„რეზონანსი“: პარტიების რეიტინგები – რომელი კვლევაა სანდო?
„რეზონანსი“: ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „რუსთავი-2″-ის კვლევა კარგ ანეკდოტს ჰგავდა“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: «სამწუხაროდ, საქართველოში სოციალურმა კვლევებმა აზრი დაკარგა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „ქართული ოცნების” მთავარი პრობლემა დაკარგული ხმების დაბრუნებაა” // „ნაციონალური მოძრაობა ახალ ამომრჩეველს ვერ მიიმხრობს”
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ლადო სადღობელაშვილთან: „ქართული ოცნების“ რეიტინგი 20%-ს არ აღემატება“ // „თამაზ მეჭიაური, ნინო ბურჯანაძე და ირმა ინაშვილი ერთად თუ დადგებიან, ნაციონალებს ჩახდიან”
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ აკაკი ასათიანთან: “ევროკავშირში ჩვენი შესვლის შანსები გაიზარდა”
——————–
„რეზონანსი“, 01 ივლისი, 2016 წელი
პარტიების რეიტინგები – რომელი კვლევაა სანდო?
თიკო ოსმანოვა
არჩევნებამდე 3 თვით ადრე არჩევნებში მონაწილე პოლიტიკური პარტიების რეალურ რეიტინგები უცნობია და მათზე რადიკალურად განსხვავებული მონაცემები ქვეყნდება. ბოლო ერთ კვირაში ორი მნიშვნელოვნად განსხვავებული სოციოლოგიური გამოკითხვის შედეგი დაიდო. თუმცა ორივე კვლევაში პარტია “ქართული ოცნება” ლიდერობს. სახელისუფლებლო პარტიის ლიდერობას, სოციოლოგი რამაზ საყვარელიძე ლოგიკურს უწოდებს და აღნიშნავს, რომ მეორე ადგილზე მყოფმა “ნაციონალურმა მოძრაობამ”, შესაძლოა, მთავარი ოპოზიციური ძალის სტატუსიც კი დაკარგოს.
აღსანიშნავია, რომ სამი დღის წინ ტელეკომპანია “რუსთავი 2″-ის დაკვეთით გერმანულ-ამერიკულმა კომპანია პალ-მ კვლევა ჩაატარა, რომლის შედეგების მიხედვით “ნაციონალური მოძრაობა” “ოცნებას” მხოლოდ 1%-ით ჩამორჩება. 8 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში “ქართულ ოცნებას” ხმას გამოკითხულთა 22,4%, “ნაციონალურ მოძრაობას” კი 21,7% მისცემდა.
რაც შეეხება “ქართული ოცნების” დაკვეთით საკვლევ-საკონსულტაციო ცენტრ “ფსიქოპროექტის” მიერ ჩატარებულ შიდა კვლევას, ორგანიზაციის დამფუძნებელი ზურაბ ბიგვავა აცხადებს, რომ მისი მონაცემებით სახელისუფლებლო პარტიას 35%-იანი, ხოლო “ნაციონალურ მოძრაობას” 13%-იანი რეიტინგი აქვს.
როგორც ზურაბ ბიგვავამ აღნიშნა, პარტია “ქართული ოცნების” ლიდერ გიორგი კვირიკაშვილს 42%-იანი რეიტინგი აქვს, ხოლო “ნაციონალური მოძრაობის” ლიდერ დავით ბაქრაძეს 21%. მისივე თქმით, “ქართული ოცნების” რეიტინგი წინა თვესთან შედარებით გაზრდილია, ხოლო “ნაციონალური მოძრაობის” კი შემცირებული.
აღსანიშნავია, რომ ასეთ სოციოლოგიურ კვლევებს პერიოდულად ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტი (“ენ-დი-აი”) და საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტი (“აი-არ-აი”) აქვეყნებენ. “ენ-დი-აის” ბოლო კვლევით, რომელიც აპრილში გამოქვეყნდა, “ქართული ოცნება” ლიდერობს, თუმცა მეტოქე პარტიას მხოლოდ 3%-ით უსწრებს.
ბოლო დროს ქვეყანაში ჩატარებულ თითქმის არც ერთ სოციოლოგიურ გამოკითხვას არ ეთანხმება სოციოლოგი და პოლიტოლოგი რამაზ საყვარელიძე. თუმცა საზოგადოების განწყობის ლოგიკიდან გამომდინარე ფიქრობს, რომ “ქართული ოცნების” რეიტინგი უნდა მომატებულიყო. მეორე ადგილზე მყოფმა “ნაციონალურმა მოძრაობამ” კი, საყვარელიძის აზრით, შესაძლოა, მთავარი ოპოზიციური ძალის სტატუსი დაკარგოს.
“ჯეეფკა” გერმანული ორგანიზაციაა, თუმცა აქვს შვილობილი კომპანიები უკრაინასა და რუსეთში. ევროპის მაშსტაბით ძალიან ცნობილი ორგანიზაციაა, ოღონდ როგორც სავაჭრო ბაზრების შემსწავლელი ფირმა და ბოლო ხანებში დაიწყო მედიის ბაზრის შესწავლა და ამასთან დაკავშირებით რამდენიმე სკანდალშიც გაეხვა. სკანდალი მოჰყვა უკრაინაში მათ ერთ-ერთ კვლევას, სადაც ამ ფირმამ აღიარა, რომ ოპერატორები მოსყიდული იყვნენ და ტენდეციურ სურათს იძლეოდნენ. სკანდალი მოხდა ისევ მედიაგამოკვლევებში თურქეთში. ანუ ერთიანი ევროპული სივრცის გარეთ, როგორც ჩანს, ეს ფირმა უხეშად ეკიდება პროფესიულ ვალდებულებებს.
“ასევე გვახსოვს საქართველოში 2012 წლის არჩევნების წინ ამ ფირმის მიერ ჩატარებული გამოკვლევაც, რომლის შედეგი 12-20%-ით აცდა რეალობას. რაც შეეხება “ქართული ოცნების” მიერ ჩატარებულ კვლევას, როგორც წესი, შიდა კვლევას არ ვენდობით, მაგრამ კვლევებს რომ დავანებოთ თავი, საზოგადოების აზრი ლოგიკასაც ეყრდნობა. ამ ლოგიკით სავარაუდოა, რომ “ჯეეფკას” კვლევა არ არის სანდო. მთელი ამ ხნის განმავლობაში “ნაციონალურ მოძრაობის” რეიტინგი 10-18%-მდე მერყეოდა. ახლა უცბად ამ კვლევებით 21%-ი აქვს. რა თქმა უნდა, შეიძლება ასეთი ცვლილება მოხდეს, მაგრამ ამ პარტიაში არაფერი მომხდარა საიმისოდ, რომ მოსახლეობის ნდობა დაემსახურებინათ,” – უთხრა “რეზონანსს” რამაზ საყვარელიძემ. მისივე თქმით, სამაგიეროდ გაზრდილია “ქართული ოცნების” რეიტინგი და ეს გამოწვეულია პრემიერ-მინისტრის შეცვლით.
