„საქართველო და მსოფლიო“: „ოლიგარქოვიჩი“ // ოლიგარქია განა კარგია – ან ეგ გვიშველის, ან ანარქია? // გლობალურ პრობლემად სწორედ ის მიმაჩნია, რომ ამ ქვეყანაში პოლიციელიც, პროკურორიც, მოსამართლეც და სხვებიც ოლიგარქის შვილის პოსტით შეიძლება იმართებოდეს
—–
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ხელისუფლებას მძიმე შემოდგომა ელოდება“ // „რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო არა რომელიღაცა პოლიციელმა ჭიჭიკიამ, რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო თვითონ გიორგი კვირიკაშვილმა, შოთაძემ, ჯეჯელავამ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თორნიკე შარაშენიძესთან: „ქართული ოცნება“ კომიკურ შეცდომებს უშვებს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: ვის სურს შინაგან საქმეთა სამინისტროს დისკრედიტაცია // „ქვემო ქართლის მოსახლეობას ეუბნებიან, რომ ეს ტერიტორია აზერბაიჯანისაა“ // „ნარკოტიკების ლეგალიზების მოთხოვნის უკან უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურები დგანან“
ახალი თაობა“: ინტერვიუ დიმიტრი ლორთქიფანიძესთან: „ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენამდე მიწა არ უნდა გაიყიდოს!“
—–
„საქართველო და მსოფლიო“: „გლობალური კვლევების ცენტრმა” ჩინეთის ახალი ინიციატივის – „ერთი სარტყელი – ერთი გზის“ შესახებ სემინარი გამართა
———————
„საქართველო და მსოფლიო“, 14 ივნისი, 2017 წელი
„ოლიგარქოვიჩი“
ოლიგარქია განა კარგია – ან ეგ გვიშველის, ან ანარქია? // გლობალურ პრობლემად სწორედ ის მიმაჩნია, რომ ამ ქვეყანაში პოლიციელიც, პროკურორიც, მოსამართლეც და სხვებიც ოლიგარქის შვილის პოსტით შეიძლება იმართებოდეს.
ბაკურ სვანიძე
ასე რეპერივით დავიწყე ჩემი მორიგი საგაზეთო წერილი, რადგან გასული კვირის ყველაზე ხმაურიანი თემა სწორედ ორი ქართველი რეპერის განსაკუთრებით დიდი ოდენობით ნარკოტიკის შენახვის ბრალდებით დაპატიმრება და ორიოდე დღეში მათი სასამართლო დარბაზიდან გათავისუფლება იყო.
სატირული ჰიპ-ჰოპ პროექტ “ბირჟა მაფიას” წევრები: მიხეილ მგალობლიშვილი და გიორგი ქებურია 7 ივნისს დააკავეს ნარკოტიკის დიდი ოდენობით შეძენა-შენახვისთვის. ბრალის დამტკიცების შემთხვევაში მათ 8-დან 20 წლამდე პატიმრობა ემუქრება. დაკავებულებმა სასამართლო პროცესზე პოლიციელები “ფერადი შეფერილობის ტაბლეტების” ჩადებაში დაადანაშაულეს. მათი თქმით, სამართალდამცველები ახსენებდნენ კლიპს, რომელშიც პოლიციელი ყელზე გამობმული თოკით მუხლებზე დგას და ეუბნებოდნენ, რომ ამის გამო “ვიღაც ძალიან გაღიზიანდა”. 9 ივნისს თბილისის საქალაქო სასამართლომ “ბირჟა მაფიას” წევრებს წინასწარი პატიმრობა შეუფარდა. 9 და 10 ივნისს დაკავებული რეპერების გათავისუფლების მოთხოვნით საპროტესტო აქცია გაიმართა. 10 ივნისის საღამოს “ბირჟა მაფიას” მხარდაჭერა გამოუცხადა ბიძინა ივანიშვილის ვაჟმა ბერამ. “თქვენთან ვარ, ბიჭებო, თავისუფლება ბირჟა მაფიას!” _ დაწერა ბერა ივანიშვილმა სოციალურ ქსელში. ამის შემდეგ განცხადებები გააკეთეს პრემიერმინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა და ვიცეპრემიერმა კახა კალაძემ. მათ ნარკოპოლიტიკის ლიბერალიზაციისა და პოლიციელების მხრიდან ჩადენილი სავარაუდო დანაშაულის გამოძიების აუცილებლობაზე ისაუბრეს. 12 ივნისს “ბირჟა მაფიას” წევრები: მიხეილ მგალობლიშვილი და გიორგი ქებურია გირაოს სანაცვლოდ სასამართლო დარბაზიდან გაათავისუფლეს. მიხეილ მგალობლიშვილს გირაო 50 ათასი ლარის, გიორგი ქებურიას კი 20 ათასი ლარის ოდენობით შეეფარდათ…
არ ვაპირებ პოლემიკის დაწყებას თემაზე, რეალურად ჰქონდათ ნარკოტიკული საშუალებები “ბირჟა მაფიას” პროექტის წევრებს თუ “ჩაუდეს”. მთავარი, ჩემი აზრით, სხვა იყო – ბერას პოსტი. დიახ, როგორც სამართალდამცველები ცდილობენ, დაგვიმტკიცონ, ამ რეპერების დაჭერა ზუსტად ისე “დაემთხვა” მათ მიერ ინტერნეტში ატვირთულ კლიპს, როგორც გათავისუფლება “დაემთხვა” ბერა ივანიშვილის ფეისბუქ-პოსტს – “თქვენთან ვარ, ბიჭებო! თავისუფლება ბირჟა მაფიას!”. “დამთხვევა”, დამეთანხმებით, საეჭვოა!
საზოგადოებაში არაერთგვაროვანი რეაქცია იყო პროექტ “ბირჟა მაფიას” მიმართ და ბევრმა რატომღაც მიიჩნია, რომ ეს პროექტი ქუჩური და კრიმინალური აზროვნების პროპაგანდაა. არადა, რეალურად, ცინიკური სახელწოდებით დაწყებული, ტექსტებშიც და გროტესკულ მანერებშიც ქუჩური მენტალობის გაშაყირება და დაცინვა უფრო ჩანს. კლიპში “პავადოკზე” ძაღლივით გამობმული პოლიციელისფორმიანი ადამიანის ეპიზოდიც კრიმინალური მენტალიტეტის მქონე კომიკური პერსონაჟის “სულელურ ოცნებად”, ასეთი აზროვნების ადამიანების ფანტაზიის შეზღუდულ უნარად უფრო მივიღე, ვიდრე პოლიციელის უპატივცემულობად ან შეურაცხყოფად. მით უფრო, რომ კლიპის თავდაპირველ ვერსიაშიც პოლიციელის ამოსაცნობი ნიშნები და გერბი “გაბლარული”, ანუ დაფარული იყო. საზოგადოდ, კარგი იქნება, თუ ქართველი საზოგადოება ფეხის ხმას არ აჰყვება ხოლმე ვინმეს ლანძღვის ან ქებისას.
თუმცა, ვიმეორებ, ამ საგაზეთო წერილის მიზანი “ბირჟა მაფიას” პროექტის მონაწილეთა დაცვა ან ძაგება არ არის. უფრო გლობალურ პრობლემად სწორედ ის მიმაჩნია, რომ ამ ქვეყანაში პოლიციელიც, პროკურორიც, მოსამართლეც და სხვებიც ოლიგარქის შვილის პოსტით შეიძლება იმართებოდეს.
ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ბერას პოსტმა დადებითი და პოზიტიური როლი შეასრულა და ორი ახალგაზრდა (რომლებსაც, ჩემი აზრით, მართლა არაფერი დაუშავებიათ) შესაძლო 20-წლიანი პატიმრობისგან იხსნა.
მაგრამ რას ვაპირებთ იმ სხვა კონკრეტულ შემთხვევაში და სხვა დროს, როცა ქვეყანაში ვინმეს უსამართლოდ დაჩაგვრა ან ვინმეს მიმართ სამართლის განხორციელება–ვერგანხორციელება, შესაძლოა, არ მოექცეს “ოლიგარქოვიჩის” ინეტერესების სფეროში?
უარესი _ ვთქვათ, ისეთ ვინმეს ჩაგრავენ, ვის მიმართაც “ოლიგარქოვიჩს” უარყოფითი დამოკიდებულება აქვს და ადგეს და თავისი პოსტით ამ ვინმეს კიდევ უფრო დაჩაგვრა და დასჯა მოითხოვოს? მორჩა, დასრულდა იმ ვინმეს საქმე საბოლოოდ?
კი ბატონო, დაგეთანხმებით, რომ ბერა ივანიშვილს ჯერ არსად გამოუმჟღავნებია ბოღმა, აგრესია და ვინმეს დაჩაგვრის მიდრეკილება, მაგრამ ისიც ხომ ადამიანია? ვიცით, მომავალში რა მოხდება? სახელმწიფოს ცნებაც ხომ ძირითადად მაგას ნიშნავს და იქიდან ამოდის, რომ საზოგადოების შეთანხმებით, ყველასთვის უზრუნველყოფილი უნდა იყოს თანაბარი უფლებები და “ძლიერმა” “სუსტი” ვერ უნდა დაჩაგროს!
აი, სწორედ ამიტომ მიმაჩნია “რეპერების საქმეში” ყველა მთავარ ეპიზოდად “ბერას პოსტი” და არა ის, ჰქონდათ თუ არა ბიჭებს ჯიბეში ნარკოტიკი და შეურაცხყვეს თუ არა მათ პოლიცია… კიდევ ერთი ფაქტორი, რომლის გამოც ამ სტატიის დაწერა გადავწყვიტე, არის “ქოცების გამპრავებელი” კასტის მძაფრი რეაქცია სიტყვა “ოლიგარქზე”.
როგორც კი ამ სიტყვას გამოიყენებ _ ან იტყვი, ან დაწერ, იმწამსვე მოდის წყევლა-კრულვის ნიაღვარი _ “შე უმადურო, ბიძინამ გადაგვარჩინა და როგორ უწოდებ ოლიგარქს?”, “შე უზრდელო, ამხელა მეცენატ ადამიანს, ოლიგარქი ხარო, როგორ აკადრებ, არ გრცხვენია?” და სხვ. ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, ამ ხალხს სიტყვა “ოლიგარქი”, დედის თუ არა, სულ ცოტა, “კარგის ტ…ს” გინება მაინც ჰგონია…
თუმცა, უბრალო და უჩინო სოციალურ ქსელებში მოკაკუნე “გამპრავებლებს” რა ველაპარაკო, როდესაც მინისტრები და პარლამენტის თავმჯდომარეც კი ისეთ კომიკურ განცხადებებს აკეთებენ, იცინო თუ იტირო, ვეღარ ხვდები.
