„რეზონანსი”: ერთი მილიარდი თავდაცვისუნარიანობის ასამაღლებლად // აშშ რუსეთისაგან თავის დასაცავად საქართველოს, მოლდოვასა და უკრაინას მილიარდებს აძლევს
„რეზონანსი”: ეთანხმებით განცხადებას, რომ საქართველოს დასავლური ორიენტაციიდან არასოდეს გადაუხვევია?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: „ნატოში ზოგიერთები ფიქრობენ, რომ მაპი რუსეთს გააღიზიანებს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ირაკლი რუხაძემ სერიოზული შეცდომა დაუშვა“
„რეზონანსი”: ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: “წინასაარჩევნო პერიოდში შეიძლება ახალი ტელევიზიები გამოჩნდეს”
„რეზონანსი”: ძმებმა გაჩეჩილაძეებმა “მაესტროსთვის” ბრძოლის პირველი რაუნდი წააგეს
„რეზონანსი”: აფხაზეთის დემოგრაფიული დაღმასვლა
————————-
„რეზონანსი”, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ერთი მილიარდი თავდაცვისუნარიანობის ასამაღლებლად
აშშ რუსეთისაგან თავის დასაცავად საქართველოს, მოლდოვასა და უკრაინას მილიარდებს აძლევს
თაკო მათეშვილი
რუსული აგრესიისგან თავის დასაცავად საქართველო, მოლდოვა და უკრაინა აშშ-დან მილიარდობით დოლარს მიიღებენ. თანხა აშშ-ს 2017 წლის ბიუჯეტში გამოიყოფა. ამჟამად კი მოლაპარაკება მიმდინარეობს იმასთან დაკავშირებით, თუ კონკრეტულად რას მოხმარდება იგი. სპეციალისტები ფიქრობენ, რომ საქართველოს აქედან დაახლოებით ერთი მილიარდი დოლარი შეხვდება, რაც მათი თქმით, ქვეყნის შეიარაღების გასაძლიერებლად, თავდაცვის სისტემების შესაძენად და სამხედრო სფეროში რეფორმების ჩასატარებლად საკმაოდ დიდი თანხაა.
ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ აშშ-ის 2017 წლის ბიუჯეტში 4,3 მილიარდი დოლარი რუსეთის აგრესიასთან ბრძოლისთვის იქნება გამოყოფილი, თეთრი სახლის ოფიციალური ვებ-გვერდი ავრცელებს. კერძოდ, ვაშინგტონი ნატო-ს წევრი და მოკავშირე ქვეყნებისთვის გეგმავს ფინანსურ დახმარებას და როგორც გამოქვეყნებულ დოკუმენტშია აღნიშნული, აქცენტი უკრაინაზე, საქართველოსა და მოლდოვაზე გაკეთდება.
“რუსეთის ფედერაციის მიერ მეზობელი ქვეყნების საგარეო და საშინაო პოლიტიკაზე გავლენის მიზნით გაზრდილი მცდელობის საპასუხოდ, ბიუჯეტი ითვალისწინებს 3,4 მილიარდ დოლარს ევროპაში, ევრაზიასა და ცენტრალურ აზიაში მდებარე ნატო-ს წევრ და პარტნიორ ქვეყნებში რუსეთის აგრესიის გავლენის შესამცირებად პოლიტიკური, ეკონომიკური, საჯარო დიპლომატიის და სამხედრო მხარდაჭერისთვის,” – აღნიშნულია აშშ-ის 2017 წლის ბიუჯეტთან დაკავშირებულ დოკუმენტში.
მასში ასევე ნათქვამია, რომ აღნიშნული ფინანსური დახმარება მიმართულია იმ მთავრობებისა და ქვეყნების ეკონომიკის მოქნილობის გაზრდაზე, რომლებიც რუსული აგრესიის სამიზნე ყველაზე მეტად არიან.
“უცხოური მხარდაჭერა დაეხმარება მათ გააუმჯობესონ დემოკრატია და მმართველობა, გაზარდონ თავდაცვისუნარიანობა, გააძლიერონ კანონის უზენაესობა და ანტიკორუფციული ზომები, ხელი შეუწყონ ევროინტეგრაციას, ვაჭრობის სფეროს დივერსიფიკაციასა და ენერგოუსაფრთხოებას. ეს მოიცავს რუსულ აგრესიასთან გასამკლავებლად რეგიონის, განსაკუთრებით კი უკრაინის, საქართველოსა და მოლდოვას შესაძლებლობების გაძლიერებას”, – განმარტებულია დოკუმენტში.
გარდა ამისა, ბიუჯეტის პროექტში აღნიშნულია, რომ აშშ გააგრძელებს ინვესტიციების ჩადებას საერთაშორისო მედიის, პრესის თავისუფლებისა და დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკის მხარდასაჭერად.
კონკრეტულად რისთვის დაიხარჯება საქართველოსთვის განკუთვნილი თანხა, ჯერჯერობით ამაზე ოფიციალური პასუხი არ არსებობს, თუმცა პარლამენტში უკვე წინასწარ იციან, რომ ეს რუსეთის გაღიზიანებას აუცილებლად გამოიწვევს.
“დეტალებზე ვერ ვისაუბრებთ, რადგან ჯერ კონსულტაციები მიმდინარეობს იმის დასაკონკრეტებლად, თუ რა თანხა რისთვის გამოიყოფა,” – ამბობს პარლამენტის თავდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი სესიაშვილი.
ჩვენს კითხვაზე, თუ რამდენად შესაძლებელია, რომ ეს თანხა თავდაცვის სისტემების ან შეიარაღების შეძენას მოხმარდეს, სესიაშვილი პასუხობს, რომ ჯერ ვერც ამას გვეტყვის და არც ის იციან, როდის დასრულდება კონსულტაციები, რადგან იგი რამდენიმე ქვეყანასთან მიმდინარეობს.
სამხედრო ანალიტიკოსები კი დარწმუნებულები არიან, რომ ამერიკა ფულს სწორედაც შეიარაღების შესაძენად გვაძლევს. როგორც ვახტანგ მაისაია ამბობს, ეს ინფორმაცია ჯერ კიდევ შარშან გავრცელდა, თუმცა მაშინ 3 მილიარდ დოლარზე იყო საუბარი. წელს კი, როგორც ჩანს, დაფინანსების გაზრდა გადაწყვიტეს.
ამერიკის ამ ნაბიჯს მაისაია რუსეთთან მისი დაძაბული ურთიერთობით ხსნის და ამბობს, რომ ეს ჩვენი ჩრდილოელი მეზობლის წინააღმდეგ ბრძოლის ერთ-ერთი მეთოდია.
“ბუნებრივია, ეს თანხა შეიარაღების შეძენასაც მოხმარდება. ზოგადად, როცა ამერიკა ამხელა თანხას გამოყოფს-ხოლმე, ის თავდაცვას ხმარდება. ფული ალბათ ასევე გათვალისწინებული იქნება სამხედრო სფეროში რეფორმების განსახორციელებლად,” – აცხადებს მაისაია. იგი ვარაუდობს, რომ თანხის ყველაზე დიდი ნაწილი უკრაინას მოხმარდება. ყველაზე ცოტას კი მოლდოვას მისცემენ, რადგან მას ჩვენთან და უკრაინასთან შედარებით ნაკლები პრობლემები აქვს.
რაც შეეხება საქართველოს, მაისაია ფიქრობს, რომ ერთ მილიარდ დოლარს მაინც მივიღებთ და დასძენს, რომ ეს ძალიან სერიოზული თანხაა – ჩვენი თავდაცვის ბიუჯეტს თითქმის ორჯერ აღემატება. მისი აზრით, მოგვეცემა საშუალება, რომ თავდაცვის ბიუჯეტი ნატო-ს სტანდარტებს მივუახლოვოთ.
“მოგეხსენებათ, ალიანსში ინტეგრაციისათვის ეს მოთხოვნაცაა. გარდა ამისა, ეს თანხა წაადგება ჩვენი შეიარაღებული ძალების მუდმივ საბრძოლო მზადყოფნას, მათ გაძლიერებას, წვრთნების ჩატარებას და ა.შ. ასე რომ, ეს საკმაოდ სოლიდური დახმარების პაკეტია. შეიარაღების სერიოზულად განახლების საშუალება გვეძლევა,” – აცხადებს ექსპერტი.
ამერიკის ხელგაშლილობა რუსეთის გაღიზიანებადს რომ გამოიწვვეს, ამაში მაისაიას ეჭვი არ ეპარება. ფიქრობს, რომ საპასუხოდ შეიძლება ანტიამერიკული პროპაგანდა გააძლიერონ, ან პანკისის თემაც კი წამოწიონ, რაზეც ცოტა ხნის წინ ლავროვს საუბარიც ჰქონდა.
