„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ სანდრო თვალჭრელიძესთან: „გიორგი კვირიკაშვილი არ უნდა გაჰყვეს დავით უსუფაშვილის გამოწვევას!..“ // „ვშიშობ, ამ მაჟორიტარობის კანდიდატების გადამკიდე, „ქართულმა ოცნებამ“ არჩევნები მინორულ ნოტზე არ დაასრულოს“
„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ვინ ადგენს მაჟორიტარების სიას “ქართულ ოცნებაში?!“ // „ნუ ჰგონიათ, რომ ბიძინა ივანიშვილის მხრებზე პარაზიტირებით ქუჩაში ნაპოვნი ადამიანების გადეპუტატებას შეძლებენ“
„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ თინა ხიდაშელთან: „ლევან იზორიას თავდაცვის მინისტრად დანიშვნა შეცდომაა!“ // „რესპუბლიკელებს” უკვე რამდენიმე ათეული წელია, ვერც გვჩაგრავენ და ვერც პოლიტიკური ასპარეზიდან გვაქრობენ“ // „ვეცდებით, წინასაარჩევნო პროცესი პოლიტიკურ ომს არ დავამსგავსოთ“
„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ ლევან იზორიასთან: „სუს-ის წარმომადგენლის ინსტიტუტს მხარს რესპუბლიკელებიც უჭერდნენ!“ // „საზოგადოებამ განსაჯოს, თუ რესპუბლიკელები სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის წინააღმდეგნი იყვნენ, ამაზე თანამდებობის დატოვების შემდეგ რატომ ალაპარაკდნენ?!”
„კვირის პალიტრა“: სამხედრო საიდუმლოების გაცემა თუ თითიდან გამოწოვილი პოლიტიკური თამაშები? // საინტერესოა, რა დაჯდა ამ დაუმთავრებელი და გამოუყენებელი თავდაცვითი ზღუდეების აგება და ვინ მოითბო ხელი “ატკატებით“
—–
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მურმან დუმბაძესთან: სად იმალება ბიძინა ივანიშვილი? // „არჩევნების დღეს „კარუსელებსა“ და დარბევებს ელოდეთ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მიხეილ მაჭავარიანთან: „ქართულ ოცნებაში“ იმაზე ბევრი „ნაციონალია“, ვიდრე გგონიათ“ // „რაღა ახლა დაინახა თინა ხიდაშელმა ხელისუფლების შეცდომები“
—–
„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: დაეხმარება თუ არა „ოცნებას’ ბიძინა ივანიშვილის დღევანდელი რეიტინგი?
„რეზონანსი//მთელი კვირა“: „ოცნებაში“ მომავალი პარლამენტის სპიკერად ორ კანდიდატს განიხილავენ // „შეიძლება ეს ოპონენტებზე ფსიქოლოგიური ზეწოლა იყო და რეალურად ამ საკითხზე არც მსჯელობდნენ“
„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ ანი მიროტაძესთან: “ფორუმი”, რა თქმა უნდა, 73-ვე ოლქს ვერ მოვიგებთ…“
——————-
„კვირის პალიტრა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ სანდრო თვალჭრელიძესთან: „გიორგი კვირიკაშვილი არ უნდა გაჰყვეს დავით უსუფაშვილის გამოწვევას!..“ // “ვშიშობ, ამ მაჟორიტარობის კანდიდატების გადამკიდე, „ქართულმა ოცნებამ“ არჩევნები მინორულ ნოტზე არ დაასრულოს“
ნათია დოლიძე
საქართველო-რუსეთის ომიდან უკვე 8 წელიწადი გავიდა. ხუთდღიანმა ომმა 170 სამხედრო მოსამსახურე, შინაგან საქმეთა სამინისტროს 14 თანამშრომელი და 224 მშვიდობიანი მოქალაქე იმსხვერპლა. ათასობით ჩვენი მოქალაქე სამშობლოში დევნილად აქცია, საქართველომ დამატებით დაკარგა ახალგორის რაიონი, დიდი და პატარა ლიახვის ხეობების სოფლები, კოდორის ხეობა. რუსეთმა აღიარა ჩვენი რეგიონების დამოუკიდებლობა, დააბრუნა თავისი სამხედრო ბაზები ჩვენს ტერიტორიაზე და დღემდე განაგრძობს პროვოკაციებს. უამრავი განცხადებისა და სიტყვიერი შეფასების მიუხედავად, იმ ტრაგიკული პროცესების საფუძვლიანი ანალიზი და სამართლებრივი შეფასება დღემდე ვერ მოხერხდა. სწორედ ამ საკითხით დავიწყეთ ექსპერტ სანდრო თვალჭრელიძესთან ინტერვიუ:
- ომის კვლევასა და საფუძვლიან ანალიზს ხშირად ათწლეულები სჭირდება. ეს, ალბათ, უფრო მომავალი თაობების შესასწავლი და შესაფასებელია. დიდი ტრაგედია დატრიალდა ჩვენს ქვეყანაში რვა წლის წინ, სამწუხაროდ, ჩვენივე უგუნურებით. რუსეთს ომი ვერც ნაპოლეონმა მოუგო, ვერც ჰიტლერმა და ვერც ჩვენ მოვუგეთ. ამ ავანტიურაში გახვევა დიდი სისულელე იყო. კარგად მახსოვს, იმ წლებში ერთ სულ მოსახლეზე სამხედრო ხარჯებით მსოფლიოში მეორე ადგილზე ვიყავით. აშკარად ჩანდა, რომ სააკაშვილის რეჟიმი ტერიტორიების დაბრუნებას ძალისმიერი მეთოდებით აპირებდა, რაც კარგად გამოიყენა რუსეთმა თავისი ინტერესებისთვის და პირველივე პროვოკაციაზე წამოგვაგო.
- ჩემთვის ომი თითქოს გუშინ იყო, თუმცა ჩვენში გამოჩნდა ხალხი, რომელსაც ძალზე ცუდი მეხსიერება აღმოაჩნდა. შედეგად კი, ვხედავთ, როგორ მრავლდებიან ჩვენში პრორუსულად განწყობილი საზოგადოებრივი თუ პოლიტიკური ორგანიზაციები. ქვეყანაში აშკარად შესამჩნევია რუსული პროპაგანდის გაძლიერება…
- გეთანხმებით, თუმცა თქვენ ოდესმე მისცემთ ხმას ვალერი კვარაცხელიას? ხომ არა? არც მე მივცემ. ეს ხალხი თავის დავალებას ასრულებს, ფულს აგროვებს, ოჯახს არჩენს, მაგრამ ვერასდროს მოიპოვებენ პოლიტიკურ გავლენას. აგვისტოს ომის შემდეგ ქართულ პოლიტიკაში დადებული რუსული ფსონი აბსოლუტურად წამგებიანია. ასე რუსეთი წარმატებას ვერ მიაღწევს. ჩემი აზრით, მომავალ არჩევნებში ვერც ერთი პრორუსული პარტია 5%-იან ზღვარს ვერ გადალახავს.
- არ ცხრება სკანდალი საკონსტიტუციო სასამართლოს ირგვლივ. ჯერ იყო და, მისმა თავმჯდომარემ ხელისუფლება ზოგიერთ მოსამართლეზე ზეწოლაში დაადანაშაულა, თუმცა დღემდე ვერ დაასაბუთა ეს ბრალდება. შემდეგ კი, უკვე ერთ-ერთმა მოსამართლემ, მერაბ ტურავამ, საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელების უკანონოდ შეცვლაზე დაიწყო ლაპარაკი...
- ჩემი აზრით, საკონსტიტუციო სასამართლო ნამდვილად განიცდის ზეწოლას, მაგრამ არა ხელისუფლებისგან, არამედ “ნაციონალური მოძრაობისგან”. სწორედ ამ ძალისა და უკრაინის მოქალაქე მიხეილ სააკაშვილის უკანასკნელი ბასტიონია ეს სასამართლო საქართველოში. ჩვენთან ყოველთვის ჩანდა ინტერესები, რომ საკონსტიტუციო სასამართლო პოლიტიკური მიზნებისთვის გამოეყენებინათ. ამას განსაკუთრებით კარგად ახერხებდა “ნაციონალური მოძრაობა”, სხვათა შორის, ხელისუფლებიდან ჩამოშორების შემდეგაც. გადახედეთ ბოლო 2-3 წელს, რამდენი გადაწყვეტილება მიიღო ამ სასამართლომ ისეთი, რაც სწორედ “ნაციონალური მოძრაობის” ინტერესებს პასუხობდა… მე თუ მკითხავთ, საკონსტიტუციო სასამართლოში არაჯანსაღი პროცესი ვითარდება, რაც დასრულდება მაშინ, როდესაც პაპუაშვილს ამოეწურება ვადა და ქვეყნის მთავარ მოსამართლედ აპოლიტიკურ პირს დანიშნავენ. პაპუაშვილი რომ პოლიტიკურად ანგაჟირებული იყო და არის, მგონი, ეჭვი არც არავის ეპარება.
რაც შეეხება ტურავას განცხადებას, იურისტი არ გახლავართ და გამიჭირდება სამართლებრივი შეფასება. ჩემი აზრით, კარგი იქნებოდა, თუ რამ უკანონო ხდებოდა, ამაზე დროულად გაკეთებულიყო განცხადებები და არა ახლა. შესაძლოა, მართლაც იყო რაიმე მცირედი დარღვევა, მაგრამ არა მგონია, მნიშვნელოვან უკანონობასთან გვქონდეს საქმე. მნიშვნელოვანი ის უფრო მგონია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარემ პირდაპირ პოლიტიკური განცხადებების კეთება დაიწყო, თანაც ვერაფერს ამტკიცებს. გამოდის, მთელი ეს დავიდარაბა წმინდა წყლის პოლიტიკური ავანტიურა იყო. ხელისუფლების სერიოზული პოლიტიკური ზეწოლის ნიშნები აშკარად არ ჩანს. შესაძლოა, ამ ხელისუფლებიდან ვინმე დიპლიპიტომ სუფრაზე ნანახ მოსამართლეს რამე უთხრა, მაგრამ ეს არ შეიძლება მთელი ხელისუფლების პოზიციად ჩაითვალოს. პაპუაშვილი ცდილობს, საკუთარი მნიშვნელობა წარმოაჩინოს, მით უფრო, ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ეს პროცესი პაპუაშვილმა წამოიწყო მაშინ, როდესაც საქალაქო სასამართლო მის წინააღმდეგ სარჩელს განიხილავდა. ვგულისხმობ, წინა ხელისუფლების დროს ბათუმელი ოჯახისთვის წართმეულ ბინას, რომელიც მერე სიმბოლურ ფასად მიჰყიდეს ბატონ პაპუაშვილს. ძალიან სამწუხაროა, რომ მოსარჩელის მოთხოვნა პირველი ინსტანციის სასამართლომ არ დააკმაყოფილა. მე იურიდიულ დეტალებში ვერ ვერკვევი, მაგრამ მორალური მხარე ხომ აქვს ამ საკითხს?
განა ეთიკურია, ნებისმიერი მოქალაქე და მით უფრო, საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარე, სხვისთვის წართმეულ ბინაში ისე დასახლდეს, სინდისის ქენჯნამაც არ შეაწუხოს?
დავუშვათ, თავდაპირველად არ იცოდნენ ეს ბინა როგორ მოხვდა სახელმწიფოს ხელში, რაც დაუჯერებელი მგონია, მაგრამ როდესაც გაიგო, მერე როგორ მოიქცა? კბილებით ცდილობს, როგორმე შეინარჩუნოს… ჩემი აზრით, პაპუაშვილის ეს განცხადებები ზეწოლაზე საკუთარი ინტერესების დასაცავი კამპანია იყო.
- არცთუ პოზიტიური გამოხმაურება მოჰყვა თავდაცვის მინისტრად სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის აწ უკვე ყოფილი მოადგილის ლევან იზორიას დანიშვნას. პარლამენტის თავმჯდომარის, დავით უსუფაშვილის თქმით, “იზორიას დანიშვნით სისტემურად არასწორი ნაბიჯი გადაიდგა“. თავის მხრივ, ლევან იზორიამ მოადგილეებად სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი და პოლიციის აკადემიის რექტორი დაასახელა… თქვენი აზრით, მოახერხებს იზორია არჩევნებში “ქართული ოცნების” გამარჯვების შემთხვევაში ამ პოსტის შენარჩუნებას, ან რამდენად მოიწონებენ ამ არჩევანს ჩვენი დასავლელი პარტნიორები, რომლებიც განსაკუთრებულ ინტერესს იჩენენ ხოლმე თავდაცვის მინისტრის შერჩევისადმი?
- არა მგონია, იზორიას დანიშვნას დასავლეთისგან ნეგატიური შეფასება მოჰყვეს. ვერც მე ვხედავ დიდ პრობლემას მის დანიშვნაში, რაც შეეხება მოადგილეებს, რა ვიცი, შეარჩია, ალბათ, ის ხალხი ვისაც იცნობდა და ვისი იმედიც აქვს. არის თუ არა ის საუკეთესო კანდიდატურა? არ ვიცი, რადგან მხოლოდ ტელევიზიიდან ვიცნობ. ჩემი აზრით, “ქართულმა ოცნებამ” თუ გაიმარჯვა არჩევნებში, უფრო მეტად დაფიქრდება მთავრობის დაკომპლექტებისას. ამ გარდამავალ ეტაპზე იზორიას დანიშვნა იმას სულაც არ ნიშნავს, რომ ის ამ პოსტს არჩევნების შემდეგაც შეინარჩუნებს. ვნახოთ, როგორ წაიყვანს ამ ორ თვეში საქმეს. თუ გაამართლა, ხომ კარგი, თუ არადა, შეუცვლელი არავინ არის.
- ბოლო ხანს აშკარად ჩანს, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე პრემიერისადმი ჯერ მცირედ, მაგრამ მაინც კრიტიკულია, მან კვირიკაშვილს დებატებში მონაწილეობაც შესთავაზა…
- ვფიქრობ, კვირიკაშვილი არ უნდა გაჰყვეს უსუფაშვილის გამოწვევას. არა მგონია, ნორმალური იყოს, ქვეყნის პრემიერი და პარლამენტის თავმჯდომარე სახალხოდ მართავდნენ დებატებს. მიუხედავად იმისა, რომ საარჩევნო კამპანია დაწყებულია და უსუფაშვილი რესპუბლიკური პარტიის საარჩევნო სიის პირველი ნომერია, ის რჩება პარლამენტის თავმჯდომარედ და ვფიქრობ, მოზომილი განცხადებების კეთება მართებს.
აქამდე უსუფაშვილსა და პრემიერს შორის კეთილგანწყობილ დამოკიდებულებას ვხედავდით, იმედია, ეს მყისიერად მტრობად არ იქცევა, რაც ზოგადად პოლიტიკას ახასიათებს ხოლმე.
