„რეზონანსი“: ახალი პოლიტიკური პარტია დავით უსუფაშვილის ინიციატივით // რა მომავალი აქვს არასაპარლამენტო ოპოზიციას და პარტიიდან წასულ ლიდერებს

——

„ვერსია“: რეალური მიზეზი, რის გამოც დავით უსუფაშვილმა რესპუბლიკური პარტია დატოვა // რას ითხოვდა იგი თანაპარტიელებისგან

——

„რეზონანსი“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „დავით უსუფაშვილისა და გიორგი მარგველაშვილის გაერთიანებას არ გამოვრიცხავ”

„რეზონანსი“: „ოცნება“ ძველი სახეების ჩანაცვლებას იწყებს // ვინ იქნება პარლამენტის ახალი თავმჯდომარე?

„რეზონანსი“: სიმონ ნოზაძე – კაცი, რომელმაც „ოცნება“ დაამარცხა // 0,78%-იანი პარტიის კანდიდატმა 61,55%-ით გაიმარჯვა

——

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ამ არჩევნებზე ოპოზიცია ისეთი სუსტი იყო, როგორც არასდროს“ // „ნაციონალებმა ვერც ერთი მანდატი რომ ვერ აიღეს, არ გამკვირვებია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „ცეზარ ჩოჩელს სახელმწიფო სტრუქტურებში მომუშავე ხალხი ღიად უჭერდა მხარს“ // „მცხეთაში თავი ოპოზიციაში მეგონა“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ პაატა ზაქარეიშვილთან: „ქართველი ამომრჩეველი მხოლოდ თეთრსა და შავს ხედავს“ // „რეპუბლიკელები სახელისუფლო პარტია ვიყავით, მაგრამ ოპოზიციონერებივით ვიქცეოდით“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „ბიძინა ივანიშვილს მალე მოსწყინდება პარლამენტი და სხვა გასართობს იპოვის“ // „ჩვენ ვაგრძელებთ ბრძოლას“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „ნაციონალური მოძრაობა სრულ კოლაფსშია“ // „ახალი ძალის შესაქმნელად დავით უსუფაშვილს საკმარისი ავტორიტეტი და ქარიზმა არ გააჩნია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თენგიზ დიხამინჯიასთან: „ტრაგედიაა, ნაციონალებმა ამდენი ხმა რომ მიიღეს“

——

„რეზონანსი“: ეკონომიკის ზრდის ტემპი სულ უფრო ეცემა

„რეზონანსი“: რეფინანსირება ისტორიულ პიკზეა, ლარი ფსკერს უახლოვდება // „ეს არის კომერციული ბანკების, სებ-ისა და ფინანსთა სამინისტროს მიერ ერთმანეთთან „პინგ-პონგის“ თამაში“

„რეზონანსი“: მსხვილი სავაჭრო ქსელების მდგომარეობა სულ უფრო მძიმდება // „ძალიან მალე ერთი დიდი ქსელური მაღაზიის დახურვაზე შეიტყობთ“

——————-

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ახალი პოლიტიკური პარტია დავით უსუფაშვილის ინიციატივით

რა მომავალი აქვს არასაპარლამენტო ოპოზიციას და პარტიიდან წასულ ლიდერებს

ეკატერინე ბასილაია

მომავალი წლის გაზაფხულზე შესაძლოა, ქართულ ოპოზიციურ სპექტრზე ახალი პოლიტიკური ძალა გამოჩნდეს. დავით უსუფაშვილის “რესპუბლიკელებიდან” წასვლისა და აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობაზე გაკეთებული მისი განცხადების შემდეგ, პოლიტოლოგები უკვე პროგნოზებს აკეთებენ იმაზე, რომ ახლო მომავალში ახალი ანგარიშგასაწევი პოლიტიკური ძალის პერსპექტივა არსებობს და ქართული პოლიტიკური სპექტრისთვის სიახლე სასიცოცხლოდ აუცილებელია. ახალ პოლიტიკურ ძალაში კი ყველა ანალიტიკოსი სრულიად ახალი სახეების გამოჩენას გულისხმობს და არამც და არამც-ძველი სახეებისა თუ პარტიებისგან ხელახალ შექმნილ ერთობას.

მართალია, რომ, 8 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, პროდასავლურ ოპოზიციურ ფლანგზე დიდი გაუგებრობაა და ორი წამყვანი პარტიის – “თავისუფალი დემოკრატებისა” და “რესპუბლიკელების” ჩამოშლაც დაიწყო და პოლიტოლოგების ნაწილი ამ ჩამოშლას, ერთის მხრივ ნეგატიურად აფასებს, თუმცა იქვე საუბრობენ იმაზეც, რომ ძველმა პარტიებმა საკუთარი რესურსი პოლიტიკაში უკვე ამოწურეს და ახალი პოლიტიკური ძალის გამოჩენა ახალ სიცოცხლესა და შანსებს გააჩენს ქართულ პოლიტიკაში.

ჩამოშლილი პარტიები

“თავისუფალი დემოკრატების” ჩამოშლა არჩევნების პირველი ტურის მეორე დღესვე გახდა ცნობილი. პარტია დატოვა როგორც თავმჯდომარემ, ასევე სხვა 6-მა ლიდერმა. როგორც გაცხადდა, ლიდერთა ნაწილი ოპოზიციაში თავს კომფორტულად არ გრძნობდა და ხელისუფლებასთან თანამშრომლობისკენ მიილტვოდა, ამიტომაც დატოვეს პარტია. თავად პარტიის თავმჯდომარემ კი განაცხადა, დამარცხების გამო ქართული პოლიტიკისგან უნდა დავისვენოო, მისი თქმით, დროებით და არსებული ინფორმაციით, ის გაეროში აპირებს მოღვაწეობის გაგრძელებას.

“რესპუბლიკელებიდან” წამოსვლაზე განცხადება კი დავით უსუფაშვილმა მაჟორიტარების მეორე ტურის წინ, 29 ოქტომბერს გააკეთა და მიზეზად დაასახელა ის, რომ პარტიის თავმჯდომარესა და დამფუძნებლებს განსხვავებული პოლიტიკური და ტაქტიკური ხედვები ჰქონდა, რაც, მისთვის მიუღებელი იყო.

პარტია ლიდერებიდან ასევე დატოვეს: პაატა ზაქარეიშვილმა, ტარიელ ლონდარიძემ. დიდი ალბათობით ასევე წავა თინა ხიდაშელი და ვარაუდია იმაზეც, რომ ვახტანგ ხმალაძეც შესაძლოა, აღმოჩნდეს უსუფაშვილის გვერდით.

ჯერჯერობით, პროცესი არ დასრულებულა. კონკრეტულად რა ხედვებში იყო განსხვავება, ეს არ გასაჯაროებულა. თუმცა ლევან ბერძენიშვილი “რეზონანსთან” საუბრისას ამბობს, უახლოეს დღეებში იქნება ეროვნული კომიტეტის შეკრება, სადაც ყველაფერს გააანალიზებენ და საზოგადოებაც გაიგებს ყველაფერს.

დავით უსუფაშვილმა, ალასანიასგან განსხვავებით, ქართულ პოლიტიკაში აქტიურ ბრძოლა დააანონსა. “ინდივიდუალურ რეჟიმში ვაგრძელებ აქტიურ ოპოზიციურ პოლიტიკურ საქმიანობას და უახლოეს 2-3 თვეში მექნება ინტენსიური დიალოგი ყველასთან, ვინც არათუ დაიღალა თავისუფალი, მრავალპარტიული, დემოკრატიული, ევროპული საქართველოს მშენებლობის პრობლემებით, არამედ პირიქით – მეტი პრობლემის გამო მეტად არის შემართული შრომისთვის და ახალი, უფრო ეფექტური გზების ძიებისთვის,” – განაცხადა დავით უსუფაშვილმა საგანგებო ბრიფინგზე, სადაც დაადასტურა, რომ “რესპუბლიკური” პარტია დატოვა. მისი თქმით, 2020-ის საპარლამენტო არჩევნებში უნდა გაიმარჯვოს ქვეყნის მართვის სრულფასოვანი რესურსის მქონე ახალი ტიპის პოლიტიკურმა მოთამაშემ, რომელსაც პოლიტიკურ-გენეტიკურ კოდში ექნება მრავალპარტიულობის აუცილებლობა და არა მისი მიუღებლობა.

დავით უსუფაშვილმა განცხადებაში, რომ მას ინტენსიური დიალოგი ექნება ყველასთან, ვინც ბრძოლისთვისაა მზად, კონკრეტულად რა იგულისხმა, სხვადასხვა პარტიებთან დიალოგი კოალიციისთვის თუ პიროვნებებთან მოლაპარაკება ახალი პარტიის შესაქმნელად, ეს არ დაკონკრეტებულა. პოლიტოლოგების დიდი ნაწილი კი თვლის, რომ უმჯობესია უსუფაშვილმა ახალი პარტიის შექმნაზე დაიწყოს მოლაპარაკებები პიროვნებებთან, რადგან ძველ პარტიებს ქართულ პოლიტიკაში საკუთარი თავი ამოწურული აქვთ და მათი გაერთიანება წარმატების მისაღწევად დიდად არ წაადგება.

უნდა შეიქმნას ახალი პოლიტიკური ელიტა

პოლიტოლოგ გია ხუხაშვილის თქმით, ლიდერების წასვლა პარტიებს შიგნით არსებული ორგანიზაციულ და სხვა ტიპის პრობლემებს უკავშირდება და ეს ძალიან ცუდი მაგალითია იმ ახალგაზრდებისთვის, რომლებიც სამომავლოდ პოლიტიკაში ინტეგრაციას ფიქრობენ. თუმცა, ასევე აცხადებს იმას, რომ თავად დავით უსუფაშვილის წასვლა, უფრო საინტერესო თემაა, რადგან ალასანიასგან განსხვავებით, ის პოლიტიკიდან არ მიდის. ამბობს, რომ უსუფაშვილის წასვლა, ეს არის ახალი და საკმაოდ საინტერესო პოლიტიკური სტარტის აღების მცდელობა მისი მხრიდან. იგი თან თვლის, რომ “რესპუბლიკური პარტია” დიდი ხანია მისი იმ პოლიტიკური კაპიტალის შესაბამისი არ არის, რაც მან ამ პერიოდში დააგროვა და ამიტომ უსუფაშვილის წასვლა კანონზომიერი სვლა იყო. მისი თქმით, უსუფაშვილს ახალი ანგარიშგასაწევი პოლიტიკური ძალის შექმნაში მონაწილეობის მიღება ნამდვილად შეუძლია. თუმცა, მას აქვს გარკვეული ხარვეზები და ის ამ ხარვეზების შევსებას საჭიროებს.

“მას დასჭირდება პარტნიორები. მიუხედავად იმისა, რომ ის თავისი სახელმწიფოებრივი აზროვნებით, პოლიტიკური კომპეტენციით, პოლიტიკური წონით და ავტორიტეტით ძალიან საინტერესოდ გამოიყურება, ის მოკლებულია გარკვეულ ქარიზმას, რაც კონსოლიდაციას და სერიოზული ელექტორალური ბაზის შექმნას სჭირდება. შესაბამისად მას სჭირდება ქარიზმატული პარტნიორი, რომელთან ერთადაც ტანდემში ის შეიძლება ძალიან საინტერესო პოლიტიკურ ველზე ვიხილოთ. ვინ შეიძლება იყოს ეს, გამიჭირდება ამის თქმა. ძველ სახეებთან დაკავშირებით ზოგადად პრობლემები გვაქვს. ისინი მარცხთან და წარსულ შეცდომებთან ასოცირდებიან”, – აღნიშნავს გია ხუხაშვილი.

პოლიტოლოგის განცხადებით, ჩვენ სრულიად ახალი პოლიტიკური ელიტა გვჭირდება და არა ძველი პარტიების კონსოლიდირება და მათგან კოალიციის შექმნა.

“არსებული პოლიტიკური ელიტა საზოგადოების თვალში ღრმა კრიზისშია და ვერანაირად ვერ პასუხობს ამომრჩევლის მოთხოვნებს. ის დისკრედიტირებულია. შესაბამისად მოთხოვნილება არის სრულიად ახალ პოლიტიკურ ძალებზე, რომლებიც ან სუფთა ფურცლიდან დაიწყებენ ან ძალიან კარგად დაასაბუთებენ წარსულის წარუმატებლობას”, – ამბობს გია ხუხაშვილი. იგი გამორიცხავს, რომ ამ ეტაპზე მაინც შედგეს ალასანიასა და უსუფაშვილს შორის პარტნიორობა. ასევე უახლოეს მომავალში არც პრეზიდენტის ირგვლივ ახალი პოლიტიკური ცენტრის და უსუფაშვილის იქ გამოჩენას პროგნოზირებს.

“პრეზიდენტი უფრთხილდება თავის კონსტიტუციურ მოვალეობას, რაც პოლიტიკურ ნეიტრალიტეტს გულისხმობს. აქედან გამომდინარე, მისი მხრიდან რამე პოლიტიკურ მოძრაობას გამოვრიცხავ. გარკვეულ მომენტში, ვადის ამოწურვისას მას არჩევანი ექნება გასაკეთებელი და მერე შესაძლოა ბევრ რამეზე იყოს საუბარი, თუმცა პოლიტიკაში ჩვენ არასოდეს უნდა ვთქვათ – არასოდეს. ოდესღაც ეს შესაძლებელია”, – დასძენს გია ხუხაშვილი.

მხოლოდ ოპოზიციური კოალიცია შეძლებს წარმატების მიღწევას

პოლიტოლოგ სოსო ცისკარიშვილის თქმით, ოპოზიციური პარტიები ცდილობდნენ დამოუკიდებლად, კოალიციის გარეშე მოეპოვებინათ გამარჯვება, რადგან საკუთარი პოლიტიკური ძალა მიაჩნდათ მარტო ღირსეულ კონკურენტად ყოფილი და არსებული ხელისუფლების წინააღმდეგ და ამ ამბიციების გამო აღმოჩნდნენ ისინი გარეთ და სანამ ოპოზიცია არ გაერთიანდება, მათ გამარჯვების შანსი არასდროს ექნებათ. იგი ამბობს, რომ ცალკე აღებული ერთი პოლიტიკური პარტია ვერაფერს მიიღებს, თუმცა სწორედ ლიდერების ამბიციების გამო კოალიციის ჩამოყალიბებასა და ერთი ლიდერის აღიარებას ეჭვის თვალით უყურებს.

სოსო ცისკარიშვილი ამ ეტაპზე იმედის თვალით უსუფაშვილის მიერ დაანონსებულ ახალ ოპოზიციურ ძალას ელოდება, სადაც მისი თქმით, უმეტესად ახალი სახეები უნდა გამოჩნდნენ. “ახალ ძალას უნდა ველოდოთ. ამის კონტურები უკვე არსებობს. უსუფაშვილი მოუმზადებელ ფრაზებს არასდროს გვთავაზობს. მიკვირს, რომ ასე მალე გაამჟღავნა ახალი ოპოზიციური ძალის შექმნის სურვილი. თუ ახალ პარტიაში ხალხის მიღება დაიწყო, იმდენად დიდია სიახლის წყურვილი და იმდენად ბევრია უკმაყოფილო ადამიანი, რომ ძალიან ბევრი ადამიანი გაწევრიანდება. სახეები რასაკვირველია უნდა იყოს ახალი, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ლიდერიც ახალი უნდა იყოს. მგონია, რომ ეს იქნება გონიერებაზე დამყარებული ახალი ერთობა და ეს იქნება უფრო თავისუფალი პოლიტიკური სივრცე უსუფაშვილისთვის, სადაც ის თავს ნამდვილ მასპინძლად მიიჩნევს”, – ამბობს სოსო ცისკარიშვილი. იგი დავით უსუფაშვილის ახალი ძალის გააქტიურებას ძალიან მალე ელოდება, რადგან თვლის, რომ, წესით, ახალმა ძალამ ადგილობრივ არჩევნებზე უნდა მოსინჯოს ძალები და ეს იქნება გარკვეული პროგნოზი შემდგომი საპარლამენტო არჩევნებისთვის. სოსო ცისკარიშვილი უშვებს იმის ალბათობასაც, რომ ახალი ძალა შემდეგ საპარლამენტო არჩევნებისთვის რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან ერთადაც გაერთიანდეს, ყველასთან – არა, მაგრამ რაღაც მცირე ნაწილთან. მისი თქმით, ამ ეტაპზე პრეზიდენტი პოლიტიკაში აქტიურად არ ჩაერთვება, მაგრამ თუ კონსტიტუციაში პრეზიდენტის არჩევის წესი შეიცვლება, გამორიცხული არ არის, გიორგი მარგველაშვილი გააქტიურდეს და უსუფაშვილი ახალი ძალით მის გვერდით აღმოჩნდეს.

მხოლოდ ახალი მესიჯები

პოლიტოლოგი და ფსიქოლოგი რამაზ საყვარელიძე აცხადებს, რომ ამომრჩეველს საგარეო კურსზე მეტად ახალი საშინაო მესიჯები აინტერესებს, ასეთი მესიჯები კი ქართულ პოლიტიკურ სპექტრზე არსებულმა პარტიებმა ვერ შექმნეს, რამაც მათი დამარცხება გამოიწვია. მისი თქმით, როდესაც პარტია არჩევნებში მარცხდება, მისი დაშლა და ლიდერების წასვლა, არ არის უცნაური და მოულოდნელი. თვლის, რომ შესაძლოა, ეს დაშლა ახალი სტრუქტურების შექმნის წინაპირობა იყოს. იგი მიიჩნევს, რომ რამდენად ანგარიშგასაწევი ახალი ძალა შეიძლება ჩამოყალიბდეს, ეს იმაზეა დამოკიდებული, როგორი კონსტიტუციური ცვლილებები მოხდება და რა საარჩევნო სისტემაზე გადავა ქვეყანა.

“თუ მაჟორიტარულ სისტემას გააუქმებენ, მაშინ ოპოზიციას პარლამენტში გასვლის შანსი აქვს, მაჟორიტარული სისტემის დატოვებისას – არა. ამ სისტემების მიხედვით დალაგდება სტრატეგია. ახლა დარჩენილ ოპოზიციურ პარტიებს არანაირი პერსპექტივა არ აქვთ და მათზე სერიოზული ლაპარაკი ჯერჯერობით ძნელია. ახალ ოპოზიციურ ძალას კი ველოდები, თუმცა დღეს არსებულ საარჩევნო სისტემაში მასაც ძალიან გაუჭირდება”, – მიიჩნევს რამაზ საყვარელიძე. იგი ამბობს, რომ უსუფაშვილისთვის ძველი პარტიების გაერთიანებით ახლის შექმნა მომგებიანი არ იქნება. მან სრულიად ახალი ძალა უნდა შექმნას.

