„რეზონანსი“: რა მოხდება, თუკი „ოცნება“ საარჩევნო ბლოკებს მართლაც აკრძალავს // ოპოზიცია საკონსტიტუციო კომისიისათვის ბოიკოტის გამოცხადების შესაძლებლობას განიხილავს
„რეზონანსი“: ზეწოლა მოსამართლეებზე – „ნაცმოძრაობა“ და „ოცნება“ ერთმანეთს ადანაშაულებენ
„რეზონანსი“: „ოცნება“ პრეზიდენტის წინააღმდეგ – დაპირისპირების ახალი ტალღა // საპარლამენტო უმრავლესობა გიორგი მარგველაშვილს პოლიტიკური ქულების დაწერის მცდელობაში ადანაშაულებს
„რეზონანსი“: უნდა მისულიყვნენ თუ არა უმრავლესობის წევრები პრეზიდენტთან? (გამოკითხვა)
„რეზონანსი“: რომელი გადაცემების დახურვას გეგმავს „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ახალი გენდირექტორი // ვასილ მაღლაფერიძე რეორგანიზაციის გეგმას ორშაბათს წარმოადგენს
„რეზონანსი“: ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „საზოგადოებრივ მაუწყებელზე გადაცემის დახურვა მისი წამყვანის მიმართ ანგარიშსწორებას ჰგავს“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ სოზარ სუბართან: რომელი კატეგორიის დევნილებს შეიძლება გაუუქმდეთ შემწეობა // „ეს რეფორმა, რომელზეც საუბარია, ჯერ განხილვის ფაზაშია“
„რეზონანსი“: დაძაბულობა და ფიზიკური დაპირისპირება რუსთავში // „მუშებმა თქვეს – რადგან იქიდან არ გამოდის, ავდგეთ და ჩვენ ვესტუმროთო“
„რეზონანსი“: წელს, შესაძლოა, ორნიშნა ინფლაცია მივიღოთ // „საქსტატის“ მონაცემები და ბაზრის კვლევის შედეგები ერთმანეთს ეწინააღმდეგება
——
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „დღეს საქართველოში პოლიტიკური ელიტის პრობლემაა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ემზარ ჯგერენაიასთან: „ლარიზაციის გეგმამ არ გაამართლა“ // „მოსახლეობის ძალიან დაბალმა პროცენტმა გადაიტანა სესხი დოლარიდან ლარში“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: „სოხუმი თბილისისგან შველას ითხოვს“ // „მიმდინარეობს აფხაზეთის არმენიზაცია“ // „გაზაფხულიდან პოლიტიკოსების მასობრივი ლუსტრაცია იწყება“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მირიან მირიანაშვილთან: „მიხეილ სააკაშვილს თემურ ალასანია მართავდა“ // „მათი მეშვეობით საქართველოში ყველაფერს რუსეთის უშიშროება წყვეტდა“
——
„ვერსია“: ინტერვიუ მამუკა გამყრელიძესთან: „პოლიტიკურ პროცესებში მონაწილეობას არ გამოვრიცხავ“ // იბრძოლებს თუ არა თბილისის მერობისთვის „ახალი ერთობა საქართველოსთვის“ ლიდერი
———————
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
რა მოხდება, თუკი „ოცნება“ საარჩევნო ბლოკებს მართლაც აკრძალავს
ოპოზიცია თებერვლის ბოლოს ელოდება და საკონსტიტუციო კომისიისათვის ბოიკოტის გამოცხადების შესაძლებლობას განიხილავს
ეკატერინე ბასილაია
“ქართული ოცნება” მაჟორიტარული საარჩევნო წესის შენარჩუნებაზე ვაჭრობის გარდა კიდევ ერთი “არაპოპულარული ნაბიჯის” გადადგმას გეგმავს და ინიციატივით გამოდის, კონსტიტუციით პოლიტიკურ პარტიებს ბლოკების სახით არჩევნებში მონაწილეობა აეკრძალოს. ეს კი ისედაც დასუსტებული ოპოზიციური ძალების მთლიანად განეიტრალებას გამოიწვევს, რაც ოპოზიციის აღშფოთებას იწვევს და “ოცნების” მიერ საკუთრ თავზე კონსტიტუციის მორგების გასაპროტესტებლად შესაძლოა საკონსტიტუციო კომისიას ბოიკოტიც გამოუცხადონ და პროცესები ქუჩაში გადავიდეს.
წარადგენს თუ არა “ქართული ოცნება” საარჩევნო ბლოკებს ამკრძალავ ინიციატივას დოკუმენტურად, ეს თებერვლის ბოლოს გახდება ცნობილი. მანამდე კი ოპოზიცია ამტკიცებს, რომ “ოცნება”, რომელმაც 2012 წელს სწორედ საარჩევნო ბლოკის სახით შეძლო ხელისუფლებაში მოსვლა, ახლა საკონსტიტუციო უმრავლესობის გამოყენებით გეგმავს გააუქმოს ხელისუფლების დეგიტიმურად შეცვლის ერთადერთი რეალური ბერკეტი.
“საკონსტიტუციო კომისიაში ოპოზიციამ და არასამთავრობოების თუ ექსპერტების აბსოლუტურმა უმრავლესობამ დააფიქსირეს, რომ ეს არის კატეგორიულად მიუღებელი ინიციატივა. უფრო მეტიც, ამით ხელისუფლება ყველა ოპოზიცურ პარტიას აიძულებს სხვა გზა არ დარჩეს და პროცესები ქუჩაში გადავიდეს,” – აცხადებს კომისიის წევრი “დემოკრატიული მოძრაობიდან” გიორგი ახვლედიანი.
საქართველოს კონსტიტუციის 50-ე თავში აღნიშნულია, რომ პროპორციული სისტემით ჩატარებული არჩევნების შედეგად პარლამენტის წევრთა მანდატები განაწილდება მხოლოდ იმ პოლიტიკურ გაერთიანებებსა და საარჩევნო ბლოკებს შორის, რომლებიც მიიღებენ არჩევნებში მონაწილე ამომრჩეველთა ხმების 5%-ს მაინც. საკონსტიტუციო კომისიის წევრთა ცნობით კი, “ოცნების” გეგმაა, რომ სიტყვა “საარჩევნო ბლოკები” კონსტიტუციიდან ამოიშალოს.
ეს ინიციატივა პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძემ გასულ კვირას საკონსტიტუციო კომისიის შეხევდრაზე გაახმოვანა და სამუშაო ჯგუფის წევრებს განუცხადა, რომ “ქვეყნის განვითარებისა და პარტიების გაძლიერებისთვის ამ არაპოპულარულ ნაბიჯსაც გადადგამდა” და თებერვლის შეხვედრაზე ინიციატივას დოკუმენტის სახით უკვე წარადგენს კიდეც.
„ოცნების“ გეგმა – როგორ შეიზღუდოს საარჩევნო ბლოკები
“დემოკრატიული მოძრაობის” წარმომადგენელი გიორგი ახვლედიანის თქმით, “ქართული ოცნება”, რომელიც 2012 წელს ხელისუფლებაში სწორედ კოალიციით მოვიდა, დღეს უკვე საფრთხეს ხედავს სხვა კოალიციასა და ბლოკებში და ამიტომ დაგეგმა აკრძალოს ბლოკების ჩამოყალიბება, რაც კომისიის სხდომაზე ირაკლი კობახიძემ გააჟღერა. მისივე თქმით, ჩვენს ქვეყანაში ხელისუფლებები იმდენად აუტანელი ხდება ხოლმე, ხშირია საზოგადოების დაკვეთა, ოპოზიცია გაერთიანდეს და ახლა ამ შანსის მოსპობა ხდება “ოცნების” მთავარი მიზანი.
„წინა პარასკევს განიხილებოდა კონსტიტუციის მე-3 თავი და საუბარი იყო საარჩევნო სისტემაზე, პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძემ სხდომის ბოლოსკენ თქვა, რომ “ქართული ოცნება” აპირებს კონსტიტუციის 50-ე მუხლში, სადაც ერთი სიტყვით არის დაფიქსირებული საარჩევნო ბლოკები, შეიტანოს ცვლილება და ბლოკების ჩანაწერი ამოიღოს და დააფიქსიროს, რომ პარტიები მხოლოდ ინდივიდუალურ რეჟიმში უნდა იღებდნენ არჩევნებში მონაწილეობას. ამან სერიოზული პროტესტი და მკაცრი შეფასებები გამოიწვია. კობახიძემ თქვა, რომ მიზანია, პარტიების განვითარების ხელშეწყობა მოხდეს და თურმე უნდა აიძულონ პარტიები, რომ საარჩევნოდ ბლოკებში კი არ გაერთიანდეს, არამედ შეერწყან. ეს თემა გამოვიტანე გარეთ.
საკონსტიტუციო კომისიაზე კობახიძემ ისიც თქვა, მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება ეს იყოს არაპოპულარული ნაბიჯი, ქვეყნის განვითარებისა და პარტიების გაძლიერებისთვის ამ არაპოპულარულ ნაბიჯს გადავდგამთო. არგუმენტებში ჯერ კარგად ჩამოყალიბებულნი არ არიან და რადგან ამის მიუხედავად მაინც გააჟღერეს ეს საკითხი, შთაბეჭდილება მრჩება, რომ იდეა პირდაპირ ბიძინა ივანიშვილისგან მოდის,” – ამბობს გიორგი ახვლედიანი. იგი აღნიშნავს იმასაც, რომ ირაკლი კობახიძის ტერმინებით საუბარი პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა გია ვოლსკიმაც გააგრძელა – რომ კი, პოლიტიკური პარტიები უნდა გამსხვილდნენ, ამას ხელი უნდა შევუწყოთ, ხალხსაც ეს უნდაო. ერთადერთი, ოპოზიციის დიდი აღშფოთების შემდეგ ჟურნალისტებთან მეორე ვიცე-სპიკერმა თამარ ჩუგოშვილმა თქვა განსხვავებული რამ, მაგრამ მიაჩნია, რომ ჩუგოშვილმა მხოლოდ საკუთარი პოზიცია დააფიქსირა და არა მთლიანად პარტიის.
თამარ ჩუგოშვილის განცხადებით, არც ბლოკების და არც კოალიციების გაუქმება დღის წესრიგში არ დგას. მმართველი ძალა ბლოკების დაფინანსების მიმართულებით აპირებს მსჯელობას.
“საუბარია იმაზე, რომ არსებული სისტემა იძლევა შესაძლებლობას, რომ ხელოვნურად, მხოლოდ ფურცელზე დარეგისტრირებული პარტიებით, რომლებიც რეალურად პოლიტიკურ ძალებს არ წარმოადგენენ, გარკვეული მანიპულაციები მოხდეს საარჩევნო კანონმდებლობის და პოლიტიკური პარტიების დაფინანსების სისტემის. ამ მანიპულაციების აღმოფხვრა არის ძალიან მნიშვნელოვანი, იმიტომ რომ, ჩვენ შედეგად ვიღებთ ფურცელზე რეგისტრირებულ უამრავ პარტიას რომლებიც ხშირ შემთხვევაში იღებენ დაფინანსებას,” – თქვა თამარ ჩუგოშვილმა.
ზაქარია ქუცნაშვილის თქმით, ეს ინიციატივა ეკუთვნის ირაკლი კობახიძეს, მოსაზრებები გამოითქმევა ცალ-ცალკე სამუშაო ჯგუფებში მუშაობის დროს და სანამ პარტიაში საკითხების კოლექტიური განხილვა არ ჩატარდება, “ქართული ოცნების” საერთო პოზიციის გაჟღერება ნაადრევია. თავად კი უფრო უფრო საარჩევნო ბლოკების სასარგებლოდ იხრება, თუმცა თვლის, რომ დაფინანსების საკითხი დასარეგულირებელია.
“საბაზისო დაფინანსების მიღების ნაწილში ფაქტია, რომ “პარტიულ პარაზიტებს” ვახალისებთ, ეს პრობლემა არსებობს და ამას სერიოზული მიხედვა სჭირდება. პარტიულ სიის პირველ ათეულში პარტნიორი პარტიის წარმომადგენლებს არ აწერენ, მაგრამ სამაგიეროდ ფულს ინაწილებენ, გარიგება ხდება სახელსა და ფულზე. პოლიტიკაში სახელი და ფული ერთმანეთში არ უნდა იცვლებოდეს. “ნაციონალური მოძრაობის” პარტნიორი პარტია “ევროპული საქართველო” რომ არსებობდა, იცოდა ვინმემ?! ისე შეფუთეს. ან იგივე ირმა ინაშვილის ბლოკში რამდენიმე პარტია იყო გაწევრიანებული?! შედეგად, დაფინანსება მიიღეს პარტიებმა, რომლებსაც არავინ იცნობს.
ბიუჯეტიდან დაფინანსებას იღებს პარტიები, რომლებსაც ხალხი ხმას არ აძლევს და საუბარია, რომ ვინც ხალხის ნდობას მოიპოვებს, იმან მიიღოს ხალხის ფული და არა უსახელო პარტიებმა მხოლოდ იმის გამო, რომ ბლოკში ეწერებიან. მე ვფიქრობ, რომ პარტიებს უნდა ჰქონდეთ გაერთიანების და საარჩევნო ბლოკად ჩამოყალიბების უფლება, თუმცა, ეს უნდა ეფუძნებოდეს ხმების მოპოვებას, გამარჯვების მოპოვებას და არა მარტო ფულის მოპოვების სურვილს,” – მიიჩნევს ზაქარია ქუცნაშვილი.
ოპოზიციის პროტესტი
“თავისუფალი საქართველოს” თავმჯდომარე კახა კუკავას განცხადებით, ამ ხელისუფლების მცდელობაა, კიდევ უფრო დაამახინჯოს კონსტიტუცია. ამიტომაც ისინი სხვა პარტიებთან კონსულტაციებს მართავენ, რომ კომისიას ბოიკოტი გამოუცხადონ, ხოლო რა გამოვა, ეს თებერვლის ბოლოს გახდება ცნობილი.
“მარტივი ლოგიკაა – ავტორიტარული რეჟიმის პირობებში შეუძლებელია ერთმა პარტიამ მიიღოს იმდენი ხმები, რომ ხელისუფლებას მოუგოს. ამიტომ ყოველთვის, ზვიად გამსახურდიადან დაწყებული და ბიძინა ივანიშვილით დასრულებული, რეჟიმის დამარცხება შესაძლებელი გახდა საარჩევნო ბლოკებში გაერთიანებით. ბიძინა ივანიშვილი უყურებს შექმნილ ვითარებას და ხედავს, რომ ნელ-ნელა ოპოზიციის გართიანება უნდა მოხდეს და 2020 წელს ერთიანი ძალებით დამარცხდეს “ქართული ოცნება”. ამიტომ ცდილობს კონსტიტუციური აკრძალვა შემოიტანოს და პოლიტიკურ პარტიებს გაერთიანება გაუძნელოს,” – ამბობს კახა კუკავა.
„ეს არ არის ერთადერთი თემა, რის გამოც ოპოზიცია დატოვებს კომისიას და ბოიკოტს გამოუცხადებს,” – ამბობს გიორგი ახვლედიანი, – ასევე გაცილებით მნიშვნელოვანი თემები დგას კომისიის წინაშე, როგორიცაა მაჟორიტარული სისტემის გაუქმება, პრეზიდენტის პირდაპირი არჩევის ხელშეუვალობა და ჩვენთვის ასევეა მიწის უცხოელებზე გაყიდვის აკრძალვა. შემდგომი სხდომა თებერვლის ბოლოს უნდა ჩაინიშნოს, სადაც საარჩევნო სისტემასა და საარჩევნო ბლოკების გაუქმების პერსპექტივაზე იქნება საუბარი. “ქართული ოცნება” დაგვპირდა, რომ შემდეგ სხდომაზე ნორმატიულ აქტს წარმოვადგენთ და თუ ისინი დოკუმენტურად წარმოადგენენ ბლოკების აკრძალვას, ჩვენი პროტესტი იქნება ბევრად მძლავრი”.
ოპოზიცია სპეკულაციას და აბსურდს უწოდებს ჩუგოშვილისა და ქუცნაშვილის მოსაზრებებსაც, რომ ბლოკებში შემავალი მცირე თუ უსახელო პარტიები იღებენ დაფინანსებას. კახა კუკავას თქმით, რასაც ისინი ამბობენ, სრული სისულელეა.
„დაფინანსება ბიუჯეტიდან გაიცემა მთლიანად საარჩევნო ბლოკზე და მერე ის იყოფა მასში შემავალი სუბიექტების რაოდენობაზე. ის, რომ თუ ბლოკში 2 სუბიექტია ის მეტ დაფინანსებას მიიღებს და სამი კიდევ უფრო მეტს, ეს არის აბსურდი. მაგალითად, დავუშვათ, რომ პარტიამ აიღო 150 000 ხმა, ეს ნიშნავს, რომ მას ეკუთვნის 600 000 ლარი. თუ 150 000 ხმას იღებს ბლოკიც, მასაც 600 000 ლარი ეკუთვნის და იყოფა შემავალი სუბიქტების რაოდენობაზე. ბიუჯეტს მეტი არ ეხარჯება. რასაც ისინი ამბობენ, უცოდინრობის ბრალია. ბლოკი ფულზე კი არ არის მიბმული, მიბმულია ხმებზე. ქუცნაშვილმა უნდა გადაწყვიტოს, რომელი პარტია მიიღებს დაფინანსებას, თუ ამომრჩეველმა? დაფინანსება მიბმულია მიღებულ ხმებზე,” – აცხადებს კახა კუკავა.
