„ალია“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: რა ინფორმაციები ჟონავს კულუარებიდან და რა ცვლილებებს უნდა ველოდოთ ხელისუფლებაში?
„ალია“: ელისაშვილის ბრალდებებზე მარგველაშვილიც დუმს, უსუფაშვილიც, ბადაშვილიც, წულუკიანი კი რას ამბობს, თავადაც არ იცის!
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ლია მუხაშავრიასთან: „ბადაშვილს ელისაშვილის ინფორმაციაზე რეაგირება მყისიერად უნდა მოეხდინა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გელა ნიკოლაიშვილთან: “ამ სკანდალმა შეიძლება შეწყალებები შეამციროს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ზაალ კასრელიშვილთან: „4-5 წელიწადში მოსკოვს აფხაზეთისა და სამხრეთი ოსეთის აღიარების გადახედვა მოუწევს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: „დავინახე, რომ ხალხი იოლად ხმას აღარავის მისცემს“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ალექსი პეტრიაშვილთან: „ჩვენი სწრაფვა ნატოში დამოკიდებულია გერმანიაზე”
„რეზონანსი“: დაუცველი საჰაერო სივრცე // “ერთი შვეულმფრენის ჩამოგდება კი შეიძლება, მაგრამ ამას რა მოჰყვება, ისაა განსასაზღვრი”
„რეზონანსი“: რა რეაგირება უნდა მოახდინოს საქართველომ საჰაერო სივრცის დარღვევაზე?
—————————-
„ალია“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: რა ინფორმაციები ჟონავს კულუარებიდან და რა ცვლილებებს უნდა ველოდოთ ხელისუფლებაში?
ნინო სამხარაძე
ვირის ერთ-ერთი მთავარი გასარჩევი თემა ბიძინა ივანიშვილის აქტიურ პოლიტიკაში დაბრუნება-არდაბრუნების საკითხი იყო. როგორც ირკვევა, საარჩევნო რელსებზე გადასასვლელად გამზადებულ „ოცნებას“, სერიოზულ დაბრკოლებას თბილისის მერი, დავით ნარმანია უქმნის. რა ცვლილებები შეიძლება მოხდეს ხელისუფლებაში? ვინ იღებს გადაწყვეტილებებს და რა ინფორმაციები ჟონავს სახელისუფლო კულუარებიდან?
„ალიას“ ექსპერტი მამუკა არეშიძეესაუბრა:
- ირკვევა, რომ ბიძინა ივანიშვილი „ქართული ოცნების“ საარჩევნო სიის პირველი ნომერი არ იქნება. ამას ადასტურებს პარლამენტის თავმჯდომარე დავით უსუფაშვილი, რა ხდება კულუარებში, ეს თემა რატომ გახდა დაპირისპირების საგანი? ზვიად ძიძიგური აბსოლუტურად სხვა განცხადებას აკეთებს, 2016 წლის არჩევნებს ივანიშვილთან ერთად ჩავატარებთო, ხოლო ამ განცხადებას კატეგორიულად ემიჯნებიან უმრავლესობის ლიდერი გია ვოლსკი და პარლამენტის თავმჯდომარე…
- მე მგონია, რომ კოალიცია „ქართული ოცნებას“ გამარჯვებისთვის სჭირდება ზუსტად ის, რომ ივანიშვილი იყოს სიის პირველი ნომერი. კულუარებში აქტიურად განიხილება რამდენიმე ვარიანტი. გადაწყვეტილებას იღებს ძალიან მცირე გუნდი, რომელშიც შედის პოლიტსაბჭოს მხოლოდ რამდენიმე წევრი. მაგრამ საბოლოო გადაწყვეტილებას ბიძინა ივანიშვილი მიიღებს.
- „ქართულ ოცნებაში“ გადაწყვეტილებების მიმღები, ირაკლი ღარიბაშვილისა და კახი კალაძის გარდა, ვინ არიან?
- ვინც თქვენ ჩამოთვალეთ, მათ გვარებს დავამატებ ბიძინა ივანიშვილს, დანარჩენები რჩევისა და კორექტირების დონეზე ერევიან. გადაწყვეტილების მიმღები ძირითადად არის ეს სამი პიროვნება.
- თუკი ივანიშვილი უარს ამბობს, იყოს საარჩევნო სიის პირველი ნომერი, ვინ შეიძლება იგი ჩაანაცვლოს?
- ამ ეტაპზე საუბარია, რომ სიის პირველი ნომერი იყოს ირაკლი ღარიბაშვილი, მაგრამ ეს არ არის საბოლოო ვარიანტი. არ არის გამორიცხული, რომ კახი კალაძის პერსონა გააქტიურდეს და კვლავ ის იყოს სიის პირველი ნომერი. მოკლედ, გააჩნია, როგორ გადანაწილდება აღმასრულებელ ხელისუფლებაში თანამდებობები. დღეს აქტიურად განიხილება ნარმანიას მერობიდან წასვლის საკითხი, თუკი ნარმანია ვადაზე ადრე წავა მერობიდან, ახლად მოსული ვიცე-მერი შეასრულებს მერის დროებით მოვალეობას და არის ვარაუდი, რომ 2016 წელს თბილისის მერის არჩევნებიც ჩატარდეს.
- დავით ნარმანია არ აპირებს, გადადგეს ვადაზე ადრე, ეს გამოჩნდა კიდეც იუსტიციის მინისტრ თეა წულუკიანთან დაპირისპირების დროს, როცა წულუკიანმა ნარმანია გააკრიტიკა და მიუთითა, რომ კეთილი ინებოს და სოფელ დიღომს მიხედოს, ამაზე მერმა უპასუხა, რომ ის მშვენივრად მუშაობს. ჩვენ ვხედავთ, რომ ხელისუფლება დაპირისპირებულია მერთან, რით დასრულდება ეს რაუნდი?
- ახლა ყველა ერთმანეთის წინააღმდეგ არის ჩასაფრებული, რომ ვიღაცამ არ მოინდომოს მღვრიე წყალში თევზის დაჭერა, რადგან დღეს არის გაურკვეველი ვითარება კონკრეტული მიმართულებებით. თეა წულუკიანი „ქართული ოცნების“ ლიდერად არ ითვლება, ის არის აღმასრულებელი ხელისუფლების გამოჩენილი მინისტრი. მომდევნო წელი იქნება გადამწყვეტი. გამოდის ბევრი ინფორმაცია, რომ ტენდერებიდან თანხები „ტყდება“. მაგალითად, მუსირებს ინფორმაცია, რომ აპირებენ ტენდერის ჩატარებას, ძალიან დიდი ფული დარჩება მავანთ, მხოლოდ რამდენიმე ადამიანს. ნარმანიას ვაფრთხილებ თქვენი გაზეთის საშუალებით, იყოს ძალიან ყურადღებით, რადგან ჩასაფრებულები არიან, როგორც დაინტერესებული პირები, ასევე დაინტერესებული საზოგადოება, ტენდერი ეხება სატრანსპორტო საშუალებებს. არ მინდა ამ თემაზე შემდგომ იყოს გაუთავებელი საუბრები და სჯობს, საკითხს დროულად მიეხედოს.
აღმასრულებელი ხელისუფლება პასუხისმგებელია ქალაქის მერის მუშაობაზე და ჯოხი ტყდება არა მხოლოდ ნარმანიაზე, არამედ მთლიანად გუნდის წევრებზე. აქედან გამომდინარე, თეა წულუკიანის კრიტიკა უნისონშია მთავრობის სხვა წევრებისა თუ პარლამენტარების კრიტიკასთან, ისინი უკმაყოფილონი არიან ნარმანიას მუშაობით, რადგან საზოგადოება მათაც აკრიტიკებს ნარმანიას მუშაობის შენელებული ტემპის გამო. რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, ბიძინა ივანიშვილის გაღიზიანება უკვე გადასულია აგრესიაში ნარმანიას მიმართ, მან კიდეც განაცხადა, რომ შეცდომა დაუშვა, როდესაც ნარმანია თბილისის მერობის კანდიდატად წარადგინა.
- ბატონო მამუკა, გაიჟღერა ასეთმა მოსაზრებამაც რომ არჩევნებამდე ირაკლი ღარიბაშვილს გადაიყვანენ ვიცე-მერად, რომელიც შეასრულებს მერის მოვალეობას, დარჩენილ დროში შეეცდება, ვითარება კარდინალურად შეცვალოს, ხოლო პრემიერ-მინისტრის ფუნქციას ვიცე-პრემიერი კახი კალაძე შეითავსებს. ეს რამდენად რეალურია?
- თქვენ მიერ გაჟღერებულ ვერსიას არსებობის უფლება აქვს და ამაზე კულუარებში ყრუდ მსმენია, მაგრამ საბოლოოდ რა იქნება, ეს არავინ იცის. ერთი რამ ფაქტია, დავით ნარმანიას მერობიდან წასვლის შესახებ უკვე აქტიურად საუბრობს მმართველი გუნდი. იციან, თუ ნარმანია მერის თანამდებობაზე დარჩება, არჩევნებზე ხალხი არ მოვა. მიუხედავად იმისა, რომ უგულავა იყო ყაჩაღი, ცუდად თუ კარგად, მუშაობა მიდიოდა. საქმის კეთების იმიტაცია იყო. ხალხს კი ეს ურჩევნია, ვიდრე იმის ყურება, რომ არაფერი კეთდება. თუ პარტიის ხელმძღვანელობამ მიიღო გადაწყვეტილება, ნარმანია კი არა, ყველა გადადგება პოსტიდან. პარტიული დისციპლინის თვალსაზრისით მინდა იცოდეთ, რომ მმართველ გუნდში ყველაფერი კარგად არის. დაბლაა მძიმე მდგომარეობა, თორემ ზევით ყველაფერი რიგზეა.
- კიევის ყოფილი მერის, ლეონიდ ჩერნოვეცკის ქართულ პოლიტიკაში ჩართვაზე, სოციალურ ქსელებში აჟიოტაჟი არ წყდება. თქვენ როგორ აფასებთ მისი პოლიტიკური საქმიანობის წამოწყებას საქართველოში, რამდენად შეძლებს, კონკურენცია გაუწიოს მმართველ გუნდს, ან სხვა პოლიტიკურ პარტიებს, ვისი პროექტია ის?
- სხვათა შორის, ამჟამად ჩემთან სტუმრად არიან უკრაინელი ჟურნალისტები და მათგან ვისმენ ბევრ საინტერესო ამბავს კიევის ყოფილ მერზე, ეს გახლავთ საკმაოდ ეპატაჟური ადამიანი, ეს არის ადამიანი, რომელმაც ბევრი დაღალა კიევში თავისი ჰიპერაქტიურობით და თავის დროზე ძალიან სერიოზულად დაუპირისპირდა ლეონიდ ჩერნოვეცკი კლიჩკოს, ვიდრე ის კიევის მერი გახდებოდა. ბევრ კორუფციულ გარიგებაში ედება ბრალი, მიუხედავად იმისა, რომ იუშჩენკოს გუნდის წევრად ითვლებოდა, საბოლოო ჯამში, მას გამოექცა საქართველოში და სააკაშვილის ხელისუფლებამ იგი შეიფარა. ეს არის ძალიან საინტერესო ეპიზოდი იმ თვალსაზრისით, რომ სააკაშვილისა და იუშჩენკოს ახლო კავშირების მიუხედავად, სააკაშვილის ხელისუფლებამ ჩერნოვეცკი მაინც შეიფარა. მგონია, რაღაც სხვა რამეშია საქმე, ჩერნოვეცკი ძალიან დიდი ფულის პატრონია. არ გამოვრიცხავ მაშინ სერიოზულ გარიგებას ჰქონდა საქმე.
რამდენადაც ვიცი, უკრაინის ახალ ხელისუფლებას მისი დევნით მაინცდამაინც თავი არ მოუკლავს, არ გამოვრიცხავ, რომ მის უკან დგას კონკრეტული ჯგუფი, რომელიც ჩერნოვეცკის გაააქტიურებს, მაგრამ არც იმას გამოვრიცხავ, რომ თავის საქციელში იყოს ეპატაჟური და ეს გადაწყვეტილება თავად მიიღოს. არის ვერსია, რომ „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ და მიხეილ სააკაშვილმა გააქტიურეს ჩერნოვეცკი, რომ შექმნან უფრო მეტი პოლიტიკური დაძაბულობა. ასევე, არის ის ვერსიაც, რომ დასავლეთის სპეცსამსახურებმა გაააქტიურეს, რათა მმართველ გუნდს ხმები წაართვას. შეიძლება ყველა ვერსია რეალური იყოს, დღევანდელი გადასახედიდან გეტყვით, რომ შესაძლოა, მართლაც წაართვას მმართველ გუნდს ხმები, მაგრამ ეს მათზე დიდად არ იმოქმედებს.
- და ყველაზე მთავარი, როგორ ფიქრობთ, თინა ხიდაშელმა მოახერხა თუ არა რუსეთის გაღიზიანება?.. რას ნიშნავს კარასინის დაგვიანებული რეაქცია თინა ხიდაშელის რამდენიმე თვის წინ გაკეთებულ განცხადებაზე, – რუსეთისთვის სანქციები სულერთია, რადგან ეს ხალხი მიჩვეულია 9 თვე ძაღლებისა და კატების ჭამასო, რაც კარასინმა ანტირუსულ რიტორიკად მონათლა. რას უნდა ველოდოთ რუსეთის მხრიდან?
