„რეზონანსი“: ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „წინა და ახლანდელი ხელისუფლების უნდობლობა არჩევნების მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი იქნება”
„ვერსია“: ინტერვიუ ნესტან კირთაძესთან: „თუ არჩევნები რუსეთისთვის არასასურველი შედეგებით დასრულდა, „პოლიტიკური კორცხელი“ გველოდება“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კონსტანტინე გამსახურდიასთან: „ამ არჩევნებით ორპარტიული სისტემა დასრულდება“ // „საარჩევნო კანონმდებლობის ცვლილება არც ნაციონალებს აწყობდათ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მამუკა გამყრელიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი საქართველოს დემოკრატიულობას სერიოზულ დარტყმას აყენებს“ // „ვიზალიბერალიზაციასთან დაკავშირებით პესიმისტურად ვარ განწყობილი“
——————–
„რეზონანსი“, 11 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „წინა და ახლანდელი ხელისუფლების უნდობლობა არჩევნების მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი იქნება”
ელზა პაპოშვილი
დამოუკიდებელ ექსპერტთა კლუბის თავჯდომარე სოსო ცისკარიშვილი ამბობს, რომ ბიძინა ივანიშვილის მხრიდან მუდმივად “ნაციონალურ მოძრაობაზე” აპელირება ამომრჩევლისთვის მომაბეზრებელია. თვლის, რომ ის ამ პარტიას ამდენ დროს არ უნდა უთმობდეს და თავის გამოსვლებში საზოგადოებას წარსულზე კი არა, მომავალზე უნდა ესაუბროს. მისივე თქმით, ივანიშვილის განცხადება, რომ “ქართული ოცნება” საპარლამენტო არჩევნებში 95 დეპუტატით გაიმარჯვებს, მუქარას უფრო ჰგავს.
- ყოფილმა პრემიერმინისტრმა ბიძინა ივანიშვილმა ჟურნალისტებთან და საზოგადოებასთან შეხვედრები დაიწყო. როგორ შეაფასებთ მის აქტიურობას და იმ განცხადებებს, რომელსაც ის აკეთებს?
- დრო ძალიან სწრაფად გარბის და ჩვენც მალე არჩევნების შედეგებზე ვისაუბრებთ. ფაქტია, რომ წინასაარჩევნო კამპანიის დაწყების პირველსავე დღეს, გაგვაჩნია მოსაზრება, თუ როგორი იქნება მოახლოებული არჩევნები და “ოცნების” დამფუძნებელმა ბიძინა ივანიშვილმა საარჩევნო პროცესში რა ფუნქცია შეიძლება შეასრულოს. რასაკვირველია, მისი მედიასთან კომუნიკაცია დროულად დაგეგმილი აქცია იყო, თუმცა რამდენად ხარხისხიანი, ამას თავად მაყურებელი გადაწყვეტს. თემები, რომლებზეც ის საუბრობდა, გვაიძულებს, რომ წარსულში ვიყუროთ და არა მომავალში. მუდმივი თემა, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” მართველობის პერიოდი ცუდი იყო, ამომრჩევლებისთვის უკვე მომაბეზრებელია. კი ბატონო, ამ თემამ შედეგი გამოიღო და ხელისუფლება შეიცვალა.
“ოცნება” თავის საარჩევნო კამპანიას ახლაც თუ მათ ლანძღვაზე ააგებს, უნდა ველოდოთ, რომ ეს ძალა კიდევ უფრო ღრმა წარსულში წავა და გაგვაგებინებს პირველი მსოფლიო ომის დროს, ჰიტლერმა კაცობრიობის წინაშე რა ცოდვა ჩაიდინა. ამ თემაზე ლაპარაკისას ივანიშვილს სულ უფრო ცოტა მსმენელი ეყოლება.
- ბიძინა ივანიშვილმა განაცხადა, რომ “ნაციონალურ მოძრაობაზე” საუბრით, საზოგადოებას კიდევ და კიდევ ახსენებს, რომ არ შეცდნენ და ეს პოლიტიკური ძალა კვლავ უკან ხელისუფლებაში არ დააბრუნონ. როგორ ფიქრობთ, ეს საფრთხე რეალურია? თავად ხალხს არ ახსოვს, როგორი იყო წინა ხელისუფლება?
- საქმე ისაა, რომ თავად “ნაციონალური მოძრაობის” წევრები თავიანთ ოცნებას ხელისუფლებაში დაბრუნების შესახებ, საჯაროდ ამბობენ. თუმცა საქართველოში, როგორც ჩანს, ოცნებების ასრულება ჯერ კიდევ უცხო ხილია. ამიტომ ოცნებას კაცი არ მოუკლავს, მაგრამ დეპუტატების სკამი რომ 150 კაცისთვის არის სულ განსაზღვრული, ხოლო მსურველი კი 15 000 ადამიანია, ამის გათვალისწინება თუ არ მოხდა, ჩვენი პოლიტიკური ელიტა შეიძლება ზიანის მომტანიც კი გახდეს. რაც შეეხება საზოგადოების მახსოვრობას, მე ვფიქრობ, რომ ამნეზიის პრობლემა არავის აქვს.
- ბიძინა ივანიშვილი ფიქრობს, რომ “ქართული ოცნება” პარლამენტში 95 დეპუტატით გაიმარჯვებს...
- მე ამ ნათქვამში დავინახე არა მოსაზრება, არამედ მკაფიო მუქარა, რადგანაც ერთი პოლიტიკური პარტიიდან ამდენი კანდიდატი პარლამენტში შევიდეს, ცოტა რთული წარმოსადგენია. ეს იქნება ყველა საერთაშორისო თუ ადგილობრივი კვლევის გაბათილება. ეს რიცხვი, ვფიქრობ, ივანიშვილმა ვიღაცის შესაშინებლად მოიყვანა. ასეთ შედეგზე, მხოლოდ უხეშად გაყალბებული არჩევნების ფონზე შეიძლება იოცნებონ.
- ამ განცხადებით ივანიშვილი ვის ემუქრება?
- ამ განცხადებით ის თავის კონკურენტებს ემუქრება და ცდილობს, რომ მათ არჩევნებში მონაწილეობის სურვილი დაუკარგოს. სხვა შემთხვევაში შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ის ხუმრობს და ეს ციფრი იუმორით დაასახელა, მაგრამ ხუმრობის ხასიათზე მყოფი ივანიშვილი საქართველოს მოსახლეობას ჯერ არ მოლანდებია.
