„რეზონანსი“: ვისთან შექმნის „ოცნება“ კოალიციას, თუ პარლამენტში უმრავლესობით ვერ მოხვდა
„რეზონანსი“: ინტერვიუ თემურ ჭკუასელთან: „ოცნების“ ათეულში არც ერთი ძველი სახე არაა“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „შეიძლება ბარიერი მარტო ორმა პარტიამ გადალახოს“
„რეზონანსი“: რეალურია თუ არა საქართველოში ამერიკული სამხედრო ბაზა
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ია ანთაძესთან: რა ხდება „ოცნებაში“ – კლანური ბრძოლები თუ შეცდომების გამოსწორება?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „გიორგი ხაინდრავას ფილმმა შეიძლება უკურეაქცია გამოიწვიოს“ // „სამი თვის განმავლობაში ამ ფილმის კონსულტანტი ვიყავი“
„საქართველო და მსოფლიო“: დამნაშავის ადგილი ციხეშია და არა პარლამენტში
„საქართველო და მსოფლიო“: რა ბერკეტები უნდა ამოქმედდეს მატყუარა და უპასუხისმგებლო პოლიტიკოსების მიმართ
——————-
„რეზონანსი“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
ვისთან შექმნის „ოცნება“ კოალიციას, თუ პარლამენტში უმრავლესობით ვერ მოხვდა
სალომე სარიშვილი
“დღევანდელი გადმოსახედიდან ჩანს, რომ მომავალ პარლამენტში “ქართული ოცნების” პარტნიორად უფრო “პატრიოტთა ალიანსი” უნდა მოვიაზროთ. ყოველ შემთხვევაში საარჩევნო პროცესის ლოგიკა აქეთკენ გვიბიძგებს,” – ასე აფასებს ექსპერტთა ნაწილი “ქართული ოცნების” მოვლენების განვითარების სავარაუდო სცენარს იმ შემთხვევაში, თუ “ოცნება” პარლამენტში უმრავლესობას ვერ მოიპოვებს.
მათი აზრით, “ოცნების” მხრიდან ირმა ინაშვილის პარტიასთან ბლოკის შექმნა ბევრად უფრო სავარაუდია, ვიდრე სხვა დანარჩენ გამსვლელ პარტიებთან.
შეგახსენებთ, რომ არჩევნების შემდეგ ახალი მთავრობის ფორმირება უნდა მოხდეს, რასაც პარლამენტის მხარდაჭერა სჭირდება – ანუ მისი წევრების უმრავლესობის მხარდაჭერა.
თავად “ოცნებაში” კი ამ თემაზე საერთოდ არ საუბრობენ და ამბობენ, რომ მმართველ ძალას ამ საკითხზე ჯერჯერობით არ უმსჯელია. უფრო მეტიც, როგორც “რეზონანსთან” საუბრისას უმრავლესობის წევრები აცხადებენ, პარტია დარმუნებულია, რომ მომავალ პარლამენტში აბსოლუტური უმრავლესობით მოვა და შესაბამისად, სხვა ვერსიასა და ალტერნატიულ გზას საერთოდ არ განიხილავს.
საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი გედევან ფოფხაძე დარწმუნებულია, რომ მმართველი პარტია პარლამენტში უმრავლესობით მოვა, ამიტომ, მისი თქმით, სხვა ვარიანტი ამ მომენტისთვის არ განიხილება.
“მოდით, ასე გეტყვით: თუკი ადამიანს რაღაც მიზანი გაქვს და საამისოდ ორიენტირი გაქვს შერჩეული, ის ალტერნატიულ გზაზე არ იფიქრებს. მიზანი დასახულია, ვიცით, რომ “ქართული ოცნება” უმრავლესობით აპირებს მოსვლას და ჩვენ სხვა ვარიანტს არც განვიხილავთ. თუ ჩვენს მიზანს ვერ მივაღწევთ, მაშინ ვიფიქრებთ ამაზე, თუმცა ასეთი კითხვა ჯერ არ ისმება. რა თქმა უნდა, გამორიცხული არაფერია, თუმცა ალტერნატიულ გზაზე ფიქრი, ავტომატურად ნიშნავს, რომ მიზანსა და ჩანაფიქრს შორდები. დარწმუნებული ვარ, ჩვენ მყარი უმრავლესობით მოვალთ, საამისოდ კი პირდაპირი გზა უნდა ეძებო და ალტერნატივაზე არ უნდა იფიქრო. კიდევ ერთხელ განვმეორდები და ვიტყვი: ამ ეტაპზე სხვა ვარიანტები არ განიხილება, თუ რაიმე მსგავსი მოხდა, ამაზე მერე ვიფიქრებთ,” – განუცხადა “რეზონანსს” გედევან ფოფხაძემ.
კითხვაზე, რას მოიმოქმედებს “ოცნება” იმ შემთხვევაში თუ პარლამენტში კოალიციური მთავრობის შემქნა მოუწია და რომელ პარტიასთან უფრო ვარაუდობს თანამშრომლობას, სოციალ-დემოკრატების ლიდერი და საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი გია ჟორჟოლიანი მოკლე კომენტარით შემოიფარგლა და ფოფხაძის მსგავსად გვითხრა, რომ ეს კითხვა დღის წესრიგში არ დგას.
“ქართული ოცნება” პარლამენტში აბსოლუტური უმრავლესობით აპირებს მოსვლას. ყოველ შემთხვევაში, რასაც დრო გვაჩვენებს, ჩვენს ცხოვრებას ისე გავაგრძელბთ, ეს ხომ სათამაშო საქმე და თემა არაა? ამდენად, ამ თემაზე ჯერ პარტიაში არავინ მსჯელობს,” – უთხრა “რეზონანსს” გია ჟორჟოლიანმა.
ექსპერტების ნაწილი კი ფიქრობს, რომ მიმდინარე პოლიტიკური რეალობიდან გამომდინარე “ოცნების” პოტენციურ პარტნიოტრად უფრო ირმა ინაშვილის “პატრიოტთა ალიანსი” უნდა მოვიაზროთ.
პოლიტოლოგი და ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი “ოცნების” მიერ შერჩეულ პოლიტიკაზე საუბრობს და ამბობს, რომ მმართველი ძალა იდეოლოგიურ ან მსოფლმხედველურ ერთობაზე დამყარებული კოალიციას სხვადასხვა მიზეზთა გამო ვერ შექმნის. “სამწუხაროდ, “ოცნებას” იდეოლოგიურ ან მსოფლმხედველურ ერთობაზე დამყარებულ” კოალიციას ვერ შექმნის, ყოველ შემთხვევაში როგორც “ქართული ოცნების” ლიდერები და თავად პრემიერ-მინისტრი აცხადებენ, ქვეყნის განითარების ვექტორთან დაკავშირებულ პრობლემატიკასთან დაკავშირებით სწორედ ასეთი დამოკიდებულება იკვეთება. ფაქტობრივად, “ქართული ოცნება” საარჩევნო კამპანიის ფარგლებში ყველაფერს აკეთებს საიმისოდ, რომ ხიდები ჩატეხოს,” – ამბობს ანალიტიკოსი. მისი შეფასებით, შედარებით ლოალური ურთიერთგაგება “ოცნებას” ისეთ ძალებთან აქვს, რომელსაც ეს ფუნდამენტური საკითხები არა სახელმწიფოებრივად, არამედ ცოტა სხვანაირად წარმოუდგენია.
“საერთოდ, ჩვენ უნდა მივეჩვიოთ იმას, რომ კოალიციები ერთობლივ გეგმებზე, სტრატეგიაზე და ღირებულებებზე დაყრდნობით უნდა შევქმნათ და არა ძალაუფლებისთვის ბრძოლით შეპყრობილი რაღაც ეკლექტიკური გაერთიანებებით. დღევანდელი გადმოსახედიდან ჩანს, რომ “ქართული ოცნების” პარტნიორად უფრო “პატრიოტთა ალიანსი” უნდა მოვიაზროთ. ყოველ შემთხვევაში საარჩევნო პროცესის ლოგიკა აქითკენ გვიბიძგებს,” – აცხადებს “რეზონანსთან” საუბრისას გია ხუხაშვილი და არ გამორიცხავს, რომ ეს ვერსია შესაძლოა გამართლდეს კიდეც.
“თუ არჩევნების შემდეგ ასეთი საჭიროება დადგა, მაშინ “ალიანსსა” და “ოცნებას” გაერთიანებისთვის ფუნდამენტური, სახელმწიფოებრივ საკითხებზე შეთანხმება მოუწევთ, რომ შემდეგ ისევ ისეთი გაუგებარი ეკლექტიკა არ მივიღოთ და საბოლოოდ ჯამში, ისევ სახელმწიფოებრივი რისკებით არ დავასრულოთ. ყოველ შემთხვევაში ამ ეტაპზე ჩანს, რომ “ოცნების” გზავნილი სწორედ ამ პარტიაზე გადის, ვინაიდან მათი მხრიდან პრაქტიკულად მთელი სხვა ოპოზიციური სპექტრის გაცამტვერებას ვხედავთ. იმ სპექტრისა, რომელიც სულ ახლახან მათივე პარტნიორები იყვნენ. მხედველობაში მაქვს რესპუბლიკური პარტია, ხოლო გარკვეულ რევერანსს “პატრიოტთა ალიანსის” მიმართ ავლენს. დღევანდელი პოლიტკური გადმოსახედიდან ასე ჩანს, თუ რამე შეიცვალა, კი ბატონო, ამასაც ვნახავთ,” – დასძენს ანალიტიკოსი.
რაც შეეხება, ნინო ბურჯანაძის პარტიასთან შესაძლო გაერთიანებას, ხუხაშვილის თქმით, საამისოდ “გაერთიანებული დემოკრატები” პარლამენტში უნდა მოხვდნენ. თუმცა ამ შემთხვევაშიც “ოცნებას” ამ პარტიასთან გარკვეული თანხმობაც აქვს და უთანხმოებაც, ამიტომ ეს ვერსია ნაკლებად სავარაუდოდ მიაჩნია.
“ქართული ოცნების” არასახელმწიფოებრივი და საკმაოდ უპასუხისმგებლო ქმედება მდგომარეობს იმაში, რომ ისინი პოლიტიკურ სპექტრს ყოფენ არა, დავუშვათ, საგარეო კურსის, ეკონომიკური და სოციალური ხედვის მიხედვით, არამედ “ნაციონალური მოძრაობის” მიმართ დამოკიდებულებით. ფაქტობრივად გამოდის, რომ “ოცნება” პარტნიორად მიიჩნევს იმას, ვინც “ნაცმოძრაობას” მაგრად შეაგინებს. ეს პოლიტიკისადმი აბსოლუტურად არასერიოზული, არასახელმწიფოებრივი და ძალიან ფუქსავატური მიდგომაა. მათ ეს პრინციპი პოლიტიკის ფუნდამენტად აქვთ აღებული და ეს კატასტროფაა. მითუმეტეს მაშინ, როდესაც ხელისუფლებაში თავად არიან. მართვის სადავეები რომ “ნაცმოძრაობას” ჰქონდეს, ამ შემთხვევაში ამ დამოკიდებულებასა და გზავნილში რაღაც ლოგიკის დანახვა შესაძლებელი იქნება, მაგრამ მაშინ, როცა ხელისუფლებაში თავად ხარ, პოლიტიკური სპექტრის გაყოფა ოპოზიციისადმი დამოკიდებულებით აბსოლუტურად გაუგებარია. ეს ძალიან ისტერიკული ქცევაა,” – აღნიშნავს გია ხუხაშვილი.
მომავალ პარლამენტში “ოცნების” პოტენციურ პარტნიორად “პატრიოტთა ალიანსს” მოიაზრებს კონფლიქტოლოგი და პოლიტოლოგი მამუკა არეშიძეც, რომელიც “პატრიოტების” ეგიდით გარდაბანში მაჟორიტარ დეპუტატად იყრის კენჭს, წინა არჩევნებზე კი ამავე რაიონში “ოცნების” კანდიდატი იყო. მისი თქმით, ამ ეტაპზე ამ საკითხის ანალიზი რთულია, ვინაიდან საზოგადოებამ ჯერ კიდევ არ იცის, რომელ პარტიას იხილავს სამომავალოდ პარლამენტში.
