოების სტრატეგიის შემუშავება. ტერორისტები ჩვენთან უკვე არიან, იდეოლოგია არსებობს და სულ უფრო იკიდებს ფეხს. ამას მხოლოდ ასანთის გაკვრა სჭირდება. აუცილებელია, მჭიდროდ ვითანამშრომლოთ რუსეთის, თურქეთის, აზერბაიჯანისა და ირანის სპეცსამსახურებთან. ეს უნდა იყოს ყოველდღიური სამუშაო რეჟიმი. დიდი სიფრთხილე გვმართებს – ჩვენისთანა ქვეყანა შეიძლება ერთმა ტერაქტმაც კი კოლაფსში ჩააგდოს.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

რამდენად დაცულია საქართველო ტერაქტებისგან?

ლიკა ამირაშვილი

საფრანგეთის ისტორიაში ყველაზე მასშტაბური ტერაქტების სერიას 100-ზე მეტი ადამიანი ემსხვერპლა. დაშავებულთა რაოდენობა 200-ს აჭარბებს. ათობით ადამიანი კრიტიკულ მდგომარეობაშია. პარასკევ ღამით საფრანგეთის დედაქალაქში ერთდროულად 6 ტერაქტი მოხდა. შეიარაღებული პირები საკონცერტო დარბაზს, სტადიონსა და რესტორნებს დაესხნენ თავს. ყველაზე დიდი მსხვერპლი პარიზის ცენტრში, ბატაკლანის საკონცერტო დარბაზში მომხდარ თავდასხმას მოჰყვა.

თქვენი აზრით, რამდენად დაცულია საქართველო მსგავსი ტერაქტებისგან? – ამ კითხვით “მთელმა კვირამ” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.

იგორ კვესელავა (პოლიტოლოგი): “საფრანგეთის ტერაქტმა მსოფლიო შეძრა. ვუთანაგრძნობ მთელ მსოფლიოს, განსაკუთრებით კი საფრანგეთს. განვითარებულ მოვლენებში დამნაშავეა ყველა, განსაკუთრებით მხედველობაში დიდი ქვეყნები მყავს – რუსეთი, ამერიკა. დამნაშავეები არიან ყველანი, ვინც საერთოდ პროცესებს ანგარიშს არ უწევენ, რომელიც დღეს მსოფლიოში მიმდინარეობს. ვფიქრობ, რომ არაფერი გამორიცხული არ არის, არც საქართველოში, არც რუსეთში და საერთოდ კავკასიაში გამორიცხული არ არის. საჭიროა, ქვეყნებმა ერთობლივი ღონისძიებები ჩაატარონ ამ მოვლენების წინააღმდეგ.”

ედიშერ გვენეტაძე (ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი): “დღეს მსოფლიოში დაცული არავინ არ არის. მსოფლიოში ისეთი სიტუაციაა, რომ უპირველეს ყოვლისა დაუცველთა რიგებში საქართველოც მოიაზრება, რადგან ჩვენ იმ არეალში ვიმყოფებით, სადაც ძალიან დიდი დაძაბულობაა. ამიტომ ჩვენმა ხელისუფლებამ ყველა ღონე უნდა იხმაროს, რომ ტერაქტების საშიშროება მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი. რთული საქმეა, მაგრამ სახელმწიფო ამისთვის მზად უნდა იყოს. ტერაქტებს შესაბამისი მიზეზები აქვს. დღევანდელი მსოფლიო ებრძვის შედეგებს და არა მიზეზებს. პირველ რიგში მიზეზებს უნდა ებრძოლონ, რომელიც არ ჩანს.”

ლადო ვარდოსანიძე (არქიტექტორ-ურბანისტი): “რა თქმა უნდა, საფრთხე არსებობს, რადგან ესაა ცივილიზაციური ომი. იმის გამო, რომ ჩვენი ორიენტაცია დასავლური ფასეულობებია, იმ არეალში ვართ, სადაც შეიძლება ყველაფერი მოხდეს. საზღვრები ვერ ჩაირაზება, მაგრამ კონტროლი უნდა გამკაცრდეს. მომხრე ვარ, რომ გაკონტროლდეს საქართველოში ვინ შედის და გადის. აუცილებელია, დასავლურმა ცივილიზაციამ ეს თავისი სუპერ ლიბერალური მიდგომა ცოტა შეცვალოს. ამას ერთი-ორი პოლიტიკოსის გამოსვლა არ ეყოფა, ამას სჭირდება მსოფლიო დონეზე თავმოყრა. აუცილებელია ახალი ინსტრუმენტების შემოღება, ტრადიციული ინსტრუმენტებით ამას ვერ მოსპობ. ჩვენთვის უმაღლესი ფასეულობაა ადამიანთა სიცოცხლე, მათთვის კი ეს არაფერია.”

ლაშა ჩხარტიშვილი (“დემოკრატიული ინსტიტუტის” დამფუძნებელი): “საქართველო ტერორისტების პოტენციური საფრთხის ზონაში რჩება. იმის გათვალისწინებით, რომ კავკასიის რეგიონში ვართ, ამიტომ კვლავ რჩება ტერორისტული დაძაბულობის მნიშვნელოვან კერად. გასათვალისწინებელია პანკისის ხეობა, ასევე საქართველოს მონაწილეობა ანტიტერორისტულ ოპერაციებში. აქედან გამომდინარე, ბუნებრივია, სერიოზული ძალისხმევა გვმართებს, რათა როგორც სახელმწიფოს, ასევე მოქალაქეების უსაფრთხოება დაცული იყოს. ნორმის და კონსტიტუციის, საერთაშორისო სამართლის გათვალისწინებით მაქსიმალურად სრულფასოვანი ღონისძიებები უნდა იყოს გატარებული იმისათვის, რომ ჩვენი მოქალაქეები დავიცვათ.”

„ახალი თაობა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „საფრანგეთი საექსპერიმენტო ლაბორატორიად აქციეს“

ნონა ცაბაძე

პარიზულ ტრაგედიაზე საუბრისას ექსპერტი მამუკა არეშიძე თვლის, რომ ტერორისტებმა საფრანგეთი სამიზნედ რამდენიმე მიზეზის გამო აირჩიეს. „საფრანგეთში უნდა გამართულიყო თავყრილობა სირიის საკითხებთან დაკავშირებით და გაიმართა კიდეც. ასევე მნიშვნელოვანი ღონისძიება იყო დანიშნული, ორი უდიდესი სახელმწიფოს ფეხბურთის ნაკრებების მატჩი – გერმანიისა და საფრანგეთის. გარდა ამისა, საფრანგეთი ერთ-ერთი სუსტი რგოლია იმ ჯაჭვში, რომელსაც ევროპის უსაფრთხოების სისტემა ჰქვია“, – ამბობს ექსპერტი.

- სუსტი - უსაფრთხოების თვალსაზრისით?

- დიახ, უსაფრთხოების თვალსაზრისით. საფრანგეთის პოლიტიკა, გასული საუკუნის 50-იანი წლებიდან მოყოლებული, პოლიტიკა, რომელიც ეხება ემიგრანტებისა და ემიგრაციის საკითხს, ქვეყნისთვის წამგებიანია.

- რას გულისხმობთ?

- ამ პოლიტიკამ გააჩინა და გააძლიერა ისეთი ნაციონალისტური ორგანიზაცია, როგორიც არის ლე პენის პარტია. სწორედ ამ პოლიტიკის საპასუხოა ის, რაც იწვევს ლე პენის გაძლიერებას. ამ პოლიტიკას ევროპელი პოლიტიკოსები აფასებენ, როგორც ტოლერანტობას. სინამდვილეში ეს ყველაფერი არის ფსევდო.

- რატომ ფსევდო?

- საკუთარი ქვეყნის საზიანოდ როცა აკეთებ ასეთ რაღაცას, ის აუცილებლად ბუმერანგივით დაგიბრუნდება უკან! პრაქტიკულად, საფრანგეთი აქციეს საექსპერიმენტო ლაბორატორიად! იქ ცხოვრობს უამრავი სხვადასხვა რჯულის ადამიანი, კარი ყველასთვის ღიაა და ყველა ითვლება ფრანგად. ამ ადამიანების დიდი ნაწილი თავს თვლის ფრანგად მხოლოდ სოციალური დაცვის თვალსაზრისით. პოლიტიკური პასუხისმგებლობის თვალსაზრისით კი მათთვის საფრანგეთის სახელმწიფო არაფერი არ არის.

ექსპერტი მიიჩნევს, რომ მათთვის უფრო მნიშვნელოვანია ის იდეალები, რომლებთანაც ნაზიარები არიან ადრე და რომლებიც მათთვის ტრადიციულია.

- პოლიტიკური ისლამი ამ სიტუაციას გადასარევად ირგებს.

- რომელ სიტუაციას?

- უმუშევრობა, ინტეგრაციის დაბალი დონე. ეს არის პოლიტიკური ისლამისთვის ნოყიერი ნიადაგი.

მამუკა არეშიძის აზრით, პარიზში ასეთი თავდასხმა იმიტომ განხორციელდა, რომ იცოდნენ, მას დიდი რეზონანსი მოჰყვებოდა.

- თორემ გაცილებით რთული მდგომარეობაა საბერძნეთში, მაგრამ კაციშვილს არ მოუვა თავში აზრად, რომ იქ ტერაქტი მოაწყოს. იმიტომ, რომ მსოფლიოს არ ექნება ასეთი მწვავე რეაქცია. ასეთი ტერაქტები ხდება კვირაში ერთხელ მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში. ცოტა ხნის წინ ამაზე უფრო მასშტაბური ტერაქტი მოხდა ინდონეზიაში, პაკისტანში, მაგრამ ამას არავინ ყურადღებას არ აქცევს. ამის მიზეზი ისაა, რომ ცივილიზებული სამყარო ჩაკეტილია თავის თავში.

მამუკა არეშიძის თქმით, ისლამური ფუნდამენტალიზმი, პოლიტიკური ისლამი არის იდეოლოგია და არა – მხოლოდ ტერორისტი იარაღით ხელში.

- რთულია ბრძოლა მის წინააღმდეგ?

- რთულია, მაგრამ შესაძლებელია ამის გარკვეულ ჩარჩოში მოქცევა.

- როგორ?

- საფრანგეთის სპეცსამსახურები ხშირად ჩიოდნენ იმის თაობაზე, რომ ქვეყნის პოლიტიკური ხელმძღვანელობა ფსევდოევროპულ ფასეულობებზე დაყრდნობით მათ მუშაობას ზღუდავს.

- და რატომ იზღუდებიან?

- იმიტომ, რომ ადამიანის უფლებები ირღვევა, იმიტომ, რომ ტოლერანტობის პრინციპი ირღვევა, იმიტომ, რომ მულტიკულტურულობის პრინციპი ირღვევა ვითომ და ასე შემდეგ! შედეგი კი არის ასეთი, ხოლო ასეთ არასწორ პოლიტიკას მივყავართ იქითკენ, რომ ძლიერდებიან ნაციონალისტური ორგანიზაციები.

- რამდენად არის შესაძლებელი, აღნიშნული საფრთხე ჩვენს ქვეყანასაც დაემუქროს?

- საქართველო არის კავკასიური ვალაიეთის ზონა. ასეთი საპატიო ტიტული გვაქვს მონიჭებული ისლამური ხალიფატის მხრიდან.

- ანუ?

- საქართველოს მოქალაქეები სამხედრო ოპერაციებში მონაწილეობენ. საქართველოს მოქალაქეები ისლამისტურ იდეოლოგიურ ცენტრებში გადიან მომზადებას. დღეს საქართველო არ არის უშუალოდ სამხედრო აგრესიის ობიექტი, მაგრამ იდეოლოგიური აგრესიის სუბიექტი უკვე არის.

ექსპერტის თქმით, ისლამური ხალიფატის რიგები სავსეა კავკასიელებით, რომელთა შორის დიდი რაოდენობით არის რუსული სპეცსამსახურების აგენტურა.