- ხიდაშელმა ეს განცხადება გააკეთა კარგა ხნის წინ, მაგრამ ამ განცხადების გახსენება რუსეთს იმიტომ დასჭირდა, რომ საქართველოს აქტიურობამ ნატოსთან მიმართებაში გარკვეული ფორმები მიიღო. ჩერნოგორიის ნატოში მიწვევამ ძალიან გააღიზიანა რუსეთი. რუსეთი ჩერნოგორიის ხელმძღვანელობაზე გაუსაძლის ზეწოლას ახდენდა, რუსეთის ელჩი ჩერნოგორიის პრეზიდენტთან მივიდა და უთხრა, იმ შემთხვევაში, თუკი ნატოსკენ გადადგამდნენ ნაბიჯს, მაშინ ისინი ამხელდნენ კორუფციის სკანდალში და გამოიყენებდნენ ძალიან სერიოზულ შეტევას. ამაზე ჩერნოგორიის პრეზიდენტმა უპასუხა, – რაც გინდათ, ის გააკეთეთ, ამ ნაბიჯს მაინც გადავდგამო. მოკლედ, რუსეთს ისიც კი არ აწყობს, რომ მისგან ძალიან შორს მდებარე ჩერნოგორია შესულიყო ნატოში. ჩერნოგორიის გამო ასე ნერვიულობენ რუსები და საქართველოს გამო რა მოხდება, ხომ წარმოგიდგენიათ. ამიტომ თინა ხიდაშელის ეს ნათქვამი კი არ არის მთავარი, მთავარია ის, რომ რუსეთმა აჩვენა თავისი დამოკიდებულება კიდევ ერთხელ საქართველოს ნატოში გაწევრიანების შესახებ და გააფრთხილა საქართველოს ხელისუფლება.
„ალია“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ელისაშვილის ბრალდებებზე მარგველაშვილიც დუმს, უსუფაშვილიც, ბადაშვილიც, წულუკიანი კი რას ამბობს, თავადაც არ იცის!
რედაქცია
იუსტიციის მინისტრის თქმით, ალეკო ელისაშვილს, განცხადებების გარდა, მოუწევს, პროკურატურას მტკიცებულებებიც წარუდგინოს. ასე გამოეხმაურა წულუკიანი საკრებულოს დამოუკიდებელი დეპუტატის განცხადებას, რომელიც შეწყალების კომისიის თავმჯდომარედ ყოფნის პერიოდს უკავშირდება. „კორუფცია ამ ქვეყანაში ვერ დაბრუნდება. თუ ვინმემ რამე დააშავა ამ სფეროში და კანონი დაარღვია, ეს არის სისხლის სამართლებრივი წესით დასჯადი. პროკურატურა ამ თემაზე მუშაობს. ბატონ ელისაშვილს, განცხადებების გარდა, მოუწევს, ყველა მტკიცებულება პროკურატურას მიაწოდოს“, – განაცხადა თეა წულუკიანმა. რაც შეეხება კითხვას, ჰქონდა თუ არა ამ დრომდე ინფორმაცია შეწყალების კომისიაში კორუფციის ფაქტებთან დაკავშირებით, წულუკიანი ამბობს, რომ ამის შესახებ მედიისგან შეიტყო. პროკურატურამ ელისაშვილის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის საფუძველზე უკვე დაიწყო გამოძიება ზეგავლენით ვაჭრობის მუხლით.
3-4 დღე გავიდა უკვე და არც პრეზიდენტს, არც პარლამენტის თავმჯდომარეს, არც ყოფილ პროკურორს ელისაშვილის ბრალდებებზე კრინტი არ დაუძრავთ. ეტყობა, ნამეტანი დაკავებულები არიან და ამ სკანდალისთვის დრო ვერ გამონახეს, თორემ ერთი პატარა განცხადების გავრცელებას წინ რა უდგას? არაფერი! მით უმეტეს, ისეთ თემებს ეხმაურებიან ხოლმე საკმაოზე მეტად აქტიურად და როგორ შეიძლება, ასეთი ამბავი ურეაქციოდ გაატარო?!
„ალია“ სამი დღის წინაც შეეცადა პრეზიდენტის ადმინისტრაციისგან კითხვებზე პასუხის მიღებას, თუმცა უშედეგოდ. სოფო ჯაჯანაშვილთან დარეკვა გუშინაც ვცადეთ და კვლავაც შედეგის გარეშე. რა გვაინტერესებდა, ჩემო ბატონო, და გვსურს, გავიგოთ, ნამდვილად ჩააყენა თუ არა საქმის კურსში ელისაშვილმა, როგორც თავად ამტკიცებს – პრეზიდენტი, მისი ადმინისტრაციის უფროსი და თუ ეს მართლა ასე მოხდა, რატომ დუმდნენ ამდენი ხანი და უფრო უარესი – რატომ არ ამბობენ არაფერს, როცა მთელი ქვეყანა ამ საკითხზე საუბრობს?! თქვენც არ მომიკვდეთ – სამი დღის წინ, როცა „ალიას“ ჟურნალისტმა ნინო ლაბარტყავამ პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსთან, სოფო ჯაჯანაშვილთან დარეკა, მიუხედავად იმისა, რომ კონკრეტული კითხვა სწორედ მასთან გვქონდა, უპასუხა, რომ დააკვალიანებდა, ვინ მისცემდა კომენტარს ამ საკითხზე. როცა ცოტა ხანში დავურეკეთ, მისი ტელეფონი გათიშული დაგვხვდა.
გუშინ პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსს ტელეფონი ჩართული კი ჰქონდა, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გვიპასუხა. ვერ მოვიპოვეთ ვერც დავით უსუფაშვილის კომენტარი.
რაც შეეხება ბადაშვილს, როგორც მისი ყოფილი მოადგილე გიორგი გოგაძე აცხადებს, რომელზეც ელისაშვილი ასევე ამტკიცებს, რომ ყველაფერი იცოდა ზეწოლის შესახებ, საკრებულოს დეპუტატის განცხადება სრული სიცრუეა. „ალეკო ელისაშვილის განცხადება არის სრული სიცრუე. მე მას მართლაც შევხდი, თუმცა ეს ეხებოდა მისი სკოლის მასწავლებელს თუ დირექტორს, რომელიც სისხლის სამართლის ერთ-ერთ საქმეში იყო დაზარალებული და პროკურატურისგან კუთვნილი თანხის დაბრუნებაში ითხოვდა დახმარებას. ამ შეხვედრას ესწრებოდა იმ რაიონის პროკურორიც, რომელიც აღნიშნულ საქმეზე ზედამხედველობას ახორციელებდა. ასევე, ესწრებოდა ჩვენი სამართლებრივი დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე. სხვა შეხვედრა ჩვენ მასთან არ გვქონია და შესაბამისად, მისი განცხადებები, რომ მოგვაწოდა რაიმე ინფორმაცია კონკრეტული სახელებისა და გვარების შესახებ, ან იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რომელზეც თავად საუბრობს, არის სიცრუე, – განაცხადა გიორგი გოგაძემ. მისივე თქმით, ალეკო ელისაშვილის განცხადების საფუძველზე დაწყებულია გამოძიება, რომელიც 339-ე პრიმა მუხლის მე-2 ნაწილით მიმდინარეობს, რაც ზეგავლენით ვაჭრობას გულისხმობს.
ახლა დავუბრუნდეთ თეა წულუკიანს, რომელიც ჩვეულ სტილს არ ღალატობს და კვლავაც არაადეკვატურ შეფასებებს აკეთებს: იუსტიციის მინისტრი აცხადებს, საქართველოში კორუფცია ვერ დაბრუნდებაო, რაშიც, სამწუხაროდ, ეჭვი გვეპარება! კორუფციაზე მეტი არ არის, როცა ჩინოვნიკები პატიმრების, თუნდაც უკანასკნელი გარეწრის, ბედით ვაჭრობენ და გამდიდრება სურთ?! არა, თუ ეს ასე არ არის და იგონებს ელისაშვილი, დაამტკიცოს გამოძიებამ და გახსნას ეს მორიგი ხმაურიანი დანაშაული, თუმცა ისე კი არა, როგორც აქამდე „ხსნიდა“ საქმეებს, რეალური შედეგები დადოს, მით უმეტეს, ელისაშვილმა გამოძიებას კონკრეტული გვარ-სახელები უკვე ოფიციალურად დაუსახელა!.. და ნაცვლად იმისა, რომ თეა წულუკიანი იმაზე საუბრობდეს და იმაში გვარწმუნებდეს, დამნაშავეებს ცხვირიდან ძმრად ადენს სახელმწიფო ყველაფერსო, ალეკო ელისაშვილს „პრავებს უკაჩავებს“, – მტკიცებულებები დადეო, ძმაოვო: „პროკურატურა ამ თემაზე მუშაობს. ბატონ ელისაშვილს, განცხადებების გარდა, მოუწევს, ყველა მტკიცებულება პროკურატურას მიაწოდოს…“.
პროკურატურა სხვა ძალიან ბევრ საქმეზეც მუშაობდა, მაგრამ დღემდე გვაქვს რაიმე შედეგი?! არა! რამდენიმე ადამიანს „ნაცმოძრაობის“ მიერ წართმეული მანქანები დაუბრუნა და მორჩა. ჰოდა, რატომ უნდა დავიჯეროთ, რომ ამ საქმეს ნათელი მოეფინება? მით უმეტეს, რომ საუბარია „ქართული ოცნების“ ჩინოსნებზე და კიდევ უფრო მთავარი – ამას ამბობს არა მხოლოდ ალეკო ელისაშვილი, არამედ ზვიად ქორიძეც. პირველი – შეწყალების კომისიის ყოფილი, მეორე კი მოქმედი თავმჯდომარეა.
შეთქმულების თეორიების მოყვარულები ამტკიცებენ, რომ ელისაშვილი და ქორიძე „ნაცმოძრაობის“ თამაშს თამაშობენ, რასაც, რა თქმა უნდა, დამტკიცება სჭირდება, თუმცა მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ჯერ იმას დაამტკიცებენ, რომ სიცრუესთან გვაქვს საქმე.
რაც შეეხება პრეზიდენტსა და პარლამენტის თავმჯდომარეს, დუმილი თანხმობის ნიშანიაო და დიახ, მათ აშკარად რაღაც იცოდნენ ელისაშვილისგან, თუმცა ხმას არ იღებენ, რაც იმას ნიშნავს, რომ დანაშაულის დაფარვისთვის ისინიც სასჯელს იმსახურებენ. ნუ, ნორმალურ სახელმწიფოში ნამდვილად ასე იქნებოდა…
„ახალი თაობა“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ლია მუხაშავრიასთან: „ბადაშვილს ელისაშვილის ინფორმაციაზე რეაგირება მყისიერად უნდა მოეხდინა“
ნათია ხურცილავა
შეწყალების კომისიის წევრი, უფლებადამცველი ლია მუხაშავრია “ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ კომისიამ კორუფციის ერთი ფაქტი გამოავლინა და მასში მონაწილე ადვოკატი დღეს პატიმრობაში იმყოფება.
- ქალბატონო ლია, იმ ინფორმაციის შესახებ, რომელიც პროკურატურას მოქმედმა თავმჯდომარე ზვიად ქორიძემ და ყოფილმა თავმჯდომარე ალეკო ელისაშვილმა მიაწოდეს, აქამდე თუ გსმენიათ?
- არა, ჩემთვის ეს ინფორმაცია ცნობილი არ ყოფილა. ამის შესახებ არავის უთქვამს.
- მხოლოდ კომისიის თავმჯდომარეებზე იყო ზეწოლის ფაქტები, როგორც ისინი ამბობენ?
- როგორც ჩანს, მხოლოდ თავმჯდომარეებთან მიმდინარეობდა ეს საუბრები და პროცესები, ვერ გეტყვით, შეიძლება, სხვასთანაც იყო.
- ირიბად ან პირდაპირ თუ იყო თქვენთან მსგავსი ზარი ან ზეწოლის ფაქტი?
- არა, ნამდვილად არა. ჩემი რეპუტაციის გამო, მიხარია, რომ არც არავის მოუსინჯავს. ყველამ კარგად იცის, ვინ ვარ და როგორ ვრეაგირებ მსგავს საკითხზე. ამიტომ ჩემთან არ ყოფილა მსგავსი რამ.
- კომისიის რომელიმე წევრზე თუ იყო, თუ იცით ამის შესახებ?
- არა, არ ყოფილა. იყო ერთი შემთხვევა შარშან, როდესაც ადვოკატი თავის კლიენტს ატყუებდა, რომ შეწყალების კომისიაში ჩააწყო საქმე და კლიენტს ფულს სძალავდა. ფაქტი გამოვავლინეთ და ეს ადვოკატი დღეს დაპატიმრებულია. სხვა შემთხვევა არ ყოფილა. ძალიან ბევრს დაეგზავნა შეტყობინება, რომ მსგავსი რამ არ უნდა სცადოს, რადგან ეს სისხლის სამართლის დანაშაულია. მაღალი რანგის პოლიტიკოსებს, როგორც ჩანს, ეს შეტყობინება არ მიუვიდათ ან მიუვიდათ და ყურში არ შეუშვეს. ეს აშკარად გავლენის ბოროტად გამოყენების მცდელობაა.
- თუ შეიკრიბა კომისია?
- არა, ალბათ, რამდენიმე დღეში შევიკრიბებით. ჩვენ ისედაც თავგამოდებით, ყოველგვარი ანაზღაურების გარეშე ვმუშაობთ და, არა მგონია, დამატებითი შეკრება იყოს საჭირო.
- როგორი მექანიზმით მუშაობს კომისია, როგორ ხდება რეკომენდაციების გაწევა პრეზიდენტთან? ერთპიროვნულ გადაწყვეტილებას კომისიაში იღებს ვინმე?
- კომისია პრეზიდენტის სარეკომენდაციო-სათათბირო ორგანოა. კომისია სწავლობს შემოსულ განცხადებებს და რეკომენდაციას უწევს კონკრეტულ პირებს კონკრეტული შეწყალების ღონისძიებაზე. პრეზიდენტს უფლება აქვს, მთლიანად შეიწყალოს და პატიმრობიდან გაათავისუფლოს პირი, ან ნაწილობრივ შეიწყალოს, ან პატიმრობის ვადა გაუნახევროს, ან გარკვეული ვადა შეუმციროს. ჩვენი სათათბირო-სარეკომენდაციო წინადადებები არ არის სავალდებულო პრეზიდენტისთვის, მაგრამ ჩვენ გვაქვს პრეზიდენტთან შეთანხმება, რომ ის ჩვენს წინადადებებს გაითვალისწინებს. მას შემდეგ, რაც ერთად ვმუშაობთ, ჩვენი პოზიციები ძალიან დაახლოვდა. ერთნაირად ვფიქრობთ, ჩვენს ბევრ რეკომენდაციას დიდწილად ის ეთანხმება და იზიარებს. კონსტიტუციით არის განსაზღვრული, რომ პრეზიდენტს სრული უფლება აქვს, ვინც უნდა, ის შეიწყალოს.
