„რეზონანსი“: პრორუსული ძალების გავლენა საქართველოზე
„რეზონანსი“: აშშ-მა უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდებაზე თავი შეიკავა
„ალია“: რაზე ისაუბრეს 45 წუთი ნინო ბურჯანაძემ და დავით უსუფაშვილმა? // რას უყვება “ალიას” ექსპერტი სოსო ცისკარიშვილი
„ვერსია“: ინტერვიუ გოგი თოფაძესთან: ,,ოცნების” პრიორიტეტი და ლაიტმოტივი ნატო არ არის”
„ვერსია“: „აფხაზეთი არის საქართველოს ტერიტორია და იქაური მოსახლეობაც ჩვენი ზრუნვის საგანია”
———————-
“რეზონანსი“, 13 მარტი, 2015 წელი
პრორუსული ძალების გავლენა საქართველოზე
ირაკლი მენაღარიშვილი: “ჩვენი საზოგადოება განსაკუთრებულად ფხიზლად და ფრთხილად უნდა იყოს”
თაკო მათეშვილი
“ის პოლიტიკური ძალები, რომლებიც საქართველოს მომავალს რუსეთთან ალიანსში ხედავენ, თავიანთ მოსაზრებას ბოლო პერიოდში უფრო თამამად აცხადებენ. ეს კი პრორუსული ძალების გააქტიურებაზე მეტყველებს – ამგვარ მოსაზრებას აფიქსირებენ “რეზონანსთან” საუბრისას საგარეო ურთიერთობის სპეციალისტები და აქვე იმასაც დასძენენ, რომ ამის მიზეზი რეგიონში მიმდინარე პროცესებია. გარდა ამისა, მათი აზრით, საქართველოში პრორუსულ ძალებს ხელს რუსეთიდან უწყობენ.
ზემოხსენებული ძალების წისქვილზე ასხამს წყალს, ოპოზიციის აზრით, უმრავლესობის წევრების მხრიდან გაკეთებული ანტიდასავლური განცხადებებიც და დასძენენ, რომ ხელისუფლების საგარეო კურსი უკვე ძალიან დიდ კითხვის ნიშნებს აჩენს.
განცხადებამ, რომელიც გოგი თოფაძემ 2 დღის წინათ გააკეთა, დიდი ხმაური გამოიწვია, ვინაიდან იგი ამბობდა, რომ ნატოში გაწევრიანების წინააღმდეგია და რომ ალიანსისგან არც ერთ ქვეყანას არ უხეირია.
მაშინ, როცა ქვეყნის ხელისუფლება ყოველდღიურად უსვამს ხაზს იმას, რომ საქართველოს საგარეო კურსი დასავლურია, მაშინ როცა, მათივე თქმით, ძალისმხევას არ იშურებენ ევროკავშირთან და ნატოსთან დასაახლოებლად, გუნდის ერთ-ერთი წევრი ალიანსისადმი მკვეთრად უარყოფით დამოკიდებულებას ავლენს და აცხადებს, რომ მის მოსაზრებას უმრავლესობაში ბევრი იზიარებს.
“კარგად მოგეხსენებათ, რა ხდება სირიაში, ერაყში, ეგვიპტეში, ამოხოცეს ერთმანეთი. არც ჩვენი ჩრდილო მეზობელია მაინცადამაინც დემოკრატიული და საფრთხე მისგანაც შეიძლება წამოვიდეს. ამიტომ, არც ერთი სამხედრო ბლოკი არ მინდა. ჩემი პოზიცია ესაა და შეეგუეთ. თუ რომელიმე პოლიტიკურ ძალას უნდა, რომ ნატო საქართველოსათვის ერთადერთი და უალტერნატივო უნდა იყოს, ჩვენ მაგ გუნდს არ ვეკუთვნით.”მინდა მეორე სკითხიც დავსვა – ვინმე გვიღებს ნატოში? ბოლო პერიოდში ობამამაც განაცხადა და საფრანგეთის პრეზიდენტმაც, რომ საქართველოს არ მიიღებენ. ხან მაპი მოიგონეს და ხან – რა. ეს დელიკატურად თავიდან მოცილებაა. ხალხს ობიექტური ინფორმაცია მიაწოდეთ – ნატოში არ გვიღებენ. სხვა ყველაფერი პოლიტიკური სიცრუეა!” – განაცხადა თოფაძემ “რეზონანსთან” ინტერვიუში.
საპარლამენტო უმცირესობის წევრი, “თავისუფალი დემოკრატების” წარმომადგენელი ნინო გოგუაძე ამბობს, რომ მთავრობას საგარეო კურსი საერთოდ არ გააჩნია. თუ დღეს კოალიციის ერთ-ერთი ლიდერი ამბობს ნატოში არაფერი გვესაქმებაო, ეს მისი აზრით ორ რამეს ნიშნავს – ან კოალიციაც იზიარებს თოფაძის მოსაზრებას, ან მასში შემავალი ერთ-ერთი პარტიის ლიდერის მოსაზრებას სხვა წევრებისათვის არავითარი ფასი არ აქვს. გოგუაძე ფიქრობს, რომ ორივე სიტუაცია სავალალოა. მისივე აზრით, ბოლო დროს საქართველოში არსებული რეალობა მიუთითებს იმაზე, რომ პრორუსი ძალების გავლენა იზრდება და არც ისაა გამორიცხული, რომ მალე პროდასავლური ძალებიც კი დაჩრდილოს.
