„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „მინისტრთა კაბინეტში ორი სამთავრობო კარუსელი იქნება“
„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: “რას ელოდნენ, უნდა დამდგარიყო პრემიერი და პუტინი ეგინებინა?!”
„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „სადისტური ხელისუფლების შემდეგ მაზოხისტური ხელისუფლება მივიღეთ”
„რეზონანსი//მთელი კვირა“: რატომ კარგავს საქართველო დასავლეთის მხარდაჭერას?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „გიორგი მარგველაშვილი პრემიერობას მოინდომებს“
——————
„კვირის ქრონიკა“, 5 ოქტომბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „მინისტრთა კაბინეტში ორი სამთავრობო კარუსელი იქნება“
ნინო სამხარაძე
რამდენიმე დღის წინ მილიარდერ ბიძინა ივანიშვილის ვაჟის, ბერას ახალი სიმღერა გამოჩნდა. რეპერმა კიდევ ერთი პოლიტიკური კლიპი გადაიღო, მისი შინაარსის მიხედვით სამარცხვინო და სასაცილო ავტოგოლების მიუხედავად, თამაში მორჩა ანგარიშით – 41:0-ით… ტექსტის მოკლე შინაარსი ასეთია: „ზოგიერთს ვერ ვცნობ, თანამდებობის გამო გაეზარდათ თავი, როგორც რემბოს… ასე ხდება, როცა ნოლს კაცად აქცევ, მაგრამ არაკაცს, ვაჟკაცად ვერ გადააქცევ… ზოგი ვერ ინელებს, რასაც აჭმევ, ზოგისთვის პატივია დღეს რომ ყურადღებას ვაქცევ… ზოგი დასაცინი ხდება, თან ვერ ხვდება, ზოგმა არ იცის, მისი გოგო ღამით სად რჩება… ჯერ ვერ ხვდება, ყველაფერი წინ დახვდება… როცა ლომი წასულია, ვირთხა მაინც ვირთხად რჩება… ტურნეს დროს მეგონა, გვერდით კაცი მყავდა, თურმე სცენაზე ავტოგოლი ამომყავდა…“.
მაშ ასე, ტექსტი სკანდალური, პოლიტიკური, მმართველ გუნდზე დამრტყმელი და ბევრი სიახლის დამაანონსებელი. „კვირის ქრონიკა“ ეცადა, გაერკვია, ვინ იყო ბერას სიმღერის ტექსტის ადრესატი. ჩვენ დავუკავშირდით მის პიარსამსახურს, ბერა არ იმყოფება საქართველოში, ის 5 დღეში დაბრუნდება და როგორცგვითხრეს, მოგვეცემა შესაძლებლობა, მივიღოთ კითხვაზე ოფიციალური პასუხი. ცხადია, ყველას ლოგიკური აღქმა გაუჩნდა, რომ ამ გზავნილის ადრესატია ორი ავტოგოლის ავტორი კახი კალაძე, თუმცა მმართველი გუნდის წევრები გამორიცხავენ, რომ ეს შეიძლება იყოს ენერგეტიკის მინისტრი, რადგან მას ბერასთან ნათელმირონობა აკავშირებს და ერთმანეთთან ძალიან ახლოს არიან. ასეა თუ ისე, ბერას გზავნილში შესაძლოა, მმართველი გუნდის წევრებმა საკუთარი თავი ამოიცნონ.
მაშ ასე, რა იცის მამუკა არეშიძემ? ამ და სხვა მნიშვნელოვან საკითხებზე „კვირის ქრონიკა“ მასთან ინტერვიუს გთავაზობთ.
- დიდი ხანია ბერა ივანიშვილს პოლიტიკურ ტექსტზე კლიპი არ გადაუღია. როგორც წესი, ის პოლიტიკურად რეპავს მაშინ, როცა სერიოზული ნაბიჯის გადასადგმელად ემზადება ბიძინა ივანიშვილი. ასე იყო 2012 წლის არჩევნებამდე და 2016 წლის არჩევნების მოახლოებასთან ერთად იწყება რაღაც ახალი პოლიტიკური ტალღა. რას უნდა ველოდოთ ივანიშვილებისგან?
- რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, სიმღერის ტექსტი რამდენიმე ხნის დაიწერა, პრეზენტაცია ახლა მოხდა და სიმღერის ადრესატი არის გიორგი მარგველაშვილი. მისი ფიგურა უკვე ძალიან გამაღიზიანებელი გახდა ძალიან ბევრი ადამიანისთვის, ვინც ივანიშვილის გუნდში მოიაზრებს თავს.
- ბერას სიმღერა სიმღერად დარჩება, თუ რაიმე კონკრეტულ ნაბიჯს უნდა ველოდოთ მარგველაშვილის წინააღმდეგ?
- არა, მაგრამ მინისტრთა კაბინეტში ორი სამთავრობო კარუსელი კიდევ გველოდება, ამას დანამდვილებით გეუბნებით. ახლახან მოხდა ერთი გადაადგილება, მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ შედეგი მაინც არ იქნება იმ სამთავრობო გადაადგილებებით, რასაც ითხოვს პრემიერი თუ ბიძინა ივანიშვილი. სისტემის შექმნის გარეშე სახელმწიფოს მართვა არ მოხდება, ეს სისტემა კი არ არსებობს. აქედან გამომდინარე ვერც ეკონომიკური ვითარება შეიცვლება და ვერც საფინანსო. ხომ ხედავთ, ისევ ციებ-ცხელების რეჟიმშია ლარი, ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ უკვე ღია ცინიზმზე გადავიდა კონკრეტულ ადამიანთა ჯგუფი.
რასაკვირველია, არსებობს ობიექტური გარემოებები, რაც იწვევს ლარის კურსის ვარდნას, მაგრამ მეორეცაა, ამ პროცესების უკან დგას კონკრეტული ჯგუფი, რომელიც მარიონეტივით მართავს პროცესებს. დღეს რიდი და შიში პრაქტიკულად აღარაფრისა და არავის მიმართ აღარ არსებობს, მე-5 კოლონა იქნება ეს, საბოტაჟი თუ სხვა რამ, ეს უფრო და უფრო სერიოზულ ფორმებს მიიღებს. არჩევნების მოახლოებასთან ერთად ყველას ეშინია პასუხისმგებლობის აღების, ქვეყნის მშენებლობა დასტოპებულია, გადაწყვეტილების აღება ყველას უჭირს და ყველა ცდილობს, პასუხისმგებლობა სხვას აჰკიდოს. ამ ადამიანებში არის მცირე გამონაკლისები, ამიტომ ჩანან ისინი თეთრი ყვავებივით, მაგალითად, თეა წულუკიანი. წულუკიანი თავისი აქტიურობით შეიძლება თავისი კონფიგურაციიდან ამოვარდეს, იმიტომ, რომ შესაძლოა, ვიღაც გააღიზიანოს და ბევრი მტერი გაიჩინოს. ბევრმა არ იცის, ახლა რასაც ვიტყვი, თეა წულუკიანი სტრასბურგში რომ არ ჩასულიყო, ბევრად უფრო მძიმე იქნებოდა ის რეზოლუცია, რომელიც ევროსაბჭომ მიიღო და ეს რეზოლუცია არის ჩვენი დიპლომატიური კორპუსისა და საპარლამენტო უმრავლესობის მწარე დამარცხება.
ისიც კი ვერ მოახერხეს კოალიციაში შემავალმა პარტიებმა, რომ, რა ჯგუფებშიც არიან გაწევრიანებული ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში, დაერწმუნებინათ თავის სიმართლეში. ამ რეზოლუციაში აუცილებლად ჩაიწერებოდა მოთხოვნა, რომლის მიხედვითაც დაუყოვნებლივ უნდა გამოეშვათ ციხიდან ახალაია, მერაბიშვილი და უგულავა, როგორც პოლიტიკური პატიმრები. აი, სწორედ თეა წულუკიანის ჩარევამ განაპირობა ის, რომ ეს მუხლი რეზოლუციაში აღარ შევიდა. აი, სწორედ ამიტომ იყო, რომ „ნაციონალები“ გაგიჟდნენ სტრასბურგში თეა წულუკიანის დანახვაზე, მაგრამ „ნაციონალებმა“ გააჟღერეს ინფორმაცია ისე, როგორც მათ აწყობდათ, თითქოს „ქართული ოცნების“ არც ერთი შენიშვნა რეზოლუციის ტექსტში არ შევიდა. მათ ძალიან კარგად იციან პიარტექნოლოგია, ის, რომ პირველი ინფორმაცია მკითხველისა და მაყურებლის თვალში დიდხანს რჩება. დანარჩენი ინფორმაციები უკვე თავის მართლებაა. ხალხმა არ იცის, რომ რეზოლუციის ტექსტში შევიდა მთავარი შენიშვნა, რომ ზემოჩამოთვლილი ფიგურანტების ციხიდან გამოშვებას რეზოლუციით ვეღარ ითხოვენ და ეს მუხლი რეზოლუციის ტექსტში საერთოდ აღარ არის. თქვენ არ იცით, თეა წულუკიანს იქ რა ბრძოლა დასჭირდა, ეს მუხლი რომ ამოეღოთ ტექსტიდან. არგამუნტი, რომელიც იყო მომხსენებელი, არის „ნაცმოძრაობის“ წევრი და ის უტიფრად ტყუოდა. ნახევარი მთავრობა „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებამ ციხეში გაისტუმრა, ეს არის ტყუილი და ეს უტიფარი ტყუილი სავიზიტო ბარათივით გახდა „ევროპის სახალხო პარტიის“ წევრებთან მიმართებაში. სამწუხაროდ, ორმაგ სტანდარტს იყენებს „ევროპის სახალხო პარტია“ საქართველოსთან მიმართებაში, ამიტომაც არის, რომ ჩვენმა მეზობელმა სახელმწიფომ აზერბაიჯანმა უარი თქვა ევროკავშირთან ურთიერთობაზე.