“ამავე პერიოდში “ქართულ ოცნებამ” შეცვალა პრემიერ-მინისტრი რომლის ნდობის ხარისხი, როგორც უცხოეთში, ისე საქართველოში საკმაოდ მაღალია ოპონენტების მხრიდანაც. გიორგი კვირიკაშვილმა თავის მხრივ შეცვალა გარკვეული კადრები, ის თანამდებობის პირები რომლებზეც სულ იყო საუბარი. მის წინამორბედს არასწორი ურთიერთობა ჰქონდა პრეზიდენტთან, კვირიკაშვილმა ესეც გამოასწორა. ანუ მოხდა რაღაც მოვლენები, რომელსაც ითხოვდა საზოგადოების დიდი ნაწილი. ასე რომ, მათ შორის სხვაობა რომ უნდა იყოს, ეს ფაქტია. მეც ველოდები, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” დაკარგავს მეორე ადგილს. არ გამოვრიცხავ. თუმცა ვინ დაწინაურდება, არ ვიცი – ბიგვავას დანარჩენი პარტიების მონაცემები არ გაუსაჯაროებია. ვინც მესამე ადგილზეა, იმას აქვს მეტი შანსი, რომ მეორე ადგილზე გადაინაცვლოს,” – უთხრა რამაზ საყვარელიძემ “რეზონანსს”.
სოციოლოგ ამირან ბერძენიშვილის თქმით კი, სოციოლოგიური გამოკითხვები პროპაგანდის იარაღად იქცა ამიტომ, მისი თქმით, ყველაზე სწორი კვლევა 8 ოქტომბერს დაიდება, სადაც საზოგადოება თავისუფლად და დამოუკიდებლად მიიღებს გადაწყვეტილებას.
“რეიტინგების დათვლა ათასნაირად შეიძლება. სანდოობა კი ძნელი სათქმელია. მთავარია, რა მეთოდოლოგიით ჩატარდა. თანაც აღსანიშნავია, რომ ეს სოციოლოგიური გამოკითხვები პროპაგანდის იარაღად აქციეს. რა თქმა უნდა, სუბიექტურობის მომენტს შეიცავს მეტ-ნაკლებად გამოკითხვები, მაგრამ აქ რესპონდენტების ბუნებაზეცაა დამოკიდებული. რესპონდენტმა თუ იცის, რომ ამას “ოცნების” ჯგუფი ატარებს ან “ნაციონალების” ინტერესია, განწყობაც შესაბამისი ექმნება. ამან კი შეიძლება იმოქმედოს ამ შედეგების სანდოობაზე და მისაღებლობაზე. ზოგადად კი “ქართულმა ოცნებამ” და “ნაციონალურმა მოძრაობამ” საზოგადოებას იმედი გაუცრუა. რომ იყოს მესამე ძალა, მაგას უფრო მეტი ადამიანი მისცემდა ხმას. ვფიქრობ, სოციალოგიური გამოკითხვები წინასაარჩევნო საგიტაციო საშუალებაა. ასე რომ, დაველოთ არჩევნებს, სადაც საზოგადოება თავისუფლად და დამოუკიდებლად მიიღებს გადაწყვეტილებას,” – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას ამირან ბერძენიშვილი.
„რეზონანსი“, 01 ივლისი, 2016 წელი
ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „რუსთავი-2″-ის კვლევა კარგ ანეკდოტს ჰგავდა“
თაკო მათეშვილი
საზოგადოებრივი კომუნიკაციების მართვის სპეციალისტი არჩილ გამზარდია “რუსთავი 2″-ისა და “ქართული ოცნების” დაკვეთით ჩატარებულ კვლევებს რეალობისაგან შორს მდგომს უწოდებს და დასძენს, რომ ამ ორიდან შედარებით ადეკვატური “ოცნების” კვლევა იყო. რაც შეეხება “რუსთავი 2″-ს შედეგებს, გამზარდია მას “კურიოზულს” უწოდებს.
მოგეხსენებათ, “რუსთავი 2″-მა კვლევა გერმანულ-ამერიკული ორგანიზაცია პალ-ს დაუკვეთა, რომლის მიხედვითაც, 8 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში “ქართულ ოცნებას” ხმას გამოკითხულთა 22,4%, “ნაციონალურ მოძრაობას” კი 21,7% მისცემდა.
იმავე კვლევის მიხედვით, კითხვაზე – შემდეგ კვირას რომ საპრეზიდენტო არჩევნები ტარდებოდეს, ვის მისცემდით ხმას, შედეგები შემდეგნაირად გადანაწილდა: გიორგი მარგველაშვილი – 12,6%, დავით ბაქრაძე – 9,9%, მიხეილ სააკაშვილი – 7,1%, პაატა ბურჭულაძე – 5,4%, ირაკლი ალასანია – 5,0%, შალვა ნათელაშვილი – 3,1%, გიორგი კვირიკაშვილი – 2,6%, ბიძინა ივანიშვილი – 2%, ნინო ბურჯანაძე – 2%, ირაკლი ღარიბაშვილი – 1,1%.
საპირისპირო შედეგებს დებს ზურაბ ბიგვავას საკვლევ-საკონსულტაციო ცენტრი, რომელმაც კვლევა “ქართული ოცნების” დაკვეთით ჩაატარა და რომელიც, როგორც პარტიის მესვეურები განმარტავენ, შიდა მოხმარებისაა. მისი მიხედვით, პარტია “ქართულ ოცნებას” 35%-იანი, ხოლო “ნაციონალურ მოძრაობას” 13%-იანი რეიტინგი აქვს.
რაც შეეხება ამ პარტიების ლიდერების რეიტინგს, იგი ასე გამოიყურება: გიორგი კვირიკაშვილი – 42%, დავით ბაქრაძე – 21%.
არჩილ გამზარდია: ზოგადად, პარტიული კვლევები პოლიტიკურ პიარს ემსახურება, მიუხედავად იმისა, თუ რომელი პარტია კეთებს ამას. “რუსთავი 2″-საც, ბუნებრივია, პარტიად განვიხილავ, რადგან “ნაციონალური მოძრაობის” საინფორმაციო პროპაგანდისთვის არსებობს. მათი კვლევა, რა თქმა უნდა, “ნაცმოძრაობის” კვლევად უნდა განვიხილოთ. შესაბამისად, მიმაჩნია, რომ ეს პოლიტიკური პიარის ნაწილია და იგი ახლაც კურიოზულია. ძალიან არაადეკვატური შედეგები უწერიათ. “ქართული ოცნების” მაჩვენებლებში შედარებით ასახულია ის მოლოდინი და პერსპექტივა, რაც ქვეყანაში არსებობს და რასაც სოციოლოგები ხედავენ. საერთო ჯამში, თანამედროვე ეპოქაში სოციოლოგიური კვლევებს, განსაკუთრებით კი პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში, პროპაგანდისტული მიზნებით იყენებენ.
