„რეზონანსი“: „ნაცმოძრაობისთვის“ ბრძოლა მიხეილ სააკაშვილმა მოიგო // „ომის“ ბედი იანვარში ყრილობაზე გადაწყდება

„რეზონანსი“: გუბაზ სანიკიძე ოპოზიციურ გაერთიანებას „დემოკრა-ტიული მოძრაობის“ რიგებიდან იწყებს

„რეზონანსი“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მთავრობის ინიციატივებს საფუძვლად შიში უდევს – შიში იმისა, რომ შეიძლება ყველაფერი სოციალურ დაძაბულობამდე მივიდეს“

„რეზონანსი“: მივიღებთ თუ არა გაზაფხულზე ვიზალიბერალიზაციას?

„რეზონანსი“: „ლარი ვეღარასდროს გამყარდება!“ // ეროვნული ვალუტა 2,6-ის ნიშნულს მიუახლოვდა და ეს არ არის ბოლო გაჩერება

„რეზონანსი“: გაძვირების ტალღა მთელ საქართველოს გადაუვლის // ბიზნესმენები: „ქვეყანა დგას კოლაფსის წინაშე!“

„რეზონანსი“: მოჰყვება თუ არა საზოგადოების პროტესტი ფასების გარდაუვალ მომატებას? (კომენტარები)

——-

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მხოლოდ ინდაური გადაგვარჩენს“ // „მთავრობას მომავლის ეშინია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ლევან ხაბეიშვილთან“ „გიორგი კვირიკაშვილმა პირდაპირ გვითხრა, ლარს აღარაფერი ეშველებაო“ // „ხელისუფლება შოკშია და გაუაზრებელ განცხადებებს აკეთებს“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ოთარ ანგურიძესთან: „კარგია, თუ ბანკებს შეეზღუდებათ სესხის გაცემა დოლარში“ // „მთავრობის ეკონომიკური ინიციატივები საკმარისი არ არის“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თენგიზ დიხამინჯიასთან: „კონფედერაცია სოხუმთან და ცხინვალთან ჩვენთვის მიუღებელია“

——-

„ვერსია“: ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: პარლამენტის წევრი „კოდორის საქმის“ გამოძიებასა და „ოკუპაციის კანონის“ გაუქმებას ითხოვს // რა კითხვები აქვს ნაციონალებთან და უჩივლებს თუ არა სასამართლოში ირაკლი ოქრუაშვილს

„ვერსია“: უკრაინიდან ქართველების მასობრივი დეპორტაცია იგეგმება? // მიშას „კრიტიკული დღეები“ – რა მტკიცებულებები აქვს ჰააგის ტრიბუნალს იარაღის უკანონო ბიზნესში მიხეილ სააკაშვილის მონაწილეობაზე

——————-

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

„ნაცმოძრაობისთვის“ ბრძოლა მიხეილ სააკაშვილმა მოიგო

„ომის“ ბედი იანვარში ყრილობაზე გადაწყდება

ეკატერინე ბასილაია

“ნაციონალურ მოძრაობაში” ბრძოლის პირველი რაუნდი სააკაშვილის მომხრეების გამარჯვებით დასრულდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ პარტიის ყრილობა ჩატარდება იანვრის ბოლოს (20 იანვარს) და მას დაესწრება ხმის მიცემის უფლების მქონე 7 ათასი დელეგატი. თუმცა ისევ ღიაა მთელი ამ დაპირისპირების მთავარი თემა – მოხდება თუ არა სააკაშვილის პარტიის მმართველობიდან ჩამოშორება და პარტიის ახალი თავმჯდომარის არჩევა. სააკაშვილის გამარჯვებული გუნდი აცხადებს, რომ ეს არ მოხდება, მაგრამ მათ სიხარულს დამარცხებული ე.წ. ბოკერიას გუნდის წევრები პასუხობენ იმით, რომ ყრილობაზე თავმჯდომარედ დავით ბაქრაძის არჩევის საკითხს აუცილებლად დააყენებენ და კენჭისყრაც აუცილებლად მოხდება.

გუშინ “ნაციონალური მოძრაობის” მთავარ ოფისში დაგეგმილი პარტიის ყრილობის თემაზე პოლიტსაბჭოს სხდომა 4 საათი მიმდინარეობდა და მასში 60-კაციანი პოლიტსაბჭოდან 50 წევრი იღებდა მონაწილეობას. ერთი ნაწილის წინადადება იყო ყრილობა გამართულიყო 27 დეკემბერს, მასში მონაწილეობა მიეღო 2 000-მდე დელეგატს, დღის წესრიგში შესულიყო არა მარტო ახალი პოლიტსაბჭოს, არამედ პარტიის ახალი თავმჯდომარის არჩევაც. მეორე ჯგუფის წინადადება იყო ყრილობა გამართულიყო 20 იანვარს, მასში მონაწილეობა მიეღო 7000-მდე დელეგატს და ახალი თავმჯდომარის არჩევა და ამით მიხეილ სააკაშვილის პარტიისგან დისტანცირება არ შესულიყო დღის წესრიგში.დიდი პოლემიკის შემდეგ 25/24-ის წინააღმდეგ, მეორე წინადადებამ გაიმარჯვა და ამით სააკაშვილის გუნდის პირველი წარმატებაც დაფიქსირდა. თუმცა შიდა ბრძოლა ისევ გრძელდება.

დამარცხებული ე.წ. ბოკერიას გუნდი აცხადებს, რომ მთავარ საკითხს – ახალი თავმჯდომარის არჩევის მოთხოვნას – ისინი ყრილობაზე მაინც დააყენებენ. “პარტიის თავმჯდომარის არჩევის საკითხი ცალკეა… დღეს უბრალოდ გადაწყდა, როდის და რა ფორმით ჩატარდება ყრილობა. ამ პარტიას სჭირდება თავმჯდომარე და დავით ბაქრაძე საუკეთესო კანდიდატურაა. ყრილობამდეც იქნება ამ საკითხზე მსჯელობა,” – სხდომის დასრულების შემდეგ განაცხადა გიგა ბოკერიამ.

გამარჯვებულები

გიგა ბოკერიასგან განსხვავებით, მიხეილ სააკაშვილის გუნდის აქტიური წევრი ნუგზარ წიკლაური აცხადებს, რომ პოლიტსაბჭოს გადაწყვეტილებით, ახალი თავმჯდომარის არჩევა არ მოხდება, რითაც “ელექტორალური თვითმკვლელობის” საფრთხე თავიდან აიცილეს: “მთავარი იყო, რამდენად რჩებოდა სააკაშვილი “ნაციონალური მოძრაობის” სიმბოლოდ და დღეს პოლიტსაბჭომ დაადასტურა, რომ სააკაშვილი არის სწორედ ის პიროვნება, რომლის მიმართ პარტიაში სრულიად ერთმნიშვნელოვანი დამოკიდებულებაა და ის ამ პარტიის თავმჯდომარედ დარჩება კიდეც. ახალი თავმჯდომარის საკითხი დღის წერიგში აღარ იდგება,” – ამბობს ნუგზარ წიკლაური.

მისი თქმით, ყრილობაზე ახალი პოლიტსაბჭო აირჩევა და ისინი დაასახელებენ ისეთ ადამიანებს, რომლებსაც შეუძლიათ ის ბრძოლა გააგრძელონ, რასაც პარტია აქამდე ეწეოდა.

ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ მომავალ პოლიტსაბჭოში არ მოხვდებიან ის ადამიანები, ვინც თვლიდა, რომ ლიდერი მიხეილ სააკაშვილი არ უნდა იყოს და, შესაძლოა, გიგა ბოკერიასა და მისი გუნდის წევრების არჩევა არ მოხდეს, ამ შეკითხვაზე წიკლაური პასუხობს, რომ ასე საკითხი არ დადგება.

“პარტიული ცხოვრებაა, არის აზრთა სხვადასხვაობა, ხანდახან დაპირისპირებაც და ერთი წამით არ გვავიწყდება, რომ ჩვენ გასაყოფი არაფერი არ გვაქვს. ბოკერია იქნება თუ არა, ან მე ვიქნები თუ არა პოლიტსაბჭოში, ამაზე წინასწარ თქმა არ შემიძლია. სავსებით შესაძლებელია, რომ იყოს… არავითარი ხელოვნური ქმედებები იმისათვის, რომ ჩემგან განსხვავებულ აზრზე იდგა, არ მოხვდეს პოლიტსაბჭოში, ეს დაუშვებელია,” – აღნიშნავს ნუგზარ წიკლაური.

შეგახსენებთ, რომ თუ ფართომასშტაბიან ყრილობაზე თანხმობა არ მოხდებოდა, წიკლაური სააკაშვილის გუნდის მხრიდან ყრილობისთვის ბოიკოტის გამოცხადებას აანონსებდა. “იმის გამო, რომ თავიდან აგვერიდებინა თუნდაც რაღაც ტიპის დაპირისპირების შესაძლებლობა, მათ ვთხოვეთ პარტიის შენობა წყნარად დაეტოვებინათ. ასეც მოხდა და ჩვენ ყველა მშვიდობიანად დავიშალეთ,” – ამბობს ნუგზარ წიკლაური.

ნინო კალანდაძის თქმით, გაიმარჯვა იმ წესმა, რომელიც ყრილობაზე თავმჯდომარის არჩევის დაყენებას არ ითვალისწინებს. ხოლო თუ ყრილობაზე რომელიმე დელეგატი დააყენებს ამ საკითხს, ამასაც ეს 7000 კაცი უყრის კენჭს: „განწყობა და სულისკვეთება აშკარაა. პოლიტსაბჭოს უმრავლესობა იყო იმ პოზიციაზე, რა პოზიციაზეც არის პარტიის უმრავლესობაც, რომ თავმჯდომარის არჩევის საკითხის დღის წესრიგში დაყენება არის ბიძინა ივანიშვილის თამაშის წესებით მოქმედებაა რასაც პარტია არ იზიარებს და თვლის, რომ ეს პრინციპულად დაუშვებელია. ეს ერთადერთი სწორი გადაწყვეტილებაა“.

ნინო კალანდაძის თქმით, პოლიტსაბჭოზე ოპონენტების წინადადებით შემოთავაზებული იყო, რომ ყრილობაზე დამდგარიყო თავმჯდომარის არჩევის საკითხი. ახლა კი ყრილობაზე დელეგატებს შეუძლიათ დააყენონ საკითხი და იმსჯელონ, გააუქმონ თუ არა პოლიტსაბჭოს მიერ 2015 წელს მიღებული გადაწყვეტლება, რომელიც თავმჯდომარის ადგილის ვაკანტურად დატოვებას გულისხმობდა.

ცნობისთვის: ამჟამად პარტიას ოფიციალურად თავმჯდომარე არ ჰყავს. 2015 წელს, მას შემდეგ, რაც ექსპრეზიდენტმა მიხეილ სააკაშვილმა უკრაინის მოქალაქეობა მიიღო, კანონის მიხედვით, როგორც უცხო ქვეყნის მოქალაქე, პოლიტიკური პარტიის თავმჯდომარედ ვერ დარჩებოდა. თუმცა პარტიამ 2015 წლის დეკემბრის პოლიტსაბჭოს სხდომაზე გადაწყვიტა, რომ ამ თანამდებობაზე არავის აირჩევდნენ და ფორმალურად ისევ სააკაშვილი იქნებოდა პარტიის ლიდერი.

ნინო კალანდაძის თქმით, ყრილობამ ჯერ უნდა იმსჯელოს და 7000-მა დელეგატმა უნდა გააუქმოს 2015 წლის გადაწყვეტილება, შემდეგ კი იფიქროს, აირჩევს თუ არა ახალ თავმჯდომარეს, რაც თეორიულად შესაძლებელია, მაგრამ პრაქტიკულად – ძალიან რთული.

დამარცხებულები

დავით დარჩიაშვილი ამბობს, რომ დღეს ვინც მიხეილ სააკაშვილის პირად მხარდამჭერებად აცხადებენ თავს, მათ გაიმარჯვეს, მიუხედავად ამისა, ყრილობაზე ახალი თავმჯდომარის საკითხი მაინც დაისმება, რაც, მისი აზრით, აუცილებელია, მაგრამ ის 7000-დელეგატიან ყრილობაზე წასვლის აზრს ვერ ხედავს. “ყრილობის დღის წესრიგი ჯერ არ დამტკიცებულა. ეს თემა ჯერ ისევ ღიადაა დარჩენილი და თუ დღის წესრიგში არ შევიდა ახალი თავმჯდომარის არჩევა, უშუალოდ ყრილობაზე შეიძლება ეს საკითხი დააყენოს ათმა დეპუტატმა ან ასმა დელეგატმა,” – აღნიშნავს დავით დარჩიაშვილი. მისი თქმით, 7000 დელეგატის შეკრება ნიშნავს, რომ ეს იქნება დიდი მიტინგი და არა ყრილობა, ამიტომ საკუთარ ბილეთს სხვას დაუთმობს.

“პირადად მე ასეთ ყრილობაში მონაწილეობის აზრს ვერ ვხედავ. შეუძლებელია 7000 კაცში იყოს ნორმალური დებატები და გადაწყვეტილებები მიიღებოდეს ქაოსის გარეშე,” – ამბობს დავით დარჩიაშვილი, თუმცა მის მსგავსად დამარცხებული გუნდის წევრებიც ფიქრობენ თუ არა, ეს არ იცის. მისი თქმით, დემოკრატიულ ქვეყნებში პარტიის თავმჯდომარეები მუდმივად იცვლებიან და არასდროს არსად ეს პრობლემა არ ყოფილა, სააკაშვილმა და პარტიის ზოგიერთმა წევრმა კი ეს რატომღაც ღალატად მიიჩნიეს და სიტუაცია დაძაბეს, რის გამოც “ფეისბუქში” ბრალდებებიც დაიწყო.

“ვიღაცას მიაჩნდა, რომ ამით ლამის ღალატის აქტი ხდებოდა. საჭირო იყო ნორმალური მესიჯი ყველასგან, მათ შორის მიხეილ სააკაშვილისგან, რომ პარტია ფუნქციონირებას აგრძელებს. თუკი სააკაშვილს დღეს თავმჯდომარეობა არ შეუძლია, ეს არ ნიშნავს, თავმჯდომარე არ ავირჩიოთ და სამომავლო ნაბიჯების გადადგმა არ მოხდეს სრულფასოვანი ხელმძღვანელობის პირობებში. ამის თქმა შეიძლებოდა და ამას ყველა გაიგებდა, მაგრამ ისე დააყენეს საკითხი, თითქოს ეს გამიჯვნა და ღალატია… ამ ყველაფერმა ხელი შეუწყო სრულიად მიუღებელი ემოციების გადმოფრქვევას სოციალურ ქსელებში, როდესაც ადამიანები მოღალატეებად და არამოღალატეებად დაჰყვეს,” – მიიჩნევს დავით დარჩიაშვილი.

აკაკი ბობოხიძის თქმით, ყრილობის დელეგატთა რაოდენობაზე მნიშვნელოვანი ისაა, მოხდება თუ არა ახალი თავმჯდომარის არჩევის საკითხის დაყენება ყრილობაზე, რაც აუცილებლად მოხდება და პირადად ის ამ საკითხს აუცილებლად დააყენებს.

“პოლიტსაბჭოს მიერ დამტკიცებული დღის წესრიგი ეს იქნება პოლიტიკური საბჭოს შეთავაზება ყრილობისადმი, თუმცა შემდეგ ყრილობაზე ცვლილებების შეტანა შესაძლებელია. თუ პარტიას ახალი თავმჯდომარე ეყოლება და მიხეილ სააკაშვილიც იქნება აქტიური ლიდერი და მხარდამჭერი ამ პარტიის, მაშინ არ მესმის, რა არის პრობლემა და რატომ დაკარგავს ელექტორატს პარტია,” – ამბობს აკაკი ბობოხიძე. მისი თქმით, სამწუხაროა, როდესაც ადამიანების ერთი ნაწილი მიშასგან გამიჯვნას აბრალებს იმ ჯგუფს, რომელიც ახალი თავმჯდომარის აუცილებლობაზე საუბრობს: “გამიჯვნას გვაბრალებს რაღაც ნაწილი, ჰიპერაქტიული მომხრეები, რომლებიც სინამდვილეში ქმნის გარკვეულ ფონს, მაგრამ პარტიის უმრავლესობას არ წარმოადგენს. პარტიის უმრავლესობა საითაა, ეს ყრილობაზე გამოჩნდება,” – ამბობს აკაკი ბობოხიძე და თვლის, რომ რა გადაწყვეტილებასაც მიიღებს ყრილობა, ეს ყველამ უნდა გაითვალისწინოს.

“ნებისმიერ შემთხვევაში ყრილობის გადაწყვეტილება უნდა მივიღოთ და მუშაობა უნდა გავაგრძელოთ,” – აღნიშნავს აკაკი ბობოხიძე და დასძენს: “პარტიის ახალი თავმჯდომარის საკითხი რომ დაისმება, ამაში დარწმუნებული ვარ, იმიტომ რომ აგერ ვარ ერთ-ერთი კაცი, რომელიც ამ საკითხს დავსვამ. აირჩევს თუ არა ყრილობა ახალ თავმჯდომარეს, ეს ვნახოთ.”

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

გუბაზ სანიკიძე ოპოზიციურ გაერთიანებას „დემოკრატიული მოძრაობის“ რიგებიდან იწყებს

ნინო ქეთელაური

“ეროვნული ფორუმის” ყოფილი წევრი გუბაზ სანიკიძე დიდ ოპოზიციურ გაერთიანებაზე მუშაობას ნინო ბუჯანაძის პარტიიდან იწყებს. “დემოკრატიულ მოძრაობას” ის გუშინ შეუერთდა, სადაც აცხადებენ, რომ სხვა პოლიტიკურ ლიდერებთან მოლაპარაკება ახალი წლის შემდეგ დაიწყება და ადგილობრივ არჩევნებს გაძლიერებული ძალებით შეხვდებიან. როგორც “ეროვნულ ფორუმში” “რეზონანსს” განუცხადეს, სანიკიძის გადაწყვეტილების შესახებ მათთვის 2 დღის წინ გახდა ცნობილი. ისინი “დემოკრატიულ მოძრაობასთან” თანამშრომლობას არ გეგმავენ, თუმცა ყოფილ თანაგუნდელს წარმატებებს უსურვებენ.