- „ნაცმოძრაობა“ თეა წულუკიანის ჩასვლას აპროტესტებდა და იუსტიციის მინისტრს ევროსაბჭოს დეპუტატებზე ზეწოლაში ადანაშაულებდა, ისტორიაში მსგავსი რამ არ მომხდარა, როცა მინისტრი რომელიმე ქვეყანას ევროსაბჭოში მიევლინოსო.
- ტყუილია, რამდენსაც გინდათ იმდენ მაგალითს დაგისახელებთ, მაგალითად, რუმინეთის შს მინისტრის იქ ჩასვლა მოლდოვის მოვლენების გამო. მავანს რატომღაც ჰგონია, რომ საქართველოში უვიცი ხალხი ცხოვრობს. კი ვართ პროვინციული პოლიტიკის ჭაობში ჩაძირული, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არ ვკითხულობთ უცხოურ პრესას და არ ვართ აზრზე, რა ხდება ქვეყანაზე. ჩვენ კარგად ვიცით, რა ხდება ევროპარლამენტის კულუარებში და რა ხდება გაეროს კულუარებში. ეს ჩვენი პროფესია და მოვალეობაა, ის სხვა საკითხია, ხელისუფლება ჩვენ, ექსპერტებს, არ გვისმენს და არ აინტერესებს, რას ვფიქრობთ. ვიღაცა იტყვის, რომ თეა წულუკიანის იქ ჩასვლა გადამწყვეტი არ იყო და საპარლამენტო უმრავლესობის დეპუტაციამ იმუშავაო. სწორი არ არის, დეპუტაციას რომ ემუშავა, მაშინ არ მივიღებდით იმ შედეგს, რაც მივიღეთ ფრაქციების მიხედვით. არადა, კოალიციაში შემავალი პარტიები ევროპარლამენტის სხვადასხვა ფრაქციებში გაწევრიანებულები არიან, სად ჩანს, რომ მათ იმუშავეს, რა გააკეთეს? სწორედაც რომ თეა წულუკიანის იქ ჩასვლამ განაპირობა ყველაზე მძიმე მუხლის ამოღება რეზოლუციის ტექსტიდან.
- რას ფიქრობთ, გაეროს 70-ე ასამბლეაზე პრემიერ-მინისტრის გამოსვლაზე, რამდენად სწორი მესიჯები გააჟღერა?
- ირაკლი ღარიბაშვილმა გააკეთა ისეთი ტიპის განცხადება, რასაც ყველა ელოდა. სწორედ ამის გამო იყო, რომ ვერ გააკრიტიკეს ღარიბაშვილი `ნაცმოძრაობის~ წარმომადგენლებმა, მაგრამ ერთი რამაა ძალიან მნიშვნელოვანი, როცა პატარა ქვეყნის წარმომადგენელი ხარ, აუცილებელია, შენი განცხადება საერთო ნაკადში არ ჩაიკარგოს და იყოს ქარიზმატული. რაღაც მარილი უნდა გქონდეს, ამ მარილის სერიოზული დეფიციტია. მოდით, გავიხსენოთ ბენიამინ ნათანიაჰუს გამოსვლა, რომელიც საზოგადოებას ძალიან დიდხანს არ დაავიწყდება. ვის ახსოვს ისრაელი იმ მოვლენების ფონზე, რაც ტრიალებს მსოფლიოში?.. ისრაელის პრობლემატიკა მეასე ფონზეა გადასული, ისრაელის პრემიერ-მინისტრმა თავისი გამოსვლა დადგა. ჩანდა, რომ ეს იყო კარგად ნამუშევარი, თავად ნათანიაჰუ არის ძალიან ძლიერი პიროვნება, მაგრამ გარდა ამისა, მას გუნდი ჰყავს, რომელმაც ეს გამოსვლა გააკეთა (ვისაც ბენიამინ ნათანიაჰუს შთამბეჭდავი გამოსვლა გაეროს ასამბლეაზე არ უნახავს, შევახსენებთ, რომ მისი ეს გამოსვლა მსოფლიო მედიის ყურადღების ცენტრში მოექცა, გენერალური ასამბლეის წევრებისადმი მიმართვა პრემიერ-მინისტრმა გაბრაზებული ტონით დაიწყო და განაცხადა: „ირანს სურს, გაანადგუროს ჩემი ქვეყანა, დახოცოს ჩემი ხალხი და მის ამ მცდელობაზე ამ ორგანიზაციის პასუხი თითქმის ყველა ქვეყნის მთავრობის წარმომადგენლისა ამ ორგანოში, არის აბსოლუტური სიჩუმე, გამაყრუებელი სიჩუმე…“. ისრაელის ლიდერი ამ განცხადების შემდეგ 45 წამის მანძილზე დუმდა და უსიტყვოდ ათვალიერებდა ასამბლეის წევრებს - ნ.ს.). აი, ეს მარილი აკლია საქართველოს ხელისუფლებას, საქართველო პატარა ქვეყანაა და მას აკადემიური გამოსვლა არ სჭირდება, ჩვენ გვჭირდება ქარიზმატული ლიდერის გამოსვლა, პუტინი რომ პუტინია, მის გამოსვლაშიც იმდენი პატარ-პატარა ნაღმი იყო ჩადებული, რომ მთელი მსოფლიოს გასარჩევი გახდა. ისე უნდა გამოხვიდე, რომ შენი გამოსვლა მსჯელობის საგნად იქცეს, მით უმეტეს, როცა პატარა ქვეყნის ლიდერი ხარ.
- პრეზიდენტმა მარგველაშვილმა განაცხადა, რომ საპრეზიდენტო ვადის ამოწურვის შემდეგ ის აპირებს აქტიურ პოლიტიკაში დარჩენას. რა პოლიტიკური კომბინაციებით ცდილობს, დარჩეს პოლიტიკაში?
- აბსოლუტურად ნორმალურია, როცა მან განაცხადა, დარჩეს აქტიურ პოლიტიკაში. ახლა რაც შეეხება კონფიგურაციას, გიორგი მარგველაშვილმა პოლიტიკურ ოპონენტებს, რომელთანაც აიგივებდნენ, ვგულისხმობ „ნაცმოძრაობას“ ცივი წყალი გადაასხა. პრეზიდენტმა მარგველაშვილმა თავისი ერთი განცხადებით „ნაცმოძრაობა“ დილემის წინაშე დააყენა. კერძოდ, მან თქვა, რომ არავითარ შემთხვევაში არ მიიღებს პოლიტიკურ გადაწყვეტილებას და არ შეიწყალებს „ნაცმოძრაობის“ ლიდერებს. ასევე, მან თქვა, რომ საქართველოში პოლიტიკურ პატიმრებს ვერ ხედავს, რადგან ასეთები არ არიან. ეს განცხადებები კი „ნაცმოძრაობის“ წისქვილზე ნამდვილად არ ასხამს წყალს. არ გამოვრიცხავ, რომ მომავალში ის „რესპუბლიკელებისა“ და „თავისუფალი დემოკრატების“ პოლიტიკურ კომბინაციაში ვიხილოთ. თუმცა ამ არჩევნებში მე ამას არ ვვარაუდობ, როდესაც ფინალისკენ წავა მისი საპრეზიდენტო ვადა და გარკვეულ პოლიტიკურ კაპიტალს დააგროვებს, რასაკვირველია, მარგველაშვილი ბევრად თავისუფალ თამაშს დაიწყებს.
