„რეზონანსი“: ვანო მერაბიშვილის არჩევანი // „მასზეა დამოკიდებული, თუ რომელი პარტიის პრესტიჟი აიწევს – „ნაციონალური მოძრაობის“ თუ „ევროპული საქართველოსი“

„რეზონანსი“: ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ვანო მერაბიშვილი, სავარაუდოდ, გიგი უგულავა-გიგა ბოკერიას გუნდს აირჩევს”

„რეზონანსი“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ნაციონალური მოძრაობა” დაზიანებული ბრენდია, ეს კი მათ პოლიტიკურ პერსპექტივას ართულებს. მიხეილ სააკაშვილთან დარჩნენ ის ადამიანები, რომლებიც თავის ბელადს აღმერთებენ და მის მორჩილებაში არიან“

„რეზონანსი“: შესაძლებელია თუ არა, „გიგა ბოკერია-გიგი უგულავას ფრთამ“ მომავალში „ოცნებასთან” ითანამშრომლოს?! (გამოკითხვა)

„რეზონანსი“: ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „მეეჭვება, ოდესმე ნინო ბურჯანაძესთან კოალიციაში აღმოვჩნდეთ“ // რესპუბლიკელები გამორიცხავენ თანამშრომლობას პრორუსულ ძალებთან და “ნაცმოძრაობასთან”

„რეზონანსი“: დავით უსუფაშვილი თუ ირაკლი კობახიძე? // ვის აირჩევს „ოცნება“ საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ

„რეზონანსი“: ინტერვიუ კორნელი კაკაჩიასთან: დონალდ ტრამპი საქართველოს ხელისუფლებას არასასიამოვნო გაურკვევლობაში ამყოფებს

——

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სევდია უგრეხელიძესთან: „არც ვიცოდი, გიგი უგულავას და მიხეილ სააკაშვილს შორის დაძაბულობა თუ იყო“ // „ვერც ერთის მხარეზე ვერ ვიქნები“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ზურაბ ჯორბენაძესთან: „გიგი უგულავას გამოშვება იყო ქედის მოხრა ამერიკის მიმართ“ // „სასამართლომ უცნაური გადაწყვეტილება მიიღო“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თამარ ჩხეიძესთან: „ნაცმოძრაობის გაყოფა დანაკლისია ორივე მხარისთვის“ // „არა მგონია, ნატო დაიშალოს“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სანდრო ბრეგაძესთან: „საქართველოში რელიგიურ-ექსტრემისტული დაჯგუფებების წევრები ჩამოდიან“ // „პროსტიტუციას ხელისუფლების წარმომადგენლები მფარველობენ“ // „გიორგი კვირიკაშვილის განცხადება იყო პოპულიზმი და მეტი არაფერი“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გელა ნიკოლაიშვილთან: „შინაგან საქმეთა სამინისტრომ არ უნდა დამალოს, რომ დანაშაული მომატებულია“ // „დღეს ციხეში ბალანსი დაცულია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მარიამ ქელბაქიანთან: „ხალხს როცა უჭირს, მთავრობა ფუფუნებაში არ უნდა ცხოვრობდეს“ // მთავრობაში 34 მილიონის პრემია-დანამატები გაიცა

——

„რეზონანსი“: გასულ წელს, რამდენიმე სამინისტროში 34 608 088 ლარის ოდენობით პრემია-დანამატი გაიცა // სოსო ცისკარიშვილი: „ეს გახლავთ მანკიერი და მახინჯი სისტემა, რომელიც აუცილებლად შესასწავლია“

„რეზონანსი“: ღარიბთა რაოდენობა იზრდება, მთავრობა რეალობას გაურბის // „ქვეყანა ეკონომიკური დეპრესიის წერტილს მიაღწევს“

„რეზონანსი“: ქართული საექსპორტო პროდუქტის ფასი 15%-ით დაეცა // „შემოსავალმა დაიკლო, სამაგიეროდ ეს რთული წელი გადავიტანეთ“

„რეზონანსი“: „გაზპრომთან“ ბრძოლა 20-მილიონიანი ზარალით დასრულდა // ტრანზიტისგან მიღებული თანხა დამატებით შესაძენი გაზის რაოდენობას შეიძლება სანახევროდაც არ ეყოს

„რეზონანსი“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მრავალწლიანი ომის შემდეგ კაპიტულაცია გამოვაცხადეთ“ // „ხელისუფლებამ სიმართლე უნდა თქვას “გაზპრომთან” დადებულ ხელშეკრულებაზე“

———————–

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ვანო მერაბიშვილის არჩევანი

„მასზეა დამოკიდებული, თუ რომელი პარტიის პრესტიჟი აიწევს – „ნაციონალური მოძრაობის“ თუ „ევროპული საქართველოსი“

თაკო მათეშვილი

ვანო მერაბიშვილის გადაწყვეტილებას – დარჩება “ნაციონალურ მოძრაობაში” თუ თანაგუნდელების ნაწილს “ევროპულ საქართველოში” გაჰყვება, ორივე მხარეს მოუთმენლად ელიან. თავად მერაბიშვილი კი, რომლისთვისაც საკუთარი არჩევანის გახმაურება ციხიდანაც კი არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენს, ჯერ-ჯერობით დუმს.

პოლიტოლოგებს არ აკვირვებთ ფაქტი, რომ ყოფილი და ამჟამინდელი “ნაციონალებიც” მერაბიშვილს საკუთარ გუნდში აქტიურად ეპატიჟებიან და ამბობენ, რომ ეს ბუნებრივია, რადგან მასზე ორივე მხარე დიდ იმედს ამყარებს.მოგეხსენებათ, პარტია ოფიციალურად 12 იანვარს გაიყო. მანამდე კი დაპირისპირება რამდენიმე თვის განმავლობაში გრძელდებოდა. შესაბამისად, შინაგან საქმეთა ყოფილ მინისტრს, რომელსაც “ნაცმოძრაობის ხერხემალსაც” უწოდებდნენ, საკუთარი არჩევანის გასაკეთებლად საკმაო დრო ჰქონდა.

მიუხედავად იმისა, რომ თანაგუნდელები ყოველდღიურად მოუწოდებენ, საზოგადოებას გადაწყვეტილება გააცნოს, იგი ამისგან ამ დრომდე თავს იკავებს.

მერაბიშვილს ამისკენ “ნაციონალური მოძრაობის” ერთ-ერთმა ლიდერმა ნიკა მელიამ უკვე მერამდენედ მოუწოდა. მისი თქმით, გენერალურმა მდივანმა ვანო მერაბიშვილმა პარტიაში მიმდინარე პროცესებზე საკუთარი პოზიცია უნდა დააფიქსიროს და ამისთვის უამრავი საშუალება არსებობს.

“ვანო მერაბიშვილი პოლიტპატიმარია და ივანიშვილმა ოთხ კედელში გამოკეტა, მაგრამ უამრავი საშუალება არსებობს, რომ პარტიის გენერალურმა მდივანმა თავისი სათქმელი თქვას. მითუმეტეს, როდესაც პარტიიდან მცირე გუნდი მიდის, ყრილობამდე უნდა ვიცოდეთ, ის ჩვენთან რჩება თუ უგულავა-ბოკერიას ფრთას მიჰყვება. იმედია, მის პოზიციას უახლოეს დღეებში შევიტყობთ”, – აღნიშნავს ნიკა მელია და დასძენს, რომ პირადად მას მერაბიშვილთან კონტაქტი არ აქვს.

ვანო მერაბიშვილის პოზიცია მეორე მხარეს დარჩენილებსაც მეტად აინტერესებთ. ამავდროულად, ე.წ. უგულავა-ბოკერიას ფლანგში იმედს გამოთქვამენ, რომ შინაგან საქმეთა ყოფილი მინისტრი არჩევანს მათ სასარგებლოდ გააკეთებს. აკაკი ბობოხიძემ პირდაპირ განაცხადა, რომ ვანო მერაბიშვილისგან სწორედ ამგვარ გადაწყვეტილებას ელოდება.

“20 იანვრამდე ერთი კვირა დარჩა, რა დროსაც ყველაფერი გაირკვევა და დალაგდება თავის ადგილზე. მერაბიშვილისგან ველოდები იმას, რომ იქნება იქ, სადაც ჩვენ ვიყავით – ჩემი პირადი მოლოდინია, რომ ვანო მერაბიშვილი ჩვენთან ერთად იქნება”, – განაცხადა აკაკი ბობოხიძემ.

სპეციალისტები ვანო მერაბიშვილის მიერ გასაკეთებელ არჩევანს რთულს უწოდებენ და ამბობენ, რომ მისთვის მარტივი არც ერთ მხარეს დგომა არ იქნება.

პოლიტოლოგ ნიკა ჩიტაძის თქმით, ყოფილ შინაგან საქმეთა მინისტრსა და პრემიერს მეგობრები და თანამოაზრეები ორივე მხარეს ჰყავს და ფიქრობს, რომ გადაწყვეტილების მიღება გაუჭირდება. სწორედ ამიტომ, ნიკა ჩიტაძეს ბუნებრივად მიაჩნია ფაქტი, რომ იგი განცხადების გაკეთებას არ ჩქარობს. იმასაც არ გამორიცხავს, რომ მან ერთგვარი შუამავლის როლი შეასრულოს, რათა ყოფილ თანამოაზრეებს შორის გარკვეული ურთიერთობა მაინც შენარჩუნდეს – “ხიდები არ დაიწვას” და “კონტაქტები არ დაიკარგოს”. ნიკა ჩიტაძეს მას არ აკვირვებს, რომ ორივე მხარე დაინტერესებულია ვანო მერაბიშვილის საკუთარ რიგებში ხილვით. იგი ამბობს, რომ ვანო მერაბიშვილის პოლიტიკური წონა საკმაოდ მაღალია და სწორედ ამიტომაა მისი გადაწყვეტილება “ნაციონალური მოძრაობისთვისაც” და პარტიის ყოფილი წარმომადგენლებისთვისაც მნიშვნელოვანი. იგი ამბობს, რომ ვანო მერაბიშვილზე ბევრადაა დამოკიდებული, თუ რომელი პარტიის პრესტიჟი აიწევს – “ნაციონალური მოძრაობის” თუ “ევროპული საქართველოს”.

“მას ბევრი მიიჩნევს რეფორმატორად უსაფრთხოების სფეროში, ქვეყანაში წესრიგის დამყარების კუთხით. თანაც, ის საქართველოს პრემიერ-მინისტრი იყო, მანამდე შინაგან საქმეთა მინისტრი, უშიშროების საბჭოს მდივანი. გარდა ამისა, დღეს იგი ბევრისთვის მსხვერპლად, პოლიტპატიმრად აღიქმება. აქედან გამომდინარე, ბუნებრივია, მერაბიშვილის წონა ქართულ პოლიტიკაში საკმაოდ მაღალია”, – მიიჩნევს ნიკა ჩიტაძე.

მოსაზრებას ვანო მერაბიშვილის გავლენასთან დაკავშირებით “ამერიკის მხარდამჭერთა ლიგის” პრეზიდენტი ირაკლი კიკიანიც ეთანხმება. მისი თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ მერაბიშვილის მიმართ საზოგადოებაში არაერთგვაროვანი დამოკიდებულებაა, მისი გავლენა მაინც საკმაოდ დიდია და სწორედ ამიტომ, მერაბიშვილს საკუთარ რიგებში ორივე მხარე სიხარულით ელის.

“მოსახლეობის გარკვეული ნაწილი მას დიდ რეფორმატორად თვლის. მიიჩნევენ, რომ ძალოვან სტრუქტურებში უმნიშვნელოვანესი სიახლეები განახორციელა – მეორე ნაწილი კი მის საბედისწერო შეცდომებზე ამახვილებს ყურადღებას. აქედან გამომდინარე, დამოკიდებულება არაერთგვაროვანია,” – აღნიშნავს პოლიტოლოგი. მისივე აზრით, თავად მერაბიშვილს მიხეილ სააკაშვილის მხარეს დგომით მეტი პერსპექტივა ექნებოდა, რადგან ნაკლებსავარაუდოა, რომ უგულავა-ბოკერიას ჯგუფი პოპულარობით სარგებლობდეს.

“ცხადზე ცხადია, რომ ქვეყანაში მხოლოდ ორი პოლიტიკური ძალაა – სააკაშვილი და ივანიშვილი. დანარჩენი პოლიტიკური ძალების პერსპექტივას კი ახლო მომავალში ვერ ვხედავ”, – დასძენს ირაკლი კიკიანი.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ვანო მერაბიშვილი, სავარაუდოდ, გიგი უგულავა-გიგა ბოკერიას გუნდს აირჩევს”

თაკო მათეშვილი

პოლიტოლოგ რამაზ საყვარელიძის აზრით, ვანო მერაბიშვილის არჩევანი – დარჩეს “ნაციონალურ მოძრაობაში” თუ “ევროპულ საქართველოში” გადავიდეს, ბევრ ფაქტორზე იქნება დამოკიდებული. ამბობს, რომ იმ გუნდს, რომელსაც მერაბიშვილი აირჩევს, ამით უფრო მეტი უარყოფითი შედეგი ექნება, ვიდრე დადებითი, რადგან “ნაცმოძრაობის” ცოდვების დიდი ნაწილი სწორედ მის კისერზეა. პოლიტოლოგი ვარაუდობს, რომ მისი არჩევანი უფრო ბოკერია – უგულავას ფრთისაკენ გადაიხრება.

რამაზ საყვარელიძე: ზოგადად, ამ “განქორწინებაზე” ჩვენ ძალიან ცოტა რამ ვიცით. არ ვიცვით, თუ რა მექანიზმები იყო ჩართული. მე პირადად ვფიქრობ, რომ ეს მხოლოდ კონკრეტული პიროვნებების ერთმანეთთან შეუთავსებლობა არ არის. მეტისმეტად სინქრონულად გადადგა ნაბიჯი იმ გუნდმა, რომელიც გამოეყო. სავარაუდოა, რომ ამ პროცესს წინ რაღაც მოლაპარაკებები, შეთანხმებები, გარანტიების მიღება უძღოდა საერთაშორისო არენიდან. ისიც სავარაუდოა, რომ მერაბიშვილთან და უგულავასთან, მათი საპყრობილეში ყოფნის გამო, ეს ყველაფერი ვერ მოხერხდა. ამიტომ, უგულავამ უფრო ადრე გადაწყვიტა საკუთარი ბედი, მერაბიშვილი კი ალბათ მოგვიანებით გადაწყვეტს. ფაქტია, რომ ერთ-ერთმა ყველაზე საკვანძო ფიგურამ – დავით კეზერაშვილმა, რომელიც ფინანსებთანაა დაკავშირებული, გადაწყვეტილება საკმაოდ ადრე მიიღო. ასე რომ, სავარაუდოა, მერაბიშვილიც ანალოგიურ გადაწყვეტილებას მიიღებს.

- ანუ, დავით კეზერაშვილის მსგავსად ვანო მერაბიშვილიც გიგი უგულავა-გიგა ბოკერიას გუნდს გაჰყვება?

- რატომღაც ასე მგონია.

- თქვენი აზრით, რამდენად შეემატება წონა ამ ფლანგს? რამდენად გავლენიანი ფიგურაა ვანო მერაბიშვილი, რომ მისი მეშვეობით გუნდმა სერიოზული სარგებელი მიიღოს?

- ძალიან წონიანია. ოღონდ ორი საწინააღმდეგო მიმართულებით. მერაბიშვილის ჩართვამ, შეიძლება, ამა თუ იმ გუნდს ბევრი ხმა დააკარგვინოს, რადგან “ნაციონალური მოძრაობის” ცოდვების დიდი ნაწილი მასზეა მიწერილი.

- დადებითი შედეგი არ ექნება?

- უარყოფითი ნამდვილად ექნება და დადებითი რამდენად ექნება – არ ვიცი.

- თავად ვანო მერაბიშვილისათვის, სამომავლო წარმატების თვალსაზრისით, რომელი გუნდის არჩევა უფრო მომგებიანი იქნებოდა? ბევრი ფიქრობს, რომ სააკაშვილის გარეშე უგულავა-ბოკერიას ჯგუფს პერსპექტივა თითქმის არ აქვს. ეთანხმებით მოსაზრებას?

- სიმართლე გითხრათ, კარგად არ მესმის, თუ რატომ არ აქვთ პერსპექტივა სააკაშვილის გარეშე. როგორც გითხარით, ვინაიდან ჩვენ მხოლოდ ზედაპირს ვადევნებდით თვალს და არ ვიცით, თუ რა ხდებოდა სიღრმეში ისეთი, რამაც ამ გაყრას საფუძველი შეუმზადა და მიხეილ სააკაშვილის საწინააღმდეგო პლატფორმაზე ასეთი ერთიანი გადასვლა განაპირობა, ვერც იმას გეტყვით, ვანო მერაბიშვილის პერსპექტივა რომელ გუნდთან უფრო მაღალი და მომხიბვლელი იქნება.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ნაციონალური მოძრაობა” დაზიანებული ბრენდია, ეს კი მათ პოლიტიკურ პერსპექტივას ართულებს. მიხეილ სააკაშვილთან დარჩნენ ის ადამიანები, რომლებიც თავის ბელადს აღმერთებენ და მის მორჩილებაში არიან“

ელზა პაპოშვილი

ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ მიხეილ სააკაშვილს ახლა “ნაციონალური მოძრაობა” მხოლოდ პირადი იმიჯისთვის სჭირდება. ამიტომაც იყო, რომ პარტიის ერთიანობის გადასარჩენად მან თავი დიდად არ შეიწუხა.

გია ხუხაშვილის აზრით, მიხეილ სააკაშვილი ათვითცნობიერებს, რომ პარტიას დიდი მომავალი არა აქვს და მას მხოლოდ საერთაშორისო იმიჯისთვის გამოიყენებს.

- როგორ ფიქრობთ, “ნაციონალური მოძრაობის” გაყოფა ქვეყნის შიდა პოლიტიკაზე როგორ აისახება?