საქართველოს, მოლდოვასა და უკრაინას აშშ-სათვის და ნატო-სთვის საკვანძო ქვეყნებს უწოდებს პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძე და აცხადებს, რომ ამხელა თანხას ამ ქვეყნებს ნატო-ში არმიღების საკომპენსაციოდ აძლევენ. შესაბამისად, მიიჩნევს, რომ ამერიკის მხრიდან ასეთი დახმარების შეპირება მოულოდნელი არ ყოფილა.
“როცა თავდაცვისუნარიანობის გაზრდაზეა საუბარი, ეს ჩემთვის ცოტა არ იყოს გაუგებარია. ვერ ვიგებ რას ნიშნავს უფრო მეტად დაცულად ყოფნა. ქვეყანა ან თავდაცვისუნარიანია, ან – არა. ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული თუ რომელ მოწინააღმდეგესთან აქვს მას საქმე და ვისგან უწევს თავის დაცვა.
“თუ ჩვენ მოწინააღმდეგედ რუსეთს განვიხილავთ, მაშინ ამერიკიდან რაც უნდა დიდი ფული მოვიდეს, თუ ზურგს პოლიტიკური გადაწყვეტილება არ გაგვიმაგრებს, საქართველოს თავდაცვისუნარიანობა ჰაერში იქნება ჩამოკიდებული. საქართველოსა და რუსეთის სამხედრო ძალებს შორის ძალთა თანაფარდობა იმდენად კატასტროფულად განსხვავებულია, რომ მარტო ფულითა და შეიარაღებით ვერაფერს გავხდებით. თუმცა, უფულობას, რა თქმა უნდა, ჯობია ფული გვქონდეს,” – აღნიშნავს ცინცაძე.
იგი აქვე იმასაც ამბობს, რომ 2017 წლამდე დიდი დროა და არავინ იცის, რა მოხება ამ პერიოდში, მითუმეტეს, რომ მანამდე ამერიკაში საპრეზიდენტო არჩევნები უნდა ჩატარდეს, ობამას ადმინისტრაცია აღარ იქნება და საბოლოო გადაწყვეტილებას სულ სხვა ხალხი მიიღებს.
“მართალია, ამერიკის ტრადიციის მიხედვით მემკვიდრეობა ხელშეუხებელ პოლიტიკურ პრიორიტეტად ითვლება და წინა ადმინისტრაციის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას ხელაღებით ვერავინ უარყოფს, მაგრამ თუ მაგალითად ტრამპმა გაიმარჯვა, რომელიც დღეს აბსოლუტური ლიდერია, მაშინ გამორიცხულია რუსეთის საწინააღმდეგოდ ასეთი დემონსტრაციული ნაბიჯი გადაიდგას. თუ კლინტონმა გაიმარჯვა, მაშინ ეს რეალობად იქცევა. ასე რომ, 2017 წლამდე ბევრი რამ შეიძლება მოხდეს,” – აღნიშნავს ცინცაძე.
„რეზონანსი”, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ეთანხმებით განცხადებას, რომ საქართველოს დასავლური ორიენტაციიდან არასოდეს გადაუხვევია?
ლიკა ამირაშვილი
საქართველოს დასავლური ორიენტაციიდან არასდროს გადაუხვევია, – ასე პასუხობს ადამიანის უფლებათა დაცვის საპარლამენტო კომიტეტის თავმჯდომარე ეკა ბესელია აშშ-ის ერონული დაზვერვის სამსახურის ხელმძღვანელის, ჯეიმს კლაპერის მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ რუსეთის ზეწოლის პირობებში საქართველომ შესაძლოა სტრატეგიული დასავლური ორიენტაცია შეიცვალოს.
როგორც ეკა ბესელია ჟურნალისტებთან საუბრისას ამბობს, ამ მხრივ კითხვები საქართველოს არც ერთ პარტნიორ ქვეყანას, მათ შორის არც აშშ-ს არ უჩნდება.
“არასოდეს, არც ერთ ევროპულ სტრუქტურას და ჩვენს არც ერთ ევროპელ მეგობარ, პარტნიორ ქვეყანას არ უთქვამს, რომ საქართველომ გადაუხვია გზას. საქართველოს ყველა ჩვენი ევროპელი თუ დასავლელი პარტნიორი, მათ შორის სახელმწიფო დეპარტამენტი და აშშ აძლევს ძალიან ღია და მკაფიო, მაღალ შეფასებას, რეფორმებს უჭერს მხრს და არავის ამ მხრივ კითხვები არ უჩნდება,” – განაცხადა ეკა ბესელიამ.
ეთანხმებით თუ არა განცხადებას, რომ საქართველოს დასავლური ორიენტაციიდან არასოდეს გადაუხვევია? – ამ კითხვაზე “რეზონანსმა” საზოგადოებისთვის ცნობილ ადამიანებს მიმართა.
სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): ღრმად მწამს, რომ საქართველოს დასავლური ორიენტაციიდან ვერავინ ვერ გადაახვევინებს, თუკი საქმე ოკუპაციასთან არ გვექნება. თუკი საქმე ოკუპაციასთან გვექნება, რა თქმა უნდა, ნებისმიერ ორიენტაციაზე ლაპარაკი არაფერს არ ნიშნავს. სხვა შემთხვევაში ღრმად მწამს, რომ დასავლური ორიენტაციიდან გადახვევა ნაკლებადაა მოსალოდნელი.
გია ბუღაძე (ფერმწერი): ეკა ბესელიას არაფერში არ ვეთანხმები და ღმერთმა დამიფაროს რამეში ვეთანხმებოდე, უბრალოდ მე ვიცი, რომ საქართველოს ერთადერთი საშუალება დასავლური ორიენტაციაა. ეს იქამდე ვიცოდი, სანამ ეკა ბესელია ამას საერთოდ გაიაზრებდა.
ედიშერ გვენეტაძე (ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი): საქართველოს ფასეულობები დასავლურია და დასავლეთისაკენ მიისწრაფვის. საქართველოს გეზი ერთმნიშვნელოვნად დასავლეთისკენ აქვს აღებული. ახლა ვიღაც-ვიღაცები, რუსეთზე რაღაც დადებითს, რომ იტყვიან, ამის პრობლემა არ იქნება. ჩვენ ისეთი ქვეყანა ვართ, რომ ყველასთან ნორმალური ურთიერთობა უნდა გვქონდეს.
ნინო ლაპიაშვილი (ა/ო “სუფთა პოლიტიკა”): ეკა ბესელია იმ კოალიციას წარმოადგენს, სადაც ისეთი პარტიები შედიან, რომელთაც პირდაპირ პრორუსული კურსი აქვთ. მათ ძალიან ბევრი ისეთი ნაბიჯი გადადგეს, რომელმაც საქართველოს ევროპასთან დაახლოებას ავნო. თუნდაც გაურკვეველი სავიზო რეჟიმების შემოღება და შემდეგ გაუქმება. რეგიონში საფრთხე შეექმნა ჩვენს პარტნიორულ ურთიერთობას მეგობარ ქვეყნებთან, რაც პირდაპირ რუსეთის სასარგებლოდ გადადგმული ნაბიჯი იყო. “გაზპრომის” სკანდალი გვახსოვს, რომელიც არავინ იცის როგორ დასრულდა. ამიტომ ხელისუფლების მიერ გადადგმული ნაბიჯები ევროინტეგრაციის საწინააღმდეგოდ გადადგმული ნაბიჯებია.
„ახალი თაობა“, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: „ნატოში ზოგიერთები ფიქრობენ, რომ მაპი რუსეთს გააღიზიანებს“
პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი სესიაშვილი „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ მაპი იგივეა, რაც ყოველწლიური სამოქმედო გეგმა, რომელიც აქვს საქართველოს, როგორც ნატოს ასპირანტ ქვეყანას.
- ბატონო ირაკლი, მიუხედავად ჯეიმს აპატურაის განცხადებისა, რომ ამ ეტაპზე მაპი არ იქნება, რა მოლოდინები შეიძლება ქართულ მხარეს ჰქონდეს ნატოსგან?
- სურათი ძალიან მკაფიოდ არის გამოკვეთილი და ეს კარგია.
- როგორია ეს სურათი?
