„ალია“: პოლიტიკურ პარტიებს რომ არ შესწიროთ ათასები, გაჭირვებულ ხალხს ვერ ხედავთ, შიმშილითა და უსახლკარობით რომ სიცოცხლე უმწარდებათ?!
„ალია“: რამდენი მღვდელმსახურია საქართველოს ეკლესიაში და აფინანსებს თუ არა მათ საპატრიარქოს ბიუჯეტი?
„ალია“: ინტერვიუ ზაზა ხატიაშვილთან: „ყველაფერი მეორდება, რადგან ბიძინამ თავად დაუშვა ეს სიბინძურე…“
„ალია“: ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: ზვიად ძიძიგურმა, – ბიძინა სიის პირველი ნომერი იქნებაო. ვოლსკიმ, – სიაში რა უნდაო? უსუფაშვილმა, – საარჩევნოდ ბიძინას გარეშე მოვემზადებითო… რა ხდება კოალიციაში?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გიგი წერეთელთან: „რადარებიდან ვერ გაგვაქრობენ“
„ვერსია“: ინტერვიუ აკაკი ბობოხიძესთან: „ვისაც სააკაშვილი არ მოსწონს, ჩვენს პარტიას ყველა დაემშვიდობება“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „ილიაუნი“ ნაციონალების პარტიულ შტაბ-ბინას დაემსგავსა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნოდარ ნათაძეთან: „ფული არ გვაქვს, მაგრამ ვიბრძოლებთ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნანა კაკაბაძესთან: „ალეკო ელისაშვილის არ მჯერა.. თუ შენთან არ დაერეკებათ, არ დაგირეკავენ“
„ვერსია“: გიორგი ქადაგიძეს არჩილ მესტვირიშვილი შეცვლის
„რეზონანსი“: როგორ უყურებთ ალასანიას ინიციატივას საქართველო-გერმანია-რუსეთის დიალოგის ფორმატის შექმნაზე?
„რეზონანსი“: რამდენ აფხაზს და ოსს აქვს ქართული პასპორტი
—————————-
„ალია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
პოლიტიკურ პარტიებს რომ არ შესწიროთ ათასები, გაჭირვებულ ხალხს ვერ ხედავთ, შიმშილითა და უსახლკარობით რომ სიცოცხლე უმწარდებათ?!
აუდიტის დასკვნა: ვინ რამდენი გადაურიცხა პოლიტიკურ პარტიებს
მიხეილ სახვაძე
სახელმწიფო აუდიტის სამსახურმა პოლიტიკური პარტიებისთვის შემოწირულობებთან დაკავშირებით ინფორმაცია გაავრცელა, რომლის თანახმადაც, 2015 წლის 1-ლი იანვრიდან 9 დეკემბრამდე პარტიებმა, საერთო ჯამში, 1 409 319 ლარის შემოწირულობა მიიღეს. აქედან ყველაზე მეტი შემოწირულობა მიღებული აქვს პარტია „ქართული ოცნება – დემოკრატიულ საქართველოს“. კერძოდ, საუბარია 536 355 ლარზე. აქედან ფულადი შემოწირულობაა 526 000 ლარი, არაფულადი – 10 095 ლარი. შემდეგია „თავისუფალი დემოკრატები» – 279 710 ლარი. ალასანიას პარტიამ მთლიანი თანხა ფულადი შემოწირულობის სახით მიიღო. „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ შემოწირულობის სახით 260 240 ლარი მიიღო. „ნაცმოძრაობასაც“ აღნიშნული თანხა სრულად ფულადი სახით აქვს მიღებული.
რაც შეეხება სხვა პარტიებს, ადგილები შემოწირულობის რაოდენობის მიხედვით შემდეგნაირად გადანაწილდა:
„პატრიოტთა ალიანსი“ – 171 170 ლარი,
„დევნილთა პარტია“ – 52 151 ლარი,
„თავისუფალი საქართველო“ – 34 546 ლარი,
„რესპუბლიკური პარტია“ – 29 368 ლარი (აქედან 27 988 ლარი საწევროა),
„ქრისტიან-კონსერვატიული პარტია“ – 23 360 ლარი,
„ქრისტიან- დემოკრატიული სახალხო პარტია“ – 14 120 ლარი,
პარტია «განახლებული საქართველოსთვის“ – 2 875 ლარი,
„კონსერვატიული პარტია“ – 1 320 ლარი,
„ალხის პარტია“ – 1 135 ლარი,
„ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია“ – 1 107 ლარი,
„ქართული პარტია“ – 1000 ლარი,
„ქართული დასი“ – 861 ლარი.
„ალიამ“ სახელმწიფო აუდიტის სამსახურისგან უფრო დეტალური ინფორმაცია გამოითხოვა იმის გასარკვევად, ვინ რამდენს იმეტებს პოლიტიკური პარტიებისთვის, რომელთა უმეტესობას, პრინციპში, არც ფული აკლია და არც ფუფუნება.
საინტერესოა, რომ სიაში არ არის დასახელებული „ლეიბორისტული პარტია“, რომელსაც წელს 1 თეთრიც არ მიუღია – მათ შორის, არც საწევროს სახით. ყოველ შემთხვევაში, აუდიტის დასკვნაში მსგავსს ვერაფერს გადავაწყდით. სხვა რა გზებითა და ხერხებით არსებობს პარტია, ამას უკვე ვერ გეტყვით.
სახელმწიფო აუდიტის მიერ მოწოდებული დოკუმენტების თანახმად, პარტიების ყველაზე მსხვილი „მფარველი ანგელოზები“ არიან:
30 ათასი ლარი აქვს შეწირული „თავისუფალი დემოკრატებისთვის» ვინმე დავით ანდღულაძეს, 30 ათასი ლარი შესწირა ირაკლი ალასანიას პარტიას გია ხომასურიძემ. ასევე, 30 ათასი ლარი გაუღია „თავისუფალი დემოკრატებისთვის» ვინმე ვახტანგ კურტანიძეს. 20 ათასი ლარით დაეხმარა ალასანიას ტრისტან ჯინჭარაძე.
„ქართული ოცნების“ ერთ-ერთი ყველაზე გულუხვი დამფინანსებელი ყოფილა ილია კეჭაყმაძე, რომელსაც 60 ათასი ლარი გაუღია. 60 ათასი ლარით დახმარებია „ქართულ ოცნებას“ ვინმე აკაკი კორძაძე. 30-30 ათასი ლარი მიიღო მეოცნებეთა პარტიამ ეკატერინე მაჭავარიანისგან და ბესიკ შუბითიძისგან. 60-ათასლარიანი შემომწირველია ვინმე გიორგი ჯუღელი, რომელსაც ცოტათი ჩამორჩება მარინა დოლიძე-კეჭაყმაძე – მის მიერ გაღებული თანხა 40 ათას ლარს შეადგენს. 50 ათასი ლარი არ დაენანა „ქართული ოცნებისთვის“ ბადრი არეშიძეს, შედარებით „იჟმოტეს“ ზვიად იმედიძემ და ნუგზარ დვალმა – მათ „საქართველოს აყვავებისთვის მუხლჩაუხრელად მზრუნველებს“ 40-40 ათასი ლარი შესწირეს.
მთლად ასეთი გულუხვობით არ გამოირჩევიან „ნაცმოძრაობის“ ტრფიალნი – გიორგი გაბაშვილს (სავარაუდოდ, საუბარია გოკა გაბაშვილზე, რომელიც რამდენიმე დღის წინ უკრაინული მედიის მიერ გავრცელებულ ჩანაწერში ძმას ეწუწუნებოდა, უკრაინაში ჩამოსასვლელი ფული არ მაქვსო) 10 ათასი ლარით შეუთხელებია საკუთარი ბიუჯეტი. სერგო რატიანს დედა პარტიისთვის 2346,5 ლარი გადაურიცხავს. ეს 50 თეთრი რატომ არ დაამრგვალა და „სტაიანშჩიკს“ თუ აჩუქა, ან რა ვიცით, გადარიცხვისაც ჩამოაჭრეს, ალბათ. დავით ბაქრაძეს კი დაუმრგვალებია და 3 ათასი ლარით წახმარებია პარტიის ბიუჯეტს. 3 ათასი ლარი აქვს შეწირული დედა პარტიისთვის გიგი წერეთელსაც. დავით კირტიკაძეს კი არ დაენანა და 5 ათასი ლარი გაუღია – უეჭველი ისესხა ან სამეზობლოში, ან რომელიმე მიკროსაფინანსო ორგანიზაციისგან, თორემ აბა, საიდან აქვს კირტიკაძეს ფული, ბაბაია?!
გიორგი ბარამიძის პარტიული შენატანი 5 ათასი ლარია, ასევე, ნუგზარ წიკლაურის, დავით დარჩიაშვილი კი 3 ათასი ლარით გაღარიბებულა. გოკა გაბაშვილს არ ჩამორჩა აკაკი ბობოხიძე – მანაც 10 ათასი ლარი ჩაურიცხა „ნაცმოძრაობას“.
„ქართული ოცნების“ დამფინანსებლებს შორის საზოგადოებისთვის ცნობილ სახეებში ყველაზე გულუხვები თინათინ ხიდაშელი და ნოდარ ებანოიძე არიან, რომელთაც 10-10 ათასი ლარი აქვთ გაღებული. მეორეა თამაზ თამაზაშვილი, რომლის ანგარიშიდანაც „ოცნების“ ანგარიშზე ერთ ჯერზე 4600 ლარია გადანაცვლებული, შემდეგ კი – 2870 ლარი. „ფეისებში“ შემდეგია ვახტანგ ხმალაძე 6 ათასი ლარით, მას მოსდევენ ლევან და დავით ბერძენიშვილები 5-5 ათასი ლარით, რომელთაც ფეხდაფეხ მიჰყვება გიგლა აგულაშვილი 3 ათასი ლარით… თუ ვინმე გამოგვრჩა „ქართული ოცნების“ წევრებიდან, იმედია, არ გვიწყენენ, ნამეტანი რთული მოსაძებნია უზარმაზარ სიაში მათი გულუხვობის მაგალითები.
დიტის პარტიების ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის უფროსმა ზურაბ აზნაურაშვილმაგანუცხადა, შემომწირველთა შორის 40 საეჭვო ადამიანი გამოიკვეთა, რომელთა მიერ პარტიებისთვის გადარიცხული თანხები მათ შემოსავალს აღემატებოდა. შემდგომში მათი რაოდენობა 12-მდე შემცირდა და ეს 12 ადამიანი უწყებაშია დაბარებული:
- სახელმწიფო აუდიტის სამსახური წლის განმავლობაში პერიოდულად ახორციელებდა პოლიტიკური პარტიების მიერ მიღებული შემოწირულობების შესწავლას. ჯამში, საეჭვოდ იქნა მიჩნეული და ინფორმაცია მოვიძიეთ 40-მდე შემომწირველის შესახებ. შემოსავლების სამსახურიდან მიღებული და სხვადასხვა ინფორმაციაზე დაყრდნობით, დამატებითი მონაცემების მოძიების აუცილებლობა გამოიკვეთა 12 შემომწირველთან დაკავშირებით. მონიტორინგის სამსახური მომავალ კვირაში გეგმავს აღნიშნული პირების გამოკითხვაზე დაბარებას, რათა მათ წარმოადგინონ შემოწირულების წარმომავლობის დამადასტურებელი დოკუმენტაცია. იმ შემთხვევაში, თუ მათ გადარიცხული თანხების წარმომავლობა ვერ განმარტეს, დაჯარიმდებიან გადახდილი თანხის ორმაგი ოდენობით, – ამბობს ზურაბ აზნაურაშვილი.
დაბოლოს, ძალიან კი გვეხამუშება და ვერ ვხვდებით, რატომ უნდა გადაურიცხო პოლიტიკურ პარტიას 60, 50, 40 ათასი, თუ მისგან ორმაგისა და სამმაგის მოლოდინი არ გაქვს?! არა, შეიძლება ვცდებით და ეს ადამიანები გაჭირვებულებსაც უანგაროდ უდგანან გვერდში, მაგრამ… ჰო, ყველაზე მთავარი – 60 ათასი კი არა, 60 თეთრი რატომ უნდა გადაურიცხო პარტიას, რომელმაც ქვეყანა ფეხებზე დაიკიდა?
„ალია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
რამდენი მღვდელმსახურია საქართველოს ეკლესიაში და აფინანსებს თუ არა მათ საპატრიარქოს ბიუჯეტი?
რედაქცია
რამდენი მღვდელმსახურია საქართველოში, აქვთ თუ არა სასულიერო პირებს შემოსავალი და რაში იხარჯება სახელმწიფოს მიერ საპატრიარქოსთვის გამოყოფილი ბიუჯეტი? ამ კითხვებზე პასუხის მისაღებად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის მდივანს, მამა მიქაელ ბოტკოველს ვესაუბრეთ (მასალა გამოქვეყნებულია „ამბბები.გე“-ს საიტზე):
- ზუსტი სტატისტიკა არ გვაქვს, სავარაუდოდ, ალბათ, 2 000-მდე მღვდელმსახურია, 1 000-მდე ბერი და 500-მდე მონაზონი. ეს არის სავარაუდო ციფრები, რადგან ზუსტი მონაცემი არ გვაქვს.
- საიდან ფინანსდებიან სასულიერო პირები? რა წარმოადგენს მათ საარსებო საშუალებას?
- მოძღვრებისთვის შემოსავალი არის ის შემოწირულობა, რომელსაც მრევლი გადაუხდის მღვდელმსახურების შესრულებაში, იქნება ეს ნათლობა, ჯვრისწერა, პანაშვიდი, წესის აგება და ა.შ. რასაც შესაწირის ყუთში შეწირავენ, ის არის სასულიერო პირის შემოსავალი. საპატრიარქოს ბიუჯეტიდან არც ერთი მღვდელმსახური არ ფინანსდება, რადგანაც ეს არ არის ნორმა. ეკლესიაში სასულიერო პირები თანხას ჩვეულებრივ შესაწირიდან იღებენ.
- საზოგადოებაში ხშირად უკმაყოფილებას იწვევს ის ფაქტი, რომ საპატრიარქოს ბიუჯეტი ყოველ წელს იზრდება, როგორ ნაწილდება ეს თანხები?
- თანხა, რომელიც სახელმწიფოს მხრიდან ეკლესიის დასაფინანსებლად გამოიყოფა, არის ერთგვარი კომპენსაცია იმ ზარალის ასანაზღაურებლად, რომელიც წინა ხელისუფლების დროს, ანუ ბოლშევიკური მმართველობის პერიოდში სახელმწიფოსგან ეკლესიას მიადგა, ვგულისხმობ 20-იან წლებს, როდესაც ბოლშევიკურმა რეჟიმმა ეკლესიები პრაქტიკულად დააცარიელა ეს ნორმა არსებობს არა მარტო ჩვენს ქვეყანაში, არამედ სხვა პოსტსაბჭოურ ქვეყნებში, აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებშიც ასეა, გამოყოფილია გარკვეული თანხა, რომელსაც საკომპენსაციოდ ეკლესიას უხდიან, რადგანაც ის ხელისუფლება, რომელიც დღეს არის, რა თქმა უნდა, იმ სახელმწიფოს სამართალმემკვიდრეა, რომლის დროსაც ეკლესიამ მატერიალური ზარალი მიიღო. აქედან გამომდინარე, მისი უწმინდესობის ლოცვა-კურთხევით, სახელმწიფოს ბიუჯეტიდან გამოყოფილი თანხა ხმარდება საპატრიარქოს საგანმანათლებლო დაწესებულებებს და ძალიან მცირე ნაწილი სოციალურ მიმართულებებს. რადგანაც ჩვენ მომავალს ვხედავთ სასულიერო პირების აღზრდაში, სასკოლო დაწესებულებების შექმნაში, სადაც ჩვენი ახალგაზრდები მიიღებენ შესაბამის განათლებას, ეს თანხა მთლიანად აქეთკენ არის მიმართული. ამ თანხიდან სასულიერო პირები, როგორც ასეთი, ხელფასს არ იღებენ.