“როცა ოპოზიციაში წავედით, მაშინვე ვთქვით, რომ ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას საფრთხე დაემუქრა. იმის მერე იყო რამდენიმე სრულიად წარმოუდგენელი განცხადება პრემიერის სპეციალური წარმომადგენლის მხრიდან, რომელიც ნატოში ინტეგრაციისაკენ მიმართული ნამდვილად არ იყო. ამასობაში საგარეო საქმეთა სამინისტრო საერთოდ დუმს და მთელი უბედურება ისაა, რომ ვინ რაზე აქგებს პასუხს და ამ ქვეყანას რა კურის აქვს აღებული, გაუგებარია.
“პრორუსული ძალები კი მძლავრობენ. არაერთი პრორუსული არასამთავრობო ორგანიზაციაა შექმნილი და მსგავსი განცხადებებით ეს პროცესი წახალისებულია. ჩვენთვის დღესაც აქტუალურია კითხვა – ხომ არ ემუქრება საქართველოს ევროინტეგრაციას საფრთხე?,” – აცხადებს გოგუაძე.
პრორუს ძალებს, უმრავლესობის წევრ ანი მიროტაძის აზრით, „მხოლოდ ხელისუფლების უმოქმედობა წაახალისებს და ასევე ის, თუ საერთაშორისო საზოგადოება ჩვენს გვერდით არ იქნება“. ამ წუთში კი იგი ვერც ერთ საშიშრობას ხედავს და ვერც მეორეს, თუმცა აქვე იმასაც დასძენს, რომ სასურველია მთავრობამ უფრო იაქტიუროს და საქართვლოს შესახებ საუბარი, ყველა იმ ადგილას, სადაც პოლიტიკური საკითხები წყდება, ბევრად ხშირად ისმოდეს. მისი აზრით, მთავარი ესაა და ჩვენი მთავარი მიზანი – გავხდეთ ევროატლანტიკური გაერთიანების ერთ-ერთი წევრი, სწორედ ამით მიიღწევა.
“მე პირადად, ისე არ ვფიქრობ, როგორც გოგი თოფაძე. მიმაჩნია, რომ საქართველოს ერთადერთი სწორი გზა არის სვლა ევროპისაკენ. არ ვიცი, ვინ ეთანხმება მას უმრავლესობაში, თუმცა ვიცი ძალიან ბევრი ჩემი კოლეგის პოზიცია, რომელიც ასევე ფიქრობს, რომ საქართველოსთვის ნატო და ევროკავშირი უალტერნატივოა”, – აცხადებს მიროტაძე.
შეშფოთების საფუძველი ყოფილ საგარეო საქმეთა მინისტრის ირაკლი მენაღარიშვილის აზრით, ჯერ არ გვაქვს. თოფაძის განცხადებები არ უკვირს და ამბობს, რომ ამგვარი მიდგომა მას არც ადრე დაუმალავს. ყოფილი მინისტრი არ გამორიცხავს, რომ გოგი თოფაძის მსგავსად საქართველოში კიდევ რამდენიმე ათასი ადამიანი შეიძლება ფიქრობდეს, თუმცა, მისი აზრით, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ საზოგადოება ან ხელისუფლება ამ აზრს მხარს უჭერს. ამიტომ მიიჩნევს, რომ ეს განცხადება სერიოზულ ყურადღებას არ იმსახურებს.
“არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ “ქართული ოცნება” საკმაოდ ეკლექტური კოალიციაა. მასში განსხვავებული მოსაზრების მქონე პოლიტიკური ძალებია გაერთიანებული. მოდით, ნურც იმას დავივიწყებთ, რომ ჯერ კიდევ 2012 წლის არჩევნების დასრულებამდე ამბობდნენ, რომ იგი ადრე თუ გვიან დაიშლებოდა და ეს არანორმალურად არავის ეჩვენებოდა. ასე რომ, ამგვარი აზრი იქ შესაძლოა სხვებსაც ჰქონდეთ, თუმცა ეს არც საერთო სურათს ცვლის და არც ქვეყნის კურსს.
“რაც შეეხება რუსულ გავლენას, უდავოა, რომ ის პოლიტიკური ძალები თუ ფიგურები, რომლებიც საქართველოს მომავალს რუსეთთან ალიანსში ხედავენ, თავიანთ მოსაზრებას ბოლო პერიოდში უფრო თამამად აცხადებენ. ვფიქრობ, ამის მიზეზი ისაა, რაც რეგიონში ხდება და, რა თქმა უნდა, ამგვარ პროცესებს ხელს რუსეთიდანაც უწყობენ. ადამიანი ბრმა უნდა იყო, ეს რომ ვერ დაინახო. ამიტომაც უნდა იყოს დღეს ჩვენი საზოგადოება განსაკუთრებულად ფხიზლად და ფრთხილად”, – აცხადებს მენაღარიშვილი.