“ერთი და იგივე სახეები მოსახლეობისთვის იმ დაღს ატარებს, რომ ის სახე მომგებიანი არ იქნება. ძველების შემოკრება კრილოვის იგავ-არაკი იქნება, როგორც არ უნდა დასხდეთ, თქვენგან მუსიკოსები არ გამოვაო. არსებული ფიგურების გადალაგება, არაფერს მოიტანს. თუ უსუფაშვილი რამეს აპირებს, ახალი სახეებით, ახალი სტრატეგიით, ახალი გააზრებით და ახალი მესიჯებით უნდა ააგოს ახალი ძალა. მკაფიოდ უნდა განაცხადოს, სად დაუშვას შეცდომა, რომ ამით მოსახლეობის ნდობა დაიმსახუროს”, – აღნიშნავს საყვარელიძე, რომელიც მარტო ახალ სახეებს არ მიიჩნევს წარმატების საწინდრად. მისი მტკიცებით, თუ ახალი ძალაც მთავარ მესიჯად ისევ გახდის მხოლოდ იმას, რომ დასავლური გზაა ყველაზე მნიშვნელოვანი და სხვა არაფერს შესთავაზებს ამომრჩეველს, მას მხარდამჭერები არ ეყოლება. რაღაც ახალია საპოვნელი საიმისოდ, რომ სხვა პოლიტიკურ გუნდებს გამოეყოს. მთავარია ასეთის გააზრება, ახალი სტრატეგია შესთავაზოს საზოგადოებას და ამას თუ ძველი სახეებით მოახერხებს, მაშინ სიძველეში მაინცდამაინც პრობლემა არ იქნება. თუმცა ჯერჯერობით ამ პოტენციალს ვერ ვხედავ”, – დასძენს რამაზ საყვარელიძე.

———————-

„ვერსია“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

რეალური მიზეზი, რის გამოც დავით უსუფაშვილმა რესპუბლიკური პარტია დატოვა

რას ითხოვდა თანაპარტიელებისგან პარლამენტის თავმჯდომარე

ნინო დოლიძე

ქართული პოლიტიკური სერიალის – „წავედი“ ოქტომბრის სეზონი დრამატულად დამთავრდა – დავით უსუფაშვილმა, რომლის პარლამენტის თავმჯდომარეობაც, მაქსიმუმ, ორ კვირასღა ითვლის, რესპუბლიკური პარტია დატოვა. ვიდრე ამის შესახებ პატივცემული დავითი ოფიციალურად განაცხადებდა, სოციალურ ქსელში დაიწერა, რომ ის ჯერ საკონსტიტუციო სასამართლოში მოსამართლედ, შემდეგ კი, თავმჯდომარედ გადაპორტირდება, თუმცა საგანგებო ბრიფინგზე, რომელიც პარლამენტში გამართა, „უსუფამ“ საზოგადოება დაგვამშვიდა, რომ მას მერე, რაც სპიკერობას გამოეთხოვება, სახელმწიფო სამსახურში ვეღარ ვნახავთ და ოპოზიციურ მოღვაწეობას დამოუკიდებლად გააგრძელებს.

დავით უსუფაშვილის გადაწყვეტილება რესპუბლიკური პარტიის ლიდერებისთვისაც მოულოდნელი აღმოჩნდა. ყოველ შემთხვევაში, ამ უსიამოვნო სიახლის შესახებ მათმა უმეტესობამ მედიით შეიტყო. დავით უსუფაშვილის განმარტებით, პარტიის დატოვების შესახებ ოფიციალური განცხადება დღეს, 31 ოქტომბერს ანუ არჩევნების მეორე ტურების მერე უნდა გაკეთებინა და მანამდე ამის თაობაზე ექსთანაპარტიელებსაც შეატყობინებდა, მაგრამ ვინაიდან ინფორმაციამ გაჟონა, იძულებული გახდა, ფორსმაჟორში ემოქმედა.

პარლამენტის ჯერ კიდევ მოქმედი თავმჯდომარის გადაწყვეტილებას ცალკეული პოლიტიკური აქტიორების მხრიდან სხვადასხვა ინტერპრეტაცია მოჰყვა. „ოცნებასთან“ დაპირისპირებულმა პოლიტსუბიექტებმა განაცხადეს, რომ იმ ფონზე, როცა თავისუფალ დემოკრატებშიც, პრაქტიკულად, ანალოგიური ანუ წასვლის პროცესი მიმდინარეობს, დავით უსუფაშვილის გადაწყვეტილება საგანგაშო სიგნალია. უფრო კონკრეტულად, ითქვა, რომ ყველაფერი ეს ქვეყანაში პროდასავლური ყაიდის პოლიტიკურ ბაზარზე ერთგვარ დეფიციტს შექმნის – პარტიები, რომელთა საგარეო კურსიც მკვეთრად ევროატლანტიკურია, დასუსტდება, რითიც ე.წ. პრორუსული ფლანგი ისარგებლებს და დასავლეთისადმი ლოიალურად განწყობილი ელექტორატის „დავერბოვკებას“ შეეცდება.

მოგეხსენებათ, პოლიტიკაში უცხო და მოულოდნელი არასოდეს არაფერია, მაგრამ როგორც „ვერსიას“ პოლიტიკურ კულუარებში უხსნიან, მდგომარეობა ასეთი კრიტიკულიც არაა. მეტიც, ერთმა ინფორმირებულმა წყარომ გვითხრა, რომ დავით უსუფაშვილის „რესპებიდან“ წასვლა შესაძლოა, ახალი პროდასავლური პარტიის დაფუძნების საწინდარი გახდეს. სხვათა შორის, დაახლოებით, ერთი კვირის წინ, პირად წყაროებზე დაყრდნობით, „ვერსიამ“ ივარაუდა, რომ მალე პრეზიდენტ მარგველაშვილის საფარქვეშ შესაძლოა, ახალი პარტია დაფუძნდეს, რომელშიც სხვადახვა ცნობადი სახეები, მათ შორის, ნაციონალები, თავისუფალი დემოკრატების ე.წ. ალასანიას ფრთის წარმომადგენლები და ასევე, პოლიტიკისთვის ახალი პერსონები გაერთიანდნენ. ის, ვინც პოლიტტექნოლოგიებში ერკვევა, დაგვეთანხმება, რომ „უსუფას“ ზემოხსენებული გადაწყვეტილება „ვერსიის“ მიერ ერთი კვირის წინ გავრცელებული ინფორმაციის კონტექსტში ჯდება.

მაინც, რა გახდა დავით უსუფაშვილის რესპუბლიკური პარტიის დატოვების მიზეზი? – ეს კითხვა „ვერსიამ“ ტეტ-ა-ტეტ საუბრისას რამდენიმე იმ რესპუბლიკელს დაუსვა, რომელიც პარტიაში დავით უსუფაშვილის ფრთას მეკუთვნება. ვიდრე ამ კითხვაზე პასუხს მივიღებდით, ჩვენმა თანამოსაუბრეებმა აღნიშნეს, რომ მიზეზი, რის გამოც პარტიაში რჩებოდნენ, უსუფაშვილი იყო და ახლა რესპუბლიკელებთან აღარაფერი ესაქმებათ ანუ აქედან გამომდინარე, არავის უნდა გაუკვირდეს, თუ პარტიას რიგითი წევრებიც დატოვებენ, თუმცა ეს ადამიანები, ალბათ, იქ იქნებიან, სადაც უსუფაშვილი წავა.

ახლა, რაც შეეხება კითხვას, რომელიც ზემოთ დავსვით, როგორც „ვერსიისთვის“ ექსკლუზიურად გახდა ცნობილი, დავით უსუფაშვილს პარტიის სტაფთან უთანხმოება მოუვიდა. ისე, უთანხმოება არც თავად უსუფაშვილს დაუმალავს და საკმაოდ ორაზროვნად განაცხადა: ,,პარტიის მომავალი საქმიანობის შესახებ, პარტიის თავმჯდომარეს, დამფუძნებლებს, მის ლიდერებს აღმოაჩნდათ ისეთი პოლიტიკური, ღირებულებითი, ტაქტიკური ხედვები, რომლებიც ჩემთვის არის მიუღებელი, მაგრამ მათ რეალიზებას პარტიაში მე არ და ვერ შევეწინააღმდეგები“.

ეს „მიუღებლობა“, ჩვენი მონაცემებით, ის გახლდათ, რომ პარლამენტის სპიკერმა რესპუბლიკური პარტიის თავმჯდომარის პოსტზე დაბრუნება მოითხოვა. ასევე დაჟინებით ითხოვდა, პარტია ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების ინიციატივით გამოსულიყო, თუმცა ვინაიდან თანაგუნდელებმა ეს მოთხოვნები არ გაიზიარეს, უსუფაშვილი ვა-ბანკზე წავიდა და პარტია, სადაც 25 წელი გაატარა, პროტესტის ნიშნად დატოვა.

აქვე, შეგახსენებთ: დავით უსუფაშვილი რესპუბლიკური პარტიის ეროვნულმა კომიტეტმა პარტიის თავმჯდომარედ პირველად 2005 წელს აირჩია, მეორედ კი – 2011 წელს. 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებში უსუფაშვილი კოალიცია „ქართული ოცნების“ საბურთალოს მაჟორიტარობის კანდიდატი იყო _ მაშინ მას მხარი ამომრჩევლის 66.09%-მა დაუჭირა. 2012 წლის 21 ოქტომბერს, ახლადშეკრებილმა მე-8 მოწვევის პარლამენტმა, დავით უსუფაშვილი პარლამენტის თავმჯდომარედ აირჩია წლევანდელ საპარლამენტო არჩევნებშიც უსუფაშვილი საბურთალოს მაჟორიტარობის კანდიდატი იყო, თუმცა ბარიერი ვერ გადალახა _ ამომრჩეველთა ხმების მხოლოდ 11.7% მიიღო. ის „ქართული ოცნების“ მაჟორიტარობის კანდიდატ ლევან გოგიჩაიშვილსა და ნაციონალური მოძრაობის კანდიდატ სევდია უგრეხელიძესთან დამარცხდა.

———————-

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „დავით უსუფაშვილისა და გიორგი მარგველაშვილის გაერთიანებას არ გამოვრიცხავ”

ელზა პაპოშვილი

პოლიტოლოგი და კონსტიტუციონალისტი ვახტანგ ძაბირაძე არ გამორიცხავს, რომ მთელი ოპოზიციური სპექტრის გაერთიანება მოხდეს. მისი თქმით, სწორედ ასე მოხდა 2007-სა და 2011 წლებში, რამაც ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკაში შემოსვლა განაპირობა. პოლიტოლოგის აზრით, ახლა ოპოზიცია ისეთ სიტუაციაშია, რომ თუ ასეთი ალაინსი არ შედგა, ქვეყანაში სიტუაციის და ძალაუფლების ხელში აღების თვალსაზრისით, მხოლოდ ხელისუფლების კეთილ ნებაზე უნდა ვიყოთ დამოკიდებული. სხვაგვარად მათი კიდევ უფრო დასუსტება და დაქსაქსვა მოხდება. ვახტანგ ძაბირაძე არ გამორიცხავს, რომ დავით უსუფაშვილმა პრეზიდენტ გიორგი მარგველაშვილთან ერთად გარკვეული პოლიტიკური ძალების მობილიზება მოახდინოს.

- არჩევნების შემდეგ ხელისუფლებას პირველი რა სახის ტესტი ექნება ჩასაბარებელი?

- პირველი ნაბიჯი, რაც მან უნდა გადადგეს, ეს აღმასრულებელი ხელისუფლების ფორმირება უნდა იყოს. შემდეგ მიიღებს თუ არა საკონსტიტუციო ცვლილებებს, ეს იმაზე იქნება დამოკიდებული, საკანონმდებლო ინიციატივები რამდენად სწორად იქნება მომზადებული. პირველ რიგში ალბათ, პარლამენტის გადმოტანა, ქორწინების განსაზღვრის საკითხი და პრეზიდენტის არჩევის წესი იქნება. აქ მე კატასტროფულ ცვლილებებს არ ველოდები. ვფიქრობ, პარლამენტი და მთავრობა ახლოს, ერთ ქალაქში უნდა იყოს, რადგანაც გეოგრაფიას დიდი მნიშვნელობა აქვს. ქორწინებასთან მიმართებაში ორგანულ კანონში ასეთი ჩანაწერი უკვე არის და არ ვფიქრობ, რომ მისი კონსტიტუციაშიც ჩაწერა აუცილებელია, მაგრამ თუ იქნება, არა უშავრა. რაც შეეხება პრეზიდენტის არჩევის წესს, ვფიქრობ, რომ ის ერთი პარტიის მიერ, რომელსაც უკვე საკონსტიტუციო უმრავლესობა აქვს, არჩეული უნდა იყოს. ამიტომ ეს საკითხი უფრო პრობლემური მგონია.

ზოგადად, ახალ ხელისუფლებას პერიოდი ეძლევა, რომ მისი პრიორიტეტები გამოიკვეთოს. სამი თვის შემდეგ უკვე მკვეთრად გამოჩნდება, ხელისუფლებისთვის პრიორიტეტული საკითხები რა იქნება.

- საკონსტიტუციო უმრავლესობა, თქვენი აზრით, არის თუ არა სახიფათო ძალაუფლება ერთი პარტიის ხელში, თუ ის არის შანსი იმისთვის, რომ კონსტიტუციაში ერთხელ და სამუდამოდ ის ცვლილებები განხორციელდეს, რომელიც ქვეყანას დემოკრატიის და განვითარების გზისკენ წაიყვანს?

- საქმე იმაშია, რომ ახლანდელი კონსტიტუცია ისედაც ავტორიტარულ რეჟიმზეა მორგებული. თუ ხელისუფლებას ავტორიტარულ რეჟიმზე გადასვლა უნდა, მაშინ კონსტიტუციაში ცვლილებები არაფერში სჭირდება. ჩვენ ყველას გვავიწყდება, რომ ეს კონსტიტუცია სააკაშვილის დროს არის მიღებული. ზოგადად კონსტიტუციაში ბევრი რამ არის გასასწორებელი და მთლიანობაში წესრიგშია მოსაყვანი. ვინც ეს თემა წამოწია, მათთვის კონსტიტუციის ცვლილებები კი არ იყო საინტერესო, არამედ საარჩევნო ლოზუნგი სჭირდებოდათ, რომ ამისთვის საზოგადოების ხმები მოეპოვებინათ.

- როგორ შეაფასებთ ოპოზიციაში დაწყებულ ძვრებს და დავით უსუფაშვილის მიერ “რესპუბლიკური” პარტიის დატოვებას? შეძლებს თუ არა უსუფაშვილი, რომ ქვეყანაში ახალი პოლიტიკური ძალა შექმნას?

- დავით უსუფაშვილის მიმართ, ყველა წრეში, იქნება ეს პოლიტიკური, თუ საზოგადოებრივი, დადებითი შეფასებებია. ის საკმაოდ ძლიერი და სერიოზული პოლიტიკოსია, რომლის უნარები და გამოცდილება ქვეყანას სადაც არ უნდა იყოს, ყოველთვის სჭირდება. მეორე საკითხია, რამდენად შეძლებს ის ძლიერი და ქმედითი პოლიტიკური ძალის შექმნას, რომელიც ქვეყანაში გარკვეული ძვრების შეტანას მოახერხებს.

ჯერჯერობით ამის თქმის საშუალებას არაფერი გვაძლევს, თუმცა დაველოდოთ პროცესების განვითარებას, ამ ქვეყანაში გამორიცხული უკვე აღარაფერია. სამწუხაროდ, პოლიტიკაში ხდება ხოლმე, რომ პარტიაში სხვადასხვა ფრთას შორის განხეთქილებებია და მათი შეთანხმება ვეღარ ხერხდება. ასეთ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, სჯობს, რომ ჯგუფები გაიყოს და ყველა თავის გზაზე წავიდეს. თუმცა, მგონია, რომ საარჩევნო პროცესის დასრულებას და მთავრობის დაკომპლექტებას უნდა დალოდებოდნენ. აუცილებელი არ იყო, რომ ასეთი იმპულსური გადაწყვეტილება მიეღოთ. ახლა ამ აჟიოტაჟის დროს, მათ წასვლას საზოგადოების მხრიდან სხვადასხვა სახის ინტერპრეტაცია მიეცა.

- გამოითქვა ვარაუდი, რომ შესაძლოა, პრეზიდენტ გიორგი მარგველაშვილისა და დავით უსუფაშვილის გაერთიანება მოხდეს და ერთობლივი პარტია შექმნან. თქვენ ეს რამდენად რეალურად მიგაჩნიათ?

- გამორიცხვით არაფერს არ გამოვრიცხავ, მით უმეტეს, ამ სიტუაციაში, რაშიც ახლა ხელისუფლება იმყოფება. თუ პროცესებში ქუჩა ჩაერთო და რისი ალბათობაც დიდია, არათუ ასეთ თანამშრომლობას, საერთოდ დიდ ოპოზიციურ გაერთიანებასაც არ გამოვრიცხავ.

ისეთს, როგორიც ეს 2007 – დან 2011 წლამდე ფუნქციონირებდა, რომელმაც ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკაში შემოსვლის ნიადაგი მოამზადა. სწორედ ასეთმა გაერთიანებამ შეძლო, რომ მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლების მორყევა მოხდა, რამაც თავის მხრივ ივანიშვილს პოლიტიკაში თავისუფლად შემოსვლის საშუალება მისცა. ამიტომაც, როდესაც პოლიტიკურ გაერთიანებაზე ვსაუბრობთ, აუცილებლად უნდა გავითვალსიწინოთ, თუ პოლიტიკური პროცესები საით და როგორ წარიმართება.

- ბიძინა ივანიშვილმა არჩევნებამდე მედიასთან შეხვედრისას განაცხადა, რომ “თავისუფალი დემოკრატები” მას ირაკლი ალასანიას გარეშე ესიმპათიურება და ასევე დავით უსუფაშვილზე ამბობდა, რომ ის “რესპუბლიკური” პარტიის გარეშე უფრო სიმპათიური პოლიტიკოსია. როგორ ფიქრობთ, ამ პარტიებში მიმდინარე პროცესები მხოლოდ არჩევნების შედეგების გამო ხდება?