- ტელეკომპანია “რუსთავის 2″-ის ირგვლივ მიმდინარე მოვლენებზე მინდა გკითხოთ. ცნობილი გახდა, რომ სააპელაციო სასამართლომ ძველი გაადწყვეტილება ძალაში დატოვა და დავა ქიბერ ხალვაშის სასარგებლოდ გადაწყვიტა. მოვისმინეთ ასევე ივანიშვილის განცხადება, რომ ის არჩევნებამდე საკუთარი სახსრებით უზრუნველყოფს, რომ ტელევიზიის ამჟამინდელი მენეჯმენტი არ შეიცვალოს…
- “რუსთავი 2″-ის ირგვლივ მიმდინარე სასამართლო პროცესებმა, პირველ რიგში, ჩვენს სახელმწიფოს და მის პერსპექტივას ავნო. თანაც კიდევ ერთხელ დავრწმუნდით, რას ნიშნავს ის მართლმსაჯულება, რომლის დამოუკიდებლობის სიმბოლოდ, საქართველოს ივანიშვილმა მურუსიძე აჩუქა. ჺუკვე კითხვებზე ამ მიმართულებით პასუხებს თავად მურუსიძე და ივანიშვილი გვთავაზობენ.
რაც შეეხება თავად პროცესს, “რუსთავი 2″-ის მმართველებს ვურჩევ, რომ ოპონირებისას აკადემიური სტილი აირჩიონ და სრულიად მკაფიო ხულიგნურ ქმედებებს განერიდონ. თავი შეიკავონ სასამართლოს მიმართ მიუღებელი განცხადებების გაკეთებისგან, რადგანაც ამით საკუთარი მხარდამჭერების განწყობას აკნინებენ. ჯერჯერობით ეს საქმე არ დამთავრებულა, არსებობს უზენაესი და სტრასბურგის სასამართლო. ეს საქმე თუ ასე უსასრულოდ გაგრძელდა, ჩვენი ქვეყნის იმიჯს საკმაოდ დააზარალებს. გერმანელებისთვის ალბათ, კიდევ უფრო რთული ასახსნელი გახდება, საქართველომ უვიზო მიმოსვლა რატომ უნდა მიიღოს. ისინი ამ საქმეს ერთ-ერთ არგუმენტად მიიღებენ.
- ამ არჩევნებში მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი რა იქნება?
- მოახლოებული არჩევნების მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი, მოსახლეობის მხრიდან წინა და ახლანდელი ხელისუფლების უნდობლობა იქნება. რის გამოც მათი უმრავლესობით მოსვლა, სამართლიანი არჩევნების პირობებში შეუძლებელი გახდება.
„ვერსია“, 10 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ ნესტან კირთაძესთან: „თუ არჩევნები რუსეთისთვის არასასურველი შედეგებით დასრულდა, „ოლიტიკური კორცხელი“გველოდება“
ნინო კომახიძე
საარჩევნო კამპანია ოფიციალურად 8 ივნისს გამოცხადდა. ამავე დღეს, ალბათ, სიმბოლურად, შეიქმნა პირველი საარჩევნო ბლოკი გრძელი სახელწოდებით ,,დავით თარხან-მოურავი, ირმა ინაშვილი, საქართველოს პატრიოტთა ალიანსი _ გაერთიანებული ოპოზიცია”. მართალია, ბლოკში ოპოზიციის უმთავრესი ნაწილი გაერთიანებული სულაც არ არის, სამაგიეროდ - ჟღერს! არანაკლებად ჟღერს სხვა პარტიების სახელებიც, ლოზუნგებიც, მოწოდებებიც, თუმცა ვინ ვისთან ერთიანდება, უკვე აზრს კარგავს. 2016 წლის 8 ოქტომბრის არჩევნებზე ერთი საერთო აზრი უკვე არსებობს: ვიცით, ვინ გადის პირველ-მეორე ადგილზე, ვარკვევთ, ვინ იქნება მესამე, ხოლო არჩევანს ამჯერად საგარეო კურსებს შორის ვაკეთებთ. იქნება თუ არა გარდამტეხი ქვეყნისთვის ეს არჩევნები, გაკრეფს თუ არა ,,შუას” კვლავ ორი ძალა და საით მივყავართ პოლიტიკურ და რელიგიურ ექსტრემიზმს პრესაარჩევნოდ _ ,,ვერსიისთვის” ანალიზს ისტორიკოსი ნესტან კირთაძე აკეთებს და მოსალოდნელი საფრთხეების შესახებ საუბრობს.
- ქალბატონო ნესტან, უკვე საჯაროდაც გვესმის აღიარება, რომ წლევანდელი საპარლამენტო არჩევნებიც ორპოლუსიანი იქნება, თუმცა პრორუსული, დაფინანსებული ძალების გაძლიერების ფონზე, არჩევანის გაკეთება საგარეო ვექტორებს შორის მოგვიწევს. ამ შეფასებას ეთანხმებით?
- საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკა, არც მეტი _ არც ნაკლები, კავკასიური ცარცის წრეა, რომელმაც ქვეყანა პოლიტიკური და სტრატეგიული ორიენტაციის მიხედვით უნდა გაგლიჯოს. ეს 21-ე საუკუნეა, ,,რბილი ძალისა” და გახსნილი კომუნიკაციების საუკუნე, როცა ტანკსა და სამხედრო აგრესიაზე დიდი შედეგი პროპაგანდას აქვს. ეს რუსეთის მხარეა, თუმცა მოქმედებს მეორე ძალაც, რომელმაც საქართველოს ხელი 25 წლის წინ ჩამოართვა და სტრატეგიული პარტნიორობის ხელშეკრულება დაუდო. თუმცა არავის უთქვამს, ცა გაიხსნება და მანანა წამოვა თქვენს თავზეო, გვითხრეს, პოსტსაბჭოთა საქართველოში ცხოვრება უნდა ისწავლოთო. მესმის, ძნელია, მშიერ ამომრჩეველს ამაზე ელაპარაკო, მაგრამ დიახ, ეს არის მიჯნა რუსეთსა და დასავლეთს შორის, ჩამორჩენილობასა და წინსვლას შორის და საქართველო კავკასიური ცარცის წრეშია მოქცეული.