- ჩვენ ნატოსგან გვაქვს ყველა საჭირო პრაქტიკული ინსტრუმენტი ნატოს წევრობისთვის მოსამზადებლად. ნატოს გენერალური მდივნის ციტირებას ვახდენ. ყოველწლიური სამოქმედო პროგრამა, რომელიც გვაქვს, შინაარსით იგივეა, რაც მაპი, უბრალოდ, მას ჰქვია ყოველწლიური სამოქმედო პროგრამა და ჩვენც მივყვებით ამ პროგრამას და ვახორციელებთ რეფორმებს. მიუხედავად იმისა, რომ მაპი არის პრაქტიკული ინსტრუმენტი ნატოში წევრობის მოსამზადებლად, პირველ რიგში, მას პოლიტიკური დატვირთვა აქვს საქართველოს შემთხვევაში, რადგან, სამწუხაროდ, რუსეთი ამას აღიქვამს, მისი ნაციონალური ინტერესების საწინააღმდეგო ქმედებად.
- ამას ამბობს კიდეც რუსეთი, რომ ის არ დაუშვებს მისი საზღვრების სიახლოვეს ნატოს გაფართოებას…
- ამიტომ ნატო ჩვენ გვეუბნება, რომ პრაქტიკულ ნაწილში უნდა გავაგრძელოთ იმ ნაბიჯების გადადგმა, როლებიც ქვეყანას სჭირდება ნატოში გაწევრიანების გზაზე და როგორც კი დადგება ის საერთაშორისო პოლიტიკური მოცემულობა, როდესაც საქართველოსთვის მაპის მინიჭება ანუ პოლიტიკური გადაწყვეტილება არ იქნება სერიოზული რისკების მატარებელი, მაპსაც მივიღებთ და ნატოს წევრიც გავხდებით. ამ დროს ჩვენ წევრობისთვისაც მზად ვიქნებით.
არიან ქვეყნები, რომლებსაც მაპი ჰქონდათ მთელი 10 წლის განმავლობაში და მათ ეს დრო დასჭირდათ საიმისოდ, რომ ნატოს წევრები გამხდარიყვნენ. ეს ქვეყნები ამ 10 წლის განმავლობაში აკეთებდნენ იმას, რასაც ჩვენ რამდენიმე წელია ვაკეთებთ. სხვა ქვეყნებისგან განსხვავებით, როდესაც პოლიტიკური მზაობა იქნება და ჩვენ მაპს მოგვცემენ, 10 წელი კი არ მოგვიწევს ლოდინი, შეიძლება მომდევნო სამიტზე წევრობა შემოგვთავაზონ. მაპიდან შეიძლება წევრობამდე მხოლოდ 6 თვე დაგვჭირდეს, ჩვენ უკვე მზად ვიყოთ წევრობისთვის.
- ჯეიმს აპატურაი ამბობს, რომ მაპი შეიძლება სახიფათოც კი იყოს ამ ეტაპზე საქართველოსთვის. რატომ?
- ნატოში ზოგიერთები ფიქრობენ, რომ ბუქარესტის სამიტმა რუსეთის პროვოცირება მოახდინა და მან აგრესიული ნაბიჯი გადადგა ჩვენ წინააღმდეგ. ჩვენ შეიძლება ამას არ ვეთანხმებით, რომ თუკი საქართველოს მაპს მისცემენ, რუსეთი მაშინვე აგრესიით გამოხატავს თავის დამოკიდებულებას, მაგრამ ზოგიერთები ასე ფიქრობენ. ჩვენ ნატო პარტნიორი ქვეყნების რჩევის გათვალისწინებას გვთავაზობს, რადგან მაპის მინიჭებამ, როგორც პოლიტიკურმა გადაწყვეტილებამ, შეიძლება გარკვეული რისკები წარმოქმნას საქართველოს წინააღმდეგ. ამიტომ ნატო ცდილობს საქართველოს მაქსიმალურ დატვირთვას პრაქტიკულ ნაწილში. ასევე ის ზრუნავს ჩვენი თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერებაზე, იმ რეფორმების განხორციელებაზე, რომლებიც აუცილებელია წევრობისთვის. საქართველო მზად უნდა იყოს იმისთვის, რომ როგორც კი საერთაშორისო პოლიტიკური მოცემულობა იქნება, ჩვენ ნატოს წევრი ქვეყანა გავხდებით. ეს არის ნატოს მკაფიოდ ჩამოყალიბებული გზავნილი, რაც აქამდე არ გვქონია. ეს არის ჩვენთვის საგზაო რუკა.
- ბატონო ირაკლი, თქვენ საერთაშორისო პოლიტიკური მოცემულობა ახსენეთ. რა შეიძლება ისეთი საერთაშორისო მოცემულობა იყოს, რომ ჩვენ გავხდეთ ნატოს წევრი?
- უამრავი მაგალითია მსოფლიოში ასეთი მოცემულობის: მაგალითად, მსოფლიო ისტორიისთვის წარმოუდგენელი იყო საბჭოთა კავშირის დაშლა, მაგრამ დაიშალა. ასევე წარმოუდგენელი იყო, საბჭოთა კავშირს ჯარი გაეყვანა ავღანეთიდან და გაიყვანა. სრულიად წარმოუდგენელი იყო ბალტიისპირეთის ნატოში გაწევრიანება და ეს მოხდა. ბევრი რამ წარმოუდგენელი იყო, მაგრამ მოხდა. მიუხედავად ამისა, მხოლოდ ამაზე არ უნდა ვიყოთ დამოკიდებული, არსებობს ჩვენი გზაც. არ უნდა ვიყოთ მხოლოდ იმაზე დამოკიდებული, რუსეთი შეცვლის თუ არა თავის პოლიტიკას. ჩვენ საკუთარ თავზე უნდა ვიფიქროთ, უნდა გავძლიერდეთ ისე, მათ შორის ეკონომიკურად, სამხედრო პოტენციალით, რომ პრევენციულად ჩვენ საკუთარი თავის დაცვა შევძლოთ, რომ მოწინააღმდეგემ არ იფიქროს თავდასხმა. ეს შეიძლება დღევანდელი გადმოსახედიდან რთულია, მაგრამ აქეთკენ უნდა ვიაროთ. უნდა ვიყოთ პროაქტიული და საერთაშორისო პოლიტიკაში ჩვენი ადგილი უნდა ვიპოვოთ.
- ვარშავის სამიტიდან რას ველოდებით? რა პრაქტიკული მოთხოვნა ან შეთავაზება ექნება ჩვენს მთავრობას?
- ჩვენ ვცდილობთ, რომ ეს სამიტები გამოვიყენოთ ჩვენთვის პრაქტიკულ ნაწილებში შედეგების მოტანის კუთხით. ამ სამიტებზე ჩვენი მიზანი შედეგების მიღებაა. აქცენტებს ვაკეთებთ თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერებაზე და იმაზე, რომ მაქსიმალურად დავუახლოვდეთ ნატოს. მაგალითად, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შავი ზღვის უსაფრთხოების მიმართულებით გადავდგათ ნაბიჯები, ამაზე აქცენტი გააკეთა ჩვენმა თავდაცვის მინისტრმა და ეს მნიშვნელოვანია. ასევე მნიშვნელოვანია, რომ ნატო-საქართველოს ცენტრი გავაძლიეროთ და ის რეგიონალური ცენტრი გავხადოთ, სადაც მოვამზადებთ ჩვენს ჯარისკაცებს, წვრთნებს ჩავატარებთ, თანამედროვე ტექნიკას შევიძენთ და ა.შ.
„ახალი თაობა“, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ირაკლი რუხაძემ სერიოზული შეცდომა დაუშვა“
ექსპერტი გია ხუხაშვილი „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ტელეკომპანია მაესტროს ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებს აფასებს.
- ბატონო გია, ძალიან ჩაიხლართა სიტუაცია მაესტროს ირგვლივ. როგორია თქვენი შეფასებები, რა ხდება? გადავიდა პროცესი პოლიტიკურ ჭრილში?
- ბუნებრივია, როდესაც საკითხი ეხება მედიას, აქ პოლიტიკა წინა პლანზე მოდის. სამწუხაროდ, მხარეებიც ამისთვის ყველაფერს აკეთებენ.
- რისთვის, რომ პოლიტიკური ელფერი შესძინონ?
- დიახ, რომ მოხდეს თემის პოლიტიზირება. თუმცა, მე როგორც ვხედავ, პოლიტიკა არ არის წამყვანი ამ საკითხში. მე არ მგონია, რომ ეს იყოს ხელისუფლების მხრიდან დაგეგმილი ოპერაცია. თუ რაღაცნაირად ვიღაცა ცდილობს, რომ მოახდინოს პოლიტიკური კაპიტალიზაცია, ანუ შეთავაზება, ეს უფრო მოდის ქვემოდან ზემოთ და ხელისუფლება ამის ინიციატორი არ არის.
- ანუ ხელისუფლებას მაესტროსთან დაკავშირებით ინტერესი არ აქვს?