- “თავისუფალი დემოკრატები” ჩემთვისაც საკმაოდ კარგი პარტია იყო და მათ მიმართ სიმპათიები გამაჩნდა, თუმცა მოხდა ისე, რომ მათ პარტიიდან წასვლის გადაწყვეტილება მიიღეს, ეს კი ქვეყნისთვის და “თავსუფალი დემოკრატებისთვის” საკმაოდ დიდი დანაკლისია. ახლა რას ვიზამთ, ადამიანები მოდიან და მიდიან. “ქართულ ოცნებას” კადრების დეფიციტი აქვს და მერე რა მოხდა, რომ ამ ადამიანებმა სახელმწიფოს სამსახურში თავისი პროფესიული საქმიანობა განახორციელონ. ალბათ ივანიშვილსაც ეს ჯგუფი, რომელმაც პარტია დატოვა, ამიტომ მოსწონდა. ამაში, სიმართლე გითხრათ, ცუდს ვერაფერს ვერ ვხედავ. სხვა საკითხია, მათ ეს გადაწყვეტილება რამდენად სწორ დროს შეარჩიეს. “რესპუბლიკელების” მსგავსად, მიმაჩნია, რომ ჯერ მოვლენების განვითარებას უნდა დალოდებოდნენ. ახლა კი საზოგადოების თვალში ცუდად ჩანს. რაც მთავარია, “თავისუფალი დემოკრატების” ელექტორატი ძალიან გულგატეხილი იქნება.

- რას იტყვით ე.წ. ლიბერალური და დასავლური ღირებულებების მქონე პოლიტიკური ძალების დაშლასა და დაქსაქსვაზე. ვნახეთ, რომ არჩევნების შემდეგ, მათი პოლიტიკიდან გამიჯვნა ხდება. როგორ ფიქრობთ, რა ხდება და არის თუ არა ეს ხელოვნურად გამოწვეული პროცესი?

- როგორ შეიძლება შენი პოლიტიკური ოპონენტი აიძულო, რომ შენ მიმართ შემწყნარებელი იყოს. რა თქმა უნდა, ბიძინა ივანიშვილი და მისი პოლიტიკური გუნდი შეეცდება, რომ ხელში მონოპოლიები აიღოს. ეს ხომ აქსიომაა. ახლა ოპოზიციას თუ აქვს იმის უნარი, ნიჭი და სტრატეგია, ისე უნდა გააკეთონ, რომ ივანიშვილის ნება-სურვილზე არ იყვნენ დამოკიდებული, ოპოზიციური პარტიები დაქსაქსული იქნება თუ არა.

პოლიტიკოსებისგან ძალიან უცნაური განცხადებები ისმის, ერთ-ერთი პარტიის წევრები ამბობდნენ, კომისიის წევრები “ოცნებამ” მოისყიდა და მათ სასარგებლოდ მუშაობენო. შე კაი ადამიანო, ისეთი ხალხი შეარჩიე, რომ ასე ადვილად არ იყიდებოდნენ, ეს ხომ მაინც მათ ხელში იყო? რა თქმა უნდა, პოლიტიკაში ბრძოლის დადგენილი წესები არ არსებობს. ყველა იმ იარაღით იბრძვის, რაც აქვს. ივანიშვილს ჰქონდა ეს ბერკეტები და გამოიყენა. მათ ეს ხომ უნდა გაეთვალათ?

- რა უნდა გააკეთოს ახლა ოპოზიციამ იმისთვის, რომ არჩევნების შემდეგ ჩავარდნილი დეპრესიული მდგომარეობიდან გამოსვლა შეძლოს და ხელისუფლების ოპონირება განახორციელოს?

- ახლა ოპოზიცია ისეთ სიტუაციაშია, ხელისუფლებას ვერც ვერაფერს ვერ უზამს, ახლა ხელისუფლების კეთილ ნებაზეა დამოკიდებული. პირველ რიგში ოპოზიციამ ის უნდა გააკეთოს, რომ გააანალიზოს, რა მოხდა ამ არჩევნებზე. ყველა ვაღიარებდით, რომ იყო 5-6 პარტია, რომელსაც საარჩევნო ბარიერი უნდა გადაელახა. შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ ივანიშვილმა კანონი დაარღვია, არჩევნები ქართული რეალობიდან გამომდინარე ნორმალურ ვითარებაში ჩატარდა. ივანიშვილი ვიღაცას რომ აკრიტიკებდა, ამას ხომ ვერ აუკრძალავდნენ? ამიტომ ანალიზი ყველა მიმართულებით უნდა ჩატარდეს. ოპოზიცია წაგებას, თავის გარეთ კი არა, შიგნით უნდა ეძებდეს. შეიძლება ამაზე საჯაროდ არ საუბრობდე, მაგრამ თავად ხომ უნდა დაწერონ და გააანალიზონ, სინამდვილეში რა მოხდა?! საზოგადოება მათ რატომ არ ენდო? შეეცადონ, რომ საკუთარი თავის მიმართ ობიექტურები იყვნენ.

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

„ოცნება“ ძველი სახეების ჩანაცვლებას იწყებს

ვინ იქნება პარლამენტის ახალი თავმჯდომარე

თიკო ოსმანოვა

საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობა შესაძლოა, ირაკლი კობახიძემ დაიკავოს. “2030″-ის ინფორმაციით, პოლიტიკური გადაწყვეტილება “ქართულ ოცნებაში” უკვე მიღებულია. სახელისუფლებო პარტიის გადაწყვეტილებას იწონებენ პოლიტოლოგები, თავად ირაკლი კობახიძე კი ამ საკითხზე კომენტარის გაკეთებისგან თავს იკავებს. აღსანიშნავია, რომ პარლამენტის პირველი სხდომა 19 ნოემბრამდე უნდა გაიმართოს. ამასთან დაკავშირებით პარლამენტის რეგლამენტში ნათქვამია, რომ ახალარჩეული პარლამენტის პირველი სხდომა ცენტრალური საარჩევნო კომისიის მიერ პარლამენტის არჩევნების საბოლოო შედეგების შემაჯამებელი ოქმის გამოქვეყნების შემდეგ იმართება – არჩევნების მეორე ტურის კენჭისყრის დღიდან, 20 დღის განმავლობაში.

ახალარჩეული პარლამენტის პირველი სხდომის დღეს პრეზიდენტი ნიშნავს. ასევე პრეზიდენტი ხსნის ახალარჩეული პარლამენტის პირველ სხდომას. პარლამენტი პირველივე სხდომაზე აირჩევს პარლამენტის თავმჯდომარესა და ვიცე-სპიკერებს, ასევე დააკომპლექტებს კომიტეტებს და აირჩევს მათ თავმჯდომარეებს.

ახალი მოწვევის პარლამენტის პირველი სხდომა, პარლამენტის თავმჯდომარის არჩევამდე, უხუცესმა დეპუტატმა უნდა წაიყვანოს. მე-9 მოწვევის პარლამენტის შემადგენლობაში ასაკით ყველაზე უფროსი დეპუტატი “ქართული ოცნების” სიით არჩეული რევაზ არველაძეა, რომელიც 75 წლისაა. რეგლამენტის გათვალისწინებით, ახალარჩეული პარლამენტის პირველ სხდომას პრეზიდენტი ხსნის, რის შემდეგაც სიტყვას აძლევს პარლამენტის უხუცეს წევრს, რომელიც პარლამენტის თავმჯდომარის არჩევამდე, ახალარჩეული პარლამენტის პირველ სხდომას უძღვება.

პარლამენტის ახალი თავმჯდომარეს დეპუტატები ფარული კენჭისყრით, პარლამენტის წევრთაგან ირჩევს. არჩეულად ჩაითვლება კანდიდატი, რომელსაც მხარს დაუჭერს პარლამენტის სრული შემადგენლობის უმრავლესობა – 76 ხმა. არსებული ინფორმაციით, “ოცნებაში” ამ საკითხზე უკვე იმსჯელეს და გია ვოლსკისა და ირაკლი კობახიძეს შორის არჩევანი “ოცნების” აღმასრულებელ მდივან ირაკლი კობახიძეზე შეაჩერეს. თუმცა საპარალმენტო უმრავლესობაში ამ ინფორმაციას ოფიციალურად ჯერ არ ადასტურებენ.

როგორც პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილე მანანა კობახიძე აცხადებს, ამ საკითხის განხილვა პოლიტსაბჭოზე უნდა მოხდეს, რაც ჯერ არ ყოფილა.

“ჯერჯერობით ახალი უმრავლესობის ფორმატში ასეთი გადაწყვეტილება მიღებული არ არის. რამე გადაწყვეტილება საპარლამენტო თანამდებობებთან დაკავშირებით მიღებული არ არის. ამას სჭირდება შესაბამისი პროცედურები. ჯერ, რა თქმა უნდა, პოლიტსაბჭოში უნდა განვიხილოთ ეს საკითხი და შემდეგ საპარლამენტო უმრავლესობა განიხილავს ამ კანდიდატურას”, – აღნიშნა პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა მანანა კობახიძემ. იგი ამბობს, რომ საპარლამენტო თანამდებობებთან დაკავშირებით გუნდში მსჯელობა არ ყოფილა.

“დღემდე არ ყოფილა მსჯელობა, ვინაიდან ყველანი საარჩევნო პროცესში ვიყავით ჩართული. ჩვენი ამოცანა მეორე ტურში დამაჯერებელი გამარჯვება იყო. თანამდებობები მეორე ეტაპია. ვერც იმას დაგიდასტურებთ, რომ ერთ-ერთ კანდიდატურად ირაკლი კობახიძე სახელდება. გამორიცხული არაფერია, მაგრამ იმისათვის, რომ განხილვა შედგეს, პოლიტსაბჭოს შეკრებაა საჭირო. თუმცა, ვიმეორებ, არანაირი გადაწყვეტილება არ არის მიღებული”, – განუცხადა “აიპრესს” მანანა კობახიძემ.

“ქართული ოცნების” გამარჯვებული მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატი ილია წულაია კი მიიჩნევს, რომ თუ პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძე გახდება, ის კარგად გაართმევს თავს მოვალეობებს. მისივე თქმით, ამ და სხვა საკითხებზე გუნდი იმსჯელებს და გადაწყვეტილება ამის შემდეგ გახდება საზოგადოებისთვის ცნობილი.

“თუ ირაკლი კობახიძე იქნება პარლამენტის თავმჯდომარე, ის ძალიან კარგად გაართმევს თავს ამ მოვალეობას, თუმცა ამაზე გუნდი იმსჯელებს. დღეს მოვიპოვეთ შესაძლებლობა, რომ მივიღოთ ამასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილება და უახლოეს დღეებში გახდება ცნობილი”, – განაცხადა ილია წულაიამ. მისივე თქმით, “ქართულ ოცნებაში” ახალი სახეების შესვლა იყო მნიშვნელოვანი, იმიტომ, რომ “ის ძალიან ამბიციური საარჩევნო პროგრამა, რაც დადეს, განხორციელდეს”.

თავად “ქართული ოცნების” აღმასრულებელი მდივანი ირაკლი კობახიძე პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზე მისი კანდიდატურის შესაძლო წარდგენასთან დაკავშირებით არსებულ ინფორმაციაზე განმარტებების გაკეთებისგან თავს იკავებს. გუშინ “რეზონანსი” მთელი დღის განმავლობაში შეეცადა მასთან დაკავშირებას, თუმცა უშედოგოდ, მან ჩვენს სატელეფონო ზარებს არც ამჯერად უპასუხა.

მმართველი პარტიის გადაწყვეტილებას იწონებენ პოლიტოლოგები. რამაზ საყვარელიძის თქმით, კობახიძის პოლიტოკური ზრდისთვის ეს გადაწყვეტილება ურიგო არ იქნება.

“ფაქტია, ბოლო პერიოდში მისმა აქტიურობამ ის პატივსაცემ პოლიტიკურ ფიგურად წამოწია. ჩემი აზრით, შემდეგი პოლიტიკური ზრდისთვის ურიგო არ იქნება თანამდებობა, რომელიც პასუხისმგებლობას დააკისრებს. თავიდან, არც უსუფაშვილი იყო გამოკვეთილი სახე და პოზიტიური ადამიანი, სანამ თავმჯდომარე გახდებოდა. დანიშვნის შემდეგ გამოვლინდა მისი პოლიტიკური პოტენციალი. აქაც, მე მგონი, ხელს არაფერი უშლის, თუ ამავე პერსპექტივით ირაკლი კობახიძე დაინიშნება. ბოლოს და ბოლოს, პარტიასაც ახალი ძლიერი ფიგურა ეყოლება თავის რესურსებში”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას რამაზ საყვარელიძე.

“რეზონანსის” კითხვაზე, რატომ არ შეაჩერეს არჩევანი ვოლსკიზე, რომელიც ასევე განიხილებოდა, იგი გვპასუხობს: “გააჩნია სტრატეგიას, ვოლსკი გამოცდილი პოლიტიკოსია, მაგრამ თუ ახალი კადრების წინ წამოწევაა გამიზნული, მაშინ კობახიძის ფიგურა ამ სტრატეგიისთვის, ალბათ, უფრო ხელსაყრელი იქნება. “მაგრამ იქნება თუ არა უსუფაშვილის კარგი შემცვლელი, არ ვიცი, შორიდან დანამდვილებით ვერაფერს ვიტყვი. რატომღაც მეჩვენება, რომ ასეთ დანიშვნაში პერსპექტივა არის. მერე როგორი იქნება, ჩაანაცვლებს თუ არა უსუფაშვილს, არ ვიცი, შეიძლება არც ჩაანაცვლოს, ახალი რამ შემატოს ამ თანამდებობას ისევე, როგორც უსუფაშვილმა თავის დროზე არავინ არ ჩაანაცვლა და თავისი ხელწერა შეიტანა”, – გვითხრა პოლიტოლოგმა.

“ოცნების” გადაწყვეტილებას იწონებს კიდევ ერთი პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძე: „სხვებთან შედარებით ეს კანდიდატურა მისაღებია. კობახიძე კარგი კადრია მე მგონი, იგი “ქართული ოცნების” საუკეთესო აღმოჩენაა. უბრალოდ კობახიძესთან პატარა რისკია – მისი კარიერული წინსვლის პერსპექტივაში. ახალგაზრდა კაცზე ამხელა ტვირთის აკიდება შესაძლოა, ცუდად აისახოს მასზე. ქართული პოლიტიკაში არის ამის ცუდი გამოციდილება. თავის დროზე შევარდნაძემ ასე დაღუპა ჭკუასელი, 24 წლის ახალგაზრდა ჯერ გურიის გუბერნატორად, მერე ფინანსთა მინისტრად დანიშნა და ახლა უკვე აღარავინ იცის, სად არის. არადა, მისგან ბრწყინვალე პოლიტიკოსი დადგებოდა”, – უთხრა ცოტა ხნის წინ “რეზონანსს” სოსო ცინცაძემ. მისივე თქმით, კობახიძემ უკვე გამოავლინა კარგი თვისებები.

“ვინაიდან, პოლიტიკაში კობახიძე ახლა გამოჩნდა, ვფიქრობ, მას აირჩევენ. ერთი ის არის, რომ ამ ადამიანს ნაკლები გამოცდილება აქვს. ეს ძალზე სერიოზული გამოცდა იქნება მისთვის. როგორც ჩანს, ძველი, აქტიური სახეების დრო წავიდა და ეს კარგია. ვფიქრობ, იგი დავით უსუფაშვილის სტილში იმუშავებს, ეცდება, მუხლზე გადატეხვის ნაცვლად რბილი ძალის გამოყენებით მიუდგება თავის კოლეგებს. კობახიძემ უკვე გამოავლინა კარგი თვისებები, ემოციებს არ აჰყვება, მუდამ გაწონასწორებულია, ზომიერად თავშეკავებულია და რაც მთავარია, საკუთარი ძალის რწმენა გააჩნია”, – გვითხრა სოსო ცინცაძემ.

ირაკლი კობახიძე “ქართული ოცნების” ახალი სახე და საარჩევნო სიის მესამე ნომერია. მას შემდეგ, რაც გიორგი კვირიკაშვილი და კახა კალაძე აღმასრულებელ ხელისუფლებას დაუბრუნდებიან, სიის ლიდერად რჩება. გიორგი ვოლსკი კი მერვე მოწვევის პარლამენტის წევრია, 2012 წლამდე სამოქალაქო სექტორში მოღვაწეობდა.

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

სიმონ ნოზაძე – კაცი, რომელმაც „ოცნება“ დაამარცხა

0,78%-იანი პარტიის კანდიდატმა 61,55%-ით გაიმარჯვა

ნინო ქეთელაური

ხაშურში “თოფაძე-მრეწველების” მაჟორიტარობის კანდიდატმა სიმონ ნოზაძემ დამაჯერებელი უპირატესობით გაიმარჯვა. იმ ფონზე, როდესაც არჩევნების პირველ ტურში მისმა პარტიამ ხმების მხოლოდ 0,78% მიიღო, თავად 61,55%-ით “ქართული ოცნების” კანდიდატი დაამარცხა. როგორც ნოზაძე აცხადებს, “ხაშურმა დეპუტატის სახე შექმნა, უარი უთხრა მმართველ პარტიას და სასურველი კანდიდატი გაიყვანა”.

“მე დიდი ხანი ვფიქრობდი ამაზე და მოსახლეობის განწყობაც შესწავლილი მქონდა. დაახლოებით ერთი წლის წინ გადავწყვიტე, რომ კენჭს ვიყრიდი. იმ მომენტისთვის ვმუშაობდი ძალიან კარგ თანამდებობაზე, სახელმწიფო დაცვის სპეცსამსახურში გენერალ-ლეინტენანტი ვიყავი და ჩემმა გარემოცვამ იცოდა ჩემი გადაწვეტილების შესახებ. დარწმუნებული ვიყავი, რომ გავიმარჯვებდი და ამიტომაც წამოვედი ასეთი კარგი თანამდებობიდან. ჩემთვის ეს არ ყოფილა ავანტიურისტული ნაბიჯი, რომ – ან გავიმარჯვებ, ან არა. პრაქტიკულად ყველა შესაძლო ვარიანტი განვიხილე, რას შეეძლო ხელი შეშლა, პლუსები-მინუსები სათანადოდ შევაფასე და ეს კონკრეტული შედეგიც მივიღე. სიმართლე გითხრათ, მე იმასაც არ გამოვრიცხავდი, რომ პირველივე ტურში გავიმარჯვებდი”, – ამბობს სიმონ ნოზაძე “რეზონანსთან” საუბრისას და განმარტავს, რომ პარლამენტში იმ პარტიასთან ითანამშრომლებს, რომელთანაც კონკრეტული თემის ფარგებლში ინტერესთა თანხვედრა ექნება. ჩემი ხასიათი მაძლევს იმის საშუალებას, რომ ვიყო “მრეწველების” წარმომადგენელი დამოუკიდებლი დეპუტატი პარლამენტში. ამიტომ, მე თემატურად ვითანამშრომლებ ყველა პარტიასთან, როგორც მმართველთან, ისე ორივე ოპოზიციურ პარტიასთან. საკითხები, რომელიც სწორად იქნება წარმოდგენილი, მე ვფიქრობ, უმრავლესობიდან მხარდაჭერას მოიპოვებს და მათი მხრიდან რა საკითხებიც იქნება წარმოდგენილი, ისევე, როგორც ოპოზიციის მხრიდან, მე მათ განხილვაშიც აქტიურ მონაწილეობას მივიღებ”, – აცხადებს სიმონ ნოზაძე და “რეზონანსთან” იმ საკითხებს აანონსებს, რომლების წამოყენებასაც პარლამენტში აპირებს.

