„რეზონანსი“: იყო თუ არა ბათუმის ამბები პროვოცირებული
„რეზონანსი“: როგორ მუშაობს პატრული ბათუმის არეულობის შემდეგ
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „ოპოზიციის ზოგიერთმა წარმომადგენელმა დაამტკიცა, რომ პოლიტიკურად ბეცია“
„რეზონანსი“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ხელისუფლებამ შეცდომა დაუშვა, როდესაც ვანდალიზმი საფუძველშივე არ აღკვეთა“
„რეზონანსი“, 14 მარტი: რადიკალიზმის გამოვლინებას საქართველოს სხვა კუთხეებშიც ელოდებიან // „ამგვარი ვითარება კიდევ ბევრია მოსალოდნელი სხვაგანაც“
„რეზონანსი“, 14 მარტი: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ბათუმში იყო სოციალური ბუნტი, რომლის განმეორების საფრთხეც არსებობს“ // „განსაკუთრებულად რთული ვითარება ბათუმშია, სადაც ტოტალური უმუშევრობაა“
„რეზონანსი“, 14 მარტი: ინტერვიუ არმაზ ახვლედიანთან: „ხელისუფლებაში ვიღაცის ინტერესებში შედიოდა პროცესის ასეთი რადიკალიზაცია“ // „რეაგირება რომ ყოფილიყო დროული და ადეკვატური, ეს არ მოხდებოდა“
„რეზონანსი“, 14 მარტი: ინტერვიუ შალვა შავგულიძესთან: „აჭარაში კუთხურობის და სეპარატიზმის გაჩენის სურვილია“ // „ბათუმში მიმდინარე აქცია ქართული პროტესტის ფორმას არ ჰგავდა“
„რეზონანსი“, 14 მარტი: ბათუმში მომხდარი მოვლენები სოციალური პროტესტი იყო თუ გარე ძალებისგან მართული? (თვალსაზრისები)
—–
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ჯუმბერ თავართქილაძესთან: „ბათუმის დარბევაში, ნაციონალებთან ერთად, აჭარის უშიშროების ხელი ურევია“ // „ეს იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ხელისუფლება უუნაროა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ჯონდი ბაღათურიასთან: „ბათუმის არეულობა ხელისუფლების ბრალია“ // „მთავრობა, გამოფხიზლდი, სანამ დროა!“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო შატბერაშვილთან: „მიხეილ სააკაშვილს ბათუმის მაიდანი არ გამოუვიდა“ // „თუ ხალხი კიდევ ვერ მოეგო გონს, საქართველო შეიძლება დაიშალოს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „ნაცებს არეულობას აღარ მოვაწყობინებთ“ // „ჩვენ იძულებული ვიყავით, ყოფილი ხელისუფლების მიმართ ჰუმანურობა გამოგვეჩინა“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ შალვა შავგულიძესთან: „პრეზიდენტისკენ ნაბიჯი უმრავლესობას არ გადაუდგამს“
—–
„რეზონანსი“: სეპარატისტული „არჩევნები“ – „პრორუსები“ „ნაციონალისტებთან“ დამარცხდნენ
——————–
„რეზონანსი“, 15 მარტი, 2017 წელი
იყო თუ არა ბათუმის ამბები პროვოცირებული
ნინო ქეთელაური
რა მოხდა ბათუმში, იყო თუ არა სიტუაცია პროვოცირებული და რა მოწოდებები ისმოდა აქტივისტებისგან? – ეს ის კითხვებია, რომლებიც საზოგადოებაში აქტუალურობას დღემდე არ კარგავს. ამ ინფორმაციის მიღებას “რეზონანსი” უშუალოდ აქციის შემსწრე პირისგან შეეცადა, რომელიც მოვლენებს მთელი ღამის განმავლობაში აკვირდებოდა. იგი ამბობს, რომ პროტესტი დაახლოებით დღის 5 საათზე დაიწყო და თავიდან მშვიდობიანი ფორმა ჰქონდა.
“სამართალდამცავების მიმართ მოქალაქეებში პროტესტი ორი თვის განმავლობაში იყო დაგროვილი. ამბობდნენ, გორელი პატრულის თანამშრომლები არიან ჩამოსულები და “თათრებს” გვიწოდებენო. თავიდან ეს იყო მშვიდობიანი აქცია პლაზას მიმდებარე ტერიტორიაზე. დაახლოებით 2000-3000 ადამიანი იყო. შემდეგ უკვე აქ დააკავეს 2 პირი არასწორი პარკირების გამო. როგორც ისინი ამბობდნენ, 10-ლარიანი ჯარიმა გვეკუთვნოდა და 50-ლარიანი დაგვიწერესო, რასაც წინააღმდეგობის გაწევის გამო კიდევ რამდენიმე მოქალაქის დაკავება მოჰყვა. აქტივისტებს გზა ჰქონდათ გადაკეტილი და დაკავებულების გამოშვებას ითხოვდნენ,” – ამბობს “რეზონანსის” წყარო, რომელმაც ანონიმურობა მოითხოვა.
მისი თქმით, სიტუაცია დაიძაბა მას შემდეგ, რაც მოქალაქეებმა მთავარი სამმართველოსკენ წასვლა გადაწყვიტეს. “ისინი მიდიოდნენ ჭავჭავაძის ქუჩაზე შემდეგი შეძახილებით: “გორელი ჩვენ ვერ დაგვჩაგრავს”, “როგორ უნდა გვიწოდის ჩამოთრეულმა “თათარი” და ა.შ. ითხოვდნენ სამმართველოს უფროსის თანამდებობიდან გადადგომას, რომელიც ასევე გორელია.” იგი ამბობს, რომ აქტივისტები სამართალდამცავებს სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ და აგინებდნენ, თუმცა პოლიციას მათ მიმართ ძალა არ გამოუყენებია.
მსვლელობაში მონაწილეთა შორის იყვნენ არასრულწლოვნები, მიმდებარე სოფლებიდან ჩამოსულები და ნასვამ მდგომარეობაში მყოფი პირებიც.ის, რომ აქტივისტთა ნაწილი ბათუმელი არ არის, მიმდინარე სასამართლო პროცესიდანაც ირკვევა, სადაც ერთ-ერთი დაკავებული ამბობს, რომ მაჭახელას ხეობაში სპეციალურად იქირავეს მიკროავტობუსი, რათა აქციაზე ჩამოსულიყვნენ. თუმცა ჩამოსვლისა და აგრესიის მიზეზის განმარტება უჭირთ.
„დაახლოებით 12 საათისთვის მოქალაქეები ცდილობდნენ სამმართველოს ეზოში შეჭრას და, სავარაუდოდ, საამმართველოს გორელ უფროსთან შეხვედრას. სამართალდამცავები ამის ნებას არ აძლევდნენ, რასაც ფიზიკური დაპირისპირება მოჰყვა. აქტივისტებმა ქვები დაუშინეს სპეცრაზმის თანამშრომლებს, რაზეც მათ ცრემლსადენი გაზით უპასუხეს და მომიტინგეები დროებით დაშალეს,” – ამბობს “რეზონანსის” წყარო. მისივე ინფორმაციით, სიტუაცია გვიან ღამით კიდევ უფრო დაიძაბა, რა დროსაც აქციის მონაწილეებმა პიროტექნიკა და ასაფეთქებელი ნივთიერებები გამოიყენეს.
„შვიდი მანქანა დაწვეს, აქედან ნაწილი იყო სამართალდამცავების, ორი კი უმაღლესი საბჭოს “ქართული ოცნების” დეპუტატების, მათ შორის იყო ცოტნე ანანიძის ავტომობილიც. მომიტინგეები სამართალდამცველებს ტროტუარებიდან აღებულ ფილებს ესროდნენ, დააზიანეს შუქნიშნები, გზაგამყოფი დეკორატიული ღობეები. ისინი აგრესიულები იყვნენ მედიასაშუალების წამომადგენლების მიმართაც,” – აცხადებს “რეზონანსის” წყარო.
სოციალურ ქსელში გავრცელდა ვიდეოც, სადაც აქციის მონაწილეები თითქოს სიტყვა “საქართველოსთან” მიმართებით უცენზურო გამონათქვამებს იყნებენ. ამაზე “რეზონანსის” წყარო განმარტავს, გაუგებრობა იმან გამოიწვია, რომ სოციალურ ქსელში გავრცელებულ ვიდეოში ბევრს ერთმანეთში აერია სიტყვები “საქართველო” და “სამმართველო”, სინამდვილეში კი გინების ადრესატი იყო პოლიციის სამმართველო.
სპეცოპერაცია დაახლოებით დილის 6 საათზე დაიწყო, რა დროსაც აღმოსავლეთიდან დამატებითი ძალები ჩამოვიდნენ.
“ამ დროს აქციის მონაწილეების ნაწილი უკვე დაშლილი იყო, თუმცა 1000-მდე ადამიანი მაინც იქნებოდა. როგორც კი სპეცრაზმი დაინახეს, მისი მისამართით პიროტექნიკის სროლა გააგრძელეს. აღსანიშნავია, რომ აქციაზე “ნაციონალური მოძრაობის” წევრები პლაზის მიმდებარე ტერიტორიაზევე გამოჩნდნენ დაახლოებით 6 საათისთვის. ესენი იყვნენ ელგუჯა ბაგრატიონი, რეზო ხარაზი, მირდატ ქამადაძე, რომლებიც სამართალდამცავებისგან დაკავებულებზე ახსნა-გამარტებებს და მათ გათავისუფლებას ითხოვდნენ. მათ სამმართველოსკენ მსვლელობაშიც მიიღეს მონაწილეობა. შემდეგ მოვიდნენ “ქართული ოცნების” დეპუტატები. როგორც “ოცნების” დეპუტატმა ცოტნე ანანიძემ განაცხადა, ის სიტუაციაში გასარკვევად მოვიდა, მაგრამ კონკრეტული განცხადებებისგან თავი შეიკავა.”
თუ რა მიზნით იმყოფებოდნენ “ნაციონალური მოძრაობის” წევრები აქციაზე, “რეზონანსი” ამაზე მირდატ ქამადაძეს დაუკავშირდა.
მისი თქმით, თავიდან ეს მშვიდობიანი აქცია იყო და როგორც კი ის ვანდალიზმში გადაიზარდა, პარტიის წევრები მას გაემიჯნნენ.
“მასმედიის საშუალებებით შევიტყვე, რომ ე.წ. პლაზასთან იყო აქცია. გადავწყვიტე გავრკვეულიყავი ვითარებაში და მივედი ადგილზე. ვნახე, რომ იქ შეკრებილ ადამიანებს ჰქონდათ სრულიად სამართლიანი პროტესტი ბოლო დროს განვითრებულ მოვლენებზე, რასაც ბათუმში საპატრულო პოლიცია ახორციელებდა. კერძოდ, გადაჭარბებულად მაღალი ჯარიმები, ადამიანების დაკავება, რომლებიც სასამართლო განხილვის შემდეგ ან მართლდებოდნენ, ან გაფრთხილებით შემოიფარგლებოდნენ, რაც იმას ნიშნავს, რომ პოლიცია არაპროპორციულ ძალას იყენებდა მათ მიმართ. აქციაზე შეერთებით ჩვენ კანონის აღსრულების წინააღმდეგნი კი არ ვიყავით, არამედ ჩვენ ვითხოვდით ადმინისტრაციული წესით დაკავებულების გათავისუფლებას,” – ამბობს მირდატ ქამადაძე.
კითხვაზე, აქციაში მათი პარტიიდან კონკრეტულად რამდენი ადამიანი მონაწილეობდა, ქამადაძე ამბობს, რომ ეს არ იყო ორგანიზებული შეერთება, ამიტომ ზუსტი რიცხვის დასახელება უჭირს.
“(პროტესტი) იყო სპონტანური, არ ყოფილა დაგეგმილი და მით უმეტეს, ჩვენ მიერ. როგორც მე გავიგე ამ აქციის შესახებ, ისე გაიგო პარტიის კიდევ რამდენიმე წევრმა. ჩვენ გარდა იქ იყვნენ რესპუბლიკური პარტიის, “ბურჯანაძე-დემოკრატების”, ლეიბორისტული პარტიის წამომადგენლები. მათ შორის “ქართული ოცნების” წევრებიც. თუმცა როდესაც ეს აქცია რამდენიმე საათი გაგრძელდა და მათ არავინ დალაპარაკებია, “ოცნების” დეპუტატებთან ერთად შევხვდით შს მინისტრის პირველ მოადგილეს. შევთავაზეთ, რომ დაკავებულები გაეთავისუფლებინათ და სასამართლოს ისე მიეღო გადაწყვეტილება, რაზეც მივიღეთ პირობა, რომ ისინი გათავისუფლდებოდნენ. ამის შემდეგ ჩვენ ველოდით გათავისუფლებას, რა დროსაც სრულიად მოულოდნელად გამოჩნდა სპეცრაზმი. ამ ყველაფერს “რუსთავი 2″ პირდაპირ ეთერში აშუქებდა, შეგიძლიათ ზუსტად ნახოთ 23 საათი და 57 წუთი, როდესაც იქ მომიტინგეების მხრიდან არანაირი ძალადობა არ იყო, სპეცრაზმმა ამ ხალხის წინააღმდეგ გამოიყენა ცრემლსადენი გაზი და რეზინის ტყვიები, რაზეც ამათაც წინააღმდეგობა გაუწიეს და სპეცრაზმი ისევ უკან შევიდა. ეს იყო ერთგვარი პროვოცირება. მას შემდეგ, რაც ხალხი ისევ მობილიზდა, სპეცრაზმმა მეორედ კიდევ ისროლა და ცრემლსადენი გაუშვა. აი, ამის მერე გამოჩნდა რაღაც ჯგუფი, რომელიც, გვაქვს ეჭვი, რომ იყო სუსის მხრიდან შემოგზავნილი. არ გამოვრიცხავ, რომ აქციის რამდენიმე მონაწილემ ვერ გაუძლო ცდუნებას, მაგრამ ამ დროს მშვიდობიანი ბათუმელი მოქალაქეები იქაურობას უკვე გაცლილები იყვნენ. გამოჩნდა მოლოტოვის კოქტეილები და ცეცხლი წაუკიდეს მანქანებს. ამის შემდეგ გავაკეთე განცხადება, რომ ამ სიტუაციას ვემიჯნებოდით, მოვუწოდეთ ხელისუფლებას, შესაბამისი ზომები მიეღოთ და ტერიტორია დავტოვეთ,” – ამბობს მირდატ ქამადაძე.
აქვე შეგახსენებთ, რომ როგორც ამ ეტაპზეა ცნობილი, სულ 75 ადამიანი დააკავეს, რომელთაგან 13-ის სასამართლო პროცესი გაიმართა, 6-ის პროცესი გადაიდო, 7-ს კი 250-ლარიანი ჯარიმა შეეფარდა.
„რეზონანსი“, 15 მარტი, 2017 წელი
როგორ მუშაობს პატრული ბათუმის არეულობის შემდეგ
ნინო ქეთელაური
იყო თუ არა ბათუმელების პროტესტი ლოგიკური და ამჟამად როგორ მუშაობენ პატრულის თანამშრომლები ქალაქში – “რეზონანსი” სიტუაციაში გარკვევას შეეცადა. როგორც შსს-ში აცხადებენ, პატრული ჩვეულად აგრძელებს მუშაობას და დარღვევების არსებეობის შემთხვევაში შესაბამის დაჯარიმებას. ადგილობრივების ცნობით კი, სიტუაცია დამშვიდებულია და პატრულის მუშაობაზე ჯერჯერობით პრეტენზია არავის გამოუთქვამს.
იყო თუ არა პროტესტი სამართლიანი?
როგორც ბათუმში მომუშავე უფლებადამცველი თამაზ ბაკურაძე “რეზონანსთან” საუბრისას აცხადებს, ბოლო პერიოდში პატრულის მიმართ საზოგადოებაში უარყოფითი განწყობა დაგროვდა და ამას გავრცელებულმა ინფორმაციებმა შეუწყო ხელი.
“ბოლო პერიოდში, მას შემდეგ, რაც საპატრულო პოლიციის შემადგენლობა შეიცვალა და 12-15 პოლიციელი გორიდან როტაციის გზით ჩამოვიდა, გავრცელდა ხმა, რომ ისინი იყვნენ ძალიან მკაცრები, რომ ბევრი ჯარიმის გამოწერის ბრძანება გაიცა. ეს ინფორმაცია ჩემთანაც მოდიოდა, მაგრამ ვიფიქრე, რომ ვიღაცამ უბრალოდ ჭორი დაყარა. მერე ჩივილით დამირეკეს ქობულეთიდან, ბათუმიდან, არ გვეკუთვნოდა და მეტი გამოგვიწერესო. შემდეგ იყო ხმა იმის შესახებ, რომ სარფში შინაგან საქმეთა სამინისტროს აჭარის სამმართველოს თანამშრომელთან ადგილობრივს დაპირისპირება ჰქონდა, რისი მიზეზიც იყო გამოთქმა – “თათარი”. ეს სიტუაცია მაშინ განმუხტულა და პოლიციის თანამშრომელი არ გაუთავისუფლებიათ იმ მოტივით, რომ ხმა არ გავრცელებულიყო ამის შესახებ. შემდეგ გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ეს სამართალდამცავი სახლის აივანზე ტელეფონზე საუბრობდა, რა დროსაც უთქვამს, მე ჩამოვედი და ამ „თათრებთან“ „პალაჟენიას“ დავამყარებო. მოკლედ, არის სხვადასხვა ინფორმაცია. მე არ ვიცი, შეიძლება ამას ვინმე შეგნებულადაც აკეთებდა, მაგრამ ფაქტი ის არის, რომ საჯარიმო სანქციები გამკაცრებული და მაქსიმალურად ბევრი იყო“, – აცხადებს თამაზ ბაკურაძე.
იყო საუბრები იმაზეც, რომ საპატრულო პოლიციის ადგილობრივი თანამშრომლები მოქალაქეებს ნაცნობობის გავლენით შესაბამისად არ აჯარიმებდნენ, ხოლო მას შემდეგ, რაც გორიდან ჩასულმა თანამშრომლებმა კანონის აღსრულება დაიწყეს, ამან გამოიწვია ადგილობრივების გაღიზიანება. თამაზ ბაკურაძე ამბობს, რომ კანონის წინაშე ყველა თანასწორი უნდა იყოს, თუმცა პირველ ჯერზე პატრულს გაფრთხილებითაც შეუძლია შემოიფარგლოს, რასაც ბოლო დროს არ აკეთებდნენ.