„კვირის პალიტრა“, 5 ოქტომბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: “რას ელოდნენ, უნდა დამდგარიყო პრემიერი და პუტინი ეგინებინა?!”
ნათია დოლიძე
(შემოკლებით)
ქვეყნის პოლიტიკურ-საზოგადოებრივი ცხოვრება გასულ კვირას განსაკუთრებულად გააქტიურდა…. საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ პროცესებს ექსპერტ არჩილ გამზარდიასთან ერთად ვაფასებთ.
- რეზონანსული გამოდგა “რუსთავი 2″-ის გარშემო განვითარებული პროცესების თქვენეული შეფასება. მაშინ, როდესაც ტელეკომპანიამ საკუთარ მხარდამჭერებს ფინანსური დახმარება სთხოვა და თანხის გადარიცხვისკენ მოუწოდა, ერთ-ერთ სოციალურ ქსელში დაწერეთ: “დღევანდელი “რუსთავი 2″-ის მხარდაჭერა ნიშნავს, ფული გადაურიცხო გირგვლიანის, რობაქიძის და სხვების მკვლელების “გაპრავებას“, სახელმწიფოს წინააღმდეგ მიმართულ საინფორმაციო პოლიტიკას, მედიის აბსოლუტურ პოლიტიზებას, ძველი ხელისუფლების დაბრუნების შესაძლებლობას და ა.შ.” თუმცა, ზოგიერთი ანალიტიკოსი მომხდარს და სხვადასხვა ტელევიზიაში გადაცემების დახურვას ხსნის ხელისუფლების სურვილით, აკონტროლოს მედია…
- შესაძლოა, ბოლო ხანს ზოგიერთი გადაცემის დახურვის შემდეგ გაჩნდა ეჭვი, მართლაც ხომ არ ცდილობს ვინმე მედიაზე ზეწოლას, მაგრამ ამის მაგალითად “რუსთავი 2″ არამც და არამც არ გამოდგება. მკაფიოდ გასამიჯნია ამ ტელეკომპანიასთან დაკავშირებული პროცესები და გადაცემების დახურვა. მოგეხსენებათ, ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ უამრავმა ადამიანმა გამოთქვა პრეტენზია წინა ხელისუფლების დროს დაკარგული ქონების დაბრუნებაზე. სამართლიანობის აღდგენასთან ერთად, ხალხს ქონების დაბრუნებაც სურს. ორი წლის განმავლობაში სიტუაცია თითქმის უცვლელი იყო, ბოლო წელს ეს პროცესი გამოცოცხლდა, გაჩნდა რამდენიმე პრეცედენტი, როდესაც მოქალაქეებს დაუბრუნდათ წართმეული ქონება. ამგვარი სურვილი ჰქონდა ქიბარ ხალვაშსაც, რომელმაც გადაწყვიტა, სამართლებრივად იბრძოლოს. საფუძვლიანია მისი პრეტენზია თუ არა, ამას სასამართლო გადაწყვეტს, თუმცა, ხალვაშს ამ ბრძოლის უფლება აქვს.
(…)
- ერთია, რომ შესაძლოა, ხალვაშს სამართლებრივი ბრძოლის ლეგიტიმური საფუძველი აქვს, მაგრამ რატომ არ შეიძლება, ხელისუფლებამაც სცადოს ხალვაშის გამოყენება ოპონენტის ქმედითი ბერკეტის გასანეიტრალებლად?
- თეორიულად ამის დაშვება, რა თქმა უნდა, შეიძლება, თუმცა, ამაში ლოგიკას ვერ ვხედავ. ჩემი აზრით, “რუსთავი 2″ ხელისუფლებისთვის პრობლემას არ წარმოადგენს. მიუხედავად ზოგიერთი გადაცემის პოპულარობისა, ეს ტელევიზია საინფორმაციო ველზე გავლენას ვერ ახდენს, მას არ ენდობიან. ამის მაგალითად გამოდგება ბოლო ორი არჩევნები, როდესაც “რუსთავი 2″ “ნაციონალური მოძრაობის” რუპორი იყო, თუმცა, ამას დიდი ხეირი ექსსახელისუფლებო ძალისთვის არ მოუტანია. ყველასთვის ცხადია, რომ ეს არის “ნაციონალური მოძრაობის” პარტიული ტელევიზია, რომელსაც არსებობის უფლება აქვს, მაგრამ არაობიექტურობის გამო საზოგადოებაზე გავლენას ვერ ახდენს. ჩემი აზრით, ხელისუფლებას ხელს აძლევს კიდეც ამ ტელევიზიის არსებობა.
თუ “ნაციონალური მოძრაობა” დაინტერესებულია “ქართული ოცნების” პოლიტიკური განადგურებით, საიდუმლოდ ვეტყვი, რომ ეს გზა სწორედ “ნაციონალური მოძრაობის” პოლიტიკურ ლიკვიდაციაზე გადის. ეს ნახევრად ხუმრობით, რეალურად კი დღეს საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილი ფიქრობს, რომ ხელისუფლებამ ბევრი რამ ვერ გააკეთა, რომ ის არაეფექტიანია. ბუნებრივია, ეს მათ რეიტინგზეც აისახება, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ ის, რაც აკლდება “ქართულ ოცნებას”, “ნაციონალური მოძრაობის” რეიტინგს არ ემატება. ადამიანები “ქართული ოცნების” ხელისუფლებას წინამორბედს ადარებენ და უპირატესობას ისევ “ქართულ ოცნებას” ანიჭებენ. ამიტომაც ვამბობ, რომ ხელისუფლების რეიტინგს სწორედ “ნაციონალური მოძრაობა” ამყარებს.
(…)
“ნაციონალური მოძრაობა” და მისი ტელევიზია შექმნილი ვითარების აჟიტირებით ნამდვილად ცდილობს პოლიტიკური ტემპერატურის აწევას. ისინი, როგორც წესი, ყველა საკითხს პოლიტიკური გარჩევის თემად აქცევენ ხოლმე და ამ საკითხს როგორ გაუშვებდნენ ხელიდან… მედიის თავისუფლებაზე აპელირება საუკეთესო საშუალებაა პოლიტიკური პროცესის ასარევად. მათ კარგად იციან, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლებაში დაბრუნების ერთადერთი შანსი–ანტისახელმწიფოებრივი და ანტიკანონიერი გზაა. ცდილობენ, როგორმე ხელისუფლებისადმი იმგვარი ნეგატიური განწყობა შექმნან, რომ საზოგადოებამ დესტრუქციული გზით ხელისუფლების გადაყენება მოინდომოს. ეს არის მათი გეგმა, რომლის განხორციელება არაერთხელ სცადეს კიდეც, თუმცა, საზოგადოება მათ პროვოკაციებს არ ეგება. ისინი მაინც ცდილობენ პროვოკაციების აგორებას იმ იმედით, რომ გამოჩნდება საკითხი, რომელიც, ბოლოს და ბოლოს, აღაშფოთებს საზოგადოებას და ქუჩაში გაიყვანს…
- როდესაც საქმე მედიის თავისუფლებას ეხება, განსაკუთრებით მწვავეა ხოლმე საერთაშორისო გამოხმაურება…
- სამწუხაროდ, ჩვენი ხელისუფლება საკმარისად არ მუშაობს არც საკუთარი მოსახლეობის და არც საერთაშორისო თანამეგობრობის ინფორმირებისთვის. გარდა ამისა, “ნაციონალური მოძრაობა” არასოდეს მალავდა, რომ აქტიურად იყენებდა ლობისტურ ჯგუფებს და დარწმუნებული ვარ, ახლაც იყენებს. ჩვენი ხელისუფლება კი ამას არ აკეთებს, რაც მე არასწორი მგონია. “ნაციონალებს” აქვთ კონტაქტები, ფინანსები, რასაც მშვენივრად იყენებენ დასავლეთში საკუთარი პოზიციების გასამყარებლად. “რუსთავი 2″-თან დაკავშირებითაც ამავე გეგმით იქცევიან… ამაზე კარგად უნდა დაფიქრდეს ხელისუფლება და ბოლოს და ბოლოს, როგორც ქვეყნის შიგნით პიარისთვის, ასევე გარეთ ინფორმაციის გასატანად, გარკვეული ქმედითი სტრატეგია შეიმუშაოს.
- ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის მიერ ამ რამდენიმე დღის წინ მიღებულ მკაცრ რეზოლუციასაც ხელისუფლების არასაკმარისი მუშაობით ხსნით?