- ამ ეტაპზე, ორი მთავარი ძალაა ასპარეზზე და ორივე დაშლილია. საეჭვოდ არ გეჩვენებათ, რომ არჩევნებამდე 4-5 თვით ადრე, ,,ოცნებამაც” და ნაციონალებმაც დაშლა დაიწყეს, თუ საქმე ფრონტის გაშლასთან უფრო გვაქვს, ვიდრე შიდაპარტიულ კინკლაობასთან?
- ეს ორი პოლუსი გაიშალა, თუმცა ამ პროცესებს შორისაცაა განსხვავება. ნაციონალები გაშლილები არიან, მაგრამ მაინც ერთიან ძალას წარმოადგენენ და მათი მაგალითი თამამად შეიძლება ,,მოქალაქეთა კავშირის” დაშლას შევადაროთ. მაშინაც ასე იყო, ვითომ დაიშალნენ, რეალურად კი ეს გაშლა იყო. მერე, ,,გაშლილები” საჭირო დროსა და ადგილას აღმოჩნდნენ და უფრო ძლიერი, ახალი სიცოცხლით დაიწყეს ასპარეზობა, მეტიც, დომინანტის როლი შეასრულეს. რაც შეეხება ,,ოცნებას”, ის ამ 4 წლის განმავლობაში კოალიციაში ყველაზე დაჩაგრულ პარტიად გამოიყურებოდა, რადგან გამწევ ძალად სხვა პარტია გვევლინებოდა, ამიტომ ამ ბლოკის დაშლა კატასტროფა კი არა, უფრო კანონზომიერებაა. თუმცა რაც უნდა დაიშალონ ან გაიშალონ, ფაქტი სახეზეა _ მთავარი სწორედ ეს ორი ძალაა. დანარჩენ ოპოზიციაზე კი ისაა დამოკიდებული, რა ხვედრითი წილი ექნებათ მოედანზე და ,,ბუღალტერი შალვას” მსგავსად, დიდი ჩოთქით ხელში დაითვლიან თუ არა, რა ეღირება მათი პარტია და რამდენად საჭირონი იქნებიან სხვებისთვის! რინგზე ახლაც ის ორი ძალაა, ვინც 2012 წელს ,,შუა გაკრიფა”. ჰოდა, იქნებ, ჩვენც ჩამოვყალიბდეთ, ორპარტიული ამერიკული პოლიტსისტემა გვინდა, თუ მრავალპარტიული ევროპული.
რაც შეეხება ამ ორი ძალისთვის პროდასავლურობისა და პრორუსულობის შესახებ მოსაზრებებს, ცხადია, ეს ვიღაცის მიერ ნაციონალების სასარგებლოდ შერჩეული იარლიყია _ ასოცირება დასავლეთთან. ერთ პარტიასთან ქვეყნის კურსის ასოცირება, რბილად რომ ვთქვათ, გულუბრყვილობაა. თუმცა ამავე იარლიყით კარგად სარგებლობენ თავისუფალი დემოკრატებიცა და რესპუბლიკელებიც.
- რაკი ოპოზიციურ პარტიებზე ვსაუბრობთ, როგორ ფიქრობთ, რისთვის იბრძვიან ისინი იმ გარემოში, სადაც პირველ-მეორე ადგილი ორი პოლუსის მიერ უკვე გადანაწილებულია?
- მსჯელობა იმით დავიწყოთ, რა მესიჯებს უშვებს ეს ორი პოლუსი: ნაციონალები ამბობენ, რომ იბრუნებენ ძალაუფლებას და მოდიან ხელისუფლებაში, ხოლო ,,ოცნება” ამბობს, რომ ყველაფერს აკეთებს, რათა არ დაბრუნდნენ ნაციონალები. ნაციონალები ვერ დაბრუნდებიან, ეს ჩვენც რომ არ ვუთხრათ და ,,ოცნებამაც” არაფერი გააკეთოს, ისედაც ასე იქნება და ყველამ შესანიშნავად იცის. ახლა ისინი პოსტსააკაშვილის პერიოდის მოდერნიზაციას გადიან, რამდენიმე ახალი სახე კი შემოგვთავაზეს, მაგრამ ეს არასაკმარისია; მით უმეტეს, არ შემოუთავაზებიათ საკუთარი ძალის შეფასება 2012 წლამდე და მის შემდეგ. ამ პროცესში მყოფი პარტია და მისი კულისებიდან მმართველი სააკაშვილი კი ხელისუფალი ვერ იქნება. რაც შეეხება ,,ოცნებას”, მისმა ლიდერებმა ასევე კარგად იციან, რომ მათი უმთავრესი პრობლემა პროფესიონალი კადრებია, რომელთაც ესმით პოლიტიკა, როგორც დარგი. ბოლო 3 წელია კონფლიქტების მიმართულებით ვმუშაობ და რას ვხედავ _ ამ კუთხით, ხელისუფლებას სპეციალისტად ჰყავს ერთი სამარცხვინო პაატა ზაქარეიშვილი, რომელმაც ამ 4 წელში თავი მოიჭრა. ეს კაცი იყო საქართველოს გამაერთიანებელი პოლიტიკის ნომერპირველი ადამიანი. ამით იერიში პაატაზე კი არ მიმაქვს, იმას ვამბობ, რომ ამჯერად მაინც უნდა შეირჩეს დარგის სპეციალისტები პროფესიონალიზმის მიხედვით.
ამ ვითარებაში კი, ამომრჩევლის მთავარი გამოწვევა, პარტიებისგან განსხვავებით, სამუშაო ადგილები, მძიმე სოციალური პირობები და ხვალინდელი დღეა და თუ ამ რეჟიმში გაგრძელდება საარჩევნო კამპანია და ოპონირება, დარწმუნებული იყავით, არჩევნებზე ძალზე დაბალი აქტივობა იქნება _ გაიმარჯვებს ის, ვინც ხალხს საარჩევნო ყუთებთან მიიყვანს. ეს კი არ გაუჭირდება ხელისუფლებასა და ამ საქმეში ჭიპმოჭრილ ნაციონალურ მოძრაობას. დანარჩენები ინერციით გადალახავენ საარჩევნო ბარიერს და ვიღაც მესამე ადგილასაც დაიკავებს, თუმცა ხმების ყველაზე დიდი რაოდენობა მაინც ამ ორ პარტიაზე გადანაწილდება.