“გამორიცხული არ არის, რომ ჩემი ერთ-ერთი ინიციატივა კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ კანონში ცვლილებების შეტანა იყოს. ასევე, განათლების ზოგიერთ საკითხზეც წამოვჭრა ჩემი პოზიცია. უფრო სწორად, მე ეს თემები უკვე განვიხილე გოგი თოფაძესა და ზურაბ ტყემალაძესთან ერთად და გადავწყვიტეთ, რომ არჩვენების შემდეგ ამას ისევ მივუბრუნდებოდით. ახლა მოვიფიქრებთ ყველაფერს, რა ფორმატით შეიძლება ამის განხილვა და ვნახოთ, როგორი იქნება კონკრეტული სიტუაცია, იმის მიხედვით ვიმოქმედებთ. თუ საჭიროა, საკანონმდებლო ინიციატივის უფლებასაც გამოვიყენებ”, – ამბობს სიმონ ნოზაძე.

ანალიტიკოსი არჩილ გამზარდია “რეზონანსთან” საუბრისას აღნიშნავს, რომ მაჟორიტარულ არჩევნებში კანიდიდატის გამარჯვება იმაზეა დამოკიდებული, ვის უფრო დადებითი გავლენა ჰქონდა თავის კონკრეტულ ოლქში და ვინ უფრო მეტად დაიხარჯა.

“ეს დამოკიდებულია იმაზე, კონკრეტულ სუბიექტს ადგილზე რამდენად დიდი გავლენა, მეტი ურთიერთობა ჰქონდა. საარჩევნო კამპანიაში ვინ უფრო მეტი შრომა და ფული ჩადო, რომ ამომრჩეველი მიეზიდა. თორემ აქ პარტიულ ნიშანს მნიშვნელობა არ აქვს. ჩვენ ვნახეთ, რომ “ქართული ოცნების” არაერთი კანდიდატი იყო, რომლებიც თავის დროზე “ნაციონალური მოძრაობის” კვოტით იყრიდნენ კენჭს. საერთო ჯამში, ეს განაპირობა არა პარტიულმა ფაქტორმა, არამედ კონკრეტული სუბიექტის გავლენებმა და შესაძლებლობებმა კონკრეტულ ოლქში”, – ამბობს არჩილ გამზარდია, რომელიც აღნიშნავს, რომ ერთი კანდიდატის პარლამენტში მუშაობა სულაც არ ნიშნავს, რომ მას არაფრის გაკეთება შეუძლია.

“ამ შემთხვევაში, არა მგონია, რომ დამოუკიდებლობა განსაკუთრებული ინტერესის საგანი იყოს. “მრეწველები” 3-4 კაცითაც, რომ შესულიყვნენ, “ქართულ ოცნებასთან” მიმართებით განსაკუთრებული დამოუკიდებლობისა და ცალკე კუნძულზე ყოფნის მოტივაცია არ ექნებოდათ. პირიქით, არსებობენ კონკრეტული ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ, რომ იქ თავისი საქმიანობის კედელი იყვნენ და უბრალოდ თვითონ გამოიყენონ ეს შესაძლებლობები. საერთოდ, სუბიექტს გააჩნია, მაგალითად, ჩვენ მოგვწონდა თუ არა ალეკო ელისაშვილი, ეს სხვა თემაა, მაგრამ ის კონკრეტული ადამიანი იყო, რომელიც მარტო აქტიურობდა. მე არ ვაფასებ მისი აქტიურობის ხარისხს, მაგრამ ერთ ადამიანსაც შეუძლია, გარკვეულ პროცესებს ხელი შეუწყოს, მოვლენა ან დიალოგის თემა შექმნას. როდესაც ერთი ადამიანია პარლამენტის წევრი, აქვს ტრიბუნა და გარკვეული სტატუსი, არ ნიშნავს, რომ არაფერი შეუძლია. მაგრამ კონკრეტულ შემთხვევაში არა მგონია, რომ ამის მოტივაცია ჰქონდეს “მრეწველების” კანდიდატს. შეიძლება ვცდები კიდეც”, – ამბობს ანალიტიკოსი.

არჩილ გამზარდია “რეზონანსთან” საუბრისას “მრეწველების” კანდიდატის საპარლამენტო საქმიანობის შესაძლო ვარიანტებსაც განიხილავს. “ის შეიძლება სამომავლოდ რომელიმე პარტიაში ინტეგრირდეს კიდეც. ჩვენ ამის გამოცდილებაც გვაქვს. გახსოვთ, რომ ადგილობრივ არჩევნებში, როდესაც “პატრიოტთა ალიანსის” კანდიდატმა გაიმარჯვა, ის გავიდა “პატრიოტთა ალიანსიდან”. ამ შემთხვევაშიც არის ეს ვერსია. შეიძლება პირიქით, საკმაოდ აქტიურიც იყოს და საზოგადოებრივ თემებზე იმუშაოს. კონკრეტულ სუბექტს იმდენად კარგად არ ვიცნობ, რომ ვიცოდე, რამდენად დაინტერესებულია პოლიტიკური ცხოვრებით, აპირებს თუ არა პოლიტიკურ კარიერას. ჩვენ გვახოვს ისეთებიც, ვინც 4-5 მოწვევის პარლამენტში იყვნენ და მათი ხმა არავის გაუგონია. შესაძლოა ამ სუბიექტს განვითარების პერსპექტივა ჰქონდეს კიდეც, ან მშვიდად, უმნიშვნელოდ დაასრულოს 5-წლიანი ციკლი. ან საერთოდაც გადავიდეს “ქართულ ოცნებაში”. გააჩნია კონკრეტულად რა ინტერესები ამოძრავებს”, – ამბობს არჩილ გამზარდია.

———————-

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ამ არჩევნებზე ოპოზიცია ისეთი სუსტი იყო, როგორც არასდროს“ // „ნაციონალებმა ვერც ერთი მანდატი რომ ვერ აიღეს, არ გამკვირვებია“

პოლიტოლოგი რამაზ საყვარელიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ არჩევნების მეორე ტურში განვითარებული მოვლენები კანონზომიერი იყო.

- ბატონო რამაზ, როგორი სტრატეგიით წავა ხელისუფლება? საკონსტიტუციო უმრავლესობა, როგორც პრემიერი ამბობს, მათ ხელში მართლაც იქნება რეფორმების განხორციელებისთვის საჭირო ინსტრუმენტი თუ ძალაუფლების უზურპირების გზა?

- ხელისუფლებას და არა მხოლოდ ხელისუფლებას, მთელ ქვეყანას წინ აქვს თვალნათელი მაგალითი ძალაუფლების უზურპირების, ვგულისხმობ ნაციონალური მოძრაობის მიერ თავის დროზე აღებულ საკონსტიტუციო უმრავლესობას. შემდეგ როგორ განვითარდა მოვლენები, როგორ მოახდინეს ძალაუფლების უზურპირება, ეს ყველამ კარგად ვნახეთ. „ქართულ ოცნებას“ მუდამ უნდა ახსოვდეს, რა მოჰყვება ხოლმე ძალაუფლების უზურპირებას. სწორედ ძალაუფლების უზურპირებას გადაყვა ნაციონალური მოძრაობა. დღეს პარტიის ლიდერთა ნახევარი ან ციხეშია, ან ძებნილია და ქვეყანაში ვერ შემოდის. ამიტომ ვფიქრობ, ამ ხელისუფლებამ, ისე, როგორც სხვამ არავინ, კარგად იცის, რა მოჰყვება ხოლმე ძალაუფლების უზურპირებას.

- ამდენად, თქვენ საშიშროებას ვერ ხედავთ?

- საშიშროება ყოველთვის არის, მაგრამ მე მეეჭვება, „ქართული ოცნების“, ბიძინა ივანიშვილის მიერ განვლილი გზიდან გამომდინარე, ამაზე წავიდეს ახალი ხელისუფლება. ეს ნიშანი მათ არ აქვთ.

- თავის დროზე მიხეილ სააკაშვილმაც განაცხადა, რომ საკონსტიტუციო უმრავლესობა მას რეფორმების დასაჩქარებლად სჭირდებოდა...

- დიახ, გეთანხმებით, სწორედ ასეთი განცხადება გააკეთა, მაგრამ შემდეგ ჩვენ სრულიად საპირისპირო რამ ვნახეთ და ამ შედეგებს დღეს იმკის არა მხოლოდ სააკაშვილი, მთელი ქვეყანა და პარტიაც.

- პრემიერმა კვირიკაშვილმა აღნიშნა, რომ დიდი აჟიოტაჟია ატეხილი ამ საკითხზე, არადა ეს ნიშნავს კიდევ უფრო მეტ პასუხისმგებლობას. ფიქრობთ, რომ საკონსტიტუციო უმრავლესობის მოპოვების პასუხისმგებლობა გაცნობიერებულია?

- ალბათ გაცნობიერებულია, რადგან გიორგი კვირიკაშვილმა ეს განცხადება გააკეთა. სავარაუდოა, რომ საკონსტიტუციო უმრავლესობას ხელისუფლება გამოიყენებს იმ რეფორმების პაკეტის განსახორციელებლად, რომელსაც სჭირდება საკონსტიტუციო უმრავლესობით გატანა და ოთხი წლის შემდეგ ეცდება, რომ ამომრჩეველს ერთგვარი ანგარიში ჩააბაროს.

- სამინისტროების ოპტიმიზაცია უკვე დაანონსდა, მაგალითად, დიასპორის სამინისტრო საგარეო საქმეთა სამინისტროს შეუერთდება, როგორც ერთ-ერთი სამსახური. მობილური მთავრობა უფრო მეტ საქმეს გააკეთებს და ნაკლებ ხარჯიანიც იქნება თუ პირიქით, ახლა არ არის სამინისტროების შემცირების დრო?

- აუცილებელია, კომპაქტური, კარგად მომუშავე მთავრობა შექმნას ახალმა ხელისუფლებამ. თუმცა, რა სტრატეგია ჩაიდება ოპტიმიზაციაში, ეს არის მნიშვნელოვანი. დიასპორის სამინისტრო თავის დროზე გაჩნდა სწორედ იმიტომ, რომ გამოგვეყენებინა ჩვენი უცხოეთში მცხოვრები თანამემამულეების რესურსი. რამდენად იქნა გამოყენებული, ეს მეორე საკითხია. აუცილებელია, რომ მოქალაქეებმა იგრძნონ, რომ რაღაც ქმედითს აკეთებს ხელისუფლება, რომ რაც შეიძლება მეტი ეკონომიისკენ მიდის და არ აპირებს მის ხარჯზე ცხოვრებას. ჩვენნაირი პატარა ქვეყნისთვის ამდენი სამინისტრო, უბრალოდ, არ არის საჭირო.

- მმართველობის სფეროში სტრატეგიის შეცვლა არის საჭირო?

- არის საჭირო, რადგან მოსახლეობა თუკი კრიტიკულია ხელისუფლების მიმართ და ფაქტია, რომ კრიტიკულია, ამ კრიტიკული მასის ჩამოყალიბებაში ძირითად როლს თამაშობს აღმასრულებელი ხელისუფლება და ადგილობრივი თვითმმართველობა. რაც შეეხება პარლამენტს, მას მოსახლეობა უყურებს, როგორც სანახაობას და არა, როგორც მის ბედ-იღბალზე მზრუნველს. ამიტომ გარდაუვლად უნდა შეცვალოს მმართველობის სფეროში ახალმა ხელისუფლებამ სტრატეგია. მე აქ არ ვგულისხმობ მხოლოდ საკადრო ცვლილებებს, უფრო ფართო და სისტემურ ცვლილებებზე ვსაუბრობ.

- მაჟორიტარული არჩევნების მეორე ტურში, ნაციონალურ მოძრაობას არც ერთი მანდატი არ მიუღია, არადა პარტია მეორე ადგილზე გავიდა, ეს რაზე მეტყველებს? ნაციონალური მოძრაობა, როგორც პარტია, ინერციით იმარჯვებს და პიროვნებებს, რომლებიც ამომრჩევლის პირისპირ რჩებიან მაჟორიტარულ არჩევნებში, არ აქვთ პოპულარობა?

- ეს ძალიან სერიოზული კითხვაა. რა მოხდა, თუ პარტია მეორე ადგილზე გადის, მაგრამ მისი ვერც ერთი კანდიდატი ვერ იღებს მაჟორიტარულ არჩევნებში ვერც ერთ მანდატს? შეიძლება ეს იყო ერთგვარი კანონზომიერება, მაგრამ ამაზე ასე ცალსახა პასუხი ალბათ რთულია. მე შემიძლია მხოლოდ ჩემი ვარაუდი გაგიზიაროთ, რომელიც არც ერთ კვლევას არ ეყრდნობა. ვფიქრობ, პიროვნების დაპირისპირების მაჩვენებელი საზოგადოებასთან უფრო მაღალია. მათ, როგორც პიროვნებებს, რომელიც უკვე გამოცდილი ჰყავს ხალხს, პოპულარობა არ აქვთ. ისინი უფრო მიუღებლები არიან, ვიდრე, მაგალითად, „ქართული ოცნების“ ნებისმიერი მაჟორიტარი კანდიდატი, რომელიც არ გამოუცდია ამომრჩეველს. ეს შეიძლება იყოს ერთი ფაქტორი. მეორე, ნაციონალური მოძრაობის მეორე ადგილზე გასვლა პროპორციულ არჩევნებში, მე არ მგონია, რომ საზოგადოების გულწრფელი არჩევანი იყოს.

- რას გულისხმობთ?

- არ გამოვრიცხავ, რომ გარკვეულ ეშმაკობებს ჰქონდა ადგილი ნაციონალური მოძრაობის მხრიდან. საუბარია ათასობით ბიულეტენის გაბათილებაზე, საარჩევნო კომისიის წევრების დაბალ კვალიფიკაციაზე და ა.შ. თუმცა, ისევ თქვენს კითხვას რომ დავუბრუნდე, ეს სერიოზული საკითხია და არ იქნება ურიგო, ამაზე სერიოზული დისკუსია იყოს. იმას, რომ მათ ვერც ერთ მაჟორიტარულ ოლქში ვერც ერთი მანდატი ვერ აიღეს, ჩემში გაკვირვება არ გამოუწვევია, რადგან მათდამი გაღიზიანება ძალიან დიდია და მათ არაფერი გაუკეთებიათ იმისთვის, რომ ეს დაეცხროთ.

- მიხეილ სააკაშვილმა განაცხადა, რომ თავზე ნაცრის დაყრის დრო დასრულდა და გადაჯგუფებებს, ახალი ბრძოლის ეტაპის დაწყებას აანონსებს. ეს მხოლოდ სიტყვებია, როგორც „გადმოვცურავ ზღვას“ თუ რეალურად ნაციონალური მოძრაობა 2020 წლისთვის იწყებს მზადებას?

- ნაციონალურ მოძრაობაში ჯერ ყველაფერი ბოლომდე გარკვეული არ არის. არ არის გარკვეული, ნაციონალურ მოძრაობას კიდევ ვინ გამოეყოფა, როგორი იქნება მიხეილ სააკაშვილის მომავალი, რას აპირებს ის. ასევე საინტერესოა, როგორი იქნება ნაციონალური მოძრაობის იმ ფრთის სტრატეგია, რომელიც პარლამენტში შედის. რაც შეეხება იმას, იწყებს თუ არა მზადებას 2020 წლისთვის, ამ კითხვაზე კლასიკური პასუხი ასეთია – ნებისმიერი პარტია არჩევნების მეორე დღიდან იწყებს მომავალი არჩევნებისთვის მზადებას. ისე, ყველაზე მისაღები იქნებოდა, ნაციონალურ მოძრაობას თავზე ნაცრის დაყრით რომ დაეწყო. ცხადია. ვგულისხმობ მონანიებას, შეცდომების აღიარებას. ბევრად სხვა შედეგი ექნებოდათ, მაგრამ ამ გზით არ წავიდნენ. პირიქით, მეტი აგრესიულობა, მეტი დაპირისპირება საზოგადოებასთან მათ შედეგებს არ მოუტანს.

- თუმცა, ისინი კვლავ მთავარ ოპოზიციურ ძალად რჩებიან და პარლამენტის ტრიბუნაც აქვთ...

- ეს მხოლოდ იმიტომ, რომ რეალური ალტერნატივა ვერ შექმნა დანარჩენმა ოპოზიციამ, ოპოზიციური სპექტრი ამ არჩევნებზე ისეთი სუსტი იყო, როგორც არასდროს. თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ 2020 წლისთვის კვლავ მეორე ძალა იქნება ნაციონალური მოძრაობა. 2020 წლისთვის ალბათ ახალი პოლიტიკური ძალები, ახალი პოლიტიკოსები, ყოველ შემთხვევაში განახლებული ძალები გამოჩნდებიან ასპარეზზე.

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „ცეზარ ჩოჩელს სახელმწიფო სტრუქტურებში მომუშავე ხალხი ღიად უჭერდა მხარს“ // „მცხეთაში თავი ოპოზიციაში მეგონა“

გაყალბდა თუ არა არჩევნები, რატომ პასიურობდა ამომრჩეველი, როგორ უნდა უშველონ გაუპატიურებულ კონსტიტუციას? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ „ქართული ოცნების“ ერთ-ერთი ლიდერი კარლო კოპალიანი ესაუბრება.

- 2008 წლის არჩევნებზე ოპოზიციონერმა კანდიდატებმა გამარჯვება მხოლოდ ორ ოლქში მოიპოვეს, ერთ-ერთი მათგანი თქვენ იყავით. მაშინ ეს ფაქტი არადემოკრატიულობის გამოვლინებად შეფასდა. 2016 წლის არჩევნებზეც მხოლოდ ორ ოლქში მოიპოვეს გამარჯვება ოპოზიციონერმა კანდიდატებმა. თქვენი აზრით, უნდა ჩაითვალოს თუ არა ეს არჩევნები დემოკრატიულად?