- რა მიზანი აქვს, თქვენი აზრით, “რუსთავი 2″-ის კვლევას?
- “რუსთავი 2″-ს მასალა სჭირდება და ამისათვის ფორმალურად, თავად ან მისი დაქირავებული ორგანიზაცია კვლევას ატარებს. ეს საკუთარი მსჯელობის გასამყარებლად უნდათ. მათ მიერ წარმოდგენილი მაჩვენებლები თავიდან ბოლომდე კარგი ანეკდოტივით იყო – “ნაციონალური მოძრაობის” ლიდერების რეიტინგი თავში რომაა და კვირიკაშვილი სადღაც ბოლოში.
ზოგადად, მაუწყებელი ან მის უკან მდგომი პოლიტიკური პარტია ასეთ ისტერიაში მაშინ ვარდება, როცა დასაკარგი აღარაფერი აქვს და მძაფრი აგრესიით ბოლომდე იბრძვის. ესაა მთელი ბუნება იმ მაჩვენებლებისა, რომლებიც “რუსთავი 2″-მა დადო.
- ზოგადად, რამდენად მოქმედებს წინასაარჩევნოდ კვლევები საზოგადოების განწყობაზე, ანუ, თუკი ყველა კვლევა ერთ კონკრეტულ ლიდერს ან პარტიას მაღალ შეფასებას დაუწერს, უნდა ვივარაუდოთ, რომ საზოგადოებაც მისკენ გადაიხრება?
- ჩემი აზრით, ახლა ისე აღარ მოქმედებს, როგორც ადრე მოქმედებდა. თუმცა “რუსთავი 2″-ს ეს ყველაფერი მაინც სხვა მიზნით სჭირდებოდა. იმისათვის, რომ ამ მაჩვენებლებზე დაყრდნობით საზოგადოების განწყობაზე ისაუბროს. ასე რომ, დღეს ამას განსაკუთრებული ეფექტი აღარ აქვს. მითუმეტეს, რომ მათი მაჩვენებელების საპირწონედ სხვა კვლევები დაიდო. შეიძლება იქაც არაა ყველაფერი რეალურად ასახული, მაგრამ საერთო ჯამში ჩანს, რომ სოციოლოგიური კვლევებით მოვლენების შექმნა ბევრად უფრო გაჭირდება, ვიდრე ეს, მაგალითად, 2003 წელს მოხდა. საზოგადოებაში ცალსახა დამოკიდებულება ვერ იქნება.
- იმ შემთხვევაში, თუკი ორგანიზაცია კვლევას აბსოლუტურად ობიექტურად ატარებს, რამდენად დიდია ცდომილების საფუძველი და რის ხარჯზე – მეთოდოლოგიის, საზოგადოების მენტალიტეტისა და ჩაკეტილობის თუ რაიმე სხვის?
- მსგავსი ტიპის რეიტინგებს ან თავად პოლიტიკური სუბიექტები უკვეთენ და შიდა მოხმარებისაა, ან საერთაშორისო ორგანიზაციები. მათ მიერ ჩატარებულ კვლევებში კი ბევრი რამაა განმაპირობებელი. მაგალითად ის, თუ რამდენად მოიცვა კვლევამ მთელი საზოგადოება, მისი ყველა ფენა. მგონია, რომ დღეს საქართველოში არ არსებობს არანაირი სამეცნიერო მიდგომა, თუ როგორ უნდა გამოკითხონ ადამიანები, რა კოეფიციენტი ქმნის დანარჩენი საზოგადოების სახეს. ეს ძალიან სერიოზული თემაა. შემთხვევითი შერჩევით გაკეთებული კვლევები არ ასახავს დანარჩენი საზოგადოების განწყობას და არც ისეთი შერჩევა, როცა ფოკუს-ჯგუფისათვის არჩევ ერთ ჟურნალისტს, ორ მასწავლებელს, სამ მუშას და ა.შ. დანარჩენ საზოგადოებას არც ასეთი შერჩევა ასახავს, რადგან საქართველოს საზოგადოება ზედმეტად მრავალფეროვნია.
ერთი ჟურნალისტი დანარჩენი ჟურნალისტების აზრს ვერ გამოხატავს, რადგან მისი ჰონორარი შეიძლება 100 ლარი იყოს და სხვების – 5 000. ანუ, ასეთი სისტემა ეფექტურია ისეთ ქვეყნებში, სადაც ერთი ჟურნალისტი და ერთი მასწავლებელი სხვების სახეს ნამდვილად აჩვენებს. მაგალითად შტატებში, ევროპაში და ა.შ.
საქართველოში კი ძალიან ძნელია საზოგადოების სეგმენტი იმდენად უნივერსალურად შეარჩიო, რომ მიღებული შედეგები დანარჩენ საზოგადოებას ასახავდეს. ჩემი აზრით, ეს შეუძლებელია, რადგან საქართველოს ელექტორატი არაა შესწავლილი. როგორც რეალობა აჩვენებს, ეს კვლევები თითქმის არც ერთ შემთხვევაში არ ამართლებს. ისინი ლატარიას ჰგვავს – ან გაარტყამენ, ან ვერა. პრაქტიკულად, გამოუსადეგარია.
„რეზონანსი“, 01 ივლისი, 2016 წელი
ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: «სამწუხაროდ, საქართველოში სოციალურმა კვლევებმა აზრი დაკარგა“
ელზა პაპოშვილი
პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე ამბობს, რომ როგორც ამერიკულ-გერმანული ორგანიზაციის პალ-ს კვლევა, ასევე “ქართული ოცნების” მიერ ჩატარებული შიდა გამოკითხვა, ორივე ერთი და იგივე ფუნქციის მატარებელია. მისი თქმით, პარტიები წინასაარჩევნოდ ცდილობენ, რომ ასეთი სახის გამოკითხვებით საზოგადოებაზე ზეგავლენა მოახდინონ. თუმცა პოლიტოლოგის აზრით, ყველაზე რეალური, მაინც “ქართული ოცნების” რეიტინგია, რადგანაც ორივე კვლევაში მისი მაჩვენებელი 30%-ს არის მიახლოებული. ძაბირაძეს მიაჩნია, რომ “ოცნებამ” ექვსი თვის განმავლობაში, “ნაციონალებისგან” განსხვავებით, უფრო რადიკალური ნაბიჯები გადადგა. მისი აზრით, პრემიერად გიორგი კვირიკაშვილის დანიშვნამ ამომრჩევლების ნაწილის უკან დაბრუნება მოახერხა.
- როგორ შეაფასებთ გერმანულ-ამერიკული ორგანიზაცია პალ-ის კვლევას და მასში მოცემულ პარტიათა რეიტინგს, სადაც “ქართულ ოცნებას” 22-4% აქვს, ხოლო “ნაციონალურ მოძრაობას” 21-7%? როგორ ფიქრობთ, ეს მონაცემები რეალობას ასახავს?