- დიახ. თუმცა არ გამოვრიცხავ, რომ ვიღაც ცდილობს, რომ ხელისუფლებასთან მოახდინოს ამ თემით თავისი ბიზნესის კაპიტალიზაცია. სამწუხაროდ, საქართველოში ხომ ასეა მიღებული, ყველაზე კარგი ბიზნესი არის ხელისუფლებასთან მეგობრობა. ამ შემთხვევაშიც ასეთი შთაბეჭდილება იქმნება.
- რატომ?
- იმიტომ, რომ ის ციფრები, რაც ჩვენ ვნახეთ, სრული აბსურდია. ბრძოლა მიდის ვალისთვის. ანუ ვინ გადაიხდის 54 მილიონ ვალს. არადა, კომერციული ლოგიკით, მხარეები ერთმანეთს უნდა ეხვეწებოდნენ, რომ არა შენ გადაიწერე ეს ვალი და არა შენო. აქ კი ერთმანეთს ეჩხუბებიან იმაზე, თუ ვინ გადაიხდის ამ 54 მილიონს. არსებული ინფორმაციით, ამ პასივის გარდა, ამ კომპანიაში არაფერი ჩანს. მაშინ რისთვის მიდის ეს ბრძოლა?!
- თქვენი აზრით, რისთვის?
- ეს აბსოლუტურად გაუგებარია, მაგრამ შედეგი არის სავალალო. იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ვინც ზარალდება ამაში, ეს არის თქვენი კოლეგები და სარედაქციო დამოუკიდებლობა. ამ კავკასიურ ცარცის წრეში, რომელიც `დიდი სიყვარულის სახელით~ ბავშვს აქედან და იქიდან ექაჩება.
- ვინ არის ბავშვი ამ შემთხვევაში?
- ამ შემთხვევაში ბავშვი არის მაესტროს რედაქცია. ამ სიყვარულით შეიძლება ბავშვი შეიწირონ და თვითონაც ვერაფერი მიიღონ. როგორც არ უნდა განვითარდეს მოვლენები, მე ვერ ვხედავ აქ გამარჯვებულ მხარეს, თუ მხარეებმა ვერ მოახერხეს საღი აზრის მოხმობა და სამართლის და მაესტროს რედაქციის ერთმანეთისგან გამიჯვნა. რაღაცნაირად უნდა მოახერხონ, ან მემორანდუმი შექმნან ან აქტი, რომ სანამ მიდის სამართლებრივი პროცესი, მაესტრომ მშვიდ ვითარებაში გააგრძელოს მუშაობა. ეს არის ერთადერთი გამოსავალი. როდესაც ტემპერატურა ასე აწეულია, ვინც არ უნდა გაიმარჯვოს, შეიძლება გამარჯვებულს ცარიელი ადგილი შერჩეს ხელში, იმდენად დაინგრეს ის რეალური სიკეთე, რასაც წარმოადგენს ეს ტელევიზია.
- საზოგადოებაში აზრი ორად გაიყო, ერთი ნაწილი ფიქრობს, რომ თუ ძმები გაჩეჩილაძეები შევლენ მაესტროში და ხელში აიღებენ მმართველობას, მივიღებთ იმედი 2-ს. ხოლო თუ ეს ხელმძღვანელობა დარჩება, მაესტრო იქნება რუსთავი 2-ის დანამატი. რატომ ჩნდება ასეთი შეფასებები და რამდენად რეალურია ისინი?
- მე მგონი, ორივე გადაჭარბებული შეფასებაა. ძმებ გაჩეჩილაძეებს აქვთ იმხელა კვალიფიკაცია, რომ მიხვდნენ _ თუ პროპაგანდად იქცა ტელევიზია, მისი ნდობა ვერ იქნება. შესაბამისად, სიკეთესაც ვერაფერს მიიღებენ. ტელევიზია აღარ იქნება ყურებადი. ასევე მე მაესტროში ვერ ვხედავდი იმ სიმპტომებს, რომ ისინი გადახრას აკეთებდნენ ნაციონალური მოძრაობისკენ და მათდამი განსაკუთრებულ სიმპათიებს გამოხატავდნენ. მით უმეტეს, რომ მაესტრო, ტრადიციულად, ყოველთვის იყო ოპოზიციური. როდესაც ასეთი განწყობა იქმნება, რაც თქვენ ბრძანეთ, ეს სავსებით შეგნებულად იქმნება.
- რატომ, ვის სჭირდება?
- ეს ნიშნავს იმას, რომ პროცესი საბოლოო ჯამში გადავიდა პოლიტიკაში. რეალურად მე ვერ ვხედავ ამ სურათს. ხელოვნურად გადაჰყავთ ამ სურათში, რომ თუ ასე მოხდა, ეს იქნება ნაციონალური მოძრაობის რუპორი და თუ ისე – ხელისუფლების რუპორი. ამ დროს ამის არანაირი საფუძველი, არანაირი ლოგიკა არ არის! მეტსაც გეტყვით, ეს დავა რომ მშვიდ ვითარებაში განვითარდეს, მე ვერ ვხედავ საინფორმაციო პოლიტიკაში განსაკუთრებული ცვლილებების აუცილებლობას.
- ვის ხელშიც არ უნდა აღმოჩნდეს ის?
- დიახ, ვის ხელშიც არ უნდა აღმოჩნდეს ტელევიზია. უბრალოდ, სხვადასხვა ხედვებია, გაჩეჩილაძეებს აქვთ სხვაგვარი ხედვა და ისინი საკმაოდ კრეატიული ადამიანები არიან, მათ ხელში მაესტრო უინტერესო არანაირად არ იქნება, საკმაოდ საინტერესო ტელევიზია შეიძლება გაკეთდეს. მთავარი ფასეულობა იქ არის სარედაქციო დამოუკიდებლობა! თუ გაჩნდა განცდა, რომ სარედაქციო დამოუკიდებლობა დაიკარგა და პოლიტიკური გავლენა, ან ერთი, ან მეორე მხრიდან შევიდა, ტელევიზია ფასს დაკარგავს! მას ღირებულება აღარ ექნება და მაშინ რისთვის იბრძვიან, ეს საერთოდ გაუგებარია!
- ირაკლი რუხაძის პერსონაზე რას იტყოდით, რა უნდა მას, რა ინტერესები აქვს? ამბობენ, რომ შესაძლოა ამჟამინდელი პრემიერიც შეცვალოს...
- ეს ყველაფერი გადაჭარბებულია და შეთქმულების თეორიებია. მე ირაკლი რუხაძეს ვიცნობ, ვიცნობ როგორც ადამიანს, რომელიც ბადრის ოჯახთან თანამშრომლობდა და ეხმარებოდა მათ ამ რთული წლების განმავლობაში. ამისთვის მე ჩემ წილ მადლობას გადავუხდიდი. ხოლო ამ დღეებში მისი საჯარო გამოჩენა, სიმართლე გითხრათ, გამიკვირდა. თავის საჯარო გამოსვლებში სერიოზული შეცდომები დაუშვა.
- კონკრეტულად რას გულისხმობთ?
- ანუ, ერთი მხრივ, ის ამტკიცებს, რომ მან უბრალოდ ფული ასესხა და მეტი კავშირი ამ თემასთან არ აქვს და მეორე მხრივ, ლაპარაკობს თავის მუდმივ საუბრებზე კოტე გოგელიასთან ყიდვა-გაყიდვაზე.
- ანუ აქ სხვა ინტერესი იკვეთება?
- მე არა მგონია, რომ ასე იყოს. უბრალოდ, ირაკლი რუხაძის ფიგურის განსაკუთრებულად წამოწევა გადაჭარბებულია. ის არის ერთი ჩვეულებრივი ადამიანი, რომელსაც აქვს თავისი კომერციული გათვლები. მე პოლიტიკაში ასეთ ადამიანებს ვერ ვხედავ. თუნდაც მის ასეთ წინააღმდეგობრივ ქმედებებში ჩანს, რომ ის არ არის პოლიტიკოსი. პოლიტიკა არ არის მისი საქმე.
- რატომ არ არის?
- ასეთი შეცდომა არ უნდა დაუშვა. ბუნებრივია, რომ ეს მეორე მხარის მიერ იქნება გამოყენებული. როდესაც მეორე მხარის მთავარი ხაზი არის, რომ გაჩეჩილაძეები არიან ნომინალურები და რეალურად რუხაძემ იყიდა და ცდილობენ ამ თვალთმაქცურ ჭრილში გადაიყვანონ პროცესი, შენ არ უნდა გამოდიოდე და არ უნდა ამბობდე, რომ კოტე გოგელიასთან ყიდვა-გაყიდვაზე გქონდა საუბრები. ეს ხომ მარტივი ლოგიკაა? ადამიანმა ისიც კი ვერ შეძლო, რომ სწორად დაელაგებინა თავისი ტექსტები და ასეთი ადამიანი პოლიტიკაში როგორ უნდა შემოვიდეს?! ალბათ თვითონაც ნანობს, რომ ამ ყულფში გაყო თავი. თუმცა ვერაფერს ვეღარ იზამს.