რაც შეეხება თავად გუბაზ სანიკიძეს, მან ამ გადაწყვეტილების მიზეზად ქვეყანაში არსებული ვითარება დაასახელა: “მე პირადად მჯერა, რომ ის პოლიტიკური მიმართულება, რომელიც ქალბატონ ნინოს და “დემოკრატიულ მოძრაობას” აქვს არჩეული, საჭიროებს კიდევ უფრო გააქტიურებას. ჩვენ ვეღარ ავირჩევთ იმ მიმართულებას, რომელსაც ჰქვია ერთი ვექტორი. საქართველო, რა თქმა უნდა, ევროპული ცივილიზაციის უძველესი ნაწილია, მაგრამ არა მისი პერიფერია. “დემოკრატიული მოძრაობა” მხარს უჭერს ევროპასთან მჭიდრო ურთიერთობასა და ევროკავშირში გაწევრიანებას. მიუხედავად ამისა, ბოლოდროინდელი მსოფლიო პროცესები გვარწმუნებს, რომ ჩვენ უნდა გვქონდეს ყველა მიმართულებით საგარეო ურთიერთობა. დღეს საქართველოს სჭირდება ძალიან სერიოზული საგარეო პოლიტიკა,” – განაცხადა გუბაზ სანიკიძემ.

“დემოკრატიული მოძრაობის” ერთ-ერთი ლიდერი გიორგი ახვლედიანი “რეზონანსთან” საუბრისას აცხადებს, რომ გუბაზ სანიკიძესთან აქტიური მოლაპარაკება მას შემდეგ დაიწყო, რაც მან “ეროვნული ფორუმი” დატოვა, თუმცა, მას ნინო ბურჯძანაძესთან კომუნიკაცია მუდმივად ჰქონდა.

“პოზიციების შეჯერებაზე აქტიური მოლაპარაკება მას შემდეგ დაიწყო, რაც გუბაზმა განაცხადა, რომ ის ტოვებს “ფორუმს” და პოლიტიკურ ლიდერებთან მოლარაპარაკებას იწყებს. თუმცა მანამადე ნინო ბუჯანაძესა და გუბაზ სანიკიძეს შორის ურთიერთობა და კომუნიკაცია არჩევნებამდეც, იმის წინაც და მუდმივად, რა თქმა უნდა, იყო. რაც შეეხება პოლიტიკურ საკითხებზე საუბრებს, ეს დაიწყო ბოლო პერიოდში, რაც ის პარტიიდან წავიდა,” – ამბობს გიორგი ახვლედიანი და ამატებს, რომ სხვა პოლიტიკურ ლიდერებთან მოლაპარაკება, ახალი წლის შემდეგ აქტიურად დაიწყება.

“სხვა პოლიტიკურ ლიდერებთან მოლაპარაკება აუცილებლად იქნება. იმ არსებული რეალობის გათვალისწინებით, რაც ქართულ პოლიტიკაშია შექმნილი, საუბარი ძალიან ბევრ პარტიასთან გვექნება. ეს მოცემულობა ქართულ პოლიტიკაში დგას, რადგან ბიძინა ივანიშვილმა და “ნაციონალურმა მოძრაობამ” გადაწყვიტეს, რომ ქვეყანა მხოლოდ “ქართული ოცნებისა” და “ნაციონალური მოძრაობის” იმედად დატოვონ და მხოლოდ ეს ორი პარტია არსებობდეს. მაგრამ დარწმუნებით, შემიძლია გითხრათ, რომ ეს საზოგადოების დაკვეთა არ არის და ჩვენ ქვეყანას ნამდვილად არ სჭირდება ერთი – უსუსური, არაფრის გამკეთებელი პოლიტიკური ძალისგან და მეორე – დისკრედიტირებული, კრიმინალი პოლიტიკური ძალისგან შემდგარი მთლიანი პოლიტიკური სპექტი, ამიტომ, პოლიტიკური ლიდერები ერთმანეთს გვერდით უნდა დაუდგნენ,” – ამბობს გიორგი ახვლედიანი.

რაც შეეხება იმას, რა ფორმას მიიღებს ოპოზიციური გაერთიანება და ვინ მოიაზრება მასში, გიორგი ახვლედიანი განმარტავს, რომ ეს ახალი წლის მერე გახდება ცნობილი.

“ეს პროცესი როგორ წარიმართება და რა ფორმას მიიღებს, ალბათ, უფრო მომავალი წლის საქმეა, როდესაც ადგილობრივი არჩევნების წინასაარჩევნო კამპანია გააქტიურდება და პოლიტიკური პარტიებიც უფრო აქტიურად ჩაერთვებიან კონსულტაციების რეჟიმში.

“იმ ფონზე, როდესაც სხვები ბრახაბრუხით იშლებიან და ქართული პოლიტიკიდან მიდიან, “დემოკრატიულო მოძრაობა” ერთმნიშვნელოვნად ახერხებს გაძიერებას, გამსხვილებას და გაფართოებას. რაც მოწმობს იმას, რომ დღეს ოპოზიციურ ფლანგზე პოლიტიკური მიზიდულობის ცენტრი ნამდვილად იქნება “დემოკრატიული მოძრაობა”. როგორ განვითარდება მოვლენები, ეს უკვე ახალი წლის შემდეგ გახდება ცნობილი, როდესაც ეს კონსულტაციები გააქტიურდება. წინასწარ პროგნოზების გაკეთება რთულია, მაგრამ შემიძლია გითხრათ, რომ ეს პროცესი გაზაფხულიდან კიდევ უფრო გაძლიერდება. შესაბამისად, მედიისთვისაც და საზოგადოებისთვისაც უფრო თვალნათელი გახდება,” – ამბობს გიორგი ახვლედიანი.

“ეროვნული ფორუმის”ერთ-ერთი ლიდერი ანი მიროტაძე “რეზონანსთან” საუბრისას აღნიშნავს, რომ გუბაზ სანიკიძის გადაწყვეტილების შესახებ მათთვის ორი დღის წინ გახდა ცნობილი.

“ის, რომ ნინო ბურჯანაძის პარტიას უერთდებოდა, ორი დღის წინ გახდა ჩემთვის ცნობილი. იმ პერიოდში, როდესაც გუბაზმა პარტიიდან წასვლის გადაწყვეტილება მიიღო, კონკრეტულად რას აპირებდა და რა ფორმით რჩებოდა პოლიტიკაში, ჩვენ ამაზე საუბარი არ გვქონია. როდესაც ადამიანი პოლიტიკისგან თავისუფალი ხდება, მას აქვს სრული უფლება, მიიღოს დამოუკიდებელი გადაწყვეტილებები. ასეთ დროს, არ არის ვალდებული საკუთარ გადაწყვეტილებებზე ვინმეს ანგარიში ჩააბაროს,” – ამბობს ანი მიროტაძე, რომელიც გუბაზ სანიკიძის გადაწყვეტილების შეფასებისგან თავს იკავებს. “ჩემი მხრიდან მისი გადაწვეტილების შეფასება კორექტური არ იქნება. ჩვენ ვიყავით თანაგუნდელები, ის რჩება პოლიტიკაში, მე მას პატივს ვცემ და ვიცი, რომ გუბაზი პატრიოტია და სადაც უნდა წავიდეს, ამ ქვეყნის საქმეს გააკეთებს,” – ამბობს ანი მიროტაძე.

რაც შეეხება იმას, “ეროვნული ფორუმი” ითანამშრომლებს თუ არა “დემოკრატიულ მოძრაობასთან”, ანი მიროტაძე ამბობს, რომ ამ საკითხზე კონსულტაციები არ ყოფილა და არც უახლოეს მომავალში იგეგმება.

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მთავრობის ინიციატივებს საფუძვლად შიში უდევს – შიში იმისა, რომ შეიძლება ყველაფერი სოციალურ დაძაბულობამდე მივიდეს“

თაკო მათეშვილი

შიშით განპირობებული ნაუცბათევი და გაუაზრებელი ნაბიჯები – ასე აფასებს პოლიტოლოგი, ეკონომისტი გია ხუხაშვილი ახალი მთავრობის პირველ სხდომას და მასზე გამოთქმულ ინიციატივებს და აცხადებს, რომ ეს ყველაფერი ქვეყნის ეკონომიკას ვერაფრით გააჯანსაღებს, უბრალოდ, მთავრობას არსებული პრობლემების დროებით “გადაგორებაში” დაეხმარება. “რეზონანსთან” ინტერვიუში იგი კვირიკაშვილის მიერ წამოყენებულ თითოეულ წინადადებას განიხილავს და მათ დადებით და უარყოფით მხარეებზეც მსჯელობს. თუმცა აქვე იმასაც დასძენს, რომ ეს მსჯელობა სრულყოფილი ვერ იქნება, რადგან ზოგადი იდეებისა და სურვილების მიღმა ხელისუფლებას ეკონომიკური გათვლები და კონკრეტული გაანგარიშება არ წარმოუდგენია.

გია ხუხაშვილი: მათ გრძელვადიანი ეკონომიკური გეგმა არ წარმუდგენიათ. ეს არსებული პრობლემების გადაგორების მცდელობაა და არა სისტემური გადაწყვეტილებები ეკონომიკის გრძელვადიანი გაჯანსაღებისათვის. ასე რომ, ამ ყველაფერს ძალიან პირობითად ვუყურებ; ფორსმაჟორიდან გამომდინარეა და არა კონკრეტული გადაწყვეტილებების ნაკრები. თანაც საკმაოდ წინააღმდეგობრივი.

- განვიხილოთ თითოეული ინიციატივა ცალ-ცალკე. რას ფიქრობთ ონლაინ სესხების აკრძალვაზე?

- ეს ზოგადად შეიძლება კარგი გადაწყვეტილება არ არის, მაგრამ ამ ეტაპზე ობიექტურად აუცილებელია იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ დღეს ადამიანებს ძალიან ცუდი მდგომარეობა აქვთ. იმდენად ცუდი, რომ ნებისმიერ სარისკო გარიგებაზე მიდიან, რათა თავი გადაირჩინონ. ბაზარზე კი ჩნდება შეთავაზებები, რომლებიც ყოველვარ ზღვარს სცილდება და მათ მდგომარეობას კიდევ უფრო ამძიმებს. ასეთი შეთავაზებები ბაზარზე არ უნდა იყოს, რადგან ისინი ადამიანებს ხრამისკენ უბიძგებს. ამ კუთხით ეს ინიციატივა მისასალმებელია, თუმცა კონკრეტულად რაში გამოიხატება იგი, ამაზე ჯერ არაფერი უთქვამთ.

- ონლაინ სესხების გაუქმების შემთხვევაში სარისკო გარიგებები აღარ იარსებებს და ბანკები და კერძო მევახშეები პრივილეგირებულ მდგომარეობაში არ აღმოჩნდებიან?

- ბუნებრივია, ბანკები პრივილეგირებულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან და უნდა აღმოჩნდნენ კიდეც, რადგან მათი სასესხო განაკვეთი ბევრად ადეკვატურია. მართალია, იქ სესხის გაცემის უფრო მაღალი სტანდარტია, მაგრამ, მეორე მხრივ, მათი პროცენტი მეტ-ნაკლებად ნორმალურია. ისიც მაღალია, მაგრამ ონლაინ სესხების პროცენტებთან შედარებაც არ შეიძლება. ადამიანები კი, რომლებიც ძალიან ჩქრობენ, ხშირ შემთხვევაში ამხელა პროცენტს არ დაგიდევენ და ორმაგად და სამმაგად ძვირ სესხებს იღებენ, რომელთა გადახდის უნარიც არ აქვთ. ჩდილოვან სექტორში გადანაცვლებასა და მევახშეობის გაძლიერებას რაც შეეხება, ამის რისკი არსებობს, მაგრამ სამართალდამცავი სისტემა იმისთვის არსეობს, რომ ასეთი ჩრდილოვანი ტენდენციები არ დაუშვას.

- მაგრამ გაჭირვებული ადამიანისათვის ეს ხომ არაა გამოსავალი?

- მე თავიდანვე გითხარით, რომ ხელისუფლებას კარგი არჩევანი არ აქვს. სამწუხაროდ, ის ისეთ მდგომარეობაშია, რომ არჩევანის გაკეთება ცუდსა და უარესს შორის უწევს. ონლაინ სესხების რეგულირება თუნდაც იმ კუთხით, რომ არაადეკვატური პროცენტები არ იყოს და ადამიანების მდგომარეობა კიდევ უფრო არ დამძიმდეს, ობიექტური აუცილებლობაა. აკრძალვა კარგი არაა, რადგა სჯობს ყველაფერს ბაზარი არეგულირებდეს, მაგრამ არსებულ ვითარებაში არასტანდარტული, ბაზრის პრინციპების საწინააღმდეგო გადაწყვეტილებების მიღება გვიწევს. ამ ქაოსში მდგომარეობა კიდევ უფრო შეიძლება დამძიმდეს. სოციალური რისკები კი არ შემცირდება, არამედ ქვეყანა კიდევ უფრო რთულ მდგომარეობაში შეიძლება აღმოჩნდეს. ასე რომ, კიდევ ერთხელ ვუსვამ ხაზს – ეს კარგი გადაწყვეტილება არაა, მაგრამ სხვა გზა, უბრალოდ, არ არსებობს.

- ონლაინ სესხების აკრძალვა სამუშაო ადგილებსაც ხომ არ შეამცირებს, ადამიანებს უმუშევრებს არ დატოვებს?

- ამ სეგმენტზე სამუშაო ადგილები ძალიან პირობითია. ეს ზღვაში წვეთია.

- რას ფიქრობთ სათამაშო ბიზნესთან, თამბაქოს, ალკოჰოლის აქციზთან და ნავთობპროდუქტებთან დაკავშირებით რეგულაციების შემოღებაზე?

- სათამაშო ბიზნესზე რეგულაციების შემოღება ახალი საკითხი არაა. ამაზე საუბარი ადრეც იყო. თამბაქოს, ალკოჰოლს და ნავთობპროდუქტებს რაც შეეხება, ეს საერთოდ გაუგებარი ინიციატივაა. საქმე ისაა, რომ ხელისუფლება დიდი სიამაყით გვესაუბრებოდა იმაზე, რომ რეინვესტირების ფარგლებში მოგების გადასახადი გაუქმდებოდა. შედეგად ეკონომიკაში რამდენიმე ასეული მილიონი ლარი დარჩებოდა, რაც მის განვითარებას სტიმულს მისცემდა. თავისი გადაწყვეტილებებით კი ამ პოზიტიური ნაბიჯის შესაძლო ეფექტი ფაქტობრივად გაანულა. ანუ, ფაქტობრივად ერთი ხელით ეკონომიკაში ჩატოვა ფული და მეორე ხელით ახლა ისევ უკან ამოაქვს. ეს აბსოლუტურად გაუგებარია და იმაზე მეტყველებს, რომ ხელისუფლების მოქმედების მთავარი მოტივი შიშია. ანუ, სტრატეგია რომ არ აქვს გასაგებია და მოკლევადიანი მოქმედებებიც შიშითაა განპირობებული. მათ სერიოზული გადაწყვეტილებების მიღებისა და, შესაბამისად, პასუხიმსგებლობის აღების ეშინიათ.

მოგების გადასახადის გაუქმება საბიუჯეტო დანაკარგებს მოიტანდა, ამის შეეშინდათ და ადგნენ და გადასახადების გაზრდა დაიწყეს, რათა იგივე თანხა ეკონომიკიდან უკან ამოეღოთ. ეს პარადოქსული და ურთიერთსაწინააღმდეგო ნაბიჯებია.

- საზოგადოებაში საკმაოდ დიდი რეზონანსი და აზრთა სხვადასხვაობა გამოიწვია დოლარში აღებული სესხების ლარში გადატანის ინიციატივამ. თქვენ რა პოზიცია გაქვთ ამასთან დაკავშირებით?

- ეს ინიციატივა გაუგებარია. არ ვიცით, რაზე ვლაპარაკობთ. გასაგებია, რომ ემოციურად ხელისუფლება რაღაცით შეწუხებულია, ეს კარგია. გვესაუბრება იმაზე, რომ გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის შემდეგ მინუს 20 პუნქტით დაფიქსირდება და ა.შ. მაგრამ აქ კითხვები ისმის: როდის შევა ეს გადაწყვეტილება ძალაში და რა მდგომარეობა გვექნება იმ მომენტისათვის ლართან მიმართებაში? ჩვენ ხომ ვხედავთ, რომ ლარის კურსი არ ჩერდება. წარმოიდგინეთ, რა მოხდება გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის მომენტში ერთი დოლარი 2,70 ლარი თუ გახდა. მაშინ რა შეღავათსა და რა სოციალური რისკების არიდებაზეა საუბარი?

გარდა ამისა, როგორი პროცენტი ექნებათ ამ სესხებს ლარში გადაყვანის შემდეგ? შეიძლება საპროცენტო განაკვეთი ისეთი იყოს, რომ ამ გადაწვეტილების სიკეთე განულდეს, პირიქით, უარყოფითიც კი გახდეს და გადატანა არავინ მოინდომოს. ამ კითხვებზე პასუხი არ არსებობს. შესაბამისად, ესაა კეთილი სურვილი, რომლის შესახებაც ინფორმაცია არ გვაქვს და არ ვიცით, კარგია თუ ცუდი. ბოლომდე არაფერს გვეუბნებიან და ხომ ვერ ვიმარჩიელებთ.