- არ მგონია, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” ორად გაყოფამ როგორც სახელმწიფოებრივი ასევე პოლიტიკური პროცესის განვითარებაზე რამე განსაკუთრებული როლი ითამაშოს. თუმცა, გარკვეული სახის კორექტირებას შეიტანს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს პოლიტიკური ორგანიზაცია ორად გაიყო, მათ ზრდის და განვითარების რესურსი დიდი არა აქვთ. “ნაციონალური მოძრაობა” მაინც დაზიანებული ბრენდია, ეს კი მათ პოლიტიკურ პერსპექტივას ართულებს. სააკაშვილის გუნდში ძირითადად დარჩნენ ის ადამიანები, რომლებიც თავის ბელადს აღმერთებენ და მის მორჩილებაში არიან.

ვნახეთ, რომ გაყოფის შემთხვევაში, ბოკერია-უგულავას გუნდში ის ადამიანები გადავიდნენ, ვინც საკამოდ ინტელექტუალურ ნაწილს წარმოადგენენ და რომლებიც პოლიტიკაში ყველაზე ძლიერები არიან. მეორე მხარეს კი ისინი დარჩნენ, რომლებიც უპირობო ერთგულებას მხოლოდ ერთ ადამიანს უცხადებენ.

შესაბამისად, ამ პარტიას რაღაც ორგანიზაციის დატვირთვის ფუნქცია უფრო ექნება, რომელიც რწმენაზე იქნება აგებული და ერთ ბელადს გააღმერთებენ.

რაც შეეხება გამოყოფილ გუნდს, თეორიულად მათ ცუდი შანსები არა აქვთ. ამ ხალხს საკმაო ინტელექტუალური კაპიტალი გააჩნია, რომლის მეშვეობითაც ხელისუფლებას სერიოზულ წინააღმდეგობას გაუწევენ. დაზიანებული ბრენდიდან გამომდინარე, მათი განვითარების ტემპებს შეაფერხებს. თუმცა, პოლიტიკური ცხოვრების გამოცოცხლებას შეძლებენ. თავად შეიძლება ვერაფერი მოიგონ, მაგრამ ხელისუფლებას დააზიანებენ.

- ვნახეთ, რომ მიხეილ სააკაშვილი პარტიის წევრებს კიევში შეხვდა. როგორ ფიქრობთ, სააკაშვილს გაყოფის შემდეგ რა მექანიზმი და ბერკეტები დარჩა იმისთვის, რომ პარტიამ ძველი სახე შეინარჩუნოს და მთავარი ოპოზიციური ფლანგის სტატუსი არ დაკარგოს?

- მიხეილ სააკაშვილმა პარტიისთვის ბრძოლა არ გამოაცხადა იმიტომ, რომ მას მხოლოდ სახის შენარჩუნება სჭირდება, მისთვის მნიშვნელობა არ აქვს, პარტია განვითარდება თუ არა. მთავარია, სახელი არსებობს და პარტია, მეტი მას უკვე აღარაფერი სჭირდება. ამ სიტუაციაში მას პარტია რომ დაეკარგა, მის პოლიტიკურ კარიერას კიდევ უფრო დააზიანებდა. მთავარი სტატუსი შეინარჩუნა და როგორც გლობალური მოთამაშე, ეს მას სახელად ექნება. მის პიროვნულ იმიჯს ეს სჭირდებოდა. ახლა მის პოლიტიკურ ბიოგრაფიაში ავბედითი პერიოდია და ძალიან კარგად იცის, რომ პარტიას დიდი მომავალი არ აქვს.

———–

(ინტერვიუს დასასრული იხილეთ ქვემოთ: გია ხუხაშვილის თვალსაზრისი „გაზპრომ“-თან დადებულ შეთანხმებაზე).

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

შესაძლებელია თუ არა, „გიგა ბოკერია-გიგი უგულავას ფრთამ“ მომავალში „ოცნებასთან” ითანამშრომლოს?!

იაგო ნაცვლიშვილი

საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერი გია ვოლსკი “ნაციონალური მოძრაობიდან” გარკვეული პოლიტიკური ჯგუფის გამოყოფას ეხმაურება და აცხადებს, რომ ახალ გუნდთან მუშაობა შეუძლებელი იქნება, ვიდრე ისინი არ გასცემენ ძალიან მძიმე კითხვებს პასუხს.

“მწვავე დაპირისპირების მიუხედავად, უნდა იყოს ინტელექტუალური ომი. სააკაშვილის მხარეს თავიდანვე ჰქონდა ნიშანი და არც მალავდა ქუჩაში გამოსვლას და საპარლამენტო მუშაობისთვის ობსტრუქციის მოწყობას – ეს არის მისი ხასიათის მთავარი ნიშანი, რაც ხალხზე დამღლელად მოქმედებს, თუ მითუმეტეს სააკაშვილის მსგავსი თავქარიანი ლიდერი უდგას სათავეში”, – ამბობს გია ვოლსკი. მისი თქმით, გამოჩნდა მეორე ჯგუფი, რომელიც ფიქრობს, რომ მსოფლიომ დადებითად შეაფასა ჩატარებული არჩევნები და მათ აქვთ სწორი იდეები და ლოზუნგები.

“აქედან გამომდინარე, ჩემი სიმპათია ლოზუნგის მიმართ ნამდვილად არის, მაგრამ ეს ხალხი სააკაშვილთან ერთად ჩადიოდა უამრავ დანაშაულს და მათ კითხვებს უნდა გასცენ პასუხი”, – აცხადებს გია ვოლსკი.

შესაძლებელია თუ არა, “ბოკერია-უგულავას ფრთამ” მომავალში “ოცნებასთან” ითანამშრომლოს?! – ეს კითხვა “რეზონანსმა” საზოგადოების წარმომადგენლებს დაუსვა.

ნანა კაკაბაძე  (უფლებადამცველი): შეიძლება ამ ჯგუფმა ისეთ პოლიტიკურ პარტიებთან ითანამშრომლოს, რომლებიც ადრე “ქართული ოცნების” კოალიციაში იყვნენ. მაგალითად, “რესპუბლიკურ პარტიას” ვგულისხმობ. “ოცნებისთვის” ეს იქნება პოლიტიკური კარიერის დასასრული – ამიტომ, ალბათ, გაუძნელდებათ ღიად თანამშრომლობა.

ავთო სულაბერიძე (დემოგრაფი): ვფიქრობ, ყველა ფრაქცია ითანამშრომლებს “ოცნებასთან”, იმიტომ, რომ ისეთი პოლიტიკური საკითხები გვაქვს გადასაჭრელი, არცერთი ფრაქცია არ იქნება წინააღმდეგი ამ თანამშრომლობაზე. რაც შეეხება ქვეყნის შიდა საკითხებს, აქ უკვე ოპოზიციამ თავისი სიტყვა უნდა თქვას, რაც არ უნდა მოსწონდეს. ესა თუ ის საკითხი, ყველაფერი შესაძლებელია, თანამშრომლობაც და ოპოზიციურობაც.

თაკო ჩარკვიანი  (პუბლიცისტი): საერთოდ არ შემიძლია, ადამიანებს ცილი დავწამო, ვინც უნდა იყოს, მაგრამ გამორიცხვით არ გამოვრიცხავ. უკვე ისეთი სურათი შეიქმნა და დაიხატა, რომ გამორიცხვაზე ზედმეტია საუბარი.

იგორ კვესელავა  (პოლიტოლოგი): ბოკერია-უგულავას გუნდი არის ნაწილი “ნაციონალური მოძრაობისა”. ის შეცდომები და დანაშაული, რაც პარტიას ჰქონდა, ისევ ამ ხალხზე გადადის. თუ ისინი მოინანიებენ, ბოდიშს მოიხდიან და იტყვიან – ჩვენ დავუშვით სერიოზული შეცდომები, მაშინ შესაძლებლად მიმაჩნია პარლამენტის ფარგლებში თემატური თანამშრომლობა, სხვა თანამშრომლობას გამოვრიცხავ.

დოდო ხურცილავა  (ხელოვნებათმცოდნე): სამწუხაროდ, პოლიტიკაში ყველაფერია შესაძლებელი. თუმცა, მანამდე დაშვებული შეცდომები უნდა აღიარონ. ასეთ შეთხვევაში შესაძლებელია ქართველმა ხალხმა აიტანოს მათი თანამშრომლობა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არ მგონია, ეს შესაძლებელი იყოს.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „მეეჭვება, ოდესმე ნინო ბურჯანაძესთან კოალიციაში აღმოვჩნდეთ“ // რესპუბლიკელები გამორიცხავენ თანამშრომლობას პრორუსულ ძალებთან და “ნაცმოძრაობასთან”

თიკო ოსმანოვა

“რესპუბლიკური პარტია” თვითმმართველობის არჩევნებისთვის მზადებას იწყებს – პარტიის ერთ-ერთი ლიდერის ლევან ბერძენიშვილის თქმით, ახლა რებრენდიგის პროცესი მიმდინარეობს და მომავალში რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან კოალიციის შექმნას არ გამორიცხავს. თუმცა იგი ამბობს, რომ ნინო ბურჯანაძის მიერ დაანონსებულ დიდ ოპოზიციურ გაერთიანებაში ვერ ვიხილავთ. “მეეჭვება, რომ ჩვენი პარტია ოდესმე აღმოჩნდეს ნინო ბურჯანაძესთან ერთად კოალიციაში”, – განაცხადა ლევან ბერძენიშვილმა.

ლევან ბერძენიშვილი: “რესპუბლიკური პარტია” უპირველეს ყოვლისა თვითმმართველობის არჩევნებისთვის ემზადება. ამისთვის პარტიაში გადახალისებისა და რებრენდინგის პროცესი მიმდინარეობს. როგორც ცნობილია, ჩვენ მძიმე დარტყმა მივიღეთ შარშან – პირველი არჩევნების და მეორე პარტიიდან გარკვეული ჯგუფის გასვლის შედეგად. ეს ყველაფერი გადავიტანეთ. ჩავატარეთ კომიტეტი, შევაფასეთ რაიონებში არსებული პარტიული მდგომარეობა და მიმდინარეობს შიდა პარტიული აქტიური მუშაობა.

- როდის დასრულდება რებრენდინგის პროცესი?

- რებრენდინგის პროცესი წელს აუცილებლად დასრულდება. ჩვენ წელს მოგვიწევს ყრილობის ჩატარება და ამას აუცილებლად გავაკეთებთ. ვფიქრობ, მთავარი ამოცანა შესრულდება ადგილობრივ არჩევნებზე, გამოჩნდება, რას წარმოვადგენთ და დავიბრუნებთ თუ არა იმ პოზიციებს, რომელიც ჩემი აზრით, საზოგადოებაში უნდა გვქონდეს. ანუ უნდა მივაღწიოთ გარკველ წარმატებას ადგილობრივ არჩევნებზე. ეს აჩვენებს იმასაც, რამდენად სწორად და სამართლიანად ჩავატარეთ რებრენდინგი.

- პარტის ყრილობა როდისაა დაგეგმილი?

- პარტიის გეგმური ყრილობა გვიწევს ნოემბერში, მაგრამ არ გამოირიცხება, რომ მანადე ჩავატაროთ ყრილობა, ან კონფერენცია. ამასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილებას პარტია მიიღებს.

- ვიხილავთ თუ არა პარტიაში ახალ სახეებს?

- აუცილებლად. ასევე პარტიაში იხილავთ თანამდებობაზე ახალ პირებს და ა.შ. ეს ყველაფერი აუცილებლად იქნება.

- ვიხილავთ თუ არა ახალ სახეებში ცნობილ ადამიანებს?

- ვერ გეტყვით. ისინი, ვინც არიან ჩვენს პარტიაში აქტიურები, მოგეხსენებათ, ჩანან კიდევაც, ეს გახლავთ პარტიის თავმჯდომარე ხათუნა სამნიძე, თამარ კორძაია, თამარ ხიდაშელი, ეს ადამიანები აქტიურად ჩანან, ეს ძალიან კარგია. ასევე ძველი თაობის წარმომადგენელი დავით ზურაბიშვილი, ბერძენიშვილები და ა.შ. ასე რომ, კიდევ გამოჩდებიან და ეს შეიძლება იყოს ახალგაზრდები ქალები და კაცები.

- ვისთან შეიძლება ითანამშრომლოს “რესპუბლიკურმა პარტიამ” და ვისთან არა?

- რა თქმა უნდა, არიან ისეთი პარტიები, რომლებთანაც არც კოალიცია და არც თანამშრომლობა არ იქნება შესაძლებელი. ეს არის ე.წ პრორუსული ფრონტი. ასევე მძიმედ წარმომიდგენია თანამშრომლობა “ნაციონალურ მოძრაობასთან”, პარლამენტში სულ დაპირისპირებაში ვიყავით. მაგრამ არსებობს პროდასავლური პარტიები, რომლებთანაც დიალოგი ყოველთვის იქნება – მაგალითად, “თავისუფალ დემოკრატებთან”.

- თვითმმართველობის არჩევნებისთვის დიდ ოპოზიციურ გაერთიანებას სწორედ “დემოკრატიული მოძრაობა” გეგმავს, ანუ ამ გაერთიანებში “რესპუბლიკურ პარტიას არ ვიხილავთ?

- ეს პარტიის გადასაწყვეტია, მე პირადად არ ვწყვეტ, მაგრამ მეეჭვება, რომ ჩვენი პარტია ოდესმე აღმოჩნდეს ნინო ბურჯანაძესთან ერთად კოალიციაში.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

დავით უსუფაშვილი თუ ირაკლი კობახიძე?

ვის აირჩევს „ოცნება“ საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ

თიკო ოსმანოვა

საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ, “რეზონანსის” ინფორმაციით, “ქართული ოცნება” დავით უსუფაშვილისა და მანანა კობახიძის კანდიდატურებს განიხილავს. თუმცა, საბოლოდ ვის გაამწესებენ ბათუმში მანტიის ჩასაცმელად, ცნობილი უახლოეს მომავალში გახდება.

საპარლამენტო უმრავლესობის წევრის მამუკა მდინარაძის თქმით, ამასთან დაკავშირებით “ოცნებაში” აქტიური კონსულტაციები მიმდინარეობს. “საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლის დანიშვნასთან დაკავშირებით აქტიური კონსულტაციები მიმდინარეობს და დაახლოებით თვის ბოლოსკენ წარვადგენთ”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას მდინარაძე.

განიხილება თუ არა დავით უსუფაშვილის კანდიდატურა, იგი არც ამ კითხვაზე გვპასუხობს. “ამის შესახებ, როგორც გითხარი, ვერაფერს გეტყვით”, – გვითხრა მდინარაძემ.

უმრავლესობის წევრს, გუგული მაღრაძეს კი ორივე კანდიდატურა მოსწონს, თუმცა არ იცის, საბოლოოდ ვისკენ გადაიწევს სასწორის პინა და ვის გაუშვებენ საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ.

“ამ საქმეში არ ვარ ჩართული, ამიტომ ბევრს ვერაფერს გეტყვით. მანანა კობახიძე მიმაჩნია, რომ კარგი კანდიდატია, წესიერი და ერთგული. ვფიქრობ, მისი არჩევა არ იქნება ცუდი, თუმცა არ არის გამორცხული, სხვა ვარიანტებიც იყოს განხილული.

“რაც შეეხება დავით უსუფაშვილს, ისიც ძალიან კარგი იურისტია, არც მისი წინააღმდეგი ვარ მე პირადად. მაგრამ გააჩნია, ვის უფრო მეტი მხარდაჭერა ექნება და იქ კიდევ ბევრი სხვა ფაქტორებია გასათვალისწინებელი”, – გვითხრა მაღრაძემ.

“რესპუბლიკური პარტიის” ყოფილი წევრის ვახტანგ ხმალაძის თქმით, საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ უსუფაშვილის დანიშვნაზე ადრეც იყო საუბარი, თუმცა რეალურად რა ხდება, ამასთან დაკავშირებით არ აქვს ინფორმაცია. “ადრე იყო ამაზე საუბარი ჭორის დონეზე და იმის მერე არაფერი არ ვიცი. მე პირადად ახალი წლის მერე უსუფაშვილთან არ მისაუბრია”, – გვითხრა ხმალაძემ.

აღსანიშნავია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოში სულ 9 მოსამართლეა, თუმცა ამჟამად უფლებამოსილებას მხოლოდ 8 ასრულებს. აქედან 3 მოსამართლე პრეზიდენტისა და უზენაესის კვოტებით 3 თვის წინ დაინიშნნენ. რაც იმას ნიშნავს, რომ ამჟამად საკონსტიტუციო სასამართლოში ძალთა ბალანსი თანაბარია. 4 მოსამართლე “ნაციონალური მოძრაობის” მმართველობის დროს არის დანიშნული და 4 “ქართული ოცნების” მმართველობის დროს.

საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლე ქეთევან ერემაძე 2006 წლის 14 ივლისს საქართველოს პარლამენტის მიერ დაინიშნა, 10 წლის თავზე მერვე მოწვევის პარლამენტს მის შემცვლელზე უნდა ემსჯელა, თუმცა ეს ამ დრომდე არ მომხდარა.

მართალია, საკუთარი ვადის ამოწურვამდე პარლამენტის თავმჯდომარე დავით უსუფაშვილმა ვაკანტურ თანამდებობაზე ზაზა რუხაძე წარადგინა, თუმცა ამ უკანასკნელმა თანამდებობის დაკავებაზე უარი განაცხადა.

შესაბამისად, მისთვის პარლამენტს კენჭი არ უყრია, თანაც მაშინ ეს კანდიდატურა იურიდიული კომიტეტის თავმჯდომარე ეკა ბესელიამაც დაიწუნა და განაცხადა, რომ “ოცნებას” საკუთარი კანდიდატურა ეყოლებოდა და ამის განხორციელება მე-9 მოწვევის პარლამენტს ანდო. “რეზონანსმა” ეკა ბესელიასთანაც სცადა დაკავშირება, თუმცა მან ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ უპასუხა.

“საქართველოს პარლამენტს მოსამართლის წარდგენასთან დაკავშირებით ვადები დარღვეული აქვს. ორგანულ კანონში საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ მე-11 მუხლის მე-5 პუნქტში აღნიშნულია, რომ ახალი მოსამართლე წარედგინება წინა მოსამართლის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვამდე არა უგვიანეს 10 დღისა.