- ბევრი აზრი გამოითქვა, თუ რატომ არ მიმართა ალეკო ელისაშვილმა პროკურატურას წერილობით. უნდა მიემართა?
- როდესაც ასეთ ფორმალობას ითხოვენ, ეს პროკურატურის ძალიან სერიოზული პრობლემაა. ადამიანმა გულწრფელად მიმართა მთავარ პროკურორს, მეტი რა უნდა ექნა, ადვოკატი უნდა დაექირავებინა და განცხადებები ეწერა? პროკურატურას უნდა მოეხდინა რეაგირება. ახლა არ არის სავალდებულო, თორემ პრესაში გასული ინფორმაცია სავალდებულო იყო პროკურატურისთვის, რომ გამოძიება დაეწყო. რაზე ვსაუბრობთ, რადგან წერილობით არ დაწერა, ამიტომ არ იყო ბადაშვილი ვალდებული, რომ რეაგირება მოეხდინა?!
- საუბარია უფრო მაღალი თანამდებობის პირებზე, მაგალითად, პარლამენტის თავმჯდომარეზე, პრეზიდენტზე, რომლებიც ელისაშვილმა, როგორც თავად ამბობს, საქმის კურსში ჩააყენა. რატომ არ იყო ადეკვატური რეაგირება?
- სამწუხაროა, რომ ამ ფაქტებს ასე წაუყრუეს და ასეთი პოზიცია გამოავლინეს. ალეკო ელისაშვილი კეთილსინდისიერი თავმჯდომარე რომ არ ყოფილიყო, მაშინ რა გამოდის, რომ ეს კორუფციის ბუდეა?!
- თუ თავმჯდომარე თანახმა იქნებოდა კორუფციულ სქემაში მონაწილეობაზე, მაშინ კორუმპირებულ მექანიზმს მივიღებდით?
- ბუნებრივია. სწორედ ამაზე ვსაუბრობ. საბედნიეროდ, ალეკო ასეთი ადამიანი არ არის, არც მოქმედი თავმჯდომარე ზვიად ქორიძეა ასეთი ადამიანი და არც კომისიაშია ასეთი. ამიტომ ვერ იმუშავა კორუფციის მექანიზმმა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, უნდა ვივარაუდოთ, რომ ეს შესაძლებელი იქნებოდა?! ეს ხომ კატასტროფაა. როდესაც პრეზიდენტი ენდობა კომისიას, მისგან იღებს რეკომენდაციას, ამ დროს რა ხდება? ძალიან კარგია, რომ კომისიის ყოფილმა და მოქმედმა თავმჯდომარეებმა დაამტკიცეს, რომ კეთილსინდისიერი ადამიანები არიან. მე, როგორც პროფესიონალ უფლებადამცველს, კარგად მესმის, რომ ადამიანები თავისუფლების მოპოვებისთვის ყველაფერზე წავლენ, მაგრამ ეს ხომ არ ნიშნავს იმას, რომ კორუფციის ბუნაგად ვიქცეთ!
- აქამდე რატომ არ განაცხადეს საჯაროდ ამ ფაქტებზე ყოფილმა ან მოქმედმა თავმჯდომარემ?
- როგორც გავიგეთ, ყოფილ თავმჯდომარე ალეკო ელისაშვილს უთქვამს.
- პირად საუბარში...
- უკაცრავად, მთავარ პროკურორთან პირადი საუბარი არ არსებობს. ის პროკურორთან სახლში ჩაისა და ყავაზე არ მისულა, პროკურატურაში მივიდა და მოუყვა, როგორც ამბობს ოფიციალური პირი. ქუჩაშიც რომ შეხვედროდა და ჩაიზეც რომ მოეყოლა ეს ინფორმაცია, პროკურორს სათანადო ყურადღებით უნდა მიეღო. საუბარია ძალიან სერიოზულ საკითხზე, რომელზე რეაგირებაც მყისიერი უნდა იყოს, მიუხედავად იმისა, შეტყობინება რა ფორმით არის გაკეთებული.
- შეწყალების კომისიის რეპუტაცია კითხვის ნიშნის ქვეშ ხომ არ დადგება?
- არანაირად, პირიქით. მე ვფიქრობ, სწორედ ამ ფაქტებმა დაადასტურა, რომ კორუფცია არ არის, რომ კომისია კეთილსინდისიერი ადამიანებით არის დაკომპლექტებული და პრეზიდენტი და საზოგადოება ამ კომისიას ენდობიან. ეს ადამიანების მაღალი მომართვიანობიდანაც ჩანს. ამ პერიოდის განმავლობაში ერთი შემთხვევაც რომ ყოფილიყო, გამოჩნდებოდა. პირიქით, გამოვლინდა, რომ არც ერთი მსგავსი შემთხვევა არ ყოფილა. საზოგადოებას აქვს ნამდვილი ნდობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ხვრელი თუ გაჩნდა, იქ გასაძრომს ყველა მოძებნის.
„ახალი თაობა“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ გელა ნიკოლაიშვილთან: “ამ სკანდალმა შეიძლება შეწყალებები შეამციროს“
ნონა ცაბაძე
თბილისის საკრებულოს დეპუტატის, შეწყალების კომისიის ყოფილი თავმჯდომარის, ალეკო ელისაშვილის განცხადება კორუფციულ გარიგებებში მაღალი თანამდებობის პირების შესახებ აქტუალობას დღესაც არ კარგავს. უფლებადამცველ გელა ნიკოლაიშვილს არც ალეკო ელისაშვილში ეპარება ეჭვი და არც _ ზვიად ქორიძეში, თუმცა უკვირს, აქამდე რატომ არ ითქვა არაფერი.
- ალეკო ელისაშვილმა ჯერ განაცხადა, რომ ვინც მირეკავდა, ჯერ მითხრა, აღებული მაქვს 200 ათასი და მილიონ-ნახევარს ველოდებიო და მერე თქვა, რომ ვიღაცა სხვამ თქვა, იმას აღებული აქვს ამდენიო. ასეა თუ ისე, როდესაც ამაზე იყო ლაპარაკი, ეს არის დანაშაულის შესახებ ინფორმაცია და წერილობით უნდა იქნეს მიწოდებული.
- ალეკო ელისაშვილი ასახელებს გვარებს, ვისაც ეს ინფორმაცია მიაწოდა. ეს არ იყო საკმარისი?
- ის, ვინც მან დაასახელა: უსუფაშვილი, ხიდაშელი, მთავარი პროკურორი, მისი მოადგილე, პრეზიდენტი და ასე შემდეგ, მათგან შეიძლება ზოგმა დაადასტუროს ეს ინფორმაცია და ზოგმა არ დაადასტუროს. მათი მოვალეობა არ არის ინფორმაციის მიტანა შესაბამის უფლებამოსილ ორგანომდე.
- ვისი მოვალეობაა?
- ეს არის იმისი მოვალეობა, ვინც ეს ინფორმაცია უშუალოდ მიიღო წყაროსგან. ეს თავად ალეკო ელისაშვილს უნდა გაეკეთებინა. შეცდომა დაუშვა, რომ ეს წერილობით არ მიაწოდა სათანადო ორგანოს. შესაძლოა, არც იცოდა, რომ ამის წერილობით დაწერა იყო აუცილებელი, მაგრამ წელიწად-ნახევრის შემდეგ ამის განცხადება სწორი არ არის.
- თქვენ უშვებთ, რომ მათთან დაერეკათ შეწყალების მოთხოვნით?
- გამორიცხული არაფერია. ცუდი ის არის, რომ შეიძლება ყველა ეჭვქვეშ დადგეს და უფრო ცუდი ის არის, რომ ისედაც მცირე მასშტაბით ახორციელებდა პრეზიდენტი შეწყალებას და შეიძლება კიდევ უფრო შეამციროს, გაანახევროს, ვაიმე, ვიღაცამ რაღაცა არ თქვასო.
- ამ პროცესის დისკრედიტაცია მოხდა? საუბრობენ იმაზეც, რომ ეს მავანის ინტერესში შედიოდა და ამისთვის იყვნენ გამოყენებულნი კომისიის თავმჯდომარეები. ამას რამდენად უშვებთ?
- რასაკვირველია, დისკრედიტაცია ხდება. რაც შეეხება ინტერესსა და გამოყენებას, ვარაუდის დონეზე მაგის დაშვება შეიძლება. არ მიყვარს იმაზე ლაპარაკი, რაც ზუსტად არ ვიცი. რადგან მათ ჩვენებები მისცეს პროკურატურას, ეს უკვე წინ გადადგმული ნაბიჯია. როგორც ვიცი, კონკრეტული გვარებიც დაასახელეს. საჯაროდაც შეიძლებოდა ამ გვარების დასახელება. თუ ამდენი თქვეს, ესეც უნდა ეთქვათ.
- ასევე ეჭვქვეშ დგება პოლიტპატიმართა სიების შედგენის საკითხი. ღიად ადებენ ხელს, რომ ეკა ბესელიამ სერიოზული თანხები აიღო. თქვენც იყავით ამ პროცესში ჩართული და რამდენად გამჭვირვალე იყო ეს ყველაფერი?
- რა თქმა უნდა, მეც ვიყავი ამ პროცესში ჩართული და ძალიან ადვილი გასაგებია ჩემთვის და ყველასთვის ადვილი გასაგები უნდა იყოს, რატომ დაიწყეს ნაციონალური მოძრაობის აქტივისტებმა ამაზე პედალირება და აქცენტის გაკეთება.
- რატომ?
- იმიტომ, რომ მათ უნდოდათ, დისკრედიტაცია მოეხდინათ იმ ფაქტის, რომ მათი მმართველობის დროს არსებობდნენ პოლიტიკური ნიშნით დაპატიმრებული ადამიანები და ამ კუთხით წარემართათ პროცესი, რომ ესენი პოლიტპატიმრები კი არ არიან, არამედ ფული გადაიხადეს და ისე მოხვდნენ ამ სიაში. იქ რეალური უფლებამოსილება არც ეკა ბესელიასა და არც სხვა რომელიმე კონკრეტულ პირს არ ჰქონდა. იმდენი ფილტრი ჰქონდა ამ სიებს გავლილი, რომ ეს წარმოუდგენელია. ბევრი განაწყენებულიც დარჩა, რომ ჩვენ ისინი პოლიტპატიმრებად არ მივიჩნიეთ და ბევრმა გვლანძღა კიდეც ამის გამო. დეტალურად ხდებოდა თითოეული საქმის განხილვა. მერე კიდევ ახალი ფილტრი გაიარა საპარლამენტო კომიტეტში, მერე მთლიანად პარლამენტში. ასე რომ, იქ მსგავსი ვერაფერი მოხდებოდა.
- ანუ ეს ნაციონალების მიერ აგორებული თემაა?
- დიახ. როდესაც ვინმე ლაპარაკობს ამ თემებზე, ერთი ეს არის, რომ ამ პროცესის დისკრედიტაცია მოახდინოს და ეს ნაციონალური მოძრაობიდან მოდის, ან მეორე _ ის, უბრალოდ ჭორებს აყოლილი ადამიანია და არ აინტერესებს რაიმე მტკიცებულება. 3 წელი გავიდა მას შემდეგ და ერთი კონკრეტული ფაქტი იმ 200 კაციდან როგორ შეიძლება არ გახმაურებულიყო და არ გამომჟღავნებულიყო!
- რით დასრულდება ეს სკანდალი?
- სავარაუდოდ, არაფრით დასრულდება, თუმცა, არც ის არის გამორიცხული, რომ იმ კონკრეტულმა პიროვნებებმა ცრუ დასმენისთვის უჩივლონ ელისაშვილსა და ქორიძეს, თუკი ქორიძემაც დაასახელა გვარები. ელისაშვილი კონკრეტულ პირებს სდებს ბრალს. აქ გამოსავალი ორია – ან ის ხალხი უნდა გამოაცხადონ დამნაშავეებად და დაუმტკიცონ დანაშაული, ხოლო თუკი იმათ ვერ დაუმტკიცეს დანაშაული, მაშინ იმ პიროვნებებს აქვთ უფლება, უჩივლონ ელისაშვილს და აქეთ წაუყენონ ბრალი ცრუ ბრალდებისთვის. აქ მეორე საკითხიც არის.
- რომელი საკითხი?
- თუკი ხიდაშელმა, უსუფაშვილმა და სხვებმა, ვისი გვარებიც დასახელდა, დაადასტურეს, რომ ელისაშვილმა მიაწოდა ეს ინფორმაცია, გამოდის, რომ მათაც დაფარეს დანაშაული.
- თუ ეს ყველაფერი სიმართლესთან ახლოს დგას, გამოდის, რომ შესაძლოა სერიოზული სკანდალი აგორდეს?
- თუ რეალურია და სიმართლეა, რა თქმა უნდა. რომელი მხარეც არ უნდა იყოს დამნაშავე, მან პასუხი უნდა აგოს!
„ახალი თაობა“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ზაალ კასრელიშვილთან: „4-5 წელიწადში მოსკოვს აფხაზეთისა და სამხრეთი ოსეთის აღიარების გადახედვა მოუწევს“
შორენა მარსაგიშვილი
რატომ არ შეიძლება საქართველოში „გაზპრომ“-ის შემოშვება, რა პირველი სარგებელი ნახა საქართველომ რუსეთ-თურქეთის დაპირისპირებით, რატომ მოუწევს რუსეთს დაკარგული ტერიტორიების დაბრუნება საქართველოსთვის? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ კავკასიის ხალხთა კონფედერაციის პრეზიდენტი ზაალ კასრელიშვილი ესაუბრება.