- რეზოლუციაში ორი მნიშვნელოვანი შენიშვნა იყო. მათგან ერთი წინასწარ დაკავებას შეეხებოდა. უნდა გვესმოდეს, რომ ვიდრე ეს პრობლემა საკანონმდებლო დონეზე არ მოგვარდება, შენიშვნებს ევროპიდან ყოველთვის მივიღებთ. რაც შეეხება ყოფილი მაღალჩინოსნების არასამართლებრივ დევნას, რაზეც ასევე ლაპარაკია რეზოლუციაში, აქ კარგად ჩანს “ნაციონალური მოძრაობის” და მათი ლობისტების ნამუშევარი. ეს არ არის ჩანაწერი, რომელიც სიმართლეს შეესაბამება, თუმცა, აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ ხელისუფლებამ ვერ მოახერხა ემუშავა ისე, რომ ევროპარლამენტარებისთვის საწინააღმდეგო დაემტკიცებინა. თუმცა, ეს რეზოლუცია რეკომენდაციების ნაკრებია, “ნაციონალური მოძრაობა” კი ცდილობს, ის რაღაც საშინელებად წარმოადგინოს, არადა, მათი მმართველობისას უფრო მკაცრი რეზოლუციებიც გვინახავს.
- საინტერესო გამოდგა გაეროს ასამბლეის 70-ე სესია, თუმცა, საქართველოს ხელისუფლებას ოპონენტები საყვედურობენ, რომ ასეთ მაღალ ფორუმზე საქართველო, ფაქტობრივად, არავის გახსენებია, თუნდაც დასავლეთისა და რუსეთის გამწვავებულ ურთიერთობასთან დაკავშირებით…
- მე სხვანაირად შევაფასებდი ამ საკითხს. საინტერესოა, ექიმი რატომ არ კითხულობს ხოლმე რომელიმე ყოფილი პაციენტის ამბავს? ალბათ იმიტომ, რომ ის პაციენტი გამოჯანმრთელდა. გადახედეთ თანამედროვე მსოფლიოს. შედარებით ნორმალური განვითარების ქვეყნებს ვინ ახსენებს საერთაშორისო ფორუმებზე?! არავინ… გასაგებია, რომ საქართველო, როგორც პოლიტიკური მოთამაშე, ისეთ როლს არ თამაშობს მსოფლიოში, რომ ყოველ წუთს ინტერესით შესცქეროდნენ. ეს ტრაგედია არ არის.
ევროპა რას აღარ აკეთებდა, რომ სააკაშვილის ხელისუფლება, რომელიც პროვოკაციებით ამოსუნთქვის საშუალებას არ აძლევდა, როგორმე შეეჩერებინა, დღევანდელმა ხელისუფლებამ ეს ვითარება დააბალანსა. საქართველომ როგორც იქნა მოიშორა პროვოკაციული ქვეყნის იმიჯი. ის, რომ დღევანდელი მსოფლიოს რადარებზე საქართველო არ ჩანს, უბედურება არ არის. საქართველომ აქტუალობა იქნებ იმიტომ დაკარგა, რომ აქ სიტუაცია შედარებით დამშვიდდა და განვითარების უკეთესი პირობები შეიქმნა?
(…)
- როგორ შეაფასებთ გაეროში პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის გამოსვლას? ოპონენტებმა რუსეთთან დაკავშირებით საუბრის ტონი დაუწუნეს…
- მაინც რას ელოდნენ, პრემიერი უნდა დამდგარიყო და პუტინი ეგინებინა?! ვინც დიპლომატიის ანაბანა იცის, ხვდება, რომ არსებობს რეალობა და ამ რეალობისადმი მიდგომა. პრემიერმა არაერთხელ თქვა, რომ საქართველო თავისი ინტერესების დათმობის ხარჯზე არ დაიწყებს რუსეთთან ურთიერთობას. ამაზე მეტის თქმა შეუძლებელია.
თუ ვინმე ფიქრობს, რომ ღარიბაშვილს გაეროს ტრიბუნაზე ისტერიკა უნდა მოეწყო, როგორც სააკაშვილი აკეთებდა, ცდება. ვფიქრობ, პრემიერის გამოსვლა დაბალანსებული იყო. კარგი იყო ეკონომიკურ საკითხებსა და კონფლიქტურ რეგიონებში მცხოვრებლებზე ყურადღების გამახვილება. (…)
„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 05 ოქტომბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „სადისტური ხელისუფლების შემდეგ მაზოხისტური ხელისუფლება მივიღეთ”
ეკატერინე ბასილაია
(შემოკლებით)
“მთელი კვირის“ კორესპონდენტი ეკატერინე ბასილაია ექს-პრემიერ ბიძინა ივანიშვილის ყოფილ მრჩეველი გია ხუხაშვილს ესაუბრება.
- როგორ დასრულდა “ოცნების” მოღვაწეობის სამი წელი და როგორ დაიწყო ბიძინა ივანიშვილის მიერ პრემიერობისას ნაწინასწარმეტყველევი “მეოთხე კარგი წელიწადი”?
- სისტემური წარმატება იყო თავად რეჟიმის ცვლილების ფაქტი. ასევე წარმატება იყო ის, რომ ბევრად უფრო ჰუმანური ხელისუფლება ჩამოყალობდა. ყოველ შემთხვევაში პირველ ეტაპზე რეჟიმისა და ავტორიტარიზმისაკენ არანაირი მიდრეკილება არ ჰქონდა და ამან საზოგადოება 9-წლიანი მუდმივი სტრესისაგან განკურნა. თუმცა, ამ ხელისუფლებას წინა ხელისუფლების ავტორიტარული ინსტრუმენტები არ ეთმობა და ამ არდათმობის გამოვლინებაა – იგივე მოსმენების ნახევარფაბრიკატი კანონი, იგივე მოწმის სასამართლოში დაკითხვის წესი. ანუ, იქიდან გამომდინარე, რომ ხელისუფლება ადამიანებს რყვნის და ძალაუფლება ძალიან დიდი ხიბლია, სისტემამ დღევანდელი ხელისუფლება გარკვეულწილად მძევლად აიყვანა და მას ავტორიტარიზმის დამახასიათებელი ინსტრუმენტების დათმობა უჭირს. მას ეს ინსტრუმენტები ხელში უჭირავს, მაგრამ ბუნებით აგრესიული არ არის და უჭირს სხვა დაჩაგროს. ამის გამო ამ მიშას იარაღით სახლში თამაშობს და მას ხან ფეხში გაირტყამს და ხან – სხვა ადგილებში. ასეთი პარადოქსული სიტუაციაა. მოკლედ რომ შევაფასოთ – ჩვენ სადისტური ხელისუფლების შემდეგ მაზოხისტური ხელისუფლება მივიღეთ.
ეფექტურობა აკლიათ და ეს არ აძლევთ საშუალებას სხვადასხვა გამოწვევების ფონზე სისტემური გარღვევა მოახდინონ. ამის უნარი არ აქვთ. შესაძლოა ბევრ ვერაფერს აფუჭებენ, მაგრამ დიდს ვერაფერს აკეთებენ. გარდამავალ პერიოდში გავიჭედეთ. ნახევარფაბრიკატი არ იჭმევა და ამდენად დღევანდელი სახელმწიფოებრივი ნახევარ ფაბრიკატი არავის მოსწონს.
- ამბობთ, დიდად ვერაფერს აფუჭებენო, თუმცა “მეოთხე კარგი წელი” ძალიან ბევრი გაფუჭებული საქმით დაიწყო.
- ზუსტად ეს მქონდა მხედველობაში, რომ ინსტრუმენტები არ ეთმობათ. ბუნებრივია, როდესაც კედელზე თოფი კიდია, ის აუცილებლად გაისვრის. რაღაც ასეთი ემართებათ და ამ ბოლო პერიოდში ავტორიტარიზმის გამოვლინებები გახშირდა.
- იმაზე, რომ “ოცნება” ხელისუფლების შესანარჩუნებლად იგივე მეთოდებს იყენებს, რასაც “ნაცმოძრაობა” იყენებდა, ამ ბოლო კვირის მაგალითებიდანაც შეიძლება მსჯელობა – იგივე “რუსთავი 2″ და “ტელეიმედის” პროცესების შედარება; ფეხბურთის ფედერაციის არჩევნები 8 წლის წინ და ახლა.
- ბევრ საქმეებში არის დეჟა ვიუ-ს შეგრძნება. ფეხბურთის ფედერაციაში განვითარებული მოვლენები ამ ყველაფრის ერთ-ერთი გამოვლინებაა. სხვა მაგალითების დასახელებაც შეგვიძლია, მაგრამ წინა ხელისუფლებისაგან განსხვავებით ამათი ქმედება ხშირ შემთხვევაში უაზროა. ამიტომაც დავარქვი ამათ მაზოხისტური ხელისუფლება.