- ჩვენ არ ვიცით, ისინი რა დავალებას მიიღებენ ერთ მშვენიერ დღეს, – აცხადებს მამუკა არეშიძე და მიიჩნევს, რომ ხიფათი არის მრავალსახოვანი და ის ვერ ხედავს, რომ ქართულ სახელმწიფოს გათავისებული ჰქონდეს ეს საფრთხეები.

ექსპერტი ვერც მომზადების მაღალ ხარისხს ხედავს.

- სპეცსამსახურებს პროფესიონალიზმს უწუნებთ?

- მე არ ვუწუნებ პროფესიონალიზმს ქართულ სპეცსამსახურებს, მაგრამ ქართული სპეცსამსახურები მოკლებული არიან პრაქტიკულ უნარ-ჩვევებს ამ სახეობის მტერთან ბრძოლისას, რასაც ჰქვია პოლიტიკური ისლამი, რადგან მასთან შეხება არ ჰქონიათ.

„ახალი თაობა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ ზაალ კასრელიშვილთან: „გურჯისტანის ვილაიეთი დიდ პრობლემებს შეგვიქმნის… „ისლამური სახელმწიფო ლაფანყურის საქმის მიჩქმალვაზე მოგვთხოვს პასუხს“

შორენა მარსაგიშვილი

რას გვიქადის გურჯისტანის ვილაიეთი, რა პრობლემებს შეგვიქმნის ლაფანყურის დაკონსერვებული საქმე, რისთვის უნდა ემზადოს ხელისუფლება, არის თუ არა ქართველი ისლამისტების მიერ გავრცელებული მუქარის წერილები სახიფათო? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ კავკასიის ხალხთა კონფედერაციის პრეზიდენტი ზაალ კასრელიშვილი ესაუბრება.

ზაალ კასრელიშვილი:

- სანამ საქართველოს წინაშე არსებულ საფრთხეებზე ვისაუბრებ, მინდა, ფრანგ ხალხსა და მთელ ცივილიზებულ სამყაროს მივუსამძიმრო იმ საშინელების გამო, რომელიც 13 ნოემბერს პარიზში დატრიალდა. როდესაც ევროპამ სირიელი ლტოლვილების მიღება დაიწყო, მაშინ „ახალ თაობასთან“ საუბარში განვაცხადე, რომ მალე ევროპას სერიოზული პრობლემები შეექმნებოდა. მშვიდობიან მოსახლეობასთან ერთად, ევროპაში რამდენიმე ათასი მებრძოლიც შევიდა. ტერაქტებს ნამდვილად ველოდებოდი, მაგრამ ასე სწრაფად – არა. ჩვენს ხელთ არსებული ინფორმაციით, ისინი მომავალი წლიდან უნდა გააქტიურებულიყვნენ. მათ ევროპაში ჯერ კარგად უნდა მოეკიდათ ფეხი. ხალიფატმა რატომღაც გადაწყვიტა, რომ ტერაქტები ახლავე დაეწყოთ და ეს რუსეთთან არის დაკავშირებული.

- რუსეთთან რა კავშირშია?

- რუსეთმა სირიაში ისლამური სახელმწიფოს წინააღმდეგ დაიწყო სპეცოპერაცია. მაშინ ქართულ და უცხოურ მედიას ვუთხარი, რომ ეს ცუდ შედეგებს გამოიღებდა და ისლამისტი მებრძოლები მთელ მსოფლიოში გაიშლებოდნენ. ასეც მოხდა და მივიღეთ საშინელი ტერორისტული აქტი. ტერორისტები ევროპაში აქამდეც მრავლად იყვნენ. ისინი სპეცსამსახურებს მკაცრ კონტროლზე ჰყავდათ აყვანილი და დიდად არც თავად აქტიურობდნენ, ახლა, როგორც კი სირიელ ლტოლვილებთან ერთად სხვა ტერორისტები შევიდნენ და შევსება მიიღეს, გადაწყვიტეს, ბრძოლაში ჩაბმულიყვნენ. 2015 წლის 13 ნოემბერმა ძალიან ბევრი კითხვა გააჩინა და რაღაცებიც გამოაჩინა. ჩვენ მომსწრენი გავხდით იმისა, რომ ისლამისტებმა ბრძოლის ფორმა შეცვალეს.

- ბრძოლის ფორმის შეცვლაში რას გულისხმობთ?

- ისლამისტები აქამდე ან მარტო მოჯაჰედები იყვნენ ან შაჰიდები, საფრანგეთის ტერაქტის დროს კი ორივე გააერთიანეს. ამ ტერორისტებმა ჯერ იბრძოლეს, სადღაც შეცვივდნენ და ამით მოჯაჰედობას გაუსვეს ხაზი, შემდეგ კი, როგორც შაჰიდებს სჩვევიათ, თავი აიფეთქეს. მართლა არ ვიცი, რას უკავშირდება მათი ბრძოლის სტილის შეცვლა, მაგრამ ერთ რამეში დარწმუნებული ვარ, რომ მომავალში ხალიფატი ბრძოლის ამ ფორმებს გამოიყენებს. 13 ნოემბრის ტერაქტის შემდეგ ისლამური სახელმწიფო კიდევ უფრო საშიში გახდა. მთელმა ცივილიზებულმა სამყარომ მათ ომი გამოუცხადა. ისინი იატაკქვეშეთში გადავიდნენ და იქიდან გააგრძელებენ ბრძოლას. მათი ბრძოლა უფრო დაუნდობელი გახდება. 2016-2017 წლები ცივილიზებული სამყაროსთვის ძალიან მძიმე იქნება. განსაკუთრებით იმ ქვეყნებს უნდა ეშინოდეთ, რომლებიც ანტიტერორისტულ კოალიციაში არიან და ერაყსა თუ ავღანეთში მიმდინარე ოპერაციებში მონაწილეობენ.

- ამ კოალიციაში საქართველოც არის და საფრთხე ჩვენც გვემუქრება?

- ძალიან სერიოზული საფრთხეები გვემუქრება, თან ჩვენ უკვე მივიღეთ გაფრთხილება.

- რა გაფრთხილებაზე საუბრობთ, რამდენიმე დღის წინ ისლამისტი ქართველი მებრძოლი რომ დაგვემუქრა?

- არა, ეგ მუქარა დიდ საფრთხედ არ მიმაჩნია. ისლამურ სახელმწიფოში მყოფ მებრძოლებს სოციალურ ქსელებთან ჯდომისა და იქ რაღაცების დაწერის დრო არ აქვთ. ამ ადამიანმა ეს მუქარა იმიტომ გაავრცელა, რომ საკუთარი თავი დაიმკვიდროს. ბრძოლებში, ეტყობა, თავი ვერ გამოიჩინა და ასეთი განცხადებებით ცდილობს ყურადღების მიპყრობას. კავკასიის ხალხთა კონფედერაციის სახელით გპირდებით, რომ ამ პიროვნებას სერიოზული პრობლემები შეექმნება.

- რა პრობლემები შეექმნება?

- სახალხოდ ვაცხადებ, რომ ამ მუქარისთვის მას სერიოზული პრობლემები შეექმნება როგორც იქ, სადაც არის, ასევე აქ. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, მას არავინ ჰკითხავს, სად რა უნდა მოაწყონ. ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როცა საქართველოს ეთნიკური ქართველი ისლამისტები ემუქრებიან. რამდენიმე თვის წინ ისიც ემუქრებოდა საქართველოს, მაგრამ ჩვენ მას სათანადო პასუხი გავეცით და ამის შემდეგ აღარ გამოჩენილა. ესეც მიიღებს სათანადო პასუხს. ასეთი მუქარები სახიფათო არ არის, მაგრამ ძალიან შემაშფოთებელია გურჯისტანის ვილაიეთის შექმნა. აქამდე ასეთი რამ არ მომხდარა. საქართველოს ვილაიეთის შექმნა იმაზე მიუთითებს, რომ ისლამური სახელმწიფოს ხელმძღვანელობა საქართველოში ნიშნავს თავის წარმომადგენელს, რომელიც მომავალში ვალდებული იქნება, ხალიფატის ხელმძღვანელობის დავალება უსიტყვოდ შეასრულოს.

- თუ არ ან ვერ შეასრულებს?

- მაშინ ის სასტიკად აგებს პასუხს. ამაზე საკმაოდ მძიმე სასჯელია. მის ადგილს დაიკავებს ის ადამიანი, რომელიც უკეთესად შეასრულებს ბრძანებებს. აქამდე საქართველოში ამ ტერიტორიაზე პასუხისმგებელი პირი არ იყო. უახლოეს მომავალში გურჯისტანის ვილაიეთის ხელმძღვანელს დანიშნავენ.

- გურჯისტანის ვილაიეთის ხელმძღვანელი აუცილებლად საქართველოს მოქალაქე უნდა იყოს?

- გურჯისტანის ვიალაიეთის ხელმძღვანელი მხოლოდ საქართველოს მოქალაქე კი არ უნდა იყოს, ის ზედმიწევნით კარგად უნდა იცნობდეს საქართველოს, რომ დავალებები კარგად შეასრულოს. მას საქართველოს გეოგრაფიის კარგი ცოდნაც მოეთხოვება. ისე კარგად უნდა იცნობდეს აქაურობას, რომ კონტაქტები თვალდახუჭულმა დაამყაროს.

- ვილაიეთის ხელმძღვანელი აქ უნდა იჯდეს?

- ჩვენი აზრით, ის აქ არ იქნება. მას ხალიფატში დატოვებენ.

- ის თუ იქ იქნება, ხალიფატის დავალებებს ვინ შეასრულებს?

- ასეთი ხალხი გამოჩნდება, რაც მთავარია, მათ დასაყრდენი ჰყავთ როგორც შიიტებში, ასევე სუნიტებში. ახლა ეფექტური მართვის მექანიზმები სჭირდებათ, რითიც საქართველოს ხელისუფლებას მათი პირობების შესრულებას აიძულებენ. ხელისუფლებას გავახსენებ ლაფანყურის საქმესაც და ვურჩევ, რაც შეიძლება მალე გამოაქვეყნონ გამოძიების შედეგები. ამის გამო შესაძლოა სერიოზული პრობლემები შეგვექმნას ისლამურ სახელმწიფოსთან. მათ აქამდე საქართველოს მიმართ მხოლოდ ერთი პრეტენზია გამოხატეს და ეს პრეტენზია ლაფანყურის საქმეს ეხება. კეთილი ინებოს ხელისუფლებამ, გაასაჯაროოს ეს საქმე და დამნაშავეები დასაჯოს.

- თქვენ არაერთხელ თქვით, რომ ამ საქმის გასაჯაროება რამდენიმე ქვეყნის სპეცსამსახურების მოთხოვნით არ ხდება.

- ამის გამო ისლამურმა სახელმწიფომ ჩვენზე შურისძიება რომ გადაწყვიტოს, უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურები გვიშველიან? მესმის, რომ რაღაც დეტალების გამჟღავნება არ შეიძლება, მაგრამ დამნაშავეები უნდა დაისაჯონ. ისლამურმა სახელმწიფომ ომი თუ გამოგვიცხადა, პირველ რიგში პასუხს ლაფანყურის საქმის გამო მოგვთხოვენ. ასე თუ მოხდა, მოქმედი და ყოფილი ხელისუფლების წევრებს ძალიან მკაცრად მოეთხოვებათ პასუხი. პასუხს მათ ჩვენ მოვთხოვთ.

- ყოფილი ხელისუფლება გასაგებია, მაგრამ მოქმედ ხელისუფლებას რაზე უნდა მოსთხოვოთ პასუხი?

- იმაზე, რომ დამნაშავეებს ხელს აფარებენ, ამით კი ქვეყანასა და მის მოსახლეობას აყენებენ საფრთხის ქვეშ.

- პარიზის ტერაქტიდან ცოტა ხანში უკრაინულმა ვიკილიქსმა გამოაქვეყნა ინფორმაცია, რომ სააკაშვილი საქართველოში ტერორისტული აქტების მოწყობას აპირებს. გამოცემის ცნობით, ეს ტერაქტები უკრაინაში მებრძოლმა ქართველმა ოფიცრებმა და სირიაში ნაომარმა საქართველოს მოქალაქეებმა უნდა მოაწყონ. გჯერათ ამ ინფორმაციის?