მაგალითად, როდესაც კახა კალაძეს ჟურნალისტმა ჰკითხა _ დღეს საქართველოში არის თუ არა ოლიგარქიული მმართველობაო, ენერგეტიკის მინისტრმა და პირველმა ვიცეპრემიერმა უპასუხა: “თუ იმას გულისხმობთ, რომ ჩვენ გავდივართ ხოლმე კონსულტაციებს ბატონ ბიძინასთან, ეს ჩვეულებრივი მოვლენაა და ამასთან ოლიგარქიას არანაირი შეხება არ აქვს”-ო.
პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძემ კი პირდაპირ განაცხადა: “გადასაწყვეტი საკითხების უმეტესობაზე ჩვენ ვიგებთ ხოლმე ბატონი ბიძინა ივანიშვილის შეხედულებებს, ხშირ შემთხვევაში ვითვალისწინებთ კიდეც მის შენიშვნებს და მოსაზრებებს, მაგრამ ეს რა კავშირშია ოლიგარქიასთან?”
ზოგჯერ მინდა, იმ ჟურნალისტების ადგილას ვიყო და გინდა, კალაძეს, გინდა, კობახიძესა და გინდა, “ოცნების” სხვა წარმომადგენლებს, რომლებიც შეიცხადებენ ხოლმე, _ რა ოლიგარქი, როგორ ბედავთ და მაგას როგორ აკადრებთ ბატონ ბიძინასო, შევუტრიალო კითხვა: გულწრფელად მითხარით, ბატონებო, თქვენ ოლიგარქია რა გგონიათ? მართლა მაინტერესებს, მოვისმინო “ოცნების” ბობოლებისა და მათი “გამპრავებლებისგან” სიტყვა “ოლიგარქის” განმარტება.
აქამდე ვიცოდი, რომ ოლიგარქი არის მდიდარი ადამიანი, რომელსაც გავლენა აქვს სახელმწიფოს მმართველ წრეებზე და მართალია, უშუალოდ არ მართავს სახელმწიფოს, მაგრამ მის ინტერესებს მუდამ ითვალისწინებენ უმაღლესი მმართველი წრეები.
ახლა მიპასუხეთ: არის თუ არა ბიძინა ივანიშვილი მდიდარი?
ამ კითხვაზე კობახიძეც, კალაძეც და მსოფლიოც გაგვცემს ერთადერთ პასუხს: დიახ, არის!
კითხვა მეორე – აქვს თუ არა ამ მდიდარ ადამიანს გავლენა სახელმწიფოს მართვაზე? _ როგორც ვნახეთ, პარლამენტის თავმჯდომარეც, პირველი ვიცეპრემიერიც აღიარებენ, რომ მდიდარ ბიძინა ივანიშვილს სახელმწიფოს მართვაზე პირდაპირი გავლენა აქვს და ამას არც პრემიერმინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი უარყოფს.
არის თუ არა ბიძინა ივანიშვილის უშუალო ინტერესები გათვალისწინებული საპარლამენტო მსჯელობებისას? “ოცნების” სიით პარლამენტში შესული ყველა პარლამენტარი ადასტურებს, რომ ნებისმიერ საკითხზე მსჯელობისას ბატონი ბიძინას პოზიცია მისთვის მნიშვნელოვანია.
ჰოდა, კიდევ ერთხელ ვსვამ კითხვას: მაშ, სხვა რაღაა ოლიგარქი და ოლიგარქია?
ბიძინა ივანიშვილი პრემიერმინისტრად რომ დარჩენილიყო და აეღო პასუხისმგებლობა ქვეყნის მართვაზე (მილიარდერი დონალდ ტრამპი ამერიკის პრეზიდენტია), მაშინ ის ოლიგარქი არ იქნებოდა, მაგრამ, რადგან ივანიშვილმა პასუხისმგებლობა მოიხსნა და ქვეყნის პოლიტიკურ მართვაზე გავლენის პირდაპირი ბერკეტები მაინც დაიტოვა, ის კლასიკური ოლიგარქი გახდა და აქ სხვა აზრი არც შეიძლება არსებობდეს.
ახლა ისიც ვთქვათ, კარგია თუ ცუდი ჩვენი ქვეყნისთვის ეს ოლიგარქიული მმართველობა.
“ნაციონალები” და მათი დანაყოფები _ “გირჩები”, “ევროპელები” და სხვები, როგორც ყველაფერს, ამასაც დემაგოგიისთვის იყენებენ და ისე გაიძახიან, ქვეყანაში ოლიგარქიული მმართველობააო, გეგონება, მათი მმართველობის პერიოდში რამე უკეთესი იყო ან, ახლა რომ დაბრუნდნენ ხელისუფლებაში, უკეთესს იზამენ.
ოლიგარქია განა კარგია, მაგრამ თავზეხელაღებულ, ფსიქიკურად შეშლილ ავტორიტარ მმართველს, შედარებით გაწონასწორებული და ნაკლებად ბოროტი ოლიგარქი ნამდვილად სჯობს.
საქართველო, სამწუხაროდ, დღეს ისეთ დღეშია, რომ არჩევანი ასეთი გვაქვს _ ან უნდა ავიტანოთ ეს ოლიგარქი თავისი “ოლიგარქოვიჩებით”, რომელთა პოსტებზეა დამოკიდებული ისიც კი, ვის ცნობს სასამართლო დამნაშავედ და ვის _ არა, ან ისევ “ორი გვამი მომიტანეთ” ტიპის ხელისუფლება უნდა დაგვაჯდეს თავზე და, ღმერთმა უწყის, რამდენ “ორ გვამს” მოითხოვს მერე შურისძიებას მოწყურებული ნაპატიმრალი ვანო ანდა ნაემიგრანტალი მიშა.
ჰოდა, ოლიგარქი რისი ოლიგარქია? ბიძინა ივანიშვილი მოხერხებულად და ბოროტად სარგებლობს ამ სიტუაციით და, ვინც უნდა იძახოს, “ოცნება” გაფარჩაკდაო, იგი მაინც მყარად ზის დღევანდელი საქართველოს ხელისუფლებაში.
არის მოსაზრებაც, რომ დავძლიოთ შიში და “დავცხოთ” ორივეს _ “ქოცებსაც” და “ნაცებსაც”, მაგრამ ცხადია, რომ საზოგადოების ასეთი ქმედება ანარქიას გამოიწვევს და არავინ იცის, როდის ეღირსება ქვეყანას მეტ-ნაკლებად ისევ დალაგება…
მავანი ამბობს, სწორედ ეგ ანარქიაა ქვეყნის ხსნა და “გამოსაშვები სისხლი უნდა გამოვუშვათ”, მერე საბოლოოდ რომ დავლაგდეთო, მაგრამ ეს ხომ 27 წლის წინათ უკვე ვქენით?!
როგორ ფიქრობთ, დალაგდა ამის შედეგად ქვეყანა?
და, თუკი მართლაც ასეა დღეს საქართველოს საქმე, რომ პირსისხლიანი მანიაკებისგან ისევ და ისევ ან ოლიგარქიამ უნდა გვიხსნას, ან ანარქიამ, კარგი, ჯანდაბას, ჩათრევას ჩაყოლას ვამჯობინებთ და “გაგიპრავებთ” მაგ ოლიგარქს და “ოლიგარქოვიჩს”…
ოღონდ, იქნებ იმდენი პატივი მაინც გვცეთ, რომ ნუ გვიპროტესტებთ, ნუ იპუტავთ თმებს და ნუ იხოკავთ ლოყებს, როდესაც სიტყვა “ოლიგარქიას” ვახსენებთ. კიდევ გიმეორებთ: პატივცემულო “გამპრავებლებო”, ოლიგარქია დედის გინება არ არის. ეს პოლიტიკური ტერმინია და ზუსტად იმას აღნიშნავს, რაც დღეს საქართველოში ხდება.
———————–
„ახალი თაობა“, 14 ივნისი, 2017 წელი
ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ხელისუფლებას მძიმე შემოდგომა ელოდება“ // „რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო არა რომელიღაცა პოლიციელმა ჭიჭიკიამ, რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო თვითონ გიორგი კვირიკაშვილმა, შოთაძემ, ჯეჯელავამ“
„ახალი თაობის“ კითხვებს თავისუფალი საქართველოს ლიდერი კახა კუკავა პასუხობს:
- ბატონო კახა, როგორ აფასებთ ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებს?
- ამ მოვლენებმა აჩვენა ის, რასაც მე ბოლო 5 წელია ვსაუბრობ თქვენ გაზეთთან ინტერვიუში, რომ ჩვენ არა გვაქვს სახელმწიფო! საქართველო არის ტერიტორია, რომელსაც კანონიერი ქურდების „სხადნიაკი“ მართავს! ბერას პოსტის შემდეგ გაკეთებული გიორგი კვირიკაშვილის და კახა კალაძის განცხადებები აჩვენებს სწორედ ამას! ქურდის შვილმა რაღაც გადაწყვიტა და უკანა თათებზე დადგნენ ფორმალური მინისტრთა კაბინეტის წევრები. აი ეს არის მთავარი პრობლემა, რაც გამოვლინდა და არა ნარკოპოლიტიკა და არა ჩადებები, არა კლიპის შინაარსი და კიდევ ბევრი სხვა რამ, რაზეც მსჯელობს ჩვენი საზოგადოება.
მთელი სახელმწიფო, თავისი პრემიერით და ვიცე-პრემიერებით, ჩართული იყო ამ დანაშაულის დაფარვაში! რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო არა რომელიღაცა პოლიციელმა ჭიჭიკიამ, რეპერებს ნარკოტიკი ჩაუდო თვითონ კვირიკაშვილმა, თვითონ შოთაძემ, თვითონ ჯეჯელავამ! ჩვენ არა გვაქვს სახელმწიფო ინსტიტუტები, ის არის ბოლომდე დამპალი და რეპერების საქმე წვრილმანია იმასთან შედარებით, რაშიც შეიძლება ამან თავი იჩინოს.
- ამ ხელისუფლებამ კარგად აითვისა მისი წინამორბედის მანკიერი თვისებები და ოპონენტებს, განსხვავებული აზრის მქონე პირებს, იარაღის თუ ნარკოტიკის ჩადებით იშორებენ?
- კი არ აითვისეს, ესენი იგივე ხალხია, წინა ხელისუფლებიდან მოსული. რა, შოთაძემ კარგად აითვისა შოთაძის გაკვეთილი?! თუ კვირიკაშვილმა, რომელიც დღეს `ქართული ოცნების~ წევრია, იმ კვირიკაშვილისა, რომელიც მოქალაქეთა კავშირის წევრი იყო?! ეს ხომ ერთი და იგივე ხალხია?! ეს ხალხი, რომელიც მართავს დღეს საქართველოს, ეს არის 1992 წლის ელიტა!
