ინტერვიუ „გლობალური კვლევების ცენტრის“ ხელმძღვანელ ნანა დევდარიანთან
- საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებს როგორ შეაფასებდით? ვგულისხმობ მერიის მაღალჩინოსნებს დაკავებას, გიგი უგულავას სასამართლო პროცესს და ა.შ. ნაციონალური მოძრაობის მხარდამჭერები აცხადებენ, რომ ქვეყანაში პოლიტიკური დევნა მიმდინარეობს, საზოგადოების დიდი ნაწილი კი მიიჩნევს, რომ ეს სამართლიანობის აღდგენის პროცესის ნაწილია. თქვენ როგორ ფიქრობთ?
- ნაციონალებს სხვა რა დარჩენიათ? მათ უნდა ილაპარაკონ, რომ პოლიტიკური დევნა მიმდინარეობს. ის შემთხვევა არ არის, რომ ცოტა ხანი იყვნენ ხელისუფლებაში, რაღაც პატარა შეცდომები დაუშვეს და ახლა მათ პოლიტიკური ნიშნით დევნიან. 9 წელიწადი მართავდნენ ქვეყანას. ეს საკმარისზე მეტი დროა, რომ ხელისუფლებაში ფესვი გაიდგა. თან საინტერესოა ის, რომ სააკაშვილს ვიწრო წრე ჰყავდა ვისაც ენდობოდა. ამიტომ ერთი და იგივე კადრებს კარუსელზე ატრიალებდა. შესაბამისად, ერთი და იგივე ადამიანს შესაძლოა დანაშაული სხვადასხვა სამინისტროებში და უწყებებში ჰქონდეს ჩადენილი. ჩვენ ფანტასმაგორიული ფაქტის წინაშე ვართ, როდესაც ადამიანი ერთ დღეს შეიძლება იყოს პროკურორი და მეორე დღეს საინფორმაციო საშუალების ხელმძღვანელი, შეიძლება იყოს დიპლომატი და მეორე დღეს ინტერნეტ გამოცემის უფროსად მოგვევლინოს, შეიძლება იყოს ეროვნული უშიშროების საბჭოს მდივანი და მეორე დღეს რაღაც არასამთავრობო ორგანიზაციის ლიდერია, რომელსაც სხვადასხვა ფონდები კარგად აფინანსებენ. ეს არის ვიწრო კასტა, რომელმაც დედამიწის ზურგზე ყველაფერი იცის. მათ 9 წელიწადი ყველაზე კარგად იცოდნენ, ჩვენ, დანარჩენებს, როგორ უნდა გვეცხოვრა. ამას ჩვენს მაგივრად განსაზღვრავდნენ. ეს ადამიანები შეპყრობილები არიან მანიით, რომ ყველაზე კარგად იციან ქვეყანა როგორ უნდა განვითარდეს. არავის არაფერს ეკითხებოდნენ, მაგრამ მთავარი მათი თვისება უტიფრობაა. უტიფარი რა არის? ტიფი რომ არ მიეკარება ისეთი ადამიანი. უტიფრობაა, რასაც მერაბიშვილი და გიგი უგულავა აცხადებს. ახალ ხელისუფლებას შიში აქვს, რომ დასავლეთი რაღაცას ვერ გაგვიგებს. დასავლეთი ერთნაირი არ არის. დასავლეთში, იგივე ევროპარლამენტში, მაგალითად, არის ევროპის სახალხო პარტია, მაგრამ არიან სხვა პარტიებიც, რომლებიც სულ არ ფიქრობენ ისე, როგორც ევროპის სახალხო პარტია. ჩვენი ხელისუფლების უნიათობის კიდევ ერთი გამოვლინებაა ის, რომ უცხოელი დიპლომატები უკვე დაუფარავად ერევიან ქვეყნის შიდა საქმეებში. ვინ ეკითხება ნორლანდს ან დიმიტროვს, რომ მათ პროცესები განსაჯონ და რაღაც განცხადებები აკეთონ. ეს არ არის სასამართლოზე ზეგავლენა? ხელისუფლება თავის სიმაღლეზე უნდა დადგეს. კეთილი ინებონ, დასავლეთს აუხსნან და დაუსაბუთონ თუ რა როგორ არის. ძალიან ბევრი გადაიტანა ქართველმა ხალხმა იმისთვის, რომ ქვეყანა შეცვლილიყო. თუ ამის უნარი არ გაქვთს და უნიათო ხარ, მაშინ წადი, ან თქვი, რომ ვერ აკეთებ.