“ქეთი ერემაძეს ვადა 30 სექტემბერს ამოეწურა, შესაბამისად, საკანონმდებლო ორგანო ვალდებული იყო, 1 სექტმბრიდან 10 ოქტომბრამდე მაინც წარედგინა მისი შემცვლელი. ასე რომ, პარლამენტმა რაც შეიძლება მოკლე დროში უნდა დაასახელოს ახალი კანდიდატი”, – ამბობს “ჩვენთან საუბრისას, “საიას” იურისტი გიორგი გოცირიძე.

მისივე განმარტებით, საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრობის კანდიდატს ასახელებს პარლამენტის თავმჯდომარე, ან საპარალამენტო ფრაქცია, ან პარლამენტის წევრთა 6-კაციანი ჯგუფი. არჩეულად ჩაითვლება ის ადამიანი, ვინც ხმათა უმრავლესობას მიიღებს.

იურისტ ლია მუხაშავრიას აზრით, საკონსტიტუციო სასამართლოს მუშაობის ტემპი დაცემულია, ამიტომ კარგი იქნება, თუ “ოცნება” ვაკანტურ ადგილზე კანდიდატურას დროულად წარადგენს.

რაც შეეხება კონკრეტულ კანდიდატებს, ინდივიდუალური შეფასებისგან თავს იკავებს, თუმცა პოლიტიკური წარსულის მქონე პირის დანიშვნას მოსამართლედ არასასურველად მიიჩნევს.

“ორივე კანდიდატი ჩემი ძალიან კარგი ნაცნობია, ამიტომ მათი შეფასება ჩემგან უხერხულია. რაც შეეხება ზოგადად მოსამართლედ პოლიტიკური წარსულის მქონე ადამიანის დანიშვნას, მითუმეტეს უახლოესი პერიოდის წარსულის, რა თქმა უნდა, არასურველია. ნებისმიერი ტიპის სასამართლოს მოსამართლეს მოეთხოვება, იყოს მიუკერძოებული და ობიექტური. განსაკუთრებით საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლეს, იმიტომ, რომ განსაკუთრებული უფლებამოსილების სასამართლოა”, – განუცხადა “რეზონანსს” მუხაშავრიამ.

იურისტ შალვა შავგულიძის აზრით, “ოცნება” საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ, დიდი ალბათობით, მანანა კობახიძეს აირჩევს. მისი აზრით, დავით უსუფაშვილი პოლიტიკურ კარიერას გააგრძელებს.

“ორივე კარგი იურისტია, ის გამოცდილება და ცოდნა აქვთ, რომლითაც შეძლებენ თანამდებობის დაკავებას. მაგრამ მანანა კობახიძე უფრო მეტად ინტეგრირებულია მმართველ პოლიტიკურ ძალაში და რამდენად შეძლებს ის ობიექტური სამოსამართლეო პრაქტიკის განხორციელებას, ამასთან დაკავშირებით კითხვის ნიშნები არსებობს.

“დავით უსუფაშვილს უფრო მეტი შანსი აქვს, სამოსამართლეო პრაქტიკა დამოუკიდებლად განახორციელოს, თუმცა სიმართლე გითხრათ, მის დანიშვნასთან დაკავშირებით ეჭვი მეპარება. არა მგონია, იგი აპირებდეს მანტიის ჩაცმას. ვფიქრობ, იგი პოლიტიკური კარიერის გაგრძელებას შეეცდება”, – გვითხრა შავგულიძემ.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ კორნელი კაკაჩიასთან: დონალდ ტრამპი საქართველოს ხელისუფლებას არასასიამოვნო გაურკვევლობაში ამყოფებს

ვახტანგ შამუგია

ამერიკის ახალარჩეული პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი თავისი ინაუგურაციის ცერემონიამდე რამდენიმე დღით ადრეც კი არ ღალატობს იმიჯს და მორიგ ხმამაღალ განცხადებას აკეთებს. ამჯერად გერმანელ და ბრიტანელ ჟურნალისტებთან საუბრისას ის ნატოს აკრიტიკებს და მიიჩნევს, რომ ეს ორგანიზაცია მოძველდა.

“უკვე დიდი ხანია ვამბობ, რომ ნატოს პრობლემები აქვს. ნატო მოძველდა, ვინაიდან, როგორც იცით, ეს ორგანიზაცია ბევრი წლის წინ დაიგეგმა. წევრი ქვეყნები არ იხდიან იმ თანხას, რაც უნდა გადაიხადონ. ჩვენ კი იძულებულნი ვართ დავიცვათ ეს ქვეყნები. ეს უსამართლობაა!”, – განაცხადა დონალდ ტრამპმა. მისივე თქმით, მიუხედავად ყველაფრისა, ნატო მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი ორგანიზაციაა, თუმცა ის გარკვეულ ცვლილებებს საჭიროებს.

დონალდ ტრამპი ნატოს წევრ ქვეყნებს ჯერ კიდევ წინასაარჩევნო კამპანიისას აკრიტიკებდა. 3 აპრილს, ამომრჩევლებთან შეხვედრისას მან თქვა, რომ თუ ალიანსის ზოგიერთი ქვეყანა “საწევრო თანხის გადახდას არ ისწავლის, მას ნატოს დატოვება მოუწევს. ამან შეიძლება ნატო დაშალოს კიდეც, მაგრამ არაუშავს”, – განაცხადა მან წინასაარჩევნო კამპანიისას.

ამერიკის ახალი პრეზიდენტის მსგავსი კომენტარები ექსპერტებს აფიქრებინებს, რომ დონალდ ტრამპის საგარეო პოლიტიკური კურსი მისი წინამორბედებისაგან მკვეთრად განსხვავებული იქნება. აშშ-ს მოკავშირეები, განსაკუთრებით აღმოსავლეთ ევროპაში, დაძაბულნი ადევნებენ თვალყურს ტრამპის განცხადებებს და ცდილობენ მისი პირველი ნაბიჯების გამოცნობას. რამდენად სამართლიანია დონალდ ტრამპის განცხადება ნატოსთან მიმართებაში, როგორ პოლიტიკას გაატარებს იგი ჩრდილო-ატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაციასთან მიმართებაში და რაც ჩვენთვის ყველაზე მნშვნელოვანია, გააგრძელებს თუ არა ვაშინგტონი ამ ალიანსში საქართველოს გაწევრიანების მხარდაჭერას.

პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია მიიჩნევს, რომ დონალდ ტრამპის ხელისუფლებაში მოსვლამ ტრანსატლანტიკურ ურთიერთობებს, რიგი მიმართულებებით, ბევრი სირთულე შეუქმნა. ეს კი ნატოს გაძლიერებას მხარს არ უჭერს და მის ეფექტურობას ეჭვქვეშ აყენებს. ალიანსის მთავარი მოთამაშის მხრიდან მსგავსი განცხადება კი მისი სხვა წევრი ქვეყნების ლიდერებს დისკომფორტს უქმნის.

კორნელი კაკაჩიას აზრით, გადასახადებთან დაკავშირებით დონალდ ტრამპის კრიტიკა სამართლიანია. არსებული შეთანხმებით, ნატოს წევრმა ქვეყნებმა თავიანთი მშპ-ს სულ მცირე 2% უნდა გაიღონ, თუმცა, როგორც ჩანს, ალიანსის შემადგენლობაში მყოფ სახელმწიფოთა უდიდესი ნაწილი ამ ვალდებულების შესრულებას არ ჩქარობს.

რიგით ამერიკელებს უკვე მობეზრდათ საერთაშორისო ორგანიზაციების მხოლოდ საკუთარი ჯიბიდან დაფინანსება.

სწორედ ამომრჩევლების ამ უკმაყოფილებაზე ამახვილებს დონალდ ტრამპი ყურადღებას. თუმცა, რაც უნდა იყოს, აშშ-ს პრეზიდენტის მიერ გაკეთებული მსგავსი განცხადება ძალიან უცნაურია. ბევრ ევროპელ ლიდერს ეს შეშფოთების საფუძველს აძლევს და უხერხულ მდგომარეობაში აყენებს.

შეგახსენებთ, 2016 წელს ნატოს ბიუჯეტმა 900 მლრდ. დოლარი შეადგინა, საიდანაც 650 მლრდ. აშშ-ს მიერ იყო გაღებული. ნატოს მომავალ სამიტზე, ბრიუსელში, რომელსაც, როგორც უკვე ცნობილია, ქართული მხარე არ დაესწრება, განხილვის თემა სწორედ მსგავსი საორგანიზაციო საკითხები იქნება. სავარაუდოა, რომ ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის დაფინანსების პრინციპში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შევა.

პოლიტოლოგ კორნელი კაკაჩიას უჭირს იმის თქმა, თუ რამდენად აქტიურად გააგრძელებს ვაშინგტონი საქართველოს ნატოში ინტეგრაციის მხარდაჭერის პოლიტიკას, რადგანაც მისი თქმით, დონალდ ტრამპის ახალი ადმინისტრაცია პოსტსაბჭოთა სივრცის ქვეყნებსა და აღმოსავლეთ ევროპასთან მიმართებაში, ხშირ შემთხვევაში, ურთიერთგამომრიცხავ განცხადებებს ავრცელებს. ასე მაგალითად, თუ თავდაცვის მინისტრობის კანდიდატი, ჯეიმს მატისი რუსეთთან მიმართებით უფრო ხისტი პოლიტიკის გატარების მომხრეა, თავად ტრამპი და სახელმწიფო მდივნობის კანდიდატი მოსკოვთან დაძაბული ურთიერთობის მქონე ქვეყნებთან მიმართებაში დისტანცირებას არჩევენ.

“ყველაფერ ამის გათვალისწინებით, ამ ეტაპზე, ახალი პრეზიდენტის მიერ პირველი ნაბიჯების გადადგმამდე, ძალზე რთულია რამე კონკრეტულის თქმა. მთლიანობაში, რა თქმა უნდა, ეს საქართველოს ხელისუფლებას არასასიამოვნო გაურკვევლობას უქმნის. სწორედ ამიტომ, ამერიკაში მყოფმა ქართველმა დიპლომატებმა განსაკუთრებული ყურადღება და მაღალი აქტივობა უნდა გამოიჩინონ, რათა იპოვონ ახალი, გავლენიანი პარტნიორები. მათ უნდა იღონონ ყველაფერი იმისათვის, რომ საქართველოს თემა ვაშინგტონში კვლავ აქტუალური დარჩეს და ჩვენი ინტერესები აშშ-სა და რუსეთს შორის მორიგ პოლიტიკურ გადატვირთვას არ შეეწიროს”, – უთხრა “რეზონანსს” კორნელი კაკაჩიამ.

———————–

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ სევდია უგრეხელიძესთან: „არც ვიცოდი, გიგი უგულავას და მიხეილ სააკაშვილს შორის დაძაბულობა თუ იყო“ // „ვერც ერთის მხარეზე ვერ ვიქნები“

„ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში საკრებულოს დეპუტატი სევდია უგრეხელიძე აცხადებს, რომ ის დამოუკიდებლად განაგრძობს თბილისის საკრებულოში საქმიანობას და არც ერთ ფრაქციაში არ აპირებს გაწევრიანებას.

- ქალბატონო სევდია, თქვენ განაცხადეთ, რომ თბილისის საკრებულოში დამოუკიდებელი დეპუტატის სტატუსით იქნებით წარმოდგენილი. რატომ არ გააკეთეთ არჩევანი არც ერთ მხარეს?

- იმიტომ, რომ არ ვემხრობი „ნაციონალური მოძრაობის“, ზოგადად პარტიის დაყოფას. არ ვარ არავის მტერი. ასევე, არ მინდა არავისთან დაპირისპირება. ერთი მხარის არჩევა კი მეორე მხარესთან დაპირისპირებას ნიშნავს. რაც შეეხება მიხეილ სააკაშვილს, მასთან პარტიის დაფუძნების დღიდან მაქვს ურთიერთობა, შემდეგ საკრებულოს თავმჯდომარე რომ იყო. 2002 წლის საკრებულოს არჩევნებში ვიღებდი მონაწილეობას. მაშინ საკრებულოს თავმჯდომარე მიხეილ სააკაშვილი გახდა.

გიგი უგულავასთან კი თითქმის ათი წელი ვიმუშავე თბილისის მერიაში. ჩემი პროფესიული მიღწევები, დედაქალაქის საუკეთესო წლები მასთან არის დაკავშირებული. ეს პერიოდი ქვეყნისთვისაც და ქალაქისთვისაც წინსვლის პერიოდი იყო. ამიტომაც გულსატკენია ის პროცესები, რაც დღეს ნაციონალურ მოძრაობაში მიმდინარეობს.

სწორედ აქედან გამომდინარე პირადი ურთიერთობით არ ვაპირებ არჩევანის გაკეთებას. რაც შეეხება იდეებს, საქმეც ისაა, რომ განსხვავებას ვერ ვხედავ მათ იდეებს, მიზნებსა და ამოცანებს შორის. ამიტომაც სრულიად გაუგებარია ჩემთვის ეს გაყოფა. რატომ უნდა იყოფოდეს და ნაწევრდებოდეს ძირითადი ოპოზიციური ძალა პირადი ურთიერთობებისა და ტაქტიკური განსხვავებების გამო, ვერ ვხვდები, უბრალოდ არ მესმის. სწორედ ამიტომ, ჩემი ნაბიჯით მინდა გამოვხატო ერთგვარი მიუღებლობა ამ პროცესის მიმართ.

- დამოუკიდებლად, როგორც დეპუტატი, შეძლებთ რამის გაკეთებას საკრებულოში?

- თორმეტი წლის განმავლობაში დამოუკიდებლად უფლებადამცველიც, ადვოკატიც ვიყავი. ასევე ვიყავი პოლიტპატიმრების გასათავისუფლებლად თანხმობის კომისიის დამფუძნებელი. სწორედ მაშინ გავიცანი ზურაბ ჟვანია და მიხეილ სააკაშვილიც. მაშინაც მიკიჟინებდნენ, რა გინდა მათთან, რა ურთიერთობა გაქვს მათთანო. ამ ყველაფერს ვაკეთებდი დამოუკიდებლად 2002 წლამდე. 2002 წელს გავხდი თბილისის საკრებულოს საარჩევნო სიის წევრი და 2004 წელს შევედი კიდეც. მაშინ მე პარტიის წევრიც კი არ ვიყავი, თუმცა „ნაციონალური მოძრაობის“ სიით ვიყარე კენჭი. პარტიის წევრი მხოლოდ 2013 წელს გავხდი.

- მას შემდეგ, რაც დამარცხდა პარტია?

- დიახ, სწორედ ამიტომ გავხდი პარტიის წევრი. მანამდე ეს პარტია არც იყო წევრობაზე დაფუძნებული, ამერიკული სისტემა მოქმედებდა. ძირითადად მხარდამჭერები იყვნენ, პარტიის მანდატი ხელში თითქმის არავის ეჭირა. „ვარდების რევოლუციის“ შემდეგ პარტიის მანდატი „ქსივად“ რომ არ ყოფილიყო გამოყენებული ვიღაცის წინაშე რაღაც უპირატესობის დამტკიცებისთვის, ამიტომ იყო ეს გადაწყვეტილება მიღებული. 2013 წლის შემდეგ დაიწყო „ნაციონალურ მოძრაობაში“ ხელახალი გაწევრიანება და მაშინ მივიღე გადაწყვეტილება, რომ გავწევრიანებულიყავი.

- პარტიის დატოვებას არ აპირებთ?

- არა, მე რატომ უნდა დავტოვო. მე არც ერთი კონფრონტაციული ნაბიჯის გადადგმას არ ვაპირებ. პარტიის დატოვება კი კონფრონტაციული ნაბიჯია. ძველი ნაციონალური მოძრაობის წევრი ნამდვილად ვარ, ხოლო ახალ სიტუაციაში რა იქნება და როგორ განვითარდება მოვლენები, ამას ცხოვრება გვიჩვენებს.

- თქვენ თქვით, რომ დამოუკიდებლად იყავით ადვოკატი, უფლებადამცველი, მაგრამ პოლიტიკა სრულიად სხვა სფეროა...

- ვინ მოგახსენათ, არავითარ შემთხვევაში! ადამიანის უფლებათა დაცვა ზუსტად ის სფეროა, საიდანაც ხდებიან პოლიტიკოსები. იურისტები ხშირად ხდებიან პოლიტიკოსები, ეს თითქოს ბუნებრივად ხდება. ჩემი მიზანი ნამდვილად არ ყოფილა პოლიტიკოსობა. მე ვმუშაობდი თვითმმართველობაში და დიდ პოლიტიკად ეს სფერო არც კი მიმაჩნდა. მე ყოველთვის ადამიანის უფლებების სფეროში ვმუშაობდი.

- თუმცა, იყავით დედაქალაქის მერის მოვალეობის შემსრულებელიც...

- დიახ, მაგრამ ეს იყო იძულებული ნაბიჯი, გამოწვეული ბიძინა ივანიშვილის აგრესიული ხელისუფლების მიერ, როდესაც „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერების დევნა დაიწყო.

- რომელ ფრაქციასთან აპირებთ თანამშრომლობას?

- ორივე ფრაქციასთან ვაპირებ თანამშრომლობას, სწორედ იმიტომ, რომ მე არავისთან მაქვს საჩხუბარი. პირიქით, ჩემი პრობლემაა, რომ ორივესთან მაქვს ძალიან კარგი კომუნიკაცია, ურთიერთობა და ამიტომაც ვერ ავირჩიე და არა იმიტომ, რომ რომელიმეზე ვარ გაბრაზებული. არ შემიძლია ავირჩიო, რადგან ჩემ უკან წავა ისეთი ულამაზო კამპანია, რომელიც ახლა მიდის. ამიტომ მე არ მინდა ამ პროცესის მონაწილე ვიყო, იმ ულამაზო პროცესის, რომელიც ზოგჯერ ორივე მხრიდან ხდება. ცალკე რომ ვიქნები, არავინ დამიშლის, ვისაც მინდა ვემეგობრო და ვისაც მინდა, არ მივესალმო.

- მეგობრობა, მათ შორის ხელისუფლებასთან, რაიმე სახით თანამშრომლობასაც გულისხმობს?