- ჩვენ არაფერს გამოვრიცხავთ. ამ ქვეყანაში ყველაფერი შეიძლება მოხდეს. მე არ ვიცი, რა ფაქტებზე დაყრდნობით აქვეყნებს გამოცემა ასეთ ინფორმაციას. ასეთი რამე თუ მოხდა, დამკვეთებსაც და შემსრულებლებსაც ძალიან ცუდად წაუვათ საქმე. ეს კავკასიაა და აქ უდანაშაულოდ ხალხის დახოცვას არავის შეარჩენენ, ახლა – მით უმეტეს. როცა მსოფლიომ ტერორისტებს დაუნდობელი ბრძოლა გამოუცხადა. ვინმეს არ ეგონოს, რომ მხოლოდ ისლამური სახელმწიფოს მებრძოლებს მოსთხოვენ პასუხს ტერაქტების გამო. პასუხი ყველას მოეთხოვება. სააკაშვილი რას იზამს, ვერ გეტყვით, მაგრამ, იმაში დარწმუნებული ვარ, რომ რუსეთის მხრიდან სერიოზული საფრთხეები შეგვექმნება. ისინი აქტიურ ქმედებებზე მას შემდეგ გადავლენ, როცა გურჯისტანის ვილაიეთის ხელმძღვანელი დაინიშნება. არ ვამბობ, რომ ჩვენს ტერიტორიაზე პირდაპირ შემოიჭრებიან. თავიდან ისინი საინფორმაციო ომს დაიწყებენ, შეეცდებიან მსოფლიო დაარწმუნონ, რომ საქართველოში რადიკალი ისლამისტები არიან, დაარწმუნებენ ყველას, რომ საქართველოდან მათ საფრთხე ემუქრება, ამის შემდეგ უკვე მოქმედებებზე გადავლენ.

- მოქმედებებში რას გულისხმობთ?

- შეიძლება, ეს სახმელეთო ოპერაცია იყოს, შესაძლოა, ჩვენი ტერიტორიები დაბომბონ. ასეთი რამე მათ სხვა დროსაც გაუკეთებიათ.

- საქართველოს ხელისუფლება მზად არის ამ გამოწვევებისთვის?

- ეჭვი მეპარება, რომ ამისთვის მზად იყვნენ. ისლამურ სახელმწიფოს რას დაუპირისპირებენ, არ ვიცი, მაგრამ რუსეთის წინააღმდეგ რაღაცის გაკეთება შეიძლება. როცა რაღაცას ვამბობ, მუშტის ქნევას არ ვგულისხმობ. უნდა ვეცადოთ, რომ რუსეთმა საინფორმაციო ომი არ მოგვიგოს. მივმართავ საქართველოს პრემიერსა და პრეზიდენტს, თავი დაანებონ ერთმანეთთან კინკლაობას და ახალი უშიშროების საბჭო ჩამოაყალიბონ.

- უშიშროების საბჭო ხომ უკვე გვყავს, პრემიერის დაქვემდებარებაშიც არის იმავე ფუნქციების მატარებელი უწყება.

- მთელი უბედურება ის არის, რომ არც პრეზიდენტის დაქვემდებარებაში მყოფი უშიშროების საბჭო ვარგა და არც – ღარიბაშვილის კრიზისების მართვის ცენტრი. მარგველაშვილის საბჭო არაპროფესიონალებით არის დაკომპლექტებული, პრემიერის ცენტრს კი ყოფილი ჩინოვნიკებისა და გაშიფრული აგენტების თავშესაფარს ეძახიან. ღარიბაშვილმა და მარგველაშვილმა კეთილი ინებონ, შექმნან ერთი საბჭო და პროფესიონალებით დააკომპლექტონ. დღეს საქართველო სერიოზული საფრთხეების წინაშე დგას და ამ რისკებს გამკლავება სჭირდება. არ ვიცი, რას აკეთებენ სპეცსამსახურები, მაგრამ, დღეს საქართველოში რომ უბედურებები არ ხდება, ეს მხოლოდ ღმერთისა და ჩვენი პატრიარქის დამსახურებაა. ტრაბახი არ მიყვარს, მაგრამ ამ საქმეში ჩვენც გვაქვს ჩვენი წვლილი შეტანილი. ახლა დროა, ხელისუფლებაც გადავიდეს მოქმედებაზე.

„ახალი თაობა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ  სოსო ცინცაძესთან: „პაატა ბურჭულაძე თუ ბიძინა ივანიშვილი? 2016 წლის არჩევნებზე მთავარი დაპირისპირება ბურჭულაძესა და ივანიშვილს შორის იქნება“

ნათია ხურცილავა

პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ პაატა ბურჭულაძის მიერ საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ფონდის დაარსება პოლიტიკური განაცხადი და იმის წინაპირობაა, რომ პაატა ბურჭულაძე დიდ პოლიტიკაში მიდის. „ეს არ არის ვარაუდი, ეს უკვე შემდგარი ფაქტია, მაგრამ მთავარი კითხვაა, რამ აიძულა პაატა ბურჭულაძე, რომ ეს გადაწყვეტილება მიეღო. თავის დროზე რამ აიძულა ბიძინა ივანიშვილი, რომ ასევე მოსულიყო დიდ პოლიტიკაში?! ამ კითხვაზე ერთი მარტივი პასუხია: ქვეყანაში არსებულმა პოლიტიკურმა მდგომარეობამ. დღეს პაატა ბურჭულაძე იმავე სურათს ხედავს, რომელსაც ხედავდა თავის დროზე ბიძინა ივანიშვილი. ცხადია, განსხვავებულია ეს სურათი, თუმცა, როგორც ჩანს, ის პოლიტიკურ კრიზისს ხედავს.

- დღეს ქვეყანაში პოლიტიკური კრიზისია?

- არ არის აუცილებელი, რომ ქონების წართმევა, ღამე გადაფორმებები, ადამიანების მკვლელობები ხდებოდეს ქუჩაში. პოლიტიკურ კრიზისს ფართო სპექტრი აქვს. პოლიტიკური კრიზისი ძალზე ხშირია დემოკრატიულ ქვეყნებშიც. დღეს საქართველოში პოლიტიკური კრიზისია.

- პაატა ბურჭულაძეს გამოწვევები, რისკები გაცნობიერებული აქვს?

- სხვაგვარად შეუძლებელია, წარმოუდგენელია.

- ხელისუფლების ოპოზიცია იქნება?

- რასაკვირველია. ახალი ძალის მიზანი არის ხელისუფლებაში მოსვლა. რასაკვირველია, ბურჭულაძე მოდის ძალაუფლების ხელში ასაღებად, აბა, რისთვის მოდიოდა თავის დროზე ივანიშვილი?

- რა შანსები აქვს დღეს ბატონ პაატას?

- ყველაფერი დამოკიდებული იქნება რესურსებზე, პირველ რიგში, მატერიალურ რესურსებზე.

- ადამიანური რესურსი?

- ეს არის ყველაზე სერიოზული პრობლემა. პაატა ბურჭულაძის სახელი საკმარისია იმისთვის, რომ მასთან კაპიტალი მივიდეს, მაგრამ ადამიანურ რესურსს, ვის შეარჩევს ის, დიდი მნიშვნელობა ექნება.

- 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე ამ ძალას რა შანსი ექნება?

- თუ ვინმე დღეს ახალი გამოჩნდა, მისი შანსი მხოლოდ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებია, რადგან ეს არის არჩევნები, რომლებიც განსაზღვრავს, 2020 წლისთვის ვინ იქნება ქვეყნის ხელისუფლებაში. თუ 2016 წლის არჩევნებში ისევ „ქართულმა ოცნებამ“ გაიმარჯვა, მაშინ ის არავის დაუტოვებს მინიმალურ შანსს. ბევრი რამე შეიცვლება. დღეს გამორიცხულია, რომ ივანიშვილი თავის საკადრო შეცდომებს არ გრძნობდეს.

- ამას აღიარებს კიდეც.

- დიახ, ხმამაღლა საუბრობს ამაზე. ივანიშვილს უკვე მონიშნული ეყოლება ახალი სახეები. ის უკვე ეცდება, ახალი სისხლი გადაუსხას მთავრობას. უკვე ხმა გამოვიდა, რომ „ქართული ოცნების“ საპარლამენტო სიაში მილიონერები აღარ იქნებიან. რეჟისორები, მსახიობები, სპორტსმენები აღარ იქნებიან მომავალ პარლამენტში და აქცენტი პროფესიულ სიაზე გაკეთდება.

- ამით შეეცდება ვითარების გამოსწორებას?

- დიახ, მაგრამ ეს იქნება გამოსავალი, დაეხმარება კი გამარჯვებაში „ქართულ ოცნებას“? რთული სათქმელია. ჩვენ, როგორც ტიპური აღმოსავლელები, უცებ ავვარდებით და შემდეგ ამას საშინელი იმედგაცრუება მოჰყვება ხოლმე.

- შეიძლება, ბურჭულაძის შემთხვევაშიც ასე მოხდეს?

- ასე მოხდა გამსახურდიას, შევარდნაძის, სააკაშვილისა და ივანიშვილის დროსაც. ამიტომ ამას არ გამოვრიცხავ. ლიდერს საქართველოში ცოტა დრო აქვს. 4-5 წელი ძალიან ცოტაა საიმისოდ, რომ ლიდერს რესურსი ეყოს და ის არ გაცვდეს.

- ბურჭულაძის შემთხვევაში რა იქნება გადამწყვეტი?

- მისი სახელი და ის ადამიანები, რომლებიც მის გვერდით გამოჩნდებიან.

- საგარეო ფაქტორები, მისი საგარეო ხედვები?

- ის რომ დასავლეთზე იქნება ორიენტირებული, ამაში ძალიან ღრმად ვარ დარწმუნებული. შეუძლებელია, ადამიანმა თუნდაც ერთი წელი კი იცხოვროს დასავლეთში და მან სხვაგან გაიხედოს. ეს უკვე, როგორც გენეტიკა, ისეა.

- რას იტყვით იმ სახეებზე, რომლებიც დასახელდნენ?

- ვერაფერს გეტყვით, ჩემთვის უცნობია. ძალიან რთულია გამოცნობა. ბიძინა ივანიშვილი გვეუბნებოდა, რომ ხალხის გამოცნობის დიდოსტატი იყო, მერე, როგორც აღმოჩნდა, შეცდა, ვერ გაერკვა ალასანიაში, ვერ გაერკვა მარგველაშვილში, ნარმანიაში.

- 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში ბრძოლა ივანიშვილსა და ბურჭულაძეს შორის იქნება?

- რასაკვირველია, თუ ბურჭულაძემ არ გადაიფიქრა, რადგან ის უკანდასახევ გზას იტოვებს. დღეს ბურჭულაძის სახელი თითქმის უსწორდება ივანიშვილის სახელს. ბურჭულაძე არასდროს ყოფილა ნაციონალური მოძრაობის დამფინანსებელი, არც მათთან სიახლოვეშია შემჩნეული. მის წარსულში ხინჯი არ არის.

- ეს საკმარისია?

- ცხადია, არა. მხოლოდ სახელი დღეს უკვე საკმარისი აღარ არის. საკმარისი იყო გამსახურდიას, შევარდნაძის დროს. შევარდნაძის მთავარი სახელმწიფო მრჩეველი ვიყავი და ვიცი, რომ ნაჩუქარი მანქანით დადიოდა, ფული არც გამსახურდიას ჰქონდა და არც – შევარდნაძეს. დღეს უკვე ფინანსური რესურსი მნიშვნელოვანია სხვა ასპექტებთან ერთად. მე პაატა ბურჭულაძეს ვურჩევდი, უცხოელი მრჩევლები ჩამოიყვანოს. ვფიქრობ, მისი სამომავლო გუნდის პერსონიფიცირება ცოტა ნაადრევი იყო.