- ის აზრი, რომ სამართლიანობის აღდგენის პროცესს დასავლეთი სათანადოდ ვერ გაიგებს, გადაჭარბებულად მიგაჩნიათ?
- ეს შიშები საერთოდ უსაფუძვლოა და გეტყვით რატომაც. მერაბიშვილი რომ იძახის ჩემი მდგომარეობა მძიმეაო, ორი დღით ადრე ამბობდა, მშვენიერ კამერაში ვარ და მოვიდეს უგულავაო. ეპატიჟებოდა. გავერკვეთ კარგ პირობებშია თუ ცუდში. იმ პატიმრების პირობებს შევხედოთ, ვინც შიმშილობს და ასევე ვნახოთ რა პირობებშია მერაბიშვილი. მისი სახის ფერი რომ არ მოეწონებათ და განგაშის ზარებს შემოჰკრავენ ხოლმე, ციხეებში ტუბერკულიოზი მძვინვარებს. არა მარტო ტუბერკულიოზი, არამედ ისეთი დაავადებებიც, რომლებიც რეგულარულ მკურნალობას საჭიროებს. პატიმრები ძალიან მძიმე მდგომარეობაში არიან. მათთვის იმის დემონსტრირება, რომ მერაბიშვილი სხვა კასტის წარმომადგენელია და მას საუკეთესო პირობები: ტელევიზორი, გამოკვლევები, მკურნალობა, სტუმრიანობა და მხარდაჭერა ეკუთვნის, ხოლო დანარჩენ პატიმრებს კი არაფერი, საშინელებაა. ეს არის კიდევ ერთი ძალიან სერიოზული მოტივი იმისთვის, რომ პატიმრებმა პროტესტი გამოხატონ. რა დაპირებით მოვიდა ეს ხელისუფლება? რომ აღადგენდა სამართლიანობას. ახლა ჩვენ ცინიკურ განცხადებებს ვისმენთ, აბა როდიდან უნდა აღდგეს სამართლიანობა, შევარდნაძის დროიდან, გამსახურდიას დროიდან, თუ კომუნისტების დროიდანო? სამართლიანობა უნდა აღდგეს ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში, როცა ადამიანის უფლებები იყო დარღვეული, როდესაც მას საქმე შეუთითხნეს და გაუყალბეს, ან უკანონო პატიმრობაში ამყოფეს და არაადექვატურად მაღალი სასჯელი მიუსაჯეს. იმ ადამიანისთვის აბსოლუტურად სულერთია თეორიული წიაღსვლები, თუ როდიდან უნდა აღდგეს სამართლიანობა.
- იუსტიციის მინისტრმა განაცხადა, რომ მართლმსაჯულების ხარვეზების დამდგენი კომისიის შექმნა ფინანსური მიზეზით გადაიდო. თუ ადამიანი გამართლდება და მატერიალური ზარალის ანაზღაურებას მოითხოვს, ამისთვის დღეს ქვეყნის ეკონომიკური მდგომარეობა მზად არ არისო. რამდენად საფუძვლიანად მიგაჩნიათ ეს არგუმენტი?