კობიაშვილს ნატურალური უპირატესობა ჰქონდა, მაგრამ პროცესი ისე წარმართეს, რომ ყველაფერს ფასი დაუკარგეს. ამ ახალგაზრდა კაცს, რომელიც მონდომებული იყო ფეხბურთში ბევრი კარგი რამ გაეკეთებინა, ისეთი ცუდი სტარტი მისცეს, რომ ამის შემდეგ რა უნდა გააკეთოს, ჩემთვის გაუგებარია. დახმარების ნაცვლად ვიღაც-ვიღაცებმა ყველაფერი გააკეთეს და მისი დისკრედიტაცია მოახდინეს. ჩემი აზრით კობიაშვილი ამას არ იმსახურებდა. (…) დღესაც ადამიანები ლაპარაკობენ იმაზე, არველაძე უკეთესია თუ კობიაშვილი. ეს კი არ არის მთავარი და მნიშვნელოვანი, მთავარია ის, რა ტენდენციები ვიხილეთ ამ ორი-სამი დღის განმავლობაში. ეს არის შემაშფოთებელი. ისეთ უბედურ დღეშია ფეხბურთია, არ მგონია დიდი მნიშვნელობა ჰქონდეს ვინ გაიმარჯვებდა. თუმცა, ჩვენ ვნახეთ ის, რამაც გვიბიძგა, რომ ძალიან შემაშფოთებელი პროგნოზი გავაკეთოთ ხვალინდელ დღეზე.
იგივე “რუსთავი 2″-ის თემა – ეს ხელისუფლებისთვის ხაფანგია და ისევ და ისევ “ნაციონალურ მოძრაობას” აძლევს ხელს. ცივ გონებაზე რომ ვიმსჯელოთ, ციფრულ ტელევიზიაზე გადასვლის შემდეგ ის სიხშირე ვის რაში აინტერესებს?! აქედან გამომდინარე, თეორიულად რომ დავუშვათ და ქიბარ ხალვაშმა მოიგოს დავა, რა პოზიტიური შედეგი იქნება? არაფერი.
გარდა ამისა, ყველამ ვიცით, რომ როდესაც სააკაშვილმა ეს ტელევიზია კანონიერ მფლობელებს – აქიმიძეს და დვალს წაართვა, ის ხალვაშზე გააფორმა, თუმცა რეალურად მიშასი იყო. კი, ბატონო, შესაძლოა ხალვაშმა ფული დახარჯა, მაგრამ ის მაშინდელ ხელისუფლებასთან დაახლოებული პირი იყო და იმ ხელისუფლების სახელმწიფო დაკვეთებით, იმავე ყაზარმებზე ფულსაც შოულობდა. რატომ უნდათ რომ ამნეზიაში გვამყოფონ?! შესაძლოა ხალვაში წინა ხელისიფლებისაგან ნამდვილად დაზარალებულია სხვა ბიზნესებთან დაკავშირებით, მაგრამ არა “რუსთავი 2″-ის პაკეტში. უსამართლობაა, რომ ქონების მომთხოვნი არა მართლა კანონიერი მფლობელები არიან, არამედ ის, რომელზეც მიშამ ფორმალურად გაიფორმა წართმეული ტელევიზია. შეიძლება სამართლიანობის ასეთმა მანკიერმა გაგებამ ქვეყანა ფონს გაიყვანოს? ეს ყველაფერი ყალბია.
- ვიღაცებმა კობიაშვილის დისკრედიტაცია მოახდინესო, ამბობთ. ვიღაცებმა თუ კონკრეტულად ვიცე-პრემიერმა კალაძემ? ის იყო აქტიურად და გაუგებრად ჩაბმული ამ პროცესში და ღიადაც განაცხადა, მიუღებელია ქართული ფეხბურთის ბედს ნარკოტიკების მომხმარებლები წყვეტდნენო.
- რაც ცხადია, იმაზე საუბარი არ მინდა. კალაძეზე რასაც ამბობთ, ამას ჩემი კომენტარი არ სჭირდება, ეს ისედაც ცხადია. აქ პიროვნებების როლი მნიშვნელოვანი არ არის. თუ ეს ხარვეზი დაშვებულია, რა მნიშვნელობა აქვს ამას ვინ გამოიყენებს? ისევე როგორც ე.წ. ნარუშილვიკის თემა რომ ავიღოთ. მნიშვნელობა არ აქვს ვინ იყო იქ, რომელი მინისტრის მოადგილის ძმა თუ ვისი ნათესავი. ფაქტი ის არის, რომ როგორც კი ასეთი რაღაცის დაშვება ხდება, ეს სისტემური პრობლემის სახეს იღებს და ხვალ შესაძლოა მსგავს სხვა პრობლემაზე მოგვიწიოს ლაპარაკი. თუ ასეთი რამ მოსულა, ეს არის ცუდი, თორემ ამას კონკრეტულად ვინ გამოიყენებს, ეს მეორეხარისხოვანია.
- “რუსთავი 2″-თან დაკავშირებით ამბობთ, რომ ეს პროცესი ხელისუფლებას არ აძლევს ხელს. მაშინ რა საჭირო იყო განცხადებები, რომ ეს ტელევიზია არაობიექტურია, ერთი პოლიტიკური ჯგუფის კუთვნილება და არ მოგვწონს? ან ამის შემდეგ რატომ უნდა დავიჯეროთ, რომ ამ პროცესებში ხელისუფლების ხელი არ ურევია?
- ეს ძალიან პრობლემატურია და ამიტომ რჩება ასეთი აღქმა მიუხედავად იმისა, ხელისუფლება მონაწილეობს თუ არა “რუსთავი 2″-ის მიმართ მიმდინარე პროცესში. პოლიტიკაში მთავარი რეალობა კი არ არის – ის თუ რა ხდება შინაარსობრივად, არამედ საზოგადოების აღქმა. თუ ხელისუფლებაში ვიღაც ამ პროცესებს ხელს უწყობს, სრული იდიოტი უნდა იყოს იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ “რუსთავი 2″-ის საქმიდან საბოლოო ჯამში შედეგში ისევ ხელისუფლებაა პირველი დაზარალებული. თავის საწინააღმდეგ ადამიანი რატომ უნდა მოქმედებდეს?! ამიტომ ვამბობ, რომ მაზოხისტები არიან.
მიუხედავად იმისა, რომ ერთი და იმავე ინსტრუმენტების გამოყენება ხდება, სააკაშვილის ხელისუფლებასა და დღევანდელ ხელისუფლებას შორის განსხვავება ის არის, რომ სააკაშვილმა ზუსტად იცოდა ვინ იყო სამიზნე, იმ სამიზნეს ესროდა და იქიდან რაღაც შედეგს იღებდა. ამას მაქსიმალურად აგრესიული ფორმით აკეთებდა.
დღევანდელი ხელისუფლება ცდილობს იგივე ინსტრუმენტები გამოიყენოს, მაგრამ პირველ რიგში თვითონ ზარალდება. იქიდან გამომდინარე, რომ მას არ აქვს ზუსტი მიზანი, ამოცანა და არ იცის აქედან რა შედეგის მიღება უნდა. უბრალოდ ცდილობს იმავე იარაღით ითამაშოს. იარაღის სროლა უნდა იცოდე და ბუნებით დანაშაულის ჩამდენი უნდა იყო. თუ არ იცი, შეიძლება ფეხში გაირტყა ან შემთხვევით ახლობელს ესვრი. ეს არის ამ ხელისუფლების მინუსი. რომ არ ხარ ცუდი, რატომ გინდა რომ დაიბრალო?!
ხელისუფლებაში საკმაოდ ჭკვიანი ადამიანებიც არიან, მთლად ისე ცუდადაც არ არის საქმე. სხვა საკითხია გადაწყვეტილების მიღებასთან რამდენად ახლოს არიან ეს ადამიანები და რამდენად მონაწილეობენ გადაწყვეტილების პროცესში.
- ამ ხელისუფლებაში ვინ არიან ჭკვიანი ადამიანები?
- მაგალითად, დავით უსუფაშვილი. მას განათლებას ვერ დაუწუნებთ.
- და უსუფაშვილის იმედად არის მთელი კოალიცია?
- არა, ეს მაგალითისთვის მოგიყვანეთ, სხვებიც არიან, იგივე პრეზიდენტი. მაგრამ სხვა საკითხია რამდენად მონაწილეობენ ან აქვთ რესურსი გადაწყვეტილების მიღების პროცესეში მონაწილეობა მიიღონ. საბოლოო ჯამში იმ სურათს ვიღებთ, რასაც ვამბობ.
მარტო “ქართული ოცნება” არა, მეც ვმონაწილეობდი პროცესებში და რეჟიმს ვუთხარით უარი. დღეს ხელისუფლებას რეჟიმის შექმნის უნარი არ აქვს, მაგრამ ავტორიტარული ინსტრუმენტები არ ეთმობა. ხელისუფლების მთავარი დაპირება იყო ის, რომ ამ ავტორიტარულ ინსტრუმენტებზე უარს ვამბობო, მაგრამ ვერ დათმო.