„ახალი თაობა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „რესპუბლიკელების საქმე არ არის, ვინ იქნება ნაცმოძრაობის ლიდერი!“

შორენა მარსაგიშვილი

შეუწყვეტენ თუ არა ყოფილ პრეზიდენტს საქართველოს მოქალაქეობას, რატომ არ უნდა ჩაერიონ რესპუბლიკელები ნაციონალების საშინაო საქმეებში, რას ურჩევენ ლევან ბერძენიშვილს? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი დავით დარჩიაშვილი ესაუბრება.

- ლევან ბერძენიშვილის განცხადებით, მმართველ გუნდს უნდა, რომ ნაციონალურ მოძრაობას ექსპრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი ჩამოშორდეს. ამაზე რას იტყვით?

- რა უნდა ვთქვა, ლევან ბერძენიშვილმა გაახმოვანა ის მიზანი, რომელიც ხელისუფლებას აქვს. ბატონი ლევანის პარტიის იდეოლოგიიდან გამომდინარე. მისი მიზანი საქართველოში ლიბერალიზმის ხელშეწყობა უნდა იყოს. სხვა პარტიის ლიდერი ვინ იქნება, ეს თუ აქვს მიზნად დასახული, მაშინ ლევან ბერძენიშვილი ძალიან აცდენილა პარტიულ და სახელმწიფოებრივ მიზნებს.

- თქვენ ამბობთ, პარტიულ მიზნებს ასცდაო, მისი მტკიცებით კი პარტიის ლიდერის ცვლილება რესპუბლიკური პარტიის დამახასიათებელი თვისება. გირჩევთ, მათ მიბაძოთ. ბერძენიშვილის თქმით, ყველა ყრილობაზე ისინი ახალ თავმჯდომარეს ირჩევენ.

- კარგია, რესპუბლიკელები პარტიის ყველა ყრილობაზე ახალ თავმჯდომარეს რომ ირჩევენ, თუმცა, რბილად რომ ვთქვათ, მისი პარტიის ლიდერები და მიხეილ სააკაშვილი სხვადასხვა სიდიდეებია. ამ ქვეყანაში თანამედროვე სახელმწიფოში გარღვევა მიხეილ სააკაშვილის სახელს უკავშირდება.

- რესპუბლიკელებისგან ელოდით ამას? სხვა მეოცნებეებისგან ამის მოსმენა, ალბათ, არც გაგიკვირდებოდათ.

- ამ შემთხვევაში ლევან ბერძენიშვილს დავიწყებული აქვს თავისი თანამდებობა, პარტიის დანიშნულება და ევროპული პოლიტიკა. ის სააკაშვილის მიმართ, როგორც ფილოლოგი, ისე მსჯელობს. ეს მისი არჩევანია და, როგორც უნდა, ისე იმსჯელოს.

- ხელისუფლებამ ყოფილი პრეზიდენტისთვის მოქალაქეობის შეწყვეტის პროცედურა დაიწყო. თქვენი აზრით, როგორ დასრულდება ეს პროცედურა?

- ეს გახლავთ ფორმალობა. „ქართულმა ოცნებამ“ მიიღო გადაწყვეტილება, რომელიც იგნორირებას უკეთებს როგორც საერთაშორისო, ასევე შიდაპოლიტიკურ რეალობას. ეს ფორმალობა ფორმალობად დარჩება, რადგან ეს ხელისუფლება პოლიტიკური სცენიდან მალე გაქრება.

- სააკაშვილი თუ დარჩება ნაციონალური მოძრაობის ლიდერად?

- რაც არ უნდა ეცადოს ხელისუფლება, მე ვფიქრობ, ის ჩვენი პარტიის ლიდერად დარჩება. შეიცვლება თუ არა პარტიის ლიდერი, ეს მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილზეა დამოკიდებული. კარგი იქნებოდა, თუ ლევან ბერძენიშვილი „ქართული ოცნების“ ქმედებებს შეაფასებდა, რომელიც ავლაბრის რეზიდენციიდან პრეზიდენტის გამოსახლებას აპირებს. ეს უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე იმაზე მსჯელობა, თუ ვინ იქნება ამა თუ იმ პარტიის თავმჯდომარე. რესპუბლიკელების საქმე ნამდვილად არ არის, ვინ იქნება ნაციონალური მოძრაობის ლიდერი.

- ამაზე ლევან ბერძენიშვილმა გააკეთა შეფასება და განაცხადა, რომ ის გიორგი მარგველაშვილის გამოსახლებას მხარს არ უჭერს.

- კარგია, ასე თუ ფიქრობს, მაგრამ მაინც ჯობია, ამ თემაზე უფრო ბევრი ისაუბროს, ისაუბროს იმაზე, როგორ ერჩიან ხელისუფლება და ქვეყნის არაფორმალური ლიდერი პრეზიდენტს. კარგი იქნება, თავის მოსაზრებას არაფორმალურ მმართველზეც თუ გაგვიზიარებს. მიხეილ სააკაშვილი გახლავთ ცნობილი პოლიტიკოსი და ოპოზიციური პარტიის ლიდერი. არაფორმალური მმართველი ფორმალურად თითქოს არავინაა, მაგრამ 7 მილიარდისა და ეფესბე-ს მსახურების წყალობით საქართველოს ხელისუფლებას აკონტროლებს. ეს არის ქვეყნის მთავარი უბედურება, აქედან მოდის ის, რომ ხალხის მიერ არჩეულ პრეზიდენტსაც კი ერჩის რიგითი მოქალაქე.

- თქვით, რომ მხოლოდ სააკაშვილის გადასაწყვეტია, შეიცვლება თუ არა ნაციონალური მოძრაობის ლიდერი. თუ მას საქართველოს მოქალაქეობა შეუწყვიტეს, რანაირად იქნება პარტიის ლიდერი? თეა წულუკიანი გვპირდება, რომ პროცედურა დეკემბრისთვის დასრულდება.

- წულუკიანი ახმოვანებს იმას, რაც ივანიშვილმა გადაწყვიტა. მათგან ადამიანს კარგი საქმე უნდა გაუკვირდეს, თორემ სააკაშვილისთვის მოქალაქეობის შესაწყვეტად ყველაფერს გააკეთებენ. ვიცით, რომ ეს ხელისუფლება ყველაფერზე წავა, ასე რომ, როგორც ერთი ქართული ანდაზა ამბობს, ვირისგან წიხლი არ უნდა გვეწყინოს.

- ასეთი მკვეთრი შეფასებები არ გახასიათებთ და, რადგან გამოიყენეთ, ეტყობა, ძალიან გაბრაზებული ხართ.

- გაბრაზებული მართლა ვარ, მაგრამ შეურაცხყოფას არავის ვაყენებ. ხალხური გამოთქმა გამოვიყენე ამ ხელისუფლების, როგორც რაღაცის განმასახიერებლის, მიმართ. ეს რაღაცა უნიათობა და ბოროტებაა ერთდროულად, ასევე _ შური და ღვარძლი. ასეთი ხელისუფლებისგან არაფერი უნდა გეწყინოს. გასაკვირი ის იქნებოდა, ასე რომ არ მოქცეულიყვნენ. არა უშავს, ეს წყალიც ჩაივლის.

- და მაინც, რას იზამს პარტია, თუ მიხეილ სააკაშვილს საქართველოს მოქალაქეობა შეუწყდა? საქართველოს კანონით, უცხო ქვეყნის მოქალაქეებს საქართველოში პარტიული საქმიანობის უფლება არ აქვთ.

- მოქალაქეობის შეწყვეტას კანონიერად გავივლით და გადავიტანთ და რეალობა იქნება ისეთი, როგორიც ახლაა. მიხეილ სააკაშვილი, ყველაფრის მიუხედავად, ძალიან გავლენიან ადამიანად დარჩება, შეწყვეტილი მოქალაქეობაც კანონიერად აღდგება ან სხვა კანონიერ გამოსავალს ვიპოვით. ნაციონალური მოძრაობა კანონის წინააღმდეგ არასდროს წასულა და არც ამ შემთხვევაში წავალთ.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

რატომ ჩაიშალა ღარიბაშვილის ვიზიტი უკრაინაში: „სააკაშვილი ორ ქვეყანას შორის შავ კატად იქცა”

თიკო ოსმანოვა

(შემოკლებით)

პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის უკრაინაში ვიზიტი, სავარაუდოდ, აღარ შედგება. ჯერ კიდევ გასულ წელს დაწყებული მოლაპარაკება პრაქტიკულად ჩაშლილია, თუმცა საგარეო საქმეთა სამინისტრო ამ საკითხზე კომენტარს არ აკეთებს. პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე ზვიად კვაჭანტირაძეს ამის შესახებ არაფერი სმენია. პოლიტოლოგები კი ორი ქვეყანის ურთიერთობაში გაჩენილ ბზარებზე საუბრობენ.

(…)

პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძის თქმით, თბილისსა და კიევს შორის მიხეილ სააკაშვილის სახით „შავმა კატამ“ გაირბინა: „რასაკვირველია, ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობა საკმაოდ დაძაბულია. მე მგონი, ნაწყენი უფრო ქართული მხარეა. აშკარაა, რომ გაღიზიანების ფაქტორი მიხეილ სააკაშვილია, რომელიც „შავ კატად“ იქცა ორი ქვეყნის ურთიეღთობებში. ამიტომაც არც ველოდები, რომ უახლოეს პერიოდში პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი უკრაინაში ჩავა. ახლა როცა უკრაინულ საიტებზე ფარული აუდიოცანაწერები გავრცელდა, ეს კიდევ უფრო დაძაბავს სიტუაციას… მით უმეტეს, რომ ჩვენმა მთავრობამ პრეზიდენტ პეტრო პოროშენკოს სიტუაციაში გარკვევა სთხოვა, კიევიდან კი ჩამი-ჩუმი არ ისმის. ასე რომ, ვიზიტი გამორიცხულია“, – ამბობს სოსო ცინცაძე. „ჩვენი მხერიდან იყვნენ მინისტრები ვიზიტით, მაგრამ უკანასკნელმა მოვლენებმა უთანხმოება ახალ სიმაღლემდე აიყვანა. ამიტომ ადრე თუ შვიდი მინისტრი იყო ჩასული, ახლა მთელი მინისტრთა კაბინეტი უნდა ცავიდეს მძღოლებიანად და მერე შეიძლება პრემიერის ცასვლაზე ვისაუბროთ“, – აღნიშნა „მთელ კვირასთან“ საუბარში სოსო ცინცაძემ.

საგარეო საქმეთა ექს-მინისტრი მაია ფანჯიკიძე საგანგაშოდ მიიჩნევს იმ ფაქტს, რომ ვიზიტზე უკვე ერთი წელია ლაპარაკობენ და მაინც ვერ განხორციელდა. თავისთავად, ამგვარი სიტუაცია კიევ-თბილისს შორის ვითარებას ძაბავს: „არც ჩვენგან არ მიდის მარალი დონის დელეგაცია და არც უკრაინიდან არ ჩამოდიან. ფაქტობრივად, გაწყვეტილია ყველანაირი ურთიერთობა უკრაინასთან – ჩვენს მეგობარ და პარტნიორ ქვეყანასთან და ეს შემაშფოთებელია. ჩემი აზრით, ეს პასიური დიპლომატიური მუშაობის ბრალია და ეს იმ დროს, როცა უკრაინას თანადგომა ჭირდება. აშკარად ქართული მხარე მოიკოჭლებს ამ საკითხში, რადგანაც თბილისმა საგარეო ფრონტზე პასიური პოლიტიკა აირჩია. ეს არა მხოლოდ უკრაინასთან მიმართებით ჩანს, არამედ საერთოდაც – ვიზიტების რაოდენობა მნიშვნელოვნადაა შემცირებული. მე ვსაუბრობ ქვეყნის უმაღლეს პირებზე და ეს ყველაფერი საქართველოს საგარეოპოლიტიკურ პრიორიტეტებზე დადებითად ნამდვილად არ აისახება“, – გვითხრა მაია ფანჯიკიძემ.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

რატომ გაასაიდუმლოეს უსუფაშვილის ვიზიტი აშშ-ში

ელზა პაპოშვილი

(შემოკლებით)

საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი ომარ ნიშნიანიძე აცხადებს, რომ არ არის გამორიცხული, დავით უსუფაშვილის მოულოდნელი და მედიისთვის გასაიდუმლოებული ვიზიტი აშშ-ში იუსტიციის მინისტრ თეა წულუკიანის განცხადებასთან იყოს დაკავშირებული. თუმცა, არც იმას გამორიცხავს, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე აშშ-ში თავისი სურვილით წავიდა, რათა “რუსთავი 2″-ის ირგვლივ მიმდინარე პროცესების შესახებ ამერიკის ხელისუფლების წარმომადგენლებისთვის სწორი ინფორმაცია მიეწოდებინა.

