„რეზონანსი“: „რუსთავი-2“ საქართველოს წინააღმდეგ“: ქიბარ ხალვაში ტელევიზიის მართვას ჯერ ვერ შეძლებს
„რეზონანსი“: ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „რუსთავი-2“-ის საქმე სამართლებრივად ორი ცრუმაგიერი პირის დავაა“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ნაციონალებს“ სტრასბურგში კარგი ლობისტები ჰყავთ“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „მედიასაშუალებების
მონოპოლიზაცია ხდება“
——-
„საქართველო და მსოფლიო“: ცხრა მოსამართლემ რომ მიიღოს გადაწყვეტილება, მაინც ყველა სულგანაბული ელოდება, რას იტყვის ამერიკის ელჩი
——-
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: „ნაციონალები“ „რუსთავი-2“-ის თემით რევოლუციის მოწყობას გეგმავენ“ // „მედია ყოფილი ხელისუფლებისგან უნდა დავიცვათ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ზაზა ხატიაშვილთან: „რუსთავი-2“-ის საქმის უკან ხელისუფლება დგას“ // „ჭაობიდან თითქმის გამოსული რომაა ადამიანი და უკან რომ გადახტება, ამ სიტუაციაშია დღეს საქართველოს ხელისუფლება“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „ნაციონალებს“ პროვოკაციების საშუალება არ უნდა მივცეთ“ // „დავით კოღუაშვილის სიტყვები ზონდაჟი იყო“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მიხეილ რამიშვილთან: „შორენა თეთრუაშვილის ჩვენება მამა გიორგის უდანაშაულობაზე მიუთითებს“ // „პროკურატურამ მამა გიორგის სეიფი გახსნა, მაგრამ ცარიელი აღმოჩნდა“
——-
„რეზონანსი“: ეროვნული ბანკი მაღალ ინფლაციას არ აღიარებს // „აქცენტი ეკონომიკურ ზრდაზე უფრო გაკეთდა, ვიდრე ინფლაციის დარეგულირებაზე“
„რეზონანსი“: საყოველთაო ჯანდაცვაში მდიდრები შეავიწროვეს
„მიტოვებულნი არ იქნებიან, მაგრამ ძალიან განსხვავებულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან“
„რეზონანსი“: გალი ეკონომიკურ ბლოკადაში მოექცევა // არ არის გამორიცხული, ქართული პროდუქტის რეალიზაცია აფხაზეთში სამომავლოდ საერთოდაც შეწყდეს
„რეზონანსი“: ქართველი ექსპერტები აფხაზეთში არაპროგნოზირებად 13 მარტს ელოდებიან
——————–
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
„რუსთავი-2“ საქართველოს წინააღმდეგ“: ქიბარ ხალვაში ტელევიზიის მართვას ჯერ ვერ შეძლებს
თიკო ოსმანოვა
ევროსასამართლომ “რუსთავი 2″-ის საქმეზე შეჩერების გადაწყვეტილება გააგრძელა. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ქიბარ ხალვაში არხზე სადავეების აღებას სტრასბურგის სასამართლოს განჩინებამდე ვერ შეძლებს. საქმის განხილვას კი, როგორც წესი, წლები სჭირდება, თუმცა როგორც იურისტმა ლია მუხაშავრიამ გვითხრა, ვინაიდან ევროსასამართლომ საქმეზე წინასწარი ანუ შუალედური ღონისძიება გამოიყენა, განხილვის ვადები დაჩქარდება და, შესაძლოა, საქმე ერთ წელიწადში დასრულდეს.
შეგახსენებთ, რომ სტრასბურგის სასამართლომ „რუსთავი-2“-ის საქმესთან დაკავშირებით სამ მარტს უპრეცედენტო გადაწყვეტილება მიიღო და საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულება დროებით შეაჩერა. განცხადებაში „რუსთავი-2“-ის მხარე სტრასბურგის სასამართლოს საბოლოო გადაწყვეტილებამდე ითხოვდა ამ მექანიზმის გამოყენებას, თუმცა მორიგე მოსამართლემ ჯერ ნაწილობრივ დააკმაყოფილა მომჩივანი მხარის პოზიცია და საქმის გაცნობამდე 5 დღით გამოიყენა შუალედური ღონისძიების უფლება, უკვე გუშინ კი ვადა გაახანგრძლივა საქმის საბოლოო განხილვამდე.
იურისტების შეფასებით, გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველო შესაბამისი ევროპული კონვენციის მონაწილეა, ამ გადაწყვეტილების შესრულების ვალდებულება აქვს. თუმცა ევროპულ სასამართლოს იძულების მექანიზმი არ გააჩნია, რითაც ამის შესრულებას აიძულებს.
ტელეკომპანია „რუსთავი-2“-ის გენერალური დირექტორის ნიკა გვარამიას განცხადებით კი, საქართველოს მთავრობას ეკრძალება, აღასრულოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება იმ მომენტამდე, ვიდრე ამის უფლებას ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლო არ მისცემს.
„სტრასბურგის სასამართლოს განმხილველმა პალატამ ერთხმად გააგრძელა 3 მარტს მიღებული შეჩერების ღონისძიება. საქართველოს მთავრობას ეკრძალება, აღასრულოს უზენაესი სასამართლოს განჩინება იმ მომენტამდე, ვიდრე ამის უფლებას ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლო არ მისცემს,” – განაცხადა ნიკა გვარამიამ.
რას აპირებს საქართველოს ხელისუფლება ამასთან დაკავშირებით, უცნობია. მთავრობაში განცხადებები ჯერ არ გაკეთებულა. “რეზონანსი” იუსტიციის სამინისტროს პრესსამსახურთან ცდილობდა დაკავშირებას, თუმცა ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ უპასუხეს. კომენტარი არ გაუკეთებია თავად ქიბარ ხალვაშსაც. როგორც ცნობილია, 6 მარტს იგი ადვოკატთან ერთად სტრასბურგის სასამართლოში იმყოფებოდა და საქმეში მხარედ ჩართვის მოთხოვნით განცხადება დაწერა. ვინაიდან მისი ადვოკატიც საქართველოში არ იმყოფება, “რეზონანსმა” მასთან დაკავშირებაც ვერ შეძლო.
იურისტ ლია მუხაშავრიას თქმით, ქიბარ ხალვაშს ყველანაირი ბერკეტი გამოეცალა, მთავრობა ვალდებულია, დაემორჩილოს სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებას.
„ქიბარ ხალვაშს შესაძლებლობა აღარ დარჩა, იმიტომ რომ საქართველოს მთავრობა გაფრთხილებულია, არ აღასრულოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ საკუთრების უფლების გადაცემა მასზე არ მოხდება, ვიდრე საქმეს სტრასბურგის სასამართლო არ განიხილავს. ასეთი ტიპის საქმეები, რომელზედაც ეს ღონისძიებაა გამოყენებული, განიხილება რაც შეიძლება ჩქარა, რადგან ევროსასამართლოს ესმის, რომ ეს განსაკუთრებული ღონისძიება არ შეიძლება დიდხანს იყოს გამოყენებული, ამიტომ მაქსიმალურად დააჩქარებენ საქმის განხილვას”, – უთხრა “რეზონანსს” ლია მუხაშავრიამ. მისი თქმით, ევროსასამართლოში ქიბარ ხალვაში, როგორც მხარე, ვერ ჩაერთვება და დავა იქნება “რუსთავი 2″ საქართველოს წინააღმდეგ.
„ქიბარ ხალვაში ევროსასამართლოში მესამე მხარედ ვერანაირად ვერ იქნება. იქ არის მომჩივანი და მოპასუხე კი საქართველოს ხელისუფლება. მაგალითად, ადრე როცა ასანიძის საქმე იხილებოდა ევროსასამართლოში, მაშინ აჭარის ხელისუფლება ცდილობდა, გამხდარიყო მოპასუხე მხარე და ამას ხელს თვითონ საქართველოს მთავრობაც უწყობდა. ისინი თვლიდნენ, რომ კანონს თავად ასლან აბაშიძე არღვევდა, თორემ პრეზიდენტმა შევარდნაძემ შეიწყალა და უზენაესმაც გაამართლა. მაგრამ მიუხედავად ამისა, ის აგრძელებდა ციხეში ყოფნას. ევროსასამართლო არც კი პასუხობდა, კომუნიკაციაზე არ გამოდიოდა ასლან აბაშიძესთან. მან ყველაზე მაღალანაზღაურებადი და პროფესიონალი იურისტიც კი დაიქირავა, თუმცა უშედეგოდ. ბოლოს, როცა დაინიშნა სხდომა, საქართველოს მთავრობას მისწერეს, რომ მთავრობის გარდა მოპასუხე მხარე სხვა ვერავინ გახდებოდა,” – გვითხრა ლია მუხაშავრიამ
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „რუსთავი-2“-ის საქმე სამართლებრივად ორი ცრუმაგიერი პირის დავაა“
ია აბულაშვილი
„იმ შემთხვევაში, თუ სტრასბურგის სასამართლო მიიღებს “რუსთავი 2″-ის სასარგებლო გადაწყვეტილებას, ხელისუფლება ღიად ვერაფერს მოიმოქმედებს. მაშინ მოქმედება მოუწევს ქიბარ ხალვაშს და საქართველოს სასამართლოს; რით შეიძლება დამთავრდეს ეს პროცესი, ცხადია, არ ვიცი“, – აცხადებს პეტრე მამრაძე, რომელსაც “რეზონანსი” ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ ვითარებაზე ესაუბრა.
- ევროპის სასამართლომ „რუსთავი-2“-ის საქმის შეჩერების გადაწყვეტილება გააგრძელა და როგორც ნიკა გვარამია აცხადებს, საქართველოს მთავრობას ეკრძალება აღასრულოს განჩინება იმ მომენტამდე, ვიდრე ამის უფლებას ევროსასამართლო არ მისცემს. თქვენი აზრით, როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები ამ საქმესთან დაკავშირებით?
- „რუსთავი-2“-ის საქმე სპეციფიკურია იმით, რომ საქართველოში ყველამ იცის, ვისაც კი შეხება ჰქონია ამ საქმესთან, რომ ქიბარ ხალვაში ისეთივე ცრუმაგიერი პირია, როგორც ძმები ყარამანაშვილები. თავის დროზე მიხეილ სააკაშვილის დავალებით ირაკლი ოქრუაშვილმა შეარჩია ქიბარ ხალვაში ცრუმაგიერ პირად. ირაკლი ოქრუაშვილი თავადაც აცხადებდა, რომ ქიბარ ხალვაშს არაფერი გადაუხდია და სწორედ მან მოიზიდა ის 6 მილიონი, რაც გადახდილია. ასე რომ, სამართლებრივად ეს ორი ცრუმაგიერი პირის დავაა და მე არ გამოვრიცხავ, რომ ქიბარ ხალვაშს უფრო მეტად დამაჯერებელი ქონების დამადასტურებელი დოკუმენტები ჰქონდეს, ვიდრე ცრუმაგიერ პირებს ძმებ ყარამანაშვილებს, რომლებიც მიხეილ სააკაშვილის მეგობრები არიან. შესაბამისად, არ გამოვრიცხავ, რომ ჩვენი უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეებს სხვა გზაც არ ჰქონდათ, ქიბარ ხალვაშის სასარგებლოდ არ გამოეტანათ გადაწყვეტილება, ვინაიდან იმ ეჭვის გამო, რომ ხელისუფლების დავალებით მოქმედებს ადამიანი, შეუძლებელია, საკუთრება მისცე მას, ვისაც დოკუმენტაცია არა აქვს წესრიგში.
რაც შეეხება სტრასბურგის სასამართლოს, ზოგს მიაჩნია, რომ “ნაცებმა” თავის აქტიურობით და ლობისტების გამოყენებით, იმ ფაქტორის გამოყენებით, რომ ზურაბ ადეიშვილის კადრი ნონა წოწორია დღესაც სტრასბურგის სასამართლოში მუშაობს, მიაღწიეს შედეგს. ვითარება სულ სხვაა, ამ წლებში “ქოცებმა” იმდენი რამე ჩაიდინეს, რომ დასავლეთში სახელი გაუტყდათ. სახელის გატეხვას კი თავის გატეხვა ჯობია.
სტრასბურგის სასამართლოს დრო სჭირდება, რომ გაერკვეს საქმის ვითარებაში, როდესაც დარწმუნდება, რომ დავა ორ მესაკუთრეს შორის არის და ხელისუფლების ხელი სამართლებრივად არსად ჩანს – სასამართლო ვერ მიიღებს ვერავითარ გადაწყვეტილებას და შეიძლება დასჯერდეს ზოგად შეფასებას, რომ მასმედიის სარედაქციო პოლიტიკაზე ხელისუფლებას არ უნდა ჰქონდეს გავლენა.
ევროპის სასამართლოს მიერ „რუსთავი-2“-ის საქმის შეჩერების გადაწყვეტილების გააგრძელებასთან დაკავშირებით კი მინდა ვთქვა, რომ ხელისუფლება ღიად არაფერს მოიმოქმედებს. მოქმედება მოუწევთ ქიბარ ხალვაშს და საქართველოს სასამართლოს. რით შეიძლება დამთავრდეს ეს, ცხადია, არ ვიცი.
- საქართველოს პრემიერ-მინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი მედიაომბუდსმენის ინსტიტუტის შექმნის ინიციატივით გამოვიდა. თქვენი აზრით, რამდენად საჭიროა ამ ინსტიტუტის შექმნა და შეუწყობს თუ არა ხელს ქვეყანაში მედიაგარემოს გაჯანსაღებას?
- წლების განმავლობაში “ოცნების” ხელისუფლება დასავლეთის მთავრობებთან შეხვედრების დროს გაფრთხილებას და საყვედურებს იღებს მასმედიის თავისუფლებასთან და „რუსთავი-2“-ის სკანდალთან დაკავშირებით. ხელისუფლებისთვის მომგებიანია, თავი მოაჩვენოს დასავლეთს, რომ საერთოდ არ ერევა არაფერში და, პირიქით მოწოდებულია, რომ დაიცვას მასმედიის თავისუფლება. ქოცებმა კარგად იცოდნენ, რომ დასავლეთი მედიაომბუდსმენდის შემოღებას მიესალმება; ასეც მოხდა. “ოცნება”, რომელსაც აქვს სრული კონტროლი პარლამენტში, უპრობლემოდ დანიშნავს მედიაობმუსმენდად თავის მორჩილ პიროვნებას, რომელიც მხოლოდ იმას გააკეთებს და იტყვის, რაც მათ აწყობთ. რა ფუნქციებიც უნდა ჩაიწეროს მედიაომბუდსმენის წესდებაში, ეს ადამიანი ნაცვლად მედიის დაცვისა, რეალურად დაკავებული იქნება იმით, დასავლეთს უმტკიცოს, რომ ხელისუფლება მასმედიას არ ავიწროვებს და, პირიქით, მის თავისუფლებაზე ზრუნავს.
- ამ დღეებში საპატრიარქოში სინოდის სხდომა გაიმართება, რა მოლოდინი გაქვთ?
- მაქვს მოლოდინი, სინოდი გამოიმუშავებს ისეთ გადაწყვეტილებას, რომ ჭყონდიდის მიტროპოლიტ პეტრე ცაავას შეიძლება საყვედური გამოუცხადონ იმის გამო, რომ იგი დოკუმენტურად ვერ ასაბუთებს თავის ბრალდებებს. ასევე შეიძლება სინოდმა თვითონ მოითხოვოს ეკლესიის ქონებისა და ფინანსური საქმიანობის შემოწმება და აუდიტი. ვფიქრობ, სხვა არაფერი იქნება.
- ოპოზიცია, როგორც უკვე შემდგარ ფაქტს, წინასწარ ზეიმობს გამარჯვებას ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში. თქვენი აზრით, გამარჯვების რა შანსი აქვს როგორც ოპოზიციას, ისე სახელისუფლო გუნდს?
- აქ საკითხი გადაწყვეტილია, “ოცნება” ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში გაიმარჯვებს. როგორც საპარლამენტო არჩევნებში აიღო 73 ადგილი – 73-იდან, ზუსტად იგივე სურათი იქნება თვითმმართველობის არჩევნებშიც. “ოცნება” მთლიანად ფლობს ადმინისტრაციულ და ფინანსურ რესურსს, ხოლო მოსახლეობის გაღიზიანება არ არის იმ დონის, რომ ამ რესურსს მოერიოს.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ნაციონალებს“ სტრასბურგში კარგი ლობისტები ჰყავთ“
სალომე სარიშვილი
პოლიტოლოგი და ფსიქოლოგი რამაზ საყვარელიძე ვარაუდობს, რომ „რუსთავი-2“-ის საქმესთან დაკავშირებით ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს ოპერატიული მოქმედება – უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულების უვადოდ შეჩერებასთან დაკავშირებით შესაძლოა, კარგი ლობისტების დამსახურება იყოს. საყვარელიძე ეჭვობს, რომ ამ საქმესთან კავშირი “ნაციონალური მოძრაობის” დროს სტრასბურგში მივლენილ მოსამართლეს აქვს, რომელიც იქ დღემდე მუშაობს.