“დასაწყისისთვის უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენ არ ვიცით, ვინ გავა პარლამენტში, თუმცა გარკვეული ვარიანტები რომ განვიხილოთ, ამ გადმოსახედიდან ვითარება შემდეგნაირია: თუკი არჩევნებზე “ნაციონალური მოძრაობა” და “ქართული ოცნება” გავიდა, გამორიცხულია მათ ბლოკი შექმნან. თუკი ამ ორ პარტიას პაატა ბურჭულაძის “სახელმწიფო ხალხისთვის” დაემატა, ალიანსი აქაც ნაკლებად სავარაუდოა,” – მიიჩნევს მამუკა არეშიძე. მისი თქმით, ასევე დიდი მნიშვნელობა აქვს, რომელ პარტიას რამდენი დეპუტატი ეყოლება. ამბობს, რომ “ოცნება” ყველაფერს გააკეთებს საიმისოდ, რომ ამ ორ პარტიასთან (“ნაცმოძრაობა” და “სახელმწიფო ხალხისთვის”) თანამშრომლობის საფუძველი არ შექმნას.
“აღსანიშნავია “პარტიოტთა ალიანსიც”, რომელიც შესაძლოა ზემოჩამოთვლილ ორ პარტიას დაემატოს. ვფიქრობ, თუ “ქართულ ოცნებას” ვინმესთან თანამშრომლობა დასჭირდა, ამას “პატრიოტთა ალიანსთან” უფრო გააკეთებს, ვიდრე სხვასთან,” – ამბობს “რეზონასთან” საუბრისას მამუკა არეშიძე და პარალელურად სხვა ვარიანტებსაც განიხილავს.
“არსებობს ასეთი კონფიგურაციაც: თუ “ოცნებას” ძალიან გაუჭირდა, ის იძულებული გახდება ნებისმიერთან ითანამშრომლოს, რადგან სახელისუფლებო კრიზისს ვერ დაუშვებს. თუმცა ამ ეტაპზე მმართველი ძალა “პატრიოტთა ალიანსთან” უფრო გაერთიანდება. რიგ შემთხვევაში ბლოკი შეიძლება “რესპუბლიკელებთან” და “თავისუფალ დემოკრატებთანაც” შექმნას, რადგან ძველ პარტნიორებთან წასვლა გამორიცხული არასდროსაა, ასეც ხდება-ხოლმე. რასაკვირველია, ნინო ბურჯანაძეს, ისევე როგორც სხვა პარტიას, გარკვეული შანსი აქვს, არ ვიცი, ეს მოხდება თუ არა, მაგრამ იმ შემთხვევაში, თუკი ბურჯანაძე პარლამენტში მოხვდა, საეჭვოდ მიმაჩნია, “ოცნებამ” მასთან ითანამშრომლოს. გამორიცხული არაფერია, თუმცა მგონია, რომ ეს ვარიანტი გაჭირდება,” – დასძნეს მამუკა არეშიძე.
„რეზონანსი“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
ინტერვიუ თემურ ჭკუასელთან: „ოცნების“ ათეულში არც ერთი ძველი სახე არაა“
თიკო ოსმანოვა
“ქართული ოცნება” რეგიონში მაჟორიტარი კანდიდატების შეცვლას აგრძელებს – ამჯერად მმართველმა პარტიამ ლანჩხუთისა და ჩოხატაურის საარჩევნო ოლქში წარდგენილი დეპუტატობის კანდიდატი, თემურ ჭკუასელი ახალი კანდიდატით ჩაანაცვლა. მის ნაცვლად დეპუტატობისთვის ნინო წილოსანი იბრძოლებს.
როგორც “რეზონანსს” თემურ ჭკუასელმა განუცხადა, ნინო წილოსანის კანდიდატურის დასახელება თავიდანვე იგეგემებოდა, თუმცა რაღაც გაუგებრობა შეიქმნა, რის გამოც “ოცნება” ფორსმაჟორულ სიტუაციაში აღმოჩნდა და ამიტომ მოხდა მისი კანდიდატურის დასახელება.
გურიაში “ნაციონალური მოძრაობის” ორგანიზაციის ხელმძღვანელის, კახა ასკურავას თქმით კი, თემურ ჭკუასელი ლანჩხუთში წინასაარჩევნო კამპანიას ვერ ატარებდა, მოსახლეობა მასთან შესახვედრად არ მიდიოდა, რის გამოც თბილისში მიიღეს მისი კანდიდატურის ნინო წილოსანით ჩანაცვლების გადაწყვეტილება.
“ქართული ოცნება” მთელ საქართველოშია გაკოტრებული, განსაკუთრებით ლანჩხუთში,” – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას კახა ასკურავა. – პრაქტიკულად წინასაარჩევნო კამპანიას ვერ ატარებდნენ. მათი კამპანია შემოიფარგლებოდა დღის პირველიდან ორ საათამდე პერიოდით. შესვენების დროს გაჰყავდათ საჯარო მოხელეები. ეს იგრძნო ცენტრალურმა ხელისუფლებამ და ჩახსნა წინასწარ დაგეგმილი კანდიდატი. თუმცა ჩემი აზრით, ამით არაფერი შეიცვლება ვინაიდან, შესაკრებთა გადანაცვლებით ჯამი არ იცვლება. ანუ, ვინც გინდა ის მოიყვანონ, ისინი არჩევნებში გამარჯვებას ვერ მოახერხებენ.”
მისივე თქმით, ჭკუასელი ძალიან გაბრაზებული იყო, რადგან მოსახლეობა მასთან შესახვედრად არ მიდიოდა.
“ნინო წილოსანთან დაკავშირებით ვერაფერს გეტყვით, ამ გოგოს შესახებ არანაირი ინფორმაცია არ მაქვს. მხოლოდ ის ვიცი, რომ ლანჩხუთიდან არის წარმოშობით. თემურ ჭკუასელს ერთ-ერთ შეხვედრის დროს დაახლოებით 20 დღის წინ სოფელ ქვიანში სერიოზული პრობლემები შეექმნა – ამბობენ, რომ პომიდვრები და კვერცხები დაუშინეს, თუმცა დაზუსტებით ვერ გეტყვით, ჩემი თვალით არ მინახავს. რაც არ მინახავს იმაზე ვერაფერს გეტყვით. მაქვს ინფორმაცია, რომ იგი ძალიან გაბრაზებული იყო რადგან მოსახლეობიდან პრაქტიკულად არავინ ხვდებოდა”, – გვითხრა კახა ასკურავამ.
თუმცა თემურ ჭკუასელი საპირისპიროს ამტკიცებს:
- რა მოხდა პოლიტსაბჭოს სხდომაზე და რატომ მოხსენით თქვენი კანდიდატურა არჩევნებამდე ერთი თვით ადრე?
- პირველ რიგში აღვნიშნავ, რომ ჩემს კანდიდატურას არავინ ხსნის ჩემთან შეუთანხმებლად. ეს იყო ჩემ მიერ მიღებული გადაწყვეტილება. თავიდანვე ვიყავით შეთანხმებულები, მე უნდა ვყოფილიყავი პროპორციულ სიაში, ნინო წილოსანი კი მაჟორიტარი კანდიდატი. თუმცა რაღაც პრობლემა შეიქმნა, აღმოვჩნდით ფორსმაჟორულ მდგომარეობაში, დრო იწურებოდა, “ოცნებას” უნდა წარედგინა კანდიდატები. ამიტომ დამირეკეს, ჩავედი ოზურგეთში და წარმადგინეს ლაჩხუთი-ჩოხატაურის მაჟორიტარ კანდიდატად. ეს ერთი თვე ვმუშაობდი და ახლა, როცა გაირკვა სიტუაცია და კიდევ კაი დროზე გაირკვა, მოხდება ჩემი ჩანაცვლება ნინო წილოსანით. მე კი, როგორც ადრე შევთანხმდით, ვიქნები პროპორციულ სიაში. ასე რომ, არავითარი გაურკვევლობა და საშინელება არ ხდება. ყველაფერი დალაგდა და წესრიგში იქნება.
- კონკრეტულად რა გაუგებრობა იყო, რის გამოც თავის დროზე არ მოხდა ნინო წილოსანის კანდიდატურის დასახელება?
- ეს იყო გაუგებრობა, რომელიც არა ამ გოგონას, არამედ მის საახლობლოს ეხება. იყო დასადგენი რომ მერე, როგორც ძალიან ხშირად ხდება, ოპოზიციურ პარტიას არ გამოეყენებინა. როცა ეს ყველაფერი გაირკვა და აღმოჩნდა, რომ ყველაფერი წესრიგშია, მოხდა კანდიდატების შეცვლა.
- თუმცა როგორც თქვენი ოპონენტები ამბობენ, კანდიდატურის მოხსნა სოფელ ქვიანში განვითარებულმა მოვლენებმა განაპირობა. კერძოდ, მათი თქმით, მოსახლეობასთან შეხვედრის დროს კვერცხები და პომიდვრები დაგიშინეს, რის გამოც ჯანმრთელობის პრობლემები შეგექმნათ…
- არ მაინტერესებს, ვინ რას ამბობს. ის კი არ არის მთავარი, მე დამიშინეს თუ არა კვერცხები და პომიდვრები თუ რაღაც უბედურება. მთავარი ის არის, რომ ერთ-ერთ გამორჩეულ კუთხეს გურიას აყენებენ შეურაცხოფას. გურიაში ასეთი რამ არ ხდება, რომ შეხვედრაზე მისულ ადამიანს კვეცხები და რაღაცები დაუშინონ. ეს არის ერთი ძალიან ცუდი და აჟიტირებული ადამიანის მოგონილი, რომელსაც მთელი მსოფლიო და სამყარო სძულს, არა მხოლოდ “ქართული ოცნება”. სახლიდან რომ გამოდის, თავს ხრის და მეზობლებს არ ესალმება. ეს არის ლადო მენაბდის მოგონილი. თემურ ჭკუასელი ისეთი ადამიანია – თვალში რომ ჩაუვარდეთ, ხელს არ ამოისმევენ და როგორ გგონიათ, ვიღაც პომიდორს მესვრის?! ეს არც უნდა გეკითხათ.
- ასევე ამბობენ, რომ შეხვდერებს ძირითადად დღის პირველ ნახევრში, შესვენების დროს აწყობდით და მას საჯარო მოხელეები ესწრებოდნენ…
- მოსახლეობასთან შეხვედრებს ვიწყებდი დილის 11 საათზე, მეორე 1-ზე და მესამე 3-ზე მქონდა ჩანიშნული. გახსენით ვიდეოები და ნახეთ, რამდენი ადამიანი ესწრებოდა ჩემს შეხვედრებს. ვიდეოებიც დავდე სპეციალურად ოპონენტების პასუხად, ნახეთ, როგორ არის ხალხი გაბრწყინებული, როცა იმათთან ვარ და ვესაუბრები.
- რაც შეეხება ნინო წილოსანის კანდიდატურას, როგორ ფიქრობთ, შეძლებს არჩევნებზე ლანჩხუთელების გულის მოგებას?
- შეძლებს იმიტომ, რომ ძლიერი ქალბატონია. სამი შვილის დედაა. მე მის გვერდით ვიქნები და ყველა ის რესურსი, რომელიც მაქვს, გადავა ამ ადამიანზე და ყველაფერი წესრიგში იქნება.
- თქვენ პროპორციულ სიაში მერამდენე ნომრად იქნებით წარმოდგენილი?
- არ არის აუცილებელი, რომ ჩემგან გაიგოთ. გამოქვეყნდება და ნახავთ.
- და მაინც ათეულში თუ ოცეულში იქნებით?
- ათეულში არც ერთი ძველი სახე არ არის წარმოდგენილი. სულ ახალი სახეებით არის დაკომპლექტებული.