- თავად სუბსიდირების იდეა რამდენად სამართლიანად გეჩვენებათ?

- საერთოდ, არც ერთი სოციალური ჯგუფის სუბსიდირება არაა სამართლიანი სხვა ჯგუფების მიმართ. ამის პრეცედენტი ამ ქვეყანაში ბევრი გვქონია. თუმცა არსებობს სიტუაციები, როდესაც ჩვენც კი, გადასახადების გადამხდელები, სოლიდარობიდან გამომდინარე, იძულებულები ვართ, მივეხმაროთ თანამოქალაქეებს, რომლებიც განსაკუთრებულად მძიმე მდგომარეობაში აღმოჩნდნენ. ასე რომ, აქ სოციალური სამართლიანობის თემას ასე მწვავედ არ განვიხილავდი. მაგალითად, იპოთეკარების მდგომარეობა იმდენად მძიმეა, რომ მიუხეავად იმისა, თუ ვინ დააშავა, მიუხედავად იმისა, მათი უგუნურების ბრალია თუ სხვისი, არ მგონია, კორექტული იყოს ის, რომ ჩვენი გადახდილი გადასახადებიდან ამ ადამიანების მდგომარეობას ცოტათი მაინც არ შევეხიდოთ, თუნდაც სუბსიდირების სახით.

- დიფერენცირებაზე რას ფიქრობთ, ანუ, თქვენი აზრით, ბიუჯეტმა ყველას უნდა გაუწიოს სუბსიდირება, მიუხედავად იმისა, თუ როგორი შემოსავალი აქვს ამა თუ იმ ადამიანს, უხეშად რომ ვთქვათ, მდიდარს ვუხდით თუ ღარიბს, არ აქვს მნიშვნელობა?

- გარკვეული გრადაცია ალბათ დაწესდება. კიდევ ერთხელ ვუსვამ ხაზს, რომ ჩვენ ახლა იმ თემაზე ვსაუბრობთ, რომლის განხორციელებაზე ზუსტი წარმოდგენა თავად ხელისუფლებასაც არ აქვს. ეს ინიციატივა ჯერ ძალიან ნედლია. ძირითადი პრინციპები გვითხრეს და პარამეტრები არ დაგვისახელეს. ასე რომ, ახლა ფაქტობრივად ვმარჩიელობთ. არ შეგვიძლია ამ თემაზე კონკრეტული ციფრებით ვისაუბროთ. თანაც, ეს ყველაფერი ერთ რამეზე მეტყველებს – ხელისუფლებას არათუ ეკონომიკის გრძელვადიანი განვითარების მწყობრი გეგმა არ აქვს, არამედ ამ კონკრეტული პრობლემატიკის ერთჯდერადად გადაწყვეტის ხედვაც კი არ გააჩნია ბოლომდე ჩამოყალიბებული. ძალიან სპონტანურად და ურთიერთსაწინააღმდეგო მიმართულებით მოქმედებენ.

ამ ყველაფერს საფუძველში არა საღი აზრი და სახელმწიფოებრივი ინტერესები, არამედ შიში უდევს. შიში იმისა, რომ შეიძლება ყველაფერი სოციალურ დაძაბულობამდე მივიდეს. ასეთი სპონტანური და გაუაზრებელი გადაწყვეტილებების მიღებისას ხელისუფლების მოტივატორი მხოლოდ შიშია. არც ერთი ეს იდეა არაა კარგად გააზრებული და ეკონომიკურად დასაბუთებული. თუ დასაბუთებულია, ეს დასაბუთებები ერთმანეთს ეწინააღმდეგება.

- ანუ ეს ინიციატივები მოკლევადიან პერსპექტივაში ვერ იქნება შვების მომტანი?

- ვერ იქნება, უბრალოდ 2-3 თვით რაღაცებს გადააგორებს. თუნდაც სესხების ლარში გაცემის ინიციატივა განვიხილოთ. გასაგებია, რომ ეს მოქალაქეების მხრიდან დოლარზე მოთხოვნას შეამცირებს, მაგრამ იქიდან გამომდინარე, რომ თავად ბანკებს ეს თანხები ბანკთაშორისი სავალუტო სესხების სახით აქვთ აღებული და ეს ვალდებულებები გასასტუმებელია, დოლარზე მოთხოვნილება მათში გაჩნდება. ანუ შეიძლება ხალხში შეამცირონ ეს მოთხოვნილება, მაგრამ რეალურად იგი არ გაქრება, უბრალოდ ბანკებს გაუჩნდებათ. ბუნებაში არაფერი იკარგება. რა მნიშვნელობა აქვს, პეტრე მოითხოვს ამას თუ პავლე? პეტრეს უქრობენ მოთხოვნას, მაგრამ პავლეს უჩენენ. ეს ხომ რეალური პოლიტიკა არაა, ეს ქაოტური ქმედებებია, რათა როგორმე ფონს გავიდნენ.

- როგორც აღმოჩნდა, ვიზალიბერალიზაციამ ისევ გადაიწია. რატომ?

- მთავარი მიზეზი თავად ევროპაში განვითარებული მოვლენებია. სამყარო იცვლება და ძალიან დიდი რისკებია წამოსული. პროექტებს, რომლის ფარგლებშიც ეს ინტეგრაციული პროცესები მიმდინარეობდა, დიდი პრობლემები აქვს. კონსერვატულმა კონტრევოლუციამ სამყაროს გადაურბინა და შეერთებულ შტატებსაც კი მისწვდა. ევროპაში განწყობა ინტრეგრაციულ პროცესების საწინააღმდეგოდ იცვლება.

ლტოლვილების პრობლემაც არსებობს, ამერიკაში არჩევნების შემდეგ სიტუაცია ჯერ გაუგებარია, ევროპა თავს მიტოვებულად გრძნობს და ახალი შიშები გაუჩნდა. ასე რომ, ღია კარის პოლიტიკასთან შეგუება, როგორც ჩანს, აქაც დიდხანს მოგვიწევს. ნატო-სავით დაგვიტოვებენ კარს ღიას, მაგრამ როდის რა მოხდება, ძნელად პროგნოზირებადია.

ყველაზე ცუდი ისა, რომ მუდმივად გვაქებენ, გვეუბნებიან, რომ ვუყვარვათ, რომ კარგები ვართ და ყველფერი შევასრულეთ, მაგრამ მაინც უარს გვეუბნებიან. არავინ იცის, როდემდე შეიძლება გველაპარაკონ ასე. სამყარო დღეს დაპაუზებულია და ევროპას ამ ტიპის გადაწყვეტილებების მიღების უნარი არა აქვს. ისინი ცდილობენ გადაწყვეტილებების მიღება მანამდე გადადონ, სანამ არ გაირკვევა, თუ საით მიდის სამყარო და რა ტიპის ახალი მსოფლიო წესრიგი მყარდება. ფაქტია, რომ სამყარო მთლიანობაში რადიკალურად იცვლება.

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

მივიღებთ თუ არა გაზაფხულზე ვიზალიბერალიზაციას

თიკო ოსმანოვა

ევროპარლამენტის პლენარულ სესიაზე ვიზალიბერალიზაციის შეჩერების მექანიზმის განხილვა 18 იანვარს გაიმართება. თუ შეთანხმება მოხდება, უკვე მარტი-აპრილიდან საქართველო და უკრაინაც ვიზალიბერალიზაციას მიიღებს. პარლამენტის ევროპასთან ინტეგრაციის კომიტეტის ყოფილი თავმჯდომარე ლევან ბერძენიშვილი იმედოვნებს, რომ ევროპელები პირველივე მოსმენაზე შეთანხმდებიან და აღარ მოხდება ამ საკითხის გადადება.

ევროპარლამენტის პრეზიდენტი მარტინ შულციც ოპტიმისტურადაა განწყობილი და იმედოვნებს, რომ უახლოეს დღეებში ევროკავშირის საბჭოსა და ევროპარლამენტს შორის ე.წ. შეჩერების მექანიზმის კოპრომისზე დაფუძნებული შეთანხმება მიღწეული იქნება.

გუშინ ამ საკითხზე პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირკაშვილმა და ევროპარლამენტის პრეზიდენტმაც ისაუბრეს. როგორც მარტინ შულცმა აღნიშნა, შეხვედრაზე საუბარი შეეხო საქართველოსა და ევროკავშირის ურთიერთობის დღის წესრიგს. “მე პრემიერ-მინისტრს განვუცხადე, რომ კვლავ ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი, რომ უახლოეს დღეებში ევროკავშირის საბჭოსა და ევროპარლამენტს შორის ე.წ. შეჩერების მექანიზმის კომპრომისზე დაფუძნებული შეთანხმება მიღწეული იქნება,” – განაცხადა შულცმა.

როგორც წინა მოწვევის პარლამენტის დეპუტატი, რესპუბლიკელი ლევან ბერძენიშვილი ამბობს, მთავარია, შეჩერების მექანიზმზე პირველივე მოსმენაზე მოხდეს შეთანხმება, თუმცა რადგან დრო ჩაინიშნა შულცის მსგავსად ისიც ამ პროცესს ოპტიმისტურად უყურებს. “18 იანვარს შეჩერების მექანიზმზე გაიმართება პირველი მოსმენა, შემდეგ ამას კენჭისყრა სჭირდება. მთავარია, პირველივე მოსმენაზე შეთანხმდნენ, მაგრამ რადგან დრო ჩაინიშნა, იმედი ვიქონიოთ, რომ შეთანხმდებიან. თუ პირველივე მოსმენაზე მიიღეს, მაქსიმუმ 1-2 თვეში ყველაფერი დასრულდება. სადღაც მარტი-აპრილიდან ყველა პროცედურა გავლილი გვექნება და ჩვენი მოქალაქეები შეძლებენ უვიზო მიმოსვლას. შეჩერების მექანიზმის შემდეგ ევროპარალმენტმა და ევროსაბჭომ უნდა მიიღოს დადგენილება შემდეგ ხელი უნდა მოაწეროს და ამით ყველაფერი დასრულდება,” – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას ლევან ბერძენიშვილი.

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

„ლარი ვეღარასდროს გამყარდება!“

ეროვნული ვალუტა 2,6-ის ნიშნულს მიუახლოვდა და ეს არ არის ბოლო გაჩერება

მარი ჩიტაია

ლარი ვეღარასოდეს გამყარდება – ასეთია რეალობა, რაც ფინანსისტებმა უკვე აღიარეს. საქართველოს ეროვნული ვალუტა ისტორიული გაუფასურების რეკორდს უკვე ყოველდღიურად ხსნის. მთავრობამ და ეროვნულმა ბანკმა დაგვანახეს, რომ პრობლემის მოგვარებას თავს ვერ ართმევენ. ეს უკანასკნელი წვეთი აღმოჩნდა, რომ მოსახლეობას როგორც ლარის, ასევე მთავრობის მიმართაც საბოლოოდ დაეკარგა ნდობა. როგორც სპეციალისტები ამბობენ, საქართველოს მთავრობა სავალუტო ფონდისა და მსოფლიო ბანკის მითითებების შემსრულებელი გახდა, რაც უკანასკნელი დღეების განმავლობაში არაერთგზის დადასტურდა.

ეროვნული ვალუტა უკვე 2,6-ის ნიშნულს უტრიალებს. ლარის გამყარების იმედი აღარ არსებობს, რაც ბიუჯეტის პროექტის შესწორებულ ვარიანტშიუც გამოჩნდა. თუკი წინა ვარიანტში ბიუჯეტი დაგეგმილი იყო კურსით – 2,30, გადამუშავებულ პროექტში მითითებულია კურსი – 2,50. ეს ნიშნავს, რომ მთავრობას ლარის გამყარების იმედი აღარ აქვს. 2016 წლის ბიუჯეტი 2,4-ზე იყო დაგეგმილი და კურსიც დაახლოებით ნიშნულს უტრიალებდა მთელი წლის განმავლობაში, ცალკეული ვარდნისა და დაცემის პერიოდების მიუხედავად.

“პირველი საკრედიტო კავშირის” დამფუძნებელი გივი კორინთელი აცხადებს, რომ ლარი უახლოესი წლების განმავლობაში ვერ გამყარდება. მისი ვარაუდით, ზაფხულობით, ტურისტული ნაკადის დროს კურსი შეიძლება ცოტა დაბლა ჩამოვიდეს, მაგრამ მხოლოდ მცირე პერიოდში. გრძელვადიანი ტენდენცია არ იძლევა საშუალებას ვთქვათ, რომ ლარი გამყარების გზას დაადგება.

„ლარის გაუფასურების ძალიან ბევრი მიზეზია. ბოლო წლების განმავლობაში ხშირად იყო ლაპარაკი ადმინისტრაციული ხარჯის შემცირებაზე, რისი გადაწყვეტილებაც ახლა მიიღეს, იძულებული გახდნენ და იმიტომ. მთავრობა, სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ერთად, კონკრეტულ გზებს ეძებს, რომ თამამი ნაბიჯი გადადგას. ორიოდე თვის წინ რეგიონული ვალუტების გაუფასურებას იშველიებდნენ მიზეზად, რაზეც ახლა ვერავინ საუბრობს, რადგან აბსოლუტურად სხვა რეალობაში ვართ. ჩემი აზრით, ერთ-ერთი პრობლემა, რამაც ამ მდგომარეობაში ჩაგვაგდო, არის ბიუჯეტის არასწორი ხარჯვა და ადმინისტრაციული დანახარჯები საჯარო სექტორში, რაც წლების განმავლობაში განხილვის თემა იყო.

მთავრობამ პირდაპირ თუ ირიბად აღიარა ლარის კურსის სტაბილურობასთან დაკავშირებული პრობლემა. იგი ვეღარასოდეს დაუბრუნდება იმ ნიშნულებს, რაც იყო თუნდაც 2 წლის წინ. ეს არის რეალობა”, – აცხადებს გივი კორინთელი და დასძენს, რომ ლარის გამყარების არანაირი ფუნდამენტური ფაქტორი არ არის.

“ეროვნული ბანკის ქცევა მაოცებს. არჩევნებამდე 180 მლნ დოლარის ინტერვენცია მოახდინეს, რაც საჭირო არ იყო. ახლა, როცა კურსი 2,56-ზეა, ინტერევენციებს საერთოდ შეეშვნენ. ცხადია, გაიზრდება ფასი, რადგან აქციზების ზრდა ტოტალურ გაძვირებას გამოიწვევს. აქამდე სებ-ში აცხადებდნენ, რომ ფასების ზრდის საშიშროებას როგორც კი იგრძნობდნენ, მხოლოდ და მხოლოდ მაშინ ჩაერეოდნენ. ახლა ამ რეალობაში ვართ, მაგრამ მაინც არჩევენ, რეზერვი არ დახარჯონ. არ ვიცი, რატომ არაფერს აკეთებს ეროვნული ბანკი, მისი უმოქმედობა მაკვირვებს”, – აცხადებს გივი კორინთელი.

ფინანსისტები მოითხოვენ, რომ ლარის კურსის მიმართ პასუხისმგებლობა ეროვნულ ბანკს დაეკისროს, რის ვალდებულებაც მას კანონით მოეხსნა. სპეციალისტებს შენიშვნა აქვთ “ბლუმბერგის” მექანიზმზეც, რომელიც გაუმჭვირვალეა და ფინანსური მაქინაციების ეჭვს იწვევს.

საბანკო სფეროს სპეციალისტი ვაჟა კაპანაძე აშკარად უკმაყოფილოა ეკონომიკური გუნდის ბოლოდროინდელი დამოკიდებულებით და ამბობს, რომ მთავრობამ უხერხულ მდგომარეობაში ჩაიყენა თავი.

“საქართველოში ლარის კურსზე პასუხისმგებელი ორგანო არ არის. ასეთი პუნქტი კანონიდან ამოღებულია. ამით ეროვნული ბანკი ვალდებულებისგან გაათავისუფლეს. სებ-ი გაცვლით კურსზე პასუხისმგებელი ორგანო უნდა გახდეს. გადავიდნენ რეგულირებად მცურავ კურსზე, როცა ხედავენ, რომ სიტუაცია უმართავია. ბოლოს და ბოლოს, თუ “ბლუმბერგის” პლატფორმას ვერ ართმევენ თავს და გარიგებებს ვერ აკონტროლებენ, სავალუტო აუქციონს დაუბრუნდნენ. არ ვიცი, რა ხდება საბანკო სისტემაში, სანამდე მიჰყავთ ქვეყანა. არაადეკვატური განცხადებები, ლოზუნგების დონეზე, მოვისმინე გიორგი კვირიკაშვილისგან და სახტად დავრჩი. მთელი უბედურება ისაა, რომ ეკონომიკურ პოლიტიკას უკვე სავალუტო ფონდი და მსოფლიო ბანკი განსაზღვრავს და არა მთავრობა. მოვლენები მიდის იქითკენ, რომ საქართველოს ხელისუფლება მათი მითითებების უსიტყვო შემსრულებელი ხდება. სავალუტო ფონდს არსად ეჩქარება, მას უნდა, რომ სტაბილურობა იყოს ქვეყანაში, თუნდაც ეკონომიკური ზრდა 1,5%-ს არ აღემატებოდეს. არავინ არის ინიციატივების გენერატორი ქვეყანაში”, – აცხადებს ვაჯა კაპანაძე და დასძენს, რომ ვინც ამ საქმეში ჩახედულია, ძალიან მარტივად შეიძლება მიზეზის დადგენა, მაგრამ ჩვენ ამას არ გვეუბნება.

“როცა ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტი გამოდის და გვეუბნება, დეველოპერებმა ფასები უნდა გამოაცხადონ ლარში და ეს გაამყარებს კურსს, იქ ყველაფერი დამთავრდა. ამაზე მეტი სათქმელი თუ არ აქვს სებ-ს, ქვეყნისთვის უბედურებაა. სამწუხარო რეალობაში ვართ. არ მომწონს არც ერთი განცხადება, რომელიც ამ ბოლო დღეებში ქვეყნის ეკონომიკური გუნდისგან მოვისმინე, დავკარგე ორიენტირი, თუ საით მივდივართ”, – დასძენს ვაჟა კაპანაძე.