გიორგი ახვლედიანის განცხადებით, კანონი საზღვრავს, რომ ბლოკში შემავალ პარტიებზე დაფინანსება თანაბრად უნდა გაიყოს, თუ ეს კანონი გაუქმდება ბლოკი თავად დაარეგულირებს “ერთკაციანი პარტია” რამდენს აიღებს დაფინანსებას და “ლოკომოტივი პარტია” – რამდენს და ამას ბლოკების აკრძალვა არ სჭირდება.
„ოცნებას“ ერთადერთი რამ აინტერესებს – მოსპოს საარჩევნო ბლოკების შექმნის საშუალება, რომ ისედაც დანგრეული კონკურენტული გარემო კიდევ უფრო გააუარესოს და არცერთ პარტია გაძლიერების საშუალება არ მისცეს. ამხელა რესურსების მქონე “ქართულ ოცნებას” ვერც ერთი ცალკე გამოსული პარტია ვერ დაამარცხებს,” – დასძენს გიორგი ახვლედიანი.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ზეწოლა მოსამართლეებზე – „ნაცმოძრაობა“ და „ოცნება“ ერთმანეთს ადანაშაულებენ
სალომე სარიშვილი
„რუსთავი-2“-ის საქმის მოსამართლეების შესაძლო ზეწოლის ფაქტს იურისტები უკიდურესად შემაშფოთებელს, ქვეყნისა და სასამართლო სისტემისთვის დამაზიანებელს უწოდებენ. თუ ვისგან მოდიოდა ზეწოლა, ამაზე გუშინ განსხვავებული ინფორმაციები ვრცელდებოდა. განსხვავებულია თავად ტელევიზიისათვის დავაში დაპირისპირებულ მხარეთა მოსაზრებებიც. „რუსთავი-2“-ში ცალსახად მიაჩნიათ, რომ ზეწოლა მოსამართლეებზე სახელისუფლებო ძალიდან მომდინარეობს, ქიბარ ხალვაშის მხარე კი საქმის პოლიტიზირებაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ეს საქმე თავიდანვე არა კერძო სამართლის დავად, არამედ პოლიტიკურ ხასიათით შეიფუთა, რაზეც ტელეკომპანიის ხელმძღვანელობამ იზრუნა.
შესაძლო ზეწოლა მოსამართლეებზე
ცნობისთვის, საქმე ეხება „რუსთავი-2“-ის საქმეზე მომუშავე უზენაესი სასამართლოს ორ მოსამართლეს – ბესარიონ ალავიძესა და პაატა ქათამაძეს, რომელთა მიმართაც შესაძლო ზეწოლის ფაქტზე ტელეკომპანია „რუსთავი-2“-ის გენერალურმა დირექტორმა ნიკა გვარამიამ ისაუბრა და ამაში ხელისუფლება პირდაპირ დაადანაშაულა. თქვა, რომ ამ ფაქტის შესახებ იგი მანამდეც ინფორმირებული იყო, თუმცა, გარკვეული მიზეზების გამო, მისი გასაჯაროებისგან თავს იკავებდა.
გუშინვე ამ საკითხზე განცხადება პროკურატურამაც გაავრცელა, სადაც ნათქვამია, რომ მოსამართლეებზე ზეწოლას ყოფილი ხელისუფლების ერთ-ერთი მაღალჩინოსანი ცდილობდა, რომლის ვინაობაც საგამოძიებო უწყებამ არ დაასახელა და მხოლოდ ის თქვა, რომ მოსამართლეები მისგან მოკლეტექსტურ შეტყობინებებსა და წერილებს იღებდნენ.
როგორც პროკურატურის განცხადებაშია აღნიშნული, ამ ეტაპისთვის გამოძიების მიერ ჩატარებულია მთელი რიგი საგამოძიებო მოქმედებები, მათ შორის გამოკითხულია განცხადების წარმომდგენი მოსამართლეები და მათი ოჯახის წევრები.
“ნაციონალურ მოძრაობაში” კი პროკურატურის განცხადებას სრული აბსურდი და სიყალბე უწოდეს. როგორც პარტიის ერთ-ერთმა ლიდერმა, ნიკა მელიამ განაცხადა, უზენაესი სასამართლოს იმ მოსამართლეებზე, რომლებიც „რუსთავი-2“-ის საქმეს განიხილავენ, ზეწოლას სუს-ი ახორციელებდა.შეგახსენებთ, რომ მოსამართლეებზე შესაძლო ზეწოლის ფაქტზე განცხადება პროკურატურაში უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ნინო გვენეტაძემ შეიტანა, თუმცა დამატებითი კომენტარები მას ამ საქმეზე არ გაუკეთებია. ამასთან, როგორც გუშინ გაირკვა, მოსამართლეების შესაძლო ზეწოლის ფაქტზე ინფორმირებული არც იუსტიციის უმაღლესი საბჭო ყოფილა.
აღსანიშნავია, რომ ამ თემას გუშინვე დიდი გამოხმაურება მოჰყვა მმართველ ძალაში. პარლამენტის ვიცე-სპიკერის თამარ ჩუგოშვილის თქმით, მოსამართლეების დაცვის საკითხში გარკვეული წვლილი თავად უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეს აკირია. როგორც ჩუგოშვილმა აღნიშნა, გასაკვირია რატომ არ ჩააყენა სასამართლოს თავმჯდომარემ იუსტიციის უმარლესი საბჭო საქმის კურსში.
უმრავლესობის კიდევ ერთი წევრის, გია ვოლსკის მტკიცებით კი, “ნაციონალური მოძრაობის” განცხადება მიხეილ სააკაშვილის სტრატეგიული გეგმის ნაწილია, რაც, პოლემიკისა და ჯანსაღი ოპონირების ნაცვლად მიმართულია საბოტაჟის რეჟიმისკენ.
დაპირისპირებულთა არგუმენტები
ქიბარ ხალვაშის ადვოკატი პაატა სალია მოსამართლეთა შესაძლო ზეწოლის ფაქტზე კომენტარისგან ჯერჯერობით თავს იკავებს, თუმცა ამბობს, რომ ეს საქმე დასაწყისშვივე პოლიტიზირებული იყო, რაც მისი თქმით, ახლაც წარმატებით გრძელდება.
“ჩვენ არ ვიცით რა ზეწოლაზეა საუბარი და ვისი მხრიდან ხორციელდებოდა ის. მთელი დღის განმავლობაში ამ თემაზე მხოლოდ სპეკულაციები გვესმოდა. გვესმოდა, რომ ვიღაცამ განცხადების შინაარსი თითქმის უკვე იცის. ვგულისხმობ ზეწოლის საკითხს, თუმცა ვინ არის ის, ეს ჯერ კიდევ დაუდგენელია. პროკურატურა ამბობს, რომ ის ძველი ხელისუფლების წარმომადგენელია; ჩვენი მოწინააღმდეგეები, ამ შემთთხვევაში “რუსთავი 2″-ის ხელმძღვანელობა და მათი მხარდამჭერი პოლიტიკური ძალის წარმომადგებლები კი ამ ზეწოლას სუს-ს უკავაშირებენ. ძალიან მიჭირს ამ საკითხზე შეფასების გაკეთება, რადგან, როგორც უკვე აღვნიშნე, ინფორმაციას არ ვფლობ. ვფიქრობ, ზეგავლენა სასამართლო პროცესზე ძალიან პოლიტიზირებული გახდა და ფაქტობრივად ვხედავ, რომ ჩვენი განცხადებების გაკეთებას უკვე არანაირი აზრი არ აქვს,” – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას პაატა სალია. მისი თქმით, ტელეკომანიის ხელმძღვანელობა ამ პროცესის პოლიტიზირებას პირველივე დღიდან ახდენდა და როგორც ჩანს, ახლა სამართლებრივი არგუმენტები აღარავის აინტერესებს. ამბობს, რომ მიუხედავად ძიების მსვლელობისა, გაჟღერებული ინფორმაციიდან ირკვევა, რომ რაღაც მართლაც ხდებოდა.
„რა თქმა უნდა, დაუშვებელია ნებისმიერ მოსამართლეზე ნებისმიერი ჩარევა და ჩვენც ზუსტად ის გვსურს, რომ სასამართლო ამისგან თავისუფალი იყოს. თუ გაიხსენებთ, „რუსთავი-2“ ყველა მოსამართლეზე პირველივე დღიდან ჩრდილის მიყენებას ცდილობს. აქ საუბარი იმაზეა, რომ ადამიანი თავისი უფლებებისთვის იბრძვის, მოწინააღმდეგე მხარე კი ქონებრივ დავას სხვა ჭრილში განიხილავს და ამის ბერკეტი ტელევიზიის მეშვეობით აქვთ კიდეც, რომლის საპირწონე ძალაც ჩვენ არ გაგვაჩნია,” – აღნიშნავს პაატა სალია.
„რუსთავი-2“-ის იურისტი თამთა მურადაშვილი კი “რეზონანსთან” საუბრისას მოსამართლეთა ზეწოლის ფაქტის დადასტურების შემთხვევაში მოსალოდნელ სამართლებრივ პროცესზე საუბრობს და ამბობს, რომ ასეთ შემთხვევაში მართლმსაჯულება ამგვარი ქმედებების ფონზე ობიექტურად ვერ განხორციელდება.
„პირველ რიგში, ეს დავა, როგორც არაერთხელ გვითქვამს, სამართლებრივი არ არის და ის პოლიტიკურ ხასიათს ატარებს. ეს დადასტურა უკანასკნელ დღეებში განვითარებული მოვლენების შედეგადაც, როდესაც მოსამართლეთა ზეწოლის ფაქტებზე ინფორმაცია გაჟღერდა. რაც შეეხება სამართლებრივ პროცესზე ამ ფაქტის გავლენას, თუკი დადასტურდა, რომ მოსამართლეებზე ზეწოლა მართლაც მიმდინარეონდა, ეს კიდევ ერთხელ ნიშნავს, რომ დავა არა სამართლებრივი, არამედ პოლიტიკურია. ანუ, ესაა აქვს ხელისუფლების მხრიდან ჩარევას. სამართლებრივად ეს ნიშნავს, რომ მართლმსაჯულება ვერ განხორციელდება ამგავრი ქმედებების ფონზე, ხოლო, უზენაესი სასამართლო, რომელიც უმაღლესი ინსტანციაა და საბოლოო სიტყვა ეთქმის, მართლმსაჯულებას ასეთი მოვლენების ფონზე ვერ განახორციელებს,” – აღნიშნავს „რუსთავი-2“-ის ინტერესების დამცველი. მისი ვარაუდით, ზეწოლის ფაქტის დადასტურების შემთხვევაში, ტელეკომპანიას საბოლოოდ ქიბარ ხალვაშს მიაკუთვნებენ, რომელიც მხოლოდ ფორმალური მოსარჩელეა და რომლის ზურგს უკანაც გარკვეული პოლიტიკური ძალაა.
„ეს შედეგი კი არა მხოლოდ ჩვენი ზიანი, არამედ ზოგადად სიტყვის თავისუფლებისთვის გამიზნული ზიანი იქნება. თუკი ეს პრეცედენტი დადგება, ნებისმიერი ადამიანი, რომელსაც კერძო საკუთრება გააჩნია, შესაძლოა ამგვარი პრეცედენტის წინაშე აღმოჩნდეს. რაკიღა ახლა ბოლო ეტაპია, როგორც ჩანს სახელისუფლებო მხარე გააქტიურებულია,” – უთხრა “რეზონანსს” თამთა მურადაშვილმა.
იურისტების შეფასება მოსალოდნელი პროცესებზე
იურისტების მოსაზრება ამ კონკრეტულ ფაქტთან დაკავშირებით განსხვავებულია. იურისტი ლევან ალაფიშვილი მიიჩნევს, რომ იმის გათვალისწინებით, რომ ჩვენ არ ვიცით რა ხდება დიდ პალატაში და დიდი პალატა არ არის მხოლოდ 2 მოსამართლე, რთულია რაიმეს თქმა.
“ნათელია, რომ ჩვენ არ ვიცით რა ტიპის გავლენა იყო მოსამართლეებზე და რა შედეგი იქონია ამან საბოლოოდ. ამ კონტექსტში საკმაოდ რთულია რაიმეს თქმა. თუმცა ინფორმაცია, რომელიც უკვე საჯარო გახდა, უკვე არის ნიშანი იმისა, რომ ქვეყნის შიგნით და გარეთ ბოლო ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილებაზე ბევრი კითხვის ნიშანი გაჩნდეს. ეს კი დააზიანებს სასამართლოსადმი ნდობასაც და ქვეყნის იმიჯსაც, რაც წარმატების შენარჩუნების კონტექსტში, ძალიან ცუდი იქნება,” – გვითხრა ლევან ალაფიშვილმა. მისი თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ თავად მოსამართლეებს არ გაუმჟღავნებიათ ზეწოლის დეტალები, ეს ფაქტი მაინც სერიოზული შეშფოთების საგანია. იურისტი ამის მიზეზებსად გვიხსნის.
„რატომ? – იმიტომ, რომ არ ვიცით დიდი პალატის მოსამართლეებთან დაკავშრებით რა ხდება, ან რა მოხდება მომავალში. გარდა ამისა, თვითონ ამ ფაქტის გაჟღერების ინტერპრეტაცია ქვეყნის შიგნით და გარეთ ჩვენდა საზიანოდ განვითარდება. სულ ერთია ვინ რას აკეთებდა, ჩემთვის მნიშვნელოვანია სასამართლოს დამოუკიდებლობა გარანტირებული იყოს კანონითაც და საქმითაც. სხვათა შორის, ამ კონტექსტში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მესამე ტალღის სასამართლო რეფორმები, რადგან რეალურად რაც მმართველმა ძალამ ამ კანონში ჩაწერა, მოსამართლეებისთვის იმის თქმა კი არაა, რომ თქვენ ხართ დამოუკიდებლები, არამედ ამ კანონით მთავრობა და პარლამენტი მათ ეუბნება – არა, ჩვენ, პოლიტიკოსები გადავწყვეტთ თქვენ, მოსამართლეები როდის და რამდენად დამოუკიდებლები გახდებით. ამ ყველაფერს წერტილი დღესვე უნდა დაესვას და ამის შემდეგ არავის, არც მმართველ ძალას და არც ოპოზიციას, ამდენი სალაპარაკო არ ექნება,” – დასძენს ლევან ალაფიშვილი.
ლია მუხაშავრია ფიქრობს, რომ ზეწოლის შემთხვევაში მოსამართლეებს საქმის თვითაცილება უნდა მოეხდინათ და პროკურატურისთვის შემდეგ მიემართათ.
„პირველ რიგში უნდა აღინიშნოს, რომ ასეთი პრეცედენტი ჯერ არ გვქონია. თუმცა, თუკი ზეწოლის ფაქტი დადასტურდება, ან ეს მოსამართლეები ზეწოლას მართლაც გრძნობდნენ, მათ ეს საქმე თვითაცილების წესით უნდა აეცილებინათ და პროკურატურისთვის მიემართათ,” – ამბობს იურისტი და იქვე უმატებს, რომ რადგან ეს ფაქტი უკვე გახმაურდა, ცალსახაა, რომ ეს მოსამართლეები მიუკერძოებლები და დამოუკიდებლები აღარ არიან, ამიტომ ამას სამართლებრივად მათი აცილება უნდა მოჰყვეს.
უფრო სწორი იქნებოდა, თუ ამას თავადვე თვითაცილებით გააკეთებდნენ და საქმის განხილვას ჩამოშორდებოდნენ. ვნახოთ რა იქნება მომავალში. თუ ეს ფაქტი დადასტურდა და ამ მოსამართლეებმა საქმე მაინც განიხილეს, ეს „რუსთავი-2“-ს აძლევს შანსს ამტკიცოს, რომ ევროკონვენციით გათვალისწინებული სტანდარტი – მიუკერძოებელი ტრიბუნალი დაირღვა.
აქვე აღვნიშნავ, რომ ვარ სამართლიანობისა და მართლმსაჯულების მხარეს. ამიტომ როცა ასეთი სკანდალური განცხადება კეთდება იგივე პროკურატურის მხრიდან, ამ საქმის მიმართ მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესია გასათვალისწინებელი. მაშინ ან ბოლომდე უნდა თქმულიყო რაში გამოიხატა ეს და ასევე უნდა ერჩიათ მოსამართლეებისთვის საქმეს ჩამოცილებოდნენ, ან ასეთი ნახევარი ინფორმაცია არ უნდა გამოეცხადებინათ. მე და თქვენნაირი რანგის ადამიანი რომ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეზე ზეგავლენის მოხდენას ვერ შევეცდებით, ეს ხომ ისედაც ცალსახაა,” – აცხადებს “რეზონანსთან” საუბრისას ლია მუხაშავრია.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
„ოცნება“ პრეზიდენტის წინააღმდეგ – დაპირისპირების ახალი ტალღა
საპარლამენტო უმრავლესობა გიორგი მარგველაშვილს პოლიტიკური ქულების დაწერის მცდელობაში ადანაშაულებს
გვანცა ღვედაშვილი
საპარლამენტო უმრავლესობამ პრეზიდენტის მიწვევაზე უარი თქვა და გუშინდელ შეხვედრას არ დაესწრო. მათი მთავარი არგუმენტი ისაა, რომ ამ სახის შეხვედრით პრეზიდენტი პოლიტიკური ქულების დაწერას ცდილობდა. ექსპერტთა ნაწილის აზრით, საპარლამენტო უმრავლესობის წარმომადგენელთა ეს განცხადება იმის ირიბი აღიარებაა, რომ პრეზიდენტი სწორია თავის გადაწყვეტილებებში, თავად კი ცდებიან. მეორე ნაწილი კი პრეზიდენტის მიერ დანიშნული შეხვედრის მიზანს, ვერ ხვდება.