„გაზპრომ“-ის საქართველოში შესაძლო შემოსვლას უარყოფითად ვუყურებთ. ამის მიუხედავად, „გაზპრომ“-თან მოლაპარაკებების გამო საქართველოს ხელისუფლებას ჯერ ვერ ვუსაყვედურებთ, იმიტომ, რომ მოლაპარაკება შეთანხმებას არ ნიშნავს, თანაც, დარწმუნებული ვართ, რუსებს არაფერი გამოუვათ. „გაზპრომი“ ვალებშია ჩაფლული და სერიოზულ განახლებას საჭიროებს. ამასთან, ის აზერბაიჯანულ გაზს ვერც ხარისხითა და ვერც ფასით კონკურენციას ვერ გაუწევს. საჭიროების შემთხვევაში ბაქო თბილისს დემპინგურ ფასებში მიჰყიდის თავის პროდუქტს”, – ამბობს ზაალ კასრელიშვილი.
- თქვენ კი თქვით, რომ მოლაპარაკება შეთანხმებას არ ნიშნავს, მაგრამ ბევრი ექსპერტი „გაზპრომ“-თან დაწყებულ მოლაპარაკებას მაინც შეშფოთებით უყურებს. ტყუილად შფოთავენ?
- ტყუილად ნამდვილად არ შფოთავენ. „გაზპრომ“-თან მოლაპარაკება მხოლოდ ენერგომატარებლების მოწოდებას არ გულისხმობს. ამ ყველაფრის უკან დიდი გეგმა იმალება. 2018 წლამდე შუა აზიაში არსებულმა ენერგომატარებლებმა აზერბაიჯანის გავლით უნდა გაიაროს საქართველო, თურქეთი, ბულგარეთი და ევროპაში ასე შევიდეს. მას შემდეგ, რაც თურქეთსა და რუსეთს შორის სიტუაცია დაიძაბა, ანკარა სერიოზულად დაფიქრდა რუსული გაზის ალტერნატივაზე, რადგან ერთ მშვენიერ დღეს მათ მოსკოვმა ბუნებრივი აირის მიწოდება შესაძლოა შეუწყვიტოს. ამიტომ ანკარა აზერბაიჯანის ხელისუფლებასთან ერთად იღებს ვალდებულებას, რომ შაჰდენიზის პროექტს დათქმულზე 2 წლით ადრე ანუ 2018 წელს დაამთავრებს. ამ პროექტის ამოქმედების შემთხვევაში შუა აზიიდან წამოსული გაზი რუსეთის გვერდის ავლით შევა ევროპაში, რაც მოსკოვს მთავარ ბერკეტს – „გაზპრომ“-ით მანიპულირებას – ხელიდან გამოაცლის.
- შაჰდენიზის პროექტის ამუშავება გაცილებით ადრე იყო დაგეგმილი. რატომ მოხდა შეფერხება?
- ამ პროექტის განხორციელებას ანკარა აფერხებდა. თურქეთი საჭირო ბუნებრივი აირის 70%-ს რუსეთიდან იღებს. წლების განმავლობაში თურქეთის ხელისუფლება სცოდავდა, რუსეთიდან იაფ გაზს იღებდა და შაჰდენიზს აფერხებდა.
- არის გარანტია, რომ თურქეთი იმავეს არ გაიმეორებს?
- ვეღარ გაიმეორებს, რადგან მათ შორის სერიოზულად დაიძაბა ურთიერთობა. ისინი ერთმანეთს იარაღით არ დაუპირისპირდებიან. ანკარა ახლა ყველაფერს გააკეთებს, რომ სამხრეთ კავკასიაში მოსკოვის გავლენა მაქსიმალურად შეზღუდოს, რაც მის ჩრდილოეთ საზღვრებთან სიმშვიდეს უზრუნველყოფს. რუსეთი ყველა ღონეს იხმარს, რომ შაჰდენიზის პროექტი ჩაშალოს, შეეცდება, საქართველოში გაზპრომი შემოიყვანოს. ამით ის მხოლოდ თურქეთის ენერგომომარაგებას არ შეუქმნის პრობლემას. ის კავკასიაში უმაღლეს წერტილს, საქართველოს, აიღებს და შუა აზიიდან წამოსულ ბუნებრივ აირს საქართველოს გავლით ევროპისკენ არ გაატარებს. ამით ის ევროპისთვის იმაზე საჭირო გახდება, ვიდრე აქამდე იყო. რა გასაკვირია, რომ „გაზპრომ“-ის ხელმძღვანელობა საქართველოს ხელისუფლების მიმხრობას ცდილობდეს. საქართველოში შემოსვლა მოსკოვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, ისევე, როგორც თურქეთისთვის შაჰდენიზის ამოქმედება.
- ამ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი პროექტის ხათრით ხომ არ გამოფინა რუსეთის გენშტაბმა საინტერესო რუკები, სადაც სამაჩაბლო და აფხაზეთი საქართველოს ფარგლებშია მოქცეული? ზოგიერთი პოლიტიკოსი ამას მნიშვნელოვან მესიჯადაც კი მიიჩნევს. ღირს ამაზე ყურადღების გამახვილება?
- გენშტაბმა გეოგრაფიული რუკები გამოფინა. რუკა პოლიტიკური რომ ყოფილიყო, მაშინ სხვანაირად შეიძლებოდა ფიქრი. განსაკუთრებული მინიშნება ჩვენ ვერ წავიკითხეთ, თუმცა ვთვლით, რომ ეს იყო მესიჯი. ამ რუკების გამოფენას წინ რამდენიმე რუსი პოლიტიკოსის განცხადება უძღოდა. მათი განცხადებით, თურქეთი დაუმსახურებლად ფლობს საქართველოსა და სომხეთის ტერიტორიებს. კომენტარების გაკეთებას ერთი მარტივი მიზეზის გამო არ ვჩქარობთ. როდესაც მოსკოვი ხედავს 100 წლის წინ მისივე ხელმოწერილი შეთანხმების წყალობით დაკარგულ ქართულ მიწებს, აუცილებლად უნდა დაინახოს მის მიერ წართმეული ქართული მიწები. ამ შემთხვევაში აფხაზეთსა და სამაჩაბლოს ვგულისხმობ. საქართველოსთან საერთო ენის გამონახვის მიზნით თუ აკეთებენ ამ განცხადებებს, მაშინ საქმით უნდა აჩვენონ, რომ აფხაზეთისა და ცხინვალის დასაბრუნებლად მზად არიან.
- ზემოთ თქვენ ახსენეთ, რომ რუსეთი ყველაფერს გააკეთებს შაჰდენიზის პროექტის ჩასაშლელად. ამ მიზნის მისაღწევად ნავთობსადენს ხომ არ გამოიყენებს? ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენი საოკუპაციო ზოლთან ახლოსაა...
- მოსკოვისგან არაფერია გამორიცხული. მათ შესაძლოა ნავთობსადენს სერიოზული პრობლემები შეუქმნან, შესაძლოა ქურთი მეამბოხეები შეაიარაღონ და ქურთისტანის დამოუკიდებლობა აღიარონ. მიზნის მისაღწევად თურქეთიც ყველაფერზე წავა. მასაც აქვს ბერკეტები, რომ რუსეთის სახელმწიფოებრიობას პრობლემები შეუქმნას. ჩვენდა საუბედუროდ, მათი ბრძოლის მეთოდები კავკასიაზე, კონკრეტულად კი საქართველოზე გადის.
- ამ ვითარებაში რა ბედი ელის სომხეთს, რომელიც გაზს საქართველოს გავლით რუსეთიდან იღებს? ისინი არ გააპროტესტებენ გაზპრომის ჩაჩოჩებას? მათგან რაიმე პრობლემები ხომ არ შეიქმნება?
- დამოუკიდებლად ერევანი გადაწყვეტილებას ვერ მიიღებს. მას სერიოზული პრობლემები აქვს აზერბაიჯანთან, რომელიც თურქეთის სტრატეგიული პარტნიორია. თუ ერევანი თურქეთისთვის რაიმე ზიანის მიყენებას გადაწყვეტს, ბაქოსგან სერიოზულ დარტყმას მიიღებს.
- აღნიშნეთ, რომ რუსეთისა და თურქეთის ბრძოლის მეთოდები საქართველოზე გადის. ამ ვითარებაში რა უნდა გავაკეთოთ, რომ რაიმე შარში არ გავყოთ თავი?
- საამისოდ ბევრი რამის გაკეთება მოგვიწევს. ამ თემებზე არც ასე ღიად შეიძლება საუბარი. ეს საგაზეთო თემა არ გახლავთ.
- რადგან ეს საგაზეთო თემა არაა, მაშინ ასე გკითხავთ - რა უნდა აირჩიოს საქართველომ - შაჰდენიზი თუ „გაზპრომი“?
- „გაზპრომ“-ს თუ შემოვუშვებთ, ამით ვაწყენინებთ შუა აზიის ქვეყნებს, აზერბაიჯანს, თურქეთსა და მთელ ევროპას.
- ევროპას რა უნდა ეწყინოს, თავად „გაზპრომ“-ის გაზზე არ ზის?
- „გაზპრომ“-ზე კი ზის, მაგრამ მანდ სხვანაირი გარიგებებია და ასე მარტივად არ არის საქმე. შაჰდენიზის ამოქმედების შემდეგ აღარ ისხდებიან გაზპრომზე. ასე რომ, თუ გაზპრომს არ შემოვუშვებთ, ვაწყენინებთ მხოლოდ რუსეთს. სულ არ მაინტერესებს, ეწყინება თუ არა რუსეთს. მათ თავის დროზე ქართულ სახელმწიფოებრიობას დაარტყეს და დღემდე ოცნებობენ საქართველოს დაშლაზე. რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების მოგვარება ენერგომატარებლების დონეზე დაუშვებელია. საქართველოს ხელისუფლებაში ნურავის ჰგონია, რომ თუ გაზპრომის ინტერესებს დააკმაყოფილებენ, ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა აღდგება. აქ უფრო მასშტაბურ გარიგებებზეა ლაპარაკი. რადგან ღმერთმა ისე ინება, რომ რუსეთსა და თურქეთს შორის კონფლიქტია, ჩვენ აუცილებლად ვნახავთ ხეირს. მოსკოვსა და ანკარას შორის როცა სიმშვიდე ისადგურებდა, ყოველთვის ვზარალდებოდით, დაპირისპირებას კი ხეირი მოჰქონდა. ახლა მაქსიმალურად უნდა გამოვიყენოთ ის გეოგრაფიული მდებარეობა, რომელიც ჩვენმა წინაპრებმა ოფლითა და სისხლით მოიტანეს.
მარტო „გაზპრომ“-ზე ლაპარაკი დანაშაულია. თბილისმა ინტენსიური მოლაპარაკებები უნდა აწარმოოს როგორც მოსკოვთან, ასევე ევროპასთან. მეგაზპრომეებს ერთი რაღაც მინდა შევახსენო: საქართველოსა და აშშ-ს შორის გაფორმებულია სტრატეგიული თანამშრომლობის ქარტია, რომელიც ჩვენს ქვეყანას ვალდებულებებს აკისრებს.
- ვთქვათ, მოხდა სასწაული და რუსეთი, „გაზპრომ“-ის შემოშვების სანაცვლოდ, დაკარგული ტერიტორიების დაბრუნებას დათანხმდა. ასეთ შემთხვევაში რა უნდა გავაკეთოთ, ვაწყენინოთ ევროპას?
- დაიმახსოვრეთ ჩემი სიტყვები, „გაზპრომ“-ის შემოშვების გარეშეც მოუწევს რუსეთს ცხინვალისა და სოხუმის აღიარების საკითხის გადახედვა. მოსკოვი იძულებული გახდება, დაალაგოს ურთიერთობები კავკასიელებთან. თურქეთთან დაპირისპირებაში მთავარი სიმაღლე კავკასიაა. ვინც ამ სიმაღლეს აიღებს, მას ექნება პოზიციური უპირატესობა როგორც პოლიტიკური, ასევე ეკონომიკური და სამხედრო თვალსაზრისით. რუსეთს თუ უნდა, რომ აფხაზეთისა და სამხრეთი ოსეთის გამო თავის მოსახლეობას პრობლემები შეუქმნას, ეს მისი არჩევანია. უახლოეს 4-5 წელიწადში მოსკოვს ჩვენთვის წართმეული ტერიტორიების დაბრუნება მოუწევს. ის თავად მიიღებს მონაწილეობას იმაში, რომ საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა აღდგეს.
- ვთქვათ და დათანხმდა რუსეთი ტერიტორიების დაბრუნებას. ოსებთან და აფხაზებთან როგორ დავალაგებთ ურთიერთობას?
- რა ვთქვათ, დამიჯერეთ, რუსეთს ამის გაკეთება აუცილებლად მოუწევს, აფხაზებთან და ოსებთან დიალოგი კი პრობლემა არ იქნება.
- რატომ გგონიათ, რომ არ იქნება პრობლემა?
- მიზეზი ძალიან მარტივია, ყველა პრობლემა რუსეთის სპეცსამსახურებიდან მოდის.
- ჩვენ შორის დაღვრილ სისხლზე რას იტყვით? კავკასიაში დაღვრილ სისხლზე გადაბიჯება ძნელია...
- ჩვენ ამ საკითხზე უკვე დიდი ხანია, ვლაპარაკობთ. კავკასიის მორალურ ლიდერებთან ამ თემაზე უკვე მოლაპარაკებული ვართ. ღმერთმა ქნას, აქამდე მივიდეს საქმე და დაღვრილ სისხლზეც დავილაპარაკებთ. პირველი ნაბიჯი ამ მიმართულებით მაინც რუსეთმა უნდა გადადგას. მოსკოვმა აფხაზებსა და ოსებს უნდა უთხრას, რომ მისი ზურგით ქართველებთან მენტორული ტონით ლაპარაკს თავი დაანებონ.
- რომ არ უთხრას?