- არა, ხელისუფლებასთან ოპოზიციის მეგობრობა რა წესია, ეს შეიძლება მხოლოდ პიროვნულ დონეზე. პიროვნულ დონეზე მათ მიმართ არაფერი საწინააღმდეგო არ გამაჩნია და არც არავის ვეჩხუბები. მე პრეტენზიები მაქვს იმასთან დაკავშირებით, რომ ამ ქვეყანას ღუპავენ. ამიტომ მაქვს პრეტენზია „ნაციონალურ მოძრაობასთან“, რომ როგორ დაუშვეს, ასე ხელი როგორ შეუწყვეს ამ მავნებლური ხელისუფლების უკონტროლობას.

- ქალბატონო სევდია, თქვენთვის მოსალოდნელი იყო „ნაციონალურ მოძრაობაში“ განვითარებული მოვლენები?

- არა, არა.

- ფიქრობდით, რომ შიგნითვე მოგვარდებოდა ეს პრობლემა?

- პარტიულ ლიდერებთან დაახლოებული პირი არასდროს ვიყავი. ყოველთვის ვდისტანცირებდი. მათთან კოლეგიალური ურთიერთობა მქონდა, ურთიერთობა მქონდა იმ დონემდე, რა დონეზეც ეს საჭირო იყო საქმისთვის. გიგი უგულავა ძალიან კარგი ხელმძღვანელი იყო, რა თქმა უნდა, მიხეილ სააკაშვილის გუნდში იყო და ერთად კეთდებოდა საქმე, ამიტომ მე არც ვიცოდი, მათ შორის დაძაბულობა თუ იყო. ცხადია, განვითარებული მოვლენები მოულოდნელი იყო.

- თქვენი პოლიტიკური მომავალი სად წარმოგიდგენიათ? კიდევ იყრით კენჭს?

- ვნახოთ. დღეს ვერაფერს გეტყვით. ცოტა ხნის წინ ვერც კი წარმოვიდგენდი, რომ მოხდებოდა ის, რაც მოხდა. დაველოდოთ, თუ როგორ განვითარდება ახალი პარტია, თავად ნაციონალური მოძრაობა, რომელი უკეთ შეებრძოლება იმ საფრთხეებს, რომელთა წინაშეც დგას ქვეყანა.

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ ზურაბ ჯორბენაძესთან: „გიგი უგულავას გამოშვება იყო ქედის მოხრა ამერიკის მიმართ“ // „სასამართლომ უცნაური გადაწყვეტილება მიიღო“

ადვოკატი ზურაბ ჯორბენაძე ნაციონალურ მოძრაობაში მიმდინარე პროცესებს აფასებს. ადვოკატი „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ ნაციონალურ მოძრაობაში მიმდინარე პროცესები სააკაშვილ-ადეიშვილის სცენარია.

- „ნაციონალების“ ნაწილმა უგულავა-ბოკერიას თამადობით, ასე ვთქვათ, მამლის ყივილამდე სამჯერ უარყო მიხეილ სააკაშვილი და მამლის წელში ჯართში ჩააბარა. თქვენ როგორ უყურებთ ამ პროცესს?

- ნამდვილ დემოკრატიულ ქვეყანაში პოლიტიკური მოვლენები იმგვარად არ ვითარდება, როგორც საქართველოში განვითარდა. წლების განმავლობაში იმგვარი პოლიტიკური მოცემულობაა, რომ ყველა, ვინც დღეს ნაცმოძრაობაშია, ვინც გამოეყო თუ დარჩა, ან მოქკავშირშია გამოზრდილი, ან მოქკავშირში გამოზრდილების გამოზრდილია.

- არ ვიცოდი, ამდენი ჭილყვავი თუ იყო ნაცებში...

- ზურაბ ჟვანიას ჰკითხეს, მოქკავშირი დაიშალაო? არა, გაიშალაო. შემდგომმა წლებმა დაადასტურა, რომ მოქკავშირი გაიშალა. ისინი სხვადასხვა სფეროში გადანაწილდნენ, რომ შემდეგ ისევ დაბრუნებულიყვნენ.

- მამლის წელმა დაშალა ნაციონალები თუ გაშალა?

- ეს არის პოლიტიკური თამაში. პოლიტიკური თამაშის სცენარის ავტორი საქართველოში არ არის. სცენარი ან ოკეანის გაღმაა დაწერილი, ან სააკაშვილ-ადეიშვილის ხელით.

- ცოტა შემეცოდა მიხეილ სააკაშვილი, როცა მისმა გამოზრდილებმა უარყვეს და ჯართში ჩასაბარებელი უწოდეს...

- ტყუილად გეცოდებათ, პოლიტიკური სცენარის ერთი ნაწილი სააკაშვილ-ადეიშვილის დაწერილია – „ნაცმოძრაობა“ კი არ დაიშალოს, არამედ გაიშალოს, სხვადასხვა სფეროებში გადანაწილდეს. შეიძლება ამ სცენარს ქვეყნის შიგნით სხვა სცენარიც ახლდეს, რომლითაც ჩვენი ხელისუფლება თამაშობს.

- ახლა „ნაციონალები“ ხელისუფლებაში არ არიან და სხვადასხვა სფეროებში როგორ გადანაწილდებიან?

- დღევანდელი სიტუაცია ჰგავს 1998 წლის სიტუაციას. 1998 წელს მოქკავშირი რომ დაიშალა, სააკაშვილი, ბურჯანაძე და ჟვანია თვითონ იყვნენ ხელისუფლების ნაწილი. იმისთვის გაიშალა, რომ რეალურად მოსულიყვნენ ხელისუფლებაში. ახლაც „ნაციონალები“ საპარლამენტო ხელისუფლებაში 27 მანდატით არიან წარმოდგენილი. დავუკვირდეთ, რა სცენარით თამაშობს ხელისუფლება. უგულავას გათავისუფლება და ნაცმოძრაობის დაშლა იმ ფორმით, როგორითაც დღეს ხდება, ყველაზე მეტად აწყობდა ხელისუფლებას. ესეც პოლიტიკური თამაშის ნაწილია. ამ თამაშში ხელისუფლება მონაწილეობს.

- როგორ მონაწილეობს, გიგი უგულავა ხომ სასამართლომ გაათავისუფლა? გათავისუფლებაში ჩაერია?

- რა თქმა უნდა. ხელისუფლება მონაწილეობს მეორე მხრიდან.

- რა საფუძველი გაქვთ, ამას რომ ამბობთ?

- ამას გეუბნებით 20-წლიანი გამოცდილების მქონე, პრაქტიკოსი იურისტი და ადვოკატი. რა მოხდა სასამართლოში? დაუკვირდით, უგულავას გათავისუფლება არ შევიდოდა ხელისუფლების ინტერესებში, თუ უგულავასთან სპეცსამსახურები არ შეთანხმდებოდნენ სანაცვლოდ რაღაცის გაკეთებაზე.

- ანუ ნაცმოძის დაშლაზე?

- ცოტა ხნის წინ საქართველოში მაკეინი და კიდევ ორი ამერიკელი სენატორი ჩამოვიდა. მათ ჩამოიტანეს მყარი პოზიცია, რომ უგულავა უნდა გათავისუფლებულიყო.

- რატომ უნდოდათ ამერიკელ სენატორებს გიგი უგულავას გათავისუფლება?

- იმ სამეულისგან, რომელიც ციხეში იყო (გიგი უგულავა, ვანო მერაბიშვილი და ბაჩო ახალაია), ხალხის ფსიქოლოგიაში ყველაზე უმტკივნეულო იქნებოდა უგულავას გათავისუფლება, რადგან ის მკვლელი არ არის.

- თუმცა, მილიონების დამტაცებელია, რაც არანაკლები დანაშაულია...

- დანაშაულები, რაც განაჩენში ეწერა და დაუმტკიცდა, არაფერია იმასთან შედარებით, რა საქმეებიც თაროზეა შემოდებული. ესეც გარიგების ნაწილი იყო.

- რატომ დასჭირდა ხელისუფლებას ჩარევა? ნაცმოძრაობა ხომ მაინც დაიშლებოდა, აშკარად დაშლის გზაზე იდგა. რატომ გააძლიერეს გიგა ბოკერიას ფრთა?

- იმ ფრთას, რომელიც ნაცმოძრაობიდან გავიდოდა, რეალური ლიდერი და მმართველი უნდა ჰყოლოდა, რომელიც პროცესს ხელისუფლების სასარგებლოდ წარმართავდა.

- რანაირად წარიმართება ხელისუფლების სასარგებლოდ?

- დააკვირდით, მაკეინი ჩამოვიდა. მაკეინის ჩამოსვლიდან 2 დღეში სასამართლოში მიღებულ იქნა უცნაური გადაწყვეტილება.

- უცნაური გადაწყვეტილება რატომ იყო?

- უცნაური გადაწყვეტილება იყო. ამას გეუბნებით პრაქტიკოსი იურისტი. ისეთ სააპელაციო საჩივრებს, რაც გვაქვს გიგი უგულავას შემთხვევაში, 100 შემთხვევიდან 90 შემთხვევაში სასამართლო არ იხილავს. განჩინებაში პირდაპირ წერს, რომ ასეთი ტიპის სააპელაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნა მიჩნეული.

- რატომ არ იხილავს?

- კანონში წერია, რომ ასეთი ტიპის საჩივარი რომ შედის, სააპელაციო სასამართლო იხილავს დასაშვებობის საკითხს. 100 შემთხვევიდან 90 შემთხვევაში სააპელაციო სასამართლო ასეთ საჩივრებს ზეპირი განხილვით, მოსმენის გარეშე ტოვებს განუხილველად. უგულავას შემთხვევაში სააპელაციო სასამართლო თავისი პრაქტიკის საწინააღმდეგოდ წავიდა.

- ეს პრაქტიკა ხომ მიხეილ სააკაშვილის დროინდელი იყო, იქნებ შეიცვალა ვითარება?

- სააპელაციო სასამართლო 20 წელია ამ პრაქტიკით მუშაობს. ამ ხელისუფლების პირობებშიც, 2012 წლიდან მოყოლებული, ზუსტად იგივე პრაქტიკა იყო, რაც ნაცმოძრაობის დროს. სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარეც იგივეა, ვალერი ცერცვაძე. ცერცვაძე არის გამოჩოჩებული ნაციონალების მომხრე, ადეიშვილის კადრი.

- გამოჩოჩებული რას ნიშნავს?

- ვალერი ცერცვაძე გამოცხადებული ნაცების მომხრეა, იუსტიციის საბჭოს მდივნად ადეიშვილის დაწინაურებული, სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარედაც ადეიშვილის დანიშნული. ვალერი ცერცვაძე მოერგო „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებას, მოახერხა ადაპტაცია. როგორც მურუსიძე მოერგო „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებას და იუსტიციის საბჭოს მდივანია. „ნაცმოძრაობის“ დროინდელი პრაქტიკა განუხილველად ტოვებდა სააპელაციო საჩივრებს. ბოლო 5 წლის განმავლობაშიც იგივე პრაქტიკა დარჩა. ყველა შემთხვევაში, სააპელაციო სასამართლო თავისივე პრაქტიკის წინააღმდეგ წავიდა.

- კანონის წინააღმდეგ არ წასულა?

- კანონით ამგვარი სააპელაციო საჩივრების განხილვის შესაძლებლობა იყო, თუმცა, სასამართლო მიღებული პრაქტიკის წინააღმდეგ წავიდა, არსებით განხილვაში შევიდა და მუხლის კვალიფიკაცია შეცვალა.

- მუხლის კვალიფიკაციის შეცვლის უფლება ჰქონდა?

- რა თქმა უნდა, მაგრამ ჩვეულებრივი მოქალაქის საჩივარი რომ ყოფილიყო, ვთქვათ, ზურაბ ჯორბენაძის, მას სააპელაციო სასამართლო განუხილველად დატოვებდა. ეს იყო პოლიტიკური გადაწყვეტილება. ამ ხელისუფლების სპეცსამსახურებს აწყობდათ, უგულავა ყოფილიყო გარეთ, ოღონდ კონტროლირებადი.

- რა გარანტიაა, რომ გიგი უგულავა კონტროლირებადი იქნება?

- ჯერჯერობით, გიგი უგულავას ბევრი საქმე საგმირონი პროკურატურაში თაროზე დევს და ხელისუფლება ამას შეგნებულად არ იყენებს. ეს არის სამართლებრივი შანტაჟის ფორმა. ე.ი. თუ ამას არ გააკეთებ, იმას გამოვიყენებ და ხელახლა შეგაბრუნებ ციხეში.

- რატომ უნდა აწყობდეთ ამერიკელებს სააკაშვილის ჩაძირვა და უგულავას ციხიდან გათავისუფლება?

- საკითხი მთლად ასე არ დგას. ეს პოლიტიკური თამაშია. ამით ამერიკა სააკაშვილს კი არ ძირავს, პოლიტიკური თავისუფლების შესაძლებლობას უქმნის. თუმცა, ფიგურამ, რომელიც ამერიკის სპეცსამსახურებმა გამოიყენეს სააკაშვილის სახით საქართველოსა და უკრაინაში, სინამდვილეში რუსეთის საქმე გააკეთა. იმაზე დიდ სიკეთეს რუსეთს ვერავინ გაუკეთებდა, რაც მიშამ საქართველოსა და უკრაინაში გაუკეთა. ის სპეცსამსახურების სპეციალური აგენტია. ჯონ მაკეინის ჯგუფმა მოასწრო და თავიანთი გამოზრდილი ლიბერასტების ჯგუფის წარმომადგენელი თავისუფლებით დააჯილდოვა. ძალიან მოკლე დროში მოხდა ორი უცნაური რამ – ამერიკის სამი კონგრესმენი და სახელმწიფო მდივანი ჩამოვიდა საქართველოში. ვინმეს სჯერა, რომ კერის თვითმფრინავი შემთხვევით დაჯდა თბილისის აეროპორტში? ხელისუფლებას ხალხის პროტესტის რომ არ ეშინოდეს, დარწმუნებული ვარ, დიდი ხანია, მერაბიშვილს გაათავისუფლებდა. დღევანდელ ხელისუფლებაზე და ქვეყნის ფაქტობრივ მმართველზე ამერიკის პოლიტიკური ზეწოლა ძალიან დიდია. ქვეყანას, ფაქტობრივად, ჩვენი ხელისუფლება კი არა, ამერიკის საელჩო მართავს. უგულავას გამოშვება იყო ქედის მოხრა ამერიკის მიმართ.

- რა ელოდებათ ნაცმოძრაობის დანაყოფებს?

- ისინი პოლიტიკურ სივრცეში სხვადასხვა სფეროში ტივტივს განაგრძობენ. სავარაუდოდ, უგულავას გუნდს ხელისუფლება კონსტრუქციულ ოპოზიციად მონათლავს. ის იქნება კონტროლირებადი ოპოზიცია.

- პოლიტიკური სტაბილურობისთვის ნაციონალების დაშლას თუ გაშლას მნიშვნელობა აქვს?

- ეს ხალხს არაფერში გამოადგება. პოლიტიკური არასტაბილურობა ქვეყანაში მოსალოდნელია სოციალური ფონიდან გამომდინარე. თუ ხელისუფლება ასე გააგრძელებს ხალხის დამშევა-გაღარიბებას, პოლიტიკური არასტაბილურობა გვექნება მარტის შუა რიცხვებში.

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ თამარ ჩხეიძესთან: „ნაცმოძრაობის გაყოფა დანაკლისია ორივე მხარისთვის“ // „არა მგონია, ნატო დაიშალოს“

„ახალი თაობა“ საგარეო და საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ საკითხებზე ყოფილ დისიდენტსა და დეპუტატს თამარ ჩხეიძეს ესაუბრა.

- აშშ-ის არჩეულმა პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა კიდევ ერთხელ გამოხატა თავისი სკეპტიკური დამოკიდებულება ნატოს მიმართ. მან ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსს უწოდა დრომოჭმული ორგანიზაცია, რომელიც ეფექტურად ვერ ებრძვის ტერორიზმს. შესაძლებელია თუ არა დაიშალოს ის ორგანიზაცია, რომელში ინტეგრაციაც საქართველოს პოლიტიკის ერთ-ერთი მიზანია?

- ძალიან სამწუხაროა, რომ აშშ-ის არჩეული პრეზიდენტი, რბილად რომ ვთქვათ, აკეთებს უცნაურ განცხადებებს ნატოზე, რუსეთსა და პუტინზე. არსებობს ინფორმაცია, რომ მასზე პუტინი ზემოქმედებდა და ზემოქმედებს. ყოველ შემთხვევაში, ამერიკაში საგარეო პოლიტიკა მარტო ერთ კაცზე არ არის დამოკიდებული. საკითხებს მხოლოდ ერთი კაცი არ წყვეტს. აქედან გამომდინარე, არა მგონია, რომ ნატო დაიშალოს. ერთ რამეში ტრამპს ვეთანხმები _ ესაა ტერორიზმთან ბრძოლის საქმეში არაეფექტურობა. მსოფლიოში დასდევენ ცალკეულ ტერორისტებს, მაგრამ არ ებრძვიან ტერორიზმის სათავეს. ტერორისტების დევნა აუცილებელია, მაგრამ ეს არ ცვლის მთლიან სურათს.

- ნატოს შეეძლო უფრო ეფექტური ყოფილიყო?

- რასაკვირველია. წარმოუდგენელია, რომ თანამედროვე პირობებში ამდენი ხნის განმავლობაში არსებობდეს დანაშაულებრივი ორგანიზაცია ისლამური სახელმწიფო, რომელიც ზიანს აყენებს მსოფლიოს და მას ვერ მოუარონ. ნატოს რომ დაესახა მიზნად მისი დამარცხება, ამას ორ კვირაში მოახერხებდა. რეჟიმები, რომლებიც მიუღებლად მიიჩნიეს, ძალიან მალე დაამარცხეს. მაგალითად, ჰუსეინისა და კადაფის მმართველობები. ისლამურ სახელმწიფოს მიმართ ასეთ ზომებს არ მიმართავენ. სირიაში ასადის მიმართ არის აკვიატებული დამოკიდებულება. ჩემი აზრით, ამის მაგივრად ჯობდა, დასავლეთს ასადი თავისკენ მიემხრო. ამით პუტინს მოესპობოდა ასადთან თანამშრომლობის, სირიაში მოქმედებებისა და ქულების დაწერის საშუალება.