- ანუ არ გამორიცხავთ, რომ გოგელიას და რუხაძეს შორის მართლაც მიდიოდა საუბარი წილის გაყიდვაზე?
- ეს ადამიანები არიან ბიზნესმენები და გამორიცხული არაფერია. ყველასთვის კარგი იყო, რომ ეს საუბრები ისევ ბიზნესენაზე გაგრძელებულიყო და არ მომხდარიყო ეს პროცესები. დღეს ჯერ კიდევ არის იმის შესაძლებლობა, რომ ეს ყველაფერი ნორმალურ კალაპოტში ჩადგეს.
- ამისთვის რა არის საჭირო?
- ის, რომ მხარეები წავიდნენ სამართლებრივი გზით. პოლიტიკური განცხადებები აღარ გააკეთონ და იარონ სამართლის გზით. მაესტრომ კი იმუშაოს ისე, როგორც აქამდე მუშაობდა.
- საკმაოდ ხანგრძლივი და რთული პროცესი იქნება სასამართლოს და სამართლებრივი გზით წასვლა, რამდენად დაემორჩილებიან ამ გზას მხარეები?
- ძნელი სათქმელია. ორივე მხრიდან აქტიური პერსონაჟები გვყავს, რომლებსაც არ სჩვევიათ უკანდახევა. საკმაოდ შემტევები არიან და ამიტომ გამიჭირდება ოპტიმისტური პროგნოზის გაკეთება. თუმცა ვთხოვდი მათ, რომ ჯობია, ცივი გონებით და საღი აზრით წაიყვანონ ეს ყველაფერი და საბოლოო ჯამში არ შეიყვანონ ისეთ ჩიხში, როდესაც ორივე მხარე დაზარალდება. ამის შანსი კი დღეს არის ძალიან მაღალი. ეს არის ბრძოლა, რომელშიც მოგებულს ვერ ვხედავ!
„რეზონანსი”, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ინტერვიუ პეტრე მამრაძესთან: “წინასაარჩევნო პერიოდში შეიძლება ახალი ტელევიზიები გამოჩნდეს”
ია აბულაშვილი
“ხელისუფლების მიერ ტელევიზიების დაქვემდებარება და გაკონტროლება იმ იმედითა თუ რწმენით, რომ ამის მეშვეობით საზოგადოებრივ აზრს თავის სასარგებლოდ შეცვლიან, არის სრული პოლიტიკური სიბეცე,” – აცხადებს პეტრე მამრაძე, რომელსაც “რეზონანსი” ბოლო დროს ქართულ მედიაში განვითარებულ მოვლენებზე ესაუბრა.
- ოპოზიციას და საზოგადოების გარკვეულ ნაწილს უჩნდება ეჭვი, რომ ხელისუფლება წინასაარჩევნო პერიოდში მისთვის არასასურველი ტელევიზიების გაკონტროლებას ცდილობს. ეთანხმებით ამ მოსაზრებას?
- ტელევიზიებთან დაკავშირებით ახალი არაფერი ხდება. ხელისუფლებაში მოსული დაჯგუფებები ტელევიზიებს ყოველთვის აღიქვამენ, როგორც საზოგადოებრივ აზრზე ზემოქმედების მძლავრ იარაღს. შეგახსენებთ, “ნაცებმა” “ვარდების რევოლუციის” შემდეგ, სულ მალე სრული კონტროლი დააწესეს “რუსთავი 2″-ზე, 2007 წლის 7 ნოემბერს დაარბიეს და დახურეს ტელეკომპანია “იმედი” და სრულ კონტროლქვეშ მოაქციეს. გახსოვთ ალბათ, რა განაცხადა მაშინდელმა შსს მინისტრმა ივანე მერაბიშვილმა, “იმედი” რომ არ დაგვეხურა, ძალაუფლებას ვკარგავდითო. ხედავთ, რამხელა მნიშვნელობას ანიჭებდნენ ტელევიზიებს?!
რაც შეეხება საზოგადოებრივ არხს, რომელიც კანონის თანახმად სრულიად დამოუკიდებელი უნდა იყოს როგორც ხელისუფლების ისე ნებისმიერი ფინანსური დაჯგუფებების გავლენისაგან, საკუთარ რუპორად აქციეს. 2012 წლის საარჩევნო კამპანიის დროს კი სასტიკი ბრძოლა გამოუცხადეს პატარა ტელევიზიებს.
ახალი არის ის, რომ ამჟამინდელი ხელისუფლება, “ოცნება”, იყენებს რბილ ძალას, იგი არ ეყრდნობა ძალოვანი სტრუქტურების რეპრესიებს და არც სადისტური სისტემა შეუქმნია, მაგრამ ის, რაც ბოლო ერთი წლის განმავლობაში ხდება: თოქ-შოუების დახურვა, “რუსთავი 2″-ზე შეტევა და “მაესტროში” დღეს არსებული ვითარება, მათემატიკური სიზუსტით ამტკიცებს იმას, რომ მმართველი ჯგუფი ცდილობს წინასაარჩევნო პერიოდში მისთვის არასასურველი ტელევიზიების გაკონტროლებას, განეიტრალებას ან სულაც საკუთარ სამსახურში ჩაყენებას, მაგრამ სააკაშვილის სადისტური, ავტორიტარული რეჟიმისაგან განსხვავებით, ვერ ბედავს რეპრესიების გამოყენებას და მოვლენები შედარებით რბილად ვითარდება.
ტელევიზიების დაქვემდებარება და გაკონტროლება იმ იმედითა თუ რწმენით, რომ ამის მეშვეობით საზოგადოებრივ აზრს თავის სასარგებლოდ შეცვლიან, არის სრული პოლიტიკური სიბეცე. ხელისუფლების პოლიტიკური სიბეცის ძალიან მკვეთრი მაგალითი კი იყო 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების კამპანია. მაშინ სააკაშვილის რეჟიმი 100%-ით აკონტროლებდა “რუსთავი 2″-ს, “იმედს” და პირველ არხს. “რეალ-ტივის”, სხვა ტელევიზიების გახსენებაც შეიძლება. პატარა ტელევიზიებს კი მაქსიმალურ პრობლემებს უქმნიდა, ანტენებს უყადაღებდა და ა.შ. მაგრამ ამან არ უშველა სააკაშვილს და მის თანამზრახველებს, პირიქით, პროპაგანდისტული მანქანის გამოყენებამ მხოლოდ დამატებით ნავთი დაასხა ცეცხლზე.
- თუ მაშინ შეძლო “ოცნებამ” გამარჯვება არჩევნებში, სააკაშვილის რეჟიმის სრული დომინირების პირობებში, ახლა რატომ უნდა ცდილობდეს ტელევიზიების სრულ გაკონტროლებას? განა არ იცის, რომ ეს მის რეპუტაციას ჩრდილს მიაყენებს და არც ქართული საზოგადოება და არც საერთაშორისო ამაზე თვალს არ დახუჭავს?
- რატომ ეშინია ხელისუფლებას ტელევიზიების დამოუკიდებელი სარედაქციო პოლიტიკის? მითუმეტეს იმ პირობებში, როცა სააკაშვილის ხელში დარჩა მხოლოდ “რუსთავი 2″, ფიზიკურად მისი საკუთრებაა და იმას გადასცემს, რასაც სააკაშვილი ავალებს? იმიტომ, რომ ამ სამ წელიწადში კოალიცია ქართული “ოცნების” ხელისუფლებამ თავისი უნიათობით, კონტრპროდუქტიული მოქმედებით გააწბილა მოსახლეობის დიდი ნაწილი, გაფლანგა ის მაღალი რეიტინგი, ნდობა და პოპულარობა, რაც ივანიშვილის წყალობით ჰქონდა; ახალ კი ასეთ ყავარჯნებს ებღაუჭება. “რუსთავი 2″-თან დაკავშირებით რაც მოხდა, ეს იყო ხელისუფლების სრული კრახი. სწორად გამიგეთ, მე ვაცხადებდი და დღესაც ვაცხადებ, რომ “რუსთავი 2″ არის პირადად სააკაშვილის საკუთრება, ძმები ყარამანაშვილები არიან ცრუმაგიერი პირები და სააკაშვილი ამ თავის ქონებას მხოლოდ პროპაგანდისტულ რუპორად იყენებს, მაგრამ ქოცებმა ისე წაიყვანეს საქმე, რომ ჩაფლავდნენ; რაც მეტს ყვიროდნენ, რომ თვითონ არაფერ შუაში არიან და ეს სასამართლო დავააო, მით უფრო ფლავდებოდნენ. როცა ივანიშვილმა განაცხადა, რომ თვითონ რომ ყოფილიყო ამ პროცესების უკან, არვითარ შემთხვევაში ასეთ სისულელეს არ დაუშვებდა, განსაკუთრებით კი დროებითი მმართველის დანიშვნას, რადგან ეს ყველაფერი ძალიან საზიანო იყო “ოცნებისთვის”, მეორე ღდესვე ყველაფერი შეწყდა, გაქრა ქიბარ ხალვაშიც, სასამართლოც და ა.შ.