- მოუწევს ამის თქმა. ამას თუ იტყვის, მერე კიდევ შეიძლება გაზპრომის რაღაცა ინტერესის დაკმაყოფილება. წინააღმდეგ შემთხვევაში სერიოზული პრობლემები შეგვექმნება და ამას ხელისუფლება უნდა აცნობიერებდეს. „გაზპრომ“-ს თუ ყველაფერს დავუთმობთ, დასავლეთიდან მორალური და მატერიალური მხარდაჭერა მომენტალურად შეწყდება. მომენტალურად შეწყდება თურქეთიდან პროდუქციის შემოდინება. ამას მოჰყვება ლარის კურსის რყევა და 1 დოლარი უცბად გახდება 30 ლარი. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ 2-3 კვირაში ჩვენი ეკონომიკა მთლიანად დაიშლება.
„ახალი თაობა“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: „დავინახე, რომ ხალხი იოლად ხმას აღარავის მისცემს“
ნინო ჩიჩუა
“თავისუფალი დემოკრატების ლიდერ ირაკლი ალასანია საუბრობს 2016 წლის საპარლამენტო არჩვენებზე, ნატო-ს მინისტერიალსა და რეგიონში შექმნილ ვითარებაზე (მასალა გადმობეჭდილია სააგენტო „ინტერპრესნიუსის“ ვებ-გვერდიდან).
- “თავისუფალმა დემოკრატებმა” მიმდინარე კვირას პროგრამა “მოქალაქის ხმა” შეაჯამა. თქვენი გადმოსახედიდან, რა ძირითადი პრობლემები გამოიკვეთა, რომლის წინაშეც საქართველოს მოქალაქეები დგანან და როგორ აპირებთ ამ მოქალაქეების ხმების ხელისუფლებამდე მიტანას?
- “თავისუფალი დემოკრატების”, როგორც ოპოზიციური ძალის მთავარი ამოცანა, ბუნებრივია, არის ის, რომ საზოგადოების ხმა გაიგოს. მოსახლეობას ვხვდებით, რომ კარგად შევისწავლოთ ის პრობლემები, რომლებიც ჩვენს ხალხს აწუხებს. გარდა იმისა, რომ ჩვენ მზად გვაქვს ეკონომიკური განვითარების გეგმა, რომელიც სწორედ უმუშევრობის, გაზრდილი ფასების და სხვა პრობლემის გადაჭრისკენ არის მიმართული, ასევე, გვინდა, ხიდის ფუნქცია შევასრულოთ საზოგადოებასა და ხელისუფლებას შორის. საზოგადოებამ დაინახა, რომ მთავრობა მარტო საკუთარ თავს ელაპარაკება, რაც ყველაზე დიდი იმედგაცრუების საფუძველია. მთავრობა არ ელაპარაკება ხალხს. ეს განწყობა იგრძნობა როგორც დედაქალაქში, ისე რაიონებში. ამიტომაც ჩვენ ჩავატარეთ ვრცელი პრესკონფერენცია და ეს პრობლემები მედიის საშუალებით შევახსენეთ ადგილობრივ ხელისუფლებას, ამ შემთხვევაში თბილისის მერიას. გარდა ამისა, მერიას წერილობით გადავუგზავნეთ პრობლემების ანალიზი. მე დიდი იმედი მაქვს, რომ მერია რაღაც საკითხებზე მაინც ყურადღებას შეაჩერებს და ამ პრობლემების გამოსწორებას დაიწყებს. მეორე მხრივ, ბუნებრივია, ჩვენი მთავარი ამოცანაა, რომ პოლიტიკისადმი საზოგადოების ნდობა აღდგეს. დღეს ყველას დაკარგული აქვს ეს ნდობა სწორედ იმიტომ, რომ ასეთი მაღალი ნდობით მოსულმა ხელისუფლებამ ზურგი შეაქცია იმ დაპირებებს, რომლებიც მან მისცა საზოგადოებას. ამის გამო, იმედგაცრუებულ ხალხს არ უნდა არც პოლიტიკის და არც არჩევნების გაგონება. ეს არ არის კარგი. ეს არ არის დემოკრატიული განვითარებისთვის ჯანსაღი გარემო. სწორედ ამიტომაც, ჩვენს შეხვედრებზე ვცდილობთ, აღვადგინოთ ის ნდობა, რომელიც უნდა იყოს პოლიტიკოსებსა და ხალხს შორის, ხელისუფლებასა და ხალხს შორის.
ყოველთვის ისმის შეკითხვები, თქვენც ხომ ამ ხელისუფლების ნაწილი იყავით? რატომ წამოხვედით “ქართული ოცნებიდან”? – ამაზე ჩვენ გვაქვს აბსოლუტურად მარტივი და სწორი პასუხი – ჩვენ არასდროს მიგვიტოვებია “ქართული ოცნების” ღირებულებები. “ქართულმა ოცნებამ”, ივანიშვილის მთავრობამ შეაქცია ზურგი ამ ღირებულებებს. ამიტომაც საზოგადოებაში ჩვენ ვხედავთ შანსს, რომ ერთად დავდგებით სწორედ იმ ღირებულებებისთვის, რომლისათვისაც ამდენი ხალხი გავერთიანდით, რათა შეგვეცვალა “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლება და ამჯერად შევცვლით ივანიშვილის “ქართული ოცნების” ხელისუფლებას, იმიტომ რომ მათ გაწყვიტეს კავშირი ხალხთან, არ ასრულებენ იმ მოვალეობას, რაც პირდაპირ ეკისრებათ – პასუხისმგებლობით იზრუნონ საკუთარ მოსახლეობაზე.
- დღევანდელი გადმოსახედიდან, როგორ ფიქრობთ, “ქართულ ოცნებაში” გაერთიანება თქვენი მხრიდან შეცდომა იყო თუ არა? მით უმეტეს, როდესაც განსხვავებული იდეოლოგიისა და ხედვების ძალები იკრიბება, ყოველთვის არის საფრთხე, რომ ეს კავშირი მდგრადი ვერ აღმოჩნდება…
- გეთანხმებით, რომ საფრთხე ყოველთვის არის, მაგრამ იმდენად დიდი იყო საზოგადოებაში გადაღლა და ნეგატიური დამოკიდებულება სააკაშვილის რეჟიმის მიმართ, იმდენად აუცილებელი იყო იმ რეჟიმის შეცვლა, რომელიც დღითიდღე უფრო ძალადობრივი ხდებოდა, რომ, ჩემი აზრით, მაშინ აბსოლუტურად გამართლებული და სწორი გადაწყვეტილება მივიღეთ. იოტისოდენადაც არ მეპარება ეჭვი იმაში, რომ ჩვენ ერთად უნდა დავდგარიყავით. ამ დიდ გაერთიანებაში, რა თქმა უნდა, ლომის წილი შეიტანა ბიძინა ივანიშვილმა და მე ასმაგად კიდევ უფრო გული მწყდება, რომ ის მაღალი სასტარტო პოზიციები, რომელიც გვქონდა, სამწუხაროდ, გაფანტა ივანიშვილის “ქართულმა ოცნებამ”. ეს არავის არ გვიხარია, მაგრამ ცხოვრება გრძელდება. ამიტომაც ჩვენ არ გვინდა, ვიყოთ ჩაკეტილნი წარსულში. დღეს პოლიტიკოსების უმრავლესობა, მათ შორის “ქართული ოცნების” და “ნაციონალური მოძრაობის” წევრები აბსოლუტურად სხვა ენაზე ლაპარაკობენ, რა ენის მოსმენაც არ უნდა ხალხს. ისინი ერთმანეთთან კინკლაობაში არიან გადასული. ჩვენ გვინდა, რომ მომავალზე ვიყოთ ფოკუსირებული, ამიტომ წარსულის განხილვები, წარსულში ჩარჩენა არ არის “თავისუფალი დემოკრატების” პრიორიტეტი. ჩვენი პრიორიტეტია, დავადგინოთ ჩვენი ხალხის მთავარი პრობლემის არსი. ეს კი არის სწორედ ეკონომიკური ზრდის არარსებობა. ეკონომიკურ ზრდას თუ ვერ მივაღწიეთ, თუ ინვესტიციები არ შემოვიტანეთ, სწორად არ გადავანაწილეთ შიდა რესურსი, მაშინ ვერც თავდაცვა გვექნება, ვერც – ჯანდაცვა, ვერც მასწავლებლებს გავუზრდით ხელფასს და ვერ მივეხმარებით ჩვენს შვილებს, კვალიფიციური განათლება მიიღონ და ა.შ. ყველაფრის ქვაკუთხედი არის ეკონომიკური ზრდის მიღწევა და შემდეგ ამას ებმის საგარეო პოლიტიკაც, უსაფრთხოების პოლიტიკაც…
მთავარი რაც ჩვენ გვინდა გავაკეთოთ არის ის, რომ ეს კავშირი ხალხთან, რომელიც დღეს კიდევ უფრო მძლავრად გაგვიჩნდა, არ დაგვავიწყდეს და არ მივატოვოთ მოქალაქეები არჩევნების შემდეგ. ჩემი აზრით, შემდეგი არჩევნები არ იქნება ზიზღის არჩევნები, არ იქნება არჩევნები “ყველა ერთის წინააღმდეგ”, როგორც ეს იყო ოცწლეულის განმავლობაში. ვფიქრობ, შემდეგი არჩევნები იქნება პლურალისტური არჩევნები, სადაც საზოგადოებას მრავალფეროვანი არჩევანი ექნება. მე საზოგადოებასთან შეხვედრებით დავინახე, რომ ხალხი მომწიფდა. ხალხი ასე იოლად ხმას აღარავის აღარ მისცემს ბევრი იმედგაცრუების და ყალბი დაპირებების გამო. ხალხი გვეკითხება, ამას რომ ამბობ, როგორ გააკეთებ? – რეალისტური, ეკონომიკურ გათვლებზე დაფუძნებული პროგრამა იქნება გასაღები პოლიტიკური ძალებისთვის წარმატების მისაღწევად. “თავისუფალმა დემოკრატებმა” დავადასტურეთ, რომ სახელმწიფო ინტერესებს ვწევთ წინ და არა პირად და პარტიულ ინტერესს. ეს სწორი მიდგომაა და ამიტომაც მაქვს ღრმა რწმენა იმისა, რომ შემდეგ არჩევნებში ჩვენ მოვახერხებთ ივანიშვილის “ქართული ოცნების” გაშვებას ხელისუფლებიდან, იმიტომ რომ მათ ზურგი შეაქციეს საზოგადოებას.
- საპარლამენტო არჩევნებამდე ერთი წელიც არ რჩება, თუმცა ბოლოს ჩატარებული საზოგადოებრივი აზრის კვლევის თანახმად, ამომრჩეველთა ნახევარზე მეტმა არ იცის, ვის მისცეს ხმა. თქვენ თქვით, რომ სათანადო მონდომების შემთხვევაში, “თავისუფალ დემოკრატებს” გაქვთ უნარი, ეს სეგმენტი თქვენს მხარეს გადაიბიროთ. როგორ აპირებთ ამას იმ ფონზე, როცა თქვენს პარტიას იგივე NDI-ის კვლევების მიხედვით, რომელსაც “თავისუფალი დემოკრატები” ნდობას უცხადებთ, 4%-იანი რეიტინგი აქვს? რა ფაქტორებმა შეიძლება განაპირობოს რეიტინგის რადიკალურად გაზრდა?
- თქვენ თავიდანვე ახსენეთ, რომ 50%-ზე მეტს არ აქვს ჩამოყალიბებული აზრი. იმ რეიტინგში, რომელიც აგვისტოს თვეში ჩატარდა (არა მგონია, რომ ეს იყო ყველაზე საუკეთესო პერიოდი ასეთი შეფასებისთვის, თუმცა ვიზიარებ, რომ ხალხის განწყობები კვლევაში ადეკვატურად არის ასახული), ჩანს, რომ ამ შემთხვევაში ჩვენ ვართ მესამე ძალა. ჩვენ პოლიტიკური აქტივობა პრაქტიკულად სექტემბრიდან დავიწყეთ. ერთადერთი სწორი ფორმა, რაც “თავისუფალმა დემოკრატებმა” ავირჩიეთ, ეს არის კავშირის აღდგენა საზოგადოებასთან. იმიტომ ვართ ხალხთან, იმიტომაც გვესმის მათი პრობლემების და ვსაუბრობთ მათი მოგვარების პერსპექტივებზე, რომ სწორედ ამ გზით მიგვაჩნია სწორად იმ 50%-ზე მეტი გაუცხოვებული მოსახლეობის ნდობის აღდგენა. დარწმუნებული ვარ, ამას მოვაღწევთ და შემდეგი რეიტინგები დააფიქსირებს ელექტორალურ ცვლილებას. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ პოლიტიკური ლიდერების რეიტინგებში ჩვენი პარტიის ლიდერები საკმაოდ კარგ პოზიციებს იკავებენ. ეს არის ის პოტენციალი, რომელიც უნდა გამოვიყენოთ და პარტიის ნდობა ლიდერების ნდობამდე გავზარდოთ, რასაც საზოგადოებასთან ყოველდღიური მუშაობა სჭირდება.
- როგორ ფიქრობთ, რამდენად გაქვთ “თავისუფალ დემოკრატებს” შანსი, დამოუკიდებლად მიაღწიოთ ხელშესახებ წარმატებას 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში და ხომ არ გეგმავთ, რომელიმე ძალასთან კოალიციის შექმნას ან სხვა ტიპის თანამშრომლობას?