“რეზონანსი“, 13 მარტი, 2015 წელი
აშშ-მა უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდებაზე თავი შეიკავა
„დასავლეთის ლიდერებს ეშინიათ და პუტინის რეჟის ანგარიშს უწევენ“
თეა ბეჟიტაშვილი
ამერიკა უკრაინას 75 მილიონი დოლარის დახმარებას უგზავნის. აღნიშნულ დახმარებაში შედის არალეტალური სამხედრო აღჭურვილობა და ტექნიკა: „Raven“ – ის მცირე ზომის უპილოტო აპარატები, „Humvee“-ს 30 დაჯავშნული მანქანა, რადიოგადაცემები, ნაღმსაწინააღმდეგო რადარები და სხვა სახის აღჭურვილობას.
თუმცა ამის პარალელურად, უკრაინული მედია ავრცელებს თეთრი სახლის პრესმდივნის, ჯოშ ერნესტის განცხადებას, რომლის მიხედვითაც, ბარაკ ობამას მიიჩნევს, რომ ამ ეტაპზე უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდება კონფლიქტს კიდევ ურფრო გაამწვავებს.
„პირველ რიგში, უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდებამ შეიძლება უფრო მეტი სისხლისღვრა გამოიწვიოს, ჩვენ კი ვცდილობთ ამის თავიდან აცილებას“, – აცხადებს თეთრი სახლის პრესმდივანი, რომლის განცხადებითაც, იარაღის მიწოდებამ შესაძლოა რუსეთისა და პრორუსი სეპარატისტების საპასუხო რეაქცია გამოიწვიოს.
ჟურნალ „არსენალის“ რედაქტორის, ირაკლი ალადაშვილის თქმით, დასავლეთის ლიდერებს და კერძოდ ამერიკას, უკრაინისთვის იარაღის მიწოდება ეშინია და ისინი ვლადიმერ პუტინის რეჟიმს ანგარიშს უწევენ.
„ვერც ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა, მითუმეტეს ვერც გერმანელებმა და ფრანგებმა ვერ გაბედეს და ვერც დღეს ბედავენ, რომ იარაღი მიაწოდონ იმ ქვეყნებს, მხედველობაში მაქვს საქართველო და უკრაინა, რომელთა წინააღმდეგ რუსეთი ღიად იბრძვის. ამას გინდა შიში დაარქვით, გინდა მორიდება, მაგრამ ფაქტია,რომ დასავლეთის ლიდერებს რეალურად ეშინიათ და პუტინის რეჟიმს ანგარიშს უწევენ“, – ამბობს ირაკლი ალადაშვილი.
პოლიტიკის მეცნიერებათა დოქტორის, ვახტანგ მაისაიას თქმით, აშშ უკრაინისთვის იარაღის მიწოდებაზე თავს სამი მიზეზის გამო იკავებს.
„პირველი არის ის, რომ ამერიკელები ყურადღებას ამახვილებენ იმაზე, თუ რამდენად ძალუძს უკრაინის ძალებს სწორად გამოიყენოს ამერიკული იარაღი და ამ შეიარაღების ნაწილი მტერს არ ჩაუვარდეს ხელში, რადგანაც მათ აქვთ გამოცდილება უკრაინის შეიარაღებული ძალების ბოლო მარცხზე, რომელიც დებალცევოსა და დონეცკის აეროპორტის მიდამოებში მიიღეს.
„მეორე ფაქტი არის ის, რომ აშშ ითვალისწინებს ევროპელი მოკავშირეების პოზიციებს, რადგან ევროპელები ფიქრობენ, რომ შეიარაღების მიწოდებამ შეიძლება ევროპულ უსაფრთხოებას საფრთხე შეუქმნას. ამასთან, შესაძლოა მინსკი 2-ის ხელშეკრულების რეალიზაციისთვის ხელის შეშლა არ უნდა,თ იარაღის მიწოდებამ კი შეიძლება ხელახალი ეკსკლაციის კიდევ უფრო ფატალური განვითარება გამოიწვიოს“, – ამბობს ვახტანგ მაისაია.
მისივე თქმით, უკრაინისთვის იარაღის მიწოდების შეჩერების მესამე მიზეზი საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის ამ საქმეში ლობისტობაა: „სააკაშვილი ამ შეიარაღების მთავარი ლობისტი გახდა და ხარივით, წითელი ნაჭერივით ობამას ადმინისტრაციას აეფარა. ამან კიდევ უფრო გადააწყვეტინა ობამას, რომ რადგან მიხეილ სააკაშვილი ლობისტად იყო ჩართული, მათ უკრაინისთვის ლეტალური იარაღის მიწოდებაზე უარის თქმა გადაწყვიტეს“, – ამბობს ვახტანგ მაისაია.
ევროპულ ფასეულობათა ინსტიტუტის თანადამფუძნებელის, ხათუნა ლაგაზიძის თქმით, უკრაინისთვის შეიარაღების მიწოდება რუსეთის მხრიდან აგრესიულ ნაბიჯებს გამოიწვევს: „ეს კი ომს უფრო გაახანგრძლივებს და რუსეთს უფრო ღრმად ჩაითრევს, მაგრამ რეალურად ერთ-ერთი მთავარი შედეგი ის იქნება, რომ რუსეთი სულ უფრო აგრესიული გახდება, თან არა მარტო უკრაინასთან მიმართებაში.