- პარლამენტის სპიკერი აშშ-ში იმყოფებოდა, ვიზიტი კი ოფიციალურად არც გაცხადებულა და არც შედეგები არ გამოქვეყნებულა. თქვენ თუ გაქვთ რაიმე ინფორმაცია?

- მე ვფიქრობ, რომ პარლამენტის ტავმჯდომარის აშშ-ში ვიზიტი უკავშირდება იმ შენიშვნებს, რომელიც ამერიკის ელჩმა ხელისუფლების მიმართ გამოთქვა „რუსთავი-2“-ის თაობაზე. ვფიქრობ, რომ ელჩის რეაქცია მისთვის არასწორი ინდორმაციების მიწოდებამ გამოიწვია, ანუ რაც „ნაცმოძრაობამ“ დასავლეთს მიაწოდა. ამიტომაც, ჩემი აზრით, დავით უსუფაშვილი ამერიკაში უკვე სწორი ინფორმაციის სათქმელად ჩავიდა. რასაკვირველია, ეს ვიზიტი მნიშვნელოვანია, მაგრამ მეც არ ვიცი ზუსტად, რატომ განხორციელდა ასე მოულოდნელად და რატომ მიყო გასაიდუმლოებლი.

- ეს ხომ არ უკავშირდება თეა წულუკიანის მიერ აშშ-ის ელჩის მიმართ გაკეთებულ კრიტიკულ განცხადებას?

- არ მინდა ვიფიქრო, რომ ამერიკაც საბჭოურ პრაქტიკას ახორციელებს, როცა ცეკას მდივნებს მოსკოვში დაიბარებდნენ და ახსნა-განმარტებებს თხოვდნენ. სხვათა შორის წულუკიანის განცხადების მსგავსი საყვედურის თქმას მეც ვაპირებდი ზოგიერთი უცხოელი ელჩის მიმართ, რომლებიც ცოტა მოუზომავები არიან და ჩვენს საშინაო საქმეებში ზედმეტად ერევიან. არ ფქირობ, რომ თეა წულუკიანმა ამ განცხადებით რაიმე გადააჭარბა.

- თქვენი აზრით, პარლამენტის თავმჯდომარე უხერხულ სიტუაცია აღმოჩნდა და იძულებული გახდა თვითონ წასულიყო, ანუ განმარტებები გაეკეთებინა?

- ვფიქრობ, რომ პარლამენტის ტავმჯდომარემ ეს უხერხულობა უნდა მოიხსნას.. მე პირადად არანაირი უხერხულობა არ მიგვრძნია, რადგანაც სასამართლომ თავისი გადაწყვეტილება თვითონვე განმარტა. ამიტომაც ნებისმიერ ელჩს უფლება არ აქვს სასამართლოს გადაწყვეტილებაში ეჭვი შეიატნოს და მის საქმეში ჩაერიოს.

- ვიზიტის დროს პარლამენტის სპიკერს თან დეპუტატები არ ახლდა. რატომ?

- სიმართლე გითხრათ, მეც ცოტა უჩვეულოდ მომეჩვენა. ეს, ალბათ, სასწრაფოდ მიღებული გადაწყვეტილება იყო. მე არ მინდა ვიფიქრო რომ დავით უსუფაშვილი ამერიკაში გამოიძახეს და უთხრეს, რომ მარტო შენ წამოდიო. ისე, ჩვენი ხელისუფლების პოზიციის გასამაგრებლად სპიკერს ერთი-ორი დეპუტატის წაყვანა არ აწყენდა.

(…)

- როგორ ფიქრობთ, რატომ წავიდა აშშ-ში დავით უსუფაშვილი და არა, ვთქვათ, საგარეო საქმეთა მინისტრი?

- რა ვიცი… „რესპუბლიკელები“ რადგანაც თვლიან, რომ ყველაზე პროდასავლელები არიან, ალბათ, ამიტომ წავიდა. ან ამერიკელები თვლიან ასე. არ მინდა რომ ასე იყოს – იმიტომ, რომ ჩვენ ყველა, ზოგადად, პროდასავლური ძალა ვართ. ჩვენ დავადექით იმ გზას, რომელსაც დასავლეთისაკენ მივყავართ. ამიტომაც, თუ ვინმეს რაიმე ეჭვი უჩნდება, ეს ჩვენ თვითონვე უნდა გავაქარვოთ. ყოველ შემთხვევაში, ჩემი სურვილია, რომ დასავლეთი „ქართულ ოცნებას“ უფრო მეტად ენდობოდეს და ამ მიმართებით არ იყოს ჩვენს კოალიციაში რომელიმე პოლიტიკური ძალა გამორჩეული.

„კვირის პალიტრა“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

ინტერვიუ აშშ-ის ელჩთან: ”ჩემი როლი იმის აღნიშვნაა, თუ რა დევს ფსონად” (ექსკლუზივი)

გიორგი კვიტაშვილი

არცთუ იშვიათად, ჩვენი ამერიკელი მეგობრების შეფასებები საქართველოში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით ქვეყანაში საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებისა და კონკრეტული გადაწყვეტილებების მიღების წინა პირობა ყოფილა. შესაბამისად, ამა თუ იმ აქტუალურ საკითხზე აშშ-ის ელჩის განცხადებებს ყურადღებით უსმენს როგორც ხელისუფლება, ისე ოპოზიცია და მთლიანად, საზოგადოება. გასულ კვირას აშშ-ის ახალი ელჩი საქართველოში იან კელი ”პალიტრამედიაში” გვესტუმრა. ელჩი სასიამოვნოდ გაოცებული დარჩა და აღნიშნა, რომ ბევრი რამ ახალი შეიტყო ”თავისუფალი მედიის ამ ბასტიონის შესახებ”. ვიზიტის ფარგლებში იან კელიმ ”კვირის პალიტრას” საქართველოს საგარეო თუ საშინაო პოლიტიკის საჭირბოროტო საკითხებზე ექსკლუზიური ინტერვიუ მისცა.

- მოგესალმებით, ბატონო ელჩო. როგორც ვიცი, თქვენ ჩვენს ქვეყანაში პირველად 40 წლის წინ იყავით…

- უფრო ზუსტად, 39 წლის წინ.

- იქნებ გაგვიზიაროთ თქვენი შთაბეჭდილებები, რა ცვლილებებს ხედავთ 39 წლის წინ ნანახ საქართველოსა და დღევანდელობას შორის?

- პირველ რიგში მადლობას გიხდით მოწვევისა და იმ შესაძლებლობისთვის, რომ გესაუბროთ თქვენ და თქვენი მეშვეობით იმ ქართველ აუდიტორიას, რომელიც მრავალრიცხოვანია თქვენი გაზეთის ტირაჟის მეშვეობით. 1976 წელს ლენინგრადის უნივერსიტეტის სტუდენტი გახლდით. ეს ბრეჟნევის პერიოდი იყო. ლენინგრადი ძალიან მიყვარდა და მოსკოვშიც ჩავდიოდი ხოლმე. მრჩებოდა შთაბეჭდილება, რომ ეს იყო მძლავრი ტოტალიტარული სისტემა. ბევრ რუსს არ სურდა ჩემთან საუბარი მხოლოდ იმიტომ, რომ ამერიკელი ვიყავი. საბჭოთა ტურისტულმა სააგენტომ სტუდენტები ოთხი დღით თბილისში ჩამოგვიყვანა. საქართველოში ჩამოსვლა ჩემთვის გაბრწყინებასავით იყო.

გაკვირვებული დავრჩი იმ ფერებით, რომელიც აქ ვიხილე. საოცარი იყო, თუ რამდენად გულღია იყვნენ ქართველები ჩემდამი, როგორც ამერიკელი ტურისტისადმი. ასევე, გამაკვირვა იმ სიამაყემ, რომელსაც ქართველები აშკარად გამოხატავდნენ თავისი ქართველობის, საქართველოსადმი კუთვნილების მიმართ. გარკვეულწილად, ქართველები სანიმუშოებიც იყვნენ საბჭოთა კავშირში – ისინი იდენტიფიკაციას ახდენდნენ ჯერ როგორც ქართველები და შემდეგ როგორც საბჭოთა კავშირის მოქალაქეები. მას შემდეგ რამდენჯერმე დავბრუნდი საქართველოში – იყო ცუდი და კარგი პერიოდებიც. საქართველოში ვიყავი 1995 წელს – ცუდი დრო იყო, ელექტროენერგიის დეფიციტი, ქვეყანას ჰყავდა უამრავი იძულებით გადაადგილებული პირი და ხშირად ქუჩაში გამოსვლაც კი სახიფათო იყო. შემდეგ საქართველოში 2012 წელს ვიყავი და ისევ გაბრწყინებასავით იყო ჩემთვის იმ კუთხით, თუ რაოდენ დიდი პროგრესი განიცადა საქართველომ. დიპლომატიური მუშაობის 30-წლიანი გამოცდილება მაქვს და ამ პერიოდში მსურდა მხოლოდ ერთი სამუშაო – რომელიც დამაყენებდა ბრძოლის ველზე იმ ქვეყნის სუვერენიტეტისა და დამოუკიდებლობისთვის, რომელიც ჩრდილოელი მეზობლის ჩარევას განიცდის. ეს იყო ერთადერთი სურვილი, რომელიც მქონდა.

- ე.ი. ოცნება აგიხდათ!..

- დიახ. (იცინის)

- საზოგადოების დიდი ნაწილი ნატოს ვარშავის სამიტისადმი ოპტიმისტურადაა განწყობილი და ელის, რომ საქართველო ევროატლანტიკური ინტეგრაციის კუთხით მნიშვნელოვან ნაბიჯს გადადგამს. საინტერესოა, თქვენ რა პროგნოზს გააკეთებდით და რისი იმედი შეიძლება ჰქონდეს ჩვენს ქვეყანას?

- ჩვენი პოზიცია საქართველოს ნატოში ინტეგრაციისადმი მტკიცე და ურყევია. ამას მხარს ვუჭერთ არა მხოლოდ სიტყვით, არამედ დიდი ინვესტიციაც გვაქვს განხორციელებული. ვგულისხმობ ერთობლივ სამხედრო წვრთნებს, ქართული მხარისთვის ტექნოლოგიური ცოდნისა და აღჭურვილობის გადაცემას და ა.შ.

მნიშვნელოვანი იქნება, ვარშავაში აღინიშნოს ის ყველაფერი, რაც საქართველომ გააკეთა ნატოსთვის და ნატომ გააკეთა საქართველოსთვის. ჩემი გამოწვევა თქვენთვის იმედის შენარჩუნებაა – მტკიცედ მჯერა, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მომავალი აქვს. მჯერა, რომ ამის სჯერა საქართველოს მოსახლეობასაც. სირთულეს წარმოადგენს ის, რომ ნატო 28 ქვეყნის ალიანსია და გადაწყვეტილება კონსენსუსით მიიღება. ვარშავაში ყურადღება უნდა გამახვილდეს რეალობაზე. შეიძლება სამიტზე გაკეთდეს მტკიცე პოლიტიკური განცხადება და აღინიშნოს ის პროგრესი, რომელიც საქართველოს უდავოდ აქვს ბოლო პერიოდში. მათ შორის, მნიშვნელოვანია საქართველოში წვრთნისა და შეფასების ცენტრის გახსნა.

- ექსპერტთა ნაწილი აცხადებს, რომ თუ სამიტზე, როგორც თქვენ ბრძანეთ, მტკიცე­ პოლიტიკური განცხადება არ გაკეთდა ან მაპ-ის მიმართულებით კონკრეტული ნაბიჯი არ გადაიდგა, ამან შესაძლოა, საზოგადოების მნიშვნელოვან ნაწილში დასავლეთის მიმართ იმედგაცრუება გამოიწვიოს, რამაც შეიძლება, არასასიამოვნო პროცესების მომსწრენიც გაგვხადოს.