„მე ვერ დავიჯერებ, რომ გორში დაჯარიმების დროს არ ხდებოდა ნაცნობობის გათვალისწინება… ეს ყველგან ხდება, თუმცა კანონის წინაშე ყველა თანასწორია. მე ვესაუბრე ადგილობრივებს, ბათუმელებსაც, რომელთა პოზიციაცაა, ხომ შეიძლება პირველ ჯერზე გაფრთხილება მოგვცენ და მერე დაგვაჯარიმონო. ამის უფლებაც აქვს პატრულს, ეს ყველას მოეხსენება. ბოლო პერიოდში პირდაპირ დაჯარიმებაზე გადადიოდნენ, რაც იწვევდა ადგილობრივების გაღიზიანებას. იყო შემთხვევები, როცა 700-, 1000-ლარიანი ჯარიმები გამოუწერეს პირდაპირ, რისი გადახდის საშუალებაც ბევრ ოჯახს არა აქვს. ზუსტად ეს იყო, რაზეც დაპირისპირება დაიწყო, ამ პრობლემების თავმოყრამ გამოიწვია. პროტესტის პირველი ნაწილი სრულიად სამართლიანი იყო, თუმცა იქ ჩაერივნენ პოლიტიკური პარტიები და გადაიზარდა ვანდალიზმში, რასაც ყველა ვგმობთ“, – ამბობს თამაზ ბაკურაძე.
რაც შეეხება ქალაქში ამ მხრივ ამჟამად არსებულ მდგომარეობას, უფლებადამცველი ამბობს, რომ პატრული ჩვეულად განაგრძობს მუშაობას. „გუშინ ქობულეთიდან ბათუმში მოვდიოდი და საპატრულო პოლიციელს ციხისძირის ტერიტორიაზე სამი მანქანა ჰყავდა გაჩერებული, ჩვეულებრივ მიმდინარეობდა ეს პროცესი. სხვათა შორის რამაზ ხიმშიაშვილი, ერთ-ერთი, რომელიც იმ დღეს დააკავეს, გუშინაც დააჯარიმა საპატრულო პოლიციამ პლაზასთან. ეს ისეთი ადგილია, დღეში შეიძლება 10-15 ჯარიმა გამოიწეროს, რადგან მიხეილ სააკაშვილმა ისე დაავიწროვა ქუჩები, რომ ადამიანი საკუთარ მანქანას სახლის წინ ვერ აჩერებს. პლაზასთან ინფრასტრუქტურა ისეა მოწყობილი, ვერ გააჩერებ ვერც ტაქსს, ვერც მანქანას. ამიტომ დღესაც ასევე გრძელდება დაჯარიმების პროცედურა“, – ამბობს თამაზ ბაკურაძე.
„რეზონანსი“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „ოპოზიციის ზოგიერთმა წარმომადგენელმა დაამტკიცა, რომ პოლიტიკურად ბეცია“
ელზა პაპოშვილი
რესპუბლიკური პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი ლევან ბერძენიშვილი ბათუმში 11 მარტს განვითარებულ მოვლენებთან დაკავშირებით ამბობს, რომ პრემიერმა რეაგირება აშკარად დააგვიანა და ამასთან დაკავშირებით სვამს რიტორიკულ კითხვას: “სად იყო ის აქამდე? შეიძლება იმ ადამიანს ეძინა, ვისთვისაც ჭკუა უნდა ეკითხა და გაღვიძება ვერ შეჰბედა“. ლევან ბერძენიშვილი იმასაც არ გამორიცხავს, რომ აქციაზე უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურებმა სეპარატიზმს პირი მოუსინჯეს.
- ბათუმში განვითარებული მოვლენების ფონზე, ხელისუფლება მოქმედებდა თუ არა სიტუაციის ადეკვატურად?
- გამოძიებამ უნდა დაადგინოს, ქვეყნის უსაფრთხოების სამსახურმა ცუდად იმუშავა თუ შეგნებულად, როცა ვიღაცას აქციის პროვოცირების საშუალება მისცა. რატომ არ მოახდინა ასევე სწრაფი რეაგირება შინაგან საქმეთა სამინისტრომ და რას ელოდებოდა ის? ფაქტია, რომ ამ სიტუაციით მანაც სარგებლის ნახვა სცადა. გამოჩნდა რამდენიმე საგანგაშო გარემოება, რომ ამ აქციით ხელის მოთბობა არაერთმა დაინტერესებულმა ძალამ სცადა. შთაბეჭდილება გაჩნდა, რომ ხელისუფლება აქციის რადიკალურად განწყობილ მონაწილეებს ქალაქის დანგრევის საშუალებას აძლევდა.
რაც შეეხება შს მინისტრის მიმართ გამოთქმულ ბრალდებებს, რატომ არ წავიდა ის თავის დროზე ბათუმში და რატომ დაელოდა პრემიერის გადაწყვეტილებას, ფაქტია, რომ ის ასეც უნდა მოქცეულიყო და გიორგი კვირიკაშვილის გადაწყვეტილებას უნდა დალოდებოდა.
მე კითხვები უფრო პრემიერის მისამართით მიჩნდება. სად იყო ის აქამდე? შეიძლება იმ ადამიანს ეძინა, ვისთვისაც ჭკუა უნდა ეკითხა და გაღვიძება ვერ შეჰბედა. ფაქტი ერთია, რომ ხელისუფლებამ რეაქცია დააგვიანა.
- აქციაზე გაჟღერდა სეპარატისტული განცხადებებიც. ვის ინტერესებში შედის მსგავსი სახის თემის წამოჭრა აჭარაში?
- სეპარატისტული განცხადებები, რომ ბათუმი აჭარლებისაა და ასე შემდეგ, ეს არის ასლან აბაშიძის ხელწერა და ცნობილი ფანდი, რომელსაც ის 90-იანი წლებიდან იყენებდა. აჭარაში სერიოზულად არანაირი სეპარატისტული განწყობა არ არსებობს. ამის ნიშნებიც კი არ არის. რაც კახა კალაძეს წამოსცდა და ეს ეთნიკურ პრობლემად დაგვიხატა, სრული უმეცრება იყო. საერთოდ, ასეთი განცხადების შემდეგ ადამიანი კი უნდა დაფიქრდე, მთავრობაში რა კაცი გიზის. პირველკლასელს რომ არ შეეშლება, ისეთი რაღაცები ეშლება.
გაუნათლებელი ხალხი ბევრი რომ გვყავს, ფაქტია, მთავარია, საქმე არ გააფუჭონ. იმ ადამიანებს მინდა ვკითხო, ვინც ამ სახის პროვოკაციას აწყობს: როდის შემდეგ გახდა გორელობა და მეგრელობა სამარცხვინო? კიდევ საკითხავია, ამით ვინ და რატომ სარგებლობს.
- რა სახის ძალებს გულისხმობთ, ეს შეიძლება რომელიმე ქვეყნის სპეცსამსახურები ყოფილიყო?
- რა თქმა უნდა, რომ ასეთ ამღვრეულ წყალში ყველას თევზის დაჭერა სურს. უშიშროების სამსახური ამ კუთხით რატომ არ მუშაობს? რაში სჭირდება მას ამ რეგიონში ან ბათუმში მსგავსი სახის პროვოკაციები? იქნებ თავად სუს-ში იმ ხალხს, ვინც ვიღაცის ინტერესებს ასრულებს? ეს ყველა კუთხით სამუშაო თემაა. ბათუმში მოიძებნებიან სუს-ის ცალკეული წარმომადგენლები, რომლებიც ამ პროვოკაციას ხელს უწყობენ.
გამოძიებამ უნდა დაადგინოს, ეს იყო უწყებებს შორის დაპირისპირება,ძალოვანი სტრუქტურის მაღალი თანამდებობის ხელმძღვანელების პირადი კონფლიქტი თუ უბრალო ადამიანური პროტესტი, რომლის პროვოცირებაც გარე ძალებმაც მოახდინეს.
აუცილებლად გასარკვევია, მონაწილეობს თუ არა ამ საქმეში უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურები და რამდენად დაცულია ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოება. ისე არ გამოვიდეს, რომ საკუთარი ქვეყნის ნგრევაში ვიღაცას ნებით დავეხმაროთ. აჭარაში ვითარებით ნებისმიერმა გარე ძალამ შეიძლება ისარგებლოს. უბარლოდ, ჩვენი ოპოზიციის ზოგიერთმა წარმომადგენელმა დაამტკიცა, რომ პოლიტიკურად ბეცია და ბევრ რაღაცას ერთამანეთისგან ვერ ასხვავებს.
„რეზონანსი“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ხელისუფლებამ შეცდომა დაუშვა, როდესაც ვანდალიზმი საფუძველშივე არ აღკვეთა“
სალომე სარიშვილი
(შემოკლებით)
პოლიტოლოგი და კონფლიქტოლოგი მამუკა არეშიძე „რეზონანსთან“ საუბრისას, [სხვა საკითხებთან ერთად], ბათუმში განვითარებულ მოვლენებსაც შეეხო და აღნიშნა, რომ აქცია, სავარაუდოდ, რამდენიმე ჯგუფის მიერ იყო მართული. მისი აზრით, ყველაზე ცუდ ვითარებაში თავი “ნაციონალურმა მოძრაობამ” ჩაიგდო, როცა სიტუაციის გამოყენებას შეეცადა. (…)
- აჭარაში განვითარებულ მოვლენებზეც მინდა გკითხოთ. როგორ ფიქრობთ, რა იყო ამ აქციის გამწვავების მიზეზი. გაჩნდა მოსაზრება, რომ ეს ღონისძიება გარე ძალების მიერ იყო მართული. მმართველ ძალაში პირდაპირ თქვეს, რომ ამ ყოველივეს უკან “ნაციონალური მოძრაობა” იდგა. თქვენ რას ფიქრობთ?
- შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ ეს ღონისძიება რამდენიმე ძალის მიერ იყო ორგანიზებული. გარკვეული ძალების მიერ მომზადებული იყო, ხოლო ზოგიერთი ძალა უშუალოდ პროცესში ჩაერთო. ვითარებას რომ დავაკვირდეთ, შესაძლოა, იქ უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურებიც ყოფილიყო და შესაძლოა, დაპირისპირება ადგილობრივ ძალოვნებს შორისაც მომხდარიყო. პოლიტიკური ძალებიც თავისთავად იყო.
- მაინც რომელ ძალებს გულისხმობთ, როცა ამბობთ, რომ მათი დაგეგმილი იყო?
- ყველაზე უფრო აქტიურად და ცუდად “ნაციონალური მოძრაობის” წევრები გამოჩნდნენ. არ ვამბობ, რომ ეს აქცია მათი დაგეგმილი იყო, უფრო სწორად, შესაძლოა, ასეც იყო და განსაკუთრებით სოლიდარობის აქციები მაძლევს ამის თქმის საფუძველს, რადგან რეგიონებში უამრავი სხვა აქციაიც ტარდებოდა, მათ შორის მეშახტეების, მძღოლების, სადაც მათ არასოდეს სოლიდარობა არ გამოუცხადებიათ, არც ერთდროულად შეკრებილან თბილისსა და ქუთაისში. მგონია, რომ მათ, შესაძლოა, ეს დაგეგმილი ჰქონოდათ, მაგრამ უფრო სხვა დღეს, ხოლო 2-3 დღის წინ შექმნილი ვითარება გამოიყენეს, მაგრამ არ გამოუვიდათ. როგორც ჩანს, თავი სხვას გამოაყენებინეს და ამ დროს ყველაზე ცუდ მდგომარეობაში თავადვე აღმოჩნდნენ.
- თქვენი აზრით, ხელისუფლების რეაგირება რამდენად იყო დროული და ადეკვატური?
- ხელისუფლებამ თავიდანვე დაუშვა შეცდომა, როდესაც ეს ამბავი საფუძველშივე არ აღკვეთა და აქტივისტებს საყოფაცხოვრებო ინფრასტრუქტურის განადგურებაში ხელი არ შეუშალა. რასაკვირველია, მე, როგორც კანონმორჩილი მოქალაქე, უნდა ვამბობდე იმას, რომ ეს აქტები სახელმწიფოს დარბევადე უნდა აღეკვეთა, მაგრამ მედალს ორი მხარე აქვს. მეორე მხრივ, გამოჩნდა იმ ხალხის რეალური სახე, ვინც ეს ყველაფერი ჩაიფიქრა. არ გამოვრიცხავ, რომ ხელისუფლებამ პაუზა შეგნებულად გააკეთა იმისთვის, რომ ეს რეალური სახე გამოჩენილიყო. ერთი წამით წარმოიდგინეთ, რომ ხელისუფლებას ეს ძალა მაშინ გამოეყვანა, როცა დარბევა მასშტაბური არ იყო, ალბათ ყველა მიხვდება, თბილისში დღემდე რა ამბავი იქნებოდა, ატყდებოდა ერთი ამბავი. ახლა უკვე ხმას ვერავინ იღებს, რომ ვინმეს გამოხატვის თავისუფლება შეუზღუდეს. თუ ხელისუფლების რეაგირება ამ მოტივით იყო განპირობებული, მაშინ გასაგებია, ხოლო თუ ეს სპონტანურად მოხდა, ცხადია, ძალიან ცუდია.
- და ბოლოს, აფხაზეთის ე.წ არჩევნებზეც რომ გვითხრათ თქვენი აზრი. როგორ ფიქრობთ, რა შეიცვლება ჩვენთვის ამ ცვლილებების შემდგომ?
- ნათელი ისაა, რომ პირველი ტური შედგა და ანქვაბმა გაიმარჯვა. პრაქტიკულად, შეიძლება ითქვას, რომ აფხაზეთის პარლამენტში წარმოდგენილი იქნება ნაციონალისტების ერთი ჯგუფი. რას მოგვცემს ჩვენ ეს არჩევანი, უკვე ჩვენსავე მარიფათზეა დამოკიდებული. ყოველ შემთხვევაში, ნაციონალისტებთან ურთიერთობა და ლაპარაკი ბევრად უფრო მარტივადაა შესაძლებელი, ვიდრე პრორუსებთან. რაც უნდა პატარა ფრაქციით უნდა იყოს ეს ჯგუფი “პარლამენტში” წარმოდგენილი, ანქვაბი იმდენს იზამს, რომ დე ფაქტო საკანონმდებლო ორგანოში ამინდს მაინც თვითონ შექმნის.
———————–
„რეზონანსი“, 14 მარტი, 2017 წელი
რადიკალიზმის გამოვლინებას საქართველოს სხვა კუთხეებშიც ელიან
„ამგვარი ვითარება კიდევ ბევრია მოსალოდნელი სხვაგანაც“
ეკატერინე ბასილაია
ბათუმის 11-12 მარტის 12-საათიანი უმართავი თუ ვინმეს მიერ მართული აგრესიის შემდეგ პოზიცია-ოპოზიცია ისევ ერთმანეთისკენ თითის გაშვერასა და ურთიერთბრალდებებში არიან, ანალიტიკოსები კი აცხადებენ, რომ მოსახლეობაში ნელ-ნელა აგრესია დაგროვდა და ახალგაზრდებმა დაიწყეს გამოსვლები, უფრო აგრესიული, ვიდრე ამას მიჩვეულები ვიყავით და სამომავლოდ ახალგაზრდების მიერ კიდევ არაერთ ამგვარ სახიფათო, ქვებით და ცეცხლის წაკიდებით აგრესიას პროგნოზირებენ.
აღსანიშნავია, რომ უმართავ აქციაში გადაზრდილი პროცესის მთავარი პათოსი იყო, რომ გორელი რატომ უნდა ინიშნებოდეს აჭარის ავტონომიაში საპატრულო პოლიციის უფროსად, რომელმაც თურმე სადღაც აჭარის მოსახლეობა “თათრებად” მოიხსენია (რასაც ჯერ არც ერთი თვითმხილველი არ ჰყავს) და ამხელა ჯარიმებით და ასე მკაცრად რატომ უნდა აჯარიმებდნენ ადგილობრივ მძღოლებს.
„ოცნება“ VS „ნაციონალები“
შინაგან საქმეთა სამინისტროს 12 მარტის ბათუმის ქაოსის ორგანიზატორები და შემსრულებლები ჯერ არ გამოუვლენია და, შესაბამისად, არც ვინმე დასჯილა, თუმცა ხელისუფლების წარმომადგენლებისგან, მათ შორის პრემიერის, ვიცე-პრემიერის თუ საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერებისგან არეულობის მოწყობაში უკვე ღიად დადანაშაულებულია “ნაციონალური მოძრაობა”.
თავად დარჩენილი თუ ახალ პარტიაში გაერთიანებული „ნაციონალები“ კი ხელისუფლების შტოებს შორის არსებულ დიდ დაპირისპირებას უკავშირებენ მომხდარს და ირწმუნებიან, რომ აჭარის სუს-სა და შს სამინისტროს ცენტრალურ ოფისს შორის დაპირისპირების გამო არ იმოქმედა მმართველმა ძალამ შესაბამისად და არ დაშალა აგრესიაში გადასული საპროტესტო აქცია დროულად.
„ქართული ოცნების” უმრავლესობის ლიდერი არჩილ თალაკვაძე აბსურდულს უწოდებს “ნაციონალების” ვერსიას შიდა კლანურ დაპირისპირებაზე და ჟურნალისტებთან აცხადებს, რომ ოპოზიცია ამ ვერსიით მხოლოდ თავს იმართლებს. მისი თქმით, “გამოძიება დაწყებულია არაერთი ადამიანის მიმართ და შედეგებით გავიგებთ, თუ ვინ გამოიკვეთება, ვინ ახდენდა ორგანიზებას, ვინ იყო ჩართული ძალადობის პროცესში, თუმცა იქვე დარწმუნებით ამტკიცებს “ნაციონალების” ჩართულობას.
არჩილ თალაკვაძე ამბობს, რომ აქციის შესახებ გავრცელებულ კადრებში კარგად ჩანს “ნაციონალების” და ამ პარტიასთან დაახლოებული ჯგუფის, “თავისუფალი ზონის” ჩართულობა-აქტიურობა და მეორეც, “ნაციონალურმა მოძრაობამ” სოლიდარობა გამოუცხადა ადამიანებს, რომლებიც ქვებით იყვნენ შეიარაღებულები და მანქანებს წვავდნენ.
“დასრულდა დრო, როცა “ნაციონალური მოძრაობა” თავს ასაღებდა ჩვენს ოპონენტ პარტიად. ბათუმის მოვლენების შემდეგ ისინი გადაიქცნენ ქვებით შეიარაღებულ რადიკალურ ჯგუფად”, – ამბობს არჩილ თალაკვაძე. იგი მიიჩნევს, რომ უახლეს ისტორიაში შეიქმნა მაგალითი, როდესაც ხელისუფლებამ ადეკვატური, პროპორციული ძალა გამოიყენა პრობლემის მოსაგვარებლად. არ გადაამეტა ძალას და ისე აღკვეთა ძალადობა, რომ არც ერთი ადამიანისთვის ზედმეტი ძალის გამოყენებით არ მიუყენებია ზიანი.
“ნაციონალებიდან” კი ბრალდებები “ოცნების” მიმართ გაისმის. “აჭარაში ძალოვნებმა მმართველობის სფერო ვერ გაიყვეს და ვითარება გაექცათ ხელიდან – ის, რაც ბათუმში ვიხილეთ, მათ შორის არსებული კლანური დაპირისპირების გამოვლინება იყო”, – ამბობს ჟურნალისტებთან ფრაქცია “ნაციონალური მოძრაობის” თავმჯდომარე რომან გოცირიძე, რომელიც ასევე განმარტავს, რომ პარტიამ სოლიდარობა იმ ადამიანების მიმართ გამოხატა, რომელთაც სამართლიანი პროტესტი ჰქონდათ და ბარბაროსულ აქციებს ემიჯნებიან.