არსებობს ორი სასულიერო აკადემია, ორი უმაღლესი სასწავლებელი – უნივერსიტეტი, საღვთისმეტყველო ინსტიტუტი, ოთხი სემინარია, სკოლები, გიმნაზიები და გამოყოფილი თანხა მთლიანად ამ მიმართულებებზე იხარჯება. თვალსაჩინოებისთვის გეტყვით, რომ ეს 25 მილიონი არის იმდენი, რამდენითაც ფინანსდება ერთი უმაღლესი სასწავლებელი. თუ არ ვცდები, „ილიაუნის“ 40 მილიონამდე აქვს გამოყოფილი, რომ იფუნქციონიროს, პრაქტიკულად ერთი უნივერსიტეტი რასაც მოიხმარს მთელი წლის განმავლობაში, იმას იხმარს ჩემ მიერ ჩამოთვლილი დაწესებულებები და თუ ასე გავაანალიზებთ, ვფიქრობ, რომ ამხელა ეკლესიისთვის 25 მილიონი ძალიან დიდი თანხა არ არის, თუ ქვეყანაში ერთი უნივერსიტეტის დაფინანსებას 30 და უფრო მეტი მილიონი ლარი სჭირდება.
- გამოყოფილ ბიუჯეტში თუ შედის სოციალური დახმარება უმწეოთათვის?
- არა, ასეთი მიმართულება პრიორიტეტად არ გვაქვს, უბრალოდ, ეპარქიებში როგორც ახერხებენ სასულიერო პირები და მღვდელმთავრები დახმარებას, ამას ახორციელებენ. ჩვენ რომ თანხა სოციალურ დახმარებაზე გავანაწილოთ, საპატრიარქოსთან, ალბათ, ხალხის რიგი არ შეწყდება იმიტომ, რომ დღეს პრაქტიკულად ყველას უჭირს“ (ამბები.გე).
ამ ინტერვიუს დიდი გამოხმაურება მოჰყვა რიგითი მოქალაქეების მხრიდან. გთავაზობთ შეფასებების ნაწილს:
„ჯიპებიც კომპენსაციაა?“
„ჩემი წინაპრები ძალიან დაზარალდნენ კომუნისტების დროს, მათი არა მარტო ქონება, სიცოცხლეც შეიწირეს და ამ ლოგიკით მე რატომ არ მაფინანსებს სახელმწიფო?“
„მაშინ როდესაც ასეთი ამბავია ამ ტერორისტებზე, როგორ ემუქრებიან ქრისტიანებს და ამავდროულად როგორ ძლიერდებიან, იზრდებიან, ახალგაზრდებს აფინანსებენ, მიჰყავთ საქართველოდან. თქვენ კი რაზე დაობთ იმის მაგივრად, რომ, პირიქით, გავაძლიეროთ ჩვენი საქრისტიანო და დავაფინანსოთ ქრისტიანული განათლება. თქვენ, ქართველებო, თქვენ თვითონ უთხრით ძირს საქართველოს“.
„და ვინც გააკულაკეს, სახლ-კარი, მიწები ჩამოართვეს და ყველაფერი, მშიერი დატოვეს ოჯახები, ლუკმაპურის გარეშე, იმათ კომპენსაცია რატომ არ ეკუთვნით?“
„ილიაუნის მილიონები კარგად დაუთვლია და რამდენი მღვდელი ჰყავთ არ იციან?!“
„გამოყოფილ ბიუჯეტში თუ შედის სოციალური დახმარება უმწეოთათვის?“
„არა, ასეთი მიმართულება პრიორიტეტად არ გვაქვს, უბრალოდ, ეპარქიებში როგორც ახერხებენ სასულიერო პირები და მღვდელმთავრები დახმარებას, ამას ახორციელებენ. ჩვენ რომ თანხა სოციალურ დახმარებაზე გავანაწილოთ, საპატრიარქოსთან, ალბათ, ხალხის რიგი არ შეწყდება იმიტომ, რომ დღეს პრაქტიკულად ყველას უჭირს. ესე იგი ეკლესია მხოლოდ მდიდარ ხალხს ეხმარება, რომ დიდი შესაწირი დასტყუოს?”
„მსახურთა რაოდენობაც რომ არ იციან“.
„1920-იანი წლების მერე რით ვერ აინაზღაურეს ზარალი?! ეს თანხა გამოყოფილია „ლენდ კრუიზერებისთვის“, რომ მამაოებმა კომფორტულად იმგზავრონ და მდიდრული სახლები აიშენონ! გაჭირვებულებს გამოუყავით ჯობია და დაეხმარეთ ხალხს!!! ეკლესია ბიზნესად რომ გადააქციეთ“.
„იესო ქრისტე, უდიდესი მოძღვარი და უდიდესი ადამიანი, რამდენს იღებდა სასწაულების მოხდენაში? ან რომელი მარკის ეტლით დადიოდა? ან მისი მოწაფეები განკურნებაში და დემონების განდევნაში, რამდენ მონეტას იღებდნენ? აბა, მიპასუხოს ვინმემ“.
„ამ კომენტარებს რომ გადახედავს კაცი, მართლა რისი იმედი უნდა გქონდეს. მაგრად გიჭირთ ტვინში და სხვებს ასწავლით ჭკუას თქვე მართლა გაჭირვებულებო…“
„რაც მეტი სასულიერო პირი იქნება, მით უფრო უკეთესია. დანარჩენებმა, ვინც ეკლესიისა და სასულიერო პირების საქმეებში იქექებით, საკუთარ სულს მიხედეთ“.
„რამდენი მტერი ჰყოლია მართლმადიდებელ ეკლესიას. ისე კათოლიკეებს, მუსლიმანებს და ებრაელებსაც გამოუყვეს თანხები. ისიც კომპენსაციისთვის. ხო, მართლა, დაამტკიცეთ, რომ თქვენი წინაპრები გააკულაკეს, ან გადაასახლეს, ან დახვრიტეს და სახელმწიფო გადაიხდის. ტელევიზორშიც იყო ამის შესახებ რამდენიმე წლის წინათ. ოღონდ როგორ დავამტკიცო და ცოტას მომცემენ, არ მიიღება. ილიაუნის ფული კი არ დათვალა, თქვა, მგონიო, გაიგე, შე მატყუარა. ჯიპებზე იხარჯებაო, არ უთქვამს“.
„ხალხს აძულებენ ეკლესიას ჯიპიანი და ღიპიანი მამაოები-მსმელები, მოქეიფე მამაოები, დიდება უფალს!“.
„ალია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ზაზა ხატიაშვილთან: „ყველაფერი მეორდება, რადგან ბიძინამ თავად დაუშვა ეს სიბინძურე…“
გელა ზედელაშვილი
რატომ შეჩერდა იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივნის, ლევან მურუსიძის მუდმივ მოსამართლედ დანიშვნის პროცესი სააპელაციო სასამართლოში? რა შედეგი მოჰყვება ელისაშვილის განცხადებას შეწყალების კომისიაში ფულის კეთებასთან დაკავშირებით?
„ალიას“ ადვოკატთა ასოციაციის ხელმძღვანელი, ზაზა ხატიაშვილი ესაუბრება:
– ზაზა, ლევან მურუსიძის საკითხი რატომ გადაიდო, წინა ინტერვიუში მითხარი, რომ ამ დღეებში უნდა დაენიშნათ სააპელაციოში მუდმივ მოსამართლედ?
– გადაიდო დროებით, ახალ წლამდე უნდა გაიყვანონ გასაუბრებაზე და დანიშნონ. იყო ბინძური გარიგება, უნდოდათ დანიშვნა, მაგრამ ცოტა ხანს შეჩერდნენ. მე იმაზე კი არ ვდაობ, რაც ახლა ხდება, ამ ყველაფერს ჰქონდა წინაპირობები. ალბათ, გახსოვს, ბიძინა ივანიშვილი ერთი თვის მოსული იყო პრემიერ-მინისტრად, როცა უზენაეს სასამართლოში მივიდა და იქიდან აღფრთოვანებული წამოვიდა, მურუსიძე გავიცანი, ეს პატიოსანი და ბრწყინვალე ადამიანიო. არადა, ყველამ კარგად ვიცით, ამ კაცს რა საქმეებზე აქვს ხელი მოწერილი. ისიც ხომ ვიცით, სად არის ძაღლის თავი დამარხული?
– შეიძლება, რომ მურუსიძე ახალი წლის დღეებში დანიშნონ, როცა არავის ეცლება გასაპროტესტებლად?
– ამათგან ყველაფერია მოსალოდნელი, მაგრამ, როცა მურუსიძე გასაუბრებაზე დაჯდება, ჩვენ აუცილებლად მივალთ იუსტიციის საბჭოსთან და ავტეხთ ერთ ამბავს.
როცა იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში არჩევნები იყო, ნინო გვენეტაძემ წარადგინა ძალიან კარგი კანდიდატი – ეკატერინე გასიტაშვილი, რომლის სახელსაც უკავშირდება ძალიან ბევრი პოზიტივი. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ადამიანი წარადგინა პრეზიდენტმა და პარლამენტმაც თანხმობა მისცა, მურუსიძესთან მაინც წააგო. არჩევნებამდე ერთი დღით ადრე პრემიერ-მინისტრი შეხვდა მურუსიძეს, ერთმანეთს ხელი ჩამოართვეს და სურათიც გადაიღეს. ეს საკმარისი გახდა იმისთვის, რომ მოსამართლეებს სხვანაირად ეფიქრათ. ბიჭო, გვენეტაძეს შეხვედროდა, სახელგატეხილი მურუსიძე რაში სჭირდებოდა?
რის გაკეთებასაც გვენეტაძე დააპირებს, ცდილობენ, ყველაფერში ფეხი დაუდონ. ასევე იქცევიან თეა წულუკიანი და მისი მოადგილე სანდრო ბარამიძე.
– რატომ, წულუკიანმა განცხადება გააკეთა, მურუსიძეს რომ ნამუსი ჰქონდეს, მუდმივ მოსამართლეობაზე არც იოცნებებდაო.
– ეს განცხადება გააკეთა ჩემი საპროტესტო აქციის შემდეგ, იძულებული გახდა. კი, მაგრამ როცა წულუკიანი სანდრო გირგვლიანის საფლავზე დადიოდა, მაშინ მურუსიძეზე არ ფიქრობდა? როცა პირველად ერთი ამბავი ავტეხე, მაშინ თქვა, ამის შესახებ არაფერი ვიცი, მურუსიძე ჩემთვის უცნობიაო. წინა გასაუბრების თაობაზე განცხადება 15 წუთით ადრე დადეს, შემთხვევით რომ არ მენახა, ეს ადამიანი უკვე დანიშნული იქნებოდა მუდმივ მოსამართლედ. ჩვენ თუ მაგრად არ დავდექით, ამას მართლა გააკეთებენ.
– ზაზა, შენ გამოაქვეყნე მიმართვა, სადაც ისევ მოწმის დაკითხვაზეა საუბარი, ამ კუთხით არაფერი შეიცვალა? როგორც ვიცი, 10 დეკემბერს იხილავს პარლამენტი.
– 10 დეკემბერი არის ადამიანის უფლებების დაცვის დღე. ზუსტად ამ დღეს პარლამენტი იხილავს ამ კანონპროექტს, ანუ მოწმის დაკითხვა მოხდება პროკურატურასა და პოლიციაში თუ სასამართლოში.
ჩვენ ვითხოვთ, რომ მოხდეს სასამართლოში, ესენიც თითქოს გვეთანხმებიან, მაგრამ გამოძიებას რჩება უფლება, მოწმეს გაესაუბროს. ამაზე ჩვენ უკვე ვისაუბრეთ და აღარ გავაგრძელებ. მე მივმართავ პარლამენტს, რომ ეს საკითხი ცოტა ხნით გადადოს და მიიღოს ნორმალური ცვლილებები. უსუფაშვილი სამი წლის წინათ აცხადებდა, რომ ეს დაუშვებელი იყო, ახლა რატომ აკეთებს ამას, რატომ თანხმდება? ესენი ყველაფერს აკეთებენ იმის საწინააღმდეგოდ, რაც სამი წლის წინათ თვითონაც არ მოსწონდათ და აკრიტიკებდნენ.
– ელისაშვილის განცხადებაზე ერთი ამბავია ატეხილი. იძახის, ტელეფონზე მოსული მესიჯები, სადაც ამა თუ იმ პატიმრის შესაწყალებელთა სიაში ჩასმაზეა საუბარი, პრეზიდენტსა ვაჩვენეო. ეს იმას ნიშნავს, რომ მას მტკიცებულებები აქვს. იმ პერიოდში შენ პირადად ამაზე რამე გსმენია? ზოგადად კი ამბობდნენ, შეწყალების კომისიის საშუალებით დიდი ფული კეთდებაო, მაგრამ ფაქტებს მაინც ვერავინ დებდა.
– კი, ამ თემაზე საუბრობდნენ, პარლამენტარებს ჰყავდათ თავიანთი „ლუბიმჩიკები“ და ასეთ რაღაცებს აკეთებდნენ. საერთოდ, ჩვენი პოლიტიკოსები არიან ძალიან ბინძურები, ყველა უტვინო და სამოქალაქო საზოგადოებისთვის მიუღებელი ეტენება პოლიტიკაში. მართალია, ელისაშვილის ჩათვლით, არიან გამონაკლისები, მაგრამ ისინი ამინდს ვერ ქმნიან. ელისაშვილეს ეს ამბები მაშინვე უნდა გაეხმაურებინა. ეს არის მისი დიდი შეცდომა, მე როგორც კი საშიშროებას ვიგრძნობ ხოლმე, მაშინვე განცხადებას ვაკეთებ. ეს აუცილებელია, მე რომ კაბინეტებში ვიარო, ძალიან გამიჭირდება. საერთოდ, შეწყალების თემა ძალიან ჩახლართულია.
– როგორ ფიქრობ, ელისაშვილის განცხადებას რა შეიძლება მოჰყვეს?
– არაფერი არ მოჰყვება. თუ ალეკომ მტკიცებულებები გამოაქვეყნა ან პროკურატურაში წარადგინა, მაშინ იძულებული გახდებიან, გამოიძიონ, მაგრამ ამ გამოძიებასაც შედეგი რა ექნება, არავინ იცის.