სპეციალისტები კიდევ ერთხელ მსჯელობენ, თუ რატომ გაუფასურდა ასე ლარი, რამ შექმნა ქაოსი ქვეყანაში და რამ მიგვიყვანა ამ მდგომარეობამდე. მათი უმეტესობა თამამად აცხადებს, რომ პრობლემა მთავრობის უუნარობაშია. ეკონომიკური გუნდი დილეტანტებით არის დაკომპლექტებული. სწორედ ასე ფიქრობს საბანკო სფეროს ექსპერტი გოჩა თუთბერიძე, რომლის შეფასებითაც, მთავრობამ ხალხის თვალში ნდობა დაკარგა.

“რამდენიმე დღეა, ჩვენ ვისმენთ გაურკვეველ, არაკვალიფიციურ განცხადებებს, რომელმაც ბიზნესსექტორი შეაშფოთა. ლარის მიმართ ნდობა მთავრობის ნდობაზეც არის დამოკიდებული. ამ დროს მთელი ქვეყნის დასაცინი გახდა მთავრობა და ეს მოსალოდნელიც იყო. ვფიქრობ, ხადურის და ჯავახიშვილის მთავრობიდან გამოყვანა სწორი გადაწყვეტილება არ არის. ყოველ შემთხვევაში, ხადური ასეთ განცხადებებს არ გააკეთებდა. სიმართლე გითხრათ, შეშფოთებული ვარ. უბრალო მომხმარებლები უფრო კვალიფიციურად გამოიყურებიან, ვიდრე მთავრობის წევრები, რომლებიც გადაწყვეტილებებს იღებენ. ცუდი მდგომარეობა გვაქვს ქვეყანაში. უცხოელი მრჩევლები მაინც მოიწვიონ და აზრი ჰკითხონ, არასწორ გადაწყვეტილებებს მაინც არ მიიღებენ”, – აცხადებს გოჩა თუთბერიძე და რამდენიმე მიზეზსაც დასძენს, რამაც, მისი ვარაუდით, ლარის გაუფასურება გამოიწვია.

“ჩვენ გვაქვს სერიოზული დისბალანსი უცხოური ვალუტის ნაწილში. ეს განპირობებულია რამდენიმე ფაქტორით, მათ შორის, საქართველოს მთავრობის წმინდა სავალუტო პოზიციით. უცხოურ ვალუტაში ვალდებულებები მეტია, ვიდრე არასაფინანსო კომპანიების აქტივები, რომლებიც უცხოეთიდან სესხებს იღებენ, დისბალანსი აქ დიდია. მიმდინარე ანგარიშიც უარყოფითია. არ ვიცით, მესამე კვარტალი როგორ დამთავრდა, მაგრამ ორი კვარტალის შედეგი მიმდინარე ანგარიშის დეფიციტს ადასტურებს. ამას განაპირობებს ექსპორტ-იმპორტის დისბალანსი, დოლარის გამყარება სხვა ქვეყნების ეროვნული ვალუტების მიმართ. არასახარბიელო მდგომარეობაა სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებთან. არასახარბიელო ფაქტორების მთელი წყებაა, რომელიც იწვევს აჟიოტაჟს კურსთან დაკავშირებით”, – აცხადებს გოჩა თუთბერიძე.

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

გაძვირების ტალღა მთელ საქართველოს გადაუვლის

ბიზნესმენები: „ქვეყანა დგას კოლაფსის წინაშე!“

ნათია ლომიძე

იანვარში საწვავის მოსალოდნელმა გაძვირებამ მოსახლეობაში პანიკა გამოიწვია. სიტუაცია ყოველდღიურად იძაბება. საწვავზე ფასის მატებას აუცილებლად მოჰყვება სხვადასხვა პროდუქტის და მგზავრობის ღირებულების გაზრდა. მოსახლეობა და მეწარმეები უკონტროლო სიტუაციის შექმნაში ხელისუფლებას ადანაშაულებენ. სპეციალისტებს გამოსავალის მოძებნა უჭირთ.

იანვრიდან საწვავზე აქციზი მატულობს. ამჟამად 1 ტონა ბენზინზე გადასახადი 250 ლარია, დიზელზე კი – 150. იანვრიდან ეს ფასები შეიცვლება და ბენზინზე გადასახადი – 500, ხოლო დიზელი 400 ლარი გახდება. ეს ნიშნავს, რომ 1 ლიტრი საწვავი მინიმუმ 2 ლარი ეღირება. ასევე მოსალოდნელია გაზის აქციზის მატებაც – 80-დან 200 ლარამდე. ამის შემდეგ ავტოგაზის ღირებულება 20 თეთრით გაიზრდება. საწვავის გაძვირებასთან დაკავშირებული ცვლილება გამოიწვევს ჯაჭვურ რეაქციას, რის შედეგადაც სამომხმარებლო ბაზარზე გაზრდილ ფასებს მივიღებთ.

პირველ რიგში, მყისიერად გაძვირდება მგზავრობა. ტაქსის მძღოლები “რეზონანსთან” საუბრისას პირდაპირ ამბობენ, რომ საწვავზე ფასის მატება პირდაპირ იქონიებს გავლენას მგზავრთა ტრანსპორტირების ტარიფზე. სურთ თუ არა მათ, ფასის გაზრდა მაინც მოუწევთ.

“ისეთი რთული სიტუაციაა, ტელევიზიისა და რადიოს მოსმენაც აღარ მინდა. ამ მთავრობამ ხალხი გამოუვალ სიტუაციაში ჩააგდო. გამოდიან მედიასაშუალებებით და გვამშვიდებენ. ასეთი სიტუაცია, არ ვიცი, სადამდე მიგვიყვანს. შარშან ამ დროსაც რთული სიტუაცია იყო, მაგრამ რაც ახლა ხდება, ამის ახსნა, უბრალოდ, შეუძლებელია.

ძალიან არ მინდა, მოსალოდნელ გაძვირებაზე ვისაუბრო, მაგრამ მომიწევს ფასის გაზრდა. ეს, რასაკვირველია, კლიენტების რაოდენობას საგრძნობლად შეამცირებს, ხალხს ტაქსით კი არა, მიკროავტობუსით მგზავრობის საფასურის გადახდა გაუჭირდება. უიმედოდ ვარ. ეს არის მდგომარეობა, საიდანაც გამოსავალს ვერ ვხედავ”, – აღნიშნა ტაქსის მძღოლმა მერაბ ბიბილურმა.

ტაქსების მომსახურების გარდა, აუცილებლად გაიზრდება თბილისში მოძრავი ყვითელი მიკროავტობუსების ტარიფი და საქალაქთაშორისო მგზავრობის ღირებულება. სატრანსპორტო გაძვირება დანამდვილებით იქონიებს გავლენას ძირითადი მოხმარების საქონელზე. ერთ-ერთი სადისტრიბუციო კომპანიის ხელმძღვანელი ლევან დავაძე სამომავლოდ იმ პროდუქტზე, რომლის რეალიზაციას მისი კომპანია ეწევა, ფასის მომატებას არ გამორიცხავს. ის ქვეყანაში შექმნილ სიტუაციას უკონტროლოს უწოდებს და მომავალს უიმედოდ უყურებს.

“საწვავი ისეთი მგრძნობიარე თემაა, რომელიც ყველაფერს მოიცავს. ბენზინის და ავტოგაზის გაძვირება ავტომატურად გააძვირებს სხვა პროდუქტებსაც. პირადად ჩემ კომპანიას ხარჯი გაეზრდება, რაც საბოლოოდ აისახება იმ პროდუქტზე, რომლის რეალიზაციასაც ვეწევი. სადისტრიპუციო კომპანიის მეშვეობით ვამარაგებ თბილისის სხვადასხვა უბნებში არსებულ ჰიპერმარკეტებს. საწვავზე ფასის მომატება პირდაპირ “დამარტყამს”.

როგორც იტყვიან, თავს ზემოთ ძალა არ არის და მომიწევს იმ საბაზრო პოლიტიკის გატარება, რისი საშუალებასაც ქვეყანაში არსებული მდგომარეობა მომცემს. არ ეგონოს ვინმეს, პროდუქტის გაძვირება მახარებდეს ან ამით რამე სარგებელს ვნახულობდე. პირიქით, მინდა, რომ სიტუაცია დასტაბილურდეს, მაგრამ ამის იმედი აღარ მაქვს. ძალიან ბევრ გადასახადს ვიხდი, პლუს იჯარა და თანამშრომლების ანაზღაურება და ა.შ.”, – აღნიშნა “რეზონანსსთან” საუბრისას დავაძემ.

გაძვირების ტალღას არ გამორიცხავს, კომპანია “გრანდის” ხელმძღვანელი ივა ჭყონია. მისი აზრით, ქვეყანა კოლაფსის წინაშეა, ხოლო მოსახლეობა დიდად დაზარალდება. საწვავი არის ის საკითხი, რომელიც ყველაფერზე ახდენს გავლენას და თანაც უარყოფითად.

“აბსურდულ განცხადებებს ვისმენ იმის თაობაზე, რომ საწვავის გაძვირება სხვა პროდუქტის ღირებულებაზე არ აისახება. ეს არის ლოგიკას მოკლებული, რადგან საწვავის ხარჯი პირდაპირ ახდენს გავლენას სხვადასხვა საქონლის ფასზე. არის კომპანიები, რომლებიც პროდუქციის ლოგისტიკით არიან დაკავებული. თავისთავად სადისტრიბუციო კომპანიებიც ნაბიჯს გაძვირებისკენ გადადგამენ.

საწვავი არის ის საკითხი, რომელიც ყველაფერზე იქონიებს გავლენას აისახება და თანაც უარყოფითად. მასზე ყველანი დამოკიდებულნი ვართ, არა მარტო ბიზნესი, არამედ ჩვეულებრივი ადამიანებიც. როგორ შეიძლება გაძვირდეს საწვავი და სატრანსპორტო საშუალებებით მგზავრობა დარჩეს უცვლელი? ზოგადადი სიტუაცია, რომ აღვწერო გეტყვით, რომ ქვეყანა დგას კოლაფსის წინაშე”, – აღნიშნა “რეზონანსსთან” საუბრისას ჭყონიამ.

არსებული მდგომარეობის მიუხედავად, ჯერჯერობით პურპროდუქტებზე არსებული ფასის შენარჩუნებას შეეცდება მეპურეთა ასოციაციის პრეზიდენტი მალხაზ დოლიძე. პური ისეთი პროდუქტია, რომელზეც ხშირად ფასის ცვლა ბაზარზე უარყოფითად აისახება. დოლიძეს აშინებს რეალობა, თუ რამდენ ხანს მისცემს პროდუქტზე დღევანდელი ფასის შენარჩუნების საშუალებას ქვეყნის საბაზრო პოლიტიკა.

“მთელი წელი რომ არ დაუკლია პურზე ფასს, ახლა არ მოვუმატებთ. ვეცდებით ფასის შენარჩუნებას. პურზე ფასის ხშირი ცვლა არასერიოზულია. საწვავის გაძვირება ყველაფრის ფასს გაზრდის, თუმცა ჩვენ ბოლომდე ვეცდებით მის შენარჩუნებას, რადგან პური სოციალური პროდუქტია. თუ იმუშავებს საბაზრო ეკონომიკის პრინციპები ასეთ შემთხვევაში ფასს არ მოვუმატებთ. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ყველანაირად ვეცდებით პროდუქტის სარეალიზაციო ფასი დარჩეს უცვლელი”, – განუცხადა “რეზონასს” დოლიძემ.

ეკონომიკის ექსპერტი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ საწვავის ფასის ზრდის გამო სამომხმარებლო სექტორზე დარტყმა გარდაუვალია. სპეციალისტი ყურადღებას ამახვილებს იმ ფაქტზე, რომ ნავთობპროდუქტებზე აქციზის ოდენობის გაზრდა და ფასების მომატება სიღარიბის ზღვარს მიღმა აღმოჩენილი ადამიანების რაოდენობის მატებას შეუწყობს ხელს.

“ენერგომატარებლები არის ეკონომიკის საბაზისო ელემენტი და შესაბამისად, ეს სერიოზულად დაატყამს სამომხმარებლო კალათას, რომელიც ისედაც უკვე ძალიან დამძიმებულია და ალბათ, სიღარიბის ზღვარს მიღმა კიდევ უფრო მეტ ადამიანს გადაისვრის. მგზავრობის საფასურზე შეიძლება, რაღაც სუბრისდირება განახორციელონ, მაგრამ აქციზის ზრდა გამოიწვევს გაძვირებას, პრაქტიკულად, ყველა სექტორში, მათ შორის, პირველადი მოხმარების პროდუქტებზე იმიტომ, რომ ტრანსპორტირება დღევანდელ სამყაროში ერთ-ერთი სერიოზული ელემენტია, მით უმეტეს, იაფი პროდუქტის შემთხვევაში. ლოგისტიკას თვითღირებულებაში აქვს ძალიან დიდი წილი.

კი ბატონო, საბიუჯეტო პრობლემას წყვეტენ, მაგრამ თუ დაფიქრებულან, როგორ აისახება ეს ყველაფერი სამომხმარებლო კალათაზე, რომელიც ისედაც ძალიან დამძიმებულია? ჩვენ ვართ მომხმარებელი ქვეყანა და სამომხმარებლო კალათის თვითღირებულება დიდწილად ყალიბდება დოლართან მიმართებით და ამას ტრანსპორტირების კომპონენტში კიდევ უფრო აძვირებენ. გათვლები, ანალიტიკა კეთდება თუ არა ხელისუფლებაში, ჩემთვის აბსოლუტურად გაგებარია.

ეს მეტყველებს ერთ რამეზე, რომ მთავრობაში, უბრალოდ, არ აქვთ გეგმა და “წყალწაღებული ხავსს ეჭიდებოდა”-ს პრინციპიდან გამოვიდნენ. ფაქტია, რომ სპონტანურობა არის წამყვანი. ერთი მხრივ, ეკონომიკაში ფული ჩატოვო და ამაზე ილაპარაკო ამაყი სახით მოგების გადასახადის შეღავათიან რეჟიმში გადაყვანით და მეორე ხელით იგივე თანხა, თუ მეტი არა, ჯიბიდან ამოუღო ეკონომიკას – ამას ჰქვია ეკონომიკური პოლიტიკა? მე ვფიქრობ, არა”, – განაცხადა ხუხაშვილმა.

“ახალი ეკონომიკური სკოლის” პრეზიდენტი პაატა შეშელიძე სხვადასხვა პროდუქტებზე ფასების მატებას პროგნოზირებს. ის საწვავის გლობალურ მნიშვნელობაზე საუბრობს. რამდენადაც პროდუქტის თვითღირებულებაში საწვავის კომპონენტი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანია, საფასო ცვლილება გარდაუვალია.

“რა თქმა უნდა, საწვავის ფასის ზრდა თითქმის ყველაფერზე აისახება. დიდი ალბათობით, სავაჭრო ობიექტები შეეცდებიან ფასის გაზრდას და დანახარჯების მომხმარებელების მხრებზე გადატანას. დიდი ალბათობაა იმისა, რომ გაიზარდოს ფასები. თუ ეს მოხდა ხალხი დადგება პრობლემის წინაშე. პარალელურად კომპანიებიც არჩევანის წინაშე დგანან – უარი თქვან პროდუქციის წარმოებაზე ან გააძვირონ საქონელი. ტაქსები, საქალაქო და საქალაქთაშორისო ტრანსპორტი და სადისტრიბუციო კომპანიები შესამჩნევად გააძვირებენ მომსახურებას. რასაკვირველია მოხმარებაც იმ დონეზე არ დარჩება, როგორც დღესაა. პროდუქტებზე ფასის ზრდა გარდაუვალია, რაც შეამცირებს რეალიზაციას”, – განუცხადა “რეზონანსს” პაატა შეშელიძემ.

„რეზონანსი“,01 დეკემბერი, 2016 წელი

მოჰყვება თუ არა საზოგადოების პროტესტი ფასების გარდაუვალ მომატებას?

გვანცა ღვედაშვილი

პრემიერ გიორგი კვირიკაშვილის განცხადებით, 2017 წლის 1 იანვრიდან გაიზრდება აქციზი თამბაქოზე, ნავთბპროდუქტებსა და იმპორტირებულ ავტომობილებზე. ამასთან ლარის დოლართან მიმართებაში გაუფასურებამ, შესაძლოა, დენის ტარიფის გაზრდა გამოიწვიოს.

სიგარეტი მინიმუმ 60 თეთრით გაძვირდება, ბენზინი და დიზელის საცალო ღირებულება, დაახლოებით, 20-25 თეთრით გაიზრდება. გაძვირდება ავტოგაზის ფასი და შეიძლება კომუნალური ტარიფის მატების საკითხიც დადგეს დღის წესრიგში.

ჯანდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე აკაკი ზოიძე კი აცხადებს, რომ სიგარეტზე და საწვავზე აქციზის მომატებას მხარს უჭერს. მისი თქმით, ეს ჯანმრელობისთვის უკეთესი გარემოს შექმნას ნიშნავს. ეს ყველაფერი ხდება იმ ფონზე, როცა ლარი ისტორიულ მინიმუმს ლამის ყოველდღიურად აღწევს.

მოჰყვება თუ არა საზოგადოების პროტესტი ფასების გარდაუვალ მომატებას? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების ცნობილ წევრებს მიმართა.

არჩილ გამზარდია (ანალიტიკოსი): ვშიშობ, რომ საზოგადოება არ არის მზად ორგანიზებული პროტესტისთვის, ამიტომ შესაძლოა ხელისუფლების ნებისმიერი ანტიხალხოსნური ღონისძიება მხოლოდ ცალკეული უკმაყოფილების თუ ტრაგედიის წინაპირობა გახდეს, რისი დიდი იმედიც აქვს, სავარაუდოდ, მმართველ ძალას. მით უფრო, რომ ოპოზიციური პოლიტიკური სპექტრი პრაქტიკულად განეიტრალებულია.