შეგახსენებთ, რომ 24 იანვარს საქართველოს პრეზიდენტმა ე.წ. მართლმსაჯულების მესამე ტალღის რეფორმის ფარგლებში პარლამენტის მიერ მიღებული საკანონმდებლო ცვლილებების პაკეტს ვეტო დაადო. გუშინ კი “საერთო სასამართლოების შესახებ” კანონში განხორციელებულ ცვლილებებთან დაკავშირებით, საპარლამენტო ფრაქციების ხელმძღვანელებთან, ვიცე-სპიკერებთან და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებთან შეხვედრის სურვილი გამოთქვა, რომელში მონაწილეობაზე “ოცნების” წევრებმა უარი განაცხადეს.
ფრაქცია “ქართული ოცნების” თავმჯდომარის, მამუკა მდინარაძის შეფასებით, პრეზიდენტის მიერ უმრავლესობის წევრების კონსულტაციებზე დაბარება პიარისა და პოლიტიკური ქულების ჩაწერის მცდელობას ჰგავს. ამასთან, როგორც თავად ამბობს, ხალხს არ აინტერესებს სპექტაკლები და პიარ-კამპანიები, არამედ აინტერესებს ის, თუ რას მიიღებს რეფორმის შედეგად.
“ასეთი ფორმატი სამართლებრივ სივრცეში არ არსებობს – პრეზიდენტი იბარებს კონსულტაციებზე ვეტოს დაძლევის თუ არდაძლევის თემებზე უმრავლესობის წარმომადგენლებს, საქართველოს პარლამენტის წევრებს. ეს გარკვეულწილად ჰგავს პიარის და რაღაც პოლიტიკური ქულების ჩაწერის მცდელობას. ჩვენ ვხედავთ რაღაც დაბარებებს პრეზიდენტის სასახლეში. ეს რბილად რომ ვთქვათ, არ მგონია სწორი იყოს”, – განაცხადა მამუკა მდინარაძემ.
“ნაციონალური მოძრაობის” წევრი რომან გოცირიძე “რეზონანსთან” აცხადებს, რომ ისინი ეთანხმებიან პრეზიდენტის არგუმენტირებულ შენიშნვებს და უმრავლესობასაც მოუწოდენებ, აღნიშნული ცვილებები გაიზიარონ.
„პრეზიდენტთან შეხვედრის ძირითადი მიზანი იყო გაეცნო ის შეხედულებები, რატომაც არ ეთანხმება სასამართლოს შესახებ კანონს. ძალიან სამწუხაროა, რომ უმრავლესობის არცერთი ფრაქცია არ გამოცხადდა შეხვედრაზე. „გუშინ მივიღეთ უვიზო მიმოსვლა და უმრავლესობის წევრები სიამაყით აცხადებდნენ, რომ საქართველო ცივილიზებული ევროპის ნაწილი გახდა. მეორე დღეს კი აღმოჩნდა, რომ ეს განცხადებები ფარსი იყო, რადგან ცივილიზებულობა, ხალხის არჩევანისა და ინსტიტუტების პატივისცემას ნიშნავს. ამიტომ ეს ბოიკოტი იმის მანიშნებელია, რომ საპარლამენტო უმრავლესობა უფრო შორს წასვლას აპირებს.
ამასთან, ჩვენ დავეთანხმეთ პრეზიდენტის მიერ წარმოდგენილ მოტივირებულ შენიშვნებს და უმრავლესობას მოვუწოდებთ გაითვალისწინოს ის. ზოგადად, მგონი უმრავლესობის გარდა ყველა, ოპოზიციაც და არასამთავრობო სექტორიც თანხმდება, რომ აღნიშნული შენიშვნები გასათვალისწინებელი და მისაღებია”, – აცხადებს რომან გოცირიძე.
აღნიშნულთან დაკავშირებით, კონსტიტუციონალისტი ვახტანგ ხმალაძე „რეზონანსთან“ საუბრისას აღნიშნავს, პრეზიდენტის მიწვევაზე უარის თქმის უფლება “ოცნებას” ჰქონდა, რადგან მისვლის ვალდებულება მათ არ გააჩნიათ. ამასთან, მისი აზრით, პრეზიდენტის მიერ ახლა შეხვედრის დანიშვნა და ვეტო დადებული საკითხის განხილვა უცნაურია.
„პრეზიდენტის მიწვევაზე მისვლის ვალდებულება სამართებლივად არ განისაზღვრება. კანონში და რეგლამენტში წერია ვის ვის მიმართ აქვს ვალედბულებები. მაგალითად, როცა პარლამენტში დაიბარებენ მინისტრს, ის ვალდებულია გამოცხადდეს. ასეთი ვალდებულება პირველი პირის მიწვევაზე არ არის და მიწვეულის გადასაწყვეტია მივა თუ არა მასთან, ეს უფრო ეთიკის საკითხია. პირადად მე მიმაჩნია, რომ პრეზიდენტის მიწვევაზე უნდა მიხვიდე. თუმცა, მას შემდეგ, რაც პრეზიდენტმა საკითხს ვეტო დაადო, ცოტა გაუგებარია ეს მიწვევა, რადგან პარლამენტს ისედაც გაუჩნდა ვალდებულება, რომ ეს ვეტო განიხილოს შესაბამის კომიტეტსა და პლენარულ სხდომაზე. ასე რომ, განხილვა სხდომაზე იქნება და წინასწარ განხილვაში რა მიზანს დებს პრეზიდენტი ჩემთვის ცოტა გაუგებარია”, – განაცხადა ვახტანგ ხმალაძემ.
აღნიშნულ საკითხს განსხვავებულად აფასებს პოლიტოლოგი გია ხუხაშვილი, რომელიც მიიჩნევს, რომ ამ ნაბიჯით პრეზიდენტმა უმრავლესობასთან თანამშრომლობის სურვილი გამოხატა.
“პრეზიდენტმა ურთიერთობის ასეთი ფორმულა შესთავაზა უმრავლესობას, რასაც მათი მხრიდან ძალიან არაადეკვატური რეაქცია მოჰყვა, რითაც კიდევ ერთხელ დასტურდება ერთი მარტივი რაღაც, რომ მათ რეალურად თანამშრომლობა არ უნდათ, არ აქვთ რეალური არგუმენტები და ეძებენ მიზეზებს, რომ პრეზიდენტთან დიალოგში არ შევიდნენ.
ხელისუფლება კარგ შემთხვევაში ინფანტილურ, ხოლო ცუდ შემთხვევაში ძალიან უხარიხსო პოლიტიკას ატარებს. რაც შეეხება თავად ამ შეხვედრას, პრეზიდენტის მიზანი გასაგებია – მას უნდოდა კიდევ ერთხელ აეხსნა არგუმენტები, თუ რატომ დაადო ამ კანონს ვეტო და რა პოზიცია აქვს. ამასთან, მოესმინა სხვების არგუმენტებიც და დიალოგის გზით მოეძებნა გამოსავალი, რომ გარკვეული კონსესუსისთვის მიეღწიათ. ამის ნაცვლად ხელისუფლება ისევ დემარშით და კომფორტაციის სტილში მოქმედებს, ცვლის და დამახინჯებულ არგუმენტაციას აძლევს ვითარებას. ეს არ არის ახალი ისტორია, ბევრჯერ გვინახავს მსგავსი რამ და ჩანს იგივეს აგრძელებენ”, – აცხადებს გია ხუხაშვილი და აღნიშნავს, რომ პრეზიდენტის მიერ წარმოდგენილი შენიშვნები ვენეციის კომისიის რეკომენაციებიდან გამომდინარეობდა.
“რამდენადაც მე საქმის კურსში ვარ, პრეზიდენტის მიერ წარმოდგენილი შენიშვნები განპირობებული იყო ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებიდან, რომელიც უმრავლესობამ არ გაითვალისწინა. შესაბამისად, ხელისუფლებას ალბათ გარკვეული დისკომფორტი ჰქონდა და ეძებდა მიზეზს, რომლის საშუალებითად არ წავიდოდა ის დიალოგზე.
რაც შეეხება პოლიტიკური ქულების დაწერას, ეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში ხდება, თუ შენს მხარეს არის სიმართლე, წინააღმდეგ შემთხვევაში მოგებული ვერ გამოხვალ და ვერც ქულას დაიწერ. ხელისუფლების მხრიდან იმის თქმა, რომ პრეზიდენტს ქულების დაწერა უნდოდა, იმას ნიშნავს, რომ პრეზიდენტი მართალია, უმრავლესობის პოზიცია წამგებიანი იყო და ასეთი ინტერპრეტაციით შეიძლება ნაწილობრივ დავეთანხმო კიდეც. თუმცა, რატომ იგდებენ თავას ასეთ პოზიციაში, არ მესმის. არ უნდათ, რომ ერთხელ თავადაც იყვნენ მართლები და თავად დაიწერონ ქულები?! ხომ უნდათ და მაშინ მოიქცნენ ასე”, – გვითხრა გია ხუხაშვილმა.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
უნდა მისულიყვნენ თუ არა უმრავლესობის წევრები პრეზიდენტთან?
გვანცა წულაია
“საერთო სასამართლოების შესახებ” კანონში განხორციელებულ ცვლილებასთან დაკავშირდებით, პრეზიდენტმა საპარლამენტო ფრაქციები, არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები და ვიცე-სპიკერები მიიწვია, თუმცა შეხვედრაზე “ქართული ოცნების” წევები არ მივიდნენ.
ფრაქცია “ქართული ოცნების” თავმჯდომარის, მამუკა მდინარაძის განცხადებით, პრეზოდენტის მიერ უმრავლესობის წევრების კონსულტაციებზე დაბარება, გარკვეულწილად, პიარის და პოლიტიკური ქულების ჩაწერის მცდელობას ჰგავს.
პრეზიდენტის საპარლამენტო მდივნის ანა დოლოძის განმატრებით კი, პრეზიდენტს მათთვის ის მოტივირებული შენიშვნები უნდა გაეცნო, რომელიც “საერთო სასამართლოების შესახებ” კანონპროექტთან დაკავშირებით პარლამენტს წარუდგინა. “სამწუხაროა, რომ საპარლამენტო უმრავლესობამ ამ განხილვაში მონაწილეობა არ მიიღო. მოვისმინეთ რა მათი კომენტარები, ცხადად შემიძლია გითხრათ – არა მარტო ვეტოს დედიბის შემდეგ, არამედ მანამდეც იყო, როგორც ჩვეულებრივი კომუნიკაცია უმრავლესობასთან, ასევე ოფიციალური წერილები”, – განაცხადა პრეზიდენტის პოლიტიკურმა მრჩეველმა ფიქრია ჩიხრაძემ.
შეგახსენებთ, რომ პრეზიდენტმა “საერთო სასამართლოების შესახებ” კანონში შეტანილ ცვლილებებს ვეტო დაადო.
უნდა მისულიყვნენ თუ არა უმრავლესობის წევრები პრეზიდენტთან? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წევრებს მიმართა.
სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): “მიმაჩნია, რომ სწორად მოიქცნენ. პრეზიდენტს მათთან შეხვედრა ვეტოს დადებამდე უნდა გაემართა. საპარლამენტო უმრავლესობის წევრების მიწვევას ვეტოს დადების შემდეგ, არანაირი აზრი აღარ ჰქონდა.”
თაკო ჩარკვიანი (პუბლიცისტი): “რა თქმა უნდა, უნდა დასწრებოდნენ. გიორგი მარგველაშვილი პრეზიდენტად არის არჩეული, ამიტომ უნდა შეიგნოს საზოგადოებამ, რომ არ შეიძლება ყველაფრის აბუჩად ადგება. არ არის ნორმალური პრეზიდენტის ინსტიტუტის ჯიბრში ჩადგომა. მეტი პასუხიმგებლობით მიუდგენენ საქმეს, თავს სასცილოდ ნუ გაიხდიან”.
გია ბუღაძე (მხატვარი): “რა თქმა უნდა, უნდა მისულიყვნენ, რათა მიღებულიყო გარკვეული შეთანხმებ. თუმცა, ასე რომ მოხდებოდა, წინასწარ ვიცოდით. ეს ყველაფერი კიდევ ერთი მაგალითია უმსგავსო პოლიტიკის და საქციელის, რომელსაც უმრავლესობა ჩადის.”
ნანა კაკაბაძე (უფლებადამცველი): “დაპირისპირება არსებობს ხელისუფლებას და პრეზიდენტის ინსტიტუტეს შორის. ალბათ, ეს იყო შეკრებაზე მათი არმისვლის მიზეზი. მაგრამ, რატომ არ უნდა დასწრებოდნენ, იქნებ რა წინადადება ჰქონდა?”
გიგა ნასარიძე (ა.ო. “საქართველო არ იყიდება): “აუცილებლად უნდა დასწრებოდნენ. თუმცა, ვიცით თითქმის ყველაფრისადმი ხელისუფლებას როგორი უპასუხისმგებლო დამოკიდებულება აქვს. ამიტომ საერთოდ არ არის გასაკვირი შეხვდრის იგნორირება. მგონია ეს ყველაფერი კარგ შედეგამდე არ მიგვიყვანს.”
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
რომელი გადაცემების დახურვას გეგმავს „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ახალი გენდირექტორი // ვასილ მაღლაფერიძე რეორგანიზაციის გეგმას ორშაბათს წარმოადგენს
თიკო ოსმანოვა
საზოგადოებრივი მაუწყებელის ახალი გენერალური დირექტორი არხზე რეორგანიზაციას იწყებს, რასაც შესაძლოა რამდენიმე გადაცემის დახურვა მოჰყვეს. კონკრეტულად, თუ რომელ გადაცემებს ემუქრება დახურვა, ორშაბათს გაირკვევა. მანამდე კი ჟურნალისტი ნინო ზაუტაშვილი ეჭვობს, რომ ამ გადაცემებს შორის ერთ-ერთი მისი გადაცემა “რეალური სივრცე” იქნება.
“კულუარულად ვიცი, რომ ერთ-ერთი ჩემი გადაცემა იქნება, მაგრამ ზუსტი ინფორმაცია არ მაქვს. ველოდები ორშაბათს გენერალური დირექტორის წარდგენილ ხედვას და ვნახავთ შესაბამისად ვერდიქტსაც”, – უთხრა “რეზონანსს” ნინო ზაუტაშვილმა. მისი თქმით, გენერალურ დირექტორს რეიტინგზე პრეტენზია ვერ ექნება, რადგან ზოგადად არხს აქვს მკვეთრად დაცემული რეიტინგი.
„რეიტინგზე ლაპარაკი ვერ იქნება. არხმა მკვეთრად დაკარგა რეიტინგი და ეს “რეალური სივრცის” ბრალი არ შეიძლება იყოს. თანაც ახლა მარტო საერთაშორისო ორგანიზაცია ვერ მოგცემს სრულ სურათს, ამას უნდა დაემატოს სოციალურ ქსელში აქტიურობაც და მაშინ გაცილებით სრული სურათის ნახვა შეიძლება რეიტინგის თვალსაზრისით”, – გვითხრა ნინო ზაუტაშვილმა.
არხზე დაწყებული რეორგანიზაცია კონკრეტულად რომელ გადაცამებს შეეხება, ამაზე წინასწარ არაფერს ამბობს არხის გენერალური დირექტორის მრჩეველი ია ანთაძე.
“ორშაბათს გაიმართება პრესკონფერენცია, გენერალური დირექტორი წარმოადგენს არხის განვითარების გეგმას და ყველაფერი მაშინ გახდება ცნობილი”, – გვითხრა ია ანთაძემ.
“რეზონანსის” კითხვაზე, იგეგმება თუ არა რამდენიმე გადაცემის დახურვა და არის თუ არა მათ შორიოს “რეალური სივრცე”, ანთაძე გვპასუხობს: “კითხვაზე პასუხს ვერ გაგცემთ, ძალიან კომპლექსური გეგმაა, რომელიც ორშაბათს იქნება წარმოდგენილი”.
აღსანიშნავია, რომ პრესკონფერენციის გამართვის შემდეგ ვასილ მაღლაფერიძე არხის განვითარების გეგმას ბორდის წევრებსაც წარუდგენს, რომლის დამტკიცება მათი მხარდაჭერით იქნება შესაძლებელი.
ვასილ მაღლაფერიძის ამ გეგმას არ იცნობს სამეურვეო საბჭოს წევრი ირინა ფუტკარაძე, თუმცა, დიდი ალბათობით, იგი გადაცემა “რეალური სივრცის” დახურვის წინააღმდეგი იქნება.
„ორშაბათს ვასილ მაღლაფერიძე შეგვხვდება ბორდის წევრებს და წარმოგვიდგენს არხის განვითარების გეგმას და მაშინ გვეცოდინება ზუსტად, კონკრეტულად რას ფიქრობს და რა ხედვა აქვს. ამიტომ წინასწარ კომენტარს ვერ გავაკეთებ, თუ რა გადაცემები დაახურება და იქნება თუ არა მათ შორის „რეალური სივრცე“. მხოლოდ ის ინფორმაცია მაქვს, რაც მედიასაშუალებებით გავრცელდა. დადასტურებული ინფორმაცია ყველა გადაცემასთან დაკავშირებით გვეცოდინება ორშაბათს.