ჩვენ, ფაქტობრივად, საქმე გვაქვს ძალიან სერიოზულ დანაშაულთან. ალბათ, გახსოვს, ჯერ კიდევ 2012 წელს დეპუტატობის რამდენიმე კანდიდატი იძახდა, ჩვენ პოლიტიკაში მილიონების საშოვნელად მოვდივართო. ისინი დღეს პარლამენტში სხედან. აქედან გამომდინარე, მე ეჭვი არ მეპარება, რომ საქმეების ჩაწყობას მართლაც ჰქონდა ადგილი. მე ისიც მახსოვს, როცა ბიძინა ივანიშვილი პოლიტიკაში მოვიდა, ხალხი იჯდა და ელოდებოდა, აბა, ვის დაურეკავდა. მერე ზოგიერთი ძალიან ნერვიულობდა, ვაიმე, რატომ არ დამირეკაო? ხალხში ერთგვარი ფსიქოზი იყო. ამას რომ ვუყურებდი, გული მერეოდა. ამით ჩვენმა პოლიტიკურმა სპექტრმა აჩვენა თავისი ძირგამომპალი სახე. რიგში იდგნენ მოკუნტულები და ელოდებოდნენ, როდის წაიყვანდა. ახლა ასეთები გამოდიან და აცხადებენ: აი, იცით, რა არის? ბიძინა კარგია, მისი გარემოცვა არ ვარგა! დღევანდელი პოლიტიკოსები ცდილობენ, პროგრამის წარმოდგენის ნაცვლად ბიძინას გარემოცვაში ვიღაცა მოიშორონ, ვიღაცა ჩაუშვან, ვიღაცას ძირი გამოუთხარონ და ასე წაიწიონ წინ… ყველაფერი მეორდება, რადგან ბიძინამ თავად დაუშვა ეს სიბინძურე. მე თავიდანვე ვაკეთებდი განცხადებებს, ვუკიჟინებდი, ჭკუაზე მოდი-მეთქი, მაგრამ აქეთ დამიპირისპირდნენ, შენ „ნაციონალებს“ შეეკარიო. ახლა რომ ჩვენი პოლიტიკური სპექტრი ჭაობშია, ვდგავარ და ვუყურებ, როგორ ეფლობიან უფრო ღრმად.
„ალია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: ზვიად ძიძიგურმა, – ბიძინა სიის პირველი ნომერი იქნებაო. ვოლსკიმ, – სიაში რა უნდაო? უსუფაშვილმა, – საარჩევნოდ ბიძინას გარეშე მოვემზადებითო… რა ხდება კოალიციაში?
ნინო სამხარაძე
ვიცე-სპიკერ ზვიად ძიძიგურის განცხადება, რომ „ქართული ოცნება“ 2016 წლის არჩევნებში მონაწილეობას ისევ ბიძინა ივანიშვილის ხელმძღვანელობით მიიღებს, კვლავ აქტუალურია. ამიტომაცაა, რომ მისი განცხადების გაქარწყლებას ცდილობს კოალიციაში შემავალი ყველა ლიდერი, გია ვოლსკიდან დაწყებული, დავით უსუფაშვილით დამთავრებული… პარლამენტის თავმჯდომარე განმარტავს: „ბიძინა ივანიშვილმა სამწუხაროდ არ გაიზიარა ჩემი რჩევა და იმაზე ადრე დატოვა პრემიერ-მინისტრის პოსტი, ვიდრე უნდა დაეტოვებინა. ერთი წელი კიდევ უნდა დარჩენილიყო. კოალიციამ უნდა დაგეგმოს არჩევნებისთვის მზადება ივანიშვილის პოლიტიკური ლიდერობის გარეშე, სიის პირველ ნომრობაზეა საუბარი, თუ პრემიერომინისტრობის კანდიდატობაზე და ასე შემდეგ“.
გამოდის, კოალიცია თვლის, რომ ივანიშვილის გარეშე ისინი ფონს გავლენ და ხალხს დაუმტკიცებენ, რომ მათ შეუძლიათ უმრავლესობის მოპოვება, თუმცა რეალობა აბსოლუტურად სხვაა.
ამ პერიოდის განმავლობაში საზოგადოება მხოლოდ იმედგაცრუებას იღებდა ხელისუფლების მხრიდან, ერთადერთი სფერო არის ჯანდაცვა, სადაც ხელისუფლების არსებობა შეინიშნება, თუმცა ეს სისტემაც ბოლომდე გაუმართავია, დანარჩენ სფეროებში არის ჩავარდნა, ტოტალური უმუშევრობა, ლარის დევალვაცია, ეს ყველაფერი უდრის შიმშილს და ხალხის უკიდურეს გაღატაკებას. ამიტომაც, ივანიშვილის გარეშე ძნელი დასაჯერებელია, რომ ხალხმა ისეთი გაზულუქებული სახეების ატანა და გატანა შეძლოს, რასაც ამ წლების მანძილზე ვუყურებთ. სახელისუფლებო სისტემა ვერ ჩამოყალიბდა და დღეს `ქართული ოცნების~ მანქანა გამართულად ვერ მუშაობს, რადგან თითოეული მინისტრი თუ საპარლამენტო ლიდერი ბიძინა ივანიშვილის ერთპიროვნული ხელქვეითია და თითოეულ მათგანს მისი აჩრდილისაც კი ეშინია, რადგან ისინი მუშაობენ არა ხალხისთვის, არამედ იმისთვის, თუ რას იტყვის ბიძინა ივანიშვილი. ამიტომაც, რაც არ უნდა დარწმუნებული იყოს კოალიცია, რომ მის გარეშე შეძლებენ ლელოს დადებას, მათ კარგად უნდა ესმოდეთ, რომ მათ გუნდში „პელე“ ღიად არ თამაშობს, გამარჯვება კი მხოლოდ პელეს შეუძლია, რომ გუნდს მოუტანოს…
კანცელარიის ყოფილი უფროსი პეტრე მამრაძე „ალიასთან“ ინტერვიუში აცხადებს:
– ძალიან კარგად ვიცი შექმნილი ვითარება, თუ რა ხდება კოალიციაში. გია ვოლსკი და დავით უსუფაშვილი სიმართლეს ამბობენ იმ მხრივ, რომ ამ ეტაპზე ივანიშვილს ნამდვილად არ უნდა ღიად დაბრუნება პოლიტიკაში. მას არ სურს, ეკავოს კონკრეტული პოლიტიკური პოზიცია, იყოს პარტიის ლიდერი და საარჩევნო სიაში ნომერ პირველი ეწეროს, მაგრამ სულ სხვა საქმეა, უნდა თუ არა. თვითონ გუნდში ისეთი განწყობაა, რომ ივანიშვილი გუნდის „ხაზეინია“. კოალიციის წევრებს მიაჩნიათ, რომ ივანიშვილი არის წყარო, როგორც მატერიალური სიკეთისა, ასევე, პოლიტიკური კეთილდღეობის. სწორედ მასზეა დამოკიდებული, ვინ იქნება საპარლამენტო სიაში, ვინ რა ადგილს დაიკავებს გამარჯვების შემთხვევაში, ვინ იქნება პრემიერი, ვინ – მინისტრი და ვინ – მათი მოადგილეები.
ცხადია, გუნდიდან ბევრი ეუბნება, – შენ რომ არ იყო, კოალიცია დაიშლება და ხალხი შენს ავტორიტეტს უყურებსო, მაგრამ თავად ბიძინა ივანიშვილს აღარ უნდა პოლიტიკაში ღიად ჩართვა, თუმცა უნდა თუ არა, არაფორმალურად ის გადამწყვეტ როლს შეასრულებს. რაც შეეხება პოლიტიკაში ივანიშვილის ღიად მოსვლას, თუ ის ჩაითრია „ოცნებამ“ თავის პრობლემებში, დღეს ისეთი განწყობაა მოსახლეობის დიდ ნაწილში, ისეთი მაღალია გაწბილების დონე, რომ ხალხი უყურებს ივანიშვილს, რომელმაც დანაპირები არ შეასრულა, ეს დაპირებები კი გარემოცვის მიერ იყო მომზადებული. ივანიშვილს არჩევნების წინ გარემოცვა ეუბნებოდა, რომ შეიძლებოდა ტარიფების ორჯერ და სამჯერ შემცირება, ცხადია, ივანიშვილი ამას ითვლიდა, მაგრამ მან არ იცოდა, რეალურად რა სურათი დახვდებოდა შიგნით. მოკლედ, ასეა თუ ისე, გაწბილების ხარისხი არის ძალიან მაღალი და ამ ეტაპზე შეუძლებელია, მას ჰქონდეს მაღალი მხარდაჭერა.
– თქვენი ინფორმაციით, ვინ იქნება სიის პირველი ნომერი, და როგორი ფიგურებით შეცვლიან ძველ სახეებს?
– მე ვიცი, რომ საკმაოდ მოულოდნელი გვარები გამოჩნდნენ სიის პირველ ხუთეულში, მაგრამ მათ ვინაობას ღიად ნამდვილად ვერ გეტყვით, რადგან მაქვს ინფორმაცია, რომ სიები შესაძლოა, ბევრჯერ შეიცვალოს და მათ შორის, მნიშვნელოვნად. ამიტომ, თავს შევიკავებდი გვარების გახმაურებისგან. წესით, სია დეკემბრის ბოლოსთვის მზად უნდა იყოს. ამ ეტაპზე ბიძინა ივანიშვილს თავად არ სურს იყოს სიის პირველი ნომერი და დავით უსუფაშვილმა რაც თქვა, იყო აბსოლუტური სიმართლე. ჯერ თავადაც არ იციან, საბოლოოდ ვინ გახდება სიის პირველი ნომერი.
- „რესპუბლიკურმა პარტიამ გასულ კვირას ყრილობა ჩაატარა და დავით უსუფაშვილმა განაცხადა, რომ პარტია ძალიან მალე გადაწყვეტს, დამოუკიდებლად გავალთ არჩევნებზე თუ კვლავაც კოალიციურ ფორმატში მივიღებთ მონაწილეობასო. თქვენ რა ინფორმაცია გაქვთ, რჩებიან თუ ცალკე იღებენ მონაწილეობას არჩევნებში და ვისთვის გააკეთეს ეს გზავნილი მათ?
– ჩვენ გვახსოვს ბიძინა ივანიშვილის ღია, საჯარო დამოკიდებულება „რესპუბლიკელებისადმი“, ასევე, გვახსოვს „რესპუბლიკური პარტიის“ განცხადებები, ისინი ღიად უჭერენ მხარს ალასანიას და „თავისუფალ დემოკრატებს“. ასეთ განწყობებს ივანიშვილი არ ცვლის, ეს ძალიან კარგად იციან „რესპუბლიკელებმა“. ის, რომ თავდაცვის მინისტრი თინა ხიდაშელი ასე მოქმედებს, მთელი პასუხისმგებლობით ვაცხადებ, მისი ყველა განცხადება არის ჭკუის სწავლება დასავლელი ლიდერებისადმი, რომ მაგრად უნდა დაუდგეს დასავლეთი პუტინს, არაფერი არ უნდა დაუთმონ, თორემ მერე ინანებენ და ა.შ. პატარა საქართველოს შემთხვევაში მისი განცხადებები კომიკურია. ადამ მიხნიკმა თქვა ერთი კვირის წინ, – როცა სააკაშვილი ხარ, ნაპოლეონივით არ უნდა ილაპარაკო.
სააკაშვილზე ანეკდოტი, როგორც ფსევდონაპოლეონზე, ბევრჯერ მომისმენია, როცა თქვა, უპირობოდ დაველაპარაკები რუსებს, ოღონდ იმ პირობით… და შემდეგ ჩამოთვალა პირობები, რაზეც მთელი დასავლეთი იცინოდა. ასე ვა-ბანკზე არ წავიდოდა თინა ხიდაშელი, გარანტია რომ ჰქონდეს, ისევ დაპატიჟებენ კოალიციაში. ყველამ ვიცით, რომ „რესპუბლიკელები“ პარლამენტში აღმოჩნდნენ მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ ისინი ივანიშვილმა შეიყვანა კოალიციაში. ხალხი ხმას აძლევდა ივანიშვილს და „რესპუბლიკელები“ აღმოჩნდნენ პარლამენტში, წინააღმდეგ შემთხვევაში „რესპუბლიკელები“ ბარიერსაც ვერ გადალახავდნენ, აი, როგორც მარგველაშვილი გახდა პრეზიდენტი და მას მაშინ ბიძინა მარგველაშვილს ეძახდნენ, რადგან ხალხი ხმას აძლევდა ივანიშვილს და პრეზიდენტი გახდა მარგველაშვილი, დღეს „რესპუბლიკელების“ პოზიციაც ასეთია. ერთი მხრივ, ცდილობენ, დაამტკიცონ, რომ ისინი არიან ერთადერთი, თანმიმდევრული პროდასავლური პარტია კოალიციაში, ამის ქვეტექსტი არის ასეთი, – თუ კოალიციაში არ შეგიყვანენ, მაშინ კოალიცია „ქართული ოცნება“ უარს ამბობს პროდასავლურ კურსზე. „რესპუბლიკელები“ კოალიციას გამოეყოფიან იმ შემთხვევაში, თუ დაინახავენ, რომ ივანიშვილი იღებს გადაწყვეტილებას, არჩევნებში მათ გარეშე მიიღოს კოალიციამ მონაწილეობა. ისინი გაგდებულის სახელს არ დაირქმევენ და დაასწრებენ კოალიციიდან გასვლას. ისინი თავის მოქმედებით ვაჭრობენ.
„ახალი თაობა“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ გიგი წერეთელთან: „რადარებიდან ვერ გაგვაქრობენ“
შორენა მარსაგიშვილი
იშლება თუ არა „ნაციონალური მოძრაობა“, ვინ გახდება პარტიის თავმჯდომარე, რატომ უნდა მიხედოს ყველამ საკუთარ პარტიას? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ ნაცმოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი, დეპუტატი გიგი წერეთელი ესაუბრება.
- თქვენი ოპონენტების მტკიცებით, ნაციონალური მოძრაობა მარტივ მამრავლებად იშლება. მართლა ასეთი უბედურება გჭირთ, ბატონო გიგი?
- ამაზე ჩვენი ოპონენტები უკვე წლებია, რაც საუბრობენ. ამტკიცებენ, რომ ნაციონალური მოძრაობა მარტივ მამრავლებად იშლება, სინამდვილეში კი პირიქით არის საქმე.
- პირიქით როგორ არის, პარტია ხომ დატოვა რამდენიმე ადამიანმა?
- ეს იყო რამდენიმე ადამიანის გადაწყვეტილება. ამას არც პარტიის სამომავლო გეგმებზე და არც მის ძირითად ბირთვზე მოუხდენია გავლენა. არადა 2012 წლის არჩევნების შემდეგ დიდი სირთულეები შეგვხვდა, რამაც კიდევ უფრო გაგვაძლიერა. ჩვენი კეთილისმსურველები მინდა დავამშვიდო, რომ პარტია არანაირ რყევებს არ განიცდის. ამის ნათელი მაგალითი 8 დეკემბერს ხობში გამართული შეხვედრაა. ადამიანები გრძნობენ, რომ ჩვენ 2016 წლის არჩევნებზე სერიოზული წარმატების მოპოვება შეგვიძლია. ჩვენ ახლაც აქტიურები ვართ, მაგრამ კიდევ უფრო გავაქტიურდებით. „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრების წინააღმდეგ დაწყებულმა პოლიტიკურმა დევნამ პარტიის წევრებს ცხოვრება სერიოზულად გაურთულა. რაიმე აზრთა სხვადასხვაობა თუ იქნა, ნურავის გაუკვირდება, რადგან პარტიაში რამდენიმე ჯგუფია. ნაცმოძრაობის რიგებში დიდი მატებაა.
- ახალი წევრები გემატებათ?
- რეგიონებიდან ასეთი ინფორმაციები მოდის და ამას ჩვენც ვხედავთ. სადაც არ უნდა გავმართოთ შეხვედრა, ყველგან სავსეა დარბაზი. ბევრი პარტია მართლა ვერ გაუძლებდა იმ წნეხს, რასაც ჩვენ გავუძელით. პარტიის რამდენიმე ლიდერი დაპატიმრებულია, მისი თავმჯდომარე საქართველოში ვერ ჩამოდის. ეს დიდი დარტყმებია, რომლებიც ხელისუფლებამ შეგნებულად მოგვაყენა. ისინი არც მალავენ, რომ მათი მიზანი ჩვენი დასუსტებაა, მაგრამ რადარებიდან ჩვენს გაქრობას ვერ ეღირსნენ. ბოლო სოციოლოგიურმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ხელისუფლების რეიტინგი იკლებს, ხოლო ჩვენი იზრდება.