პარტიის ლიდერი ნიკა მელია კი თალაკვაძეს მათ მიმართ გაჟღერებული ბრალდებების გამო უტიფარ და უსირცხვილო პოლიტიკოსს უწოდებს. აცხადებს, რომ ხელისუფლება უმოქმედო იყო და “ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ რეალურად განადგურებულიყო ის ცენტრალური ქუჩები, სადაც მოხდა ეს ვანდალური აქტი”.
“ევროპული საქართველოს” წევრის, ოთარ კახიძის თქმით, აქციის ერთ-ერთი ორგანიზატორი იყო მერაბ ღოღობერიძე, სუს-ის ცნობილი ზონდერი, რომელიც თავს ესხმოდა საკონსტიტუციო სასამართლოს და, ამდენად, გამოძიებამ უნდა დაადგინოს, ამ აქციის ორგანიზებაში მთავრობის შიგნით კიდევ ვინ იყვნენ ჩართული ღოღობერიძესთან ერთად. მისი თქმით, მართალია, “ნაციონალურმა მოძრაობამ” ვერ გაუძლო პოლიტიკურ ცდუნებას, გამოეყენებინა პროტესტის ტალღა, ის ვერ გაერკვა ვითარებაში, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ხელისუფლებამ ხელი მათ უნდა შეაწმინდოს.
სოსო ცისკარიშვილი: „ცეცხლის გახსნამდე ხალხის სოციალური პროტესტი იყო“
“ხალხი ქუჩაში სოციალურმა პროტესტმა გამოიყვანა. როდესაც წლების განმავლობაში ადამიანებში უკმაყოფილება და ბოღმა ინახება, ის უსათუოდ ამოხეთქავს, მაგრამ ეს არის მიზეზი”, – აცხადებს “დამოუკიდებელ ექსპერტთა კლუბის” პრეზიდენტი სოსო ცისკარიშვილი. მისი თქმით, აქამდე სოციალური პროტესტი იყო მდუმარე პროტესტი თითოეულ გამწარებულ ადამიანში. ახლა კი მოხდა ის, რომ გამოჩნდა ისეთი საბაბი, რასაც ჰქვია მძღოლების და პოლიციის დაპირისპირება.
ავტონომიურ რესპუბლიკას არ მიეცა საშუალება, საკუთარი კადრებით დაეკომპლექტებინა საპატრულო პოლიცია და შემოყვანილი იქნა გორის რაზმი, რასაც დაემთხვა ჯარიმების არნახული გაძვირება და უდიერი მოპყრობა პოლიციის ნაწილის მხრიდან. “როდესაც 100 და 200-ლარიან ჯარიმას უწერ მანქანის არასწორად გაჩერების გამო ადამიანს, რომელსაც 100 ლარი ერთად არ უნახავს, ეს უდიდესი დარტყმაა. ამიტომაც ეს უდიერი დამოკიდებულება გადაიზარდა სრულ მიუღებლობაში და ეს იყო დაგროვილი უკმაყოფილების ამოხეთქვის ერთ-ერთი საბაბი”, – აღნიშნავს სოსო ცისკარიშვილი. იგი ამბობს, რომ ხალხის პროტესტი იყო, ვიდრე ცეცხლი გაიხსნებოდა. შემდეგ ეს არ იყო აქცია, ეს იყო მცდელობა, სერიოზული ზიანი მიეყენებინათ ქართული სახელმწიფოსთვის, რაც ნაწილობრივ მოახერხეს კიდეც ამ იდეის ავტორებმა.
როდესაც საქმეში „მოლოტოვის კოქტეილები“ გამოჩნდა, აქ მოუმზადებელ და დაუგეგმავ სქემაზე საუბარი უკვე ზედმეტია. ასეთ ბოთლებს შემთხვევით ვერ წააწყდები. თუმცა ვინ იდგა ამ გაუგონარი ამბოხის უკან, ამაზე პასუხს ის გამოძიებისგან ელოდება.
“პირველივე ფრაზებიდან ყველაფრის “ნაციონალებზე” გადაბრალება ხელისუფლების სისუსტის ნიშანია. დაგვეცადა რამდენიმე დღე და ამ დღეების განმავლობაში თუ მოიძიებდნენ დამაჯერებელ სამხილებს, შემდეგ გაეკეთებინათ განცხადებები. დღეს ეს მხოლოდ ცილისწამებას ჰგავს”, – მიიჩნევს პოლიტოლოგი. იგი თვლის, რომ შედეგის მიხედვით, ხელისუფლებამ კარგად იმოქმედა და არც ერთი მსხვერპლი არ ყოფილა, თუმცა ამბობს, რომ ხიფათი ჩავლილი არ არის და თუნდაც აჭარაში არსებობს ბევრი თემა, რაც მომავალში შეიძლება გახდეს უკმაყოფილების ახალი ტალღის გამომწვევი.
“მეთევზეებს პრაქტიკულად თევზაობის საშუალება არ ეძლევათ და თევზის უზარმაზარი რაოდენობა თურქული ტრაილერებით თურქეთში გადის, თევზი გაძვირდა, რადგან ის აღარ მოიპოვება. ასეთ პირობებში უმუშევრობაც იზრდება და სიღატაკეც მატულობს”, – დასძენს ცისკარიშვილი.
ვახტანგ ძაბირაძე: „ამგვარი ვითარება კიდევ ბევრია მოსალოდნელი სხვაგანაც“
პოლიტოლოგ ვახტანგ ძაბირაძის თქმით, სულ იყო ჩივილი, ქუჩაში ისევ საშუალო თაობა გამოდის და ახალგაზრდები დუმანო. ახლა კი ვხედავთ, რომ უკვე ახალგაზრდები გამოვიდნენ, მაგრამ ისინი გამოვიდნენ სხვაგვარად, გაცილებით რადიკალურად, ვიდრე მათი თაობა გამოდიოდა და პროგნოზირებს, რომ რადიკალიზმი გაგრძელდება. მისი თქმით, ბათუმში ჩვენ ვნახეთ ერთი შეხედვით უმნიშვნელო ფაქტის, დაჯარიმებისა და ამ ჯარიმის სიდიდის გამო ხალხის გამოსვლა და პროტესტის უკიდურეს ფორმაში, ქუჩის ამბოხში გადაზრდა, რაც აჩვენებს, რომ საქმე რთულ ვითარებასთან გვაქვს.
მოსახლეობაში უიმედობის განცდაა, რადგან ვერც სამართლიანობის აღდგენა მოხდა და ვერც სოციალური და ეკონომიკური ვითარების გაუმჯობესება-გაჯანსაღება. ამ ფონზე კი ხელისუფლებამ მოსახლეობაზე შეტევა დაიწყო, თუნდაც არაადეკვატურად დიდი ჯარიმებით. ამიტომაც ხვალინდელი დღის იმედი ფაქტობრივად გაქრა და ამასთანავე დაგროვდა აგრესია, რომელიც გამოსავლის ძებნას იწყებს.
“ბათუმამდე სხვადასხვაგან სიმპტომები უკვე ჩანდა. გავიხსენოთ, რომ პროტესტი ნელ-ნელა იწყებოდა და ეს ბათუმიდან არ დაწყებულა. ჩვენ ვნახეთ “აუდიტორია 115″-ის გამოსვლები, “აუდიტორია 115″-იც ახალგაზრდობაა, რომლებიც ტელევიზიაში შეიჭრნენ და ასევე შეიჭრნენ “პალიტრას” გამომცემლობაში. ასევე ისინი მონაწილეობდნენ რუსთავის მუშების აქციებში. ახალგაზრდობას რადიკალიზმი ისედაც ახასიათებს და მით უმეტეს, ამას არსებული ფონი იძლევა. როდესაც ახალგაზრდებს სხვა ასპარეზი არ აქვთ, დასაქმება მარტო სოციალური ფაქტორი არ არის, დასაქმება თვითრეალიზების მექანიზმია და თუ ადამიანს თვითრეალიზების საშუალება არ აქვს, თავისი თავი რაღაცაში ხომ უნდა გამოხატოს და ეს გამოიხატა ქუჩაში”, – მიიჩნევს ვახტანგ ძაბირაძე.
პოლიტოლოგის თქმით, “თუ ხელისუფლება მართლა ფიქრობს, რომ ეს ვიღაცის პროვოცირებულია და მხოლოდ პროვოცირებას შეუძლია, ასეთ დონემდე მიიყვანოს მოსახლეობა, მაშინ ხელისუფლება რეალურ სიტუაციას ვერ აღიქვამს და საქმე ცუდად გვქონია. „თუ ხელისუფლება რეალური მიზეზების დადგენას არ დაიწყებს და არ გაითვალისწინებს იმას, რომ ქვეყანაში მძიმე მდგომარეობაა, ეს ცუდ შედეგს მოიტანს. არ მგონია, ეს ან შიდა დაპირისპირების გამოძახილი იყოს, ან “ნაციონალების” მართული პროცესი, ჩვენ გვახასიათებს მოდაზე ფეხის აყოლა. ის, რაც ბათუმში ხდებოდა, ევროპის ქვეყნებში ტელევიზიით გვინახავს. როდესაც ჩვენ გამოვდიოდით ქუჩაში, საბჭოთა სისტემის განცდა მოგვდევდა, ახლა ახალგაზრდობა გამოვიდა და ისინი, ნებსით თუ უნებლიეთ, იმ მანერებს იღებენ, რაც დღეს პარიზში თუ სხვაგან ხდება. თან არ დაგვავიწყდეს, რომ ამ ქვეყანაში არსებობს კრიმინალური საზოგადოებაც და ასევე არიან კიდევ დაინტერესებული სხვა ქვეყნის სამსახურებიც, რომლებიც ყოველთვის ცდილობენ, ამგვარი რამ სათავისოდ გამოიყენონ”, – აცხადებს ვახტანგ ძაბირაძე.
პოლიტოლოგის თქმით, ნურავის ნუ ეგონება, რომ რადგან დღეს ბათუმის ქუჩა დაწყნარდა, ყველაფერი დასრულდა. “სამწუხაროდ, ისეთი ვითარებაა, რომ ხელისუფლებას მომგებიანი სვლა არ გააჩნია. რამდენიც უნდა ილაპარაკოს, დავსჯითო, თუ ეს სასჯელი ძალიან მკაცრი იქნება, შეიძლება ახლა პროცესი შეაჩეროს, მაგრამ ხვალ გაორმაგებული ძალით იფეთქოს პროტესტმა. მეორე მხრივ, თუ რეაგირება არ მოჰყვება, შეიძლება მაშინ რადიკალურმა ჯგუფებმა იფიქრონ, რომ ყველაფრის უფლება აქვთ. ამიტომ ხელისუფლება დილემის წინაშეა, არც სუსტი არ უნდა გამოჩნდეს და არც დიქტატურისკენ წავიდეს. ჯერჯერობით ეს პროცესი რეგულირებადი არ არის. ის, რომ ქუჩაში დღეს არავინ გამოდის და სიმშვიდეა, არ ნიშნავს, რომ პროცესი დასრულდა. პროცესი მიდის. ხელისუფლებამ ასე თუ ისე შეძლო ღირსეულად გამოსვლა, მაგრამ ეს ერთი ეპიზოდია, წინ კი მთელი პროცესია. ამგვარი ვითარება კიდევ ბევრია მოსალოდნელი სხვაგანაც. ეს სხვაგანაც აუცილებლად იქნება”, – დასძენს ვახტანგ ძაბირაძე.
„რეზონანსი“, 14 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „ბათუმში იყო სოციალური ბუნტი, რომლის განმეორების საფრთხეც არსებობს“ // „განსაკუთრებულად რთული ვითარება ბათუმშია, სადაც ტოტალური უმუშევრობაა“
ელზა პაპოშვილი
ანალიტიკოსი და ბიძინა ივანიშვილის ყოფილი მრჩეველი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ ბათუმში მოხმდარი ფაქტი მოსალოდნელი იყო, რადგანაც ქვეყანაში მძიმე სოციალური კრიზისია. ხუხაშვილის აზრით, ეს იყო სპონტანური სოციალური ბუნტი, რომლის გამოყენებაც გარკვეულმა ძალებმა სცადეს. ანალიტიკოსი ფიქრობს, რომ ქვეყნის სხვა რეგიონებშიც მსგავსი აფეთქების საშიშროება არსებობს. თვლის, რომ ქვეყანაში არსებული სოციალური კრიზისი, შესაძლოა უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურებმაც გამოიყენონ, რისი ნიშნებიც ბათუმში შეინიშნებოდა.
ანალიტიკოსის განცხადებით, არ არის გამორიცხული, რომ აჭარაში მომხდარი ფაქტი ერთგვარი სატესტო შემოწმება ყოფილიყო. გია ხუხაშვილი მთავრობას მოუწოდებს, რომ “ნაციონალური მოძრაობისთვის” პრობლემის გადაბრალებას თავი დაანებოს და სწორი ანალიზი გააკეთოს, რათა მსგავის არ განმეორდეს.
- როგორ ფიქრობთ, რა მოხდა ბათუმში. ეს იყო მოსახლეობის პროტესტი, რომლიც უმართავ სიტუაციაში გადაიზარდა, თუ წინასწარ დაგეგმილი პროვოკაცია, რომლის უფრო სიღრმისეული კვლევაა საჭირო?
- სიღმისეული კვლევა ნამდვილად უნდა და ვფიქრობ, რომ ამ შემთხვევას კარგად გამოკვლევა სჭირდება. თუმცა, ამის პრობლემას უკვე ვხედავ. ეს იყო სოცილური აფექტი, რომელიც შემდეგ პოლიტიკურად შეიფუთა. ხელისუფლება ცდილობს, რომ ამ პრობლემას, როგორც სხვა ყველაფერს, “ნაციონალური მოძრაობის” პრიზმაში უყუროს. პრემიერმა კიდევ ერთხელ გვითხრა, რომ ამ ქვეყანაში ცხოვრება მშვენიერია, თუმცა ამაში ხელს “ნაციონალები” გვიშლიან. “ქართულმა ოცნებამ” როგორც ყოველთვის ჩვეული პოზა მოირგო, ისინი კეთილ ძალად გამოჩდნენ, “ნაციონალები” ბოროტად, რომელიც ქვეყანაში დესტაბილიზაციას ცდილობს. სხვა არაფერი ხდება – არც უმუშევრობაა, არც ეკონომიკური კრიზისი, მთავარია არსებობს პოლიტიკური ძალა, რომელსაც ყველაფერს დააბრალებენ. ეს დამოკიდებულება მთავრობის მხრიდან უკვე შეცდომაა.
სასაცილოა, როცა მთავრობის წარმომადგენლები ამბობენ, რომ სააკაშვილს ქვეყანაში პროცესების მართვა კიევიდანაც შეუძლია. როცა ყველაფერს ამ კუთხით უყურებს, საზოგადოებას სკეპტიციზმი უჩნდება, რადგანაც ხელისუფლებას აღიარება არ სურს, რომ პრობლემა უფრო ღრმა და სახიფათოა. ეს არის დაგროვილი პრობლემების აფექტურ მდგომარეობაში გამოხატვა.
რა თქმა უნდა, პატრულმა მოქალაქეები, რომლებიც კანონს არღვევენ, უნდა დააჯარიმოს, მაგრამ როცა ადამიანებს სამსახურები არა აქვთ და სოციალურად უჭირს, მისთვის ასი და ორასი ლარი უკვე დიდი თანხაა. ხოლო თუ ეს ბევრის პრობლემაა, ფაქტია, მათ სოლიდარობას ვიღაცეები გამოუცხადებენ, რაც მასობრივ სახეს მიიღებს. ბათუმში სწორედ ეს მოხდა და გარკვეულმა ძალებმა ამით უბრალოდ სარგებლის ნახვა სცადეს. ეს ჩვენს ქვეყანაში ახალი არ არის.
- შესაძლებელია, რომ ფაქტი, რომელიც ბათუმში მოხდა, ხელისუფლებისთვის ერთგვარი გაფრთხილებაც კი იყოს, რომ მსგავსი მასობრივი პროტესტი ქვეყნის სახვა რეგიონებშიც განმეორდება?
- ქვეყანაში ძალიან მაღალი სოციალური რისკებია. ქართველებს ზოგადად სოციალური ნიშნით პროტესტის გამოხატვა არ გვჩვევია და ყოველთვის რაღაც წინა პირობა გვჭირდება ხოლმე. სოციალურმა მაღალმა რისკებმა მთელი საქართველო მოიცვა. მან ჯერ გამოვლინება აჭარაში ჰპოვა. იგივე საქართველოს ნებისმიერ წერტილშიც შეიძლება მოხდეს.
დღეს მივიღეთ სიტუაცია, როდესაც საშუალო სტატისტიკური ქართველი გაკოტრებულია – მისი ხარჯები შემოსავლებს აღემატება. შემოდგომიდან დაწყებული თქვენს გაზეთთან არამარტო მე, სხვა ჩემი კოლეგებიც ამბობდნენ, რომ საზოგადოებაში სოციალური უკმაყოფილება უკვე გაზაფხულიდან დაიწყებოდა. ახალ წლებზე მოსახლეობამ ყველა მარაგი ამოწურა, ეს თვეები უკვე საკმაოდ კრიზისულია. არ არის სამსახურები, მოსახლეობის დიდი ნაწილი დაუსაქმებელია. ამას კი ლარის დევალვაცია დაემატა და ყველაფერზე ფასებმა მოიმატა. განსაკუთრებული რთული ვითარება კი ბათუმშია, სადაც ტოტალური უმუშევრობაა. ხალხს მხოლოდ სეზონური შემოსავალი აქვს.
- გაკეთდა განცხადებები, რომ ბათუმში ხელისუფლებამ დროული რეაგირება არ მოახდინა და სიტუაციის ესკალაციას ფაქტობრივად უმოქმედობით ხელი შეუწყო. რაში სჭირდებოდა მთავრობას ბათუმში, რომ სიტუაცია უფრო გართულებულიყო?
- ხელისუფლება კრიზისმენეჯმენტში რომ მოიკოჭლებს, ამაში ახალი არაფერი არ არის. ეს არის მაღალი პროფესიონალიზმის საკითხი. სიტუაციის დროული და ადეკვატური ანალიზი არ მოხდა. ერთის მხრივ ხელისუფლების სასარგებლოდ მინდა ვთქვა, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლებისგან განსხვავებით, ასეთ ვითარებაში სადამსჯელო ღონისძიებებს არ ახორციელებს. დღევენდელი ხელისუფლება იმის შიშით, რომ ძალას არ გადაამეტოს, ნაკლებად ეფექტურად მოქმედებს. ამით კი მაინც და მაინც კარგ შედეგს ვერ იღებს. მეც მგონია, რომ ამ აქციის ჩახშობა უფრო ოპერატიულად შეიძლებოდა და ის ასეთ მასშტაბურ და ვანდალურ სახეს არ მიიღებდა. ეს არის კონკრეტული ხარვეზები, რაც უნდა გაირკვეს და გაანალიზდეს.