- “მაესტროს” ამბავიც ასე ხომ არ დამთავრდება?
- დიდი ალბათობით, “მაესტროს” ამბებიც ასევე დამთავრდება, ხელისუფლება გაცილებით მეტ ზიანს მიიღებს (უკვე იღებს), ვიდრე თავი რომ დაენებებინათ “მაესტროსთვის”.
- წინასაარჩევნოდ რაიმე სიუპრიზებს ხომ არ ელით მედია სივრცეში?
- საარჩევნოდ სააკაშვილი აუცილებლად აქტიურად გამოიყენებს “რუსთავი 2″-ს “ქოცების” მოქმედების მხილებისათვის, მაგრამ ვერ მიაღწევს იმას, რომ “რუსთავი 2″-ის მეშვეობით გაზარდოს “ნაცების” ნარჩენების რეიტინგი. თუ ხელისუფლება შეეცდება გააკონტროლოს მედიაში დღეს არსებული ტელეკომპენიები, არ არის გამორიცხული, რომ დროებით მაინც გამოჩნდნენ ახალი ტელევიზიები; როგორი მცირე მასშტაბისაც უნდა იყვნენ ეს ტელევიზიები, თავისი რესურსით, ტერიტორიების დაფარვის მხრივ, ისინი მაინც მაღალი რეიტინგის იქნება, ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი სარედაქციო პოლიტიკის მეშვეობით, ხელისუფლების მიერ გაკონტროლებულ ტელევიზიებს კი არავინ შეხედავს. ანუ განმეორდება ის, რაც მოხდა 2012 წლის საარჩევნო კამპანიის დროს, როცა პატარა დავითებმა სძლიეს ხელისუფლების სატელევიზიო გოლიათებს, რადგან მათი არავის სჯეროდა. მე მგონი ეს პროცესი დაიწყო. უკვე მოქმედებს “მაესტრო 24″, “ტვ 1″. შეიძლება გამოჩნდეს “თრიალეთი 24″ ან “ტვ 26″.
„რეზონანსი”, 11 თებერვალი, 2016 წელი
ძმებმა გაჩეჩილაძეებმა “მაესტროსთვის” ბრძოლის პირველი რაუნდი წააგეს
თიკო ოსმანოვა
ტელეკომპანია “მაესტროს” გაკოტრებასთან დაკავშირებით კრედიტორთა სხდომა 17 თებერვალს გაიმართება. საჯარო რეესტრმა კი გენერალურ დირექტორად ლევან გაჩეჩილაძის დანიშვნა 1 თვით გადადო, რის გამოც ტელეკომპანიის 55%-იანი წილის მფლობელი გია გაჩეჩილაძის ადვოკატი ირაკლი კორძახია შიშობს, რომ არხის მუშაობას საფრთხე დაემუქრება, რადგან, მისი თქმით, პროცესები იკითკენ მიდის, რომ ტელევიზია “მაესტრო” აღარ იარსებებს.
გენერალური დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი ბაია გადაბაძე კი მუშაობას ორმაგი ძალით აპირებს, ამიტომ გაფიცვა ოფიციალურად შეწყვიტა.
როგორც რეესტრის განცხადებაშია აღნიშნული, ლევან გაჩეჩილაძისთვის დარეგისტრირებაზე უარის თქმის მიზეზი ბაია გადაბაძის განცხადება გახდა, რომელიც რეესტრში 9 თებერვალს შეიტანა და სარეგისტრაციო წარმოების დროებით შეჩერება მოითხოვა.
განცხადებას თან ერთვის სასამართლოსთვის მიმართვისა და ჩაბარების დამადასტურებელი დოკუმენტი, რომლის მიხედვითაც, ბაია გადაბაძე საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებას სააპელაციოში ასაჩივრებს.როგორც ცნობილია, ბაია გადაბაძე პარტნიორთა კრების 4 თებერვლის გადაწყვეტილების გაუქმებას ითხოვს, რომლის მიხედვითაც იგი თანამდებობიდან გადააყენეს, მის ნაცვლად კი ლევან გაჩეჩილაძე დანიშნეს. საქალაქო სასამართლომ მისი მოთხოვნა არ დააკმაყოფილა.
რეესტრი განმარტავს, რომ საჯარო რეესტრის შესახებ საქართველოს კანონის მე-19 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად თუ მოთხოვნილია საჯარო-სამართლებრივი შეზღუდვის რეგისტრაცია, ხოლო მისი რეგისტრაციის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებამდე ასევე მოთხოვნილია რეგისტრაცია, რომელიც ეწინააღმდეგება აღნიშნული საჯარო-სამართლებრივი შეზღუდვის შინაარსს, ჯერ მიიღება საჯარო-სამართლებრივი შეზღუდვის რეგისტრაციასთან დაკავშირებული შესაბამისი გადაწყვეტილება, ხოლო შემდეგ გადაწყვეტილება სარეგისტრაციოდ წარმოდგენილი სხვა უფლების შესახებ.
აღნიშნულ გადაწყვეტილებას არ ეთანხმება ლევან გაჩეჩილაძე, რომელიც ამის გასაჩივრებას აპირებს, თუმცა როგორც ცნობილია მის განხილვასაც ერთი თვე სჭირდება. შესაბამისად ძმები გაჩეჩილაძეები ამ ხნის განმავლობაში ტელევიზიაში მისვლას არ აპირებენ.
შეგახსენებთ, რომ ბაია გადაბაძემ ტელევიზიაში ძმები გაჩეჩილაძეების არშეშვების ბრძანება ჯერ კიდევ 1 კვირის წინ გასცა.
გაჩეჩილაძის ავოკატის, ირაკლი კორძახიას თქმით, გია გაჩეჩილაძე მეწილეა და მისვლას ისედაც არ აპირებდა, ლევანი კი რეესტრში დარეგისტრირების შემდეგ გეგმავდა, რაც ჯერჯერობით ვერ ხერხდება.
“კანონში არის ჩანაწერი, რომელიც რეესტრს აძლევს უფლებას სასამართლოს გადაწყვეტილების გარეშეც შეაჩეროს რეგისტრაცია. ამ შემთხვევაში, მიუხედავად იმისა, რომ სასამართლომ უარი უთხრა ბაია გადაბაძეს ლევან გაჩეჩილაძის დანიშვნის შესახებ მიღებული გადაწყვეტილების გაუქმებაზე, საჯარო რეესტრმა სარეგისტრაციო წარმოება მაინც შეაჩერა.
“თავიდან რეესტრში გვითხრეს, რომ პროცესი 3 დღით შეაჩერეს, მოგვიანებით კი გვითხრეს, 30 დღითო.
“ამჟამად კონსულტაციებს გავდივარ კლიენტთან და მასთან შეთანხმების მერე საჩივარს წარვადგენთ, რომელიც ერთი თვის ვადაში უნდა განიხილონ. მაგრამ, ჩვენ დავაყენებთ შუამდგომლობას, რომ რაც შეიძლება მოკლე ვადაში მოხდეს განხილვა”, – უთხრა კორძახიამ “რეზონანსს”.
მისივე თქმით, გენერალურ დირექტორად ლევან გაჩეჩილაძის წარდგენა მხოლოდ ერთ მიზანს ემსახურებოდა, მომხდარიყო ტელევიზიის გადარჩენა გაკოტრებისგან.
“17 თებერვალს ჩანიშნულია კლიენტთა კრება და თუ დაიწყო “მაესტროს” გაკოტრების პროცესი, ეს გამოიწვევს იმას, რომ კომპანია ლიკვიდირდება და მთელი ქონება აუქციონზე გაიყიდება.