- როცა ეს კვლევები ჩატარდა, ნაცმოძრაობის ლიდერი ჯერ კიდევ მიხეილ სააკაშვილი იყო და ბევრი ადამიანი პირადად მას უჭერდა მხარს. ახლა როგორ იქნება საქმე? ექსპრეზიდენტს მოქალაქეობა შეუწყდა, ის ვეღარ იქნება პარტიის თავმჯდომარე...
- ამის მიუხედავად, ის მაინც დარჩება პარტიის ლიდერად და სახედ. ნაციონალური მოძრაობა მის მიერ არის დაარსებული და ის მასთან ურთიერთობას არასდროს შეწყვეტს. მოსახლეობა აუცილებლად გააგრძელებს ჩვენს მხარდაჭერას.
- როგორ აპირებთ მასთან თანამშრომლობას?
- პარტიის წევრებისთვის მიხეილ სააკაშვილი და ნაციონალური მოძრაობა განუყოფელია. როგორ გაგრძელდება მასთან თანამშრომლობა, ამას მომავალში გადავწყვეტთ.
- მის გარეშე არ გაგიჭირდებათ?
- მას შემდეგ, რაც მიხეილ სააკაშვილმა დატოვა საქართველო, ჩვენ მუშაობის ახალ რეჟიმზე გადავერთეთ. მნიშვნელოვან საკითხებს მასთან ვათანხმებდით, მაგრამ გადაწყვეტილებებს ძირითადად მისი ჩარევის გარეშე ვიღებდით.
- მიხეილ სააკაშვილის არყოფნაში გადაწყვეტილებების მიღებისას გადამწყვეტი სიტყვა ვის ეკუთვნის?
- პარტიას ჰყავს პოლიტიკური საბჭო. გადაწყვეტილების მიღებაში მაქსიმალურად ვართ ყველანი ჩართულები. ჩვენთან შიდა დემოკრატია მაქსიმალურად კარგად ფუნქციონირებს. აქამდე რამე პრობლემა არ შეგვქმნია, ახლა ვნახოთ, რა იქნება. მიმაჩნია, რომ სააკაშვილი ახლა ნაციონალური მოძრაობის პრობლემებით ნაკლებად უნდა იყოს „დაგრუზული“. ის უკრაინაში სერიოზულ ძალებს უპირისპირდება და ბევრი საქმე აქვს.
- რესპუბლიკელებმა არაერთხელ გამოთქვეს მოსაზრება, რომ ნაციონალებისთვის სასარგებლო იქნება, თუ ისინი სააკაშვილს გაემიჯნებიან. ვრცელდება ჭორი იმის შესახებაც, რომ მათ დაგიბარეს, თუ მას გაემიჯნებით, თქვენთან კოალიციას შევქმნითო. მართლა იყო ასეთი შემოთავაზება?
- კოალიციის შექმნაზე არანაირი შემოთავაზება არ გვქონია. იმდენი ვინმე აკეთებს განცხადებებს, ყველას ვერ მივადევნებთ თვალ-ყურს. არც ის ვიცით, რა სურვილები აქვთ რესპუბლიკელებს. სურვილებზე თუ მიდგა საქმე, შესაძლოა, ვიღაცას სურდს, რომ კარგი იქნება, თუ ისინი კოალიცია „ქართულ ოცნებას“ ჩამოშორდებიან.
- ასე ფიქრობთ?
- არაერთხელ მითქვამს, რომ ისინი ხელოვნურად არიან ამ კოალიციაში და კარგი იქნება, თუ იქიდან წამოვლენ. მათ კოალიციის დანარჩენი სუბიექტებისგან განსხვავებული პოზიციები აქვთ. ბევრჯერ მისცეს რჩევა, რომ კარგი იქნებოდა, თუ იქიდან წამოვიდოდნენ, მაგრამ მათ ასეთი რამ არ გაუკეთებიათ. რესპუბლიკელებს რჩევისთვის და სურვილისთვის მადლობა, მაგრამ ჩვენი გადასაწყვეტია, ვინ იქნება ჩვენი ლიდერი. ეს საკითხი უკვე გადავწყვიტეთ და ახლა იმაზე ვფიქრობთ, როგორ გავისტუმროთ ეს ხელისუფლება.
- თუ რესპუბლიკელები „ქართულ ოცნებას“ დატოვებენ, მათთან ითანამშრომლებთ? წესით უნდა გაგიჭირდეთ, ერთმანეთზე ისეთი რამეები გაქვთ ნალაპარაკევი...
- ჩვენ რესპუბლიკელებზე ბევრი არ გვილაპარაკია. მათ ილაპარაკეს და ეს მათი უფლებაა, ამის გამო არავის ვუსაყვედურებ. პოლიტიკაში როცა ხარ, უნდა გაითავისო, რომ შენზე ხშირად იტყვიან ცუდს. ამაზე შეიძლება გაბრაზდე, შეიძლება განიცადო, მაგრამ უნდა აიტანო. რესპუბლიკელებთან შესაძლო თანამშრომლობას რაც შეეხება, მიკვირს, რატომ ისმება ეს საკითხი. ეს პარტია დღემდე ძლიერად არის კოალიციაში წარმოდგენილი. მათ აღმასრულებელ ხელისუფლებაშიც მნიშვნელოვანი თანამდებობები უკავიათ. როდესაც ხელისუფლების წასვლას ვითხოვთ, მხედველობაში რესპუბლიკური პარტიაც გვყავს. მათთან რაიმე ტიპის კოალიციის შექმნაზე ლაპარაკი ზედმეტია.
- ზემოთ თქვენ აღნიშნეთ, პარტიაში არის ჯგუფებიო. მართალია, რომ ეს ჯგუფები ისე არიან ერთმანეთთან დაპირისპირებული, რომ თქვენ და მიშა მაჭავარიანს გამშველებლის ფუნქციის შესრულება გიწევთ? ლადო სადღობელაშვილი ამტკიცებს, რომ თქვენ ორს ხშირად გიწევთ სამშვიდობო მისიის შესრულება...
- ჩვენზე როცა მიდის საუბარი, ხშირად ბევრი რამ გადამეტებულია. აზრთა სხვადასხვაობას ჩვენთანაც აქვს ადგილი, მაგრამ ამას ხელისუფლება დიდ დაპირისპირებად ფუთავს. ამის დასამტკიცებლად სხვადასხვა ჩანაწერებს აქვეყნებენ. ზოგიერთი მათგანი ნამდვილია, ზოგიც – ფალსიფიცირებული. რაც შეეხება ჩემ მიერ ნახსენებ ჯგუფებს, ამაში განსაკუთრებული არაფერია, რადგან პარტია საკმაოდ დიდია. როცა ბევრი ხალხია, იქ ბუნებრივად იქმნება რამდენიმე ჯგუფი.
- ამ ჯგუფებს შორის არ არის დაპირისპირება?
- ჩვენ არ ვართ დედმამიშვილები და ყველას თავისი მოსაზრება აქვს. გადაწყვეტილებების მიღების და სტრატეგიის შემუშავების დროს ერთმანეთს ვეთანხმებით.
- ვინც არ ეთანხმება, ის რას აკეთებს?
- ვინც არ ეთანხმებოდა, ისინი წავიდნენ. ამას ჩვენ, როგორც მოწიფული პოლიტიკოსები, ისე შევხვდით, ამაზე წივილ-კივილი არავის აგვიტეხია.
- მშვიდობის მტრედობა მართლა გიწევთ თქვენ და მაჭავარიანს?
- არ ვიცი, ვინ მაბრალებს მშვიდობის მტრედობას, მაგრამ ყოველთვის ვცდილობ, გუნდში ერთიანობა იყოს. 20 წელია, პოლიტიკაში ვარ და არასდროს შემიტანია გუნდში განხეთქილება. როცა საჭიროა, კომპრომისზე უნდა წახვიდე.
- ისე საუბრობთ, აშკარად გიწევთ სამშვიდობო მისიის შესრულება.
- ყოველთვის ვცდილობ, დაძაბული ვითარება გავანეიტრალო. არ დავმალავ და ვიტყვი, რომ პარტიაში ხშირად არის კამათი. ზოგიერთი გადაწყვეტილების მიღება გვიჭირს და ვკამათობთ. კამათი კი არაფერია, რადგან ასეთ რამეს ყველა ოჯახში აქვს ადგილი.
- რაზე კამათობთ ხოლმე?
- ნებისმიერი საკითხი შეიძლება გახდეს ცხარე კამათის მიზეზი. ასეთი რამე ყველა პარტიაშია და რატომღაც მხოლოდ ჩვენზე მახვილდება ყურადღება. ამას თავისი ახსნა აქვს – ჩვენ მთავარი ოპოზიციური ძალა ვართ და ჩვენზე სხვებზე მეტს საუბრობენ. ზოგიერთ მითქმა-მოთქმას საფუძველიც შეიძლება ჰქონდეს, რადგან ვიღაცამ რაღაც არასწორად თქვა. ცოტა ხნის წინ გამოქვეყნებულ ჩანაწერებზე დიდი გეგმები ააგეს ჩვენმა ოპონენტებმა.
- თქვენ ფიქრობთ, რომ ეს ბოლო ჩანაწერები არაფერს არ ნიშნავს და პარტიაში დაპირისპირება არ არის?
- ჩანაწერებს ყურადღება არ მივაქციო, ამას ნამდვილად ვერ ვიტყვი, მაგრამ არც ისეთ მნიშვნელოვან ამბად მიმაჩნია, რომ ამან პარტიაში კატაკლიზმები გამოიწვიოს. მე არავის შეფასებას არ ვაპირებ, სიტყვა ყველას გაგვქცევია, თუმცა თავის გაკონტროლება აუცილებელია.
- თქვენი კოლეგებიც ასე ლოიალურად შეხვდნენ ამ საუბრებს?
- პარტიაში ამის დეტალური განხილვა არ მომხდარა. ცხელ გულზე ბევრი რამის თქმა შეიძლება. იშვიათად მეგულება ისეთი ფრთიანი ადამიანი, რომელსაც სხვაზე არაფერი უთქვამს. ნაციონალურ მოძრაობას ბევრად მნიშვნელოვანი გამოწვევა აქვს და მკვახე შეფასებებისთვის არ გვცალია.
- ანუ პარტიაში ყველაფერი გარკვეულია და დაპირისპირებაც აღმოიფხვრა?
- ქართულ პოლიტიკის 20 წლიან ანალიზს თუ გავაკეთებთ, ვნახავთ, რომ მტრები ერთმანეთის მეგობრები გახდნენ, ხოლო მეგობრები ერთმანეთის პოლიტიკურ მტრებად იქცნენ. იმის გამო, რომ ხელისუფლებამ რაღაც ჩანაწერები მოგვასმენინა, ერთმანეთს მტრებად არ მოვეკიდებით. ხელისუფლებას კი ვურჩევ, საკუთარ ჩანაწერებს მიხედოს. 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ მათი მონაწილეობით ისეთი საუბრები მოვისმინეთ, ერთმანეთზე ისეთ სიტყვებს ამბობდნენ, რომ არ ვიცი. ეს ადამიანები ახლა მშვენივრად არიან ერთად. გოკა გაბაშვილს ამის მეათედიც არ უთქვამს და რატომ დაუპირისპირდებოდა ვინმე?!
„ვერსია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ აკაკი ბობოხიძესთან: „ვისაც სააკაშვილი არ მოსწონს, ჩვენს პარტიას ყველა დაემშვიდობება“
ნინო კომახიძე
დაკითხვა-დაბარებებისა და ხელისუფლების დამხობის მუხლით საქმის აღძვრის შემდეგ, ნაციონალურ მოძრაობას ახალი თავსატეხი გაუჩნდა – ლამის კვირაში ერთხელ, ექსსახელისუფლო პარტიის სხვადასხვა ლიდერის აუდიოჩანაწერებს ვისმენთ ურთიერთდაპირისპირების შესახებ. ამჯერად, ინტერესი ძმები გაბაშვილების პრივატულმა საუბარმა გამოიწვია, რომელშიც ნაციონალურ მოძრაობაში არსებული რამდენიმე ფრთაზე საუბრობენ და ექსპრეზიდენტ სააკაშვილს „ხელისუფლების გიჟად“ მოიხსენიებენ. მართალია, ყოფილ მმართველ პარტიაში ახლა საარჩევნო გადალაგების პროცესი მიდის და ამ ჩანაწერებზე საუბრისგან, ფაქტობრივად, ყველა ლიდერი თავს იკავებს, თუმცა ,,ვერსიამ” აკაკი ბობოხიძესთან ინტერვიუს ჩაწერა მაინც მოახერხა.
გთავაზობთ პასუხებს კითხვებზე - რა ხდება რეალურად ნაციონალურ მოძრაობაში, ტოვებენ თუ არა პარტიას პოპულარული ლიდერები სააკაშვილთან დაპირისპირების გამო და რას აპირებს ქვეყნის მთავარი ოპოზიციური ძალა არჩევნებზე… „ჩვენთან ბრძოლა დღეს ,,ოცნების” პრიორიტეტია. ის აუდიოჩანაწერები, რაც ვრცელდება, ხელისუფლების წინააღმდეგ უფროა კომპრომატი. ეს მათ დაბალ გემოვნებასა და იმაზე მეტყველებს, რომ აშკარად რუსული ფსბ-ს მომსახურებით სარგებლობენ და ქვეყანაში კვლავ მიდის უკანონო მოსმენები“, – ამბობს აკაკი ბობოხიძე.
- დარწმუნებული ხართ, რომ ამ აუდიოჩანაწერების მთელი სერია ხელისუფლების გაკეთებული და გავრცელებულია, ეს რაში სჭირდებათ?
- თუ ასე არ არის, მაშინ ისევ ხელისუფლებაა ვალდებული, დაადგინოს და გამოიძიოს, ვინ როგორ აკეთებს ამ ჩანაწერებს. ამის მზაობას ვერ ვხედავ. სამაგიეროდ ვხედავ, როგორ ცდილობს, მაქსიმალურად გამოიყენოს ჩანაწერები და დივიდენდები მოიპოვოს.
- თუმცა სწორედ ამ ჩანაწერების გამო მხოლოდ სახელისუფლო კი არა, საექსპერტო და პოლიტიკურ წრეებშიც ვხედავთ შეფასებებს, ხომ რამდენიმე ფრთად იშლებით. რა ხდება რეალურად პარტიაში?
- აი, ეს სწორედ იმ დონის შეფასებაა, რა დონის ექსპერტებიც გვყავს ქვეყანაში. „ნაციონალური მოძრაობა“ არ იშლება! ეს ჩანაწერები მხოლოდ იმაზე მეტყველებს, რომ პარტიის შიგნით არის განსხვავებული მოსაზრებები. გასაგებია, რომ ამის გამო ჩვენი გუნდის ერთი ნაწილი მეორეს არაკორექტულად მიმართავს, რაც არასასურველი და უსიამოვნოა, მაგრამ ჩვენთან აზრთა სხვადასხვაობა ნამდვილად არსებობს. ეს ყოველთვის ასე იყო და მომავალშიც ასე იქნება, იმ პარტიებისგან განსხვავებით, ვინც მუდმივად გვიკიჟინებს, თქვენთან განსხვავებული აზრი არავის აქვსო. თუმცა „ნაცმოძრაობა“ მკაცრად დისციპლინირებული პარტიაა, რომელიც მიღებული გადაწყვეტილების აღსრულებისთვის მთელ ენერგიასა და რესურსს ხარჯავს. შიდაპარტიულ განსხვავებულობას მთავარ მიზნებს არ გადავაყოლებთ.