- ვნახეთ, რომ აქციაზე გარკვეული სახის სეპარატისტული განცხადებები ისმოდა – “პოლიციის უფროსი გორელია, მეგრელმა პოლიციელებმა დამაკავეს“. შესაძლოა, რომ ვიღაცამ ისარგებლა და ამ სოციალური პროტესტის ფონზე, გარკვეული სახის ცდა ჩაატარა და სეპარატიზმს პირი მოუსინჯა. ხედავთ ამის საფრთხეს?
- რა თქმა უნდა, რომ ჩვენი ხელისუფლება ფრთხილად უნდა იყოს, რადგანაც ასეთ სიტუაციას უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურები აუცილებლად გამოიყენებენ. თუმცა, პროტესტი, რომ აჭარაში გორელი პოლიციის უფროსია, ეს სეპარატიზმის გამოხატულება არ არის. უკმაყოფილოები იმიტომ არიან, რომ როდესაც რეგიონში ტოტალური უმუშევრობაა და საკადრო პოლიტიკა ტარდება, რომ სხვა რეგიონიდან სამუშაოდ ხალხი ჩამოჰყავთ, ეს ადგილობრივებში ფაქტია, რომ აგრესიას გამოიწვევს. რა თქმა უნდა, როდესაც უფროსი იცვლება, მას თავისი გუნდი მოჰყავს. შესაბამისად, აგრესიას ეს ფაქტი იწვევს. ხშირ შემთხვევაში რეგიონებიდან ჩამოყვანილი ადამიანები, კვალიფიკაციითაც არ გამოირჩევიან. ეს კი ადგილობრივებში პროტესტს კიდევ უფრო ამძაფრებს.
აჭარაში ყველა დასაქმებული რომ იყოს, დამიჯერეთ, ამ ადამიანებისთვის მნიშვნელობა არ ექნებოდა, პოლიციის უფროსი საიდან იქნებოდა. ეს არაჯანსაღი მიგრაციული პოლიტიკა, როცა სიტუაცია ასე რთულია, რა თქმა უნდა აგრესიას იწვევს.
რაც შეეხება უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურების სიტუაციაში ჩარევას, ფაქტია, ეს მოხდებოდა. როდესაც ასეთი სოციალური უკმაყოფილებაა. ვიღაცა ამით ხეირს ყოველთვის ნახავს. ამ დროს უცხოური სპეცსამსახურები აქტიურობას იწყებენ. ისინი ამ დროს სიტუაციის მოდელირებას ან ტესტირებას ახდენენ. ისინი ასეთი მოძრაობის პოტენციალს ამოწმებენ, სამომავლო საქმიანობისთვის როგორი იქნება. თუმცა, ბათუმში მომხადრი აქცია დაგეგმილი არავის მიერ არ ყოფილა. ეს იყო სოცილური აფექტი, რომლითაც ხელის მოთბობა ყველა ძალამ სცადა.
- ხელისუფლებამ ამ ფაქტის შემდეგ რა დასკვნა უნდა გააკეთოს და მსგავსი სიტუაციის თავიდან ასაცილებლად რა უნდა მოიმოქმედოს, ვდგავართ სოციალური ბუნტის საშიშროების წინაშე?
- რა თქმა უნდა, რომ ასეთი საფრთხის წინაშე ვდგავართ. ხელისუფლებამ ფაქტის სწორი ანალიზი უნდა მოახდინოს. რევოლუციას და დაძაბულობას ყოველთვის ხელისუფლება იწვევს. მოსახლეობას ხელისუფლებისგან ორი რამ სჭირდება – ეს არის კომფორტი და თავისუფლება. თუ ეს ორი ფასეულობა მას აქვს, მისი პოლიტიკურ ხაფანგში მოქცევა შეუძლებელია. სწორ ადგილზე პრობლემის ინიცირება შეუძლებელია.
„რეზონანსი“, 14 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ არმაზ ახვლედიანთან: „ხელისუფლებაში ვიღაცის ინტერესებში შედიოდა პროცესის ასეთი რადიკალიზაცია“ // „რეაგირება რომ ყოფილიყო დროული და ადეკვატური, ეს არ მოხდებოდა“
თიკო ოსმანოვა
“ხელისუფლების რეაგირება რომ ყოფილიყო დროული და ადეკვატური, ეს არ მოხდებოდა. ამიტომაც ასეთი უცნაური დამოკიდებულება “ოცნებისა” მიჩენს ეჭვს, რომ შესაძლოა, სწორედ ხელისუფლებაშია გარკვეული ძალა, რომელსაც აწყობდა, რომ პროცესი ასე წარმართულიყო”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას “ქართული ოცნების” ყოფილი წევრი, ბათუმის დამოუკიდებელი მაჟორიტარობის ყოფილი კანდიდატი არმაზ ახვლედიანი.
ბათუმში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით “რეზონანსი” არმაზ ახვლედიანს ესაუბრა.
არმაზ ახვლედიანი: ერთი მხრივ, ცხადია, რომ ეს იყო ვანდალური აქცია, რომელსაც ყველა ნორმალური ადამიანი ემიჯნება, მაგრამ ჩვენ თუ აქცენტს მხოლოდ აქციაზე გავაკეთებთ, ნიშნავს, რომ არ ვამბობთ მთავარ სათქმელს. მთავარი სათქმელი არის ის, რომ ამ აქციას, ჩემი დაკვირვებით, აქვს გამომწვევი მიზეზი, ჰყავს ხელშემწყობი ძალა, რომელმაც პროვოცირება მოახდინა ამ პროცესის და ვფიქრობ, ახლა პასუხიც უნდა აგოს ამაზე. ამას სჭირდება სერიოზული პოლიტიკური ანალიზი და ობიექტური გამოძიება.
- ხელშემწყობ ძალაში ვის გულისხმობთ, ვინ მოახდინა სიტუაციის პროვოცირება?
- ხელისუფლების რეაგირება რომ ყოფილიყო დროული და ადეკვატური, ეს არ მოხდებოდა. ამიტომაც ასეთი უცნაური დამოკიდებულება “ოცნებისა” მიჩენს ეჭვს, რომ შესაძლოა, სწორედ ხელისუფლებაშია გარკვეული ძალა, რომელსაც აწყობდა, რომ პროცესი ასე წარმართულიყო. და შემდეგ, ერთი მხრივ, გადაეფარათ ქვეყანაში არსებული არაერთი მძიმე სკანდალური თემა და, მეორე მხრივ, კვლავ ეძებნათ მტრის ხატი და დაებრალებინათ ოპოზიციისთვის. საზოგადოება, რომელიც ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებული პროცესებით უკიდურესად დაღლილი და დაბნეულია, კიდევ უფრო დაებნიათ და შეეყვანათ შეცდომაში. ვფიქრობ, ამ მინიმალურ ტაქტიკურ ამოცანებს ამის დამკვეთი და მომფიქრებელი ასრულებს, მაგრამ სტრატეგიული თვალსაზრისით, რა თქმა უნდა, ჩიხში ექცევა და ბუმერანგი შემკვეთ იდეის ავტორს ძალიან მწარედ და მძიმედ უკან დაუბრუნდება.
- თუმცა ხელისუფლება ამაში “ნაციონალურ მოძრაობას” ადანაშაულებს.
- არ გამოვრცხავ, რომ “ნაციონალურ მოძრაობაში” არსებობდეს 2-3 ისეთი ავანტიურისტი, ვინც შეიძლება პროცესის ასეთი განვითარებით გაიხაროს და ასეთი მზაკვრული გეგმაც მოაფიქრდეს კიდეც, მაგრამ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ოპოზიციის ბრალეულობას ნაკლებად ვხედავ. პასუხისმგებლობას მთლიანად ხელისუფლებას ვაკისრებ.
- როგორ ფიქრობთ, პროკურატურა ამ საქმეს ობიექტურად გამოიძიებს?
- იმის გამო, რომ არ მახსენდება ამდენი წლის განმავლობაში საქართველოს პროკურატურის მიერ მგრძნობიარე, მწვავე, კრიტიკულ საზოგადოებრივ-სახელმწიფოებრივ თემაზე ობიექტური გამოძიება, არც ახლა მაქვს იმედი, რომ გამოძიება იქნება ობიექტური. თუმცა ყველა შემთხვევაში გამოძიება უნდა წარიმართოს. დარწმუნებული ვარ, რომ სახალხო დამცველი და დაინტერესებული საზოგადოება იქნება ჩართული და მაქსიმალურად მოხერხდება პროცესის გამჭვირვალედ წარმართვა. პროკურატურის იმედი კი ნამდვილად არ მაქვს.
- ბათუმის საპატრულო პოლიციის უფროსს თუ იცნობთ და, თქვენი აზრით, უნდა მოხდეს თუ არა მისი გადაყენება?
- არ ვიცნობ. ვფიქრობ, ეს ადამიანი რამდენადაც დამნაშავე უნდა იყოს, ვერაფრით ვერ გახდებოდა ასეთი ვანდალური პროცესის რეალური მიზეზი. ამ ადამიანთან დაკავშირებით უკმაყოფილო ხალხი კი შეიკრიბა დღის პირველ ნახევარში, თუმცა ყველამ კარგად ვნახეთ, რა მშვიდობიანად მიდიოდა აქცია. ხოლო შემდეგ, შუაღამიდან გამთენიამდე რაც ხდებოდა ბათუმის ქუჩებში, ის უკვე არანაირ კავშირში არ არის იმ მოთხოვნებთან, რაც სულ რამდენიმე საათით ადრე ისმოდა ბათუმში. შესაბამისად, მიმაჩნია, რომ ეს არის ორი დამოუკიდებელი ამბავი, ვფიქრობ, მეორე აშკარად იყო მართული და ხელისუფლების დაუდევრობამ მიუშვა პროცესი თავის ნებაზე, დაუშვა ასეთი სავალალო შედეგი.
- ანუ, თქვენი აზრით, ხელისუფლება ადრე უნდა ჩარეულიყო?
- ხელისუფლებას უნდა მოეხდინა პრევენცია, “ოცნების” წარმომადგენლებს უნდა შეძლებოდათ დიალოგი, შეთანხმების მიღწევა ადამიანებთან, რომლებიც ასეთი აგრესიულები იყვნენ. თუ შეთანხმება ვერ შედგებოდა, მაშინვე, როგორც კი დაიწყო ვანდალიზმი, პოლიციას უნდა აღეკვეთა ის და მიემართა კანონით დაკისრებული ყველა ზომისათვის, რაც, სამწუხაროდ, არ გაკეთდა.
„რეზონანსი“, 14 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ შალვა შავგულიძესთან: „აჭარაში კუთხურობის და სეპარატიზმის გაჩენის სურვილია“ // „ბათუმში მიმდინარე აქცია ქართული პროტესტის ფორმას არ ჰგავდა“
ელზა პაპოშვილი
პარტია “თავისუფალი დემოკრატების” თავმჯდომარე შალვა შავგულიძე ამბობს, რომ ბათუმში მომხდარი ფაქტი შინაგან საქმეთა მინისტრმა ყველა მიმართულებით უნდა გამოიკვლიოს. მისი თქმით, მღებრიშვილმა აქციის მონაწილეების მხრიდან გახმაურებულ ბრალდებასაც ყურადღება უნდა მიაქციოს, რომელიც აჭარის პოლიციის მისამართით გაკეთდა. პოლიტიკოსი მიიჩნევს, რომ მცდარია მინისტრის დამოკიდებულება, როდესაც ის გამოკვლევის გარეშე უაპელაციოდ აცხადებს, რომ მსგავსი სახის განცხადება პოლიციის უფროსს არ გაუკეთებია. ეს საზოგადოების გაღიზიანებას კიდევ უფრო ამწვავებს და ისედაც დაძაბულ სიტუაციას უფრო ამძაფრებს.
- როგორ ფიქრობთ, რა მოხდა ბათუმში, ეს იყო პოლიციისგან შევიწროვებული ადგილობრივების პროტესტი თუ კარგად დაგეგმილი პროვოკაცია, რომლითაც ხელის მოთბობა გარკვეულმა ძალებმა სცადეს?
- ფაქტია, რომ საქართველოში და განსაკუთრებით კი აჭარაში ხელისუფლების მიმართ საზოგადოების უკმაყოფილება დიდია. ხოლო, როგორც გამოჩნდა, პოლიციის უფროსის არასწორი ქცევა და დამოკიდებულება მოსახლეობის კიდევ უფრო გაღიზიანებას იწვევს, რამაც უბრალოდ ასეთი ფორმით ასახვა ჰპოვა. ფაქტია, რომ შემდეგ ეს სოციალური უკმაყოფილება როგორც გარე, ასევე შიდა ძალებმა გამოიყენეს. ხელისუფლებამ კი ამის სრული თავისუფლება მისცა. საზოგადოებაში პროტესტის მუხტი იმ დონეზე მაღალია, რომ მათ პოლიციის უფროსის შეურაცხმყოფელი გამონათქვამიც კი ეყოთ იმისთვის, რომ ასეთი აგრესია გამოევლინათ.
- როგორ ფიქრობთ, ბათუმში აქციის ღამეს ხელისუფლება მოქმედებდა თუ არა ადეკვატურად? მისი რეაქცია რამდენად სწორი იყო?
- ხელისუფლებამ შექმნა ამ აგრესიის ნიადაგი. მთელი ღამის განმავლობაში ქალაქი დაინგრა და იგი არსად ჩანდა. ეს იყო წარმოუდგენელი რეაქცია, რომელიც ცენტრალურმა ხელისუფლებამ გამოავლინა. თითქოს რაც ქალაქში ხდებოდა, მათ არ ეხებოდათ. ჯერ კარგად აცალეს, რა მოხდებოდა და ჩარევა შემდეგ დაიწყეს. ამ ფაქტის ორი ახსნა მაქვს. ერთი ის, რომ ხელისუფლება ასეთ კრიზისულ სიტუაციაში უმოქმედოა და მეორე, რომ აქციის მონაწილეებს მოქმედების შესაძლებლობა სპეციალურად მისცა.
ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს ხელისუფლების მხრიდან საკმაოდ დიდი შეცდომაა, რასაც შესაძლოა ფატალური დასასრული ჰქონოდა. ხალხისთვის მანამდე უნდა მოესმინათ, სანამ ამ უკმაყოფილებას გარკვეული ძალები გამოიყენებდნენ. იქნება მართლები იყვნენ, საკუთარი მოსახლეობისთვის ხომ უნდა მოესმინათ? რისი დაკმაყოფილებაც არ შეიძლებოდა, სხვა გამოსავალი მოძებნილიყო. როდესაც ამხელა საპროტესტო მოძრაობაა, ხელისუფლება კი არ უნდა დაიმალოს, ამით ის პროცესს მართვადს გახდიდა.
- რას იტყვით პრემიერის განცხადებაზე, რომ ამ ყველაფრის უკან დესტრუქციული ოპოზიციური ძალა დგას, რომელიც ქულების დასაწერად ყველაფერზეა წამსვლელი?
- პრემიერის განცხადება, რომ აქციას “ნაციონალური მოძრაობა” მართავდა, მისი უსუსურობის კიდევ ერთი გამოვლინებაა. თუ რამე ინფორმაცია აქვთ და დაადასტურებენ, მტკიცებულება დადონ. სხვაგვარად, ესე იგი გამოდის, რომ ოპოზიციურ ძალას ერთი ხელის მოსმით შეუძლია, ამხელა საპროტესტო აქცია მოგიწყოს? შენ კიდევ დგახარ და სეირს უყურებ? აქ ლოგიკა სად არის? ეს საკუთარი უნიათობის სხვაზე გადაბრალების მცდელობაა. ყველაზე უფრო სხვა ვარიანტის მეშინია.
- რა სახის ძალები შეიძლება ჩართულიყვნენ ბათუმში და ფიქრობთ თუ არა, რომ აგრესია, რომელიც აქციაზე იყო გამოხატული, ქართული პროტესტის კულტურას არ ჰგავდა?
- რა თქმა უნდა, ეს პროტესტის გამოხატვის ქართული ფორმა არ იყო. ეს ინსპირირებულ სცენებს უფრო ჰგავდა, რომელიც უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურებსაც ახასიათებს. ასევე არ არის გამორიცხული, რომ ჩვენი სუს-ის შეცდომაც იყო, ან მიზანმიმართული ხელშეწყობა, რაც კიდევ უფრო დიდი პრობლემა მგონია. გამოვიდა აქციის ორგანიზატორი მერაბ ღოღობერიძე, რომელიც ამბობს, რომ ის ჯერ კიდევ დაკითხულიც არ არის. მის მიმართ კი ქართულ სპეცსამსახურებთან თანამშრომლობის ეჭვი არსებობს. ის “ქართული ოცნების” სურვილის შემსრულებლად სახელდება. ხოლო როდესაც ასეთი ადამიანი ტერორისტულ ორგანიზაციასავით პასუხისმგებლობას თავის თავზე იღებს, ეს რუსულ ნარატივს ძალიან ჰგავს. ეს იყო სურვილი, რომ აჭარაში კუთხურობის და სეპარატიზმის დაპირისპირების კერა გაჩნდეს. ამიტომ, პირველ ყოვლისა, აჭარლებს მინდა მივმართო, რომ დამშვიდდნენ და ვიღაცების პროვაკაციას ნუ აჰყვებიან. გვახსოვს წარსულის გამოცდილება, რომ ასეთი განცხადებების გაკეთების შემდეგ ქვეყანამ ორი რეგიონი დაკარგა. არ არის გამორიცხული,ეს მოსინჯვის მცდელობა ყოფილიყო.
ასეთი მასობრივი აქციის დროს, შესაძლოა, რომ ადამიანმა თავისი ქმედებები ვერ აკონტროლოს. ამიტომ აქციის მონაწილეების მიმართ მთელი სამართლებრივი სიმკაცრე გამოყენებული არ უნდა იყოს. ჯერ მისი ორგანიზატორების ვინაობა უნდა დადგინდეს და მათი დასჯა უნდა მოხდეს. მკაცრი პოლიტიკური პასუხისმგებლობა ყველა იმ პოლიტიკური თანამდებობის პირისა უნდა მოხდეს, ვინც ამ პროვოკაციას ხელი შეუწყო.
ამ სოციალური გაჭირვების ფონზე, საზოგადოებას ხეების წინ და უკან სიარულიც აღიზიანებს. ხან გზებს კეტავენ და ხან რა წინაღობებს აწყდებიან. იმის მაგივრად, რომ მოსახლეობას მიხედონ, მხოლოდ საკუთარი ამბიციებით არიან დაკავებულები. ამ სიტუაციას ვიღაც, ფაქტია, რომ აუცილებლად გამოიყენებს.
„რეზონანსი“, 14 მარტი, 2017 წელი
ბათუმში მომხდარი მოვლენები სოციალური პროტესტი იყო თუ გარე ძალებისგან მართული?
გვანცა წულაია
(შემოკლებით)
ბათუმში მომხდარი მოვლენები სოციალური პროტესტი იყო თუ გარე ძალებისგან მართული? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წევრებს მიმართა.