- ეს სისტემური პრობლემაა და იგივე შსს მინისტრის, ან უშიშროების მინისტრის შეცვლა, რომელზეც ასე აქტიურად მიდის საუბარი, არაფერს შეცვლის?
- ობიექტურად რომ ვთქვათ, მღებრიშვილი არ არის ამ საქმეში მთავარი მოქმედი პირი, თუმცა, რა თქმა უნდა, მას აქვს თავისი წილი პასუხისმგებლობა! ყველა კარგად ვხვდებით, რომ ასეთი ტიპის საქმეზე, გადაწყვეტილებას იღებენ პოლიტიკური ხელმძღვანელები და მღებრიშვილი ამ კატეგორიას არ განეკუთვნება. უშუალოდ რეპერი ბიჭების საქმეში პასუხისმგებლობა ეკისრება კვირიკაშვილს, კალაძეს, ჯეჯელავას და შოთაძეს!
- ჯეჯელავას განცხადებებმა საზოგადოებაში სერიოზული კრიტიკა გამოიწვია.
- კლიპის საკითხზე მსჯელობაში შესვლა ჯეჯელავას მხრიდან, ეს იყო ყოვლად სამარცხვინო. როგორც გირგვლიანის მკვლელობის შემდგომ სამარცხვინო გიგა ბოკერია და მისი ბანდა აპრავებდა დამნაშავეებს, რომ თურმე სანდრო გირგვლიანმა გვერდზე სუფრაზე მსხდომებს შეაგინა. როცა საქმე მკვლელობას ეხება, ეს იყო ბინძური გაპრავება დამნაშავეების. დღესაც, როდესაც უდანაშაულო ახალგაზრდებს ნარკოტიკი ჩაუტენეს ჯიბეში და 18 წლის ბავშვებს 8-დან 20 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას უსჯიდნენ, ამ კონტექსტში იმაზე მსჯელობა, რომ ამ რეპერებმა კარგად გარეპეს თუ ცუდად, ეს არის სიბინძურე და ჯეჯელავა არის ბინძური ადამიანი და ბინძური მინისტრი! ჯეჯელავას ტექსტი რომ ვთარგმნოთ, ნიშნავდა იმას, რომ დასაჭერები არიან ეს ბიჭები.
- რატომ დაიხია უკან ხელისუფლებამ, რამ შეაშინა ისინი?
- შეაშინა 5 ათასმა კაცმა, რომელიც გამოვიდა რუსთაველის გამზირზე! მე კიდევ ერთხელ ხაზგასმით მინდა განვაცხადო, რომ 2017 წლის გაზაფხული, ეს არის 2007 წლის ანალოგია! როდესაც ხელისუფლება იქცევა ცინიკურად, სადაც ცეცხლია, ყველგან ასხამს ნავთს. კონსტიტუცია შეცვალა ორივე ხელისუფლებამ, სააკაშვილის რეჟიმმა სწორედ 2007-ის გაზაფხულზე დაანგრია თაბუკაშვილი, მელიქიშვილიდან ჟურნალისტები გამოასახლეს და რამდენი სიბინძურე ჩაიდინა. ესენიც კონსტიტუციას ცვლიან, ოპოზიციას ე.წ. ეძახიან, კალაძემ ხანდოში საფლავები ამოთხარა და რომელი ერთი ჩამოვთვალო, ყოველდღე რაღაცა ხდება! 2007 წლის გაზაფხულს იმიტომ ვახსენებ, რომ მას 2007 წლის შემოდგომა და 7 ნოემბერი მოჰყვა!
- საით მიანიშნებთ?
- ეს ხელისუფლებაც მიდის მიზანმიმართულად 7 ნოემბრისაკენ. რუსთაველზე 5 ათასი კაცი მათთვის უბრალოდ იყო ამ სცენარიდან ცოტათი გადახვევა, რადგან 2007 წლის გაზაფხულზე ამდენი კაცი არ გამოსულა. მაშინ 100-150 კაცი გამოდიოდა მიტინგებზე 7 ნოემბრამდე. ეს ხელისუფლებაც ელოდა, რომ 100 კაცი გამოვა და გააპროტესტებსო. ეს 5 ათასი კაცი კი მათთვის იყო შოკი. შეიძლება ისინი რაღაცას მიხვდნენ, უბრალოდ, ამ ადამიანების ტვინში ძალიან ცოტა უჯრედებია და ამ ყველაფერს დიდხანს ვერ დაიმახსოვრებენ.
- ანუ სერიოზული საფრთხის წინ დგას ადგილობრივი არჩევნების წინ ოცნება?
- არჩევნები არ არის ამ ხელისუფლების მთავარი საფრთხე იმიტომ, რომ საქართველოში არჩევნები არ ტარდება. საქართველოში არის ხმებით საჯარო ვაჭრობა. როდესაც გამოდის ქართველი ამომრჩეველი და იძახის, რომ აბა, ვყიდი ხმას და ვინ მეტს გადაიხდისო. აქედან გამომდინარე, არჩევნები არ არის ბიძინა ივანიშვილისთვის საფრთხე.
- აბა, რა არის საფრთხე ბიძინა ივანიშვილისთვის?
- ბიძინა ივანიშვილისთვის საფრთხე არის პოსტარჩევნებისეული პერიოდი და ზოგადად ეს შემოდგომა! რასაც არ გაეკარა ეს ხელისუფლება, ყველაფერი სკანდალი გახდა. „რუსთავი-2“-ის საქმე, ციანიდის საქმე, აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი, რეპერი ბიჭები. მანამდე კიდევ რამდე მსგავს შეცდომას დაუშვებენ. ყველგან ჩაერთო საერთაშორისო ორგანიზაციები. ეს ხელისუფლება უკვე არის უუნარო! კიბოს მეოთხე სტადია აქვს. ეს შემოდგომა მათთვის ძალიან მძიმე იქნება. რეპერების საქმე კიდევ არ იყო იმ კატეგორიის საქმე, რომელზეც მასა დაიძრება, თუმცა ვნახეთ, რამდენი ხალხი გავიდა ქუჩაში. შემოდგომა ივანიშვილისთვის სერიოზული საფრთხის მატარებელი იქნება. შესაძლოა, სრულიად უწყინარ თემაზე გამოვიდეს ათი ათასობით კაცი ქუჩაში და ეს რეჟიმი დაასრულოს, მშვიდობიანი ან არამშვიდობიანი ფორმით.
- ანუ სხვა ფორმა არ არსებობს? ამ ხელისუფლებასაც საპროტესტო აქციები დაასრულებს?
- რა თქმა უნდა! ამ რეჟიმს ხალხის მასობრივი პროტესტი დაასრულებს. ამ ხელისუფლებამ ვერაფერიც ვერ გაიგო. იგივე ვენეციის კომისიის შენიშვნები ძალიან სერიოზულია, ეს თუ ხელისუფლებამ არ გაიზიარა, ის ცუდად დაასრულებს. კობახიძე აცხადებს, რომ ეს ხარვეზებია და თარგმანშია შეცდომაო და მალე დარწმუნდება კობახიძე, რომ თვითონ არის ბუნების შეცდომა! ამაში დაარწმუნებენ შესაბამისი ინსტიტუტები.
„ახალი თაობა“, 14 ივნისი, 2017 წელი
ინტერვიუ თორნიკე შარაშენიძესთან: „ქართული ოცნება“ კომიკურ შეცდომებს უშვებს“
პოლიტოლოგი, ჯიპას პროფესორი თორნიკე შარაშენიძე „ახლა თაობასთან“ ინტერვიუში ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებს პოლიტიკურად აფასებს.
- ბატონო თორნიკე, ბოლო დროს ქვეყანაში განვითარებული მოვლენები, მუხთარლის საქმე, რეპერების საქმე, რამდენად არის სიგნალი, რომ რაღაც ისე არ არის?
- მსგავსი სიტუაციების მთავარი გამომწვევი მიზეზი არის ის, რომ ხელისუფლება თავის თავშია ჩაკეტილი. კრიტიკას არ იღებს, არსებულ კრიტიკას აგრესიით პასუხობს. როდესაც მსგავსი სისტემაა შექმნილი, ამ დროს ყოველთვის მმართველი ძალა, რომელიც კრიტიკას არ იღებს და კონკურენტიც არ ჰყავს სწორედ ასეთ, მე ვიტყოდი, აბსოლუტურად კომიკურ შეცდომებს უშვებს. თუმცა, ვერც იმას ხვდება, რომ ამ დაშვებული შეცდომების გამოსწორება თავად უწევს, რისი აღიარებაც საბოლოო ჯამში აღარ უნდა. ამას არაფორმალური მმართველობის პრობლემაც ემატება, როდესაც გადაწყვეტილების მიღების ეშინიათ, ვერ იღებენ. მთავარი ეს ორი პრობლემაა. ეს ყველაფერი კი ქმნის სურათის იმ ერთობლიობას, რომელიც სახეზე გვაქვს.
- თქვენ კონკურენციაზე საუბრობდით, რამდენად მნიშვნელოვანია, რომ ხელისუფლებას ჰყავდეს ძლიერი ოპოზიცია, რომ სწორედ მსგავსი შეცდომებისგან დაზღვეული იყოს, უფრო ფრთხილად იყოს?
- რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანი ფაქტორია ძლიერი ოპოზიცია. ნებისმიერ ხელისუფლებას სჭირდება ძლიერი ოპოზიცია სწორედ იმიტომ, რომ მძაფრი, კრიტიკული შეცდომები არ დაუშვას. მუდამ ფორმაში იყოს. თუმცა, სამწუხაროდ, საქართველოში ტრადიციულად მმართველ ჯგუფს აქვს ესტაფეტა, რომ ოპოზიცია ბოლომდე გაანადგუროს და თვითონ იყოს აბსოლუტურად უსაფრთხოდ. ყველა პოლიტიკური ელიტა ახერხებს, რომ გაანადგუროს პოლიტიკური ოპოზიცია და მიაღწიოს სიმყარეს, თავს გრძნობდეს უსაფრთხოდ, მაგრამ ეს `უსაფრთხოება~ ძალიან დროებითია და ამავდროულად ძალიან საშიშია.
- თავად ხელისუფლებისთვის არის საშიში?