- დიდი მითქმა-მოთქმა ატყდა “ქართული ოცნების” მაჟორიტარობის ზოგიერთ კანდიდატზე. საოცარია, რომ ზოგიერთი ე.წ. ბიზნესმენი დეპუტატი “ქართულმა ოცნებამ” “ნაციონალური მოძრაობისგან” ლამის უცვლელად გადმოიბარა…
- სამწუხაროდ, რასაც ვხედავთ, ეს კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რომ ძალიან მწირი ადამიანური რესურსია საქართველოში. როგორც “ქართული ოცნების”, ისე სხვა პარტიების კანდიდატთა დიდი ნაწილი ჩემთვის სრულიად უცნობი ხალხია. არ ვიცი, საიდან მოჰყავთ ეს ადამიანები. გვარ-სახელების ხსენება არ მინდა, მაგრამ იმ ხალხის ნაწილი, ვინც მაჟორიტარობის კანდიდატებად დაასახელეს, მართლაც უკვე მერამდენე წრეზე მიდის… პარტიაში გათვლა, ალბათ, იმაზე აქვთ, რომ ამ ხალხს იმ რეგიონებში იცნობენ და გამარჯვებისთვის გარკვეული რესურსიც აქვთ. ვიმეორებ, ქართული პოლიტიკის დიდი თავსატეხია, რომ არ არსებობს საკადრო რესურსი. ჩვენში პირდაპირ კასტა ჩამოყალიბდა ადამიანებისა, რომლებიც პარტიიდან პარტიაში პეპლებივით დაფრინავენ. ამ ხალხს არანაირი პოლიტიკური დოქტრინა არა აქვს, მათთვის მთავარია, იყვნენ დეპუტატები და პატარა ძალაუფლება მაინც ჰქონდეთ, მაგრამ რას გააკეთებენ, სულ არ აინტერესებთ. ეს უპრინციპო ხალხი ქართული პოლიტიკის ყველაზე დიდი პრობლემაა…
- კულუარული ინფორმაციით, როგორც “ქართული ოცნების” საარჩევნო სიის დაკომპლექტებაში, ასევე მაჟორიტარების შერჩევისას მთავარი სიტყვა კახა კალაძეს ეკუთვნოდა და კვირიკაშვილი ამ პროცესისგან დისტანცირებული იყო…
- მეც ასეთი შთაბეჭდილება მრჩება. ჩემი აზრით, კვირიკაშვილი პრემიერია, ძალიან ბევრი საქმე აქვს და, ალბათ, ამისთვის ვერ იცლის, კახა კალაძე კი პარტიის გენმდივანია და ეს მისი პირდაპირი მოვალეობაა. ეს ნორმალური პოლიტიკური პროცესი მგონია. თუმცა,
როგორც მე ვიცი, ახალი სახეების შერჩევისას სწორედ კვირიკაშვილმა თქვა საბოლოო სიტყვა.
- თქვენ ნორმალური პოლიტიკური პროცესი ახსენეთ, თუმცა ჩვენში ყველაფერი ასე “ნორმალურად” სულაც არ ხდება ხოლმე. როგორც წესი, პარტიის იერარქიის უმაღლესი პირები მუდმივად ცდილობენ საარჩევნო სიაში მათთვის მისაღები რაც შეიძლება ბევრი ადამიანის შეყვანას, რაც გამარჯვების შემთხვევაში პარლამენტზე გავლენის მოსაპოვებლად სჭირდებათ...
- დიახ, ასე ხდება საქართველოში, მაგრამ, ჩემი აზრით, კვირიკაშვილი სწორედ ამის შეცვლას და უფრო ცივილიზებული მეთოდებით მოქმედებას ცდილობს. ვნახოთ, რა გამოუვა. პირადად მე მისი ეს მცდელობა მომწონს.
- დღეს უკვე მეტ-ნაკლებად ვიცით, რომელი პოლიტიკური ძალა რა ადამიანური რესურსით აპირებს საარჩევნო ბრძოლას. ამ გადასახედიდან რა შანსი აქვს მმართველ პარტიას?
- ვფიქრობ, გამარჯვების მეტი შანსი აქვს, არა იმიტომ, რომ კარგი კანდიდატები ჰყავს, არამედ იმიტომ, რომ მისი ოპონენტებიც ვერ ბრწყინავენ ამ თვალსაზრისით. იმის თქმა მინდა, რომ “ქართულ ოცნებას” აშკარად სერიოზული პრობლემები აქვს, მაგრამ დანარჩენები გაცილებით უარესად წარმოაჩენენ თავს. მოკლედ, კონკურენტები ჰყავს სუსტი, რაც მის შანსს ზრდის, მაგრამ ამას სჭირდება კარგად დაგეგმილი საარჩევნო კამპანია, რაც ჯერჯერობით არ ჩანს. ძალიან მოიკოჭლებს “ქართული ოცნების” წინასაარჩევნო პიარი, არ ვიცი, დარჩენილ დროში რის გაკეთებას მოახერხებენ.
- ამ რამდენიმე დღის წინ ახალი საარჩევნო ბლოკი შეიქმნა, რომელშიც “ნაციონალური მოძრაობიდან” წამოსული “გირჩი” და “ახალი საქართველო” “ახალ მემარჯვენეებთან” გაერთიანდნენ…
- ეს მხოლოდ და მხოლოდ “ახალი მემარჯვენეების” პოლიტიკურ არაეთიკურობაზე მიუთითებს. “ახალი მემარჯვენეები” ამტკიცებდნენ, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” ოპონენტები იყვნენ, დღეს კი აღმოჩნდა, რომ ეს ყველაფერი მოჩვენებითი ყოფილა.
- ბოლო რამდენიმე დღეა, პოლიტიკურ წრეებში აქტიურად მსჯელობენ ქორწინებასთან დაკავშირებულ საკითხზე. საქმე ეხება სანდრო ბრეგაძის, სოსო მანჯავიძისა და ზვიად ტომარაძის შემადგენლობით შექმნილ საინიციატივო ჯგუფის მოთხოვნას, რომლის მიხედვითაც, რეფერენდუმი შემდეგი კითხვით უნდა ჩატარდეს: “თანახმა ხართ თუ არა, რომ სამოქალაქო ქორწინება განისაზღვროს როგორც ოჯახის შექმნის მიზნით კავშირი მამაკაცსა და ქალს შორის“?” ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ რეფერენდუმის ჩატარების თაობაზე საინიციატივო ჯგუფის მოთხოვნა, საკუთარ დასკვნასთან ერთად, პრეზიდენტს გაუგზავნა. ახლა ჯერი პრეზიდენტზეა…
- ჩემი აზრით, არავითარი მნიშვნელობა არა აქვს, ჩატარდება თუ არა რეფერენდუმი. უკვე მერამდენედ რაღაც იდიოტობიდან ვქმნით პოლიტიკურ თემას, რაც, ჩემი აზრით, ყოვლად გაუმართლებელი სისულელეა. ცხადზე ცხადია, რომ ქართველი ხალხი ერთსქესიან ქორწინებას მხარს არ დაუჭერს. ამის კონსტიტუციაში ჩაწერა აბსოლუტური სიბეცეა. რეფერენდუმი იქნება ტყუილად ფულის ხარჯვა, ამიტომ არც უნდა ჩატარდეს.
„კვირის პალიტრა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ვინ ადგენს მაჟორიტარების სიას “ქართულ ოცნებაში?!“ // „ნუ ჰგონიათ, რომ ბიძინა ივანიშვილის მხრებზე პარაზიტირებით ქუჩაში ნაპოვნი ადამიანების გადეპუტატებას შეძლებენ“
რუსუდან შელია
როგორც “კვირის პალიტრისთვის” გახდა ცნობილი, “ქართული ოცნება” 20 აგვისტომდე თბილისის მაჟორიტარების წარდგენას აპირებს, თუმცა საბოლოო სია ამ დრომდე ჩამოყალიბებული არ არის. ჩვენი ინფორმაციით, დედაქალაქში მაჟორიტარ კანდიდატად წარდგენაზე კონსულტაციები აქტიურად მიმდინარეობს როგორც მოქმედ პოლიტიკოსებს, ისე საზოგადოებისთვის ნაკლებად ცნობილ პირებთან, მათ შორის, ნიკოლოზ სამხარაძესთან, მარიამ ტარასაშვილთან, დარეჯან დვალიშვილთან, ნანა ადეიშვილთან, დავით დარსაველიძესთან, რატი იონათამიშვილთან, ზაზა გაბუნიასთან, ირინა ფრუიძესთან, აკაკი ზოიძესთან, ზაალ ანჯაფარიძესთან, ვასილ ჩიგოგიძესთან, რომან კაკულიასთან, რატი ბრეგაძესთან, ემზარ ჯგერენაიასთან, გიორგი მუსხელიშვილთან, ლაშა აბაშიძესთან, მირიან გოგიაშვილთან… როგორც ჩვენთვის გახდა ცნობილი, მოლაპარაკება მიმდინარეობს ფეხბურთელ რევაზ არველაძესთანაც, რომელსაც მმართველი პარტია მაჟორიტარად, სავარაუდოდ, საბურთალოს რაიონში წარადგენს.
რა პრინციპით კომპლექტდება გუნდი და აქვთ თუ არა გამარჯვების რესურსი ამომრჩევლისთვის ნაკლებად ცნობილ ფიგურებს, ექსპერტი გია ხუხაშვილი გვესაუბრება:
- “ქართული ოცნების” წინასაარჩევნო პოლიტიკის შესაფასებლად, პირველ რიგში, მათ მიერ უკვე წარმოდგენილ მაჟორიტარებს უნდა გადავხედოთ – თუ პრემიერმა აქცენტი გააკეთა განათლებულ ახალგაზრდებზე, მაჟორიტარების ნაწილში პარტიის აბსოლუტურად საწინააღმდეგო კონცეფცია ვიხილეთ.
მაჟორიტარად ისეთი კანდიდატები არიან დასახელებული, რომ გიორგი კვირიკაშვილის პრინციპი თავდაყირა დგება. მეტიც, რამდენიმე მათგანის ბექგრაუნდი საზოგადოებისთვის დღემდე საეჭვოა. წარმოიდგინეთ, როდესაც მმართველ პარტიაში ორი საწინააღმდეგო მიმართულება იკვეთება, ეს არამხოლოდ კონკრეტული პოლიტიკური ძალისთვის, პირველ რიგში, ქვეყნის განვითარებისთვის არის კატასტროფული შედეგის მომტანი. ფაქტია, “ქართული ოცნების” პროპორციულ სიაზე სხვა, მაჟორიტარებზე კი, სხვა ჯგუფი მუშაობს.
დღეს გვაქვს ვითაAრება, როდესაც მმართველი გუნდი, ერთი მხრივ, სუფთა წარსულზე ლაპარაკობს, მეორე მხრივ კი, საზოგადოებას იმ პირებს წარუდგენს, რომლებიც 2012 წლამდე ცოცხების ფონზე იყრიდნენ კენჭს. სხვადასხვა ხელწერაც სწორედ აქ იკვეთება.
- თუ ერთ მხარეს პრემიერია, ვინ მართავს მეორე – მაჟორიტარების შერჩევის პროცესს?
- დადასტურებული ინფორმაცია არა მაქვს, თუმცა ფაქტია, რომ პრემიერამდე მაჟორიტარების საბოლოო სია მიდის. არაფერს ვამბობ იმაზე, რომ დასახელებულ კანდიდატებს შორის უმრავლესობა “ქართული ოცნების” წევრიც კი არ არის. ამ ფონზე, განსაკუთრებით დიდი მნიშვნელობა ენიჭება თბილისში მაჟორიტარების კანდიდატების სიას. ჩემი ინფორმაციით, პარტიის ლიდერი არც დედაქალაქის მაჟორიტარების შერჩევის პროცესში მონაწილეობს და კონკრეტულ პირებს რეკომენდაციებს სხვადასხვა პირი უწევს. ამასთან, როგორც ვიცი, “ქართული ოცნების” თბილისის მაჟორიტართა სიაში ისეთი ადამიანები ჭარბობენ, რომელთა წარსული საზოგადოებას არაფერს ეუბნება და არც პოლიტიკური წონა აქვთ. ფაქტია, რომ პარტიაში მოკალათებული ერთი პიროვნება ნაცნობ-მეგობრებს კრებს და პრემიერთან შეუთანხმებლად მათ პარლამენტში შეყვანას გეგმავს.
გაფრთხილდნენ, რადგან ცეცხლს ეთამაშებიან. ნუ ჰგონიათ, რომ ბიძინა ივანიშვილის მხრებზე პარაზიტირებით ქუჩაში ნაპოვნი ადამიანების გადეპუტატებას შეძლებენ. ბიძინა ივანიშვილის მხრებით პარაზიტირება მუდმივად არ გაგრძელდება.
- ჩვენი ინფორმაციით, თბილისში მაჟორიტარობის ერთ-ერთ კანდიდატად რევაზ არველაძეც განიხილება. არადა, კარგად გვახსოვს ფეხბურთის ფედერაციის ვიცე-პრეზიდენტისა და ვიცე-პრემიერის დაპირისპირება ფეხბურთის ფედერაციის პრეზიდენტის არჩევისას.
- ცოტა ხნის წინ ცნობილი გახდა, რომ რეზო არველაძე “ქართული ოცნების” შემომწირველი გახდა. სამწუხაროდ, ჩვენს ქვეყანაში მუდმივად ეს უბედურება ტრიალებს – ადამიანები, რომლებიც წლების განმავლობაში ვერ ამჩნევდნენ, რა რეჟიმში გვიწევდა ცხოვრება, დღეს სისხლიან ცხრა წელზე გაუთავებლად ლაპარაკობენ. რა თქმა უნდა, საზოგადოებასაც კარგად ახსოვს რეზი არველაძისა და კახი კალაძის დაპირისპირება, თუმცა, როგორც ჩანს, ფეხბურთისგან განსხვავებით, პოლიტიკაში ფეხბურთელების გარიგება შესაძლებელია. მერწმუნეთ, თუ ეს ვარაუდები დადასტურდა, “ქართულ ოცნებას” ივანიშვილის იმედი აღარ უნდა ჰქონდეს.
„კვირის პალიტრა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ თინა ხიდაშელთან: „ლევან იზორიას თავდაცვის მინისტრად დანიშვნა შეცდომაა!“ // „რესპუბლიკელებს” უკვე რამდენიმე ათეული წელია, ვერც გვჩაგრავენ და ვერც პოლიტიკური ასპარეზიდან გვაქრობენ“ // „ვეცდებით, წინასაარჩევნო პროცესი პოლიტიკურ ომს არ დავამსგავსოთ“
რუსუდან შელია
საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს ახალი ხელმძღვანელი ჰყავს – რესპუბლიკელი თინა ხიდაშელი სუს-ის უკვე ყოფილმა მოადგილე ლევან იზორიამ შეცვალა. რა გეგმები აქვს წინასაარჩევნოდ და რატომ მიიჩნევს იზორიას თავდაცვის სისტემაში გადაყვანას პრემიერის შეცდომად, “კვირის პალიტრის” კითხვებს რესპუბლიკელი თინათინ ხიდაშელი უპასუხებს:
- ბუნებრივია, მაქვს ვერსია, რატომ დანიშნეს თავდაცვის მინისტრად ლევან იზორია, თუმცა დეტალებზე საუბრისგან ჯერჯერობით თავს შევიკავებ. მისი დანიშვნა ჩემთვის მოულოდნელი იყო – დავით ზალკალიანისა და დავით ბაქრაძის კანდიდატურების მიმართ უფრო ოპტიმისტურად ვიყავი განწყობილი, რაზეც მედიაც წერდა. პრემიერმა ინსტიტუციურად არასწორი არჩევანი გააკეთა, მით უმეტეს, წინასაარჩევნოდ.