„რეზონანსი“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „შეიძლება ბარიერი მარტო ორმა პარტიამ გადალახოს“
ია აბულაშვილი
“არსებობს იმის ალბათობა, რომ მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში მხოლოდ ორმა პარტიამ – “ოცნებამ” და “ნაციონალურმა მოძრაობამ” – გადალახოს ბარიერი. მაგრამ არის იმის ალბათობაც, რომ ბარიერი თუნდაც მცირე სიდიდით კიდევ ორმა-სამმა პარტიამ გადალახოს” – აცხადებს პეტრე მამრაძე, რომელსაც “რეზონანსი” მიმდინარე პოლიტიკურ ვითარებაზე ესაუბრა.
- ექსპერტთა გარკვეული ნაწილის აზრით, ბოლო მოვლენები აუცილებლად აისახება საარჩევნო პროცესზე და არჩევნების მოახლოებასთან ერთად სიტუაცია უფრო დაიძაბება. თქვენც ასე ფიქრობთ?
- დავიწყოთ იქიდან, რომ ამომრჩევლის დიდი ნაწილი საერთოდ არ არის ჩაბმული წინასაარჩევნო პროცესში და საკმაოდ გულგრილად, ხშირ შემთხვევაში ზიზღითაც კი, უყურებს ამ ე.წ. პარტიების გაუთავებულ კინკლაობას და ურთიერთბრალდებებს, რადგან მოსახლოებაში უკვე დამკვიდრდა აზრი, რომ პოლიტიკოსთა უდიდეს ნაწილს, პრაქტიკულად 100%-ს, ხელისუფლებაში მოსვლა მხოლოდ საკუთარი ინტერესების დასაკმაყოფილებლად უნდა, იგულისხმება მატერიალური კეთილდღეობა, მაღალი სოციალური სტატუსი და ა.შ. და არავინ ფიქრობს ხალხის კეთილდღეობაზე.
ასეთ პირობებში თუ რაიმე დაძაბულობა ან შეხლა-შემოხლაა, ეს მხოლოდ პატარა მობილიზებულ ჯგუფებს შორის ხდება. ფართო მასა ამაში მონაწილეობას არ იღებს. ტელევიზორის მაყურებულს კი ზოგჯერ შეიძლება მოეჩვენოს, რომ სადღაც რაღაც ხდება, მაგრამ სინამდვილეში ეს ის მოვლენებია, რომელშიც ქვეყნის მასშტაბით მხოლოდ რამდენიმე ასეული ადამიანი თუ იღებს მონაწილეობას. ასე რომ, რაიმე სერიოზულ გართულებებთან საქმე არ გვექნება. არსებობს იმის ალბათობა, რომ მხოლოდ ორი პარტია – “ოცნება” და “ნაციონალები” – გადალახავენ ბარიერს; ან კიდევ ორმა-სამმა პარტიამ, თუნდაც მცირე სიდიდით, გადალახოს ბარიერი.
- შეიძლება საზოგადოების დიდი ნაწილი წინასაარჩევნო პროცესში ჩართული არ არის, მაგრამ ინტრიგის ელემენტად კვლავ რჩება პარტიული სიები. ამბობენ, “ოცნების” სიაში გარკვეული კორექტივები ბიძინა ივანიშვილმა შეიტანაო…
-მე ნამდვილად ვერ ვხედავ რაიმე ინტერესს მოსახლეობის მხრიდან ამა თუ იმ პარტიისა თუ საარჩევნო ბლოკის სიისადმი. ეს მხოლოდ ამ პროცესში ჩართულებს აინტერესებთ. რაც შეეხება “ოცნების” სიას, ნამდვილად ვიცი, რომ ბიძინა ივანიშვილს არანიარი მონაწილეობა სიის შედგენაში არ მიუღია. მანს თხოვა რამდენიმე ადამიანს, ვისაც ენდობა, შეედგინათ ეს სია, ისინი კი თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, საქმის კურსში აყენებდნენ და, დარწმუნებული ვარ, რამდენიმე ადამიანზე თვითონ მიიღებდა გადაწყვეტილებას. “ოცნების” სია უსათუოდ განახლებული იქნება, რა თქმა უნდა, არა იმ წილით, რაც პირობითად პირველი ათეული რომ გაგვაცნეს, მაგრამ განახლება იქნება.
- ბიძინა ივანიშვილის გამოჩენა წინასაარჩევნოდ არ გაზრდის “ოცნების” რეიტინგს?
- მე ვფიქრობ, რომ მოსახლოების უდიდეს ნაწილს არ უნახავს მისი ტელეეთერით გამოსვლა. ეს კარგიცაა, რადგან შეიძლება კონტპროდუქტიული შედეგიც ჰქონოდა და საერთოდაც საჯაროდ რომ გამიჯნულიყო, ესეც არ გაზრდიდა “ოცნების” რეიტინგს. შეიძლება ივანიშვილის შეხვედრებს რეგიონებში რაღაც პოზიტივი ჰქონდეს, მაგრამ ამისათვის მან თავი უნდა დაანებოს ლაპარკს იმაზე, რომ ყველაფერი კარგად არის, რომ “ოცნებამ” იმაზე მეტი გააკეთა, ვიდრე შესაძლებელი იყო. უნდა აღიაროს “ოცნების” დაშვებული შეცდომები, დროის დაკარგვა და ახალი კონკრეტული დაპირებები მისცეს ხალხს. ჯერჯერობით ეს არ ხდება.
- „რუსთავი 2“-თან დაკავშირებით ახლად გამოვლენილ გარემოებებზე რას იტყვით?
- თუ ოქრუაშვილს გულისხმობთ, ეს საინტერესო მომენტია. დავიწყოთ იქიდან, რომ ოქრუაშვილმა აშკარად მიიღო “ოცნებისაგან” გარანტია, რომ მას არ დააპატიმრებდნენ და ამიტომაც ჩამოვიდა საქართველოში. მაგრამ ოქრუაშვილმა აშაკარად არ მიიღო ის, რაც უნდოდა და ახლა თვითონ განაცხადა, რომ მან გადასცა “რუსთავი 2″-ს სკანდალური ხელშეკრულების ასლი, ვინაიდან კახი კალაძის მოქმედებამ მის წინააღმდეგ აიძულა ამის გაკეთება. მის ამ დოკუმენტს ძალა ნამდვილად აქვს და დასავლეთში ეს შესაბამისად შეფასდება. იქ არ გაუჭირდებათ იმის დადგენა, რომ ეს არ არის გაყალბებული დოკუმენტი. მაგრამ საინტერსო არის ის, რომ ოქრუაშვილი ყვება, რომ თვთითონ გადაიხადა მილიონები “რუსთავი 2″-ში იმ პერიოდში, როცა ის იყო თავდაცვის მინისტრი, არადა მინისტრს ბიზნეს-საქმიანობის უფლება არა აქვს, ამაზე კი არავინ საუბრობს და არც ხელისუფლებიდან არავინ კითხულობს საიდან ჰქონდა თავდაცვის მინისტრს ეს მილიონები. რაც შეეხება იმას, რამდენად გამოადგება ეს დოკუმენტი ოქრუაშვილს, ის უკვე გამოიყენა და ამიტომ “ოცნებასთან” სავაჭროდ აღარ გამოადგება. სამაგიმეროდ შეიძლება ილაპარაკოს იმაზე, რომ მასთან ბრძოლა და ფეხის დადება გაძლიერდა სწორედ ამ დოკუმენტის გასაჯაროების გამო.
მე გამოვრიცხავ იმას, რომ “რუსთავი 2″-ის საქმეში რაიმე გამწვავება იყოს არჩევნებამდე; მმართველი დაჯგუფების ზოგიერთი ლიდერი მიხვდა, რომ ეს მათთვის საზიანოა, ხოლო შემდეგ რა იქნება, ეს სხვა საქმეა. თუმცა ვფიქრობ, რომ შემდგომშიც გაუჭირდებათ “რუსთავი 2″-ის სარედაქციო პოლიტიკაზე გავლენის მოხდენა.
- როგორ შეაფასებდით ნატოს წარმომადგენლების ვიზიტს საქართველოში და მაინც რა იყო მათი მთავარი გზავნილი?
- განურჩევლად იმისა, სპეციალურად არჩევნების წინ დაიგეგმა ეს სხდომა თუ გეგმიური იყო და უბრალოდ დაემთხვა, მხედველობაში მაქვს ნატო-საქართველოს კომიის სხდომა თბილისში, თავის შედეგით ეს, რა თქმა უნდა, საქართველოს მხარდაჭერაა, ასევე მხარდაჭერაა მმართველი გუნდის. ნატოს წარმომადგენლებმა აღნიშნეს პროგრესი ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით. ერთხმად აღიარეს რეფორმების მიმდინარეობა ეკონომიკის განვთიარების და სამხედრო უსაფრთხოების სფეროში. ამით ნატოს ხელმძღვანელებმა პოლიტიკური სილა გააწნეს “ნაცებს”, რომლებიც ამას ყველაფერს უარყოფენ და საპირისპირო ბრალდებებს უყენებენ ხელისუფლებას. ამავდროულად ნატოს წარმომადგენლებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ იმას, რომ პარლამენტის არჩევნები იყოს სამართლიანი და თავისუფალი.
„რეზონანსი“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
რეალურია თუ არა საქართველოში ამერიკული სამხედრო ბაზა
თიკო ოსმანოვა
პარლამენტის თავმჯდომარის ინიციატივას ნატო-ში შესვლამდე საქართველოში აშშ-ის სამხედრო ბაზების განთავსების შესახებ სამხედრო ექსპერტები არარეალურს უწოდებენ და ამას რუსეთის ფაქტორით ხსნიან.
“დღეს პირველად ვაცხადებ, რესპუბლიკური პარტია ამ არჩევნების წინ და არჩევნების შემდგომ ისახავს მიზნად, სანამ ნატოს წევრობა გახდება რეალობა, საქართველომ უნდა იზრუნოს საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების სამხედრო ბაზების განთავსებისთვის, ეს არის ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოებისთვის, ჩვენი ქვეყნის დაცვისთვის აუცილებელი, რომელიც რესპუბლიკურ პარტიასთან ერთად უნდა დაისახოს ქართულმა სახელმწიფომ. იმიტომ, რომ ის ვითარება რომელიც ჩამოყალიბდა არა მხოლოდ ჩვენს რეგიონში, არამედ კიდევ უფრო ვრცელ გეოპოლიტიკურ სივრცეში, გვავალდებულებს მივიღოთ არაორდინალური გადაწყვეტილებები,” – განაცხადა უსუფაშვილმა. ჟურნალ “არსენალის” მთავარი რედაქტორის, ირაკლი ალადაშვილის თქმით, ამერიკული სამხედრო ბაზების განთავსებისთვის საუკეთესო პერიოდი 1996-1999 წლები იყო, როცა რუსეთი რთულ მდგომარეობაში იმყოფებოდა.
“ამ ეტაპზე ეს არარეალურად მიმაჩნია, ვისი ინიციატივაც უნდა იყოს ეს. მაგრამ ამერიკული ბაზები რომ განთავსებულიყო საქართველოში აფხაზეთის ომის შემდეგ, როდესაც რუსეთი იყო ყველაზე რთულ პერიოდში, ძალიან კარგი იქნებოდა.
“ეს იყო 1996-1999 წლები, როდესაც ჩეჩნეთის ომი მიმდინარეობდა. ეს საუკეთესო პერიოდი იყო, რომ ამერიკელები ან თუნდაც ნატო შემოსულიყო და დამდგარიყო პირდაპირ საქართველოში. რუსეთს მაშინ არც ძალა ჰქონდა და არც სურვილი, რომ ემოქმედა.
“ამით საქართველოს, ამერიკის და რუსეთის ისტორია სხვანაირად წავიდოდა. დღეს რუსეთი ნატოზე ძლიერია იმ კუთხით, რომ პუტინი აკეთებს იმას, რაც უნდა, ის მიდის ვაბანკზე, რაც არ შეუძლია ნატოს,” – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას ალადაშვილი.