საბჭოს არცერთ წევრს არ აქვს ინფორმაცია, რა ცვლილება გატარდება და რა ხედვა აქვს გენერალურ დირექტორს. ორშაბათს გვეცოდინება, რა გადაცემები იხურება და რა რჩება. ხოლო თუ მართლა გეგმავს “რეალური სივრცის” დახურვას, მოვითხოვ დასაბუთებას და მეტ არგუმენტს, თუ რატომ უნდა დაიხუროს ეს გადაცემა. მართალია, ეს მარტო ჩემზე არ არის დამოკიდებული, უმრავლესობამ უნდა გადაწყვიტოს, თუმცა, სავარაუდოდ არ დავუჭერ მხარს ამ გადაცემის დახურვას”, – უთხრა “რეზონანსს” ირინა ფუტკარაძემ.
შეგახსენებთ, რომ ვასილ მაღლაფერიძე გენერალურ დირექტორად 6 იანვარს აირჩიეს.
“რასაკვირველია, საზოგადოებრივი მაუწყებლის უმთავრეს მიმართულებად დარჩება მოქალაქეების ობიექტურად და დროულად ინფორმირება, რეპორტაჟების გაკეთება ქვეყნის შიგნით და გარეთ მიმდინარე მოვლენების შესახებ, პოლიტიკურ-ეკონომიკური მდგომარეობის ექსპერტული შეფასება, თოქშოუ და ჟურნალისტური გამოძიება. აუცილებელია რეგიონული ბიუროების ტექნიკური უზრუნველყოფა და ახალი ამბების გამოშვებებში რეგიონული ინფორმაციების წილის გაზრდა.
“პრიორიტეტად უნდა დარჩეს საზოგადოებაში არსებულ გამოწვევებზე მყისიერი რეაგირების ტენდენცია, რისთვისაც აუცილებელია მაუწყებელმა უზრუნველყოს სოციალურ თემატიკაზე მომზადებული ინტერაქტიული მედიაპროდუქციის მომზადება”, – ეს არის ვასილ მაღლაფერიძის მიერ წარდგენილი გეგმა, რომელიც კონკურსის მიმდინარეობის დროს წარუდგინა ბორდის წევრებს.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „საზოგადოებრივ მაუწყებელზე გადაცემის დახურვა მისი წამყვანის მიმართ ანგარიშსწორებას ჰგავს“
გვანცა ღვედაშვილი
საზოგადოებრივ მაუწყბელზე კონკრეტული გადაცემების დახურვას შესაძლოა პირადი ანგარიშსწორება ედოს საფუძვლად, ანდა პოლიტიკური მოტივები ჰქონდეს – ამის შესახებ “რეზონანსთან” ინტერვიუში საზოგადოებრივი კომუნიკაციების მართვის სპეციალისტმა არჩილ გამზარდიამ ისაუბრა.
რაც შეეხება საპარლამენტო პოზიციის გუშინდელ დემარშს, როდესაც მათ გიორგი მარგველაშვილის მიწვევაზე უარი განაცხადეს და პრეზიდენტთა სასაუბროდ ავლაბრის სასახლეში არ მივიდნენ, არჩილ გამზარდია მიიჩნევს, რომ მმართველი პოლიტიკური ძალის ეს პოზიცია მიუღებელია. მისი აზრით, პრეზიდენტის ვეტო პრეზიდენტსა და პარლამენტს შორის არა ურთიერთობის ბლოკირების, არამედ პირიქით, კომუნიკაციის უფრო ძლიერი მიზეზი უნდა იყოს.
არჩილ გამზარდია: პრეზიდენტთან შეხვედრზე უმრავლესობა უნდა დადიოდეს. თუ მასთან პრეტენზიები არსებობს, ისიც ამ შეხვედრებზე უნდა გამოიხატოს. თუ პრეზიდენტის მუშაობას უმრავლესობა დამაკმაყოფილებლად თვლის, გამოდის ისინი მინიმუმ უნდა ხვდებოდნენ და თანამშრომლობდნენ მასთან. ხოლო თუ ქვეყნის პირველი პირი არაფრად მიაჩნიათ, მათ აქამდე უნდა ემუშავათ ამაზე, თუნდაც დაეწყოთ მისი გადაყენების პროცედურა, რაც არ მგონია პრობლემა ყოფილიყო. ამიტომ ჩემთვის არ არსებობს არგუმენტები, რომელიც ასეთ სიტუაციაში რომელიმე მხარეს გამართლებს, გარდა იმ ვარიანტისა, როცა შესაძლოა პარლამენტში დაიბარონ რომელიმე მინისტრი და ის არ მივიდეს, რადგან სამუშაო ვიზიტით ქვეყანაში არ იმყოფება.
- რამდენად იქნებოდა შედეგის მომტანი პრეზიდენტის მიერ დანიშნული შეხვედრა მაშინ, როცა მას ვეტო აქვს დადებული კანონზე და პარლამენტმა აღნიშნული საკითხი მაინც უნდა განიხილოს?
- შეხვედრის თემა ეს უნდა ყოფილიყო. როცა პარლამენის მიერ მიღებულ კანონს პრეზიდენტი ვეტოს ადებს, ეს საკითხი უნდა განიხილონ. მიუხედავად იმისა, რომ პრეზიდენტის შენიშვნები წერილობითი ფორმითაც ვრცელდება, პირადი კომუნიკაციის დროს შესაძლოა კომპრომისის შესაძლებლობა გაჩნდეს. ან როცა ხედავენ, რომ პრეზიდენტი ვეტოს ადებს და პარლამენტს მისი დაძლევის უნარი აქვს, მიიღონ არგუმენტები პრეზიდენტთან შეხვედრის შემდეგ. ვეტო არ უნდა იყოს პრეზიდენტთან არშეხვედრის მიზეზი. ჩემი აზრით, პირიქით, ვეტოს არსებობა უფრო მეტად არის შეხვედრის მიზეზი.
- რაც შეეხება „საზოგადოებრივ მაუწყებელში“ განვითარებულ მოვლენებს, როგორ შეაფასებდით დაანონსებულ სიახლეებს, რომ არხი რეორგანიზაციას იწყებს და შესაძლოა გარკვეული გადაცემები დაიხუროს?
- პირველი, რა გადაცემებითაც დაიწყო საუბარი, „რეალური სივრცე“ ან დოდო შონავას გადაცემებია. თუკი დღევანდელი დირექტორი თვლის, რომ „საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“ გადაცემების დახურვა აქედან უნდა დაიწყოს, ეს ჩემთვის შეუძლებელია მისაღები იყოს. დოდო შონავა არის კვალიფიციური ჟურნალისტი, რომელიც დიდი ხანია ტელევიზიაში მუშაობს, ამასთან უძღვებოდა საინფორმაციო სამსახურს და ა.შ. მისი გადაცემა კი არ უნდა იხურებოდეს, არამედ უნდა ხდებოდეს მისი შეცვლა იმ ფორმატით, რომელიც რეიტინგს მოუმატებს მას. მიზანი გადაცემის დახურვა კი არა, მისი მოდერნიზება უნდა იყოს. აღარაფერს ვამბობ ისეთი გადაცემაზე, როგორიც „რეალური სივრცეა“, რომელიც დღეს მაუწყებლის დადებითი სახეა.
ეს უფრო გადაცემის წამყვანის მიმართ ანგარიშწორებას ჰგავს. შესაძლოა ცდილობენ ნინო ზაუტაშვილი გაუშვან სამსახურიდან, ან ისეთი რამ შესთავაზონ, რომელსაც არ დათანხმდება. დაახლოებით ისეთი ვარიანტი გააკეთონ, როგორც თავის დროზე ინგა გრიგოლიასთან. თუმცა, კერძო ტელევიზიაში ასეთი რამ უფრო მარტივად გადასაწყვეტია, მაგრამ როდესაც ეს „საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“ ხდება და გადაცემის მიმართ მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნდობა არსებობს, ბუნებრივია, ეს დიდ ეჭვებს იწვევს. რა თქმა უნდა, არსებობს რაღაც გადაცემები, რომელიც შესაძლოა დაიხუროს და ნებისმიერ არხზე ყოველთვის ხდება მსგავსი რამ, თუმცა ამას სჭირდება ძალიან კარგი არგუმენტირება.
- ეჭვები ახსენეთ. იქნებ განგვიმარტოთ კონკრეტულად რა ეჭვებს ბადებს აღნიშნული მოვლენები?
- ეჭვი ამ შემთხვევაში ორი ასპექტით არის განპირობებული, ერთი წმინდა პიროვნულია, როცა ვიღაცას ვიღაც არ მოსწონს. ამასთან, შესაძლებელია გყავდეს ისეთი ადამიანები, რომელებმაც გინდა შენთან იმუშაონ და ამ მიზნით გაუშვა სხვები, რათა ისინი მოიყვანო. მეორეს მხრივ ეს ეჭვი, ბუნებრივია, შეიძლება იყოს წმინდა პოლიტიკური, რომელზეც მგონი ეჭვიც აღარ არის. არხი, რომელიღაც ერთი განშტოების, გავლენის ჯგუფის სივრცე რომ იქნება, ეს თავიდანვე კარგად ჩანდა. ისევე კარგად, როგორც მაშინ, როცა განმცხადებლები მივიდნენ საზოგადოებრივ მაუწყებელში დირექტორის ვაკანსიაზე და ნათელი იყო, თუ ვინ გახდებოდა რეალურად დირექტორი. ეს საზოგადოებამ წინასწარ გამოიცნო. ასევე ისიც გამოიცნო, რომ მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილი დატოვებდა სამსახურს და ისიც, თუ რომელი ტელევიზიის თანამშრომლებს მიიყვანდნენ იქ სამუშაოდ.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ სოზარ სუბართან: რომელი კატეგორიის დევნილებს შეიძლება გაუუქმდეთ შემწეობა // „ეს რეფორმა, რომელზეც საუბარია, ჯერ განხილვის ფაზაშია“
ვახტანგ შამუგია
რამდენიმე დღის წინ საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტროში გაკეთებულმა განცხადებამ, დევნილთათვის სოციალური შემწეობის გაცემის პრინციპის სავარაუდო ცვლილებასა და თანხების ოპტიმიზაციის შესახებ საზოგადოებაში დიდი რეზონანსი გამოიწვია. ამ ინფორმაციამ თავად დევნილებში არაერთგვაროვანი რეაქცია გამოიწვია. რას გულისხმობენ რეფორმის იდეის ავტორები და როგორ მიმდინარეობს იძულებით გადააგგილებულ პირთა საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფის პროცესი, ამირ შესახებ “რეზონანსს” უწყების ხელმძღვანელი, სოზარ სუბარი ესაუბრა.
- როგორ მიმდინარეობს იძულებით გადაადგილებულ პირთა განსახლების პროცესი?
- ამ ეტაპზე საქართველოს მოქალაქეთა დაახლოებით 7%, ანუ 273 000-მდე ადამიანი დევნილია. იძულებით გადაადგილებულთა 86 000 ოჯახიდან საცხოვრებელი ფართით 35 000 დაკმაყოფილებულია, დანარჩენი 53 000 კი თავის რიგს ელოდება. დევნილთა 13 500 ოჯახი საცხოვრებელი ფართით 2012 წლის არჩევნების შემდეგ დაკმაყოფილდა, მათგან 8 000 აუშენდა ახალი სახლი, დანარჩენ 5 000-კი დაუკანონდა ის ფართი, სადაც აქამდე ცხოვრობდა.
ჩვენ ვცდილობთ, რომ ეს ოჯახები რაც შეიძლება მალე დავაკმაყოფილოთ, მაგრამ აქ არის კიდევ ერთი გარემოება – ჩვენ ყოველწლიურად გვემატება დევნილთა ახალშექმნილი ოჯახები, რაც საჭირო ბინათა რაოდენობას ზრდის. წინა ხელისუფლების მიერ საცხოვრებელი ფართით დაკმაყოფილდა 22 000 ოჯახი. მათი თითქმის ნახევარი აგვისტოს ომის შედეგად დევნილი იყო, დანარჩენ იძულებით გადაადგილებულ პირებს კი აუშენეს კორპუსები ფოთსა და წყალტუბოში. ზოგიერთ ოჯახს კი, იძულებით გასახლების მუქარით, ძალით დააკანონებინეს ის ფართები, სადაც ცხოვრობდნენ და მოხდა ისე, რომ 20-30 კვ.მ. ფართის ოთახში 5-6 სული ცხოვრობს. სამწუხაროდ, მათ დაკმაყოფილებას სასამართლოს შესაბამისი გადაწყვეტილების გარეშე ვერ შევძლებთ.
მინდა ისიც აღვნიშნო, რომ საერთაშორიოს დახმარება ამ კუთხით ამოწურულია. 2008 წელს ქვეყანამ მიიღო 4 მლრდ დოლარი. ხელისუფლებამ, ნაცვლად იმისა, რომ ამ თანხით დევნილთა საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფის პრობლემა ერთხელ და სამუდამოდ გადაეჭრა, ეს ფული სხვა მიმართულებით, შუშის ხიდებისა და არქიტექტორულ ექსპერიმენტებში დახარჯა. შესაბამისად, დღეს ეს საკითხი მხოლოდ ბიუჯეტის იმედად არის დარჩენილი. დღესდღეობით სახელმწიფო დევნილთა საკითხებზე წლიურად 250 მილიონ ლარს ხარჯავს. აქ შედის დევნილთა სოციალური შემწეობა, ბინათმშენებლობა, სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციისა და აფხაზეთის დევნილი ხელისუფლების ფუნქციონირებისათვის აუცილებელი სახსრები და ა.შ. შესაბამისად, საჭიროა ამ ფინანსების ოპტიმიზაცია ისე, რომ თანხის ხარჯვა მოხდეს პრიორიტეტების მიხედვით და დავეხმაროთ იმ დევნილებს, ვისაც ეს პირველ რიგში სჭირდება.
- აღნიშნული თანხების ოპტიმიზაციაზე საუბარს საზოგადოებაში დიდი რეზონანსი მოჰყვა. დევნილთათვის სოციალური შემწეობის გაცემის ახალ მოდელზე რას იტყოდით?
- მთავრობის მიზანია, რომ დევნილთა სოციალური დახმარებისათვის გამოყოფილი თანხები მაქსიმალურად ეფექტურად და საჭიროებისამებრ დაიხარჯოს. ამ საკითხზე საზოგადოებაში ბევრი ცრუ ინფორმაცია გავრცელდა. ამ დეზინფორმაციის ავტორები ხშირად ჩვენი ოპონენტი პოლიტიკოსები არიან, ისინი, ვისი მმართველობის დროსაც დევნილებს იძულებით ყრიდნენ ქუჩაში და საშინლად ექცეოდნენ. ეს რეფორმა, რომელზეც საუბარია, ჯერ განხილვის ფაზაშია, ამ საკითხზე ჩვენ ადგილობრივ თუ საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებთან აქტიური დიალოგის რეჟიმში ვართ.
ჩვენ მივიღეთ რეკომენდაცია, რომლის ავტორია ჩავლუკა ბეიანგი, გაეროს სპეციალური მომხსენებელი დევნილთა უფლებების დაცვის საკითხებში. ის წერს, რომ პირველ რიგში დევნილთა სტატუსი უნდა იყოს საერთაშორისო სტანდარტებთან თანხვედრაში, ანუ არ გადადიოდეს თაობიდან თაობაზე, შესაბამისად საერთოდ არ უნდა არსებობდეს და მეორე – ფინანსური შემწეობა უნდა გაიცეს არა სტატუსიდან, არამედ დევნილის საჭიროებიდან გამომდინარე. ჩვენ არცერთ მათგანს არ ვიზიარებთ. დევნილთა სტატუსს არასდროს არავინ არ შეხებია, არ ეხება და არ შეეხება. ის იარსებებს მანამ, სანამ ისინი საკუთარ კერას არ დაუბრუნდებიან.
რაც შეეხება თანხების სამართლიან გადანაწილებას, აი, მაგალითად, არის დევნილი პირი, რომელიც ბიზნესმენია და ყოველწლიურად სამი მილიონი ლარი აქვს შემოსავალი. რა თქმა უნდა, ის არ იღებს 45-ლარიან შემწეობას, მაგრამ ამ შემწეობას იღებს მისი ცოლ-შვილი, რაც დამეთანხმებით, რომ უსამართლობაა, რადგანაც არ მგონია მათ ეს თანხა სჭირდებოდეთ.
სიახლე, რომელიც ჯერ იდეის დონეზეა, მდგომარეობს იმაში, რომ დევნილი, რომელმაც საცხოვრებელი სახლი მიიღო, თავისი მეზობლისაგან სტატუსის გარდა არაფრით განსხვავდება. შესაბამისად, მისთვის შემწეობის დანიშვნა მისი სოციალური მდგომარეობის შეფასებით მოხდება. ასე მაგალითად, თუ პირს გარკვეულ ქულებზე ნაკლები ექნება, ის მიიღებს გაორმაგებულ თანხას, 90 ლარს, თუ, მაგალითად, 100 000-დან გარკვეულ ოდენობამდე – 45 ლარს. უფრო მაღალი ქულის მქონეს კი ეს შემწეობა არ ექნება. ქულათა სისტემა ჯანდაცვის სამინისტროსთან კონსულტაციის საფუძველზე იქნება დადგენილი.