„უკრაინისთვის სამხედრო დახმარებაზე რუსეთის საპასუხო ნაბიჯები იქნება ისეთი, რამაც მსოფლიო წესრიგი შეიძლება კიდევ უფრო დააზიანოს და რუსეთი საერთოდ გამოვიდეს კონტროლიდან და ძალიან ბევრი ხელშეკრულებიდან, რომელიც დღეს მას უფრო მეტად რადიკალური ნაბიჯებისაგან ბოჭავს“, – ამბობს ხათუნა ლაგაზიძე. მისივე თქმით, რუსეთის შემდგომი აგრესიის ობიექტები ბალტიისპირეთი, მოლოდვა და საქართველოა: „პირველად არ ისმის საუბარი იმაზე, რომ რუსეთის შემდგომი აგრესიის ობიექტების ჩამონათვალს დიდი ხანია მსოფლიო მედია აქვეყნებს და მათ შორის ლამის ერთ სიბრტყეზე დევს ბალტიისპირეთი, მოლდოვა და საქართველო.
„დასავლეთისთვის განსაკუთრებით მტკივნეული შესაძლოა რუსეთის მხრიდან ბალტიისპირეთზე შეტევა იყოს, იმიტომ, რომ ეს ფაქტობრივად ნატოს ქმედუუნარობის ხაზგასმა იქნება. ამიტომ, დასავლეთი რუსეთთან სამხედრო კონფრონტაციაში შესვლას მბოლო მომენტამდე ერიდება“, – ამბობს ხათუნა ლაგაზიძე.
რაზე ისაუბრეს 45 წუთი ნინო ბურჯანაძემ და დავით უსუფაშვილმა?
რას უყვება “ალიას” ექსპერტი სოსო ცისკარიშვილი
ინტერვიუში ცნობილი ექსპერტი სოსო ცისკარიშვილი „ალიას“ ჟურნალისტ ნინო სამხარაძეს საქართველოს საშინაო და საგარეოპოლიტიკურ მოვლენებზე ესაუბრება.
გთავაზობთ ამონარიდს:
- აქტიურად ვრცელდება ინფორმაციები პუტინის ავადმყოფობის შესახებ, თითქოს მას დაემართა ინსულტი და საავადმყოფოშია. ამ ინფორმაციას ავრცელებს „როიტერიც“ და ასევე არის საუბარი, რომ კრემლში გენერლების შეთქმულება მზადდება, მომდევნო კვირის განმავლობაში პრემიერ-მინისტრ მედვედევის გადადგომასა და ივანოვით ჩანაცვლებას აანონსებს სერგეი ილარიონოვი. თუკი სიმართლეა პუტინის ავადმყოფობა, რას უნდა ველოდოთ, რა ძალა გამოჩნდება ასპარეზზე, ეს იქნება მსოფლიოსთვის უფრო მეტი პრობლემების მომტანი, თუ პირიქით?
- ამ ინფორმაციას ავრცელებს ერთ-ერთი ექიმი, რომელიც საკუთარ ვინაობას არ ამხელს, ეს დიაგნოზი პრეზიდენტისთვის არის მძიმე. თუკი ეს დიაგნოზი მართალია, ის ვეღარ შეასრულებს პრეზიდენტის მოვალეობას, მაგრამ ამაზე წინასწარ საუბარი ნაადრევია, ვიდრე არ დადასტურდება პუტინის დიაგნოზი და ამ ინფორმაციის რეალობა. ადრეც ვრცელდებოდა ინფორმაცია, თითქოს მას აქვს სიმსივნე და აქვს ხერხემლის პრობლემები, მაგრამ ჩემთვის ყველაზე დამაჯერებელია მისი პრესმდივნის განცხადება იმის შესახებ, რომ რუსეთის პრეზიდენტი შესანიშნავად გრძნობს თავს. ეს მაშინ, როცა პრეზიდენტი პუტინი აღარ მიემგზავრება ყაზახეთში, დსთ-ს რიგით შეხვედრაზე, სადაც ის ყოველთვის თამადის როლში იყო ხოლმე, აუქმებს ამ ვიზიტს და ასევე, აღარც სამხრეთ ოსეთთან აინტერესებს ხელმოწერა იმ დოკუმენტისა, რომლის ხელმოუწერლობაც მხოლოდ საქართველოს ინტერესი არ არის, ასევე ის არის მთლიანად ცივილიზებული სამყაროს ინტერესი და რომელი წყაროა სარწმუნო, სწორედ ეს არ უნდა კრემლს, რომ ვიცოდეთ…
თქვენ მკითხეთ, რა მოხდება, თუკი პუტინი ვეღარ შეძლებს, პრეზიდენტობა გააგრძელოს. ახლა რასაც ვიტყვი, არ ვიცი პუტინისტად მომნათლავთ თუ არა, მაგრამ პუტინს ჰყავს ორი ერთმანეთთან დაპირისპირებული გარემოცვა და ახლა უფრო აქტიურია ის მხარე, რომელიც პუტინს მუდმივად უბიძგებს, დაძრას რუსული ჯარი კიევისკენ. მეორე მხარე მის გვერდით არსებობდა უკეთესის მოლოდინით, ეს გახლავთ მილიარდერთა ჯგუფი, რომელთაც ეს ფული ხელფასებით არ დაუგროვებიათ. როცა მათ ეუბნებიან, რომ საბჭოთა კავშირი უნდა აღადგინონ, რასაკვირველია, ყველა ღონეს იხმარენ, რომ მათი კაპიტალი წყალში გადაყრილი არ იყოს. მათ კი კაპიტალი გატანილი აქვთ ევროპასა და დასავლეთში და, რა თქმა უნდა, ისინი რუსეთში არ დარჩებიან. საბოლოოდ იმის თქმა რთულია, ვინ იმარჯვებს, მაგრამ ღმერთმა არ ქნას, რომ რადიკალურმა სამხედრო ჯგუფმა იმარჯვოს, მაშინ კი დიდი ალბათობით სინანულით მოვიგონებთ რუსეთში პუტინის პერიოდს, გარწმუნებთ, კარგი დღე არც ჩვენ არ დაგვადგება.