მოსმენებისა და მოწმეთა დაკითხვის წესის გარდა ვერ დათმო საარჩევნო კოდექსიც. “ქართულ ოცნებაში” არიან ის ადამიანები, რომლებიც წლების განმავლობაში მაჟორიტარული სისტემის გაუქმებას პრინციპულად ითხოვდნენ, დღეს კი ამაზე უარი თქვეს. ძალიან მოსწონთ ის მანქანა, რომელიც სააკაშვილმა შექმნა, მაგრამ მისი მართვა არ იციან. თავად ახალი რამის შექმნის უნარი არ აქვთ, იგივე მატარებელი სურთ, მაგრამ მემანქანედ ვერ ივარგეს და მეისრეებიც არ უვარგათ. ამიტომაც ხან რელსებიდან გადავლენ, ხან რაღაცას შეასკდებან.
- “რუსთავი 2″-ის შემთხვევაში როგორ გგონიათ, უნდათ კონტროლი და არ იციან როგორ?
- კიდევ უფრო მძიმედ არის საქმე თუ ხელისუფლებას არ ესმის, რომ “რუსთავი 2″-ის საქმე პირველ რიგში მას დააზარალებს. ხელისუფლებაზე ასეთი დაბალი წარმოდგენის არ ვარ, რომ ეს შეიძლება არ ესმოდეს. მე უფრო სხვა რამეს ვუშვებ, შეიძლება ხელისუფლებას ვიღაც სთავაზობს, ცდილობს ასიამოვნოს მას. იგივე გრიგოლიას “იმედიდან” გაშვება ავიღოთ – არ მგონია ეს ხელისუფლების დაკვეთა ყოფილიყო. ვიღაცამ ჩათვალა, რომ ამ ფორმით ხელისუფლებას ასიამოვნებდა. სინამდვილეში ეს აბსოლუტურად პროვაკაციულია და ხელისუფლების წინააღმდეგ არის მიმართული. თუ ხელისუფლების შიგნით ასეთი საბოტაჟი ხდება, ეს კიდევ უფრო დიდი უბედურება ყოფილა.
დეჟავიუ გვაქვს, მიშამაც ასე დაიწყო – პოლიტიკური თოქშოუების დახურვით. განცდაა, რომ სპირალის ახალ წრეზე წავედით. თუ პროგნოზს გავაკეთებთ ხვალ და ზეგ შეიძლება უარესი მივიღოთ. თუმცა, უფრო ოპტიმისტი ვიქნები. ჩვენ ე.წ. კრიტიკული ზღვარი, რომლის მიღმა მიბრუნებაც შეუძლებელი იქნება, ჯერ არ გაგვივლია და აქედან გამომდინარე მგონია, არის შანსი ეს შეჩერდეს და რაღაცნაირად წინ წავიწიოთ.
- თქვით, ვიღაც ცდილობს ხელისუფლებას ასიამოვნოსო. ხელისუფლებაში ვის გულისხმობთ, ივანიშვილს?
- შეიძლება მაღალი ალბათობით რაღაცას ვფიქრობდე, მაგრამ პერსონიფიცირებისაგან თავს შევიკავებდი.
- ამბობთ, რომ ამ ხელისუფლებაზე მთლად დაბალი წარმოდგენის არ ხართ, თუმცა სწორედ პოლიტიკოსები აკეთებდნენ განცხადებებს, რომ “რუსთავის 2″ თუ გრიგოლიას გადაცემები არ მოსწონთ და ამ განცხადებების ფონზე ხდებოდა თავდასხმაც.
- გეთანხმებით. “რუსთავი 2″-ს აქვს უფლება მიკერძოებული იყოს. მთავარია პლურალიზმი იყოს და მაყურებელი თავად გააკეთებს არჩევანს, ვის ჩათვალოს სანდოდ.
მიუხედავად იმისა, რომ ის პოლიტიკურად მიკერძოებულია, ის სასარგებლო საქმეს აკეთებს და მათ შორის ხელისუფლებისთვისაც. 5-დან მარტო ერთი ინფორმაცია რომ იყოს რეალურ პრობლემებზე, დანრჩენი კი კონტრ პროპაგანდა, ეს ხელისუფლების განუკითხაობის ტენდენციას აზღვევს. მაგალითად, მე არ მომწონს “რუსთავი 2″, მაგრამ მას არსებობის უფლება აქვს და თუ ნორმალური საზოგადოების აშენება გვინდა, მისი არსებობის უფლება უნდა დავიცვა. თუმცა, საზოგადოება ვართ ყალბი. შაბათს ვიღაცეები კობიაშვილის გამარჯვებას ღიად ზეიმობდნენ. რაც ხდებოდა, ამის შემდეგ “ხომ მოვიგეთ” ძახილი უხერხულია.
- ფედერაციის არჩევნების შემდეგ გაისმა საუბარი იმაზეც, რომ ხელისუფლება 2016 წლის არჩევნებსაც ასე ჩაატარებს, სუს-ის და ადმინისტრაციული რესურსის დახმარებით.
- გეთანხმებით, ეს ძალიან პრობლემატური შეიძლება გახდეს. ვფიქრობ, რომ ნამდვილი კრიზისი პოსტსაარჩევნო პერიოდში გვექნება. დინამიკა ისეთია, რომ საზოგადოებაში ნიჰილიზმია და ის მთლიანად პოლიტიკურ ელიტას შორდება. ამიტომაც დაბალი აქტივობა იქნება და ამ პირობებში ხელისუფლების გამარჯვება დაბალი ლეგიტიმაციის მატარებელი იქნება.
დაბალი აქტივობისას კი ძალიან აშკარად გამოჩნდება ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენება. ამან შეიძლება პოსტსაარჩევნო პროცესების დეტონაცია მოახდინოს. ეს იქნება დღე, როდესაც მთელი ოპოზიცია გაერთიანდება, ჩვენ კი არ გვყავს ის ხელისუფლება, რომელიც ამ ტიპის კრიზისს გაუძლებს. ამიტომაც, თუნდაც თვითგადარჩენის ინსტინქტმა უნდა უკარნახოს ხელისუფლებას, რომ სისტემურად რაღაც შეცვალოს. ზუსტად ეს მაგიჟებს – ამაზე ან არ ფიქრობენ, ან ვერ ფიქრობენ, ან რა ხდება ვერ გავიგე. სამწუხაროდ, პროცესებისაგან ჩამოშორებული ვარ, გვერდიდან ვუყურებ და ზოგჯერ იმდენად მარტივ რაღაცებს ვერ ხვდებიან, რომ წარმოუდგენელია. იგივე უგულავას საქმე რომ ავიღოთ, დანაშაული იყო, მაგრამ პროცესი ისე წაიყვანეს, ტურავასთან თუ პროკურორებთან დაკავშირებული იწილო-ბიწილოებით, რომ ამ ყველაფერმა ხელისუფლება დააზიანა. შედეგად ვნახეთ იგივე ევროსაბჭოს რეზოლიცია, რომელიც სულაც არ არის მარტივი რაღაც.
- წინასწარი პატიმრობის ბოროტად გამოყენების გამო კრიტიკული რეზოლუციის შეფასებები იყო ძალიან უცნაური. უმრავლესობის ლიდერმა ზვიად კვაჭანტირაძემ განაცხადა, მეცოდება ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაო. რატომ ცდილობენ, რომ დასავლეთში მეგობრების ნაცვლად მტრები გაიჩინონ?
- რატომ? ასეთი ბევრი “რატომ” არის დაგროვილი და ეს რიტორიკულ კითხვად გადაიქცა. ჩვენ შეიძლება ემოციები გვქონდეს და შეიძლება ხშირ შემთხვევაში მართლებიც ვიყოთ, მაგრამ რასაც ვფიქრობთ, იმის ყოველთვის საჯაროდ გამოთქმა, მით უმეტეს როდესაც ეს საერთაშორისო ორგანიზაციებს ეხება, არ შეიძლება.
ფრთხილები უნდა ვიყოთ, რადგან ბევრი რამ მათზეა დამოკიდებული. თუ ყველაფერზე, რაც არ მოგვწონს, ღიად ვილაპარაკებთ, ჩვენი საქმე ძალიან ცუდად იქნება.