- შეიძლება თუ არა, ამ განსხვავებულობის გამო პარტია ბოკერია-გაბაშვილის ფრთამ დატოვოს და წინასაარჩევნოდ სხვა რეალობის წინაშე დადგეთ?
- ეს ძალიან პირობითი დამოკიდებულებაა. ამ საკითხზე ღიად რომ გვინდოდეს ლაპარაკი, ასეც მოვიქცეოდით. ბევრ რამეზე მე და ბოკერიას ერთი პოზიცია გვაქვს. ზოგჯერ არ ვეთანხმები ან პირიქით, მაგრამ ეს ჩვეულებრივი პროცესია.
- თუმცა ისედაც გასაგებია, რომ თქვენ ე.წ. სააკაშვილის გუნდში ხართ…
- მთელი ნაციონალური მოძრაობა სააკაშვილის გუნდია. ჩემი საჯარო პოზიციები ხშირად პარტიის შიგნითაც განუხილავთ და არასწორად ჩაუთვლიათ, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ვინმეს გუნდში ვარ ან არ ვარ. პარტიაში ბევრად ჯანსაღი პროცესი და დისკუსია მიდის. მწვავედაც ვკამათობთ, გარე თვალისთვის არცთუ მისაღები ფორმით, მაგრამ გადაწყვეტილების მიღების მერე, მთელი ჩვენი ენერგია მის შესრულებაზე კონცენტრირდება. ვკამათობთ ყველა საჭირბოროტო თემაზე მანამ, სანამ პარტია ამა თუ იმ პოზიციაზე არ შეჯერდება.
- „ხელისუფლების გიჟი“ სააკაშვილი და სხვა სალანძღავი სიტყვები, რაც გაბაშვილების საუბარში მოვისმინეთ, ამ დისკუსიების ფორმატში ჯდება?
- ვინმემ რომ მომისმინოს, პრივატულ წრეში როგორ ვლაპარაკობ, შეიძლება, გაგიჟდეს. ნებისმიერი ჩვენგანის პრივატული და საჯარო ლექსიკა ერთმანეთისგან განსხვავდება. ცხადია, ასეთი რამეების მოსმენა უსიამოვნოა და ამ საქციელს ვერავის მოვუწონებ, მათ შორის, საკუთარ თავსაც, მაგრამ ამაში განსაკუთრებულს ვერაფერს ვხედავ.
- დიდი ხანია გოკა გაბაშვილის, აკაკი მინაშვილის, გიგა ბოკერიასა და გიორგი ბარამიძის მიერ პარტიის შესაძლო დატოვებაზეა საუბარი. ეს ოთხეულიც მორიგ მოულოდნელობას ხომ არ გიმზადებთ?
- ამ წუთას პარტიაში იმის არანაირი ნიშანი არაა, რომ იგი რომელიმე ცნობადმა სახემ დატოვოს. რა იქნება მომავალში, სხვა თემაა. პარტია ცოცხალი ორგანიზმია, რომელსაც ლიდერები ხან აკლდება, ხან _ ემატება. ნებისმიერ ქვეყანაში ასეა, ლიდერები მიდიან, პარტია რჩება და ესაა სწორედ მისი სიძლიერე.
- პარტიამ ახლახან, კონკრეტული თავმჯდომარის არჩევაზე უარი რომ თქვა, იმას ნიშნავს, რომ სააკაშვილს ემიჯნებით თუ პირიქით, არაოფიციალურ ლიდერად კვლავ მას მოიაზრებთ?
- ნაციონალური მოძრაობა ამ რეჟიმში უკვე 3 წელია ფუნქციონირებს. გარდა ამისა, ჩვენი პარტიის ერთ-ერთი მთავარი ლიდერი არის და იქნება სააკაშვილი, ვიდრე თავისი სურვილით არ შეწყვეტს პოლიტიკურ აქტიურობას. ეს, პირველ რიგში, ჯერ სწორედ მასზეა დამოკიდებული და მერე ამომრჩეველზე. სააკაშვილს საქართველოში პარტიულ საქმიანობას კანონი უკრძალავს, მაგრამ მისი როლი ქვეყნის პოლიტიკურ პროცესში ისევ გადამწყვეტია. ასე, არც სარკოზი ასრულებს იურიდიულად რაიმე როლს ქართულ პოლიტიკაში, მაგრამ რეალურად, ჩვენს ბედზე დიდი გავლენა იქონია. სააკაშვილის როლიცა და ადგილიც ამ ქვეყანაში მისი პირადი შესაძლებლობითა და ხალხის განწყობით განისაზღვრება.
ტყუილია, თითქოს მის წინააღმდეგ რაღაც მიზანმიმართული პოლიტიკა მიდის პარტიაში _ მიხეილ სააკაშვილს ვერც ჩამოშორდები, ვერც გაემიჯნები და ვინც გაემიჯნება, შესაბამის პასუხსა და ადგილსაც მიიღებს პოლიტიკაში. ჩვენი პარტიის ადგილი, ჯერჯერობით, სააკაშვილთან ერთადაა განსაზღვრული, ვიდრე ის არ გადაწყვეტს, პოლიტიკური აქტივობა შეწყვიტოს. თუ ვინმეს არ მოსწონს სააკაშვილის ჩართულობა ნაციონალურ მოძრაობაში, ის ჩვენი პარტიის მხარდამჭერი საერთოდ არ არის. ხოლო პარტიაში ვისაც სააკაშვილი არ მოსწონს, დაემშვიდობება ნაცმოძრაობას.
- სააკაშვილი 4 ადამიანს არ მოსწონდა და პარტია დატოვეს კიდეც. ასეთები კიდევ არიან?
- დღეს ასეთი ადამიანები ჩვენს რიგებში ნამდვილად არ არიან. პარტიაში ჩვეულებრივი, ჯანსაღი კონკურენცია გვაქვს ერთმანეთთან და ეს არავის გასარჩევი არ არის. ასევე, ვიწყებთ ე.წ. პრაიმერების ჩატარებას, ლიდერების რეიტინგების გასაზომად. სააკაშვილის პოზიცია და შეფასებებიც მნიშვნელოვანი იქნება, მაგრამ საბოლოო გადაწყვეტილებას მაინც პარტიის წევრები მიიღებენ.
- როგორც ვხვდები, ამ პრაიმერის შედეგებით დააკომპლექტებთ საარჩევნო სიას. არასაპარლამენტო ოპოზიციაში კი უკვე იმაზე საუბრობენ, რომ თქვენს რიგებში დიდი ჩხუბი მიდის, ვინ იქნება ამ სიის პირველ ოცეულში, რადგან მეტი კაცის გაყვანის იმედი არც გაქვთ. ეს დაპირისპირებები სწორედ სიას ხომ არ უკავშირდება?
- საარჩევნო წელიწადს, პრაიმერი რეიტინგების გაზომვაში გვეხმარება. სიის ფორმირება კი პარტიის შიდაგანწყობაზეა დამოკიდებული. სიაზე მუშაობა ჯერ არ დაწყებულა, მთავარია, ყველას, მათ შორის, შესაძლოა, ნაკლებადცნობილ სახეებსაც, ჩვენს რიგებში საშუალება ექნება, პრაიმერის პროცესში ჩაერთოს. რაც შეეხება იმას, რომ მხოლოდ პირველ ოცეულზე მიდის საუბარი, ასე არაა. პირველ 20 კაცზეც ვსაუბრობთ და პირველ 40-ზეც. ნაციონალურ მოძრაობას ლიდერების ის რაოდენობა ნამდვილად ჰყავს, ვინც ვერც ათეულში ჩაეტევა და ვერც ოცეულში, ორკაციანი პარტიებისგან განსხვავებით. მათ პირველი ხუთეულის პრობლემაც კი არ უდგათ, რადგან პარტიაში სულ 2-3 კაცი ჰყავთ.
- და სიების შედგენაში სააკაშვილს რა როლი აქვს?
- ზუსტად ის, რაც მე, იურიდიული თვალსაზრისით. თუმცა მის შეხედულებას მეტი მხარდამჭერი ეყოლება, ვიდრე ჩემსას. სააკაშვილს ვერავინ აუკრძალავს, საკუთარი პოზიცია გამოხატოს ამა თუ იმ პერსონის ან პროცესის მიმართ. ნამდვილად არ გვინდა, ჩავწეროთ პირველი სამი კაცი და მერე სხვა პრობლემა შეგვექმნას _ არ ვიცოდეთ, ვინ ჩავწეროთ და როგორ გავავსოთ სია. არც ივანიშვილის მსგავსად აღებული 60% და მასავით უუნარო ხელისუფლება გვინდა. ჩვენი მიზანია, არჩევნები მოვიგოთ და ამით ქვეყანას წარმატება მოვუტანოთ. არჩევანს კი ყველა იმ ადამიანზე გავაკეთებთ, ვისზეც ჩავთლით, რომ ამას შეძლებს.
- მათ შორის ბაჩო ახალაიასა და სხვა ყოფილ ძალოვნებზე? ამაზე აუდიოჩანაწერში უკმაყოფილო გაბაშვილი საუბრობდა…
- ვიფიქრებთ ყველაზე, ვისაც რესურსი გააჩნია… რაც შეეხება ბაჩო ახალაიას, ეს არის კაცი, რომელიც 1 ოქტომბრის არჩევნებიდან ორ დღეში ქვეყანაში დაბრუნდა და განაცხადა, მზად ვარ, ყველა კითხვას ვუპასუხოო. სამწუხაროდ, ხალხის განწყობა ზეპირი ბრალდებებით შეიქმნა, მის წინააღმდეგ კი სასამართლოში არანაირი იურიდიული მტკიცებულება არ არსებობს.
- მოკლედ, პარტია 2016 წელს სამი მილიარდერის შუაში გაიჭყლიტება _ ბიძინა ივანიშვილი ბრუნდება, პაატა ბურჭულაძე მოდის და ვლადიმერ ჩერნოვეცკიმაც, არჩევნებში ჩართვა დააანონსა. თქვენ რას აპირებთ, ამ მძიმე ბრძოლაში მარტო მიიღებთ მონაწილეობას?
- დღეს პოლიტიკური სპექტრის რეალური გადანაწილება ისეთია, რომ ვინმესთან ბლოკის გაკეთება არაფერს მოგვიტანს. პოლიტიკური ალიანსის საჭიროება მაშინ დგება, როცა პარტიებს ერთიმეორე სჭირდებათ და ერთმანეთს ავსებენ. მე კი ახლა ამის საჭიროებას ვერ ვხედავ, რადგან ნაციონალური მოძრაობა თვითკმარი ორგანიზაციაა. მომავალ პარლამენტში კი ყველა იმ ძალასთან ვითანამშრომლებთ, ვინც ჩვენს იდეოლოგიასა და საგარეო კურსთან ახლოს იქნება. რაც შეეხება წინასაარჩევნო ვითარებას, არავის შუაში არ გავიჭყლიტებით. საქართველოს მოსახლეობა ბიძინა ივანიშვილზე უკვე „აცრილია“ და იმედი მაქვს, მეორედ არ მოტყუვდება მისი შიშველი დაპირებებით. ახლა, მისი სახით, ტომის ბელადი გვყავს, რომელსაც სრული უფლებები აქვს, მაგრამ არანაირი პასუხისმგებლობა. პაატა ბურჭულაძეს რაც შეეხება, მხოლოდ ფული რომ არაფერს ნიშნავს, ეს ბიძინამაც დაადასტურა. თუ ის რეალურ პროგრამას შემოგვთავაზებს, მაშინ პოლიტიკურ სპექტრში ადგილს მოძებნის. თუმცა როგორც ვიცი, ამისთვის ჯერ მზად არაა. ხალხის გადასაწყვეტია, ისევ ქიმერებს გამოვეკიდებით თუ არა. აი, ვლადიმერ ჩერნოვეცკი კი ჩემთვის სრულიად გაუგებარი მოვლენაა და იმედია, ხალხი მასაც ადეკვატურად უპასუხებს.
„ახალი თაობა“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ არჩილ გამზარდიასთან: „ილიაუნი“ ნაციონალების პარტიულ შტაბ-ბინას დაემსგავსა“
გულიკო ბალაძე
ცოტა ხნის წინ ანალიტიკოს არჩილ გამზარდიას ილიას უნივერსიტეტში ლექციების წაკითხვა შეუზღუდეს. ამ საკითხზე იგი „ახალ თაობას“ ესაუბრა. „ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტთან 9 წელიწადია, ხელშეკრულებას ყოველ სემესტრულად ვდებ. 20/30-ში ბიძინა ივანიშვილის მოწადინებით შემოდგომაზე ტელეკომპანია ჯდს-თან თანამშრომლობა კვლავ განვაახლე“, – განაცხადა არჩილ გამზარდიამ. მისი თქმით, ის ილიაუნში 5 საგანს კითხულობდა, აქედან 2 ძირითად საგანს.
- საეჭვოდ დაემთხვა, რომ 3 საგანი პროგრამიდან ამოაგდეს, 2 საგანი სხვა მიმართულების ლექტორს მისცეს. მხოლოდ შემოდგომის სემესტრში დამტოვეს, ისიც ნაწილობრივ, – გვითხრა ანალიტიკოსმა. მას არ აქვს იმედი, რომ საგაზაფხულოდ რომელიმე საგანზე ლექციების წაკითხვა დაუკვეთონ.
- ამიტომ გაზაფხულიდან ხელშეკრულება არ დაიდება, რადგან ამის რესურსი აღარ არის. მხოლოდ შემოდგომაზეა დაკვეთა. თუმცა, დეკანმა, რომელსაც მე ვესაუბრე, აღნიშნა, არ ვიცი, ისიც როგორ იქნებაო, – აღნიშნა არჩილ გამზარდიამ.
- ბატონო არჩილ, ილიაუნმა გააკეთა განმარტება...
- ილიას უნივერსიტეტმა გააკეთა განმარტება, ადმინისტრაციისთვის არ მოუმართავსო, მაგრამ მე დეკანს ველაპარაკე. ამდენხნიანი მუშაობის შემდეგ, იმ დროს, როდესაც მე მქონდა ერთ-ერთი მაღალი შედეგი, ყველაზე დადებითი შედეგი მქონდა სტუდენტებთან, 80-95%-ზე მაღალი შედეგი მივიღე სტუდენტებში. ვარ ერთ-ერთი ყველაზე პასუხისმგებლიანი ლექტორი, ლექციების წაკითხვა შემეზღუდა, – განაცხადა ილიაუნის ლექტორმა. მისი თქმით, ბოლო დროს გააქტიურდნენ ნაცმოძრაობის წარმომადგენლები, რასაც დაემთხვა ეს სიახლეები. „ამიტომ სრული საფუძველი მაქვს ვიფიქრო, რომ პოლიტიკური დევნის რეჟიმში ვარ. ილიას უნივერსიტეტი წინასაარჩევნო შტაბბინის ფუნქციას იძენს“, – აღნიშნა არჩილ გამზარდიამ.
- სხვა უნივერსიტეტებში რა ხდება ამ მხრივ?