ჩვენი მიზანია, რომ 2-3 წელიწადში აბსოლუტურად ყველა ნგრევადი ობიექტიდან მოხდეს დევნილთა გამოსახლება და მათი ღირსეული საცხოვრებელი პირობებით უზრუნველჰყოფა. თანხების იმ განაწილებით, რაც ახლა გვაქვს სახეზე, ეს სამწუხაროდ შეუძლებელია. სამწუხაროდ შეუძლებელია ისიც, რომ იმ დევნილებს, რომლებმაც იქ კეთილმოწყობილი ბინები და სახლები დატოვეს, აქ ანალოგიური შევთავაზოთ, ამას ვერ აღვადგენთ. სახელმწიფოს მათდამი საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფის ვალდებულება აქვს და ამას ის გააკეთებს.
- დევნილი მოსახლეობის ადგილობრივ საზოგადოებაში ინტეგრაციის პროცესი როგორ მიმდინარეობს?
- ჩვენი თითოეული ქმედება ამ ხალხის საზოგადოებაში ინტეგრირებისაკენ არის მიმართული. დევნილებს წინა ხელისუფლებების წარმომადგენლები გამუდმებით ატყუებდნენ, რომ აქაო და აფხაზეთში დაბრუნებამდე დარჩა 1 წელი, 1 თვე, ერთი კვირა და ა.შ. მსგავსმა უპასუხისმგებლო დამოკიდებულებამ კარგი არაფერი მოიტანა. თავის მხრივ ეს ხალხი ცხოვრობდა ცრუ იმედებით, იმ იმედით, რომ ამ თუ არა მეორე თვის ბოლოს ისინი თავიანთ კერას დაუბრნდებოდნენ, ბევრი მათგანი არც კი ცდილობდა ინტეგრირებას.
ზოგიერთი დევნილი ამას ამ დრომდე, უკიდურესი გაჭირვებისა და უმძიმესი საცხოვრებელი პირობების გამო ვერ ახერხებს და ერთგვარი ჩაკეტილი საზოგადოება ყალიბდება. სწორედ ამიტომ ვცდილობთ მათ უზრუნველყოფას ღირსეული საცხოვრებელი ფართით, რომ მაგალითად იძულებით გადაადილებული ოჯახში, ბავშვმა შესძლოს მეგობრების მასპინძლობა. ამასთან, საკუთარი საცხოვრებელი ფართის მქონე დევნილს უფრო მეტი მოტივაცია ექნება იყოს აქტიური, ჩაერთოს საზოგადოებრივ საქმიანობაშე მეტი ენერგიით და ა.შ.
- ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მცხოვრებ მოქალაქეებთან თუ გაქვთ ურთიერთობა?
- დიახ, როგორც ეთნიკურად ქართველ, ასევე აფხაზი და ოსი ეროვნების მოქალაქეებთან ურთიერთობა გვაქვს. არის შემთხვევები, როდესაც ჩვენ დევნილის სტატუსის მისაღებად მოგვმართავენ აფხაზი პირები. ხდება მათი პირადი საქმეების შესწავლა და თუ მოთხოვნა განპირობებულია არა პოლიტიკური დევნით, არამედ ამ პიროვნების კრიმინალური საქმიანობით, ის ამ სტატუსს ვერ იღებს.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
დაძაბულობა და ფიზიკური დაპირისპირება რუსთავში
„მუშებმა თქვეს – რადგან იქიდან არ გამოდის, ავდგეთ და ჩვენ ვესტუმროთო“
თიკო ოსმანოვა
შპს „რუსთავის აზოტი“-დან გათავისუფლებული მუშები სამსახურში აღდგენას ითხოვენ, წინააღმდეგ შემთხვევაში კი პერმანენტული აქციებით იმუქრებიან. მათი განმარტებით, ადმინისტრაციამ ისინი კანონის უხეში დარღვევით გაათავისუფლა. აქციების პარალელურად კი პროფკავშირები სარჩელზეც მუშაობს, რომელსაც სასამართლოში უახლოეს დღეებში შეიტანენ.
თავად კომპანიაში კი პასუხისმგებლობას იხსნიან. კომპანიის ცნობით, გასული წლის სექტემბრიდან ქარხანას ჰყავს ახალი მესაკუთრე, თუმცა დეკემბრის ჩათვლით ქარხნის ოპერირებას აწარმოებდა შპს “რუსთავის აზოტი”.
„სამწუხაროდ, 2017 წლის იანვრიდან შპს „რუსთავის აზოტმა“ ვეღარ შეძლო ქარხნის საქმიანობის უზრუნველყოფა, რამაც ქარხნის შეჩერება გამოიწვია. ქარხნის ახალი მესაკუთრის მიერ ამჟამად ტარდება გარკვეული ზომები ქარხნის კვლავ სრული დატვირთვით ასამუშავებლად. პარალელურად, ახალმა მესაკუთრემ საკუთარ თავზე აიღო ქარხნის მუშა-მოსამსახურეთა უდიდესი ნაწილის (დაახლოებით 90%-ის) სახელფასო ანაზღაურების გადახდა (მათ შორის, იმ პერიოდშიც, სანამ ქარხანა გაჩერებულია) და ამ კადრებთან ხდება შესაბამისი შრომითი ხელშეკრულებების გაფორმება. ქარხნის სრული დატვირთვით ამუშავების შემთხვევაში, ახალმა ინვესტორმა შესაძლოა განიხილოს დამატებითი კადრების დასაქმების საკითხიც“, – წერია განცხადებაში.
შეგახსენებთ, რომ ახალმა მენეჯმენტმა ქარხნის 300-ზე მეტი თანამშრომელი სამსახურიდან 27 იანვარს დაითხოვა. სწორედ ამიტომ უკვე მეხუთე დღეა პარალიზებულია ქარხნის მიმდებარე ტერიტორია. გათავისუფლებული მუშები აქციას ყოველდღიურად მართავენ. გუშინ მორიგი აქცია რუსთავში შარტავას მოედანზე გაიმართა და აწ უკვე ყოფილმა თანამშრომლებმა მსვლელობა ქალაქის მერიამდე მოაწყვეს.
საქართველოს პროფკავშირების გაერთიანების თავმჯდომარის მოადგილის გოჩა ალექსანდრიას განცხადებით, თუ მუშების მოთხოვნები არ იქნება დაკმაყოფილებული, შაბათს კიდევ უფრო დიდი აქცია გაიმართება. მისივე თქმით, დათხოვნილ მუშებს სოლიდარობას საწარმოში დარჩენილი თანამშრომლებიც უცხადებენ, რომლებსაც კომპანიამ 1 წლიანი კაბალური კონტრაქტები გაუფორმა.
“დამსაქმებელი არ წამოვიდა დიალოგზე და პროფკავშირებს პროვოკატორი გვიწოდა, თითქოს ჩვენ ვძაბავთ სიტუაციას. არადა, თვითონ არ მოდიან დიალოგზე, არ ხვდებიან მუშებს. „აზოტის“ ახალმა მმართველმა თავზე გადაახია მთავრობას და პარლამენტს მათი დაწერილი შრომის კანონმდებლობა. ხალხი ისე გამოყარეს სამსახურიდან, რომ არანაირი გაფრთხილება და კომპენსაცია არ მისცეს. დარჩენილებს კი იძულებით მოაწერინეს ხელი ერთწლიან კაბალურ კონტრაქტზე მაშინ, როცა აქამდე უვადო კონტრაქტები ჰქონდათ გაფორმებული. შესაბამისად, ის გააუქმეს და ერთწლიანზე მოაწერინეს ხელი, სადაც გაავსეს უკანონო მუხლებით. თავად მუშებს მისი წაკითხვის და გააზრების დროც კი არ მისცეს, ოთახში ორი კაცი ედგა თითოეულს თავზე და ისე აწერინებდნენ ხელს.
აქედან გამომდინარე ჩვენ მოვითხოვეთ კიდევ ერთხელ სოციალური დიალოგი და ამის პასუხად დუმილი მივიღეთ. მუშებმა კი თქვეს – რადგან იქიდან არ გამოდის, ავდგეთ და ჩვენ ვესტუმროთო. რის შედეგადაც ძალით მოხდა ხუთშაბათს დირექტორის მოადგილის კაბინეტში შეღწევა. იყო მცირე დაპირისპირება, რის გამოც ადმინისტრაციამ პოლიცია გამოიძახა და ისე მოხდა კაბინეტიდან მუშების გამოყვანა. დირექტორს ახალი არაფერი უთქვამს, ამიტომ მუშები აქციებს აგრძელებენ”, – გვითხრა გოჩა ალექსანდრიამ.
„რეზონანსი“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
წელს, შესაძლოა, ორნიშნა ინფლაცია მივიღოთ
„საქსტატის“ მონაცემები და ბაზრის კვლევის შედეგები ერთმანეთს ეწინააღმდეგება
მარი ჩიტაია
სამომხმარებლო პროდუქტების მასშტაბური გაძვირების ფონზე, 3,9%-იანი წლიური ინფლაცია, რასაც ოფიციალური სტატისტიკა გვთავაზობს, ნაკლებად დამაჯერებელია. მიუხედავად იმისა, რომ ძირითად სამომხმარებლო პროდუქტებზე ფასების ზრდა სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებშიც შეინიშნება, მეთოდოლოგიური ხარვეზის გამო, კვლევის შედეგი რეალობას არ ასახავს. ყოველ შემთხვევაში, ცდომილება დაფიქსირებულ მონაცემსა და რეალობას შორის საკმაოდ დიდია.
“საქსტატის” ცნობით, 2017 წლის იანვარში საქართველოში ინფლაციის დონემ, წინა თვესთან შედარებით, 2,9 პროცენტი შეადგინა, ხოლო შარშანდელ ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, სამომხმარებლო ფასების ინდექსი 3,9 პროცენტით გაიზარდა. 2010 წლის საშუალო მაჩვენებელთან შედარებით კი ინდექსი გაზრდილია 22,5 პროცენტით.
“საქსტატის” ცნობით, მოცემულ პერიოდში ინფლაციის მაჩვენებლის ფორმირებაზე ძირითადი გავლენა იქონია ფასის ცვლილებამ შემდეგ ჯგუფებზე: სურსათი და უალკოჰოლო სასმელები გაძვირდა 4,2 პროცენტით, ფასმა მოიმატა ბოსტნეულსა და ბაღჩეულზე (22,4 პროცენტი), ხილსა და ყურძენზე (8,9 პროცენტი), რძეზე, ყველსა და კვერცხზე (3,1 პროცენტი), ზეთსა და ცხიმზე (3,1 პროცენტი), თევზეულზე (2,8 პროცენტი) და ხორცსა და ხორცპროდუქტებზე (2,5 პროცენტი).
პარალელურად არასამთავრობო ორგანიზაციების დამოუკიდებელი კვლევებიდან ირკვევა, რომ ხორცი სამომხმარებლო ბაზარზე 35%-ით არის გაძვირებული, რაც “რეზონანსს” პროდუქტის რეალიზატორებმაც დაუდასტურეს. დაახლოებით ამ ოდენობით (34%) გაძვირდა საწვავი წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ხოლო თამბაქოს ნაწარმის ფასი სულაც 40%-ით არის გაზრდილი. ეს უკანასკნელი მონაცემი “საქსტატმაც” დაადასტურა.
ოფიციალური სტატისტიკის მიმართ საზოგადოების სკეპტიციზმს სტატისტიკოსი სოსო არჩვაძე ბუნებრივად მიიჩნევს. გარდა ამისა, იგი არ გამორიცხავს, რომ წელს ქვეყანა ორნიშნა ინფლაციას მიუახლოვდეს.
„3,9%-იანი ინფლაცია, ჩემი აზრით, რეალობისგან ძალიან შორს არაა. იანვარი მაღალი აქტიურობით მაინცდამაინც არ გამოირჩევა და გარკვეული მარაგი არის, მათ შორის, სავაჭრო ქსელში. ის გაზრდილი აქციზი, რაც ახალი წლიდან შევიდა ძალაში, სამომხმარებლო ბაზარზე 2-3 თვის შემდეგ მოახდენს გავლენას. ვფიქრობ, წელს ჩვენ ახლოს ვიქნებით ორნიშნა ინფლაციასთან და 4%-იანი მიზნობრივი დონე დიდი გადაჭარბებით “შესრულდება”, – აცხადებს სოსო არჩვაძე.
სტატისტიკოსი ფიქრობს, რომ საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მიწოდებას უნდა უძღოდეს განმარტება, რომელიც დაფიქსირებულ მონაცემს დაასაბუთებს.
“საჭიროა მეტი ტრანსფერენტულობა “საქსტატის” მიერ წარმოებულ და საზოგადოებისთვის შეთავაზებულ ინფორმაციაზე, რამდენად სწორია იგი. ცუდი არ იქნება, თუ ქვეყნისა და მოსახლეობისთვის მნიშვნელოვანი მონაცემის პუბლიკაციას მოაყოლებენ მოკლე ბრიფინგს, სადაც ახხნა-განმარტება გაკეთდება გასაჯაროებულ ინფორმაციაზე. სტატისტიკის ეროვნულ სამსახურში ეს ტრადიცია არსებობდა, მაგრამ ბოლო წლებში დაიკარგა”, – განმარტავს სოსო არჩვაძე.
სპეციალისტების შეფასებით, ინფლაციის რეალურ და ოფიციალურად დასახელებულ მონაცემებს შორის სხვაობა აშკარად შესამჩნევია. ამის მიზეზად ექსპერტი სოციალურ და ეკონომიკურ საკითხებში პაატა აროშიძე სტატისტიკის გამოთვლის მეთოდოლოგიას მიიჩნევს. მისი აზრით, დღესდღეობით ინფლაცია მაინც არ არის იმ მასშტაბის, რომ საგანგაშოდ შეფასდეს.
“ლარის დევალვაციის, აქციზის გადასახადის ზრდისა და ზოგადად, იმპორტული პროდუქტის მასობრივი გაძვირების გამო, საფასო დინამიკა ქვეყანაში აშკარად შეიცვალა. ვერ ვიტყვით, რომ საყოველთაო ზრდაა, მაგრამ ძირითად პროდუქტზე, როგორიცაა სიგარეტი და კვების პროდუქტები, ასევე საწვავი, ფასი მკვეთრად გაზრდილია.
დღეს არსებული ინფლაცია არ არის იმ დონის, რომ სახელმწიფოს გადამჭრელი ზომების მიღება დასჭირდეს. მიუხედავად ამისა, მისი მიშვება და უყურადღებობა სამომავლოდ ცუდ შედეგს გამოიღებს. გაზაფხულიდან ფასები მეტ-ნაკლებად დასტაბილურდება და ინფლაციაზე შესაბამისად აისახება.
ოფიციალურ და რეალურ სტატისტიკას შორის ცდომილება აშკარად არის. ამის მიზეზი დათვლის მეთოდოლოგიაა, რომლის მიხედვითაც სხვადასხვა ჯგუფზე არსებული ფასი ჯამდება. ვერ ვიტყვი, რომ მიდგომა სასწრაფოდ შესაცვლელია, თუმცა სამომავლოდ გარკვეული ზომების მიღება საჭიროა”, – განუცხადა “რეზონანსს” აროშიძემ.
————————-
„ახალი თაობა“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „დღეს საქართველოში პოლიტიკური ელიტის პრობლემაა“
პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში საარჩევნო კოდექსსა და მასში შესატან ცვლილებებზე საუბრობს.
- ბატონო ვახტანგ, რამდენად რეალურია, კონსტიტუციაში ჩაიწეროს, რომ არჩევნებში მონაწილეობის უფლება მიეცეთ მხოლოდ პარტიებს და არა პოლიტიკურ ბლოკებს, ბლოკის შემთხვევაში კი საარჩევნო ბარიერი გაიზარდოს?
- არა მგონია, ეს სწორი მიდგომა იყოს. თუ ეს საკითხი საკონსტიტუციო კომისიის კენჭისყრაზე დადგება, არ ვიცი, რა მოხდება, გავა თუ არა ეს იდეა. ასეთი რეფორმის მომხრე ნამდვილად არ ვარ. მე მომხრე ვარ, რომ საკონსტიტუციო კომისიაში რა საკითხიც დადგება, მისი კენჭისყრა ღია წესით მოხდეს, რათა საზოგადოებამ იცოდეს, ვინ რას უჭერს მხარს. ხელისუფლებას საკონსტიტუციო უმრავლესობა ჰყავს და ნებისმიერ საკითხს გაიტანს, მაგრამ ეს არ შედის „ქართული ოცნების“ ინტერესში.
- რატომ?
- იმიტომ, რომ ამით ვერაფერს მოიგებს. საკმარისია, ჩვენი ქვეყნის ბოლო 25 წლის ისტორიას გადავავლოთ თვალი. კომისიაში არის ხალხი, ვინც ამ პროცესებში 1987 წლიდან პირადად არის ჩართული და მათ მაინც კარგად უნდა იცოდნენ, რა შეიძლება ამას მოჰყვეს.
- რა შეიძლება მოჰყვეს?
- პროცესი გადავა ქუჩაში. თუ ქუჩისკენ მივდივართ, მაშინ ღიად ვთქვათ. კონსტიტუციასაც და სხვა ნებისმიერ კანონსაც საფუძველი და საყრდენი აქვს მხოლოდ მაშინ, თუ მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა იზიარებს მის არსს. ამიტომ ვამბობ, რომ ეს არ შედის „ქართული ოცნებისა“ და არც ზოგადად ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ ინტერესებში.