- 2016 წელს არჩევნები დემოკრატიულად ჩატარდა. არც ის დაგვავიწყდეს, რომ 2008 წელს სულ სხვა სიტუაცია იყო. მაშინ არჩევნები ტოტალურად გაყალბდა. ამ გაყალბებას წინ ათასი უბედურებები უძღოდა წინ, მათ შორის 2007 წლის 7 ნოემბერი. წელს ჩატარებულ არჩევნებს ყველა საერთაშორისო დამკვირვებელი დადებით შეფასებას აძლევს. დადებით შეფასებას იმსახურებს ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებიც. დარწმუნებული ვარ, რომ ასევე დადებით შეფასებას დაიმსახურებს ის ცვლილებები, რომელთაც საკონსტიტუციო უმრავლესობის მეშვეობით გავატარებთ.

- ექსპერტებს კი მიაჩნიათ, რომ საკონსტიტუციო უმრავლესობა სახიფათოა და ამან, შესაძლოა, ბევრი შეცდომა დაგაშვებინოთ...

- ნაციონალების ხელში საკონსტიტუციო უმრავლესობა ნამდვილად სახიფათო იყო. ათასი უბედურება დამართეს ქვეყანას და მის მოსახლეობას. 2008 წელს სრულიად გაუმართლებელი სამხედრო ავანტიურა წამოიწყეს და ტერიტორიები დაგვაკარგვინეს. კარგი დღე არც კონსტიტუციას დააყენეს – დაჭრეს, დაჩეხეს და სააკაშვილს ტანზე ჩოხასავით მოარგეს.

- „ქართული ოცნება“ ვის მოარგებს კონსტიტუციას ტანზე? აქტიურად მიდის საუბრები იმაზე, რომ ბევრი ცვლილება შევა ქვეყნის მთავარ კანონში...

- კონსტიტუციაში ბევრი ცვლილებაა შესატანი. ხმამაღლა შემიძლია ვთქვა, რომ საკონსტიტუციო უმრავლესობის მოპოვება აუცილებელი იყო. შემიძლია სრული პასუხისმგებლობით გითხრათ, რომ ჩვენ კონსტიტუციის საკუთარ თავზე მორგებას არ ვაპირებთ.

- აბა ეს ცვლილებები რას ემსახურება?

- რას ემსახურება და საკანონმდებლო ლაფსუსების და უბედურებების აღმოფხვრას. ნაციონალების წყალობით, კონსტიტუცია ერთ კაცზე და 21 წლის გოგოზე იყო მორგებული. ამ ყველაფერს სჭირდება გადახედვა და რევიზია. გაუპატიურებულ კონსტიტუციას უნდა დაუბრუნდეს ნორმალური სახე.

- გაუპატიურებას არაფერი შველისო და გაუპატიურებულ კონსტიტუციას ეშველება რამე?

- გაუპატიურებულ კონსტიტუციას ეშველება. ქვეყნის მთავარი კანონი უნდა დაემსგავსოს ქვეყნის მთავარ კანონს.

- დაპირებულ სამართლიანობის აღდგენაზე უარს ამბობთ?

- სამართლიანობის აღდგენაზე უარი არასდროს გვითქვამს, ამის გაკეთება მთელი რიგი მიზეზების გამო ვერ მოვახერხეთ და თუ რაიმე დანაშაული მიგვიძღვის ქართველი ხალხის წინაშე, ამ დანაპირების შეუსრულებლობაა. ამის გამო ძალიან ბევრი გვსაყვედურობს და კარგად მესმის ამ ხალხის. ძნელი ასატანია, როცა ხედავ, რომ ქუჩაში დამნაშავეები თავისუფლად დადიან. ჩვენ შეგვეძლო ნაციონალებივით მოვქცეულიყავით და ყველა ციხეში გაგვეშვა, მაგრამ მათგან ხომ უნდა განვსხვავდებოდეთ? დაუსჯელი არავინ დარჩება. ახლო მომავალში უამრავი ახალი გარემოება გამოჩნდება და ყველა მიიღებს იმას, რაც დაიმსახურა.

- მოდით, ისევ არჩევნებს დავუბრუნდეთ. ელოდით, რომ ნაციონალები ასე იოლად შეეგუებოდნენ მარცხს? არჩევნების წინ „ოცნებისგან“ სულ ის გვესმოდა, რომ ისინი არეულობას და სისხლისღვრას აპირებდნენ, მაგრამ მსგავსი არაფერი მომხდარა...

- ვერ გეტყვით, რომ ნაციონალები ასე გულხელდაკრეფილი შეეგუენ წაგებას. ბოლო ერთი კვირის მანძილზე მე მცხეთაში ვიყავი, სადაც ჩვენი მეგობარი დიმიტრი ხუნდაძე არჩევნების მეორე ტურში დიდ ვეშაპს უწევდა წინააღმდეგობას..

- დიდ ვეშაპში ცეზარ ჩოჩელს გულისხმობთ?

- მას, მის ფინანსურ შესაძლებლობებს და „ნაციონალურ“ გამოცდილებას. „ნაციონალებს“ ძალიანაც უნდოდათ არეულობა და ქვების სროლა. პირველ ტურში ამის მცდელობა ჰქონდათ. მერე დაინახეს, რომ ხალხში მხარდამჭერები აღარ ჰყავდათ და ამიტომაც თქვეს ამ ყველაფერზე უარი. იმასაც კარგად მიხვდნენ, რომ კაცისმკვლელებს და დამნაშავეებს ხელისუფლებაში აღარავინ დააბრუნებდა. მე თუ მკითხავთ, „ნაციონალებს’ საერთოდ აღარ უნდა მივაქციოთ ყურადღება. ეს ძალა ისტორიას ჩაბარდა.

- ისტორიას როგორ ჩაბარდა, ნაცმოძრაობა „ქართული ოცნების“ ერთადერთი ალტერნატივაა. დანარჩენი პარტიები, როგორც ექსპერტები იტყვიან, პოლიტიკური ველიდან გაიყვანეთ და ნაციონალებს მოუსუფთავეთ ასპარეზი...

_ ჩვენ არავინ არსად არ გაგვიყვანია. ყველაფერი გავაკეთეთ იმისთვის, რომ პარლამენტში რამდენიმე ოპოზიციური ძალა შემოსულიყო. საარჩევნო კანონმდებლობა გავაკეთილშობილეთ, საარჩევნო გარემო იყო იდეალური და უბატონოდ ხმას არავინ გაგცემდა. დაფინანსების კუთხითაც არავის შექმნია პრობლემა. ზოგმა 3 მილიონი მოკრიფა. ზოგმა – 4 მილიონი. ნაციონალების დროს პარტიების 200.000 არ ჰქონდათ. ამ პარტიებმა რომ ხმები ვერ მიიღეს, ეს რა, „ქართული ოცნების“ ბრალია? ყველაფერი საკუთარ რეიტინგს და სიზარმაცეს დააბრალონ. ჩვენ მართლა არავინ გაგვიკრეფია, პირიქით წახალისებები იყო ამა თუ იმ პოლიტიკური ძალების მიმართ, იქნება რამენაირად გამოფხიზლებულიყვნენ, მაგრამ ვერ ქნეს.

- ამ პარტიების წარუმატებლობას მათ ურეიტინგობას აბრალებთ. ნაციონალებს ჰქონდათ რეიტინგი, რომ მთავარ ოპოზიციურ ძალად დამკვიდრდნენ?

- ნაციონალებსაც არ ჰქონიათ რეიტინგი, მაგრამ მათ ჰქონდათ უზარმაზარი ფინანსური რესურსი. სწორედ მოსყიდვებით დადეს ის შედეგი, რაც დღეს აქვთ. ისინი აქამდეც ასე იგებდნენ.

- ამომრჩევლის მოსყიდვა ხომ კანონდარღვევაა, რატომ არავინ დაისაჯა ამის გამო?

- მათ ისეთი დახვეწილი მეთოდები აქვთ, რომ შეიძლება ვერც კი დააფიქსირო, თუ როგორ ყიდულობენ ამომრჩეველს.

- „ნაციონალები“ „ოცნებაზე“ ამბობენ, რომ თქვენ გქონდათ გაყალბების, მოსყიდვის და დაშინების საოცარი მეთოდები მოფიქრებული...

- მსგავსი არაფერი ჩაგვიდენია. ეს ყველაფერი მაგათი მოგონილი და, ბუნებრივია, ამას ჩვენ გვაბრალებენ, აბა იმას ხომ არ იტყვიან, ბებიაჩემია კუდიანიო. როგორც უკვე გითხარით, ბოლო ერთი კვირა მცხეთაში ვიყავი და ისეთები ვნახე, გავგიჟდი.

- რა ნახეთ ასეთი?

- თავი ოპოზიციაში მეგონა. სახელმწიფო სტრუქტურებში მომუშავე ხალხი ღიად უჭერდა მხარს ცეზარ ჩოჩელს. გამგეობებშიც ბევრი სიმპათია მჟღავნდებოდა მის მიმართ. თავად ჩოჩელი დღე-ღამის ნებისმიერ მონაკვეთზე დარბოდა აქეთ-იქეთ. მისი ხალხი წეროვნის დასახლებაში პირდაპირ არიგებდა 100-100 ლარებს. ეს არავის არ აღუკვეთია.

- რატომ არ აღკვეთეთ, ეს ხომ კანონის დარღვევაა?

- კანონის დარღვევაა და წესით უნდა აღეკვეთათ, მაგრამ ხელისუფლება კონფრონტაციას მოერიდა. ნაციონალები ამას ათას კუდს მოაბამდნენ. ამაზე პასუხი ჩოჩელმა მიიღო. არადა არჩევნების მოსაგებად ამ კაცმა რამდენიმე მილიონი დახარჯა. ეს ძალიან კარგი ამბავი მოხდა. ხალხს მართალია ძალიან უჭირს, მაგრამ მათი მოსყიდვა უკვე შეუძლებელია. ასე რომ, როგორც არ უნდა ეცადონ, ნაციონალები ხალხს ვეღარ მოისყიდიან და ვეღარც დააშინებენ. ძალიანაც კი უნდათ, რომ ასე იყოს, მაგრამ, როგორც ერთ კაცს უყვარდა თქმა, ნურას უკაცრავად.

- ამ არჩევნებზე ამომრჩეველი საკმაოდ პასიური იყო. ამას რითი ხსნით? ეს „ოცნების“ შეუსრულებელი დაპირებების ბრალი ხომ არ არის?

- „ოცნებამ“ სამართლიანობის აღდგენის გარდა ყველა დაპირება შეასრულა. წელს არჩევნებზე ისეთი აქტივობა არ ყოფილა, როგორც ეს 2012 წელს დაფიქსირდა, მაგრამ არც საგანგაშოდ დაბალი იყო. განვითარებულ ქვეყნებში არჩევნებზე 30-35% მიდის ხოლმე. მგონია, რომ არჩევნებზე ის ხალხი არ მოვიდა, ვინც ჩვენგან სამართლიანობის აღდგენას ელოდა. სამართლიანობაც აღდგება და მომდევნო არჩევნებზე ბევრად მაღალი იქნება აქტივობა.

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ პაატა ზაქარეიშვილთან: „ქართველი ამომრჩეველი მხოლოდ თეთრსა და შავს ხედავს“ // „რეპუბლიკელები სახელისუფლო პარტია ვიყავით, მაგრამ ოპოზიციონერებივით ვიქცეოდით“

„ახალი თაობის“ კითხვებს რესპუბლიკური პარტიის ყოფილი წევრი, ყოფილი მინისტრი ინტეგრაციის საკითხებში პაატა ზაქარეიშვილი პასუხობს.

- ბატონო პაატა, არჩევნების მეორე ტურიც დავასრულეთ. რესპუბლიკური პარტია მეორე ტურში არ მონაწილეობდა, რადგან პირველივე ტურში დამარცხდა. როგორია თქვენი შეფასებები? იყო ეს დემოკრატიული არჩევნები? ოპოზიციის დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ არჩევნები გაყალბდა და პროცესმა დარღვევების ფონზე ჩაიარა. ასეა?

- მთელი ჩემი ცხოვრება არჩევნებს ვუყურებ და რაღაც ფორმით ყოველთვის ვმონაწილეობ. გეტყვით, რომ ასეთი სუფთა, გამჭვირვალე და საიმედო არჩევნები მე არ მახსოვს არასდროს. ეს უპრეცედენტო შემთხვევაა, როცა არჩევნები ჩემში იწვევს სრულ ნდობას. ამიტომ მე ვულოცავ „ქართულ ოცნებას“ ამ ძალიან დამაჯერებელ და შთამბეჭდავ გამარჯვებას.

- აქტიურად მიდიოდა საუბარი მრავალპარტიულ პარლამენტზე, ჩვენ კი თითქმის ორპარტიული პარლამენტი მივიღეთ. ამას რით ხსნით?

- ეს არის იმის შედეგი, რომ ქართულ საზოგადოებას ჯერ კიდევ ბოლშევიკური აზროვნება აქვს. აშკარაა, რომ არჩევნების ბედი გადაწყვიტა ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირში გაზრდილი თაობის ნებამ. ეს კიდევ ცალკე თემაა. ქართველ საზოგადოებას უნდა ერთპარტიული სისტემა და ეს არ არის არც `ქართული ოცნების~ დამსახურება და არც ნაციონალური მოძრაობის. ქართველი საზოგადოება ჯერ კიდევ იმყოფება პოსტსაბჭოთა აზროვნებაში და, შესაბამისად, მას უნდა ერთი პარტია. მხოლოდ ერთ პარტიას აკიდოს პასუხისმგებლობა და ერთ პარტიას მოსთხოვოს ყველაფერი. შემდეგ ამ ერთ პარტიაზე გაბრაზდეს. ეს არის ქართული პოლიტიკური კულტურის რეალობა.

- ამ რეალობის წინაშე ახლა აღმოვჩნდით?

- ადრე, შევარდნაძის დროს, სააკაშვილის დროს, როცა ხდებოდა გაყალბები, ეს რეალობა ასე არ ჩანდა. სააკაშვილი და შევარდნაძე მარტო თავის სასარგებლოდ კი არ აყალბებდნენ, სხვების სასარგებლოდაც. ვიღაცას ართმევდნენ ხმებს, ვიღაცას აძლევდნენ. ჰყავდათ სატელიტური პარტიები პარლამენტში. შესაბამისად, სურათი დამახინჯებული იყო, რეალობა არასწორი იყო. ახლა ჩვენ პირველად ვნახეთ ნამდვილი რეალობა.

- და როგორია ეს რეალობა?

- რომ იტყვიან, რენტგენის სურათი გადავიღეთ, საქართველოს დამოუკიდებლობის პერიოდში პირველად. ამ რენტგენში კი ყველაფერი ჩანს, შიგნით რაც არის. შიგნით არის ერთი რამ, ერთპარტიული სისტემა. ბრაზობენ „ქართულ ოცნებაზე“, საკონსტიტუციო უმრავლესობა მიიღესო, მაგრამ ქართველ ხალხს უნდა მოჰკითხონ ამაზე პასუხი. ამდენი პარტია მონაწილეობდა არჩევნებში და რეალურად მხოლოდ ორი გავიდა. ანუ ქართველმა საზოგადოებამ ხმა მისცა შავს და თეთრს. ეს დუალისტური აზროვნებაა. ანუ მტერი და მოყვარე. ვისაც უნდა, რომ პატრონი ჰყავდეს, ხმა მისცა „ქართულ ოცნებას“, რეალურად ბიძინა ივანიშვილს. ხოლო ვისაც არ მოსწონს და უკმაყოფილოა `ოცნებით~ და ბიძინა ივანიშვილით, კი არ დაქსაქსა და დაშალა ხმები, არამედ ყველამ ხმა მისცა მისი აზრით ერთადერთ „მებრძოლ ძალას“, ნაციონალურ მოძრაობას.

- ანუ საზოგადოებაშია პრობლემა?

_ ცალსახად. სწორედ რომ საზოგადოებაშია პრობლემა. საზოგადოება ვერ ახდენს დიფერენცირებას თავისი ხედვებისას. ერთ კალათში ათავსებს ყველა კვერცხს. თუ უნდა, რომ მას ვიღაცამ უპატრონოს, ხმას აძლევს მმართველ პარტიას, ხოლო თუ მმართველი პარტია არ მოსწონს, მაშინ ხმას აძლევს იმას, ვინც, მისი აზრით, ყველაზე ეფექტურად ებრძვის მმართველ ძალას.

- ეს ძალა ნაციონალური მოძრაობაა?

- მათ მიიჩნიეს, რომ ეს იყო ნაციონალური მოძრაობა. დანარჩენი ხომ ყველა პარტია გაპარტახდა, ყველა მწარედ დამარცხდა. ეს არის ყველა ოპოზიციური პარტიის მარცხი, მათ შორის ნაციონალური მოძრაობისაც, რადგან კატასტროფული შედეგი მიიღო. 2012 წლის არჩევნებზე 60 დეპუტატი შეიყვანა და ახლა 27 ძლივს შეჰყავს. კატასტროფული ვარდნა აქვს ნაცმოძრაობას, რომელიც მეორე ადგილზე გავიდა. სხვა ოპოზიციურ პარტიებს პულსიც აღარ ესინჯებათ. ეს მხოლოდ ამომრჩევლის დამსახურებაა და მეტი არავისი. ამიტომ კარგად უნდა დაფიქრდნენ პოლიტიკური პარტიები, რომ იცოდნენ, რა არის მისი ამომრჩეველი და რა უნდა მას! ჩვენს ამომრჩეველს აქვს დუალისტური აზროვნება და ეს კარგად უნდა ვიცოდეთ!

- რა მოხდა რესპუბლიკურ პარტიაში? ლიდერებმა დატოვეთ პარტია. საუბარია, რომ შიგნით სერიოზული აზრთა სხვადასხვაობა და დაპირისპირება იყო. რა პრობლემები შეიქმნა?

- მე პარტიაზე არ მოვყვები, ეს ჩემი საქმე აღარ არის, მე უკვე აღარ ვარ რესპუბლიკური პარტიის წევრი. პარტიის წევრი რომ ვიყო, კი ბატონო, ვილაპარაკებდი. გარედან ლაპარაკი არ არის ლამაზი, არაკორექტულია. დღეს რესპუბლიკური პარტიის პრობლემებზე ილაპარაკონ რესპუბლიკელებმა.

- ანუ იყო პრობლემები და იმიტომ წამოხვედით?

- რა თქმა უნდა, აბა კარგი ამბების გამო ხომ არ წამოვიდოდი?! მე სხვებზე ვერაფერს ვიტყვი. შემიძლია მხოლოდ ჩემს თავზე ვილაპარაკო.

- მაშინ თქვენს პრობლემებზე გვითხარით...

- მე მიმაჩნდა, რომ ჩვენ აშკარად სახელისუფლო პარტია ვიყავით. 3 მინისტრი გვყავდა, წამყვანი ფრაქცია გვყავდა პარლამენტში, პარლამენტის სპიკერი და ასევე მეორე პოზიცია გვქონდა ადგილობრივ თვითმმართველობით ორგანოებში. მე ბევრი დამეთანხმება ამ შეხედულებაში, რომ რესპუბლიკური პარტია მოქმედებდა, როგორც ოპოზიციური პარტია და არა – როგორც სახელისუფლო. ჩემთვის ეს გაუგებარი იყო. მიმაჩნდა, რომ მეტი პასუხისმგებლობა უნდა აგვეღო ჩვენს თავზე.