- თითქმის ყველა პოლიტიკური ძალა იმდენად გადართულია ისეთ პროცესებში, რომელიც ხალხს არ აინტერესებს, საკუთარ თავს ელაპარაკებიან, თითქოს საზოგადოებისგან იზოლაციაში არიან, რომ მე ვერ ვხედავ ვერც ერთ ძალას, რომელთანაც შემიძლია ალიანსი შევკრა, გარდა ხალხისა და ქართული საზოგადოებისა. ამიტომ ჩვენ გადაწყვეტილი გვაქვს, რომ ამ არჩევნებში დამოუკიდებლად მივიღებთ მონაწილებას. საფუძვლიანი იმედი გვაქვს, რომ მოვიპოვებთ იმ უმრავლესობის მხარდაჭერას, რომელიც დღეს არის ჩამოუყალიბებელი და შემდეგ, როდესაც უკვე პარლამენტში ვიქნებით, ბუნებრივია, ჩვენი ამოცანა იქნება პროგრესული მთავრობის ჩამოყალიბება. შევძლებთ ამას მარტო? – ჩამოვაყალიბებთ მარტო, დამატებით პროფესიონალების მოზიდვით. თუ ვერ შევძლებთ მარტო და კოალიციური მთავრობა აუცილებელი გახდება, მთავარი პრინციპი იქნება პროგრესული ხალხის ერთობა. არ არსებობს ჩვენს ქვეყანაში ერთი პოლიტიკური პარტია, რომელსაც ჰქონდეს თვითკმარი რესურსი, მოაგვაროს ყველაფერი. ქართული საზოგადოება არ არის დიდი, ჩვენ მცირერიცხოვანი ერი ვართ და ყველა მოქალაქის, განსაკუთრებით პროფესიონალის მოფრთხილება და მათი ჩაბმა ქვეყნის სასიკეთო საქმეში, არის ჩემი პრიორიტეტი, არ აქვს მნიშვნელობა, ის პარტიულია, თუ არ არის პარტიული. “ქართული ოცნების” დღევანდელი მთავრობა სწორედ არაკომპეტენტურობით გამოირჩევა. მათ არ იციან საქმის კეთება და არც ეკითხებიან ისეთ ადამიანებს, ვისაც კომპეტენტური რჩევის მიცემა შეუძლია. არ იციან იმიტომ, რომ არ ელაპარაკებიან ხალხს. თუ არ იცი პრობლემა რა არის, მისი ეფექტურად მოგვარების გზას ვერ დასახავ. გარდა ამისა, მოგეხსენებათ, სააკაშვილს ტოტალური კონტროლის სისტემა ჰქონდა, ამ შემთხვევაში ასეთი ტოტალური კონტროლი არ არის, მაგრამ ამორჩეულია სამიზნედ, მაგალითად სასამართლო სისტემაში კონკრეტული მოსამართლეები – მურუსიძე ან ნებისმიერი სხვა, რომელიც უნდათ, წაწიონ ისეთ პოზიციებზე, საიდანაც სამართლებრივი პროცესების გარკვეულ კონტროლს შეძლებენ. სამიზნედ ამორჩეულია ასევე პრეზიდენტის ინსტიტუცია, რომელზეც წლების განმავლობაში იერიში არის მიტანილი, რაც დამაზიანებელია ქვეყნის საერთო იმიჯისთვის. პროგრესული ძალები ჩვენი მაშინდელი კოალიციიდან, როგორიცაა “თავისუფალი დემოკრატები”, როგორიცაა თავად პრეზიდენტი მარგველაშვილი, ჩემი აზრით, სწორად ვიქცევით, როდესაც არ ვერთვებით კინკლაობაში და ვართ მომართული, როგორ გამოვასწოროთ ხალხის პრობლემები. ჩემი აზრით, სწორედ პროგრესული ადამიანების ერთობა გახდება ამ არჩევნების შემდეგ საჭირო, რომ მძიმე ვითარებიდან ამოვიყვანოთ ქვეყანა. აქედან გამომდინარე, “თავისუფალ დემოკრატებს” გვაქვს რეალური შანსი, ხელისუფლებაში მოვიდეთ და შემდეგ კი ხელისუფლება ასევე დემოკრატიული არჩევნებით გადავულოცოთ ახალ ძალას. ერთი პირობა, რაც შემიძლია ჩემს საზოგადოებას მივცე, არის ის, რომ განსხვავებით იმ დაპირებებისგან, რომელიც არ შესრულდა ბიძინა ივანიშვილის “ქართული ოცნების” მხრიდან, ყოველთვის ქვეყანას დავაყენებთ პარტიულ ინტერესებზე წინ და არ გავწყვეტთ კავშირს მოქალაქეებთან არჩევნების შემდეგ. ეს არის ის ნაბიჯები, რომელიც “თავისუფალმა დემოკრატებმა” ჩვენი და სხვა პარტიების მწარე გამოცდილებიდან მივიღეთ. ჩვენ ვთვლით, რომ ხალხთან გულწრფელი დამოკიდებულება მოგცემს საშუალებას, ჩვენი პოტენციალით შევეხიდოთ ამ ქვეყანას და უკეთესობისკენ წავიყვანოთ იგი.
- საარჩევნო წლის მოახლოებასთან ერთად, პოლიტიკურ ასპარეზზე ახალი ძალები ჩნდებიან: მაგალითად, პაატა ბურჭულაძის “საქართველოს განვითარების ფონდი“, ასევე კიევის ყოფილმა მერმა ლეონიდ ჩერნოვეცკიმ დააანონსა პოლიტიკური პარტიის შექმნა. ზოგადად, როგორ აფასებთ ამ ადამიანების პოლიტიკაში წასვლის გადაწყვეტილებას, მათ შანსებს და რაიმე ფორმით თანამშრომლობას თუ გეგმავთ?
- ჩვენ ვაშენებთ თავისუფალ ქვეყანას და ყველას არჩევანი, აკეთოს ის, რაც მას სურს, ხელშეუხებელი უნდა იყოს. ყველას აქვს უფლება, იყოს პოლიტიკაში, ბიზნესში ან სხვა გზას დაადგეს. მე არ ვიცნობ ლეონიდ ჩერნოვეცკის, წარმოდგენა არ მაქვს მის მიზნებზე, მაგრამ მე ძალიან კარგად ვიცნობ პაატა ბურჭულაძეს. ჩვენ წლებია მეგობრები ვართ და პატივს ვცემ მას, მაგრამ მე არ ვიცი მისი პოლიტიკური ხედვა; არ ვიცი, რა გუნდია; არ ვიცი, რა ღირებულებებზე იქნება მისი პარტია დაფუძნებული, ამიტომ პოლიტიკურ შეფასებას და დამოკიდებულებას ვერ დავაფიქსირებ, ვიდრე არ გაირკვევა მისი პოლიტიკური ორგანიზაციის ღირებულებები.
- არჩევნების თემა რომ ამოვწუროთ, ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკაში დაბრუნების შესაძლებლობას თუ განიხილავთ და როგორ ფიქრობთ, უკვე მეორედ ხალხის გაყოლის რა შანსები ექნება მას?
- დაბრუნდება თუ არა ივანიშვილი პოლიტიკაში, მისი და მისი კოალიციის გადასაწყვეტია. ჩვენ აბსოლუტურად ნეიტრალური დამოკიდებულება გვაქვს. ისინი იხარშებიან საკუთარ თავში – ვინ იქნება პირველი, ვინ იქნება მეორე. ჩვენ ვართ ხალხთან და ხალხის პრობლემებზე ვლაპარაკობთ. ამას გავაგრძელებთ და ნაკლებად გვაინტერესებს, ჩვენი ოპონენტების ბანაკში როგორ დალაგდება ვითარება. შანსებს რაც შეეხება, საზოგადოებაში ძალიან დიდი იმედგაცრუებაა. ნიჰილიზმი გამოიწვია სწორედ ივანიშვილის მთავრობის მიერ იმ დაპირებების შეუსრულებლობამ, რომელიც მან ასე გულუხვად გაიღო. მინდა გითხრათ, რომ ძალიან დიდი ნაწილი ჩვენი საერთო პროგრამისა, რომელიც 2012 წელს შევიმუშავეთ, შესრულდებოდა, კომპეტენტური ხალხი რომ ყოფილიყო ეკონომიკურ ბლოკში და რომ ყოფილიყო ვითარება, როდესაც სახელმწიფო თანამდებობის პირებს პასუხისმგებლობის აღების შიში არ ექნებოდათ. ეს შიში აქვთ იმიტომ, რომ არაფორმალური მართვა დამკვიდრდა ქვეყანაში.
- თუმცა “ქართული ოცნების” მაშინდელ პროგრამაში იყო უტოპიური დაპირებები, მაგალითად, 5 მილიონი ყველა სოფელს და ა.შ. ასე არ ფიქრობთ?
- არა, მე ვთქვი, რომ ძირითადი ნაწილი შესრულდებოდა. ის ნაწილი, რომელშიც ჩვენც ვმონაწილეობდით ძალიან აქტიურად, იგივე სოფლის მეურნეობის რეფორმა, რომელიც დაიწყო დავით კირვალიძემ. იქაც იგივე პრობლემა რომ არ დამდგარიყო და დავით კირვალიძე არ გაეშვათ ამ პროცესიდან, ჩემი აზრით, ბოლომდე იქნებოდა მიყვანილი რეფორმა, რომელიც იმ მომენტისთვის აუცილებლად განსახორციელებელი იყო. სამწუხაროდ, ყველა ხელისუფლება უშვებს ერთი და იგივე შეცდომას – როგორც კი ხალხს მოწყდება, იმ წუთში ხელისუფლება კარგავს რეალობის განცდას, გადადის შიდა პროცესების რეგულირებაზე. ხალხის მხარდაჭერის გამყარება ერთადერთი გზით შეიძლება – აკეთო ის, რისთვისაც აგირჩია შენმა საზოგადოებამ. როგორც კი ამას მოწყდები, შენი რეიტინგიც, პოლიტიკური ნდობის მაჩვენებელიც, დაბლა მიდის.
- დავით კირვალიძე ახსენეთ. შეიძლება, იგი თქვენს გუნდში ვიხილოთ?
- დათო ძალიან ახლო თანამოაზრეა. მე მინდა გითხრათ რომ ჩვენი, “თავისუფალი დემოკრატების” სოფლის მეურნეობის სტრატეგია, რომელიც შემდგომ “ქართული ოცნების” სოფლის მეურნეობის კოალიციის სტრატეგიის საფუძველი გახდა, სწორედ დათოსთან ერთად იყო შემუშავებული. ახლა ის დამოუკიდებელი ექსპერტის როლშია, მაგრამ მე არ გამოვრიცხავ, ბუნებრივია… ჩვენ მეგობრები ვართ და გავაგრძელებთ თანამშრომლობას, იმიტომ რომ ისეთი ხალხი, როგორიც დათოა, ჩვენს ქვეყანას და სოფლის მეურნეობის განვითარებას სჭირდება. სპეკულაციას არ დავიწყებ, მაგრამ თანამშრომლობას აუცილებლად გავაგრძელებთ.
- ნატო-ს მინისტერიალიც მიმოვიხილოთ. ბოლო დროს აქტიურად მიმდინარეობდა დისკუსია იმის თაობაზე, ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში ინტეგრაციის მიმართულებით ქვეყანას პრიორიტეტად უნდა დაესახა გაწევრიანების სამოქმედო გეგმის (MAP) მიღება თუ MAP-ის გარეშე გაწევრიანების პესპექტივა. თქვენც იყავით ერთ-ერთი, ვინც მთავრობას ურჩევდით, მხოლოდ ერთ მექანიზმზე – MAP-ზე – აპელირება არ მოეხდინა. თუმცა ნატო-ს მინისტერიალის კომიუნიკეში ხაზგასმით ჩაიწერა, რომ MAP-ი რჩება აუცილებელ ინსტრუმენტად საქართველოს ალიანსში გაწევრიანების გზაზე. ნიშნავს თუ არა ეს, რომ გარკვეულწილად შეცდომა იყო ამ პროცესში ორაზროვნების შემოტანა და დღის წესრიგის არევა? ახლა რა მოლოდინები გაქვთ ვარშავის სამიტთან დაკავშირებით?
- პირველ რიგში, სასიხარულო ცნობაა ის, რომ ნატო-მ ღია კარის პოლიტიკა შეინარჩუნა. ასეთ ვითარებაში მონტენეგროს მიწვევის დაფიქსირება პირდაპირ ნიშნავს საქართველოსთვის და სხვა დემოკრატიული ქვეყნებისთვის, რომლებსაც ჩრდილო-ატლანტიკური ალიანსში გაწევრიანების სურვილი აქვთ, რომ ეს შესაძლებელია. ასევე, ნატო-მ დააფიქსირა, რომ საქართველოს გაწევრიანება დღის წესრიგში დადგება და ჩვენი და ალიანსის ურთიერთობების მომავალია. თქვენს კონკრეტულ შეკითხვებზე MAP-თან დაკავშირებით, ჩემი აზრით, იყო შეცდომები დაშვებული. მთელი ამ წლის განმავლობაში ჩვენს პარტნიორებთან ერთად უნდა შეგვექმნა ისეთი გარემო, როდესაც არ გახდებოდა საჭირო MAP-ის აუცილებლობის დაფიქსირება დეკლარაციაში. ამას კი სჭირდებოდა ერთიანი მიდგომა საგარეო-პოლიტიკურ ასპარეზზე, თავდაცვის სამინისტროს, სხვა უწყებების და მთავრობის ერთიანი პოზიცია, როცა იყო პირიქით – განსხვავებები გუნდის შიგნით მუდმივად იგრძნობოდა და ამან, ჩემი აზრით, არაკეთილმყოფელი გავლენა იქონია შედეგზე. თუმცა, მიუხედავად ყველაფრისა, ჩემი აზრით, დეკლარაცია საკმაოდ პოზიტიურია საქართველოსთვის. იქ პირდაპირ არის აღნიშნული, თუ რა უნდა გააკეთოს საქართველომ იმისათვის, რომ სტანდარტები დააკმაყოფილოს. ჩემი გადმოსახედიდან, სამხედრო კუთხით საკმაოდ კარგად მიდის საქმე. სადაც მოვიკოჭლებთ, ეს არის მედიის თავისუფლება და ასევე იუსტიციის სისტემების რეფორმა. სამწუხაროდ, როგორც აღვნიშნავდი, პროკურატურის ხელიდან გაშვებული რეფორმაც ერთი მინუსია ჩვენი პარტნიორების თვალში. მაგრამ მთლიანობაში, საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანების პერსპექტივა, რა თქმა უნდა, არის დაფიქსირებული და ამით ქართული საზოგადოება კმაყოფილი უნდა იყოს. მეორე მხარეა, თუ როგორი უსაფრთხოების ვითარებაში აღმოჩნდა საქართველო რუსეთ-თურქეთის დაპირისპირების შემდეგ. ამან თვისობრივად შეცვალა ჩვენი უსაფრთხოების გარემო. 25 წლის განმავლობაში ნაშენები რუსულ-თურქული ურთიერთობები რამდენიმე წამში დამთავრდა რუსული თვითმფრინავის ჩამოგდებით. აქედან გამომდინარე, ჩვენ კიდევ ერთხელ გავიაზრეთ, რამდენად ცვალებად უსაფრთხოების გარემოში ვართ და რამდენად მხოლოდ და მხოლოდ ერთი ამოსავალი წერტილი უნდა ჰქონდეს საქართველოს – საკუთარი ეროვნული უსაფრთხოების განხორციელება. ასეთი უსაფრთხოების განხორციელება გადის ჩვენი თავდაცვისუნარიანობის ამაღლების გზაზე, რუსეთის ფედერაციასთან პრაგმატული დიალოგის კიდევ უფრო გამყარების გზაზე და იმ გეგმის, რომელიც ნატო-სთან გვაქვს, მიზანმიმართულად, ნაბიჯ-ნაბიჯ შესრულებაზე.