- საქართველო რაოდენობის მიხედვით მეორე კონტრიბუტორია ავღანეთის სამშვიდობო მისიაში, ქართველებმა რეალური მსხვერპლი გაიღეს ნატოში გაწევრებისთვის. თუ არსებობს, ნამდვილად მესმის ასეთი იმედგაცრუების. ამავე დროს, საქართველოს ბევრი მეგობარი ჰყავს. ამერიკა მუდმივად აფიქსირებს საქართველოსადმი მტკიცე მხარდაჭერას. გასულ კვირას აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილე ენტონი ბლინკენმა საქართველოს ვიცე-პრემიერ გიორგი კვირიკაშვილთან შეხვედრისას დაადასტურა, რომ საქართველო ნატოს წევრი გახდება. არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ნატოს სიძლიერე სწორედ მის ერთობაში, კონსენსუსშია, როდესაც კონკრეტული გადაწყვეტილების მისაღებად 28 ქვეყნის თანხმობაა საჭირო. მეორე მხრივ, ხშირად ესეც გამოწვევაა. უნდა ვაღიაროთ, ზოგჯერ 28 ხმის მიღება რთულია, მაგრამ ამერიკა საქართველოს მტკიცე მხარდამჭერად დარჩება მომავალშიც. საქართველოს სხვა მეგობრებიც ჰყავს, განსაკუთრებით ნატოს აღმოსავლეთ ფლანგზე. ისინი ხელს შეუწყობენ თქვენს ქვეყანას, რომ მიაღწიოს საწადელს.

- ნატოში ვერ გავწევრდებით დემოკრატიის, თავისუფალი მედიისა და კანონის უზენაესობის გარეშე. სანამ კონკრეტულ თემებზე გადავალთ, მინდა გკითხოთ – ზოგადად, როგორ შეაფასებთ საქართველოში დემოკრატიის ხარისხს?

- შესანიშნავი კითხვაა. შესავლის სახით ვიტყვი, რომ საქართველოში ორ თვეზე ნაკლებია, რაც ვიმყოფები. დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, რომ საქართველო გახლავთ ნათელი შუქი მედიის თავისუფლების, პლურალიზმის თვალსაზრისით, სასამართლოს დამოუკიდებლობის კუთხით. რეალური ნაბიჯები გადაიდგა, რომ სასამართლო დამოუკიდებელი იყოს, გადაწყვეტილებები კი – მიუკერძოებელი. ჩემი ყოფილი უფროსი, ჰილარი კლინტონი, ამბობდა და დღესაც ამბობს – დემოკრატია არ არის მიზანი, დემოკრატია პროცესია.

- დემოკრატიის შემდეგ კიდევ არის რამე?

- ცათა სასუფეველი!.. (იცინის) რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია დემოკრატიის ქვაკუთხედების ბოლომდე შენარჩუნება და განვითარება.

- კონკრეტულ საკითხებზეც გადავიდეთ. ”რუსთავი 2”-თან დაკავშირებულმა სასამართლო პროცესმა აჟიოტაჟი გამოიწვია. ოპოზიციის დიდი ნაწილი ამბობს, რომ ეს პოლიტიკური პროცესია, ხელისუფლება და საზოგადოების მეორე ნაწილი კი აცხადებენ, რომ ეს კერძო დავაა და ხელისუფლებას სასამართლო პროცესში ჩარევის კომპეტენცია არა აქვს. ამავე დროს, ყველას გვახსოვს უახლესი ისტორია, როგორ ვითარდებოდა მოვლენები ”რუსთავი 2”-ის­ გარშემო. იგივე დავით დვალი და ჯარჯი აქიმიძე უცბად არ გამოჩენილან, მათ, თავის დროზე, ეროსი კიწმარიშვილთან ერთად დააფუძნეს ტელეკომპანია. შემდეგ, წინა ხელისუფლების დროს, ტელეკომპანიაში­ გამოჩნდა ქიბარ­ ხალვაში, რომელიც მალევე ”გაქრა”… შესაძლოა, ვინმესთვის გასაგები იყოს, რა პროცესთან გვაქვს საქმე, თუმცა საზოგადოების ნაწილი მაინც გაურკვევლობაშია. მნიშვნელოვანია, მოსახლეობა გაერკვეს, ბოლოს და ბოლოს, რა ხდება… თქვენი აზრით, როგორ უნდა გაერკვეს საზოგადოება, ”რუსთავი 2”-თან დაკავშირებული მოვლენები პოლიტიკური პროცესია თუ კერძო დავა?

- მე დიპლომატი ვარ, არა ვარ ამ ქვეყნის გადასახადის გადამხდელი და ამომრჩეველი. ამიტომ არ იქნება სწორი, სასამართლო პროცესის სამართლებრივ ბუნებაზე ვისაუბრო, რაც არ ნიშნავს, რომ ჩემი აზრი არ გამაჩნია… ამერიკის შეერთებულ შტატებსა და საქართველოს ერთი საერთო მიზანი გვაქვს – იმის უზრუნველყოფა, რომ საქართველომ მიაღწიოს მიზანს და ევროატლანტიკური სისტემის სრულფასოვანი წევრი გახდეს. ვთვლი, რომ ჩემი როლი იმის აღნიშვნაა, თუ რა დევს ფსონად და რა შეიძლება მოჰყვეს გარკვეულ ქმედებებს. იწყება საარჩევნო წელი (თუ უკვე არ არის დაწყებული) და ნამდვილად უცნაური იქნება წამყვანი ოპოზიციური არხის მიერ მისი სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლა. თუ საბოლოო შედეგი ამ ქმედებისა იქნება ის, რომ ოპოზიცია საბოლოოდ დაკარგავს წვდომას ამ სატელევიზიო არხზე ან ეს არხი ზეკრიტიკულიდან გახდება ნეიტრალური, ან კიდევ უარესი, პროსამთავრობო, ეს გამოიწვევს ეჭვს, რომ საქართველოში არ არის უზრუნველყოფილი თანაბარი სათამაშო ველი.

- რა თქმა უნდა, არავინ უარყოფს, რომ დამოუკიდებელი მედია და კრიტიკა აუცილებელია ქვეყნის განვითარებისთვის, თუმცა საზოგადოებას კარგად ახსოვს ”ნაციონალური მოძრაობის” დამოკიდებულება მედიასთან. ასევე ვიცით, რომ ”რუსთავი 2”-ის დღევანდელი ხელმძღვანელი გენერალური პროკურორის ყოფილი მოადგილეა, ასევე, იუსტიციის ყოფილი მინისტრი, გვახსოვს რა წინა ხელისუფლების ხელწერა და ის, თუ რა გავლენა ჰქონდათ იმდროინდელ პირველ პირებს მინისტრებზე. აქედან გამომდინარე, საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილი თვლის, რომ ”რუსთავი 2” ”ნაციონალური მოძრაობის” ინტერესებს ემსახურება… ამ მოსაზრებას ამყარებს­ ბოლოდროინდელი აუდიოჩანაწერები, რომლებშიც ოდესის გუბერნატორი დაუფარავად ესაუბრება არხის გენერალურ დირექტორს იმის შესახებ, როგორ აღმართონ ბარიკადები, ცხვირ-პირის დამტვრევაზე, სისხლის ღვრაზე და ა.შ. შესაძლოა, ”რუსთავი 2”-ს დღეს უფრო მეტი დამცველი ჰყოლოდა, რომ არა წინა წლების მეხსიერება.

- გასაგებია, მაგრამ, მათ უფლება აქვთ, გააჟღერონ ის მოსაზრებები, რომლებიც შესაძლოა, გამოხატავდეს თუნდაც ”ნაციონალური მოძრაობის” ინტერესებს. გულახდილად გეტყვით – ამერიკაში გვაქვს სატელევიზიო არხები, რომელთა ყურების შედეგად ლამის გულის შეტევა მივიღო ხოლმე. მაგალითად, ვერ ვუყურებ ”რაშა თუდეის”. თუმცა პასუხი ამაზე არ არის მენეჯმენტის შეცვლა, პასუხი ღია კონკურენციაა. რაც შეეხება უკანონო მოსმენების შედეგად მიღებულ ინფორმაციას, რთულია იმის თქმა, რამდენად რეალურია ეს.

- თუმცა მხარეებმა თავშივე დაადასტურეს საუბრის ავთენტურობა…

- მესმის და მიუღებელია ისეთი შინაარსის განცხადებები, რომლებიც შეიძლება შეიცავდეს მოწოდებას ძალადობისკენ. ამის ადგილი არ არის დემოკრატიულ საზოგადოებაში. ეს კატეგორიულად მიუღებელია. რაც ითქვა ოდესასა და თბილისში, თუ ამაში მთავრობა ხედავს ძალადობის გეგმას, რასაკვირველია, მას აკისრია საზოგადოების დაცვის უზრუნველყოფის ვალდებულება და მან ეს უნდა გააკეთოს. თუმცა რამე ხერხებით ტელევიზიის ჩაჩუმება გამოსავალი არ არის. ნათლად მინდა აღვნიშნო – ამას ვეუბნები როგორც მთავრობის, ისე ოპოზიციის წარმომადგენლებს. საკვანძო საკითხია არჩევნები. ყველას ყურადღების ქვეშ უნდა იყოს ერთი რამ – იმის უზრუნველყოფა, რომ არჩევნები ჩატარდეს სამართლიან და ლეგიტიმურ გარემოში.

წინასაარჩევნო გარემოს აღქმა უნდა იყოს ისეთი, რომ ყველა მოსაზრების მიღება და მოსმენა შესაძლებელია.

ამ შემთხვევაში საკითხი ეხება დემოკრატიის ორ ქვაკუთხედს – კერძო საკუთრების უფლებასა და მედიაპლურალიზმს, როცა რაღაც საკითხებისადმი კრიტიკული დამოკიდებულება გამოიხატება, უნდა მოიძებნოს გადაწყვეტილება, რომელიც ამ მხრივ სწორი და სამართლიანი იქნება. მე კვლავ ოპტიმისტად ვრჩები. ვაკვირდები საქართველოში სასამართლო სისტემის განვითარებას და ვხედავ იმის შესაძლებლობას, რომ ბევრი დამკვირვებელი და თვალი აკვირდება სამართლებრივ პროცესს, რაც, თავის მხრივ, უზრუნველყოფს იმას, რომ სასამართლო პროცესი სწორად წარიმართოს. ვგულისხმობ იმას, რომ საკითხმა ყველა სააპელაციო ინსტანცია გაიაროს და მივიდეთ საბოლოო სამართლებრივ გადაწყვეტილებამდე.

- საზოგადოებას კარგად ახსოვს 2007 წლის მოვლენები და ის ხალხი, ვინც ”იმედის” დარბევას ამართლებდა და აცხადებდა, რომ თუ ეს ასე არ მოხდებოდა, დემოკრატია ჩამოიშლებოდა. ”იმედი” რეალურ მეპატრონეებს წაართვეს და შემდეგ გენერალურ დირექტორად მიხეილ სააკაშვილის ადმინისტრაციის უფროსი, გიორგი არველაძე დანიშნეს. აქვე გკითხავთ – მაშინ ჩვენი უცხოელი მეგობრები უფრო აქტიურად ხომ არ უნდა ჩარეულიყვნენ პროცესებში, რომ მსგავსი პრეცედენტი არ დაეშვათ? სწორედ აქედან გამომდინარე ჩნდება ეჭვები საზოგადოებაში, რადგან ტელეკომპანიების დარბევები და დახურვები­ დემოკრატიის გადარჩენად ინათლებოდა. ამიტომ დღეს საზოგადოებისთვის, რბილად რომ ვთქვათ, ძალიან გამაღიზიანებელია მოწოდებები ოდესიდან ბარიკადებზე, ბოევიკების შეკრებასა და ცხვირ-პირის დანაყვაზე… ორმაგ სტანდარტთან ხომ არ გვაქვს საქმე? ისე, 2007 წელსაც წინასაარჩევნო პერიოდი იყო…

- 2007 წლის ნოემბერში ევროპულ საქმეთა ბიუროში ვმუშაობდი და რუსულ მიმართულებას ვხელმძღვანელობდი. ძალიან კარგად მახსოვს, ჩემი ხელმძღვანელი, სახელმწიფო მდივნის თანაშემწე დენ ფრიდი როგორი შეშფოთებული იყო ”იმედში” განვითარებული მოვლენების გამო. იმ პერიოდში როგორც ღია, ისე დახურულ შეხვედრებზე, დაუღალავად ვაფიქსირებდით ჩვენს მკაცრ კრიტიკასა და დამოკიდებულებას ამ პროცესისადმი… კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ჩვენთვის მიუღებელია ნებისმიერი ძალადობა და ძალადობისკენ მოწოდება. ვგულისხმობ გავრცელებულ ჩანაწერებში გახმოვანებულ მოწოდებებს ძალადობაზე.