ინტერვიუ გოგი თოფაძესთან: ,,ოცნების” პრიორიტეტი და ლაიტმოტივი ნატო არ არის”
ნინო კომახიძე
(შემოკლებით)
გადეპუტატებული ბიზნესმენი გოგი თოფაძე საზოგადოების ყურადღების ცენტრში ამ რამდენიმე დღის წინ მოექცა, როცა ,,ოცნების” კოალიციიდან პირველმა განაცხადა, პრეზიდენტს არ შევხვდებით, რადგან რიგგარეშე სხდომა შეუთანხმებლად დანიშნაო. ყურადღების ცენტრში მყოფმა კი, იმავე დღეს კიდევ უფრო საყურადღებო განცხადება გააკეთა, ნატო- ში შესვლა არ მინდა, მისგან ნახეირები ქვეყანა არ მინახავსო. მართალია, დეპუტატი ამას წლებია იმეორებს, მაგრამ დღეს მისი სტატუსი მხოლოდ ბიზნესმენი აღარ არის _ როგორ ხსნის ხელისუფლების წარმომადგენელი ამ განცხადებას, რა შემთხვევაში დატოვებს მმართველ კოალიციას და რას ფიქრობს საკუთარი გუნდის საგარეო კურსზე _ ,,ვერსიისთვის” სკანდალურ განმარტებებს გოგი თოფაძე აკეთებს.
ნატო-სკენ სწრაფვაზე უარისთქმა დასავლური კურსის უარყოფას არ ნიშნავს. ევროკავშირში რომ შევდივართ, ეს დასავლური კურსი არ არის? იმაზე უნდა ვისაუბროთ, რომ ევროკავშირმა, გარკვეულწილად, სადავო რეგულაციები შემოიტანა. მაგალითად, შევიმუშავეთ კანონი, რომ ისედაც მცირემიწიან საქართველოში მიწები არ უნდა იყიდებოდეს. ეს კანონი საკონსტიტუციო სასამართლომ დაგვიწუნა და მოვიდა ახალი რეგულაცია, სადაც არის ,,ხვრელები”, მაინც როგორაა შესაძლებელი ჩვენი მიწების გასხვისება. თანაც, ჩინეთს, ინდოეთს მიწის დეფიციტი აქვს. ევროკავშირში აღმოსავლეთ ევროპიდან ბევრი ქვეყანა შევიდა, მაგრამ ყველა საკმაოდ პრინციპულად იდგა და ევროკავშირს რაღაც რეგულაციებიც შეაცვლევინა.
- მთავრობა არ იყო, კანონპროექტი რომ შეიმუშავა, მიწები უცხოელებს არ მიყიდოთ, მაგრამ ფულს გადაგახდევინეთ და მიწებს ჩამოგართმევთ, თუ ვერ დაამუშავებთო?
- მიწის მეპატრონე თუ გახდები, უნდა დაამუშაო კიდეც და პროდუქცია შექმნა. თუმცა იმ მცირე პერიოდშიც კი, როცა ამ თემის დამუშავება დავიწყეთ, ძალიან ბევრი მიწა გაიყიდა. ეს ნიშნავს, რომ რაღაც დროის შემდეგ ჩვენი შვილებისთვის დასატოვებელი მიწები არ გვექნება. ამიტომ ჩვენთვის პრინციპული საკითხები უნდა დავაყენოთ.
- დააყენეთ, მერე?!
- მეც ამას ვამბობ და დასავლეთის ხელისკვრაზე სულაც არ ვლაპარაკობ. სწორედ ესაა დასავლური ორიენტაცია და არა სამხედრო ბლოკში შესვლა.
- რა საფრთხეებს ხედავთ ნატო- ში, რას ნიშნავს თქვენი ფრაზა, რომ ნატო- სგან ნახეირები ქვეყანა არ არსებობს?
- ნატო- ს ბიოგრაფიას რომ გადავხედოთ, მას დემოკრატიასთან საერთო არაფერი აქვს. მშვენიერი სახელმწიფო, იუგოსლავია შუა ევროპაში გახლიჩეს, გააუბედურეს ერაყი, აღარაფერს ვამბობ ლიბიაზე, ეგვიპტეზე, სადაც ნატოს შევარდნის შემდეგ ვითარება ვერ დალაგდა. ესაა ნატოს პოლიტიკა. რაც უკრაინაში მოხდა, იმაზე უარესი საქართველოში მოხდება, თუ ამ გზას დავადგებით.