- დიახ, თავად მმართველი გუნდისთვის, რადგან ამ დროს შიგნიდან იწყება რღვევა, შეცდომების დაშვების კასკადი. ამის მაგალითი არაერთგზის გვინახავს ჩვენი ხელისუფლების თუ სხვა ქვეყნის ხელისუფლების მაგალითზე. ეს არის ნათელი ჭეშმარიტება, რომელსაც დამტკიცება არ სჭირდება.
- რატომ ვერ აცნობიერებს ამას ხელისუფლება?
- ამის გაცნობიერება რთულდება, როდესაც ძალაუფლება შეუზღუდავია, როდესაც ხელისუფლებაში ხარ და ფიქრობ, რომ არაფერი არ გემუქრება, მუდამ იქნები. ჩემი აზრით, ეს ორი მოვლენა, მუხთარლის გატაცება და რეპერების დაჭერა, შემდეგ კი განთავისუფლება, რომელმაც კომიკური სახე მიიღო, ჯერ ბერამ დაუჭირა მხარი და შემდეგ ჩვენი მინისტრები ერთმანეთს ასწრებდნენ, რომ მათაც დაეჭირათ მხარი, ეს არის პირველი სიმპტომური ნიშნები სისტემური კრიზისის. თუ დროულად ვერ მიხვდებიან, რომ კრიზისი სისტემური არის და ასე გააგრძელებენ მუშაობას, ამას უარესი კრიზისები მოჰყვება. ფაქტია, სისტემა შეცდომას უშვებს, როდესაც მსგავსი რაღაცები ხდება. მომხდარი ფაქტები უკვე არის იმის ნიშანი, რომ სისტემა არანორმალურად მუშაობს და შეიძლება ერთ მშვენიერ დღეს აფეთქდეს, ეს არის ძალიან ცუდი.
- სად არის გამოსავალი, რა ნაბიჯები უნდა გადადგას ხელისუფლებამ, როგორ შეიძლება სახე შეინარჩუნოს და გამოვიდეს ამ სიტუაციიდან?
- პირველ რიგში ამისთვის აუცილებელი არის განთავისუფლება იმ ტყვეობიდან, რასაც ჰქვია – ჩვენ ყველაზე მაგრები ვართ და ჭეშმარიტებაზე ჩვენ გვაქვს მხოლოდ მონოპოლია. ასევე განთავისუფლება იმისგან, რასაც ჰქვია, ვინც გვაკრიტიკებს, ის მტერია ან ნაციონალების მოგზავნილია. ამ მენტალიტეტისგან თუ არ განთავისუფლდებიან, არაფერს აზრი არა აქვს. მეორე, თუმცა, ეს იდეალურ შემთხვევაში _ ყველაზე კარგი იქნებოდა კოალიციური მთავრობა. ზოგადად კოალიციური მთავრობის კულტურა ყველაზე კარგი გამოსავალი იქნებოდა. შეიძლება არჩევნები მოიგო, 50%-ზე მეტიც აიღო ან საკონსტიტუციო უმრავლესობაც მოიპოვო, მაგრამ მთავრობა კოალიციურად უნდა დააკომპლექტო. მიუხედავად იმისა, რომ შეგიძლია მთავრობა მთლიანად შენ დააკომპლექტო, მიუხედავად ამისა, პოლიტიკურად გონივრული ნაბიჯი უნდა გადადგა. ეს კულტურა მთლიანად არის ევროპული კულტურა.
ერთი, ამ ნაბიჯით თანამშრომლობის ხელს უწვდი ოპოზიციას. მეორე, ამ დროს ოპოზიციას ნაკლები მოტივი აქვს, რომ ყოველდღე დაგარტყას და გაკრიტიკოს, გვერდით გყავს და მასთან ერთად იღებ კომპრომისულ გადაწყვეტილებებს. მესამე, ოპოზიციას უნაწილებ პასუხისმგებლობას, თუ შეცდომა ხდება, ეს მხოლოდ ხელისუფლების ბრალი კი არ არის, ოპოზიციაზეც გადადის პასუხისმგებლობა. ეს არის წმინდად ევროპული კულტურისთვის დამახასიათებელი პოლიტიკა.
საკონსტიტუციო რეფორმის განხილვის დროს გვესმოდა, რომ ჩვენ მივდივართ ევროპული მმართველობისკენ, საპარლამენტო მოდელისკენ, მაგრამ რატომღაც არც ერთხელ არავინ არ ახსენა, რომ იმ ევროპაში, საითაც მივილტვით, კოალიციური მთავრობა არის მიღებული. არასწორია შერჩევითი მიდგომა ევროპისა და ამერიკის შეერთებული შტატების მიმართ, იქიდან რაღაც-რაღაც ელემენტების გადმოღება სათავისოდ.
- 2012 წელს ხომ გვყავდა კოალიციური მთავრობა?
- არა, ის არ იყო კოალიციური მთავრობა, ის იყო საარჩევნო კოალიცია, რომელმაც არჩევნები მოიგო. ამ საარჩევნო ბლოკიდან პასუხს მხოლოდ ერთი ადამიანი აგებდა. ამდენად, ეს არ იყო კოალიციური მთავრობა. ეს იყო მხოლოდ საარჩევნო კოალიცია.
- თქვენ ხელისუფლების მეორე ვადაზე საუბრობდით, რატომ უშვებს ყველა ხელისუფლება გამოუსწორებელ შეცდომას სწორედ მეორე ვადაზე? ძალაუფლების ტყვეობაში ვარდება?
- ნახევრად ხუმრობით გეტყვით, რომ ძალაუფლება ნარკოტიკივით მოქმედებს. ნარკოტიკი კი ადამიანებს აბრუებს და გონებას უჩლუნგებს, მით უფრო, თუ ხელისუფლებაში ხარ და ეს ნარკოტიკი ძალაუფლებაა. ვხედავთ, რომ ეს ხელისუფლებაც მეორე ვადის დროს თავის თავის ჭამას იწყებს შიგნიდან, იწყებს შიგნიდან ნგრევას. ალბათ, სამწუხაროდ, ეს არის ლოგიკური პროცესი. ჯერჯერობით საქართველოში, როგორც ჩანს, არც ერთ პოლიტიკურ ძალას არ ჰყოფნის იმის კულტურა, რომ მიხვდეს, როდესაც ორი ვადით აგირჩევენ, მერე უნდა წახვიდე. წასვლის წინ კი, სიტუაცია ისე უნდა შეამზადო, რომ ნორმალურად წახვიდე და არა სამარცხვინოდ, როგორც აქამდე ყველა ხელისუფლება სამარცხვინოდ წავიდა.
- ბოლო შემთხვევას რომ დავუბრუნდეთ, უნდა გამოიკვეთოს კონკრეტული პირი, რომელმაც პასუხი უნდა აგოს?
- აუცილებლად, რასაკვირველია, უნდა გამოვლინდეს დამნაშავე პირი და მან პასუხი უნდა აგოს. ვიცე-პრემიერმა გვითხრა, რომ დასაჭერები იყვნენ, მაგრამ უცებ ორ დღეში ყველაფერი შეიცვალა, გაირკვა, თურმე არ ყოფილან დასაჭერები, ეს უკვე ძალიან კომიკურ სახეს იღებს, რისი უბრალოდ გატარება არ შეიძლება.
„ახალი თაობა“, 14 ივნისი, 2017 წელი
ინტერვიუ ნიკოლოზ მჟავანაძესთან: ვის სურს შინაგან საქმეთა სამინისტროს დისკრედიტაცია // „ქვემო ქართლის მოსახლეობას ეუბნებიან, რომ ეს ტერიტორია აზერბაიჯანისაა“ // „ნარკოტიკების ლეგალიზების მოთხოვნის უკან უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურები დგანან“
ვინ და რა მიზნით ახორციელებს შსს-ს დისკრედიტაციას, ვის ინტერესებშია ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაცია, რა გავლენები აქვთ პარლამენტში სოროსელებს, რა პროვოკაციები მწიფდება ქვემო ქართლში? ამ თემებზე „ახალ თაობას“ უფლებადამცველთა გაერთიანების თავმჯდომარე ნიკოლოზ მჟავანაძე ესაუბრება.
ნიკოლოზ მჟავანაძე:
- საზოგადოებაში დღემდე საუბრობენ 10 ივნისს გამართული აქციის შესახებ. იმ წვიმიან საღამოს აქციაზე რამდენიმე ათასი ადამიანი მივიდა, რაც საკმაოდ სერიოზულ ეჭვებს იწვევს. საქართველოში ასეთი აქციის მოწყობა იოლი არ არის. ამდენი ხალხის გამოყვანა სტრატეგიულ საკითხზეც კი შეუძლებელია. მაშინვე გამიჩნდა ეჭვი, რომ ეს კარგად ორგანიზებული აქცია იყო, რომელსაც ყველა ტელევიზია ლაივში აჩვენებდა. სხვებს არც საზოგადოებრივი მაუწყებელი ჩამორჩა. ნამდვილად არ მესმის, რატომ უნდა აშუქებდეს საზმაუ იმ აქციას, სადაც ანტისახელმწიფოებრივი მოწოდებები ისმოდა.
- რას მიიჩნევთ ანტისახელმწიფოებრივ მოწოდებად? აქციის მონაწილეები ნარკოტიკების ჩადებას აპროტესტებდნენ.
- ჩადება არის უკანონობა და ეს საზოგადოებამ აუცილებლად უნდა გააპროტესტოს. სამწუხაროდ, იმ აქციაზე ჩადებაზე ფაქტიურად არ ყოფილა საუბარი. იქ გაკეთებული განცხადებები პირდაპირ სახელმწიფო ინსტიტუტების წინააღმდეგ იყო მიმართული. „თეთრი ხმაური“, რომელმაც ამ ყველაფერს ორგანიზება გაუკეთა, სოროსის ფონდის მიერ არის დაფინანსებული. 2016 წელს ეს ორგანიზაცია ჯორჯ სოროსის ფონდმა 23.000 დოლარით დააფინანსა. ეს ინფორმაცია მათ ვებ-გვერდზე დევს და ყველას შეუძლია ნახოს. თეთრმა ხმაურმა ეს გრანტი აიღო მხოლოდ იმიტომ, რომ ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაციაზე ეყვირა.
2004-2012 წლებში მთელი ქვეყანა ნაციონალების დიქტატურის წინააღმდეგ იბრძოდა. უამრავი ორგანიზაცია იყო, მაგრამ სოროსის ფონდმა მათ დასაფინანსებლად 1 თეთრიც კი არ გაიმეტა. ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ სოროსის ფონდში მეც მივედი. მინდოდა მომეძიებინა ფინანსები, რათა უკანონოდ გასამართლებულ ადამიანებს საქმეების ხელახალ გადახედვაში დავხმარებოდი. პირდაპირ მითხრეს, საქმეებს არავინ არ გადახედავს და ტყუილად უნდა მოგცეთ ფულიო. სამაგიეროდ ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაციას დაუჭირა მხარი.