პოლიტოლოგი იმასაც აღნიშნავს, რომ „რუსთავი-2“-ის ახლანდელი მენეჯმენტის მიმართ საზოგადოების ნდობა საკმაოდ დაბლაა ჩამოსული, ამიტომ მას უჭირს პროგნოზირება, როგორ შეიძლება სამომავლოდ პროცესი განვითარდეს – ახლანდელი ხელმძღვანელობის სასიკეთოდ თუ პირიქით.
ფსიქოლოგი ჩვენთან საუბრისას „ციანიდის საქმესაც“ შეეხო და აღნიშნა, რომ ვიდრე გამოძიება ბოლომდე არ მივა, სჯობს, პროკურატურამ არაფერზე ისაუბროს, რადგან საყვარელიძე ფიქრობს, რომ ასეთ შემთხვევაში ახალ ვნებათაღელვას ჩაეყრება საფუძველი, რაც ძალიან სახიფათოა.
ტელეკომპანია „რუსთავი-2“-ის თემაზე, ასევე სხვა მნიშვნელოვან საკითხებზე “რეზონანსი” რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.
რამაზ საყვარელიძე: არხის ხელმძღვანელობა რომ ამბობს, სტრასბურგმა აღსრულება უვადოდ შეაჩერაო, აი, მანდ ადამიანს ეჭვი გიჩნდება, რადგან უწინაც ასე თქვეს, მერე კი აღმოჩნდა, რომ თურმე 8 მარტის ჩათვლით შეაჩერა. სამწუხაროა, მაგრამ ფაქტია, რომ ამ ხელმძღვანელობის მიმართ ნდობა დიდი არაა და ჩნდება ეჭვი, რომ ისინი ცრუობენ.
- თავად სტრასბურგის სასამართლოს ოპერატიულ მოქმედებაზე რას ფიქრობთ? ტელეკომპანიის მენეჯმენტის სამსახურში ამბობენ, რომ ასეთი პრეცედენტი ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს ისტორიაში ამ დრომდე არ ყოფილა...
- რაც შეეხება სტრასბურგის ოპერატიულობას, ამას ვუკავშირებ იმ გოგონას, რომელიც სტრასბურგში მოსამართლედაა და რომლის დატოვებაც “ნაციონალებს” ძალიან უნდოდათ. გახსოვთ, აქედან წარდგენილი მოსამართლეების მიუღებლობაზე რა ამბავი იყო ატეხილი. პრინციპში, ეს ტექნოლოგიები დღემდე მუშაობს. სტრასბურგში მომუშავე ახლანდელი მოსამართლე თავის დროზე ზურაბ ადეიშვილთან მუშაობდა, ამ სტრუქტურაში სწორედ ზურაბ ადეიშვილმა მოახვედრა.
- ფიქრობთ, რომ მისი გავლენით ხდება ამ ოპერატიული გადაწყვეტილებების მიღება?
- ყოველ შემთხვევაში, გამორიცხული არაა. “ნაციონალური მოძრაობა”, როგორც პარტია, რაღაც სტილის მქონეა, ხოლო მის სტილში ასეთი ლობისტების ამუშავება უცხო არაა. ახლა რატომ უნდა ვიფიქროთ, რომ სხვა ლობისტებთან ერთად, ამ საქმეში მათი კვალი არაა?! ეს შეიძლება ასეც იყოს.
- თქვენი აზრით, როგორ შეიძლება ამის შემდეგ მოვლენები განვითარდეს?
- პროგნოზირება ძალიან ძნელია, რადგან თემა ორად იყოფა. ერთია, უნდა თუ არა ვინმეს „რუსთავი-2“-ის დასაკუთრება და მეორეა სამართლებრივი ნაწილი.
- თქვენ პირადად ამ საქმეში ხელისუფლების ინტერესს ხედავთ?
- არა და ამის მიზეზსაც განგიმარტავთ – თუკი იმ ადამიანთან, რომელსაც ტელევიზიის დაპატრონება სურს, აქიმიძისა და დვალის ფიგურები ამოტივტივდა და რომელთაც შესაძლოა, ხალვაშმა ტელევიზია ჩააბაროს, მაძლევს იმ ვარაუდის საფუძველს, რომ ტელევიზიის ჯიბეში ჩადება ხელისუფლებას არ სურს. მათ შეეძლოთ, სახელისუფლებო ტელევიზია 2003 წელს ყოფილიყვნენ, როდესაც „რუსთავი-2“-ის პოპლარობამ პიკს მიაღწია. მაშინ ამ ტელეკომპანიის პოლიტიკა სწორედ ხელისუფლებასთან დაპირისპირება იყო. ამ საქმეში კი გადამწყვეტი როლი სწორედ დვალს ჰქონდა, რომელიც არხის სამზარეულოს მართავდა. როცა ადამიანს ეს აქვს გამოვლილი, ხელისუფლება მას არ მიმართავდა იმ მოტივით, რომ საჩვენო ტელევიზია გააკეთეო.
- საზოგადოებრივი მაუწყებლის შემთხვევაშიც ამავე აზრზე ხართ? თუ გავითვალისწინებით იმას, რომ არხის ახალი გენერალური დირექტორი ხელისუფლებასთან დაახლოებულ პირად მიიჩნევა...
- კარგი პარალელია, რადგან ეს უდავოდ დამაფიქრებელია. მაღლაფერიძე დვალისგან განსხვავებით ხელისუფლებასთან აფილირებული ნამდვილად იყო, თუმცა ვერც საზოგადოებრივ მაუწყებელზე ვერ ვხედავ ხელისუფლების ინტერესს და გეტყვით რატომ: ივანიშვილის ხელისუფლება ტელევიზიას არათუ არ იყენებს, არამედ ვერც ახერხებს ამას.
ადამიანს მეცხრე არხი ჰქონდა, რომელიც 2012 წელს, არჩევნებამდე 2 კვირით ადრე დახურა. მას რომ მედიაზე აქცენტი ჰქონოდა, აქამდეც გამოავლენდა და ამას პლუსად სულად არ ვთვლი. ეჭვი მაქვს, რომ ბიძინა ივანიშვილმა და მისმა ხელისუფლებამ მედიის ფასი ნაკლებად იცის, ამიტომ ნაკლებად მგონია, რომ მას საზოგადოებრივი არხის ჯიბეში ჩადება უნდოდეს. გეთანხმებით, რომ ვასილ მაღლაფერიძის მიმართ კითხვები არსებობს, მაგრამ იქიდან გამომდინარე, რომ მისი ზემდგომების ხელში მედია, როგორც მჭრელი იარაღი, არ ფიგურირებს, ეს კითხვებს მიქარწყლებს. გახსოვთ, ბიძინა ივანიშვილმა თქვა კიდევაც დასაწყისში, ჩვენ პიარი არ გვინდა, ჩვენი საქმეები ილაპარაკებენ ჩვენზეო, ეს სწორი პოლიტიკა არ იყო, რადგან პიარი აუცილებელია.
ვფიქრობ, ეს მცდარი პლატფორმა დღემდე ძალაშია და უბრალოდ მაგალითისთვის მოვიყვანე. რატომ უნდა დაიიღლიავოს ვასიკო მაღლაფერიძემ მაინცდამაინც მმართველი პარტიის პიარი, აი, ეს არ მეჩვენება დამაჯერებლად.
- ამ ფონზე პრემიერი მედიაომბუდსმენის ინსტიტუტის შექმნის იდეით გამოდის, როგორ უყურებთ ამ ინიციატივას?
- ძალიან კარგად ვუყურებ ამ იდეას მიუხედავად იმისა, რომ კრიტიკული მოსაზრებებიც მოვისმინე. ძალიან ბევრ ქვეყანაში ზოგადი ომბუდსმენის ფუნქციაში მედიაც შედის, თუმცა არა ყველგან. აქ მნიშვნელოვანი უფრო ისაა, რომ კვირიკაშვილს სურს უცხოელი ექსპერტების მოწვევა, ანუ, მის პრობლემას სანდოობა წარმოადგენს. ვფიქრობ, ძირითადად ეს გახლავთ მისი იდეა – სანდოობის გაზრდა. ძალიან კარგი იქნება მედიაფილტრი, რომელიც მედიის უფლებებს ნდობის საფუძველზე წარმოაჩენს.
- და ბოლოს, „ციანიდის საქმეზეც“ მინდა გკითხოთ. ბოლო დღეების განმავლობაში დაცვის მხარე დაკავებული დეკანოზის ჩვენების ნაწილზე ღიად საუბრობს და სკანდალურ განცხადებებს აკეთებს, საპასუხოდ კი საგამოძიებო ორგანო დუმილს ამჯობინებს. როგორ უყურებთ მთელ ამ პროცესს?
- ჩემთვის ეს თემა, ისევე როგორც ბევრი სხვა ანალიტიკოსისთვის, ძალიან ბუნდოვანია, რადგან ჩვენ ყველანი რიგითი მაყურებლები ვართ. თუ გახსოვთ, პირველი შენიშვნა ხელისუფლების მიმართ მისი განცხადებები იყო. ჩემი აზრით, ეს თემა საერთოდ არ უნდა დაძრულიყო ჯერ.
- თუმცა ხელისუფლების მისამართით შენიშვნა საგამოძიებო უწყებისგან განსხვავებული განცხადებების გამო იყო...
- კი, მაგრამ თუ გახსოვთ, კვირიკაშვილმა მერე მოიბოდიშასავით და თქვა, იძულებული ვიყავით, დაკავების მოტივი აგვეხსნაო. ვფიქრობ, ყველაზე უფრო ლოგიკური იქნებოდა, საზოგადოება გამოძიების დასრულების შემდგომ ჩაეყენებინათ საქმის კურსში და დამაჯერებელი არგუმენტებით აეხსნათ, რა და როგორ მოხდა. ახლაც ვფიქრობ, რომ ჯობს, გამოძიებას ვაცადოთ, რადგან სხვა შემთხვევაში სხვადასხვა ჯგუფის მხრიდან ძალიან ბევრი სპეკულაციის მომსწრენი ვხდებით. ახლა რომ პროკურატურამ ხმა ამოიღოს, ვნებათაღელვას ახალ ძალას ჩაბერავს, რაც ძალიან სახიფათოა.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ვახტანგ ძაბირაძესთან: „მედიასაშუალებების მონოპოლიზაცია ხდება“
ნინო ქეთელაური
“თუ დღეს არსებული ვითარების კონტექსტს შევხედავთ, კითხვები ჩნდება. ამის მიზეზია ის, რომ მედიასაშუალებების მონოპოლიზაცია ხდება. აქ მხოლოდ “რუსთავი 2″-ზე არ არის საუბარი. გავიხსენოთ საზოგადოებრივი მაუწყებელი, სამი ტელეკომპანია, რომელიც გაერთიანდა. ანუ, ტელესივრცე ნელ-ნელა იზღუდება და ფაქტობრივად დახურული ხდება. ახლა ამას კეტით გააკეთებ თუ დოლარით, არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს,” – ასე აფასებს ქართულ მედიასივრცეში არსებულ მდგომარეობას კონსტიტუციონალისტი ვახტანგ ძაბირაძე. მისი თქმით, არც სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება ყოფილა მოულოდნელი, რადგან ნებისმიერ ქვეყანაში მედიასაშუალებებისადმი დამოკიდებულება ძალიან საფრთხილოა.
ვახტანგ ძაბირაძე: ჩემთვის ეს მაინცდამაინც მოულოდნელი და გასაოცარი არ ყოფილა. იმიტომ, რომ რამდენიც უნდა ვისაუბროთ, რომ დღეს უკეთესი მდგომარეობაა, ვიდრე 2012 წლამდე იყო, მედიასაშუალებებისადმი დამოკიდებულება როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის გარეთ ძალიან საფრთხილოა. „რუსთავი-2“-ის საქმის, როგორც მხოლოდ ქონებრივი დავის განხილვა, რომ არ მოხდებოდა, ეს თავიდანვე ცხადი იყო და ამისთვის ყველა მზად უნდა ყოფილიყო.
მე მოხარული ვარ, რომ სტრასბურგის სასამართლომ საქმის შესწავლა ასე ოპერატიულად დაიწყო, რათა ერთხელ და სამუდამოდ ყველამ გაიგოს, მათ შორის ხელისუფლებამაც, რომ მედიასაშუალებებისადმი ძალიან ფრთხილი და მოზომილი უნდა იყოს. რომ გითხრათ, ეს მთლად სამართლებრივი დავაა-მეთქი, ასეც ვერ ვიტყვი მარტივი მიზეზის გამო. მიუხედავად იმისა, რომ საქმეში ნამდვილად არ ჩამიხედავს და დაზუსტებით ვერ გეტყვით, აქიმიძესა და დვალის მხარეს შეეძლო თუ არა ქონებრივი დავის დაწყება, ხანდაზმულობის ვადა ხომ არ იყო ხელის შემშლელი, თორემ, რეალურად, თუ ვინმეს ტელევიზია წაართვეს, ამ ორს და არა ქიბარ ხალვაშს. ამიტომ ახლა საუბარი იმაზე, რომ სამართლიანობა აღდგა და ა.შ. თითიდან გამოწოვილი არგუმენტია.
მე ვფიქრობ, ძალიან კარგია, რომ ამ ამბავში სტრასბურგის სასამართლო ჩაერია. მიუხედავად „რუსთავი-2“-ისადმი ჩემი დამოკიდებულებისა, ყოველთვის აღვნიშნავდი, რომ ის თავისუფალი კი არა, “ნაციონალური მოძრაობის” პროპაგანდისტული ტელევიზიაა, მაგრამ ჯერჯერობით ამ ქვეყანაში პარტიული მედია აკრძალული არ არის და მას აქვს ფუნქციონირების უფლება.
- იქიდან გამომდინარე, რომ სტრასბურგის სასამართლოში საქმეების განხილვას ხშირად წლები სჭირდება, როგორ ფიქრობთ, ტელევიზიის ბედი მალე გაირკვევა?
- როგორც ამბობენ, სტასბურგის სასამართლოში ამ საქმესთან დაკავშირებით ახალი პრეცედენტი შეიქმნა და ალბათ განხილვაც დაჩქარებული ტემპით მოხდება. ყოველ შემთხვევაში, ასეთი მოლოდინი მაქვს. ამ დავას საბოლოოდ უნდა დაესვას წერტილი და ეს გადაწყვეტილება ამ ქვეყნის შიგნით ვერ მიიღება.
- რას ფიქრობთ მედიაომბუდსმენის შესახებ პრემიერის ინიციტივაზე?
- ვერც ახლა არსებულ მდგომარეობას და ვერც მომავალში ეს ინსტიტუტი ვერ გამოასწორებს. ჩვენ გვახსოვს, რომ ადამიანის უფლებათა დარგში ბიძინა ივანიშვილმაც მოიწვია ექსპერტები ევროპიდან, მაგრამ ეს აქ არ იმუშავებს. ყოველ შემთხვევაში, მისი მარგი ქმედების კოეფიციენტი იქნება ძალიან დაბალი. იმიტომ, რომ როდესაც საზოგადოება პოლარიზებულია და ხდება არგუმენტების ფალსიფიკაცია, აქ როგორ უნდა იმუშაოს ომბუდსმენმა, არ ვიცი. რა თქმა უნდა, კარგი იქნებოდა, ემუშავა, მაგრამ მეეჭვება, რომ ამან აქ შედეგი მოგვცეს. ამ შემთხვევაში უფრო მნიშვნელოვანია ის, რომ თვითონ ხელისუფლების მხრიდან იყოს მედიის მიმართ უფრო ფრთხილი დამოკიდებულება. თუ დღეს არსებული ვითარების კონტექსტს შევხედავთ, კითხვები ჩნდება. ამის მიზეზია ის, რომ მედიასაშუალებების მონოპოლიზაცია ხდება. ეს მხოლოდ “რუსთავი 2″-ს არ ეხება. გავიხსენოთ საზოგადოებრივი მაუწყებელი, სამი ტელეკომპანია, რომელიც გაერთიანდა, ანუ ტელესივრცე ნელ-ნელა იზღუდება და ფაქტობრივად დახურული ხდება. ახლა ამას კეტით გააკეთებ თუ დოლარით, არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. ეს ტენდენცია ჩანს და აქ მედიაომბუდსმენმა რა უნდა ქნას?!
ჩვენი პრობლემა ის კი არ არის, დასავლეთში ვის რისი სჯერა, ჩვენ ერთმანეთის არ გვჯერა და თუ ეს ჩვენვე არ მოვაგვარეთ, სხვა ვერაფერს იზამს. ამას სჭირდება ძალიან ფრთხილი და მოზომილი ქმედებები, უპირველეს ყოვლისა, ხელისუფლების მხრიდან. სხვა მხრივ, გინდაც ერთი მედიაომბუდსმენი იყოს და გინდაც ასი, ამას ვერ უშველის.