ლადო ვარდოსანიძე (არქიტექტორ-ურბანისტი): ლოგიკურია, რომ პროტესტს გამოიწვევს, მაგრამ ეს არ იქნება პოლიტიკური პროტესტი, ეს იქნება წმინდა ეკონომიკური. ალბათ ხელისუფლების ეს ნაბიჯიც გათვლილია და ამ ეტაპზე სხვა გამოსავალი არ იყო. მე ეკონომისტი არ ვარ და ზუსტდ ვერ გეტყვით. ქუჩაში გასვლა არ იქნება, თუმცა საზოგადოებაში პროტესტი, რა თქმა უდნა, ჩამოყალიბდება.

ირმა სოხაძე (მომღერალი): ყველაფერი თუ გაძვირდა და ხალხს იგივე შემოსავალი დარჩა, ეს უკმაყოფილებას კი არა, ადამიანებში ძალიან დიდ ვნებათაღელვას გამოიწვევს. მე ვგიჟდები ჩვენს ხალხზე, ასეთი ბრძენი და ყველაფრის მომთმენი ერი არ მინახავს. თუმცა, ყველაფერს საზღვარი აქვს. თუ ეს პროცესი არ შეაჩერეს და დოლარის გაძვირება გაგრძელდა, ეს იქნება კატასტროფა. მე ძალიან ვთხოვ მთავრობას და განსაკუთრებით ეკონომიკურ გუნდს, რომ როგორმე ეს პროცესი შეაჩერონ.

გია ანჩბაძე (ისტორიკოსი): არავის გაუხარდება ფასების მომატება, მაგრამ ის, რომ ისეთი პროტესტი იყოს, რაიმე სახელმწიფოებრივი რყევა გამოიწვიოს, არ მგონია. რა თქმა უნდა, ფასების მატება სასიამოვნო არავისთვის იქნება და საზოგადოების იმ ფენას, რომელიც ხელფასზე ცხოვრობს, ნამდვილად გაუჭირდება.

გიგა ნასარიძე  (ა/ო “საქართველო არ იყიდება”): პროტესტს არ გამოიწვევს, მაგრამ საზოგადოების კეთილდღეობას რომ ძალიან დაარტყამს მთავრობის მიერ დაანონსებული ცვლილებები, ეს ნათელია. ადრე თუ გვიან საზოგადოებასაც ამოუვა ეს ყველაფერი ყელში და პროტესტი მოჰყვება, თუმცა ჯერჯერობით არ მგონია. თუ მთავრობა ამ გზას გააგრძელებს, ჩვენ მივალთ იქამდე, რომ მოსახლეობას ასე ცხოვრება აღარ ენდომება.

——————–

„ახალი თაობა“, 01 დეკემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მხოლოდ ინდაური გადაგვარჩენს“ // „მთავრობას მომავლის ეშინია“

„ჯობდა, ლარის გასამყარებლად პირდაპირ ვიაგრა შემოეთავაზებინათ ამ ადამიანებს, ბევრად უფრო ადეკვატურები იქნებოდნენ, ისეთ სისულელეებს ლაპარაკობენ.. მთავრობის ინიციატივები ეკონომიკურ პოლიტიკაში ძალიან ეკლექტურია, წინააღმდეგობრივია და ძალიან ჰგავს შეშინებული ადამიანის ისტერიულ მოქმედებებს, რადგან ურთიერთ-საპირისპირო ნაბიჯებს დგამენ ეკონომიკური პოლიტიკის თვალსაზრისით“, – აცხადებს „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ექსპერტი გია ხუხაშვილი.

- რაში გამოიხატება მთავრობის ურთიერთსაპირისპირო ნაბიჯები? რას იტყვით ახალი ინიციატივების შესახებ?

- მათი ინიციატივები თუ რამეს წყვეტს დღეს, წყვეტს მხოლოდ გადაგორების რეჟიმში და არ ატარებს ეკონომიკის სისტემური გაჯანსაღების ხასიათს. იგივე მთავარი დაანონსებული ქმედება, რასაც ჰქვია რეინვესტირების ფარგლებში მოგების გადასახადის გაუქმება. ის, რისი მიზანიც იყო ეკონომიკაში ფულის ჩატოვება იმისთვის, რომ ეკონომიკური აქტიობისთვის სტიმული მიეცათ, იქვე იქნა განულებული აქციზების ზრდით. ფაქტობრივად, რა თანხაც პირველი ინიციატივით ეკონომიკაში უნდა ჩაეტოვებინათ, მეორე ხელით ისევ უკან ამოიღეს ეკონომიკიდან.

- რას იტყვით საწვავზე აქციზების ზრდის შესახებ?

- საწვავზე აქციზების ზრდა კიდევ უფრო დაძაბავს მდგომარეობას სამომხმარებლო კალათის კუთხით, იმიტომ, რომ გარდაუვალი გაძვირების წინაშე დადგება, განსაკუთრებით იაფფასიანი პროდუქტი, რომლის ფასწარმოქმნაში ტრანსპორტირება სერიოზულ როლს თამაშობს. თითქოს რაღაცის კარგის გაკეთება უნდათ და საბოლოო ჯამში ეშინიათ ამ კარგის. ეშინიათ პასუხისმგებლობის აღების და მსგავსი ქმედებებით ისევ ანულებენ ამ ინიციატივებს.

- რატომ არიან შეშინებულები, რისი ბრალია ეს, არაკომპეტენტურობის?

- მე ვფიქრობ, რომ აქ მთავარი ფაქტორი არის შიში. არაკომპეტენტურობის პრობლემა არა მგონია, რომ კვირიკაშვილს ჰქონდეს. უბრალოდ, მასშტაბური, სისტემური რეფორმის გატარების რესურსი არ არის მთავრობაში, მათ ეშინიათ თავის თავზე პასუხისმგებლობის აღების და ამიტომ წინ და უკან სირბილით არიან დაკავებულები.

- ანუ თქვენ არ მოგწონთ მთავრობის ახალი ინიციატივები?

- ერთ დღეს ეკონომიკის ექსპერტმა ეს ინიციატივები გაახმოვანა და მეორე დღეს მთავრობამ სამოქმედო პროგრამად მიიღო. ეს რას ნიშნავს?! ეს ნიშნავს, რომ მთავრობას საერთოდ არანაირი გეგმა არ ჰქონდა და ელოდებოდა ვიღაც ექსპერტის საჯარო განცხადებას, რომ მისი ნააზრევი სამოქმედო გეგმად აეღო, თუ რა ხდება საერთოდ?! ერთ სოციალურ რისკს რომ აზღვევენ და იქვე წარმოშობენ მეორე სოციალურ რისკს, ამას უარესი შედეგი ხომ არ მოჰყვება? მე მრჩება შთაბეჭდილება, რომ ამის ანალიტიკა საერთოდ არ კეთდება! ძალიან წინააღმდეგობრივი და ეკლექტურია ეს ყველაფერი. ამ ყველაფერში წამყვანი ემოცია არის შიში.

- რისი ეშინიათ?

- მომავლის! როცა მთავრობას მომავლის შიში აქვს, რა მდგომარეობაშია ამ დროს ქვეყნის მოსახლეობა, რომელსაც ეს ემოცია გაათკეცებულად უყალიბდება მთელი ამ პროცესის შემხედვარეს.

- ონლაინ-სესხების აკრძალვის შესახებ რას იტყვით? ბევრმა მოიწონა პრემიერის ეს ინიციატივა...

- ონლაინ-სესხების რეგულაციების გამკაცრება ამ ეტაპზე არის გარდაუვალი აუცილებლობა ერთი მარტივი მიზეზის გამო. ერთი მხრივ, თითქოს შეზღუდვები ამ ბაზარზე არ უნდა იყოს, რადგან სესხები ნებაყოფლობითია, მაგრამ დღეს ჩვენ გვაქვს მდგომარეობა, როდესაც სასიცოცხლო ჩვენების პირისპირ დგებიან ადამიანები და მზად არიან გადადგან არაადეკვატური ნაბიჯი. ანუ აიღონ ახალი ვალდებულებები ძველის გადასაფარად, რითაც კიდევ უფრო მძიმდება მათი სოციალური მდგომარეობა. აქ ძალიან ბევრი საეჭვო მოთამაშე გამოჩნდა, რომელიც ფანტასტიკური პროცენტებით ადამიანის მძიმე მდგომარეობას კიდევ უფრო ამძიმებს.

- შესაძლებელია, წინა პლანზე წამოიწიოს მევახშეობამ და იატაკქვეშა პროცესებმა, რაც სურათს კიდევ უფრო დაამძიმებს. ამ შეფასებებს თუ იზიარებთ?

- რა თქმა უნდა, როდესაც შენ ლეგალურ ბაზარზე რაღაც შეზღუდვებს აწესებ, ეს სეგმენტი ცდილობს, რომ გადავიდეს ჩრდილში. ეს უკვე სხვა სახის პრობლემაა, რამდენად შეძლებს ხელისუფლება შემდგომში ამ რისკების დაზღვევას, თავისი სამართალდამცავი სისტემით თუ ასე შემდეგ, ეს კიდევ ცალკე პრობლემაა.

- ასევე გაჟღერდა ინიციატივა, რომ უცხოური ვალუტით გაცემული სესხები ლარში გადავა. ამის თაობაზე რას იტყვით?

- ესეც ძალიან გაუგებარი და ნედლი ინიციატივაა.

- რა თვალსაზრისით?

- მე ვფიქრობ, რომ ბოლომდე თვითონაც არ აქვთ გააზრებული. პირველი ის, რომ იმ მომენტისთვის, როდესაც ეს გადაზღვევა მოხდება, ანუ შეღავათის მიცემა, რა კურსი იქნება? და მინუს 20 პუნქტი წყვეტს თუ არა ამ პრობლემებს. გარდა ამისა, ლარში რომ გადაიყვანენ ამ კრედიტს, რა იქნება საპროცენტო განაკვეთი, იმიტომ, რომ ეს უკვე ბანკის რისკზე გადადის. ასე რომ, ეს ინიციატივაც ბოლომდე არ აქვთ დათვლილი და გაანალიზებული. მეჩვენება, რომ ესეც სპონტანურად გააჟღერეს, ისე, რომ ბოლომდე შესაბამისი მექანიზმები ჩართული არ არის. ანუ მთლიანობაში რომ ავიღოთ ის, რაც დაახვავა ხელისუფლებამ ბოლო პერიოდში, ძალიან წინააღმდეგობრივი, ეკლექტური გადაწყვეტილებებია და ჩემთვის გაუგებარია, შედეგად რას ვიღებთ. პრობლემას ვერ ვწყვეტთ გრძელვადიანად, ცოტა ხნით შეიძლება გადავაგოროთ და მერე რა იქნება? ამაზე მეუბნება ხელისუფლება რამეს?!

- თქვენ ამბობთ, რომ ეს არის ისტერიკაში მყოფი მთავრობის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებები?

- დიახ, ასეა. მე აღარაფერს ვამბობ მთავრობაზე. აბსოლუტურად არაადეკვატური კომენტარები კეთდებოდა ბოლო პერიოდში, რომ თურმე ათასი დოლარით მეტ ლარს იყიდი, იქ რაღაც დედოლარიზაციაზე ლაპარაკობენ ისეთი ადამიანები, რომლებსაც საერთოდ წარმოდგენა არა აქვთ, რაზე ლაპარაკობენ. ჯობდა, ლარის გასამყარებლად პირდაპირ ვიაგრა შემოეთავაზებინათ ამ ადამიანებს, ბევრად უფრო ადეკვატურები იქნებოდნენ, ისეთ სისულელეებს ლაპარაკობენ. წარმოუდგენელი რაღაც ხდება, სრული ქაოსია.

- რატომ გაექცათ ასე ლარი? რა შეაჩერებს ამ პროცესს?

- ლარის გაქცევა არ არის ამ ხელისუფლების პრობლემა. ზოგადად ლარი არასოდეს ყოფილა ეკონომიკაზე მიბმული. მოთხოვნა-მიწოდება საქართველოში ყოველთვის იყო დეფიციტური. დოლარზე მეტი მოთხოვნაა, ვიდრე მიწოდება შეუძლიათ. ჩვენ ვართ მომხმარებელი ქვეყანა, იმპორტზე დამოკიდებული. ბუნებრივია, იმპორტი დოლარში ხორციელდება და ამას ვერ აბალანსებს შესაბამისი ექსპორტიდან მიღებული შემოსავლები.

- მიხეილ სააკაშვილის დროს როგორ ხერხდებოდა ამის დაბალანსება?

- მიხეილ სააკაშვილის დროს ხერხდებოდა ამის გადაფარვა ვირტუალური კეთილდღეობის სურათით და ხშირ შემთხვევაში დონორებიდან შემოსული უზარმაზარი თანხებით და ადმინისტრაციული მეთოდებით. დღევანდელ ხელისუფლებას ეს წყაროები აღარ აქვს. შესაბამისად, ვითარება დამძიმდა. მიხეილ სააკაშვილის შემდეგ ვითარება არ შეცვლილა, ეკონომიკური პოლიტიკა იგივეა, უბრალოდ, დღეს დამძიმდა იმიტომ, რომ ის სუბიექტური მომენტები, რაც სააკაშვილს ეჭირა, დღევანდელ ხელისუფლებას აღარ აქვს. ამის გამო მივიღეთ ის სურათი, რაც მივიღეთ. უნდა გადაიჭრას დასაქმების პრობლემა, შიდა ეკონომიკური ბაზარი უნდა გავაჯეროთ საკუთარი პროდუქციით და მივცეთ ქართულ ეკონომიკას საექსპორტო პოტენციალის განვითარების საფუძველი.

- ეს ალბათ გრძელვადიანი პროცესია.

- გრძელვადიანია, მაგრამ არ არსებობს მოკლევადიანი. მოკლევადიანი გადაგორებაა. ვაკეთოთ ეს მოკლევადიანი, მაგრამ გრძელვადიანი პოლიტიკა ხომ უნდა დავიწყოთ როდისმე?! არ უნდათ დაწყება, ამაზე საერთოდ ხმას არ იღებენ. ან არ უნდათ, ან ეშინიათ პასუხისმგებლობის საკუთარ თავზე აღების.

- რა იქნება ამ კრიზისის პერიოდში? როგორია თქვენი მოლოდინი?

- ინდაურის ეკონომიკას ვეძახი ამ სიტუაციას. საახალწლოდ ინდაურებს ვიყიდით ბოლო 100 დოლარით, ამით ცოტა შვება მიეცემა ლარს. 15 იანვრამდე შევჭამთ ამ ინდაურებს და მერე ისევ დაიწყება ეს ბაკქანალია. ერთი თვე, 15 დეკემბრიდან 15 იანვრამდე, გადაგვარჩენს ინდაური! ხელისუფლების ინიციატივები კი არა, ინდაური გადაგვარჩენს. ინდაური დღეს ბევრად უფრო სერიოზული ფაქტორია, ვიდრე ხელისუფლების მთელი ეს ეკონომიკური პოლიტიკა, სამწუხაროდ!

„ახალი თაობა“, 01 დეკემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ლევან ხაბეიშვილთან“ „გიორგი კვირიკაშვილმა პირდაპირ გვითხრა, ლარს აღარაფერი ეშველებაო“ // „ხელისუფლება შოკშია და გაუაზრებელ განცხადებებს აკეთებს“

რა შედეგები მოჰყვა პრემიერის განცხადებებს, რატომ აპირებენ ბიზნესმენები საქართველოდან გაქცევას, – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ პოლიტიკური პლატფორმა „ახალი საქართველოს“ ერთ-ერთი ლიდერი ლევან ხაბეიშვილი ესაუბრება.

- პრემიერმა მთავრობის სხდომაზე გააკეთა განცხადება, რომ 1 იანვრიდან ონლაინ სესხები აიკრძალებოდა. რამდენიმე საათში ეს განცხადება უარყვეს საპარლამენტო უმრავლესობამ და მინისტრებმა. თქვენი აზრით, რა ხდება?

- რა ხდება და შოკში არიან. ბიძინა ივანიშვილმა დაუბარა, რაც გინდა, ის ქენით ვითარების გამოსასწორებლადო, ამიტომაც ითქვა 29 ნოემბრის მთავრობის სხდომაზე ამდენი სისულელე. პრემიერის მიერ გაკეთებული განცხადებები იყო მავნებლური. თან ყველაფერი ისე დახატა, თითქოს ამას ჩვენ გამო აკეთებს. თურმე სიგარეტს იმიტომ აძვირებენ, რომ ადამიანებმა არ მოწიონ. საწვავს იმიტომ აძვირებენ, რომ ხალხმა ფეხით იაროს. ეს განცხადებები არის სასაცილო და მავნებლური. ამით მთავრობამ გვითხრა, რომ ლარს არაფერი აღარ ეშველება. მერე გვითხრეს, რომ მოხდება სესხების რეფინანსირება და 20 პუნქტით დაწევენ დოლარში აღებულ სესხს. ამისთვის სახელმწიფომ დამატებით რამდენიმე ათეული მილიონი უნდა დახარჯოს. იპოთეკური სესხები აქვთ მთავრობის წევრებს და მათ შორის კვირიკაშვილსაც. პრემიერს 100.000 დოლარზე მეტი ვალი აქვს.