მაინტერესებს, რატომ უნდა წამოეგოს ჩვენი ხელისუფლება მათ ანკესზე? ნარკოტიკების ჩადება თუ ხდება, ჩამდენები უმკაცრესად უნდა დაისაჯონ. თუმცა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მოხდეს ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაცია. არაა გამორიცხული, ხვალ იგივე ხალხმა უკვე იარაღის ტარების უფლებაც მოითხოვოს და მაშინ ესეც დავუშვათ? სამწუხაროდ, იარაღის ჩადებასაც აქვს ხოლმე ადგილი.
გარდა იმისა, რომ ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაციის წინააღმდეგი ვარ, ძალიან მაშფოთებს სახელმწიფო ინსტიტუტებზე დაწყებული შეტევა. განსაკუთრებული დარტყმის ქვეშ შინაგან საქმეთა სამინისტრო მოექცა. ყველა ფილმსა თუ კლიპში, რაც ბოლო დროს გადაიღეს, ხდება პოლიციელების და მთლიანად ამ სისტემის დისკრედიტაცია.
შექმნილი ვითარება ძალიან მაგონებს გასული საუკუნის 90-იან წლებს, როდესაც პოლიციელებს პანჩურებს ურტყამდნენ. ეს გამსახურდიას ხელისუფლების დროს ხდებოდა. მისი დამხობის შემდეგ მივიღეთ „მხედრიონი“, რომელმაც პოლიციას ყველაფერი თავზე დაამხო და შედეგად ანარქია მივიღეთ.
- მართალია, პოლიციის დისკრედიტაციის მცდელობა აშკარაა, მაგრამ ისეთი ვითარება ნამდვილად არ არის, რომ პოლიციელებს პანჩურები ურტყან...
- ისეთი ვითარება შექმნეს, რომ ყველაფერი აქეთკენ მიდის. ვიღაცას თუ ჰგონია, რომ პოლიციის დისკრედიტაციის შემთხვევაში შსს წესრიგს დაიცავს, ძალიან შემცდარა. არ უარვყოფ, რომ ამ სისტემაშიც არიან უღირსი ადამიანები და კარგი იქნება, თუ შსს ამ ბალასტისგან გათავისუფლდება. პრობლემებიც არის, მაგრამ არა ისეთი, როგორ მუქ ფერებშიც ამას არასამთავრობოების და პოლიტიკოსების ნაწილი ხატავს.
90-იანი წლები გავიხსენე და სწორედ ეს წლები რომ გვაქვს მაგალითად, თუნდაც ამიტომ არ უნდა დავუშვათ ნარკოტიკების დეკრიმინალიზაცია. იმ წლებში ძალიან ბევრი იყო წამალზე შემჯდარი. ჩემ გარშემო ამ საშინელებამ ბევრი ადამიანი იმსხვერპლა. იმ წლებში რამდენიმე ომი ჰქონდა საქართველოს. იმ ომებში არ დაღუპულა იმდენი ადამიანი, რამდენიც ნარკოტიკებმა იმსხვერპლა. ეს საშინელი აჩრდილი დღემდე მოგვყვება.
საქართველო ისედაც მომაკვდავი ერების ნუსხაში შეიყვანა გაერომ. ამიტომ ნარკოტიკებით აღარ უნდა დავიხოცოთ თავი. და კიდევ, მაინტერესებს, ის ხალხი როგორ უჭერს ნარკოტიკების დეკრიმინილიზაციას მხარს, რომლებიც სიგარეტის მოწევის აკრძალვას ითხოვენ. აქ ლოგიკა, უბრალოდ, არ არის.
- იქნებ ეს აქტივობა ნარკოპოლიტიკასთან საერთოდ არ არის კავშირში და, როგორც თავად თქვით, ეს თემა შსს-ს დისკრედიტაციისთვის წამოიწყეს?
- შსს-ს წინააღმდეგ უკვე რამდენიმე წელია მიდის ბრძოლა. ნაციონალების წასვლის შემდეგ სამართალდამცავები უფრო ჰუმანურები გახდნენ, რაც სხვანაირად იქნა გაგებული. ისევ იმ აქციას დავუბრუნდები, იქ ასეთი განცხადებები ისმოდა, პოლიცია მოვიდეს აქ, ჩვენ ხომ არ მივალთ მათთანო. ხანდახან ვფიქრობ, რომ ამ აქციის უკან ხელისუფლების რომელიღაც შტო ხომ არ იდგა.
- ფიქრობთ, რომ შსს-ს დისკრედიტაციით თავად ხელისუფლების წევრებიც არიან დაინტერესებული?
- აქ მარტო შსს-ს დისკრედიტაციაში არ არის საქმე. ნუ დაგვავიწყდება, რომ პარლამენტში წარმოდგენილი „ქართული ოცნების“ ნაწილი არის სოროსელი. ისინი სოროსის მსგავსად მხარს უჭერენ ნარკოტიკების დეკრიმინილიზაციას, ერთსქესიანთა ქორწინებას, მიწის გაყიდვას. სოროსელების ფრთას ერთი საინტერესო მეთოდიც აქვს შემუშავებული. როგორც კი ეკლესიის, მიწის დაცვაზე იწყებ საუბარს, ამას ეგრევე რუსულ ნარატივად გითვლიან.
- სოროსის ფრთას ხელისუფლებაში დიდი გავლენები აქვს?
- აქამდე ჯერ არ მისულა საქმე. საბედნიეროდ `ოცნების~ საპარლამენტო შემადგენლობაში სხვა დაჯგუფებაც არსებობს, რომელიც სოროსელებს სერიოზულ წინააღმდეგობას უწევს. ფსიქიატრიული დაწესებულებების პაციენტების დიდი ნაწილი საკუთარ თავს ნაპოლეონს და ჰიტლერს უწოდებს. ჩვენს პოლიტიკაში არიან ადამიანები, რომლებიც გამოდიან და გაიძახიან, პატრიარქი ვარ, დიაკვანი ვარ, მღვდელი ვარ. მაინტერესებს, ამათ რატომ არ ამწესებენ იქ, სადაც მათი ადგილია.
- გირჩის წევრებზე საუბრობთ?
- რა ვიცი, გირჩები არიან თუ წიწვები. მღვდლობას და დიაკვნობას იბრალებენ. იმის ნაცვლად, რომ ფსიქიატრიულში გაუშვან, დღე და ღამე ტელევიზიებში სხედან და ხალხს სისულელეებზე ელაპარაკებიან.
ზემოთ გითხარით, რომ ქუჩაში რამდენიმე ათასი ადამიანის გამოყვანა ადვილი არ არის. ეს ხალხი, რომელიც მათი თქმითვე, უსამართლობას აპროტესტებს, რატომ არ იღებს ხმას ამერიკაში ავთანდილ ხურციძის დაკავებაზე. ყველამ ძალიან კარგად ვიცით, რომ ეს ბიჭი არის უდანაშაულო. ადამიანი ისეთი ძლიერი იყო, რკინებს კვნეტდა, სერიოზული შეჯიბრისთვის ემზადებოდა და კრიმინალობას აბრალებენ. რა მნიშვნელობა აქვს, ნარკოტიკს ჩაგიდებენ და ისე დაგიჭერენ უკანონოდ თუ სხვა მიზეზს მოიფიქრებენ.
ხურციძის ამბის გაპროტესტება განცხადებითაც არავის უფიქრია, ქუჩაში გამოსვლაზე ხომ ზედმეტია ლაპარაკი. იგივე შეიძლება ვთქვათ ჩვენს პილოტ სოსო ოსორაულზე. ადამიანს ერის წინაშე ამხელა დამსახურებები აქვს, მაგრამ ხმას არავინ იღებს. თითქოს კონგოელი მეამბოხეების ტყვეობაში ყოფნა დიდი პრობლემა არ იყოს.
ნარკოტიკების ლეგალიზაციის მოთხოვნით კი უამრავი ადამიანი გამოდის ქუჩაში. სერიოზული და საფუძვლიანი ეჭვი მაქვს იმასთან დაკავშირებით, რომ ამ კამპანიის უკან სხვა ქვეყნების სპეცსამსახურები დგანან.
- რა გაძლევთ ამის თქმის საბაბს?
- უცხო ქვეყნების სპეცსამსახურებმა ძალიან კარგად იციან, რა მოჰყვება საქართველოში ნარკოტიკების ლეგალიზებას. 90-იანი წლები მათაც კარგად ახსოვთ. როგორც გითხარით, ჩვენ ისედაც მომაკვდავი ერების სიაში ვართ და ნარკოტიკები საერთოდ ბოლოს მოგვიღებს. საქართველოს ტერიტორია კი სხვებს დარჩება.
მოდით ვაღიაროთ, რომ ყველა ჩვენს მეზობელ სახელმწიფოს სურს საქართველოს ტერიტორიების მითვისება. წინააღმდეგ შემთხვევაში მოხდებოდა სახელმწიფო საზღვრების დემარკაცია. საბჭოთა კავშირი 27 წლის წინ დაიშალა და ამ ხნის მანძილზე საზღვრების დადგენა ძნელი არ იყო. და რაკი ჩვენი მეზობლები საზღვრების დემარკაციაზე უარს გვეუბნებიან, ეს იმას ნიშნავს, რომ მათ ჩვენს ტერიტორიებზე პრეტენზიები აქვთ.
მეზობელი ქვეყნები ვახსენე და მაინტერესებს, რატომ არ შეშფოთდა საზოგადოება იმით, რაც ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესიაში მოხდა. ცოტა ხნის წინ ტაძარში მორიგი ოპერა გაიმართა.
- რა ოპერა გაიმართა?
- რაღაც კონცერტი გამართეს აზერბაიჯანელებმა ქართულ ტაძარში. ამის ამსახველი ვიდეო სოციალური ქსელითაც გავრცელდა. ტაძარში კონცერტის გამართვა დაუშვებელია. ამას რატომ არ აპროტესტებს იგივე თეთრი ხმაური? აჭარის ტელევიზიას რომ ჩართავს, სულ იმაზე მიდის საუბარი, თუ როგორ ირღვევა მუსლიმების უფლებები საქართველოში. ამაზე სახალხო დამცველი და არასამთავრობოებიც ბევრს ლაპარაკობენ. სამაგიეროდ, ხმა არავის ამოუღია იმაზე, რაც ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესიაში მოხდა. რელიგიურ თემებზე რაღაც ცუდი ინტრიგები იხლართება. მომაწოდეს ინფორმაცია, რომ ქვემო ქართლის რეგიონში ცუდი პროცესები მზადდება. ვიღაცები იქაურ მოსახლეობას ეუბნებიან, რომ ქვემო ქართლი არა საქართველოს, არამედ აზერბაიჯანის ტერიტორიაა.