მისივე თქმით, ნატოსთვის განგაშის ზარი 2004 წელს უნდა გაჟღერებულიყო.
“ნატომ დაუშვა უდიდესი შეცდომა, როდესაც ვერ გამოიყენა ის პერიოდი, როცა რუსეთი სუსტი იყო. ნატოსთვის პირველი განგაშის ზარი 2004 წელს უნდა ყოფილიყო, მაშინ დაიწყო რუსეთმა ბრჭყალების გამოჩენა.
“ამერიკელებს რომ მოენდომებინათ, საბჭოთა კავშირის დაშლის მეორე დღესვე შეეძლოთ განეთავსებინათ თავის ბაზები ჩვენს ტერიტორიაზე. დღეს კი უკვე პრობლემაა და ამას რუსეთის ფაქტორი განაპირობებს,” – გვითხრა ალადაშვილმა.
წინასაარჩევნოდ ასეთი სახის განცხადებას მიუღებლად მიიჩნევს ანალიტიკოსი სამხედრო-პოლიტიკურ და უსაფრთხოების საკითხებში ამირან სალუქვაძე. მისი თქმით, ეს ქვეყნისთვის წამგებიანი იქნება.
“ჩემთვის მიუღებელია წინასაარჩევნოდ მსგავსი ინიციატივების გაჟღერება, გინდათ ეს იყოს უბლოკო სტატუსზე საუბარი, გინდათ აშშ-ის ჯარების შემოყვანაზე. ეს წამგებიანია ქვეყნისთვის. ნიშნავს, რომ ჯერ ვერ ჩამოვყალიბდით.
“ასეთი საკითხის გადაწყვეტას რეფერენდუმი ესაჭიროება, რადგან რეფერენდუმის გარეშე შესაძლოა, სანამ აქ ვინმეს შემოვიყვანთ, საკმაოდ მძიმე შედეგები მოჰყვეს და სამოქალაქო ომამდე მივიდეს ქვეყანა.
“ნატოსკენ ლტოლვა და შემდეგ ნატოს ბაზების განთავსება, ეს სულ სხვა თემაა, არსებობს მოსახლეობის სურვილი და მშვიდად მივიწევთ, ნაბიჯ-ნაბიჯ.
“ამერიკის ბაზების განთავსებას ამერიკის სურვილიც ესაჭიროება. წავა ამერიკა ამ გზით?! ჯერ მათთვის უნდა გვეკითხა, თანაც საარჩევნო პერიოდის დაწყებამდე.
“თუ ორი სახელმწიფოს სურვილი იქნება, ამ საკითხს წინ არაფერი დაუდგება, თუმცა ვფიქრობ, ამერიკა ამისთვის მზად არ არის,” – უთხრა “რეზონანსს” სალუქვაძემ.
მისი თქმით, რუსეთს ამ საკითხზე საკმაოდ მწვავე რეაქცია ექნება.
“რუსული მედია უკვე ატრიალებს ამ განცხადებას. არ ვამბობ, რომ მგლის შიშით ტყეში არ უნდა წახვიდე, მაგრამ რეაქცია მწვავე იქნება და არ გამოვრიცხავ, სანამ ჩვენ მოლაპარაკებებს დავიწყებთ, რუსეთი უფრო წინ წამოვიდეს. გახსოვთ, რომ ელცინის რუსეთმაც კი კოსოვოში, სანამ ნატო გადაწყვეტილებას ამზადებდა, სადესანტო ასეულის მარში ჩაატარა და აეროდრომი დაიკავა. სანამ მსოფლიომ გაიღვიძა, იქ უკვე რუსები იდგნენ.
“მსგავს სახელმწიფოებრივ მნიშვნელობისა და კონსტიტუციურ საკითხებს ასე მოუმზადებლად გაჟღერება არ უნდა. ჩაატარონ განხილვა ჯერ მთავრობაში, საექსპერტო წრეებში, შემდეგ უშიშროების საბჭოზე და შემდეგ დაელაპარაკონ იმ მხარეს, ვისი ბაზების განლაგებაც გვსურს,” – გვითხრა სალუქვაძემ.
“დემოკრატიული მოძრაობა – ერთიანი საქართველოს” ლიდერის, ნინო ბურჯანაძის შეფასებით კი ინიციატივა ნიშნავს იმას, რომ საქართველომ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე – სამხრეთ ოსეთსა და აფხაზეთზე უარი უნდა თქვას.
“ძალიან ვწუხვარ, რომ ასეთი მავნებლური განცხადება დავით უსუფაშვილის მხრიდან გაჟღერდა. უსუფაშვილი ნამდვილად სერიოზული პოლიტიკოსია და არ შეიძლება მან არ იცოდეს ან ვერ აცნობიერებდეს, რას ნიშნავს ერთი სახელმწიფოს ტერიტორიაზე ორი ურთიერთდაპირისპირებული სახელმწიფოს ჯარების განთავსება.
“სამწუხაროა, მაგრამ ფაქტია, რომ საქართველოს ტერიტორიაზე რუსეთის ჯარები უკანონოდ არის განლაგებული. რა თქმა უნდა, აფხაზეთი და სამაჩაბლო საქართველოს ტერიტორიაა, ახლა საქართველოს სხვა ტერიტორიაზე სხვა ქვეყნის ჯარის შემოყვანა, მით უმეტეს ამერიკულის, რომელიც რუსეთთან კონფრონატციულ რეჟიმშია, საქართველოს სახელმწიფო ინტერესებს პირდაპირ ურტყამს. ეს ქვეყნის გახლეჩვას ნიშნავს.
“ეს არის კვიპროსის მოდელი, სადაც ორი ქვეყნის ჯარი დგას – ბრიტანული და თურქული ჯარები. კვიპროსი 50 წელია გახლეჩილია და გაერთიანების რეალური შანსი დღესაც არა აქვს. კვიპროსის შემთხვევაც კი გაცილებით უკეთესია იმაზე, რასაც ბატონი უსუფაშვილი ამ ინიციატივით გვთვაზობს. კვიპროსში დგას ნატოს ორი წევრი სახელმწიფოს ჯარი, რომლებიც ერთმანეთთან არ არიან დაპირისპირებულები. ამის მიუხედავად მოლაპარაკება მაინც ვერ შეძლეს,” – განუცხადა “აიპრესს” ბურჯანაძემ.
მისივე შეფასებით, როდესაც საქართველოს ტერიტორიაზე რუსული ჯარი უკვე დგას, უსუფაშვილის ინიციატივა ათასჯერ უფრო მიუღებელია.
“ჯერ ერთი, მე არ მესმის, როგორ შეიძლება მოითხოვოს დამოუკიდებელი სახელმწიფოს პოლიტიკოსმა უცხო ქვეყნის ჯარის შემოყვანა თავისი ქვეყნის ტერიტორიაზე. ეს წარმოუდგენელია და ასეთი იდეა მხოლოდ რესპუბლიკურ პარტიას შეიძლება მოუვიდეს თავში. ასეთი მოდელი ნიშნავს იმას, რომ საქართველო ორი დაპირისპირებული ქვეყნის პოლიგონად იქცევა. ეს ნიშნავს ქვეყნის გაყოფას და დანაწევრებას. ამერიკული ბაზების განთავსებით ჩვენი ქვეყნიდან ამერიკის ჯარს ხომ ვერ გავიყვანთ, რუსები კი ვეღარასოდეს ვეღარ გავლენ,” – განაცხადა ბურჯანაძემ.
„ახალი თაობა“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
ინტერვიუ ია ანთაძესთან: რა ხდება „ოცნებაში“ - კლანური ბრძოლები თუ შეცდომების გამოსწორება?
„ახალი თაობის“ კითხვებს მედიაექსპერტი ია ანთაძე პასუხობს.
- ია, „რუსთავი-2“-ის თემა აქტუალურობას არ კარგავს. ირაკლი ოქრუაშვილი აცხადებს, რომ ქიბარ ხალვაშის სახელით ტელეკომპანია შეიძინა. ოქრუაშვილი ხელისუფლებასაც ღიად უპირისპირდება. რამდენად რეალურია ის, რასაც ოქრუაშვილი ამბობს?
- ჩემთვის ძნელი სათქმელია, ახლა რასთან გვაქვს საქმე. იმიტომ, რომ სიმართლე იცის სულ რამდენიმე ადამიანმა. მე ამ პროცესის ჩვეულებრივი დამკვირვებელი ვარ. ახლოვდება დრო, როცა „რუსთავი-2“-ის საკითხი უნდა გადაიჭრას და ვხედავთ ახალ გარემოებებს, რაც სრულებით არ მაკვირვებს.
- რატომ არ გაკვირვებთ?
- იმიტომ, რომ „რუსთავი-2“-ის საკითხი არის სერიოზული საკითხი, რომელსაც შეუძლია გამოიწვიოს სერიოზული შეშფოთება საზოგადოებაში, განსაკუთრებით არჩევნების წინ. ეს შეიძლება საშიში იყოს ქვეყნისთვის. ირაკლი ოქრუაშვილი არის ახალი გარემოება, შესაძლებელია კიდევ სხვა გამოჩნდეს, მაგრამ ასე იქნება თუ ისე იქნება, უახლოეს თვეებში უნდა გადაწყდეს, ვის მფლობელობაში იქნება ეს ტელეკომპანია.
- საუბრობენ იმის შესახებაც, რომ ეროსიმაც კარგად იცოდა ეს სიმართლე, ფულიც აიღო, რომ ხელისუფლებას დახმარებოდა და რომ ვერ მოახერხა, ამიტომაც მოიკლა თავიო.
- ამაზე ვერაფერს გეტყვით. ეს საკმაოდ აქტუალური თემაა და ძალიან ბევრი გამოხმაურება შეიძლება მოჰყვეს. შორიდან კი ძნელია მიხვდე, სად არის სიმართლე და სად სიცრუე. თვითონ პროცესის განვითარება გამოაჩენს, ვის რა ბერკეტები აქვს ხელში. სერიოზული ბრძოლა რომ მიდის ამ ტელევიზიისთვის, ამაში ეჭვი არავის ეპარება.
- არჩევნებამდე ზუსტად ერთი თვე დარჩა და რამდენად ჯანსაღი პროცესი მიმდინარეობს იგივე მედიადამოუკიდებლობის კუთხით?
- მედიის თვალსაზრისით, საარჩევნო გარემო არის უპრეცედენტოდ კარგი. თუკი ავიღებთ სხვა წლებში საპარლამენტო არჩევნებს, საპარლამენტო არჩევნები ყოველთვის იწვევდა დიდ ვნებათაღელვას ტელევიზიებში. ტელევიზია არის ის ფაქტორი, რომელმაც უნდა განაპირობოს ინფორმირებული არჩევანი. ეს შეიძლება აწყობდეს მხოლოდ ისეთ ხელისუფლებას, რომელსაც დემოკრატიის პრინციპები ღრმად აქვს გააზრებული. იმიტომ, რომ ხელისუფლება თუ ცდილობს, რომ აუცილებლად შეინარჩუნოს ხელისუფლება, ძალაუფლება და ასე შემდეგ, მას ასეთი ინფორმიერებული არჩევანი ნამდვილად არ სჭირდება.
- აბა რა სჭირდება?
- მას სჭირდება სხვა ბერკეტები იმისთვის, რომ ადამიანები წავიდნენ და ხმა მისცენ არა იმის საფუძველზე, რას ელოდებიან პარტიებისგან, არამედ სხვა რამის საფუძველზე. ამიტომ, დღეს, როდესაც ჩვენ გვაქვს ბევრი ტელევიზია, როდესაც ჩვენ გვაქვს ხელმისაწვდომობა ინტერნეტზე, როდესაც ჩვენ გვაქვს ძალიან აქტიური სოციალური ქსელი, როდესაც ჩვენ გვაქვს ციფრული მაუწყებლობა, რომელიც ყველას აძლევს საშუალებას, თუ აქვს რესურსი, თავისი საკუთარი მაუწყებლობა მოიწყოს, ინფორმირებული არჩევანი აღარ არის პრობლემა და ეს არის დიდი სიახლე ჩვენი სატელევიზიო სივრცისა და წინასაარჩევნო გარემოსთვის.