ქეთი ბექაური (იურისტი): სოციალური პროტესტი საზოგადოების გარკვეულ ნაწილს ყველა ქალაქში აქვს. ეს განვითარებადი ქვეყნისთვის დამახასიათებელია და საქართველო ამ მხივ გამონაკლისი არ არის.არ ვთვლი, რომ ეს სოციალური პრობლემატიკით გამოწვეული აქცია იყო. გარკვეული ძალებისაგან ინსპირირებული მასობრივი არეულობის მცდელობა უფრო იკვეთება, რაც ვერ იქნა მიღწეული. ასეთი მოვლენები მასობრივი არეულობისათვის დამახასიათებელია. ვფიქრობ, რომ არ გამოუვიდათ, მაგრამ ქალაქს და საზოგადოებას ზიანი მიაყენეს. მათ თავად დაარღვიეს ადამიანის უფლებები. დაზარალებული პოლიციელებისადმი სოლიდარული ვარ. ნამდვილად მაღალპროფესიონალურად მოიქცნენ.
კარგია, ხელისუფლება და პოლიცია ძალადობრივი მეთოდებით რომ არ ჩაერია. სასწრაფოდ და ობიექტურად უნდა იქნეს გამოძიებული. პირები, ვისი ორგანიზებითაც მოხდა ქვების მიტანა, უნდა დადგინდნენ. წინასწარ დასკვნების გამოტანა არ შემიძლია და ვერ ვიტყვი, რომ ვინმე უმკაცრესად დაისაჯოს. ყველაფერი ობიექტურად და კანონის ფარგლებში უნდა გამოიძიონ. გარე ძალებში ვინ იგულისხმება, გამოძიებამ უნდა დაადგნოს.შეიძლება ადგილობრივი მოსახლეობა სულაც არ იყო. წინასწარ ვინმეს დადანაშაულება გაუმართლებლად მიმაჩნია.
მიხეილ ცაგარელი(ასტროლოგი): პირველი ფაქტორი, რამაც აგრესიის გამოვლენას ხელი შეუწყო, რომელიც გადავიდა განუკითხაობაში, არის კოსმიური მოვლენა, რადგან დედამიწა უარყოფით ენერგოველში შევიდა, რომელიც ყოველთვის აგრესიის გაღვივებასთანაა დაკავშირებული. რგოლების ინტელექტის მართული პლანეტა ყველაზე აგრესიულ და ემოციურ ვერძის ზოდიაქოში შევიდა. ამან აგრესიის ესკალაცია გამოიწვია. ადამიანი ამ დროს ადვილად ფეთქდება და უკონტროლო ემოციების მატარებელი ხდება.რაც შეეხება პოლიტიკურ ქვეტექსტს, ხელს ვერავის ვერ დავადებ და 100% ვისი გაკეთებულია, ვერ გეტყვით. ჩვენ “ნაციონალური მოძრაობის” ყველანაირი ხრიკი და განვითარების ეტაპები გამოვცადეთ. ვიცით, რომ მათ სიტუაციის აღრევა ძალიან კარგად ეხერხებათ, მით უმეტეს ამ აღრეულ სიტუაციაში თევზის დაჭერის დიდოსტატები არიან.არ გამოვრიცხავ, რომ მათი მხრიდან პროვოკაციაა. ისინი იტყვიან, რომ ასე არ არის. ყოველთვის ცდილობდნენ სიტუაციის აღრევას და შეიძლება ეს მოვლენა მათ დაუკავშირდეს. რაც უნდა იყოს,
გივი სიხარულიძე (მსახიობი): გარედან მართული და სოციალურიც იყო. ნათქვამია, შენი ვაჟკაცობა ჩემი სიმხდალის ბრალიაო. რაც მოხდა, მაინც მთავრობის ბრალია, რადგან მთავრობამ რაც საჭირო იყო, ვერ უზრუნველყო. ხალხის სიყვარული ვერ დაიმსახურა და როცა ეს არ გაქვს, მაშინ ასეთ რამეს უნდა ელოდო. გარე ძალებში ორად გაყოფილ “ნაციონალურ მოძრაობას” ვგულისხმობ. როდესაც უმრავლესობა ხარ, სახელმწიფოში საქმე ისე დაწყობილი უნდა გქონდეს და ხალხი ისეთი კმაყოფილი გყავდეს, რომ ვერც ერთმა შენმა ოპონენტმა ხალხი გარეთ ვერ გამოიყვანოს.
მიხეილ ღანიშაშვილი (პოეტი): მგონია, რომ თავდაპირველ ეტაპზე მართლაც სოციალური პროტესტი იყო. მაგრამ შემდგომში, როგორც ჩანს, რაღაც გარე ძალები ჩაერია. ცდილობდნენ, სასურველი მიმართულება მიეცათ და, როგორც ჩანს, ასეც მოხდა, რადგან მთავრობა ისეთ პოზიციაში აღმოჩნდა, რომ გადაბრალება დაიწყო. ხელისუფლებამ პოლიტიკური ოპენენტებისთვის გადასაბრალებლად ვანდალური აქტების ორგანიზება და განხორციელება შესანიშნავად გამოიყენა.
ვასილ მაღლაფერიძე (პუბლიცისტი): დაწვრილებით ინფორმაცია არ მაქვს, თუმცა აშკარად გარე ძალები იკვეთება. ვინ იგულისხმება გარე ძალებში, ყველას გაკეთებულ განცხადებაში მჟღავნდება.
———————
„ახალი თაობა“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ჯუმბერ თავართქილაძესთან: „ბათუმის დარბევაში, ნაციონალებთან ერთად, აჭარის უშიშროების ხელი ურევია“ // „ეს იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ხელისუფლება უუნაროა“
ყოფილი „ხალხის პარტიის“ აჭარის ორგანიზაციის თავმჯდომარე ჯუმბერ თავართქილაძეს ბათუმის მოვლენებმა პოლიტიკაში დაბრუნება გადააწყვეტინა. იგი „ახალ თაობასთან“ ბათუმის მოვლენებს აფასებს.
- ბატონო ჯუმბერ, 11-12 მარტის ბათუმის მოვლენებს როგორ აფასებთ?
- მრავალი მიტინგის მონაწილე ვყოფილვარ სააკაშვილის დროს, მაგრამ, ერთხელაც არ მახსოვს, ერთი მინაც კი ჩამსხვრეულიყოს. ვერ ვიტყვი, რომ ბათუმის აქცია იყო მშვიდობიანი. ეს იყო კარგად ორგანიზებული გარკვეული ძალების მხრიდან, რაც ხელისუფლების უუნარობის გამო მოხდა.
- ამბობენ, რომ აქცია სპონტანურად დაიწყო...
- ყველა ნაბიჯი ჩემთვის ნაცნობია. აქცია დაგეგმილი იყო. მოლოტოვის კოქტეილების დამზადება ისე სწრაფად, სპონტანურად შეუძლებელია. ქვები და შუშხუნებიც მომზადებული ჰქონდათ. ჩემთვის კარგად არის ცნობილი, რომ ეს აქცია მზადდებოდა გარკვეული ძალების მიერ. ერთ-ერთი ორგანიზატორი ნაციონალური მოძრაობაა. ნაცმოძრაობასთან ერთად არის უშიშროების სამსახურის ხელშეწყობა. აჭარაში უშიშროების სამსახურში 98,9% არის კადრები, რომლებიც სააკაშვილის დროს მუშაობდნენ. მათი გავლენაა.
- რა საფუძველი გაქვთ, ამგვარ განცხადებას რომ აკეთებთ?
- ამის თქმის საფუძველი და არგუმენტები მაქვს, რომლებიც შეგიძლიათ გადაამოწმოთ სუსში, ამჟამინდელი აჭარის სუსის თანამშრომლები როდიდან მუშაობდნენ სუსში. სუსის ის თანამშრომლები, რომლებიც ახლაც მუშაობდნენ, ნაცმოძრაობის დროს ჩვენ გვარბევდნენ, გვიჭერდნენ, გვცემდნენ, საქმეებს აღძრავდნენ და ბრალად გვდებდნენ ანტისახელმწიფოებრივ ქმედებას. სააკაშვილის წინააღმდეგ მშვიდობიანი ბრძოლა თუ იყო ანტისახელმწიფოებრივი ბრძოლა, არ ვიცოდი. ქალაქის დარბევაში ნაციონალებთან ერთად აჭარის უშიშროების სამსახურის ხელი ურევია, თუ პირდაპირ არა, ირიბად მაინც. როდესაც ერთი თვის განმავლობაში იგეგმება აქციის ჩატარება, სუსი საქმის კურსში არ იყო და უმოქმედოდ უნდა იყოს? ჩემ წინააღმდეგ თუ არის საქმე აღძრული და ანტისახელმწიფოებრივ ქმედებად აფასებენ სააკაშვილის რეჟიმის წინააღმდეგ ბრძოლას, იმაზე რატომ არ მოახდინეს რეაგირება, აქცია რომ მზადდებოდა? ამიტომ მომხდარზე, ნაცმოძრაობასთან ერთად, აჭარის სუსმაც უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა. მეორეც – 11 მარტს ღამის აქციაზე ბათუმში ბათუმელი ძალიან ცოტა იყო.
- აბა, სადაურები იყვნენ?
- იქ მობილიზებული იყვნენ ნაცმოძრაობის აქტივისტები სხვადასხვა კუთხიდან. როცა ერთი თვით ადრე იგეგმებოდა, რომ 1 მარტიდან მოსალოდნელი იყო აქციები, ამას დაფიქრება სჭირდებოდა. ნაციონალების პროვოკაციას დაემატა არასწორი საკადრო პოლიტიკა. ნუთუ აჭარაში არ მოიძებნება ისეთი მომზადებული კადრები, რომლებიც პატრულში თუ მის ხელმძღვანელებად გამოდგებიან? ადგილობრივმა კადრებმა უფრო კარგად იციან ჩვენი კუთხის სპეციფიკა, ტერიტორია, ადამიანებს შორის ჩამოყალიბებული ურთიერთობები. ნაციონალებთან და აჭარის სუსთან ერთად დღევანდელი მოქმედი ხელისუფლების საკადრო პოლიტიკაც არის დამნაშავე.
- ერთი თვის წინ რა გეგმა დასახეს ნაციონალებმა? რა გაცხადდა? ბათუმში იგრძნობოდა, რომ ნაციონალები აქციისთვის ემზადებოდნენ?
- მე ნაცმოძრაობის ყველა ნაბიჯს ვაკვირდები. ბათუმელი კაცი ვარ. ბათუმში ბევრი მიცნობს. გარკვეულ ფენებთან მაქვს ურთიერთობა. ინფორმაცია ჰქონდათ, რომ ნაციონალები რაღაცისთვის ემზადებოდნენ. ნაციონალებმა 11 მარტს აქცია რომ დაგეგმეს, ერთმა ადამიანმა მითხრა, სჯობს, იქ დადგე, სადაც მიგიღებენო. იგულისხმებოდა, რომ მე ნაციონალების გვერდით უნდა დავმდგარიყავი. მას განვუმარტე, რომ სინდის-ნამუსს, კაცობასა და ადამიანობას არ ვყიდდი, თუმცა, ამ საუბრებიდან გამომდინარე, მივხვდი, რომ აჭარაში რაღაც იგეგმებოდა.
- ანუ ნაციონალებმა თავიანთ გვერდით დგომა შემოგთავაზეს?
- კი არ შემომთავაზეს, პირი მომისინჯეს, აინტერესებდათ, რა აზრზე ვიყავი.
- ჩემთვის კარგად არის ცნობილი, როგორ გდევნიდათ სააკაშვილის რეჟიმი თქვენ და თქვენს ოჯახს, თქვენი ძმები იყვნენ დაპატიმრებული. თქვენს ძმას ქონება (სუპერმარკეტი „ბუმერანგი“) გაუნადგურეს, ანუ ის ხალხი, რომლებიც თქვენ გდევნიდნენ, დღეს აჭარის სუს-სა და პოლიციაში ისევ მუშაობენ?
- დიახ, ზოგი მუშაობს, ზოგი დააწინაურეს, ზოგი უმაღლეს საბჭოშია, ზოგიც პარლამენტის წევრია. ასევე მოჭიდავეები, რომლებიც სააკაშვილის მიერ იყვნენ დაქირავებულნი და მაშინ ჩვენ გვარბევდნენ, დღეს პარლამენტსა და უმაღლეს საბჭოში სხედან…
- ვის გულისხმობთ?
- მათ გვარებს არ დავასახელებ. ყველასთვის ცნობილია.
- თქვენ მომხდარში თანაბარ პასუხისმგებლობას აკისრებთ ნაცმოძრაობასა და არსებულ ხელისუფლებას. ხელისუფლების პასუხისმგებლობა ის არის, რომ ნაცმოძრაობის კადრები არ დაითხოვა აჭარის სუს-იდან და პოლიციიდან?
- მიუხედავად იმისა, რომ მთელი ოჯახი მყავდა დაპატიმრებული 2008 წელს, მე არასოდეს ბრძოლა არ გამომიცხადებია სახელმწიფოსთვის. მე ვებრძოდი ხელისუფლებას და არა – სახელმწიფოს. მომხდარზე ხელისუფლებამ უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა, რადგან მისი საკადრო პოლიტიკა აჭარის რეგიონში 85%-სთვის მიუღებელია. მეორე _ დღევანდელი ხელისუფლება რეგიონში არსებული კადრების იგნორირებას ახდენს. ადგილობრივი უმაღლესი განათლების მქონე კვალიფიციური კადრები სახლში სხედან. როტაციას იმიზეზებენ და ვიღაცები მოჰყავთ. მესამე – მე ვიცოდი და, თუ სახელმწიფო ორგანოებმა არ იცოდნენ და ვერ ხვდებოდნენ, ნაციონალები რა უბედურებას გეგმავდნენ, ეს მიგვანიშნებს იმაზე, რომ ხელისუფლება უუნაროა. ადგილობრივი ორგანოებისთვის, სუსისთვის ცნობილი იყო და არ მიიღო ზომები.
- ანუ, სანამ ფაქტი არ ჰქონდა სახეზე, რეაგირება არ მოახდინა?
- ხელისუფლება იმისთვის არის, რომ დანაშაული ჩადენამდე აღკვეთოს. მეორე მხრივ, მე რა კადრებიც ვნახე, იქიდან გამომდინარე ვიტყვი, რომ ხელისუფლებამ და შს მინისტრმა სახე შეინარჩუნეს, თუმცა უფრო ადრე შეეძლოთ აქციის დაშლა.
- ამბობენ, რომ პროტესტს რაღაც საფუძველი ჰქონდა...
- ხელისუფლება ადამიანებს სამსახურს ვერ სთავაზობს. მოქალაქეებს სოციალური გარანტიები არ აქვთ. ამიტომ 200-ლარიანი ჯარიმების გამოწერა, რა თქმა უნდა, პროტესტს გამოიწვევს. ბათუმი პატარა ქალაქია, ვიწრო ქუჩებია და მანქანების პარკინგი გაძნელებულია. პატრულს მეც დავუჯარიმებივარ. მე ვიცი, თუ არასწორად დამაჯარიმა, როგორ გავასაჩივრო, მაგრამ არ გამისაჩივრებია, რადგან არასწორად გავაჩერე. მაგრამ, ზოგადად, მასობრივი დაჯარიმებები პროტესტს იწვევს. სანამ 11 მარტის აქცია იქნებოდა, მოქალაქეები მაჩერებდნენ ქუჩაში და მეუბნებოდნენ, ბატონო ჯუმბერ, ეს რა ხდებაო.
- პრემიერმაც აღნიშნა, რომ ადამიანების სათუთ გრძნობებზე ითამაშეს. ითქვა, თითქოს პატრული თუ ხელმძღვანელი პირები მოქალაქეებს თათრებს უწოდებდნენ. თქვენ თუ გსმენიათ ამაზე რაიმე?
- მე არ ვარ ის ადამიანი, რომელიც ჭორებზე საუბრობს. მე მსმენია მოქალაქეების მხრიდან. რომ ვეკითხებოდი, პირადად თქვენ თუ მოისმინეთ-მეთქი, მპასუხობდნენ, რომ პირადად არ მოუსმენიათ. ვერცერთი მოქალაქე ვერ ვნახე, რომელმაც პირადად მოისმინა.
- შეიძლება ვიფიქროთ, რომ უცხო ქვეყნების აგენტურაც მოქმედებდა?
- არ გამოვრიცხავ, რომ კომუნისტების დროინდელი სპეცსამსახურები დღეს ამოქმედდნენ, თუმცა, მეეჭვება, რომ ადამიანმა, რომელიც საპატრულო სამსახურის უფროსად მუშაობს, თქვას, რომ აჭარლები თათრები არიან. თუ ეს თქვა, მაშინ შემირცხვენია მისი ადამიანობა და ვაჟკაცობა. მე მაინც მგონია, რომ ეს კგბ-ს ჩვეული სტილია.
- როცა დაპატიმრებულები გაათავისუფლეს, მაგრამ აქციის მონაწილეები მაინც არ ჩერდებოდნენ და რადიკალურ ქმედებებზე გადავიდნენ, გამიჩნდა აზრი, რომ ბათუმში კიდევ გარკვეული სპეცჯგუფები მოქმედებდნენ, რომელთა მიზანი ქვეყანაში არეულობის მოწყობა იყო...
- გამოვრიცხავ, რომ ჩვენი მეზობელი თურქეთი ბათუმში არეულობით იყოს დაინტერესებული. რუსულ კვალს არ გამოვრიცხავ, თუმცა პრობლემების არ უნდა გვეშინოდეს. რამდენჯერაც პრობლემა გაჩნდება, იმდენჯერ ხელი არ უნდა გავიშვიროთ თურქეთისკენ ან რუსეთისკენ. თუმცა, მიხეილ სააკაშვილი და ლევან ვარშალომიძე თურქეთის ხელისუფლების აგენტები იყვნენ საქართველოში. თუ საკითხს ამ კუთხით მივუდგებით, შესაძლებელია, აგენტურა ამოქმედებულიყო.
„ახალი თაობა“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ ჯონდი ბაღათურიასთან: „ბათუმის არეულობა ხელისუფლების ბრალია“ // „მთავრობა, გამოფხიზლდი, სანამ დროა!“
ბათუმის მოვლენების შესახებ „ახალი თაობის კითხვებს „ქართული დასის“ ლიდერი ჯონდი ბაღათურია პასუხობს.
- ჯონდი, ექსპერტთა ნაწილის შეფასებით, ის, რაც ბათუმში მოხდა, იყო სოციალური ბუნტი და მისი განმეორების საფრთხე კვლავაც არსებობს. თქვენ ბათუმელი ხართ, რა ინფორმაციებს ფლობთ, როგორია თქვენი შეფასებები?
- მე არ ვიზიარებ, რომ ეს სოციალური ბუნტი იყო. ის, რაც ბათუმში მოხდა და ვნახეთ, ის განწყობები, რაც ამ აქციაზე იყო, არის მთელი საქართველოს, მთელი ქართველი საზოგადოების განწყობა. ეს არის ხალხის განწყობა პოლიტიკური სპექტრის მიმართ!