- როგორ აფასებთ, მმართველი გუნდის ინიციატივებს საკონსტიტუციო ცვლილებებან დაკავშირებით, რომლის მიხედვითაც პრეზიდენტს კიდევ რამდენიმე უფლებამოსილება ეზღუდება?
- სიმართლე გითხრათ, არ ვიცი, ეს ინფორამცია რატომ ვრცელდება. იმიტომ, რომ რაც “ქართულმა ოცნებამ” შემოიტანა, იქ არათუ შეზღუდვაზე, არამედ ლაპარაკია იმაზე, რომ მაგალითად, თუ პარლამენტი უნდობლობას გამოუცხადებს მთავრობას, პრეზიდენტს ექნება უფლება მთავრობა ან პარლამენტი დაითხოვოს. დღეს მას ამის უფლება, არ აქვს. ეს გაცილებით მნიშვნელოვანი პრობლემაა, ვიდრე პრეზიდენტის პირდაპირი ან ირიბი წესით არჩევა. რა თქმა უნდა, ამაზე ჯერ მსჯელობა მიმდინარეობს და როდესაც ნედლი მასალა მთლიანად დაიდება, ამის შემდეგ უნდა განვიხილოთ პრეზიდენტს უფლებები შეეზღუდა თუ არა.
რაც შეეხება იმას, უფლებამოსილება უნდა შეეზღუდოს თუ არა, ჯერ გვჭირდება საპარლამენტო მმართველობის პრეზიდენტი. ამიტომ, მას ყველა ის უფლება უნდა ჰქონდეს, რაც ასეთ პრეზიდენტს სჭირდება. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ დღეს პრემიერია აღმასრულებელი ხელისუფლების მეთაური და არა პრეზიდენტი, რომელიც პოლიტიკური კრიზისის წამოშობის მომენტში მომრიგებელია. სხვა შემთხვევაში, საშინაო თუ საგარეო პოლიტიკას წარმართავს პრემიერი. ამიტომ, პრეზიდენტს კი აქვს უფლება, რომ საერთაშორისო ასპარაზზე წრმომადგენელი იყოს, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მან მთავრობასთან შეთანხმების გარეშე მიიღოს გადაწყვეტილება. ჩვენ კონცეპტუალურად თუ არ მოვახდინეთ პრეზიდენტის როლის გაანალიზება, ყოველთვის წინააღმდეგობაში მოვალთ.
- ე.წ. „ციანიდის საქმეზე“ მინდა გკითხოთ – გაქვთ მოლოდინი, რომ საქმე გაიხსნება?
- თუ საქმე არ გაიხსნება, ეს იქნება დამანგრეველი პირველ რიგში ქვეყნისთვის. ეკლესია არის ერთადერთი ინსტიტუტი, რომელმაც ბოლო 25 წლის ურთიერთდაპირისპირების ფონზე, მეტ-ნაკლებად ერთიანობა და ნეიტრალობა შეინარჩუნა. თუ საქმე არ გამოიძიეს, ნიშნავს, რომ ეს ინტიტუტიც, ისევე როგოც ყველა სხვა ინსტიტუტი, დაიშლება და დაგვენგრევა. ამიტომ, აუცილებლად უნდა გამოიძიონ ისეთ დონეზე, რომ კითხვები არ დარჩეს. მე ვფიქრობ, ეს ქვეყანა მარტო ჩემი და თქვენი არ არის და ხელისუფლებისთვისაც ისეთი სამშობლოა, როგორც სხვა დანარჩენისთვის. აქ ხომ პარტიაზე და პოლიტიკაზე არ არის საუბარი, აქ ლაპარაკია ეროვნული ერთიანობის ეკლესიის საფარქვეშ შენარჩუნებაზე. თუ ამის წინააღმდეგაც მიდივართ, ეგ უკვე აღარ ვიცი. ეს არანაირ ლოგიკაში არ ჯდება.
„საქართველო და მსოფლიო“, 08 მარტი, 2017 წელი
ცხრა მოსამართლემ რომ მიიღოს გადაწყვეტილება, მაინც ყველა სულგანაბული ელოდება, რას იტყვის ამერიკის ელჩი
ბაკურ სვანიძე
ჩვენი გაზეთის ეს ნომერი 8 მარტს გამოვა, ზუსტად იმ დღეს, როდესაც სტრასბურგის სასამართლომ უნდა გადაწყვიტოს, მიიღებს თუ არა წარმოებაში ტელეკომპანია “რუსთავი 2”თან დაკავშირებულ საჩივარს, ამიტომ ვერაფერს ვამბობ იმის შესახებ, რა გაგრძელებას ჰპოვებს “სტრასბურგელი მორიგის” გადაწყვეტილება.
იმედია, სტარსბურგშიც ისე ულოგიკოდ არ აზროვნებენ, როგორც ქართულ პოლიტიკურ წრეებში. სხვა რაზე შეიძლება საუბარი, როდესაც ქვეყნის პრეზიდენტი სატელევიზიო ინტერვიუში ასეთ რამეს ამბობს: “მე მუდამ ვარ იმის მომხრე, რომ ყველამ თავისი საქმე აკეთოს: მოსამართლემ აკეთოს მოსამართლის საქმე, პროკურორმა აკეთოს პროკურორის საქმე, გამომძიებელმა – გამომძიებლის. ამიტომ მე ვერ შევაფასებ “რუსთავი 2”-ის საქმეს იურიდიულად; ვერ ვიტყვი, კანონიერად ვის რა წილები ეკუთვნის და როგორ არის, მაგრამ მე ვამბობ წმინდად პოლიტიკურად, რომ ამ ტელევიზიის მიკუთვნება ქიბარ ხალვაშისთვის პოლიტიკურად არის არასწორი”.
რთულია, ნორმალურმა ადამიანმა ეს ფრაზა ისე გაშიფრო, რომ საქართველოს მოქმედ პრეზიდნეტზე ან სულელის შთაბეჭდილება არ დაგრჩეს, ან დემაგოგის. აბა, თუ ყველამ თავისი საქმე უნდა აკეთოს, მათ შორის, სასამართლომაც, გააკეთა იმ სასამართლომ თავისი საქმე, მიაკუთვნა ტელევიზია ქიბარ ხალვაშს და პერეზიდენტს რაღა უნდა?! განა არის პრეზიდენტის საქმე, რომელი კერძო საკუთრება ვის ხელში იქნება? აი, აქ იწყება დემაგოგია, ანუ დემაგოგთა მთავარი კოზირი – “პოლტიკური ასპექტი”.
ყველა, ვინც კი ამ თემაზე ნიკა გვარამიას სასარგებლო პოზიციას იჭერს, სწორედ “პოლიტიკურ ასპექტსა” და “სიტყვის თავისუფლების ხელყოფაზე” აპელირებს და არასოდეს არავის უთქვამს, ძმები ყარამანაშვილები იურიდიულად მართალი არიანო.
თუ ასეა, ბატონებო, მოდი, გავაუქმოთ სასამართლო და პრეზიდენტმა ან კიდევ ოპოზიციურმა პოლიტიკურმა ძალებმა თქვან ხოლმე, რა შემთხვევაში დარჩებიან კამაყოფილნი და ვერდიქტიც მათ გამოიტანონ!
რა საჭიროა ეს პირველი ინსტანციის სასამართლოო, მეორე ინსტანციისო, სააპელაციოო, უზენაესიო, დიდი პალატაო და ასე შემდეგ?! ამდენი მოსამართლის შენახვას და ამდენი შენობის მოვლა-პატრონობას, თუნდაც ნერვების ამდენ გლეჯას, ენერგიის ხარჯვასა და დროის კარგვას არ სჯობს, პირდაპირ მარგველაშვილმა თქვას ხოლმე, რა არის “პოლიტიკურად სწორი” და მორჩა! ან, თუ მარგველაშვილმა არა, ჯანგირაშვილმა თქვას. დიახ, ტელეკომპანია “კავკასიის” დირექტორსა და დავით აქუბარდიას ცოლზე ვამბობ _ ნინო ჯანგირაშვილზე.
ერთ-ერთი აქტიური მხარდამჭერი ნიკა გვარამიას ბანდისა სწორედ ნინო ჯანგირაშვილია. ლამის უკვე ერთი წელიწადია, “რუსთავი 2”-ის საქმე წინა პლანზე წამოწიეს და ჯანგირაშვილის გარეშე არც ერთ ტელევიზიაში არც ერთ თოქშოუს არ ჩაუვლია. გასულ კვირაში ჯანგირაშვილს მეტისმეტი მოუვიდა და “გონებაშეზღუდულები” უწოდა იმ ადამიანებს, რომლებმაც უზენაესი სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება მოეწონეს და გაუხარდათ. ხოლო, თუ ტელეკომპანია “პირველის” ეთერში ჩატარებულ “ინტერაქტივს” ვენდობით, ჯანგირაშვილმა საქართველოს მოსახლეობის, ფაქტობრივად, 70 პროცენტი შერაცხა “გონებაშეზღუდულად”. სამაგიეროდ, ერთ დროს ფინანსებშეზღუდული “კავკასია” უკვე ახალთახალ ოფისსა და სტუდიებს იფერებს და არც თვითონ ნინო ჯანგირაშვილის “პირადი ინტერიერის გარემონტება” გამოეპარებოდა მაყურებლის თვალს.
“ბოროტი ხმები” ყოველივეს ნაცების მიერ აქუბარდია-ჯანგირაშვილის გულუხვად დაფინანსებას მიაწერენ. ფაქტია, რომ ჯანგირაშვილმა “რუსთავი 2”-ის წინააღმდეგ ხისტი ტონი მოფერება-ალერსით სწორედ მას შემდეგ შეცვალა, რაც ბიძინა ივანიშვილმა “კავკასიას” დაფინანსება შეუწყვიტა. დასკვნაც შესაბამისია – ნინო ჯანგირაშვილისა და დავით აქუბარდიას ბოლოდროინდელი ვითომ “სამართლის გამჩენი” პოზიციები აშკარად ანგარებით არის განპირობებული.
უჰ! კინაღამ შევცოდე და “სამართლის გამჩენის” ტიტულის მისანიჭებელ კანდიდატებს შორის “დიადი დრამატურგი” ლაშა ბუღაძე გამოვტოვე. ისიც ხომ თავგამოდებით და მონდომებით იცავს ნიკა გვარამიას და, როგორც სხვა დემაგოგები, ამას “რუსთავი 2”-ისა და “სიტყვის თავისუფლების დაცვად” ასაღებს.
ლაშას, როგორც ყოველთვის, არგუმენტებიც გამორჩეული აქვს. მაგალითად, მან ერთ-ერთ არგუმენტად, რატომ არ უნდა მიეკუთვნოს “რუსთავი 2” ქიბარ ხალვაშს, ასეთი რამ თქვა: “რატომ უნდა მისცენ „რუსთავი 2“ ქიბარ ხალვაშს? მას ხომ არავინ იცნობს? რა გაეგება ამ კაცს ტელესაქმეში? რა შეხება ჰქონია ტელევიზიასთან?“ ეტყობა, ლაშა ბუღაძეს ნაცების ზეობისას პროკურორ გვარმიას უშუალო მეთვალყურეობით შეთითხნილი „დოკუმენტური“ ფილმი „ენვერი“ “ტელეპროფესიონალიზმის” დამადასტურებელი ჰგონია.
საზოგადოდ, მოსახლეობას ქართული საზოგადოების ისეთ “ნაღებს” სჩრიან თვალებში, კარგად რომ ჩაუღრმავდე, ალბათ, გულიც გაგისკდება კაცს, ამათ ხელში რომ არის დღეს ესა თუ ის სფერო ჩავარდნილი და განსაკუთრებით _ ჟურნალისტიკა.
პირდპირ ვიტყვი და, ვისაც უნდა, ამბიციურობაში ჩამომართვას: ვისაც კი ვიცნობდი გამორჩეულად ნიჭიერ, წიგნიერ და გონიერ ჟურნალისტს 90-იანებიდან, ანუ მაშინ, როდესაც დაახლოებით 20-25 წლისანი ვიყავით, არც ერთი აღარ ჩანს დიდ ჟურნალისტურ სარბიელზე და, ვინც იმხანად წერა-კითხვის უცოდინარობის “ეტალონად” გვყავდა მიჩნეული და ჟურნალისტურ წრეებში მწარე დაცინვის ობიექტები იყვნენ, დღეს მათი უმეტესობა “ცნობილი ჟურნალისტის” სტატუსით მოძღვრავს მაყურებელს.
ზოგს იმის აღიარებისაც არ რცხვენია, რომ მისი ყველაზე დიდი მასწავლებელი ჟურნალისტიკაში და მისი პირველი რეპორტაჟების ტექსტების დამწერი, პროფესიით ფიზიკოსი დავით დვალი ყოფილა! ზოგი კი წარბშეუხრელად ამბობს, ეთერში “პიონერივით გაჯგიმული” რომ არ უნდა ვიჯდე და თავისუფლად მოვიქცე, შალვა რამიშვილისგან ვისწავლეო.
მართლა ნიჭიერი ქართველი ჟურნალისტები კი, რომლებსაც არც რეპორტაჟების წერა და არც ეთერში თავისუფლად მოქცევა ესწავლებოდათ, იმის გამო, რომ ბინძურ წრეებთან თანამშრომლობა არ იკადრეს, ან შინ სხედან, ან უცხოეთში არიან ლუკმაპურის საშოვნელად გადახვეწილნი. სამაგიეროდ, კარგად დაპურებული და აქტიურია ე.წ. წითელი ელიტის შთამომავლობა, რომელთა უმრავლესობა ხელიდან არ უშვებს შემთხვევას, რომ ტელეეთერიდან არ მოგვიყვეს, როგორ ებრძოდა მამამისი “წითლებს”. ამ მხრივ განსაკუთრებით გამოირჩევა კომუნისტური ლიტერატურული გამოცემების („ცისკარი“, „დროშა“ და სხვ.) ყოფილი მთავარი რედაქტორის, ჯანსუღ ჩარკვიანის, შვილი – თაკო ჩარკვიანი. ეს დამახასიათებელია ასევე გურამ ფანჯიკიძის შვილისთვისაც და, საზოგადოდ, გამოდის, რომ კომუნისტები, არათუ რეპრესიებს ატარებდნენ მათ წინააღმდეგ მებრძოლების მიმართ, არამედ უმაღლეს თანამდებობებზე ნიშნავდნენ…
სამაგიეროდ, ამერიკელები იქცევიან ჭკვიანურად და ფაქტია, რომ ყველა იმ ადამიანს, რომლებიც ახლა ტელეეკრანებზე ინტენსიურად ჩანან და რომლებსაც რამეს ეკითხებიან ამ ქვეყანაში, ამერიკელებისადმი აშკარად გამოხატული მონური მორჩილება ახასიათებთ.
„რუსთავი-2“-ის საქმეზე ვინც რა უნდა თქვას, უზენაესი სასამართლოს ცხრა მოსამართლემ რომ მიიღოს გადაწყვეტილება, მაინც ყველა სულგანაბული ელოდება, რას იტყვის ამერიკის ელჩი იან კელი.
ამერიკის საელჩოს განცხადებები მართლაც “უზენაესია” პატივცემული ქართველი “პატრიოტებისთვის”, რომლებსაც დამოუკიდებლობა და თავისუფლებაც სწორედ ის ჰგონიათ, რასაც ამერიკის საელჩო ეტყვის. ასე რომ, ჯერჯერობით გაუმართლა “სტრასბურგის მორიგეს”, რადგან მისი და საქართველოში ამერიკის ელჩის აზრი ამ ეტაპზე ერთმანეთს დაემთხვა, თორემ 8 მარტს სტრასბურგის სასამართლომ ისეთი გადაწყვეტილება რომ მიიღოს, რომელიც ნიკა გვარამიას ბანდას არ ესიამოვნება, მერე სტრასბურგის სასამართლოც “პუტინის მონა” და “ბიძინას ზეწოლის ქვეშ მყოფი” იქნება, აგერ ნახავთ თუ არა.
თუ დააკვირდით, თეა წულუკიანის გამოსვლასაც კი, როცა იუსტიციის მინისტრმა, უბრალოდ, განმარტა ე.წ. სტრასბურგელი მორიგის გადაწყვეტილება, ჩვენმა “ზედმეტად პატრიოტმა” მოღვაწეებმა “ანტიდასავლური და რუსული პროპაგანდის” მცდელობა დაარქვეს. არადა, თეა წულუკიანმა მხოლოდ ფაქტი აღნიშნა: “ეს არის ერთი მოსამართლის ერთპიროვნული გადაწყვეტილება”, “ჩვენ, საქართველოს სახელმწიფოს, როგორც მოპასუხე მხარეს, არაფერი გვკითხეს”. აი ეს ფრაზები ჩვეული დემაგოგიით წამოიკიდა ბოღმისა და ღვარძლის ნთხევის სპეციალისტმა თინა ხიდაშელმა და განაცხადა, რომ თეა წულუკიანის გამოსვლა იყო “მოსახლეობის ანტიდასავლური განწყობის ხელშეწყობა”.