- ამაზე არ მოდიოდნენ?

- ხელისუფლებაში ყოფნაც უნდოდათ და ხელისუფლების კრიტიკაც. გაორებას ჰქონდა ადგილი. მე ვხედავდი ამ პრობლემას და ყოველთვის ვამბობდი, რომ ჩვენც ვართ ხელისუფლებაში და პასუხისმგებლობა ჩვენც ავიღოთ. ტალახს როდესაც ესვრიან „ქართულ ოცნებას“, ჩვენც უნდა მივიღოთ ეს ტალახი. ხშირად რესპუბლიკური პარტიის კრიტიკული განცხადებები იყო მოულოდნელი „ქართული ოცნებისათვის“, არადა ერთ კოალიციაში ვიყავით. ვიდრე გარეთ გამოიტან პრობლემას, შიგნით უნდა ილაპარაკო. მე მინისტრთა კაბინეტში ვიყავი და ნურავის ჰგონია, რომ ყოველთვის ყველაფერი იდეალურად იყო, მაგრამ არასდროს გარეთ არ გამომიტანია. მთავრობაშივე ვწყვეტდი ამ საკითხებს.

მაშინ რა გინდა გუნდში, რა გინდა კოალიციაში, თუ შენ არ შეგიძლია შიგნით მოაგვარო პრობლემა. ოპოზიციონერობას ვერ შევეშვით, ვერ დავანებეთ თავი. ეს საზოგადოებაში დაბნეულობას იწვევდა და უარეს შემთხვევაში გაღიზიანებას. შედეგად კი მივიღეთ ეს. სად ხარ ბოლოს და ბოლოს, ოპოზიციაში თუ ხელისუფლებაში?!

- როდის დაიწყო დაძაბულობა პარტიაში, არჩევნების მოახლოებისას?

- დაძაბულობა ბევრად უფრო ადრე დაიწყო. საგარეჯოს არჩევნები რომ იყო, შუალედური არჩევნები, მაშინ უკვე მქონდა კამათი პარტიაში და ვთქვი, რომ საჭიროა მსჯელობა. მსჯელობის შედეგად აღმოვჩნდი უმცირესობაში. რესპუბლიკურ პარტიას თუ რამე ღირსება აქვს და დღემდე აქვს ეს ღირსება, ეს არის შიდა დემოკრატია. ის არ არის მკაცრ ვერტიკალზე აგებული პარტია, იქ ყველას აქვს უფლება, ილაპარაკოს. შიგნით მიდის სერიოზული მსჯელობა და ვინც აღმოჩნდება უმრავლესობაში, შემდეგ იმას მიჰყავს პოლიტიკა. მე აღმოვჩნდი უმცირესობაში, ამიტომ დავუთმე.

- დავით უსუფაშვილი და დანარჩენებიც უმცირესობაში აღმოჩნდნენ?

- ჩვენ ხომ შევთანხმდით, რომ მხოლოდ ჩემზე ვილაპარაკებდით? სხვის გადაწყვეტილებებზე მე ვერ ვისაუბრებ. შესაბამისად, მივეცი სადავეები და ვუთხარი, კი ბატონო, მართეთ თქვენ, ხოლო არჩევნების შედეგების შემდეგ, მე მივიღებ გადაწყვეტილებას, დავრჩები თუ არა პარტიაში.

- ანუ ეს იყო ულტიმატუმი?

- ეს არ იყო ულტიმატუმი, ეს იყო მკაფიო პოზიცია. მე რომ მთავრობა დავტოვე, უკვე გადაწყვეტილი მქონდა, რომ პარტიაც უნდა დამეტოვებინა.

- მერე რატომ არ დატოვეთ?

- მე რომ მაშინ პარტია დამეტოვებინა და მთავრობაში დავრჩენილიყავი, ამით ძალიან დიდ ზარალს მივაყენებდი პარტიას. ახლა აღმოჩნდა, რომ მე რა ზარალი უნდა მიმეყენებინა, რაც პარტიამ მიაყენა თავის თავს, მაგრამ იმ მომენტში არ შემეძლო, პარტიიდან რომ წავსულიყავი. ამ პარტიაში გავიზარდე, ჩამოვყალიბდი პოლიტიკოსად და ამიტომ მორალურად არ ვიქნებოდი მართალი. ამიტომ მივიღე გადაწყვეტილება, რომ პარტიიდან წამოვსულიყავი არჩევნების შედეგების დადგომის შემდეგ. ჩემი პოზიცია იყო ასეთი, თუ პარტია გადალახავდა 5%-ს და ფრაქციას შექმნიდა პარლამენტში, მე არ გავდიოდი პარტიიდან. 5% კი არა, იმ ხალხმაც უარი გვითხრა, ვინც 2012 წელს ხმა მოგვცა! ამიტომ აქ შიდა პარტიული პრობლემა გვაქვს. პარტიამ საკუთარი პრობლემები გარეთ არ უნდა ეძებოს. თუ მათი სტრატეგია გაიმარჯვებდა, მე დავრჩებოდი, მაგრამ, სამწუხაროდ, ჩემმა სტრატეგიამ გაიმარჯვა, რომ არ იყო საჭირო აგრესიული პოლიტიკა. არ იყო საჭირო რადიკალური პოლიტიკა, უკომპრომისო.

- საუბარია, რომ ეს პოლიტიკა ძმებ ბერძენიშვილებს მიჰყავდათ. ასეა?

- მოდით, დავანებოთ თავი სხვა გვარებს. მეკითხებით? გულწრფელად გპასუხობთ! ამიტომ რაკი ჩემმა ვერსიამ გაამართლა, მე ვთქვი, რომ ვეღარ ვხედავ ჩემს თავს ამ პარტიაში.

- რას აპირებთ, რა გეგმები გაქვთ? საუბარია, რომ ახალი ოპოზიციური პარტია შეიქმნება უსუფაშვილის ხელმძღვანელობით. ასეა?

- არა, მე არ მაქვს ასეთი გეგმები. მე ჯერჯერობით სახლში ვარ და შვილიშვილებზე ვზრუნავ.

- არ იქნებით უსუფაშვილის და დანარჩენების გვერდით, ვინც პარტიიდან წამოვიდნენ?

- იცით, მე არასდროს გამოვრიცხავ არაფერს.

- ხელისუფლებასთან თანამშრომლობაზე რას იტყვით?

- ხომ გითხარით, არასდროს გამოვრიცხავ არაფერს.

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „ბიძინა ივანიშვილს მალე მოსწყინდება პარლამენტი და სხვა გასართობს იპოვის“ // „ჩვენ ვაგრძელებთ ბრძოლას“

არჩევნების მეორე ტურის შემდეგ მიხეილ სააკაშვილმა მორიგი მიმართვა გაავრცელა და თანაპარტიელებს ბრძოლის ახალ ეტაპზე გადასვლისკენ მოუწოდა. „ახლა კარგად უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ივანიშვილის პირობებში ყველა შემდგომი არჩევნები გაყალბდება და გამოსავალი არა ხელების ჩამოშვება, არამედ ამ გაყალბებებზე რეაგირება და აფერისტულ-დანაშაულებრივი რეჟიმის საპირისპიროდ ყოველდღიური წინააღმდეგობების ორგანიზებაა. გვეყო თავზე ნაცრის ყრა, ახლა გადაჯგუფება და აქტიური ბრძოლის დაწყებაა საჭირო“, – წერს მიხეილ სააკაშვილი თავის მიმართვაში. საგანგებო განცხადება გაავრცელა ნაციონალების საარჩევნო სიის პირველმა ნომერმა დავით ბაქრაძემაც. თანაპარტიელებს ისიც ბრძოლისკენ მოუწოდებს და მიაჩნია, რომ რაც არ გკლავს, გაძლიერებს.

გააძლიერებს თუ არა ნაცმოძრაობას არჩევნებში განცდილი მარცხი, რატომ ჩავარდა „ქართული ოცნება“ ცუდ დღეში და რა იქნება მათი ფუნქცია? _ ამ თემებზე `ახალ თაობას~ ნაცმოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი დავით დარჩიაშვილი ესაუბრება.

- პარტიის ლიდერი მიხეილ სააკაშვილი მოგიწოდებთ, რომ თავზე ნაცრის გადაყრას შეეშვათ, გადაჯგუფდეთ და აქტიური ბრძოლა დაიწყოთ. რას იტყვით ამ მოწოდებაზე?

- აბსოლუტურად მესმის, თუ რა ემოციამ ათქმევინა მას ეს ყველაფერი. ასევე აბსოლუტურად ვეთანხმები მის მოწოდებას. ჩვენ აუცილებლად უნდა შევცვალოთ რეალობა. ამ გაყალბებისთვის მზად რომ ვყოფილიყავით, ის შედეგი არ დადგებოდა, რაც დღეს მივიღეთ. ჩვენ მზად არ აღმოვჩნდით იმ გაყალბების მასშტაბისთვის, რომელიც ხელისუფლებამ გამოიყენა. „ქართულმა ოცნებამ“ 2016 წლის არჩევნების გასაყალბებლად აქამდე არნახული ფორმები გამოიყენა. დაშინების ასეთი მასშტაბები და ფორმები არც ერთი სხვა არჩევნების დროს არ დაფიქსირებულა. არჩევნების პერიოდში ახალციხეში ვიყავი და იქაურ მაგალითებს მოგიყვანთ. „ოცნების“ აქტივისტები ან სოფლის რწმუნებულები მოსახლეობას ეუბნებოდნენ, ჩვენს კანდიდატს თუ ხმას არ მისცემთ, შეშის მოსაჭრელ ბილეთებს არ მოგცემთ. იმათთვის ეს ძალიან სერიოზული მუქარაა. ახალციხეში ძალიან ცივა და შეშის გარეშე დარჩენა გაყინვას ნიშნავს. ამის პარალელურად ძველი ბიჭებისგან ბრიგადები შექმნეს. ასეთი ბრიგადები მთელი საქართველოს მასშტაბით მოძრაობდნენ.

- რას აკეთებდნენ ეს ბრიგადები?

- ისინი ამომრჩეველზე, განსაკუთრებით კი ახალგაზრდებზე, ახორციელებდნენ ზეწოლას. ეუბნებოდნენ, „ოცნებას“ თუ არ მისცემთ ხმას, მოგხედავთ და ვნახავთ, როგორ გააგრძელებთ ცხოვრებასო. ასეთ ვითარებაში სიმართლის ძიებას აზრი არ აქვს, მაგრამ ბრძოლა აუცილებელია. მე იმათ რიგებში ვიყავი, ვინც მხარს უჭერდა მეორე ტურში მონაწილეობას და პარლამენტში შესვლას. მეორე ტურში მონაწილეობა თუნდაც იმისთვის იყო საჭირო, რომ ყველასთვის გვენახვებინა, რა მასშტაბებით აყალბებს ხელისუფლება არჩევნებს.

- ეს მასშტაბები, როგორც თქვენ თქვით, არნახული იყო და ყველას დაანახეთ. პარლამენტში რის გაკეთებას შეძლებს ნაცმოძრაობა?

_ ამ შემადგენლობის პარლამენტში ყოფნა ძალიან მძიმე იქნება, მაგრამ შესვლა მაინც გამართლებული გადაწყვეტილებაა. გაცილებით პატარა ფრაქციებით შესულან სხვადასხვა ქვეყნებში პარტიები საკანონმდებლო ორგანოებში, მაგრამ მათი ბრძოლა შედეგიანი ყოფილა.

კიდევ ერთხელ ვამბობ, ასეთი მასშტაბის გაყალბებისთვის ჩვენ მზად არ აღმოვჩნდით. ამომრჩევლის დიდი ნაწილი, სამწუხაროდ, მოისყიდეს. ასე მუდმივად არ გაგრძელება და ვითარება აუცილებლად შეიცვლება. ხალხი ძალიან მალე გააცნობიერებს, რომ არ შეიძლება ერთი ტომარა ფქვილში და 100 ლარში ქვეყნის მომავლის გაცვლა. იმასაც გააცნობიერებენ, რომ ძველი ბიჭის გასარჩევი არაა, თუ ვის მისცემ ხმას. ასე რომ, ბრძოლას ყოველთვის აქვს აზრი და ჩვენც უნდა ვიბრძოლოთ.

- საგანგებო განცხადება გააკეთა თქვენი პარტიის ერთ-ერთმა ლიდერმა დავით ბაქრაძემაც. მისი თქმით, ახალი პარლამენტი იქნება ძალიან მძიმე და იქ „ქართულ ოცნებას“ მხოლოდ ხელის აწევის ფუნქცია ექნება. ამაზე რას ფიქრობთ?

- მათი ფუნქცია მართლაც მხოლოდ ხელის აწევა იქნება. ისინი საკანონმდებლო ორგანოში სწორედ ამ განწყობით შევიდნენ და ამ განწყობით იმოქმედებენ. ეს გაგრძელდება მანამ, სანამ ბიძინა ივანიშვილს არ მოსწყინდება ეს პარლამენტი.

- რას ნიშნავს პარლამენტი მოსწყინდება?

- რაიმე ახალ გასართობს გამოძებნის და პარლამენტს შეეშვება.

- თქვენი აზრით, როდისთვის მოსწყინდება ივანიშვილს პარლამენტი?

- ვერ გეტყვით, როდის მოსწყინდება, მაგრამ რომ მოსწყინდება, ეს ნამდვილად ვიცი. უმრავლესობას სინდისი რომ ჰქონდეს, წესით, არ უნდა შედიოდეს ამ პარლამენტში.

- ზემოთ თქვით, გაცილებით მცირე შემადგენლობით შესულან სხვა ქვეყნის პარლამენტებში პარტიები, მაგრამ რაღაც მიზნისთვის მიუღწევიათო. ნაციონალური მოძრაობა შეძლებს რაიმე შედეგის მიღწევას? სხვა თუ არაფერი, „ოცნებას“ საკონსტიტუციო უმრავლესობა ჰყავს...

- ბრძოლას ყოველთვის აქვს აზრი, ჩვენც უნდა ვიბრძოლოთ. ხელები თუ ჩამოვუშვით, ასე ვერაფერს მივაღწევთ. გადაწყვეტილებების მიღებაში ხელს ალბათ ვერ შევუშლით, მაგრამ საზოგადოებას სიმართლეს დავანახებთ. საკონსტიტუციო უმრავლესობა ჰყავთ და კონსტიტუციის შეცვლასაც შეეცდებიან. ამაზე რეაგირებაა საჭირო.

- კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანა მყარად აქვთ გადაწყვეტილი. ამბობენ, რომ ბევრი რამეა შესაცვლელი...

- არ უარვყოფ, რომ კონსტიტუციაში რაღაც ცვლილებების შეტანა აუცილებელია.

- მაშინ პრობლემას რაში ხედავთ?

- პრობლემა ისაა, რომ ქვეყნის მთავარ კანონს ისე შეცვლიან, როგორც მათ სურთ. სულ ჩვენ გვაბრალებდნენ, კონსტიტუცია თავის ტანზე მოირგესო და ახლა თავად აკეთებენ ამას. პარლამენტში ბევრი სირთულე გველოდება, მაგრამ ბრძოლას ყოველთვის აქვს აზრი. ჩვენც ვიბრძოლებთ.

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „ნაციონალური მოძრაობა სრულ კოლაფსშია“ // „ახალი ძალის შესაქმნელად დავით უსუფაშვილს საკმარისი ავტორიტეტი და ქარიზმა არ გააჩნია“

„ახალი თაობა“ არჩევნების შემდეგ შექმნილ ვითარებაზე ესაუბრა თბილისის საკრებულოს დამოუკიდებელ დეპუტატ სოსო მანჯავიძეს

- ნაციონალური მოძრაობის ლიდერები მწვავე განცხადებებით გამოდიან და არ ეთანხმებიან მაჟორიტარული არჩევნების მეორე ტურის შედეგებს. ნაციონალური მოძრაობისგან საპროტესტო გამოსვლებიც ხომ არაა მოსალოდნელი?

- არა. ნაციონალური მოძრაობა ვერანაირ საპროტესტო მოძრაობას ვერ დაიწყებს. ეს პარტია პოლიტიკურად მკვდარია. ის პარლამენტში მეორე ადგილზე გავიდა მხოლოდ იმის გამო, რომ სხვა ძალები არ არსებობდნენ. ბარიერიც კი ერთადერთმა ძალამ გადალახა.

- რატომ ვერ გამოჩნდა ალტერნატივა, რომელიც ჩაანაცვლებდა ნაცმოძრაობას?

- ჩვენთან სტაბილური და დაფინანსებული ინსტიტუციური გაერთიანებები მხოლოდ სახელმწიფო აპარატისა და ეკლესიის სახით არსებობს. ასევე ძლიერია უცხოური გრანტებით დაფინანსებული არასამთავრობო ორგანიზაციები. პოლიტიკური სუბიექტები ასეთ ფორმირებებად ვერ ჩამოყალიბდა. ადგილობრივი ბიზნესმენები არ დებენ ფულს პარტიებში. ბიზნესსა და პოლიტიკურ ორგანიზაციებს შორის ურთიერთთანამშრომლობის პრაქტიკა არ არსებობს. არადა, კარგია, რომ იყოს.

- უცხოეთიდან არ ხდება პარტიების დაფინანსება?

- რუსეთი არ დებს ფულს საქართველოს პოლიტიკურ პარტიებში. ძალიან კარგია, რომ ეს ასეა. დასავლური გრანტები, ძირითადად, მიდის არასამთავრობო სექტორში.

- კვალიფიციური პარტიების რაოდენობა 20-მდე გაიზარდა. ამ პარტიებს საბიუჯეტო დაფინანსება აქვთ. ეს არაფერს ნიშნავს?

- რა თქმა უნდა, არაფერს ნიშნავს. პირიქით, სიკეთეს არ ემსახურება. ეს კვალიფიციური პარტიები პარაზიტირებენ, არსებობენ ჩვენს ხარჯზე.

- ისინი საქმეს ვერ აკეთებენ?

- მათი მიზანი არცაა რაიმეს კეთება. სამაგიეროდ, პარტიების უმრავლესობა კულუარული ვაჭრობითა და მავნებლობითაა დაკავებული. ისინი ქმნიან ყალბ სურათს, თითქოს სერიოზულ საქმიანობას ეწევიან. ეს არ შეესაბამება სინამდვილეს.

- ნაციონალური მოძრაობა მხოლოდ იმის გამო დარჩა მეორე ძალად, რომ ალტერნატივა არ გამოჩნდა?