- აბა, ლიბიაში კადაფის ხელისუფლება მემკვიდრეობით უნდა გადასულიყო? ჩამოთვლილ ქვეყნებში, მოსახლეობის უდიდეს ნაწილს ნატო- ს ჩარევა სურდა, ერაყში, სწორედ ახლა ამთავრებს წვრთნებს ნატო ადგილობრივ მეომრებთან ერთად, ისლამურ სამყაროზე გასალაშქრებლად.
- ლიბიაში ცხოვრების დონე ძალიან მაღალი იყო – პენსია 2 500 დოლარს აღწევდა. შეიძლება კადაფი, როგორც ყველა არაბულ ქვეყანაში, ერთპიროვნული მმართველი იყო, მაგრამ საფრანგეთის არჩევნებში სარკოზისაც დაეხმარა, ლიბია კი ერთერთი მდიდარი, თვითმყოფადი ქვეყანა იყო. კადაფს რაც უქნეს, რომ გააუპატიურეს და დაანაწილეს, ეს ხალხმა გააკეთა თუ იმან, ვინც იმ დალაგებულ, მდიდარ ქვეყანაში ალიაქოთი ატეხა?
- მგონი, ამ ვითარებას ისე უყურებთ, როგორც ბიზნესმენი და არა პოლიტიკოსი.
- არა, ყველაფერს ისე ვუყურებ, როგორც ჯანსაღი პოლიტიკოსი. 17 წელია, ნატო- ს გავიძახით. აქედან, 10 წელი, ნაციონალების დროს, ნატოში შესვლა ქვეყნის მთავარი ლაიტმოტივი იყო. ვერ შევედით. ავღანეთში დაიხოცნენ ქართველები, ჩვენ კი მაინც არ მიგვიღეს. ეტყობა ყველა სტანდარტს ვერ ვაკმაყოფილებთ. ხან მაპი მოიგონეს, ხან რა და ახლა, რამდენიმე დღის წინ, განაცხადეს, 10 წელი ნატო- ზე ნურც იოცნებებთო. არ ვდგავართ ამ ნატო- ს გზაზე და რატომ ვატყუებთ ხალხს, არიქა, გვიღებენო?
- ადრე სააკაშვილი ატყუებდა ხალხს და ახლა ,,ოცნება”?
- ვინც ამაზე საუბრობს, რომ ნატო- ში გველოდებიან, ის ატყუებს. არ მიგვიღებენ ნატო– ში და ამ საუბრებით, ტყუილად, ჩვენს ჩრდილოელ აგრესიულ მეზობელს ვაღიზიანებთ. ,,ოცნება” არ გვატყუებს – ,,ოცნების” პრიორიტეტი ნატო არ არის, არც ლაიტმოტივი.
- გამოდის, ირაკლი ალასანია მართალი იყო, როცა ამბობდა, ქვეყნის კურსს საფრთხე ემუქრებაო?!
- დასავლური კურსი ევროკავშირში ასოცირებაა, ნატო კი სამხედრო ორგანიზაციაა.
- ნატო-ში დაცვის გარანტიებს ვერ ხედავთ ჩვენი ქვეყნისთვის?
- ნატო გარანტიაა? შეიძლება ბევრი არ დამეთანხმოს, მაგრამ საქართველოს შეუძლია ეკონომიკურ ზრდას მიაღწიოს, იყოს დამოუკიდებელი და ნეიტრალური. მდებარეობის გამო ყველას ვჭირდებით. ნეიტრალიტეტს უნდა მივაღწიოთ და არც ნატო- ზე ვიყოთ მიბმული, არც რუსეთზე. წარმოვიდგინოთ ცუდი ვარიანტი: ნატო შემოვიდა საქართველოში, კავკასიის ქედზე დადგა ბალისტიკური რაკეტები და პირდაპირ კრემლს დაუმიზნა. მერე?
- ანუ, ნატო- ს ვჭირდებით რუსეთთან საომრად და თან არ გვიღებს სამხედრო ალიანსში?
- აბა, რა გამოდის! რატომ უნდოდა აქ ნატო- ს საწვრთნელი ცენტრის გაკეთება? ან საერთოდ, რატომ ხართ დარწმუნებული, რომ გაკეთდება? ალბათ, არავითარი ცენტრი აქ არ აშენდება _ უნდა ვიფიქროთ, რას იზამს აგრესიული რუსეთი, თუ საქართველო ვიღაცის მხარეს დადგება. ჩვენ ჯერ დონეზე არ ვართ, ვიღაცის მხარეს დავდგეთ და რაღაც სამხედრო ბლოკებში შევიდეთ.
- იმ დონეზე ვართ, რომ ნეიტრალიტეტი შევინარჩუნოთ რუსეთთან, ისლამურ სამყაროსთან?
- არა, ჯერ არ ვართ, მაგრამ აქეთ უნდა წავიდეთ. იმასაც არავინ ამბობს, ნატო- ში 10 წლის მერე მიგიღებთო, ამიტომ ნუ ატყუებენ საზოგადოებას! ჩვენ არ ვართ ამის მომხრე, მე და ჩემი თანაგუნდელები.
- ახლა ვისი სახელით საუბრობთ?