“არა მარტო მაუწყებლობა შეფერხდება, რაღაც მომენტში კომპანია ლიკვიდირდება და შეწყვეტს წარმოებას. ანუ “მაესტრო” ამ სახით აღარ იარსებებს. შეიძლება სხვა კომპანიამ იყიდოს და სხვა კომპანიამ გააგრძელოს მაუწყებლობა, მაგრამ “მაესტრო” თავისი ისტორიით წარსულს ჩაბარდება.
“სასამართლოს აქვს 200 დღემდე იმისთვის, რომ ეს პროცესი დაასრულოს. “მაესტრო” რეაბილიტაციას დაექვემდებაროს თუ გაკოტრებას, ამას წყვეტს მომრიგებელთა საბჭო, სადაც იქნება ბაია გადაბაძის წარმომადგენელი და 2 კრედიტორი. ვინაიდან და რადგანაც ბაია გადაბაძეს და კოტე გოგელიას “მაესტროს” გაკოტრების სურვილი აქვთ, აქედან გამომდინარე გადაწყვეტილებას მიიღებენ არა ტელევიზიის რეაბილიტაციაზე, არამედ გაკოტრებაზე. სწორედ ამას ისახავდა მიზნად ლევან გაჩეჩილაძის დანიშვნა დირექტორად, რომ “მაესტრო” არ გაკოტრებულიყო და არა ჟურნალისტების საქმიანობაში ჩარევას”, – ამბობს ირაკლი კორძახია.
საჯარო რეესტრის გადაწყვეტილება სამართლიანია და ეკუთვნის “მაესტროს” მთელ გუნდს”, – ეს კი ტელეკომპანია “მაესტროს” ერთ-ერთმა მფლობელმა მაკა ასათიანმა საჯარო რეესტრის გადაწყვეტილების შეფასებისას განაცხადა.
“მთავარია, რომ მშვიდ გარემოში მოგვეცემა მუშაობის საშუალება და პროცესები გადავა სამართლებრივ ჩარჩოებში. ეს გადაწყვეტილება სამართლიანია და ეკუთვნის “მაესტროს” მთელ გუნდს”, – განაცხადა მაკა ასათიანმა.
“მაესტროს” პარტნიორთა კრების მიერ გენერალური დირექტორის თანამდებობიდან გათავისუფლებულმა ბაია გადაბაძემ კი გაფიცვა შეწყვიტა.
“რეესტრმა მომცა 30-დღიანი ვადა. ვსარგებლობ 30-დღიანი ვადით კანონის ფარგლებში და ვაკეთებ ყველაფერს იმისთვის, რისთვისაც ვიბრძვი, ანუ მოვიპოვო სამართალი. გაფიცვა შევწყვიტე, რადგან ახლა მჭირდება გაორმაგებული ძალები, ვინაიდან ვასრულებ ჩემს უფლებამოსილებას. ამ 30 დღის ვადაში უნდა გაირკვეს რეესტრი ლევან გაჩეჩილაძეს დაარეგისტრირებს თუ მე.
“ეს არის წარმატების პირველი ნაბიჯი და თუ კიდევ არსებობს გაგრილებული თავები ხელისუფლებაში, რომელთაც ეს გადაწყვეტილება მიიღეს, კარგია, რადგან მედიის წინააღმდეგ ყველა ბრძოლა დამარცხებულია. თუ ამას დროულად მიხვდებოდნენ, აქამდეც არ მივიდოდა საქმე, თუმცა ახლაც რომ მიხვდნენ, კარგია”, – განაცხადა ბაია გადაბაძემ.
“მაესტროს” დამფუძნებელი, ამჟამად კი 15%-იანი წილის მფლობელი მამუკა ღლონტი კი ამბობს, რომ ტელეეკრანებიდან “მაესტრო” არ გაქრება და თუ საჭიროება მოითხოვს, ამ პროცესებში აქტიურად ჩაერევა.
“ჯერ ადრეა რაიმე შეფასების გაკეთება, მით უმეტეს, არსებობს ეჭვი, რომ ამ პროცესების უკან პოლიტიკური ფიგურები იყვნენ ჩარეული. შესაბამისად ახლა იმის თქმა, რომ მოხდა მათი უკან დახევა, ჯერ ადრეა. ასე რომ, რეესტრის გადაწყვეტილება ბევრს არაფერს ნიშნავს.
“რაც შეეხება “მაესტროს” გაკოტრებას, რა გინდათ რომ გითხრათ? “მაესტრო” ეთერიდან არ გაქრება. ერთადერთი შანსი რომ ის ეთერიდან გაქრეს, ის შემთხვევაა თუ ბატონი ლევანი მივა იქ დირექტორად. მეტი “მაესტროს” გაქრობის შანსი არ არის.
“მე ჩავერევი იმ ნაწილში, რა ვალდებულებებიც მაქვს. დანარჩენი მერე… ზეწოლა რომ დამთავრდება, მოგვიწევს სხვა მეეწილებთან დალაპარაკება”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას ღლონტი.
„რეზონანსი”, 11 თებერვალი, 2016 წელი
აფხაზეთის დემოგრაფიული დაღმასვლა
ეკატერინე ბასილაია
ოკუპირებულ აფხაზეთში დემოგრაფიული პრობლემის მოგვარებას ვერანაირად ვერ ახერხებენ – ვერც სირიიდან თუ თურქეთიდან აფხაზური დიასპორის მოწვევით და ვერც მუდმივად პატრიოტული მოწოდებებით, რომ “რესპუბლიკა” დემოგრაფიული კატასტროფის წინაშეა და 10 წელიწადში შესაძლოა აფხაზები იქ უმცირესობათა რიგებში აღმოჩნდნენ.
თბილისშიც ადასტურებენ, რომ აფხაზეთში დემოგრაფიული სიტუაცია მართლაც ცუდ დღეშია და, დიდი სურვილის მიუხედავად, ამ პრობლემას ვერ შველიან.
პროგრამა ჰქონდათ, სირიიდან და თურქეთიდან მუჰაჯირების შთამომავლები ჩამოესახლებინათ, მაგრამ ამან არ იმუშავა. დღეს აფხაზეთში მხოლოდ 30 რეპატრიანტის ოჯახი სახლობს.
“საქართველოს ევროპელი დემოკრატების” თავმჯდომარე პაატა დავითაიას თქმით, აფხაზებში შობადობის მაჩვენებელი ძალიან დაბალია, და სწორედ ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი იმ ინიციატივისა, რომ აბორტები დასჯადი გახადეს, თუმცა იქვე იმასაც დასძენს, რომ აფხაზეთში არანაირი კანონი არ მუშაობს და ესეც არ იმუშავებს.
“აფხაზების დემოგრაფიული უკუსვლა რუსეთის იმპერიამ დაიწყო, როდესაც 200 წლის წინ 150 ათასამდე აფხაზი თურქეთის ტერიტორიაზე გაასახლა. მუჰაჯირობა აფხაზეთში 1864 წლიდან დაიწყო და აფხაზური წყაროების მიხედვით გადასახლებულთა რაოდენობამ 135 ათასს მიაღწია. ამან აფხაზების დემოგრაფიულ მდგომარეობაზე სერიოზულად იმოქმედა. 1989 წელს აფხაზეთში 70 ათასი აფხაზი ცხოვრობდა, ფაქტობრივად ერთი სტადიონი ხალხი. იმ მიზეზით, რომ აფხაზები მცირერიცხოვანი ერი იყო, საბჭოთა კავშირის პერიოდში ისინი ჯარში არ მიჰყავდათ და ხელს უწყობდნენ, მათი დემოგრაფიული მდგომარეობა გამოსწორებულიყო. საქართველო მათ ხელს უწყობდა. თუმცა შემდეგ მოხდა ომი და რეალურად დღეს აფხაზეთში ეთნიკურად აფხაზი 45 ათასი ცხოვრობს. ეს არის მათი რეალური რაოდენობა და არა ის, რაც ბოლო აღწერისას დაწერეს, თითქოს 122 ათასი აფხაზი ცხოვრობდეს. თქვენ თუ დააკვირდებით აფხაზეთში მიტინგებს, ნახავთ რომ ამ აქციებზე მაქსიმუმ 8 ათასი ადამიანი გამოდის და ეს აფხაზეთში დიდ მიტინგად ითვლება. 45 ათასში მოხუცები და ბავშვები არიან და 8 ათასზე მეტი შეკრებაზე მართლა ვერ მოხდება. საქართველოსთან თანაცხოვრების პერიოდში მათ დემოგრაფიული პრობლემა მაინცდამაინც არ აწუხებდათ, ახლა კი ეს თემა ძალინ მტკივნეულია,” – ამბობს დავითაია.