- ვინ ეუბნება ამას ქვემო ქართლის მოსახლეობას?
- მათ ვინაობას მალე დავასახელებ. იმას კი გეტყვით, რომ ამ პროვოკაციულ განცხადებებს საქართველოს მოქალაქეები აკეთებენ. აი, ამ პროვოკაციების გაპროტესტებაა საჭირო და დროა კარგად გადავხედოთ იმ პოლიტიკას, რასაც მეზობელ ქვეყნებთან ურთიერთობა ჰქვია. ამ ჩვენს ლიბერასტებს რომ დაუჩემებიათ, რუსეთს არ უნდა დაველაპარაკოთ მტერიაო, მტერი რომ არის, მაგიტომ უნდა დაველაპარაკოთ, თორემ მეგობარს დალაპარაკების გარეშეც ესმის შენი. რუსეთს თუნდაც იმიტომ უნდა დაველაპარაკოთ, რომ იქ არსებულმა ანტიქართულად განწყობილმა ძალებმა თავისი გეგმა სისრულეში არ მოიყვანონ. ამ გეგმის მიხედვით უნდა მოხდეს საქართველოს რამდენიმე ნაწილად გაყოფა და ამაში, რეაქციული რუსების გარდა, ჩვენი სხვა მეზობლებიც მონაწილეობენ.
- რა გეგმაზეა საუბარი?
- ადრე თუ გვიან, ყარაბაღის საკითხი უნდა გადაწყდეს. სომხეთი რუსეთის სტრატეგიული პარტნიორია. ამიტომაც მოსკოვი ერევნის საწინააღმდეგო გადაწყვეტილებას არ მიიღებს, მაგრამ არც აზერბაიჯანის გაღიზიანება არ უნდა. ამიტომაც ყარაბაღს სომხეთს დაუტოვებენ,. აზერბაიჯანს კი საქართველოს ტერიტორიის ნაწილს შესთავაზებენ. ქვემო ქართლის მოსახლეობას უკვე ეუბნებიან, რომ ეს ტერიტორია საქართველოს არ ეკუთვნის.
საქართველოს ხელისუფლებამ სასწრაფოდ უნდა მოახდინოს საზღვრების დემარკაცია. სხვა თუ არაფერი, ნატოში გვინდა შესვლა. ჯერ იქ არავინ არ გვიღებს, და საზღვრების დემარკაციამდე სულ არ მიგვიღებენ. თავის დროზე უნგრეთს ამის გამო არ იღებდნენ ნატოში, მას რუმინეთთან ჰქონდა სადავო საზღვარი. კარგა ხანი მიდიოდა ამაზე დავა რუმინეთთან და ბოლოს, ნატოში შესვლის სანაცვლოდ, უნგრეთმა დათმო 5 სოფელი.
„ახალი თაობა“, 14 ივნისი, 2017 წელი
ინტერვიუ დიმიტრი ლორთქიფანიძესთან: „ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენამდე მიწა არ უნდა გაიყიდოს!“
პარლამენტის ყოფილი წევრი, „დემოკრატიული მოძრაობის“ ერთ-ერთი ლიდერი დიმიტრი ლორთქიფანიძის განცხადებით, მიწის გაყიდვის აკრძალვაზე მთავრობის გადაწყვეტილება შედეგია იმისა, რომ ქართველმა საზოგადოებამ იმდენად აიმაღლა ხმა, შეშინდნენ. „სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისია ირაკლი კობახიძის მეთაურობით, მიწების გაყიდვას მხარს უჭერდა. განხილვებმა აჩვენა, რომ საზოგადოება მიწების გაყიდვას მხარს არ უჭერდა. შედეგად წარმოიშვა კოლიზია, საჭირო გახდა მორატორიუმის გამოცხადება. ამ პირობებში უნდა გაკეთდეს ჩანაწერი, რომ ცხადდება მორატორიუმი და, საერთოდ, იკრძალება ყველანაირი მიწის უცხოელებისთვის მიყიდვა ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენამდე. ამისთვის სრული სამართლებრივი და პოლიტიკური საფუძველი არსებობს. ეს ხელისუფლებამ უნდა გაითვალისწინოს“, – აცხადებს დიმიტრი ლორთქიფანიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში.
- ბატონო დიმიტრი, კმაყოფილი ხართ საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით სასოფლო-სამეურნეო მიწების უცხოელებისთვის მიყიდვის აკრძალვასთან დაკავშირებით, რაც კონსტიტუციაში უნდა აისახოს?
- კმაყოფილებამდე ძალიან შორია გამომდინარე იქიდან, რომ ეს არის პირველი შედეგი იმ საზოგადოებრივი ზეწოლისა, რომელსაც ხელისუფლებამ ვერ გაუძლო. შედეგად, პარლამენტის თავმჯდომარემ პოლიტიკური განაცხადა გააკეთა, რომ ითვალისწინებენ საზოგადოების ნებას. ისინი დებენ პირობას, რომ სასოფლო-სამეურნეო მიწებს საქართველოს მოქალაქეობის არ მქონე პირებზე არ გაასხვისებენ, მაგრამ აქ არის ძალიან ბევრი მაგრამ იმ შესაძლო გამონაკლისებთან დაკავშირებით, რომელზეც ასევე პარლამენტის თავმჯდომარე აკეთებდა განცხადებებს.
- კერძოდ?
- გამონაკლისი შემთხვევები არაფრით არ უნდა დავუშვათ, რადგან მიწა არის ქართველთა სამკვიდრო და მილევადი რესურსი.
- ირაკლი კობახიძემ სასოფლო-სამეურნეო მიწის უცხოელებზე გაყიდვის აკრძალვაზე ისაუბრა. როგორც ჩანს, გამონაკლისი არასასოფლო-სამეურნეო მიწის გაყიდვასთან დაკავშირებით დაიშვება...
- სასოფლო-სამეურნეო მიწის გაყიდვაზე გამონაკლისის დაშვება გამორიცხულია. ამიტომ ჩვენ ვამბობთ, რომ სასოფლო-სამეურნეო მიწის გაყიდვის აკრძალვას გამონაკლისი არ უნდა ახლდეს. არასასოფლო-სამეურნეო მიწებზე გამონაკლისის დაშვება შეიძლება იმგვარად, თუ, მაგალითად, რომელიმე ქვეყანა მოითხოვს საელჩოს შენობის აშენებას, ბუნებრივია, უნდა მოხდეს საკუთრების განსაზღვრა. თუმცა, მანამდე, სანამ კონსტიტუციაში ჩაიწერება სასოფლო-სამეურნეო მიწის გაყიდვის აკრძალვის შესახებ, უნდა შეჩერდეს მიწების უცხოელებისთვის მიყიდვა, რის პრაქტიკაც ჩვენ გვაქვს. პარლამენტის თავმჯდომარის განცხადება აუცილებლად უნდა აისახოს კონსტიტუციაში,
- თქვენმა ბრძოლამ შედეგი გამოიღო. თუმცა, აცხადებთ, ხელისუფლებამ ზეწოლას ვერ გაუძლოო. ხელისუფლებამ ზეწოლას ვერ გაუძლო თუ ხელისუფლება უსმენს თავის ხალხს?
- მე აქცენტი არ გამიკეთებია „დემოკრატიული მოძრაობის“ ბრძოლაზე. მე აქცენტი გავაკეთე საზოგადოების პროტესტზე. სწორედ `დემოკრატიულმა მოძრაობამ~ ამ საკითხის დადებითად გადაწყვეტას ძალისხმევა არ დააკლო. საკონსტიტუციო კომისიაში „დემოკრატიულ მოძრაობას“ მე წარმოვადგენდი. ჩვენ 2017 წლის იანვარში წარვადგინეთ კონსტიტუციის კანონპროექტი, რომლითაც სასოფლო-სამეურნეო მიწების უცხოელებისთვის მიყიდვის აბსოლუტურ აკრძალვას ვითხოვდით.
- სხვათა შორის, ნაცმოძრაობა და ძმანი მათნი მთავრობის ამ გადაწყვეტილებას აკრიტიკებენ. ისინი აცხადებენ, რომ სასოფლო-სამეურნეო მიწების უცხოელებისთვის მიყიდვის აკრძალვა ინვესტიციების შემცირებასა და უარყოფით ეკონომიკურ შედეგს გამოიწვევს. ამაზე რას იტყვით?
- რომ არა საზოგადოების ზეწოლა, რომ არა „დემოკრატიული მოძრაობის“ აქტიურობა სამუშაო ჯგუფებში, „ქართული ოცნება“, „ნაციონალური მოძრაობა“ და მისი განაყოფები – ყველანი ერთად თანხმდებოდნენ, რომ ქართული მიწა უნდა ყოფილიყო საერთაშორისო საბაზრო ბრუნვის საგანი, ანუ მიწა უნდა გაყიდულიყო. თუმცა, სრული სიმართლე რომ ვთქვა, „ქართულ ოცნებაში“ იყვნენ ისეთებიც, რომლებიც მხარს უჭერდნენ `დემოკრატიული მოძრაობის~ წინადადებას, ამ საქმეში გაწეული ძალისხმევისთვის მინდა მადლობა გადავუხადო აკადემიური წრეების წარმომადგენლებს, ბატონ პაატა კოღუაშვილს და ყველას, ვინც იბრძოდა ქართული მიწის გადასარჩენად. მინდა მადლობა გადავუხადო მათ, ვინც მხარი დაგვიჭირა პოლიტიკურ ბრძოლაში და გაამყარა ჩვენი არგუმენტები. როცა „ქართულმა ოცნებამ“ ჩაიდინა ღალატი.
- „ქართული ოცნების“ ღალატი რაში გამოიხატა?
- „ქართული ოცნება“ სამუშაო ჯგუფებში მხარს არ გვიჭერდა და ჩვენ მიერ წარდგენილი პროექტი არ გაიზიარა, რაც გულისხმობდა მიწის გაყიდვის შემზღუდავი ფორმულირების შეტანას კონსტიტუციაში. ბოლოს ფილარმონიაში ახალგაზრდების ჯგუფმა დიდი ძალისხმევა გამოიჩინა, როცა გააპროტესტა მიწის გაყიდვის გადაწყვეტილება.