მონიტორინგის ცენტრმა „მედიატორმა“ ჩაატარა კვლევა და შეისწავლა, თუ რა ოდენობის სესხი აქვთ მინისტრებს. ქონებრივი დეკლარაციების თანახმად, მათი სესხები ასე გამოიყურება. დიმიტრი ქუმსიშვილს 2014 წელს იპოთეკური სესხის სახით აღებული აქვს 59. 000 ამერიკული დოლარი. 2015 წელს კი 20.000 დოლარი აქვს აღებული. გიორგი გახარიას 2015 წელს აღებული აქვს 11.370 დოლარი. სოზარ სუბარს 2013 წელს აღებული აქვს 140.000 ამერიკული დოლარი. ალექსანდრე ჯეჯელავას 2015 წელს აღებული აქვს 46.300 ამერიკული დოლარი. მიხეილ გიორგაძეს 2013 წელს აღებული აქვს 50.000 დოლარი. ტარიელ ხეჩიკაშვილს 2014 წელს აღებული აქვს 513.000 ამერიკული დოლარი. თეა წულუკიანს 2013 წელს აღებული აქვს 39.840 ამერიკული დოლარი. რატომ უნდა ვუხადოთ მათ ეს სესხი, არ მესმის. კეთილი ინებონ და აგვიხსნან, რატომ აკისრებენ ამ ფუნქციას ისედაც გაჭირვებაში მყოფ მოქალაქეებს. ამ განცხადებების შემდეგ ლარი კიდევ უფრო გაიქცა და მას ვერაფერი ვერ შეაჩერებს.

- რატომ გგონიათ, რომ ვერ შეაჩერებენ?

- იმის მაგივრად, რომ რაღაც ერთიანი გეგმა შეიმუშაონ, სულელურ განცხადებებს აკეთებენ. გვიმტკიცებენ, რომ ეს მოსახლეობას არ ეხება, მაგრამ ფაქტია, ყველაფერი ძვირდება. რამდენიმე კვირის წინ „ახალ თაობასთან“ საუბარში ვთქვი, რომ დენის ტარიფი გაიზრდება. ეს გარდაუვალია და ამაზე რეგიონებში დაწყებული დენის გათიშვებიც მიუთითებს. წინ ძალიან `თბილი და ნათელი~ ზამთარი გველოდება. იმის მაგივრად, რომ ინვესტიციები მოიზიდონ, ონლაინ სესხებს დაეტაკნენ. ამათ რა ჰგონიათ, თუ ადამიანი ონლაინ სესხს არ აიღებს, ეკონომიკას ეშველება? ეს არის სრული იდიოტიზმი. ამიტომაც არის, რომ მთავრობის სხდომის დასრულებისთანავე დაიწყო `ოცნებამ~ ამ სულელური განცხადების გამოსწორებაზე ზრუნვა. ახლა ამბობენ, რა აკრძალვა, რეგულირებას ვაპირებთ მხოლოდო.

- რეგულაცია ამ საქმეს ნამდვილად სჭირდება...

- რეგულაციები საჭიროა, მაგალითად, ადამიანს სხვისი პირადობის მოწმობით არ უნდა შეეძლოს სესხის აღება. არის სხვადასხვა საშუალებები, სადაც ადამიანის სახელსა და გვარს თუ ჩაწერ, მის პირად ნომერსაც ამოგიგდებს. ასეთ რეგულაციას ყველანაირად ვეთანხმები, ონლაინ სესხების აკრძალვას კი კატეგორიულად ვეწინააღმდეგები. სულ იმაზე მიდის ჩივილი, ინვესტორები არ შემოდიანო, პრემიერის ბოლო განცხადებების შემდეგ აქ ვინც არის, ისიც გაიქცევა. ეს ყველაფერი იმით დამთავრდება, რომ ქვეყანა თავზე დაგვექცევა, ეკონომიკა ისედაც დაქცეულია. დაიმახსოვრეთ, საქართველოში სოციალური აფეთქება გარდაუვალია.

- რაში აწყობს ხელისუფლებას სოციალური აფეთქება?

- არ აწყობს, მაგრამ ქვეყნის მართვის აზრზე არ არიან, იმის მაგივრად, რომ ბიზნესის განვითარებას შეუწყონ ხელი, რაც არის, იმასაც წიხლს აჭერენ. იმდენად არასერიოზულები არიან, ამბობენ, ეკონომიკა ფეხზე რომ ვერ დგას, სათამაშო ბიზნესის დაბალი გადასახადის ბრალიაო. ჩვენ ისეთ ქვეყანაში გვიწევს ცხოვრება, რომლის პრემიერს ისიც კი არა აქვს გააზრებული, თუ რამხელა წონა აქვს მის სიტყვას. მას არც იმაზე უფიქრია, რამხელა დარტყმა მიაყენა ამ განცხადებით ბიზნესს. ისიც მინდა გავიხსენო, რომ არჩევნებამდე დოლარი 2.30 ღირდა, არჩევნების შემდეგ გახდა 2.54. ეს არის ამათი სწრაფი განვითარების გეგმა?! დამიჯერეთ, ხელისუფლება ახლა არის შოკში და სრულიად გაუაზრებელ განცხადებებს აკეთებს. ეს ყველაფერი კი ნათლად მიუთითებს იმაზე, რომ არანაირი გათვლები და ეკონომიკური გეგმა არა აქვთ. პრემიერმა პირდაპირ ეთერში გვითხრა, ქართულ ეკონომიკას არაფერი ეშველება. ლარის დასტაბილურების გეგმა რომ იყოს, 65 მილიონს სესხების რეფინანსირებაში არ ჩადებდნენ. თავისი განცხადებით მან ლარის ინფლაციას შეუწყო ხელი.

ონლაინ სესხები არის ბიზნესი და ასე ხელაღებით არ შეიძლება იმის თქმა, რომ ის უნდა აიკრძალოს. ბოლო პერიოდში რამდენიმე ბიზნესმენთან მქონდა საუბარი. ამბობენ, რომ ერთი სული აქვთ, საქართველოდან სადმე წავიდნენ, რადგანაც არ იციან, ხვალ რას მოითხოვს მათგან ხელისუფლება. ასე შეიძლება ხვალ პრემიერ-მინისტრს ბუსუსებიანი პრეზერვატივები არ მოეწონოს და მისი აკრძალვა მოითხოვოს. ეს მოთხოვნა ისედაც გაჟღერებულია.

- ამას არ აკრძალავენ, 30 ნოემბერს პარლამენტმა უკან გაიწვია ეს კანონპროექტი...

- ეგ კი გაიწვიეს, მაგრამ, შესაძლოა, ცოტა ხანში 36 ზომა ფეხსაცმელი აკრძალონ. ამათგან ყველაფერია მოსალოდნელი. მეტსაც გეტყვით, ჩურჩხელების ზომაც კი განსაზღვრეს. ჩვენი ორგანიზაციის წევრმა თეონა ჭალიძემ ძალიან საინტერესო ინფორმაცია მოიპოვა. თბილისში არსებულმა 10-მა გამგეობამ საახალწლოდ გამოაცხადა ტენდერი, უმწეო მოქალაქეთათვის ნობათის შეძენასთან დაკავშირებით. დიდუბის გამგეობამ ჩურჩხელის შესყიდვასთან დაკავშირებით სასაცილო პირობა წამოაყენა. ისინი ითხოვენ, რომ ჩურჩხელა იყოს მინიმუმ 30 სანტიმეტრის სიგრძის. საინტერესოა, რატომ აქცევს უწყება ამხელა მნიშვნელობას ჩურჩხელის სიგრძეს.

„ახალი თაობა“, 01 დეკემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ოთარ ანგურიძესთან: „კარგია, თუ ბანკებს შეეზღუდებათ სესხის გაცემა დოლარში“ // „მთავრობის ეკონომიკური ინიციატივები საკმარისი არ არის“

ეკონომიკის ექსპერტი ოთარ ანგურიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ქვეყანაში შექმნილ ეკონომიკურ მდგომარეობაზე და მთავრობის ეკონომიკურ ინიციატივებზე, ლარიზაციის გეგმასა და ონლაინ სესხების აკრძალვაზე საუბრობს.

- ბატონო ოთარ, ქვეყანაში შექმნილ ეკონომიკურ მდგომარეობასთან დაკავშირებით მთავრობის პოლიტიკას როგორ აფასებთ? ლარიზაციით რამდენად არის შესაძლებელი ლარის გამყარება?

- მე ვფიქრობ, რომ ეს არ იქნება საკმარისი ინიციატივა. თუმცა ეს არის საჭირო ინიციატივა და ამას აუცილებლად უნდა მოჰყვეს გეგმა, რომლის შემდეგაც ჩვენ სრულყოფილი მსჯელობის შესაძლებლობა მოგვეცემა.

- ფაქტია, რომ ქვეყანაში დოლარის გამოყენება ძალიან მაღალია, რა კონკრეტული ნაბიჯები უნდა გადაიდგას, რომ ეს შემცირდეს?

- ჩვენ ვიცით, რომ დღესაც მსხვილი გარიგებები სწორედ დოლარში ხდება. ეს ძალიან დიდი პრობლემაა ჩვენი ეკონომიკისთვის. უძრავი ქონება თუ სხვა მოძრავი ქონება, ძვირადღირებული გარიგება დოლარში ხდება და ამ მიმართულებით არაფერი გაჟღერებულა მთავრობის სხდომაზე. რაც შეეხება იმას, რომ ბანკებს შეეზღუდებათ სესხის გაცემა დოლარში და გარკვეული ზედა ჭერი იქნება დაწესებული, ეს უკვე კარგია. ვფიქრობ, ეს ზედა ჭერი უფრო უნდა გაიზარდოს და მსხვილ გარიგებებსაც უნდა შეეხოს. ასევე აუცილებელია, ეროვნულ ბანკს მიეცეს მეტი შესაძლებლობა, რომ განახორციელოს მონიტორინგი როგორც საფინანსო სისტემაზე, ასევე მთლიანად პროცესებზე, რადგან რეალურად მთლიანად ის არის მაკონტროლებელი.

- ონლაინ სესხების აკრძალვასთან დაკავშირებით თქვენი პოზიცია როგორია?

- ეს ძალიან კარგი იდეაა, მაგრამ მხოლოდ ონლაინ სესხები არ არის პრობლემა. სერიოზული პრობლემა არის ასევე ლომბარდები და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები. მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებზე ძალიან დაბალი რეგულირებაა, შეიძლება ითქვას, რომ არც კი ხორციელდება მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებზე რეგულირება. ამიტომ ვამბობ, რომ საჭიროა მეტი რეგულაცია და ეს შესაძლებლობა უნდა მიეცეს ეროვნულ ბანკს.

- სკეპტიკოსი ეკონომისტები ამბობენ, რომ ონლაინ სესხების აკრძალვას არავითარი საერთო არ აქვს ეკონომიკის ზრდასთან და თუ ავკრძალავთ ერთს, მას სხვა სეგმენტი ჩაანაცვლებს და ბაზრის ათვისება მაინც მოხდება. რამდენად რეალურია ეს არგუმენტი?

- ეს სრულიად არაარგუმენტირებული განცხადებაა. ონლაინ სესხების მომხმარებლები არიან ადამიანები, რომელთაც არ აქვთ ძირითადი შემოსავალი და პრობლემები აქვთ სხვა საფინანსო ინსტიტუტებთან, როგორებიც არის ბანკები და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები. ესენი არიან ადამიანები, რომელთაც არ გააჩნიათ ქონების უზრუნველყოფის შესაძლებლობა. სწორედ ასეთ ადამიანებზე გასცემენ ეს ორგანიზაციები სესხებს, მაგრამ კითხვა ჩნდება – რა მოტივი აქვთ, რომ გასცემენ? მოტივი არის ერთადერთი – მაღალი საპროცენტო განაკვეთი. ონლაინ სესხების საპროცენტო ტარიფები დაახლოებით მერყეობს 500-დან 800 პროცენტამდე წლიურად. წარმოგიდგენიათ, ეს რამხელა მაჩვენებელია?! ასეთი ფაქტორები ქვეყანაში ეკონომიკის განვითარებას აფერხებს.  ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოა ლატვია და მას ოთხი ონლაინსესხის კომპანიისთვის საქმიანობა აკრძალული აქვს მის ტერიტორიაზე. ასევე, ამერიკის შეერთებული შტატების ძალიან ბევრ შტატში ონლაინ სესხები აკრძალულია. მიმდინარე წლის დასაწყისში „გუგლმა“ მისი სისტემიდან საერთოდ ამოიღო ონლაინ სესხების რეკლამა. ამდენად, მსოფლიო მიმართულებით ონლაინ სესხების აკრძალვის ტენდენცია მზარდია.

- ბანკების ასოციაციის ხელმძღვანელი აცხადებს, რომ ეკონომიკური ზრდა რომ მოხდეს ქვეყანაში, ფულის მასა კი არ უნდა შევკუმშოთ, პირიქით, უნდა გავზარდოთო...

- დიახ, უნდა გავზარდოთ ფულის მასა, მაგრამ უნდა გავზარდოთ ლარის მასა და არა – დოლარის მასა. თუ ჩვენ ხელს შევუწყობთ ლარის მასის გაზრდას, ეს გაცილებით კარგი იქნება ჩვენი ეკონომიკისთვის, განსაკუთრებით ლარისთვის და იმ მოსახლეობისთვის, რომელთაც სესხები აქვთ დოლარში. მე მივესალმები კონვერტაციას, თუმცა, ჯერ ბოლომდე არ არის დოკუმენტი ჩამოყალიბებული და დაველოდოთ, როგორ განვითარდება მოვლენები.

- ბატონო ოთარ, ხომ არ ფიქრობთ, რომ ხელისუფლების ეს ნაბიჯები სოციალური აქცია უფროა, ვიდრე სწრაფი ეკონომიკის შექმნისკენ და განვითარებისკენ გადადგმული ნაბიჯები?

- მე ვიტყოდი, რომ ორივეა. ერთი მხრივ, ძალიან მძიმე სოციალური ფონია ქვეყანაში შექმნილი და ამ თვალსაზრისით ნამდვილად არის საჭირო მოქმედება, რადგან ასეთ მძიმე სოციალურ ფონზე რთულია ეკონომიკური დოვლათის შექმნა. მეორე, ხელისუფლებამ უნდა იზრუნოს ლარიზაციის გაზრდაზე, რადგან ეს მისი პირდაპირი მოვალეობაა. მეტიც, დაგვიანებულიც კი არის და უფრო მკაცრი ნაბიჯების გადადგმაც კი შეიძლება ამ მიმართულებით.

- მაგალითად, დაკანონდეს, რომ უძრავი ქონების ყიდვა-გაყიდვა არ მოხდეს უცხოურ ვალუტაში, ხშირ შემთხვევაში დოლარში?

- შესაძლებელია, რომ ასეც მოხდეს. თუ გვინდა, რომ ქვეყანაში ჯანსაღი ეროვნული ვალუტა გვქონდეს, რატომაც არა. მეტი ნაბიჯი უნდა გადავდგათ, რომ ეროვნულ ვალუტას ჰქონდეს მეტი სიმყარე და წონასწორობა. წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს ყოველთვის ხელს შეუშლის ლარის სიმყარეს და ყოველთვის შექმნის გარკვეულ პრობლემებს. რაც უფრო გამყარდება დოლარი, რასაც აპირებს ახლა ამერიკის სარეზერვო ბანკი, ჩვენ მუდმივად უფრო და უფრო შეგვექმნება პრობლემა.

„ახალი თაობა“, 01 დეკემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ თენგიზ დიხამინჯიასთან: „კონფედერაცია სოხუმთან და ცხინვალთან ჩვენთვის მიუღებელია“

„დღეს რუსეთის ერთ-ერთი მთავარი ამოცანაა, მოეხსნას ევროპისა და ემრიკის სანქციები. შემედგ სირიისა და უკრაინის ფაქტორებიდან გამომდინარე, კავკასიის რეგიონზეც მოიპოვებს გავლენას. მისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელია, მშვიდობისმყოფელის ფუნქცია დაიბრუნოს. ამიტომ ამ თვალსაზრისით ყველაფერს აკეთებს აღნიშნული მიმართულებით, – აცხადებს ექსპერტი თენგიზ დიხამინჯია გაზეთ “ახალი თაობისთვის” მიცემულ ინტერვიუში.

გთავაზობთ ამონარიდებს:

“საქართველოსთან ურთიერთობის დათბობის თვალსაზრისით, ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობის ცნობითა და შემდგომში პარტნიორული ურთიერთობებით კი არა, მშვიდობისმყოფლად თავის მოჩვენებით უნდა მოეხსნათ სანქციები. უნდათ, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ ოკუპანტის სტატუსი უკან წაიღოს. როცა ეს გაკეთდება, მიმართავს ევროპას. ზუსტად ამ ჭრილში ჯდება კონფედერაციის შემოთავაზება და სტატუსი. რუსეთს სანქციები უკრაინის გამო დაუწესეს, მაგრამ თუ საქართველოსთან ურთიერთობის მოჩვენებითი დათბობით რეგიონული პრობლემა ამოვარდება, ამ თვალსაზრისით დაბრკოლება არ ექნება ვაჭრობისას, ამერიკასა და ევროპასთან მოლაპარაკებებს ხელს შეუწყობს. როგორც კი კონფედერაციის სტატუსს შემოიტანს, რუსეთი მომენტალურად თავის სასარგებლოდ გამოიყენებს. როგორც კი ამ რეგიონში მართვის ბერკეტებს ჩაიგდებს ხელში, იურიდიულად და სამართლებრივად შენ ამას ხელს შეუწყობ, კონფედერაციულ მომენტს შემდგომ გარდასახავს თავის სასარგებლოდ – ცხინვალის რეგიონსა და აფხაზეთს მიანიჭებს იმ სტატუსს, რომელიც მას სჭირდება – ან შეიერთებს ან დამოუკიდებლად აღიარებს, შემდეგ რუსეთი თავის სასარგებლოდ ითამაშებს, რადგან სანქციები და ზეწოლა არ ექნება. თანაც თუ საქართველო ნებაყოფლობით დათანხმდება კონფედერაციას, ეს იმას ნიშნავს, რომ აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი კონფედერაციის სუბიექტი გახდებიან, რომლებსაც, საერთაშორისო სამართლის თანახმად, თვითგამორკვევის უფლება ექნებათ. ისტორიული, კანონზომიერი და მთელი რიგირ ფაქტორები უკვე მეორე პლანზე გადადის. ამიტომ ამ საკითხზე რუსეთთან არც უნდა დავილაპარაკოთ. გარდა ამ პრობლემისა, კონფედერაციული მოდელის სემოტანა ნიშნავს ადმინისტრაციული ერთეულების, ასე ვთქვათ, სხვა სუბიექტების საკითხის გადახედვას. აქ უკვე არ მინდა ბრჭყალები გავხსნა, მთელი რიგი ახალი სიძნელეები წარმოიშობა ვითარების მიხედვით. ეს არის სახალხო რეფერნდუმისა და კონსტიტუციური კონგრესის თუ ფართო კონსტიტუციური განხილვის თემა და არა – მმართველი ძალის გადასაწყვეტი რიგითი საკითხი. კონფედერაციული მოდელი არის უდიდესი საფრთხე ქვეყნისთვის. ყველაზე შემაშფოთებელი კიდევ ის არის, რომ ყველა განცხადებაში, სალეტევიზიო გადაცემებში, როდესაც კონგრესმენები მონაწილეობენ (ამას რუსული არხები აჩვენებენ) და პარლამენტის ყოფილი თუ ახლანდელი წვერები ერთვებიან, თითქმის ყველა ცხინვალის რეგიონის ტერიტორიას სამაჩაბლოდ კი არ იხსენიებს, არამედ “სამხრეთ ოსეთად”. ეს არის წინა ხელისუფლების ბრალი“.