- „შუაგაკრეფის“ პოლიტიკა გრძელდებაო, ვახსენეთ, მაგრამ საინტერესოა, იმის შანსი თუ არსებობს, ორი გამოკვეთილი ძალა, ახალგამოჩენილი პაატა ბურჭულაძე და ახალდაბლოკებული პატრიოტთა ალიანსი ვერ შეძლებენ ,,შუად” ქცევას?
- წინა პოლიტიკური რეჟიმი ახალ ძალებს ასპარეზზე საერთოდ არ უშვებდა და ეს საკუთარ ტყავზეც ბევრჯერ მიწვნევია. დღეს თეორიული შესაძლებლობა გაჩნდა, რაღაც ალტერნატივა გამოიკვეთოს. ასეთია დიდი რიხით შემოსული პაატა ბურჭულაძე, მაგრამ გულწრფელად უნდა ვთქვა: პაატა იყო და დარჩება საუკეთესო მომღერლად, მაგრამ მისგან ვერც ლიდერი შედგება და ვერც პოლიტიკოსი. ძალიან მიყვარს პაატა, ვმეგობრობთ, კარგი ურთიერთობა გვაქვს, მაგრამ თქვენი გაზეთის მეშვეობით მას პირდაპირ ვეტყვი, რომ მრჩევლებმა შეცდომაში შეიყვანეს. ,,ახალი ადამიანის” ეფექტმა 2012 წელს იმიტომ გაჭრა, რომ განწყობაც შესაბამისი იყო, ახლა კი მსგავსი მოთხოვნა არ არსებობს.
2012 წლის მოვლენებს კონკრეტული ადამიანები ნუ დაიბრალებენ _ მაშინ მილიონზე მეტმა კაცმა გაიარა საპროტესტოდ რუსთაველის გამზირი, პროცესი ადუღებული იყო და ამან გარდატეხა ვითარება. მეტიც, მზად იყო დასავლეთიც და ზუსტად იცოდა, რომ ხელისუფლება სხვა ძალას უნდა გადაებარებინა. დღეს კი მსგავსი ვითარება არც ქვეყნის შიგნითაა და არც მის გარეთ: არც დუღილია, არც პროტესტია, ამიტომ რომელი ლიდერი რომელ ხმაში და რა ინტენსივობით შეაგინებს მოწინააღმდეგეს, ეს მხოლოდ სანახაობაა, მდარე შოუ და არა საზოგადოებრივი პროტესტი.
- თუკი ვინმე ვითარების ,,ადუღებით” იმუქრება და წინასწარ ემზადება საარჩევნო ხმების დასაცავად, სწორედ ირმა ინაშვილი და მისი ახალი ბლოკია. პრინციპში, ახლა პატრიოტთა ალიანსი ერთადერთი პარტიაა, ვის მიერ ბარიერის გადალახვაშიც ეჭვი არც მის ოპონენტებს ეპარებათ. ეს ძალა პროცესებში გარდატეხას ვერ შეიტანს?
- რა თქმა უნდა, „შუა“ ვერც ირმა ინაშვილი გახდება, ვერც პაატა ბურჭულაძე და ვერც სხვა რომელიმე ძალა. ,,შუაში” დგომის მეტ პრეტენზიას მაშინ ალასანია და მისი დიპლომატების გუნდი უნდა აცხადებდნენ, მაგრამ ოპოზიციაში ადგილის დამკვიდრება იმაზე რთული აღმოჩნდა, ვიდრე ეგონათ. ამას მანამ ვერ მიხვდნენ, სანამ ხალხი არ დაუჭირეს, ყბები არ დაუჩეხეს, თანამდებობები არ დაატოვებინეს და ცხვირი არ გაუტეხეს. პოლიტიკაში ადგილის დაკავებას პოლიტიკური ნათლია კი არ სჭირდება, არამედ ამ ადგილის მოპოვება. ზუსტად ეს გზა გაიარა ნინო ბურჯანაძემაც, თუნდაც 26 მაისის სახით და როგორ გგონიათ, დღეს ის ლაღი და ბედნიერია, რომ 26 მაისის სისხლი მასაც მოედო? ეს პოლიტიკური პროცესია და არა რომელიმე ტელევიზიის ფანჯრიდან რამის წამოყვირება.
თუ ხალხი მზად არ იქნა ცვლილებისთვის, რამდენიც უნდათ, იქადნონ თბილისური მაიდნების მოწყობით, ასე არ იქნება! იმასაც ხშირად ამბობენ, ხალხი ელოდა, როდის გამოყრიდა ბიძინა ფულსო _ ასე არ არის და საკუთარ ამომრჩეველს შეურაცხყოფას ნუ აყენებენ. ადამიანები ფულის გადმოყრას კი არა, ღირსეულ ცხოვრებასა და სამუშაოს ელოდნენ 2012 წლის შემდეგ. ამიტომ ვინც ხალხს ასე შეურაცხყოფს, ბუმერანგივით უკან დაუბრუნდება ეს სიტყვები.
თუმცა ირმა ინაშვილის ამ ბლოკმა ჯერჯერობით, ერთი პოზიტიური როლი მაინც შეასრულა – მის ბლოკში შემავალ პარტიაში თითო ადამიანი მაინცაა პროფესიონალი პოლიტიკოსი და ამ გაერთიანებით, მათ სიცოცხლისუნარიანობა შეუნარჩუნა. ყველაფერი დანარჩენი კი წინასაარჩევნო ქადილია.
- „დუღილი“ ნამდვილად არ არის, მაგრამ არის პოლიტიკური თუ რელიგიური ექსტრემიზმით გამოწვეული ლოკალური კერები და საშიშროება, შემთხვევა კორცხელში, კონცერტის დარბევა სასულიერო პირის მიერ ზაჰესში უფრო სერიოზული დაპირისპირების მიზეზი გახდეს. რატომ არ გვესმის მსგავსი ფაქტების გმობა სახელმწიფოს ან საპატრიარქოს მხრიდან?