გარდა ამისა, ჩვენ გვყავს გერმანია, პარტნიორი, რომელსაც რუსეთსა და საქართველოს შორის ურთიერთობების დარეგულირების პერსპექტივებზე კონკრეტული მუშაობა შეუძლია. ჩემი აზრით, ეს სამკუთხედი – საქართველო-გერმანია-რუსეთი – უნდა არსებობდეს და შეიქმნას ფორმატი, რომელიც ნელ-ნელა დაიწყებს ყველაზე მწვავე პრობლემური საკითხების გადაწყვეტის გზებზე დიალოგს. თბილისი-ბერლინი-მოსკოვი არის მნიშვნელოვანი ფორმატი, რომელიც ჯერ კიდევ გამოყენებული არ არის და ჩვენ, “თავისუფალი დემოკრატები” ვგეგმავთ, ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე ავამოქმედოთ ეს სივრცე. ამ მიმართულებით კონკრეტული ნაბიჯები გადადგა მაია ფანჯიკიძემ, როდესაც ის საგარეო მინისტრი იყო. სპეციალური, მათ შორის არაფორმალური შეხვედრებიც განხორციელდა გერმანიასთან ორმხრივ ფორმატში, რომ დაგვეგეგმა ამგვარი შესაძლებლობის გამოყენება. მე როგორც ვიცი, ამ კუთხით მუშაობა გაგრძელებული არ არის, თუმცა ჩვენი ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, აუცილებლად გავაგრძლებთ.
- რამდენად არის გერმანია საქართველოსთვის ხელსაყრელი პარტნიორი, გამომდინარე თუნდაც იქიდან, რომ სწორედ გერმანია იყო მთავარი, ვინც 2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე საქართველოსთვის მაპი-ის მინიჭება დაბლოკა?
- სწორედ ამიტომ, გერმანია ის ქვეყანაა, რომელსაც შესწევს შესაბამისი უნარი, როგორც მთავარ წამყვან ძალას ევროპაში და არის პოზიციონირებული სწორად, რომ ქართულ-რუსულ ურთიერთობებში თავის წვლილი შეიტანოს. როდესაც გერმანიაზე ვსაუბრობ, მე ვგულისხმობ ასევე იმას, რომ გერმანია ამ საქმეში მხარდაჭერილი იქნება ევროპის ძირითადი მოთამაშეების მხრიდან.
- და ბოლოს, ისევ რუსეთ-თურქეთს შორის ურთიერთობის დაძაბვაზე მინდა გკითხოთ – თუ დავაკვირდებით, საქართველოს ხელისუფლება თავს არიდებს მკაფიო შეფასების გაკეთებას ამ საკითხზე. თქვენი აზრით, პრაგმატულია ასეთი მიდგომა თუ გარკვეულ ეჭვებს აჩენს ქვეყნის საგარეო პოლიტიკური კურსთან დაკავშირებით?
- რუსეთ-თურქეთის ამ დაპირისპირებაში საქართველოს არავინ სთხოვს იმაზე მეტი გააკეთოს, ვიდრე შეუძლია. რუსეთ-თურქეთის ურთიერთობებში შემრიგებლურ როლს ვერ ავიღებთ ჩვენს თავზე, ეს არის არარეალური. ჩვენი ამოცანაა და სწორი ამოცანაა, რომ, რა თქმა უნდა, გავიზიაროთ და მხარი დავუჭიროთ თურქეთის უფლებას, საკუთარი ტერიტორია და საჰაერო სივრცე დაიცვას. ის არის ნატო-ს წევრი ქვეყანა და ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორი. ეს უფლება მას აქვს და ჩვენ მხარს ვუჭერთ თურქეთის ამ უფლებას, მაგრამ, მეორე მხრივ, ჩვენ არავითარ შემთხვევაში არ გვინდა და რეგიონისთვის იქნება დამანგრეველი, რომ დაიწყოს ფართომასშტაბიანი სამხედრო დაპირისპირება რუსეთსა და თურქეთს შორის. რუსეთი არ არის ჩვენი მეგობარი, თურქეთი არის ჩვენი მეგობარი, მაგრამ ამ შემთხვევაში პრაგმატული ინტერესები გვკარნახობს იმას, რომ რაც შეიძლება დაბალანსდეს და არ მოხდეს პრობლემის ესკალაცია კონფლიქტში. სწორედ ამიტომ, ჩემი აზრით, ჩვენი ერთადერთი ამოსავალი წერტილი არის ჩვენი ინტერესები, რომ არ მოხდეს კონფლიქტის გაღრმავება. ერთადერთი რაც შეგვიძლია, არის ის, რომ მოვუწოდოთ, საერთაშორისო თანამეგობრობასთან ერთად, რომ მოხდეს დიალოგის გზით ამ პრობლემის გადაწყვეტა. ჩვენ უამრავი სხვა პრობლემა გვაქვს ჩვენი, რომელსაც უნდა მივხედოთ, რომელსაც უნდა მოვუაროთ და რა თქმა უნდა, როცა აუცილებელია, მხარდაჭერა გამოვუცხადოთ ჩვენს პარტნიორებს. თურქეთს ამ შემთხვევაში, საკუთარი ტერიტორიული მთლიანობის დაცვის კუთხით, იმიტომ რომ თურქეთი ყოველთვის უჭერს მხარს საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას.
- ხედავთ კი ფართომასშტაბიანი კონფლიქტის საფრთხეს?
- არა. ჩემი გამოცდილებით და საერთაშორისო ურთიერთობებში ჩემი დაკვირვებით შემიძლია ვთქვა, რომ რუსეთსა და თურქეთს შორის ფართომასშტაბიანი კონფლიქტის საფრთხე არ არის, თუმცა საფრთხე, რაც დღეს თვალშისაცემია, ეს არის ტერორიზმი, რადიკალიზაცია. საქართველო ძალიან ახლოს არის ამ პრობლემებთან, გეოგრაფიულადაც და შინაარსობრივადაც, ვინაიდან ჩვენი მოქალაქეები დღეს არცთუ მცირერიცხოვნად არიან წარმოდგენილნი დაეშის რიგებში. ამიტომაც მე მოვუწოდე ხელისუფლებას, გააორმაგოს კონტრტერორისტული ძალისხმევის კუთხით დაფინანსებაც, აქტიურობებიც, თანამშრომლობა თურქეთთან და სხვა სპეციალურ სტრუქტურებთან, იმიტომ რომ ეს არ არის სახუმარო საქმე. ჩვენი უსაფრთხოების სისტემა მზად უნდა იყოს ყველა გამოწვევისთვის და ამ მიმართულებით იმაზე უფრო მეტი უნდა ვაკეთოთ, ვიდრე ვაკეთებთ. მე ვიცნობ ამ სფეროს, თვითონ ვიყავი კონტრტერორისტული საქმიანობის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი და ვიცი, რომ ბევრად უფრო მეტია დღეს საკეთებელი, ვიდრე ვაკეთებთ.
„რეზონანსი“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ალექსი პეტრიაშვილთან: „ჩვენი სწრაფვა ნატოში დამოკიდებულია გერმანიაზე“
„რეზონანსის“ კორესპონდენტმა თიკო ოსმანოვამ ინტერვიუ ჩამოართვა ალექსი პეტრიაშვილს, რომელშიც „თავისუფალი დემოკრატების ერთ-ერთი ლიდერი საქართველო-ნატოს, საქართველო-ევროკავშირის ურთიერთობებზე და ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებზე საუბრობს.
გთავაზობთ ამონარიდებს ინტერვიუდან:
„გერმანია საქართველოს მნიშვნელოვანი პარტნიორია და იმავდროულად ბელინს რუსეთთან ისტორიული, ტრადიციული პარნიორული ურთიერთობა აქვს. კონფლიქტების მოწესრიგების კუთხით ამის პრერცედენტები არსებობს – ამიტომ შესაძლოა გერმანია იყოს ის ქვეყანა, რომელიც დაგვეხმარება საქართველო-რუსეთი-გერმანიის ფორმატის შექმნაში და მოხდეს არსებულ პრობლემურ საკითხებზე მსჯელობა. ცხადია, ამას შესაბამისი გარემოებებიც სჭირდება. ეს არ გულისხმობს ჟენევის ფორმატის ჩანაცვლებას. ჟენევა დარჩება უმთავრეს ფორმატად ჩვენი საერთაშორისო პარტნიორების მონაწილებით. ასევე გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ჩვენი ევროატლანტიკური ინტეგრაციისაკენ სწრაფვის წარმატება მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია გერმანიის პოზიციაზე და შესაბამისად, ამ გადმოსახედიდან, კარგი იქნება, თუკი ასეთი ფორმატიც შეიქმნება და იქნება დიალოგი ამ მიმართულებითაც.
(…)
ჩვენ [ამ სამმხრივ ფორმატზე, გერმანიის ჩათვლით] საქართველოს ხელისუფლებათან უშუალო კომუნიკაცია არ გვქონია, თუმცა არა მგონია მათი მხრიდან რაიმე წინააღმდეგობა იყოს. რაც შეეხება თვითონ გერმანიის მხარეს, იმედი გვაქვს, რომ ბერლინი დადებით იმპულსებს გამოგზავნის… თუმცა ეს ვერ იქნება ამოგლეჯილი იმ გეოპოლიტიკური გლობალური პროცესებიდან, რომელიც დღეს მსოფლიოში მიმდინარეობს. უაღრესად დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორი კონკრეტული ვითარება იქნება მაშინ, როდესაც ჩვენ ხელისუფლებაში ვიქნებით და ამის განხორციელებაზე დავიწყებთ მუშაობას…
(…)
რუსეთის ხელისუფლების წარმომადგენლების თავებში რა იხარშება, არ ვიცი, თუმცა მინდა ხაზგასმით ავღნიშნო, რომ ეს ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, თუ რა ვითარება იქნება მსოფლიოში – კონკრეტულად კი გერმანიასა და რუსეთს შორისაც… ამჟამად საქართველოს პოლიტიკა რუსეთის მიმართ ეფექტური ნამდვილად არ არის – გრძელდება ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაცია-ანექსია, ადამიანთა გატაცებები, გრძელდება რარაც ხელშეკრულებების გაფორმება აფხაზეთ-სამხრეთ ოსეთთან, ასევე სახეზეა მათი [ანტიქართული] რიტორიკა საქართველოს ნატოშსაკენ სწრაფვასთან დაკავშირებით.
(…)
„ქართული ოცნება“ საკმარისად არ აქტიურობს საერთაშორისო არენაზე, ჩვენს ყველაზე ძლიერ და სტრატეგიულ პარტნიორებთან. ეს ერთმნიშვნელოვანი ფაქტია და ამაზე პასუხისმგებლობა ხელისუფლებას ეკისრება. ვაშინგტონის, ბერლინის და დასავლეთის სხვა დედაქალაქების რადარებიდან საქართველო მართლაც გამქრალია, შესანბამისად, თბილისს აქრიურობა მართებს. ამისათვის საჭიროა პოლიტიკური ნების გამოჩენა, თორემ დიპლომატიური რესურსი ნამდვილად არის.
(…)
სამწუხაროდ, რუსეთი საქართველოს მოიაზრებს თავის უკანა ეზოდ. მოსკოვის ხელისუფლებას აქვს ფიქრები და ნატვრა, რომ აღადგინოს საბჭოთა კავშირი. შესაბამისად, არ თვლიან თავს ვალდებულად ამ დღეებში მომხდარ საჰაერო ინციდენტზე ბოდიში მოიხადონ. იციან, რომ ამაზე მკაცრად პასუხს არავინ მოსთხოვთ. თავის მხრივ, საქართველომ ფრთხილად უნდა იმოქმედოს და იმავდროულად ყველაფერი უნდა გააკეთოს იმისათვის, რომ ვითარების ესკალაცია არ მოხდეს.
ძალიან მნიშვნელოვანია საზღვრების დაცვის კონტროლი და კონტრტეროსრისტული საქმიანობის ეფექტურად წარმართვა. ეს პასუხისმგებლობა ხელისუფლებას ეკისრება. ჩვენი წინადადება იყო, რომ კონტრტერორისტული ქვედანაყოფის და საზღვრის დაცვის კუთხით საქართველოს თავდაცვისათვის [გამოყოფილი თანხები] გაორმაგებულიყო. თუ ისინი სრულყოფილად განახორციელებენ ტავიანთი ფუქნციების შესრულებას, იმედი უნდა ვიქონიოთ, რომ საფრთხეები მინიმიზებული იქნება.
(…)
ევროკავშირთან საქართველოსთვის უვიზო რეჟიმის შესაძლებლობასთან დაკავშირებით ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი, ჩვენ, „თავისუფალ დემოკრატებს“, ამ მიმართებით საკუთარი წვლილიც გვაქვს შეტანილი, როდესაც ხელისუფლებაში ვიყავით. მიუხედავად იმისა, რომ დღეს ჩვენ იოპოზიციაში ვართ, მხარს ვუჭერთ, რომ საქართველომ უვიზო რეჟიმი მიიღოს. უკვე შეიძლება თამამად ითქვას, რომ 15 დეკემბერს ევროკავშირის კომისიის დასკვნა ჩვენთვის დადებითი იქნება. ვვარაუდობ, რომ 2016 წლის გაზაფხულზე საქართველოს მოქალაქეები ევროპაში თავისუფლად დაიწყებენ სიარულს.