- სამწუხაროდ, საქართველოში სოციალურმა კვლევებმა აზრი დაკარგა. ბოლო დროს სიტუაცია ისე ვითარდება, რომ ამ კვლევების შედეგები საერთოდ მოსახლეობაზე მოქმედებს თუ არა, ამაზე აღარავინ მსჯელობს. კვლევა ძირითადად ტარდება არა იმისთვის, რომ ადამიანების რეალური განწყობა გამოავლინოს, არამედ პირიქით ჩვენს მოქალაქეებზე ზეგავლენის ერთგვარ ბერკეტად გამოიყენონ. შესაბამისად დიდ ნდობას არც თქვენს მიერ ნახსენები კვლევა იწვევს. ვნახეთ, რომ ამ კვლევის საპირისპიროდ, თავად “ქართულმა ოცნებამაც” თავისი შიდა კვლევები გამოაქვეყნა, სადაც სიტუაცია რადიკალურად განსხვავებულია. ზურაბ ბიგვავას კვლევებში “ოცნებას” 35% აქვს, ხოლო “ნაციონალებს” 13%-ი. ეს ფაქტი კდევ ერთხელ გვარწმუნებს იმაში, რომ ეს ორი პარტია წინასაარჩევნოდ საზოგადოებაზე ასეთი კვლევების გამოქვეყნებით ზეგავლენის მოხდენას ცდილობს. საქმე იმაშია, რომ ამ პერიოდის განმავლობაში “ნაციონალურ მოძრაობას” ისეთი განსაკუთრებული არაფერი გაუკეთებია, რომ მათდამი ელექტორატის განწყობა ასე რადიკალურად შეცვლილიყო.
- ლოგიკურად კითხვა ჩნდება, მაშინ “ქართულ ოცნებაში” ისეთი რა ცვლილებები მოხდა, რომ მათდამი მოსახლეობის განწყობა ასე რადიკალურად შეიცვალა?
-“ქართული ოცნების” რეიტინგი რომ სადღაც 30%-ის ფარგლებშია, ორივე კვლევა ადასტურებს. აქედან გამომდინარე, ამ პარტიის რეიტინგი უფრო სანდოა, ვიდრე “ნაციონალური მოძრაობისა”. “ოცნებამ” ბოლო ექვსი თვის განმავლობაში ისეთი რადიკალური ნაბიჯები გადადგა, რამაც მათ რეიტინგზე რადიკალურად იმოქმედა. შეიცვალა პრემიერი, მოვიდა გიორგი კვირიკაშვილი, რომლის მიმართაც მოსახლეობაში უნდობლობა არ არსებობს. ის ყველასთავის დადებითი და მისაღები პიროვნებაა. მის დისკრედიტირებას თავად “ნაციონალებიც” კი ვერ ახერხებენ. შესაბამისად, კვირიკაშვილის ფენომენის გათვლა “ოცნებამ” ძალიან სწორად მოახერხა და ეს ორივე კვლევაში კარგად გამოჩნდა.
- გერმანულ-ამერიკული ორგანიზაცია პალ-ის მიერ ჩატარებულ კვლევაში ერთ-ერთ კითხვად დასმული იყო “საპრეზიდენტო კანდიდატად ვის ისურვებდით?” როგორ ფიქრობთ, იმ ფონზე, როდესაც პრეზიდენტის არჩევნები ჯერ შორს არის, ორგანიზაციას ასეთი კითხვის დასმა რაში დასჭირდა?
- ეს ძალიან საინტერესო შენიშვნაა, გამომდინარე იქიდან, რომ ამ კვლევაში მსგავსი კითხვის დასმის არანაირი აუცილებლობა არ იყო, ეს კითხვა მაინც დაისვა. თუ კარგად დავფიქრდებით, მივხდებით, რომ პიროვნების რეიტინგის გაზომვა ხდება. გამოკითხვაში ჩამოთვლილ გვარებს თუ მივყვებით, ვნახავთ, რომ დავით ბაქრაძის და მიხეილ სააკაშვილის რეიტინგი უფრო მაღალია, ვიდრე გიორგი კვირიკაშვილის და ბიძინა ივანიშვილის.
პირდაპირ ეს კითხვა როგორ უნდა დაესვათ? ამიტომაც ასეთ ხერხს მიმართეს, მათ გამოკითხვა პიროვნების რეიტინგის შესახებ შეფარვით და ირიბად ძალიან კარგად მოახერხეს. ამომრჩევლისთვის იმის მიწოდება და დანახება უნდოდათ, რომ კვირიკაშვილის და ივანიშვილის რეიტინგი დაბალიაო, როგორც ვნახეთ, ძალიან ლამაზად მოახერხეს. შეიძლება კვირიკაშვილის ფაქტორი მაინცდამაინც დიდი არ არის, მაგრამ ფაქტია, რომ მან “ოცნებას” გარკვეული რაოდენობის ამომრჩეველი შემატა.
- როგორც ვხედავთ, კვლევების მიხედვითაც და თავად პოლიტიკოსების განცხადებებიდან ჩანს, რომ “ქართული ოცნება” და “ნაციონალური მოძრაობა” ერთმანეთის გარდა კონკურენტად სხვა არც ერთ პოლიტიკურ პარტიას არ აღიქვამს. როგორ ფიქრობთ, ქვეყანაში სიტუაცია ნამდვილად ასეთია?
- სამწუხაროდ, ოპოზიციამ ამომრჩევლის მიმხრობა ვერ შეძლო და მათი რეიტინგი ვერ გაიზარდა. ამიტომაც ამ ეტაპზე დომინანტ პოლიტიკურ ძალას კვლავ “ნაციონალური მოძრაობა” და “ქართული ოცნება” წარმოადგენს. სამწუხარო ფაქტია, მაგრამ რელობა ასეთია, რომ ამ ორ პარტიას 5%-იანი ბარიერის გადალახვა არ გაუჭირდება. ამ კუთხით თუ კვლავ ამერიკულ-გერმანული ორგანიზაციის კვლევას დავუბრუნდებით, ვნახავთ, რომ იქ პარტიები ისეა დალაგებული, რომ თეორიულად “ნაციონალურ მოძრაობას” ხელისუფლებაში დაბრუნების შანსი აქვს. აქ ვხედავთ, რომ ბურჭულაძის და ალასანიას პარტიებს 5%-იანი ბარიერის გადალახვის შანსი ეძლევა, თუმცა გამომდინარე იქიდან, რომ არც ერთს “ოცნებასთან” თანამშრომლობა არ სურს, ეს იმას ნიშნავს, რომ მათ საპარლამენტო უმრავლესობა “ნაციონალებთან” ერთად შექმნან.
- როგორც ცნობილი გახდა, ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეა საქართველოში იმართება და მას ის რუსი დეპუტატებიც დაესწრებიან, რომელთაც “ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ” კანონი, შესაძლოა, დარღვეული აქვთ. ამ ფაქტს საქართველოში არაერთგვაროვანი გამოხმაურება მოჰყვა. თქვენ როგორ ფიქრობთ, რა უნდა ექნა ჩვენს ხელისუფლებას?
- ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეა საქართველოში იმართება, ამიტომ ეს ხალხი აქ არა როგორც რუსეთის წარმომადგენლები ჩამოდიან, არამედ როგორც ეუთოს ეგიდით მოწვეული წევრები. დარწმუნებული ვარ, ამასთან დაკავშირებით ჩვენს ხელისუფლებას დასავლელ პარტნიორებთან სერიოზული კონსულტაციები ჰქონდა.
ამიტომ ამ შემთხვევაში აქ საუბარი ემოციაზე ვერ იქნება. უბრალოდ, ჩვენს მთავრობას საზოგადოებისთვის უნდა ეთქვა და ისინი ამ ფაქტისთვის წინასწარ მოემზადებინა. მოსახლეობისთვის გასაგებად უნდა აეხსნათ, ასეთი გადაწყვეტილება რატომ მიიღეს. ჩვენ ამ დეპუტატებს ისე უნდა შევხვდეთ, როგორც ეუთოს ორგანოს წარმომადგენელებს და არა როგორც რუს დეპუტატებს, რომელთაც შესაძლოა ჩვენი კანონი აქვთ დარღვეული.
————————
„ახალი თაობა“, 01 ივლისი, 2016 წელი
ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „ქართული ოცნების” მთავარი პრობლემა დაკარგული ხმების დაბრუნებაა” // „ნაციონალური მოძრაობა ახალ ამომრჩეველს ვერ მიიმხრობს”
პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე „ახალ თაობასთან” ინტერვიუში სოციოლოგიური კვლევის შედეგებზე საუბრობს.
- ბატონო ვახტანგ, ნაციონალური მოძრაობა და “ქართული ოცნება” ერთმანეთისგან განსხვავებულ შედეგებს აქვეყნებენ…
- ორივე კვლევა, რომლის შედეგებიც სულ ახლახან გახდა საზოგადოებისთვის ცნობილი, დაინტერესებული მხარეების მიერ არის ჩატარებული. ბუნებრივია, კითხვის ნიშნები ჩნდება. მე შემიძლია გითხრათ, რომ ზოგადად ნაციონალური მოძრაობის რეიტინგი 10%-ის ფარგლებში იყო. ვერ ვიხსენებ, რა ისეთი ნაბიჯი გადადგა ნაციონალურმა მოძრაობამ, რომ მისი რეიტინგი მომატებულიყო. „ქართული ოცნების“ რეიტინგი ეცემა, მაგრამ ეს იმას სულაც არ ნიშნავს, რომ ეს მაჩვენებლები პირდაპირ ნაციონალურ მოძრაობას ემატება.
- რასაც “ოცნება“ კარგავს, ის ნაციონალებთან არ მიდის?
- რა თქმა უნდა, არა. აქ უფრო დანარჩენი პარტიების ქმედებაა საინტერესო, რადგან სწორედ დანარჩენ ოპოზიციას აქვს შანსი, რომ “ოცნების” დაკარგული ამომრჩეველი მიიმხროს.
- ყველა კვლევით ჩანს, რომ ორი პოლიტიკური ძალა, ნაციონალური მოძრაობა და „ქართული ოცნება“, არის პოლიტიკურ ავანსცენაზე. შეიძლება ეს იყოს ორპარტიული სისტემის წინაპირობა?
_ არა მგონია. ამ კვლევებში ჩანს მხოლოდ ის, რომ არის ორი პოლიტიკური ძალა, რომლებსაც 5%-იანი ბარიერის გადალახვის პრობლემა არ აქვთ. ეს ორი პოლიტიკური ძალა იბრძოლებს იმისთვის, რომ ხელისუფლებაში მოვიდეს. ამომრჩეველი ჯერჯერობით ჩამოყალიბებული ნამდვილად არ არის. გარკვეული, მცირე ნაწილია მხოლოდ ჩამოყალიბებული, ასევე არის ნაწილი, რომელიც ერთგულად აძლევს რომელიღაც პარტიას ხმას. მიუხედავად ამისა, მაინც მნიშვნელოვანი იქნება, თუ როგორ წარიმართება წინასაარჩევნო კამპანია. თუმცა, ნაციონალური მოძრაობა როგორ წარმართავს საარჩევნო კამპანიას, ამას დიდი მნიშვნელობა არ ექნება. მას ჰყავს ერთგული ამომრჩეველი და ეს არის სწორედ ის 10%, რომელზეც მოგახსენეთ.
- ახალ ამომრჩეველს ვერ მიიმხრობენ?
- ვერ ვხედავ შესაძლებლობას, რომელიც ნაციონალებთან მიიყვანს ახალ ამომრჩეველს. რადიკალური კურსის ცვლილებას ის ვერ შეძლებს. დაანონსებული განახლებაც მაინცდამაინც არ გამოუვიდათ.
- „ქართული ოცნება“ რამდენად შეძლებს დაკარგული ხმების დაბრუნებას?
- “ქართული ოცნების“ მთავარი პრობლემა დღეს სწორედ ეს არის, თუმცა, თუ წინასაარჩევნო კამპანიას სწორად წარმართავს, ამას შეძლებს. აქ მისი მთავარი კონკურენტი ნაციონალური მოძრაობა არ არის. ამ შემთხვევაში `ოცნების~ მთავარი კონკურენტი დანარჩენი ოპოზიციაა. როგორ საარჩევნო კამპანიას წარმართავენ ისინი, როგორი კამპანია ექნება „ოცნებას”, როგორ განვითარდება დარჩენილ დროში მოვლენები, ამ ყველაფერზე იქნება ეს დამოკიდებული.
- პრემიერმა განაცხადა, რომ 100 მანდატს აიღებენ, ირაკლი კობახიძე ამბობს, რომ აბსოლუტური უმრავლესობით მოვლენ. ეს არის პარტიის ლიდერის განაცხადი თუ მართლაც ეყრდნობიან გარკვეულ მონაცემებს?
_ მე არ მგონია, რომ „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში საკონსტიტუციო უმრავლესობით მოვა. ჩემი აზრით, 76-77 მანდატს მიიღებს, რაც კარგი შედეგი იქნება ხელისუფლებისთვის და ის შეძლებს პარლამენტში უმრავლესობით მოსვლას.
- წინასაარჩევნოდ რამე სიურპრიზს უნდა ველოდოთ?
- ძალიან რადიკალური არა მგონია, რამე მოხდეს. თუმცა, არჩევნები მაინც არჩევნებია და პატარ-პატარა სიურპრიზები იქნება. რასაკვირველია, არა ისეთი, როგორიც 2012 წლის არჩევნებზე, მაგალითად, ე.წ. ცოცხების კადრები იყო. მე რამდენადაც ვიცი, მზადდება ფილმი 9-წლიან მმართველობაზე, გარდა ამისა, „ქართული ოცნების“ მთავარი ხაზი ასეთი იქნება – თუ თვითონ ხელისუფლებაში ვერ მოვა, მაშინ ნაციონალები დაბრუნდებიან.