(…)

„მომდევნო ხელისუფლება იმისთვისაა, რომ წინა ხელისუფლების დანაშაულებრივი გადაწყვეტილებები გააუქმოს და არა მოირგოს და მიაფუჩეჩოს. დღევანდელმა ხელისუფლებამ უნდა გააუქმოს სააკაშვილის მიერ შექმნილი “სამხრეთ ოსეთის” დროებითი ადმინისტრაცია. მთელი რიგი კონსტიტუციური დარღვევები, რომლებიც დაუშვა ჟვანია-სააკაშვილი-ბურჯანაძის ხელისუფლებამ, უნდა გასწორდეს. აღნიშნული დარღვევები დღევანდელმა ხელისუფლებამ მემკვიდრეობით მიიღო, მაგრამ სააკაშვილის სამართლებრივი სისტემის დემონტაჟი ვერ მოახდინა, რაზეც ის პასუხისმგებელია“.

(…)

კორესპონდენტის კითხვაზე – „მგონი, სააკაშვილ-ბურჯანაძის პერიოდში მიღებული დადგენილებით (რომლითაც შეიქმნა სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაცია) ახდენენ ახლა ოსები და რუსები ე.წ. საზღვრების დადგენას. პარლამენტში “ოკუპაციის შესახებ კანონში” ცვლილების საკითხი დადგა. ამასთან დაკავშირებით რა აზრის ხართ?“, – თენგიზ დიხამინჯია პასუხობს:

„დიახ, ამ დადგენილებით რუსებსა და ოსებს კოზირი მისცეს ხელში. ეს არის თავსმოხვეული სამართლებრივი სისტმეა და უნდა გაუქმდეს. მე ვიცი იმ მღვდელმთავრების პრობლემა, რომლებიც ოკუპირებულ ტერიტორიაზემ ცხინვალის რეგიონში იმყოფებიან. მათ აქეთ გადმოსვლის შემთხვევაში უკან დაბრუნების პრობლემა აქვთ. ეს საკითხი უნდა მოწესრიგდეს“.

————————

„ვერსია“, 30 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: პარლამენტის წევრი „კოდორის საქმის“ გამოძიებასა და „ოკუპაციის კანონის“ გაუქმებას ითხოვს // რა კითხვები აქვს ნაციონალებთან და უჩივლებს თუ არა სასამართლოში ირაკლი ოქრუაშვილს

თათია გოჩაძე

პარლამენტის წევრმა ემზარ კვიციანმა 28 ნოემბერს ბრიფინგი გამართა, სადაც ნაციონალური მოძრაობის რუსეთთან ფარულ შეთანხმებასა და კავშირებზე ისაუბრა. კვიციანი მიიჩნევს, რომ კოდორის ხეობის დაკარგვა ნაციონალების, რუსეთისა და აშშ-ს საერთო ინტერესებში შედიოდა. დეპუტატი კონკრეტულ გვარებს ასახელებს და ითხოვს, 2006 წლის მოვლენების, კონკრეტულად კი, კოდორის ხეობის დაკარგვის შემსწავლელი საპარლამენტო საგამოძიებო კომისიის შექმნას. ემზარ კვიციანი უარყოფს ფაქტს, თითქოს 2006 წელს მან რუსეთს შეაფარა თავი და აცხადებს, რომ ნაციონალების გეგმით, ჩრდილოელი მეზობლის ტერიტორიაზე, ის შეიტყუეს. კოდორის ხეობის ყოფილი გუბერნატორი დღევანდელ ხელისუფლებაში ჩანერგილ მომრავლებულ ნაციონალებზეც საუბრობს და ფიქრობს, რომ სწორედ მათ შეუშალეს ხელი თავდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარის თანამდებობაზე მის დანიშვნას. კვიციანი ასევე აცხადებს, რომ იგი სწორედ ამ ადამიანებისთვისაა საშიში, რადგან ბევრი რამ იცის და აპირებს, დეპუტატობის პერიოდში, ამ გასაიდუმლოებულ საკითხებს ფარდა ახადოს.

ახალი მოწვევის პარლამენტში, თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარის დანიშვნის საკითხი სადავო გახდა. ემზარ კვიციანმა განაცხადა, რომ ელის კენჭისყრის პროცესსა და უმრავლესობის გადაწყვეტილებას. მისი განცხადებითვე, პატრიოტთა ალიანსის წინააღმდეგ ილაშქრებს ნაციონალური მოძრაობა და ბევრ სტრუქტურაში, მათ შორის ძალოვან უწყებებში ჩანერგილია ენმ-ს არაერთი წარმომადგენელი. ამ ფონზე, არაა გამორიცხული, სწორედ ისინი უშლიდნენ ხელს თავდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარის თანამდებობაზე კვიციანის არჩევას. დეპუტატი ასევე უარყოფს პატრიოტთა ალიანსის რაიმე ტიპის შეთანხმებას ხელისუფლებასა და ენმ-სთან ამ პოზიციის დაკავების შესახებ. ასევე, საეჭვოდ მიიჩნევს ფაქტს, რომ დროში გაიწელა რეგიონული მართვის კომიტეტის თავმჯდომარის პოზიციაზე მისი კანდიდატურის განხილვაც.

ემზარ კვიციანმა პარლამენტში ახალი ინიციატივის შესახებაც ისაუბრა, რომელიც „ნდობის ჯგუფის“ შექმნას გულისხმობს: „ალბათ ვიღაცისთვის სარისკოა ჩემი ამ ჯგუფში გაწევრიანება, თუმცა არ მგონია, ჩემთვის რაიმეს ნდობა სარისკოა. არ მქონია ინტერესი ამ „ნდობის ჯგუფში“ გავწევრიანებულიყავი, არც კი მიფიქრია იქ მოხვედრაზე. ამ ჯგუფს პირველ რიგში ევალება საიდუმლო შესყიდვების შესახებ საქმეების განხილვა. ადრეც ვთქვი, რომ კოდორის ხეობაში, 2006-2008 წლებში, 1 200 000 000 დოლარი გაათეთრეს, არადა ხეობის შესანარჩუნებლად წელიწადში დაახლოებით 400 000 ლარი გვჭირდებოდა. დღევანდელი ხელისუფლება ალბათ მეტ ყურადღებას მიაქცევდა კოდორის ხეობას და შეიძლება, არც დაგვეკარგა ეს ტერიტორია. დღემდე ძალიან ბევრ საკითხს ამ შესყიდვებთან და კოდორის ხეობაში ჩამოწერილ თანხებთან დაკავშირებით ადევს გრიფი – „საიდუმლო“. შესაძლებელია, ამ მილიარდ, 200 მილიონის გარდა, სხვა თანხაც გათეთრდა. ეს გამოსაკვლევია და სწორედ ამიტომ მე, კოდორის ხეობის ყოფილი გუბერნატორი, ვიღაცისთვის საშიში ვარ – „ნდობის ჯგუფში“ ყოფნის შემთხვევაში, მექნება შესაძლებლობა, მოვითხოვო, ამ საქმეებს გრიფი მოეხსნას და მოსალოდნელია, ბევრ საიდუმლოს ფარდა ავხადო“.

ემზარ კვიციანი 2006 წლის იმ მოვლენებსაც იხსენებს, როდესაც მაშინდელმა ხელისუფლებამ კოდორის ხეობაში ჯარი შეიყვანა, ნაციონალები კი მას, დღემდე სდებენ ბრალს რუსეთში გაქცევასა და ქვეყნის ღალატში. კვიციანის განმარტებით, კოდორის ხეობის დაკარგვა, ნაციონალური მოძრაობის, ამერიკისა და რუსეთის შეთანხმების, საერთო გეგმის ნაწილი იყო. დეპუტატი იხსენებს ერთ-ერთ მაღალჩინოსანთან შეხვედრასაც, რომელმაც უთხრა, რომ არსებობდა ხელშეკრულება რუსეთსა და ამერიკას შორის კოდორის ჩაბარების შესახებ. კვიციანის თქმითვე, ხეობა ახლა ჩვენი რომ ყოფილიყო, გალში მოვლენები ისე არ განვითარდებოდა, როგორც განვითარდა, ვერც აფხაზეთ-რუსეთის ხელშეკრულებას მოეწერებოდა ხელი და ვერც რუსები აღიარებდნენ აფხაზეთის დამოუკიდებლობას.

„დარწმუნებული ვარ, რუსეთს არ აწყობს აფხაზეთის აღიარება. მათ ინტერესებში აფხაზეთისა და სამაჩაბლოს მიერთებაა და სააკაშვილმა ყველაფერი გააკეთა, რომ საქართველო ჩიხში შეეყვანა. დღეს საქართველოს შეიძლება აწყობს კიდეც, აფხაზეთი გახდეს დამოუკიდებელი ქვეყანა, რათა შემდეგში, დაბრუნების შესახებ მოლაპარაკებები რეალური გახდეს. როგორც სოჭი შეიერთა რუსეთმა და ახლა გამორიცხულია მისი დაბრუნება, ასევე იქნება აფხაზეთი, თუ ამას რუსეთი მოახერხებს“, – აცხადებს ემზარ კვიციანი და იმასაც აღნიშნავს, რომ არც დღევანდელი ხელისუფლება ჩქარობს ამ საკითხების გამოძიებას და არც საერთაშორისო ორგანიზაციები არიან დაინტერესებულნი, რადგან მათი პოზიციები თანხვედრაშია.

„2006 წლის პროცესების გამოძიება აუცილებლად უნდა ჩატარდეს და გამოჩნდება რუსეთში როგორ შემიტყუეს და შემდეგ საუბრობდნენ, როგორ მოვხვდი რუსეთში ჩვენი მტრების გავლით. ჩვენი მტრები აფხაზები კი არა, თავად ვართ. აფხაზები შემობრუნდნენ ჩვენსკენ, ისინი აქაც კი ჩამოვიყვანე, შევახვედრე სახელმწიფო მინისტრს, ჰქონდათ კარგი შეთავაზებები ერთად ყოფნის შესახებ და ერთ თვეში, მათგან ერთ-ერთი აფხაზი, საკუთარ სახლთან ჩაცხრილეს; ამიტომ ჯერ ტერიტორიები კი არა, აფხაზები უნდა დავიბრუნოთ“, - აცხადებს ემზარ კვიციანი, რომელიც კოდორის ხეობაში დაღუპულ მებრძოლთა ოჯახების შესახებაც საუბრობს. მისი თქმით, ამ ადამიანებს არ აქვთ ომის ვეტერანის სტატუსი და მათი ოჯახები სახელმწიფოსგან კომპენსაციასაც არ იღებენ. ამ საკითხთან ერთად ის ოკუპაციის შესახებ კანონის გაუქმებასაც ითხოვს და ამბობს, რომ რუსეთიდან ბევრი ამბავი აქვს ჩამოტანილი ნაცმოძრაობის წევრებისთვის, კერძოდ გიგა ბოკერიასა და ოთარ კახიძისთვის:

„ეს კანონი იმიტომ მიიღეს, რომ რუსეთში მოღვაწე ბევრი ქართველი ბიზნესმენი შეიძლება შევიდეს აფხაზეთში, იყიდოს სახლები, მიწები და გააქართულოს იქაურობა. ამის შესაჩერებლად რუსებმა „მტერ“ სააკაშვილს შეუკვეთეს ოკუპაციის შესახებ კანონის მიღება. ეს კანონი გასაუქმებელია, რადგან მხოლოდ ქართველებს ეწინააღმდეგება. ვინც აფხაზეთშია ნამყოფი, ამ კანონის შიშით საქართველოში ვეღარ შემოდის, რაც უსამართლობაა. ჩვენ და აფხაზებმა დავუშვით დიდი შეცდომა, ვხოცეთ ერთმანეთი და საკმარისია, ახლა უნდა შევრიგდეთ!“.

ემზარ კვიციანი „რუსთავი-2“-ის საქმესაც შეეხო:

„ეს ტელევიზია ყოველთვის პოლიტიკური მოტივით მოქმედებდა, სწორედ ქიბარ ხალვაშის სახლში მოხდა მიხეილ სააკაშვილის, ვანო მერაბიშვილის, უდესიანის, მარგიანისა და სუხიტაშვილის შეხვედრა, სადაც გადაწყდა კოდორის ხეობის აოხრება. ამ ყველაფერს ხელი შეუწყო „რუსთავი 2“-მა. მან ჩემს განცხადებას წლის ყველაზე ბრიყვული განცხადება უწოდა, როცა ვითხოვდი 1994 წლის შეთანხმების გაუქმებას მოსკოვთან. ეს ჩვენი ქვეყნის ჯგუფური ღალატი იყო. „რუსთავი 2“-დან პროკურორი თუ წავა, ამით ხელი არ შეეშლება ამ კომპანიას, ის გიორგი სანაიას დროს ძალიან კარგად მუშაობდა და ასე უნდა გააგრძელოს. სწორედ ისეთი სამართლიანი არხი გვინდა ჩვენ“.

ემზარ კვიციანი ბოკერიას ბრალდებასაც პასუხობს, „პატრიოტთა ალიანსის“ პრორუსების შესახებ. კვიციანი აცხადებს, რომ ეს სიცრუეა, ისინი მხოლოდ საქართველოს ინტერესებს იცავენ. ის პრემიერის გამოსვლასაც არაკორექტულს უწოდებს იმ კონტექსტში, როცა მან დაუდასტურა ბოკერიას პატრიოტთა ალიანსის პრორუსულობის შესახებ: „მან ამ გამოსვლით ღალატში დაგვდო ბრალი და სწორედ ამიტომ დავტოვეთ პარლამენტის სხდომა დემონსტრაციულად“.

კოდორის ხეობის ყოფილი გუბერნატორი ნაციონალებს ჩეჩნების, კერძოდ კი გელაევის შემოყვანაშიც ადანაშაულებს, რაც იმ გეგმის ნაწილი იყო, რომ რუსებს ხეობაში შემოსვლის ლეგიტიმაცია ჰქონოდათ. თუმცა კვიციანი და გელაევი დამეგობრდნენ და ნაციონალებმა გეგმა ვერ შეასრულეს. როგორც მოგახსენეთ, ამ და სხვა საქმეთა გამოძიების მიზნით, ემზარ კვიციანი დროებითი საპარლამენტო საგამოძიებო კომისიის შექმნას ითხოვს. კვიციანმა „ვერსიის“ კითხვებსაც უპასუხა:

- ბატონო ემზარ, თქვენი და, ნორა კვიციანი, „ვერსიასთან“ ინტერვიუში აცხადებდა, რომ აპირებდით ირაკლი ოქრუაშვილის პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენებას „მონადირის“ გაუქმების გამო. ოქრუაშვილის წინააღმდეგ სარჩელის შეტანა გადაიფიქრეთ?

- მხოლოდ ოქრუაშვილზე არ არის საუბარი. ეს იყო ჯგუფური ღალატი. ირაკლი ოქრუაშვილი, გივი თარგამაძე, გიგა ბოკერია ჩვენზე აცხადებდნენ, რომ არანაირი დამცველები და მებრძოლები არ ვიყავით და კუბდარის ჭამის მეტი არაფერი ვიცოდით. იმიტომ გვაღიზიანებდნენ, რომ მათ წინააღმდეგ წავსულიყავით. გივი თარგამაძემ მაშინ ჩვენ დაღუპულებს, მკვდარი თხუნელები უწოდა, მე კი, მათ, მაშინვე ვუწოდე მოღალატეები. ამის შემდეგ გიორგი უდესიანის მეშვეობით შემომთავაზეს ნაციონალურ მოძრაობაში შესვლა, რის სანაცვლოდაც ხელშეუხებლობას მპირდებოდნენ. კატეგორიული უარი განვაცხადე, რადგან 2 კვირით ადრე გლდანის ეკლესია დაარბიეს. ნაციონალები რომ მაბრალებენ, საქართველოს ჯარსა და პოლიციას ესროლა კვიციანმაო, ვეკითხები მათ – რატომ მოუძღვოდა წინ საქართველოს ჯარს და პოლიციას კოდორის ხეობისკენ ის ირაკლი ფირცხალავა, რომელიც ახლა ხალხის ჩახოცვის გამო იხდის სასჯელს, ასევე ლევან გვაზავა და მათ წინ ჩეჩენი ტერორისტების სამი მანქანა? რატომ გამოატარა რუსეთის ჯარებმა მაშინდელი ხელისუფლების უკანონოდ გადაადგილებული ჯარი? ამ ყველაფერს ფარდა უნდა აეხადოს და სწორედ ამ მიზნით ვითხოვ პარლამენტში დროებითი საგამოძიებო კომისიის შექმნას.