- განცხადებები, რომ ამას ბევრი ფული სჭირდება, სერიოზული არ არის. კი, დიდი თანხა იქნება საჭირო, მაგრამ ძალიან ბევრი ადამიანი ამბობს, დაარქვით დანაშაულს დანაშაული, აღმადგინეთ ჩემს უფლებებში და თუ სახელმწიფოს ფული არ აქვს, დავიცდიო. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, ამისთვის სხვადასხვა პროცედურები არსებობს. შეიძლება ქვეყანამ ეს შიდა ვალში აიღოს, შეიძლება ვიღაცას სხვა სახის კომპენსაცია შესთავაზოს და ა.შ. მე სულ მომყავს ერთი მაგალითი და სანამ საქმე არ დამთავრდება ამ მაგალითის გახსენება არ დამეზარება: ავიღოთ აგრარული უნივერსიტეტის რექტორის, ნაპოლეონ ქარქაშაძის ამბავი. კაცს ჩამოართვეს ბინა, რომელიც მისმა სიმამრმა ნაპოლეონის მეუღლეს აუშენა. ფაქტობრივად ის ქარქაშაძის არ არის. მის ქალიშვილს წაართვეს კომერციული ფართი, როცა არავითარი კავშირი ნაპოლეონ ქარქაშაძეს მისი ქალიშვილის მიერ სხვებთან ერთად შეძენილ ფართთან არ ჰქონდა. წაართვეს მიწის ნაკვეთი. საპროცესო გარიგება აიძულეს და პრაქტიკულად ეს ღვაწლმოსილი ადამიანი ცარიელ-ტარიელი დატოვეს. ქონება აუქციონზე გავიდა. ვინც კი გაიგო, რომ ეს ნაპოლეონ ქარქაშაძის იყო, არც ორი ფართი, საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი და არც მიწის ნაკვეთი, არავინ არ იყიდა. დღეს ყველაფერი ეკონომიკის სამინისტროს ბალანსზეა. აიღე და დააბრუნე. ამას რა ფული სჭირდება. ერთი დოკუმენტის შექმნაა საჭირო, ხელის მოწერა და გადაცემა. ამას რატომ არ აკეთებ. მაგრამ საზოგადოებაში საფუძვლიანი ეჭვი გაჩნდა, ამას იმიტომ არ აკეთებენ, რომ პრეცედენტი არ შეიქმნას. მერე სხვაც ხომ მოითხოვს, მეც დამიბრუნეთ რაც მეკუთვნისო. ასევე საფუძვლიანი ეჭვია, რომ ძველსა და ახალი ხელისუფლების წარმომადგენლებს შორის გარიგება ხდება. ერთი წლის წინ, არჩევნებამდე ამბობდნენ, რომ ნაციონალები ყაჩაღები, ბანდიტები არიანო. მართალიცაა. ისინი ბიუჯეტს საპროცესო გარიგებებით ავსებდნენ. ადამიანებს ქონებას ქონებად ართმევდნენ. თუ საკმარისი თანხა არ ჰქონდათ, ეუბნებოდნენ, წადი და ბანკიდან კრედიტი აიღეო. მერე ბანკში თვითონ რეკავდნენ და ეუბნებოდნენ, ამ კაცზე კრედიტი გაეცით, რომ ბიუჯეტში შემოიტანოსო. ერთი წლის წინ, არჩევნებამდე სამართლიანობის აღდგენაზე რომ ლაპარაკობდნენ, მაგრამ შემდეგ არავითარი ნაბიჯები, რომ არ გადაიდგა, ძველსა და ახალ ხელისუფლებას შორის გარიგების თაობაზე რა თქმა უნდა, ეჭვები გაჩნდება. ეს ეჭვები რომ გაქარწყლდეს, ხელისუფლებამ ქმედითი ნაბიჯები უნდა გადადგას. ის, რომ უგულავა და მერაბიშვილი ილაპარაკებს და საერთოდ ნაციონალები ყოველთვის ილაპარაკებენ, არავის უნდა უკვირდეს. ტყუილების თქმაში გამობრძმედილები არიან. ნაციონალები რევოლუციამდე მცირე ხანს