„ახალი თაობა“, 01 ივლისი, 2016 წელი
ინტერვიუ ლადო სადღობელაშვილთან: „ქართული ოცნების“ რეიტინგი 20%-ს არ აღემატება“ // „თამაზ მეჭიაური, ნინო ბურჯანაძე და ირმა ინაშვილი ერთად თუ დადგებიან, ნაციონალებს ჩახდიან”
რატომ ემთხვევა ერთმანეთს ნაციონალებისა და „ოცნების“ კვლევების შედეგები, რას ამბობდნენ გასული წლის ბოლოს სახელისუფლებო გუნდში, ვინ აუკრძალა ივანიშვილს ყოფილი ხელისუფლების გასამართლება? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ „თავისუფალი თაობის“ ლიდერი ლადო სადღობელაშვილი ესაუბრება.
„ნაციონალებისა და „ქართული ოცნების“ თანამშრომლობაზე უამრავი ეჭვი არსებობდა. ბოლო დღეებში მათ მიერ გამოქვეყნებული კვლევებითაც დადგინდა, რომ ეს 2 ძალა ერთმანეთს კარგად შეერწყა. გავიხსენოთ, რისთვის მოვიდა „ოცნება“ ხელისუფლებაში. ისინი მოსახლეობას დაჰპირდნენ, რომ დამნაშავე რეჟიმს გაასამართლებდნენ. მერე „ოცნების” „ვერხუშკას“ დასავლელმა პარტნიორებმა დაავალეს კოაბიტაცია და მათაც შეასრულეს მოთხოვნა. ის, ვინც პარტნიორების მოთხოვნას არ დაემორჩილა, ირაკლი ღარიბაშვილი იყო. მისი პრემიერობის დროს მართლაც დაიწყო ნაციონალების „გატისკვა”. მას შემდეგ, რაც მთავრობის მეთაურის პოსტი კვირიკაშვილმა დაიკავა, ხელისუფლებამ ნაციონალებთან მეგობრული ურთიერთობა დაამყარა. „ქართული ოცნების” კვლევები ზურაბ ბიგვავამ გაასაჯაროვა. ამ ადამიანმა სახელი სოციოლოგიური კვლევებითა და „ოცნების“ რეიტინგების გაზომვით გაითქვა. ამ ადამიანის მიერ ჩატარებული ბოლო კვლევა კითხვის ნიშნებს ბადებს”, – ამბობს ლადო სადღობელაშვილი.
- რა კითხვის ნიშნებს, ნაციონალების კვლევების მსგავსი შედეგი რომ დაიდო?
- ეგ თავისთავად საეჭვო და საინტერესო ფაქტია, მაგრამ მე სხვა რამეზე გავამახვილებ ყურადღებას. დაახლოებით ერთი თვის წინ გამოვიდა ივანიშვილი და თქვა, ახალ პარლამენტში, სულ მცირე, 95 დეპუტატს შევიყვანთო. რამდენიმე დღის წინ კვირიკაშვილმა თქვა, შემოდგომაზე 100-ზე მეტ მანდატს მოვიპოვებთ პარლამენტშიო. ამ დროს გამოდის ბიგვავა და ამბობს, რომ „ოცნების“ რეიტინგი არის 35%. 35% თუ აქვთ რეიტინგი, პარტიული სიით პარლამენტში მხოლოდ 25-30 ადამიანს გაიყვანენ.
„ქართულ ოცნებას“ თუ ორიენტირი 90-დან 100-მდე მანდატზე აქვს აღებული, რა გამოდის, რომ 75-ვე მაჟორიტარული ოლქი მაგათი უნდა იყოს? ამით რისი თქმა უნდათ? ბიგვავა ცდება თუ ივანიშვილი და კვირიკაშვილი? ან იქნებ რაღაც შიდა ბუნტს აქვს „ოცნებაში“ ადგილი? ან იქნება „ქართული ოცნება“ აპირებს, რომ ყველა მაჟორიტარული ოლქი თავად მიიწეროს? ამის გარეშე 100 დეპუტატს პარლამენტში ვერ გაიყვანენ. ყველა მაჟორიტარული ოლქის მოგება ხელისუფლებას ძალიან გაუჭირდება, ეს შეუძლებელია.
სანამ „ოცნებასთან“ ურთიერთობა დამეძაბებოდა, ბიგვავას გარემოცვასთან ძალიან მჭიდრო კავშირი მქონდა. ისინი გასული წლის დეკემბერშიც ატარებდნენ კვლევებს. კარგად მახსოვს, როგორ წუხდნენ იმის გამო, რომ „ოცნების“ რეიტინგი 20%-ზე ქვევით იყო.
- ამიტომ არ გჯერათ, რომ „ოცნების“ რეიტინგი 35%-ია?
- რანაირად უნდა დავიჯერო, როცა 6 თვის წინ მათი რეიტინგი 17%-ს არ აღემატებოდა. 6 თვეში მათი რეიტინგი ვერაფრით გაორმაგდებოდა. ასეთი სავალალო რეიტინგი რომ ჰქონდა, ამიტომ გააგდეს რესპუბლიკური პარტია კოალიციიდან და პრემიერიც გამოცვალეს. სახელისუფლებო ძალას არაფერმა უშველა და ამიტომაც გადაწყვიტეს პოლიტიკაში ივანიშვილის შემოყვანა.
- ბევრი მიიჩნევს, რომ სწორედ ეს იქონიებს გავლენას „ოცნების“ რეიტინგის მატებაზე...
- სახელისუფლებო გუნდი ახლა ისეთ დღეშია, რომ ივანიშვილი ვეღარ უშველის. მართალია, თავად თვლის, რომ ჭარბი ნდობა აქვს, მაგრამ ასე აღარ არის საქმე. ის რამდენჯერმე გამოვიდა ტელევიზიით, გამართა პრესკონფერენციები, აქო, აქო თავისი გუნდი, მაგრამ არანაირი შედეგი არ არის. ან საიდან უნდა ყოფილიყო შედეგი, როცა ხელისუფლებამ არცერთი დაპირება არ შეასრულა. მოსახლეობის უმთავრესი მოთხოვნა სამართლიანობის აღდგენა იყო. იმის მაგივრად, რომ დამნაშავეები გაესამართლებინათ, მათთან კოაბიტირება მოახდინეს. ესეც არ იკმარეს და ახლა, ნაციონალებთან ერთად, ხალხის დარწმუნებას ცდილობენ, რომ ყოფილი ხელისუფლება მთავარი ოპოზიციური ძალაა. ეს შედეგები ერთსაც აწყობს და მეორესაც. ნაციონალების შენარჩუნება რომ არ სდომებოდა ივანიშვილს, ის ეროვნული ძალების გაერთიანებას მოახდენდა, რომლებიც ნამდვილად ჩამოაცილებდნენ ნაციონალებს პოლიტიკას.