- დონალდ ტრამპი ნატოს წევრ ქვეყნებს აკრიტიკებს იმის გამო, რომ ისინი არ იხდიან საკმარის ფინანსებს და ამ ორგანიზაციის შენახვა დიდწილად აშშ-ის კისერზეა. ნატოს დაშლას ამის გამოც ვარაუდობენ...

- არ ვიცი, რა შეიცვლება ნატოს დაფინანსებაში. დიდი იმედი მაქვს, რომ ეს ორგანიზაცია არ დაიშლება. ამის საფუძველს მაძლევს ამერიკელი სენატორების ორპარტიული დელეგაციის ვიზიტი საქართველოში. სენატორებმა განაცხადეს, რომ ამერიკის მხარდაჭერა ჩვენი ქვეყნისადმი გაგრძელდება. ვფიქრობ, რომ ტრამპის განსხვავებული შეხედულებები აშშ-ის საგარეო პოლიტიკას ვერ შეცვლის.

- ქვეყნის შიდა პროცესებსაც შევეხოთ. „ნაციონალურ მოძრაობას“ „ევროპული საქართველო“ გამოეყო...

- ამას უარყოფითად ვაფასებ. რაც მოხდა, სამწუხაროა. ამ პროცესებში არავის ვადანაშაულებ და არც რაიმე გარიგებაზე ვსაუბრობ. მომხდარი გამოიწვია პარტიაში არსებულმა წინააღმდეგობებმა და უთანხმოებამ. „ნაციონალურ მოძრაობაში“ ჰქონდათ არჩევნებში გამარჯვების მოლოდინი. ეს არასწორი მოლოდინი იყო. ხელისუფლება ბევრ ბერკეტს ფლობს და ნაციონალური მოძრაობა ამაზე მეტ შედეგს არჩევნებში ვერ მიიღებდა. მიღებული შედეგიც სერიოზულია. პარტიის ლიდერები დიდ იმედს ამყარებდნენ არჩევნებზე. მოლოდინი გაუმტყუნდათ. არსებულმა წინააღმდეგობებმა და იმედგაცრუებამ არჩევნებში გაამწვავა პროცესები. ამის გამოყენება ადვილია გარკვეული პროცესების წასახალისებლად. ხელისუფლებისათვის ხელსაყრელი იყო ის, რაც პარტიაში ხდებოდა. რაიმე სერიოზული ჩარევა არც გახდებოდა საჭირო.

- გაყოფილი პარტიის რომელ ნაწილს რა პერსპექტივა აქვს?

- რაც მოხდა, დანაკლისია ორივე მხარისთვის. არ მიმაჩნია, რომ რომელიმე მათგანი მართალია ან არ არის მართალი. ორივე განაყოფი ერთმანეთს ავსებდა. სააკაშვილის მინუსები ვიცი, მაგრამ ფაქტია, რომ ის პოპულარული, არაორდინარული, ენერგიული და მოტივირებული ლიდერია. მეორე მხარეს აღმოჩნდა პარტიის ბირთვი თავისი ინტელექტით, გონიერებითა და გამოცდილებით. ორივეს ჰქონდა მისაღები და მიუღებელი პოზიციები. მაგალითად, პარლამენტში შესვლა აუცილებელი იყო და მას ალტერნატივა არ გააჩნია. ამდენად, არ იყო სწორი ბოიკოტის იდეა. არ იყო გონივრული ასევე გამოყოფა ამ დროს. უკეთესი იქნებოდა, გამოყოფის მსურველებს ამისთვის უკეთესი პერიოდი შეერჩიათ. თუ დაშლა გარდაუვალად მიაჩნდათ, ჯობდა, ეს მომხდარიყო ივანიშვილის ფაქტორის განეიტრალების შემდეგ. არ არის მიზანშეწონილი ასევე ერთმანეთზე მწვავე განცხადებების გაკეთება, ჯართთან შედარება.

იმედი მაქვს, რომ ნაცმოძრაობისა და `ევროპული საქართველოს~ მთავარი ამოცანები ისევ ერთმანეთის მსგავსი იქნება და მათ შორის ურთიერთობები შეძლებისდაგვარად გამოსწორდება.

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ სანდრო ბრეგაძესთან: „საქართველოში რელიგიურ-ექსტრემისტული დაჯგუფებების წევრები ჩამოდიან“ // „პროსტიტუციას ხელისუფლების წარმომადგენლები მფარველობენ“ // „გიორგი კვირიკაშვილის განცხადება იყო პოპულიზმი და მეტი არაფერი“

რა აქციებს აპირებენ ეროვნული ძალები, ვის და რატომ არა აქვს კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანის უფლება, რაზე უნდა ჩატარდეს რეფერენდუმი, ვინ მფარველობს პროსტიტუციას, რატომ იყო პრემიერის განცხადება პოპულისტური და რისი გადაფარვა სურდა კვირიკაშვილს? – „ახალ თაობას“ ამ თემებზე „ეროვნულების“ ერთ-ერთი ლიდერი სანდრო ბრეგაძე ესაუბრება.

- გასულ კვირას პრემიერმა ღამის კლუბების წინააღმდეგ გაილაშქრა. ამ განცხადებიდან რამდენიმე დღის შემდეგ თქვენ განაცხადეთ, რომ პრემიერის განცხადება იყო პოპულიზმი და მეტი არაფერი. რა გაძლევთ ამის თქმის საბაბს?

- კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ პრემიერის ეს განცხადება იყო პოპულისტური. ეროვნული საკითხების გადაწყვეტა პოპულიზმით არ ხდება. ამას სულით და გულით უნდა აკეთებდე. კვირიკაშვილის განცხადებას კი სულ სხვა მიზანი ჰქონდა. ქვეყანაში მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური ვითარებაა. ამ პრობლემების მოგვარებას ხელისუფლება ვერ ახერხებს. პრემიერს რომელიღაც პიარშიკმა ურჩია, რომ ამ თემის გადასაფარად, რაიმე პატრიოტული თემა წამოეწია. იმანაც წამოსწია და რამდენიმე დღეში ეს განცხადება ბუმერანგივით დაუბრუნდათ უკან. ამ პოპულისტური განცხადებიდან თითქმის ერთი კვირა გავიდა და ღამის კლუბებთან მიმართებაში არანაირი ღონისძიება არ გატარებულა და არც არასდროს გატარდება.

- რატომ გგონიათ, არ გატარდება?

- იმიტომ, რომ ეს ღამის კლუბები ხელისუფლების მფარველობით სარგებლობენ. ყველამ კარგად ვიცით, რომ კრიმინალური ბიზნესი, მათ შორის პროსტიტუცია, ვერ იარსებებს, თუ მას ხელისუფლების მაღალ ეშელონებში არ მფარველობენ. ეს ბიზნესი, რომელზეც მთავრობის მეთაური მთავრობის სხდომაზე საუბრობდა, საქართველოში უკვე კარგა ხანია არსებობს და მყარადაც მოიკიდა ფეხი. ამ პრობლემის მოგვარებას მე ჯერ კიდევ მაშინ ვითხოვდი, როცა მთავრობაში ვიყავი. ამ თემაზე მთავრობის წევრებთან ოფიციალურადაც მქონდა საუბარი და არაოფიციალურადაც. ამ საკითხზე მისაუბრია პრემიერთანაც.

- რომელ პრემიერთან, ირაკლი ღარიბაშვილთან თუ გიორგი კვირიკაშვილთან?

- გიორგი კვირიკაშვილთან ვისაუბრე ამ პრობლემაზე და ვუთხარი, რაც ხდებოდა. ამ საკითხზე არაერთი განცხადება გააკეთეს საზოგადოებისთვის ცნობადმა სახეებმა. ყველა მათგანი ითხოვდა ამ პრობლემის გადაჭრას. ამ ღამის კლუბების გარშემო შექმნილია ერთგვარი გეტოები, სადაც ქართველები დისკრიმინაციულ მდგომარეობაში იმყოფებიან.

- დისკრიმინაციულ მდგომარეობაში ყოფნაში რას გულისხმობთ?

- ქართველ არასრულწლოვანებს აბამენ პროსტიტუციაში. საუბარია ნარკოტიკებზეც. რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, აქ ჩამოდის ის ხალხიც, რომლებიც ექსტრემისტულ-რელიგიურ დაჯგუფებებთან არიან კავშირში. მათი საეჭვო კავშირების შესახებ მე ინფორმაცია ჩემმა მეგობარმა ლაზებმა მომაწოდეს. ისინი თურქეთის მოქალაქეები არიან და იქ აქვთ მცირე ბიზნესი. საერთოდ რაზეა ლაპარაკი, როცა დიდუბე-ჩუღურეთის პოლიციიდან 20 მეტრის დაშორებით, კომპოზიტორთა სახლის პირველ სართულზე არაბული ღამის კლუბია გახსნილი. ალბათ არავისთვის სიახლე არ იქნება თუ ვიტყვი, რომ არაბულ ღამის კლუბებში ბორდელებია გახსნილი. რა საჭიროა ამ საკითხის მოსაგვარებლად პრემიერის მითითება. ეს უმსგავსობა სამართალდამცავებმა ყოველგვარი მითითების გარეშე უნდა აღკვეთონ. გარდა იმისა, რომ პრემიერის განცხადება იყო პოპულისტური, მას კომიკური სახეც ჰქონდა. მან ის კი არ მოითხოვა, რომ ამ ბარების მფლობელების საქართველოდან დეპორტაცია მომხდარიყო, იმაზე დაიწყო საუბარი, ქართველებს რატომ არ უშვებენო. ასეთი ტიპის დაწესებულებებში ქართველების შეშვება კი არ უნდა მოვითხოვოთ, არამედ ისინიც უნდა გამოვიყვანოთ, ვინც იქ არიან. გარანტიას გაძლევთ, რომ ამ პრობლემების მოსაგვარებლად არანაირი ნაბიჯები არ გადაიდგმება. ერთადერთი, რაც შეიძლება გაკეთდეს, რაიმე იაფფასიანი პიარაქცია იქნება.

საემიგრაციო კანონმდებლობა არის მოსაგვარებელი. რაღაც პერიოდი ლტოლვილთა და განსახლების საქმეთა მინისტრის მოადგილე ვიყავი. მიგრანტების მიღება მე მეხებოდა. საუბარია აზიის და აფრიკის მოქალაქეებზე. დიასპორის საკითხთა სამინისტროში მუშაობისას თანამემამულის სტატუსის მინიჭება მეხებოდა.

- თანამემამულის სტატუსის მინიჭება რას ნიშნავს?

- ეს სტატუსი საქართველოს მოქალაქეობას უთანაბრდება. ყველა მათგანის მოთხოვნა დავბლოკე და არავისთვის მიმიცია ეს ნებართვა. ჩემი წამოსვლის შემდეგ და ჩემამდეც, ასეთი ნებართვები მრავლად გაიცა. განსაკუთრებით უპრაგონოდ აზიის და აფრიკის მოქალაქეებს აძლევენ საქართველოში ბინადრობის უფლებას. კაციშვილი არ კითხულობს, რატომ ჩამოდიან ეს ადამიანები საქართველოში. ბინადრობის უფლებას რომ აძლევთ, რაღაც კითხვები მაინც დასვით.

- თქვენ რა კითხვები გაქვთ მათთან დაკავშირებით?

- მე ამ კითხვებზე მაქვს პასუხები და ამიტომაც არ დავაკმაყოფილე არც ერთი მათგანის მოთხოვნა. მინდა თქვენმა მკითხველმა იცოდეს, რომ სწორედ ასეთი უცხოელებისგან იქმნება კრიმინალური სინდიკატები, რომლებიც უკანონო ბიზნესს აკონტროლებენ. ასეთი უკანონობა ყველა ქვეყნის და მათ შორის საქართველოს კანონმდებლობითაც ისჯება. მაღალი რანგის ჩინოვნიკების მფარველობის გარეშე უცხოელები ვერაფერს გააკეთებდნენ.

- შეგიძლიათ დაასახელოთ, კონკრეტულად ვინ მფარველობს პროსტიტუციას?

- გარკვეულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით სერიოზული ეჭვები მაქვს, მაგრამ ხელს ვერც ერთ კონკრეტულ პიროვნებას ვერ დავადებ. ეს სამართალდამცავებმა უნდა დაადგინონ.

მფარველობასთან დაკავშირებით კი მეტი არგუმენტი რად გინდათ, მინისტრის მოადგილე ვიყავი, ამ საკითხზე ღიად ვსაუბრობდი, მაგრამ ყურიც არავის შეუბერტყია. ან ვინ შეიბერტყავდა ყურს, როცა ძალიან დიდ ფულზეა საუბარი. პროსტიტუცია და მასთან დაკავშირებული ბიზნესები რამდენიმე ათეული მილიონი დოლარის მოგებას იძლევა.

აღმაშენებლის გამზირი და რესპუბლიკის მოედანი მთლიანად უცხოელებს აქვთ ოკუპირებული. ცოტა ხანში იქ ქართველები მხოლოდ ვიზით შეძლებენ გავლას. ხელისუფლების ის წარმომადგენლები, რომლებმაც ასეთი რამე დაუშვეს, ერის მოღალატეებად უნდა გამოცხადდნენ.

- ზემოთ თქვენ თქვით, რომ საქართველოში ის ხალხიც ჩამოდის, რომლებსაც ექსტრემისტულ-რელიგიურ ორგანიზაციებთან აქვთ კავშირი. შეგიძლიათ უფრო დეტალურად გვითხრათ, რა ხდება?

- როგორც უკვე გითხარით, ამის შესახებ ინფორმაცია ჩემმა ლაზმა მეგობრებმა მომაწოდეს. მათი ინფორმაციით, ამ ხალხს საკმაოდ საეჭვო კავშირები აქვთ ექსტრემისტულ ორგანიზაციებთან. გარდა იმისა, რომ პროსტიტუციის ბიზნესში არიან ჩაბმულები, საქართველოში რაღაც საეჭვო შეკრებებსაც მართავენ. ძალიან სამწუხაროა, რომ ხელისუფლება ამ მიმართულებით არანაირ სამუშაოს არ ატარებს. ადრე თუ გვიან, ეს პრობლემა თავს იჩენს და ჩვენი ქვეყნის ცხოვრებაში ცუდ როლს ითამაშებს.

- ამიტომ იმუქრებოდით ანტიეროვნულების წინააღმდეგ აქციების მოწყობით?

- აქციები დიდი ხნის წინ უნდა მოგვეწყო. საშინელ რეალობაში გვიწევს ცხოვრება. ყველა სიკეთესთან ერთად, ხელისუფლებამ თავის მთავარ ოპოზიციად უგულავა-ბოკერიას დაჯგუფება დაასახელა. ბოლო 5 წლის მანძილზე სულ ის გვესმოდა, რომ შუა უნდა გაკრეფილიყო. ახლა გამოჩნდა, რასაც ნიშნავს შუის გაკრეფა. პოლიტიკაში მხოლოდ ხელისუფლება და ბოკერიას დაჯგუფება უნდა დარჩნენ. მოდით პირდაპირ ვთქვათ, რომ მათ შორის დიდი გარიგება შედგა და ახლა ერთად ითამაშებენ. ბოკერია ისევე კარგად ითამაშებს ოპოზიციონერის როლს, როგორც თავის დროზე გიორგი თარგამაძე თამაშობდა ნაციონალების ოპონენტობას. უახლოეს მომავალში ასპარეზზე გამოვა დავით უსუფაშვილის პარტია, რომელიც ასევე ხელისუფლებასთან იქნება დაკავშირებული. რა იდეოლოგიის მატარებელი იქნება ეს პარტია, ძნელი წარმოსადგენი არ არის. პოლიტიკურ სცენაზე მხოლოდ ქვეყნის და რელიგიის მტრები დარჩნენ. ასეთ დროს სერიოზული ღონისძიებებია გასატარებელი.

- ეს ღონისძიებები ვინ უნდა გაატაროს?

- ეროვნულმა ძალებმა. როცა სოციალურ ქსელში დავწერე, ანტიეროვნულების წინააღმდეგ აქციები მოვაწყოთ-თქო, უამრავი გამოხმაურება მივიღე. ყველა მეკითხება, როდის გაიმართება ეს აქცია. აქცია კი ბევრ რამეზეა მოსაწყობი, მათ შორის, გასაპროტესტებელია ის ცვლილებები, რომელთა შეტანასაც კონსტიტუციაში აპირებენ.

წარმოიდგინეთ, როგორი იქნება კონსტიტუცია, რომელიც ხათუნა გოგორიშვილმა, ზურაბ ჭიაბერაშვილმა და ზურაბ ადეიშვილის მარჯვენა ხელმა ვინმე ოთო კახიძემ უნდა დაწერონ. აღარაფერს ვამბობ ანტიეროვნულ თამარ ჩუგოშვილზე. პრეზიდენტის არჩევის წესის შეცვლას რომ აპირებენ, ამის უფლება ვინ მისცა? ეს საკითხი უნდა გავიდეს რეფერენდუმზე. ამ საკითხზე აუცილებლად შევაგროვებთ ხელმოწერებს. ერთსქესიანთა ქორწინებისგან განსხვავებით, გიორგი მარგველაშვილი ამ საკითხზე რეფერენდუმის დანიშვნას ხელს აუცილებლად მოაწერს, მერე კი ხალხი გადაწყვეტს, ვინ უნდა აირჩიოს პრეზიდენტი – მათ თუ პარლამენტმა.

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ გელა ნიკოლაიშვილთან: „შინაგან საქმეთა სამინისტრომ არ უნდა დამალოს, რომ დანაშაული მომატებულია“ // „დღეს ციხეში ბალანსი დაცულია“

ქვეყანაში კრიმინოგენური ფონის გაუარესების შესახებ „ახალი თაობის“ კითხვებს იურისტი, უფლებადამცველი, გელა ნიკოლაიშვილი პასუხობს.

- ბატონო გელა, საზოგადოების დიდი ნაწილი თანხმდება იმის თაობაზე, რომ ქვეყანაში კრიმინოგენური ფონი დამძიმდა. ქურდობა, ყაჩაღობა, მკვლელობები ლამის უკვე ყოველდღიურობას წარმოადგენს. რატომ, რა ხდება?