იუსტიციის მინისტრს ბრალი დასდეს, რომ მან ძალიან კარგად იცის სტრასბურგის პროცედურები, მაგრამ განგებ უსვამს ხაზს იმას, რომ თითქოს ევროპა საქართველოს სახელმწიფოს ფეხებზე იკიდებს და გადაწყვეტილებებს ერთპიროვნულად იღებს.
არადა, ნებისმიერმა ადამიანმა, რომელიც ყურადღებით უსმენდა თეა წულუკიანს, გარკვევით გაიგონა მინისტრის ნათქვამი: “ასეთია სტრასბურგის ჩვეულებრივი პროცედურა”, ანუ მინისტრმა გასაგებად ახსნა, რომ განსაკუთრებული არაფერი მომხდარა. უბრალოდ, ვინაიდან ნაცებმა სტრასბურგს მიაწოდეს ინფორმაცია, რომ, არიქა, რაღაც განსაკუთრებული საშინელება ხდება და, თუკი ევროსასამართლო სასწრაფოდ არ შეაჩერებს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განაჩენის აღსრულებას, ხვალ თბილისის ქუჩებში ტანკები იჯირითებენო, “მორიგე მოსამართლემ” შუაღამისას ვერ გარისკა ამის უყურადღებოდ დატოვება და სთხოვა საქართველოს სახელმწიფოს, _ შაბათ-კვირა მოდის და ოთხშაბათამდე გვადროვეთ, დავსხდებით რამდენიმე მოსამართლე და გავერკვევით, რა ხდება, მანამდე არ აღასრულოთ განაჩენიო.
სულ ეს იყო იქ ნათქვამი და არც სტრასბურგის სასამართლოს ჩაუდენია რაიმე სასწაული და არც თეა წულუკიანს უთქვამს ევროპისა და ამერიკის საწინააღმდეგო რამ. მან, უბრალოდ, პასუხი გასცა იმ ადამიანებს, რომლებსაც აინტერსებდათ, ეს გადაწყვეტილება ევროპის სასამართლომ ასე უცებ როგორ მიიღო. ისე, საკმაო ხანია, ხიდაშელსა და მისნაირებს საქართველოში თავიანთი რეგვნული და უპერსპექტივო “პოლიტიკის” დამარცხების გადაბრალება არარსებულ “რუსულ პროპაგანდაზე” სურთ.
„აი, ამიტომ იზრდება ანტიდასავლური განწყობები საქართველოში”, – გაიშვირა ხელი თინა ხიდაშელმა თეა წულუკიანისკენ. სინამდვილეში, არაერთხელ გვითქვამს და ახლაც გავიმეორებთ: ანტიდასავლური განწყობები საქართველოს მოსახლეობაში არა “რუსული პროპაგანდის” გამო, არამედ თვით დასავლელი პარტნიორების ზოგიერთი წარმომადგენლის უტვინო განცხადებებისა და მათი მხურვალე მხარდამჭერების, თინა ხიდაშელის მსგავსი “მოღვაწეების” უგუნური მოქმედებების გამო იზრდება.
„ახალი თაობა“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: „ნაციონალები“ „რუსთავი-2“-ის თემით რევოლუციის მოწყობას გეგმავენ“ // „მედია ყოფილი ხელისუფლებისგან უნდა დავიცვათ“
რა გეგმები აქვს ყოფილ ხელისუფლებას, რას ემსახურებოდა საგარეო საქმეთა მინისტრის ჩასვლა სტრასბურში, უკავშირდება თუ არა უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილებას? ამის შესახებ „ახალ თაობას“ უფლებადამცველთა გაერთიანების თავმჯდომარე ნიკოლოზ მჟავანაძე ესაუბრება.
ნიკოლოზ მჟავანაძე:
- „რუსთავი-2“-თან დაკავშირებით ნაციონალები და მათი სატელიტები საეჭვოდ აქტიურობენ, ცდილობენ, ეს ტელევიზია საკუთარი ბინძური მიზნებისთვის გამოიყენონ. მიმაჩნია, რომ რუსთავი 2 დღეს მართლა დასაცავია, ოღონდ ყოფილი ხელისუფლებისგან.
ძალიან საინტერესო და საყურადღებო განცხადება გააკეთა ტახიროვიჩმა ანუ გიორგი არველაძემ. ის თავის სოციალურ ქსელში ღიად წერს, თუ „რუსთავი-2“ ქიბარ ხალვაშს დაუბრუნდება, რევოლუცია გარდაუვალი იქნება და ეს ხელისუფლება უნდა დავამხოთო. „რუსთავი-2“ „ნაციონალების“ ხელში არის სერიოზული იარაღი და ამ იარაღის გამოყენებით მათ მართლაც შეუძლიათ არეულობის მოწყობა. ამ მედიასაშუალებას დასავლეთშიც აქვს დასაყრდენი. საუბარია იმ დასავლურ მედიაზე, რომლებსაც დონალდ ტრამპი ებრძვის. ამ ტელევიზიებსა და გამოცემებს ტრამპმა ამერიკელი ხალხის მტერიც კი უწოდა და თეთრ სახლში აკრედიტაციაც კი გაუუქმა.
- უზენაესმა სასამართლომ „რუსთავი-2“-თან დაკავშირებით გადაწყვეტილება ტრამპის ქმედებებიდან გამომდინარე გამოიტანა?
- უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება ტრამპის ქმედებას არანაირად არ უკავშირდება. აშშ-ის პრეზიდენტზე ყურადღება მე გავამახვილე. ამით იმის თქმა მინდა, რომ სააგიტაციო მანქანა, რომელიც დღეს საქართველოშია ჩართული, უცხო არც ამერიკელებისთვის არის.
- ამის მიუხედავად, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტს საკმაოდ მწვავე რეაქცია ჰქონდა „რუსთავი-2“-ის საქმეზე მიღებულ გადაწყვეტილებაზე...
- ეს ჩემთვის გაუგებარია. სახელმწიფო დეპარტამენტს ძალიან მუქ ფერებში აქვს დახატული სიტუაცია. კვირიკაშვილსაც რომ იგივე გაეკეთებინა, რაც ტრამპმა გააკეთა, მაშინ რას იზამდა სახელმწიფო დეპარტამენტი ნეტავ? უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება კი ნამდვილად სამართლიანია. ამ სასამართლომდე იყო სხვა სასამართლოებიც. როგორ შეიძლება, პროკურორ გვარამიას ვენდოთ და მოსამართლეებს – არა.
- ის არ გაეჭვებთ, რომ დიდი პალატის ცხრავე მოსამართლემ ხალვაშის სასარგებლოდ გამოიტანა განაჩენი?
- ეს ჯერ არავინ იცის, რამდენმა მოსამართლემ დაუჭირა ამ გადაწყვეტილებას მხარი. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის თანახმად, არ შეიძლება, ვინმემ თავი შეიკავოს. როცა გადაწყვეტილება გამოდის, მასზე ყველა აწერს ხელს. იქ ვინ მისცა ხმა და ვინ – არა, ეს მხოლოდ დასაბუთებული გადაწყვეტილების ჩაბარების შემდეგ გახდება ცნობილი. არ გამოვრიცხავ, რომ მართლა ყველამ მისცა ხმა. დიდი აჟიოტაჟია სტრასბურის სასამართლოს გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით. ევროსასამართლოს არსად ჩაუწერია, რომ უზენაესმა უკანონო გადაწყვეტილება მიიღო. უბრალოდ, ამათ აშშ-ის საელჩოს, არასამთავრობოებისა და სხვადასხვა პოლიტიკოსის განცხადებები დაურთეს, ისეთი სურათი დახატეს, თითქოს ქვეყანა ინგრეოდა. მხოლოდ ამიტომ შეაჩერა სტრასბურმა უზენაესის გადაწყვეტილება.
სტრასბურმა ყარამანაშვილის სასარგებლოდაც რომ გადაწყვიტოს დავა, ბევრი არაფერი შეიცვლება. ერთადერთი, რაც მოხდება, სახელმწიფოს მის სასარგებლოდ დააკისრებს კომპენსაციის გადახდას. სხვა მხრივ უზენაესის გადაწყვეტილება ვერ შეიცვლება.
- თუ არაფერს შეცვლიდა სტრასბურის სასამართლოს გადაწყვეტილება, მაშინ რატომ მიცვივდნენ ევროსასამართლოში ჩვენი ხელისუფლების წარმომადგენლები? ხალვაშისა და მისი ადვოკატის მისვლა გასაკვირი ნამდვილად არ არის, მაგრამ მიხეილ ჯანელიძის ვიზიტი ცოტა უცნაურია...
- ნებისმიერ მხარეს აქვს მესამე პირად ჩართვის უფლება. მოპასუხე მხარე, მართალია, ხელისუფლებაა, მაგრამ საქმე ხალვაშს ეხება და ის სწორად მოიქცა, სასამართლოში რომ მივიდა. არც ის დაგვავიწყდეს, რომ ეს ადამიანი სააკაშვილის ხელისუფლების მიერ არის დაზარალებული. გარდა იმისა, რომ ნაციონალებმა მას ქონება წაართვეს, დაჭერასაც უპირებდა. ხალვაში მხოლოდ იმიტომ გადარჩა, რომ ქვეყნიდან გასვლა მოასწრო. მას გერმანიამ პოლიტდევნილის სტატუსი მიანიჭა. შესაძლოა, ქიბარ ხალვაში არც ჩართონ მესამე პირად, მაგრამ მისმა ადვოკატმა განმარტა, რომ ეს მათ შემდგომი სამართლებრივი დავისთვის სჭირდებათ.
- ჯანელიძეზე რაღას იტყვით?
- სტრასბურის სასამართლოში მისვლის უფლება ყველას აქვს. გამონაკლისი არც საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრია. ნაციონალები მინდა დავამშვიდო, რომ ჯანელიძეს ევროსასამართლოს წევრებისთვის ქრთამი არ ჩაუტანია. არც სტრასბურის სასამართლოა ის უწყება, ვინმეს რომ უთხრა, ჩვენ სასარგებლოდ გადაწყვიტე ესა და ეს საქმეო.
- ქრთამს რომ არ ჩაიტანდა, ამაზე არც არვინ დავობს. საინტერესო ის არის, რატომ ჩავიდა სტრასბურში მორიგი გადაწყვეტილების მიღებამდე 2 დღით ადრე...
- მისი ვიზიტის შესახებ ინფორმაციას არ ვფლობ, შესაძლოა, იქ სულ სხვა საკითხზე ჩავიდა.
- და თუ ამ საკითხზე სასაუბროდ ჩავიდა?
- დიდი ტრაგედია არც ეს არის. კიდევ ერთხელ ვამბობ, სტრასბურის სასამართლოზე გავლენას ვერავინ მოახდენს.
- აბა, რატომ ამბობდნენ ხელისუფლების მხარდამჭერები, რომ 3 მარტის გადაწყვეტილებაზე ნაციონალებმა იქონიეს გავლენა? ზოგი იმასაც ამტკიცებდა, სააკაშვილს სტრასბურზე დღემდე დიდი გავლენა აქვსო...
- მიხეილ სააკაშვილის გავლენებზე რა გითხრათ, მაგრამ სტრასბურის სასამართლოში ნონა წოწორიას ყოფნა პატარა ამბავი არ არის. ეს ადამიანი ადეიშვილის მარჯვენა ხელი იყო. „რუსთავი-2“-ის სარჩელი ევროსასამართლოს მეოთხე განყოფილებამ განიხილა. ამავე განყოფილებაშია წოწორიაც.
- შეეძლო მას რაიმე გავლენის მოხდენა?
- სტრასბურის სასამართლოს მოსამართლე ხელწამოსაკრავი ნამდვილად არ არის. ამ ქალბატონს დღემდე აქვს ნოსტალგიები ყოფილი ხელისუფლების მიმართ. ნაციონალების სატელიტებმა რამდენიმე კვირის წინ სპეციალურად ჩააგდეს ახალი მოსამართლის კანდიდატურები, რომ იქ წოწორიას ყოფნის ვადა გაეხანგრძლივებინათ. ამ ხელისუფლებას ყველაფერი შეიძლება დააბრალო, მაგრამ მედიის შეზღუდვას ვერავინ დააბრალებს. ყველა იმას ლაპარაკობს, რაც უნდა. ხელისუფლებას ამის გაკეთება რომ სდომებოდა, აქამდეც გააკეთებდა.
- ამის მიუხედავად, მაინც ბევრი პრობლემა შეიქმნა. დაიხურა რამდენიმე პოლიტიკური ტოკშოუ...
- ამას ვერავინ გამორიცხავს. ამ ტოკშოუების დახურვა არხის მეპატრონეების გადაწყვეტილებაა და არა – ხელისუფლების. ბიზნესმენი თავად წყვეტს, ჩაეხუტოს თუ არა ხელისუფლებას. ძალიან შეურაცხმყოფელია იმაზე საუბარიც, რომ „რუსთავი-2“ ერთადერთი თავისუფალი მედიაა საქართველოში. ამ ქვეყანაში, საბედნიეროდ, ძალიან ბევრი მედიასაშუალებაა, რომელიც ხელისუფლების ოპოზიციაშია, მაგრამ ისინი ნაციონალების დაკვეთებს არ ასრულებენ. ამ ტელევიზიებში ყველას იწვევენ, რუსთავზე კი – მხოლოდ ნაციონალებსა და მათ სატელიტებს. ამ ტელევიზიის დამცველები სანამ ვინმესკენ გაიშვერენ ხელს, ის გაიხსენონ, 9 წელი სისხლიან რეჟიმს რომ ემსახურებოდა. არც ის დაგავიწყდეთ, რომ ვარდების რევოლუცია მათ მოახდინეს.
- „რუსთავი-2“-ის გარდა, „ნაციონალების“ რეჟიმს სხვა ტელევიზიებიც კარგად აპრავებდნენ...
- „რუსთავი-2“-მა მაინც გადამწყვეტი როლი ითამაშა ყველაფერში. იმ 9 წლის განმავლობაში სპეცოპერაციებზე მხოლოდ „რუსთავი-2“-ის გადამღებ ჯგუფს უშვებდნენ. ამ არხს რომ შეხედავ, იფიქრებ, ქვეყანა იქცევაო. მხოლოდ მკვლელობასა და გაუპატიურებაზეა საუბარი.
- მკვლელობა და გაუპატიურება თუ ხდება, მედიამ არ უნდა ილაპარაკოს?
- როგორ არ უნდა ილაპარაკოს, მაგრამ დადებითიც ხომ უნდა გააშუქოს.
- დადებითი თუ არაფერი ხდება, მაშინ?
- ეს ხელისუფლება ბევრ რამეში მოიკოჭლებს, მაგრამ ბევრ კარგ საქმესაც აკეთებს. ესეც უნდა გააშუქოს მედიამ, თუ მას ობიექტურობაზე აქვს პრეტენზია. იმ დღეს თამარ ჩერგოლეიშვილმა თქვა, მედია დადებითს არ უნდა აშუქებდესო. ეს სისულელეა. მედია კარგზეც უნდა ლაპარაკობდეს და ცუდზეც. სააკაშვილის მიმართ ჩემი დამოკიდებულება ყველასთვის ცნობილია, მაგრამ, მეც კი მიხაროდა, როცა ვუყურებდი სიუჟეტებს, სადაც საუბარი იყო, რომ ქვეყანაში რაღაც კეთდებოდა. მაშინ თუ საუბრობდნენ დადებით მოვლენებზე, ახლა რატომ საუბრობენ მხოლოდ უარყოფითზე? ეს იმიტომ ხდება, რომ ხალხის გაგიჟება და კიდევ ერთი რევოლუციის მოწყობა სურთ, რაც აღარ გამოვა. „რუსთავი-2“ კი თავის კანონიერ მფლობელს დაუბრუნდება.
„ახალი თაობა“, 07 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ზაზა ხატიაშვილთან: „რუსთავი-2“-ის საქმის უკან ხელისუფლება დგას“ // „ჭაობიდან თითქმის გამოსული რომაა ადამიანი და უკან რომ გადახტება, ამ სიტუაციაშია დღეს საქართველოს ხელისუფლება“
„ახალი თაობის“ კითხვებს ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარე ზაზა ხატიაშვილი პასუხობს:
- ბატონო ზაზა, რა მოლოდინი გაქვთ „რუსთავი-2“-ის საქმესთან დაკავშირებით? სტრასბურიდან რა სახის გადაწყვეტილებას ელოდებით?