- ითქვა, რომ სანამ კონსტიტუციაში ჩანაწერი გაკეთდება, მორატორიუმი გამოცხადდება მიწების უცხოელებისთვის მიყიდვაზეც, რაზეც ჩვენ ძალიან ვწუხდით, რადგან მასობრივად იყიდებოდა მიწები. დრო და დრო თქვენ მათ სიებსაც აქვეყნებდით. რა მნიშვნელობა აქვს სახელმწიფოსთვის ამ გადაწყვეტილებას?
- კონსტიტუციაში ჩაწერამდე, სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწების გაყიდვაზე მორატორიუმი აუცილებლად უნდა გამოცხადდეს. მით უმეტეს, როცა ტერიტორიული მთლიანობა დარღვეულია. `ოცნების~ გამოცხადებული მორატორიუმი საკონსტიტუციო სასამართლომ გააუქმა, ამით სამართლებრივი საფუძველი გამოაცალა მორატორიუმის გადაწყვეტილებას, რადგან კონსტიტუციაში აკრძალვის შესახებ არაფერი ეწერა (ამიტომ კონსტიტუციაში უნდა ჩაიწეროს). ამათ კი გადაწყვეტილი ჰქონდათ სასოფლო-სამეურნეო მიწების გაყიდვა. სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისია ირაკლი კობახიძის მეთაურობით, მიწების გაყიდვას მხარს უჭერდა, მაგრამ განხილვებმა აჩვენა, რომ საზოგადოება მხარს არ უჭერდა. შედეგად წარმოიშვა კოლიზია და საჭირო გახდა მორატორიუმის გამოცხადება. ამ პირობებში უნდა გაკეთდეს ჩანაწერი, რომ ცხადდება მორატორიუმი და, საერთოდ, იკრძალება ყველანაირი მიწის უცხოელებისთვის მიყიდვა ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენამდე.
- ამის საფუძველი კი არსებობს...
- რა თქმა უნდა. ამისთვის სრული სამართლებრივი და პოლიტიკური საფუძველი არსებობს. ეს ხელისუფლებამ უნდა გაითვალისწინოს.
- ისე, ირაკლი კობახიძის ადვოკატობა არ ვაპირებ, მაგრამ ის აცხადებდა, რომ კომისიის მიერ შემუშავებული კონსტიტუციის პროექტი საბოლოო ვარიანტი არ იყო და საყოველთაო განხილვების შემდეგ შეიძლება ცვლილებები საჭირო ყოფილიყო. როგორც ჩანს, განხილვების შედეგად მივიდნენ ცვლილებების საჭიროებამდე. ალბათ, ამის შედეგია მიწების გაყიდვაზე მორატორიუმის გადაწყვეტილებაც...
- მიწის გაყიდვის აკრძალვაზე მთავრობის გადაწყვეტილება შედეგია იმისა, რომ ქართველმა საზოგადოებამ იმდენად აიმაღლა ხმა, შეშინდნენ.
- იმის გამო, რომ არ ეთქვათ შეშინდნენო, სააკაშვილი და ნაცმოძრაობა უკან არასოდეს იხევდა. რაც შედეგად მოიწია საქართველომ, ვიცით. სხვებისაგანაც მოვისმინე, ხელისუფლება შეშინდა, ხელისუფლებამ უკან დაიხიაო. ამგვარი განცხადებებით, ხელისუფლებას ხომ არ უბიძგებთ, საჭირო შემთხვევაში უკან აღარ დაიხიოს?
- თქვენ მე დიპლომატიას მიწუნებთ.
- დიპლომატიას არ გიწუნებთ...
- მაგრამ ჩვენ ხელისუფლებისგან გვახსოვს ისეთი სახიფათო ექსპერიმენტები, როგორიცაა ანტიდისკრიმინაციული კანონი, თვითმმართველობის კანონი. საარჩევნო გარემო და საარჩევნო სისტემა. საზოგადოება სულ უნდა დადიოდეს თითის წვერებზე, რომ რაიმე არ გამოეპაროს. მიმდინარე პროცესმა აჩვენა, რომ სამოქალაქო საზოგადოება თავის სიმაღლეზეა. როცა საჭირო გახდა, მთელი სამოქალაქო საზოგადოება ფეხზე დადგა.
———————–
„საქართველო და მსოფლიო“, 14 ივნისი, 2017 წელი
„გლობალური კვლევების ცენტრმა” ჩინეთის ახალი ინიციატივის – „ერთი სარტყელი – ერთი გზის“ შესახებ სემინარი გამართა
შორენა ცივქარაშვილი
ორ ივნისს არასამთავრობო ორგანიზაცია “გლობალური კვლევების ცენტრმა” საქართველო–ჩინეთს შორის ურთიერთთანამშრომლობისა და ახალი ინიციატივის – “ერთი სარტყელი – ერთი გზის” შესახებ სემინარი გამართა. ქართველმა სპეციალისტებმა იმსჯელეს იმაზე, თუ რას მიიღებს საქართველო ამ პროექტის განხორციელების შემთხვევაში და როგორ აისახება ეს ქვეყნის ეკონომიკურ ვითარებაზე. შეხვედრაზე თავიანთი მოსაზრება გამოთქვეს ქართველმა ექსპერტებმა და პოლიტიკოსებმა – იოსებ არჩვაძემ, მამუკა არეშიძემ, არჩილ გეგეშიძემ, გუბაზ სანიკიძემ, პეტრე მამრაძემ და ვასილ კაპანაძემ.
ნანა დევდარიანი, “გლობალური კვლევების ცენტრის” ხელმძღვანელი:
- ჩვენი შეკრება მიეძღვნა იმ ახალ გიგანტურ პროექტს, რომლის იდეაც ჩინეთს ეკუთვნის. ბევრი კითხვის ნიშანი გამიჩინა ამ პომპეზურმა პროექტმა “ერთი სარტყელი _ ერთი გზა”. საინტერესოა ამ ინიციატივის განხორციელების პერსპექტივა, როგორი იქნება საქართველოს როლი და ადგილი ამ პროექტში, ხომ არ მცირდება ამ შემთხვევაში ჩვენი როლი და მომავალში წამგებიან პოზიციაზე ხომ არ აღმოვჩნდებით? ზოგიერთი ექსპერტი მიიჩნევს, რომ ეს უფრო პოლიტიკური პროექტია, ვიდრე ეკონომიკური. შესაბამისად, ჩინეთის ბიზნესინტერესების გაფართოებას, შესაძლოა, მოჰყვეს მისი პოლიტიკური ინტერესების გაფართოებაც. სწორედ ამ საკითხებზე იმსჯელეს სემინარზე საგანგებოდ მოწვეულმა სპეციალისტებმა. სხვათა შორის, დაახლოებით ერთ თვეში ჩინელ კოლეგებთან შეხვედრას და მათთან ერთად სემინარის გამართვასაც ვაპირებთ.
იოსებ არჩვაძე, ეკონომიკის საკითხების ექსპერტი:
- აღსანიშნავია, რომ საქართველოს საგარეო ურთიერთობებში მნიშვნელოვანი ადგილი ეკონომიკურ ურთიერთობებს უჭირავს. ამ მხრივ ჩინეთი გამოირჩეულია. შეიძლება ითქვას, რომ ბოლო წლების განმავლობაში საქართველოსა და ჩინეთს შორის, სხვა ქვეყნებთან შედარებით, ორჯერ სწრაფად იზრდებოდა პროდუქციის როგორც იმპორტი, ასევე ექსპორტი. მაგალითად, ბოლო 4 თვის მონაცემებით, ჩვენი პროდუქციის ექსპორტში ჩინეთს თითქმის 10% უჭირავს და, ამჟამინდელი მდგომარეობით, საქართველოს საგარეო სავაჭრო ბრუნვას თუ გადავხედავთ, ჩინეთი მეოთხე ადგილზეა თურქეთის, რუსეთისა და აზერბაიჯანის შემდეგ. ჩინეთსა და საქართველოს შორის ხელმოწერილია თავისუფალი სავაჭრო ხელშეკრულება, რომელიც დამატებით იმპულსს აძლევს ქართულ-ჩინურ ურთიერთობებს. საგულისხმოა, რომ ჩინეთს საქართველო აინტერესებს რამდენიმე ასპექტის გამო, მათ შორის, შედარებით ლიბერალური საგადასახადო რეჟიმისა და გეოგრაფიული მდებარეობის, ვინაიდან ეს მას საშუალებას მისცემს, ერთგვარი პლაცდარმი შეიქმნას ევროპისა და დასავლეთის მიმართულებით.
რამდენიმე დღის წინათ გავრცელდა ინფორმაცია საქართველოში ჩინური ბანკის გახსნის თაობაზეც. მართალია, ჯერ ცნობილი არ არის, ეს საინვესტიციო ბანკი იქნება თუ კომერციული, რადგან ამას თამაშის განსხვავებული წესები და პირობები მოჰყვება, ამიტომ ამ ინფორმაციის გარეშე რთულია დასკვნის გამოტანა, მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში, მილიარდი დოლარის კაპიტალის მქონე ბანკის შემოსვლა ქართულ საკრედიტო ბაზარზე სერიოზული მოთამაშის გამოჩენას ნიშნავს და ბანკებს შორის კონკურენციას გაზრდის. ამიტომ, ვფიქრობ, პოზიტიურად უნდა განვეწყოთ აღნიშნული პროცესებისადმი. დანარჩენს დრო გვიჩვენებს, მაგრამ უნდა ვიზრუნოთ, გრძელვადიან პერსპექტივაში საქართველოს ეკონომიკური ინტერესები დავიცვათ.
არჩილ გეგეშიძე, საქართველოს ყოფილი ელჩი აშშ–ში:
- რამდენიმე ხნის წინათ თბილისში გაიმართა კონფერენცია, რომელიც, შეიძლება ითქვას, უკვე ჩატარებული კვლევის განხილვას ეძღვნებოდა. აღნიშნული კვლევა, ფრიდრიხ ებერტის ფონდთან ერთად, სტოკჰოლმში ცნობილი ანალიტიკური ცენტრის _ “სიპრის” მკვლევარებმა ჩაატარეს და კვლევის საგანი იყო ჩინეთის ახალი ინიციატივის შესაძლო გავლენა სამხრეთ და ცენტრალურ აზიასა და ჩინეთ-ევროკავშირის ურთიერთობაზე. კვლევაში არ იყო ნახსენები სამხრეთი კავკასია, შესაბამისად, სწორედ ამ სიცარელის შესავსებად გაიმართა ეს დისკუსია, რომელზეც მოწვეულები იყვნენ კვლევის ავტორები და ექსპერტები სამხრეთ კავკასიიდან, მათ შორის _ აზერბაიჯანიდან და სომხეთიდან. ვიმსჯელეთ, რას უქადის ეს ინიციატივა ჩვენს ქვეყნებს. შეიძლება ითქვას, რომ დღეს ამ საკითხზე გაცილებით მეტი შეკითხვა გაჩნდა, ვიდრე პასუხი არსებობს, მაგრამ ფაქტია, ჩინელებს ძალიან უნდათ, უცხოეთში შექმნან ჩინური პროდუქციის გასაღებისა და თავიანთი მუშახელის დასაქმების ბაზრები, ვინაიდან ქვეყნის შიგნით ამის რესურსი არ არსებობს.