- ის ფაქტი, რომ ყველა საინფორმაციო გადაცემა ამ ბოლო დღეებში იწყება რამდენიმე კრიმინალური მძიმე შემთხვევით, დიდ შეშფოთებას იწვევს და იმის ფონსაც ქმნის, რომ კრიმინოგენური ვითარება გაუარესდა. ასევე მხოლოდ გასულ კვირას ათეულობით ადამიანი დაიღუპა ავტოავარიის შედეგად. რეალურად ამის გამომწვევი მიზეზი რამდენიმეა.

- კონკრეტულად რა მიზეზებზე შეიძლება ვისაუბროთ?

- ეს ყველაფერი არის შედეგი იმისა, რომ საზოგადოების ნაწილმა ცუდად გაიგო და ცუდად მიიღო ეს თავისუფლება, მარწუხების მოშვება, ლიბერალიზაცია. ერთი მხრივ, აღარ არის ეს ლოზუნგი და ცხოვრებაში დამკვიდრებული წესი, რომ ყველანი ციხეში და ნულოვანი ტოლერანტობა და მეორე მხრივ, აღარ არის ციხე ის ჯოჯოხეთი, სადაც მოხვედრას ყველა ერიდებოდა.

- ანუ თავისუფლებამ და დემოკრატიამ აწყინა ჩვენს საზოგადოებას?

- ამას საფუძველი გააჩნია და ვერავინ იტყვის, რომ მაინცდამაინც ნულოვანი ტოლერანტობა უნდა იყოს და ციხე უნდა იყოს ჯოჯოხეთად ქცეული, მაგრამ ფაქტია, რომ ერთი უკიდურესობიდან საზოგადოების ნაწილი მეორე უკიდურესობაში გადავარდა. თუნდაც ავიღოთ პატრულთან დამოკიდებულება, როდესაც ადამიანი წესრიგს არღვევს, როდესაც პატრული კანონის ფარგლებში და ზრდილობიანად ესაუბრება, ბევრს ეს დამოკიდებულება პატრულის სისუსტედ მიაჩნია. ეს ყველაფერი საზოგადოების კულტურის დაბალ დონეზე მიუთითებს!

- არის გამოსავალი შექმნილი სიტუაციიდან?

- ამის წამალი არის ერთადერთი. არა ის, რომ ციხე ისევ ჯოჯოხეთად ვაქციოთ და ისევ ნულოვანი ტოლერანტობა, არამედ ის, რომ საზოგადოებამ დაინახოს _ დანაშაულს აუცილებლად მოჰყვება სასჯელი! ნებისმიერ დანაშაულს მოჰყვება ადეკვატური სასჯელი.

- საჭიროა სასჯელის გამკაცრება?

- არა! სასჯელის გარდაუვალობა და არა – გამკაცრება! გარდაუვალობაში ვგულისხმობ იმას, რომ არ ჰქონდეს ვიღაცას იმის ილუზია, რომ რაიმე დანაშაულის გამო ის არ დაისჯება. თორემ მეტი რა უნდა გაამკაცრო?! ადრე დახვრეტა იყო მკვლელობაზე, ახლა უვადო პატიმრობაა, თუმცა ეს მკვლელობები მაინც ხდება. დამნაშავემ უნდა იცოდეს, რომ მას შანსი არ ექნება, თავი დაიძვრინოს სასჯელისგან. ჩვენთან დანაშაულის გახსნა, ტექნოლოგიების დახვეწასთან ერთად, გაცილებით მაღალია, მთავარია, ძალოვანმა უწყებებმა ეს უფრო მეტად წარმოაჩინონ.

- საუბარია იმაზეც, რომ ადრე თუ გვიან, ამ სურათს აუცილებლად მივიღებდით, რადგან 2012 წლის შემდეგ ძალიან ბევრი კრიმინალი მოხვდა ქუჩაში, ზოგი ახალმა ხელისუფლებამ შეიწყალა, ზოგიც მიხეილ სააკაშვილმა წასვლამდე, თქვენ თუ აკავშირებთ ამ ფაქტებს ერთმანეთთან?

- მე ამას არ დავაკავშირებდი. ჯერ ერთი, მეხუთე წელი დაიწყო იმ ამნისტიის შემდეგ და ვინც დანაშაულის ჩამდენი იყო, ის პირველ და მეორე წელსვე ჩაიდენდა დანაშაულს და ვინც საზოგადოებაში დამბრუნებელი იყო, ის ისედაც გამოსწორდებოდა და ამ გზას დაადგებოდა. აქ სხვა რამეშია პრობლემა – დაინახა საზოგადოების რაღაცა ნაწილმა, რომ შეიძლება დანაშაული ჩაიდინო და ძალიან მალე გამოხვიდე. ნარკოტიკული საშუალებების დეკრიმინალიზაციაზეც აქტიურად დაიწყო ლაპარაკი.

- თქვენ ამის წინააღმდეგი ხართ?

- ციხეში რომ არ უნდა იყოს მომხმარებელი, ამის მომხრე მეც ვარ, მაგრამ ნებისმიერი ნარკოტი ისევე განვიხილოთ, როგორც ალკოჰოლი, ან სიგარეტი, ეს დაუშვებელია.

- პროპაგანდა ცუდ შედეგს მოიტანს?

- რა თქმა უნდა, ცუდ შედეგს მოიტანს და ეს განუკითხაობამდე მივა! ეს ყველაფერი ერთმანეთს მიეწყო და დროა, სამართალდამცავმა ორგანოებმა დროულად წარმოაჩინონ, რომ ეს ყველა დანაშაული არის დასჯადი და რეალურად ხდება ამ ადამიანების დასჯა.

- როგორ მიიღეთ შინაგან საქმეთა მინისტრის გადაწყვეტილება, როდესაც მან განაცხადა, რომ აღარ გამოაქვეყნებს დანაშაულის სტატისტიკას. ეს სწორი გადაწყვეტილებაა?

- ეს დიდი შეცდომა მგონია, რადგან მან რა რიცხვებიც დაასახელა, ყველა მიმართულებით არის მომატებული. მართალია, ბევრით არა, მაგრამ ყველა სახის დანაშაული 100-200 ერთეულით მომატებულია. ამავე დროს, ის გვეუბნება, არ არის გაუარესებული კრიმინოგენური ვითარებაო. თუ მომატებულია, როგორ არ არის გაუარესებული?! მერე რა, რომ ათასობით ერთეულით არ არის მომატებული, 100 და 200 ერთეულიც მატებას ნიშნავს. მე არ ვემხრობი იმას, რომ წელიწადში ერთხელ გამოაქვეყნოს სტატისტიკა. შეიძლება ყოველ კვირას არ გამოაქვეყნოს, მაგრამ 2-3 თვეში ერთხელ სტატისტიკის გამოქვეყნება აუცილებელია.

- ცდილობენ დაუმალონ საზოგადოებას?

- აქ დასამალი არაფერია, რაც დაიმალება, მით უფრო უარესია. თუ ავადმყოფობა არ გამოამჟღავნე, ისე მკურნალობას ვერ დაუნიშნავ. უნდა იცოდეს საზოგადოებამ, რომ დღეს ამ დანაშაულის მატება შეინიშნება და ამ კუთხით გამკაცრდეს კანონი. ამაზე ღიად უნდა მიდიოდეს მსჯელობა და არა იმალებოდეს.

- რატომ მალავენ, საყვედური რომ არ მიიღონ?

- სავარაუდოდ, აბა სხვა როგორ უნდა შევაფასოთ. ეს სხვა ქვეყნებში არ ქვეყნდებაო. ჯერ ერთი, ყველა ქვეყანას თავისი სპეციფიკა აქვს და მეორეც, როცა ქვეყნდებოდა, რა შავდებოდა?! 2014 და 2015 წლებთან შედარებით აშკარად არის მატება. თითქმის ყველა სახის დანაშაულია გაზრდილი. ამას მიხედვა უნდა და ამას უნდა მკაცრი კონტროლი და მკაცრი ადეკვატური ღონისძიებების მიღება. ყველა სახის დანაშაულზე უნდა იყოს ადეკვატური სასჯელი.

- თქვენ თქვით, რომ ციხეში მოხვედრისაც აღარ ეშინიათ. საუბარია, რომ კახი კახიშვილმა სანატორიუმად აქცია სასჯელაღსრულების დაწესებულებები. ასეა?

- 2012 წლის შემდეგ, დაახლოებით წელიწადნახევრის განმავლობაში, თითქმის 2014 წლამდე, იყო სიტუაცია, რომ გადახრა მოხდა მეორე მიმართულებით. თუ ადრე ჩაგრავდნენ სამართალდამცავები პატიმრებს, მერე პირიქით ხდებოდა ხოლმე, იქით გადადიოდნენ შეტევაზე და დაჩაგრულებად გამოიყურებოდნენ ადმინისტრაციის თანამშრომლები.

2014 წლის მეორე ნახევრიდან სიტუაცია დაბალანსდა და დღეს სიტუაცია არის ისე, როგორც უნდა იყოს. ადმინისტრაცია თავის ადგილზეა, პატიმრები – თავის ადგილზე. არის ჩარჩოები და იმ ჩარჩოების ფარგლებში პატიმრებს აქვთ მინიჭებული თავისუფლება, მაგრამ თუ ეს ზღვარი გადალახა, ამას აუცილებლად მოსდევს ადეკვატური სასჯელი. კარგი რეფორმა არის კიდევ იმ მხრივ, რომ პატიმრები დაყოფილია რისკების დონის მიხედვით, მაღალი რისკის, საშუალო და დაბალი რისკის მქონე პატიმრები და ყველა ცალ-ცალკე დაწესებულებაშია მოთავსებული. სწორედ ამან დაარეგულირა სიტუაცია. ის, რომ დღეს კრიმინალი ვერ მართავს ციხეს, ამ დაყოფის შედეგია. ყოველგვარი ცემა-ტყეპის და წამების გარეშე მოხდა ამ ბალანსის დაცვა. დღეს ციხეში ბალანსი დაცულია.

„ახალი თაობა“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ მარიამ ქელბაქიანთან: „ხალხს როცა უჭირს, მთავრობა ფუფუნებაში არ უნდა ცხოვრობდეს“ // მთავრობაში 34 მილიონის პრემია-დანამატები გაიცა

ხელისუფლება ქამრების შემოჭერაზე ღაღადებს, სამინისტროებში თანამშრომლების შემცირებაც აქტიურ ფაზაში შევიდა. ამ დროს კი ხელისუფლება პრემია-დანამატების გაცემაში რეკორდებს ხსნის. სავარაუდოდ, საყოველთაო გაჭირვებით გამოწვეულ დეპრესიას ამ ფორმით ებრძვიან.

მონიტორინგის ცენტრმა „მედიატორმა“ პრემია-დანამატებთან დაკავშირებით მორიგი კვლევა გამოაქვეყნა. როგორც „მედიატორის“ წარმომადგენელმა მარიამ ქელბაქიანმა „ახალ თაობასთან“ საუბარში განაცხადა, 2016 წლის 11 თვეში 22 სსიპ-ში პრემია-დანამატის სახით 34.608.088 ლარია გაცემული. აქედან 18.446.121 დანამატია, ხოლო 16.161.967 ლარი – პრემია.

თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ საჯარო ინფორმაცია ჯერ ყველა სამინისტროდან არ მოსულა, წინ საკმაოდ შთამბეჭდავი სურათი გველოდება: „ჩვენ ყველა სამინისტროდან გამოვითხოვეთ პრემია-დანამატები. პასუხი მხოლოდ რამდენიმე უწყებიდან მოვიდა. დარწმუნებული ვართ, რომ არც სხვა სამინისტროებში იქნება უკეთესად საქმე“, – ამბობს მარიამ ქელბაქიანი. მისივე განმარტებით, თავად სამინისტროების პრემია-დანამატებიც საინტერესო იქნება. „ეს კვლევა სამინისტროების სსიპ-ებს ანუ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებს ეხება, ვფიქრობთ, მათ არც თავად სამინისტროები ჩამოუვარდებიან პრემია-დანამატებით“, – აღნიშნავს „მედიატორის“ წარმომადგენელი.

რომელი სამინისტრო მოხსნის ამ მხრივ რეკორდს, ეს მარიამ ქელბაქიანმა ჯერ არ იცის. სსიპ-ების მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, გამარჯვებული ფინანსთა სამინისტრო გახდა.

თუ გავითვალისწინებთ, რომ გასული წლის 11 თვის მანძილზე ამ სამინისტროს ნოდარ ხადური ხელმძღვანელობდა, რეკორდულ პრემიებზეც მან უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა.

„ფინანსთა სამინისტროს 3 სსიპ-ში 2016 წლის იანვრიდან ნოემბრის ჩათვლით შრომის ანაზღაურების მუხლიდან ჯამში გაცემულია 6.966.595 ლარი. ფინანსთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოში გაიცა 3.086.103 ლარი. საფინანსო-ანალიტიკურ სამსახურში – 3.451.180 ლარი. ფინანსთა სამინისტროს აკადემიამ 429.312 ლარი მიიღო.  ცალკე აღნიშვნის ღირსია სამინისტროს შემადგენლობაში შემავალი კიდევ ერთი სსიპი – შემოსავლების სამსახური. აქ 2016 წლის იანვრიდან ნოემბრის ჩათვლით, მხოლოდ პრემია-დანამატის სახით გაცემულია 26.176.960 ლარი. აქედან 13.560.125 ლარი დანამატია, ხოლო 12.616.835 ლარი პრემიებზე დაიხარჯა“, – ამბობს მარიამ ქელბაქიანი.

სხვა სამინისტროები რეკორდმაისტერ ფინანსთა სამინისტროს მნიშვნელოვნად ჩამორჩებიან, მაგრამ უმადობას არც აქ უნდა უჩიოდნენ.

„რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს 6 სსიპ-ში გაცემულია 2.877.662 ლარის პრემია-დანამატი. აქედან დანამატი შეადგენს 1.661.624 ლარს, ხოლო პრემია 1.216.038 ლარია“, – აღნიშნავს „მედიატორის“ წარმომადგენელი.

მარიამ ქელბაქიანის განცხადებით, საქართველოს გაერთიანებულმა წყალმომარაგების კომპანიამ, რომელიც ამ სამინისტროში შემავალი სსიპია, არ ისურვა დეტალური ინფორმაციის გასაჯაროება: „მოგვაწოდეს მხოლოდ პრემია-დანამატების ჯამური თანხა. რაც 1.353.812 ლარს შეადგენს. გარემოს დაცვის სამინისტროში გასული წლის იანვარ-ნოემბრის ჩათვლით პრემია-დანამატის სახით გაცემულია 3.635.650 ლარი. გარემოს დამცველებმა დანამატზე 3.193.651 ლარი დახარჯეს, ხოლო პრემიაზე – 441.999 ლარი“.

„მედიატორის“ წევრის განცხადებით, სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტროს ხუთ სსიპ-ში 2016 წლის 11 თვეში გაცემულია 1.175.384 ლარის პრემია-დანამატი. აქედან 1.100 ლარი არის დანამატი, ხოლო პრემია _ 1.174.284 ლარი.

საკმაოდ ხელმომჭირნეები ყოფილან ენერგეტიკის სამინისტროში. სამინისტროს სსიპ-ში ნავთობისა და გაზის სახელმწიფო სააგენტოში 2016 წლის იანვრიდან ნოემბრის ჩათვლით პრემია-დანამატის სახით გაცემულია 30.720 ლარი.

„ამ კვლევამ კიდევ ერთხელ დაამტკიცა, რომ ქვეყანაში არსებული ფინანსური კრიზისის მიუხედავად, სამინისტროს სსიპ-ებში დასაქმებულ მაღალი თანამდებობის პირებს ნამდვილად არ უჭირთ. იმ ფონზე, როცა ხალხი უკიდურეს გაჭირვებაშია, ისინი თავს უფლებას აძლევენ, რომ პრემია-დანამატები აიღონ. ხალხს როცა უჭირს, მთავრობა ფუფუნებაში არ უნდა ცხოვრობდეს“, – ამბობს მარიამ ქელბაქიანი.

————

„მედიატორის“ მიერ გამოქვეყნებულმა კვლევამ ხელისუფლების წარმომადგენლები აღაშფოთა. მათი თქმით, იმაში გასაკვირი არაფერია, რომ ადამიანები პრემიებს იღებენ.

მათ პრეტენზიებს მარიამ ქელბაქიანი ასე პასუხობს: „ჩვენ არ ვამბობთ, რომ პრემიები არ უნდა გაიცეს. პრემიები დიახაც უნდა გაიცემოდეს, მაგრამ არა მხოლოდ მაღალი თანამდებობის პირებზე. კარგი იქნება თუ ამ მიმართულებით ცოტა მეტი გამჭვირვალობა იქნება“.

———————–

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

გასულ წელს, რამდენიმე სამინისტროში 34 608 088 ლარის ოდენობით პრემია-დანამატი გაიცა // სოსო ცისკარიშვილი: „ეს გახლავთ მანკიერი და მახინჯი სისტემა, რომელიც აუცილებლად შესასწავლია“

სალომე სარიშვილი

გასული წელს, 11 თვის განმავლობაში 22 სსიპ-ში პრემია-დანამატის სახით 34 608 088 ლარია გაცემული, საიდანაც 18 446 121 დანამატია, ხოლო 16 161 967 ლარი – პრემია. მმართველ გუნდში ამბობენ, რომ ასეთ შემთხვევაში არსებითი მნიშვნელობა თავად პრემია-დანამატის ადრესატსა და მის დამსახურება-არდამსახურებას აქვს, თუმცა ამასთანავე მიიჩნევენ, რომ ეს საკითხი სერიოზულ მოკვლევას საჭიროებს.

ექსპერტების ნაწილი კი პრემია-დანამატების გაცემის წესს მახინჯ და მანკიერ სისტემას უწოდებს და ამბობს, რომ საჯარო სამსახურებში დასაქმებულთ მოვალეობები სწორად არ აქვთ აღქმული.