- მე ვფიქრობ, რომ ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლო გააგრძელებს დროებით ღონისძიებას. ანუ გააგრძელებს მოქმედების ვადას იმ განკარგულებისას, რაც მათ გამოიტანეს აღსრულების შეჩერების თაობაზე, სანამ ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში არ მოხდება ამ საქმის განხილვა.
- რის საფუძველზე გაქვთ ეს მოლოდინი?
- ძალიან ბევრი მტკიცებულება აქვს ევროპულ სასამართლოს იმისი, რომ აქ ხდებოდა პოლიტიკური ჩარევა ხელისუფლების მხრიდან „რუსთავი-2“-ის სარედაქციო პოლიტიკაში.
- სად ჩანს ეს ჩარევა?
- მე ვესწრებოდი ყველა პროცესს და სააპელაციო სასამართლოში ერთ-ერთი პროცესი პროტესტის ნიშნად დავტოვე, რადგან დავინახე, რომ ადგილი ჰქონდა ძალიან ბევრ სიბინძურეს ამ ადამიანების მიმართ.
- რას გულისხმობთ? თქვენც მიგაჩნიათ, რომ აქ ხელისუფლების ინტერესი იკვეთება?
- მიმაჩნია კი არა, ეს ძალიან ნათლად ჩანს.
- კონკრეტულად საიდან ჩანს?
- თუნდაც ერთ მტკიცებულებას გეტყვით. როდესაც „რუსთავი-2“-მა დოკუმენტაცია გააგზავნა სტრასბურში და აღსრულების შეჩერება მოხდა, ჩვენ ყველამ ვნახეთ, როგორ მივიდა თეა წულუკიანი მთავრობის კანცელარიაში და ჩაატარა პრესკონფერენცია და განმარტა სტრასბურის სასამართლოს მიერ გამოტანილი ღონისძიება.
- არ უნდა ჩაეტარებინა?
- თქვენ საქართველოს უახლეს ისტორიაში თუ გახსენდებათ ეგეთი ფაქტი?! მარტო მე სამ საქმეზე მაქვს დროებითი ღონისძიება სტრასბურის სასამართლოს მიერ გამოტანილი, როცა წინა ხელისუფლებას ავუკრძალე კონკრეტული მოქმედებების შესრულება. როდესმე გინახავთ, რომ იუსტიციის სამინისტროში ვინმეს ამ საკითხზე ჩაეტარებინოს ბრიფინგი და საზოგადოებისთვის ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება ეცნობებინოს? ამით დაადასტურა საქართველოს ხელისუფლებამ, რომ ის არის მხარე! მე ვფიქრობ, რომ სტრასბურის სასამართლოს მხოლოდ ეს მტკიცებულება ეყოფა.
- ეს ბრიფინგი ჩატარდა იმის გამო, რომ ძალიან დიდია საზოგადოების ინტერესი და უნდა განემარტა იუსტიციის სამინისტროს, თუ რა მოხდა. თქვენ ასე არ ფიქრობთ?
- საზოგადოების ინტერესი ძალიან ბევრ საქმეზეა საკმაოდ მაღალი, მაგრამ მხარედ შენ არ უნდა დაფიქსირდე და მთავრობის კანცელარიაში ბრიფინგები არ უნდა მართო. მათ დიდი შეცდომა მოუვიდათ და ახლა ცდილობენ, როგორმე გადაფარონ ეს შეცდომა.
- ხელისუფლებისგან გვესმის შეფასებები, რომ ეს არის კერძო დავა და უნდა აღდგეს სამართლიანობა და მფლობელს დაუბრუნდეს კუთვნილი ქონება.
- თუ კერძო დავაა, ვინ ეკითხებოდა ქალბატონ წულუკიანს, კერძო დავაზე კანცელარიაში რომ მირბოდა და საგანგებო ბრიფინგს ატარებდა?! თუ კერძო დავა იყო, მაშინ ხალვაშსა და მის ადვოკატს ჩაეტარებინათ. აქ გამოიკვეთა მათი 100%-იანი ინტერესი. სასამართლომ მიიღო უპრეცედენტო და უსამართლო გადაწყვეტილება. ყიდვა-გაყიდვის გარიგება ხომ არსებობს, ამ გარიგების შემდეგ საქმეებში არის კიდევ 7 პირი და სასამართლომ ქონება მაინცდამაინც მერვეს მიაკუთვნა. რატომ?! როდესაც ამხელა დარღვევები ხდება ერთ კონკრეტულ საქმეში, მე ვფიქრობ, რომ ეს არის ძალიან ნათელი მინიშნება იმისა, რომ ხელისუფლების სურვილია, შეიცვალოს ტელევიზიის სარედაქციო პოლიტიკა!
- რას იტყვით თავად ხალვაშზე, რომელიც თავს დაზარალებულად და რეჟიმის მსხვერპლად მიიჩნევს?
- თეა წულუკიანის პრესკონფერენციის შემდეგ გამოჩნდა, რომ ამ საქმის უკან ხელისუფლება დგას და არა ხალვაში! ის, რომ ხალვაში იყო სააკაშვილის რეჟიმის მსხვერპლი და მას ქონება დაუწვეს, ეს ცხადია და მეც მგონია, რომ ის მსხვერპლი იყო.
- ტელევიზია რომ წაართვეს, ამ თვალსაზრისით არ არის მსხვერპლი?
- თუ ხელისუფლებას ასე ძალიან უნდა, რომ ხალვაშს აღუდგინოს სამართლიანობა, იმ ზარალზე, რაც მან მიიღო ქონების დაწვის შედეგად, რატომ არ მიდის საუბარი? რატომ პასუხისგებაში არ აძლევს იმ ხალხს, ვინც ეს ჩაიდინა?! რატომ მაინცდამაინც „რუსთავი-2“? იმიტომ, რომ მისი სარედაქციო პოლიტიკა არ მოგწონთ, ბატონებო?! საეჭვოდ არ გეჩვენებათ, დღეს ქიბარ ხალვაშიც და საგარეო საქმეთა მინისტრიც რომ სტრასბურში არიან, მათი ვიზიტი რომ ემთხვევა ერთმანეთს?!
- ქიბარ ხალვაში მესამე მხარედ ჩართვას ითხოვს და ეს არც დაუმალავს...
- ჩართვა შეიძლება მას შემდეგ, რაც პროცესი გაიმართება, ახლა სად უნდა ჩაერთოს?! ეს ძალიან ცუდი ფაქტია, ხელისუფლებამ ძალიან ბევრი შეცდომა დაუშვა. საერთოდ კომენტარიც კი არ უნდა გაეკეთებინა ამ საქმეზე, მათ კი საგარეო საქმეთა მინისტრი გააგზავნეს სტრასბურში. რა, ეს არ მიუთითებს იმაზე, რომ ხელისუფლება დგას ამ პროცესის უკან?! უზენაეს სასამართლოში პროცესის მიმდინარეობისას 1.000 კაციანი აქცია გაიმართა და 10 იმდენი პოლიციელი იყო მობილიზებული. მთელი უზენაესი სასამართლო ალყაში იყო! ეს მიუთითებდა ხელისუფლების დაინტერესებაზე. ასეთი რამე ადრე მინახავს და როდესაც დღეს ვხედავ, მაქვს ლეგიტიმური ეჭვი, ასე ვიფიქრო. თუკი მოახერხებენ და შეცვლიან „რუსთავი-2“-ის სარედაქციო პოლიტიკას, ჩათვალეთ, რომ ბიძინა ივანიშვილი მედიასივრცეზე 100%-იან კონტროლს დაამყარებს.
- თვლით, რომ დღეს მედია არ არის დამოუკიდებელი? შეზღუდულია მისი უფლებები?
- თუ „რუსთავი-2“ გააჩერეს, ეს იქნება მედიისთვის დამღუპველი. საზოგადოების დიდი ნაწილი სატელევიზიო მედიაზეა გადასული. „რუსთავი-2“-ის სარედაქციო პოლიტიკა უნდა გადარჩეს. ხელისუფლების მაკრიტიკებელი მედია უნდა დარჩეს საინფორმაციო ველზე!
- თუ სტრასბურის სასამართლომ დაიწყო ამ საქმის განხილვა, ეს პროცესი დროში გაიწელება?
- ამ საქმეს პრიორიტეტი მისცეს და ის პირველ რიგში უნდა განიხილონ. მთავარია, ეს გადაწყვეტილება აღსრულების შეჩერებაზე ძალაში დარჩეს, სარედაქციო პოლიტიკა არ შეიცვალოს და დაველოდოთ ევროპის სასამართლოს გადაწყვეტილებას. იმდენად ბევრი მტკიცებულებაა იმისა, რომ, სავარაუდოდ, დაირღვა კონვენციის მე-6 მუხლი, სტრასბურის სასამართლოს არ უნდა გაუჭირდეს გადაწყვეტილების გამოტანა.
- როდესაც არსებობს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება, ქართულ მხარეს შეუძლია არ გაითვალისწინოს ევროპული სასამართლოს მითითებები?
- ეს გამორიცხულია! ამის გაკეთება და საქართველოს დასამარება ერთი იქნება. შენ ჩაგთვლიან, როგორც ბანანის სახელმწიფოს, შენთან გაწყდება ყველანაირი კავშირი, შენთან მოხდება ვიზალიბერალიზაციის შეჩერება და გაღიარებენ სახელმწიფოდ, რომელსაც მიჰყავს ქვეყანა ავტოკრატიისკენ! ეგეთი რამე მიხეილ სააკაშვილსაც კი არ გაუკეთებია!
- პრემიერი ახალი ინიციატივით შემოდის და მედიაომბუდსმენის ინსტიტუტის დაარსებას აანონსებს. ეს ინიციატივა როგორ გაიგეთ?
- მე გავიგე ისე, რომ ქვეყანა ჩავარდა კატასტროფაში! ის, რომ სტრასბურის სასამართლო პრეცედენტს ქმნის საქართველოსთან და გამოაქვს 39-ე მუხლიდან გამომდინარე დროებითი ღონისძიება აღსრულების ვადის შეჩერებაზე, არის სახელმწიფოს სიკვდილი! როცა პირველად შენთან მიმართებაში ამას იყენებენ ევროსასამართლოს 55- წლიან ისტორიაში! ეს თავისთავად უკვე სამარცხვინო ფაქტია.
- მოჰყვება ამას უკურეაქციები?
- აუცილებლად! უკვე დაიწყო ევროპარლამენტში დებატები, რომ საქართველოს ვიზალიბერალიზაცია უნდა შეუჩერონ. ამ ფონზე პრემიერი ცაიტნოტში ვარდება და აკეთებს განცხადებას მედიაომბუდსმენის თაობაზე. ჭაობიდან თითქმის გამოსული რომაა ადამიანი და უკან რომ გადახტება, აი, ამ სიტუაციაშია დღეს საქართველოს ხელისუფლება! აქ მეორე ფაქტორიც არის.
- რომელი?
- დღევანდელმა ომბუდსმენმა დაიწყო ძალიან კარგად თავისი მოვალეობის შესრულება. იგი აკეთებს ძალიან საჭირო განცხადებებს, განსაკუთრებით რუსთავი 2-თან მიმართებაში და აქედან გამომდინარე უნდათ, რომ რაღაცნაირად მოხდეს ამ ადამიანის უფლებების სხვაზე დელეგირება. ეს არის კიდევ ერთი სისულელე და შეცდომა.
- 8 მარტს „რუსთავი-2“-ის საქმესთან ერთად სტრასბურში მერაბიშვილის საქმის განხილვაც იგეგმება. თქვენ სახალხო დამცველი ახსენეთ და თეა წულუკიანმა ბრალი დასდო უჩა ნანუაშვილს, ვანო მერაბიშვილს მოწმედ დაუდგაო. ამ საქმიდან რა მოლოდინი გაქვთ?
- ეს არასწორი ინფორმაციაა. როგორ შეიძლება წულუკიანის განცხადებები ვინმემ სერიოზულად აღიქვას. წულუკიანმა მის ცნობილ პრესკონფერენციაზე ამერიკის ელჩსაც დაარტყა და მასაც დასდო ბრალი. სექტემბერში, როდესაც აქცია ჩავატარე და განვაცხადე, რომ დაიბლოკა ევა გოცირიძის კანდიდატურა, წულუკიანმა ბრალი დამდო, ხატიაშვილი იტყუებაო. მას მოსთხოვეს, სია შეეცვალა, მაგრამ ეტყობა, საქართველოს დიდი ფეოდალი არ იყო ამის მომხრე და ვნახეთ კიდეც, საქართველომ რა სირცხვილი ჭამა და სია დაიბლოკა. წულუკიანმა კი მე დამაბრალა ამ სიის ჩაგდება. წულუკიანი უჩა ნანუაშვილის შემთხვევაშიც ცრუობს!
- არ დაუდგა მოწმედ ნანუაშვილი ვანო მერაბიშვილს?
- უჩა ნანუაშვილს, როგორც სახალხო დამცველს, აქვს მოხსენებები ყველა საქმეზე, როცა ხდება ადამიანის უფლებების დარღვევა. ჩემი შეფასება ვანო მერაბიშვილზე არის ძალიან ცუდი. ის სააკაშვილის რეჟიმის ერთ-ერთი საყრდენი იყო. ყველაზე დიდი სირცხვილი არის ის, რომ სააკაშვილის რეჟიმის მთავარი საყრდენი თეა წულუკიანის და იუსტიციის სამინისტროს უთავბოლობის გამო, ევროპულმა სასამართლომ აღიარა, როგორც პოლიტიკური პატიმარი! ეს მთლიანად თეა წულუკიანის და იუსტიციის სამინისტროს კისერზეა! იმდენად ძლიერი იყო ვანო მერაბიშვილის ადვოკატი და იმდენად სუსტი იყო იუსტიციის სამინისტრო, რომ ვანო მერაბიშვილი აღიარეს პოლიტპატიმრად. იუსტიციის სამინისტრო პროცესს პროცესზე აგებს თავისი უუნარობის გამო და სწორედ ამიტომ გვესმის ეს არაადეკვატური განცხადებები. აბა ნანუაშვილი რისი უფლებადამცველია? ის ვალდებულია, რომ ყველა დარღვევა თავის მოხსენებაში მოიხსენიოს.
- კანონი დაირღვა ვანო მერაბიშვილთან მიმართებაში?
- ამ მთავრობამ ვანო მერაბიშვილს გაუკეთა ის, რასაც ვანო მერაბიშვილი სხვას უკეთებდა. თუმცა ვანო მერაბიშვილს ჰყავდა მაგარი ადვოკატი და ეს დაამტკიცეს. ეგონათ, რომ მერაბიშვილს რასაც გაუკეთებდნენ, ხახვივით შერჩებოდათ. სახალხო დამცველი ვალდებულია, ყველა კანონდარღვევა თავის მოხსენებაში ასახოს. ვანო მერაბიშვილი საკნიდან გაიყვანეს უკანონოდ და მან ეს თქვა.
„ახალი თაობა“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „ნაციონალებს“ პროვოკაციების საშუალება არ უნდა მივცეთ“ // „დავით კოღუაშვილის სიტყვები ზონდაჟი იყო“
ქვეყანაში შექმნილ სიტუაციაზე „ახალი თაობა“ ესაუბრა თბილისის საკრებულოს დამოუკიდებელ დეპუტატ სოსო მანჯავიძეს:
- მოსალოდნელია, რომ მალე ვანო მერაბიშვილს გამოუშვებენ ციხიდან. როცა გიგი უგულავა და ვანო მერაბიშვილი დადებითად მოიხსენია „ქართული ოცნების“ პოლიტსაბჭოს წევრმა დავით კოღუაშვილმა, ის პარტიის ლიდერებმა საჯაროდ გაკიცხეს. ახლა მტკიცდება, რომ მათი გათავისუფლება ჩაფიქრებული იყო, დავით კოღუაშვილს კი ნიადაგი მოასინჯინეს...
_ ასე გამოდის. დავით კოღუაშვილის განცხადებები ზონდაჟი ყოფილა. უგულავას გათავისუფლებას ვერავინ წარმოიდგენდა. არჩევნების წინ ეს არ გააკეთეს. არჩევნების შემდეგ უგულავა გამოუშვეს. არ იქნება გასაკვირი, თუ ციხეს მერაბიშვილიც დატოვებს. ეს ყველაფერი ბუნებრივია და იწერება საერთო კონტექსტში. საქართველოს ხელისუფლება ცდილობს, არ აწყენინოს იმ ძალებს, რომლებიც მფარველობდნენ და ახლაც მფარველობენ ნაციონალურ მოძრაობას.
- საერთო კონტექსტში რა იგულისხმება?
- გამძაფრებული ბრძოლა, რომელიც მარტო საქართველოში არ მიმდინარეობს. ლიბერალური ინტერნაციონალი უპირისპირდება მოწინააღმდეგეებს. ამ ტალღამ მოიცვა მსოფლიო. ნეოლიბერალები წყობიდან გამოიყვანა დონალდ ტრამპის გამარჯვებამ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში. მათ რევანშისტული მოქმედებები პრეზიდენტის ინაუგურაციამდე დაიწყეს.