- როგორც კი მსგავსი თავაშვებულობის წახალისება ხდება, იმავე წამს დიდი ტრაგედიისა და უბედურების წინაშე ვდგებით _ შესაძლოა, ყოველი შემდეგი კერა ლოკალურიდან მასშტაბურ პრობლემად იქცეს! რაც შეეხება როკ-კონცერტის დარბევას, ეს წარმოუდგენელი, აბსოლუტურად გასამიჯნი, გასაკიცხი რამაა და ვინც უნდა იყოს ამის ინიციატორი, შემოსილი მღვდელი თუ სამოქალაქო პირი, მას ენა არავინ უნდა მოუჩლიქოს! ასეთ შემთხვევებზე რბილი განცხადებების გაკეთება ამ ექსტრემიზმის მხარდაჭერაა. დღეს ყველა სოციალურმა ჯგუფმა, უმცირესობაა ის, თუ უმცირესობის უმცირესობა, თავი თავისუფლად, ლაღად და დაცულად უნდა იგრძნოს. ამიტომ ზაჰესის ამ ინციდენტს დღეიდანვე ველი სახალხო დამცველის მომავალ ანგარიშში. ყველას გასაგონად მინდა ვთქვა: ამ ტიპის კონცერტებს როგორც მდარე ხარისხის მუსიკას, ან მიუღებელი ჯგუფის მიერ ჩატარებულ შოუს, ისე არ უნდა შევხედოთდოთ _ ეს თვითგამოხატვის საშუალებაა და გადის შესაბამის პროცედურებს ხელისუფლებასთანაც, პარტნიორ ივენთკომპანიასთან და ა.შ. ამიტომ ამ კონცერტის ასე ცინიკურად დარბევა და ასე თავსლაფის დასხმა ყოვლად მიუღებელია!
თქვე დალოცვილებო, პატრიარქის დანახვაზე ყველა პირჯვარს იწერთ და ან სააღდგომო ეპისტოლე წაიკითხეთ ან საშობაო, ან მის ქადაგებას მოუსმინეთ _ დაინახავთ, რომ ერის სულიერი მოძღვარი თავისუფლების, სიყვარულის, ურთიერთგაგების, ერთიანობის მომხრეა და დაყოფის, ექსტრემიზმის, ფანატიზმისა და ძალადობის წინააღმდეგი! ჩვენი ძლიერება ჩვენს მრავალფეროვნებაშია და ამაზე საქართველოში კონსენსუსი დიდი ხნის წინ შედგა!
- თუმცა ამ კონკრეტული მაგალითებიდან გამომდინარე, ჩანს, წინასაარჩევნოდ, ჩვენი ძლიერება ჩვენს მთავარ სისუსტედ შეიძლება ვაქციოთ. ეს დღესაა კორცხელი და ზაჰესი ინციდენტები, თუმცა ხედავთ თუ არა კონკრეტულ საფრთხეს, ვითარება 8 ოქტომბრისთვის უფრო დაიძაბოს?
- სიმართლე გითხრათ, 8 ოქტომბრის შემდგომ პერიოდს უფრო ველი. თუმცა ისიც მნიშვნელოვანია, ამ თარიღამდე როგორ მივდივართ. მიმაჩნია, რომ დღეს რამდენიმე პრინციპული კერაა საქართველოში, რომელსაც ვითარების მკვეთრად შეცვლა და სერიოზული კონფრონტაციის გამოწვევა შეუძლია. პირველი კერა ,,რუსთავი 2”-ია, 22-წლიანი გამოცდილების მქონე, პროფესიონალთა ტელევიზია, რომელსაც აქვს თავისი სარედაქციო ხაზი და პლატფორმა და ხმამაღლა ამბობს, რომ ამაში ჩარევას არ დაუშვებს. მეგობრულად ვურჩევ ხელისუფლებას, თავი დაანებოს ,,რუსთავი 2”-ს და მისცეს შესაძლებლობა, გამოხატოს ისე, როგორც მას ესმის! სარედაქციო პოლიტიკა კეთდება ნიუსრუმებში და არავითარ შემთხვევაში, პოლიტიკოსების სახლებში, სასახლეებსა და სასამართლო დარბაზებში. მეორე კერად შეიძლება ნებისმიერი საარჩევნო უბანი იქცეს, თუ კომბლების ტრიალს თავს არ დავანებებთ. ხალხში იმდენი დაუხარჯავი ენერგიაა, განსაკუთრებით რეგიონებში, შესაძლებელია, ერთმა პატარა დაგეგმილმა, პროვოცირებულმა თუ ბუნებრივად მომხდარმა ინციდენტმა ,,კორცხელის სერია” გაიმეოროს ან ერთი ,,მასშტაბური კორცხელი” მოხდეს. მესამე კი რუსეთის მხრიდან მომავალი საფრთხეა. ჩვენ უკვე ვნახეთ, რა ცინიკურად დახვრიტეს ადგილზე ახალგაზრდა მამაკაცი, ჩვენსავე კონტროლირებად ტერიტორიაზე. ამიტომ თუ საქართველოს ყველა პოლიტიკური ფლანგი, პარტია და ჯგუფი პრინციპულად და ერთიანი პოზიციით არ დაიცავს ქვეყნის საზღვარსა და მოქალაქეებს, მაშინ იცოდეს:
თუკი ოქტომბრის არჩევნები რუსეთისთვის არასასურველი პოლიტიკური შედეგით დასრულება, ოთხოზორიას ჩაცხრილვის მსგავსი მოვლენები უფრო იმატებს და შესაძლოა, არამხოლოდ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე. და ბოლოს _ მე უფრო 9, 10 და 11 ოქტომბერს ველი, როცა ცეკსო არჩევნების შედეგებს გამოაცხადებს. თუ ეს შედეგი ქართველი ხალხის ნების პირდაპირპროპორციული არ იქნა, როგორც ემოციურად, ისე არითმეტიკულადაც, მაშინ ყველა, მსხვილი თუ წვრილი ძალა გამონახავს ერთმანეთთან საერთო ენას და შეიძლება, კორცხელი უკვე თბილისის მთავარ მოედანზე დაიწყოს. ეს კი არ იქნება რიგითი დაპირისპირება ერთ საარჩევნო უბანზე, არამედ ,,პოლიტიკური კორცხელი თბილისში”, რაც გაცილებით დიდი ქაოსით შეიძლება დასრულდეს!