ამას გარდა, მართალია, თვით ჩინელები ამას უარყოფენ, მაგრამ ჩინეთის ამ ინიციატივების უკან გეოსტრატეგიული და სხვა მიზნებიცაა, თუმცა ეს ჯერჯერობით მხოლოდ ვარაუდია და ფაქტებზე არ არის დაფუძნებული. საზოგადოდ კი, ევრაზია ყოველთვის მნიშვნელოვანი იყო მსოფლიოსთვის, განსაკუთრებით ბოლო ათწლეულებში და ამ უზარმაზარი სივრცის სტაბლურობას გლობალური მშვიდობისთვის დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორც დასავლეთისთვის, ასევე, ჩინეთისთვის. ამასთანავე, მნიშვნელოვანია, ვისი პირობით დამყარდება ეს სტაბილურობა. დასავლეთს მიაჩნია, რომ ჩინეთის ამ ინიციატივას შეუძლია ხელი შეუშალოს დასავლეთის წესებით ევრაზიაში სტაბილურობის დამკვიდრებას და ის აფრთხილებს თავის პარტნიორებს, მათ შორის, ჩვენც, მოსალოდნელი რისკების შესახებ. ერთ-ერთ რისკად ასახელებენ ამ პროექტის მასშტაბურობას, რომლის გამოც ჩინეთს შეიძლება მისი მართვა გაუჭირდეს. არადა, თუ ეს პროექტები ჩავარდება, ჩინეთის რეპუტაცია შეილახება და ამ ქვეყანას უდიდესი პოლიტიკური რისკების წინაშე დააყენებს.
ისე კი, ძალიან ოპტიმისტები თუ ვიქნებით, საქართველოს შეუძლია არამხოლოდ თავისი მდებარეობით, არამედ გამჭრიახი დიპლომატიითა და გონივრული პოლიტიკით ისეთი პოზიცია დაიკავოს, რომ ქვეყნებს შორის ერთგვარი ხიდის როლი შეასრულოს. რადგან ჩინეთსა და ევროკავშირს ძალიან სჭირდებათ ერთმანეთი, ოღონდ ურთიერთობის მისაღებ პრინციპებზე ჯერ ვერ თანხდმებიან და, თუ შეთანხმდნენ, შეიძლება საქართველოს როლიც გამოიკვეთოს. მეორე საკითხია, საქართველოს საგარეო პოლიტიკური პრიორიტეტებიდან და რუსეთთან ურთიერთობიდან გამომდინარე, პოლიტიკურად როგორ დავიკავოთ კორექტული პოზიცია. ამას გარდა, საინტერესოა, როგორი იქნება აშშ-ის ინტერესები. ჩვენ, როგორც პატარა ქვეყანას, მაქსიმალურად დივერსიფიცირებული უნდა გვქონდეს საგარეო ურთიერთობები.
პეტრე მამრაძე, “მართვის სტრატეგიული ინსტიტუტის” ხელმძღვანელი:
- შეიძლება ითქვას, რომ ეს არ არის დასრულებული პროექტი, ის ჯერჯერობით მხოლოდ ინიციატივაა. მეტიც, ჩინეთს დღემდე არ წარმოუდგენია პროექტით გათვალისწინებული მარშრუტების ოფიციალური რუკა. ამჟამად არსებული ყველა რუკა ცალკეული პირების შექმნილია და არა სახელმწიფოსი. სხვათა შორის, ჩინეთის სახელმწიფო მედიამ მიიღო პირდაპირი მითითება, რუკები არ გამოქვეყნდეს. ჩინეთში საკმაოდ დიდ პოპულარიზაციას უწევენ იმ საკითხს, რომ საქართველოსთან ხელი მოაწერეს თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულებას.
რაც შეეხება იმ კრედიტების დაბრუნების გარანტიას, რომლებიც ჩინეთს ბევრი აქვს შრი-ლანკასა და სხვა ქვეყნებში გაცემული, ჩინეთს ის არ აქვს. პრობლემა ის არის, რომ, შესაძლოა, ჩინეთის საბანკო სისტემა ჩამოიშალოს, ვინაიდან პირობების შესულების არანაირ ინდიკატორი წარმოდგენილი არ არის.
გუბაზ სანიკიძე,
პოლიტიკური პარტია „ეროვნული ფორუმის“ ყოფილი წევრი, ისტორიკოსი:
- ახლახან ვიმყოფებოდი ჩინეთში. პეკინის უნივერსიტეტში მიმიწვიეს, სადაც წავიკითხე საჯარო ლექცია თემაზე “ერთი სარტყელი, ერთი გზა, უსაფრთხოება”. ამას გარდა, ორი დახურული შეხვედრა მქონდა პეკინის სტრატეგიული კვლევების ცენტრსა და შანხაიში მოქმედ კვლევით ცენტრში. სხვათა შორის, ორივე ცენტრი რეკომენდაციებს აწვდის ხელისუფლებას. შესაბამისად, ჩემი ვიზიტიდან გამომდინარე, გარკვეულ კითხვებზე უკვე მაქვს პასუხები. რა თქმა უნდა, აინტერესებთ ახლო აღმოსავლეთი და ცენტრალური აზია. ჩინეთში კარგად ესმით, რომ დასავლეთისა და აღმოსავლეთის ცივილიზაციებს შორის დაპირისპირება მიმდინარეობს და ძალიან აინტერესებთ რელიგიური ურთიერთობები.
ჩემი აზრით, ამ პროექტით ჩინელები ქმნიან ერთგვარ საბაზისო სახელმწიფოებს, რომლებიც მომავალში ჩინეთის მოკავშირეები უნდა გახდნენ. მათი საუბრებიდან გამომდინარე, შემექმნა შთაბეჭდილება, რომ ჩინელები პირველობისთვის ემზადებიან და დადგება ეტაპი, როდესაც დანარჩენი სამყარო ჩინეთს სთხოვს, სულ მცირე, ევრაზიას მაინც ჩაუდგეს სათავეში.
ივლისში შანხაის ჯგუფი საქართველოში ჩამოსვლას აპირებს ჩვენს ხელისუფლებასა და ქართველ ექსპერტებთან შესახვედრად. ჩინელები მიიჩნევენ, რომ დღეს მათ ქვეყანას ბევრი მტერი ჰყავს და ჩინეთის საგარეო პოლიტიკა მიმართული უნდა იყოს მეგობრებისა და ე.წ. მხარდამჭერი ქვეყნების მოძებნისკენ. განსაკუთრებით ისეთი პატარა ქვეყნები აინტერესებთ, როგორიც საქართველოა, და პირდაპირ თქვეს კიდეც, რომ საქართველო შეიძლება გახდეს ჩვენი დიდი მეგობარი და ამისთვის ყველაფერი უნდა გავაკეთოთო. ქვეყნის პოლიტიკაში ჩარევას არ აპირებენ, მაგრამ, ვფიქრობ, დიდძალ ფულს პოლიტიკური გავლენაც მოჰყვება. რაც შეეხება ამერიკასთან ურთიერთობას, არა მგონია, ჩინეთი ამერიკას დაუპირისპირდეს, პირიქით – რაღაც ეტაპზე დიდი საერთო ამერიკულ-ჩინური პროექტიც შეიძლება მივიღოთ და ამერიკამ და ჩინეთმა მსოფლიოში გავლენის სფეროები გაიყონ. შესაბამისად, ეს პროექტი, შესაძლოა, ანტირუსულიც გახდეს. ეს მხოლოდ ჩემი მოსაზრებაა.
ჩემის აზრით, საქართველოსთვის ეს ძალიან პერსპექტიული საკითხია, მაგრამ ჩვენი ხელისუფლების დიპლომატიურ გამჭრიახობაში მეპარება ეჭვი. თორემ საქართველო ერთადერთი ქვეყანაა, რომელსაც არ აქვს კონფლიქტი ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებთან და მან პოზიტიური გამტარის როლიც შეიძლება შეასრულოს. ასე რომ, აღნიშნული პროექტი და ჩინეთის გამოჩენა საქართველოში მხოლოდ და მხოლოდ პოზიტიურ მოვლენად მიმაჩნია.
მამუკა არეშიძე, ექსპერტი კავკასიის საკითხებში:
- თვალს ვადევნებ ჩინეთის საქმიანობას საქართველოში. ჩინეთსა და საქართველოს შორის დიდი პროექტი მზადდება, რომლის მიხედვით პირველ ეტაპზე ქვეყანაში 350 მილიონიანი ინვესტიციის განხორციელება იგეგმება. სავარაუდოდ, პროექტს ხელი აგვისტოში მოეწერება და დაიწყება ლოკომოტივების ქარხნის მშენებლობა, დასაქმდება 1500 კაცი. სხვათა შორის, ცოტა ადრე, ამავე კორპორაციის ანალოგიური ქარხანა აშენდა ჩიკაგოშიც. დოკუმენტში ასევე გაწერილია, რომ პირველი ხუთი წლის განმავლობაში ისინი პროდუქციის გაყიდვაზე პასუხისმგებლობას საკუთარ თავზე იღებენ.
ვასილ კაპანაძე, ჟურნალისტი, ექსპერტი:
_ დაახლოებით 15 წელიწადია, რაც ჩინეთის ვაჭრობისა და ეკონომიკის სამინისტრომ დაიწყო განვითარებადი ქვეყნებიდან სხვადასხვა პროფესიის სპეციალისტების მიწვევა და ძალიან დიდ რესურსებს ხარჯავენ ამისთვის. ჩინეთის ვაჭრობისა და ეკონომიკის სამინისტრო თავისი ქვეყნის პოპულარიზაციისთვის ყოველწლიურად 70-80 მილიონ აშშ დოლარს ხარჯავს. სამ-სამი კვირით ჩაჰყავთ საქართველოდან სხვადასხვა დარგის სპეციალისტები, მაგალითად – პოლიციელები, მეხანძრეები, ეკონომისტები, სოფლის მეურნეობის დარგის სპეციალისტები და ა.შ. უტარებენ სემინარებს. სხვათა შორის, ჩინელები ამბობენ, დღეს ამერიკა პირველი სახელმწიფოა, ჩინეთი კი – მეორე, მაგრამ გვაქვს პერსპექტივა, გავხდეთ პირველებიო.