- საარჩევნო კოდექსის ცვლილებასთან დაკავშირებით დიდი ვნებათაღელვაა. რა მოდელისკენ გადაიხრება კომისია?
- ვერ გეტყვით, უამრავი მოდელი განიხილება. ერთი ვარიანტია, რომ დარჩეს, რაც არის, მეორე – იყოს სრულად მაჟორიტარული. მესამე ვარიანტია რეგიონული, მეოთხე _ რეგიონულ-პროპორციული, ანუ შერეული. მეც წარვადგინე ერთ-ერთი განსხვავებული ვარიანტი. ამ ვარიანტზე დიდი ხანია ვსაუბრობ, მაგრამ ის არ აწყობს არც ხელისუფლებას და არც პოლიტიკურ ელიტას.
- როგორია თქვენი ვარიანტი?
- ეს ვარიანტი ხმის მიცემის წესით განსხვავდება – 150-ვე მანდატი იყოს მაჟორიტარული სისტემით, მაგრამ ამომრჩეველმა ხმა უნდა მისცეს თავის ოლქში სამ კანდიდატს. პირველი იქნება 10-ქულიანი, მეორე – 9-ქულიანი და მესამე – 8-ქულიანი. სწორედ ამ ქულების შედეგად გამოვლინდება გამარჯვებული. ჩემი აზრით, ეს არის ყველაზე კარგი სისტემა. ამ სისტემას ყველა ხარვეზი, რომლებიც შეიძლება არჩევნებს ახლდეს – გაყალბება, მოსყიდვა, კარუსელი _ ნულის ტოლამდე დაჰყავს, მაგრამ ეს სისტემა არცერთ პოლიტიკურ ელიტას არ აწყობს.
- რატომ, რთული სისტემაა?
- ხელისუფლებას არ აწყობს იმიტომ, რომ მისი ზემოქმედება არჩევნებზე მინიმუმამდე დადის, ოპოზიციურ ელიტას არ აწყობს იმიტომ, რომ ის ყოველთვის გამსვლელ სიაშია და მას პროპორციული სისტემა აწყობს. წარმოგიდგენიათ, რა მოხდება, როდესაც რომელიმე პარტიის ლიდერი იძულებული იქნება, კენჭი იყაროს რომელიმე ოლქში და ასევე იმავე პარტიის მე-17 კანდიდატი მასთან ერთად იქნება იმავე ოლქში წარმოდგენილი, როგორც კანდიდატი და მან მოიგოს, ლიდერმა კი წააგოს?! დღეს საქართველოში პოლიტიკური ელიტის პრობლემაა, რაც მკაფიოდ დაადასტურა 8 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებმა.
- ბატონო ვახტანგ, ხომ არ ფიქრობთ, რომ მაღალი საარჩევნო ბარიერი ყველაფერს დაალაგებდა და მხოლოდ ძლიერ პარტიებს გადაარჩენდა, ეს კი ხელს შეუწყობდა ქვეყანაში ძლიერი პარტიული სისტემის განვითარებას?
- 1995-99 წლების პარლამენტში საკითხი დაისვა, რომ არსებული საარჩევნო ბარიერი უფრო დაბლა დაეწიათ.
- მაგრამ 7%-მდე აიწია.…
- დიახ, ხომ არ გახსოვთ მიზეზი, რატომ? სწორედ იმ არგუმენტით, რომელიც ახლა თქვენ მოიყვანეთ. ზუსტად ეს გახლდათ მიზეზი და ამას მოჰყვა ვარდების რევოლუცია. თუ საარჩევნო ბლოკების შექმნის შესაძლებლობას არ დავუტოვებთ პოლიტიკურ სპექტრს, პროცესები გადავა ქუჩაში. აუცილებლად გადავა, რადგან არ იარსებებს არავითარი ალტერნატივა. ჯობია, იყოს პოლიტიკური ბლოკები და პროცესები დარჩეს შიგნით, ვიდრე ავკრძალოთ და შემდეგ პოლიტიკური პროცესები მივიღოთ ქუჩაში. არ მინდა, ვინმემ გაიგოს, რომ თუ ბლოკები არ აიკრძალება, პროცესები ქუჩაში არ გავა, მაგრამ ეს აკრძალვა აუცილებლად იქნება ერთ-ერთი მაპროვოცირებელი. ვის უშლის 235 პარტიის, გნებავთ, 2.035 პარტიის ქაღალდზე არსებობა?
- სახელმწიფო დაფინანსებას ითხოვენ...
- კი ბატონო, მოვაგვაროთ საკითხი, ვინ უნდა იყოს კვალიფიციური სუბიექტი, ვის უნდა ჰქონდეს საეთერო დრო, ვის – არა და ა.შ. ჩემი იდეაა, საარჩევნო ბლოკის შექმნა კი არ ავკრძალოთ, არამედ შეიქმნას ბლოკი და მისი უფლებამოსილება იყოს ისეთი, როგორიც ერთი პარტიის უფლებამოსილებაა დღეს. საარჩევნო ბლოკს უნდა ჰქონდეს ზუსტად ისეთი სამართლებრივი უფლებამოსილება, როგორიც – ცალკე აღებულ ნებისმიერ საარჩევნო სუბიექტს.
„ახალი თაობა“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ ემზარ ჯგერენაიასთან: „ლარიზაციის გეგმამ არ გაამართლა“ // „მოსახლეობის ძალიან დაბალმა პროცენტმა გადაიტანა სესხი დოლარიდან ლარში“
ლარიზაციის შესახებ „ახალი თაობის“ კითხვებს ეკონომიკის ექსპერტი ემზარ ჯგერენაია პასუხობს.
- ბატონო ემზარ, აქციზებზე ფასების მატებამ, საწვავის გაძვირებამ ფასების ზრდა გამოიწვია. რამდენ ხანს გაგრძელება ქვეყანაში ასეთი რთული პერიოდი?
- იანვარი და თებერვალი ისედაც მძიმე თვეებია ბიზნესისთვის. პირველი იმიტომ, რომ შემცირებულია საქონელბრუნვა, ამის გამო ბიზნესი არ არის თავის ჩვეულ რიტმზე გადასული. ეს პროცესი აისახება ეკონომიკაზე. მთელი წლის განმავლობაში ეს ორი თვე ყველაზე ნაკლებად მზარდი თვეებია. თებერვალიც საკმაოდ მძიმე იქნება და მარტიდან უკვე დაიწყება გამოცოცხლების პროცესი ეკონომიკის თვალსაზრისით.
- აქციზების გაზრდა რამდენად სწორი გადაწყვეტილება იყო?
- ბუნებრივია, რომ აქციზების ზრდას მოყვება ფასების გაზრდა, ეს უკვე სახეზე გვაქვს და როდესაც ამოიწურება რეზერვები, მისი ბაზარიც, მარტის თვიდან დაჯდება რეალურ ფასზე, რომელიც უნდა იყოს. შემცირდა იმპორტი, შემცირდა დოლარზე მოთხოვნა და თქვენ ნახეთ, ეს ლარის გაცვლით კურსზე როგორ აისახა. მან მეტ-ნაკლებად წონასწორობის ახალი წერტილი ნახა. თუმცა, რადგან იმპორტი შემცირდა, მცირდება ეკონომიკაც.
- ლარიზაციის პროცესი ჯერჯერობით დადებითად არ ასახულა ლარის კურსსა და ქვეყნის ეკონომიკაზე. არ გაამართლა ამ გეგმამ?
- ასე უცებ ვერც აისახებოდა. ეს საკმაოდ რთული პროცესია, ბევრი დეტალი დასახვეწია, ბევრი ნიუანსი ხელახლა გასაკეთებელი. ჩვენ შევხვდით ეროვნული ბანკის პრეზიდენტს, ვისაუბრეთ ბევრ საკითხზე. ეროვნულმა ბანკმა გააკეთა ახალი პროდუქტი – კალკულატორი სესხების. როგორ გადაიყვანონ სესხები ლარში, რა უპირატესობას აძლევს. დღითიდღე იქმნება ახალი პროდუქტები ეროვნული ბანკის მხრიდან, ხდება მისი პოპულარიზაცია, მაგრამ ეს იმდენად უჩვეულო მოვლენაა, იმდენად ნოუ-ჰაუა, რომ საჭიროებს სერიოზულ მიდგომებს.
- ლარიზაციასთან დაკავშირებით საზოგადოებაში ბევრი კითხვა გაჩნდა.
- ხალხი ასე ფიქრობს – რომ გადავიტანო ჩემი სესხი ლარში, ეროვნულმა ბანკმა რომ გაზარდოს სააღრიცხვო პროცენტი, მერე მე რას ვშვრები? მაშინ ხომ სესხის პროცენტიც გაიზრდება. აი, ეს საკითხი აწუხებს ყველა მსესხებელს.
- რა პროცენტმა გადაიტანა სესხი დოლარიდან ლარში?
- ძალიან ცოტამ. მე ეროვნული ბანკის მონაცემსაც გავეცანი. მოსახლეობა დიდი ენთუზიაზმით არ შეხვდა ამ პროცესს. მოლოდინი სხვა იყო და რეალურად მოლოდინს საკმაოდ დაცილებულია პროცესი. ეს იმიტომ, რომ ადამიანები ძალიან ბევრს ფიქრობენ საბოლოო შედეგზე, ვიდრე ეს ჩვენ გვეგონა.
- ვერ გათვალა მთავრობამ პროცესი?
- საჭიროა მთელი რიგი ღონისძიებები კომერციული ბანკების მხრიდან, თუნდაც ეროვნული ბანკის მხრიდან, რომ კიდევ ერთხელ ახსნან პროცესი, რას ნიშნავს ლარიზაცია და საკმაოდ ბევრ კითხვაზე გასცენ პასუხი. ბევრია პასუხგაუცემელი კითხვა.
- რა აშინებს მოსახლეობას, ლარის არასტაბილურობა?
- ბევრი საკითხია, რის გამოც უკან იხევს მსესხებელი. მაგალითად, ლარში რომ გადავა, უფრო მეტის გადახდამ არ მოუწიოს. ეს არის მთავარი კითხვა, ყველაზე მეტად სწორედ ამის ეშინიათ. თავს დაზღვეულად ვერ გრძნობენ. საკმაოდ ხანგრძლივი პროცესია ეს დედოლარიზაციის პროცესი. ეს არ შეიძლება, რომ ერთ დღეში და ორ დღეში დასრულდეს და აქედან მივიღოთ შედეგი. ამიტომ, ბუნებრივია, რომ მოსახლეობაც ძალიან ფრთხილად უდგება ამ საკითხს. ამიტომ ფიქრობენ, 7%-იანი დოლარის კრედიტი ურჩევნიათ, თუ 14%-იანი ლარის კრედიტი.
- თქვენ ბრძანებთ, რომ დედოლარიზაცია ხანგრძლივი პროცესია. როდიდან შეიძლება მოსახლეობამ იგრძნოს ლარიზაციის დადებითი მხარეები?
- ეს ძალიან ძნელად საპროგნოზო თემაა. ეს რომც გითხრათ ვინმემ, არ დაიჯეროთ! იმიტომ, რომ თვითონ ეროვნულმა ბანკმა არ იცის, რას რა მოჰყვება, იმ ეროვნულმა ბანკმა, რომელიც ყოველდღიურ მონიტორინგს ახორციელებს. ამიტომ ძალიან რთული სათქმელია, როდის იგრძნობს ამ სიკეთეებს მოსახლეობა.
- უკეთესის მოლოდინი ჰქონდა ეკონომიკურ გუნდს, მაგრამ ეს მოლოდინი არ გამართლდა. ვერ მიიღო ის შედეგი, რასაც ელოდა?
- დიახ. ჯერჯერობით ძალიან მორიდებულად დგამენ ნაბიჯს ლარიზაციის კუთხით.
- საწვავზე ფასი ყოველდღიურად იზრდება. ელით კიდევ სერიოზულ მატებას?
- უკვე დიდი ხანია, ბარელზე 55 დოლარი გახდა ფასი. წონასწორობის ახალი წერტილი დაიჭირა საწვავის ფასმა. აქედან გამომდინარე აქციზის გაზრდის გამო საწვავზე ფასმა ერთხელ მოიმატა და თუ მსოფლიო ბაზარზე ბარელზე არ მოიმატებს ფასი, საწვავზე ფასმა არ უნდა მოიმატოს. მე არ მგონია, რომ მსოფლიო ბაზარზე მოიმატოს ნავთობის ფასმა. მძიმე ზამთარი გვაქვს, თუმცა, მერწმუნეთ, პირველი მარტიდან ბევრად უკეთესი ტენდენციები გამოიკვეთება.
„ახალი თაობა“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: „სოხუმი თბილისისგან შველას ითხოვს“ // „მიმდინარეობს აფხაზეთის არმენიზაცია“ // „გაზაფხულიდან პოლიტიკოსების მასობრივი ლუსტრაცია იწყება“
რატომ დუმს ხელისუფლება აფხაზეთში მიმდინარე პროცესებზე, ვინ გეგმავს პოლიტიკოსების მასობრივ ლუსტრირებას, როდის იწყება ეროვნული მოძრაობის ახალი ტალღა, რა შეიცვლება საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების შემდეგ? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ პატრიოტთა ალიანსის ერთ-ერთი ლიდერი, დეპუტატი ემზარ კვიციანი ესაუბრება.
- საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭებას დიდი აჟიოტაჟი მოჰყვა. არიან ისეთებიც, ვინც ამბობს, რომ დიდი არაფერი მომხდარა. რას ფიქრობთ ამაზე პატრიოტთა ალიანსში?
- პირადად ჩემთვის არაფერი შეცვლილა, როგორი სვანიც ვიყავი, ისეთივე სვანად დავრჩი. ამის გარდა, როგორც დეპუტატს, მაქვს დიპლომატიური პასპორტი და ყველგან შემიძლია წასვლა. ჩემგან განსხვავებით, ვიზალიბერალიზაცია მოსახლეობაზე დადებითად აისახება, განსაკუთრებით მათზე, ვინც ევროპაში სამუშაოდ არის წასული. ბევრი მათგანი იქ არალეგალურად ცხოვრობს და ამის გამო წლებია, სახლში ვერ ჩამოდიან, ეშინიათ, რომ სამსახურში ვეღარ დაბრუნდებიან.
ევროპარლამენტის გადაწყვეტილებამ შესაძლოა ჩვენ რუსეთის მიმართულებითაც მოგვიტანოს დადებითი შედეგი. 2012 წელს ქართულმა მხარემ რუსეთთან ვიზები გააუქმა, მოსკოვი კი ამის გაკეთებას არ ჩქარობს. იმედი მაქვს, ახლა პოზიციას შეცვლიან, ამით კი ჩვენი ქვეყანა მოიგებს. ევროპისა არ იყოს, რუსეთშიც ძალიან ბევრი ქართველია არალეგალურად ჩასული. გარდა იმისა, რომ სახლში ვერ ბრუნდებიან, იაფ მუშახელადაც ითვლებიან. საერთოდ ასეა, ვინც არალეგალია, ცოტას უხდიან. გამეხარდება, თუ ჩვენი მოქალაქეები ევროპაშიც თავისუფლად ივლიან და რუსეთშიც.
- ვიზალიბერალიზაციის მოწინააღმდეგენი ამბობენ, რომ ამ გადაწყვეტილების შემდეგ საქართველო მოსახლეობისგან დაიცლება...
- ამ მოსაზრებას არ ვიზიარებ. ვისაც წასვლა უნდოდა, უკვე წავიდა. ჩემი აზრით, უფრო აქეთ ჩამოვლენ ჩვენი მოქალაქეები, მართალია, დროებით, მაგრამ მთავარია, რომ ჩამოვლენ და დიდი ხნის უნახავ ოჯახის წევრებს და ნათესავებს ნახავენ.
- თქვენ იმედი გაქვთ, რომ რუსეთიც დააწესებს უვიზო მიმოსვლას. არსებობს ვარაუდი, რომ მათგან ვიზალიბერალიზაციაზე რეაქცია პროვოკაცია იქნება. ამას გამორიცხავთ?
- კაცმა არაფერი არ უნდა გამორიცხო, მაგრამ არც ადგილზე უნდა გავშეშდეთ, აქაოდა, რუსეთმა პროვოკაცია არ მოგვიწყოსო. იმისთვის, რომ პროვოკაცია არ მოგვიწყონ, მათთან დიალოგი უნდა დავიწყოთ. ხშირად მომისმენია, რომ რუსეთთან დიპლომატიურ ურთიერთობას თუ აღვადგენთ, მათ წისქვილზე დავასხმათ წყალსო. სინამდვილეში კი პირიქით არის.
- პირიქით როგორ?
- რუსეთს აფხაზეთის და სამაჩაბლოს სახით, ჩვენი ვალი აქვს და თუ არ დაველაპარაკებით, მათთვის უკეთესია. დიალოგი ჩვენთვისაა სასარგებლო და რაც შეიძლება ბევრი უნდა ვილაპარაკოთ, იქნება რამე გამოვტყუოთ.
- გამოტყუებით თავის დროზე უკვე გამოვტყუეთ რაღაც...
- ეგ იმიტომ გამოვტყუეთ, რომ მაშინდელ ხელისუფლებებს სხვა მიზნები ჰქონდათ. ხელისუფლება თუ სერიოზულად მიუდგება ამ საკითხს, შეიძლება რუსეთს ჩვენი ტერიტორიები გამოვტყუოთ. ახლა, როგორც არასდროს, ისეა მომწიფებული სიტუაცია საჩვენოდ. აფხაზებიც ისეთ დღეში არიან, აუცილებლად დაგველაპარაკებიან.