- ტელევიზიებში გადაადგილებებიც ხომ მოხდა?
- რასაკვირველია, იყო ტელევიზიებში გადაადგილებები, მაგრამ ეს უფრო ეხებოდა ჟურნალისტებს, ვიდრე მფლობელებს, თუმცა გარემო მთლიანობაში მაინც არის ძალიან მოსახერხებელი და კარგი, როგორც ჟურნალისტებისთვის, ისე მაყურებლისთვის, რომელსაც შეუძლია ნებისმიერი სახის ინფორმაცია მიიღოს რომელიმე არხზე.
- პოლიტიკური პარტიების საქმიანობა არაეფექტურია. გვიანდება სიები, საარჩევნო პროგრამები. რატომ?
- დიახ, პროგრამები ნამდვილად გვიანდება და მე ისევ მედიას დავუბრუნდები. ახლა არის პირველი არჩევნები, როდესაც არაერთი გადაცემა და არაერთი ტელევიზია არის დაინტერესებული, რომ პროგრამული ხედვები შესთავაზოს ამა თუ იმ პარტიამ საზოგადოებას და თავის მაყურებელს. განსაკუთრებით ამიტომ ჩანს, რომ პროგრამები გვიანდება. შესაძლებელია, თვითონ მედია რომ არ იყოს მოწადინებული, რომ პროგრამულად გააშუქოს წინასაარჩევნო პერიოდი, შეიძლება ასეთი ნათელი არ ყოფილიყო, რომ პარტიები აგვიანებენ პარტიული ხედვების გამოქვეყნებას.
- მედიის აქტიურებას აბრალებთ პოლიტიკურად მდორე პროცესს?
- დიახ, მედიის გახსნილობის გამო, ეს პროცესი შენელდა. დღეს მედიამ გაუსწრო წინ პოლიტიკურ პარტიებს და მედია უფრო ადრე ითხოვს იმას, რის მიცემაც ამ ეტაპზე პოლიტიკურ პარტიებს არ შეუძლიათ. თუმცაღა, უახლოეს დღეებში, ვინც კი აპირებს, რომ პროგრამა გამოაქვეყნოს, ყველა უკვე გამოაქვეყნებს. ჩვენც მეტი საშუალება გვექნება ვნახოთ, რითი განსხვავდება ან რითი ჰგავს სხვადასხვა პარტიის პროგრამა ერთმანეთს.
- კულუარებში ვრცელდება ინფორმაციები, რომ ბიძინა ივანიშვილი იმედგაცრუებულია „ოცნების“ წინასაარჩევნო კამპანიით და ამ უკმაყოფილებას არც მალავს. ამას ბევრი იმითაც ხსნის, რომ იცვლებიან „ოცნების“ მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატები. ამაზე რას იტყვით?
- ბიძინა ივანიშვილს ღიად არსად უთქვამს, რომ უკმაყოფილოა. პირიქით, პრემიერ-მინისტრს ყოველთვის აქებს და ამბობს, რომ ეს არის ის ადამიანი, რომელიც სჭირდება ქვეყანას. ის, რომ იცვლება რაღაცა წინასაარჩევნოდ, ერთი მხრივ ნაკლია პარტიის, რომ თავიდან რაღაცა ვერ გათვალა, მაგრამ მეორე მხრივ დიდი პლუსია.
- რა არის პლუსი, კანდიდატებს რომ ცვლიან?
- დიახ, იმიტომ, რომ ჩვენთან პარტიები, როგორც ყოველთვის, ცდილობდნენ, სისუსტეები არ ეჩვენებინათ, განსაკუთრებით არჩევნების წინა პერიოდში. მე კიდევ მგონია, რომ გრძელვადიანი შედეგი, რომელიც შესაძლებელია უკეთესი იყოს ასეთი ცვლილებების შემდეგ, ბევრად მნიშვნელოვანია, ვიდრე გაჯიუტება არასწორ არჩევანში და საბოლოოდ ისეთი შემადგენლობის მიღება პარლამენტში, რომელიც არ გამოადგება ქვეყანას.
ის, რაც შესაცვლელია, ახლავე უნდა შეიცვალოს. თუმცა ეს არ ეხება მარტო ერთ პარტიას, ან თუნდაც მარტო „ქართულ ოცნებას“. შეცდომაში გაჯიუტება არის ბევრად უარესი, ვიდრე შეცდომის გამოსწორება. ის, რომ პარტიას უჩნდება სურვილი, შეცდომები გამოასწოროს, პოლიტიკური კულტურის მაჩვენებელია.
- თუმცა სულ სხვა ინფორმაციები გამოდის, რომ კლანური დაპირისპირებაა შიგნით და ეს პროცესიც ამის ნაწილია. ხედავთ მსგავს პროცესს?
- შეიძლება ესეც არის. ჩვენ შედეგების მიხედვით უნდა ვიმსჯელოთ. თუ დავინახავთ, რომ ახალი კანდიდატები ბევრად საინტერესო არიან, ვიდრე ძველები, მაშინ უნდა ვთქვათ, რომ მოძებნეს თავის თავში ძალა და დროულად გამოასწორეს შეცდომები. თუ ერთი კლანის წარმომადგენლებს მეორე კლანის წარმომადგენელი ჩაენაცვლება, ეს ყველა შემთხვევაში ძალიან ცუდია ყველასთვის. შეცდომების გამოსწორება ხდება თუ ბრძოლაა კლანებს შორის, ამას დავინახავთ იმის მიხედვით, თუ რა ცვლილებები იქნება, თუნდაც მაჟორიტარ კანდიდატებთან დაკავშირებით.
„ახალი თაობა“, 08 სექტემბერი, 2016 წელი
ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: „გიორგი ხაინდრავას ფილმმა შეიძლება უკურეაქცია გამოიწვიოს“ // „სამი თვის განმავლობაში ამ ფილმის კონსულტანტი ვიყავი“
პარლამენტის ყოფილ წევრ პეტრე მამრაძეს მიაჩნია, რომ ქართველ ხალხს უნდა ახსოვდეს ის, რაც ნაცმოძრაობამ დაატეხა თავს ქვეყანას.
- ბატონო პეტრე, თქვენზე თუ ახდენს რაიმე გავლენას ფილმი, რომელიც გოგა ხაინდრავამ გადაიღო ნაცრეჟიმის პერიოდზე?
- ფილმის მხოლოდ დასაწყისი ვნახე.
- საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობაა, იყო თუ არა საჭირო ამგვარი ფილმის გადაღება. ზოგადად, არის თუ არა საჭირო, საზოგადოებას ახსოვდეს ის, რაც ჩაიდინა ნაცმოძრაობამ?
- აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს.
- რატომ?
- თაობებს უნდა ახსოვდეთ და ასეთი ეროვნული მეხსიერების გარეშე საბოლოოდ ვერ შედგება ჩვენი ეროვნული სახელმწიფო.
- ზოგი ამბობს, რომ ეს უკან ყურებას ნიშნავს და არა წინსვლას...
- გერმანიაში სკოლებშიც ასწავლიან იმას, რაც მოხდა და მუზეუმებიც არის შესაბამისი. პატარა ბავშვებს (კანონით რეგლამენტირებულია და მომზადებულია ფსიქოლოგების მიერ) ასაკის შესაბამისად ისეთ დოკუმენტურ ფილმებს აჩვენებენ, რისი ჩვენებაც შეიძლება და საჭიროც არის. ექსკურსიებზე დაჰყავთ საკონცენტრაციო ბანაკებში, სადაც მუზეუმებია. მე არ შემხვედრია გერმანიის არც ერთი მოქალაქე, ვისაც ეს ცოდნა და მეხსიერება არ აქვს. მათ შორის, ისინიც, ვინც 21-ე საუკუნეშია დაბადებული.
- გოგა ხაინდრავას ფილმი გადაღებულია დოკუმენტურ მასალებზე. თუმცა, ზოგს იმის გახსენება არ უნდა...
- მე სამი თვის განმავლობაში გახლდით კონსულტანტი. სამ თვეში ჩავტიე მთელი ჩემი ცოდნა, რაც დამიგროვდა სააკაშვილის რეჟიმზე.
- რა კონსულტაცია გაუწიეთ?
- მე მათ მივაწოდე ინფორმაცია არა მხოლოდ ნაცების მიერ ჩადენილ იმ დანაშაულზე, რაც ვიცოდი, არამედ ვუხსნიდი, სააკაშვილის სადისტური სისტემისა და ავტორიტარული, კლეპტოკრატიული რეჟიმის არსს, რასაც წლების განმავლობაში ვაანალიზებდი.
- როგორც ვიცი, უცხოელები და ელჩებიც გაწვდიდნენ ინფორმაციას...
- დიახ, უცხოელებისგანაც ვღებულობდი ინფორმაციას და საჯარო სამსახურებში მომუშავე ადამიანებისგანაც. მათ სჯეროდათ ჩემი, რადგან მე არსად ვიტყვი მათ გვარებს.
- ზოგიერთ პარტიას, რომელიც დღეს საარჩევნო კამპანიაშია ჩართული, არ მოსწონს ამ ფილმის ახლა ჩვენება. ფილმის ახლა ჩვენება პრობლემებს ქმნის?
- წლების წინ, ჯერ ვარდების რევოლუციამდე, გოგა ხაინდრავამ გადაიღო ფილმი „დამსხვრეული ოცნებები“ აფხაზეთის ომზე. ეს ფილმი არა მხოლოდ დაჯილდოებულია საერთაშორისო ფესტივალებზე, არამედ აფხაზები სოხუმშიც აჩვენებდნენ, ვინაიდან ფილმში რეჟისორი დამნაშავეებს კი არ ეძებს, არამედ ღრმად აანალიზებს იმას, რაც მოხდა.
- ამ ფილმში დამნაშავეებს ეძებს?
- მე ფილმი არ მინახავს, როცა მოვიცლი, აუცილებლად ვნახავ, მაგრამ აფხაზეთის შესახებ გადაღებული გოგა ხაინდრავას ფილმი სააკაშვილსა და მის თანაგუნდელებს რომ ენახათ და სწორი დასკვნა გაეკეთებინათ, 2008 წლის აბსურდული ომი არ მოხდებოდა.
- მიხეილ სააკაშვილსა და მის თანაგუნდელებს აფხაზეთში მომხდარი ისტორიული კატასტროფის გაანალიზების უნარი ან სურვილი ექნებოდათ?
- ამიტომ ვამბობ, ფილმი „დამსხვრეული ოცნებები“ რომ ენახათ და სწორი დასკვნები გამოეტანათ (შეიძლება ნახო და საპირისპირო დასკვნა გამოიტანო), მაშინ არც აგვისტოს ომი მოხდებოდა, არც აფხაზეთსა და ცხინვალში რუსული ბაზები იქნებოდა და ვერც რუსეთი ცნობდა მათ ე.წ. დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად.
- რა როლს ითამაშებს ახლანდელი ფილმი ჩვენს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში?
- იმედი მაქვს, ეს ფილმი დიდ წვლილს შეიტანს. დოკუმენტურ ვიდეომასალას უფრო დიდი ძალა აქვს, ვიდრე დაწერილ ტექსტს.
- ნაცმოძრაობის რეიტინგი ამით დაეცემა თუ არა?
- ნაციონალების რეიტინგი, რომელიც 10-12%-ია, არ დაეცემა. მათი ელექტორატი როგორიც იყო 2012 წელს, იგივე დარჩა, მაგრამ მოსახლეობის ნაწილში შეიძლება უკურეაქცია იყოს.
- რა კუთხით?
- მოსახლეობამ 2012 წელს ბიძინა ივანიშვილი და `ოცნება~ დიდი იმედით აირჩია, რომ აღდგებოდა სამართლიანობა და დაისჯებოდნენ დამნაშავეები.