მარტო რეზოლიცია არ არის, ეს ყველაფერი, საითკენაც ჩვენ მივდივართ თვითიზოლაციისკენ მიმართული გზაა. იზოლაცია მხოლოდ ავტორიტარული რეჟიმის პირობებშია შესაძლებელია, ამის გამკეთებელი კი ჩვენი ხელისუფლება ვერ იქნება. მას ამის რესურსი არ აქვს. ამიტომ საით მიდიან, რა უნდათ პოლიტიკაში, ან რისი მიღება უნდათ და რა ამოცანა აქვთ, გაუგებარია. მგონია, რომ ამოცანის პირობაც არ აქვთ ჩამოყალიბებული, არათუ მიზნისკენ მიმავალი სწორი ნაბიჯების დაგეგმვა.
ეს ყველაფერი მმართველობითი სისტემის ღრმა კრიზისზე მეტყველებს. არ შეიძლება ქვეყანაში უქმდებოდეს უშიშროების საბჭო და გლობალური პოლიტიკის საკითხებსა და საერთაშორისო რისკებზე მსჯელობდნენ რაღაც სამთავრობო სტრუქტურაში, რომლის უფროსია ჯანელიძე და მოადგილე ჭიკაიძე. რომელ გეოპოლიტიკასა და გეოსტრატეგიაზეა საუბარი, როცა ეს მიმართულება ამ ორს აბარია?!
„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 05 ოქტომბერი, 2015 წელი
რატომ კარგავს საქართველო დასავლეთის მხარდაჭერას
თიკო ოსმანოვა
(შემოკლებით)
ევროსაბჭოს მიერ გასულ კვირას მიღებული რეზოლუციის ფონზე, პოლიტოლოგები საგარეო ფლანგზე ხელისუფლების სერიოზულ მარცხზე საუბრობენ და “ოცნებას” ამ კუთხით გააქტიერობისაკენ მოუწოდებენ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მათი აზრით, ქვეყანა სავალალო შედეგს მიიღებს.
როგორც ცნობილია ევროპის საბჭომ ოთხი დღის წინ საქართველოს შესახწებ რეზოლუცია მიიღო, სადაც პოლიტიკურად მოტივირებულ სისხლის სამართლის საქმეებსა და წინასწარი პატიმრობის პოლიტიკური მოტივით გამოყენებაზეა საუბარი. აღსანისნავია, რომ ამ რეზოლუციის მიღებისას „ქართული ოცნების“ არცერთი შენიშვნა არ გაიზიარა.
(…)
ევროსაბჭოს რეზოლუციას ცუდ ნიშნად მიიჩმნევს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტის პროფესორი თორნიკე შარაშენიძე და საქართველოს მხრიდან დასავლეთის მხარდაჭერის დაკარგვაზე საუბრობს: „საქართველო დასავლეთის მხარდაჭერას კარგავს. რა თქმა უნდა, ეს ძალიან ცუდი ნიშანია. მომავალში, ალბათ, სტრატსბურგიდან მოვა განაჩენი, სადაც პირდაპირ იქნება ჩაწერრილი, რომ ვანო მერაბიშვილი პოლიტიკური პატიმარია და იგი უნდა გათავისუფლდეს, მერე კი ხელისუფლება ცუდ სიტუაციაში აღმოჩნდება. საქართველო რომ რუსეთი იყოს, რომელიც ნავთობ-გაზს ჰყიდის და არ აინტერესებს, რას იტყვის მასზე ევროპა, ამ შემთხვევაში შეიძლება რეზოლუციას ყურადღება არ მივაქციოთ, მაგრამ საქართველო რუსეთი არ არის და ხალხს მარტო დაჭერებით ვერ აცხოვრებ. ასე რომ, თუ ვინმეს მთავრობაში ჩაფიქრებული აქვს ევროსაბჭოსა და სტრასბურგის იგნორირება, ასე არ გამოვა, რადგან საქართველო დაიღუპება, დავრჩებით გრანტებისა და ინვესტიციების გარეშე, ძალიან გავღარიბდებით და 90-იანი წლების სიტუაციაში დავბრუნდებით. შესაბამისად, „ქართულ ოცნებას“ მოუწევს ყურადღება მიაქციოს დასავლეთის განცხადებებს. აღსანიშნავია, რომ „ევროპის სახალხო პარტიასთან“ ერთად რეზოლუციას მხარი დაუჭირა სოციალისტურმა პარტიამაც, რომელიც „ოცნების“ პარტნიორია“, – ამბობს თორნიკე შარაშენიძე.
საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი ანი მიროტაძე მიიჩნევს, რომ ევროსაბჭოს მწვავე რეზოლუცია „ხელისუფლების პასიურობის შედეგია“, რასაც იგი გამოუცდლობით ხსნის. იგი ამბობს, რომ ამ მიმართულებით ხელისუფლება აუცილებლად უნდა გააქტიურდეს, რათა მომავალში მსგავსი რეზოლუციები არ იქნას მიღებული.
„ყველა ჩვენი მეგობრის მხრიდან საქართველოში მიმდინარე პროცესებზე გამადიდებელი შუშით დაკვირვება ჩვენთვის მხოლოდ სასარგებლოა, მაგრამ ყოველთვის მგონია, რომ მათ შეფასებებში პოლიტიკური სარჩული ჭარბობს. რასაკვირველია, ჩვეულებრივი ამბავია ის, რომ მათ აქვთ სურვილი ჩვენთან პოლიტიკური ნიშნი დაპატიმრებული ადამიანები არ იყვნენ… მაგრამ როდესაც ევროპელი კოლეგები მეუბნებიან, რომ ვანო მერაბიშვილი პოლიტპატიმარი არისო, [ეს მიუღებელია] – მთელმა მსოფლიომ იცის 2011 წლის 26 მაისს მომხდარი მიტინგის დარბევა, ასევე ყველასთვუის ცნობილია ის, თუ როგორ იტხოვდა იგი გვამების საჭიროებას და ამის შემდეგ პრემიებს არიგებდა… თუ ეს არაფერს ნიშნავს და მერაბიშვილი მაინც პოლიტიკური პატიმარია, მაშინ არგუმენტები მჭირდება ამის გასანეიტრალებლად – თქვან ევროსაბჭოში, რომელ ქვეყანაში ხოცავდნენ ადამიანებს ასე შეუბრალებლად… ეს სყველაფერი კი რომ არაა რეზოლუციებში ასახული, ეს ხელისუფლების პასიურობის ბრალია. ჩვენმა ხელისუფლებამ ყველაფერი უნდა გააკეთოს, რომ ამ ტიპის მსგავსი რეზოლუციების მიღება აღარ მოხდეს. სიმართლე ჩვეს მხარესაა…
არ ვიცი, რატომ ვპასიურობთ. ალბათ ერთობლიობაში ეს გამოუცდელობის ბრალია. ეს იმის ბრალიც არის, რომ „ნაცმოძრაობამ“ ძალიან ბევრი მეგობარი ჰყავს და ამიტომ არასწორი ინფორმაციის გავრცელებას ხელშემწყობები მოქმედებენ. ჩვენს ოპონენტებს ერთ რამეს ვურჩევ: ყველანაირი [დემოკრატიული] ფორმით ებრძოლონ ხელისუფლებას, მაგრამ სამშობლოს წინააღმდეგ ბრძოლას თავი უნდა დაანებონ. ეს კარგად არავის მოუბრუნდება. ევროპას ალტერნატიული ინფორმაცია რაც შეიძლება მეტი უნდა მივაწოდოთ“, – განუცხადა „მთლე კვირას“ ანი მიტოტაძემ.
როგორც „თავისუფალი დემოკრატების ერთ-ერთი ლიდერი ვიქტორ დოლიძე ამბობს, რეზოლუცია, რომელიც ევროსაბჭომ მიიღო, მეტ-ნაკლებად სამართლიანია იქიდან გამომდინარე, რომ დღევანდელმა ხელისუფლებამ ვერ შეძლო იმის უზრუნველყოფა, რომ კონკრეტული სამართლებრივი შეფასება მიეცათ „ნაცმოძრაობის“ ლიდერების დაკავებებისათვის. ყველამ იცის, რომ ისინი დამნაშავეები არიან, მაგრამ მათი დასჯა მხოლოდ დამოუკიდებელმა სასამართლომ უნდა გადაწყვიტოს და არა მე, თქვენ და სხვებმა. აქედან გამომდინარე, ეს არის ძალიან ცუდი ადექვატური რეზოლუცია, მაგრამ, მეორე მხრივ, „ნაციონალებმა“ რომ ეს პოლიტიკური მიზნით გამოიყენონს, ესეც არასწორი იქნებოდა. ნუ ვიქნებით მიამიტები – ამ ყველაფერს ხელისუფლებისაგან დროული გამოხმაურება უნდა მოჰყვეს. საგარეო ფლანგზე მთავრობამ მაქსიმალურად უნდა გაუმჯობესოს და გააქტიუროს მუშაობა“, – აცხადებს „მთელ კვირასთან“ საუბარში ვიქტორ დოლიძე.