- რომელი ძალების გაერთიანებაზე საუბრობთ?
- პატრიოტთა ალიანსის, მეჭიაურის, ბურჯანაძისა და მრეწველების გაერთიანებაზე.
- ივანიშვილს როგორ უნდა მოეხდინა მათი გაერთიანება?
- ეს ძნელი გასაკეთებელი არ იყო. სამწუხაროდ, “ქართული ოცნება” დასავლელი „პარტნიორების” მოთხოვნას ასრულებს. მათთვის ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, რას იტყვის დასავლეთი, ვიდრე ის, თუ რას ფიქრობს ქართველი ხალხი. ივანიშვილს მესამე ძალის შექმნისთვის ხელი რომ შეეწყო, დასავლეთი ვერაფერს მოითხოვდა ხელისუფლებისგან. ივანიშვილი მათ ეტყოდა, ჩვენ რა შუაში ვართ, ნაციონალები მესამე ძალამ ჩააჩოჩაო.
- დარწმუნებული ხართ, რომ მესამე ძალა ნაციონალებს ჩააჩოჩებდა?
- მეჭიაური, ბურჯანაძე და ინაშვილი ერთად თუ დადგებიან, დარწმუნებული ვარ, ნაციონალებს ჩახდიან. კარგი იქნება, მათთან ერთად თუ მრეწველებიც დადგებიან. იმის მაგივრად, რომ ამ ძალების ერთად დადგომას შეუწყონ ხელი, მათი გამარგინალება დაიწყეს და ამით ნაციონალების წისქვილზე დაასხეს წყალი. ბოლო პერიოდში ის ძალები, რომლებიც ეროვნულად აზროვნებენ, რატომღაც პრორუსულ ძალებად მოიაზრებიან, რაც ასე ნამდვილად არ არის. არც ალიანსი, არც ბურჯანაძე და არც მეჭიაური პრორუსული ძალები არ არიან. რუსეთთან ურთიერთობის დალაგებაზე საუბარი პრორუსულობას არ ნიშნავს. რუსეთთან ურთიერთობის დალაგებაზე ხელისუფლებაში მოსვლამდე ივანიშვილიც საუბრობდა. იმისთვის, რომ დაკარგული ტერიტორიები დავიბრუნოთ, მოსკოვთან მოლაპარაკება აუცილებელია. მიუხედავად იმისა, რომ სტალინის მიმართ აქვს ნოსტალგია, პრორუსულ ძალად არც თოფაძის პარტიას მივიჩნევ. ეს პარტია ჩემ მიერ ჩამოთვლილ სხვა პარტიებთან ერთად ამბობს, რომ ნატოში არავინ მიგვიღებს და ამის გამო რუსეთი არ უნდა გადავიმტეროთ. პოლიტიკოსი პირდაპირ რომ ამბობს სათქმელს, ეს დასაფასებელი თვისებაა. აბა, ხიდაშელივით ხომ არ უნდა მოიქცნენ, ქალი სხვადასხვა მიზეზს იგონებს იმისთვის, რომ თავისი წარუმატებლობა „გააპრავოს“.
- რა წარუმატებლობა?
- ამტკიცებდნენ, ნატოს წევრები გავხდებითო. ახლა, როცა სამიტი მოახლოვდა და იციან, უარს გვეტყვიან, სხვადასხვა მიზეზს იგონებენ.
- მოდით, ისევ მესამე ძალას დავუბრუნდეთ. ზოგიერთი პაატა ბურჭულაძეს მოიაზრებს მესამე ძალად. შეძლებს ის ნაციონალების ჩაჩოჩებას?
- რა მესამე ძალა? პაატა ბურჭულაძეს რომ ჰკითხო, ეგ არის პირველი ძალა. ამას ამბობს ლეიბორისტების ლიდერიც. პაატა ბურჭულაძეც, გირჩიც და სტაფილოც ნაციონალების სატელიტები არიან.
- სტაფილო რომელია?
- გიორგი ვაშაძის პარტიას დავარქვი ასე, სტაფილოსფერი პარტიაა. საქართველოში მესამე ძალა რეალურად მაშინ შეიქმნება, თუ ეროვნული პარტიები გაერთიანებას მოახერხებენ.
- იქნებ არ სურთ ამ ძალებს გაერთიანება?
- რაღაც მიზეზები შესაძლოა ჰქონდეთ, მაგრამ, როცა ქვეყანას სჭირდება, ამბიციები ცოტა გვერდზე უნდა გადადონ და გაერთიანება შეძლონ. ყველა იმ პარტიას, რომელსაც მე ეროვნულად მივიჩნევ, თავისი მხარდამჭერები ჰყავს. გაერთიანების შემთხვევაში ისინი არჩევნებზე მეორე ადგილს დაიკავებენ. ნაციონალებსაც პოლიტიკურ მოუსავლეთში გაუშვებენ და „ქართულ ოცნებასაც“ აიძულებენ, იმ რელსებზე დადგნენ, რაზეც ხელისუფლებაში მოსვლამდე იდგნენ.
„ახალი თაობა“, 01 ივლისი, 2016 წელი
ინტერვიუ აკაკი ასათიანთან: “ევროკავშირში ჩვენი შესვლის შანსები გაიზარდა”
ქვეყანაში განვითარებულ საგარეო და საშინაო პოლიტიკურ პროცესებს „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ტრადიციონალისტი აკაკი ასათიანი აფასებს.
- წინასაარჩევნო პერიოდია, პოლიტიკურად სიტუაცია მწვავეა. ქვეყნდება პოლიტიკური პარტიების რეიტინგებიც, რომლებიც მაინცდამაინც დიდ ნდობას ვერ იმსახურებს. როგორია თქვენი შეფასებები, როგორ მუშაობს ხელისუფლება?
- ხელისუფლების სტრატეგია უცვლელია და ისევ იმეორებს ძველ ფირფიტას, ნაციონალების მოსვლა თუ არ გინდათ. ჩვენ მოგვეცით ხმაო. მე კი მგონია, რომ ნაციონალების დაბრუნების თემა აქტუალური აღარ არის. რაც შეეხება რეიტინგებს, ქვეყნდება ის, ვის რა სურს. ჩვენ უნდა ამოვიცნოთ, ვისი ინტერესი დევს ამ კვლევაში. თუმცა ყველაფერი დამოკიდებული იქნება პარტიების მუშაობაზე, ვინ როგორ წარმოაჩენს თავს ამომრჩევლის წინაშე.
- ახალი მოთამაშეებიც შემოვიდნენ პოლიტიკურ ბაზარზე, იმავე პაატა ბურჭულაძის სახით. რამდენად გაუწევენ კონკურენციას არსებულ ძალებს?
- პაატა ბურჭულაძე მნიშვნელოვანი მოთამაშეა. საინტერესოა, გამოცდილება რამდენად ეყოფათ, რომ ეს ყველაფერი პოლიტიკური გაერთიანების მოქმედებას დაამსგავსონ.