- სამართლიანობა ზოგისთვის ხომ აღდგა, ზოგი დამნაშავე ხომ დაისაჯა? ზოგიერთი, ალბათ, დაისჯება მომავალში...
- კი, მაგრამ ძალიან ბევრი ადამიანის აზრით, ამ ოთხ წელიწადში ხელისუფლებამ ძალიან ცოტა გააკეთა. ამიტომ საერთო აზრია, რომ სამართლიანობა არ აღადგინეს. ხალხში ასეთი საუბრები მესმის – თვითონ არ გააკეთეს არაფერი, სამართლიანობა არ აღადგინეს, ზოგი დამნაშავე დააწინაურეს. ეს მართლა ასეა – ამის თაობაზე ყოფილმა პროკურორმა კბილაშვილმა ილაპარაკა, ბევრი ადამიანი, ვინც ციხეებში ხალხს აწამებდა, თანამდებობაზე დარჩა, ზოგი დაწინაურდა კიდეც. ვახტანგ მაისაიამ პირდაპირ ხელი დაადო ადამიანებს, რომლებიც მას აწამებდნენ და მერე ქოცების დროს დაწინაურდნენ. ხალხი ამბობს, სამართლიანობა არ აღადგინეს და ახლა ჩვენი მიმხრობა იმის ჩვენებით უნდათ, რა ცუდი იყვნენ ნაციონალები.
- ნაციონალები ცუდები არ იყვნენ?
- ნაციონალები რომ ცუდები იყვნენ და დანაშაულს ჩადიოდნენ, უნდა დაესაჯათ. რომ არ დასაჯეს, მათთან შეკრული გამოდიან.
- გარკვეული ლიდერები ხომ დასაჯეს, მერაბიშვილი და სხვები? სააკაშვილს დაუსწრებლად ასამართლებენ.
- 200-300 ადამიანიდან 10-ს რომ დასჯი, ეს ძალიან ცოტაა. მთავარი დამნაშავეები, სააკაშვილი და ადეიშვილი, კეზერაშვილი ადვილად წავიდნენ საქართველოდან. კეზერაშვილი რომ დააკავეს საფრანგეთში, ქოცების პროკურატურამ ერთი გრამი ქაღალდი არ წარუდგინა საფრანგეთის სასამართლოს.
- ქოცების პროკურატურა კი არა ნაცების პროკურატურა იყო ქოცების ხელმძღვანელობით. ამიტომ ვერ მივიღეთ შედეგი...
- ეს არის სიმბიოზი.
„საქართველო და მსოფლიო“, 8 სექტემბერი, 2016 წელი
დამნაშავის ადგილი ციხეშია და არა პარლამენტში
ქრისტინე ტოგონიძე
საქართველოში 238 პოლიტიკური პარტიაა რეგისტირებული. მიუხედავად ამდენი პარტისაა, ქართველი საზოგადოება უნდობლობას უცხადებს პოლიტიკურ ძალებს _ ამომრჩეველი ხვდება, რომ დღევანდელი პარლამენტარების მთავარი ფუნქცია პულტის ღილაკზე თითის დაჭერა და დასავლეთიდან ნაკარნახევი დავალებების შესრულებაა. რა სენი გვჭირს ქართველებს, რატომ გვინდა ყველას პოლიტიკაში წასვლა, პარტიაში შესვლისთანავე მისი დატოვება და სხვა პარტიაში გადაბარგება? რა პრიორიტეტების მიხედვით უნდა გააკეთოს ამომრჩეველმა არჩევანი? - ამ საკითხებზე გვესაუბრებიან პოლიტოლოგი, ექსპერტი საერთაშორისო ურთიერთობების საკითხებში სოსო ცინცაძე, “ევრაზიის ინსტიტუტის” ხელმძღვანელი გულბაათ რცხილაძე, საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ყოფილი პირველი მდივანი ჯუმბერ პატიაშვილი და დიპლომატი ვასილ ჭიჭინაძე.
სოსო ცინცაძე:
- ამდენი პარტია არ არის საჭირო. ამას უკვე მრავალპარტიულობა აღარ ჰქვია. როდესაც ისრაელის სახელმწიფო იქმნებოდა, მისი პირველი ლიდერი დევიდ ბენ-გურიონი მემუარებში წერდა: “ორი ოცნება მქონდა: ერთი ის, რომ ისრაელის მოსახლეობას მიეღწია სამ მილიონამდე და გაქრობა აღარ დამუქრებოდა, მეორე კი – პარტიების შემცირება”. იტალიაში სულ 302 პოლიტიკური ძალაა წარმოდგენილი, მაგრამ ეს სულაც არ უშლის ხელს დემოკრატიას. საქართველოში სხვა სიტუაციაა.
- ბატონო სოსო, რატომ მიილტვიან ქართველები ასე პოლიტიკისკენ?
- დღეს ქართველებისთვის კეთილდღეობის ერთადერთი გარანტი არის პოლიტიკა. პარლამენტში შესვლა ნიშნავს, რომ ბიზნესს დაიწყებ, მოიპოვებ გავლენას. როდესაც კარგი ცხოვრების გარანტია არის პოლიტიკა, რასაკვირველია, ყველა პოლიტიკაში მოისურვებს ჩართვას, ამიტომ ამომრჩეველს უნდა ჰქონდეს მეტი პოლიტიკური კულტურა. თავის დროზე ნაციონალები ტრაბახობდნენ, ჩვენს კანდიდატს ოქსფორდი, სორბონა აქვს დამთავრებულიო, შემდეგ ირკვეოდა, რომ ზოგს არ ჰქონდა დამთავრებული. უბრალოდ, ვერაფერი გააკეთა იქ და საქართველოში ჩამოვიდა.
„ოცნება“ რომ გვატენის უცხოეთში უმაღლესდამთავრებულებს, ესე იგი ამ ადამიანებმა იქ ვერაფერს მიაღწიეს. პაკისტანელები, ინდუსები, ჩინელები, რომლებიც ევროპაში კარგად სწავლობდნენ და კარგ სამსახურს შოულობენ, სამშობლოში აღარ ბრუნდებიან. ბუნებრივია, ყველას უნდა კარგი ცხოვრება… როგორ უნდა ენდოს ადამიანი იმ ელექტორატს, რომელიც ყოველ ოთხ წელიწადში უმრავლესობით ირჩევს პრეზიდენტსა და ხელისუფლებას და შემდეგ მათ ხმას აღარ აძლევს?.. როგორ ფიქრობთ, იოლი დასაჯერებელია, რომ ისეთი რესურსის მქონე ქვეყანაში, როგორიც საქართველოა, გადასახადები განხევრდება? ქვეყანაში, რომელმაც თავის დროზე უარი თქვა ხუდონჰესზე, მუქთად, სხვისი ფულით აშენებულზე, და დღეს თავს იკლავს, რომ აშენდეს ისე, რომ მერე გამომუშავებული დენი ისევ ჩვენ ვიყიდოთ? არადა, ოთხი წლის წინათ რუსეთის ფულით შენდებოდა ხუდონჰესი. დღეს კი ერთი ამბავია, რომ ააშენონ ვიღაც გადამთიელებმა. აი ასეთი ხალხი რისი ღირსია? ადამიანი, რომელსაც გულწფელად სჯეროდა, რომ მისი კეთილდღეობისთვის ბიძინა ივანიშვილი საკუთარ ფულს დახარჯავდა, არ არის ჩემთვის ამომრჩეველი, ამიტომ არის საშინელება გაუნათლებლობა. არ სჭირდებოდა “ნაციონალურ მოძრაობას” განათლებული ხალხი. ლომაიამ შეგნებულად დაიწყო განათლების ნგრევა, არ აძლევდა ხელს “ოცნებას” განათლებული ადამიანები და განაგრძო სანიკიძემ მეცნიერების ნგრევა.
- პოლიტიკოსები აქტიურად ტოვებენ პარტიებს, რა არის ამის მიზეზი?
- იყიდებიან ფულზე. რატომ დატოვეს ბურჯანაძის ფრაქცია? რა, ახლა შეიტყვეს, რომ ბურჯანაძე უბლოკო სისტემის მომხრეა? ერთგული არავინ არის, იდეოლოგიურად მოტივირებულნი არ არიან.
გულბაათ რცხილაძე:
- ეს არ არის პოლიტიკა, ეს არის ჭორებისა და არაჯანსაღი ცხოვრების წყურვილი. პოლიტიკა რთული საქმეა და როგორ შეიძლება ამდენი ხალხი დაკავებული იყოს პოლიტიკით. ამომრჩეველს დაკვირვება მართებს. ჰარმონიაში უნდა იყოს ერთმანეთთან ორი რამ: რას სთავაზობს პარტია ამომრჩეველს და ის ღირსეული პიროვნებები, რომლებიც არიან ამ პარტიაში. ასეთი პარტიები კი არ გვყავს, სამწუხაროდ. ჯერჯერობით კვლავაც მოქმედებს ჯგუფი ნაძირალა ადამიანებისა, რომლებსაც ფინანსებიც აქვთ, გამოცდილებაც, კავშირებიც, უცხოეთიდან მხარდაჭერაც, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მათ პარტია უნდა ვუწოდოთ. მით უმეტეს, ახლა ხშირად გადადიან და გადმოდიან ერთი პარტიიდან მეორეში და სარგებელს ეძებენ. საქართველოს პოლიტიკური სისტემა დასავლეთის სტრუქტურებზეა ჩამოკიდებული. ეს ახალი არ არის, კონსულტაციას მათთან გადიან. ამას წინათ უბანში მოიტანეს ნაციონალების ბუკლეტი. იქ შავით თეთრზე წერია ნაციონალების ერთ-ერთი დაპირება _ ზედა ინსტანციის მოსამართლეს უწყვეტი ვადით მოვიწვევთო. რატომ გვიკვირს, რომ ისინი დავალებებს იღებენ? საქართველო არ არის დამოუკიდებელი, ეს არის ტრაგიკომედია და არანაირი გადაწყვეტილების მიღება არც მთავრობას, არც პოლიტიკურ პარტიებს უცხოეთთან შეთანხმების გარეშე არ შეუძლიათ.
ჯუმბერ პატიაშვილი:
- გაუგებრობები, განუკითხაობა, უპასუხისმგებლობა და, ამასთანავე, პოლიტიკური დაქუცმაცება იმიტომ ხდებოდა ბოლო 9 წლის განმავლობაში, საზოგადოებას რომ ვერ გაერკვია, რომელი გზით წასულიყო.
- რა პრიორიტეტებით უნდა აირჩიოს ამომრჩეველმა პოლიტიკური პარტიები?
- ამომრჩეველმა ლიდერები ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე უნდა აირჩიოს, ლიდერს უნდა აინტერესებდეს კეთილდღეობა თავისი ქვეყნისა და ხალხის.
- არის კი დღეს პოლიტიკური პარტია, რომელსაც ამომრჩეველი ენდობა?
- ასე ვერ ვიტყვით. პოლიტიკაში მოსვლის შემდეგ ადამიანები ისე იცველებიან, რომ შესაძლოა, სულ დაგავიწყონ, რა პიროვნული ღირსებების გამო დაუჭირე მხარი. ბევრი საარჩევნო გაყალბების მოწმე ვარ. ის გაყალბება, რომელიც მოხდა 1995 წელს, რომლის შესახებაც ბევრჯერ ითქვა და რომლის გამოც მივმართე ადმინისტრაციულ ორგანოებს, პროკურატურას, პარლამენტს, ყურად არავინ იღო და არავინ შეისწავლა, რა იყო ამის მიზეზი. ხშირად ადამიანს მცირე დანაშაულისთვისაც ძალიან სჯიან და იმხელა დანაშულის გამო, რასაც სჩადიოდნენ და სჩადიან დღესაც არჩევნებში მონაწილე პოლტიკოსები, მათ საზოგადოებამ პასუხი უნდა აგებინოს. ადამიანებს ხმა არ მიუციათ ასეთი ძალებისთვის და მათ მაინც გაიმარჯვეს. ეს იმას ნიშნავს, რომ გაყალბება ჩვეულებრივი პროცესია.