- ილიას უნივერსიტეტი, ისევე, როგორც დღევანდელი სახელმწიფო უნივერსიტეტების დიდი ნაწილი, მოქცეულია წინა ხელისუფლების წევრების მმართველობის რეჟიმში. ამიტომ დასაფიქრებელია, სახელმწიფო უნივერსიტეტის სახელმწიფო ფინანსებს ყოფილი მმართველი ძალა თავისი პოლიტიკური ინტერესებისათვის ხომ არ იყენებს. ამის წინაპირობები ჩანს.
- 20/30-ში ბრუნდებით?
- შემოდგომაზე „ჯდს“-თან ხელშეკრულება განვაახლე ბიძინა ივანიშვილის მოწადინებითა და ტელეკომპანიის პროდიუსერ ვასილ მაღლაფერიძის მიწვევით. ვარ მრჩეველი, კონსულტანტი.
- ამბობთ, რომ „ჩემს „ჯდს“-ში დაბრუნებას საეჭვოდ დაემთხვა ილიას უნივერსიტეტიდან გამოშვებაო“. რამე მინიშნება ხომ არ ყოფილა?
- არა. ასე ღიად არავინ საუბრობს. უბრალოდ, როდესაც 20/30-დან წამოვედი, ვარაუდობდნენ, რომ ბიძინა ივანიშვილის წინააღმდეგ აქტიურად დავიწყებდი გამოსვლას და დავარტყამდი მას. ეს ასე არ მოხდა იმიტომ, რომ ამის საფუძველი არ მქონდა. ერთი ფაქტორი იყო ის, რომ ბიძინა ივანიშვილთან მქონდა საქმიანი ურთიერთობები. მეორე ფაქტორია, ბიძინა ივანიშვილთან რომ გავაგრძელე საქმიანი ურთიერთობები. როგორც ჩანს, ყოფილი მმართველი ძალის წარმომადგენლებს ილიაუნში თვალში ვეჩხირებოდი. ამიტომ ყველაფერი გააკეთეს, თანამშრომლობა რომ შეწყვეტილიყო.
- დავას აპირებთ?
- სამართლებრივ დავას არ ვაპირებ. შეუძლებელიცაა, რადგან ილიას უნივერსიტეტს სამართლებრივად ყველაფერი დალაგებული აქვს. უბრალოდ, საზოგადოებამ უნდა იცოდეს, რა იმალება ამის უკან და სტუდენტებმა უნდა იცოდნენ, რა ხდება მათ გარშემო იმ უნივერსიტეტში, სადაც ისინი სწავლობენ. ქვეყანამ უნდა იცოდეს, რა საშიში კერები შეიძლება აღმოჩნდეს ხვალ უმაღლესი სასწავლებლების სახით საქართველოში ყოფილი მმართველი ძალის შტაბბინის სახით.
- რა საშიში კერებია, სახელმწიფოს უქმნის რაიმე საშიშროებას?
- როდესაც სახელმწიფო უნივერსიტეტია და სახელმწიფო სახსრები იხარჯება, იქ არიან ადამიანები, რომლებიც ამ სახსრებს საკუთარი ინტერესების შესაბამისად განკარგავენ, როდესაც იქ არიან ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლები და პროპაგანდას ეწევიან და არის სივრცე, სადაც ურთიერთობენ უცხოელებთან და საზოგადოების სხვადასხვა წარმომადგენლებთან და ქცეულია რომელიღაც პარტიის შტაბბინად, ეს ზოგადად დიდ საშიშროებას ქმნის. წინა რექტორისა და წინა დეკანის პირობებში არანაირი პრობლემა არ მექმნებოდა. დღეს ილიაუნი პირდაპირ პარტიული შტაბბინის შთაბეჭდილებას ტოვებს.
- ნაციონალების პოლიტიკური სახეები იქ მოდიან?
- ზურაბ ჭიაბერაშვილი ადრე თანამშრომლობდა, წელს განსაკუთრებით გააქტიურდა. ჩემი ინფორმაციით, ჭიაბერაშვილი არის ბიზნესსკოლის ხარისხის სამსახურის უფროსი. თუმცა მითხრეს, ოფიციალურად სხვაა გაფორმებულიო, რაც კიდევ უფრო უარესია, თუ სინამდვილეში არაფორმალურად მართავს ბიზნესსკოლას.
„ახალი თაობა“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ნოდარ ნათაძეთან: „ფული არ გვაქვს, მაგრამ ვიბრძოლებთ“
მარიამ მჭედლიშვილი
ამ დღეებში შესრულდა 25 წელი იმ არჩევნებიდან, რომელსაც საქართველოში პირველ მრავალპარტიულ არჩევნებს უწოდებენ. ამასთან დაკავშირებულ ღონისძიებაზე, რომელიც თბილისის საკრებულოს შენობაში გაიმართა, ყველა მოწვევის დეპუტატები შეიკრიბნენ. პარლამენტის საქმიანობაზე სახალხო ფრონტის ლიდერს, ნოდარ ნათაძეს, ვესაუბრეთ.
- დღევანდელ საკანონმდებლო ორგანოზე რას იტყვით?
- დღევანდელი პარლამენტი კრიტიკას ვერ უძლებს. დეპუტატების უმრავლესობა არაფრის გამკეთებელია. ქუჩაში გამვლელები რომ გააჩერო, ისინიც ამას იტყვიან. ეს პარლამენტი პრორუსულობითაც გამოირჩევა.
- უფრო ხშირად ანტირუსული განცხადებები ისმის.
- არა. საქმით ისინი რუსეთის მომხრეები არიან. მაგალითად, საგარეო კომიტეტს ხელმძღვანელობს თედო ჯაფარიძე, რომელსაც ეკუთვნის გამაოგნებელი ფრაზა. მისი აზრით, საქართველო არ უნდა იქცეს განხეთქილების საგნად ამერიკა-რუსეთის ურთიერთობებში. ეს, იცით, რას ნიშნავს? ოღონდ აშშ და რუსეთი იყვნენ კარგად, ტკბილად ერთმანეთში და საქართველო და მისი პრობლემები სულ ფეხებზე მკიდიაო. აი, ასეთი მოსაზრებებია გაბატონებული მოქმედ პარლამენტში.
- 2016 წელს სხვა პარლამენტი უნდა ავირჩიოთ.
- დიდი ძალისხმევა გვჭირდება, რომ მომავალ პარლამენტშიც იგივე სქემამ არ იმუშაოს, როგორც ეს 2012 წელს მოხდა. მაშინ ხმები გადაინაწილეს კოალიცია „ქართულმა ოცნებამ“ და „ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ“.
- “ოცნება“ და „ნაციონალები“ დაპირისპირებული არიან.
- ეს დაპირისპირება მოჩვენებითია. ნაცები და ქოცები ისევ ერთმანეთთან არიან გარიგებული და სამომავლო გეგმებიც აქვთ. ხან ერთმა უნდა მიიღოს 60 პროცენტი და მეორემ 40 და ხან – პირიქით. ჯანსაღი ძალები უნდა გავერთიანდეთ და ამას წინ აღვუდგეთ. ვისაც ქვეყნის ბედი გვაღელვებს, ერთიანი ფრონტით უნდა შევუტიოთ დამანგრეველ ძალებს. შეხედულებებში განსხვავებას მნიშვნელობა არ აქვს. ერთად უნდა დავდგეთ და პარლამენტში არ გავატარებინოთ დამღუპველი გადაწყვეტილებები ქოცებსა და ნაცებს.
- „ნაცმოძრაობა“ ბევრი გარემოების გამო შესუსტდა.
- მართალია. ამ პარტიას თავმჯდომარეც აღარ ჰყავს, მაგრამ აქვს უზარმაზარი რესურსი. ესაა დიდი ფული და სხვა ბერკეტები. ამიტომ ნაციონალურ მოძრაობას ვერ ჩამოვწერთ.
- “ქართული ოცნების“ რეიტინგმაც ხომ დაიკლო?
- დაიკლო. მთავარია, რომ ქოცებსა და ნაცებს აქვთ საერთო გეგმები. მათ ისევ უნდათ სკამების გაყოფა პარლამენტში. ჩვენ, საზოგადოებამ და ჯანსაღმა ოპოზიციონერებმა, ეს არ უნდა დავუშვათ. ჩვენ ფული არ გაგვაჩნია, მაგრამ სერიოზულ ბრძოლას ვაპირებთ.
„ახალი თაობა“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ნანა კაკაბაძესთან: „ალეკო ელისაშვილის არ მჯერა.. თუ შენთან არ დაერეკებათ, არ დაგირეკავენ“
ნონა ცაბაძე
უფლებადამცველი ნანა კაკაბაძე ალეკო ელისაშვილის განცხადებებს ეხმიანება და აცხადებს, რომ ეს პროცესი ბევრ კითხვის ნიშანს ბადებს.
- ქალბატონო ნანა, პატიმრების შეწყალების პროცესში ყოველთვის აქტიურად იყავით ჩართული. რა ხდება, მართლაც აქვს ადგილი ზეწოლას შეწყალების კომისიის ყოფილ და ამჟამინდელ თავმჯდომარეებზე?
- ჩემთვის ეს იმდენად წარმოუდგენელი რაღაცაა, რომ ვერც შევძლებ დავიჯერო, რომ ალეკო ამას სერიოზულად ლაპარაკობდა. ვერ წარმომიდგენია, რომ ეს შეიძლება რაიმე კავშირში იყოს სიმართლესთან.
- კონკრეტულ გვარებს რომ ასახელებს?
- მე ვერ ვხვდები, მის განცხადებებში საერთოდ რა ლოგიკაა. ეს აბსურდია. ან თვითონ როგორ დაუშვა ეს? როდის ეგ თავმჯდომარე იყო, აქამდე სად იყო, ხმა რატომ არ ამოიღო? რატომ მაშინვე არ მიმართა პროკურატურას?!
- აცხადებს, რომ გასულ ზაფხულს შეხვდა მთავარ პროკურორ ბადაშვილს და ყველაფერზე ესაუბრა.
- დღეს თუ აკეთებს საჯარო განცხადებას, თავიდანვე გაეკეთებინა. მით უმეტეს, ბადაშვილს თუ უთხრა და რეაგირება თუ არ მოჰყვა. უკვე ორი წელია, აღარ არის შეწყალების კომისიაში და ეს ხომ ძალიან დიდი დროა. სად იყო აქამდე?! პატიმრებს თუ ამას უკეთებდნენ, როგორ შეიძლებოდა ეს წლების განმავლობაში ყოფილიყო დაფარული?! ეს ისეთი რაღაცაა, რომ ნამდვილად ვერ ვიჯერებ, რომ ეს რეალობაა.
- მაშინ რასთან გვაქვს საქმე?
- ეს ჩემთვის გაუგებარია. მე ამ ყველაფერში ლოგიკას ვერ ვხედავ. დავიჯერო, ელისაშვილს დაურეკავდა რომელიმე მაღალჩინოსანი და ეტყოდა, რომ ფული მაქვს აღებული და შენ ეს პატიმარი უნდა შეიწყალოო?!
- ბესელიასაც ბრალდება, რომ პოლიტპატიმრების სიის შედგენაში ფული აიღო.
- მერე გამოვიდეს და თქვას კონკრეტული გვარი, კონკრეტული საქმე, ვისგან აიღეს ფული! რა, პოლიტპატიმრების საქმეზე ბესელია ღებულობდა გადაწყვეტილებას? გადაწყვეტილებას ხომ ღებულობდა ერთი მხრივ კომისია, მეორე მხრივ საპარლამენტო ბიურო, პარლამენტი, განა რამხელა თანხაა აღებული, რომ ეს ამდენ ადამიანზე გაიყო! ეს ხომ აბსურდია! ელისაშვილმა ხომ ზუსტად იცის, ეს სიები როგორც დგებოდა.
- ბესელია კონკრეტულ პატიმრებს ლობირებდაო…
- კონკრეტულ პატიმრებს რომ ლობირებდა, ამის უკან ფული იდგაო?! მე გეტყვით, როგორ დგებოდა სიები. ბესელია იქ არავინ არ იყო. ეს იყო პოლიტიკური პარტიების მიერ შემოტანილი სიები და ადვოკატების მიერ შემოტანილი სიები, რომ ჩემი პატიმარი იჯდა პოლიტიკური ნიშნით. ეს იყო სიები, რომლებიც კახა კუკავასთან კეთდებოდა, რაშიც უამრავი არასამთავრობო ორგანიზაცია და ადვოკატი მონაწილეობდა. ეს ეხებოდა 2006 წლიდან 2012 წლამდე დაკავებულებს. ხომ გამორიცხულია, ამ პერიოდში ვინმეს ფული აეღო, ეს წმინდა პოლიტიკური სია იყო. ამ სიაში ეჭვის შეტანა ავადმყოფური გონების ნაყოფია.
- ახალ სიაზე რას იტყვით?
- ამ ძველ სიას დაემატა პოლიტიკური პარტიების მიერ წარმოდგენილი სიები, რომლებსაც ციხეებში პოლიტპატიმრები ჰყავდათ. ყველა ოპოზიციურმა პარტიამ თავისი ხალხი წარმოადგინა. შემდეგ მოხდა ამ სიების შეჯერება და ერთიანი სიის შექმნა. კომისიები სათითაოდ გადიოდნენ ყველა საქმეს. ეკა ბესელიას რა უფლება ჰქონდა, ამ სიაში ვინმე ჩაეწერა?!
- ელისაშვილის განცხადებას მხარი შეწყალების კომისიის ამჟამინდელმა თავმჯდომარემ, ზვიად ქორიძემაც, აუბა, რომ მასზეც ხორციელდება ზეწოლა. ამაზე რას იტყვით?
- თუ ასეთი ზეწოლებია და თუ ეს ამდენი ხანია იციან, ეს უბრალოდ დანაშაულის დაფარვაა მათი მხრიდან! სად იყვნენ აქამდე? ან ელისაშვილს რომ არ ეთქვა, ქორიძეს ხმა არ უნდა ამოეღო?! ეს ყველაფერი ძალიან ბუნდოვანია.
- საუბარია, რომ როდესაც პატრიარქმა გამოთქვა პატიმრების შეწყალების სურვილი, სწორედ მას შემდეგ აგორდა ეს თემაც. რამდენად უკავშირდება ეს თემები ერთმანეთს?
- ვერანაირად ვერ დაუკავშირდება. მეც იქ ვიყავი, როდესაც პატრიარქმა ეს თქვა. ერთად ვესწრებოდით იმ სპექტაკლს. ეს არ ყოფილა იმ კონტექსტში ნათქვამი, რომ ის ხელისუფლებას სთხოვდა, შეწყალების უფლება მომეციო. მას ადამიანურად გაუჩნდა ამის სურვილი, ისევე, როგორც ყველა ჩვენგანს, ვინც იქ ვიყავით, რომ ეს პატიმარი ქალები, რომლებიც ასე ბრწყინვალედ თამაშობდნენ, გარეთ ყოფილიყვნენ.
- მაშინ პრემიერმა რატომ მისცა ამ ყველაფერს სერიოზული სახე?
- ისიც ემოციებს აჰყვა. ყველა იქ მყოფს ის განცდა ჰქონდა, რომ, როგორ შეიძლება, ეს ადამიანები უკან შევაბრუნოთ ციხეში.
- თქვენ აბსურდულად მიგაჩნიათ ელისაშვილის განცხადებები?