რომ იყვნენ ოპოზიციაში. აი, მოქალაქეთა კავშირიდან ოპოზიციაში რომ აღმოჩდნენ, სულ ტყუილებს ლაპარაკობდნენ. მათ შორის ერთ ეპიზოდს მოგიყვებით: ყველას ახსოვს სააკაშვილმა მთავრობის სხდომაზე როგორ აფრიალა სახლების ფოტოები. იძახდა, ეს ხელისუფლება კორუმპირებულიაო. სხდომიდან რომ გამოვიდა, მასთანვე დაახლოებულმა ჟურნალისტებმა უთხრეს, მოგვეცით სურათები და გამოვაქვეყნებთო. მან უპასუხა, არა, ეს უბრალოდ სურათებიაო. რეალურად თანამდებობის პირების სახლების ფოტოები არ იყო. ახლა ჩამოიარეთ და გადაამოწმეთ 9 წლის მანძილზე საქართველოში და საქართველოს ფარგლებს გარეთ, რა აიშენეს, რა იყიდეს და რა ქონება დააგროვეს. შევარდნაძის ხელისუფლება კორუმპირებული იყოო. იმ ხელისუფლებას სიზმარშიც კი არ ენახა ის თანხები, რაც ამათ ძალიან მოკლე ხანში იშოვეს. ერთი სიტყვით, ახალი ხელისუფლება თავისსავე მომხრეებს უკვე ძალიან აღიზიანებს. მათ შორის იმ ადამიანებს, რომლებიც საკუთარი სიცოცხლის და ჯანმრთელობის რისკის ფასად მიტინგებზე დადიოდნენ, იმ რეჟიმს უპირისპირდებოდნენ და რომლებმაც ქართული ოცნება ხელისუფლებაში მიიყვანეს. ხალხი გაღიზიანება დღეს საკმაოდ მაღალია.
- თუ „ქართული ოცნების“ მთავრობამ სვლა ასე გაგრძელა, როგორ ფიქრობთ, რა მოხდება 1-2 წლის შემდეგ?
- 1-2 წლის შემდეგ კი არა, გაზაფხულზე რა მოხდება, იმაზე ვიფიქროთ. იმიტომ, რომ ქართულმა ოცნებამ მოახერხა და საპრეზიდენტო არჩევნებზე „ნაციონალურ მოძრაობას“ მეორე ადგილი დაუკანონა. ეს დანაშაული იყო. მე ძალიან ვაფასებ ნინო ბურჯანაძის გადაწყვეტილებას, რომ მაშინ განცხადებებიც კი არ გააკეთა. ერთი განცხადებაც საკმარისი იყო, რომ მისი მომხრეები ქუჩაში გამოსულიყვნენ. მაგრამ მან ეს არ გააკეთა, იმიტომ, რომ საპრეზიდენტო არჩევნებში მეორე ადგილი ნამდვილად არ არის ის, რის გამოც ქვეყანაში შეიძლება დესტაბილიზაციის საფრთხე შექმნა. სწორი გადაწყვეტილება მიიღო, მაგრამ რაც გააკეთა ქართულმა ოცნებამ, ამას უბრალოდ სახელი აღარ ჰქვია. ფაქტობრივად ივანიშვილის განცხადება, რომ ჩემმა საპრეზიდენტო კანდიდატმა, მარგველაშვილმა, 62 პროცენტზე ნაკლები არ უნდა მიიღოსო, მთელმა ადმინისტრაციულმა რესურსმა ხუთიანზე შეასრულა და მარგველაშვილს 63 პროცენტი დაუწერეს. ბაქრაძეს კი 20 პროცენტი. იმის თქმა, რომ ყოველივე იმის შემდეგ, რაც ჩვენ გამოვიარეთ, ყოველი მეხუთე ადამიანი ნაციონალების მომხრეა, ზღაპარია. გარიგება ადგილებზე, საარჩევნო უბნებზე მოხდა და ხმები ისე გაიყო, რომ სასურველი შედეგი დამდგარიყო. ყველაფერი გაკეთდა, რომ ნინო ბურჯანაძე არ ყოფილიყო მეორე ადგილზე. რატომ? იმიტომ, რომ ამ სიამტკბილობას და ჩახუტებას ერთადერთი ნინო ბურჯანაძე შეუშლიდა ხელს. ეს ერთმა მხარემაც კარგად იცოდა და მეორემაც.