- ანუ ეს იყო პროტესტი ხელისუფლების მიმართ?
- ჩვენ, ერთი მხრივ, ვნახეთ უკიდურესად გაღიზიანებული, აგრესიული ხალხი, სამართლიანად აღშფოთებული ხალხი და, მეორე მხრივ, ვნახეთ სრულიად უავტორიტეტო და კაბინეტებში დამალული ხელისუფლება. ვნახეთ, რომ რამდენიმე საათის განმავლობაში, სანამ შტატიანი პროვოკატორები არ შეერია ხალხში და არ დაიწყეს ხალხის გულწრფელი ემოციის გამოყენება, მანამდე ხელისუფლებას არ აღმოაჩნდა არც ერთი ავტორიტეტული ადამიანი, რომელიც გავიდოდა და ხალხს დაელაპარაკებოდა! აჭარის პარლამენტში „ქართული ოცნება“ 80%-ით არის წარმოდგენილი, საქართველოს პარლამენტში 80%-ით არის წარმოდგენილი! სად იყვნენ ეს ხალხი?! რატომ არავინ მივიდა მათთან?! რატომ არ ჰკითხა, რატომ იყვნენ აღშფოთებულები?!
- კახა კალაძის შეფასებებით, ეთნიკური შუღლის გაღვივების მცდელობას ჰქონდა ადგილიო. მის განცხადებას კრიტიკული შეფასებები მოჰყვა. რას იტყვით თქვენ?
- იქ იყო მცდელობა კუთხური შუღლის გაღვივების და არა ეთნიკური. შესაძლოა, ტექნიკური შეცდომა მოუვიდა კალაძეს. ნამდვილად იყო მცდელობა კუთხური შუღლის გაღვივების, შიდა ქართული განხეთქილების შემოტანის.
- ეს ვის ინტერესში შედის?
- ეს არ იყო ქართველი პროვოკატორების შემოქმედება, ეს იყო უცხოური სპეცსამსახურების ნამუშევარი, მათი მცდელობა. გეტყვით იმასაც, რომ განსაკუთრებით აჭარაში, ახალციხესა და ახალქალაქში ძალიან სერიოზული აგენტურული ქსელი მუშაობს.
- რომელი ქვეყნის?
- თურქეთის სპეცსამსახურების! მათ საკმაოდ დიდი ფული და გავლენები აქვთ. ყოველთვის ეჭირა თვალი თურქეთს აჭარაზე, მაგრამ ეს აბსოლუტურად უპერსპექტივოა. დღეს აჭარა რომ საქართველოს იურისდიქციაშია და საქართველოს ნაწილია, ეს აჭარელი მუსლიმების ბრძოლის შედეგია! თქვენ ხომ არ გგონიათ, რომ იქ მეგრელებმა, გურულებმა და იმერლებმა იბრძოლეს. იქ ძირითადი მდგენელი მეომრების იყვნენ მუსლიმი აჭარლები! რომ არ ყოფილიყო ასლანბეგ აბაშიძის და მუსლიმი აჭარლების ბრძოლა, თურქულ არმიას აჭარა უკვე დაკავებული ჰქონდა. ასე რომ, არ გვინდა დღეს მსგავსი განცხადებები! თურქების მცდელობაც უპერსპექტივოა.
- აქ მთავარი არ იყო სოციალური ფონიო, აცხადებთ, მაშინ რამ გამოიწვია ეს პროტესტი?
- კი, სოციალური ფონიც არსებობს, რომელიც ძალიან მძიმეა და ეს დამატებითი ფაქტორია საზოგადოების უკმაყოფილების, მაგრამ მთავარი მაინც არის ძალიან მძაფრი განცდა უსამართლობის, ხალხს აქვს განცდა, რომ მოატყუეს და მიატოვეს! ხალხმა ამ არჩევნებზე იბრძოლა „ქართულ ოცნებასთან“ ერთად, მათ ჰქონდათ განცდა, რომ გაიმარჯვეს და…
- ანუ ეს მოტყუებული ხალხის პროტესტი იყო?
_ კი, ასე იყო! ამ ხალხმა იბრძოლა, დაამარცხა კრიმინალური ბანდა ნაციონალური მოძრაობის, იყო დიდი მოლოდინები და მოგვიანებით ამ ხალხმა აღმოაჩინა, რომ თუ რაიმე შეიცვალა უკეთესობისკენ, ეს მხოლოდ მათ მიერ არჩეულ ხალხს დაეტყო. ბათუმი პატარა ქალაქია, ყველაფერი ხელისგულზე დევს. ნახეს, რომ ამ ახალმა დეპუტატმა უკეთესად ჩაიცვა, უკეთეს მანქანაზე გადაჯდა, უკეთეს რესტორანში დადის და საერთოდ აღარ ეკონტაქტება იმ ხალხს, ვინც აირჩია. ხალხი გაბრაზებულია იმიტომ, რომ ვიღაცამ ისარგებლა მათი გულწრფელი განწყობით, აბრძოლა ეს ხალხი და შემდგომში მიატოვა! ეს არის მიტოვებული, მოტყუებული ხალხის პროტესტი!
- ვინ გამოიყენა მათი პროტესტი?
- რა თქმა უნდა, იყო მცდელობა, რომ პოლიტიკურ პარტიებს სათავისოდ გამოეყენებინათ ხალხის განწყობა, თუმცა დიდწილად უცხო ქვეყნის აგენტურა ცდილობდა შიდა ქართული, კუთხური განხეთქილების გაღვივებას, რაც, რა თქმა უნდა, არ გამოუვიდათ.
- მხოლოდ თურქულ სპეცსამსახურებს გულისხმობთ, ითქვა, რომ რუსულიც იყო...
- დღეს რუსეთს არანაირად არ სჭირდება აჭარაში დაპირისპირება. არც საზღვარი აქვს და რუსეთის აგენტურისთვის ამის გადაბრალება უპერსპექტივო საქმეა. ღიად ვერც თურქეთის სპეცსამსახურებს დავადებ ხელს, თუმცა ისინი ყოველთვის ცდილობდნენ მსგავსი შუღლის გაღვივებას. მე არ მომწონს თურქეთის აგენტურის ასეთი აქტიური მოქმედება საქართველოს ტერიტორიაზე და ამაში საფრთხეებს ვხედავ! არაერთ პროვოკაციულ ადგილას შემიმჩნევია მათი ნაკვალევი და მათი ნახელავი.
- ხელისუფლებამ ნაციონალური მოძრაობისკენ გაიშვირა ხელი. თქვენ რამდენად დაინახეთ მათი კვალი?
- ვიმეორებ, პროტესტი იყო სპონტანურად დაწყებული, მერე სხვადასხვა პოლიტიკური ძალები ცდილობდნენ, რომ გამოეყენებინათ სათავისოდ. ისიც უნდა ითქვას, ძალოვანი უწყებების მოქმედება რომ არ ყოფილიყო ასეთი ფრთხილი და მოზომილი, ჩვენ ძალიან სერიოზულ გართულებებს მივიღებდით. აჭარის რაიონებიდან დაიძრა ხალხი, ბათუმელებიც ნელ-ნელა გამოდიოდნენ ქუჩებში. ჩვენც გაგვიჩნდა სერიოზული განცდა, რომ ჩვენს ქალაქს უჭირს და აქედანაც გავემზადეთ მანქანებით წასასვლელად. იყო განცდა, რომ ჩვენებს ურტყამენ, ჩვენებს უჭირთ. ზოგადად ბათუმელი ბათუმელს არ გაგალახინებს. შინაგან საქმეთა სამინისტრო რომ წასულიყო გამწვავებაზე, ეს ძალიან ცუდად დასრულდებოდა!
- ბათუმელი ბათუმელს არ გაგალახინებსო და ბათუმელი რომ საკუთარ ქალაქს არბევს?
- დარბევა ნამდვილად არ უნდა ყოფილიყო, მაგრამ ამას ბათუმელი კი არ აკეთებდა, ამას აკეთებდა იქ მიზანმიმართულად მიყვანილი პროვოკატორი! მე ვხედავდი უცხო სახეებს, ბათუმი პატარა ქალაქია და ყველა ყველას ვიცნობთ. გამწარებული ხალხი იყო გამოსული და თავის პროტესტს გამოხატავდა. ის, რაც ვნახეთ, იყო პროვოკატორების მიერ გაკეთებული, რომლებიც წინასწარ იყვნენ მომზადებულნი, მოლოტოვის კოქტეილებით შეიარაღებულები. ეს ნამდვილად არ იყო სპონტანური. ვიღაცა ამისთვის ემზადებოდა. გამოძიებამ ამ მიმართულებით უნდა იმუშაოს. შესაბამისმა სამსახურებმა უნდა შეისწავლონ, თუ რა ხდებოდა წინა პერიოდში ბათუმის პოლიციაში.
- საპატრულო სამსახურის ქმედებები ბევრ კითხვის ნიშანს ბადებს. რა ხდებოდა?
- კითხვის ნიშნები ნამდვილად არის. პატრულს მანქანის გაჩერებას და ჯარიმის გამოწერას ვერ აუკრძალავ, მაგრამ ბოლო პერიოდში ძალიან აქტიურად მესმოდა ბათუმელების პროტესტი ამ ჯარიმებთან დაკავშირებით, ეს ყველასთვის თვალშისაცემი იყო. შესაძლოა, ეს ახალი ხელმძღვანელის გულწრფელი სურვილიც ყოფილიყო, რომ ახალი წესრიგი დაემყარებინა, თუმცა ეს მიმართულება მაინც უნდა გადამოწმდეს, ეს ხომ არ ხდებოდა შეგნებულად, სწორედ ასეთი პროტესტისთვის. ეს იყო გულწრფელი აქცია, ამ ჯარიმებმა მხოლოდ ბიძგი მისცა, ეს იყო ნაპერწკალი, არ იქნებოდა ჯარიმა, გარწმუნებთ, სხვა რამე იქნებოდა!
- სიტუაცია ისედაც მომწიფებული იყო პროტესტისთვის?
- ხომ ყველა კარგად ვხედავთ, რა განწყობაა საზოგადოებაში. იგივე განწყობაა ბათუმშიც. ხალხი თავს გრძნობს მოტყუებულად, ხალხს აქვს უსამართლობის განცდა. დღეს ჩვენ გვაქვს არანორმალური მოცემულობა.
- რა თვალსაზრისით?
- ჩვენ ვართ ხალხი და სახელმწიფო, რომელიც იხრჩობა ვალებში და რომელსაც ჰყავს პარლამენტი და მთავრობა, რომლებიც მილიონებში იხრჩობიან! 37 ოფიციალური მილიონერია დღეს პარლამენტში. როგორ წარმოგიდგენიათ, ისინი ბათუმელზე, ფოთელზე ან თბილისელზე ფიქრობენ?! ისინი ფიქრობენ საკუთარი ქონების შენარჩუნებაზე და მის კიდევ უფრო გაზრდაზე. შენ რომ მილიონების შეგროვებით ხარ დაკავებული და ამ დროს ხალხი შიმშილით კვდება, ეს რომ გამაღიზიანებლად იმოქმედეს, ამაში ეჭვი გეპარებათ?!
- არის იმის საფრთხე, რომ ასეთი აფეთქებები სხვადასხვა რეგიონებშიც ვიხილოთ?
- ხელისუფლებას მდგომარეობის ადეკვატურად შეფასების განწყობა არ აქვს. ვხედავთ, რომ თითს იშვერენ ნაციონალური მოძრაობისკენ. ამას ძალიან ენერგიულად ცდილობენ. დღეს „ნაცმოძრაობას“ არა აქვს ამდენი ავტორიტეტი, რომ ხალხი ქუჩაში გამოიყვანოს და ასეთი საქციელი ჩაადენინოს. მათ ცეცხლზე მხოლოდ ნავთის დასხმა შეუძლიათ, მაგრამ ცეცხლი თუ არ გააჩინე, მარტო ნავთის დასხმა ხანძარს არ გააჩენს.
- ცეცხლი ხელისუფლებამ დაანთო?
- ეს ცეცხლი კი დაანთო უკმაყოფილებამ, ტყუილმა, უპასუხისმგებლობამ, მძიმე სოციალურმა ფონმა და ზოგადად მძაფრმა განცდამ უსამართლობის! ამიტომ მე კატეგორიულად წინააღმდეგი ვარ სხვაზე გადაბრალების, ასევე წინააღმდეგი ვარ მხოლოდ საპატრულო პოლიციაზე ჯოხის გადატეხის. ხელისუფლებამ უნდა გააცნობიეროს, რომ მისი ბრალია ყველაფერი! თუ დღეს არ გააკეთეს სწორი ანალიზი, ხვალ სხვაგან ამოხეთქავს. ეს რომ თბილისში მომხდარიყო, ძალიან რთული შესაჩერებელი იქნებოდა. აღადგინეთ ხალხთან კავშირი! გაატარეთ სწრაფი რეფორმები! თქვენ გარდა, სხვასაც ჰყავს ცოლ-შვილი და სხვასაც უნდა ცხოვრება. სხვასაც უნდა, რომ განათლება მისცეს შვილს, სხვასაც უნდა, რომ ჩააცვას და საჭმელი აჭამოს. ნუ ფიქრობთ, რომ თქვენ იმ პრივილეგიისთვის დაიბადეთ, რომ ფუფუნებაში იცხოვროთ და სხვა მშიერი კვდებოდეს! მთავრობა, გამოფხიზლდი, სანამ დროა!
„ახალი თაობა“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ სოსო შატბერაშვილთან: „მიხეილ სააკაშვილს ბათუმის მაიდანი არ გამოუვიდა“ // „თუ ხალხი კიდევ ვერ მოეგო გონს, საქართველო შეიძლება დაიშალოს“
ქვეყანაში შექმნილ ვითარებაზე „ახალი თაობა“ ესაუბრა მემარცხენე ალიანსის გენერალურ მდივან სოსო შატბერაშვილს.
- ზამთარში ამბობდნენ, რომ გაზაფხულიდან დაიწყებოდა მშვიდობიანი საპროტესტო აქციები სოციალურ საკითხებზე. ბათუმის მოვლენების შემდეგ კეთდება პროგნოზები იმაზე, რომ რეგიონებში მოსალოდნელია რადიკალიზმის გამოვლინებები...
- ასეთ პროგნოზებს გარკვეული საფუძველი აქვს. რადიკალიზმი და ვანდალიზმი ვიხილეთ ბათუმში. ამის ორგანიზატორები შეეცდებიან, სხვა რეგიონებშიც არიონ სიტუაცია. ძალიან კარგია, რომ ორგანიზატორები გაიშიფრნენ და კოვზი ნაცარში ჩაუვარდათ.
- ვის მიიჩნევთ ამ ამბების ორგანიზატორად?
- რასაკვირველია, ყოფილ პრეზიდენტსა და ნაცმოძრაობის ფაქტობრივ ლიდერ სააკაშვილს. მიხეილ სააკაშვილმა პრეზიდენტის ვადის ამოწურვამდე ცოტა ხნით ადრე საქართველოს მოქალაქეობა ჩამოარიგა. ამ დროს საქართველოს მოქალაქეობა უბოძეს თურქეთის ძალიან ბევრ მოქალაქეს. ეს იმისთვის გაკეთდა, რომ შემდგომში ეს ხალხი ანტისახელმწიფოებრივი მოქმედებებისათვის გამოეყენებინათ. სააკაშვილისა და მისი ბიძის კავშირები თურქეთთან ცნობილია. მათი წყალობით თბილისისა და ბათუმის აეროპორტები აღარ არის საქართველოს საკუთრება. იქ ისეთი ფასებია დაწესებული, რომ ხალხი მასობრივად სარგებლობს ქუთაისის აეროპორტით.
- მაინც, რა მოხდა ბათუმში?
- ბათუმში სააკაშვილი შეეცადა იმის მოწყობას, რაც მანამდე არ გამოუვიდა თბილისში. მან ვერ ააგორა პროცესები ვერც საკუთარი ტელევიზია „რუსთავი 2“-ის ეზოდან და ვერც სხვა უბნებიდან. ამიტომ გადავიდა აჭარაზე. საბედნიეროდ, იქაც არაფერი გამოუვიდა. სამართალდამცავმა ორგანოებმა ორგანიზებულად და დროულად იმოქმედეს.
- ბევრი თვლის, რომ მათ რეაგირება დააგვიანეს.
- ამაზე ადრე რომ ემოქმედათ, ნაციონალები და მათი დამქაშები იტყოდნენ, რომ ეს ხელისუფლება არაფრით განსხვავდება წინამორბედისგან, რომელმაც 7 ნოემბრისა და 26 მაისის აქციები სასტიკად დაარბია. სააკაშვილი უამრავ რამეშია გასვრილი, მაგრამ ნიჭიერია. მან სახელმწიფოს წინააღმდეგ და თავის სასარგებლოდ რაღაც ნიჭიერად ჩაიფიქრა, მაგრამ მას უნიჭო და უგუნური შემსრულებლები ჰყავს. მათ ვერ ივარგეს. ყველაფერი მეტისმეტად გაიშიფრა.
- მაგალითად?
- „რუსთავი 2“-ის რეპორტაჟები და სხვა. ლევან ვარშალომიძე წინასწარ აცხადებდა, რომ მეორე დღეს აქციას აწყობდა ბათუმში. ეგონა, რომ ეს შეკრება უსასრულოდ გაგრძელდებოდა. იქ შეკრებილები დაუფარავად აქებდნენ რუსთავი 2-ს. სხვა ნაციონალებმაც გამოხატეს სოლიდარობა შეკრებილების მიმართ, მაგრამ მერე გადათქვეს.
- ისინი ამბობენ, რომ ვანდალიზმისათვის მხარი არ დაუჭერიათ.
- უკან დაიხიეს და სხვანაირად ლაპარაკი იმიტომ დაიწყეს. ეროვნული მოძრაობიდან მოყოლებული, უამრავ აქციაში მიმიღია მონაწილეობა, ბევრის ორგანიზატორიც ვყოფილვარ, მაგრამ ასეთი ბარბაროსობა არსად ყოფილა. 1991-92 წლებში სამხედრო-კრიმინალური გადატრიალება მოხდა და ეს სულ სხვა მოვლენაა. მიტინგებზე ვანდალიზმი არ მინახავს. ძალიან მიკვირს, რომ სხვადასხვა ქვეყნის საელჩოები ბათუმის ბარბაროსობაზე ხმას არ იღებენ, თუმცა ამასაც თავისი ახსნა აქვს. ისინი სააკაშვილს თავისიანად თვლიან და მასზე ცუდს ვერ იტყვიან.
- იქნებ უცხოური წარმომადგენლობები ამ პროცესებს სააკაშვილს არ უკავშირებენ?