არჩევნებისთვის უნდობლობა ამიტომ გვაქვს გამოცხადებული. მეც ვმონაწილებოდი არჩევნებში, მქონდა მეტ-ნაკლები წარმატება, მაგრამ გაყალბება იყო ის დიდი დანაშული, რომელიც ვერ აღვკვეთეთ და დღესაც ხელისუფლებაში პროფესიონალი გამყალბებლები გვყავს. გამყალბებლების წინააღმდეგ ბრძოლის მთავარი ფაქტორი კი არის ამომრჩევლის აქტიურობა, ყურადღება უნდა მიაქციოს ამომრჩეველმა იმ პროცესებს, რომლებიც დღეს ხდება. დამნაშავეები უნდა დაისაჯონ აუცილებლად. ისინი არ უნდა აძლევდნენ პატიოსან ადამიანებს რჩევა-დარიგებებს და არ უნდა უკითხავდნენ მორალს. დამნაშავეებს უნდა აეკრძალოთ არჩევნებში მონაწილეობა და მიეცენ პასუხისგებაში.
ვასილ ჭიჭინაძე:
- ქართველებს, ეტყობა, სისხლში გვაქვს პოლიტიკა გამჯდარი, პოლიტიკა მარტივი საქმე გვგონია, თითქოს ბუხარს უნდა მივუსხდეთ. ბევრს უნდა თავის დამკვიდრება და ამისთვის პოლიტიკა რატომღაც იოლი სფერო ჰგონიათ.
- როგორ უნდა გამოარჩიოს ამომრჩეველმა პარტიები ერთმანეთისგან?
_ ჩემი აზრით, საზოგადოებამ პროგრამის მიხედვით უნდა მისცეს ხმა პარტიას და არა პარტიის ლიდერების გამო. უნდა გაარჩიოს ხალხმა, რეალურად ვინ შეძლებს დაპირებების შესრულებას და ვინ ყვება ზღაპრებს. თუ ამ დონემდე მივა ჩვენი მოსახლეობა, ყველაფერი რიგზე იქნება, არანაირი პრო არ უნდა იყო, გარდა პროქართველობისა. არიან საქართველოზე გულანთებული ადამიანები, პროფესიონალებს რა დალევს, თუ ახლობელთა წრეში არ დავიწყებთ მათ ძებნას.
- რატომ ტოვებენ პოლიტიკოსები პარტიებს?
- რატომღაც ყველას უნდა პარლამენტში შესვლა, შანსი თუ მიეცემათ, ცდილობენ, შეძვრნენ პარლმანეტში, ამიტომ გადახტებიან ხოლმე სხვა პარტიაში. მაგალითად, “ოცნების” მაჟორიტარი კანდიდატების ნახევარზე მეტი ნაციონალია. ეს ჩვენთან მიღებული პრაქტიკაა. აი ასეთ პარლამენტარებს არ უნდა ენდოს ხალხი. ადამიანი ერთხელ რომ გაყიდის ვიღაცას, მეორედაც და მესამედაც გაყიდის, ვინც მეტს გადაუხდის, მასთან მიდიან. რატომ იყრის საბურთალოს მაჟორიტარი დეპუტატი კენჭს სოლოლაკში, სხვებიც რატომ იცვლიან უბნებს? ესე იგი არაფერი გაუკეთებიათ თავისი ამომრჩევლისთვის და მათთან შეხვედრას ვერ ბედავენ – კიდევ ერთხელ ხომ ვეღარ მოატყუებენ? და ამიტომ გარბიან სხვაგან, სხვათა მოსატყურბლად. ვერ ივარგა, ვერაფერი გააკეთა და თავის ამომრჩეველთან მისასვლელი პირი არ აქვს.
„საქართველო და მსოფლიო“, 8 სექტემბერი, 2016 წელი
რა ბერკეტები უნდა ამოქმედდეს მატყუარა და უპასუხისმგებლო პოლიტიკოსების მიმართ
ქრისტინე ტოგონიძე
“ნაციონალური მოძრაობა”, რომელმაც 9 წლის განმავლობაში უამრავი დანაშაული ჩაიდინა ქართველი ხალხის წინაშე, მაგრამ პასუხი არ უგია, აქტიურად აწარმოებს წინასაარჩევნო კამპანიას და თვალში ნაცარს აყრის ქართველ ხალხს. საკითხავია, რატომ უნდა ენდოს ამომრჩეველი ქვეყანაში ძალადობისა და უამრავი დანაშაულის ჩამდენებს?
საზოგადოდ, არა მხოლოდ სამართლებრივი, არამედ პოლიტიკური პასუხისმგებლობის საკითხი საქართველოში ძალზედ მწვავეა. მრავალ მიზეზთა გამო საზოგადოება, სამწუხაროდ, ვერ ახერხებს, თუნდაც პოლიტიკურად აგებინოს პასუხი იმ პარტიებსა და მათ ლიდერებს, რომლებიც ფუყე წინასაარჩევნო დაპირებებით კვებავენ ამომრჩეველს. გამოსავალი, ალბათ, პირად პასუხისმგებლობაშია, ალბათ, უნდა არსებობდეს ცრუპენტელა მაჟორიტარი დეპუტატისთვის უფლებამოსილების შეჩერების ქმედითი მექანიზმები, აგრეთვე, უქნარა პოლიტიკური პარტიებისთვის მანდატის ჩამორთმევის მარტივი სამართლებრივი პროცედურა, რათა არჩევნებიდან არჩევნებამდე არ გვიწევდეს მატყუარა პოლიტიკური სუბიექტების ცრუდაპირებების მოთმენა და მათაც იცოდნენ, რომ არ აქვთ გარანტირებული 4 არხეინი წელიწადი და ფუჭი დაპირებების ან დაკისრებული ვალდებულებების შეუსრულებლობის შემთხვევაში გაცილებით ადრე დაემშვიდობებიან თავიანთ მანდატს.
დღეს ფრიად აქტუალურია “ქართული ოცნების” მიერ გაცემული და შეუსრულებელი დაპირებების თემა. თავიდანვე ცხადი იყო, რომ უამრავ დაპირებას, რომლებსაც ასე უხვად გასცემდნენ ივანიშვილი და მისი გუნდი, ასრულება არ ეწერა, ალბათ, იმიტომაც გადადგა ივანიშვილი პრემიერის პოსტიდან, თუნდაც ფორმალური პასუხისმგებლობა რომ არ ჰქონოდა ამომრჩევლის წინაშე. დღეს კი მოსახლეობამ არ იცის, ვის მოსთხოვოს პასუხი აღუდგენელ სამართლიანობაზე, აუღორძინებელ ეკონომიკაზე, ვერშექმნილ სამუშაო ადგილებზე და ა.შ. აქედან გამომდინარე, ბევრმა არ იცის, ვის მისცეს ხმა. სწორედ ეს ყოყმანი აძლევთ რევანშის იმედს “ნაციონალური მოძრაობის” მესვეურებს და წარამარა ივანიშვილისკენ იშვერენ ხელს _ აი რამდენ რამეს დაგპირდათ და არ შეგისრულათო.
პოლიტიკური და პირადი პასუხისმგებლობის ქმედითი მექანიზმების არარსებობის პირობებში მორიგი იმედგაცრუების საფრთხეზე “საქართველო და მსოფლიოსთან” ინტერვიუში პოლიტიკოსი ალექსანდრე ჭაჭია საზოგადოებას ჯერ კიდევ 2013 წელს აფრთხილებდა:
“უბედურება სწორედ ისაა, რომ ჩვენი მმართველები, თავიანთი შეუსრულებელი დაპირებების გამო, პასუხს არ აგებენ და ვერც აგებენ, რადგან მსგავსი პასუხისმგებლობის არანაირი მექანიზმი არ არსებობს. განაცხადოს ივანიშვილმა ის პოლიტიკური და სოციალურ-ეკონომიკური პარამეტრები, რომლებიც მისმა მთავრობამ უნდა უზრუნველყოს სამი წლის შემდეგ, მერე კი საჯაროდ თქვას და ნოტარიალურადაც დაამოწმოს, რომ ამ პარამეტრების შეუსრულებლობის შემთხვევაში იგი, როგორც სამთავრობო გუნდის საქმიანობაზე პასუხისმგებელი პირი, ამ პასუხისმგებლობის ფარგლებში საქართველოს თითოეულ მოქალაქეს გადაურიცხავს ათას დოლარს. სულ 4 მილიარდი დოლარი გამოდის. აი, ეს იქნება მისი პირადი პასუხისმგებლობის რეალური ზომა. მზად არის ივანიშვილი ასეთი პასუხისმგებლობისთვის?
შევარდნაძეს 10 წელი მიჰყავდა საქართველო კატასტროფების გზით და ყოველი ახალი კატასტროფის წინ აცხადებდა: “მთელ პასუხისმგებლობას საკუთარ თავზე ვიღებ”. ეს ფრაზა სააკაშვილისგანაც ძალიან ხშირად გვესმოდა. ქვეყანა დააქციეს და დაშალეს, ეკონომიკა დაასამარეს, ხალხი გაძარცვეს და ვინმემ აგო პასუხი?” _ აცხადებდა ბატონი ალექსანდრე.
როგორც ხედავთ, დღეს მართლაც მივიღეთ სურათი, როდესაც არავინ არაფერზეა პასუხისმგებელი, რასაც ოსტატურად იყენებს “ნაცმოძრაობა” და, უცხოელი კურატორების დახმარებით, ყველა ღონეს ხმარობს, ისარგებლოს ამომრჩევლის იმედგაცრუებით, “ოცნების” უპასუხისმგებლობით და დაბრუნდეს ხელისუფლებაში.
“ქართულ ოცნებაზე” თუნდაც სამართლიანად იმედგაცრუებულ იმ ამომრჩეველს, რომელსაც ჯერაც ვერ გადაუწყვეტია, ვის მისცეს ხმა და რომელსაც “ნაცმოძრაობა” აქეზებს _ არიქა ივანიშვილმა დაპირებები არ შეგისრულათ და ჩვენ მოგვეცი ხმაო – შევახსენებთ მცირედს “ნაციონალური მოძრაობისა” და მათი ბელადის მიერ იმ უხვად გაცემული და “ხუთიანზე შესრულებული” წინასაარჩევნო დაპირებებიდან, რომლებსაც 2008-2012 წლების 50-თვიანი პროგრამა ითვალისწინებდა:
1. გავამთლიანებთ საქართველოს;
2. საქართველოს დავაბრუნებთ ევროპულ ოჯახში;
3. შევალთ ნატოში და ჩვენი საზღვრების ურღვევობას სადარაჯოზე დაუდგება მთელი ცივილიზებული სამყარო;
4. ეს იქნება საქართველოში ახალი ოქროს ხანის დასაწყისი და უმუშევრობის პრობლემა საქართველოში სამუდამოდ დამთავრდება;
5. ავამოქმედებთ ფოთის თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონას, რომელშიც აშენდება 450-მდე ქარხანა და დასაქმდება 20 000-მდე ადამიანი;
6. ავაშენებთ ახალ პორტს, რომელიც არსებულზე 3-ჯერ უფრო დიდი იქნება და თავისუფალ სამრეწველო ზონასთან ერთად მთლიანად საქართველოში 35 000 ახალ სამუშაო ადგილს შექმნის;
7. ავაშენებთ და გავხსნით ევროპასთან შემაერთებელ რკინიგზას, რომელიც 10 000 ოჯახს გაუჩენს სტაბილურ შემოსავალს;
8. ჩვენი 50-თვიანი პროგრამის მიზანია, სიღარიბესთან ბრძოლაში დავეხმაროთ ჩვენს მოხუცებს, რათა სიბერე იყოს სიღარიბის გარეშე;
9. მომავალ წელს საპენსიო პაკეტი 100 დოლარი გახდება;
10. ჩვენი 50-თვიანი პროგრამის მიზანია, დავეხმაროთ ქართულ სოფელს, ფეხზე დავაყენოთ სოფლის მეურნეობა, გავაუმჯობესოთ სოფლის ცხოვრების პირობები;
11. ჩვენი პროგრამით ავამუშავებთ საშუალოდ სოფლის მეურნეობის 100 ახალ საწარმოს ყველა რეგიონში და დავასაქმებთ სოფელს;
12. მომავალი 25 თვის განმავლობაში გაზიფიცირებული იქნება 2 000 სოფელი, რაც ნიშნავს თითქმის მთელი საქართველოს სრულ გაზიფიკაციას;
13. უფრო მეტად დავეხმარებით ფერმერებს ხვნა-თესვაში, გავაგრძელებთ მუშაობას იმისთვის, რომ სოფლებს ჰქონდეს გაზი, კარგი გზა, სარწყავი წყალი, თანამედროვე სკოლა და მედპუნქტი;
14. საშემოსავლო გადასახადს 15%-მდე შევამცირებთ, რაც საშუალებას მოგვცემს, შევქმნათ მეტი სამუშაო ადგილი;
15. 1 200-ზე მეტი კარგად აღჭურვილი გადამზადებული სოფლის ექიმი იზრუნებს სოფლის მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე”.