- საქართველოს მაშინვე შეეხო ეს რევანშისტული მოქმედებები?
- რასაკვირველია. საახალწლოდ საქართველოში ჩამოვიდა ამერიკელი სენატორების სამკაციანი დელეგაცია. სენატორებმა მაკეინის მეთაურობით აქ ინსტრუქციები გასცეს. მაკეინმა ბრძოლის გააქტიურება დაავალა იმათ, ვინც მის მითითებებს ასრულებს. ამ ბრძოლისათვის დიდი ფულია გამოყოფილი. ამ მიზნით თანხებს არ იშურებს სოროსი. ამაში, პარტიების გარდა, მონაწილეობენ არასამთავრობო ორგანიზაციები. ამავე კონტექსტში მოიაზრება „რუსთავი-2“-ის გარშემო ატეხილი ამბები. ლიბერალურ ინტერნაციონალს დაგეგმილი აქვს ახალი რევოლუციის მოწყობა საქართველოში. ამის შესახებ მუქარა უკვე 5 წელიწადია ისმის. ყველაფერი ხელისგულზე დევს. ხალხის გამოყვანა რომ შესძლებოდათ, ნაციონალები აქამდე დაამხობდნენ ამ ხელისუფლებას, რომელსაც მაკეინი და მისი თანამოაზრეები არ ენდობიან. ეს ხელისუფლება სუსტი და მოწყვლადია. ის ცდილობს, მოიმადლიეროს ნაცმოძრაობის უცხოელი მფარველები.
_ „რუსთავი-2“ ამ დაპირისპირების ნაწილია?
_ დაგეგმილია რევოლუცია. ეს „რუსთავი-2“-ის გარეშე წარმოუდგენელია. ამ ძალებისთვის აუცილებელია კონტროლი ამ ტელევიზიაზე. ლიბერალური ინტერნაციონალი ერევა ამ პროცესებშიც. ძალიან ცუდ როლს ასრულებს ამ ყველაფერში საქართველოს პრეზიდენტი.
- კერძოდ?
- პრეზიდენტი მუდმივად ცდილობს ხელისუფლების დელეგიტიმაციას. გიორგი მარგველაშვილი ლიბერალური ინტერნაციონალის წარმომადგენელია. ის არის საქართველოში სოროსის ფონდის ერთ-ერთი დამფუძნებელი. მარგველაშვილი გარკვეულ დროს თამაშობდა ოპოზიციონერის როლს. რეალურად, ის ოპოზიციონერი არ ყოფილა. თუ ვინმეს ჰგონია, რომ ბიძინა ივანიშვილმა ის პრეზიდენტობის კანდიდატად საკუთარი ჩანაფიქრის საფუძველზე წამოაყენა, ძალიან ცდება. ეტყობა, გეოპოლიტიკური სიმშვიდე, რომელიც საქართველოში ბოლო წლებში დამკვიდრდა, მთავრდება.
- ასე დაიძაბება სიტუაცია?
- ჯონ მაკეინი საქართველოში ჩამოსვლამდე უკრაინაში იმყოფებოდა. მისი მიზანი ტრამპის წინააღმდეგ ბრძოლის პროცესში რუსეთისთვის პრობლემების შექმნაა. ამისთვის მას უნდა უკრაინის ბრძოლის ველად გადაქცევა. საქართველოს ხელისუფლებას მაკეინი სანდო პარტნიორად არ მიიჩნევს და ყველაფერს აკეთებს, რომ არიოს ვითარება.
საქართველოს მოწყვლადი ხელისუფლება ამ სიტუაციაში გამოსავალს ეძებს და თანხმდება ზოგიერთ რაღაცას. მაგალითად, უგულავას გამოშვებას. მას უნდა ე.წ. პოლიტპატიმრების თემის მოხსნა. ეს ტაქტიკა სწორად არ მიმაჩნია, ისევე, როგორც კოაბიტაცია.
- „ნაციონალურ მოძრაობას“ აქციები ადრეც გაუმართავს, მაგრამ ბოლო დროს მომხრეები მოუმრავლდა. 12 მარტსაც დაგეგმილია აქცია...
- მათი მომხრეების მომრავლებას თავისი ახსნა აქვს. ჯერ ერთი, მას, ვინც ადრე ამას ვერ ბედავდა, ახლა ხელისუფლების აღარ ეშინია. მეორეც, ხალხში პროტესტი იზრდება. საზოგადოება უკმაყოფილოა ქვეყანაში შექმნილი მდგომარეობით. ვფიქრობ, რომ მასობრივი პროტესტის ორგანიზება მაინც არ გამოუვათ. მაქსიმუმ, შეიძლება 5.000 კაცი გამოიყვანონ ქუჩაში. ბოლო დროს ყველა პარტიამ გამოაჩინა თავისი ნამდვილი სახე. ნაციონალების სატელიტები აღარ იმალებიან. ჩვენ ნაციონალებს და მათ პატრონებს პროვოკაციების მოწყობის საშუალება არ უნდა მივცეთ. ეს ხალხი დამანგრეველია. ეს არაჯანსაღი ადამიანები იწვევენ ნგრევას მაშინაც კი, როცა რაღაცას აშენებენ. შეიძლება ამ რენეგატებმა ისე შორს შეტოპონ, რომ უფრო მეტი პროტესტი გამოიწვიონ საზოგადოებაში. მაშინ კი საზოგადოებაც გამოვა. გულხელდაკრეფილი არც მე დავჯდები. სააკაშვილის რეჟიმთან ბრძოლის გამოცდილება მაქვს და ახლაც წინ აღვუდგები მათ პროვოკაციებს.
„ახალი თაობა“, 08 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ მიხეილ რამიშვილთან: „შორენა თეთრუაშვილის ჩვენება მამა გიორგის უდანაშაულობაზე მიუთითებს“ // „პროკურატურამ მამა გიორგის სეიფი გახსნა, მაგრამ ცარიელი აღმოჩნდა“
„ციანიდის საქმესთან“ დაკავშირებით გუშინ დეკანოზ გიორგი მამალაძის ადვოკატები პროკურატურაში იმყოფებოდნენ. რა საკითხზე იყო დაბარებული დაცვის მხარე პროკურატურაში? ამ საკითხზე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ადვოკატი მიხეილ რამიშვილი საუბრობს.
- ბატონო მიხეილ, პროკურატურამ დეკანოზ მამალაძის საქმესთან დაკავშირებით საპროცესო საგამოძიებო მოქმედება ჩაატარა. რა ტიპის საგამოძიებო მოქმედებაზეა საუბარი?
- დიახ, თქვენ სწორად აღნიშნეთ, პროკურატურაში დეკანოზ გიორგი მამალაძის საქმესთან დაკავშირებით საპროცესო საგამოძიებო მოქმედებები ჩატარდა, რომელსაც დაცვის მხარეც დაესწრო. პროკურატურამ დეკანოზ გიორგი მამალაძის სახლიდან ამოღებული სეიფი გახსნა. გაიხსნა სეიფი და იქ არაფერი აღმოჩნდა. გამოძიებას შეიძლება ეჭვი ჰქონოდა, რომ რამე ყოფილიყო, ვინაიდან მამა გიორგი სეიფის გასაღებს, ე.წ. კოდს პროკურატურას არ აძლევდა. ჩვენი თანდასწრებით კი სპეციალისტის საშუალებით გაიხსნა სეიფი, თუმცა იქ არაფერი აღმოჩნდა. სწორედ ახლა, როდესაც თქვენ გესაუბრებით, მე პროკურატურაში ვიმყოფები ჩემს კოლეგებთან ერთად. სეიფი გაიხსნა, მაგრამ ცარიელია და იქ არაფერია.
- თქვენი კოლეგა ფანცულაია ამბობს, რომ მამა გიორგის ჩვენება, შესაძლოა, მხოლოდ ერთი მიმართულებით არ იყოს. რას შეიძლება ეს ნიშნავდეს?
- პროკურატურა ამბობს, რომ გარკვეული კრიტიკული კითხვები გააჩნია მამა გიორგისთან. არ გამოვრიცხავ, რომ ეს კითხვები მამა გიორგის სამსახურებრივ საქმიანობას უკავშირდებოდეს. ალბათ, გამოძიებას ამ მიმართულებით ექნება კითხვები, თუმცა, რა იგულისხმება კრიტიკულ კითხვებში, მე არ ვიცი.
- დაკითხვა გაგრძელდება მას შემდეგ, რაც დეკანოზის ოჯახის უსაფრთხოება იქნება დაცული. აპირებს თუ არა დაცვის უზრუნველყოფას პროკურატურა?
- ჯერჯერობით ამ საკითხზე ვერაფერს გეტყვით, რადგან კონკრეტულად არ ყოფილა საუბარი, როგორ შეიძლება გადაწყდეს ეს საკითხი. თუმცა გამორიცხული არაფერია.
- რას გულისხმობთ?
- იმას, რომ პროკურატურამ მამა გიორგის ოჯახს გამოუყოს დაცვა.
- არ არის გამორიცხული, რომ მამა გიორგიმ თავის ჩვენებაში ისაუბროს სასულიერო და საერო პირებზე. რა სახის ჩვენებაზეა საუბარი?
- გააჩნია, რა კითხვები ექნება პროკურატურას საქმესთან დაკავშირებით. ამ კითხვების შესაბამისად, პასუხიც ადეკვატურად იქნება გაცემული მამა გიორგის მხრიდან.
- შესაძლებელია, სასულიერო პირებზეც და საერო პირებზეც მისცეს მამა გიორგიმ ჩვენება?
- რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, მაგრამ, როგორც გითხარით, ეს დამოკიდებული იქნება გამოძიების კითხვებზე.
- ცეცხლსასროლ იარაღთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ. პროკურატურის მთავარი მოწმე ირაკლი მამალაძე აცხადებს, რომ იარაღი, რომელიც მამა გიორგის სახლში იქნა აღმოჩენილი, მას არ ეკუთვნის. თქვენ საწინააღმდეგო განაცხადეთ. რა შეგიძლიათ გვითხრათ?
- ეს არის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი და ეს საკითხი უნდა გაირკვეს, უნდა დადგინდეს რეალობა. არის ისეთი მტკიცებულებები, რომლებიც ნათელს მოჰფენს ბევრ საკითხს და მათ შორის ამ კონკრეტულ საკითხსაც. გამოძიება დაადგენს ჩემი პოზიციის სიზუსტესა და საერთოდ რეალობას, ეკუთვნის თუ არ ეკუთვნის აღნიშნული იარაღი ირაკლი მამალაძეს.
- ეს იარაღი გაფორმებულია?
- არა, არ არის გაფორმებული.
- მაშ, საიდან დგინდება, რომ იარაღი ირაკლი მამალაძეს ეკუთვნის? თუ საუბარია იმაზე, რომ სახლში მან მიუტანა?
- დიახ, მამა გიორგიმ ბრძანა, რომ მას ეს იარაღი სწორედ ირაკლი მამალაძემ მიუტანა ძველით ახალ წელს და სთხოვა, რომ რამდენიმე დღით ყოფილიყო მასთან სახლში და შემდეგ წაიღებდა. დანარჩენი, მიზეზი, თუ რატომ დაუტოვა, რა უამბო ამ საკითხზე, რა იყო მიზანი ამ იარაღის მამაოსთან სახლში მიტანის – ამ საკითხებზე ძალიან ვრცლად ისაუბრებს მამა გიორგი თავის ჩვენებაში.
- შორენა თეთრუაშვილის ჩვენება თუ ნახეთ და რაზეა საუბარი ამ ჩვენებაში?
- შემიძლია, ერთი რამ გითხრათ: შორენა თეთრუაშვილის ჩვენებიდან გამომდინარე: ამ ჩვენებით საქმეში ანგარების არანაირი მოტივაცია არ არსებობს, რაზეც არის ბრალდებაში საუბარი. როგორც მოგეხსენებათ, ბრალდება მოტივად სწორედ ანგარებას ასახელებს. ამ ჩვენებით ასევე ირკვევა, რომ მამა გიორგის შორენა თეთრუაშვილის მოწამვლის განზრახვა ვერ ექნებოდა.
- თქვენ ნახეთ შორენა თეთრუაშვილის ჩვენება?
- დიახ და სწორედ მასზე დაყრდნობით ვსაუბრობ ამაზე. ჩემთვის თეთრუაშვილის ეს ჩვენება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მტკიცებულებაა, საიდანაც ჩანს, რომ არანაირი განზრახვა არ შეიძლება ჰქონოდა მამა გიორგის მისი მოწამვლის. ამიტომ ვაცხადებ, რომ დეკანოზ გიორგი მამალაძის ბრალეულობაზე საუბარი, უბრალოდ, წარმოუდგენელია.
- შორენა თეთრუაშვილის ჩვენებაში ძირითადად რაზეა საუბარი?
- არაფერი განსაკუთრებული, საუბარია იმაზე, თუ რა ურთიერთობები ჰქონდა მამა გიორგისთან შორენა თეთრუაშვილს. ასევე, მათ შორის შეიძლებოდა თუ არა, რამე განზრახვა ყოფილიყო, მაგრამ ვერანაირი განზრახვა ვერ იქნებოდა. საპატრიარქოში თანამდებობაზე მამა გიორგი პატრიარქმა დანიშნა და არა _ შორენა თეთრუაშვილმა.
- საზოგადოებაში არის ასეთი მოსაზრება გავრცელებული, რომ შორენა თეთრუაშვილმა მამა გიორგის 500 დოლარი მისცა, რომ ციანიდი შეეძინა მისი ახლობელი ხატმწერისთვის. ამ ინფორმაციაზე თუ არის საუბარი ჩვენებაში?
- ეს ის ნიუანსებია, რომლებიც გამოძიებამ უნდა დაადგინოს და გაარკვიოს. ეს ყველაფერი რომ შეჯამდება, გამოძიების შედეგები დაიდება, მერე გაირკვევა. მტკიცებულებას თავისი იურიდიული ძალა გააჩნია. შესაბამისად, მტკიცებულებების ფონზე იწყება შეფასებითი კატეგორიის პროცესი, რომლის საშუალებითაც ირკვევა, რამდენად ამყარებს ბრალს ესა თუ ის მტკიცებულება. შემიძლია, პირდაპირ გითხრათ, რომ შორენა თეთრუაშვილის ჩვენებები პირდაპირ მიუთითებს იმაზე, რასაც აქამდე ვამბობდი, რომ, თუ გონიერება ეყოფათ, ეს საქმე უნდა შეწყვიტონ.
- ბატონო მიხეილ, თქვენ ხომ ჩვენება ნახეთ, როდესაც პროკურორი კითხვას უსვამს თეთრუაშვილს, მისცა თუ არა 500 დოლარი მამა გიორგის. ის რას პასუხობს?
- ჩვენებაში ძალიან ბევრი კითხვაა დასმული. ახლა თქვენს ამ კითხვაზე ჩემი მხრიდან პასუხი ჩვენების გასაჯაროება გამოვა. მე პირდაპირ გპასუხობთ, თუ რა შთაბეჭდილება დამრჩა, როდესაც ჩვენებას გავეცანი: ამ ჩვენებით მამა გიორგის წინააღმდეგ ვერანაირი ბრალეულობა ვერ იკვეთება.
- კიდევ ვინ არის დაკითხული? შეგიძლიათ დაგვიდასტუროთ, რომ საპატრიარქოდან ხუთიოდე სამოქალაქო პირია დაკითხული?
- მე გიდასტურებთ, რომ საერო პირებიც არიან დაკითხული და სასულიეროც, მაგრამ არცერთი პირის ჩვენებით მამა გიორგის არანაირი ბრალეულობა, ამასთან შემხებლობაც კი არ იკვეთება.
- სოსო ოხანაშვილი გერმანიიდან რომ დაბრუნდა, მას შემდეგ კიდევ ხომ არ დაკითხულა?
- არა, სოსო ოხანაშვილი გერმანიიდან რომ დაბრუნდა, მაშინ დაკითხა პროკურატურამ.
- ზიარების შესახებაც მინდა გკითხოთ. რა ინფორმაცია გაქვთ ამ საკითხზე?
- ზიარების შესახებ გადაწყვეტილება საპატრიარქომ უნდა მიიღოს. ზიარების შეზღუდვა სასჯელაღსრულების სამინისტრომ მოხსნა, შესაბამისად, ახლა ეს საკითხი საპატრიარქომ უნდა გადაწყვიტოს.
- პროკურორები ხომ არ შეცვლილან, ჯარჯი წიკლაურის გარდა, კიდევ ვინ არის საქმის პროკურორი?