- საინტერესოა, თუ ნახეთ სამეგრელოს სამალავებში აღმოჩენილი წამების კადრები?

- პირადად არ მინახავს, მაგრამ მსმენია ამ კადრების შესახებ.

- სამწუხაროდ, მე ნანახი მაქვს.

- ვიცი კადრების შინაარსი და ვინც უნდა იყოს, აუცილებლად ყველა პასუხისგებაში უნდა იყოს მიცემული ამ ამაზრზენი დანაშაულის გამო. ჩემთვის ერთ-ერთი ყველაზე რთული პერიოდი იყო, როდესაც აბუ-გრეიბის ციხის მოვლენები გახმაურდა (ჟურნალისტებმა ამერიკელი სამხედროები აბუ-გრეიბ­ის ციხეში ერაყელი პატიმრების წამებაში ამხილეს – ”კვირის პალიტრა”). მაშინ ერთ-ერთ საელჩოში პრესსპიკერი ვიყავი, მისვამდნენ კითხვებს და არ შემეძლო სხვა რამის თქმა, გარდა იმისა, რომ გამომეთქვა იმედი – დამნაშავე აუცილებლად მიეცემოდა პასუხისგებაში და იქნებოდა სათანადოდ გასამართლებული ამ საშინელი დანაშაულის გამო.

- სხვა თემებზეც გადავიდეთ. რუსეთი აგრძელებს უკანონო ქმედებებს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე – იქნება ეს მავთულხლართების გადმოწევა თუ ადამიანების გატაცება. თქვენი აზრით, როგორ უნდა იმოქმედოს საქართველოს ხელისუფლებამ, სწორად მოქმედებს თუ არა და დამატებით რა შეიძლება გააკეთონ ჩვენმა­ უცხოელმა პარტნიორებმა, რომ მსგავსი ქმედებები აღიკვეთოს?

- აღვნიშნე, რომ მსურდა საქართველოში ჩამოსვლა იმიტომ, რომ ხელი შემეწყო და დავხმარებოდი საქართველოს სუვერენიტეტის დაცვასა და ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენაში, იმაში, რომ საქართველოს ჰქონდეს უფლება, თავად აირჩიოს საკუთარი გზა. მნიშვნელოვანია, რომ საერთაშორისო თანამეგობრობამ ერთხმად ილაპარაკოს მსგავს დარღვევებზე. ცეცხლის შეწყვეტის ხელშეკრულების პუნქტები დღემდე არ არის შესრულებული, სადაც შავით თეთრზეა აღნიშნული, რომ რუსული ჯარი უნდა დაბრუნდეს კონფლიქტამდე არსებულ პოზიციებზე. ამ მხრივ, ეს პრიორიტეტია, რომელზეც ვმუშაობთ. ვაფასებ საქართველოს ხელისუფლების მიდგომას, იმ თავშეკავებასა და პრაგმატიზმს, რომელსაც იჩენს. საერთაშორისო ურთიერთობებში მნიშვნელოვანი ასპექტია ბრძოლის ისეთი ფორმის შერჩევა, რომელშიც გაიმარჯვებ. აშშ აქტიური მონაწილეა ჟენევის ფორმატისა. ვაფასებ საქართველოს მთავრობის ძალისხმევას, რის შედეგადაც რუსეთთან ურთიერთობის ახალი არხი გაიხსნა. ზურაბ აბაშიძე ძალზე გამოცდილი და პრაგმატული დიპლომატია. ამდენად, არსებული ფორმატები – ჟენევის მოლაპარაკებები და აბაშიძე-კარასინის არხი – იძლევა აქტუალური თემების უფრო აქტიურად განხილვის საშუალებას. მინდა დადებითად შევაფასო საქართველოს მთავრობის რეინტეგრაციის პოლიტიკა. მთავრობა ამ მხრივ კარგ ნაბიჯებს დგამს და ცდილობს გრძელვადიანი სტრატეგიის გატარებას ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მცხოვრებთა ინტეგრაციისთვის.

- ამასობაში, XXI საუკუნეში, ხალხს ისევ იტაცებენ ოკუპირებული ტერიტორიების მიმდებარე დასახლებული პუნქტებიდან.

- ვთვლი, რომ გატაცებები მართლაც საზარელი მოვლენაა XXI საუკუნეში. სამწუხაროდ, ვიდრე გვექნება უფრო კარგი ფორმატი ურთიერთობისთვის თბილისსა და ცხინვალს, თბილისსა და სოხუმს, ან თბილისსა და მოსკოვს შორის, ჩვენ გვიწევს, ვიყოთ დამოკიდებული იმ ფორმატებზე, რომლებიც დღეს არსებობს. სამწუხაროდ, რეალობა ასეთია, ისეთ სამყაროში ვცხოვრობთ, როგორშიც ვცხოვრობთ.

- ამ ფონზე საქართველოს ხელისუფლ­ებისა და ”გაზპრომის” მოლაპარაკებებმა საზოგადოებაში აჟიოტაჟი გამოიწვია. ხელ­ისუფლება აცხადებს, რომ ეს კონკურენტუ­ნარიან გარემოს შექმნის, ოპოზიცია კი ამტკიცებს,­ რომ ეს აზერბაიჯანული გაზ­ის რუსული გაზით ჩანაცვლების მცდელობაა,­ რაც საქართველოს რუსეთთან ”მიბმას” გამოიწვევს, რადგან ენერგომატარებლებს­ რუსეთი ხშირად პოლიტიკურ ბერკეტად იყენებს.

- საქართველოს არ უნდა მიადგეს ზი­ანი და არ უნდა მიეცეს საშუალება ერთ კონკრეტულ სახელმწიფოს, რომ ხელში ჩაიგდოს ბერკეტი საქართველოს ენერგო­უსაფრთხოებაზე ზემოქმედებისთვის. ამ მხრივ საქართველოს მთავრობა ცდილობს წყაროების დივერსიფიცირებას. როდესაც ვხედავთ საზოგადოებისა თუ ოპოზიციის შეშფოთებას, მთავრობისთვის მნიშვნელოვანია, უზრუნველყოს ”სოკარსა” თუ ”გაზპრომთან” მისი ურთიერთობების გამჭვირვალობა. უნდა გავითვალისწინოთ, რომ აღმოსავლეთ-დასავლეთის კორიდორი არა მხოლოდ საქართველოს, არამედ ცენტრალური აზიიდან ევროპამდე სახელმწიფ­ოების უსაფრთხოებას გულისხმობს და მას ზიანი არ უნდა მიადგეს. რაც შეეხება ”გაზ­პრომისგან” მიღებული გაზის მოცულობ­ას, როგორც ვიცით, არ არის იმ რაოდენო­ბის, რომელიც შეიძლება რაიმე ზიანის მომტანი გახდეს.

- დასასრულ, 2016 წელს საქართველო ევროკავშირისგან ვიზა-ლიბერალიზაციას ელოდება. თქვენი აზრით, რამდენად არის ჩვენი ქვეყანა მზად ამისთვის?

- ჩვენ არა ვართ ევროკავშირის წევრი ქვეყანა, მაგრამ ვიმედოვნებ, საქართველოს დაუფასდება ის ნაბიჯები, რაც მან გადადგა ვიზა-ლიბერალიზაციისთვის. ჩვენ ნამდვილად ვატყობინებთ ბრიუსელს, რომ მხარს ვუჭერთ ამ პროცესს.

„ვერსია“, 16 ნოემბერი, 2015 წელი

რატომ იძია შური მაია ფანჯიკიძემ 20 ქვეყნის საპატიო კონსულზე

ზაზა ბროძელი

საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი, მაია ფანჯიკიძე ყოფილ პრემიერს, ბიძინა ივანიშვილს აკრიტიკებს და ურჩევს, გავლენიან საერთაშორისო ორგანიზაციებზე ფრთხილად ისაუბროს, რამეთუ ეს ქვეყნის საგარეო იმიჯზე უარყოფითად იმოქმედებს, თუმცა ყოფილი პირველი დიპლომატი ერთ ნიუანსს არ ითვალისწინებს და შესაძლოა, არც ახსოვს, რომ იმ დროს, როცა ქვეყნის საგარეო უწყებას ხელმძღვანელობდა, საქართველო სერიოზულ, საერთაშორისო სკანდალში გახვია. მაინც, რა ჩაიდინა მაია ფანჯიკიძემ? რა და, 2014 წლის აგვისტოში, საქართველოს 20 მეგობარი ქვეყნის საპატიო კონსულს, ყოველგვარი კონსულტაციისა და გაფრთხილების გარეშე, დიპლომატიური პრივილეგიები გაუუქმა, რაც ნიშნავს, რომ ამ „რეფორმის“ შედეგად, საპატიო კონსულები მათზე დაკისრებულ მოვალეობას სრულყოფილად ვეღარ ასრულებენ _ ვერ ამყარებენ კომუნიკაციას სახელმწიფო სტრუქტურებთან, დიპკორპუსსა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან; ვერ სარგებლობენ დიპლომატიური ფოსტით, საჭიროების შემთხვევაში, თავიანთი ქვეყნის მოქალაქეებს ვერ ეხმარებიან, ვერ იღებენ და ვერ აწვდიან ინფორმაციას და ა.შ. რაც წარმგზავნი სახელმწიფოებისთვის სრულიად გაუგებარია. ამასთან, დაირღვა თანაფარდობის პრინციპიც, ანუ სხვა ქვეყნებში საქართველოს საპატიო კონსულები დიპლომატიური პრივილეგიით ისევ სარგებლობენ. საგულისხმოა, რომ ფანჯიკიძისგან „შერისხულთა სიაში“ _ არც მეტი, არც ნაკლები - ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების საპატიო კონსულებიც აღმოჩნდნენ. ასეთი რამ კი, როგორც „ვერსიას“ დიპლომატიაში გათვითცნობიერებულმა ადამიანებმა აუხსნეს, მსოფლიო დიპლომატიის ისტორიას არ ახსოვს!

მეტიც, თავის დროზე ანუ მაშინ, როცა ნაცმოძრაობამ „ქართულ ოცნებასთან“ ბრძოლის ფორმატში ბიძინა ივანიშვილს საქართველოს მოქალაქეობა გაუუქმა, მაშინდელმა პრეზიდენტმა, მიხეილ სააკაშვილმაც კი არ თუ ვერ იკადრა ის, რაც იკადრა ფანჯიკიძემ. სახელდობრ, ბიძინა ივანიშვილი იმ დროს სან-მარინოს საპატიო კონსული გახლდათ.

მოგეხსენებათ, ნაციონალები „ოცნებას“, უფრო კონკრეტულად, ივანიშვილს ხმალამოღებულნი ებრძოდნენ და, შესაბამისად, სააკაშვილის რეჟიმს შეეძლო, საქართველოს მოქალაქეობის გაუქმებასთან ერთად, ივანიშვილისთვის კიდევ ერთი დარტყმა მიეყენებინა და საპატიო კონსულებზე იერიში მიეტანა, მაგრამ ის, რაც არ ან ვერ გააკეთა სააკაშვილმა, გააკეთა ფანჯიკიძემ!