- ფიქრობთ, ლევან იზორიას თავდაცვის მინისტრად დანიშვნა ხელისუფლების გზავნილია, რომ წინასაარჩევნოდ ადმინისტრაციულ რესურსს აქტიურად გამოიყენებს?
- ვერ გეტყვით, გულში ვის რა უდევს, თუმცა ჩემი მინისტრობისას მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება მივიღეთ – სამხედრო ნაწილებში სპეცუბნები გავაუქმეთ, რითაც შეიარაღებულ ძალებში ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების შესაძლებლობა აღმოვფხვერით. მეტიც, დღეს თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ თავდაცვის უწყებაში არც ერთი სამხედრო საკუთარი ხმით მანიპულირების საშუალებას პოლიტიკურ ძალას არ მისცემს. ვინც უნდა მოინდომოს, ქართული შეიარაღებული ძალები საკუთარ არჩევანს ბოლომდე დაიცავენ. რაც შეეხება იზორიას, მასთან პიროვნული პრობლემა არა მაქვს, წლებია ვიცნობ და მიმაჩნია, რომ ღირსეული ადამიანია! უბრალოდ, ვაფიქსირებ – პრემიერმა სუს-იდან თავდაცვის უწყებაში კადრის გადაყვანით ინსტიტუციური შეცდომა დაუშვა. ეს კონკრეტულად პრემიერის შეცდომაა. როდესაც იზორიას კანდიდატურის შესახებ შევიტყვე, მთავრობის სხდომაზე მასთან კამათი გამახსენდა და ვიხუმრე, იზორიას თავდაცვის სისტემაში ოდეერის დანიშვნის საშუალება არ მივეცი და ახლა მთლად ოდეერების უფროსმა შემცვალა-მეთქი.
- პრემიერის გადაწყვეტილებას შეცდომად იმის გამოც ხომ არ აფასებთ, რომ შესაძლოა სწორედ საგარეო ასპარეზზე მნიშვნელოვანი პროცესების შეფერხების საფრთხეც არსებობს?
- იურისტ და მოქალაქე, გერმანიაში განათლებამიღებულ ლევან იზორიას ბევრი და მნიშვნელოვანი ადამიანური რესურსი აქვს, მაგრამ თავდაცვის მინისტრობა სხვა პოლიტიკურ უნარებსაც მოითხოვს. სწორედ საგარეო მიმართულებით დიდი როლის გამო თავდაცვის მინისტრს მუდმივად პოლიტიკური გადაწყვეტილების მიღება უწევს. იმედია, არჩევნებამდე მნიშვნელოვანი არაფერი გაფუჭდება. ვერ ვიტყვი, რომ კურსის ცვლილებას ველი, პირიქით, 15 თვის განმავლობაში ყოველთვის თამამად ვმოქმედებდი საერთაშორისო ასპარეზზე და თანაგუნდელებისგანაც მაქსიმალურ მხარდაჭერას ვგრძნობდი. ერთ რამეზე მწყდება გული – ვერ მოვასწარი ცენტრალური აფრიკის საქმეზე გაეროსგან ბოდიში მომესმინა, თუმცა პროცესი, პრაქტიკულად, ბოლომდეა მიყვანილი – ჩვენმა მხარემ ყველა დეტალი დააზუსტა და ბოდიშის მოთხოვნაც ყველა ინსტანციაში გადაგზავნა.
- შეგიძლიათ დაასახელოთ სამი ყველაზე მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება, რომლებიც თავდაცვის მინისტრად ყოფნისას მიიღეთ?
- ისეთ მნიშვნელოვან საკითხებს შევეხეთ, რომელსაც ათი წელი არავინ შეხებია. სტრუქტურა აბსოლუტურად თავიდან გადავაწყვეთ. მოგეხსენებათ, არაერთი უცხოელი კონსულტანტი გვყავს, რომლებიც ათი წლის განმავლობაში თავდაცვის სამინისტროსგან კონკრეტულ ნაბიჯებს ითხოვდნენ. თუმცა, ჩემი წინამორბედები, იმის გამო, რომ არაპოპულარული გადაწყვეტილება გახლდათ, თითს თითზე არ ადებდნენ და იმის მიხედვით მოქმედებდნენ, ხალხი არჩევნებზე ხმას მისცემდა თუ არა. მე ეს მავნე მიდგომა დავასრულე… თავდაცვის სისტემაში ბევრი ისეთი საკითხია, რომლებზეც საჯაროდ ვერ ვილაპარაკებ. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება წვევამდელთა სამსახურის გაუქმება გახლდათ.
- სად იქნებიან წინასაარჩევნოდ რესპუბლიკელები – ოპოზიციაში თუ ისევ “ქართულ ოცნებასთან” თანამშრომლობას გეგმავთ, ან თუ გაქვთ პარტიული რესურსი, რომ არჩევნებზე დამოუკიდებლად გასვლით, თუნდაც თავდაცვის მინისტრად დაბრუნება მოახერხოთ?
- ჩვენ ოპოზიციაში ვართ, მაგრამ შევეცდებით, პირობა ბოლომდე დავიცვათ და წინასაარჩევნო პროცესი პოლიტიკურ ომს არ დავამსგავსოთ. ამ ქვეყანაში ერთ პოლიტიკურ ძალას მაინც უნდა ჰქონდეს საკმარისი პასუხისმგებლობა, რომ პროცესის უკონტროლო ვითარებაში გადაყვანა არ სცადოს. კვირიკაშვილში ვხედავ პოლიტიკურ პარტნიორს, რომელიც ქვეყნის მომავლის უკეთესობისკენ შეცვლას გულწრფელად ცდილობს.
ნებისმიერი წინააღმდეგობის მიუხედავად,”რესპუბლიკელებს უკვე რამდენიმე ათეული წელია ვერც გვჩაგრავენ და ვერც პოლიტიკური ასპარეზიდან გვაქრობენ. არ არსებობს ლეგიტიმური ბრალდება, რომელსაც რესპუბლიკელებს წაუყენებენ, გარდა იმისა, რომ ადამიანების ერთი ნაწილი არ იზიარებს ჩვენს ღირებულებებს, დანარჩენს კი არჩევნების შედეგები გვაჩვენებს. იმედია, როგორც “ნაცმოძრაობის” მმართველობისას გვიწევდა თითოეული ხმისთვის თავგანწირული ბრძოლა, “ქართული ოცნება” ანალოგიურ ვითარებას არ შექმნის.
„კვირის პალიტრა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ ლევან იზორიასთან: „სუს-ის წარმომადგენლის ინსტიტუტს მხარს რესპუბლიკელებიც უჭერდნენ!“ // “საზოგადოებამ განსაჯოს, თუ რესპუბლიკელები სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის წინააღმდეგნი იყვნენ, ამაზე თანამდებობის დატოვების შემდეგ რატომ ალაპარაკდნენ?!”
რუსუდან შელია
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის ხელმძღვანელის მოადგილემ რამდენიმე დღის წინ თავდაცვის უწყება ჩაიბარა – აქტიურდებიან თუ არა წინასაარჩევნოდ ძალოვანი სტრუქტურები, როგორც ამას არასამთავრობო სექტორსა და ოპოზიციაში ამტკიცებენ და რა გეგმებით მივიდა სამინისტროში, “კვირის პალიტრის” კითხვებს თავდაცვის მინისტრი ლევან იზორია ექსკლუზიურად პასუხობს:
– როდესაც ცნობილი გახდა, რომ რესპუბლიკელი მინისტრები თანამდებობებს დატოვებდნენ, პრემიერმა განაცხადა, რომ მათი შემცვლელები შერჩეული ჰყავდა. გუნდი თქვენს კანდიდატურაზე იყო შეთანხმებული?
– გულწრფელად გეტყვით, ბრიფინგის ჩატარებამდე რამდენიმე საათით ადრე კანცელარიიდან დამირეკეს, პრემიერს თქვენთან შეხვედრა სურსო. სწორედ იქ შევიტყვე პრემიერის გადაწყვეტილების შესახებ. თავდაცვის მინისტრად ჩემი კანდიდატურის წარდგენას წინ ხანგრძლივი მოლაპარაკებები არ უძღოდა. პრემიერმა უდიდესი ნდობა გამომიცხადა. მე ყველაფერს ცივი გონებით შევხედე – არ მქონია ემოცია, კარგი შემოთავაზება მივიღე-მეთქი, რადგან უდიდესი პასუხისმგებლობა დამეკისრა.
– გამოდის, დროც არ გქონდათ გასაანალიზებლად. ამასთან, მედიაში თინა ხიდაშელის შემცვლელად დავით ბაქრაძისა და დავით ზალკალიანის კანდიდატურებს აქტიურად განიხილავდნენ...
– სხვა კანდიდატურებთან შესაძლო მოლაპარაკებებზე ვერაფერს გეტყვით…პრემიერთან ბევრ საკითხზე ვისაუბრე. ვიგრძენი, რომ გუნდს ვჭირდებოდი და უნდა ვყოფილიყავი ჩვენი ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერებისა და ნატოს სტანდარტებთან თავსებადობის სადარაჯოზე. ჩვენ აშშ-თან ურთიერთობის გაღრმავებაზე, ნატოს მიმართულებით პროექტებისა და ინიციატივების გაგრძელებაზეც ვისაუბრეთ, რა მიმართულებითაც საქართველო უკვე დიდი ხანია მუშაობს. ყველა კანდიდატს ვაფასებ, თუმცა გუნდის ლიდერმა ჩემი ბეგრაუნდი თავდაცვის მინისტრობისთვის საჭიროდ ჩათვალა.
– სწორედ თქვენი წარსული საქმიანობა გახდა თქვენი წინამორბედისთვის მიუღებელი… პრემიერის ხედვა წინასაარჩევნოდ ძალოვანი სტრუქტურების გააქტიურებას გულისხმობს?
– სპეკულაციაა იმაზე საუბარი, რომ ჩემი დანიშვნით თავდაცვის მინისტრისა და ე.წ. უშიშროების სამსახურის ფუნქციების შეთავსება ხდება. პირველ რიგში, თავდაცვის სამინისტროში დამოუკიდებლობის მაღალ ხარისხს უზრუნველვყოფთ, როგორც ეს შს სამინისტროსა და სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურში შევძელით. სხვათა შორის, ცოტა ხნის წინ აშშ-ში სადაზვერვო უწყებაში გახლდით, რომლის შესასვლელშიც პრეზიდენტ ბუშის (უფროსის) ბიუსტი დგას –დაზვერვის სამსახურის ხელმძღვანელი ამერიკის პრეზიდენტი გახდა. კითხვა, პოლიტიკოსი ხარ თუ სპეცსამსახურის წარმომადგენელი, აბსოლუტურად გაუგებარია… რა დეფინიციასთან გვაქვს საქმე, იქნებ განგვიმარტონ. პოლიტიკოსს არა მხოლოდ რიტორიკის უნარი, მიზნების განსაზღვრისა და მისი უზრუნველყოფის შესაძლებლობაც უნდა ჰქონდეს. მინისტრი პოლიტიკური თანამდებობის პირია, ეს კონსტიტუციით არის განსაზღვრული, იმავდროულად, უნდა მართავდეს ისე, რომ უწყება იყოს დეპოლიტიზირებული და საქმეზე ორიენტირებული.
– თინა ხიდაშელისთვის თქვენ პოლიტიკოსი კი არა, “ოდეერების უფროსი” ხართ...
– არსებობს უტყუარი ფაქტი, რომ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის წარმომადგენლის ინსტიტუტს მხარს რესპუბლიკელებიც უჭერდნენ. ამ მიმართულებით, განსაკუთრებით აქტიურად ვახტანგ ხმალაძესთან ვთანამშრომლობდით, მისი რეკომენდაცია გავითვალისწინეთ. თანაც ეს არ გახლდათ ლევან იზორიას, ან რომელიმე ერთი პარტიის გადაწყვეტილება –ცვლილება კოალიციამ მიიღო. ასევე სიცრუეა, თითქოს ვინმე თავდაცვის სამინისტროში ოდეერის დანიშვნას ითხოვდა. თუ რომელიმე უწყებას სურს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის წარმომადგენელი ჰყავდეს, შესაბამისი ხელშეკრულება ფორმდება. ამ ყველაფერს ცივილიზებული ფორმა აქვს, ისევე როგორც ბევრ განვითარებულ ქვეყანაში და თავზე არავისთვის მოგვიხვევია, გინდა თუ არა, ჩვენი წარმომადგენელი უნდა გყავდეთო. ან საერთოდ რას ნიშნავს ტერმინი “ოდეერი”?! მსგავსი ცნება დიდი ხანია აღარ არსებობს.
საზოგადოებამ განსაჯოს, თუ რესპუბლიკელები სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის წინააღმდეგნი იყვნენ, ამაზე თანამდებობის დატოვების შემდეგ რატომ ალაპარაკდნენ?! ქვეყანაში მნიშვნელოვანი დემოკრატიული წინსვლა გვაქვს – სახელმწიფო ინსტიტუტები დამოუკიდებელი გახდნენ, მათ შორის, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური. დღეს ვითარება რადიკალურად შეცვლილია – სახელმწიფო სექტორში მყარი ჩანასახები გაჩნდა, რასაც საერთაშორისო ორგანიზაციები და პარტნიორებიც აღიარებენ. დღეს ვინმე გინახავთ, ქუჩაში უსამართლობის გასაპროტესტებლად მასობრივად გამოსულიყო?
– საზოგადოებაში დღესაც ბევრს აქვს განცდა, რომ სამართლიანობის დამკვიდრება “ქართულმა ოცნებამაც” ვერ მოახერხა. თანაც, როდესაც სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის დამოუკიდებელ ინსტიტუტად ჩამოყალიბებაზე საუბრობთ, რას უპასუხებთ იმ მოსამართლეებს, რომლებიც საკონსტიტუციო სასამართლოში პირადი კადრებით დაშანტაჟების მცდელობაზე საუბრობენ, ან თსუ-ის ყოფილ რექტორს, რომელიც სტუდენტების სპეცსამსახურებისგან მართვაზე საუბრობდა?
– საზოგადოებაში გარკვეული უკმაყოფილების განცდა ყოველთვის იქნება, სრულიად იდეალური გარემო რთული წარმოსადგენია. საზოგადოების მეხსიერებაში შემორჩენილია ის ძალმომრეობითი მმართველობა, რაც იყო – დეგრადირებული ძალოვანი სტრუქტურები, რომლებსაც ერთი პარტია და მისი ლიდერი საკუთარი ინტერესებისთვის იყენებდნენ. სწორედ აქედან მოდის ის სტერეოტიპი, რომლიდანაც უნდა გამოვიყვანოთ საზოგადოება.
რაც შეეხება მოსამართლეების საკითხს, სრული პასუხისმგებლობით ვაცხადებ, ამ შემთხვევაშიც ხელოვნურ სპეკულაციასთან გვაქვს საქმე. ხელმოცარულობაზე მიანიშნებს, როდესაც გაურკვეველ ინფორმაციას ყოველგვარი მტკიცებულებების გარეშე აჟღერებ.
ანალოგიური ვითარება იყო პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრების საკითხზეც… აშშ-ში ყოფნისას დავსვით კითხვა – რა ბერკეტებს იყენებდნენ, როდესაც კერძო პირი ინტერნეტში პირადი ცხოვრების ამსახველ კადრებს ტვირთავდა. გვიპასუხეს, რომ მათთანაც ამ მიმართულებით საკმაოდ მნიშვნელოვანი პრობლემებია.