„ახალი თაობა“, 11 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ კონსტანტინე გამსახურდიასთან: „ამ არჩევნებით ორპარტიული სისტემა დასრულდება“ // „საარჩევნო კანონმდებლობის ცვლილება არც ნაციონალებს აწყობდათ“
რამდენიმე დღის წინ 6-სუბიექტიანი საარჩევნო ბლოკი შეიქმნა. მისი ერთ-ერთი წევრი კონსტანტინე გამსახურდია და მისი პარტია თავისუფლებაა. „ახალი თაობა“ კონსტანტინე გამსახურდიას ესაუბრა.
- ეს მხოლოდ საარჩევნო ბლოკია თუ შეიძლება უფრო დიდ თანამშრომლობაში გადაიზარდოს?
- ჯერჯერობით შეიქმნა მხოლოდ საარჩევნო ბლოკი, თუმცა გარკვეული თემატური თანხვედრებიც არის. ბოლოს და ბოლოს, ორი წელიწადი ერთად ვიყავით ინტერპარტიულ ფორმატში და კარგად გავიცანით ერთმანეთი.
- თქვენი ბლოკი ბარიერს გადალახავს?
- რატომაც არა. დიახ, ჩვენ ბარიერს გადავლახავთ და შედეგებსაც დავდებთ.
- რა სიახლის შეთავაზება შეუძლია ამომრჩევლისთვის თქვენს ბლოკს?
- მაგალითად, საარჩევნო გარემოს შეცვლა და სამართლიანი საარჩევნო გარემოს დამკვიდრება.
- ამ პირობას ყველა პარტია დებდა...
- დიახ, მაგრამ არავინ ასრულებდა. ჩვენ ვდებთ პირობას, რომ ნამდვილად შევასრულებთ და საარჩევნო გარემოს შევცვლით. მთლიანად შევცვლით საარჩევნო კანონმდებლობას. ჩვენ არ ვამბობთ, რომ სამოთხეს დავამყარებთ ამქვეყნად და სრულ იდილიას შევქმნით, მაგრამ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ეს ქვეყანა ერთბაშად ჯოჯოხეთად არ გადაიქცეს.
- საგარეო ორიენტირები არ იყო წინაღობა თქვენთვის, როდესაც ამ კოალიციაში შედიოდით?
- რა საგარეო ორიენტირებია ასეთი? საზოგადოების ერთი ნაწილი საუბრობს რაღაც პრორუსულ განწყობებზე და ა.შ. მაგრამ ასეთი რამე ვერ ვნახე. ბევრი შევეცადე, რომ მენახა, მაგრამ ვერ ვნახე. ვერ ვნახე პრორუსული და მოსკოვური განწყობები. ეს არის შავი პიარტექნოლოგიის შედეგი და სხვა არაფერი. ვიღაცებს რომ ელაპარაკები, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ მასთან ხარ შეკრული.
- საარჩევნო კოალიცია რომ იქმნება, ერთგვარი გათვლებიც კეთდება. როგორია გათვლები, რამდენკაციანი შემადგენლობით შეხვალთ პარლამენტში?
- ამის თქმა წინასწარ რთულია, თუმცა ეს იქნება ძალა, რომელიც მოვა პარლამენტში და თავის სიტყვასაც იტყვის.
- თქვენ სად იქნებით, შეიძლება მაჟორიტარად იყაროთ კენჭი?
- დიახ, კენჭს ვიყრი მაჟორიტარულ ოლქში.
- რომელ რაიონში?
- დასავლეთ საქართველოში, მაგრამ სად, კონკრეტულად რომელ რაიონში, ჯერ ზუსტად ვერ გეტყვით.
- ზუგდიდში ან სენაკში?
- ვნახოთ, ვნახოთ. წინასწარ არ მინდა ამაზე საუბარი.
- როგორი მოლოდინები გაქვთ ამ არჩევნებისგან?
- ალბათ, ბევრი პარტია გადალახავს საარჩევნო ბარიერს და, იმედია, საქართველოში ორპარტიული სისტემა დასრულდება. შეუძლებელია, გაგრძელდეს ორი პარტიის ჰეგემონია და სხვა ყველა მისი შემხედვარე იყოს.
- ორპარტიული სისტემაა ამერიკის შეერთებულ შტატებში, სადაც რესპუბლიკელები და დემოკრატები ერთმანეთს ცვლიან. თქვენ ფიქრობთ, ეს უფრო ამერიკულია და არა ევროპული?
- ამერიკელი მწერალი გორი, რომელიც ამერიკული პოლიტიკური მეინსტრიმის კრიტიკოსი იყო, წერდა: „ჩვენ, ამერიკელებს, როგორც ჩანს, გვაქვს ერთი პარტია, რომელიც განაგებს მთელ უძრავ-მოძრავ ქონებას და ამ პარტიას აქვს ორი მემარჯვენე ფრთა, რესპუბლიკელები და დემოკრატები“. ზოგჯერ ვფიქრობ, ჩვენც ასე ხომ არ ვართ. ორპარტიული სისტემა უფრო ამერიკული მოვლენაა, ამაში გეთანხმებით. ჩვენ უფრო ევროპული საზოგადოება ვართ და ჩვენთვის ორპარტიული სისტემა მიუღებელია. ხელისუფლებას აწყობს ერთადერთი ოპოზიციური ძალა და ეს არის ნაციონალური მოძრაობა, რომელსაც ყველანაირ ბრალდებას წაუყენებს და ნაციონალური მოძრაობაც თავის მართლების რეჟიმში იქნება, თუმცა ამ ბოლო დროს უფრო საწინააღმდეგო მოვლენის მოწმენი ვართ. მიუხედავად ამისა, ფაქტია, რომ მათ ერთმანეთი აწყობთ.
- რატომ ვერ შეძლო ინტერპარტიულმა ჯგუფმა საარჩევნო კანონმდებლობის შეცვლა, ამის რეალური მიზეზი რა იყო?
- სახელისუფლებო გუნდს არ აწყობდა მისი მიღება. ეს არ შედიოდა მათ ინტერესებში და ეს ცხადი იყო.
- წაგებულ ბრძოლაში შეხვედით?