- კოალიციაშიც აზრის სხვადასხვაობაა ამ თემაზე, მაგრამ გუნდური თამაშის წესები არ უნდა დაირღვეს. რასაც კოალიცია გადაწყვეტს, ხელს არ შევუშლით. თუმცა მეეჭვება, ,,ოცნებამ” გადაწყვიტოს, რომ ნატო ჩვენი გზაა. ამ შემთხვევაში, ჩვენ ან იძულებულნი ვიქნებით, ავყვეთ კოალიციას ან დავტოვოთ. ამაზე საუბარი გუშინ კი არა, 1998 წლიდან დავიწყეთ. ნატოში არც გვიღებენ და არც ჩვენ ვართ მზად ამისთვის.
- ევრაზიულ კავშირში შესასვლელად თუ ვართ მზად?
- მზად არც ამისთვის ვართ. თუმცა თუ იქ უფრო კარგი პირობები იქნება, თუ მძლავრი ქვეყანა ვიქნებით და საკუთარ ინტერესებს დავიცავთ, შეიძლება, ევრაზიულ კავშირში სჯობდეს შესვლა, რადგან ექსპორტის მეტი საშუალება გვექნება.
- მორალურად რამდენად გამართლებულია, ოკუპანტი ქვეყნის კავშირში შეხვიდე და მწვანილზე ევაჭრო?
- როგორ გგონიათ, ოკუპირებული ტერიტორიების დაბრუნებაში ნატო უფრო დაგვეხმარება თუ რუსეთი? ჩვენი წინაპრები რუსებს კი არ ეომებოდნენ, ეფერებოდნენ და ამიტომ გადავრჩით.
- მგონი, უფრო მაგიტომ დავიღუპეთ.
- 2008 წელს რაც მოხდა, ამან ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობა ძალიან გაართულა. აქ სწორი ინფორმაცია არ ვრცელდება. აბაშიძე- კარასინის მოლაპარაკებებსა და რუსეთის პოლიტიკური ლიდერების განცხადებებში ვხედავ, რომ დიალოგისთვის მზად არიან. რუსს მიტაცება გენში აქვს, არაფერს თმობს, ყველა ქვეყანასთან პრობლემები აქვს, მაგრამ ჩხუბითა და ომით არაფერი გამოვა.
- აკი, კარასინი- აბაშიძე პოლიტიკურ და ტერიტორიების დაბრუნების საკითხებზე არ საუბრობენო?
- ჰოდა, არასწორია ეს ინფორმაცია… რა თქმა უნდა, ამაზე საუბარს დაიწყებენ. მთავარია, დაიწყოს ურთიერთობა. 15 წელი რომ ერთმანეთს არ ვესაუბრებოდით, ამით რა მივიღეთ? რუსი აგრესორია, თუმცა ეკონომიკურად, მასთან ურთიერთობა ჩვენთვის მომგებიანია, მაგრამ არ მინდა, ყველაფერი ეკონომიკაზე ავაგო. გაგახსენებთ პუტინის წინასაახალწო განცხადებას – მზად ვართ, ხელი შეგიწყოთ აფხაზეთთან დიალოგშიო. ჰოდა, უნდა დავიწყოთ ეს დიალოგი. ეს ხომ მინიშნება იყო, თუ რამე გინდათ, ვილაპარაკოთ, ნუ გვლანძღავთ, ნუ გვემუქრებითო. ნატო კი მუქარაა! ძალიან გინდათ, ნატო- ს დადებით მხარეებზე ვისაუბროთ, მაგრამ ჩემი პოზიცია მაქვს. ბოლო წლებში რაც ჩვენს პლანეტაზე ხდება, ნატო- ს როლი ძალიან მიუღებელია.
,,აფხაზეთი არის საქართველოს ტერიტორია და იქაური მოსახლეობაც ჩვენი ზრუნვის საგანია”
რუსუდან ხავთასი
საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრს კახა კალაძესა და ოკუპირებული აფხაზეთის ენერგეტიკის, ტრანსპორტისა და კავშირგაბმულობის ე.წ. მინისტრს ვიქტორ ხილჩევსკის შორის შეხვედრა შედგა. მოლაპარაკებები გაიმართა ენგურჰესის დე ფაქტო აფხაზური ნაწილის ტერიტორიაზე. საქართველოს ოფიციალური ხელისუფლებიდან, კახა კალაძესთან ერთად, წარმოდგენილნი იყვნენ მისი მოადგილეები ილია ელოშვილი და მარიამ ვალიშვილი, ასევე „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის“ მმართველთა საბჭოს თავმჯდომარე სულხან ზუმბურიძე. ენერგეტიკის მინისტრის მოადგილე მარიამ ვალიშვილი აფხაზეთში განხორციელებულ ვიზიტზე გვესაუბრა და შეხვედრები შეაჯამა.