– და დღეს როგორია თქვენი პოზიცია, როდესაც შესაძლოა, ამ საქმეზე დაკავებულ პირთა ნაწილს საპროცესო გაუფორმდეს?
– არ არის დადასტურებული, რომ პირადი კადრების საქმეზე დაკავებულებს საპროცესო შეთანხმება გაუფორმდებათ… რაც შეეხება თსუ-ის საკითხს, ეს სერიოზული ბრალდება გახლდათ, რასაც შესაბამისი მტკიცებულებები სჭირდება – მსგავსი კი არაფერი გვინახავს. ძალიან ცუდი პრაქტიკა ჩამოყალიბდა – ნებისმიერი ადამიანი, ვისაც ხელისუფლებაზე კრიტიკული პოზიციის დაფიქსირება სურს, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურისკენ იშვერს ხელს. საზოგადოებას მეტი დამაჯერებლობისთვის ფაქტები სჭირდება, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ეს ყველაფერი არასერიოზულ სახეს იღებს და ისევ და ისევ ხელმოცარულობაზე მიუთითებს.
– თავდაცვის სამინისტროს დავუბრუნდეთ. გქონდათ დრო, წინამორბედის 15-თვიანი საქმიანობა შეგეფასებინათ და იმაზეც გეფიქრათ, რას შეცვლიდით უწყების მუშაობაში?
– ყველა წინამორბედის მუშაობას ვაფასებ, თუმცა ახლა დეტალურად მათი საქმიანობის შესახებ საუბარი არ შემიძლია. ჩემი მთავარი კურსი დასავლეთი და ევროატლანტიკური ინტეგრაციაა. ამასთან, ნატოში ინტეგრაციის პროცესი არ უნდა იყოს კონკრეტულ თარიღთან დაკავშირებული, არამედ თავად პროცესი უნდა იყოს დაფასებული.
პირველ რიგში, ჯარისკაცებმა უნდა იგრძნონ, რომ პროცესის თანამონაწილეები არიან. ხელმძღვანელის ერთ-ერთი მთავარი ფუნქცია სწორედ მათი დარწმუნებაა, რომ ამ პროცესში ისინი გულითა და გონებით ჩაერთონ. როდესაც ადამიანებს კონკრეტულ თარიღს ეუბნები, შესაძლოა, ამან დემოტივიზაცია გამოიწვიოს, რისი ნიშნებიც შეიმჩნევა. პირიქით, ჩვენ ყველას უნდა ავუხსნათ, რომ ნატოში გაწევრება პროცესია, რომელიც ორი მხარის შეთანხმებაზეა დამოკიდებული. დარწმუნებული ვარ, ეს პროცესი ლოგიკურ დასასრულამდე მივა და საქართველო ნატოს წევრი ქვეყანა გახდება.
– არც წვევამდელების გაწვევის ბრძანებას გააუქმებთ და “დელტას” ყოფილი ხელმძღვანელი უჩა ძოძუაშვილი აღდგება თანამდებობაზე?
– წვევამდელებთან დაკავშირებით, ნაჩქარევი გადაწყვეტილების მიღება არ მსურს. არ მოვსულვარ წინასწარ განსაზღვრული პოზიციით, რომ ეს ბრძანება უნდა გავაუქმო. თუ მოვისმინე არგუმენტები, რომ არასწორი გადაწყვეტილება იყო, შესაბამისად ვიმოქმედებ. ამ საკითხს მეტი ანალიზი სჭირდება და მისი შესწავლა უკვე დავიწყე. რაც შეეხება “დელტას”, ამაზე საუბარი ჯერ არავისთან მქონია და არც გეგმები მაქვს. მეტიც, უჩა ძოძუაშვილს პიროვნულად არც კი ვიცნობ.
– დაბოლოს, იმყოფებოდა თუ არა ტრისტან წითელაშვილი სამხედრო საიდუმლო ობიექტზე, ვისი ნებართვით ან რა დამსახურების გამო შევიდა დახურულ ობიექტზე და რა ინფორმაცია გაიტანა?
– საზოგადოება ამ საკითხზე ინფორმაციას პროკურატურისგან მიიღებს. ჰქონდა თუ არა წითელაშვილს ობიექტზე შესვლის უფლება, გენშტაბის ხელმძღვანელმა, ვახტანგ კაპანაძემ უკვე ისაუბრა. როგორც ცნობილია, მთავარმა პროკურატურამ ჩვენ მოგვმართა, გადაგვეცა მათთვის მასალები, რაც გავაკეთეთ კიდეც და დაველოდოთ რა გადაწყვეტილებას მიიღებს ეს უწყება.
„კვირის პალიტრა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
სამხედრო საიდუმლოების გაცემა თუ თითიდან გამოწოვილი პოლიტიკური თამაშები? // საინტერესოა, რა დაჯდა ამ დაუმთავრებელი და გამოუყენებელი თავდაცვითი ზღუდეების აგება და ვინ მოითბო ხელი “ატკატებით“
ირაკლი ალადაშვილი, სამხედრო ექსპერტი
ოპოზიციონერ პოლიტიკოსებსა და ხელმოცარულ ყოფილ ოფიცრებს ქართული არმიის პოლიტიკურ ორომტრიალში ჩათრევა სურთ, რისი დაშვებაც ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობას ძალზე დააზარალებს…
მთელი გასული კვირის განმავლობაში მასმედიაში, პოლიტიკურ წრეებსა თუ საზოგადოების ნაწილში არ შეწყვეტილა დავა და სჯა-ბაასი იმის შესახებ, პოლკოვნიკმა ტრისტან წითელაშვილმა მართლაც შეაღწია თუ არა საიდუმლო სამხედრო ობიექტზე, ვინ დაეხმარა მას ამაში და გადასცა თუ არა მან საიდუმლო მასალები რუსეთის დაზვერვას.
ბოლოს და ბოლოს, ის გამოიკვეთა, რომ თადარიგის პოლკოვნიკი წითელაშვილი მართლაც ყოფილა თელეთის თავდაცვის ზღუდის ობიექტზე, სადაც ის თავდაცვის სამინისტროს გენერალური ინსპექციის თანამშრომელმა შეიყვანა, რითაც დაარღვია სარეჟიმო წესი და ამისთვის დაისაჯა კიდეც. ასეთია მაშინდელი თავდაცვის მინისტრ მინდია ჯანელიძის პოზიცია.
თუ რატომ თანამშრომლობდა თავდაცვის სამინისტროს გენერალური ინსპექცია ციხიდან ახალგათავისუფლებულ ტრისტან წითელაშვილთან, ესეც მეტ-ნაკლებად გასაგებია – გენინსპექცია ეძებდა თავდაცვითი ზღუდეების აგების დროს დაშვებული კანონდარღვევის ფაქტებს და ჩათვალეს, რომ თადარიგის პოლკოვნიკ ტრისტან წითელაშვილს შეეძლო მოძიებაში დახმარებოდა.
სწორედ ტრისტან წითელაშვილის ფაქტორი გამოიყენეს “ნაციონალურმა მოძრაობამ” და მასთან დაკავშირებულმა ყოფილმა მაღალჩინოსანმა სამხედროებმა, რათა პოლიტიკური დარტყმა მიეყენებინათ საპარლამენტო არჩევნების წინ “ქართული ოცნებისთვის”. გავიხსენოთ, თადარიგის პოლკოვნიკის მიმართ კითხვები ჯერ კიდევ აფხაზეთის ომის დროს გაჩნდა, რბილად რომ ვთქვათ, როგორც სამხედროების, ისე საზოგადოების ნაწილში ნდობას არ იმსახურებს. ამ ფაქტორის თავის სასარგებლოდ გამოყენება სცადა “ნაციონალურმა მოძრაობამ” მისდამი ლოიალურად განწყობილი ტელეკომპანია “რუსთავი 2″-ის დახმარებით.
არადა, ეს ყველაფერი ჭიქა წყალში ქარიშხლის დატრიალების მცდელობას ჰგავს იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ თელეთის თავდაცვის ზღუდის ობიექტზე ისეთი გრანდიოზული სამხედრო საიდუმლოება არ არსებობს, რომლის გამჟღავნება ქვეყანას დააქცევს.
აგვისტოს ომში მწარედ დამარცხების შემდეგ, რომელშიც ლომის წილი სწორედ იმდროინდელ პოლიტიკურ ხელმძღვანელობასა და გენშტაბს უძევთ, პრეზიდენტ სააკაშვილის ინიციატივით დაიწყო თავდაცვითი ზღუდეების აგება თბილისის გარშემო.
საერთოდ, თავდაცვითი პოზიციების წინასწარ მოწყობა და მათი გამაგრება საინჟინრო ფორტიფიკაციებით სწორი გადაწყვეტილებაა, რაც ასე გვაკლდა გაგრისა და სოხუმის დაცვისას, რომ აღარაფერი ვთქვათ, აგვისტოს ომის დროს როკის გვირაბიდან მომავალი გზისა თუ დიდი გუფთის ხიდის ჩაუხერგაობაზე. ეს ხომ დიდად შეამცირებდა მოწინააღმდეგის ჯავშანსატანკო კოლონების სვლის ტემპს როკის გვირაბიდან გუფთის ხიდამდე მიმავალ ერთადერთ საავტომობილო გზაზე.
თბილისის გარშემო დაწყებული თავდაცვითი ზღუდეების სისტემის აგება, ძირითადად მოიცავდა ტანკსაწინააღმდეგო თხრილებისა და ბეტონირებული ბუნკერების მშენებლობას. პირველს უნდა შეეფერხებინა მოწინააღმდეგის ჯავშანტექნიკის შეტევა გზების მიღმა, მინდვრად, ხოლო გზების სიახლოვეს აგებული ბეტონირებული ბუნკერებიდან ტანკები და ქვემეხები ზუსტ ცეცხლს გაუხსნიდნენ მტრის ჯავშანკოლონას, მათ კი რამდენიმემეტრიანი რკინაბეტონის კედლები დაიცავდა საპასუხო ცეცხლისგან.
ერთი შეხედვით ჩანაფიქრი კარგი ჩანდა, თუმცა ის პირველი თუ მეორე მსოფლიო ომის ტაქტიკას უფრო შეესაბამებოდა, რადგან თანამედროვე ომებში სტაციონარული თავდაცვითი ბუნკერები ანაქრონიზმად იქცა, განსაკუთრებით საშვეულმფრენო დესანტისთვის – მოწინააღმდეგეს შეუძლია (მით უმეტეს, როდესაც საჰაერო სივრცეს მთლიანად აკონტროლებს) სადაზვერვო-დივერსიული ჯგუფი თითქოსდა ამ აუღებელი ბეტონირებული ციხესიმაგრის ზურგში ჩამოგისვას და აგიფეთქოს.
გარდა ამისა, სტაციონარული ობიექტის, თუნდაც რკინაბეტონით აგებულის, განადგურება “ჰაერი-მიწა” კლასის მართვადი რაკეტებითა და ბომბებით არც ისე ძნელია, რადგან, მაგალითად, ჯერ კიდევ საბჭოთა წარმოების 500 კგ-იან ბუნკერსაწინააღმდეგო საავიაციო ბომბს 1,2 მ სისქის რკინაბეტონის განგრევა შეეძლო, ხოლო 1 500 კგ-იანს თითქმის 3 მ სისქისა. თუკი გავითვალისწინებთ, რომ თანამედროვე ბუნკერსაწინააღმდეგო კორექტირებადი საავიაციო ბომბი თანამგზავრული მართვის სისტემით არის აღჭურვილი და მიზანს 2-4 მ-ის სიზუსტით მაინც ხვდება, ადვილად მისახვედრია, რომ თანამედროვე ომების დროს სტაციონარულ ბუნკერში ჩაკეტილ სამხედროებს გადარჩენის ძალიან მცირე შანსი ექნებათ.
მიხეილ სააკაშვილის თავდაცვის ბუნკერებს, მისი სპეციფიკიდან გამომდინარე, კიდევ ერთი დიდი ნაკლიც აქვს: ამ ბუნკერებში დატანებულია მოზრდილი ამბრაზურები, საიდანაც ტანკებმა და ქვემეხებმა უნდა ისროლონ. ამბრაზურების ფართობი მოწინააღმდეგეს საშუალებას აძლევს, მართვადი ტანკსაწინააღმდეგო სარაკეტო კომპლექსიდან გაშვებული რაკეტა შიგ ბუნკერში “შეაგდოს” და თუკი ეს რაკეტა თერმობარული ქობინითაც იქნება აღჭურვილი, ძნელი წარმოსადგენი არაა, თუ მისი აფეთქება ბუნკერის დახურულ სივრცეში ტრაგედიას დაატრიალებს…
რაც ზემოთ ჩამოვთვალეთ, საიდუმლოების გაცემა არ არის, უბრალოდ, იმის ანალიზია, თუ რამდენად გამოსადეგია სააკაშვილის დროს აგებული თავდაცვის ობიექტები, რაც ჩვენი სტატიისგან დამოუკიდებლად, დიდი ხანია შეაფასეს რუსეთის საოკუპაციო ჯარების მზვერავებმა იმ უპილოტო აპარატების საშუალებით, რომლებიც აგვისტოს ომის შემდგომ სისტემატურად ზვერავენ ყველაფერს, თბილისის ჩათვლით.
ზოგიერთი ინფორმაციის თანახმად, სააკაშვილის თავდაცვითი ზღუდეების აგებაზე, რომელთა უმეტესი ნაწილი დაუმთავრებელია, არანაკლებ 42 მლნ ლარი დაიხარჯა. ისინი გორიდან მცხეთამდე (ასევე თელეთსა და რამდენიმე სხვა ადგილას) ცენტრალური გზის ორივე მხარეზეა მიმობნეული და მგზავრების გაოცებულ მზერას იპყრობს.
თითოეული მათგანის უზუსტესი კოორდინატები დიდი ხანია დადგენილი აქვს რუსეთის კოსმოსურ დაზვერვას და ამაში თადარიგის პოლკოვნიკ წითელაშვილის დახმარება არ სჭირდება, უფრო მეტიც, ვინც არ დაიზარებს, სახლიდან გაუსვლელად, Google Map -ის საშუალებით შეუძლია თელეთის ბუნკერს სიგრძე-სიგანე გაუზომოს და მისი ხედებით “დატკბეს”.
სიმართლე ითქვას, უფრო საინტერესოა, რა დაჯდა ამ დაუმთავრებელი და გამოუყენებელი თავდაცვითი ზღუდეების აგება და ვინ მოითბო ხელი “ატკატებით”, მაგრამ ამას ვინ გეტყვით, როდესაც გენშტაბის მიერ ჩატარებული აგვისტოს ომის მოკვლევის საქმე ჯერ კიდევ გასაიდუმლოებულია და არ დასჯილან ის პოლიტიკური და სამხედრო პირები, ვისაც იმ ომში არასწორი ქმედებებისთვის ან სულაც უმოქმედობისთვის მკაცრი სასჯელი ეკუთვნით.