- ქალბატონო ნანა, თქვენი აზრით, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისთვის რომელ პარტიებს აქვთ შანსები?
- მე ვფიქრობ, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში არასაპარლამენტო პარტიებს ცალ-ცალკე გამარჯვება გაუჭირდებათ. საპრეზიდენტო არჩევნები პერსონალურია, ერთ ადამიანს ირჩევ. საპარლამენტო არჩევნები, როდესაც საქმე ეხება პროპორციულ არჩევნებს, ეს არის პარტიისთვის მიცემული ხმები, მაგრამ ადგილობრივ თვითმმართველობაში იმდენი ადამიანია ასარჩევი, სახელისუფლებო პარტიების გარდა, არც ერთ პარტიას რესურსი არ გააჩნია, რომ ყველგან რაღაც შედეგი დადოს. ამიტომ, ვფიქრობ, რომ არასაპარლამენტო ოპოზიცია და ნინო ბურჯანაძე უნდა გაერთიანდნენ და ერთიანი ძალებით გავიდნენ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე. ეს ჩაკეტილი წრე – ხელოვნური ორპარტიული სისტემა უნდა გაირღვეს. მიუხედავად იმისა, რომ ოცნებაში რამდენიმე პარტიაა. დღეს მაინც სახეზეა ორი პოლიტიკური ძალის ხელისუფლებაში ყოფნა. ეს უნდა დამთავრდეს, რადგანაც ერთმანეთთან მეტისმეტად კომფორტულად გრძნობენ თავს. ამით კი ხალხი ზარალდება.
- ისევ ბოლო პერიოდში განვითარებულ მოვლენებს მინდა დავუბრუნდე. თბილისის მოქმედ მერს გიგი უგულავას მოსამართლემ გვიან ღამით შეუჩერა უფლებამოსილება. ამით კანონი არ დარღვეულა, თუმცა როგორ ფიქრობთ, რამდენად სწორი იყო ეს ფორმა?
- დასწრების გარეშე ნაციონალებს გადაწყვეტილება იმდენ საქმეზე აქვთ მიღებული და განაჩენი გამოტანილი, რომ ამას ნურავის დააყვედრიან. დალი მეტრეველი მოსამართლედ მე არ დამინიშნავს. ნაციონალების განცხადებები ძალიან სასაცილოა. ჩვენ კი ძალიან ცუდები ვიყავით და წლების განმავლობაში ყველაფერს ვაშავებდით, მაგრამ თქვენც ხომ ჩვენნაირი ცუდები არ იქნებით, თქვენ კარგად მოიქეცითო. ჯერ ერთი, არასოდეს უნდა მოექცე სხვას ისე, როგორც შენ არ გინდა, რომ მოგექცნენ. შეიძლება მე ბევრი რამ არ მომწონდეს და ხმამაღლა ვამბობდე, მაგრამ ამის თქმის უფლება მე მაქვს და არა ნაციონალური მოძრაობის წარმომადგენელს. ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, რომ რაღაცის თქმის მორალური უფლება გქონდეს. რაც შეეხება უგულავას საკითხს, თურმე არჩეული პირისთვის უფლებამოსილების შეჩერება როგორ შეიძლება. გიგი წერეთელი გამოვიდა ტელევიზიით და თქვა: წარმოუდგენელი რამ მოხდა. პირდაპირი წესით არჩეულ მერს უფლებამოსილება შეუჩერესო. 1998 წელს თბილისის საკრებულოს მდივნად ვიყავი არჩეული. საკრებულოს თავმჯდომარე ლადო კახაძე იყო. გიგი წერეთელმა სასამართლოში სარჩელი შეიტანა, რომ არჩეული საკრებულოს თავმჯდომარეს და მის მოადგილეს უფლებამოსილება შეჩერებოდა. ამის გაკეთება 1998 წელს შეიძლებოდა და დღეს აღარ შეიძლება, თუ ჩვენთვის შეიძლებოდა და მათთვის არ შეიძლება? საზოგადოებამ ძალიან კარგად იცის ესენი ვინ არიან. მათ შეუძლიათ უტიფარი განცხადებები აკეთონ, მაგრამ აქ ყველაზე ნორმალური რეაქციაა, რომ გაიღიმო და საქმის კეთება გააგრძელო.