- დარწმუნებული ხართ, რომ დაგველაპარაკებიან?
- იქ ისეთი მძიმე და დაძაბული ვითარებაა, რომ დაგველაპარაკებიან.
- რა ხდება ამისთანა აფხაზეთში?
- გაქანებული აფხაზეთის არმენიზაცია მიდის. ამის შესახებ ყველა ინფორმირებულია, მაგრამ ვერც პარლამენტი ბედავს ხმის ამოღებას, ვერც მთავრობა. ერთადერთი, ვინც ამ თემაზე ხმა ამოიღო, პატრიოტთა ალიანსია. ჩვენმა ადა მარშანიამ რამდენიმე კვირის წინ დააყენა საკითხი, რომ აფხაზეთთან დაკავშირებით დახურული სხდომა გამართულიყო. სამწუხაროდ, ეს ყურად არავინ იღო, არადა საქმე ძალიან სერიოზულად არის. ხელისუფლების ასეთმა დამოკიდებულებამ ძალიან გაგვაბრაზა და ამიტომაც ავტეხეთ მე და მარშანიამ პარლამენტის სხდომაზე მაგიდაზე ხელების ბრახუნი.
- მაშინ ამაზე ასეთი განმარტება გააკეთეთ - ეშმაკებს ვდევნიდითო.
- ნაწილობრივ ეშმაკებსაც ვდევნიდით. ამის გაკეთება აუცილებელია. ქვეყანაში მეხუთე კოლონამ მყარად მოიკიდა ფეხი და ისინი არ გაგვახარებენ. დღევანდელ ვითარებაში ერთადერთი გამოსავალი არის ლუსტრაცია. ერთხელ და სამუდამოდ უნდა გავიგოთ იმ ხალხის ვინაობა, რომლებიც სხვა ქვეყნებზე მუშაობენ.
- ლუსტრაციის კანონის მიღების აუცილებლობაზე დიდი ხანია მიდის საუბარი, მაგრამ ეს არც ერთმა ხელისუფლებამ არ მიიღო...
- ამის მიღება არც ახლანდელ ხელისუფლებას არ უნდა. ეს ყველაფერი კი მათთვის კარგად არ დამთავრდება.
- რას გულისხმობთ?
- მაქვს ინფორმაცია, რომ ძალიან მალე ქვეყანაში ახალი ძალით იფეთქებს ეროვნული მოძრაობა და ხალხი თავად მოახდენს ჩინოსნების ლუსტრირებას. მინდა პოლიტიკოსებმა იცოდნენ, რომ ვინც სხვა ქვეყნების სპეცსამსახურებთან თანამშრომლობენ, ისტორიულ სანაგვეზე აღმოჩნდებიან.
- იმისთვის, რომ ლუსტრირება მოხდეს, საჭიროა სათანადო დოკუმენტების შესწავლა, რაც სპეცსამსახურების პრეროგატივაა. ხალხს საიდან უნდა ჰქონდეს ამ მასალებზე წვდომა?
- იმისთვის, რომ ნამდვილი ლუსტრირება მოვახდინოთ, ჯერ ქვეყნის უშიშროება უნდა გაიწმინდოს. ამდენი წელია დამოუკიდებლები ვართ და ვერაფრით ვეღირსეთ ისეთ სპეცსამსახურებს, რომლებიც ქვეყნის ინტერესებს დაიცავს. ლუსტრაცია ასეთი იოლი არ არის, მაგრამ ხალხმა თუ მოინდომა, წინ ვერავინ დაუდგება. საქართველო პატარა ქვეყანა, აქ ყველა ერთმანეთს ვიცნობთ და ყველას გვაქვს ერთმანეთზე რაღაც ინფორმაციები. ასევე არ უნდა დავივიწყოთ ის ხალხი, რომლებიც წლების მანძილზე ძალოვან სტრუქტურებში მუშაობდნენ. მათ ბევრი რამე იციან და ეროვნულ მოძრაობას ძალიან დაეხმარებიან.
ვურჩევ ხელისუფლებას, თავად დაიწყოს ეს პროცესი. ვიდრე უშიშროება არ გაიწმინდება, საქართველოში არჩევნების ჩატარებას აზრი არ ექნება. ისეთი ვითარებაა, რომ პოზიციას და ოპოზიციას სუსის ხსენებაც კი აშინებს. არ მესმის იმ დეპუტატების, რომლებიც სიმართლის თქმას ვერ ბედავენ და ქვეყნის პრობლემებზე არ საუბრობენ. იმდენად შეშინებულები არიან, იმასაც არ აპროტესტებენ, რომ აფხაზეთში გაქანებული არმენიზაცია მიდის. აფხაზეთში მცხოვრები სომხების რაოდენობამ უკვე 100.000-ს გადააჭარბა. აფხაზები გადარეულები არიან და შველას ითხოვენ საქართველოს ხელისუფლებისგან.
- ეს შველა ოფიციალურად ითხოვეს?
- ცოტა ხნის წინ მე აქ აფხაზები მყავდა ჩამოყვანილი. მათ უმაღლეს დონეზე მოვუწყვეთ შეხვედრები. შედეგი იყო ნული, ხელისუფლებას აფხაზეთი არ აინტერესებს. ჩვენ თავად არ გვინდა მათი დაბრუნება. ასე ტერიტორიული მთლიანობა ვერ აღდგება.
- ზემოთ თქვით, რომ ადა მარშანიამ აფხაზეთის თემაზე დახურული სხდომის მოწვევა მოითხოვა. საგაზაფხულო სესიაზეც დააყენებთ ამ საკითხს?
- აუცილებლად. აფხაზეთის თემაზე გაუთავებლად ვისაუბრებთ. ხელისუფლება ყველაფერს აკეთებს, რომ ხალხს დაკარგული ტერიტორიები დაავიწყოს. მეტიც, ცდილობენ, ეს საკითხი არასერიოზულად გადააქციონ. როცა პარლამენტში მთავრობის დამტკიცების საკითხი განიხილებოდა, სიტყვით გამოსვლისას მათ შევთავაზე, რომ აფხაზეთიდან დევნილებს აფხაზეთში სახლები უყიდონ. ჩემი წინადადება საქილიკოდ გახადეს, ირონიულად კითხულობდნენ, კვიციანს მარსზეც ხომ არ უნდა რამის ყიდვაო.
- აფხაზეთში დევნილებისთვის სახლების შეძენა რეალურად არის შესაძლებელი?
- ამას სომხეთის ხელისუფლება თუ აკეთებს, ჩვენ რატომ არ უნდა გავაკეთოთ. აფხაზეთიდან დევნილების ნაწილი დღეს რუსეთის მოქალაქეა და მათთვის აფხაზეთში უძრავი ქონების ყიდვა უფრო ადვილია. ხელისუფლება მათ ფულით უნდა დაეხმაროს. ამ ინიციატივის საპასუხოდ მთავრობამ კითხვა დამისვა, როგორ უნდა მოხდეს პროცესის გაკონტროლებაო. ამ პროცესსაც თუ ვერ გააკონტროლებთ, რად გინდათ ან სუსი და ან შსს.
აფხაზეთის მსგავსად, ხელისუფლებას არც ქვეყნის დემოგრაფიული მდგომარეობა აინტერესებს. არადა ქართველები გადაშენების პირას ვართ. ამ საკითხზე ხმასაც კი არავინ არ იღებს.
- როგორ არ იღებენ, რამდენჯერმე იყო საუბარი გაეროს მონაცემებზე, რომლის მიხედვითაც ირკვევა, რომ 2050 წლისთვის ლამის გადაშენების პირას ვიქნებით...
- ჩვენ კი ვფიქრობთ, რომ თუ არაფერი გამოსწორდა, უფრო ადრე დავწყდებით, ვიდრე გაერო ფიქრობს. ჩვენი დემოგრაფიული მდგომარეობა ისედაც მძიმე იყო, მაგრამ ბოლო წლებმა ხალხს სულ ბოლო მოუღო. რაც სისხლიანი 9 წლის განმავლობაში ნაციონალებმა დააკლეს, ამათ დაუმატეს.
- ამათ რა დაუმატეს?
- ეს ხელისუფლება ხალხს ქუჩაში არ ხოცავს, მაგრამ მათმა უმოქმედობამ გაუხეთქა ხალხს გულები. უკვე 5 წელია, ელოდებიან სამართლიანობის აღდგენას. იცით, რა საშინელებაა, როცა ხედავ, რომ ჯალათი ქუჩაში თავისუფლად დასეირნობს?! `ოცნება~, ერთი მხრივ, ხალხს ღვიძლზე და თირკმელებზე მკურნალობს, მეორე მხრივ კი, დამნაშავეების დაუსჯელობით გულებს უხეთქავს.
„ახალი თაობა“, 04 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ მირიან მირიანაშვილთან: „მიხეილ სააკაშვილს თემურ ალასანია მართავდა“ // „მათი მეშვეობით საქართველოში ყველაფერს რუსეთის უშიშროება წყვეტდა“
„საქართველოს გადარჩენის მოძრაობის“ ლიდერი, ყოფილი დეპუტატი მირიან მირიანაშვილი, რომელმაც თავის დროზე „ნაციონალური მოძრაობა“ დააფუძნა, წიგნის გამოცემას აპირებს. მასში სააკაშვილზე ბევრი ისეთი ფაქტი აისახება, რომლებიც ფართო საზოგადოებისათვის უცნობია. „ახალი თაობა“ მირიან მირიანაშვილს ესაუბრა
მირიან მირიანაშვილი:
- წიგნის დაწერა ადრევე მინდოდა, მაგრამ, როცა გოგა ხაინდრავამ დაიწყო ცნობილი ფილმის გადაღება სააკაშვილის რეჟიმზე, თავი შევიკავე. ფილმის გამოსვლის შემდეგ აღმოვაჩინე, რომ ამ თემაზე ბევრი სათქმელი დარჩა. მაგალითად, არ ასახულა, თუ ვინ მართავდა სააკაშვილსა და საქართველოს 10 წლის განმავლობაში, როგორ აღმოჩნდა ის ქვეყნის სათავეში, როგორ ჩაიგდო ხელში სხვისი პარტია. ფილმში ყურადღება გამახვილებულია სადიზმზე, რომელზეც საზოგადოება ისედაც ინფორმირებულია. სააკაშვილი შევარდნაძის ხელისუფლებაში ყველაზე კომიკური ფიგურა იყო. ვერავინ წარმოიდგენდა მის პრეზიდენტობას.
- ვინ მართავდა სააკაშვილს?
- მისი ბიძა თემურ ალასანია თავის სამეგობროსთან ერთად. მათი მეშვეობით საქართველოში ყველაფერს წყვეტდა რუსეთის უშიშროება, განსაკუთრებით – ოპერატიულ საკითხებს.
- თუ კომიკური ფიგურა იყო, რატომ შეარჩიეს?
- მას ისეთი თვისებები ჰქონდა, რომლებიც ზედგამოჭრილი გამოდგა გარედან მართული თოჯინასათვის. ჯერ ერთი, სააკაშვილი მორალისაგან დაცლილი, უგუნური და გართობას გადაყოლილი კაცი იყო, მეორეც, მისთვის სამშობლო არაფერს წარმოადგენდა, გარდა ამისა, სადიზმისადმი მიდრეკილებებიც ჰქონდა. საქართველოს მდიდარ ისტორიაში სააკაშვილისნაირად საუკეთესოდ დამპყრობლის დავალებები არავის შეუსრულებია. მას გარკვეული ფუნქციები 2002 წლიდან დააკისრეს. ამ დროიდან მოყოლებული, მისგან ხელოვნურად ქმნიდნენ ლიდერს, თან პროამერიკელს.
- ასეთი იმიჯი მას ახლაც აქვს...
- ბუნებრივია. მისთვის ასეთი იმიჯი აუცილებელია. ძალები, რომლებიც სააკაშვილს ისევ მართავენ, ახლა მას უკრაინაში იყენებენ. წიგნი, რომელშიც სააკაშვილს ნიღაბი ჩამოეხსნება და რომელიც დოკუმენტებს ეფუძნება, პირველად სწორედ უკრაინაში გამოვა.
- მიხეილ სააკაშვილს ფანები საქართველოში ჰყავს. უკრაინაში მისი მომხრეები, ფაქტობრივად, არ არიან და რა მიზანი აქვს მასზე წიგნის უკრაინაში გამოცემას?
- მას ჩამოეცლება ის შეფუთვა, რომლითაც ჯერ საქართველოს პოლიტიკაში შემოუშვეს, შემდეგ კი უკრაინაში მიავლინეს. მისთვის ნიღბის ჩამოხსნა აუცილებელია. რუსეთის სპეცსამსახურები საქართველოში მანამდეც აქტიურობდნენ, მაგრამ სააკაშვილის დროს ხელისუფლება მთლიანად დეკორაციად იქცა, ქვეყანამ კი სახელმწიფოებრიობა დაკარგა. დღეს მიხეილ სააკაშვილი აქტიურობს უკრაინის პოლიტიკაში, სადაც თავისი პატრონების დავალებებს ასრულებს იმავე პროამერიკული იმიჯით. მას კვალი შეუნარჩუნდა საქართველოს პოლიტიკაშიც ნაციონალური მოძრაობის სახით.
- 20 იანვრის ყრილობიდან რა დასკვნების გამოტანა შეიძლება?
- მიხეილ სააკაშვილი დარჩა ქართულ პოლიტიკაში. ნაცმოძრაობის ვითომ დაყოფა რომ დადგმული სცენარი იყო, ამაზე ადრეც მისაუბრია. დღეს მიხეილ სააკაშვილი გაუთავებელ კვეხნაშია და აცხადებს, რომ რუს ოლიგარქ ბიზინა ივანიშვილს უნდოდა მისი პარტიიდან გაძევება, მაგრამ არაფერი გამოუვიდა. მიხეილ სააკაშვილს თავი მოაქვს იმით, თითქოს პარტიიდან თვითონ გააძევა შეთქმულების მომწყობები.
- მიხეილ სააკაშვილმა გაიმარჯვა?
- მისი დამარცხება იქნებოდა, პარტიას ყრილობაზე რომ მიეღოთ გადაწყვეტილება მისი პარტიისაგან ჩამოცილების თაობაზე. ეს არ მომხდარა. მიხეილ სააკაშვილის კიდევ ერთი სატრაბახო თემაა, რომ მას სასამართლო ვერ მოუწყვეს.
- სერიოზული სასამართლო მართლაც ხომ ვერ მოუწყვეს?
- დიახ. ვერ გაასამართლეს. არადა, უამრავი სამხილი აქვთ, ბრალად კი რამდენიმე პიჯაკის ყიდვა წაუყენეს. ხელისუფლებამ თავიდანვე ვერ გაბედა ეს თუ გარედან ჩარევის შედეგად, ამას მნიშვნელობა არ აქვს. უკრაინაში სააკაშვილს საკვეხნად აქვს, რომ ბიძინა ივანიშვილს დაურეკა, თითი დაუქნია და მისი გასამართლება ვერ გაბედეს.
მიხეილ სააკაშვილის გაძლიერებასა და ტრაბახის კასკადს წერტილი რომ დაესვას, ამისთვის მასზე სიმართლის გავრცელებაა საჭირო. საქართველოს ხელისუფლებამ მას ვერაფერი დააკლო. იგი ქართულ პოლიტიკაში რჩება. წიგნი სააკაშვილის შესახებ უკრაინელებსაც აუხელს თვალს. მოგვიანებით ეს წიგნი საქართველოშიც გამოიცემა.
——————-
„ვერსია“, 03 თებერვალი, 2017 წელი
ინტერვიუ მამუკა გამყრელიძესთან: „პოლიტიკურ პროცესებში მონაწილეობას არ გამოვრიცხავ“ // იბრძოლებს თუ არა თბილისის მერობისთვის „ახალი ერთობა საქართველოსთვის“ ლიდერი
თათია გოჩაძე
30 იანვარს საზოგადოებრივმა მოძრაობამ „ახალი ერთობა საქართველოსთვის“ ბრიფინგი გამართა და პრემიერ-მინისტრსა და პარლამენტის თავმჯდომარეს ევროსასამართლოში საქართველოდან წარსადგენ კანდიდატებთან დაკავშირებით რეკომენდაციის სახით 7-პუნქტიანი გეგმა შესთავაზა. ორგანიზაციის დამფუძნებლების აზრით, კანდიდატების შერჩევის სხვადასხვა ეტაპზე არსებობდა გარკვეული ხარვეზები, ამიტომ კომისია იმ ძირითად პრინციპებს უნდა დაეყრდნოს, როგორიცაა ობიექტურობა და არაპოლიტიზირებულობა. მოძრაობის ლიდერები ფიქრობენ, რომ კომისიის ხელმძღვანელობა უნდა დაევალოს ისეთ პირს, ვისი რეპუტაციაც, როგორც ქვეყანაში, ასევე მის ფარგლებსგარეთ, შეესაბამება ამ მნიშვნელოვანი ფუნქციის შესრულებას. მოძრაობა „ახალი ერთობა საქართველოსთვის“ ცოტა ხნის წინ დაარსდა, მის შემადგენლობაში არიან მამუკა გამყრელიძე, მამუკა ჟღენტი, ნიკა ვაშაკიძე, პაატა დავითაია, ბაჩუკი ქარდავა და ა.შ. ამ ორგანიზაციის კარი ყველასთვის ღიაა, გარდა პრორუსული იდეოლოგიის მქონე სუბიექტებისა. ორგანიზაცია გეგმავს ე.წ ჩრდილოვანი კაბინეტის შექმნასაც, სადაც ჯგუფები სხვადასხვა დარგში შექმნიან რეკომენდაციებს და მთავრობას მიაწოდებენ. „ვერსია“ ამ ორგანიზაციის ერთ-ერთ ლიდერს, მამუკა გამყრელიძეს ესაუბრა.