ცნობისთვის: მონიტორინგის ცენტრ “მედიატორის” მიერ გამოთხოვილი საჯარო ინფორმაციის თანახმად, ფინანსთა სამინისტროს სამ სსიპ-ში 2016 წლის იანვრიდან ნოემბრის ჩათვლით შრომის ანაზღაურების მუხლიდან ჯამში გაცემულია 6 966 595 ლარი; გარემოს დაცვის სამინისტროს ექვს სსიპ-ში 11 თვეში პრემია-დანამატის სახით გაცემულია 3 635 650 ლარი, საიდანაც დანამატი შეადგენს 3 193 651, ხოლო პრემია – 441 999 ლარს; რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს ექვს სსიპ-ში გაცემულია 2 877 662 ლარის პრემია-დანამატი, საიდანაც დანამატი შეადგენს 1 661 624 ლარს, ხოლო პრემია – 1 216 038 ლარს. ხოლო სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამინისტროს ხუთ სსიპ-ში გაცემულია 1 175 384 ლარის ოდენობის პრემია-დანამატი.

მონიტორინგის ცენტრის ცნობით, “საქართველოს გაერთიანებულმა წყალმომარაგების კომპანიამ” მათ დეტალური ინფორმაცია არ მიაწოდა და მხოლოდ პრემია-დანამატების ჯამური თანხა – 1 353 812 ლარი აცნობა.

საპარლამენტო უმრავლესობის წევრის, გუგული მაღრაძის თქმით, ასეთ შემთხვევაში მნიშვნელოვანი არსებითი საკითხია. კერძოდ კი ის, თუ ვისზე გაიცა პრემია-დანამატები – ხელმძღვანელ პირებზე თუ რიგით თანამშრომლებზე. მისივე თქმით, სხვა ამბავია, როცა პრემია-დანამატს საკვანძო პირები იღებენ და ეს გაცილებით უფრო მიუღებელია, მაგრამ რიგითი თანამშრომელი, რომელმაც დაკისრებულზე მეტი მოვალეობა საუკეთესოდ შეასრულა, დეტუტატის შეფასებით, უნდა წახალისდეს.

„პრინციპში, პრემია ხელფასის ნახევარი ან სამი მეოთხედი უნდა იყოს. რა თქმა უნდა, არ ვარ მომხრე, რომ პრემია-დანამატი ყველამ მიიღოს, სულ ერთია, ის კარგად მუშაობს თუ ცუდად, მაგრამ არც იმის მომხრე ვარ, რომ ამაზე ცალსახა უარი ვთქვათ. თუკი განყოფილებაში გყავს 5 ადამიანი, რომელთაგანაც 1 საუკეთესოდ მუშაობს, დანარჩენი კი მხოლოდ მოვალეობას ასრულებს, ის ერთი ხომ უნდა წაახალისო? ეს მოტივაციისთვის აუცილებელია”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას დეპუტატი. მისი აზრით, ამ თანხის რაოდენობასა და ობიექტურად გაცემაზე, დაინტერესებულმა პირებმა უნდა იმუშავონ, რაც მისი აზრით, აუცილებელიც კია.

„შესაძლოა ეს თანხა მართლაც ბევრად ჟღერდეს, ან სულაც ბევრი იყოს კიდეც, მაგრამ ეს კიდევ მოკვლევის საგანია. ვფიქრობ, სამი სამინისტროსთვის ეს თანხა მართლაც ბევრია, მაგრამ როგორც აღვნიშნე, ხელაღებით რამეს თქმა ძალიან ძნელია, ამიტომ საჭიროა სერიოზული მოკვლევა, ასევე ობიექტური შეფასების მექანიზმის მოძიება”, – დასძენს გუგული მაღრაძე.

ექსპერტთა კლუბის პრეზიდენტის, სოსო ცისკარიშვილის შეფასებით კი სახეზეა, არამხოლოდ არაჯანსაღი გაგება სახელმწიფო მოხელის ვალდებულებებისა, არამედ სრულიად ღია მცდელობა, ადამიანები მაღალი ანაზღაურების საფუძველზე ასე “ბაწარგამობმულნი” იყვნენ. მისი თქმით, რატომღაც ყველას ავიწყდება, რომ სახელმწიფო მოხელე ორი მახასიათებლით უნდა იყოს დაჯილდოვებული – ესაა პროფესიონალიზმი და პატრიოტიზმი, რაც ცისკარიშვილის აზრით, ძალიან იშვიათია.

“ცხადია, ამხელა პრემია-დანამატების გაცემა ყოვლად მიუღებელია, მითუმეტეს, იმ ფონზე, როცა ქვეყანაში არც თუ ისე სახარბიელო მდგომარებაა, არც ახლა და არც ერთი წლის წინ. ჩვენ ასეთი არაჯანსაღი ფაქტების მოწმეები არაერთხელ გავხდებით, ამიტომ საჭიროა სამოქალაქო სექტორის მუდმივი აქტიურობა და მონიტორინგი. რას ნიშნავს ეს დანამატი ვინმეს ესმის? თუ თანამშრომელი დაუმატებლად არაფერს აკეთებს, მაშინ თავად თანამშრომელი ან დანამატის გამცემი პირი ყოფილა დეგენერატი”, – ამბობს პოლიტოლოგი “რეზონანსთან” საუბრისას.

მისივე განცხადებით, როგორც კი ეს თემა აქტუალური ხდება, ისევ მორიგი ტყუილი განცხადებები გაკეთდება, რომ ის გაუქმდება. “ვის სჯერა ახლა ამის? ეს გახლავთ მანკიერი და მახინჯი სისტემა, რომელიც აუცილებლად შესასწავლია. სამინისტროებმა ერთმანეთის “შპარგალკებით” კი არ ჩამოაყალიბოს საკუთარი ხედვა, არამედ ყველამ ცალ-ცალკე არგუმენტირებულად უნდა გამოაქვეყნოს რაში გაიცა პრემია-დანამატი და რომელ რგოლში”, – ამბობს სოსო ცისკარიშვილი.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ღარიბთა რაოდენობა იზრდება, მთავრობა რეალობას გაურბის

„ქვეყანა ეკონომიკური დეპრესიის წერტილს მიაღწევს“

მარი ჩიტაია

2016 წელს მოსახლეობის ფინანსური მდგომარეობა გაუარესდა. მართალია, ოფიციალური მონაცემი არ მოგვეპოვება, მაგრამ არსებული სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობიდან გამომდინარე, სიღარიბის ზრდა უდავოა. მართალია, 2014-15 წლებში “საქსტატის” მონაცემით, სიღარიბის მაჩვენებელი შემცირებულია, მაგრამ უკვე 2016 წლისთვის ტენდენციის შენარჩუნებაზე საუბარი წარმოუდგენელია. სპეციალისტთა ვარაუდით, რა მაჩვენებელიც უნდა დასახელდეს სიღარიბის დონედ 2016 წელს, ცდომილება მინიმუმ, 8-10%-ის ფარგლებშია მოსალოდნელი.

მოსახლეობის დიდი ნაწილისთვის სიღარიბე კვლავ მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება. ამასთანავე, სურსათსა და მედიკამენტებზე გაზრდილი ფასები ღარიბი მოსახლეობის მდგომარეობას კიდევ უფრო ამძიმებს.

საქართველოში ყოველი მე-8 ადამიანი სახელმწიფო შემწეობას იღებს. სოციალური მომსახურების სააგენტოს მონაცემებით (რომელიც ამ რამდენიმე დღის წინ “კომერსანტმა” გამოაქვეყნა), 2016 წლის დეკემბერში სახელმწიფო სუბსიდია 476 084-მა მიიღო, რაც წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, 86 434 ათასით მეტია. 2015 წლის დეკემბრის მონაცემებით, შემწეობას სულ 389 650 ადამიანი იღებდა. სტატისტიკური მონაცემებით, დღეს საქართველოში 3 720 000 ადამიანი ცხოვრობს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ქვეყანაში საარსებო შემწეობას მთლიანი მოსახლეობის 12,7% იღებს.

ოფიციალური სტატისტიკის მიხედვით, საქართველოში ბოლო რამდენიმე წელია სიღარიბის მაჩვენებელი 9-10%-ის ფარგლებში იყო. კერძოდ, სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის რეგისტირებული წილი 2011 წელს – 9,2%, 2012-13 წლებში კი 9,7% იყო, 2014 წელს – 11,6%, 2015 წელს კი სიღარიბის მაჩვენებელი იყო – 10,1%.

როგორც სხვადასხვა ორგანიზაციის კვლევებშია მითითებული, იმატა ადამიანთა მიერ სიღარიბეში ყოფნის სუბიექტურმა განცდამ. გაზრდილი ფასები, მძიმე ავადმყოფობა და ოჯახების შემოსავლის შემცირება დასახელდა ძირითად პრობლემებად, რასაც მოსახლეობა აწყდება. ოჯახების მიერ ჯანდაცვაზე გაწეული საშუალო ხარჯი 31%-ით გაიზარდა. გაეროს ბავშვთა ფონდის “იუნისეფის” კვლევით, რომელიც 2015 წლის მდგომარეობას ასახავს, მედიკამენტების შეძენა ჯანდაცვაზე გაწეული მთლიანი ხარჯების მთავარ კომპონენტად რჩება.

ექსპერტი სოციალურ და ეკონომიკურ საკითხებში პაატა აროშიძე ფიქრობს, რომ 2016 წელს ქვეყანაში სიღარიბის მაჩვენებელი ოფიციალურად არ გაიზრდება, მიუხედავად იმისა, მოქალაქეები მიიჩნევენ, თუ არა გაუარესებულად საკუთარ ფინანსურ მდგომარეობას.

“ის, რომ ადამიანი თავს ღარიბად მიიჩნევს, სიღარიბის ოფიციალურ მაჩვენებლს ვერ შეცვლის. სინამდვილეში ეს არის ეკონომიკური პარამეტრი და გაცილებით სხვა ფაქტორებზეა დამოკიდებული, ვიდრე ეს შეიძლება ამა თუ იმ ადამიანის სუბიექტური განცდაა. არსებული საერთაშორისო სტანდარტით, თუ ადამიანი დღეში 5 დოლარზე ნაკლებს ხარჯავს, ღარიბია. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია, მოიმატებს თუ არა ინფლაციის დონე. შეიძლება ითქვას, რომ 2016 წელს ინფლაციის ფარული დონე გაიზარდა. საექსპორტო პოტენციალი შემცირებულია და სოციალური ფონიც შესამჩნევად გაუარესებული. სამომავლოდ ამ მდგომარეობას ვერც ლარიზაცია შეამცირებს. საკმაოდ რთული წელი გველოდება, ქვეყანა ეკონომიკური დეპრესიის წერტილს მიაღწევს. შეიძლება ითქვას, უკვე იმყოფება კიდეც ამ მდგომარეობაში”, – აცხადებს აროშიძე და დასძენს, რომ საქართველოში მოსახლეობის 25%-ს ღარიბ-ღატაკი ფენა შეადგენს.

ექსპერტს მიაჩნია, რომ სიღარიბის დონის შესახებ 2015 წლის მონაცემი 2016 წელსაც შენარჩუნდება.

“ჩემი აზრით, ოფიციალური სტატისტიკა სიღარიბის ზრდას არც 2016 წელს დააფიქსირებს. მინიმალური შემოსავალი რომ ავიღოთ, სასურსათო კალათაზეა მიბმული. მისი დათვლის მეთოდოლოგია თუ არ შეიცვალა, სტატისტიკა ოფიციალურად ღარიბთა რაოდენობას გაზრდილად არ წარმოგვიდგენს, მიუხედავად იმისა, რომ სინამდვილეში ამ კატეგორიის ადამიანების რაოდენობა საგრძნობლად არის მომატებული. ცდომილება, ჩემი აზრით, მინიმუმ 8-10%-ის ფარგლებშია”, – განმარტავს პაატა აროშიძე.

ფაქტია, რომ ოფიციალურ დონეზე ქვეყანაში სიღარიბის შემცირება შეუძლებელია, როცა ყოველი მეორე მოსახლე საკუთარი ფინანსური მდგომარეობით უკმაყოფილოა. ეს რომ ასეა, საინფორმაციო სააგენტო “ბიპიენის” მიმდინარე კვლევითაც დასტურდება. კვლევაში მონაწილე 483 ადამიანიდან 67% თვლის, რომ მისი ფინანსური მდგომარეობა გაუარესდა, 6,6%-ის შეფასებით კი, – მცირედით გაუარესდა.

საგულისხმოა ისიც, რომ 2010-12 წლებში საქართველოს ეკონომიკური ზრდა, საშუალოდ, 6.6%-ს შეადგენდა, 2013-14 წლებში კი ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელი ამაზე დაბალი, საშუალოდ, 4% იყო. მაღალმა ეკონომიკურმა ზრდამ 2010-12 წლებში სიღარიბის შემცირებას ხელი შეუწყო, მომდევნო წლებში კი მისი შემცირების მიზეზი გაზრდილი სოციალური ხარჯები, ამასთანავე სოფლის მეურნეობის პროგრამები გახდა. სიღარიბის შემცირების კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი უცხოეთიდან საქართველოში გამოგზავნილი ფულადი გზავნილებია.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ქართული საექსპორტო პროდუქტის ფასი 15%-ით დაეცა

„შემოსავალმა დაიკლო, სამაგიეროდ ეს რთული წელი გადავიტანეთ“

მარი ჩიტაია

სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებში, სავალუტო ცვლილებების გამო, ქართული საექსპორტო პროდუქტის ფასი 15-16%-ის ფარგლებში შემცირდა. სხვადასხვა ვალუტების გაუფასურებამ ყველაზე მეტად ღვინის ექსპორტზე იმოქმედა. შარშან, 2015 წელთან შედარებით, 1 ბოთლი ღვინის ფასი 16%-ით არის შემცირებული, თუმცა მას საექსპორტო პროდუქციის რაოდენობაზე გავლენა არ მოუხდენია.

ღვინის ეროვნული სააგენტოს ინფორმაციით, 2016 წელს ერთი ბოთლი ღვინის საშუალო ფასი 2,28 დოლარია, როცა წინა 2015 წელს ეს მაჩვენებელი 2,72 დოლარს შეადგენდა. კიდევ უფრო მაღალი იყო ფასი 2014 წელს – 3,13 დოლარი. რაც შეეხება ექსპორტირებული ღვინის რაოდენობას, 2015 წელს ეს მაჩვენებელი 36 071 399 ბოთლს შეადგენდა, რაც თანხობრივად 98 102 614 დოლარია. 2016 წლისთვის მან 113 801 462 დოლარი შეადგინა, ხოლო ექსპორტირებული ღვინის მოცულობა 49 848 668 ბოთლს მიაღწია.

აყველაზე მსხვილ საექსპორტო ბაზრად ქართული ღვინისთვის კვლავ რუსეთი რჩება, ხოლო მეორე და მესამე ადგილს უკრაინა და ჩინეთი იკავებს.

სპეციალისტების შეფასებით, უცხოურ ბაზრებზე ქართული პროდუქტის ფასის კლება გამოწვეულია როგორც ლარის დევალვაციით, ასევე დოლართან მიმართებით სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნების ეროვნული ვალუტების გაუფასურებითაც, რამაც მოსახლეობის მსყიდველუნარიანობაზე უარყოფითად იმოქმედა.

როგორც სტატისტიკოსი სოსო არჩვაძე განმარტავს, ღვინოსთან ერთად, შემცირდა აბსოლუტურად ყველა პროდუქტის ფასი, რაც კი საქართველოში იწარმოება და ექსპორტზე გადის.

“ოფიციალური სტატისტიკა, ჯერჯერობით არ მოგვეპოვება, თუმცა ჩანს საექსპორტო პროდუქციის გაიაფება, რასაც ვერც ერთი დარგი გვერდს ვერ აუვლის. დოლართან მიმართებით ეროვნული ვალუტები უფასურდება, რის გამოც იაფდება და იოლდება ექსპორტი. ამიტომ, ბუნებრივია, რომ დოლარში გამოსახული პროდუქციის ფასი იკლებს და შესაბამისად, უფრო იაფად იყიდება.

ჩვენი ექსპორტის დიდი ნაწილი მოდის ქვეყნებზე, რომლებიც განიცდიან სავალუტო კრიზისს. ცხადია, იქაური მოსახლეობის მსყიდველობითი უნარიც შემცირდა დოლარის განზომილებაში და ეს არის არგუმენტი, რამაც ქართული პროდუქტის ფასზე იმოქმედა. ლარის კურსი რომ შენარჩუნებულიყო, ჩვენ მაინც იძულებული გავხდებოდით შეგვემცირებინა ფასი უცხოურ ბაზრებზე კონკურენტუნარიანობის შესანურჩუნებლად.

ცვლილება მხოლოდ ქართული ღვინის ფასზე არ ასახულა, შემცირებულია ნებისმიერი პროდუქტის ღირებულება, რომელიც იწარმოება და მიემართება ექსპორტზე. სხვათა შორის, რუსეთის საინფორმაციო სამსახურებმა განაცხადეს, რომ იმპორტში ყველაზე მაღალი წილი უკავია აფხაზურ ღვინოებსო. სად აქვს აფხაზეთს იმდენი ღვინო, რომ ბაზარზე დომინირებული მდგომარეობა ჰქონდეთ. ფალსიფიცირებული ღვინოებით გაივსო ბაზარი”, – აცხადებს არჩვაძე და დასძენს, რომ ფასის ცვლილება შეეხო იმპორტულ პროდუქტსაც, რამაც საქართველოს საკმაოდ დიდი თანხის დაზოგვის შესაძლებლობა მისცა.

“2015 წელს, 2014 წელთან შედარებით, დაახლოებით 40 მლნ დოლარი დავზოგეთ რუსეთიდან მარცვლეულის შესაძენად იმის გამო, რომ საქონელი გაიაფდა. ნავთობპროდუქტების შემთხვევაში, 396 მლნ დოლარი დავზოგეთ 2015 წელს, რომ ფასები შენარჩუნებულიყო. ამის გამოა, რომ ლარის კატასტროფული ვარდნის მიუხედავად სამომხმარებლო ფასების ინდექსი არ შეცვლილა. ვერ გეტყვით რა მდგომარეობაა ამ მხრივ 2016 წელს, რადგან სტატისტიკა ჯერჯერობით არ გვაქვს, თუმცა, ცხადია, რომ ტენდენცია გაგრძელდება.