- ციხეებში პატიმრები შიმშილობენ. ისინი მართლმსაჯულების ხარვეზების დამდგენი კომისიის შექმნას მოითხოვენ. ნაწილი ასევე ითხოვს, რომ გაუქმდეს სისხლის სამართლის კოდექსის 223 პრიმა მუხლი, რომელიც კანონიერი ქურდების და ქურდული სამყაროს წევრების დასჯას ითვალისწინებს. ხელისუფლების წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ ციხეში მიმდინარე შიმშილობის აქციები გარედან მართულია. თქვენ რას იტყოდით ამის თაობაზე?
- ნამდვილად გარედან მართულია და ამას ნაციონალური მოძრაობის წარმომადგენლები თავისი განცხადებებით მართავენ. დავალებას კი არ აძლევენ, რომ იშიმშილეთო. ამას არ ვგულისხმობ. მართავენ იმით, რომ ასეთ უტიფარ განცხადებებს აკეთებენ და აქეთ გადადიან შეტევაზე. ქართული ოცნება პრაქტიკულად მათ დებატებში ვერ უგებს. ნაციონალები თავის ტყუილზე ამტკიცებენ სიმართლეაო. ოცნება კი თავის სიმართლეს ვერ ამტკიცებს. რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი პროტესტს იწვევს და რაც მთავარია, პროტესტს ამძაფრებს წინასაარჩევნო დაპირებების შეუსრულებლობა. ადამიანებს უნდათ სამართალი. შიმშილის გამო საქართველოში ხალხი ქუჩაში არ გამოდის. შიმშილს აიტანენ. ეს ჩენი ეროვნული თვისებაა. ჩვენთვის პირველ ადგილზე არის ღირსება და თავმოყვარეობა, როცა უსამართლობა ხდება და ხალხი ღირსებაშელახულია, შეიძლება, იხუვლონ და გარეთ გამოვიდნენ.
- როგორც აღვნიშნე, პატიმრების ნაწილი სისხლის სამართლის კოდექსის 223 პრიმა მუხლის გაუქმებას მოითხოვს, რომელიც კანონიერი ქურდების და ქურდული სამყაროს წევრების დასჯას ითვალისწინებს. თქვენ რას ფიქრობთ, უნდა გაუქმდეს ეს მუხლი?
- იურისპრუდენციის ფუნდამენტია, რომ პასუხს აგებ შენს დანაშაულებრივ ქმედებაზე, ან დანაშაულებრივ განზრახვაზე, რომელიც უნდა დაგიმტკიცდეს. ეს არის მიხეილ სააკაშვილის მიერ მოგონილი იდიოტური მუხლი. ვითომ ქურდული სამყარო დაამარცხა. 2003 წელს არჩევნების წინ კი ქურდებისგან თავად იღებდა ფულს. ეს დადასტურებულია. სააკაშვილის ყოფილი თანამებრძოლებიდან ბევრი ადამიანი ამბობს ამას. ადამიანს არ ასამართლებნ იმის გამო, რომ თქვა, მე ეს, ან ის ვარო.