„რეფორმების ასოციაციის“ თანადამფუძნებლის ელენე ხოშტარიას აზრით, ევროსაბჭოს რეზოლუცია საქართველოს ბევრ საკითხში სერიოზულ პრობლემებს შეუქმნის: „ეს პროცესი დღეს არ დაწყებულა, წინა წლების განმავლობაში ევროსაბჭო მუდმივას მიუთითებდა საქართველოს ხელისუფლებას, რომ მერაბიშვილ-უგულავას და სხვების დაპატიმრება სამართლიანობის აღდგენა არ არის და ეს ზალიან სერიოზული პრობლემაა ქართული დემოკრატიისთვისო, ჩვენს ხელისუფლებას კი ამ შენიშვნებზე ზალიან არასერიოზული რეაქცია ჰქონდა… შედეგად მივიღეთ ევროსაბჭოს რეზოლუცია, თუმცა წინა დოკუმენტებისაგან ეს რეზოლუცია იმით განსხვავდება, რომ ხარისხობრივად რუსეთის გვერდით მოგვიხსენიეს, ანუ ჩვენ და რუსეთი დემოკრატიული პროცესების დარღვევით თანაბარ ადგილებზე ვართ…. ეს არის დოკუმენტი, რომელიც მუდამ მაგიდაზე იქნება დადებული და არ დაიკარგება. ასე რომ, ეს რეზოლუცია ვიზა-ლიბერალიზაციასთან მიმართებით პრობლემებს შეგვიქმნის. თუმცა უვიზო რეჟიმის საკითხში შეიძლება „გავძვრეთ“, რადგან მისი გადაწყვეტა ჯერ კიდევ წინა წლებში დაიწყო, მაგრამ სხვა საკითხებთან დაკავშირებით კი შეფერხებები, ალბათ, გვექნება“, – უთხრა „მთელ კვირას“ ელენე ხოშტარიამ.
„ახალი თაობა“, 05 ოქტომბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „გიორგი მარგველაშვილი პრემიერობას მოინდომებს“
„ახალი თაობის“ ჟურნალისტი შორენა მარსაგიშვილი პოლიტოლოგ ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრება. ინტერვიუს მთავარი თემაა პრეზიდენტ გიორგი მარგველაშვილის პოლიტიკური პერსპექტივა.
როგორც პოლიტოლოგი ამბობს, „პრეზიდენტმა მარგველაშვილმა აშშ-ში ყოფნის დროს ძალიან საინტერესო განცხადება გააკეთა. ეს იყო გზავნილი პრეზიდენტის მხრიდან ყველას მისამართით. როდესაც გიორგი მარგველაშვილმა მკვეთრი ნაბიჯები გადადგა „ქართული ოცნების“ მიმართ, ვგულისხმობ ავლაბრის რეზიდენციაში შესვლას, შემდეგ უკვე კანონპროექტზე ვეტოს დადებას და ა.შ. შეიძლება, სწორედ ახლა მოვუძებნოთ მის ამ ნაბიჯებს ახსნა“.
- და რა ახსნას უძებნით?
- რომ ის პოლიტიკაში აპირებს დარჩენას და თან – აქტიურ პოლიტიკაში. თუ ერთი ვადის ამოწურვის შემდეგ სახლში წავიდოდა, ყოფილი პრეზიდენტის სტატუსით ამ ნაბიჯებს არ გადადგამდა.
- აქტიურ პოლიტიკაში პრეზიდენტის დარჩენა რა ფორმით წარმოგიდგენიათ?
- შეიძლება, შეიქმნას ახალი პოლიტიკური ორგანიზაცია ან გაერთიანება რაღაც ფორმით და შეიძლება, მისი ლიდერი გახდეს გიორგი მარგველაშვილი.
- იყო საჭირო ამ განცხადების გაკეთება?
- ძალიან კარგია, რომ ეს განცხადება გაკეთდა პირადად პრეზიდენტის მხრიდან, რადგან ყოველთვის ჯობია, იყოს მეტი სიცხადე, ვიდრე ბურუსით იყოს მოცული და გაურკვეველი, რას აპირებს პრეზიდენტი ვადის ამოწურვის შემდეგ. როგორც ჩანს, გიორგი მარგველაშვილი პოლიტიკური ცხოვრების ეშხში შევიდა. ახალგაზრდა კაცია და, ცხადია, უნდა დარჩენა პოლიტიკაში, რადგან ფიქრობს, რომ ბევრის გაკეთება შეუძლია.
- დამოუკიდებელ კანდიდატად შეიძლება მეორე ვადით იყაროს კენჭი თუ ამას გამორიცხავთ?
- მე უფრო წარმომიდგენია მარგველაშვილის საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობა და შემდეგ აღმასრულებელი ხელისუფლებისთვის ბრძოლა. ამისთვის კი მან უნდა იმუშაოს, რომ პარტია შექმნას, თანამოაზრეების ჯგუფი შემოიკრიბოს. მე არ ვამბობ, რომ ის ამას 2016 წლის არჩევნებისთვის გააკეთებს. ეს უფრო შორეული პერსპექტივაა, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვის, ალბათ, მარგველაშვილი ამ ნაბიჯს გადადგამს, თუმცა, აქამდე სანამ მივა, პოლიტიკური ქულები უნდა დააგროვოს. მარგველაშვილმა უნდა შეძლოს, პოლიტიკურ ლიდერად ჩამოყალიბდეს. ასეთ შემთხვევაში მას დიდი შანსი აქვს, სათავეში მოვიდეს.
- ირაკლი ალასანიას გუნდი რამდენად შეიძლება, პრეზიდენტ მარგველაშვილის დასაყრდენი იყოს?
- ზოგადად თანამშრომლობას წინ არაფერი უდგას, მით უფრო, თუ მათ პოლიტიკურ ხედვებს, საგარეო ორიენტაციებს, ფაქტორებს გავითვალისწინებთ, მაგრამ, როდესაც ლიდერის საკითხი დადგება, პრობლემები გაჩნდება.
- რადგან ალასანიას პრეზიდენტობა უნდა?
- ალასანიას პრეზიდენტობა უნდოდა. დღეს არა მგონია, ალასანიას პრეზიდენტობა უნდოდეს.
- საკონსტიტუციო ცვლილებების გათვალისწინებით?
- დიახ, თანაც პარტიის ლიდერი უფრო აღმასრულებელი ხელისუფლების ლიდერია და არა ქვეყნის პრეზიდენტი. პრეზიდენტი უფრო ნეიტრალური ფიგურა უნდა იყოს და არა რომელიმე ერთ პარტიასთან ასოცირებული და მისი ინტერესების გამტარებელი. ამიტომ არ გამოვრიცხავ, რომ ალასანიას უფრო პრემიერ-მინისტრობის ამბიცია აქვს, ვიდრე პრეზიდენტობის. ასევე ვფიქრობ, რომ მარგველაშვილის მიერ ამერიკის შეერთებულ შტატებში გაკეთებული განცხადება სწორედ ამ ამბიციის დადასტურება იყო.
- თქვენ ამბობთ, რომ მარგველაშვილი საპრეზიდენტო ვადის ამოწურვის შემდეგ პრემიერმინისტრობას მოინდომებს?
- დიახ, მე ვფიქრობ, რომ მისი განცხადება ერთგვარი თადარიგის დაჭერა იყო და მინიშნება იმაზე, რომ ის არსად აპირებს წასვლას და აქტიურ პოლიტიკაში რჩება. ხომ წარმოუდგენელია, პრეზიდენტობის შემდეგ ექსპერტობას დაუბრუნდეს. სწორედ ეს გვითხრა ამერიკიდან.
- კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი განცხადება გააკეთა პრეზიდენტმა მარგველაშვილმა, როდესაც მას ყოფილი მაღალჩინოსნების შეწყალებაზე ჰკითხეს. ის აცხადებს, რომ ქვეყანაში პოლიტპატიმრები არ არიან და შეწყალების მექანიზმის გამოყენებას პოლიტიკური ნიშნით არ აპირებს. ყოფილმა პრეზიდენტმა სააკაშვილმა მოუწოდა მარგველაშვილს ამისკენ. წავა ამაზე მარგველაშვილი?
- თუ მარგველაშვილი ამ ნაბიჯს გადადგამს, მისი პოლიტიკური კარიერა ნულის ტოლი გახდება. ის პოლიტიკურ კარიერას დაასრულებს. მარგველაშვილს ვეთანხმები, არიან პატიმრები, რომლებსაც აქვთ პოლიტიკური წარსული, მაგრამ ქვეყანაში პოლიტპატიმრები ნამდვილად არ არიან.