და ერთიც – სამხედრო საიდუმლოების გაცემად, რამაც მსხვერპლიც გამოიწვია, უფრო 2008 წლის 8 აგვისტოს შუადღისას მომხდარი ფაქტი მიმაჩნია, როდესაც ჩემ თვალწინ რამდენიმე ტელეარხმა პირდაპირი სატელევიზიო ჩართვა დაიწყო ცხინვალისკენ მიმავალი გზიდან – კადრში მოჩანდა აბრა “მეღვრეკისი” და გზა, რომელზეც ქართული სატანკო კოლონა ერგნეთის გავლით ცხინვალის შესასვლელისკენ მიემართებოდა, ანუ პირდაპირ ეთერში მთელმა საქართველომ და, რა თქმა უნდა, ცხინვალში გამაგრებულებმაც იხილეს, თუ როგორ ჩაიარა სოფელ მეღვრეკისის გადასახვევთან ქართულმა სატანკო კოლონამ, რამდენი ტანკი, რამდენი ავტომობილი და შეიარაღებული სამხედრო იყო და როდის, რა მიმართულებიდან და რა ძალებით მიადგებოდნენ ცხინვალს… შედეგმაც არ დააყოვნა, კოლონა რუსული მოიერიშეების საჰაერო დარტყმების ქვეშ მოხვდა, ხოლო ცხინვალთან ტანკსაწინააღმდეგო საშუალებებით მომზადებული დახვდნენ…
სწორედ ეს, დროსა და ადგილთან მიბმული კონკრეტული ქმედებაა დაზვერვისთვის სანუკვარი ლუკმა და არა ის სტაციონარული და, სამწუხაროდ, თითქმის არაფერში გამოსადეგი ბეტონის ბუნკერები, რომელთა მშენებლობისა და გადახურვის ყველა ეტაპი რუსეთის კოსმოსურ და საჰაერო დაზვერვას დაფიქსირებული და გაანალიზებული აქვს.
„ახალი თაობა“, 05 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ მურმან დუმბაძესთან: სად იმალება ბიძინა ივანიშვილი? // „არჩევნების დღეს „კარუსელებსა“ და დარბევებს ელოდეთ’
არის თუ არა აჭარაში პრორუსული განწყობა, რატომ არ ჩნდება საჯაროდ ბიძინა ივანიშვილი, რისთვის ემზადება „ქართული ოცნება“? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ პარლამენტის ვიცესპიკერი მურმან დუმბაძე ესაუბრება.
- 6 აგვისტოს ბეშუმში ნაცმოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი ლევან ვარშალომიძე შეეცადა, პრემიერის სიტყვით გამოსვლა ჩაეშალა. ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ ამ რეგიონში ნაციონალები გაძლიერდნენ?
- ეს ქმედება ნაციონალების გაძლიერებაზე არ მეტყველებს. ის, რაც ბეშუმში მოხდა, იყო პროვოკაცია, რომელსაც თავის დროზე „ქართულმა ოცნებამაც“ მიმართა. პრემიერმა გაიხსენა, რომ 4 წლის წინ ბეშუმში „ოცნების~ წარმომადგენლები დაარბია ყოფილმა ხელისუფლებამ. ეს ასე იყო, მაგრამ იმ დარბევისას გიორგი კვირიკაშვილი ჩვენ გვერდით არ ყოფილა. ხალხი ბეშუმში მე ჩავიყვანე და ის პროვოკაციაც ჩემ მიერ იყო მოფიქრებული. „ნაციონალებმა“ გაგვაფრთხილეს, რომ მიკროფონებთან არ მიგვიშვებდნენ. ჩვენ მაინც ვცადეთ სცენასთან მისვლა, სწორედ იმ დროს მოხდა დარბევა. 4 წლის შემდეგ კი მოხდა პირიქით – „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ მოუწყო ბეშუმში ხელისუფლებას პროვოკაცია. „ქართულმა ოცნებამ“ აჭარის ყველა რაიონიდან წაიყვანა იქ საჯარო მოხელეები. ისინი სუსთან და პოლიციასთან ერთად სცენასთან იყვნენ გამაგრებულები, რათა რომელიმე ოპოზიციონერი სცენის სიახლოვეს არ მისულიყო. ვარშალომიძის მცდელობაც ამაო აღმოჩნდა. მართალია, ხელისუფლებას ოპოზიცია ახლა არ დაურბევია, მაგრამ პირადად მე „ქართულ ოცნებასა“ და ნაციონალებს შორის განსხვავებას ვერ ვხედავ. ბეშუმში მომხდარი უკვე მეორე ფაქტია, რომელიც ამას ადასტურებს.
- პირველი ფაქტი რომელი იყო?
- კორცხელის ინციდენტი. „ქართული ოცნება“ ნაციონალებთან სიახლოვეს კიდევ დაამტკიცებს. ამაში ყველაზე უკეთ არჩევნების დღეს დავრწმუნდებით.
- არჩევნების დღეს რას ელოდებით?
- უშიშროების აქტიურობას, კარუსელებს, დარბევებს, ყუთების გატაცებას. ახალი არაფერი იქნება, სამაგიეროდ, ყველაფერი გამეორდება, რაც აქამდე მომხდარა. ჩემი „ქართული ოცნებიდან“ წამოსვლის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზი სწორედ ის იყო, რომ ხელისუფლება ნაციონალებს ემსგავსებოდა.
- ლევან ვარშალომიძის დაბრუნების შემდეგ აჭარის რეგიონში პოლიტიკური პროცესები აშკარად გამოცოცხლდა. ეს მისი და მისი პარტიის დამსახურებაა თუ მოახლოებული არჩევნების?
- პოლიტიკური ცხოვრების გააქტიურება მაშინ ნახეთ, ჩვენ რომ ჩავერთვებით პროცესებში. ის, რაც დღეს ხდება, მოახლოებულ არჩევნებთან არის კავშირში. „ქართული ოცნება“ ასეთი უსუსური რომ არ ყოფილიყო, ლევან ვარშალომიძე და მისი პარტია საერთოდ არ გამოჩნდებოდნენ. პირადად მე ამ პიროვნებაზე საერთოდ არ ვფიქრობ. დამარცხებულ პარტიებთან და ადამიანებთან ბრძოლა ჩემი სტილი არ არის. ჩვენ კარგად გვახსოვს, რომ ხელისუფლებაშია „ქართული ოცნება“, რომელიც დღევანდელ მოთხოვნებს ვერ პასუხობს და ამიტომაც მას მივიჩნევთ მთავარ ოპონენტად და მისი დამარცხებაა მთავარი მიზანი.
- თქვენი პარტია ჯერ რეგისტრირებულიც კი არ არის და რანაირად შეძლებთ მათ დამარცხებას?
- იმედია, მალე მოხდება ჩვენი პარტიის რეგისტრაციაში გატარება. „ოცნების“ წარდგენილი კანდიდატებით თუ ვიმსჯელებთ, ძალიან უჭირთ და არც მათი დამარცხება იქნება რთული. „ოცნებას“ განსაკუთრებით აჭარაში აქვს ცუდად საქმე. ამიტომაც არის, რომ მაჟორიტარების წარდგენას არ ჩქარობენ.
- აჭარაში ბოლო დროს რამდენიმე აქცია გაიმართა. ერთ-ერთმა პარტიამ რეგიონში წითელი არმიის შეყვანაც კი მოითხოვა, რათა თურქეთიზაციის პროცესი შეჩერდეს. მოსახლეობა ამაზე რას ფიქრობს?
- ამას არასერიოზულად აღიქვამენ. მათ აქტიურობას მეც არასერიოზულად ვუყურებ. როგორ შეიძლება, 21-ე საუკუნის საქართველოში წითელი არმიის შეყვანა მოითხოვო. ამ პოლიტიკას პერსპექტივა არა აქვს. არჩევნებზე პრორუსულ ძალებს არანაირი შანსი არა აქვთ, მედასავლეთე ძალები აიღებენ უმრავლესობას. ამაში ღრმად ვარ დარწმუნებული. მართალია, წითელი არმიის მიმართ სიმპათიით განწყობილი ძალების აქტიურობა არ მომწონს, მაგრამ მათთან ძალისმიერი გზით დაპირისპირებას კატეგორიულად ვეწინააღმდეგები. არავითარ შემთხვევაში არ უნდა წამოვეგოთ მათ პროვოკაციას. მათთან ბრძოლის საუკეთესო საშუალება კონკურენციია. კონკურენციას ისინი ვერ გაუძლებენ და პოლიტიკური ველიდან განიდევნებიან. მინდა, ყველამ შეიგნოს, რომ წარსულის ნოსტალგია მომავლის პერსპექტივა ვერასდროს იქნება.
- „ქართულმა ოცნებამ“ თითქმის ყველა რეგიონში წარადგინა მაჟორიტარები. ივანიშვილი არსად გამოჩენილა, არადა, ამბობდა, ძალიან აქტიური ვიქნებიო. თქვენ მის პასიურობას რით ხსნით?
- დღეს „ქართულ ოცნებას“ სიახლის არანაირი რესურსი არ გააჩნია. ჩემი აზრით, სწორედ ეს არის ივანიშვილის პასიურობის ერთ-ერთი მიზეზი. თავიდან თითქოს მოძებნეს სიახლე და საგურამოში ახალი სახეები წარმოადგინეს. ვიღაცამ იფიქრა, რომ ახალი სისხლის გადასხმის პროცესი გაგრძელდებოდა. ამის სურვილი თავადაც ჰქონდათ, მაგრამ მაჟორიტარებად ისეთი ხალხი წარადგინეს, ყველა დარწმუნდა, რომ მმართველ პარტიაში სრული ქაოსი და კატასტროფაა. ამ ფონზე „ქართული ოცნების“ ბევრი წარმომადგენელი საარჩევნო სიის მიღმა დარჩება. ისინი სერიოზულ ინფორმაციებს ფლობენ და მალე ძალიან მწვავე განცხადებებს გააკეთებენ. ეს კარგად იცის ივანიშვილმა და ამიტომ არის პროცესებიდან შორს. მას არ სურს, ყოფილი თანაგუნდელების რისხვაც დაატყდეს თავს.
- გინდათ თქვათ, რომ ბიძინა ივანიშვილი დაიმალა?
- ფაქტობრივად, დაიმალა. მას გამოსაჩენი პირიც არ ჰქონდა. მაჟორიტარების წარდგენაზე რომ მისულიყო, რას იტყოდა, პეესპე-ს დირექტორი და ნაციონალების დამფინანსებელი ჩვენი გუნდის წევრიაო? ან გოდერძი ბუკიას პერსონით უნდა ეტრაბახა? ეს ადამიანი ყველა ხელისუფლების მაჟორიტარი იყო და ყველა ხელისუფლებას მილიონებს ურიცხავდა. აქედან გამომდინარე, არ მიკვირს ივანიშვილის პასიურობა.
„ახალი თაობა“, 05 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ მიხეილ მაჭავარიანთან: „ქართულ ოცნებაში“ იმაზე ბევრი „ნაციონალია“, ვიდრე გგონიათ“ // „რაღა ახლა დაინახა თინა ხიდაშელმა ხელისუფლების შეცდომები“
რატომ დაუპირისპირდა თინა ხიდაშელი ლევან იზორიას, რატომ წარადგინა მაჟორიტარებად „ოცნებამ“ ყოფილი ნაციონალები, რას ნანობს ყოფილი ხელისუფლება? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი მიხეილ მაჭავარიანი ესაუბრება.
„ძალიან თვალშისაცემი და საინტერესო ამბავია თინა ხიდაშელისა და ლევან იზორიას დაპირისპირება. ხიდაშელმა იზორიას ძველი ცოდვები გაუხსენა, საქვეყნოდ მოყვა, როგორ ატრიალებდა თავდაცვის მინისტრის ნათესავი დანას „ოცნების“ ოფისში. არადა, როცა ხიდაშელი ხელისუფლებაში იყო, ამაზე საჯაროდ არასდროს უსაუბრია. ახლა, როცა ხელისუფლებიდან წამოვიდა, უცბად ყველაფერი დაინახა“, – ამბობს მიხეილ მაჭავარიანი.
- თქვენი აზრით, როცა რესპუბლიკელები კოალიციაში იყვნენ, მაშინ რატომ ვერ ამჩნევდა ამ რაღაცებს? თანაც თინა ხიდაშელი სხვებთან შედარებით მაინც უფრო ღიად საუბრობდა ხელისუფლებაში არსებულ პრობლემებსა და გადაცდომებზე...
- აღმოჩნდა, რომ ყველაფერზე არ საუბრობდა. მაშინ, ეტყობა, ამის პოლიტიკური ნება არ არსებობდა. ახლა აღარ არიან ხელისუფლებაში და ყველაფერზე ლაპარაკობენ. მათ გულწრფელობაში მე ეჭვი მეპარება.
- რატომ გეპარებათ ეჭვი?
- იმიტომ, რომ ისინი „ქართული ოცნების“ წინააღმდეგ არასდროს წასულან. მათ შორის, არც ბოლო პერიოდში, როცა კოალიციიდან მათი წამოსვლის საკითხი უკვე გადაწყვეტილი იყო. მოგეხსენებათ, ჩვენ ვართ ოპოზიციაში და ჩვენი ძალებით ვერცერთ საკითხს ვერ გავიტანდით. რესპუბლიკელებს არასდროს დაუჭერიათ ჩვენთვის მხარი, არც მაშინ, როცა საარჩევნო კოდექსში ცვლილებებს ვითხოვდით და არც მაშინ, როცა საყდრისსა და ბარბარე რაფალიანცის საქმეზე საგამოძიებო კომისიის შექმნის საკითხი დავაყენეთ. ერთმა ბრძენმა კაცმა თქვა ძალიან ადრე – „ურემი რომ გადაბრუნდება, გზაც მაშინ გამოჩნდებაო. რესპუბლიკელებმაც მხოლოდ მაშინ დაინახეს გზა, როცა მათი ურემი გადაბრუნდა.
- ურმის გადაბრუნების ფარგლებში გამოიწვია დავით უსუფაშვილმა პრემიერი დებატებში. აქამდე ისინი ერთმანეთის კონსტრუქციულობით იყვნენ გაოცებულნი, ახლა კი დებატების სურვილი გაჩნდა. თქვენი აზრით, ეს ნორმალური პროცესია?
- მე თუ მკითხავთ, ეს ძალიან ნორმალური და ცივილიზებული ამბავია. ნეტა ასე ცივილიზებულად იყოს ქვეყანაში ყველაფერი. პოლიტიკური ოპონენტები არიან და ოპონირებისთვის ტელედებატები საუკეთესო ადგილია.
- რამდენიმე რეგიონში „ქართულმა ოცნებამ“ უკვე წარადგინა მაჟორიტარები. მათი ნაწილი ცოტა ხნის წინ ჯერ კიდევ ნაციონალურ მოძრაობაში იყო. არადა, საარჩევნო კამპანიის დაწყების წინ კახა კალაძემ განაცხადა, არცერთი ყოფილი ნაციონალი ჩვენ გვერდით არ იქნებაო...
- „ქართული ოცნების“ მიერ წარმოდგენილი მაჟორიტარებიდან გაცილებით მეტი იყო ნაციონალურ მოძრაობასთან დაახლოებული, ვიდრე ვინმეს წარმოუდგენია. მოქმედი მაჟორიტარები ცნობადი სახეები არიან და მათ შესახებ იმიტომაც იცის ხალხმა ყველაფერი. არაცნობადებიდანაც ბევრი იყო ჩვენთან. მაგალითად, გორში წარდგენილი კანდიდატი მაკრახიძე. როგორც ჩანს, „ოცნებამ“ ისეთ ხალხზე გააკეთა აქცენტი, რომლებიც ამ არჩევნებისთვის დახარჯავენ ფულს. სწორედ ამიტომ აპირებენ რაჭა-ლეჩხუმი-ქვემო სვანეთის მაჟორიტარად გოჩა ენუქიძის დასახელებას. მინდა, ყველამ იცოდეს, რომ ის „ნაციონალურ მოძრაობაში“ 2008 წელს შემოვიდა. მაშინ საკმაოდ ცუდ დღეში ვიყავით და იმ პერიოდში გადაწყვიტა ჩვენთან ყოფნა.