- სხვა ფაქტორებიც იყო. მაგალითად, დიდი დაფინანსება, გავლენები. სააკაშვილმა და მისმა პარტიამ მარტო სახელმწიფო აპარატი კი არ ჩაიგდეს ხელში, ისინი დაეპატრონენ მთელ განშტოებებს. მათ კონტროლი დააწესეს გრანტებზე. ამის შედეგად მედიის, განსაკუთრებით, ტელემედიის უდიდესი ნაწილი და არასამთავრობო ორგანიზაციები ნაციონალური მოძრაობის მხარდამჭერები გახდნენ. ეს სიტუაცია ახლაც არ შეცვლილა.

- თუმცა, აღნიშნეთ, რომ ნაცმოძრაობა პოლიტიკურად მკვდარია...

- ნაციონალური მოძრაობა კოლაფსისკენ მიდის. ეს მავნებლური ძალა რებრენდინგსაც ვერ მოახერხებს. შიდა წინააღმდეგობებმა და სტატუსისთვის ბრძოლამ ნაციონალებს ამაში ხელი შეუშალა.

- ანუ, მომავალში ნაცმოძრაობა უფრო დასუსტდება?

- დიახ. მომავალი 4 წლის განმავლობაში ის იქნება „გრუშა“ „ქართული ოცნებისათვის“. მას მომავალი ვერ ექნება.

_ აღნიშნეთ, რომ ძლიერი ალტერნატივა არჩევნებამდეც არ გამოჩნდა. პოლიტიკური ველის სრულ მოსუფთავებაზე 8 ოქტომბრის შემდეგ დაიწყო საუბარი...

- ეს გასაკვირიც არაა. როცა პარტია ძალიან დიდ ამბიციებს ამჟღავნებს და არჩევნებში მარცხდება, მან დასკვნები უნდა გამოიტანოს. ადეკვატურად მოიქცნენ თავისუფალი დემოკრატების ლიდერები. ეს პარტია, ფაქტობრივად, დაიშალა, ისევე, როგორც რესპუბლიკური პარტია. ძალიან კომიკურად გამოიყურებიან ის პარტიები, რომლებმაც 1%-იანი შედეგიც კი ვერ აჩვენეს და აგრძელებენ ხმამაღალი განცხადებების კეთებას.

- რესპუბლიკელებში მომხდარი ცვლილებებიდან ყველაზე საყურადღებოა წონიანი პოლიტიკური ფიგურის, დავით უსუფაშვილის წასვლა. შეძლებს ის ახალი ძალის ჩამოყალიბებას?

- თუ ადამიანს არ მოსწონს რესპუბლიკური პარტია, არ მესმის, რანაირად უნდა მოსწონდეს უსუფაშვილი. თუნდაც, ის კვალიფიციური კადრი იყოს. შეიძლება დავით უსუფაშვილს ჰქონდეს რაიმე ფორმირების შექმნის მცდელობა, მაგრამ ის საბოლოო შედეგს ვერ მიაღწევს. ამისთვის საკმარისი ავტორიტეტი და ქარიზმა არ გააჩნია. დავით უსუფაშვილი იდეოლოგიას არ შეიცვლის. გამოდის, რომ ისევ ლიბერალური ძალა უნდა ჩამოაყალიბოს, რაც უპერსპექტივოა. ამიტომ, მისი გეგმები გაუგებარია. საქართველოში პერსპექტიულია ევროპული ტიპის კონსერვატიული ძალის შექმნა. მასში უნდა გაერთიანდნენ საერთო ხედვების მქონე კვალიფიციური და არადისკრედიტირებული პიროვნებები. დროა, პოლიტიკაში დადგეს იდეების ჭიდილის ეპოქა და დამთავრდეს დაუსრულებელი „გამიშვი-გამატარე“.

- თქვენ ხომ არ აპირებთ ევროპული კონსერვატიული ძალის შექმნას?

- თუ დავაპირებ, ამისთვის სერიოზულად მოვემზადები და ამას დიდი პასუხისმგებლობით მივუდგები. არ მინდა დავემსგავსო პარტიების ლიდერებს, რომლებიც სასაცილო მდგომარეობაში იყენებენ თავს, განსაკუთრებით, არჩევნებში განცდილი კრახის შემდეგ.

„ახალი თაობა“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ თენგიზ დიხამინჯიასთან: „ტრაგედიაა, ნაციონალებმა ამდენი ხმა რომ მიიღეს“

- თუ საპარლამენტო არჩევნებში ნაციონალებმა მართლა 477 ათასი ხმა მიიღეს, ეს ერისთვის ტრაგედიაა, – განაცხადა „ახალ თაობასთან“ საუბრის დროს ექსპერტმა თენგიზ დიხამინჯიამ.

- რატომ არის ტრაგედია?

- ტრაგედიაა, რადგან როცა შენ იმდენი ადამიანი გყავს, სტრატეგიული ბრძოლა მოუგე ნაციონალებს, რომელიც ანტიეროვნული, ანტისამართლებრივი და კრიმინალური იყო, ხალხს ქუჩაში ხოცავდა, ტერიტორიები დაკარგა, ფინანსურ კოლაფსში შეიყვანა ქვეყანა, გეოპოლიტიკური თამაშებიდან საერთოდ ამოაგდო, მაგრამ კიდევ არის ქვეყანაში მოსახლეობა, რომელიც ასეთ ძალას ამ დოზით უჭერს მხარს, ეს არის კატასტროფა.

- თქვენ თქვით, ნაცმოძრაობამ ქვეყანა გეოპოლიტიკური თამაშებიდან ამოაგდოო. ამას არავის ამბობს. თქვენ რას გულისხმობთ?

- გეოპოლიტიკური მოთამაშე მაშინ ხარ, როდესაც შენ გაღიარებენ სუვერენულ ქვეყნად, როდესაც მოთამაშის ფუნქცია გაქვს. ზვიად გამსახურდიას ანგარიშს უწევდნენ. ტაქტიკური შეცდომები დაუშვა, მაგრამ იმ დროს სერიოზული ფიგურა იყო და ამ ქვეყნის სახელით სერიოზულ მოთამაშედ განიხილებოდა. ქვეყნის სუვერენობის პრობლემები ზვიად გამსახურდიას არ ჰქონდა.

- მაშინ რატომ იყო მის გამონათქვამებზე დიდი აჟიოტაჟი?

- იმიტომ, რომ ანგარიშგასაწევი ფიგურა იყო. ზვიად გამსახურდია კი მოვლენებს დროში წინ უსწრებდა. ამას არ აპატიებდნენ. დიდი მასშტაბის პიროვნება იყო, დიდი განათლება ჰქონდა, მაგრამ ტაქტიკურმა, გაუმართავმა მოქმედებამ, გამოიწვია დისბალანსი და კოლაფსურ მდგომარეობაში აღმოვჩნდით. მარგარეტ ტეტჩერმა აღნიშნა, რომ პოლიტიკური მსოფლმხედველობით გამსახურდია 21-ე საუკუნის პოლიტიკოსი იყო.

- ნაციონალები ყოველთვის აცხადებდნენ, რომ საქართველო გეოპოლიტიკურ მოთამაშედ თვითონ აქციეს.

- გეოპოლიტიკურ მოთამაშედ როგორ აქციეს, როცა ელემენტარულად, აზერბაიჯანთან საზღვრის დემარკაცია ვერ მოახდინეს, აზერბაიჯანთან საზღვრის საკითხზე პრობლემა გვაქვს, სომხეთთანაც ისეთი პრობლემებია, ეკლესია ჩაითრიეს ამ ავანტიურაში.

- რა ავანტიურაში?

- ეკლესია-მონასტრების საკითხი რომ წამოიჭრა.

- ნაციონალებმა?

- რა თქმა უნდა, ნაციონალებმა ჩაითრიეს ეკლესია ავანტიურაში, აბა, ვინ ჩაითრია. მოქალაქეობა ათასობით თურქს მისცეს. აჭარაში დღესაც პრობლემებია. გიულენის სკოლები და ათასგვარი საფრთხეებია. ამას წინათ შემაშფოთებელი განცხადება გააკეთა ერდოღანმა, თავისი ზემოქმედების ზონად მიიჩნევს საქართველოსა და ოსმალეთის ყოფილ კოლონიებს. შეიძლება ჭკუათმყოფელმა ადამიანმა ეს საღ პოლიტიკად შეაფასოს?!  იმ დროს რუსეთსა და თურქეთს მიხეილ სააკაშვილი სჭირდებოდა, იმიტომ აკეთებდნენ პაუზას, ჩუმდებოდნენ და იმდენი ხნით შეინარჩუნეს ორივემ შეგნებულად. მიზანდასახულად თავიანთ ინტერესებს ახორციელებდნენ. შემდეგ სააკაშვილის ხელისუფლებას ახალი ხელისუფლება რომ ჩაენაცვლა, პრობლემების წინაშე აღმოჩნდა. მომავალში კიდევ ახალი ხელისუფლება რომ იქნება, უფრო დიდი პრობლემის წინაშე დადგება.

- რუსეთმა და თურქეთმა შეინარჩუნეს სააკაშვილი. ამერიკა კი ამბობდა, ჩემი პროექტიაო...

- ეს კეთდებოდა საქართველოს სუვერენიტეტის საზიანოდ. ეს არის პრობლემა. ამიტომ ვამბობ, რომ თუ ნაციონალებმა ამდენი ხმა მიიღეს, ეს არის უბედურება.

- აბა, ნაცები იშლებიანო?

- თუ ნაციონალებმა ამდენი ხმა არ აიღეს, მაშინ ტოტალურად გაყალბებულია. ხალხის გამაუპატიურებლებს, მამაკაცების გამაუპატიურებლების პარტიას ხმა მისცა 477 ათასმა კაცმა.

- რატომ გიკვირთ, ამდენმა კაცმა ნაცებს რომ მისცა ხმა? 9 წელი ხელისუფლებაში იყვნენ და უამრავი ადამიანის კრიმინალიზებაც მოახდინეს.

- ეს იმის ბრალია, პოლიტიკური ნება რომ არ იყო და ნაციონალების გასამართლება რომ არ მოხდა. ოთხი წელი გვაყურებინეს კოაბიტაციას, ნაციონალების თავხედობას. შემდეგ უსუფაშვილმა თქვა, საშიშები არიანო და რატომ არ ვუსმენდით ხალხს, ასეთები თუ იყვნენო. ძალიან მძიმე მდგომარეობაში ვართ. თუ არ ჩამოყალიბდა ალტერნატიული ძალა, რომელიც სახელმწიფო ინსტიტუტებს, სასამართლოს გაწმენდს, ჩამოაყალიბებს და სახელმწიფოებრივად მიხედავს, ასევე სამართლიანობის აღდგენას დაიწყებს არა სააკაშვილიდან, არამედ 1991 წლიდან, ამის კონსტიტუციურ-სამართლებრივ-იდეოლოგიურ-ფსიქოლოგიურ კომპლექსურ პრობლემას დააყენებს და გადაჭრის, მძიმე მდგომარეობაში აღმოვჩნდებით.

———————-

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

ეკონომიკის ზრდის ტემპი სულ უფრო ეცემა

მარი ჩიტაია

ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი და რეალობა აბსოლუტურად აცდენილია. მთავრობას და საერთაშორისო ორგანიზაციებს იმედი აქვთ, რომ წლის ბოლოს მშპ-ს ზრდის მაჩვენებელი 3%-ის გადააჭარბებს, არადა ყოველ თვე კლებაა. 2016 წლის ცხრა თვეში ეკონომიკის საშუალო რეალური ზრდა 2,6 პროცენტია. ექსპერტები აცხადებენ, რომ სავალუტო ფონდის ნაწინასწარმეტყველევი 3,4%-იანი შედეგის მისაღწევად მთავრობას მომავალ 2 თვეში არანაირი შანსი არ აქვს.

ბოლო თვეებში ეკონომიკის ზრდის ტემპი სულ უფრო იკლებს. წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, 2016 წლის სექტემბერში რეალური მთლიანი შიგა პროდუქტის ზრდის ტემპმა 1,5 პროცენტი შეადგინა, ხოლო მთლიანად მე-3 კვარტალის შედეგი – 2,2 პროცენტია.

“ახალი ეკონომიკური სკოლის” დამფუძნებელი პაატა შეშელიძე ეკონომიკურ ზრდასთან დაკავშირებით ხელისუფლებისა და საერთაშორისო ინსტიტუტების მოსაზრებას კატეგორიულად ემიჯნება. მისი აზრით, მთავრობას არ აქვს სწორი ეკონომიკური პოლიტიკა, რამაც ქვეყნის ეკონომიკური ზრდა უნდა უზრუნველყოს.

“არც ერთი პროგნოზი არ მართლდება. ჩემი მოსაზრება მარტივია, ჩვენ გვექნება პრობლემა, სანამ იქნება ასეთი წინ და უკან მოსიარულე პოლიტიკა, რომელსაც არ აქვს გამოკვეთილი მიზნები. 2,6 და თუნდაც 3,4 პროცენტი საერთოდ არ არის “ზრდა” იმ გაგებით, რაც ჩვენ გვჭირდება. ეს არის ინერციაზე მუშაობა, რითაც ჯერჯერობით ხერხდება ამ მთავრობის უამრავი შეცდომის გადახარშვა. არ მესმის, რატომ არის ასეთი დამოკიდებულება, რატომ ვკმაყოფილდებით იმით, რომ მშპ-ს ზრდა ასეთი დაბალია, როცა გვჭირდება ორნიშნა მაჩვენებელი და სწორი ეკონომიკური პოლიტიკა. ასეთი ნაბიჯებით ვერ დავეწევით ბულგარეთსაც კი, მათხოვრობა თუ გვინდა, სხვა საქმეა”, – აცხადებს პაატა შეშელიძე.

როგორც ეკონომისტი აცხადებს, მშპ-ს ზრდის პერსპექტივა ქვეყანაში არასახრბიელოა და რეალურად არც ჩანს იმის ნიშანი, რომ უახლოესი თვეების განმავლობაში მდგომარეობა უკეთესობისკენ შეიცვლება.

“პოლიტიკურ გემოვნებაზე არ ვდავობთ, ელემენტარულ არითმეტიკაზეა საუბარი. ხალხს, ვინც გვთავაზობს ეკონომიკურ ზრდას 3%-ის ფარგლებში, უნდა ვუთხრათ უარი. სამწუხაროდ, უარს არავინ ამბობს. ჯერაც არ ვიცით, მთავრობა როგორ დაკომპლექტდება, არა მგონია, დიდად განსხვავებული ადამიანები მოვიდნენ.

როცა ამბობენ, რომ ამა და ამ საქმეში ამდენი დაიხარჯა, ფაქტობრივად, ეს არის თანხის გაფლანგვა და ამაზე ტაშის დაკვრა არ შეიძლება. ჩვენ არ გაგვიჭირდება ეკონომიკური ზრდა, თუ მივიღებთ რამდენიმე სწრაფ და ხეირიან გადაწყვეტილებას, არ მგონია, ეს რთული იყოს. ამ მთავრობაში ინტელექტის დეფიციტი შეინიშნება და ამ მხრივ არც წინა მთავრობა იყო უკეთესი.

არ ვიცი, საიდან მიიღეს ინფორმაცია, როცა წლიური ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი განსაზღვრეს. რა უნდა შეიცვალოს დარჩენილ რამდენიმე კვირაში, როცა არასტაბილურობა გრძელდება, კურსი უფასურდება, მთავრობა, პრაქტიკულად, ვერაფერს აკეთებს, პრივატიზება შეჩერებულია. მიუხედავად იმისა, რომ ამდენი ფული დაიხარჯა, ადამიანებს, ბიზნესს გაფართოების საშუალება არ მისცეს. ფულის ხარჯვა ადვილია, მისი გამომუშავებაა რთული”, – აცხადებს პაატა შეშელიძე.

ეკონომიკის ზრდასთან დაკავშირებით განსხვავებული მოსაზრებისაა აკადემიკოსი ავთო სილაგაძე, რომელიც ფიქრობს, რომ წლის ბოლომდე შესაძლებელია მშპ-ს ზრდის ტემპი მცირედით მაინც დაჩქარდეს.

“ეკონომიკურმა განვითარება, წარმოებისა და ექსპორტის ზრდა უნდა დაჩქარდეს. არ გამოვრიცხავ არჩევნების შემდეგ უცხოური ინვესტიციები გაიზარდოს. ეკონომიკურ ზრდაზე მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ასევე გადმორიცხვები, ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები, სახელმწიფო სტრუქტურების ოპტიმიზაცია და სავალუტო კურსი. ცხადია, ბიუჯეტის შემოსავლების ზრდასაც დიდი მნიშვნელობვა აქვს, ეს მთელი კომპლექსია.

წლის ბოლომდე ეკონომიკური ზრდის მაღალ ტემპს არ უნდა ველოდოთ, მაგრამ მცირე ცვლილების იმედი ნამდვილად მაქვს. საერთოდ, 3,4%-იან მაჩვენებელზე არ უნდა ვსაუბრობდეთ, ეს არასაკმარისია. მინიმუმ 4-5%-იანი ეკონომიკური ზრდა გვჭირდება”, – აცხადებს ავთანდილ სილაგაძე. მისი შეფასებით, ენერგეტიკის სფეროში ინვესტიციები და მშენებლობების ტემპი წლის ბოლოსთვის გარკვეულ გავლენას მშპ-ს ზრდაზეც მოახდენს. ამ პროცესს ცოტათი სოფლის მეურნეობის სექტორიდან მიღებული შემოსავლებიც წაეშველება.

“ეს არ იქნება დიდი ცვლილება, მაგრამ კომპლექსურად ყველაფერი ერთად, მოგვცემს საშუალებას, რომ ეკონომიკური ზრდის ტემპი მცირედით მაინც დაჩქარდეს”, – დასძენს ავთო სილაგაძე.

“საქსტატი” 2012 წლის იანვრიდან ყოველთვიურად აწარმოებს ეკონომიკის ზრდის ყოველთვიურ წინასწარ შეფასებებს, რომელიც იანგარიშება უწყებრივი სტატისტიკის (დღგ-ის გადამხდელი საწარმოების ბრუნვების, ფისკალური და მონეტარული მონაცემების) საფუძველზე. აღნიშნული შეფასებები წარმოადგენს საერთაშორისოდ მიღებულ პრაქტიკას, რომელსაც იყენებენ მოკლევადიანი წინასწარი ოპერატიული მონაცემების მისაღებად. იმ სფეროებში, სადაც ყოველთვიური მონაცემები (მაგალითად, სოფლის მეურნეობა, დაუკვირვებადი ეკონომიკის მოცულობა) არ მოიპოვება, შეფასება გაკეთებულია წინა პერიოდის მონაცემებზე დაყრდნობით. შესაბამისად, რეალური კვარტალური გაანგარიშებები შესაძლოა განსხვავდებოდეს წინასწარი შეფასებისგან.