- არაფრის გამორიცხვა არ შეიძლება, მაგრამ მე ეს წარმოუდგენლად მიმაჩნია. ამაზე გირეკავენ მაღალჩინოსნები და შენ ამ საკითხზე დუმხარ, მით უმეტეს, ალეკო რომ ხარ ელისაშვილი, აი, ეს მიმაჩნია აბსურდად, რომ თავიდანვე რატომ არ ჰქონდა ამაზე რეაქცია. მიმაჩნია, რომ სხვა რაღაც დგას ამის უკან.
- რას გულისხმობთ რაღაც სხვაში?
- ეს გამოჩნდება ძალიან მალე. თუ არ დაიდო კონკრეტული გვარები, კონკრეტული საქმეები, რომელთა დაკავშირებითაც მათ ჰქონდათ ასეთი ზარები განხორციელებული, მაშინ ეს სხვა რაღაცას ჰგავს და ახლა არ მინდა ამის შეფასება. თუკი ასეთი რამ ხდება ამ კომისიაში, მაშინ საერთოდ კითხვის ნიშნის ქვეშ დგება, პრეზიდენტს უნდა ჰქონდეს თუ არა შეწყალების უფლება.
- პრეზიდენტი რა შუაშია?
- თუკი ის იმას ვერ აბამს თავს, რომ ეს უფლება იყოს რეალიზებული კანონიერად, მაშინ მას ამ შეწყალების განხორციელების უფლება არ უნდა ჰქონდეს. მიშა სააკაშვილის დროს არ დამდგარა ეს საკითხი და მაშინ არავის უთქვამს, შეწყალების კომისია კორუფციის წყაროაო და დღევანდელი პრეზიდენტის დროს თუ ეს საკითხი ასეთი დისკრედიტებულია, მაშინ მას ამისი უფლება არ უნდა ჰქონდეს.
- პრეზიდენტის დანაშაული რაში მდგომარეობს?
- პრეზიდენტმა ვერ უზრუნველყო ისეთი კომისიის შექმნა, რომელსაც ასეთ ზარებს ვერ გაუბედავდნენ. ან ერთხელ თუ ვიღაცამ გაბედა, ვერ უზრუნველყვეს ის, რომ ასეთი რამ არ განმეორებულიყო!
- ეს რაზე მიანიშნებს?
- ე.ი. შენს კომისიაში შესაძლებელია ასეთი ზარების განხორციელება და ამიტომ გირეკავენ! სხვანაირად ვერ დაგირეკავენ და ეს ორჯერ ორი ოთხია! თუ შენთან არ დაერეკებათ, არ დაგირეკავენ. ჩემს ცხოვრებაში არ მახსოვს, ჩემთან ვინმეს ასეთი ზარი გაეკეთებინოს! მე ეჭვი მეპარება, რომ ალეკო ელისაშვილი ისეთი ადამიანი იყოს, ვისთანაც ასეთი ზარის გაკეთება შეიძლებოდეს. ხოლო თავადვე რომ ამბობს, რომ მასთან ასეთი ზარები კეთდებოდა, ეს ჩემთვის გასაოცარია!
„ვერსია“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
გიორგი ქადაგიძეს არჩილ მესტვირიშვილი შეცვლის
მაია მიშელაძე
საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტს, გიორგი ქადაგიძეს 2016 წლის თებერვალში მმართველობის 7-წლიანი ვადა ამოეწურება. ,,საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ” ორგანული კანონის თანახმად, ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კანდიდატურას ქვეყნის პირველი პირი წარუდგენს პარლამენტს დასამტკიცებლად.
გიორგი ქადაგიძის გარდა, 2016 წლის დეკემბერში, ეროვნული ბანკის საბჭოს კიდევ ხუთ წევრს _ არჩილ მესტვირიშვილს, ოთარ ნადარაიას, ლაშა ჯუღელს, ვაჟა ჯანყარაშვილსა და ნიკოლოზ გონგლიაშვილს ეწურება ვადა. რაც შეეხება ნიკოლოზ ყაველაშვილს, საქართველოს პრეზიდენტმა, გიორგი მარგველაშვილმა, ეკონომიკის ექსპერტებთან შეთანხმებით, მისი კანდიდატურა ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრად პარლამენტს 2014 წელს წარუდგინა.
ქვეყნის პირველი პირი ახლაც მართავს კონსულტაციებს ეკონომიკის ექსპერტებთან. სხვათა შორის, გიორგი მარგველაშვილმა საკმაოდ კარგი პრეცედენტი დაამკვიდრა, რადგან საკანონმდებლო ორგანოს მხოლოდ ის კანდიდატურა წარუდგინა, ვინც ექსპერტებთან შეათანხმა. ვინ ჩაანაცვლებს გიორგი ქადაგიძეს? ამ საკითხზე ქვეყნის პრეზიდენტმა მსჯელობა უკვე გახსნა, თუმცა 2016 წლის თებერვლამდე ძალიან მცირე დრო რჩება და ეკონომიკის ექსპერტები ახალი კანდიდატურის შერჩევას ვერ მოასწრებენ.
„ვერსიას“ კარგად ინფორმირებულმა წყარომ განუმარტა, რომ გიორგი მარგველაშვილი ვალდებულია, საქართველოს პარლამენტს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კანდიდატურა 2016 წლის თებერვალშივე წარუდგინოს. იმის გამო, რომ დრო საკმაოდ მცირეა, ეკონომიკის ექსპერტები, მარგველაშვილს სავარაუდოდ, ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტის, არჩილ მესტვირიშვილის კანდიდატურას შესთავაზებენ: „საქართველოს ეროვნულ ბანკს ორი ვიცე-პრეზიდენტი ჰყავს – არჩილ მესტვირიშვილი და ოთარ ნადარაია. იმის გამო, რომ ოთარ ნადარაია საბანკო ზედამხედველობის ფუნქციას ითავსებს, სავარაუდოდ, ეროვნული ბანკის პრეზიდენტს არჩილ მესტვირიშვილი დროებით ჩაანაცვლებს. ეს გადაწყვეტილება ლოგიკურია, რადგან 2016 წლის თებერვლიდან დეკემბრამდე, როდესაც საბჭოს ხუთ წევრს და მათ შორის, მესტვირიშვილსაც მმართველობის ვადა ეწურება, მხოლოდ ათი თვეა დარჩენილი. სწორედ ამ ხნის მანძილზე, ეროვნულ ბანკს პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი ეყოლება და ის ვიცე-პრეზიდენტი, არჩილ მესტვირიშვილი იქნება“, – აცხადებს „ვერსიის“ წყარო.
საქართველოს ეროვნულ ბანკს პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი ერთხელ უკვე ჰყავდა. 2007 წელს, როდესაც ქვეყნის მთავარი ბანკის პრეზიდენტმა, რომან გოცირიძემ განცხადება დაწერა და გადადგა, მაშინდელმა პრეზიდენტმა, მიხეილ სააკაშვილმა, საქართველოს პარლამენტს ეროვნული ბანკის დროებით მმართველად, ვიცე-პრეზიდენტის, დავით ამაღლობელის კანდიდატურა წარუდგინა. შესაბამისად, დავით ამაღლობელი ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის მოვალეობას ორი წლის მანძილზე, 2009 წლის თებერვლამდე ასრულებდა. ამ პერიოდში წარუდგინა პარლამენტს სააკაშვილმა გიორგი ქადაგიძის კანდიდატურა ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის პოსტზე, რომელიც ქვეყნის მთავარ ბანკს 2009 წლის თებერვლიდან მართავს.
ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის პოსტზე აჟიოტაჟი 2015 წლის გაზაფხულზე ატყდა. „ვერსიაში“ უკვე ვწერდით, რომ ,,ეროვნული ბანკის შესახებ” საქართველოს ორგანული კანონი ერთ-ერთი ყველაზე მკაცრი კანონია ევროპის მასშტაბით. შესაბამისად, თითქმის შეუძლებელია და არავითარი საკანონმდებლო მექანიზმი არ არსებობს, რომლითაც ქვეყნის მთავარი ბანკის იმპიჩმენტის პროცედურა დაიწყება. ამგვარ სიმკაცრეს თავის მიზეზი აქვს და „ვერსიამ“ ეს მიზეზიც დეტალურად ახსნა. იმის გამო, რომ 1993 წლის ოქტომბერში, ეროვნული ბანკის ერთ-ერთმა ყოფილმა პრეზიდენტმა, დემურ დვალიშვილმა შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობაში თავი მოიკლა (ერთ-ერთი ვერსიით, მოკლეს), საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიის რეკომენდაციით, „ეროვნული ბანკის შესახებ“, ერთ-ერთი უმკაცრესი კანონი შეიქმნა.
მიუხედავად ამისა, „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები გიორგი ქადაგიძის იმპიჩმენტს მაინც არ გამორიცხავდნენ, თუმცა ძალიან კარგად იცოდნენ, რომ არც თეორიულად და მით უმეტეს, არც პრაქტიკულად, ამის მინიმალური შანსიც არ ჰქონდათ. გიორგი ქადაგიძეს ნაციონალური მოძრაობის იდეოლოგად არა, მაგრამ ამ პარტიასთან ასოცირებულ პირად აღიქვამდნენ. არადა, ეროვნული ბანკის პრეზიდენტს შვიდწლიანი ვადით იმიტომ ამტკიცებს პარლამენტი, რომ რომელიმე პარტიასთან იდენტიფიცირება შეუძლებელი იყოს, თანაც ორგანული კანონი პირდაპირ ითხოვს, რომ ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი აპოლიტიკური ფიგურა იყოს. მოკლედ, „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები ძალისხმევას არ იშურებდნენ და შანსს არ უშვებდნენ ხელიდან, ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი არ გაეკიცხათ. ყველაფერი კი იმით დასრულდა, რომ პარლამენტის საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარემ, თამაზ მეჭიაურმა და მისმა მოადგილემ, ნოდარ ებანოიძემ ყოვლად სამარცხვინო კანონი შექმნეს, რომლითაც ეროვნულ ბანკს მთავარი ფუნქცია – საბანკო ზედამხედველობა წაართვეს.
არადა, „ვერსიაში“ იმასაც ვწერდით, რომ თავის დროზე, ეს კახა ბენდუქიძის იდეა იყო, რომელიც განახორციელა კიდეც. თუმცა ძალიან მალე მიხვდა, რომ შეცდომა დაუშვა და დამოუკიდებელ დეპარტამენტადქცეული საბანკო ზედამხედველობა, ეროვნულ ბანკს დაუბრუნა. საპარლამენტო უმრავლესობა კი ისე „გაერთო“ ქადაგიძის ლანძღვით, რომ კახა ბენდუქიძისეული იდეა 2015 წელს, „ქართული ოცნების“ სახელით განახორციელა. „ვერსიის“ წყაროს ინფორმაციით, ოცნების მთავრობას ქვეყნის პრეზიდენტის ფუნქციაში შეჭრა სურს, მაგრამ კარგად იცის, ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კანდიდატურის შერჩევა და შემდეგ პარლამენტისთვის წარდგენა მხოლოდ მარგველაშვილის ვალდებულებაა. წყარო გვიამბობს, რომ სწორედ ამ მიზნით „მოიგონა“ მმართველმა ელიტამ „ეროვნული ბანკის შესახებ“ ორგანული კანონის ცვლილება. მართალია, ქვეყნის მთავარი ბანკირის კანდიდატურას პრემიერ-მინისტრი ვერ შეარჩევდა, სამაგიეროდ, ეროვნულ ბანკს მთავარ ფუნქციას _ საბანკო ზედამხედველობას ჩამოაცლიდა და დაიქვემდებარებდა. რეალურად, ასეც მოხდა, მაგრამ საქმეში საერთაშორისო სავალუტო ფონდი ჩაერთო, რომელმაც „ქართული ოცნების“ სამარცხვინო კანონი შეაჩერა და ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელ-შესაქმნელი საბანკო ზედამხედველობის სააგენტოც ჰაერში გამოკიდებული დატოვა. უფრო ზუსტად, ეროვნულ ბანკს თავისი ფუნქცია დაუბრუნა.
„რეზონანსი“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
როგორ უყურებთ ალასანიას ინიციატივას საქართველო-გერმანია-რუსეთის დიალოგის ფორმატის შექმნაზე?
სალომე სარიშვილი
“თავისუფალი დემოკრატების” ლიდერი ირაკლი ალასანია საქართველო-გერმანია-რუსეთის დიალოგის ფორმატის შექმნის ინიციატივით გამოდის. ირაკლი ალასანია მიიჩნევს, რომ სწორედ გერმანიაა ის ქვეყანა, რომელსაც საქართველოსა და რუსეთს შორის ურთიერთობის დარეგულირებაზე მუშაობა შეუძლია.
“გერმანია არის პარტნიორი, რომელსაც შეუძლია საქართველოსა და რუსეთს შორის ურთიერთობის დარეგულირების პერსპექტივაზე კონკრეტული მუშაობა. ჩემი აზრით, უნდა არსებობდეს ეს სამკუთხედი – საქართველო-გერმანია-რუსეთი და შეიქმნას ფორმატი, რომელიც ნელ-ნელა დაიწყებს ყველაზე მწვავე პრობლემური საკითხების გადაწყვეტის გზაზე დიალოგს. თბილისი-ბერლინი-მოსკოვი არის მნიშვნელოვანი ფორმატი, რომელიც ჯერ კიდევ არ არის გამოყენებული და “თავისუფალი დემოკრატები” ვგეგმავთ, ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე ავამოქმედოთ ეს სივრცე,” – განაცხადა ირაკლი ალასანიამ “ინტერპრესნიუსთან” ინტერვიუში. მისივე ინფორმაციით, საგარეო საქმეთა მინისტრობის პერიოდში მაია ფანჯიკიძემ ამ მიმართულებით კონკრეტული ნაბიჯები გადადგა და გერმანიასთან ორმხრივი, მათ შორის, არაფორმალური შეხვედრებიც განხორციელდა. თუმცა ალასანიას ინფორმაციით, ამ კუთხით მუშაობა აღარ გაგრძელებულა.
როგორ უყურებთ ალასანიას ამ ინიციატივას საქართველო-გერმანია-რუსეთის დიალოგის ფორმატის შექმნაზე? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.
ედიშერ გვენეტაძე (ისტორიის მეცნირებათა დოქტორი): ჩემი აზრით, ძალიან საინტერესო იდეაა. არ მგონია, რომ ირაკლი ალასანია ის პოლიტიკოსი იყოს, რომელიც ამ სიტყვებს ჰაერზე წამოისროდა. ალბათ აქვს რიამე ინფორმაცია და ეს რეაქცია აქედან გამომდინარეობს. დამალული არაა, რომ რუსეთსა და გერმანიას ერთმანეთთან ძალიან თბილი ურთიერთობა აკავშირებს, ამიტომ ვფიქრობ, რომ გერმანიის ინტერესებშიც უნდა შედიოდეს რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობის დარეგულირება. ალასანიას ეს იდეა ძალიან საინტეესოა და თუკი განხორციელდება, მივესალმები.
თაკო ჩარკვიანი (პუბლიცისტი): რომ არ მოგატყუოთ, ამ ახალგაზრდა ადამიანს ძალიან დიდი ხანია თვალ-ყურს ვადევნებ. არ ვიცი, ალასანიას დიპლომატიური თვისება და თუ სხვა რამ მომწონს, თუმცა მის პატიოსნებაში ეჭვი არ შემაქვს. არ მგონია, რომ მას ამ ინიციატივის უკან რაიმე ქვენა აზრი ჰქონდეს. არც ის მგონია, რომ რაიმეს გაცვეთილი პოლიტიკოსივით ამბობდეს, ალბათ ნაფიქრი აქვს ამ ინიციატივაზეც, ვინაიდან მას კარგი დიპლომატიური სკოლა აქვს გავლილი. ზოგადად, თუ ევროპის ქვეყნები გააქტიურდებიან, ძალიან კარგი იქნება, ამიტომ მივესალმები ალასანიას ამ ინიციატივას.