- ჩვენ, როგორც ოპოზიციურმა ერთობამ, ჩვენი პოზიცია დავაფიქსირეთ. ბოლომდე ვიბრძოლეთ კიდეც, რომ რეალური ცვლილებები მიგვეღო და უკეთესი საარჩევნო კოდექსი და გარემო გვქონოდა, მაგრამ გვაქვს ის რეალობა, რომელიც გვაქვს. საარჩევნო კანონმდებლობის ცვლილება არ აწყობდა ნაციონალურ მოძრაობასაც და ეს კარგად გამოჩნდა.
„ახალი თაობა“, 11 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ მამუკა გამყრელიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი საქართველოს დემოკრატიულობას სერიოზულ დარტყმას აყენებს“ // „ვიზალიბერალიზაციასთან დაკავშირებით პესიმისტურად ვარ განწყობილი“
ბოლო პერიოდის საშინაო და საგარეო პოლიტიკურ პროცესებს „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში დიპლომატი, ყოფილი ელჩი მამუკა გამყრელიძე აფასებს.
- ბატონო მამუკა, საზოგადოება განაწყენებულია, დიდი მოლოდინი იყო, რომ ზაფხულიდან ვიზალიბერალიზაცია ამოქმედდებოდა, თუმცა უშედეგოდ. ზოგი ხელისუფლებას ადანაშაულებს, ზოგიც დასავლეთისკენ იშვერს თითს, რომ გვატყუებდნენ. რა მოხდა რეალურად, როგორია თქვენი შეფასებები?
- ეს კომპლექსური საკითხია. იყო სტატიები ცნობილი ქართველი ჟურნალისტებისაც, რომ ჩვენ, ქართველები, ქურდბაცაცა ხალხი ვართ, ვიპარავთ და ამიტომ არ ვუნდივართ არავის. აქეთ ოპოზიციონერები აცხადებდნენ, რომ აი, მთავრობა არ მუშაობს. ვიღაცამ რუსეთს დააბრალა.
- და აქედან რომელია?
- ეს არის კომპლექტი. არავითარ შემთხვევაში არცერთის გამორიცხვა არ შეიძლება. მე მთავრობას ვერ დავადანაშაულებ იმაში, რომ არაფერი გააკეთა. პირიქით, გააკეთეს ყველაფერი, რაც მათ მოსთხოვეს და ევროკავშირის ყველა მოთხოვნა იყო შესრულებული. არ დავადანაშაულებ, მაგრამ საყვედურს ვეტყვი.
- რისთვის? თავადვე ამბობთ, ყველა მოთხოვნა შეასრულაო.
- საყვედურს ვეტყვი იმ თვალსაზრისით, რომ არ იყო აქტიური მუშაობა ევროკავშირში. ახლა რომ გამოიქექეს ყურები, გამოფხიზლდნენ და გაიქცნენ გერმანიაში შეხვედრებზე, ხან პრემიერი და ხან პარლამენტის თავმჯდომარე, ეს უკვე დაგვიანებულია.
- სად იყვნენ აქამდე?
- ძალიან აქტიური მუშაობა უნდა ყოფილიყო. როგორც კი გამოჩნდა პირველი სტატიები, რომ ქართველები ქურდები არიან და ასე შემდეგ, ეს უკვე განგაშის მომენტი იყო. ამას მოჰყვა უკვე გერმანიის შს მინისტრის განცხადება, სადაც ნათქვამი იყო, რომ ქართველები ბევრს ქურდობენ და ასე შემდეგ. ეროვნული ნიშნით კრიმინალების გამოყოფა არის აბსურდი და ამას გერმანიის მინისტრი რაღაცნაირად უნდა ხვდებოდეს. ამ დროს იყო საჭირო სერიოზული რეაგირების მოხდენა!
- რა უნდა გაეკეთებინა ქართულ მხარეს?
- ეს არავითარ შემთხვევაში არ უნდა შეერჩინათ. უპირველესად ეს არის ევროკავშირში ჩვენი წარმომადგენლების მუშაობის სისუსტე. ეს არის სისუსტე საპარლამენტო ჯგუფისა, რომელიც ევროპარლამენტში მუშაობს. როდესაც ზვიად კვაჭანტირაძის განცხადებებს მოისმენს დასავლელი პოლიტიკოსი, ცხადია, გაღიზიანდება, ცხადია, შენ მიმართ გაუჩნდება ანტიპათია. იმასაც ნუ გამოვრიცხავთ, რომ ჩვენ არასასიამოვნო ხალხი ვართ.
- არასასიამოვნო რა კუთხით?
- იმ კუთხით, რომ ჩვენი ემიგრანტების 30% ქურდობით არის დაკავებული და ეს მესმის 90-იანი წლების დასაწყისიდან. შე კაი დედმამიშვილო, არ ჯობია, ხელი გაანძრიო, ვიდრე წახვიდე და იქურდო?! ალბათ, ჩვენს თავშიც უნდა ვეძებოთ გარკვეული მიზეზები. თუმცა გერმანიის მინისტრი რომ ამბობს, შეგვაწუხესო, მაშინ რისთვის ხარ მინისტრი, დაიჭირე და გამოაძევე! რომ აძლევენ ამ ვიზას, რატომ აძლევენ?! ნორმალური მოქალაქეები ვიზებს ვერ იღებენ, ქურდები და ბაცაცები კი მიდიან და სახელს გვიტეხენ. თავიანთ თავშიც უნდა ეძებონ, ეს მათი პრობლემაც არის და არა მარტო ჩვენი.
- რუსეთის ინტერესზე რას იტყვით? ესეც ხომ არ არის ხელის შემშლელი ფაქტორი?
- რუსეთის ინტერესიც აქ ძალიან კარგად ჩანს. კომპლექსური პრობლემებია. როდესაც ჩვენ მივიღეთ ვიზალიბერალიზაციის ეს გზამკვლევი, ჩვენთან ერთად მიიღო მოლდოვამაც, თუმცა მათ შეგვასწრეს, ჩვენზე ადრე მიიღეს ვიზალიბერალიზაცია. ჩვენ მათ უნდა ავკიდებოდით, იმიტომ, რომ მოლდოვას ძალიან კარგი ლობი ჰყავს იქ რუმინელების სახით. ეს უნდა მოგვეხერხებინა რაღაცნაირად. დღეს კი ისე გამოვიდა, რომ ჩვენ ჩაგვსვეს ერთ კალათაში თურქეთთან, კოსოვოსთან და უკრაინასთან ერთად. ამ კალათიდან მარტო ჩვენ რომ მიგვიღონ და ისინი არა, ეს თურქეთს ძალიან გააღიზიანებს.