- მათ ინფორმაცია აქვთ. ხელისუფლებებზე ვერაფერს ვიტყვი, მაგრამ გარკვეული გარე ძალები სააკაშვილს აფინანსებენ. ეს იციან საელჩოებმაც. ცნობილია, რომ 2003 წლის მოვლენებიც გარედან დაფინანსებული იყო. მაშინ სააკაშვილმა თბილისში ხალხი ვერ მოაგროვა, შემდეგ დაიტრაბახა, რომ წალენჯიხიდან ჩამოიყვანდა ადამიანებს და რევოლუციას მოაწყობდა. მან ეს მუქარა შეასრულა. ახლა ბათუმიდან უნდოდა აეგორებინა პროცესები, მაგრამ ბათუმის მაიდანი არ გამოუვიდა. კმაყოფილი და უზრუნველყოფილი მოსახლეობა არც დედაქალაქშია, მაგრამ სოფლები მთლად დაქცეულია. ეს ჩემი თვალით ვნახე. რეგიონებში ადვილია სოციალური პროტესტის ორგანიზება. ეს ჩანაფიქრი სააკაშვილს აუცილებლად ექნება.
- ბათუმის მოვლენების შემდგომი განცხადებები დაემსგავსა კორცხელის ინციდენტის შემდგომს, როცა „ქართული ოცნება“ და ნაციონალური მოძრაობა მომხდარს ერთმანეთს აბრალებდნენ და ერთმანეთს თავისებურ რეკლამას უკეთებდნენ.
_ ამ კითხვაში პასუხიცაა. ბუნებრივია, კორცხელის ინციდენტის მასშტაბი ბევრად მცირე იყო, თუმცა ურთიერთბრალდებები მაშინდელს ჰგავს. რა ბრალდებებიც არ უნდა წამოაყენოს ნაციონალურმა მოძრაობამ, ფაქტია, რომ ის აშკარად გაიშიფრა. ნაციონალებმა მსოფლიოს დაუმტკიცეს, რომ ვანდალები და ხულიგნები არიან. ხელისუფლებამ ვანდალიზმი აღკვეთა, დასაპატიმრებელი კი ბევრად მეტია. ორი პარტიის კინკლაობაში ბევრი ხედავს შუას გაკრეფის პრინციპს. რაც უნდა გაკრიფონ შუა, ორპარტიულობა ვერ დამკვიდრდება. ორპარტიულ აშშ-შიც კი ჩნდებიან ახალი სუბიექტები. საქართველოში ორპარტიულობა გამორიცხულია.
- აღნიშნეთ, რომ ნაციონალებმა თავიანთი სახე კიდევ გამოაჩინეს. ამის მიუხედავად, ცარიელ პოლიტიკურ ველზე ნაცმოძრაობა მთავარ ოპოზიციად რჩება...
- ჩვენ ნაცმოძრაობას მივიჩნევთ ტერორისტულ-კრიმინალურ დაჯგუფებად და არა ოპოზიციად. საუბედუროდ, ეს პარტია პოლიტიკაში რჩება. ეს გაგრძელდება მანამ, სანამ ხალხი მას არჩევნებში ხმას მისცემს, სანამ ადამიანები სააკაშვილის სურათებით ივლიან. თუ ხალხი ბათუმის ვანდალიზმის შემდეგაც არ მოეგო გონს, სააკაშვილის მიერ ორგანიზებული ძალადობრივი აქციები და არეულობა მოხდება სხვა რეგიონებშიც, მაგალითად, ახალციხესა და ბორჩალოში. ამის შედეგად საქართველო დაიშლება. აი, მაშინ კი ყველაფერი ჩვენს თავს დავაბრალოთ.
„ახალი თაობა“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „ნაცებს არეულობას აღარ მოვაწყობინებთ“ // „ჩვენ იძულებული ვიყავით, ყოფილი ხელისუფლების მიმართ ჰუმანურობა გამოგვეჩინა“
არის თუ არა ხელისუფლება უუნარო, რატომ ვერ შეძლეს აქამდე გახმაურებული საქმეების გამოძიება, იყიდა თუ არა ბიძინა ივანიშვილმა გიგა ბოკერია, სად წავიდა ჭიკაიძის აღმოჩენილი საბურავები? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ საპარლამენტო უმრავლესობის ერთ-ერთი ლიდერი კარლო კოპალიანი ესაუბრება.
კარლო კოპალიანი:
_ ნაციონალების რეჟიმის დროს საქართველოში არაერთი საპროტესტო აქცია გამართულა. თითქმის ყველა აქციის მონაწილე ვარ და თამამად ვიტყვი, რომ ჩვენ უკიდურესად მშვიდად გამოვხატავდით პროტესტს. სამაგიეროდ, იმათი მხრიდან ვანდალური დარბევა იყო. აქედან გამომდინარე ვერაფრით ვერ მივიღებ შენიშვნას იმასთან დაკავშირებით, რომ ხელისუფლებას აქცია უნდა დაერბია. ამაზე ის ხალხი გვიკიჟინებს, ვისაც სისხლისღვრა უნდოდა.
- ვის უნდოდა სისხლისღვრა?
- ნაციონალებს და მათ სატელიტებს. ბათუმში რომ სისხლი დაღვრილიყო, ამაზე ყოფილი ხელისუფლება აუცილებლად მოითბობდა ხელს. მათდა საუბედუროდ და ქვეყნისდა საბედნიეროდ, ხელისუფლებამ კარგად შეაფასა რისკები და აქციის დაშლა მაშინ დაიწყო, როცა სისხლისღვრის რისკი მაქსიმალურად იყო შემცირებული. სწორედ ამაშია ხელისუფლების სიძლიერე. ამან ნაციონალები წყობილებიდან გამოიყვანა და გააგიჟა. გაგიჟებულებმა ძალიან ბევრი შეცდომა დაუშვეს. ამ შეცდომების გამოსწორებას ცდილობენ, მაგრამ უკვე გვიანია. მათ მთელ რიგ კითხვებზე მოუწევთ პასუხის გაცემა.
- რა კითხვებზე?
- უნდა აგვიხსნან, ბათუმის არეულობის პარალელურად რატომ გავიდნენ თბილისში, რუსთაველის გამზირზე. რატომ მოუწოდებდნენ ხალხს სხვადასხვა ქალაქებში სოლიდარობის აქციების გამართვისკენ, ისიც ახსნან, როგორ აღმოჩნდა ბათუმის აქციაზე მათი თანაპარტიელი ჩხიკვია თუ ჩხვირკია. ეს უკანასკნელი ხელისუფლებას ულტიმატუმის ენით ელაპარაკებოდა.
- ეს ჩხვირკია „ნაციონალებმა“ ოფიციალურად გარიცხეს თავისი პარტიიდან. თუმცა თავად ამბობს, რანაირად გამრიცხეს, მათი თანაპარტიელი არ ვყოფილვარო...
- ეს განცხადებები ხალხის დასაბნევად გაკეთდა. ყოფილი ხელისუფლება თუ არაფერ შუაში იყო ამ მოვლენებთან, მაშინ იმავე დღეს უნდა გაერიცხათ ეს ჩხვირკია პარტიიდან. თავიდან ძალიანაც მოსწონდათ მისი მოქმედებები, მერე, როცა მათთვის სასურველი შედეგი არ დადგა, გარიცხეს. გარიცხვა მოხდა 13 მარტს და რაკი გარიცხეს, ამით აღიარეს, რომ მათი პარტია მონაწილეობას ღებულობდა 11-12 მარტის არეულობაში. ბათუმში მიმდინარე მოვლენების მიმართ სოლიდარობა სხვა პარტიებმაც გამოხატეს, მაგრამ როგორც კი დაინახეს, რომ იქ ძალადობა დაიწყო, ცალსახად დაგმეს ეს პროცესი და ღიად გაემიჯნენ მას. ნაციონალები ასე არ მოიქცნენ, პირიქით, მათ ულტიმატუმის ენით დაიწყეს საუბარი. ამით ყველაფერი უკვე ნათელია.
ხელისუფლებას მოვუწოდებ, ბოლომდე გამოიძიოს ეს საქმე და ყველა იმ პირის ვინაობა დაადგინოს, ვისაც ამ ვანდალიზმთან ჰქონდა შეხება. როგორც პოლიტიკოსს, წინასწარ შემიძლია იმის თქმა, რომ ასეთი დამთხვევები შემთხვევით არ ხდება.
- რა დამთხვევებზე საუბრობთ?
- თუნდაც მოლოტოვის კოქტეილის გამოჩენას. ალბათ გახსოვთ, რომ ყოფილი ხელისუფლება ჩვენ ხშირად გვაბრალებდა, რომ მოლოტოვის კოქტეილებით შეიარაღებულები მივდიოდით აქციაზე. თუმცა ასეთი ნივთიერება ვერც ერთ აქციაზე ვერ აღმოაჩინეს. მოლოტოვის კოქტეილი არ არის პატარა ამბავი, მის დამზადებასაც დიდი ცოდნა უნდა და მის გამოყენებასაც. თუ სწორად არ ისვრი მოლოტოვის კოქტეილს, შეიძლება თავად დაიწვა.
- ამით იმის თქმა გინდათ, რომ ვიღაცები საგანგებოდ გაწვრთნეს მოლოტოვის კოქტეილის სასროლად?
- ეს აშკარაა. მოლოტოვის კოქტეილს ასე იოლად ვერავინ დაამზადებდა. მაქვს გონივრული ეჭვი, რომ ეს ნივთიერება ადრევე დაამზადეს და საგანგებო სიტუაციისთვის ჰქონდათ შენახული. მე არ ვამტკიცებ, რომ ბათუმის მოვლენები თავიდანვე ნაციონალებმა დაიწყეს. ისინი მოგვიანებით ჩაერთნენ ამ პროცესში და სათანადო შედეგი მივიღეთ. აქვე იმასაც გეტყვით, რომ იმ ხალხს, ვინც ბათუმს წვავდა და ანგრევდა, ამ ქალაქთან საერთო არაფერი ჰქონდა. ისინი იქ სხვადასხვა რაიონებიდან ჩაიყვანეს.
- ვინ ჩაიყვანა ეს ხალხი იქ?
- ეს გამოძიებამ უნდა დაადგინოს. გამოძიების დასრულებამდე შემიძლია ის გითხრათ, რომ ამ ყველაფრის უკან ნაციონალური მოძრაობა დგას.
- თუ ეს არეულობა მართლა ნაციონალურმა მოძრაობამ მოაწყო, ეს ხომ ხელისუფლების სისუსტეზე მეტყველებს. 5 წლის წინ პოლიტიკურად დამარხულ პოლიტიკურ ძალას, წესით, ამის გაკეთება არ უნდა შეეძლოს...
- სანამ კითხვაზე გიპასუხებთ, ერთ რამეს დავაზუსტებ, 5 წელი ჯერ არ არის, რაც „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა. ჩვენ სისხლიანი რეჟიმი 2012 წლის 1 ოქტომბერს შევცვალეთ. ჯერ მხოლოდ 4 წელია გასული.
- 4 წელი და 5 თვე გამოდის. ეს დრო საკმარისი არ იყო ნაციონალების გასანეიტრალებლად?
- ალბათ საკმარისი იყო, მაგრამ ჩვენმა ხელისუფლებამ სხვა გზა აირჩია. „ქართული ოცნება“ ზოგიერთი ნაციონალის მიმართ ლოიალური იყო და რაღაცებზე თვალსაც ხუჭავდა.
- და ამიტომ დადგა ეს შედეგი?
- ეს შედეგი ამიტომ არ დამდგარა. ასეთი ჰუმანურობა კი იმიტომ გამოვიჩინეთ, რომ ჩვენი ქვეყნისთვის ასე ჯობდა.
- ქვეყნისთვის ასე რატომ ჯობდა?
- იმიტომ, რომ ჩვენ გეზი ევროპისკენ გვაქვს აღებული. ყოფილ ხელისუფლებას ევროსტრუქტურებში მყარად აქვთ ფეხი მოკიდებული და ათას რაღაცებს ხლართავდნენ ჩვენ წინააღმდეგ. სამართლიანობის აღდგენა ფართომასშტაბიანად რომ დაგვეწყო, ამას სხვანაირ საფუძველს დაუდებდნენ და შესაძლოა ევროპელ მეგობრებს ჩვენთვის ზურგი შეექციათ. ახლა ვიზალიბერალიზაცია მივიღეთ, ყველამ დაინახა, თუ რა გზას ადგას საქართველო და ყოფილი ხელისუფლების მიმართ დათმობებიც დამთავრდება.
- დარწმუნებული ხართ, რომ დამთავრდება?
- უნდა დამთავრდეს. ჯერ კიდევ ჩვენი წინაპრები ამბობდნენ, რომ ძაღლის კუდი არ გასწორდება. ასევე არ გამოსწორდებიან ნაციონალები და ჩვენც სათანადო დასკვნები უნდა გავაკეთოთ. ჩვენი ჰუმანურობით ამათ ისედაც ძალიან ცუდად ისარგებლეს. ამ ამბავმა კიდევ ერთი ქართული სიბრძნე გამახსენა, ტილს ფეხზე რომ დაისვამ, თავზე აგაცოცდებაო. ესენიც ასე დაგვაჯდნენ თავზე. ესეც არ იკმარეს და ჩვენი ჰუმანურობის გამო უუნაროებად მოგვნათლეს.
- არ ხართ უუნარო ხელისუფლება, ბატონო კარლო?
- რატომ ვართ უუნარო ხელისუფლება, რაკი არ დავიჭირეთ და არ დავარბიეთ? ან იქნებ იმიტომ ვართ უუნაროები, რომ მათივე მეთოდებით არ წავართვით ნაციონალებს ხალხისთვის წართმეული ქონება. ბათუმის მოვლენების შემდეგ, მათ მიმართ დამოკიდებულება აუცილებლად შეიცვლება. ყოფილმა ხელისუფლებამ ჩამოიხსნა ნიღაბი და ყველას აჩვენა, რომ ძალაუფლების დასაბრუნებლად ყველაფერზე წავა.
- დარწმუნებული ხართ, რომ ამ მოვლენების შემდეგ ნაციონალების მიმართ დამოკიდებულება შეიცვლება?
- აუცილებლად შეიცვლება. ამაზე მთელი ხელისუფლება ერთ აზრზე ვართ. ნაციონალებს არც გადატრიალებას მოვაწყობინებთ და არც სისხლში ჩავაძირვინებთ ქვეყანას. ყოფილმა ხელისუფლებამ ხარაკირი გაიკეთა.
- ყოფილი ხელისუფლების მიმართ ასეთივე მკაცრი განცხადებები გაკეთდა დაახლოებით წელიწადნახევრის წინ. მაშინ ნაციონალების ლიდერებზე სახელმწიფო გადატრიალების მცდელობის მუხლით საქმეც კი აღიძრა. ეს საქმე თაროზეა შემოდებული და დარწმუნებული ხართ, რომ ბათუმის მოვლენებიც ამ საქმის ბედს არ გაიზიარებს?
- მე ვერ დაგეთანხმებით, რომ ეს საქმე თაროზეა შემოდებული. მინდა ყველამ იცოდეს, რომ ამ საქმის გამოძიება გრძელდება და დამნაშავეები აუცილებლად დაისჯებიან. არ გამოვრიცხავ, რომ ბათუმის ამბები და და გადატრიალების მცდელობა ერთ საქმეში გაერთიანდეს. ჩემი აზრით, საინტერესო საქმე გამოვა. ნაჩქარევი დასკვნების გაკეთებას დაგვიანება ჯობდა.
- ცოტათი რომ გეჩქარათ, ამით რა დაშავდებოდა?
- ამით ის დაშავდებოდა, რომ შეიძლებოდა ციხეში უდანაშაულო ადამიანი მოხვედრილიყო. ჩვენი ნელი მოქმედება ვიცი, ხალხს აღიზიანებს, მაგრამ გპირდებით, რომ ყველაფერი იქნება გამოძიებული და დამნაშავეებიც ციხეში წავლენ. ამ ვითარებაში ძალიან საწყენია, რომ მედია მხოლოდ დამნაშავეების პოზიციით ინტერესდება. ბათუმის მოვლენებზე ბათუმელებს არავინ ალაპარაკებდა, სამაგიეროდ, ყველა თოქ-შოუში ნიკა რურუა და გიგა ბოკერია არიან გამოჭიმული. ყველა არხზე თითქმის მათ ფიზიონომიას ვხედავთ. მე „რუსთავი 2“-ის გარდა ყველა ტელევიზიას პატივს ვცემ, მაგრამ არ შეიძლება, ხალხო, ბათუმის მოვლენებზე ისეთ ოდიოზურ ფიგურებს გააკეთებინო კომენტარი, როგორებიც არიან რურუა და ბოკერია. ერთიც და მეორეც იმ დანაშაულებრივი რეჟიმის შემოქმედები არიან. ამ ხალხმა დანერგა ჩვენს ქვეყანაში ძალადობა და ეს ხალხი გვხდიდა 9 წლის მანძილზე სულს.
- გიგა ბოკერიას ტელეეკრანებზე ხშირი გამოჩენით აშკარად გაღიზიანებული ხართ. არადა ამბობენ, რომ ის და მისი დაჯგუფება ივანიშვილმა იყიდა. ეს ბრალდებები, სხვათა შორის, ყოფილი ხელისუფლებიდან მოდის...
- ასეთი მოსაზრებები მეც არაერთხელ მომისმენია. ნაციონალები როცა ხელისუფლებაში იყვნენ, ცდილობდნენ, ყველა და ყველაფერი ეყიდათ. რაც შეეხება ივანიშვილის მიერ გიგა ბოკერიას ყიდვას, ეს არის წარმოუდგენელი.
- წარმოუდგენელი რატომ არის?
- იმიტომ, რომ ივანიშვილს არაფერში სჭირდებოდა ბოკერიას ყიდვა.
- აბა შემთხვევით მოხდა ნაციონალების გაყოფა?
- შემთხვევით არაფერი ხდება და ისიც საკითხავია, მოხდა თუ არა მათი გაყოფა საერთოდ. გამოყოფილებმა „ევროპული საქართველო“ დაირქვეს. ეს არაფერს ნიშნავს. ნაციონალმა გინდა ევროპელი დაირქვას, გინდა აზიელი, მაინც იმ დამნაშავე რეჟიმის წარმომადგენლად რჩება და 9 წელს ვერაფრით ჩამოირეცხავენ. „ნაციონალები“ ივანიშვილზე კიდევ ბევრ ჭორს გაავრცელებენ. მათ ვერაფრით მოუნელებიათ ის მარცხი, რაც მათ ბატონმა ბიძინამ აგემა. ამტკიცებენ, რომ ივანიშვილი მართავს ქვეყანას. ქვეყნის მართვა რომ სდომნოდა, პრემიერის თანამდებობას არ დატოვებდა.
- ამბობენ, რომ მას არაფორმალური მმართველობა სურდა და ამიტომ დატოვა ეს თანამდებობა...
- არაფორმალური მმართველობა რატომ უნდა სდომებოდა. კიდევ ერთხელ ვამბობ, მას ქვეყნის მართვა რომ სდომებოდა, პრემიერის პოსტზე დარჩებოდა.