იური მეჩითოვი (ფოტოხელოვანი): ყველა ინიციატივას, რომელიც რუსულ-ქართულ ურთიერთობას დაარეგულირებს, დადებითად ვუყურებ. რა თქმა უნდა, გერმანია, როგორც ყველაზე მძლავრი სახელმწიფო ევროკავშირში, ფლობს სერიოზულ ბერკეტებს, თუმცა მე მაინც ვფიქრობ, ეს ყველაფერი ჩვენზეა დამოკიდებული. ზოგადად, ალასანიას ამ იდეას მივესალმები.
იგორ კვესელავა (პოლიტოლოგი): გულახდილად რომ გითრათ, ამ იდეას ძალიან დადებითად ვუყურებ, ვინაიდან ისტორიულად სწორედ გერმანია იყო ის ქვეყანა, რომელმაც თავის დროზე უბიძგა საქართველოს გამოეცხადებინა დამოუკიდებლობა და ეს ფაქტია. რა თქმა უნდა, ამ ქვეყანას საქართველოს მიმართ ახლაც ექნება ინტერესი და ეს ყველამ უნდა გაითავისოს. ამ შემთხვევაში, თუკი გერმანია რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობის დალაგებას საკუთარ თავზე აიღებს, ძალიან წინ გადადგმული ნაბიჯი იქნება, ამიტომ ვეთანხმები ირაკლი ალასანიას.
„რეზონანსი“, 10 დეკემბერი, 2015 წელი
რამდენ აფხაზს და ოსს აქვს ქართული პასპორტი
ეკატერინე ბასილაია
“ქართულ პასპორტს ყოველწლიურად ოკუპირებულ აფხაზეთში მცხოვრები 400-მდე მოქალაქე იღებს, უვიზო მიმოსვლის ამოქმედებასთან ერთად კი ქართული პასპორტების მიმართ ინტერესი კიდევ უფრო გაიზრდება,” – ამის შესახებ შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის სახელმწიფო მინისტრმა პაატა ზაქარეიშვილმა განაცხადა.
მინისტრის ამ ოპტიმისტურ მონაცემებს კონფლიქტოლოგები არ ეთანხმებიან. მათი თქმით, ძალიან სასიხარულო იქნებოდა, რომ წელიწადში 300-400 აფხაზი იღებდეს ქართულ პასპორტს, მაგრამ ეს ძალიან გადაჭარბებული რიცხვია და არა თუ წელიწადში, გამორიცხულია ჯამში 400 აფხაზს ჰქონდეს ქართული პასპორტი. მათივე მტკიცებით, ოსებთან დაკავშირებით ქართული დოკუმენტის მფლობელთა რაოდენობა ერთ ათეულზე მეტიც არ იქნება.
თუმცა იქვე იმასაც აღნიშნავენ, რომ ვიზის ლიბერალიზაცია ოკუპირებული ტერიტორიების მცხოვრებლებში რაღაც ინტერესს აუცილებლად გამოიწვევს და ამ მიმართულებით ხელისუფლებამ აქტიურად უნდა იმუშაოს.
“20-30%-ით უნდა გაიზარდოს ქართულ პასპორტზე მოთხოვნა იმიტომ, რომ დღეს რეგულარულად წელიწადში დაახლოებით 300 -400 ადამიანი იღებს ქართულ პასპორტს. ეს არ არის ბევრი, მაგრამ სტაბილური რაოდენობაა. ყველა მიხვდა, რომ თბილისიდან მგზავრობა უფრო იაფია, და ვიზის აღებაც უფრო იოლია. ჩვენ ვთხოვთ საელჩოებს, რომ ოკუპირებული ტერიტორიიდან ჩამოსულების მიმართ განსაკუთრებული ინტერესი გამოიჩინონ,” – განაცხადა პაატა ზაქარეიშვილმა “პირველ არხთან” ინტერვიუში.
პარტია “საქართველოს ევროპელი დემოკრატების” თავმჯდომარე პაატა დავითაიას თქმით, არის ფაქტები, როდესაც აფხაზები ქართულ პასპორტებს იღებენ, მაგრამ ეს ერთეული შემთხვევებია.
“აფხაზეთში ეროვნებით აფხაზი 40-45 ათასი ცხოვრობს. ამიტომ წელიწადში 300-400 აფხაზმა რომ ქართული პასპორტი აიღოს, ეს ძალიან დიდი რიცხვია და ამიტომ ეს აბსურდია,” – უთხრა დავითაიამ “რეზონანსს,” – ზაქარეიშვილს აფხაზურ მედიაში “მატყუარა პაატას” ეძახიან. ყველამ ვიცით, რომ რუსული პენსიები ქართულზე ბევრად მეტია და აფხაზეთში ამ პენსიებზე არიან მიბმულები; ასევე შუქი და კომუნალური გადასახადები მიზერულია, პლუს სწავლითაც რუსეთის უმაღლეს სასწავლებლებში არიან ინტეგრირებულები და ამიტომ აფხაზებს უმეტესად რუსული პასპორტები აქვთ, ქართული არაფერში სჭირდებათ. ქართულ პასპორტებს იღებენ გალის ტერიტორიაზე მცხოვრები ქართველები, რომლებსაც საბჭოთა დროინდელი ვადაგასული დოკუმენტები ჰქონდათ და ახლა ქართული უნდათ. ამას თუ გულისხმობს ზაქარეიშვილი, არ ვიცი. 400 აფხაზი ეს იქ მთელი პარტიაა და გამორიცხულია, ამდენს ქართული პასპორტი ჰქონდეს.
თუმცა ის, რომ ჩვენთვის უვიზო მიმოსვლის მინიჭება ხელს შეუწყობს აფხაზებმა ჩვენკენ ყურება დაიწყონ, ამაში ბატონ ზაქარეიშვილს ვეთანხმები. ჩვენკენ მათი შემობრუნების რაღაც დიდი ბუმი არ იქნება, მაგრამ ინტერესი გაჩნდება და ეს ინეტერსი რომ გაღრმავდეს, ამისათვის ოფიციალური თბილისის მხრიდან სერიოზული მუშაობაა საჭირო. აფხაზეთის ტერიტორიაზე ძალიან დიდი რაოდენობის რუსული შეიარაღებული ძალებია განლაგებული, მათგან წნეხი დიდია, რაც აფხაზების ინტეგრაციისათვის ხელის შემშლელი იქნება, თუმცა უვიზო მიმოსვლის ამოქმედება, რაც მომავალ წლიდან იქნება შესაძლებელი, აფხაზებს დააფიქრებს, საითკენ წავიდნენ. ვიზალიბერალიზაცია და შემდეგ ევროკავშირში გაწევრიანება სწრაფ ეფექტს არ გამოიწვევს, მაგრამ როდესაც ნახავენ, ჩვენ წინ მივდივართ და ისინი ერთ ადგილზე რჩებიან, ჩვენთან ყოფნის სურვილი გაუჩნდებათ.”
პაატა დავითაიას თქმით, შესაძლოა ნათესაური კავშირების გამო და უცხოეთში სასწავლებლად სჭირდებოდეს ერთეულებს ქართული პასპორტი, თუმცა უცხოეთში წასასვლელადაც უმეტესად რუსულ პასპორტებს იყენებენ.
“უცხოეთში ძალიან ცოტა აფხაზი მიდის და ისიც რუსული პასპორტით. უმეტესად რუსეთში სწავლობენ, რადგან სპეციალური კვოტები აქვთ – მისაღებ გამოცდაზე 2-იც რომ მიიღონ, მაინც ხვდებიან უმაღლეს სასწავლებლებში. ბევრი მდიდარი აფხაზი ვიცი, რომლებიც რუსეთში ცხოვრობენ და თბილისსა და ბათუმში ბინები იყიდეს, თუმცა მათაც შეიძლება არ ჰქონდეთ ქართული პასპორტები. ერთი კვირის წინ სამმა აფხაზმა ძმამ თბილისში დიდი წვეულება გამართა. ერთ-ერთი ძმის 60 წლის იუბილე იყო. კერძო თვითმფრინავით ჩამოფრინდნენ, 100-მდე სტუმარი, რუსი მომღერლები და მოცეკვავეები ჰყავდათ ჩამოყვანილი და იუბილეს მოქმედი თანამდებობის პირებიც კი ესწრებოდნენ. ნახევარი მილიონი დოლარი დახარჯეს. ეს ძმები ბიზნესმენები არიან, მილიონებს ფლობენ და სეპარატიზმს აფინანსებენ. ჩვენები ფიქრობენ, რომ ქარულ-აფხაზური დაახლოებისათვის ეს წინ გადადგმული ნაბიჯია, მაგრამ სამწუხაროდ ასე არ არის, აფხაზებს კარგად ვიცნობ და მათთვის ეს სხვანაირად აღიქმება. ამბობენ, სოხუმი ხომ წაგართვით და ახლა “დილიხორს ვისწორებთ” და შუა თბილისში ვქეიფობთ, აგერ გვერდით საქართველოს მთავრობის წევრებიც მიზიანო. ეს მათთვის არის ერთგვარი “კაიფი”. არც უფასო მკურნალობის გამო ხდებიან ჩვენ მიმართ კეთილგანწყობილები. ჩვენი სიკეთეებით სარგებლობენ, მაგრამ ჩვენთან არ უნდათ. ყველაფერზე დაგელეპარაკებიან, მაგრამ აფხაზეთის დამოუკიდებლობაზე უკან არ იხევენ. ამ სუფრაზე ზაქარეიშვილი არ ყოფილა, სხვა მინისტრები იყვნენ. არ მინდა მათი გვარების დასახელება. ქართველი ჩინოვნიკები ფიქრობენ, რომ ამით კარგ საქმეს აკეთებენ, მაგრამ სამწუხაროდ ასე არ არის. არ იფიქროთ, რომ აფხაზები მძულდეს, მეუღლე აფხაზი მყავს. სეპარატისტების მომხრე და პუტინის მეგობარი, მილიარდერი, რუსეთის დუმის დეპუტატი ოთარ არშბაც, რომელმაც აფხაზეთის დამოუკიდებლობას მისცა ხმა, ფლობს საქართველოში სახლებს და ბათუმში მისი კუთვნილი სასტუმრო “კოლიზეუმის” გახსნაზე ღარიბაშვილიც იმყოფებოდა,” – აღნიშნავს პაატა დავითაია. მისივე თქმით, ოსებთან დაკავშირებით საქმე მარტივადაა, ოკუპირებულ სამხრეთ ოსეთში 7 ათსამდე ოსი ცხოვრობს, 15 ათასი კი რუსი ჯარისკაცია და ოსებს აფხაზებზე ნაკლებად აინტერესებთ ქართული პასპორტი.
“კავკასიური სახლის” აღმასრულებელი დირექტორის გიორგი კანაშვილის განცხადებით, პირადად ის არაერთ აფხაზსა და ოსს შეხვედრია, თუმცა ყველას რუსული პასპორტი ჰქონდა.
“აფხაზების უდიდეს ნაწილს რუსეთის მოქალაქეობა აქვს. პირადად მე არ ვიცი ვინმე აფხაზი და ოსი ქართული პასპორტით. თუმცა ვინმეს რომც ჰქონდეს, ამას ხმამაღლა არავინ იტყვის, რადგან ამ ფაქტს მკაცრი რეაქცია მოჰყვება-ხოლმე და ამიტომ მალავენ. დღეს საქართველოს მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადაადგილებისთვის არც აფხაზს და არც ოსს არ სჭირდება პასპორტი, არც სამედიცინო დახმარებისთვის არის საჭირო ქართული დოკუმენტი. ადრე კი ქართული პასპორტების აღება ერთგვარად დაძალებით ხდებოდა, რადგან ქართული სამედიცინო დახმარების მისაღებად ამ დოკუმენტის ქონა აუცილებელი იყო. შემდეგ კი ეს იძულება მოიხსნა და ახლა ვისაც რუსულ პასპორტზე პრობლემა აქვს და უცხოეთში სურს გადაადგილება, ის თუ იღებს ქართულ პასპორტს. ვიზის მისაღებად ქართული დოკუმენტი უფრო ხელსაყრელია, ნაკლები დაბრკოლება ხვდებათ. ნეიტრალური პასპორტებიც არსებობს, მაგრამ ეს პროექტი ჩავარდა, რადგან ეს ნეიტრალური დოკუმენტი საერთოდ 10-მდე ადამიანს ჰქონდა“, – ამბობს გიორგი კანაშვილი. მისი თქმით, უცხოეთში სასწავლებლად წასვლისათვის აფხაზი ახალგაზრდები უმეტესად რუსულ პასპორტებს იყენებენ, მაგრამ რადგანაც მისამართი აფხაზეთის ტერიტორიაზე აქვთ, მათ ვიზების მიღებაზე პრობლემები ხშირად ექმნებათ. მართალია მათ საქართველო ქართულ პასპორტებს სთავაზობს, თუმცა ამის პოლიტიზირება ხდება და ხმამაღლა ბევრი აცხადებს, რომ პოლიტიკური შეხედულებების გამო ისინი ქართულ პასპორტზე უარს ამბობენ. თუმცა იქვე იმასაც აღნიშნავს, რომ ვიზალიბერალიზაციის მიღების შემდეგ ქართულ პასპორტს მეტი ძალა ექნება და დიდი ალბათობით ეს აფხაზებსა და ოსებს დააფიქრებს.
“ძირითადად ვინც უცხოეთშია, მათ რუსული პასპორტები აქვთ. ვიღაცას ჩუმად აქვს ქართული პასპორტი, მაგრამ ეს მეზობელმაც კი არ იცის. ვიზალიბერალიზაციის გამო პროგნოზები კეთდება და ხშირად დნესტრისპირეთის მაგალითი მოჰყავთ. მას შემდეგ, რაც მოლდოვას სავიზო რეჟიმი გაუუქმეს, დნესტრისპირეთში სეპარატისტულმა ნაწილმა მოლდოვური პასპორტების აღება მასობრივად დაიწყო. აქ ჩვენთან ავიწყდებათ ის, რომ იქ ცოტა სხვა ტიპის კონფლიქტია და ბევრს ისედაც ჰქონდა მოლდოვური პასპორტი. ჩვენთანაც ვფიქრობ, რომ ქართულ პასპორტებს ჩუმად აიღებენ, გაძლიერდება ინტერესი, მაგრამ მასობრივი სახე, ისე, რომ მასობრივად გამოქანდებიან, ასეთი ილუზია არ უნდა გვქონდეს. მხოლოდ და მხოლოდ გადაადგილების საკითხი ინტეგრაციას ვერ გამოიწვევს, ურთიერთობის დალაგების კუთხით ბევრი სხვა რამ არის გასაკეთებელი. თუმცა ვეთანხმები მინისტრს, რომ ვიზის ლიბერალიზაცია პოზიტიურად აისახება. რამდენად პოზიტიურად აისახება, ციფრებში როგორ იქნება ეს გამოხატული, მგონია არც მინისტრმა იცის და ვერც სხვა გაგცემთ პასუხს. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ ქართული პასპორტებისა და საქართველოს მიმართ აფხაზეთში და სამხრეთ ოსეთში სამწუხაროდ ნეგატიური განწყობები ისევ დომინირებს და ძირითად მასაში საქართველო ისევ მტრად აღიქმება,” – დასძენს გიორგი კანაშვილი.