„რეზონანსი“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
დაუცველი საჰაერო სივრცე
“ერთი შვეულმფრენის ჩამოგდება კი შეიძლება, მაგრამ ამას რა მოჰყვება, ისაა განსასაზღვრი“
თაკო მათეშვილი
თავდაცვის მინისტრის მტკიცების მიუხედავად, რომ საქართველოს საჰაერო სივრცე კარგადაა დაცული, რუსულმა ვერტმფრენმა იგი ორი დღის განმავლობაში 2-ჯერ დაარღვია. სპეციალისტები ამ ყველაფერს საქართველოს ცის დაუცველობის დამადასტურებელ საბუთს უწოდებენ და ამბობენ, რომ „აღშფოთების გარდა ვერაფერს გავხდებით, რადგან მისი ჩამოგდებით უფრო მეტ პრობლემას გავიჩენთ.
ოპოზიციაში კი არ გამორიცხავენ, რომ რუსეთმა ეს ნაბიჯი თინა ხიდაშელის ცოტა ხნის წინანადელი განცხადების საპასუხოდ და იმის სადემონსტრაციოდ გადადგა, რომ საქართველოს საჰაერო საზღვრის დარღვევა მისთვის პრობლემას არ წარმოადგენს.
ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ 9 დეკემბერს, დაახლოებით 18:48 საათზე, ოკუპირებული ცხინვალის რეგიონში უკანონოდ არსებულმა რუსულმა უპილოტო საფრენმა აპარატმა საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლების მიერ კონტროლირებადი საჰაერო სივრცე დაარღვია, თავდაცვის სამინისტრომ გაავრცელა.
როგორც უწყებაში განმარტეს, რუსულმა “მი-8″ ტიპის ვერტმფრენმა კონფლიქტის ზონა გადმოკვეთა, თუმცა მხოლოდ რამდენიმე წუთით. შემდეგ კი უკან გაბრუნდა. მან გორის რაიონის სოფლებში კოშკასა და გუგუტიანთკარში განლაგებულ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საგუშაგოებს და გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ მერეთის ტერიტორიაზე მდებარე შსს პოლიციის შენობას გადაუფრინა.
მათივე ცნობით, მომხდარის შესახებ ინფორმაცია უკვე მიეწოდა ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების კომისიას.”აღნიშნული საკითხი განხილული იქნება ორმხრივ შეხვედრაზე”, – აღნიშნეს უწყებაში.
მომხდარს პროვოკაციული აქტი უწოდეს საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროში და გაავრცელეს განცხადება, სადაც ნათქვამია, რომ აღნიშნული ფაქტი ორი დღის განმავლობაში ორჯერ დაფიქსირდა. “სუვერენული სახელმწიფოს წინააღმდეგ განხორციელებული ეს პროვოკაციული აქტი, წარმოადგენს მორიგ დადასტურებას, რომ რუსეთის ფედერაცია არაფრად მიიჩნევს საერთაშორისო სამართლის ფუძემდებლურ ნორმებისა და პრინციპების დარღვევას. საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას შეასრულოს საერთაშორისო სამართლით გათვალისწინებული ვალდებულებები, 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების პირობები”, – ნათქვამია განცხადებაში.
აღსანიშნავია, რომ ეს ყველაფერი მოხდა ხიდაშელის განცხადებიდან სულ რამდენიმე დღეში, რომელიც ამბობდა, რომ საქართველოს საჰაერო სივრცე არ არის იმაზე დაუცველი, ვიდრე რომელიმე სხვა ქვეყნის. მისი თქმით, ამას მოწმობს კიდეც ის მოვლენები, “რომლის მოწმენიც ვართ”. მისივე თქმით, ერთია, როდესაც დაცული გაქვს საჰაერო სივრცე და მსოფლიოში არსებობს წესები, რომლითაც ქვეყნები მოქმედებენ და მეორეა, როდესაც საჰაერო სივრცე დაცული გაქვს, მაგრამ მსოფლიოში არსებობენ ქვეყნები, რომლებიც მსოფლიო წესრიგსა და საერთაშორისო სამართლის ნორმებს არაფრად აგდებენ.
“არიან ქვეყნები, რომლებსაც აქვთ იმის შესაძლებლობა, რომ გადადგან საპასუხო ნაბიჯები და არიან ქვეყნები, რომლებიც არ დგამენ საპასუხო ნაბიჯებს. მაგალითად შეგვიძლია მოვიყვანოთ თურქეთი და ბალტიისპირეთი. ორივეგან თანაბრად, ბალტიისპირეთში შეიძლება კიდევ უფრო მეტად, ხდება საჰაერო სივრცის დარღვევა, მაგრამ ყველა ქვეყანა საბედნიეროდ პასუხისმგებლობით ეკიდება შექმნილ ვითარებას”, – განაცხადა თინა ხიდაშელმა.
პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის წევრი, “თავისუფალი დემოკრატების” წარმოამდგენელი იარაკლი ჩიქოვანი არ გამორიცხავს, რომ ეს ყველაფერი რუსეთს სწორედ ხიდაშელის განცხადების საპასუხოდ გაეკეთებინა და მისი ნათქვამის საწინააღმდეგო დაემტკიცებინა. იგი ამბობს, რომ ჩვენი საჰაერო სივრცის დაცვას გაუმჯობესება სჭირდება. მისი თქმით, იდენტიფიცირების შესაძლებლობა გვაქვს, თუმცა რეაგირების – არა. „ზუსტად ამაზე ჰქონდა საუბარი ირაკლი ალასანიას, როცა მან ჰაერსაწინააღმდეგო საშუალებების განვითარება დაიწყო. ეს რეალურად საჭირო იყო და ამას ის ყველაფერი ცხადჰყოფს, რას საქართველოს საზღვრებზე წლების განმავლობაში ხდება”, – ამბობს დეპუტატი.
რუსული ვერტმფრენის შემოჭრას კი არახალ ფაქტს უწოდებს და ამბობს, რომ მათი მხრიდან ეს აპრობირებული მეთოდია, რომელსაც ხშირად მიმართავენ. ჩიქოვანის აზრით, ეს ყველაფერი ცხადჰყოფს, რომ ჩვენს ქვეყანას ადეკვატური ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემები სჭირდება და სწორედ ასეთი შესაძლებლობების არსებობის შემთხვევაში შეგვეძლება რუსეთის ქმედებების პრევენცია.
კითხვაზე, შეეძლო თუ არა საქართველოს მისი ჩამოგდება, დეპუტატი გვპასუხობს, რომ ამისათვის მეტი ინფორმაციაა საჭირო – მისი ტრაექტორია, რამდენი ხანი იყო ჩვენს ტერიტორიაზე, გაფრთხილება იქნა მიცემული თუ არა და ა.შ. რადგან ასეთი რამ “მარტივად არ ხდება”.
რუსეთის ქმედებას 1990-იანი წლების მოვლენებისა და განსაკუთრებით 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდგომ შექმნილი რეალობის შედეგს უწოდებს ჟურნალ “არსენალის” მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი და დასძენს, რომ რეალობა ესაა და თუნდაც აღვშფოთდეთ, არაფერი შეიცვლება. მისი თქმით, ცხინვალის რეგიონსა და აფხაზეთში საოკუპაციო ბაზებია განთავსებული, რომელთაც შვეულმფრენები ემსახურებიან. მათი ყოველი აფრენა კი საქართველოს საჰაერო სივრცის დარღვევაა. აქვე იმასაც დასძენს, ეს საოკუპაციო ზონიდან შემოფრენის პირველი შემთხვევა არაა. ამას მუდმივად აკეთებენ, ამ ზონას ჰაერიდან აკონტროლებენ.
“ყველამ კარგად ვიცით, რომ საქართველოს საჰაერო სივრცის დაცვის ხარისხი მაღალი ნამდვილად არ არის. ამას თავისი ობიექტური და სუბიექტური მიზეზები აქვს. ობიექტური მიზეზი ისაა, რომ საქართველოს რელიეფი მთაგორიანია. ასეთი რელიეფის პირობებში საზღვრების დაცვა და გაკონტროლება ძალიან რთულია. მითუმეტეს გარკვეულ სიმაღლეებზე. რადიოლოკაციური სადგურები ბევრ ადგილასაა განსათავსებელი, რაც უზარმაზარ თანხებთანაა დაკავშირებული. საქართველოს კი არა, ასეთი პრობლემის მოგვარება ბევრად უფრო ძლიერ ქვეყნებსაც უჭირთ. თავდაცვის სამინიტრო კი აცხადებს, რომ ფრანგული საჰაერო დაცვის სისტემები უნდა შემოვიდეს, მაგრამ ჯერ არ ასაჯაროებს თუ რა სისტემებზეა საუბარი კონკრეტულად. იმედია მათი შემოსვლის შემდეგ საქართველოს ცის გაკონტროლება ცოტათი მაინც გაუმჯობესდება”, – აღნიშნავს ირაკლი ალადაშვილი.
რაც შეეხება იმას თუ როგორი უნდა იყოს ამ ყველაფერზე საქართველოს რეაქცია, ირაკლი ალადაშვილი ამბობს, რომ ძალიანაც რომ გვინდოდეს, ვერაფერს ვიზამთ. რომ ჩამოვაგდოთ, მისი თქმით, უზარმაზარი ძალა დაგჭირდება იმის დასამტკიცებლად, რომ მან მართლაც დაარღვია საჰაერო სივრცე. აქვე თურქეთის მაგალითი მოჰყავს და ამბობს, რომ რუსული ბომბდამშენის ჩამოგდების გამო მას პრობლემები შეემნა – დღემდე მიდის დებატები იმაზე, ნამდვილად შეფრინდა თუ არა იგი თურქეთის ტერიტორიაზე.
“ასე რომ, ჩვენ ამ ეტაპზე ვერაფერს ვიზამთ და ეს სამწუხარო რეალობაა. მისი ჩამოგდებით შეიძლება სიტუაცია კიდევ უფრო დაიძაბოს. თუმცა აქ მეორე საშიშრობაცაა – შეიძლება მათი თავხედობა იმ დონემდე მივიდეს, რომ თბილისის თავზეც გადაიფრინონ. ეს უკვე სხვა დონის საფრთხეა. ამიტომ, რეაგირება დიპლომატიურ დონეზე, მუდმივი პროტესტი საჭიროა. როცა სხვა ძალა არაა, იძულებული ხარ ამით დაკმაყოფილდე. ერთი შვეულმფრენის ჩამოგდება კი შეიძლება, მაგრამ მერე ამას რა მოჰყვება, ისაა განსასაზღვრი”, – აცხადებს ირაკლი ალადაშვილი.
„რეზონანსი“, 11 დეკემბერი, 2015 წელი
რა რეაგირება უნდა მოახდინოს საქართველომ საჰაერო სივრცის დარღვევაზე,?
ნინო ქეთელაური
(შემოკლებით)
საჰაერო სივრცის დარღვევაზე, რა რეაგირება უნდა მოახდინოს საქართველოს მთავრობამ? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.
ლაშა ჩხარტიშვილი (დემოკრატიის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი): “რა თქმა უნდა, ძალიან სამწუხარო და საგანგაშო ფაქტია. საჭიროა, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ საგარეო საქმეთა და სხვა უწყებების მუშაობა საერთაშირისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კუთხით, უფრო მეტად გააძლიეროს და აღნიშნული ფაქტი, გაეროს, ეუთოს თუ სხვა კომპეტენტური ორგანიზაციების შეფასებების გარეშე არ დარჩეს. ეს არის ის ძირითადი მიმართულები, სადაც იმაზე მეტად უნდა იყოს ძალისხმევა გაძლირებული, ვიდრე ახლა არის”.
გიგა ნასარიძე (ა/ო “საქართველო არ იყიდება”): “როდესაც, სხვა სახელმწიფოს საბრძოლო საფრენი აპარატი არღვევს შენს სასაზღვრო სივრცეს, აქ ერთი რეაგირება შეიძლება ჰქონდეს ღირსეულ მთავრობას, ის რაც გააკეთა თურქეთმა. ყოველ შემთხვევაში გაფრთხილება მაინც უნდა გააკეთო მტრული სახელმწიფოს მიმართ. ეჭვი მაქვს, რომ ჩვენი ხელისუფლება არანაირ რეაგირებას არ მოახდენს, დარჩება ყველაფერი ისე, როგორც აქამდე იყო და გაგრძელდება ისევ ის დაფარული მოლაპარაკებები, რაც მიმდინარეობს აბაშიძე-კარასინს შორის. ამიტომ, ამ ხელისუფლებისგან არანაირ რეაქციას არ ველი”.
ვასილ მაღლაფერიძე (პულიცისტი): “მე ამ საკითხში არ ვარ სპეციალისტი, მაგრამ ალბათ, საპროტესტო ნოტა უნდა გააგზავნოს და საერთაშორისო საზოგადოება უნდა ჩააყენოს საქმის კურსში”.
თედო დონდუა (ისტორიკოსი): “უნდა გამოვთქვათ პროტესტი ყველა საერთაშორისო ინსტანციაში. ცხადია, ვერტმფენს ვერ ჩამოვაგდებთ, რადგან ჩვენს გამო ხელს არავინ გაანძრევს. ისევ უნდა ვიცადოთ და დიპლომატიური გზებით გამოვთქვათ პროტესტი. ერთადერთი ნუგეში დიპლომატიაა”.
ნანა კაკაბაძე (უფლებათადამცველი): “ბუნებრივია, ძალების დემონსტრირებას ვერ დაიწყებს და ვერტმფრენის ჩამოგდებას ვერ მოახდენს. ალბათ, საქართველოს ხელისუფლებამ რუსეთის ხელისუფლებას უნდა მიმართოს და მოსთხოვოს ახსნა-განმარტება, თუ რატომ მოხდა დამოუკიდებელი ქვეყნის ტერიტორიის საზღვრის დარღვევა”.