დემოგრაფიული კატასტროფის თავიდან ასაცილებლად 10 თებერვლიდან აბორტი სისხლის სამართლის დანაშაული ხდება, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ნაყოფი მუცლადყოფნის პერიოდში დაიღუპება. კანონი აბორტის აკრძალვის შესახებ დე ფაქტო პარლამენტმა 29 იანვარს მიიღო. 10 თებერვალს კი ეს რეგულაციები ძალაში შევიდა.
აბორტის აკრძალვაზე მსჯელობა აფხაზეთში რამდენიმე თვეა მიმდინარეობს. აკრძალვის ინიციატორების თქმით, კანონის მიღება აუცილებელი იყო გამომდინარე იქიდან, რომ აფხაზეთის მოსახლეობის რიცხვი მცირდება.
თუმცა არიან მოწინააღმდეგეები, უმეტესად გინეკოლოგები, რომლებიც შიშობენ, რომ კანონიერი აბორტების აკრძალვა იატაკქვეშა აბორტების რაოდენობას გაზრდის.
აფხაზური მედიის ცნობით, 1993 წლის შემდეგ აფხაზეთში 11,9 ათასი აბორტის შემთხვევა დაფიქსირდა. მხოლოდ 2015 წლის განმავლობაში კი 700. მედიკოსების თქმით, უმეტეს შემთხვევაში ქალები აბორტს სოციალური პრობლემების გამო იკეთებენ.
კანონში წერია, რომ დედობა სახელმწიფოს განსაკუთრებული დაცვის ქვეშაა და ეს უკანასკნელი ზრუნავს მოქალაქეებისთვის ოჯახური ღირებულებების შესახებ ინფორმაციის მიწოდებაზე, დედისა და ნაყოფის სიცოცხლისა და ღირსების დაცვაზე.
ამავე დოკუმენტის მიხედვით, სამშობიარო სახლებთან კრიზისული ფეხმძიმობის ცენტრები უნდა გაიხსნას, სადაც ორსულებს სხვადასხვა სახის დახმარებას გაუწევენ.
ცნობისათვის, საბჭოთა პერიოდში 1989 წლის აღწერით აფხაზეთში სულ 525 ათასი მოსახლე იყო. მათ შორის ეთნიკურად ქართველი – 239, 9 ათასი (46%); ეთნიკურად აფხაზი – 93,2 ათასი (18)%; რუსი – 74,9 ათასი (14%); სომეხი – 76,5 ათასი (15%); ბერძენი – 14,6 ათასი (3%).
ამის შემდეგ აფხაზეთში ორჯერ ჩატარდა მოსახლეობის აღწერა – 2003 და 2011 წლებში. 2003 წლის აღწერით აფხაზების რიცხვი – 95 ათასი იყო. უკანასკნელი აღწერის მიხედვით კი აფხაზეთში ცხოვრობდა 122,1 ათასი აფხაზი (აფხაზეთის მთელი მოსახლეობის ნახევარი – 50,7%); 46,4 ათასი ქართველი (19%), 41,9 ათასი სომეხი (17%); 22,1 ათასი რუსი (10%) და 13 ათასი ბერძენი (0,6%).
მაშინ მოსახლეობის აღწერების მონაცემების გაცნობისას ეთნიკური აფხაზების სასარგებლოდ შედეგების განზრახ გაბერვაზე რუსული საინფორმაციო წყაროებიც წერდნენ. რუსული პრესის გამოთვლით, 2003 წლიდან 2011 წლამდე აფხაზი მოსახლეობის მატება 27 472 ადამიანით უნდა მომხდარიყო, ე.ი. წელიწადში საშუალოდ 3 434 ბავშვი უნდა დაბადებულიყო, რაც არარეალურია, მით უმეტეს იმ ფონზე, როდესაც შობადობის კატასტროფულად დაცემაზე თავად აფხაზები ჩიოდნენ.
პაატა დავითაიას თქმით, დღეს, როდესაც აფხაზეთი რუსეთის ოკუპაციის ქვეშ აღმოჩნდა, რუსეთის მოსახლეობის დიდმა მასამ მათი შთანთქმა დაიწყო.
“90-იან წლებში დადგა პირველად აფხაზეთის დემოგრაფიის საკითხი და ჩვენ მაშინ ვეუბნებოდით – არ გირჩევნიათ ჩვენთან ყოფნა, ჩვენთან უფრო გადარჩებით, თუმცა მათი პასუხი იყო – ჭაობში ჩაძირვას დიდ ზღვაში დახრჩობა გვირჩევნიაო. ახლა კი უკვე რუსების მიმართაც აქვთ პრეტენზია, რომ თვითმყოფადობას კარგავენ და რიცხოვნობითაც მცირდებიან,” – აღნიშნავს დავითაია.
აღსანიშნავია, რომ აფხაზებმა თავიდან დემოგრაფიაზე ზრუნვის მოტივით მუჰაჯირების შთამომავლების ჩამოსახლებაზე დაიწყეს აქტიური მუშაობა. სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში 2 მილიონი რუბლიც გამოყვეს. 2012 წელს სოხუმის ე.წ. მთავრობის დელეგაცია სირიას ეწვია და სოხუმის ვარაუდით, სირიაში დაძაბულობის გამო, აფხაზეთი სირიაში მცხოვრები თანამემამულეებისთვის სასურველი თავშესაფარი გახდებოდა. ითქვა, რომ ისტორიულ სამშობლოში დაბრუნების სურვილი 300-ზე მეტმა ადამიანმა გამოთქვა, თუმცა მასობრივი რეპატრიაცია არ შედგა და ეს პროგრამა ჩავარდა.
“რეალურად, მუჰაჯირების ჩამოსახლების პროგრამამ არ იმუშავა, მიუხედავად იმისა, რომ სირიაში ომია, ოჯახები აფხაზეთში არ დაბრუნდნენ და დღეს აფხაზეთში სირიიდან და თურქეთიდან დაბრუნებულია სულ 25-30 ოჯახი. პირველ რიგში ამ პროცესს რუსებმა შეუშალეს ხელი. რუსების სპეცსამსახურები ამის წინააღმდეგ მუშაობენ. მეორეც, მაგალითად თურქეთიდან ჩამოსახლება არავინ ისურვა, რადგან თურქეთში უკეთეს პირობებში ცხოვრობენ. ამას ემატება ის ფაქტიც, რომ აფხაზეთში მუსლიმობა მიღებული არასდროს ყოფილა. იქ მეჩეთი არასდროს ყოფილა. ისინი ან ქრისტიანები იყვნენ ან კერპთაყვანისმცემლები. ომის შემდეგ სოხუმში, “მაიაკის” ტერიტორიაზე მეჩეთის მშენებლობა დაიწყეს და როდესაც მინარეთის მშენებლობა დაიწყეს, ადგილობრივებმა შენობა ააფეთქეს. მუსლიმები კი რელიგიურები არიან და ამიტომაც მათ უჭირთ აფხაზეთში თანაცხოვრება. არის კიდევ ერთი საკითხი, მუჰაჯირებმა ადგილობრივებთან ინტეგრირება ვერ მოახერხეს, სამაგიეროდ რუსები გრძნობენ თავს კარგად და ვისაც ზღვის სიყვარული აქვს და სადღაც რუსეთის პერიფერიაში ცხოვრობს, მას ურჩევნია აფხაზეთში დასახლდეს. აფხაზებს მუშაობა არ უყვართ, ჩამოსული რუსები კი სოფლის მეურნეობას მისდევენ, შრომობენ,” – ამბობს პაატა დავითაია. მისი თქმით, დღეს რეალურად აფხაზეთის მოსახლეობის სურათი ასეთია: 40 ათასი ეთნიკურად ქართველი ცხოვრობს გალში, 20 ათასამდე მიგრირებს; აფხაზია 45 ათასი, სომეხი – 30 ათასამდე და 40 ათასამდე რუსი და სხვა ეროვნების.
პაატა დავითაიას განცხადებით, სომხების შემდეგ აფხაზეთში რუსების მომრავლებას აპროტესტებენ და ბოლო დროს ამ თემაზეც დაიწყეს ხმამაღლა საუბარი.
“ამჟამად აფხაზეთში მცხოვრებ 40 ათას რუსს უნდა დაემატოს სამხედრო პირები, რომლებიც იქ დგანან. ამდენად, ახლაც კი აფხაზეთში რუსი უფრო მეტია, ვიდრე აფხაზი. ჯარის რაოდენობა ოჯახებიანად დაახლოებით 25 ათასია. მიუხედავად იმისა, რომ ნაციონალური მოწოდებები აქვთ, დემოგრაფიას მაინც ვერ შველიან. აფხაზებს 20 წელსაც არ მივცემ. 20 წელში ეთნიკურად აფხაზი არავინ დარჩება,” – დასძენს დავითაია.