- ესეც შეაფერხებს პროცესს?
- რა თქმა უნდა. როდესაც მოლდოვასთან მოგვახვედრეს, სწორედ მაშინ უნდა გვემოქმედა, რომ ამ კალათაში არ მოვხვედრილიყავით. აი, ეს მიმაჩნია ქართული მისიების სისუსტედ. ინფორმაციებს წინასწარ უნდა იგებდნენ, რისი ელჩი ხარ და რისი საელჩოს თანამშრომელი, თუ წინასწარ ინფორმაციას ვერ იგებ?!
- ყველაზე ადრე სექტემბერში ან გვიან შემოდგომაზე მოგვცემენო. არჩევნების შედეგებსაც ხომ არ ელოდებიან?
- პროცედურულად ყველაფერი ესწრებოდა არჩევნებამდე. ჩვენზე ბევრად უკეთ იციან ევროპელებმა, რომ არჩევნების წინ ამის გაკეთება არის ყელის გამოჭრა პროდასავლურად მოაზროვნე და პროევროპულად მოაზროვნე ამომრჩევლისთვის. ამ მიმართულებით იქნება ძალიან სერიოზული ლუსტრაცია და ხალხი იტყვის, ჩვენ ისევ გვიღალატეს, არ გვიშვებენ ევროპაშიო და ასე შემდეგ. ამის გაკეთება იყო ძალიან ცუდი და ეს ჩვენზე უკეთ იციან. თუ ახლა არ მოგვცეს, გადაგვიტანეს და გაგვიწელეს, არც არჩევნების მერე მოგვცემენ არაფერს! მე პესიმისტურად ვარ განწყობილი.
- ქვეყნის შიგნით არსებულ პოლიტიკურ პროცესებს როგორ აფასებთ? სერიოზული პროტესტი ისმის, რომ სასამართლო მართულია. რას ფიქრობთ თქვენ?
- სასამართლო რომ დამოუკიდებელი არ იყო წინა ხელისუფლების პირობებში და არც ახლაა, გასაკვირი რა არის ამაში. სამწუხაროდ, ჩვენთან ვერ მოხერხდა სასამართლო სისტემის ჩამოყალიბება წლების განმავლობაში და მე რამდენადაც ვიცი, ყველაზე კარგი სასამართლო ედუარდ შევარდნაძის პერიოდში იყო.
- ედუარდ შევარდნაძის?
- ხომ გასაკვირია, არა? მაგრამ ყველაზე დამოუკიდებელი მაშინ იყო. სანამ არ ჩამოყალიბდება ისეთი სასამართლო სისტემა, რომელიც მისცემს მოქალაქეს შეგრძნებას, რომ კანონი კანონობს და მას შეუძლია, მიაღწიოს თავის სიმართლეს, მანამდე ამ ქვეყანაში არ იქნება არაფერი. ის ბაკქანალია, რომელიც დღეს სასამართლოში ხდება, სამარცხვინოა!
- ადრე არ იყო სამარცხვინო?
- რასაკვირველია, წინა ხელისუფლების დროსაც სამარცხვინო სიტუაცია იყო. პროკურატურის შნირები იყვნენ მოსამართლეები. რაც მაშინ იყვნენ, დღესაც ისინი დარჩნენ. თავიდან ახალი მოსული რომ იყო „ოცნება“, პატარა გამონათებები ჰქონდათ, მაგრამ ამათ, რაც ცუდი ჰქონდა ნაციონალურ მოძრაობას, ყველაფერი გადმოიტანეს და სათავისოდ მოირგეს.
- საარჩევნო გარემოს სიჯანსაღეზე რას ფიქრობთ?
- რამდენად ნორმალურია, როდესაც რეგალიებისა და თანამდებობის არმქონე ჩვეულებრივ მოქალაქესთან მიდის 20 ძირითადი ტელევიზიის ჟურნალისტი და აწყობს მასთან ინტერვიუს?! ჩემთან ან თქვენთან მოვა ვინმე?!
- ჩვენც ხომ ვიცით, რომ „ის“ არ არის რიგითი მოქალაქე.
- აბა, რა არის?! რა თანამდებობა უკავია სახელმწიფო სტრუქტურებში?! რამდენიმე ჟურნალისტს ვკითხე და პასუხი, იცით, რა იყო? ძალიან დიდი ინტერესია მის მიმართ საზოგადოებაში და ამიტომ მივდივართო. თუ არ ხარ სახელმწიფო მოხელე და შენ მიმართ დიდი ინტერესია, ამისთვის ყვითელი პრესა არსებობს და ისინი დაინტერესდნენ და არა – ძირითადი ტელევიზიები!
- თქვენ იმის თქმა გინდათ, რომ მედია უწყობს ხელს მის პოლიტიკაში ჩართულობას?
- მათ შორის მედიაც, საზოგადოებაც. საზოგადოება რატომ არ სვამს კითხვას – რაშია საქმე? ვინ არის ეს ადამიანი? რატომ უნდა მართავდეს ის ქვეყანას სადღაც გარედან?! ამის პროტესტი არ უჩნდება მოსახლეობის უმრავლესობას! ბიძო მაგარიაო. რითია მაგარი?!
- ყველა თანხმდება იმაზე, რომ ივანიშვილი მართავს ქვეყანას?
- დიახ ყველა აღიარებს ამას და თავად ბიძინაც აღარ უარყოფს. მოდიან ჩემთან პრემიერ-მინისტრები და მეკითხებიან, წავიდე თუ დავრჩეო. ეს არის ყველაზე მახინჯი ფორმა! ქვეყნის სისტემა რომ ინგრევა, არაფორმალურად რომ ხდება მართვა, ეს არის პრობლემა. ეკავოს რაიმე თანამდებობა და კი ბატონო! ეს ადამიანი ჩვენი ქვეყნის დემოკრატიულობას სერიოზულ დარტყმას აყენებს, ჩვენი ქვეყნის ინსტიტუციებსა და სისტემას ანგრევს. ახლა გინდა ოპერა გამირემონტოს და გინდა _ ხონის დრამატული თეატრი! ეს აღარ მაინტერესებს, როცა ქვეყნის მართვის სისტემას მინგრევს!