- არჩევანი ისევ ნაციონალებსა და „ოცნებას“ შორის უნდა გაკეთდეს?
- მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, რომ ეს არჩევანი აღარ იყოს და შემდეგი ოთხი წელიც მათ კინკლაობას არ ვუყუროთ.
- არის იმის შანსი, რომ პარლამენტი მრავალპარტიული იყოს?
- ამის შანსი საკმაოდ დიდია, ოღონდ ეს სხვა პარტიების მუშაობაზეა დამოკიდებული.
- დღეს აქტუალურად განიხილება ევროკავშირის საკითხი. მას შემდეგ, რაც ინგლისი გავიდა, ბევრი კითხვის ნიშანი გაჩნდა. რა ხდება ევროკავშირში?
- ევროკავშირი არ დაიშლება! არც ინგლისი დაიღუპება, არც შოტლანდია და არც ევროკავშირი! იმედია, მიხვდებიან, რომ სერიოზული ძირეული ცვლილებებია საჭირო. ისეთი სახეები აქვთ ევროპის ლიდერებს, რომ მათი ყურება არ მინდა. დაბნეულობას აშკარად ვერ მალავენ. მსახიობობის ნიჭიც კი არ ჰყოფნით. ის არის აშკარა, რომ თურმე ეს ხალხი მზად არ იყო მოვლენათა ასეთი განვითარებისთვის. რას ბოდავენ, კაცმა არ იცის. ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს ლიდერშიფის სერიოზულ კრიზისს ევროპაში. ლიდერების კრიზისია სერიოზული. საბჭოთა კავშირი რომ იშლებოდა, მაშინ ევროპის ლიდერებმა მოახდინეს ადეკვატური რეაგირება.
- ზოგიერთმა ევროკავშირი საბჭოთა კავშირს შეადარა.
- არა, არანაირი პარალელი არ არის. ისე, ყველანაირ გაერთიანებას შორის შეიძლება პარალელის გავლება, თუმცა ეს არასწორია. ეს კონფლიქტივით არის, ყველა ერთმანეთს ჰგავს, თუმცა სრულიად განსხვავებულია ერთმანეთისგან.
- დღეს როგორია ჩვენი შანსები, მოვხვდებით ევროკავშირში?
- პარადოქსულ აზრს ვიტყვი. მე მგონია, რომ ჩვენი შანსები ამ ეტაპზე საკმაოდ გაიზარდა. თუ ჭკუაზე მოვლენ ევროკავშირის ლიდერები, მათ უნდა გაამარტივონ სტრუქტურები და მსურველების ხარჯზე უნდა გაზარდონ წევრთა რაოდენობა. ოღონდ უნდა გაამარტივონ ის არანორმალური და უპასუხისმგებლო ბიუროკრატია, რომელშიც მთელი ეს შეტანილი საწევრო იხარჯება.
- ამით რის თქმა გინდათ?
- იმის, რომ ხომ ყველამ კარგად ვიცით, ბოლოს მაინც 2-3 ქვეყნის ლიდერები გადაწყვეტენ ყველაფერს. როგორც ჩერჩილი ამბობდა, დემოკრატია არის მმართველობის ყველაზე უარესი ფორმა, უბრალოდ, უკეთესი არავის მოუფიქრებია ჯერჯერობითო. დღეს კიდევ ერთხელ ვრწმუნდებით ამაში.
- დღეს ჩვენი ქვეყნისთვის მთავარი საკითხი ვიზალიბერალიზაციის მიღებაა. მივიღებთ?
- აუცილებლად. ეს ხელისუფლებაც ნაციონალებს ბაძავს ყველაფერში, აი, ხვალ იქნება, ზეგ იქნება, ივლისში იქნება, ოქტომბერში. კარგით, რა, დაიღალა ხალხი. ეს ამბავი აუცილებლად იქნება და ამაზე ამხელა აჟიოტაჟი, კრუნჩხვები და ისტერიკა არ არის საჭირო. ნაცებმა ამ ხალხს ხომ საერთოდ შეაჯავრეს ევროპა. დღეს რომ ყვირიან, ეს რუსული პროპაგანდის შედეგიაო, რუსული პროპაგანდის კი არა, იმ 9-წლიანი დეგენერატული მმართველობის შედეგია, თორემ, როგორც კი ასოცირება მოხდა და ვიზალიბერალიზაციაზე დაიწყო ლაპარაკი, ხალხშიც მკვეთრად შეიცვალა განწყობები დასავლეთის სასარგებლოდ. დაველოდოთ, როცა იქნება, იქნება! ეს ევროკავშირიც თუ ნორმალურად გადალაგდა, ჩვენი შანსებიც უფრო ჩქარდება, ვიდრე ოდესმე. ადრე ეს შორეული პერსპექტივა იყო და დღეს ეს ყველაფერი რეალური გახდა.
- ინგლისის გასვლა ევროკავშირს არ დააზარალებს?
- ისედაც გასული არ იყო? ეს რატომ გაუკვირდა ვინმეს. შენგენის ზონაში არ იყო, ევრო არ ჰქონდა, მანქანა მარცხნივ დადიოდა, პირსაბანში ორივე ონკანიდან აგროვებენ წყალს. ეს დეტალია თითქოს, მაგრამ ისინი საკმაოდ თავისებური ხალხია. ყოველთვის ასეთი თავისებურები იყვნენ. ისინი ამპარტავანი ერია, ამის დამალვას ცდილობენ, კარგად გაზრდილი ხალხია, თუმცა მაინც ვერ მალავენ და ამის საფუძველი აქვთ კიდეც, გაცილებით მეტი, ვიდრე ვინმე სხვას. რამდენიმე ერის გარდა. ინგლისი ტერიტორიით საქართველოზე ორჯერ დიდია, მეტი კი არა, მაგრამ მათ ძალიან მძლავრი ეკონომიკა აქვთ.
- მარტო არ გაუჭირდებათ?
- შიმშილით ნამდვილად არ დაიხოცებიან და ჩვენი სარჩენი არ იქნებიან. საბერძნეთის კრიზისი რომ დაიწყო, შემდეგ სირიის ამბები, უკვე ცხადი გახდა, რომ მათ განზე ეჭირათ თვალი. ამ ფონზე გერმანელები იქცევიან ძალიან კარგად. მათ ესმით, რომ ევროპა მათ რჩებათ. ევროპაც მთლიანად რჩება გერმანიის იმედად. როგორც ჩანს, გერმანელები ამაზე უარს არ იტყვიან.
- ბურთი და მოედანი დარჩა გერმანიას?
- ზუსტად რომ ასეა. გერმანია ლიდერი ქვეყანაა. დღეს ისე ლაგდება სიტუაცია, რომ გერმანიას ევროპაში აქვს ბურთი და მოედანი და ჩვენ _ აქ. მთავარია, ეს შანსი სწორად გამოვიყენოთ. ხომ ხედავთ, თურქეთი რა დღეშია.