- უფლებადამცველი ნანა კაკაბაძე ითხოვს, სახელმწიფომ პოლიტპატიმრებს, ადვოკატის მომსახურება დაუფინანსოს. ეთანხმებით მის პოზიციას?

- დიახ, ვეთანხმები ნანა კაკაბაძეს.

- და ამ საკითხის ინიცირებას მოახდენთ პარლამენტში?

- რა თქმა უნდა, თუ იქნება საჭირო, ამ საკითხში ჩავერევით და მხარს დავუჭერთ.

- თქვენი და თქვენი დის უკანონო პატიმრობის გამო თუ აპირებთ, უჩივლოთ იმ ადამიანებს, ვინც უსამართლოდ გაგიშვათ ციხეში?

- რა თქმა უნდა, ჩვენ ბოლომდე ვიბრძოლებთ სამართლიანობის აღდგენისთვის.

- ამბობთ, რომ ნაციონალები რუსეთთან არიან შეკრულები. ამის შესახებ მაშინ თუ იცოდით, როცა კოდორის ხეობაში გუბერნატორად დაინიშნეთ?

- არა, მაშინ ვერ ვხვდებოდი, სანამ ფაქტების წინაშე არ დავდექით.

„ვერსია“, 30 ნოემბერი, 2016 წელი

უკრაინიდან ქართველების მასობრივი დეპორტაცია იგეგმება?

მიშას „კრიტიკული დღეები“ - რა მტკიცებულებები აქვს ჰააგის ტრიბუნალს იარაღის უკანონო ბიზნესში მიხეილ სააკაშვილის მონაწილეობაზე

ნინო დოლიძე

ისტორია მეორდება – ის ისევ ბარიკადებზე დგას და როგორც ახალგაზრდობაში, ახლაც კორუფციას ებრძვის. სწორედ ამიტომ ზოგი მიიჩნევს, რომ მეორე სუნთქვა გაეხსნა. ისინი კი, ვინც საქმეში უკეთ ერკვევა, ირწმუნებიან, რომ საქართველოს ყოფილ პრეზიდენტსა და ოდესის ყოფილ გუბერნატორს კრიტიკული დღეები უდგას.

„დიახ, მიშამ ძალიან კარგად იცის, რომ ერთ მდინარეში ორჯერ არ შედიან, მაგრამ ცდილობს, ეს ჭეშმარიტება დაარღვიოს და დინების საწინააღმდეგოდ გაცუროს, რადგან თუ ასე არ მოიქცევა, შეიძლება, მარტო პოლიტიკური კარიერა კი არა, ცხოვრებაც დრამატულად დაასრულოს“, – ასეთ დასკვნას აკეთებს „ვერსიასთან“ ოპერატიულ კავშირზე მყოფი პიროვნება, რომელიც საკუთარ თავს არც ნაცს ეძახის და არც „ქოცს“. „მე სიმართლეს ვამბობ და სულ არ მაინტერესებს, ვის ეწყინება და ვის გაუხარდება“, – აღნიშნავს კონფიდენტი.

და მაინც, რა ხდება მიხეილ სააკაშვილს თავს? – ამ კითხვაზე პასუხი მრავალწახნაგოვანია. „ვერსია“, ცხადია, ნოსტრადამუსობას არ იჩემებს, მაგრამ შეეცდება, პირადი კავშირებით მოპოვებულ ინფორმაციებს თავი მოუყაროს და ის ვითარება აღწეროს, რაშიც ყოფილი პრეზიდენტი იმყოფება ან სულაც უახლოეს მომავალში აღმოჩნდება.
დავიწყოთ იმით, რომ სააკაშვილი, რომელიც დასავლეთმა თავის დროზე პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში „ხავერდოვანი რევოლუციების“ პატრიარქად აღიარა, ამჯერად უკრაინის კორუფციისა და სხვა მანკიერებებისგან გასათვისუფლებად იბრძვის, თუმცა კულუარებში მუსირებს ვერსია, რომ ეს ბრძოლა, უბრალოდ, შირმაა და მიშა ცდილობს, თავი მოსალოდნელი სამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან დაიცვას.

ისე, სენატორ მაკკეინის შვილობილზე სამშობლოში, ანუ საქართველოში ე.წ. შიდა ძებნა დიდი ხანია, გამოცხადებულია. ანალოგიური გადაწყვეტილება მალე შესაძლოა, უკრაინაშიც მიიღონ. ყოველ შემთხვევაში, ქალაქ დნეპრის მერმა, ბორის ფილატოვმა სოციალურ ქსელში დაწერა, რომ უკრაინიდან მიშას ექსტრადირება უნდა მოხდეს. თუკი მოვლენები მართლაც ამ სცენარით განვითარდა, მაშინ გამოვა, რომ ექსპრეზიდენტი ერთგვარ სამართლებრივ ჩიხში აღმოჩნდება, რადგან ის საქართველოს მოქალაქე არაა და, მისი საქმიანობით უკრაინელი სამართალმდაცავებიც რომ დაინტერესდნენ, იძულებული გახდება, უკრაინაც დატოვოს. ასეთ დროს თავს, ალბათ, აშშ-ს შეაფარებს, მაგრამ „ვერსიას“ ეუბნებიან, რომ სააკაშვილს არც ოფიციალური ვაშინგტონი შეიფარებს.

„მართალია, როგორც კი პრეზიდენტი გახდა, მიშამ სოციალურ ქსელში ტრამპთან ერთად გადაღებული სურათი გამოაქვეყნა, მაგრამ ეს სურათი, უბრალოდ, ტკბილი მოგონებაა და მეტი არაფერი“, – ეუბნება „ვერსიას“ კონფიდენტი, რომელიც არცთუ შემთხვევით, ჰააგის ტრიბუნალს ახსენებს და მიანიშნებს, რომ საერთაშორისო გამოძიებას ამ საკითხზე ჩვენება, შესაძლოა, თვითონაც მისცეს.

„იარაღით უკანონო ვაჭრობა ისეთი საკითხია, რომელიც ადრე თუ გვიან, გასკდება. ისე, მე თუ მკითხავთ, „ოცნებას“ სააკაშვილის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე ქაშმირის პალტოებისა და რაღაც სისულელეების კი არა, სწორედ ამ უკანონო ვაჭრობის გამო უნდა აღეძრა, მით უმეტეს, საამისოდ საკმარისზე მეტი დოკუმენტური მტკიცებულება არსებობს. ახლა, არ ვამბობ, რომ დოკუმენტაციას, რომელიც წესით, თავდაცვის სამინისტროსა და უშიშროების საბჭოს არქივში უნდა იყოს დალექილი, ხელს უშუალოდ მიშა აწერს, მაგრამ როგორ წარმოგიდგენიათ, უმაღლესი მთავარსარდლის გარეშე ვინმე გაბედავდა, რომ ამ შავ-ბნელ ბიზნესში ჩარეულიყო? დიახ, იარაღის სინდიკატის ავანგრადში სააკაშვილი იდგა. ჩემი ვარაუდით, ამ ბიზნესში ის ბიძამ, თემურ ალასანიამ ჩართო და მტკიცებულებების მოპოვება არც ამ კუთხით გაჭირდება“, – აღნიშნავს „ვერსიის“ კონფიდენტი, რომელიც ირწმუნება, რომ 2008 წლის აგვისტოს ომი, თავიდან ბოლომდე, იარაღის უკანონო ბიზნესის „გათეთრებას“ ემსახურებოდა.

„მაქვს ინფორმაცია, რომ აგვისტოს ომის შემდეგ, უშუალოდ დავით კეზერაშვილის შუამავლობით, იარაღით ვაჭრობაში ,,პაზ ლოჯისტიკი” ჩაერთო, რომლის სათავო ოფისიც ისრაელშია და რომელსაც ფილიალი უკრაინაშიც აქვს. ამ კომპანიამ, რომელიც ამერიკული იარაღის ბროკერია, საქართველოს 70 ათას დოლარად შეფასებულ კონტრაქტში 300 ათასი, 477-ათასიანში კი მილიონი დოლარი გამოართვა. სხვათა შორის, ამის შესახებ აშშ-ს ელჩის მოხსენებაშიცაა ნათქვამი, რომელიც 2009 წლის აგვისტოთია დათარიღებული. აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის დოკუმენტებით კი, ამ კომპანიამ იარაღის ფასები სხვა შემთხვევებშიც გაბერა. კერძოდ, ლაპარაკია ,,მარტინ ელექტრონიკ ფლორიდიდან”, ,,პაზ ლოჯისტიკის” შუამავლობით, საქართველოს მიერ შეძენილ M4331 ტიპის 40 მმ-იან 5 ათას ყუმბარაზე. თავდაცვის მინისტრის მაშინდელმა მოადგილემ, ბერძენიშვილმა, რომელიც 2009 წელს იარაღის შესყიდვაზე იყო პასუხისმგებელი, განაცხადა, რომ ,,პაზ ლოჯისტიკის” მიერ დასახელებულ ფასს მნიშვნელობა არ ჰქონდა, რადგან ამ მასალების ანუ ყუმბარების ყიდვა უმაღლესი პრიორიტეტი იყო…

2009 წლის სექტემბერში, ჩემი ინფორმაციით, საქართველოში ნატო-ს ინსპექტორთა ხელმძღვანელმა განაცხადა, რომ შეშფოთებულია საქართველოს თავდაცვის სამინისტროში გამეფებული კორუფციითა და პროტექციონიზმით, ასევე, ფუნქციებისა და პარამილიტარისტული საკითხების აღრევით. ნატო-ს, ამერიკელების მსგავსად, თავდაცვის მინისტრების ხშირი ცვლილებაც აღელვებდა. ამასთან, აშშ-მ შეშფოთება ბაჩო ახალაიას თავდაცვის მინისტრად დანიშვნის გამოც გამოთქვა იმიტომ, რომ აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის მოხსენებაზე რომ აღარაფერი ვთქვა, „ჰუმან რაით ვოთჩისა“ და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციების დასკვნებიც არსებობდა, რომლებშიც ციხეში გამეფებულ არაადამიანურ მოპყრობასა და წამებაზე იყო ლაპარაკი“, – იხსენებს „ვერსიის“ წყარო და დასძენს, რომ სააკაშვილის დროს თავდაცვის მინისტრების ხშირ ცვლას შეიძლება, ორი მოტივი ჰქონდა: ერთი, ყველას გასვრა და მეორე, სქემის გასაიდუმლოება.

ზოგადად, იარაღით უკანონო ვაჭრობა დიდი და ბურუსითმოცული თემაა, თუმცა არსებობს ინფორმაცია, რომ ამ კრიმინალურ სინდიკატს საქართველო ჯერ კიდევ მე-20 საუკუნის 90-იან წლებში, ანუ მაშინ შეუერთდა, როცა ქვეყნის თავდაცვის უწყებას ვარდიკო ნადიბაიძე ჩაუდგა. „ისე, მიშამ არაპირდაპირ დაადასტურა, რომ ამ ბიზნესში იყო ჩართული: პრეზიდენტობის ვადის ამოწურვამდე სამი დღით ადრე, ,,ბელტრეიდინგის” ყოფილი ხელმძღვანელი, ბონდარჩუკი საქართველოში ჩამოიყვანა და მედალი ჩამოკიდა“, – ამბობს კონფიდენტი, რომლის განმარტებითაც „ბელტრეიდინგი“ იარაღის ტრაფიკში ერთ-ერთი გავლენიანი და საკვანძო კომპანიაა.

„დღეს მიხეილ სააკაშვილი პოლიტიკური გვამია“, – აცხადებს „ვერსიასთან“ საუბრისას კონფიდენტი და ყურადღებას ერთ გარემოებაზეც ამახვილებს. კერძოდ, ამბობს, რომ სააკაშვილის პოლიტიკური ავანტიურა ყველაზე ძვირად იმ ქართველებს დაუჯდებათ, რომლებიც ყოფილ პრეზიდენტს სიტყვაზე ენდნენ და უკრაინაში „გადაპორტირდნენ“.

„ახლა, ისე არ გამიგოთ, რომ დავით საყვარელიძესა თუ ხატია დეკანოსიძეზე ვწუხვარ – ეგენი არ დაიკარგებიან და თავს უშველიან. მე იმ ქართველ ოფიცრებსა და რიგით სამხედროებზე ვამახვილებ ყურადღებას, რომლებიც მიშას დაძახილზე, უკრაინაში წავიდნენ და სამსახური იქაურ შეიარაღებულ ძალებში დაიწყეს. ჯერ ერთი, რუსეთ-უკრაინის ომში, ამ წლებში განმავლობაში, არაერთი ქართველი დაიღუპა. მეორეც, ახლა, როცა სააკაშვილის პოზიციები შესუსტებულია და ოფიციალური კიევის ელიტას მისი ატანა აღარ აქვს, როგორ წარმოგიდგენიათ, „მიშას ხალხს“ უკრაინაში გააჩერებენ?

პირადი წყაროებით მაქვს ინფორმაცია, რომ ამ ადამიანებს გარკვეული პრობლემები უკვე შეექმნათ – ზოგი სამსახურიდან დაითხოვეს, ზოგს კი ღია ტექსტით უთხრეს, რომ მხოლოდ სამსახური კი არა, ქვეყანაც უნდა დატოვოს. ასე რომ, უახლოეს მომავალში ძალიან ბევრი ქართველი, რომელიც უკრაინაში მიშას დაძახებაზე წავიდა, იძულებული გახდება, სამშობლოში დაბრუნდეს. არ ვამბობ, რომ პოროშენკოს ხელისუფლება მათ პოლიტიკურ დევნას დაიწყებს, მაგრამ ისეთ პირობებს შეუქმნის, რომ იძულებულნი გახდებიან, ასეთი გადაწყვეტილება თავად მიიღონ, მაგრამ უბედურება ისაა, რომ ბევრს საქართველოში არ ჩამოესვლება, რადგან აქ დანაშაული აქვს ჩადენილი. მას კი, ვინც ჩამოვა, „შიმშილით სიკვდილი” თუ არა, უმუშევრობა ელოდება – კოჰაბიტაცია ბობოლებისთვის მოიგონეს, თორემ რიგით ადამიანებს, თუნდაც ისინი პროფესიონალი სამხედროები იყვნენ, ჩვენს შეიარაღებულ ძალებში მხოლოდ და მხოლოდ იმ მოტივით არ მიიღებენ, რომ მიშას უკრაინაში გაეკიდნენ“, – ეუბნება „ვერსიას“ ინფორმირებული კონფიდენტი და ისევ ჰააგის საერთაშორისო ტრიბუნალს უბრუნდება ანუ როგორც ჩვენი წყარო ამბობს, სააკაშვილს ოდესის გუბერნატორობიდან გადადგომა შეიძლება, ძალიანაც არ უნდოდა, მაგრამ პოროშენკომ კუთხეში მიაყენა და აიძულა, ეს გადაწყვეტილება მიეღო.

„მიშა მოსიარულე ბომბია და ამიტომ, მის მოშორებას ყველა ცდილობს, მათ შორის, უკრაინის პრეზიდენტიც. სხვათა შორის, იმ დროს, როცა საქართველოში იარაღის უკანონო ბიზნესი ყვაოდა, პოროშენკო უკრაინის უშიშროების საბჭოს ხელმძღვანელობდა ანუ ქართულ მხარესთან გარიგებებს ხელს სწორედ ის აწერდა. საქართველოსთვის იარაღის მომწოდებელი თითქმის ყველა საეჭვო კომპანიაც უკრაინული იყო. მართალია, ჰააგის ტრიბუნალისგან დიდი ხანია, არაფერი გვესმენია, მაგრამ ალბათ, გახსოვთ, რამდენიმე თვის წინ, თბილისში პროკურორი ბენსუდა ჩამოვიდა და ისიც ღიად ითქვა, რომ ჰააგამ აგვისტოს ომის გამოძიება დაიწყო, რაც ავტომატურად იმას ნიშნავს, რომ საერთაშორისო ტრიბუნალი იარაღის ტრაფიკზეც გავა. შეიძლება, ამ კუთხით გარკვეული სიახლეები არის, რაც პოროშენკოსთვის კულუარულად გახდა ცნობილი და სააკაშვილის თავიდან მოცილებაც ამიტომ გადაწყვიტა. როგორც ჩანს, მიშაც ხვდება, რომ მის გარშემო წრე ვიწროვდება და უკრაინის განმათავისუფლებლის როლს ამიტომ ასრულებს, ანუ საქმე საქმეზე რომ მიდგეს, მისი, როგორც უკრაინული ოპოზიციის ლიდერის დაჭერას, შეიძლება, პოლიტიკური სარჩული დაედოს. ერთი სიტყვით, ყოფილ პრეზიდენტს პოლიტიკური დასაყრდენი სჭირდება“, – ამბობს „ვერსიის“ ინკოგნიტო რესპოდენტი და ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ თავის გადარჩენის მიზნით, მიხეილ სააკაშვილმა შეიძლება, თავისი ყველა ყოფილი ბიზნეს-პარტნიორი „ჩაუშვას“, მაგრამ მის ნათქვამს მტკიცებულებად კი არა, უფრო შურისძიებად ჩათვლიან, რადგან იგივე იარაღის უკანონო ტრაფიკი მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე შემოსავლიან და მომგებიან ბიზნესად ითვლება, რომელშიც არაერთი ცნობილი და პატივსაცემი ადამიანია ჩართული. „ამიტომაც ვამბობ, რომ მიშას, როგორც პაიკს, გაწირავენ“, – მიიჩნევს „ვერსიის“ კონფიდენტი.