აქტიური „ნაციონალი იყო სიღნაღისა და დედოფლისწყაროს მაჟორიტარობის კანდიდატი ირაკლი შიოლაშვილი. ის 2012 წელს ჩვენი საარჩევნო შტაბის ძალიან აქტიური წევრი იყო.
აქედან გამომდინარე, შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ „ოცნებას“ პარლამენტში საქმის გამკეთებელი ხალხი სულაც არ სჭირდება. მათი მთავარი მიზანია, ახალ პარლამენტში უმრავლესობით მოვიდნენ. მიზნის მისაღწევად ყველა საშუალებას იყენებენ. იმისიც კი არ რცხვენიათ, რომ მაჟორიტარად ედურად შევარდნაძის დროინდელი შინაგან საქმეთა მინისტრის კანდიდატურა დააყენეს.
- კობა ნარჩემაშვილზე განსაკუთრებულ ყურადღებას რატომ ამახვილებთ, იმიტომ ხომ არა, რომ თავის დროზე გიჩივლათ?
- ამის გამო არა. ჩვენ შორის დაპირისპირება მართლაც იყო. როცა მე საგადასახადო-შემოსავლების მინისტრი ვიყავი, მაშინ ნარჩემაშვილი საბაჟოს უფროსი იყო. ჩვენ შორის უთანხმოება მოხდა და ის საბაჟოდან წამოვიდა. ამის შემდეგ ის კახა თარგამაძემ შინაგან საქმეთა სამინისტროში წაიყვანა და მოადგილედაც დანიშნა. მერე მინისტრი გახდა. ასეთი ხალხის წარმოდგენით „ქართული ოცნება“ ამომრჩეველს უგზავნის შემდეგ მესიჯს – ვბრუნდებით იქ, სადაც 2003 წლამდე ვიყავით. „ქართულ ოცნებას“ ისეთი ხალხი ჰყავს წარმოდგენილი, რომ ეს არჩევნები მართლაც წყალგამყოფი იქნება. დარწმუნებული ვარ, ხალხი წარსულში დაბრუნებას აღარ მოინდომებს.
- თქვენი ყოფილი წევრები რომ „ოცნებაში“ გადავიდნენ, ამის გამო მათთვის პრეტენზია არ წაგიყენებიათ?
- რა უნდა ვუთხრათ? ერთადერთი, რაც შეიძლება გავაკეთოთ ისაა, რომ საკუთარ თავს წავუყენოთ პრეტენზიები. ეს მაჟორიტარები ჩვენთან მოსვლამდე სხვა პარტიაში იყვნენ და უნდა გვცოდნოდა, რომ საჭიროების შემთხვევაში ჩვენგანაც წავიდოდნენ. ჩვენი ბრალი ის იყო, რომ 2008 წლის არჩევნების შემდეგ საერთოდ არ გავაუქმეთ მაჟორიტარული სისტემა, მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ დროს ეს სისტემა უფრო სწორი იყო.
- მაგ სისტემის სისწორე რაში გამოიხატებოდა?
- მაშინ ყველა მუნიციპალიტეტს თავისი მაჟორიტარი ჰყავდა. ამის მიუხედავად, მაინც არასწორი იყო, რომ ამ სისტემის შენარჩუნებაზე ვფიქრობდით. ეს სისტემა ჩვენ არ მოგვიგონია, გამსახურდიას ხელისუფლებიდან მოდის და ჩვენ, ასე ვთქვათ, შთამომავლობით გვერგო. მინდა, იცოდეს ყველამ, რომ მაჟორიტარი არ არის ამომრჩევლის პრობლემის მომგვარებელი. ის პოლიტიკურ პასუხისმგებლობას ყოველთვის ხელისუფლებას აკისრებს. ეს ხალხი ფულს მხოლოდ იმაში ხარჯავს, რომ პარლამენტში მოხვდნენ და იქ თავიანთ ბიზნესს მიხედონ. მათ ხალხის პრობლემები საერთოდ არ აინტერესებთ.
- ზემოთ მაჟორიტარებად ძველი კადრების წარდგენა ახსენეთ. ამ დღეებში მთაწმინდაზე ნაციონალურმა მოძრაობამ ნიკა რურუას კანდიდატურა წარადგინა, რომლის წარსულთან დაკავშირებით საკმაოდ ბევრი კითხვაა...
- მიმაჩნია, რომ ნიკა რურუას კანდიდატურის წარდგენა სწორი გადაწყვეტილება იყო. ის „ნაციონალურ მოძრაობაში“ ვარდების რევოლუციის შემდეგ არ მოსულა. მინდა გაგახსენოთ, რომ ნიკა რურუა 2003 წლის არჩევნებზე ჩვენ გვერდით იდგა.
- მაგ პერიოდში რურუას ძმა, გიორგი, აღორძინების სიით შევიდა პარლამენტში, ხოლო მამამისი ედარდ შევარდნაძის ბლოკს უჭერდა მხარს...
- მერე რა მოხდა, რომ იმათ უჭერდნენ მხარს. გიორგის ბავშვობიდან ვიცნობ და ამის გამო მასთან არანაირი პრეტენზია არა მაქვს. „ქართულმა ოცნებამ“ დაამკვიდრა ასეთი წესი, რომ თუ ვინმე ოპოზიციაშია, არ უნდა დაელაპარაკო. ისე შორს წავიდნენ, რომ დეპუტატებიც კი დაახარისხეს. ან მაგათ მანქანებს შეხედეთ.
- მაგათ მანქანებს რაღა სჭირს?
- ჩვენ მანქანის მინების დაბურვა ავკრძალეთ. ამათ ეს წესი დააბრუნეს. ყველა მათგანის მანქანა დაბურულია, ციმციმები აქვთ ჩართული და ასე დადიან, დაშლიგინებენ. ისევ ნიკა რურუას დავუბრუნდები და გეტყვით, რომ ის იმ 9 წლის განმავლობაში სულ ჩვენთან იყო. 2008 წელს კულტურის მინისტრად დაინიშნა. ამ სფეროში ბევრ ხალხს ვიცნობ და ყველა აღიარებს, რომ ნიკა ერთ-ერთი საუკეთესო კულტურის მინისტრი იყო. ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ მისი დაკარგვა არ შეიძლებოდა. ახლა ის მაჟორიტარობის კანდიდატია.
- სულ ჩვენ გვერდით იდგაო, ამბობთ და 2012 წელს ხომ წავიდა თქვენგან?
- მაშინ მან დააფუძნა „ივერია“. ის თავის მეგობრებთან ერთად ყოველთვის ჩვენი თანამოაზრე იყო. ახლა ისევ გამოთქვა ჩვენთან ყოფნის სურვილი.
- მის სურვილს ყველა დადებითად შეხვდა პარტიაში?
- არ დაგიმალავთ და გეტყვით, რომ ამ საკითხზე საუბარი იყო. მთაწმინდის ოლქში ორი კანდიდატურა განიხილებოდა. პარტიამ არჩევანი ნიკას სასარგებლოდ გააკეთა. მიმაჩნია, რომ ის კარგი მაჟორიტარი იქნება.
- ზემოთ თქვენ არ ამბობდით, მაჟორიტარები არაფრის გამკეთებლები არ არიანო...
- ვამბობდი და არ მინდა, ჩემს თავს შევეწინააღმდეგო. რადგან ეს სისტემა დატოვეს და ფეხბურთს ჰოკეის წესებით გვეთამაშებიან, მაშინ ვეცდებით, საუკეთესო ფალავნები გამოვიყვანოთ. დარწმუნებული ვარ, რომ ეს არჩევნები გადამწყვეტი იქნება და ხელისუფლებაც შეიცვლება. მჯერა, რომ ჩვენ გავიმარჯვებთ. პირველი, რასაც გავაკეთებთ, ეს იქნება მაჟორიტარული სისტემის გაუქმება. არჩევნები საქართველოში რეგიონულ-პროპორციული სიებით უნდა ჩატარდეს.
- თავად თუ აპირებთ მაჟორიტარად კენჭისყრას?
- საბოლოო გადაწყვეტილება ჯერ მიღებული არ მაქვს. თუ გადავწყვიტე, სამგორში ვიყრი კენჭს. აქ ორჯერ მოვიგე არჩევნები.
- ამბობთ, თუ გადავწყვიტეო და რამე გიშლით ხელს?
- მე პარტიის საარჩევნო შტაბში ვარ აქტიურად ჩართული და შესაძლოა, მაჟორიტარობისთვის დრო აღარ დამრჩეს.
„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: დაეხმარება თუ არა „ოცნებას’ ბიძინა ივანიშვილის დღევანდელი რეიტინგი?
ნინო ქეთელაური
“მსგავსი პოლიტიკური ქმედებები ამჟამად მხოლოდ კრემლს ახარებს, რადგან ასეთ ვითარებაში ჩატარებული არჩევნები არ იქნება ლეგიტიმური, რაც დაგვავიწყებს ვიზალიბერალიზაციას, ნატოს და ა.შ.”, – ასე აფასებს დამოუკიდებელ ექსპერტთა კლუბის თავმჯდომარე სოსო ცისკარიშვილი გასულ კვირას სხვადასხვა პოლიტიკური ძალის წარმომადგენლებს შორის მომხდარ ფიზიკური დაპირისპირების ფაქტებს. ამასთან, მისი თქმით, პასუხისმგებლობა ქვეყანაში პრორუსული განწყობის ზრდასა და პრორუსული ძალების გააქტიურებაზე პირველ რიგში ჩვენ გვეკისრება, რადგანაც თავისი გულგრილობით ქართულმა საზოგადოებამ ამას თავადვე შეუწყო ხელი.
- არჩევნების პარალელურად მატულობს ინციდენტების და ძალადობის ფაქტები. რა არის ამის გამომწვევი მიზეზი?
- ღია დაპირისპირების წინაპირობა დიდი ხნის განმავლობაში ამ საფრთხისადმი მიყრუება იყო. ჩვენი საზოგადოების პასუხისმგებლობა გახლავთ იმაზე, რომ წლების განმავლობაში ყურადღებას არ აქცევდა მზარდ ე.წ. პრორუსულ ძალას. მედიასივრცეში არსად მომისმენია რუსეთიდან დაფინანსებული მედია სტრუქტურების ან არასამთავრობო ორგანიზაციების დისკუსია. რა თქმა უნდა, სახელმწიფოს უნდა ჰქონოდა საკმაოდ მკაფიო შეხედულებები ასეთი ხისტი ძალის მიმართ, მაგრამ, როგორც ჩანს, ხელისუფლებამ არჩია, რომ ქვეყანაში მიმდინარე ასეთ პრცესებს აქტუალიზაცია არ ჰქონოდა.
100-ზე მეტი რუსული ფულით დაფინანსებული არასამთავრობო ორგანიზაცია, ისევე როგროც მომრავლებული პრესის სუბიექტები, წლების განმავლობაში აკრიტიკებენ ყველას და ყველაფერს, განსაკუთრებით, რაც დასავლეთის სისტემებს და პოლიტიკას ეხება. სამაგიეროდ პოზიტიურს ხედავდნენ იმაში, რაც რუსეთს უკავშირდებოდა.
ჩვენმა ხელისუფლებამ და საზოგადოებამ არ ჩათვალა, რომ ასეთი დაუფარავი პროპაგანდისთვის პროფესიონალიზმით ჩამოყალიბებული კონტრ პროპაგანდით ეპასუხა. ვერ ვიტყვი, რომ დღეს ეს საფრთხე იმდენად სერიოზულია, თავში ქვა გვაქვს საცემი-მეთქი, მაგრამ თუ ასე გავაგრძელებთ, ეს ჩვენ სასარგებლოდ არ იმოქმედებს.
როდესაც არჩევნების პერიოდში აქტიურდებიან პრორუსულ ძალები და ეს საზოგადოებაში სრულიად საფუძვლიანად იწვევს გაღიზიანებას, ამას პროვოკატორული დანიშნულება აქვს. რა თქმა უნდა, ეს თითიდან გამოწოვილი შფოთია, მაგრამ ჩვენს ქვეყანაში შფოთი საჭიროზე ბევრად მეტია, რაც უპირველეს ყოვლისა კარს მომდგარი არჩევნების დისკრედიტაციას ემსახურება.
როგორც კრემლის მხარდამჭერი მედიასივრცენი, ისე კონკრეტული პირები პოლიტიკურად ბედნიერები იქნებიან მაშინ, თუ საპარლამენტო არჩევნები არ იქნება აღიარებული ლეგიტიმურად. ხოლო საქართველოდან ასე ხშირად გავრცელებული კადრებით, რომელზეც საარჩევნო თემასთან დაკავშირებული მუშტიკრივია ასახული, აღარ აქვს მნიშვნელობა პროპრუსულია თუ პროდასავლური, აღიქმება ის სცენარი, რომელიც მიუღებელია ცივილიზებული სამყაროსთვის და მაღალი რანგის არჩევნებისთვის.
არჩევნებამდე დარჩენილი დრო მხოლოდ გონივრული ნაბიჯებით უნდა გავიაროთ, თორემ ქუჩაში ვინ ვის ფიტულს დაწვავს და ვინ ვის სახეში გაარტყამს, ამას აღარ უნდა პროპრუსულობა, ამით ჩვენვე ვვნებთ საკუთარ პერსპექტივას მსოფლიოში.
-ნიაც. მათ თითქმის ყოველ გამოსვლას თან სდევს დაპირისპირება…
- “ნაციონალური მოძრაობის” საწინააღმდეგოდ ისეთი გამოხდომები, რომელსაც ახლა ვაკვირდებით, გვაბრუნებს იმ პერიოდში, როდესაც ამ პარტიის ადგილობრივი შტაბები წითელ ფერად შეიღება. რასაკვირველია, ეს ქმედებები წინმსწრები გეგმის გამოხატულებაა, მაგრამ გავიდა დრო და “ნაციონალური მოძრაობის” არათუ წევრმა, არამედ მხარდამჭერმაც კი საკუთარი ლექსიკიდან ამოიღო სიტყვა “დანაშაული” და თვითკრიტიკისთვის იყენებენ მხოლოდ სიტყვა “შეცდომა”-ს. სადიზმი და შეცდომა განსხვავებული მცნებებია და არავითარი სამართალი ქვეყანაში არ დამდგარა. ბევრ საქმეს გამოძიებაც კი არ სჭირდებოდა, იმდენად თვალსაჩინო იყო, რატომ, რა მიზნით და ვის მიერ ხორციელდებოდა. ამიტომ, როდესაც ადამიანი ამდენი წლის დაგროვილ ბოღმას ამოანთხევს, ალბათ, წინმსწრებად არ აქვს წარმოდგენილი, როგორ დააღწიოს თავი იმ შეურაცხყოფას, რომელსაც “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლებაში ყოფნის დროს ეგუებოდა და რომლის შეცვლაც 4 წლის განმავლობაში ვერ მოხერხდა. მოხარული ვარ, რომ საქმე ლინჩის წესამდე არ მივიდა და მოდით, ეს პოზიტიური რეალობა მივაკუთვნოთ “ნაციონალური მოძრაობის” რებრენდინგის პოლიტიკას, რომელიც საკმარისი არ არის იმისთვის, რომ საზოგადოების დიდმა ნაწილმა იგი სანდო პოლიტიკურ სუბიექტად ღიქვას.