- ტყეშელაშვილი და გუბელაძე.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
ეროვნული ბანკი მაღალ ინფლაციას არ აღიარებს
„აქცენტი ეკონომიკურ ზრდაზე უფრო გაკეთდა, ვიდრე ინფლაციის დარეგულირებაზე“
ნათია ლომიძე
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება მონეტარული პოლიტიკის უცვლელად დატოვების შესახებ ერთგვარი დასტურია იმისა, რომ სებ-ი ქვეყანაში არსებულ მაღალ ინფლაციას არ აღიარებს. ფინანსისტები მიიჩნევენ, რომ სებ-მა აქცენტი ეკონომიკურ ზრდაზე გააკეთა და ფასების ზრდას ყურადღება არ მიაქცია.
საქართველოს ეროვნული ბანკის მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტმა 2017 წლის 7 მარტს მიიღო გადაწყვეტილება რეფინანსირების განაკვეთის უცვლელად დატოვების შესახებ. ასე რომ, სულ მცირე თვენახევრის განმავლობაში მონეტარული პოლიტიკა არ შეიცვლება და მისი განაკვეთი 6.75 პროცენტი იქნება.
სებ-ში ამბობენ, რომ არსებული პროგნოზის მიხედვით, როგორც გაცხადებული იყო, 2017 წლის განმავლობაში სამომხმარებლო ფასების ინდექსი, ერთჯერადი ფაქტორების ზეგავლენით, დროებით გაიზრდება და მიზნობრივ მაჩვენებელზე მაღლა შენარჩუნდება. წელს სამომხმარებლო ფასებზე გავლენას, ძირითადად, მიწოდების მხარეს მოქმედი ფაქტორები ახდენს, როგორებიცაა საერთაშორისო ბაზრებზე გარკვეულ სასაქონლო ჯგუფებზე ფასების მატება, აქციზის გადასახადი და წინა პერიოდში აშშ დოლარის გამყარება. ამავე დროს, საყურადღებოა, რომ დაბალ ნიშნულზე ნარჩუნდება როგორც საბაზო, ასევე ადგილობრივი პროდუქციისა და მომსახურების ინფლაცია. ეროვნულ ბანკში მიაჩნიათ, რომ 2018 წელს იგი მიზნობრივ დონეს ჩამოსცდება.
მიუხედავად იმისა, რომ ეროვნული ბანკი კვლავ მიზანშეწონილად მიიჩნევს წლის პირველ ნახევარში რეფინანსირების განაკვეთის 7%-მდე ზრდას, ამ ეტაპზე, ტენდენციების უკეთ გამოკვეთამდე, მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტმა თავი შეიკავა ცვლილებისგან.
სებ-ი მიიჩნევს, რომ პოზიტიური ტენდენციები შეიმჩნევა საგარეო სექტორშიც. მოთხოვნის გაუმჯობესების შედეგად, 2017 წლის დასაწყისში საქონლის ექსპორტის ზრდის ტენდენცია გვაქვს. ზრდას განაგრძობს ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლებიც. წინა წელთან შედარებით მნიშვნელოვნად მოიმატა საქართველოში გადმორიცხული ფულადი გზავნილების მოცულობამ, თუმცა ეს მაჩვენებელი კვლავ ჩამორჩება 2014 წლის დონეს. ამასთანავე, აღსანიშნავია იმპორტის ზრდაც.
პროფესორი დავით ასლანიშვილი საქართველოს ეროვნული ბანკის გადაწყვეტილებას აფასებს და ამბობს, რომ მისი პოზიცია გალარების პროგრამას უკავშირდება. მიუხედავად იმისა, რომ ასლანიშვილი ეროვნული ბანკის მიერ მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებას ელოდებოდა, ფიქრობს, რომ მიღებული გადაწყვეტილებით სებ-მა აქცენტი ეკონომიკურ ზრდაზე გააკეთა.
“მე ვემხრობოდი, რომ ეროვნულ ბანკს მონეტარული პოლიტიკა გაემკაცრებინა. რეფინანსირების განაკვეთის უცვლელად დატოვება მაფიქრებინებს, რომ გარკვეულმა ფაქტორება მოახდინეს ზეგავლენა და სებ-ს დროებით გადააფიქრებინეს იმ ნაბიჯის გადადგმა, რასაც ველოდებოდით. ერთ-ერთი ფაქტორი გალარების პროგრამაა, რადგან პროგრამის დასრულებამდე 10 დღე დარჩა. რეფინანსირების განაკვეთის ზრდა გამოიწვევდა მოსახლეობისთვის სესხის გაძვირებასაც. ეს, რასაკვირველია, უარყოფითად იმოქმედებდა გასაცემ სესხებზე. ინფლაცია 5.5%-ს გადასცდა, ამ დროს მიზნობრივი მაჩვენებელი 4%-ია. ეროვნული ბანკის ეს გადაწყვეტილება ნიშნავს, რომ ასეთი ინფლაციური გადაცდომა არ ითვლება კრიტიკულად. შესაძლოა, ვარაუდობენ, რომ წლის პირველ კვარტალში მოსალოდნელია ინფლაციის ზრდა და დასტაბილურებას ზაფხულისთვის ელოდებიან. აქცენტი, ალბათ, ამაზე გადაიტანეს და სწორედ ამიტომ დატოვეს უცვლელი.
განაკვეთი არ გაზარდეს და დადებითია იმ გაგებით, რომ არ გაამკაცრეს ფულად-საკრედიტო პოლიტიკა, რაც წესით, ხელს შეუწყობს საკრედიტო აქტივობის ზრდას ქვეყანაში. აქცენტი ეკონომიკურ ზრდაზე უფრო გაკეთდა, ვიდრე ინფლაციის დარეგულირებაზე”, – განუცხადა “რეზონანსს” დავით ასლანიშვილმა.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
საყოველთაო ჯანდაცვაში მდიდრები შეავიწროვეს
„მიტოვებულნი არ იქნებიან, მაგრამ ძალიან განსხვავებულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან“
ნათია ლომიძე
უცნობია, მოხმარდება თუ არა საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამიდან კერძო დაზღვეულების გამიჯვნის შემდეგ დარჩენილი თანხა იმ მოქალაქეებს, რომლებიც სახელმწიფო პროგრამით მომავალშიც ისარგებლებენ. ჯერჯერობით მხოლოდ ის არის ცნობილი, რომ საყოველთაო ჯანდაცვა მაღალშემოსავლიანი მოქალაქეებისთვის დიფერენცირებული იქნება. ჯანდაცვის სამინიტრო დეტალებს ამ კვირაში წარმოადგენს.
“სიების ანალიზმა გვაჩვენა, რომ მოქალაქეების რაოდენობა, რომელთაც 40 000 ლარზე მეტი აქვს, შემოსავალი, 32 000 ადამიანს შეადგენს. მათგან 20 000 სარგებლობდა კერძო დაზღვევით, ხოლო 10 000-ს ჰქონდა მცდელობა, ესარგებლა საყველთაოთი. უნდა ითქვას, რომ მაღალშემოსავლიან სეგმენტს აქვს მატერიალური შესაძლებლობა და საყოველთაო ჯანდაცვის პოლისშიც ასე წერია. შესაბამისად, პირველი დიფერენცირება იქნება მაღალშემოსავლიან მოქალაქეებზე. რაც შეეხება დანარჩენ მიმართულებას და ახალ კომპონენტებს მოწყვლადი ნაწილისთვის (როგორიცაა ამბულატორიული მედიკამენტი), ამ კვირის განმავლობაში გვექნება დეტალური საინფორმაციო კამპანია და პირადად გავაცნობ საზოგადოებას ყველაფერს”, – განაცხადა დავით სერგეენკომ.
აქვე აღსანიშნავია, რომ ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში საჯარო მოხელეებსა და მათ ოჯახის წევრებზე (მიუხედავად მათი მაღალი შემოსავლისა) გეგმური სამედიცინო დახმარების ხარჯების ანაზღაურებისთვის 1,5 მილიონ ლარზე მეტი დაიხარჯა. იმ ადამიანების საშუალო თვიური შემოსავალი, რომლებიც ამ პროგრამიდან ფინანსდებიან, 3790 ლარიდან იწყება და მაქსიმუმ 7764 ლარს აღწევს. ჯანდაცვის ხარჯების ასანაზღაურებლად სახელმწიფო მოხელეებისა და მათი ოჯახის წევრებისთვის 2012 წელს – 307 999 ლარი, 2013 წელს – 308 000 ლარი, 2014 წელს – 308 000 ლარი, 2015 წელს – 308 000 ლარი, 2016 წელს კი – 309 333 ლარი გამოიყო. 2017 წელს გეგმური სამედიცინო დახმარების ხარჯებს რეფერალური მომსახურების სახელმწიფო პროგრამია 310 000 ლარით დააფინანსებს.
საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამაში მოსალოდნელ ცვლილებებზე საუბრობს საქართველოს ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მრჩეველი ლაშა ნიკოლაძეც. ის ადასტურებს, რომ საყოველთაო ჯანდაცვა უფრო მეტად დიფერენცირებული იქნება. ახლა გაჩნდება რამდენიმე ინდიკატორი, მათ შორის, ერთ-ერთი ადამიანის შემოსავალი იქნება.
“2013 წლიდან დღემდე საყოველთაო ჯანდაცვაში მონაწილეობის მხოლოდ ერთი ინდიკატორი იყო – ჰქონდა თუ არა პირს კერძო დაზღვევა ახლა შემოდის მულტიინდიკატორი. ერთ-ერთია შემოსავლის კომპონენტი – მაღალია თუ დაბალი. რბილად რომ ვთქვათ, იმ ადამიანთა კატეგორია, ვისაც შეუძლია, რომ თავისი ჯანდაცვა ჯიბიდან დაიფინანსოს, დაიფინანსებს ჯიბიდან, მაგრამ ბოლომდე მიტოვებული არ იქნება, სახელმწიფოსგან შედარებით მცირე პაკეტით ისარგებლებს.
გაკეთებული ეკონომიით უფრო მოწყვლად ჯგუფებს დავეხმარებით. ესენი არიან პენსიონრები, ბავშვები, ლტოლვილები, უმწეოები, შშმ პირები და ა.შ. ეს არის ძირითადი იდეა. მინისტრმა ამის ერთ ნაწილზე, როგორც მაგალითზე ისაუბრა.
ქართული განზომილებით ყველაზე მდიდარი ადამიანები არიან ისინი, ვისაც წელიწადში 40 000 ლარზე მეტი აქვთ შემოსავალი. ისინი იხდიან ქონების გადასახადს. მინისტრმა ცოტათი ფარდა გახსნა და თქვა, რომ მათთვის საყოველთაო ჯანდაცვა უფრო შევიწროვდება. მიტოვებულნი არ იქნებიან, მაგრამ ძალიან განსხვავებულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან, მაგალითად, დაბალანაზღაურებადი ან მოწყვლადი ჯგუფისგან”, – განმარტა ნიკოლაძემ.
საქართველოს დაზღვევის ასოციაციის პრეზიდენტი გიორგი გიგოლაშვილი “რეზონანსთან” საუბრისას აღნიშნავს, რომ საყოველთაო ჯანდაცვიდან კერძო დაზღვეულების გამიჯვნის შემდეგ დარჩენილი თანხა, შესაძლოა, არ გადანაწილდეს სახელმწიფო პროგრამაში დარჩენილ მოქალაქეებზე. მისი თქმით, აუცილებელია გაიზარდოს მედიკამენტების კომპონენტი, რომელიც ხელმისაწვდომი იქნება ყველასთვის.
“სად წავა ის თანხები, რომელიც აღარ დასჭირდება 32 000 მაღალშემოსავლიან ადამიანს, რომელნიც ჩამოშორდებიან საყოველთაო ჯანდაცვას? ეს ჯერჯერობით ცნობილი არ არის. თუ რამე მიმართულება გაიზრდება, ის აუცილებლად დადებითად აისახება დაზღვეულების მომსახურებაზე, თუ არადა, იგივე დარჩება, რაც დღემდე იყო. იმის გამო, რომ ვიღაც არის პროგრამაში (კერძო დაზღვეულებს ვგულისხმობ), არ ნიშნავს, რომ სხვისი ინტერესი ილახება. ეს, უბრალოდ, ბიუჯეტის სიდიდეზე მოქმედებს. ვფიქრობ, მედიკამენტების საკითხი უნდა გააქტიურდეს. წამლების კომპონენტი უნდა ჩაერთოს დაზღვევაში და მისი შეძენა ხელმისაწვდომი იყოს ნებისმიერისთვის საჭიროებისამებრ”, – განუცხადა “რეზონანსს” გიგოლაშვილმა.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
გალი ეკონომიკურ ბლოკადაში მოექცევა
არ არის გამორიცხული, ქართული პროდუქტის რეალიზაცია აფხაზეთში სამომავლოდ საერთოდაც შეწყდეს
მარი ჩიტაია
ოკუპირებული გალის მცხოვრებლებს მიმოსვლის ახალ პირობებთან შეგუება იძულებით უწევთ. მეოთხე დღეა, დანარჩენ საქართველოს გალი ცენტრალური გადასასვლელით უკავშირდება, რაც ერთადერთი საზღვარია და ამიერიდან არანაირი “პირობითი საზღვარი” არ არსებობს. ეს ნიშნავს, რომ გალი ეკონომიკურ ბლოკადაში მოექცა, ყველაფერი კატასტროფულად გაძვირდება.
უახლოეს რამდენიმე დღეში ამოქმედდება ე.წ. საბაჟო გამშვები პუნქტი და ყველა ტვირთი, მათ შორის, სოფლის მეურნეობის ნაწარმიც “განბაჟებას” დაექვემდებარება. ეს მხოლოდ ოფიციალურად. გარკვეული საფასურის გადახდა ადგილობრივებს ისედაც უწევთ.
“საბაჟო გადასახადი” თვითნებურია და სხვადასხვა ტვირთისთვის განსხვავებულია. ყველაზე მაღალი ტარიფი დაუწესდა თხილს – 1 კგ პროდუქტის გადატანა 1 ლარი ღირს. სიმინდის შემთხვევაში, მოქალაქეებს კილოგრამზე 0,80 ლარის გადახდა მოუწევთ. 1 ტომარა სასუქის შეტანა ოკუპირებულ ტერიტორიაზე 5 ლარი ჯდება, ხოლო 1 ტომარა შაქრის ტრანსპორტირების ხარჯი დაახლოებით 10 ლარს შეადგენს. რაც შეეხება საყოფაცხოვრებო ტექნიკის გალში გადატანას, “ტარიფი” საქონლის სიდიდით განისაზღვრება და 50-100 ლარის ფარგლებშია.
მაღალ გადასახადს ექვემდებარება ნებისმიერი ტვირთი, რომელიც 15 კგ-ზე მეტს იწონის. 15 კგ-მდე ტვირთის, კერძოდ, სასოფლო-სამეურნეო (თხილისა და სიმინდის გარდა) და საყოფაცხოვრებიო პროდუქტის “საზღვარზე” გატარება უფასოა. იქვე მუშაობს სპეციალური კომისია და თითოეულ ადამიანს ამოწმებს.
რაც შეეხება მგზავრობის საფასურს, გალის ქვედა ზონის მცხოვრებლებს ოფიციალურ საზღვრამდე საზოგადოებრივი ტრანსპორტით სარგებლობის შემთხვევაში 100 რუბლის (4-5 ლარის) გადახდა მოუწევთ, საზღვრიდან ზუგდიდამდე მგზავრობის საფასური – 2 ლარია, რასაც სხვა წვრიოლმანი ხარჯიც ემატება და თითოეულ მგზავრს გალის ქვედა ზონის ნებისმიერი სოფლიდან ზუგდიდში ჩასვლა (როგორც წასვლის, ასევე უკან დაბრუნების ხარჯი), საშუალოდ, 16-17 ლარი უჯდება.
ექსპერტთა კლუბში განმარტავენ, რომ დაზარალდება ხალხი, რომელსაც სისტემატურად უწევს მიმოსვლა და ენგურის ხიდის სიახლოვეს ცხოვრობს. ირაკლი ცქიტიშვილის ინფორმაციით, გაძვირდება ქართული პროდუქტი და არ არის გამორიცხული, რომ მაღალი გადასახადის გამო, ქართული ნაწარმის რეალიზაცია სამომავლოდ საერთოდაც შეწყდეს.
“ყველა პროდუქცია, რომელიც კი შევა და გავა საზღვარზე, “განბაჟებას” დაექვემდებარება. აქამდე მთელი პროდუქცია გადიოდა შემოვლითი გზებით და ახლა ყველას ცენტრალური გადასასვლელით მოუწევს სარგებლობა. რა შედეგს მიიღებს ამით დე ფაქტო მთავრობა, წლის ბოლოს გახდება ცნობილი, როცა აფხაზეთის მთავრობა ოფიციალურ სტატისტიკას გამოაქვეყნებს. ჯერ მიჭირს რამე დაკონკრეტება, რადგან ნიუანსებში არ ვარ გარკვეული. ფაქტია, რომ ყველა პროდუქტი მკაცრი კონტროლის ქვეშ მოექცევა. იმის წარმოდგენაც არ მინდა, რა ეშველება იმ ხალხს, რომელიც სისტემატურად გადაადგილდება. აქამდე თუ შემოვლითი გზით გადადიოდა და ამისთვის “მესაზღვრე” მილიციელი 10 ლარს სჯერდებოდა, ახლა მოუწევს მეტის გადახდა. შესაბამისად, პროდუქცია გაძვირდება.