- ბატონო მამუკა, განაცხადეთ, რომ კომისიას ისეთმა პიროვნებამ უნდა უხელმძღვანელოს, ვისი რეპუტაციაც ქვეყანაში და მის ფარგლებსგარეთ აღიარებულია. თქვენი აზრით, ვინ არის ასეთი ადამიანი?
- ჩვენს განცხადებაში მთელი პუნქტია ამაზე, ვიზიარებთ პარლამენტის თავმჯდომარის წინადადებას, ამ თანამდებობაზე პარლამენტის წევრის გამწესებაზე.
- თქვენი ორგანიზაციის შექმნის მთავარი მიზანი რა არის?
- ამ პლატფორმაში გაერთიანებულია რამდენიმე პოლიტიკური და საზოგადოებრივი ორგანიზაცია, პერსონები, გარკვეული ავტორიტეტის მქონე მოქალაქეები, ასევე ვიწვევთ ყველას ამ სათათბიროში. მიზანი მარტივია _ პოლიტიკურმა პარტიებმა განიცადეს სრული დისკრედიტაცია და მათ მიმართ ნდობის ფაქტორი ძალიან დაბალია, საზოგადოებრივი ორგანიზაციები კი ჩუმად არიან…
- როგორ ფიქრობთ, სამოქალაქო საზოგადოება რატომ დუმს?
_ საქართველოში არ არსებობს სამოქალაქო საზოგადოება, რომლის შექმნასაც პოლიტიკური კულტურის ამაღლება სჭირდება. მსოფლიოში ტრენდი ჯერ არ გამოკვეთილა, აშშ-ში ისეთი პრეზიდენტი მოვიდა, თავადაც არ იცის, რა უნდა და ამერიკის პოლიტიკა ჰაერშია გამოკიდებული, მისი ნაბიჯები ჩემთვის უკვე ალოგიკურია. ვხედავთ, რომ ლიბერალიზმი ფსევდოლიბერალიზმში გარდაისახა და დავკარგეთ ნამდვილი ლიბერალური ფასეულობები, ეს იწვევს ცვლილებებს პოლიტიკურ ველზე. საფრანგეთშიც არჩევნების შემდეგ რაღაც შეიცვლება და შესაბამისად გამოდის, სამოქალაქო ორგანიზაციები, რომლებიც დამოკიდებულნი არიან უცხოეთიდან შემოსულ ფულზე, ვერ იგებენ, რა პოზიცია დაიკავონ. „ოცნება“ კი გახლავთ კომპრომისული ძალა, რომელიც ყველას აწყობს, რუსეთსაც და დასავლეთსაც, მაგრამ ჩვენ, ადამიანებს, გვაქვს ფუფუნება, ამ ყველაფერზე ვისაუბროთ…
- ბევრი მიიჩნევს, რომ წინა ხელისუფლების პირობებში ადამიანებს ეს ფუფუნება არ ჰქონდათ. ეთანხმებით?
- ადრე „ზედმეტი ლაპარაკისთვის“ სასტიკად სცემდნენ. ჩემი ნაციონალი მეგობრები მეჩხუბებიან ხოლმე და ვპასუხობ, რომ ასე იყო და უამრავი ფაქტი მაქვს, რომლებიც ჩემს მეგობრებსა და ახლობლებს შეეხო. მაგრამ მე მქონდა ფუფუნება, ამაზე პირველ პირებთან მელაპარაკა…
- მიხეილ სააკაშვილს გულისხმობთ?
- მიხეილ სააკაშვილთან რთულია საუბარი, სხვებს ვგულისხმობ, რომლებიც არ აღიარებდნენ შეცდომებს. მოსკოვიდან ჩამოვედი და „იმედის“ დარბევის საპროტესტო აქციაზე დავდექი, მაგრამ დავინახე, რომ ოპოზიციის მხარეს ხალხი მოუმზადებელი იყო სახელმწიფოს მართვისთვის და მივხვდი, მათთან ჩემი ადგილი არ იყო. ახლა
არანაკლებ სისასტიკეა – სამსახურიდან აგდებენ ხალხს. ჩემი ვერც ერთი შვილი სახელმწიფო სამსახურში ვერ ხვდება, მე თავად გამომიშვეს საგარეო საქმეთა სამინისტროდან, ელჩის თანამდებობიდან 2012 წლის 31 დეკემბერს. ვერც კი მოხერხდა მაშინ ჩემი კომუნიკაცია მინისტრ მაია ფანჯიკიძესთან. 18 ელჩი გაგვათავისუფლეს და მათი ჩანაცვლება დიდხანს ვერ მოახერხეს. ეს არ არის ანგარიშსწორება? არაფერი შეცვლილა, უბრალოდ ეს ხელისუფლება ალაპარაკებს ხალხს, რაც ერთგვარი ორთქლის გამოშვების საშუალებას აძლევს და იქმნება თავისუფლების ილუზია. რეალურად ნაციონალებს ჰქონდათ მახინჯი და უვარგისი საარჩევნო სისტემა, რასაც დღევანდელი ხელისუფლებაც კარგად იყენებს. მერიაშიც იგივე ხდება, ყველას ყელში აქვს ამოსული „სიტი პარკის“ ბოგინი და რატომ ვერ ხერხდება მათი ალაგმვა? თუმცა, ამასთან ერთად კარგზეც უნდა ვისაუბროთ, მაგალითად, ნიკა რურუა გადაფარებული იყო საყდრისზე, მაშინაც უნდოდათ ამის გაკეთება, მაგრამ რურუა ბოლომდე ეწინააღმდეგებოდა ამ საკითხს, მიშა გიორგაძე კი, აიძულეს, ეს გაეკეთებინა. დღეს ბევრ ნიჭიერ ადამიანს უწევს სამსახურის დატოვება, მაგალითად, ნიკა ვაშაკიძეს, რომელიც გამოცდილი და ჭკვიანი დიპლომატია. მან გააპროტესტა ბიძინა ივანიშვილის მიერ წამოწეული საქართველო-სომხეთის რკინიგზის საკითხი და თანამდებობა დატოვა. ახლა კი ვიცი, რომ ისევ მიდის ამ საკითხთან დაკავშირებით საუბარი.
- „გაზპრომთან“ დადებულ საიდუმლო ხელშეკრულებაზე რას იტყვით?
- ედუარდ შევარდნაძემაც კი მოახერხა, დაეცვა საქართველოს ინტერესები. 2008 წელსაც მოხერხდა ამ კონტრაქტის დაცვა. 2015 წელს, როცა საკითხი აგორდა, ენერგეტიკის მინისტრის მოადგილეს ვესაუბრე. მითხრა, რომ აზერბაიჯანი გვაძლევდა მაშინ გაზს და ამის მიღება შესაძლებელი იყო. რასაც ძალიან მძაფრი რეაქცია მოჰყვა „სოკარისგან“ და გავაბრაზეთ უახლოესი მეზობელი.
- რუსეთის გაბრაზებას, აზერბაიჯანის გაბრაზება არ სჯობდა, ბატონო მამუკა?
- გაბრაზებულია რუსეთი და ოკუპირებული ვყავართ, მეტი რაღა ქნას?
- ეს გაბრაზება 2008 წელს ძვირად დაგვიჯდა…
- როდესაც გია ვოლსკი და ემზარ კვიციანი გვყავს ხელისუფლებაში, დამატებითი ოკუპაცია აღარ სჭირდება რუსეთს. რეალურად პრორუსული მთავრობა გვყავს, ახლა კი რუსეთის განსაკუთრებულ ინტერესს საქართველო-სომხეთის რკინიგზის თემა წარმოადგენს და მეშინია ამ თემის წამოწევის…
- რატომ, რა მოყვება ამ რკინიგზის გავლას?
- კანონიერად ამის გაკეთება ვერ მოხერხდება. თუ საქართველოს კანონმდებლობით იმოქმედებს ეს რკინიგზა აფხაზეთის ტერიტორიაზე, გამოდის, აფხაზეთი საქართველოა, რასაც აფხაზეთი არ დათანხმდება. ხოლო თუ აფხაზური კანონის მიხედვით მოხდება განსაზღვრა, ეს ნიშნავს, რომ აფხაზეთი დავთმეთ.
- ფიქრობთ, ხელისუფლება მსგავს უკანონობას ჩაიდენს?
- ვიცი, რომ რაღაც გზებს ეძებენ.
- ეს ინფორმაცია საიდან გაქვთ?
- მაქვს ურთიერთობა ჟურნალისტებთან, რომლებიც თავს საფრთხეში იგდებენ და აფხაზეთის თემაზე მუშაობენ. კულუარული ინფორმაცია მათგან მაქვს.
- თქვენ მიხეილ სააკაშვილის მიმართ პოლიტიკური სიმპათიებიც გაქვთ, არა?
- დიახ, ოღონდ, ხაზს გავუსვამ – მხოლოდ მისი და არა ენმ-ს მიმართ. ნებისმიერ პოლიტიკურ ფიგურას განვიხილავ როგორც ინსტრუმენტს, მივიღო საუკეთესო მთავრობა. ახლანდელი ხელისუფლება კატეგორიულად არ მომწონს, რადგან ვხედავ უკუსვლას, დაკარგულ დროს და ისევ ვეშვებით კორუფციაში, რაც განსაკუთრებით მძვინვარებს მერიაში. ხელისუფლების შემცვლელ ინსტრუმენტად კი მხოლოდ სააკაშვილს განვიხილავ. თავად ენმ, მიუხედავად პომპეზური ყრილობისა, კრიზისშია, რადგან სამი მნიშვნელოვანი ნაწილი გამოეყო. განსაკუთრებით მტკივნეული ვაშაძის წასვლა იყო.
- ანუ, გიორგი ვაშაძეც მოგწონთ, როგორც პოლიტიკური ლიდერი?
- კარგი ახალგაზრდა, შემსრულებელია. ლოკომოტივი მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილია.
- ალბათ ამ ინტერვიუს შემდეგ, ბევრი ბელადომანიაში დაგადანაშაულებთ…
- ეს არ არის ბელადომანია. სააკაშვილი საოცრად დრაივიანი ადამიანია. იმდენად ძლიერი, რომ მისი აყოლა ძალიან რთულია. მხოლოდ მას ძალუძს დღევანდელ პოლიტიკურ სტაგნაციაში რაიმეს შეცვლა.
- გაქვთ მასთან ურთიერთობა?
- იშვიათად, მაგრამ მაქვს. მასთან ისიც კი მძიმეა, აზრს გაყვე, სწრაფად ფიქრობს და რომ გავიცანი, გაოცებული ვიყავი. საინტერესო ადამიანია და ზემოქმედების უნარი აქვს.
- ასეთი უნარების მქონემ, თქვენი მოსაწონი პარტია რატომ ვერ შექმნა?
- როცა ხელისუფლებაში იყო, ეს ჯგუფი ერთიანად მოქმედებდა. შემდეგ მიხვდნენ, ჯგუფი უნდა დაშლილიყო და დაიქსაქსნენ. ზოგმა პირველობა მოინდომა, ზოგმა წყენა გაიხსენა… დამარცხებულ პოლიტიკურ ძალაში ეს ხშირად ხდება. სამწუხაროდ, გადამწყვეტი იდეოლოგია არ გახდა. ისე, გირჩევთ, ჩვენი ორგანიზაციის იდეოლოგიას გაეცნოთ…
- რას გულისხმობს ეს იდეოლოგია ან პარტიად რატომ არ ჩამოყალიბდით?
- ეს ჯერ ადრეა. ყველას, ვინც შევიკრიბეთ, გვინდა, ძლიერი ქართული სახელმწიფო ინსტიტუციებით, ძლიერი სისტემით.
- ენმ-ს პოლიტსაბჭოს წევრობა არ შემოგთავაზეს?
- არა, არც შემომთავაზებენ, რადგან „ნაციონალური მოძრაობისა“ და ყველა პოლიტიკური ორგანიზაციისთვის ზედმეტად დამოუკიდებელი პიროვნება ვარ, ვიღაცის ნათქვამზე არ დავდივარ.
- არც მიხეილ სააკაშვილის ნათქვამზე ივლიდით?
- მასაც შევეწინააღმდეგებოდი რაღაც საკითხებში. მაგალითად, ნიკა რურუა ძალიან გამოხატული ლიდერია ენმ-ს პოლიტსაბჭოში და თუ პირველი არ გახდა, ვიცი, გაუჭირდება (იცინის).
- ახლა პირველი პირი იქ ნიკა მელიაა, მასზე რას ფიქრობთ?
- არ ვიცი, მაგრამ ვიცი, რომ ნიკა რურუა ძალიან დიდი პატრიოტი და აქტიური პოლიტიკოსია.
- ისე, ნიკა რურუაზე მეტად პოლიტიკურად აქტიური შეიძლება ნიკა მელია იყოს…
- ყვირილი სულაც არ ნიშნავს აქტიურობას… იქ რომ არიან გრიგოლ ვაშაძე, ზაზა ბიბილაშვილი, ნიკა რურუა, ლევან ვარშალომიძე, საკვირველია, რომ ლიდერი ნიკა მელიაა…
- გამოდის, მიხეილ სააკაშვილმა, თავმჯდომარის შერჩევისას შეცდომა დაუშვა?
-მიხეილ სააკაშვილი დიდი ხანია აქტიურად არ ერევა პარტიულ საკითხებში. პოლიტსაბჭო იღებს გადაწყვეტილებებს.
- მაინც რატომ დაიშალნენ „ნაციონალები“, თქვენი აზრით?
- აი, შეიძლება ვიღაცამ იფიქროს, რომ მიხეილ სააკაშვილი ტირანია. ეს ისეთი აბსურდია, უბრალოდ არ იცნობენ მას, ის მაქსიმალურ თავისუფლებას ანიჭებს ადამიანებს გადაწყვეტილებებში.
- იქნებ, მიხეილ სააკაშვილის მიმართ ასეთი განწყობა ციხის კადრების, სანდრო გირგვლიანის საქმის… გამო შეექმნათ მოქალაქეებს?
- სანდრო გირგვლიანის საქმე საშინლად პოლიტიზებული იყო. ვანო მერაბიშვილი ცოტა ხნით სხვა პოსტზე რომ გადაეყვანათ, გამოეთქვათ პროტესტი ამ ფაქტის მიმართ „ნაციონალების“ ლიდერებს… ისე, ვანო მერაბიშვილის ამ გუნდიდან წასვლა გამორიცხულია…
- ვანო მერაბიშვილი გიგა ბოკერიას გუნდს შეუერთდებაო, ასეთი ვერსია გავრცელდა…
- მიხეილ სააკაშვილთან რომ არ იქნება, ფაქტია. მიშას მხარესაა ბაჩო ახალაია და მე როგორც ვიცი, ახალაიებს და მერაბიშვილს არ მოსწონთ ერთმანეთი. ასეთი დაპირისპირებები სულ იყო. გიგა ბოკერიაზეც მსმენია, რომ ლიდერობა უნდოდა.
- ბოკერია-უგულავას გუნდი პოლიტიკურ წარმატებას მიაღწევს?
- მე ვუსურვებ წარმატებას. პატივს ვცემ მათ.
- თქვენი აზრით, მათ მიხეილ სააკაშვილს უღალატეს?
- კი.
- და მაინც უსურვებთ წარმატებას?
- ეს პოლიტიკაა.
- ანუ პოლიტიკაში ღალატი „მოსულა“?
- კი არ უღალატეს, პოზიცია დააფიქსირეს. რაც შეეხება მერაბიშვილს, შეიძლება პოლიტიკიდან საერთოდ წავიდეს. თუ მათ გვერდში დაუდგება, ის ყველაზე ძლიერი ფიგურაა მათ შორის, მას ხალხის ენა ესმის, თავის საქმე სიგიჟემდე უყვარს. ოდიოზური, საშიში პიროვნება მეგონა, მაგრამ დავმეგობრდით და მივხვდი, რომ საქმისთვის თავდადებული ადამიანია. ასეთია მიხეილ სააკაშვილიც.
- გგონიათ, მიხეილ სააკაშვილი უახლოეს მომავალში საქართველოში ჩამოვა?
- მას ახლა დრო საქართველოსთვის ნაკლებად აქვს. უკრაინის პოლიტიკოსია. ღმერთმა ქნას, ვადამდე ჩატარდეს არჩევნები უკრაინაში, ვუსურვებ სააკაშვილს გამარჯვებას, წინააღმდეგ შემთხვევაში ალბათ, საქართველოს კარიც დახურული იქნება მისთვის.
- ბატონო მამუკა, რა ამის პასუხია და… თბილისის მერის არჩევნებში მონაწილეობას ხომ არ აპირებთ?
- არა! ერთადერთხელ ვიყავი სახელმწიფო სამსახურში და ისიც მიხეილ სააკაშვილის დაჟინებული მოთხოვნით, როდესაც ელჩი გავხდი ჩინეთში. მაგრამ ჩვენი ფონდის ფარგლებში გარკვეულ პოლიტიკურ პროცესებში ჩემს მონაწილეობას არ გამოვრიცხავ.