- რამდენად არის იმის წინაპირობა, რომ კორცხელის ამბები განმეორდეს?
- სხვადასხვა ძალების ინიცირებული ასეთი რეპეტიციები არსებობს, თუნდაც შენობაში ლანძღვა-გინება, პარტიის სხდომაზე მუშტიკრივი ან ფიტულების დაწვა. თუ ჩვენი თავი ჩვენვე არ შევაჩერეთ, ჩვენი დასავლური სამეგობრო რასაც საკუთარი ეკრანებიდან ხედავს, იქიდან დარწმუნდება, რომ კორცხელი კი არა, წინასაარჩევნო სიტუაცია შეიძლება კიდევ უფრო მდუღარეც იყოს. მსგავსი პოლიტიკური ქმედებები ამჟამად მხოლოდ კრემლს ახარებს, რადგან ასეთ ვითარებაში ჩატარებული არჩევნები არ აქნება ლეგიტიმური, რაც დაგვავიწყებს ვიზალიბერალიზაციას, ნატოს და ა.შ. ვინ არის იმ ქმედებების ინიციატორი, რომელმაც შესაძლოა სავალალო შედეგამდე მიგვიყვანოს? – ეს ის კითხვაა, რომელზეც ჩვენი მკითხველი თავად უნდა ჩაფიქრდეს
- რამდენად ადეკვატურია მმართველი ძალის რეაქცია ძალადობის ფაქტებზე?
- ჩემი აზრით, არ არის აუცილებელი, რომ ყველაფერზე კომენტარი აკეთონ პრემიერმა, პრეზიდენტმა და პარლამენტის თავმჯდომარემ. ისევ და ისევ სამოქალაქო სექტორმა უნდა მოახერხოს და ზომიერების ფარგლებში რაც შეიძლება მკაფიო გზავნილები შესთავაზოს ჩვენს მოსახლეობას, რომ ყველამ ვიცოდეთ, რა განსხვავებაა საბჭოთა კავშირის რუსეთსა და დღევანდელ რუსეთს შორის. თუ ვინმეს საბჭოთა კავშირის აღდგენის პერსპექტივა ესიზმრება და ამის სჯერა, მათ ჯერ უნდა ვესაუბროთ და თუ ამან შედეგი არ გამოიღო – უნდა ვუმკურნალოთ. ყველანი ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეები არიან, მიუხედავად განსხვავებული აზრისა.
- მმართველმა პარტიამ მაჟორიტარების უმრავლესობა სრულიად შეცვალა. როგორ ფიქრობთ, რა არის ამის მიზეზი?
- საინტერესო იქნებოდა, ცალკე გამოქვეყნებულიყო იმ მაჟორიტარების სია, რომლებიც იყვნენ და თითქოს აღარ არიან. შეიძლება ორი განსხვავებული მიდგომაა, ერთი, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” მიერ აღზრდილი ბიზნესმენები ვეღარ ეგუებიან “ქართული ოცნების” მოთხოვნებს, და მეორე, რომ საქართველოში ბიზნესზე ზეწოლა აღარ ხდება და ბიზნესმენები აღარ მიილტვიან თავშესაფარში, რომელიც ყოველთვის არსებობდა და არსებობს საპარლამენტო სივრცეში. თუ გავეცნობით ამ არშეწყალებული ბიზნესმენების სიას, მაშინ უფრო მკაფიოდ გამოჩნდება, მმართველი გუნდის მხრიდან გაძლიერდა თუ არა ზეწოლა ბიზნესმენებზე. რაც შეეხება იმას, რომ მაჟორიტარებად ახალი სახეები წამოვიდა, ცხადია, ისინი ახალი სახეები “ქართული ოცნებისთვის” არიან, თორემ საზოგადოებისთვის დიდი ხანია ცნობილია, ვინ ვინ არის და არც ის ათობით და ასობით ათასი ლარი უნდა გაგვიკვირდეს, რომელიც საარჩევნო კამპანიის წარმართვაში მათ მიერ არის შეტანილი.
ფაქტი ერთია – მაჟორიტარის, როგორც ქართული ცნობიერებით სრულიად მკაფიოდ ჩამოყალიბებული ფეოდალის ინსტიტუტის (რაც 25 წელია არსებობს) გადარჩენაზე “ქართულმა ოცნებამ” თავი გადაიკლა, ნაცვლად იმისა, რომ ფეოდალები ამომრჩეველზე თავგადაკლული მაჟორიტარებისგან განესხვავებინათ. უნდა ველოდოთ, რომ მომავალშიც მაჟორიტარების ნაწილი არსებული ხელისუფლების უკიდეგანო მხარდამჭერი სუბიექტები იქნებიან.
- როგორც ბიძინა ივანიშვილმა განაცხადა, ის “ოცნების” წინასაარჩევნო პროცესებში მიიღებდა მონაწილეობას, როგორ ფიქრობთ, ამ დრომდე რატომ არ ჩნდება საზოგადოებაში?
- რთული დასაჯერებელია, რომ ბატონი ბიძინა ღრმად ჩართული არ იყოს საარჩევნო პროცესში, მითუმეტეს მაშინ, როდესაც მმართველი ძალის საპარლამენტო შემადგენლობა ფორმირდება. თუ ვინმეს წინასაარჩევნო პროცესში ჩართულობად მხოლოდ სახალხო კრებებზე გამოჩენა მიაჩნია, დიდად შეშლიათ. ადამიანი, რომელსაც კულისებიდან ქვეყნის მართვის ნიჭი გააჩნია, არ არის აუცილებელი ქუჩაში გამოვარდეს და იქიდან ესაუბროს ხალხს.
- თავის დროზე ამომრჩეველზე ხომ ამან მოახდინა გავლენა და მხარი მის პოლიტიკურ ძალას დაუჭირეს?
- რასაკვირველია. თუმცა, მაშინ 2012 წელი იყო. ადამიანების რეპუტაცია იცვლება, ზოგი ქვევით ჩამოდის, ზოგიც ზევით ადის. იგივე სცენარი, რაც მაშინ იყო, ძნელად განსახორციელებელია, მაგრამ საარჩევნო პროცესში ჩართულობა მრავალფეროვანია. ამიტომ ჩართულობის ფორმას ირჩევს თავად ის ადამიანი, ვისაც აქვს ამისკენ მისწრაფება.
- ანუ, ბიძინა ივანიშვილის რეიტინგი იმხელა აღარ არის, რომ საზოგადოებაზე ამან იმოქმედოს?
- მე მგონი, კვლევების შედეგი ამაზე მიუთითებს, მაგრამ მისით აღტაცებული ადამიანების რაოდენობა მაინც საკმაოდ დიდია. ყველაფერს თავისი დრო და ადგილი აქვს. ამიტომ დარწმუნებული ვარ, საარჩევნო პროცესის აქტიური წარმართვისთვის სულაც არ არის საჭირო, რომ ტელევიზიებით დღეში რამდენიმეჯერ გამოჩნდეს.
- პარტიების უმრავლესობამ უკვე წარადგინა როგორც საარჩევნო, ისე ნაწილობრივი მაჟორიტარული სიებიც. როგორი პროგნოზის საშუალებას იძლევა მათი შემადგენლობა? გვექნება თუ არა მრავალპარტიული პარლამენტი?
- ეს სია მრავლისმეტყველია ისეთი ქვეყნისთვის, როგორიც საქართველოა, სადაც არჩევნებში 56 პარტია აპირებს მონაწილეობას. ჩემი აზრით, უპრიანი იქნებოდა ყველა კვლევაში არა მარტო ლიდერი პარტიების შედეგები აისახოს, არამედ ჩამოთვლილი იყოს ყველა 0%-იანი შედეგის მქონე პარტია. ეს უფრო დააკვალიანებს ჩვენს მოსახლეობას და დარწმუნებული ვარ, მკვეთრად შემცირდება იმ 60%-იანი მოსახლეობის რაოდენობა, რომელსაც დღემდე ვერ გადაუწყვეტია, ვის უნდა მისცეს ხმა. ნამდვილად რთული ამოსარჩევია 56 პარტიიდან და ხალხი დაბნეულია. ყველას ჰგონია, რომ მისი მეზობელი, რომელმაც პარტია ახლახან შექმნა, ისეთ რამეს იზამს, რომ ყველას გაგვიხარდება, მაგრამ არ საუბრობენ დანარჩენი პარტიების შესაძლებლობებზე.
ის პარტიები, რომელიც დღეს დაფიქსირებული არიან, როგორც არსებული ბარიერის გადამლახველები, კიდევ უფრო გაიმყარებენ შესაძლებლობას. ალბათ 3-4 პარტია მათ კიდევ წამოეწევა, როგორც პარლამენტში მოხვედრის რეალური პრეტენდენტი, მაგრამ იქნებ ვთხოვოთ ჩვენს დანარჩენ მინიმუმ 45 პარტიას, რომ ან ყველა გაერთიანდეს და კოალიციას დაარქვან “გვიშველეთ”, ან ამომრჩეველს გონივრული არჩევანის საშუალება მისცენ.
- როგორ ფიქრობთ, რა იქნება ის მთავარი ფაქტორი, რის მიხედვითაც ამომრჩეველი არჩევანს გააკეთებს?
- ეკონომიკური ფაქტორის აქტიურობა გამოწვეულია იმით, რომ უმუშევრობა ეკონომიკის გამოსასწორებელი თემაა. სხვა მხრივ, ეკონომიკა წინასაარჩევნო პერიოდში არის მხოლოდ დაპირებები, სურვილები, ზოგი დასაბუთებული, ზოგი – არა და მის მიმართ ნდობა ჩვენს მოსახლეობას ძალიან სერიოზულად შეუმცირდა. ვიდრე მხოლოდ პარტიული ხედვაა ქვეყნის მომავლის შეფასების საფუძველი, არსებობს საფრთხე, რომ ასეთი პარტიები ამოქმედდნენ როგორც კასტა და არა როგორც პარტია.
ეკონომიკა ჩაკირკიტებით და ლამაზი ციფრების გამოცხადებით წინ ვერ მიდის. იქ, სადაც არ არის დემოკრატია, ვერ ჩამოყალიბდება საშუალო ფენა და პირიქით, სადაც საშუალო ფენა არ არის, იქ დემოკრატია ვერ გაიმარჯვებს. ასე რომ, თუ მცირე და საშუალო ბიზნესს არ მივხედავთ და ამ თემაზე მხოლოდ წინასაარჩევნო შეხვედრების დროს ვისაუბრებთ, უმუშევრობას ვუშველით კი არა, მივუახლოვდებით ნაპრალს, რომლის იქით ნაბიჯის გადადგმა ვეღარ მოხერხდება. თუ ადამიანები თანამდებობებს დაიკავებენ არა პარტიული კუთვნილების, არამედ პროფესიონალიზმის გამო, აი, მაშინ შეგვიძლია ვიფიქროთ უკეთეს საქართველოზე.
- არჩევნების პარალელურად წამოიჭრა ქორწინების განსაზღვრებაზე რეფერენდუმის ჩატარების საკითხი. როგორ ფიქრობთ, ამას აქვს თუ არა პოლიტიკური სარჩული და მსგავსი თემის წინ წამოწევა ვის წისქვილზე ასხამს წყალს?
- ნებსით თუ უნებლიეთ, ასეთი განხილვების შედეგად მის ინიციატორებს ზედმეტი შფოთი მოაქვთ ჩვენი ქვეყნის წინასაარჩევნო პერიოდში. ეს საკითხი განხილვადი უნდა იყოს საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, რადგან ნებისმიერი დაპირისპირება მხოლოდ საფრთხეს უქმნის ჩვენი არჩევნების ლეგიტიმაციას.
- საკონსტიტუციო სასამართლოში მიმდინარე პროცესებს როგორ შეაფასებთ?
- ძნელია ყველაფრის შეფასება მანამდე, სანამ საბოლოო ვერდიქტს თავად საზოგადოება არ გამოუტანს იმ რეალობას, რომელშიც ვარსებობთ. მაგრამ ფაქტია – ჩვენ გვარცხვენს ჩვენი სასამართლო სისტემა, პროკურატურა და ასეთ პირობებში ვინ მტყუანია და ვინ მართალი, ძნელი გასარჩევია. ის კი ვიცით, რომ შოთაძე და მურუსიძე ქართულ მართლმსაჯულებას დაუტოვა სწორედ იმ ადამიანმა, ვინც საჯაროდ არ არის ჩართული ამ საარჩევნო ბრძოლებში.
- რას გულისხმობთ?
- ვგულისხმობ იმას, რომ ჩვენი სასამართლო სისტემის არცერთი რგოლი არ არის კმაყოფილი თავისი თავით და არის პოლიტიზებული. ისიც კარგად გვახსოვს, მურუსიძის გაბატონებით ასობით მოსამართლემ ერთდროულად რომ მოაწერა ხელი პრეზიდენტის დამამცირებელ წერილს. ვიდრე ჩვენს ქვეყანაში ყველაფერს საკუთარი სახელი არ მიეცემა, მანამდე ძნელია, ენდო სასამართლოს, რომელიც მემკვიდრეობითაც და დღევანდელობითაც უსამართლოა.
„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
„ოცნებაში“ მომავალი პარლამენტის სპიკერად ორ კანდიდატს განიხილავენ
„შეიძლება ეს ოპონენტებზე ფსიქოლოგიური ზეწოლა იყო და რეალურად ამ საკითხზე არც მსჯელობდნენ“
თიკო ოსმანოვა
თამარ ჩუგოშვილი თუ გია ვოლსკი – “ქართული ოცნება” მომავალი პარლამენტის თავმჯდომარის კანდიდატურაზე ვერ თანხმდება. “მთელი კვირის” ინფორმაციით, პრემიერ-მინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი ამ პოსტისთვის პარტიის პოლიტსაბჭოს წევრ თამარ ჩუგოშვილს ამზადებს, საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი გია ვოლსკი კი კოლეგებს მის კანდიდატურას სთავაზობს. თუმცა თავად საპარლამენტო უმრავლესობაში ამ საკითხზე კონსულტაციების მიმდინარეობას უარყოფენ.
“პარლამენტის თავმჯდომარის ვინაობაზე საუბარი ნაადრევია. მითუმეტეს, რომ ჯერ სიაც არ არის სრულად წარმოდგენილი. ის ინფორმაციები, რაც ვრცელდება, სიმართლეს არ შეესაბამება”, – ამბობს “მთელ კვირასთან” საუბრისას თამარ ჩუგოშვილი.
სპიკერის პოსტზე ჩუგოშვილის შესაძლო კანდიდატურასთან დაკავშირებით საუბარი მედიაში ერთი თვის წინ დაიწყო და ეს “მთელ კვირას” მმართველ პარტიასთან დაკავშირებულმა წყაროებმაც დაუდასტურეს. მეტიც, გვითხრეს, რომ პარლამენტის თავმჯდომარეობის კიდევ ერთ კანდიდატად “ოცნების” საპარლამენტო ფრაქციის ხელმძღვანელი გია ვოლსკი განიხილება.ჩუგოშვილმა არასამთავრობო სექტორიდან მთავრობაში 2012 წლის არჩევნების შემდეგ გადაინაცვლა და ბიძინა ივანიშვილის მრჩევლად დაინიშნა, შემდეგ ლონდონში სასწავლებლად გაემგზავრა. ახლა კი ისევ ივანიშვილის გუნდში დაბრუნდა.