„ახალი თაობა“, 15 მარტი, 2017 წელი
ინტერვიუ შალვა შავგულიძესთან: „პრეზიდენტისკენ ნაბიჯი უმრავლესობას არ გადაუდგამს“
„თავისუფალი დემოკრატების“ თავმჯდომარე შალვა შავგულიძე `ახალ თაობასთან~ ინტერვიუში სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის მუშაობაზე საუბრობს.
- ბატონო შალვა, პრეზიდენტის მიერ დაწყებულ კამპანიას „კონსტიტუცია ყველასია“ ხელისუფლების მხრიდან კრიტიკა მოჰყვა. პრეზენტაციაზე გიორგი მარგველაშვილმა აღნიშნა, რომ ეს არ არის ალტერნატიული პროექტი, თუმცა საპარლამენტო უმრავლესობა აცხადებს, რომ პროექტი ჯერ არ არსებობს და მისი განხილვა წარმოუდგენელია. თქვენ რას ფიქრობთ, რას ემსახურება პრეზიდენტის ინიციატივა?
- პრეზიდენტმა პრეზენტაციაზე, რომელსაც ვესწრებოდი, ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ეს არ არის სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის მუშაობის არც პარალელური და არც ალტერნატიული პროცესი. როგორც პრეზიდენტმა გვითხრა, ეს კამპანია საზოგადოების მეტი ჩართულობის მიზნის მიღწევას ემსახურება, რაც შეიძლება მეტი იდეისა და პოზიციების მიწოდებას კომისიისთვის. მე მივესალმები, ყველაფრის მიუხედავად, პრეზიდენტის ჩართულობა მაინც რომ მოხდა კონსტიტუციის ცვლილებების პროცესში. თავიდანვე პრეზიდენტის არჩართვის მიზეზი იყო არასწორი შეთავაზება, მას უარი ეთქვა კომისიის თანათავმჯდომარეობაზე. თუ რატომ, მიზეზი მე, პირადად, არ მაქვს.
- უმრავლესობა, პარლამენტის თავმჯდომარე გარკვეულ მიზეზებზე საუბრობდნენ...
- ეს არ იყო რელევანტური მიზეზები. ასევე მას შესთავაზეს კომისიაში ორი წევრის ადგილი, იმ დროს, როდესაც მმართველი პარტია 27 წევრით არის წარმოდგენილი. პრეზიდენტს არ მიეცა კომისიაში ეფექტური ჩართულობის შესაძლებლობა. საბოლოო ჯამში, პრეზიდენტის ჩართულობა მხოლოდ პოზიტიურ როლს შეასრულებს მთელ ამ პროცესში, ვინაიდან საკონსტიტუციო კომისიაში აბსოლუტურად დომინირებს მმართველი პოლიტიკური ძალის ნება.
- უმრავლესობის გადაწყვეტილება, რომელიც პრეზიდენტ მარგველაშვილის მისამართით გაკეთდა, ვგულისხმობ 2018 წელს პრეზიდენტის პირდაპირი წესით არჩევნებს, ერთგვარი კეთილი ნებაა თუ რასთან გვაქვს საქმე?
_ ეს ნაბიჯი არ იყო უმრავლესობის ინიციატივით გადადგმული. კომისიაში ასევე ვართ წარმოდგენილი ოპოზიცია, ექსპერტები. ძირითადი ცვლილებები მაინც ეხება პრეზიდენტის უფლებამოსილებების განსაზღვრას, მისი კომპეტენციის შეზღუდვასა და პრეზიდენტის არჩევის წესს. ეს არის გაგრძელება იმ ხაზისა, რომელსაც „ქართული ოცნება“ დაადგა, ყველა ინსტიტუციის დაქვემდებარების სურვილი. სახელმწიფო ინსტიტუტთა შორის ერთადერთი, რომელიც კონტროლქვეშ არ მოექცა, პრეზიდენტის ინსტიტუტია. მოქმედი კონსტიტუციით, პრეზიდენტი სახელისუფლებო შტოს არ წარმოადგენს. მას არ აქვს დიდი უფლებამოსილება, მაგრამ მაინც აქვს სხვადასხვა ინსტიტუტის ფუნქციონირებაში ჩართულობის ის ხარისხი, რომელმაც ხელი შეუშალა მმართველ პოლიტიკურ ძალას ამ ინსტიტუტების სრულ კონტროლში. ასევე პრეზიდენტს აქვს შეწყალების უფლება.
- კონსტიტუციის მიმდინარე გადასინჯვის შედეგად ეს უფლებები ერთმევა?
- რაღაც დამაბალანსელი ნორმა თუ არ იარსებებს, ჩვენ ერთპარტიულ დიქტატს მივიღებთ. ამ მოწვევის პარლამენტისთვის ამომრჩეველს ნამდვილად არ მიუცია უფლებამოსილება, რომ პრეზიდენტი აირჩიოს. თუ პრეზიდენტს პარლამენტი აირჩევს, მაშინ ჯერ უნდა მოხდეს საარჩევნო სისტემის შეცვლა და სრულად პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა, შემდეგ ჩატარდეს არჩევნები და შემდეგ – ახალი მოწვევის პარლამენტის მიერ პრეზიდენტის არჩევნები. ეს არის ის კომპრომისული ვარიანტი, რომელზეც მეტ-ნაკლებად შეჯერება ხდება და რომელსაც იზიარებენ და ეთანხმებიან ჩვენი დასავლელი პარტნიორები. ამდენად, ხელისუფლება იძულებული გახდა, ამ დათმობაზე წამოსულიყო.
- ბატონო შალვა, ამ ცვლილებების განხორციელების შემდეგ მართვის საპარლამენტო მოდელს ვიღებთ?
- დღეს ამ კითხვაზე პირდაპირი პასუხის გაცემა ნამდვილად გამიჭირდება. ძალიან მოხარული ვიქნები, თუ არ გადავალთ ერთპარტიული დიქტატურისკენ. კომისიის მუშაობის დაწყებისთანავე კომისიის თავმჯდომარეს მივმართეთ, რომ კონსტიტუცია არ არის სიმინდის ყანა, რომ გაიარო და გათოხნო მუხლობრივად. ამიტომ, ჩვენი შეთავაზება იყო, კონცეფცია წარმოედგინათ და სწორედ ამ კონცეფციაზე გვემსჯელა. თუმცა, ბატონი კობახიძისგან ამ ინიციატივაზე უარი მივიღეთ. მმართველ ძალას არ სურს, საზოგადოებას კონცეპტუალურად დაანახოს, თუ რისი ცვლილება უნდა და რატომ შექმნა ეს კომისია.
———————-
„რეზონანსი“, 15 მარტი, 2017 წელი
სეპარატისტული „არჩევნები“ - „პრორუსები“ „ნაციონალისტებთან“ დამარცხდნენ
ეკატერინე ბასილაია
ოკუპირებულ აფხაზეთში ე.წ. საპარლამენტო არჩევნების ციებ-ცხელება ახლა უკვე 26 მარტს დანიშნული მეორე ტურისთვის გრძელდება, რადგან პირველ ტურში 35 მაჟორიტარული ოლქიდან მხოლოდ 12 “დეპუტატი” აირჩიეს. თანაც, მათი ნახევარი ყოფილი “პრეზიდენტის” ალექსანდრე ანქვაბის გუნდის წევრია, მოქმედი “პრეზიდენტის” გუნდმა კი კრახი განიცადა, მხოლოდ 3 კაცის გაყვანა შეძლო, რის გამოც ქართველი ანალიტიკოსები ბევრად დაძაბულ მეორე ტურს ელოდებიან და აცხადებენ, რომ ხაჯიმბას კლანი 26 მარტს ყველანაირი ხერხით ეცდება, ახლა მაინც არ იწვნიოს დამარცხება.
“კავკასიური სახლის” აღმასრულებელი დირექტორის, გიორგი კანაშვილის თქმით, პირველი ტური ანქვაბის მხარდამჭერთა გამარჯვებით და ხაჯიმბას კრახით დასრულდა და თვლის, რომ მეორე ტურითაც, დიდი ალბათობით, ხაჯიმბა “პარლამენტს” წააგებს.
“ბევრისთვის ხელისუფლების ამგვარი ჩაფლავება მოულოდნელი იყო,” – ამბობს კანაშვილი და პროგნოზირებს, რომ სავარაუდოდ, ანქვაბი უმრავლესობას აიღებს და საკონსტიტუციო ცვლილებების და პარლამენტის უფლებების გაზრდას მოითხოვს. ხაჯიმბა კი ამას შეეწინააღმდეგება, რის გამოც ძალისმიერი დაპირისპირების შანსი მნიშვნელოვნად იზრდება.
აფხაზეთში ე.წ. პარლამენტის არჩევნები 12 მარტს გაიმართა. დე ფაქტო პარლამენტში 35 ადგილზე მოსახვედრად 137 კანდიდატი იბრძოდა. აქედან 113 კანდიდატი საინიციატივო ჯგუფმა დაასახელა, 24 კი – პარტიებმა. ამ ე.წ. საარჩევნო ორთაბრძოლაში მთავარი დაპირისპირება ორ ჯგუფს შორისაა, ერთ მხარეს დგას მოქმედი “პრეზიდენტი” რაულ ხაჯიმბა და მისი პარტია “აფხაზეთის ეროვნული ერთიანობის ფორუმი” და მეორე მხარეს დგას ყოფილი “პრეზიდენტი” ალექსანდრე ანქვაბი და მისი მხარდამჭერი პარტია “ამცახარა”. თუმცა ამ ე.წ. არჩევნებზე ამ ორი გუნდის წარმომადგენლები საინიციატივო ჯგუფის სახელითაც იყრიან კენჭს, თვით ანქვაბიც კი საინიციატივო ჯგუფმა წარადგინა გუდაუთაში.
ანქვაბმა აფხაზეთის დე ფაქტო რესპუბლიკის პრეზიდენტის პოსტი 2014 წლის ზაფხულის აქციების შემდეგ დატოვა და მოსკოვში გაემგზავრა. აფხაზეთში კი 2017 წლის 12 მარტის არჩევნებამდე ერთი თვით ადრე, 12 თებერვალს დაბრუნდა და მთელი ე.წ. წინასაარჩევნო მარათონისას ხაჯიმბას მთელი კლანი ანქვაბს ებრძოდა სხვადასხვა საპროტესტო აქციით თუ კომპრომატებით.
ე.წ. არჩევნების პირველი ტურის შედეგებით 35-დან მხოლოდ 12 ოლქში აირჩიეს დეპუტატები, 22 ოლქში მეორე ტური გაიმართება, ერთ ოლქში კი ხელახალი არჩევნები.
პირველსავე ტურში გამარჯვება გაინაღდა ალექსანდრე ანქვაბმა და ის უკვე დეპუტატად დაბრუნდება აფხაზეთში. პლუს გაიმარჯვა მისი გუნდის კიდევ 5-მა წევრმა. ხაჯიმბას გუნდიდან კი გავიდა მხოლოდ სამი, კიდევ სამი გამარჯვებული კანდიდატი არც ერთი დაპირისპირებული გუნდის წევრი არ არის. ქართველი ექსპერტების თქმით, ეს სამი “დეპუტატი” იმ ჯგუფის მხარეს დაიჭერს, ვინც “პარლამენტში” უმრავლესობით მოვა.
ანქვაბის გუნდიდან პირველ ტურში გამარჯვებულად ასევე გამოცხადდა ერთ-ერთი მთავარი ფიგურა, ყოფილი “პრემიერ-მინისტრი” ლეონიდ ლაკერბაია, თუმცა შემდეგ ამ ოლქის შედეგები გაუქმდა და ის ხელახლა გაიმართება. მეორე ტურში მონაწილეთა შორის არის ასლან ბჟანია, რომელიც ასევე ანქვაბის გუნდის მძიმეწონიან ფიგურად მიიჩნევა.
“კავკასიური სახლის” აღმასრულებელი დირექტორის, გიორგი კანაშვილის თქმით, მთავარი გამოწვევა იყო, შეძლებდა თუ არა ე.წ. მმართველი კოალიცია, ხაჯიმბას ფრთა “საპარლამენტო” უმრავლესობის შენარჩუნებას და პირველმა ტურმა აჩვენა, რომ შანსი აღარ აქვთ.
“ძალიან საინტერესო ტენდენცია გამოიკვეთა, პირველ ტურში ანქვაბის დაჯგუფებამ გაიმარჯვა, 12-დან 6 კაცი გაიყვანა, თავად ანქვაბიც გავიდა. ხაჯიმბამ კი გაიყვანა მხოლოდ 3 იმ დროს, როდესაც განწყობა ჰქონდათ, რომ მცირე უპირატესობით, მაგრამ მაინც გაიმარჯვებდნენ. მეორე ტურში გასულებს შორისაც დიდი უმეტესობა ხაჯიმბა-ანქვაბის ბანაკს წარმოადგენს და ლოგიკურია დავასკვნათ, რომ იგივე განწყობა იქნება მეორე ტურისთვისაც. თუმცა დარჩენილ დროში ხაჯიმბა შეეცდება ყველანაირი რესურსის მობილიზებას და კონტრდრამატულ შერკინებასაც ვიხილავთ. ამასთანავე, საინტერესოა ისიც, რომ პირველსავე ტურში დამარცხდა “პარლამენტის” მოქმედი თავმჯდომარე ვალერი ბგანბა, რომელიც ხაჯიმბას გუნდის წევრია. ასევე დამარცხდა ჩვენთან საკმაოდ ცნობილი და ასევე პოლიტიკურად მძიმეწონიანი სერგეი შამბა, რომელსაც საკუთარი გუნდი ჰყავდა,” – აღნიშნავს კანაშვილი.
მისი თქმით, ხაჯიმბა-ანქვაბის დაპირისპირების გარდა იკვეთება ერთი ის, რომ აშკარად რუსეთიდან მხარდაჭერილი ძალა ვერ იმარჯვებს, მათ შორის შამბა საერთოდ დამარცხდა და ასევე ის, რომ აფხაზური საზოგადოება ძველი ყაიდის პოლიტიკოსებისგან დაიღალა, იმათგან, ვინც სიმდიდრის დაგროვების მეტზე არაფერზე ზრუნავდა და ნელ-ნელა ახალგაზრდები გამოდიან წინ.
“ახალ “პარლამენტში” ბევრ ახალგაზრდას ვიხილავთ. მათ შორის იქნებიან პარტია “აინარის” წევრებიც. მათ საქართველოსთან მიმართებაში შედარებით ნელთბილი დამოკიდებულება აქვთ, მაგრამ ილუზია არ უნდა გვქონდეს, რომ ვინმე პროქართულად არის განწყობილი, ისინი კარგად აცნობიერებენ საფრთხეს, რომელიც დღეს მათთვის რუსეთიდან მოდის,” – მიიჩნევს კანაშვილი.
“ექსპერტთა კლუბის” წევრ ირაკლი ცქიტიშვილის თქმით, ჯერ ნაადრევია იმის პროგნოზი, ხაჯიმბას გუნდი დამარცხდება თუ არა საბოლოოდ, რადგან მეორე ტურში ხაჯიმბა მობილიზებას გაუკეთებს ყველანაირ რესურსს, ყველაფერს გააკეთებს, რომ “პარლამენტში” ანქვაბის გავლენამ არ იმძლავროს.
“იმ ოლქში, სადაც ანქვაბი იყრიდა კენჭს, ყველანაირად მობილიზებული იყო ხაჯიმბას კლანი, მაგრამ ანქვაბმა მაინც მოახერხა გამარჯვება. ღიად არჩევნების ჩაშლა და გაყალბება კი ვერ გაბედეს, რადგან გუდაუთაში ანქვაბის მომხრეები იქაურობას წალეკავდნენ (ანქვაბი თავადაც გუდაუთელია, თუმცა წლებია აღმოსავლეთ აფხაზეთი და მათ შორის გუდაუთა მაინც ხაჯიმბას გავლენის ქვეშაა). ჩვენ ვიცით, რომ 2014 წელს ხაჯიმბას მომხრეები გამოვიდნენ ქუჩაში და გააგდეს ანქვაბი, დღეს ხაჯიმბას მომხრეები მხოლოდ ადმინისტრაციული რესურსია, ისინი, რომელიც მან დაასაქმა, რიგითი მოსახლეობა კი მას მხარს არ უჭერს. დღეს ანქვაბის მიმართ სიმპათია უფროა, ვიდრე რუსეთის ფე-ეს-ბეს წარმომადგენელ ხაჯიმბას მიმართ, თან როდესაც მან რუსეთთან ხელშეკრულებას მოაწერა ხელი და კორუფციაც ყვავის,” – ამბობს ცქიტიშვილი.
ექსპერტების თქმით, თუ ანქვაბის გუნდი გავიდა უმრავლესობით, ის შეეცდება, მაქსიმალურად შეავიწროვოს ხაჯიმბა და მისი გუნდი.
“ანქვაბი უფრო პროაფხაზურია, ხაჯიმბა – პრორუსული და თუ ანქვაბის ჯგუფმა შეძლო უმრავლესობის მოპოვება, ის უფრო პროაფხაზურ კანონებს მიიღებს, რაც ხაჯიმბას გუნდის შეხედულებებთან მოვა წინააღმდეგობაში. ამიტომ ეს გარკვეულ დაძაბულობას შექმნის,” – მიიჩნევს ცქიტიშვილი. იგი არც იმას გამორიცხავს, საზოგადოებაშიც მოხდეს რაიმე ბუნტი თუ დაპირისპირება, მით უმეტეს ისეთ საზოგადოებაში, როგორიც აფხაზეთია.
ცქიტიშვილის თქმით, ანქვაბი დეკემბერში ხდება 65 წლის და 2019 წლის “არჩევნებში” კენჭს ასაკის გამო ვერ იყრის, ამიტომაც უშვებს ალბათობას, რომ ანქვაბის მომხრეები დეკემბრამდე შეეცადონ ვადამდელ “არჩევნებს” და გამარჯვების შანსიც ექნებათ.
გიორგი კანაშვილის განცხადებით, სწორედ იმიტომ, რომ მომავალ “საპრეზიდენტო არჩევნებში” ანქვაბი კანდიდატურას ასაკის და პლუს საცხოვრებელი ცენზის გამო ვერ წარადგენს, ამიტომაც მისი მთავარი ამოცანაა “პარლამენტში” უმრავლესობით მოსვლა.
“თუ ანქვაბმა მოახერხა მნიშვნელოვანი უმრავლესობით “პარლამენტში” შესვლა, ის კონსტიტუციაში ცვლილებების ინიცირებას შეეცდება, რომ ამით პრეზიდენტი დაასუსტოს და პრემიერი გააძლიეროს. ამდენად, პოლიტიკური ცხოვრების “პარლამენტში” გადატანა მოხდება, რაც ძალისმიერი დაპირისპირების შანსებს ზრდის. ხაჯიმბა საკუთარი უფლებების შესუსტებას არ დათმობს. წლებია ვაკვირდებით, რომ ორივე დაპირისპირებული მხარე როდესაც იურიდიულ-პოლიტიკურ ველში ვერ აგვარებს რაღაც საკითხებს, დაპირისპირება ქუჩაში გადადის ცემით, სროლით და დაჭერით. ახლა კი ეს რისკები იზრდება,” – დასძენს კანაშვილი.