ცხადია, ბალანსი რუსეთიდან შემოტანილ პროდუქტსა და ქართულს შორის დაირღვევა. რაც უნდა მოხდეს, რეალიზაცია გაუჭირდებათ. რუსების ჩანაფიქრიც ეს არის, რომ ეკონომიკური აქტივობა საქართველოსთან შეაჩერონ და მთელი აფხაზეთი რუსეთის ეკონომიკაზე გახდეს მიბმული. ეს გამოუვათ კიდეც, თუ ამ ტემპით გააგრძელებენ ქართველების შევიწროებას”, – აცხადებს ირაკლი ცქიტიშვილი.
გალის ქვედა ზონის მოსახლეობის ინფორმაციით, შემოვლითი გზების ჩაკეტვის გადაწყვეტილება მათთვის მოულოდნელი არ ყოფილა, რადგან სამზადისი ამისთვის აფხაზურმა ადმინისტრაციამ, დაახლოებით, 1 წლის წინათ დაიწყო, რაშიც რუსებიც აქტიურად მონაწილეობდნენ.
სოფელ ოტობაიას მკვიდრის ვეფხია როგავას თქმით, ამ დროისთვის საგზაო ინფრასტრუქტურა მთლიანად მოწესრიგებულია და საზოგადოებრივი ტრანსპორტიც ყველა სოფელს შეუზღუდავად ემსახურება.
“რუსეთმა ქვედა ზონის სოფლებში ახალი ავტობუსები შემოიყვანა. მოძრაობენ მიკროავტობუსებიც, რომლებიც აქამდეც მუშაობდნენ, თუმცა შეზღუდული გრაფიკით. ამ ეტაპზე ტრანსპორტთან დაკავშირებით არანაირი პრობლემა არ არის, საგზაო ინფრასტრუქტურაც მოწესრიგდა. პრობლემა ყველაზე მეტად თხილის სეზონზე იჩენს თავს, რადგან განბაჟების ყველაზე მკაცრ პირობას სწორედ ეს პროდუქტი დაუქვემდებარეს. 1 კგ თხილის გადატანის საფასური 1 ლარია. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ პროდუქტს ზუგდიდის ბაზარზე ვერ გავყიდით ვერასდროს, სანამ “განბაჟების” მაღალი ტარიფი იმოქმედებს. გალის ქვედა ზონით სარგებლობა ამ ეტაპზე წარმოუდგენელია. მთელ საზღვრისპირა ზოლზე 2 მეტრი სიმაღლის ეკლიანი მავთულხლართებია გავლებული. თუკი ვინმემ გადასვლა მაინც მოინდომა, 200-დან 300 ლარამდე ჯარიმის გადახდა მოუწევს, განმეორების შემთხვევაში კი ციხეშიც ამოყოფს თავს. ადამიანი თავზე ხელაღებული უნდა იყოს, რომ ამ რისკზე წავიდეს”, – ამბობს ოტობაიას მკვიდრი.
შეგახსენებთ, რომ საოკუპაციო ხაზის ჩაკეტვის მცდელობა რუსეთს რამდენიმეჯერ ჰქონდა, თუმცა საერთაშორისო თანამეგობრობის რეაგირების ტერიტორიაზე აფხაზეთის ოკუპაციის შემდეგ რუსულმა მხარემ პირველად შეასრულა განკარგულება მთლიანი ოკუპაციის ხაზის ჩაკეტვის შესახებ.
ადგილობრივების განცხადებით, ბოლო 5 წლის განმალობაში საოკუპაციო ხაზის მთელ სიგრძეზე გააბეს მავთულხლართები, დამონტაჟდა ვიდეოკამერები, განლაგდა 24 ახალი საგუშაგო და 11 სამხედრო ბაზა. მოსახლეობა შიშობს, რომ დე ფაქტო ხელისუფლების გადაწყვეტილებით, შესაძლოა, მალე საბერიო-ფახულანის ე.წ. გადასასვლელიც დაიკეტოს. ქართულმა მხარემ საკითხი დაახლოებით 2 კვირის წინ გალის მოლაპარაკებაზეც დააყენა.
„რეზონანსი“, 08 მარტი, 2017 წელი
ქართველი ექსპერტები აფხაზეთში არაპროგნოზირებად 13 მარტს ელოდებიან
ეკატერინე ბასილაია
4 დღეში სოხუმში ე.წ. პარლამენტის არჩევნები ტარდება და რუსი თუ ადგილობრივი პოლიტოლოგები აცხადებენ, რომ ბრძოლა არა პარტიებს თუ კანდიდატებს შორის, არამედ კლანებს შორის მიმდინარეობს, რის გამოც პროცესი “რუსულ რულეტკას” დაემსგავსა და არ გამორიცხავენ, რომ “არჩევნების” მეორე დღეს, 13 მარტს არაპროგნოზირებადი სიტუაცია განვითარდეს.
ქართველი ექსპერტების თქმით, აფხაზური ე.წ. არჩევნების მთელი აურზაური მოკლედ შეიძლება ასე დავახასიათოთ – ალექსანდრე ანქვაბი და დანარჩენები. დანარჩენები კი ესაა დე ფაქტო პრეზიდენტი რაულ ხაჯიმბა და მისი დაჯგუფება, რომელსაც მხარს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მეთვალყურეობის უფლებამოსილების მქონე პუტინის თანაშემწე ვლადისლავ სურკოვი უჭერს და რომელსაც დიდი ბრძოლა აქვს გაჩაღებული მხოლოდ იმაზე, რომ ანქვაბმა არაფრით არ მიიღოს “აფხაზეთის პარლამენტის მანდატი”.
ოკუპირებულ აფხაზეთში, 35-ერთმანდატიან საარჩევნო ოლქში საპარლამენტო არჩევნები 12 მარტს ტარდება. დე ფაქტო პარლამენტში მოსახვედრად 139 კანდიდატი იბრძოლებს. კანდიდატების 80% საინიციატივო ჯგუფების მიერაა წარდგენილი, პარტიებიდან კი მთავარი დაპირისპირების ხაზი ორ პოლიტიკურ დაჯგუფებაზე გადის. ერთ მხარეს დგანან ე.წ. ყოფილი პრეზიდენტი ალექსანდრე ანქვაბი და პარტია “ამცახარა” და მეორე მხარეს – მოქმედი ე.წ. პრეზიდენტი რაულ ხაჯიმბა და “აფხაზეთის ეროვნული ერთობის ფორუმი”. ასევე არის ახალი პარტია “აინარა”, რომელიც უმეტესად ნაციონალისტური იდეების მატარებელი ახალგაზრდებისგან არის შექმნილი, თუმცა მათ გამოცდილებაც არ გააჩნიათ და შანსებიც ნაკლები აქვთ.გამარჯვებულად ჩაითვლება ის კანდიდატი, რომელიც თავის საარჩევნო ოლქში 50% პლუს 1 ხმას მიიღებს.თუმოწინააღმდეგე კანდიდატებიდან ვერც ერთი ნახევარზე მეტ ხმას ვერ მიიღებს, ასეთ შემთხვევაში 2 კვირის შემდეგ მეორე ტური ინიშნება. წლევანდელ ე.წ. არჩევნებზეიმდენად მაღალი კონკურენციაა, რომ მეორე ტური ბევრ ოლქში იქნება.
აფხაზურ “სპუტნიკზე” რუსი პოლიტოლოგი ვიტალი ბელსკი არ გამორიცხავს, რომ კენჭისყრის შედეგები მოულოდნელი იყოს ბევრი დამკვირვებლისა და კანდიდატისთვის, რომლის შემდეგაც “რესპუბლიკაში” შესაძლოა არაპროგნოზირებადი სიტუაციის განვითარებაც დაიწყოს.
წერს, რომ კანდიდატების 80% საინიციატივო ჯგუფის მიერაა წარმოდგენილი, ამომრჩეველი კანდიდატებს არც მათი პირადი იმიჯის ან საარჩევნო პროგრამის გამო უჭერს მხარს, არამედ იმის მიხედვით, რამდენად ავტორიტეტული კლანი დგას მის უკან, რის გამოც ეს არჩევნები კლანებს შორის ორთაბრძოლას, “რუსულ რულეტკას” ემსგავსება, სამწუხარო ფინალით. თუმცა რა იგულისხმება “სამწუხარო ფინალში”, რუსეთისთვის არასასურველი ძალის უმრავლესობით მოსვლა თუ საერთოდ დიდი პროტესტის დასაწყისი, ამას პოლიტოლოგი არ აკონკრეტებს.
ქართველი პოლიტოლოგების თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ “აფხაზურ არჩევნებზე” უმეტესად საინიციატივო ჯგუფების კანდიდატებია დარეგისტრირებული, მაინც ბრძოლა არის ანქვაბსა და ხაჯიმბას დაჯგუფებებს შორის და ხაჯიმბასთვის მთავარი სამიზნე არის მხოლოდ ერთი კაცი – ანქვაბი.
“ექსპერტთა კლუბის” წევრი ირაკლი ცქიტიშვილი ამბობს, რომ აფხაზურ საზოგადოებაში ოპოზიციის მიმართ ერთგვარი იმედგაცრუებაა, ამიტომაც ამ “არჩევნებზე” შენიღბვისთვის ახალი ტაქტიკა აირჩიეს, არა პარტიის სახელით, არამედ საინიციატივო ჯგუფების სახელით დაარეგისტრირეს კანდიდატები. მათ შორის ანქვაბიც საინიციატივო ჯგუფის სახელით მონაწილეობს, თუმცა არავისთვის არ არის დამალული, რომ მას მხარს ყველაზე დიდი ოპოზიცური გაერთიანება “ამცახარა” უჭერს. მთავარ ოპონენტებადაც “ამცახარა” და ხაჯიმბას “აფხაზეთის ეროვნული ერთობის ფორუმი” უნდა ვიგულისხმოთ.
„ეს “არჩევნები” პერსონიფიცირებულია, მთავარი დაპირისპირების ხაზი ანქვაბსა და ხაჯიმბას შორის გადის. ამ არჩევნებზე მთელი ხაჯიმბას დაჯგუფება ერთ კაცს – ანქვაბს ებრძვის. ხაჯიმბა-ანქვაბის დაპირისპირება ძალიან ბევრ წელს მოითვლის და ამ დაპირისპირების გაგრძელებაა ახლაც. ის დოკუმენტი, რომელსაც ახლა ანქვაბის წინააღმდეგ აფრიალებენ 90-იან წლებში ანქვაბის მიერ “აფხაზური მილიციის” განიარაღებაზე, არაფერს წარმოადგენს. აფხაზებმა ეს ყველაფერი იციან და ეს გადახარშული აქვთ. რაიმე ახალი კომპრომატი არ არის, თუმცა ხაჯიმბა მაინც ცდილობს, თავის მხარდამჭერებს მობილიზება გაუკეთოს ანქვაბის წინააღმდეგ და ძალიან ბინძურ თამაშს ეწევა ამ კომპრომატების აფრიალებით. დღეს ერთმანეთს დაპირისპირებულია აღმოსავლეთ-დასავლეთ აფხაზეთი. აღმოსავლეთი, ოჩამჩირე, სოხუმის ნაწილი, გალი, ძირითადად მხარს ანქვაბს უჭერს. გუდაუთის მხარე – ხაჯიმბას, მიუხედავად იმისა, რომ ანქვაბი გუდაუთიდანაა. ადრე არაფორმალური შეთანხმებაც იყო, რომ თუ ერთ ჯერზე “პრეზიდენტი” აღმოსავლეთიდან იქნება, მეორე ჯერზე – დასავლეთიდან უნდა იყოს. კლანებიც ამის მიხედვითაა დაყოფილი,” – ამბობს ირაკლი ცქიტიშვილი. მისი თქმით, ენგურს გამოღმა საქართველოსთვის აბსოლუტურად სულერთია, რომელი მოვა უმრავლესობით. შანსი კი უფრო მეტად ხაჯიმბას დაჯგუფებას აქვს.
“მის ხელშია თანხები, მთელი ადმინისტრაციული რესურსი და ასევე მას აქვს სურკოვის მხარდაჭერა. ამიტომაც მგონია, რომ უმრავლესობა ხაჯიმბას მომხრეების იქნება, მაგრამ აბსოლუტურ უმრავლესობას მაინც ვერ მიიღებენ. ვინც უნდა მოვიდეს, არავინ იტყვის, რომ ქართველი მეგობარია და რუსი – მტერი, თუმცა ანქვაბი ცოტა უკეთესია, რადგან მან საკუთარი “პრეზიდენტობისას” დაგვანახა, რომ ქართველებთან ნორმალური დამოკიდებულება იყო. მის დროს არის გახსნილი გალსა და ზუგდიდს შორის ის გადასასვლელები, რომელიც ახლა ხაჯიმბამ დახურა. ასევე ე.წ. პასპორტების დარიგებაც მოხდა,” – აღნიშნავს ირაკლი ცქიტიშვილი და დასძენს, რომ ამ ე.წ. არჩევნებში, რაც უნდა არალეგიტიმური იყოს ის, ჩემთვის მაინც ის არის მნიშვნელოვანი, რომ ქართველები ამ პროცესს ჩამოშორებულია, მათ აკრძალული აქვთ ხმის მიცემა.
ირაკლი ცქიტიშვილი თვლის, რომ ზოგადად აფხაზური საზოგადოება არაპროგნოზირებადია, ყველაფერი იმაზე იქნება დამოკიდებული, გაყალბდება თუ არა არჩევნები: “ყველაფერი შეიძლება მოხდეს, აქციებიც არ არის გამორიცხული, თუმცა რაიმე გადატრიალებას ამ ე.წ. საპარლამენტო არჩევნებზე არ ველოდები.”
სტრატეგიული კვლევების კავკასიური ცენტრის ხელმძღვანელი მამუკა არეშიძე ამბობს, რომ აფხაზეთში ძალიან სერიოზული კლანების სტრუქტურაა და კლანები ცდილობენ, საინიციატივო ჯგუფების მეშვეობით თავისიანები გაიყვანონ.
„თუმცა კლანებს შორისაც გამოიკვეთა დაპირისპირებები. არის შემთხვევები, როდესაც ერთმა კლანმა 2-3 კანდიდატურა წარადგინა ერთ უბანში. გარდა ამისა, არიან ადამიანები, რომლებმაც რუსეთში ძალიან დიდი ფული იშოვეს და ახლა ე.წ. პარლამენტში შესვლას ცდილობენ. ინდივიდუალურად აფხაზეთში ამდენი ფული არც ერთ “არჩევნებზე” არ დახარჯულა, როგორც ახლა,” – ამბობს მამუკა არეშიძე. მისი თქმით, გამარჯვების შანსები აქვს ანქვაბს, თუ მას ხელოვნურად არ მოუწყვეს დამარცხება, გაიმარჯვებს და ასევე მოახერხებს თავისი მომხრეების გარკვეული რაოდენობით გაყვანასაც.
„თუ ალექსანდრე ანქვაბი გავიდა, თუნდაც უმცირესობაში იყოს მისი გუნდი, ამინდის შემქმნელი მაინც ის იქნება. ეს იცის რაულ ხაჯიმბამ და ამიტომაც ეშინია ალექსანდრე ანქვაბის და ამიტომაც მის წინააღმდეგ აქვს მომართული მთელი ანტიპროპაგანდა, სადაც ჩართო მისი მომხრე ვეტერანების და ჟურნალისტების ნაწილი. აფხაზური “არჩევნების” მთელი აურზაური მოკლედ შეიძლება ასე დავახასიათოთ – ალექსანდრე ანქვაბი და დანარჩენები. მართალია, ახალი პარტია “აინარი” გამოჩნდა, რომელსაც საინტერესო ლიდერი ჰყავს, მაგრამ ის დღეს ორი დიდი პარტიის ორთაბრძოლაში იჭყლიტება, იმ მდგომარეობაშია, რა მდგომარეობაშიც იყო “პატრიოტთა ალიანსი” 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში. ახალგაზრდობას ერთი დიდი პლუსი აქვს, რომ ისინი გუშინდელ პოლიტიკურ ცხოვრებაში გასვრილები არ არიან და ამიტომ რაღაც შანსები მათ აქვთ, მაგრამ გადამწყვეტი შანსი – არა,” – მიიჩნევს მამუკა არეშიძე. მისი პროგნოზით, რა იქნება 13 მარტს, ეს ყველაფერი დამოკიდებულია, როგორ დასრულდება პირველი ტური – თუ ანქვაბის გუნდმა და ოპოზიციამ დაინახა, რომ არჩევნები გაუყალბეს, აქციები აუცილებლად იქნება.