- თქვენ აღნიშნეთ, ციხეებში მძიმე მდგომარეობააო. სასჯელაღსრულების სამინისტრო საკუთარ მოვალეობას თავს ვერ ართმევს?
- მესმის, რომ ძალიან მძიმე მემკვიდრეობა მიიღეს. ციხეები სავსეა პატიმრებით. 2003 წლამდე ყველაზე მაღალი ციფრი 6700 პატიმარი იყო. მაშინ სახალხო დამცველი ვიყავი და ვწერდი, რომ არ შეიძლება ასეთ პატარა ქვეყანაში ამდენი პატიმარი იყოსთქო. მსუბუქ დანაშაულზე ადამიანი ციხეში არ უნდა ჩასვა. ან ჯარიმა უნდა დააკისრო, ან იძულებითი სამუშაო მიუსაჯო, ან შინაპატიმრობა, ან იმის კომპენსაცია, რაც გააფუჭა, ან მოიპარა. ციხესაც ხომ ჩვენ ვინახავთ? ელენე თევდორაძის განცხადება მოვისმინე, ბოკერიამ მითხრა, რაც უფრო მეტი პატიმარი გვეყოლება, სასჯელაღსრულების სისტემის რეაბილიტაციისთვის მით უფრო მეტ გრანტს მივიღებთო. ეს ცინიზმია, ფაშისტური ცინიზმი. სასჯელაღსრულების სამინისტროს ძალიან უჭირს და საქმეს თავს ვერ ართმევს. ჩვენ თუ ისევ ისე გავაგრძელებთ ცხოვრებას, როგორც ნაციონალებმა დაამკვიდრეს, რომ გინდა იშიმშილე, გინდა თავი მოიკალი და გინდა ქუჩაში მიტინგებზე დადექი, მე მაინც არაფერს მოვისმენ და რასაც მინდა იმას გავაკეთებო, არაფერს კარგს მოიტანს. ასეთი ხომ სააკაშვილის ხელისუფლებაც იყო. მე რომ სახალხო დამცველი ვიყავი, მაშინაც იყო ციხეში შიმშილობა. როცა ასეთი აქციები იწყებოდა, პროკურატურის, შინაგან საქმეთა სამინისტროს, ჯანდაცვის სამინისტროს და სხვა სტრუქტურების წარმომადგენლები ვიკრიბებოდით, ვმსჯელობდით. პრობლემებს შესწავლა უნდა. სათითაოდ ყველა პატიმარს უნდა დაელაპარაკონ, გაარკვიონ რა პრობლემები აქვთ და რა შეიძლება მოაგვარონ. ასე კოლეგიალურად შეიძლება ამ საკითხების გადაწყვეტა, მათ შორის კომისიურადაც შეიძლება ეს საქმეები შიესწავლონ.
- რაც შეხება ადამიანის უფლებების დაცვის საკითხს. როგორც ყოფილი ომბუდსმენი, ამ კუთხით რა მდგომარეობაა დღეს საქართველოში?
- ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით ამჟამად არსებულ მდგომარეობას არც შევადარებ იმას, რაც წინა ხელისუფლების დროს იყო. დღეს მდგომარეობა გაუმჯობესებულია, მათ შორის ციხეებშიც. ისეთი ძალადობა არ არის, როგორიც ადრე იყო. ცალკეული ფაქტები, ცემა და ა.შ. ფიქსირდება, რასაც სახალხო დამცველის აპარატი ძალიან დიდი ყურადღებით უნდა აკვირდებოდეს, რომ აღიკვეთოს. დედამიწის ზურგზე ქვეყანა არ არსებობს, სადაც ასეთი დარღვევები არ ხდება, მაგრამ განსხვავება იმაშია, გაქვს ამაზე რეაგირება თუ არა და შეგიძლია თუ არა ეს დარღვევები აღმოფხვრა.
სოფო ჩიხლაძე
საინფორმაციო სააგენტო „ნიუსპრესი“