რაც შეეხება გია ვოლსკის, ის 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე სამოქალაქო სექტორში მოღვაწეობდა. ჩუგოშვილის მსგავსად პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზე მისი კანდიდატურის განხილვას არც გია ვოლსკი ადასტურებს. მისი თქმით, ეს არჩევნების საბოლოო შედეგებზე იქნება დამოკიდებული.
“პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზე ჯერ არავის კანდიდატურები არ განიხილება. ეს დამოკიდებული იქნება არჩევნების საბოლოო შედეგებზე. ვფიქრობ, საკმაოდ წარმატებული იქნება ჩვენი წარმომადგენლობა საკანონმდებლო ორგანოში და შემდეგ ამ თემაზეც გვექნება მსჯელობა. ჯერ ამ საკითხთან დაკავშირებით არანაირი კონსულტაციები არ გამართულა”, – უთხრა “მთელ კვირას” ვოლსკიმ და დასძინა, რომ “ერთადერთი სანდო წყარო პრემიერ-მინისტრია, რომელიც გადაწყვეტილების შესახებ თავის დროზე განაცხადებს. ეს არ არის ინფორმაცია, ეს არის ე.წ. სანდო წყარო, რომელიც მუდმივად არსებობს, როდესაც რომელიმე თანამდებობასთან დაკავშირებით კითხვა პასუხგაუცემელია. იმ წუთიშვე გამოჩნდება ხოლმე “სანდო წყარო”, დაადასტურებს ინფორმაციას, რომელიც, როგორც წესი, ხშირ შემთხვევაში არ მართლდება. ამ შემთხვევაში ერთადერთი სანდო წყარო პრემიერ-მინისტრია, რომელიც გადაწყვეტილების შესახებ თავის დროზე განაცხადებს”, – ამბობს “მთელ კვირასთან” საუბრისას გია ვოლსკი. მისივე თქმით, “ქართული ოცნების” საარჩევნო სიის პრეზენტაცია უახლოეს პერიოდში შედგება. თუმცა, თავად იქნება თუ არა სიის ათეულში, არ იცის. “ქართული ოცნების” საარჩევნო სიის პრეზენტაცია უახლოეს პერიოდში მოხდება, თუმცა ჯერჯერობით ზუსტ თარიღს ვერ გეტყვით. ვიქნები თუ არა სიის ათეულში, არ ვიცი, ამ თემაზე არ გვიმსჯელია. განვიხილები მაჟორიტარობის კანდიდატად რამდენიმე რაიონში, თუმცა, ჯერ საბოლოო გადაწყვეტილება მიღებული არ არის”, – გვითხრა ვოლსკიმ.
მომავალი პარლამენტის თავმჯდომარის კანდიდატურაზე მსჯელობა ნაადრევად მიაჩნიათ პოლიტოლოგებსაც. ექსპრემიერის ყოფილი მრჩეველი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ არჩევნებში “ქართული ოცნების” მოგება ჯერ კიდევ სათუოა.”ჯერ გადახტნენ და “ჰოპლა” მერე დაიძახონ. ასე დასამშვიდებლად და გარანტირებულად “ქართულ ოცნებას” საქმე არ აქვს, რომ წინასწარ იჩხუბოს, თუ ვინ შეცვლის უსუფაშვილს. ასე რომ, არასერიოზულად მიმაჩნია ამაზე საუბარი.
“თუ “ქართულ ოცნებას” არჩევნების მერე ექნება იმის თავი, რომ დამოუკიდებლად გადაწყვიტოს, ვინ აირჩიოს პარლამენტის თავმჯდომარედ, ამაზე ჯობია, მერე ვილაპარაკოთ. თუმცა, ვფიქრობ, რომ ამ პოსტისთვის ორივე სუსტი კანდიდატია. “ქართულ ოცნებას” სერიოზული საკადრო პრობლემები აქვს. უსუფაშვილის დონის მათ არავინ ჰყავთ”, – განუცხადა “მთელ კვირას” გია ხუხაშვილმა.
ამ საკითხზე მსჯელობა ნაადრევად მიაჩნია პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძესაც. თუმცა, მისი ვარაუდით, “ოცნება” დავით უსუფაშვილის შემცვლელად გია ვოლსკის აირჩევს.
“მე მგონი, ვოლსკის გაიყვანენ. მას “ცეკას” საორგანიზაციო განყოფილებაში კარგი სკოლა აქვს გავლილი. თუმცა, დავით უსუფაშვილისნაირი არ იქნება. იგი გაწონასწორებული და დინჯი იყო. გია ვოლსკი “ექსტრემისტი” გახდა ბოლო ხანებში, მაგრამ ეტყობა, მასზე წინასაარჩევნო გარემომ იმოქმედა, თორემ ბუნებით მშვიდი და გაწონასწორებულია. არ არის სისხლის მოყვარული. თამარ ჩუგოშვილს თავი არაფრით გამოურჩევია, მაგრამ ჯერ ბავშვი არ დაბადებულა, აბრამს არქმევდნენო – უკვე მოიგეს არჩევნები, ამაზე მსჯელობა რომ დაიწყეს?! შეიძლება ეს ოპონენტებზე ფსიქოლოგიური ზეწოლა იყო და რეალურად ამ საკითხზე არც მსჯელობდნენ. ამაზე საუბარი ნაადრევად მიმაჩნია, მითუმეტეს, რომ წინ მძიმე არჩევნები ელით”, – უთხრა “მთელ კვირას” სოსო ცინცაძემ, თუმცა, მისივე თქმით, სავარაუდოდ, სხვა კანდიდატებზე არც იმსჯელებენ.
“ზოგადად, კადრების შიმშილი აქვთ და არ მგონია, ამათ გარდა სხვა კანდიდატებზე მსჯელოდბდნენ. ჩემი აზრით, ვინც ჰყავთ, იმათ ყველას ამ პოსტისთვის ვოლსკი ჯობია. მას მეტი დიპლომატიური უნარ-ჩვევები აქვს. უბრლოდ, ასეთი “ექსტრემისტი” ბოლო პერიოდში გახდა. თანაც, როგორც გითხარით, კარგი სკოლა აქვს გავლილი და არ მგონია, დიდი შეცდომები დაუშვას. ჩუგოშვილი კი თანაგუნდელებისთვისაც არ იქნება ავტორიტეტი”, – ამბობს სოსო ცინცაძე.
„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 08 აგვისტო, 2016 წელი
ინტერვიუ ანი მიროტაძესთან: “ფორუმი”, რა თქმა უნდა, 73-ვე ოლქს ვერ მოვიგებთ…
სალომე სარიშვილი
“ჩვენი შტაბი უკვე რამდენიმე თვეა მუშაობს შიდა მოკვლევებზე. ზუსტად ამ მონაცემებზე დაყრდნობით ვიცი, რომ “ეროვნული ფორუმი” არ განიხილავს სხვა ვერსიას გამარჯვების გარდა,” – აცხადებს “მთელ კვირასთან” საუბრისას “ეროვნული ფორუმის” ერთ-ერთი ლიდერი ანი მიროტაძე, რომელსაც წინასაარჩევნო გარემოსა და პარტიის სამომავლო გეგმებზე ვესაუბრეთ. მისი თქმით, პარტიას საარჩევნო სიაზე მუშაობა ჯერ არ დაუსრულებია, ხოლო რაც შეეხება პროგრამას, მას საზოგადოება უახლოეს მომავალში გაეცნობა. “ეროვნული ფორუმის” ერთ-ერთი ლიდერი საზოგადოების მაღალ მხარდაჭერაში დარწმუნებულია და ამბობს, რომ არც ერთ სხვა პარტიასთან მოლაპარაკების წარმოებას არ აპირებენ.
ანი მიროტაძე: ამ დროისთვის მხოლოდ ის შემიძლია გითხრათ, რომ მომავალი კვირიდან “ეროვნული ფორუმი” მაჟორიტარების წარდგენას დაიწყებს. კონკრეტულად რომელ დღეს მოხდება ეს, ამის თქმა გამიჭირდება, თუმცა, ჩვენი მაჟორიტარი კანდიდატების დასახელება ეტაპობრივად მოხდება. ასევე დასრულებულია მუშაობა ჩვენს საარჩევნო პროგრამაზე, რომლის პრეზენტაციასაც საზოგადოებას უახლოეს მომავალში წარვუდგენთ. რაც შეეხება უშუალოდ სიას, არც უწინ მითქვამს და არც ახლა ვიტყვი, რომ სია ბოლომდე დაკომპლექტებულია. რა თქმა უნდა, მონახაზები არსებობს, თუმცა, მასზე მუშაობა ჯერ კიდევ გრძელდება, ვინაიდან ის ჩამოყალიბებული არაა. ერთადერთი კანდიდატი, რომელიც ნამდვილად იქნება ამ სიაში, იცით, რომ კახა შარტავაა. გარდა ამისა, რაც ზუსტად შემიძლია გითხრათ, ისაა, რომ ჩვენს სიაში ახალი სახები იქნებიან და მათ შორის ეს ეხება მაჟორიტარულ სიასაც როგორც რაიონებში, ისე თბილისში.
- ხომ არ აპირებთ, ვთქვათ, რომელიმე საარჩევნო ოლქში თანამოაზრე პარტიების მაჟორიტარობის კანდიდატებისთვის ადგილის დათმობას?
- “ეროვნულმა ფორუმმა” იცის, სად გაიმარჯვებს მისი კანდიდატი და სად აქვს მეტი შანსი. რა თქმა უნდა, 73-ვე ოლქს ჩვენ ვერ მოვიგებთ, ეს მარტივია. რაც შეეხება სხვა პარტიებსა და ადგილებს, არცერთ პარტიასთან მოლაპარაკება არ გვექნება. ჩვენ არავისთან სალაპარაკო და დასათმობი არ გვაქვს. თუ რომელიმე მათგანს სურს, რომ გველაპარაკოს – კი, ბატონო. მაინცადამაინც მაღალი პრეტენზია არ გვაქვს. თუკი ვინმეს მეტი რესურსი გააჩნია და არჩევნებში გაყალბების გარეშე გაიმარჯვებს, კი, ბატონო, “ფორუმი” გამარჯვებისთვისაც მზადაა და დამარცხებისთვისაც, ეს ძალიან ჩვეულებრივი ამბავია. ვფიქრობ, ამ ეტაპისთვის გარკვეულ რაიონებში კონკრეტულ კანდიდატთა შანსები უკვე გამოკვეთილია. ჩემს მაგალითზე კი შემიძლია გითხრათ, რომ ბრძოლას ბოლომდე ვაპირებ და აქ სხვა სცენარს არც განვიხილავ. ვიცი, რომ ჩემი რაიონის დიდი უმრავლესობა მხარს “ეროვნულ ფორუმსა” და მე დამიჭერს.
- ახლახან ჩვენთან საუბრისას თქვით, რომ რეგიონებში თქვენს თანამოაზრეებზე გარკვეული ზეწოლა მიმდინარეობს. ახლა რა მდგომარეობაა ამ კუთხით?
- აქ საუბარი მხოლოდ “ეროვნული ფორუმის” წევრებსა და მის მხარდმჭერებზე არ ყოფილა, ამიტომ მინდა დავაზუსტო – მსგავსი სახის “მეგობრული” რჩევები ეხება ყველას, ვინც “ქართული ოცნების” ამომრჩეველი არაა. თუმცა, მას შემდეგ, რაც ამაზე ღიად ვისაუბრე, როგორც ჩანს, იმოქმედა და ახლა შედარებით უკეთ იქცევიან. ერთ კვირაში ალბათ მეტი დეტალის შესახებ მექნება ინფორმაცია. ამ წუთას კი სხვა სიახლეზე წვდომა არ მაქვს. მიუხედავად ამისა, მაინც შემიძლია ვთქვა, რომ ეს ტენდენცია ისევ შეინიშნება. ადამიანებს აშინებენ სამსახურის დაკარგვით, ეს კი იმ შემთხვევაში, თუკი “ქართული ოცნების” გარდა არჩევანს სხვა პარტიაზე გააკეთებენ.
- უკანასკნელ სოციოლოგიურ კვლევებზეც მინდა გკითხოთ, სადაც “ეროვნული ფორუმის” მხარდამჭერთა მაჩვენებელი არც ისე სახარბიელოა. თქვენ რას უკავშირებთ ამას?
- ძალიან კარგად მესმის, რომ “ეროვნული ფორუმი” სოციოლოგიურ კვლევებში არ ჩანს და ეს გასაგებია იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ჩვენ წინასაარჩევნო კამპანია ჯერ კიდევ არ დაგვიწყია. ჩვენ კამპანიას უახლოეს მომავალში დავიწყებთ და შემიძლია გითხრათ, რომ ეს იქნება ძალიან აგრესიული წინასაარჩევნო კამპანია. აგრესიული, რა თქმა უნდა, კარგი გაგებით, ვინაიდან ვაპირებთ, რომ მოქალაქეებს ძალიან მკაფიოდ ავუხსნათ, თუ რატომ უნდა დაგვიჭირონ მხარი. რაც შეეხება პერსონალურად ჩვენს კანდიდატებს, ისინი აქტიურად მას შემდეგ დაიწყებენ მუშაობას, რაც მათ ოფიციალურად წარვადგენთ. გარდა ამისა, ჩვენი შტაბი უკვე რამდენიმე თვეა მუშაობს შიდა მოკვლევებზე და ზუსტად ამ მონაცემებზე დაყრდნობით ვიცით, რომ “ეროვნული ფორუმი” არ განიხილავს სხვა ვერსიას გამარჯვების გარდა.
- და ბოლოს, პარლამენტში შესვლის შემთხვევაში რა იქნება პარტიის მთავარი გზავნილი მოსახლეობისთვის?
- ჩვენი მთავარი პრიორიტეტი განათლება იქნება. თუკი 2012 წლიდან მთავარი აქცენტი ჯანდაცვაზე გავაკეთეთ, ახლა მთავარი, რაზეც ვიმუშავებთ, განათლება იქნება, რომელზეც პირადად ვიზრუნებ. განათლების სისტემა მთლიანად შესაცვლელია. მეორე საკითხი სოციალურ პაკეტში შესატანი ცვლილებებია. მაგალითად, აუცილებელია საყოველთაო ჯანდაცვის სისტემის რეფორმირება, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენ აქ სერიოზული ხარვეზები გვექნება. რაც შეეხება ყველაზე მთავარს, პოლიტიკურ ნაწილს, “ეროვნული ფორუმის” მთავარი გზავნილი საზოგადოებისთვის შემდეგნაირია – ჩვენმა სახელმწიფომ უნდა იცოდეს, რა არის მისი ფუნქცია და როლი, ეს ერთი და მეორე, მან უნდა იცოდეს, რამდენად გამართულია ქვეყნის უსაფრთხოება, ვინაიდან ჩვენ ძალიან მძიმე რეგიონში ვცხოვრობთ. ჩემთვის კი მთავარი გამოწვევა განათლებაა, სადაც რევოლუციური ცვლილებებია საჭირო.