- პერიოდულად ვახორციელებთ ვიზიტს აფხაზეთში. ჩვენ შორის არის გარკვეული სამუშაო ფორმატი, რომელიც აფხაზეთთან წლების განმავლობაში მიმდინარეობდა. ენგურჰესი ახორცილებს ინტენსიურ სამუშაოებს როგორც ოკუპირებულ, ისე არაოკუპირებულ ტერიტორიაზე. პრაქტიკულად, ახლახან დავიწყეთ სამუშაოების ახალი ფაზა, რომელიც ეხება ვარდნილის არხის რეაბილიტაციას. ეს არის მასშტაბური პროექტი. ხელშეკრულება გვაქვს გაფორმებული ევროპის წამყვან ბანკებთან: ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკთან და ევროპის საინვესტიციო ბანკთან. რეალურად ამ პროექტის ფარგლებში დაიწყო სამუშაოების განხორციელება. ჩვენი კანონმდებლობის შესაბამისად მიდის იქ სამუშაოები. ოკუპირებულ ტერიტორიაზე სპეციალურ ნებართვას ვაძლევთ ტენდერში გამარჯვებულ კომპანიას, რათა სამუშაოები აწარმოოს. პრობლემები იყო არხის გამტარუნარიანობაში, მოშლილი იყო ინფრასტრუქტურა, გადმოდიოდა წყალი და, პრაქტიკულად, ხელს უშლიდა როგორც ენგურჰესის, ისე ვარდანჰესის ოპტიმიზირებულ მუშაობას, რადგან ეს ჰესები, პრაქტიკულად, ერთი წყლის რესურსზე ზის. ამასთანავე საინტერესოა ისიც, რომ აფხაზეთში ჩატარდა არჩევნები, ახალი დე ფაქტო ხელმძღვანელობა ჰყავთ. შეიცვალა მინისტრი. ახალი ხელმძღვანელობა ჰყავს იმ ენერგეტიკულ კომპანიასაც, რომელიც იქ ლოკალურად ოპერირებს ქსელს. შესაძლებლობა მოგვეცა, გაგვეცნო ახალი კადრები და არსებული კონტაქტები თუ კომუნიკაცია შეგვენარჩუნებინა. აღსანიშნავია, ერთი მნიშვნელოვანი ასპექტიც: დღესაც პრობლემებია და სარემონტო სამუშაოებს საჭიროებს გვირაბი, რომელიც ჯვრის წყალსაცავსა და ენგურჰესს აკავშირებს. ეს ერთ უხერხულობას ქმნის: გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ენგურჰესი ვერ იმუშავებს. ვგეგმავთ, ეს პროცესი წყალუხვობის პერიოდს დაემთხვეს, რომ ალტერნატიული ენერგოწყაროს გამოყენების საშუალება გვქონდეს და დეფიციტი შესამჩნევი არ იყოს. ვფიქრობთ, სავარაუდოდ, 2017 წლისთვის დავიწყოთ ამ სამუშაოების დაგეგმვა და რეალურად განვახორციელოთ. ენგურჰესი გაჩერებული იქნება დაახლოებით თვენახევარი, ორი თვე. სწორედ ამ სამუშაოებთან დაკავშირებული საკითხების განსახილველად დაიგეგმა ეს ვიზიტი. ეს პროექტები ერთ დღეში არ ხორციელდება. მოსაძიებელია თანხები და გასარკვევია, რა წყაროს საშუალებით მივიღებთ ამ პერიოდში ელექტროენერგიას.
- ამ ორი თვის განმავლობაში საქართველო რუსეთისგან შეიძენს ელექტროენერგიას?
- ამ სქემამ იმუშავა 2006 წელს, რადგან აფხაზეთს სხვა წყარო არ აქვს. თუ ენგურჰესი გაჩერდა, ელექტროენერგიას სხვაგვარად ვერ მივაწვდით. სწორედ ამ დეტალებზე სასაუბროდ ვიყავით. ეს არის გრძელვადიანი გეგმა და დეტალურად ამაში ვერ ჩავეძიებით. ასეთი შემთხვევის მონახაზი არსებობდა 8 წლის წინ და გვინდა, მისი გაუმჯობესებული ვარიანტი გავაკეთოთ. მთავარია ეს ელექტრომომარაგებას არ დაეტყოს, არ შეეხოს საქართველოს, მათ შორის არც აფხაზეთის მოსახლეობას. დაიგეგმება, რა ხარჯებთან გვექნება საქმე, რა რისკები არსებობს და ა.შ.
- პოლიტიკურად რთული პროცესების მიუხედავად, მიგაჩნიათ, რომ თანამშრომლობა შედგა?
- ამ მოვლენას პოლიტიკურ ჭრილში თუ განვიხილავთ, მოლაპარაკებები, წესით, ნორმალურად ვერ წარიმართებოდა, მაგრამ ენერგეტიკა, ძალიან ტექნიკური სფეროა. ეს ძალიან ვიწრო თანამშრომლობის ფორმატია, რომელსაც წლების განმავლობაში ვახორციელებდით. მთავრობას აქვს სურვილი, აფხაზეთის მოსახლეობა ელექტროენერგიის გარეშე არ დარჩეს. ფაქტია, მათ არ აქვთ ენერგიის სხვა წყარო. ერთადერთი სადგურია ენგურჰესი. ერთი პატარა სოხუმის ჰიდროელექტროსადგური იყო, რომელიც დღეს დანგრეულია და მის აღდგენას ვერ ახორციელებენ. აქედან გამომდინარე, გვაქვს ხედვა, როგორ უნდა განვავითაროთ ეს თანამშრომლობა. ბუნებრივია, პოლიტიკურ ასპექტებზე ვერ გავაკეთებთ აქცენტებს. არც შესაბამისი მანდატი გვაქვს, რომ ენერგეტიკოსებმა ეს თემა გააჟღერონ. რეალურად, აფხაზეთი არის საქართველოს ტერიტორია და იქ მცხოვრები მოსახლეობაც არის ჩვენი ზრუნვის საგანი.