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

რეფინანსირება ისტორიულ პიკზეა, ლარი ფსკერს უახლოვდება

„ეს არის კომერციული ბანკების, სებ-ისა და ფინანსთა სამინისტროს მიერ ერთმანეთთან „პინგ-პონგის“ თამაში“

მარი ჩიტაია

რეფინანსირების სესხები ისტორიულ მაქსიმუმზეა. ამდენი ფული სებ-ს კომერციული ბანკებისთვის არასდროს უსესხებია. აგვისტოდან მოყოლებული, რეფინანსირება მკვეთრად გაიზარდა და დღეს იგი 1,3 მლრდ ლარის ფარგლებშია. ეროვნული ბანკი ამას სეზონური ფაქტორით ხსნის. სპეციალისტები კი დამნაშავედ ოლიგოპოლიურ ჯგუფის მიიჩნევენ, რომელიც კომერციული ბანკების, სებ-ისა და ფინანსთა სამინისტროსგან შედგება.

10 დღის რეფინანსირების სესხის მოცულობამ 1,330 მლრდ ლარი შეადგინა და ისტორიული რეკორდიც დაფიქსირდა. ამ ოდენობის ფული ეროვნულმა ბანკმა 20 ოქტომბერს აუქციონის მეშვეობით გასცა. 27 ოქტომბერს კი რეფინანსირების სესხი ცოტათი შემცირდა (1,146 მლრდ ლარამდე), მაგრამ მაინც ძალიან მაღალ ნიშნულზე შენარჩუნდა. საერთოდ ასეთი მაღალი მაჩვენებელი აქამდე არასდროს დაფიქსირებულა. 1,300 მლრდ სებ-მა მხოლოდ ერთხელ – 2015 წლის 23 სექტემბერს გამოიტანა.

სპეციალისტები განმარტავენ, რომ კომერციულ ბანკებს ლიკვიდობის პრობლემა აქვთ, სებ-ი კი ცდილობს, საბანკო სექტორს დანაკლისი შეუვსოს. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტს კი აბსოლუტურად განსხვავებული არგუმენტი აქვს. კობა გვენეტაძემ 26 ოქტომბერს გამართულ პრეზენტაციაზე ჟურნალისტის შეკითხვას, თუ რატომ მატულობს რეფინანსირების სესხი, უპასუხა, რომ ადგილი აქვს სხვადასხვა სეზონურ ფაქტორს, რამაც ნაღდ ფულზე მოთხოვნის ზრდა გამოიწვია.

“რეფინანსირების სესხები არის ძალიან მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი საბანკო სისტემაში. ეს არის მექანიზმი, რომელსაც ყველა ცენტრალური ბანკი იყენებს, რათა შეძლონ ნორმალურად და ეფექტიანად მოემსახუროს ეკონომიკას.

სესხის მოცულობის ზრდა გამოწვეულია სეზონური ფაქტორებით, როგორიცაა ტურიზმის პერიოდი. ეს პროცესი საშემოდგომოდაც გრძელდება, რაც ზრდის ნაღდ ფულზე მოთხოვნას. ეროვნულმა ბანკმა განახორციელა ინტერვენციები, როდესაც ხდებოდა დოლარის გაყიდვა და ლარის ამოღება ეკონომიკიდან. ზუსტად ამის შევსება ხდება ახლა რეფინანსირების სესხის მეშვეობით.

ცხადია, რეფინანსირების სესხები იქნება ყოველთვის, რადგან ეკონომიკისათვის ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. როდესაც ვლაპარაკობთ ლარით გრძელვადიანი სესხების ხელმისაწვდომობაზე, რათა კურსის ცვლილება უარყოფითად არ აისახოს მსესხებელზე, გადამწყვეტი მნიშვნელობა ზუსტად რეფინანსირების სესხებს აქვს”, – განმარტა კობა გვენეტაძემ.

საბანკო სფეროს სპეციალისტების ნაწილი ეროვნული ბანკის პოზიციას იზიარებენ. ექსპერტი გოჩა თუთბერიძე განმარტავს, რომ რეფინანსირების სესხის ზრდა გამოწვეულია, ერთი მხრივ, ბანკების ლიკვიდურობის უზრუნველუყოფის მიზნით. მეორე მიზეზი კი რეზერვების ფორმირებაა, რისი მოვალეობაც სებ-ს კანონით აქვს მინიჭებული.

“ბანკებს ამ შემთხვევაში სჭირდებათ ნაღდი ფულის რესურსი, რადგან ვალდებულებები გაეზარდათ და რეზერვებიც უნდა გაზარდონ. როგორც წესი, ვალდებულებების გაზრდა იწვევს მოთხოვნას ლიკვიდურ სახსრებზე, შესაბამისად, მათ მეტი მოეთხოვბებათ. თავისთავად ცხადია, რომ ბანკებს, უცხოური ვალუტის კონვერტანციას ურჩევნიათ, ისესხონ მოკლევადიანი ფული ეროვნული ბანკიდან, რის საფუძველზეც თავიანთ ფინანსურ ვალდებულებებს დააფინანსებენ. ამ შემთხვევაში სახსრების მოთხოვნით სწორედ სებ-ს მიმართავენ. ისიც, როგორც კომერციული ბანკების პარტნიორი, ითვალისწინებს მათ მოთხოვნებს, რაც ევალება კიდეც.

თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ რეფინანსირების სესხების ზრდა მოცემულ შემთხვევაში სეზონური ფაქტორებით აიხსნება. არის პერიოდი, როდესაც ბანკები ააქტიურებენ თავიანთ საქმიანობას, მით უმეტეს, ახალი წელი მოდის, მეტი შეკვეთა აქვთ და ფულადი სახსრები აუცილებელია. კომერციული ბანკების მხრიდან აქტიურობა გარკვეულ მოთხოვნილებებს წარმოშობს ლიკვიდურ სახსრებზე, რაც მათ განსაკუთრებით ლარში სჭირდებათ, შესაბამისად, სებ-ი კომერციულ ბანკებს ხელს უწყობს ამაში. მათ შეუძლიათ, ეროვნული ბანკის გარეშეც მოიზიდონ თანხა, მაგრამ მაშინ გაცილებით ძვირი დაუჯდებათ. მოკლევადიან სესხებზეა საუბარი. სებ-ი გარკვეულ დახმარებას უწევს კომერციულ ბანკებს”, – განმარტავს გოჩა თუთბერიძე.

აბსოლუტურად განსხვავებული მოსაზრებისაა ეკონომიკის სფეროს სპეციალისტი, თსუ-ს პროფესორი დავით ასლანიშვილი. იგი ლარის გაუფასურების ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად რეფინანსირების სესხების გაზრდილ მოცულობას უკავშირებს.

“რეფინანსირების სესხი შარშანაც დაახლოებით ამ ფარგლებში იყო. 2015 წლის ნოემბრიდან, როცა ლარმა ამის გამო გაუფასურების კრიტიკულ ზღვარს მიაღწია, სესხის ნელ-ნელა შეზღუდვა დაიწყეს და 250 მილიონ ლარამდე დაიყვანეს. ამან მეტ-ნაკლებად დაასტაბილურა კურსი და შეამცირა ლარი მიმოქცევაში. შემდეგ კვლავ გაზარდა სებ-მა რეფინანსირების სესხი. საქართველოში ამან შეიძინა ტრაგიკომიკური ხასიათი. ჩვენთან ფასიანი ქაღალდების ბაზარი არ არის განვითარებული. ეს არის ოლიგოპოლიური ჯგუფის – კომერციული ბანკების, სებ-ის და ფინანსთა სამინისტროს მიერ ჩაკეტილ წრეში ერთმანეთთან “პინგ-პონგის” თამაში, რაც მარტო საქართველოში შეიძლება ხდებოდეს.

ლარს ისედაც დაკარგული აქვს მთავარი – დაგროვების ფუნქცია და მისი მდგომარეობა სულ უფრო სავალალო ხდება. დანარჩენი, რაც ითქვა ტურიზმის ზრდა და სხვა სეზონური ცვლილება მესამეხარისხოვანი ფაქტორია, რომელსაც რეფინანსირებასთან არაფერი აკავშირებს”, – განუცხადა “ბიზნეს-რეზონანსს” დავით ასლანიშვილმა.

„რეზონანსი“, 01 ნოემბერი, 2016 წელი

მსხვილი სავაჭრო ქსელების მდგომარეობა სულ უფრო მძიმდება

„ძალიან მალე ერთი დიდი ქსელური მაღაზიის დახურვაზე შეიტყობთ“

მარი ჩიტაია

უახლოეს 2-3 კვირაში, შესაძლოა, ერთ-ერთი მსხვილი სუპერმარკეტების ქსელი დაიხუროს. ამის შესახებ “ბიზნეს-რეზონანსს” მსხვილმა იმპორტიორებმა მიაწოდეს ინფორმაცია. ჯერჯერობით დეტალები არ კონკრეტდება, თუმცა, როგორც ცნობილია, კომპანიას პრობლემა გაუსტუმრებელი ფინანსური ვალდებულებების გამო შეექმნა. საყურადღებოა, რომ ეს მხოლოდ ერთეული შემთხვევა არ არის, მსხვილი სავაჭრო ქსელების მდგომარეობა სულ უფრო მძიმდება.

ფაქტია, რომ დღესდღეობით დიდ სავაჭრო ობიექტებს შორის მძაფრი კონკურენციაა. სპეციალისტები არ გამორიცხავენ, რომ მსხვილ სავაჭრო ქსელების რიცხვს რამდენიმე მათგანი გამოაკლდეს. თამაშგარეშე დარჩენილი მაღაზიების რიცხვი, მომდევნო 2 წლის განმავლობაში, 3-ს არ გადააჭარბებს, მაგრამ კონკურენცია სამომავლოდ კიდევ მეტად გამძაფრდება და უმსხვილეს კომპანიებს პოზიციების შესანარჩუნებლად დიდი ბრძოლის გადატანა მოუწევთ.

როგორც მოსალოდნელი იყო, ქსელური მაღაზიები ერთმანეთს დაერივნენ. ეს გამოიხატება როგორც სხვადასხვა აქუიებში, ასევე ყოველდღიურ ფასდაკლების მესიჯებში, რომელსაც მუდმივ რეჟიმში იღებს მომხმარებელი. ადვილად შესამჩნევია, რომ მაღაზიების მენეჯერები უკვე აგრესიულ მარკეტინგზე გადავიდნენ, რითაც მყიდველის მოზიდვას და შემცირებული რეალიზაციის სტიმულირებას ცდილობენ.

საქართველოს მასშტაბით დღესდღეობით 15 ქსელური მაღაზიაა: “კარფური”, “ნიკორა”, “ფრესკო”, “სმარტი”, “2 ნაბიჯი”, “გუდვილი”, “ზღაპარი”, “ლა ფემილი”, “ჰაუს მარკეტი”, “ბი მარტი”, “ჯი ელი”, “ვეჯინი”, ფურშეტი”, “სპარი”, “ფუდმარტი”.

ეკონომისტები ერთპიროვნულად აცხადებენ, რომ საქართველოს ტიპის ქვეყნისთვის ამდენი მმსხვილი სავაჭრო ქსელი ზედმეტია. ორიოდე წლის წინ “რეზონანსი” ვარაუდობდა კიდეც, რომ მსხვილ მაღაზიებს პრობლემა მალე შეექმნებოდათ. ეს დრო საკმაოდ მალე დადგა და ახლა უმძაფრესი კონკურენციის პირობებში მუშაობენ.

მცირე მაღაზიებს თბილისის უბნებში უკვე ნაკლებად ამჩნევს ხალხი, რადგან მათი უმეტესობა დაიხურა. დარჩა ე.წ. “ნისიებზე” მოვაჭრე უბნის მაღაზიები, რომლებიც მცირე სეგმენტზე მუშაობენ. ისინი ბაზარზე დარჩებიან კიდეც, რადგან მათი საჭიროება ყოველთვის იქნება საქართველოში.

ხშირად გვესმის, რომ “კარფურმა” კონკურენტ კომპანიებს პრობლემა შეუქმნა. ეს რომ ასეა, სავაჭრო სფეროს სპეციალისტი, სადისტრიბუციო კომპანია “გრანდის” დამფუძნებელი ივა ჭყონიაც ადასტურებს და აღნიშნავს, მათ რომ პრობლემა აქვთ იმის გამოც, რომ მიმართავენ თაღლითურ მარკეტინგს, რომლის განხორციელებასაც ბოლო პერიოდში ვეღარ ახერხებენ. ამაში, როგორც იმპორტიორი ამბობს, კომპანიებს ხელი შეუშალა “კარფურმა”, რომელიც სწორი მძლავრი ფინანსური რესურსით შემოვიდა ბაზარზე.

“კარფურმა” ძალიან კარგი კონკურენცია შემოიტანა. თუ ვინმეს პრობლემა აქვს, ძირითადად, იმის გამო, რომ არსწორი მენეჯმენტი აქვს. თქვენ წარმოიდგინეთ, 15 ქსელური მარკეტია საქართველოში, 200 სადისტრიბუციო კომპანია და კაბალურ სიტუაციაში გვაყენებენ. კანონმდებლობა იმდენად ცუდია, რომ დარღვეული უფლებების დაცვაც კი გვიჭირს.

ძალიან მალე ერთი დიდი ქსელური მაღაზიის დახურვაზე შეიტყობთ. არ მინდა მოვლენებს დავასწრო, მაგრამ ასე მოხდება. ქსელური მაღაზიების უმეტესობა არაკეთილსინდისიერად ვითარდება, მომწოდებლების ხარჯზე ხდება ახალ-ახალი ობიექტების დამატება, რისი რესურსიც რეალურად არ აქვთ. ჩვენი კუთვნილი თანხით ცდილობენ გაფართოებას და შედეგს აღწევენ კიდეც.

პრობლემა იწყება იქიდან, რომ ვალს არ იხდიან. ამ დროს, როგორც წესი, მაღაზიას პროდუქციას ვუჩერებთ, აქვთ წყვეტა, რაც საბოლოოდ მათ რეალიზაციაზე აისახება. “გუდვილი” დღეს რეაბილიტაციის ქვეშაა და უახლოეს პერიოდში მის ბედს კიდევ ერთი ქსელური მარკეტი გაიზიარებს”, – აცხადებს ჭყონია.

მისი თქმით, სავაჭრო ობიექტები არასწორი გზით ვითარდებიან. ისინი თაღლითური სქემით მოქმედებენ, რაც საბოლოოდ ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებაზე აისახება.

“მსხვილი კომპანიები დავალიანებას არ იხდიან და იძულებული ვხვდებით, პროდუქციის მიწოდება შევუჩეროთ, რაც ჩვენთვისაც ცუდია. პრობლემა არ აქვს მხოლოდ ერთ ობიექტს, რამდენიმე ისეთი მაღაზია ვიცი, რომელიც ძალიან ახლოსაა გადახდისუუნაროდ გამოცხადდეს. მე პირადად ერთ-ერთი მაღაზიიდან კუთვნილი თანხა სასამართლოს გზით ამოვიღე.

თაღლითურად მოქმედებენ და ეს არის ქსელური მარკეტების პრობლემა საქართველოში. თუ დროულად არ მიხედავენ ამ საკითხს, ქვეყნის ეკონომიკასაც სერიოზული პრობლემის წინაშე აღმოჩნდება”, – აცხადებს ივა ჭყონია.

ექსპერტი სოციალურ-ეკონომიკურ საკითხებში ნოდარ კაპანაძე ვარაუდობს, რომ უახლოეს მომავალში ვაჭრობის სექტორში დიდი გადაადგილებაა მოსალოდნელი.

“არსებული კონკურენციის ფონზე მაღაზიების ბრუნვა, სავარაუდოდ, უკვე ზღვარზეა. ბუნებრივია, მსხვილი სავაჭრო ობიექტები აგრესიული მარკეტინგით შველიან თავს, სხვანაირად ვერ გადარჩებიან. ეს ყველაფერი მომხმარებლისთვის არც ისე ცუდია, რადგან ბაზარზე კონკურენტული ფასია. ცვლილებები ნამდვილად იქნება. რომელი რომელს ჩაძირავს, კაცმა არ იცის. ახალი მაღაროები მომავალშიც გამოჩნდებიან, თუკი ამის საჭიროება იქნება. 15 ქსელური მაღაზია უნდა იყოს 10-მილიონიან ქალაქში, მაგრამ თბილისისთვის ეს რიცხვი აშკარად მეტისმეტია. ვფიქრობ, დარჩება ის მაღაზიები, რომლებსაც ჰყავს კარგი მენეჯერები და მომარაგების სპეციალისტები. ძალიან სერიოზული საკითხია და ამ მიმართულებით შეწონილი, კომპლექსური ღონისძიებებია გასატარებელი”, – ამბობს ნოდარ კაპანაძე. მისი შეფასებით, მიუხედავად ამდენი მაღაზიისა, ეკონომიკა დიდ მოგებას ვერ ხედავს, რადგან სავაჭრო ობიექტების უკან უცხოური კაპიტალია, რომელიც საბოლოოდ ისევ უცხო ქვეყანაში გადის.

“ვაჭრობა ეკონომიკის საჭირო და მნიშვნელოვანი სეგმენტია, მაგრამ რეალური სექტორის გარეშე ვერაფერს მივაღწევთ. კარგად თუ გადავხედავთ თბილისური სუპერამრკეტების დახლებს და პროდუქტების წარმომავლობას, ქართული აშკარა უმცირესობაში აღმოჩნდება. რაც არ უნდა იყოს, ჩვენ ვრჩებით შემოსული ფულის გადამუშავების და უკან გაგზავნის ჩვეულებრივ ობიექტად და გაგრძელდება ასე მანამ, სანამ ეკონომიკის რეალური სექტორი არ განვითარდება”, – დასძენს ნოდარ კაპანაძე.

აღსანიშნავია, რომ სოფლის მეურნეობასა და ვაჭრობის სექტორში დასაქმების ხევდრითი წონა ყველაზე მაღალია. ამ ორ სფეროზე, ჯამში, საერთო დასაქმების 2/3 მოდის. ვაჭრობის დარგში გრძელვადიანი პერსპექტივა არ იკვეთება, ეს არის სწრაფ შედეგზე ორიენტირებული ბიზნესი. ამიტომ, როგორც სპეციალისტები განმარტავენ, არ უნდა გაგვიკვირდეს, თუკი სამომავლოდ რომელიმე მსხვილი სავაჭრო ობიექტი გაკოტრების პირას აღმოჩნდება.