ჩვენთვის მთავარია, მოსახლეობის მსყიდვულუნარიანობა შენარჩუნდეს. შედარებისთვის, იაპონური იენა დოლართან წლის მეორე ნახევარში დაახლოებით 14 პუნქტით დაეცა. 30 ივნისს 1 დოლარი 103 იენა ღირდა და წლის ბოლოს 118 იენამდე დაეცა, მაგრამ იაპონელები სავალუტო ცვლილებას საგონებელში არ ჩაუგდია. ისინი ითვლიან თავის მდგომარეობას იმის მიხედვით, თუ 118 იენით რამდენი ბრინჯის ან თევზის შეძენა შეუძლიათ და რამდენი შეეძლოთ რამდენიმე თვის წინ, სანამ კურსი შეიცვლებოდა. ჩვენ რა გვაინტერესებს – რა მასშტაბის ზღვარზეა ლარის დოლართან მიმართებით, თუ არსებული შემოსავლით რა საქონლის ყიდვა შეგვიძლია. მსყიდველუნარიანობას აქვს დიდი მნიშვნელობა. ამიტომ ამაზე უნდა ვიფიქროთ, რადგან ყველაზე მთავარი მოსახლეობის კეთილდღეობაა”, – აცხადებს სოსო არჩვაძე.

საექსპორტო პროდუქციის ფასის შემცირებას ადასტურებენ ექსპორტიორებიც, რომელთა ინფორმაციითაც, ცვლილება აბსოლუტურად ყველა მიმართულებას შეეხო.

“კახური ტრადიციული მეღვინეობა” უცხოურ ბაზარზე რამდენიმე დასახელების პროდუქციითაა წარმოდგენილი. კომპანიის ხელმძღვანელი ზურაბ ჩხეიძე ამბობს, რომ შარშან სამჯერ შეამცირა ფასი, სამაგიეროდ, კუთვნილი ნიშა შეინარჩუნა.

„ეროვნული ვალუტების გაუფასურების გამო იძულებული გავხდით, ჩვენი პროდუქტის ღირებულება შეგვემცირებინა. ცვლილება წლის განმავლობაში სამჯერ მოვახდინეთ და 15-17%-ის ფარგლებში დავწიეთ ფასი. ამით ნიშა შევინარჩუნეთ. დივერსიფიცირება მოვახდინეთ როგორც შიგნით, ასევე გარეთაც და წარმოებას საშუალება მივეცით მომავალი პერსპექტივისთვის. ვერ ვიტყვი, რომ ვიზარალეთ. შემოსავალმა დაიკლო, სამაგიეროდ ეს რთული წელი გადავიტანეთ და მომხმარებლის ნდობა უფრო მეტად მოვიპოვეთ. ახალ ბაზრებზე შესვლა გაგვიჭირდა, ამიტომ პროდუქტს, ფაქტობრივად, დემპინგურ ფასში ვაწვდით, რომ რეალიზაცია მოხერხდეს და ბაზარზე ადგილი დავიმკვიდროთ. ექსპორტს ამ მიმართულებითაც გავაძლიერებთ. ვფიქრობთ, წელს, დაახლოებით, 30%-იანი ზრდა გვექნება. გადაზიდვებს გავზრდით, მაგრამ იმედი ჯერჯერობით არ გვაქვს, რომ ფასის მხრივ რამე შეიცვლება“, – აცხადებს ზურაბ ჩხეიძე.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

„გაზპრომთან“ ბრძოლა 20-მილიონიანი ზარალით დასრულდა

ტრანზიტისგან მიღებული თანხა დამატებით შესაძენი გაზის რაოდენობას შეიძლება სანახევროდაც არ ეყოს

მარი ჩიტაია

„გაზპრომთან“ დადებული ხელშეკრულებით საქართველო მილიონობით დოლარს დაკარგავს. ეკონომისტები დაახლოებით 12 მლნ-ზე საუბრობენ, თუმცა, “ბიზნეს-რეზონანსის” გათვლით, შესაძლოა, იგი გაცილებით მეტი აღმოჩნდეს. რუსულ მხარესთან მიღწეული “შეთანხმებით”, გამორიცხული არ არის, საქართველომ 20 მლნ დოლარი იზარალოს. “გაზპრომისგან” მიღებული თანხა კი დამატებით შესაძენ გაზის რაოდენობას სანახევროდაც არ ეყოს.

კონტრაქტის დეტალები, მათ შორის ფულადი ანაზღაურების მოცულობა, რომელსაც საქართველო გაზის ტრანზიტის სანაცვლოდ მიიღებს, არაა ცნობილი. ამიტომ ჩვენ შევეცადეთ სხვა ქვეყნების გამოცდილებით გვეხელმძღვანელა.

ცნობილია, რომ უკრაინის ტერიტორიაზე 1000 კბ/მ ბუნებრივი აირის გატარება ყოველ 100 კმ-ზე რუსეთს 4,5 დოლარი უჯდება. ახალი ტარიფი 2017 წლიდან ამოქმედდა, მანამდე გადასახდელი თანხა 2,7 დოლარს არ აღემატებოდა. ბელორუსის ტერიტორიაზე “გაზპრომს” გაზის გატარება ერთ მილსადენზე (სულ 3 მილსადენია) 1,3 დოლარი უჯდება, მეორე მილსადენით ეს გადასახადი 2,1 დოლარს შეადგენს, მესამე მილსადენზე კი – 3,2 დოლარით განისაზღვრება. ეს გახლავთ სხვადასხვა ფასი ყოველ 1000 კბ/მ გაზის 100 კმ-ზე გასატარებლად.

ჩრდილოეთ-სამხრეთის მაგისტრალური გაზსადენის სიგრძე (რითაც სომხეთს მიეწოდება ბუნებრივი აირი საქართველოს გავლით) საქართველოს ტერიტორიაზე 221 კმ-ია. მისი მეშვეობით სომხეთმა უახლოეს წლებში უნდა მიიღოს დაახლოებით 2,2 მლრდ კბ/მ გაზი. როცა ჩვენი ქვეყანა გატარებული აირის მოცულობის 10%-ს ნატურით იტოვებდა, ფულად გამოსახულებაში დაახლოებით 40 მლნ დოლარის ენერგოპროდუქტი რჩებოდა (ამ შემთხვევაში ნაგულისხმებია საშუალო ფასი 185 დოლარი 1000 კბ/მ-ზე. დაახლოებით ამ ფასად აწვდის რუსეთი ევროპას გაზს და საქართველოსაც ასეთივე ტარიფს ჰპირდება, თუკი დამატებითი მოცულობის შესყიდვა დაგვჭირდა).

ტრანზიტის საფასურის ანაზღაურება მაღალი “უკრაინული ტარიფითაც” (4,5 დოლარი ყოველ 100 კმ-ზე) რომ მოხდეს, მაგისტრალური გაზსადენის სიგრძის შესაბამისად, საქართველო მიიღებს 22 მლნ დოლარს იგივე 185-დოლარიანი გაზის პირობებში. ეს ნიშნავს, რომ აღნიშნული ფულით საქართველო შეისყიდის იმის ნახევარ გაზს, რაც დღეს ქვეყანას ნატურის სახით რჩება. თუკი გავითვალისწინებთ, რომ “გაზპრომი” სომხეთს ამჟამად 1000 კბ/მ-ს გაზს 150 დოლარად აწვდის, საქართველო ტრანზიტის საფასურად გაცილებით ნაკლებს მიიღებს.

იმის გამო, რომ ხელშეკრულების კომერციული დეტალები ჯერჯერობით არ ხმაურდება, ექსპერტებს უჭირთ ზუსტი ანალიზი, თუ რა დარჩება ქვეყანას ახალი გარიგების სანაცვლოდ. ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი ვარაუდობს, რომ საქართველო სულ მცირე 10-12 მლნ დოლარით დაზარალდება.

“აქამდე ჩვენ თუ უფასოდ ვიღებდით 40 მლნ დოლარის გაზს, დღეს ბონუსი შეგვიმცირდა, ნაკლები გაზის შესყიდვა შეგვიძლია იმ თანხით, რასაც რუსეთი გადაგვიხდის. კონტრაქტის დეტალებს არ გვეუბნებიან. ფაქტია, რომ გვაქვს დანაკარგი, რომლის სიდიდეც ჩემთვის უცნობია. ფასი ბევრ ფაქტორზეა დამოკიდებული, ეს შეიძლება იყოს რელიეფი, მილის სიგრძე და სხვა. მინიმუმ 10-12 მლნ დოლარს ვიზარალებს. პირველ წელს ეს იქნება შედარებით ნაკლები დანაკარგი, რადგან ტრანზიტის საფასურად ნახევარს კვლავ ნატურით მივიღებთ, თუმცა მომავალი წლიდან ვითარება გართულდება”, – აცახდებს ხუხაშვილი და დასძენს, რომ მოსალოდნელი ცვლილება, სავარაუდოდ, ტარიფზე დაწოლას გაზრდის.

ჩემი აზრით, ტარიფის შენარჩუნება მომავალი წლიდან გაგვიჭირდება. ფასი და ტრანსპორტირების ღირებულება იქნება იმ სტანდარტში, რაც ევროპის ქვეყნებშია. აქამდეც ველოდით, რომ თანამშრომლობის არსებული ფორმა შეიცვლებოდა, მაგრამ რატომ მაინც და მაინც წელს, ამაზე ვერ მივიღეთ პასუხი. როგორც ჩანს, რუსეთს აღმოაჩნდა დამატებითი არგუმენტები, რის გამოც წავაგეთ. არ ვიცი რა იყო ეს არგუმენტი, როგორი იყო შემხვედრი წინადადება – მუქარა თუ სხვა რამ – რაზეც საქართველომ უარი ვერ თქვა”, – განაცხადა გია ხუხაშვილმა.

“გაზპრომის” მხრიდან საქართველოსთან დადებული ხელშეკრულების პირობის შეცვლა მოულოდნელი არ ყოფილა ენერგეტიკოს ლიანა ჯერვალიძისთვის. როგორც მან “ბიზნეს-რეზონანსს” განუცხადა, აქამდე არსებული პრაქტიკა დიდხანს ვერ შენარჩუნდებოდა, რამდენადაც იგი ცივილიზებული სამყაროს სტანდარტთან შეუსაბამო იყო.

“ძალიან ცუდი მდგომარეობაა რეგიონში გაზის მიღების კუთხით. ტრანზიტის სანაცვლოდ გაზის მიღების პრაქტიკა, რაც აქამდე იყო, არ იყო რეალური და მისი შენარჩუნება დიდხანს ვერ მოხერხდებოდა. 3-4 წელია “გაზპრომთან” საკმაოდ მძიმე მოლაპარაკებები მიმდინარეობდა. ჩვენ საწინააღმდეგო არგუმენტები, ფაქტობრივად, არ გაგვაჩნდა, რადგან საერთაშორისო პრაქტიკა და ცივილიზებული სამყარო, რომელსაც ჩვენ ვეკუთვნით, ტრანზიტის გადასახადის ნატურით მიღების პრაქტიკას არ ცნობს. მართალია, როგორც ზოგიერთი ამბობს, რუსეთი არ ეკუთვნის ამ განვითარებულ სამყაროს, მაგრამ საქმე ისაა, რომ მასთან მოლაპარაკების წარმოება ძალიან რთულია, მით უმეტეს, როცა ალტერნატივა არ გაქვს”, – აცხადებს ლიანა ჯერვალიძე და დასძენს, რომ მისთვის უცნობია, რამდენს გადაიხდის რუსეთი ტრანზიტის სანაცვლოდ, რამდენადაც გაზის ფასი იცვლება 6-9 თვის ინტერვალში და დამოკიდებული ხდება იმაზე, როგორი იქნება ტარიფი მოცემულ მომენტში.

“სიმართლე გითხრათ, მიკვირს აქამდეც როგორ ვახერხებდით “გაზპრომთან” ხელშეკრულკრულების პირობების შენარჩუნებას. საქართველოსთვის ეს იყო თამაში “კოზირის” გარეშე. რაც არ უნდა მოხდეს, სომხეთს ჩვენ გაზის მიწოდებას ვერ შევუწყვეტთ, ეს იმიჯის პრობლემას შეგვიქმნის. სატრანზიტო ქვეყანა ვართ და მეზობელი ქვეყნის მხრიდან კეთილგანწყობა გვჭირდება. ამავე დროს, ზამთრის განმავლობაში “სოკარი” ტექნიკური მიზეზის გამო ვერ ახერხებს გაზის მთლიანად მოწოდებას. წლიურ ბალანსში ეს შესაძლებელია, მაგრამ არა ზამთარში, როცა ბუნებრივი აირის მოხმარება იზრდება. ზაფხულში კი არც ჩვენ გვჭირდება ამდენი გაზი.

მომავალ წელს გადავდივართ “გაზპრომთან” მთლიანად ფულად ანაზღაურებაზე. 2019 წლიდან ჩვენ დამატებითი გაზის ტრანზიტს ველოდებით აზერბაიჯანიდან. ეს თუ მოხდება, მაშინ უკეთეს მდგომარეობაში ვიქნებით და მეტ გაზს მივიღებთ აზერბაიჯანის საერთაშორისო კონსორციუმისგან. გაზსადენის გამტარიანობა იმის საშუალებას იძლევა, რომ ტრანზიტის დადგენილი ოდენობა, რომელიც კონტრაქტით არის გათვალისწინებული, მივიღოთ.

ამდენად, 2019 წლამდე ძალიან გვიჭირს. ამ დროიდან კი, იმედია, “ტანაპი” ამოქმედდაბ, “ტაპი” აშენდება დროულად, რომ გაზრდილმა რაოდენობამ გაიაროს საქართველოზე. ამ ეტაპზე რეგიონში ისეთი პრობლემაა, რომელიც სრულიად საქართველოს ხელისუფლების კონტროლის მიღმაა. აქ ჩვენ სხვა არაფერი შეგვიძლია, გარდა იმისა, რომ ვიყოთ სტაბილური სახელმწიფო და საერთაშორისო კონსორციუმთან დადებულ კონტრაქტს პატივი ვცეთ”, – აცხადებს ლიანა ჯერვალიძე.

სპეციალისტები ვარაუდობენ, რომ შესაძლოა საქართველოსთვის ბუნებრივ აირზე პოლიტიკური ფასის დაწესების საფრთხე განეიტრალდეს. თუმცა, ესეც იმ შემთხვევაში, თუკი საზოგადოებრივი პროტესტი ეფექტური იქნება და ხელისუფლება “გაზპრომის” პირობების გადახედვის აუცილებლობის წინაშე აღმოჩნდება.

„რეზონანსი“, 17 იანვარი, 2017 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მრავალწლიანი ომის შემდეგ კაპიტულაცია გამოვაცხადეთ“ // „ხელისუფლებამ სიმართლე უნდა თქვას “გაზპრომთან” დადებულ ხელშეკრულებაზე

ელზა პაპოშვილი

ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილმა „რეზონანსთან“ ინტერვიუს დროს, სხვა საკითხებთან ერთად, „გაზპრომ“-თან დადებული ხელშეკრულების სესახებაც ისაუბრა.

(…)

- ბოლო დღეების განმავლობაში “გაზპრომთან” მიმდინარე მოვლენებმა საკმაოდ მწვავე დაპირისპირება გამოიწვია. როგორ ფიქრობთ, რუსეთმა რატომ დაიჟინა, რომ გაზის გატარების საფასური არა ნატური სახით, არამედ ფულით გადაეხადა?

- ეს ახალი ისტორია არ არის. რუსეთი წლების განმავლობაში ითხოვს, რომ გაზის ტრანსპორტირების საკითხი საერთაშორისო სტანდარტებთან თანხვედრაში მოსულიყო. იმპორტირების 10%-ს ვიღებდით, ასეთი პირობები კი არსად არ არის. ბუნებრივია, ეს რუსეთს აღიზიანებდა და ამ საკითხს ყოველ წუთს აყენებდა. თუმცა, სხვადასხვა მექანიზმებით, ამ თემის გადაგორება ხდება. როგორც ხდება ხოლმე, როდესაც რაღაცა ყოველთვის მთავრდება. რუსეთი რატომ ითხოვდა გაზის სანაცვლოდ თანხის გადახდას, ამას დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარი ის არის, რომ იმ თანხად, რასაც ახლა რუსეთი გადაგვიხდის, 200 მილიონ კ.ბ მეტრ გაზს ვერ ვიყიდით. ზუსტად რამდენით, ამის კონკრეტული ციფრის დასახელება გამიჭირდება. თუმცა ფაქტია, რომ ვიზარალეთ.

პრობლემა იმაშია რომ გაზის ტრანსპორტირების თემა, ჩვენი ქვეყნისთვის ნაკლებად მომგებიანი გახდა, რუსეთმა კი ამას მიაღწია.

- თუ ამდენი წლის განმავლობაში საქართველო რუსეთს ამ წინადადებაზე არ თანხმდებოდა, ახლა ისეთი რა ზეწოლის ბერკეტი მოიფიქრა კრემლმა, რომ ხელისუფლება ამ დათმობაზე წავიდა?

- თითქოს გარედან არ ჩანს, რომ რუსეთმა საქართველოს დასათანხმებლად გარკვეული სახის ბერკეტი გამოიყენა. თუმცა ფაქტია, რომ ქვეყანას ამ წამგებიან წინადადებაზე დათანხმება მოუწია. ჩვენს სახელმწიფოს შეიძლება კომერციული საიდუმლოს გაცემა ვერ მოვთხოვოთ, მაგრამ ქვეყნის უსაფრთხოების ინტერესებიდან გამომდინარე, ხელისუფლებამ უნდა გვითხრას, რა გახდა ის გადაულახავი პირობა, რის გამოც გადავწყვიტეთ, რომ მრავალწლიანი ომის შემდეგ კაპიტულაცია გამოგვეცხადებინა. შეიძლება ეს ობიექტური მიზეზია, რის გამოც ხელისუფლებას საყვედურს ვერ ვეტყვით. მაგრამ, როცა თავად ხელისუფლება დუმს, საზოგადოებას კიდევ უფრო მეტი ეჭვი უჩნდება. სიმართლეს არაფერი სჯობს, ხელისუფლებამ პირდაპირ გვითხრას, რა მოხდა და თავს დავანებებთ.