ერთი სიტყვით, ბევრი რომ აღარ გავაგრძელოთ, წელიწადზე მეტია, საქართველოში აკრედიტებული 20 ქვეყნის საპატიო კონსული უფლებაშეზღუდულია, რაც ნიშნავს, რომ ისინი დიპლომატური პრივილეგიით ვეღარ სარგებლობენ. შესაძლოა, ვინმემ თქვას, მერე რა მოხდა, თუ საპატიო კონსულები დიპლომატიური პრივილეგიებით ვეღარ სარგებლობენ, ამის გამო მაია ფანჯიკიძე „ანათემას“ რატომ უნდა გადავცეთო. ცხადია, ეს ლეგიტიმური კითხვაა, რომელზე პასუხის გასაცემად, მინიმუმ, იმის ცოდნაა საჭირო, თუ რა მისია აქვთ და, საერთოდ, ვინ ინიშნებიან საპატიო კონსულებად.

დიპლომატიურ ლექსიკონში ასეა განმარტებული: „საპატიო კონსული არის პირი, რომელიც არ იმყოფება სახელმწიფო სამსახურში, მაგრამ წარმგზავნი სახელმწიფოს გადაწყვეტილებით, რომელიც შეთანხმებულია ადგილსამყოფელ სახელმწიფოსთან, ასრულებს ცალკეულ საკონსულო ფუნქციებს. საპატიო კონსულად შეიძლება დაინიშნოს როგორც წარმგზავნი, ასევე, ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს მოქალაქე.“ ხოლო საქართველოს საკონსულო დაწესებულებათა შესახებ საქართველოს კანონის 96-ე მუხლში ნათქვამია, რომ „საქართველოს საპატიო კონსულად შეიძლება დაინიშნოს პირი თუ მას: ა) აქვს გარკვეული საზოგადოებრივი მდგომარეობა და საჭირო პირადი თვისებები იმისთვის, რომ შეასრულოს მასზე დაკისრებული საკონსულო ფუნქციები; ბ) თავისი საქმიანობით დამსახურება მიუძღვის საქართველოს წინაშე; გ) ეს გამომდინარეობს საქართველოს სახელმწიფო ინტერესებიდან“.

1963 წელს მიღებული ვენის კონვენციის მე-58 და 67-ე მუხლები, მცირე გამონაკლისების გარდა, საპატიო კონსულებს იმავე პრივილეგიებსა და იმუნიტეტს ანიჭებს, რაც სახელმწიფო სამსახურში მყოფ კონსულებს აქვთ. დიპლომატიურ ლექსიკონს რომ თავი დავანებოთ და მარტივად ვთქვათ, ამა თუ იმ ქვეყნის საპატიო კონსულად, როგორც წესი, ქვეყნის რეზიდენტი ბიზნესმენები ინიშნებიან და მათი ძირითადი მისია სწორედ ბიზნესის კუთხით მუშაობაა, ანუ ისინი არეგულირებენ ორ ქვეყანას შორის ბიზნესურთიერთობას, ხელს უწყობენ ინვესტიციების მოზიდვას, ბიზნესგარემოს გაუმჯობესებას და ასე შემდეგ.
რაც შეეხება იმას, თუ რატომ ენიჭებათ საპატიო კონსულის თანამდებობაზე უპირატესობა მაინცდამაინც ბიზნესმენებს, პასუხი აქაც მარტივია: საპატიო კონსულებს არავინ აფინანსებთ, ისინი საქმიანობას საკუთარი ხარჯებით ეწევიან, ესე იგი, დიპლომატურ საქმიანობას პირადი სახსრებით ახორციელებენ. სანაცვლოდ კი, ისეთი დიპლომატიური პრივილეგიებით სარგებლობენ, როგორიც, მაგალითად, დიპლომატიური იმუნიტეტია.

ყველაფერი ეს მსოფლიოში აპრობირებული დიპლომატიური ხერხია. მეტიც, საპატიო კონსულები, 1963 წლის 24 აპრილის ვენის კონვენციით, რომელსაც საქართველო 1993 წელს მიუერთდა, კარიერულ დიპლომატებთან არიან გათანაბრებულები.

რა გახდა მაია ფანჯიკიძის ზემოხსენებული გადაწყვეტილების მიზეზი? _ ამის გარკვევას თავის დროზე საპატიო კონსულები შეეცადნენ, თუმცა მათთან კომუნიკაცია, ფანჯიკიძეს ვინ ჩივის, მისმა ერთმა მოადგილემაც არ ინება. მას შემდეგ, რაც ფანჯიკიძემ პოსტი დატოვა და საგარეო საქმეთა მინისტრი „ემოციურ გაუგებრობაში“ აღმოჩენილი თამარ ბერუჩაშვილი გახდა, საპატიო კონსულებს იმედი მიეცათ, რომ ახალი მინისტრი მაინც მოუსმენდა, მაგრამ 20 ქვეყნის უფლებაშელახული საპატიო კონსულის, როგორც იტყვიან, არსებობა არც ბერუჩაშვილმა შეიმჩნია. არადა, ამ უკანასკნელს, ფანჯიკიძის მსგავსად, დიპლომატიაში მოღვაწეობის დიდი სტაჟი ჰქონდა და წესით, უნდა სცოდნოდა, რა უხერხულობას უქმნის ქვეყანას ზემოხსენებული დიპლომატიური სკანდალი, მით უმეტეს, რომ ქვეყნებში, რომელთა საპატიო კონსულებსაც ქართულმა მხარემ უფლებები შეუზღუდა, საქართველოს საპატიო კონსულები ყველა დიპლომატიური პრივილეგიით სარგებლობენ, რაც თავისთავად, კიდევ ერთი დიპლომატიური უხერხულობაა.

მაია ფანჯიკიძე, თამარ ბერუჩაშვილის მსგავსად, ქართული დიპლომატიისთვის უკვე ისტორიის კუთვნილებაა. შესაბამისად, ქვეყნის საგარეო უწყების სათავეში გიორგი კვირიკაშვილი მოვიდა თუ არა, საპატიო კონსულებს მიეცათ იმედი, რომ ე.წ. ფანჯიკიძის რეფორმა, რომელმაც საქართველოს საერთაშორისო დიპლომატიური უხერხულობა შეუქმნა, ანულირებული იქნებოდა. ამ იმედს ისიც ამყარებდა, რომ თავის დროზე საპატიო კონსულების, როგორც იტყვიან, გულისტკივილი პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტმა გაითავისა. ყოველ შემთხვევაში, დიპლომატებს საკითხის არსში გარკვევა აღუთქვა და წერილით საგარეო უწყებას მიმართა, საიდანაც გაურკვეველი პასუხი მოვიდა ანუ საგარეო საქმეთა მინისტრის მაშინდელმა მოადგილემ, ქალბატონმა თოთლაძემ კომიტეტს გაურკვევლად აუხსნა, რა გახდა საპატიო კონსულებისთვის დიპლომატიური პრივილეგიების სეკვესტრის მიზეზი.

იმის გასარკვევად, „ფანჯიკიძის სკანდალი“ გამოსწორდა თუ არა, „ვერსია“ ზვიად კვაჭანტირაძეს სოციალური ქსელით დაუკავშირდა, თუმცა მისი თქმით, ახალი არაფერია.

„მაგ მიმართულებაში უწესრიგობა ნამდვილად იყო და აუცილებლად უნდა დალაგებულიყო. მაია ფანჯიკიძე ამ საკითხს ძალიან რადიკალურად მიუდგა და საპატიო კონსულებს პრივილეგიები მაქსიმალურად შეუკვეცა, თუმცა ეს მინისტრის პოლიტიკური ნების თემა იყო, ასე ჩათვალა საჭიროდ და მისი მხრიდან უკანონობა ნამდვილად არ მომხდარა. ისე, ჩემი აზრით, არც ასე ვარგა, რაც დღეს მივიღეთ - საპატიო კონსულების დღევანდელი რეალური მდგომარეობა საერთოდ აღარ შეესაბამება ვენის კონვენციის მოთხოვნებს. ეს პრობლემა თავის დროზე საგარეო კომიტეტშიც განვიხილეთ და ხანგრძლივი მსჯელობის შემდეგ, საჭიროდ ჩავთვალეთ, საგარეო საქმეთა ახალი მინისტრისთვის, თამარ ბერუჩაშვილისთვის მიგვემართა, რათა ხელმეორედ განეხილა საპატიო კონსულების სტატუსი. ხანგრძლივი პაუზის შემდეგ, სამინისტრომ, ფაქტობრივად, იგივე გვიპასუხა, რომ არანაირი გადახედვა არ იგეგმებაო. აქედან გამომდინარე, ჩავთვალეთ, რომ ეს საკითხი ფორმატში განხილვას მოითხოვს და ამ განხილვას უახლოეს მომავალში აუცილებლად გავუწევთ ორგანიზებას. საკითხის ასე დატოვება, ჩვენი აზრით, არ შეიძლება“, – განაცხადა საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა, საქართველო- ევროკავშირის საპარლამენტო ასოცირების კომიტეტის თავმჯდომარე ზვიად კვაჭანტირაძემ.

ამ ეტაპზე, საპატიო კონსულებს საგარეო საქმეთა მინისტრის, გიორგი კვირიკაშვილის იმედი აქვთ და პირად საუბარში აღნიშნავენ, რომ ქვეყნის მოქმედ პირველ დიპლომატთან, მინიმუმ, კომუნიკაცია არ გაუჭირდებათ, რადგან ცნობილია, რომ გიორგი კვირიკაშვილი ყველას უსმენს, ვინც მასთან შეხვედრას ითხოვს. აქედან გამომდინარე, ბატონი მინისტრი საპატიო კონსულებს, როგორც ეს უკანასკნელნი ვარაუდობენ, მინიმუმ, მოუსმენს.
ახლა, რაც შეეხება იმ მიზეზს, რის გამოც ფანჯიკიძემ საპატიო კონსულებს უფლებები შეუკვეცა. მართალია, ამის მიზეზი ყოფილ მინისტრს არც მაშინ განუმარტავს და არც მერე, მაგრამ გავრცელებულია ვერსია, რომლის თანახმადაც, ყოფილმა მინისტრმა საპატიო კონსულების კოჰორტაზე „შური“ თითქოს ერთერთი საპატიო კონსულის გამო იძია, რომელსაც რაღაც სთხოვა, თხოვნაზე უარი მიიღო და სწორედ ამიტომ დასაჯა.
აღსანიშნავია, რომ საპატიო კონსულებს ამ ვერსიის არ სჯერათ, თუმცა პრესასთან საუბრისას, სან-მარინოს საპატიო კონსულმა და, ამავდროუდლად, კონსულების ასოციაციების პრეზიდენტმა ელენე ლეჟავამ მომხდარს დრაკონული უწოდა და განაცხადა:

„არ მინდა ვიფიქრო, რომ ყველაფერი ეს ვიღაცასთან პირად უთანხმოებას უკავშირდება. ასეთი დრაკონული მიდგომის მიუხედავად, საპატიო კონსულებმა ეს ვითარება ჩვენს წარმომგზავნ ქვეყნებში იმდენად კიდევ არ გავამწვავეთ, რამდენადაც ფანჯიკიძე იმსახურებდა. ანგარიში გავუწიეთ საქართველოს დიპლომატიურ იმიჯს და მოცდა ვამჯობინეთ. საბედნიეროდ, პერსონალიები სამინისტროში შეცვლილია და დიდი იმედი მაქვს, საპატიო კონსულების მორიგი მიმართვის შემდეგ მაინც, ახალი მინისტრი, რომელიც გამოცდილი დიპლომატია, ადეკვატურ გადაწყვეტილებას მიიღებს საპატიო კონსულებთან დაკავშირებით“.

როგორ დამთავრდება ე.წ. საპატიო კონსულების სკანდალი, ჯერჯერობით უცნობია, თუმცა იმ დროს, როცა საქართველოს ვარშავის სამიტი და მნიშვნელოვანი საერთაშორისო ღონისძიება ელის, მსგავსი „გაუგებრობები“, ალბათ, დროულად უნდა აღმოიფხვრას.