როგორც ხედავთ, ნაციონალებმა არც ერთი დაპირება არ შეასრულეს, მაგრამ დღეს მაინც ცდილობენ ამომრჩევლის გაბიაბრუებას. რა ბერკეტი უნდა ამუშავდეს მატყუარა პოლიტიკოსების დასასჯელად და რატომ აირიდა ივანიშვილმა თავიდან პასუხისმგებლობა? – ამ საკითხებზე გვესაუბრებიან პოლიტოლოგი ჰამლეტ ჭიპაშვილი და ექსპერტი გია ხუხაშვილი.
ჰამლეტ ჭიპაშვილი:
- სააკაშვილს ვალი აქვს საქართველოს წინაშე. ის, რაც მან თქვა, განა მხოლოდ ვერ შეასრულა, პირიქით – გააუარესა სიტუაცია და ისეთ დონეზე დაიყვანა, რომ იმ ტერიტორიის თითქმის ნახევარი, რომელიც ჰქონდა საქართველოს, დაკარგა. სწორედ 2007 წლის დაპირებების შემდგომ იყო ცხინვალის ომი, რომელიც დასრულდა იმით, რომ საქართველომ დაკარგა თავისი ტერიტორიის 20%. იმ დანაშაულებს შორის, რომლებიც სააკაშვილმა და “ნაციონალურმა მოძრაობამ” ჩაიდინეს საქართველოში, ყველაზე დიდი დანაშაული ტერიტორიების დაკარგვაა. თანაც, არა იმიტომ, რომ ვიღაც თავს დაგვესხა და ჩვენ იძულებულები შევიქენით, თავი დაგვეცვა, არა, ასეთი რამ არ მომხდარა _ სააკაშვილი დაესხა თავს ცხინვალს, დაესხა თავს რუს მშვიდობისმყოფელებს, დახოცა ისინი და ფაქტობრივად, ომი გამოუცხადა არა მხოლოდ საქართველოს ტერიტორიულ ერთეულს, არამედ მეზობელ რუსეთსაც. აი ეს გამოიწვია საქართველოს იმჟამინდელი პრეზიდენტის უგუნურმა პოლიტიკამ, ამბიციურმა გადაწყვეტილებებმა, ქარაფშუტულმა საქციელმა. ეს ამბავი მკაცრად უნდა შეეფასებინა საქართველოს მოსახლეობას, მაგრამ ნაცვლად იმისა, რომ მკაცრი გადაწყვეტილება მიეღო, გამოსულიყო ქუჩაში და მოეთხოვა სააკაშვილის რეჟიმის დამხობა, სააკაშვილის მოწოდებით, გაიქცა პარლამენტის შენობის წინ, იცეკვა, იმღერა, თანაც წარმოუდგენელად ბღაოდა “მიშა-მიშას”. ეს ყველაფერი მოწმობს იმას, რომ ქართველი საზოგადოება არ არის მზად დამოუკიდებელი სახელმწიფოს შესაქმნელად.
- “შევალთ ნატოში და ჩვენი საზღვრების ურღვევობას სადარაჯოზე დაუდგება მთელი ცივილიზებული სამყარო”, - ეს იყო “ნაციონალური მოძრაობის” ერთ-ერთი დაპირება, მაგრამ საზღვრების რა ურღვევობაზეა ლაპარაკი, როდესაც სააკაშვილის უაზრო საქციელის გამო ტერიტორიები დავკარგეთ და საზღვრებმა ქვეყნის შიგნით შემოიწია. ამის შემდეგ რატომ უნდა ენდოს კიდევ საზოგადოება “ნაცმოძრაობას”?
- ეს იყო ზღაპარი, სააკაშვილი ატყუებდა საზოგადოებას, ამერიკელმა პოლიტიკოსმა დენიელ ფრიდმა ახლახან მისცა ინტერვიუ რადიო “ამერიკის ხმას”, სადაც პირდაპირ დაადანაშაულა სააკაშვილი ომის დაწყებაში. 2012 წელს ქვეყანაში მოვიდა ისეთი ძალა, როგორიც არის ივანიშვილის მიერ შეკოწიწებული გაურკვეველი “ოცნება”, რომელმაც დაპირებებიდან, ფაქტობრივად, არაფერი შეასრულა. სწორედ ამ ხელისუფლებას უნდა გაეკეთებინა ყველაფერი იმისათვის, რომ გამოეაშკარავებინა სააკაშვილის სიბინძურეები, მაგრამ ამ ხელისუფლებამ, თავისი არაპროფესიონალიზმიდან გამომდინარე, ვერაფერი გააკეთა, ვერ დაარწმუნა საზოგადოება, ვერ დადო შესაბამისი დოკუმენტები, რომ სააკაშვილი და მისი “ნაციონალური მოძრაობა” გამოეცხადებინათ კანონგარეშედ. ამას ვერ ამტკიცებს აქედან სტრასბურგში გაგზავნილი ვერც ერთი დოკუმენტი, ვერც ერთი ვერ ასახავს იმ დანაშაულებს, რომლებიც ჩაიდინეს საკააშვილმა და “ნაციონალურმა მოძრაობამ”. აქ ისიც არის გასათვალისწინებელი, რომ “ნაციონალურ მოძრაობას” მხარს უჭერენ ამერიკის შეერთებული შტატები და დასავლეთ ევროპის გარკვეული პარტიები. გასაკვირია, ქართველი საზოგადოების ინერტულობა. მან ვერ გადადგა ის ნაბიჯები, რომლებიც გამოიწვევდა “ნაციონალური მოძრაობის” განსასჯელის სკამზე დასმას.
- ბიძინა ივანიშვილმა რომ მოიყვანა ეს მთავრობა, შეგვატოვა და გაითავისუფლა თავი ყოველგვარი პასუხისმგებლობისგან, განა ეს იყო პოლიტიკურად მართებული?
- პოლტიკოსების დასჯა არის ის, რომ მას არ უნდა მისცე ხმა არჩევნებში, ეს არის ყველაზე ულმობელი ნაბიჯი საზოგადოების მხრიდან. საზოგადოება არჩევანით აგრძნობინებს პოლიტიკოსს, რომ მას, ვინც არ იმუშავებს, მხარს არ დაუჭერს. დარწმუნებული ვარ, ამ არჩევნებში ნაციონალები ბევრ ხმას აიღებენ. ოთხი წლის შემდეგ რომ გაიმართება არჩევნები, “ნაცმოძრაობას” საზოგადოების დიდი ნაწილი მისცემს ხმას _ აი ეს არის კატასტროფა.
გია ხუხაშვილი:
- ბატონო გია, 2007 წელს სააკაშვილის დაპირებები ასეთი იყო: “ჩემს შემდეგ პრეზიდენტს დავუტოვებ გაერთიანებულ საქართველოს”. “ჩვენ დავბრუნდებით სოხუმში, მე ამის გარანტიას გაძლევთ”, მაგრამ ამ დაპირებების შემდგომ საქართველომ იწვნია 2008 აგვისტოს ომი… ვინ აგებს პასუხს პოლიტიკოსების შეუსრულებელ დაპირებებზე?
- რა თქმა უნდა, ვინც ცრუ დაპირებას გასცემს, პასუხისმგებელიც ის უნდა იყოს საზოგადოების წინაშე. ადრე თუ გვიან საზოგადოებას შესაბამისი ვერდიქტი გამოაქვს, ეს უნდა ხდებოდეს არჩევნების გზით და არა რევოლუციურად. პოლიტიკოსებს არასწორი წარმოდგენა აქვთ ამომრჩეველზე და ჰგონიათ, რომ ხალხი ნებისმიერ ტყუილს დაიჯერებს; იმედოვნებენ, რომ საზოგადოებას ამნეზია დაემართება და დაავიწყდება ცრუ დაპირებები, მაგრამ ასე არ ხდება, სამწუხაროდ, ჭკუას ვერ სწავლობენ. პოლიტიკური პარტიები გრძელვადიან ამოცანებს არ ისახავენ მიზნად. მათთვის მთავარია, ერთჯერადი დაპირებებით მოვიდნენ და არ ფიქრობენ ხვალინდელ დღეზე, ამ დაპირებების შესრულებაზე. ეს არის ჩვენი პოლიტიკური ელიტის უბედურება, უახლესი ისტორიის განმავლობაში პოლიტიკოსები ცინიკურად უდგებოდნენ ამომრჩეველს. სააკაშვილი ყველაზე დახვეწილი იყო ტყუილებში, თუმცა პოლიტიკური ელიტის დიდი ნაწილიც ამ დაავადებით არის შეპყრობილი. “ნაციონალური მოძრაობის” კისერზე ბევრი დანაშაულია. მათი რიტორიკა ადამიანის უფლებებზე აბსტრაქციად იქცა, ადამიანის უფლებებისთვის ბრძოლის უკან ცოცხალ ადამიანს ვერასოდეს ხედავდნენ, ამის უამრავი ტრაგიკული მაგალითი გვაქვს.
2012 წელს საზოგადოებამ “ნაციონალურ მოძრაობას” სწორედ ამ შეუსრულებელი დაპირებებისა და სხვა ქმედებების გამო გამოუტანა ვერდიქტი. 2016 წელს, როდესაც ისინი ხელისუფლებაში არ არიან, რა თქმა უნდა, საზოგადოების ნდობა მათ მიმართ დაბალია. “ნაციონალური მოძრაობა” პატიმარია და მათი დანაშაული ყველამ კარგად ვიცით.
- ამჟამინდელი ხელისუფლება ივანიშვილმა მოიყვანა ქვეყნის სათავეში, მაგრამ სწრაფად გაეცალა - დატოვა პრემიერის პოსტი. შეიძლება ითქვას, რომ მან თავიდან აიცილა პასუხისმგებლობა?
- დღევანდელი გადმოსახედიდან ვთვლი, რომ ივანიშვილის მიერ პრემიერის პოსტის დატოვება ძალიან დიდი შეცდომა იყო. ყველაფერი, რაც ამ ოთხი წლის განმავლობაში მოხდა, ივანიშვილს ბრალდება. შესაბამისად, პასუხისმგებლობა მაინც ვერ აიცილა, საზოგადოების დიდი ნაწილი ფიქრობს, რომ პოლიტიკურ პროცესებს ივანიშვილი მართავს. ეს აზარალებს ქვეყანას. გაჩნდა სხვა ტიპის რისკებიც: საფრთხე შეექმნა ინსტიტუტების სტაბილურობას. არაფორმალური მმართველის არსებობა ქვეყანას ძალიან სერიოზულად ურტყამს და, საბოლოო ჯამში, ჩვენ ვერ ვყალიბდებით თანამედროვე ცივილიზებულ სახელმწიფოდ, სახელმწიფოს ერთ-ერთი ფუნდამენტი კი ინსტიტუტების პატივისცემა და ურთიერთბალანსია.
