„რეზონანსი”: ბიძინა ივანიშვილის თავსატეხი

„რეზონანსი”: თუ ევროკავშირი საქართველოს რეფორმებს არ შეაფასებს, ამას ანტიდასავლური ძალები გამოიყენებენ?

„რეზონანსი”: ინტერვიუ მაია ფანჯიკიძესთან:  ”პეტრო პოროშენკომ პირდაპირ უთხრა რუსეთის პრემიერს, რომ ის აგრესორია და ოკუპირებული აქვს უკრაინა”

„რეზონანსი”: ინტერვიუ თურქეთის ელჩთან: “თურქეთი დაინტერესებულია, რომ აფხაზეთი და ოსეთი საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის განუყოფელი ნაწილი გახდეს”

„რეზონანსი”: არჩევნებიდან არჩევნებამდე სამართლიანობაზე ოცნება მოკვდა // რჩება შთაბეჭდილება, რომ ამ მიმართულებით არაფერი შეიცვლება

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: “პროკურატურა მონდომებით ცდილობს, ტყუილები უტიფრად “გააპრავოს”

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ გუბაზ სანიკიძესთან: “ნინო ბურჯანაძეს ჩემს ოჯახსაც კი ვანდობ”

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ ალექსანდრე თვალჭრელიძესთან: “პრეზიდენტის გადაწყვეტილებით გაოცებული ვარ!..”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გია ჟორჟოლიანთან: „მაჟორიტარულ სისტემას არ შევცვლით, ოპოზიციას კი რამდენიც უნდა, იმდენი ილაპარაკოს

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კონსტანტინე გამსახურდიასთან: „არჩევნებში შეიძლება დამოუკიდებელი კანდიდატი ვიყო“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ოცნება“ თუ ისევ უმრავლესობით მოვა, რევოლუცია მოხდება… ხელისუფლება კომპრომისზე თუ არ წამოვა, ყველაფერს დაკარგავს”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მურმან დუმბაძესთან: „მორიგი სკანდალი „ქართულ ოცნებაში“ – არმაზ ახვლედიანს არჩილ ხაბაძის ადგილი უნდოდა“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მირიან მირიანაშვილთან: „ნაცმოძრაობამ“ საქართველოს ხელისუფლების დისკრედიტაციის ახალი მეთოდი მოიფიქრა“

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ ალექსანდრე კვიტაშვილთან: “ბოლო დროს მიხეილ სააკაშვილი უცნაურ და არა­სერიოზულ განცხადებებს აკეთებს­”

„რეზონანსი”: ინტერვიუ ნოდარ ხადურთან: „ლარი სერიოზულად გამყარდება!  ეს არ არის მხოლოდ სიტყვები, ნამდვილად ასე იქნება”

————————-

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ბიძინა ივანიშვილის თავსატეხი

თაკო მათეშვილი

კოალიციის იმიჯის შესანარჩუნებლად და არჩევნებზე მხარდაჭერის მისაღებად, ბიძინა ივანიშვილს გუნდის გადახალისებას დაბეჯითებით ურჩევენ. ყველა თანხმდება იმაზე, რომ “ქართული ოცნების” წევრებს შორის არათუ უბრალო დაპირისპირებაა, არამედ ერთმანეთს უკვე თავს ესხმიან და საკმაოდ მძიმე ბრალდებებს უყენებენ.

სწორედ ამ სიტუაციის მოსაგვარებლად, პოლიტოლოგების აზრით, ივანიშვილმა გუნდი უნდა გადაახალისოს. უკიდურეს შემთხვევაში კი, კოალიციაში მოიფიქრონ მექანიზმი, რომლითაც “ურჩ” წევრებს “დასჯიან”.

ამგვარ წევრებში კი ისინი, პირველ რიგში, გოგი თოფაძეს გულისხმობენ, ვინაიდან პარლამენტარი თავისი ხმაურიანი და სკანდალური განცხადებებით საზოგადოების ყურადღების ცენტრში ყველაზე ხშირად ხვდება.მას შემდეგ, რაც თოფაძემ ნატოს საწინააღმდეგო და პროსტალინური განცხადებები გააკეთა, მერე კი პრეზიდენტის კრიტიკისას “დაუნი” შეურაცხმყოფელ სიტყვად გამოიყენა, ამჯერად თავდაცვის მინისტრს, “რესპუბლიკელ” თინა ხიდაშელს უმძიმესი ბრალდება წაუყენა.

“წესით და რიგით, ხიდაშელმა მინისტრის კაბინეტში კი არა, დაკითხვებზე უნდა იაროს, რადგან შარშან, ოქტომბერში, საგარეჯოს რაიონში შუალედური საპარლამენტო არჩევნები გააყალბა და ამ საქმისთვის თავდაცვის სამინისტროს რესურსი გამოიყენა. ესეც არ იკმარა და ბიულეტენების დათვლაში მიიღო მონაწილეობა, ხოლო ამ უმსგავსობის ამსახველი ფოტო სოციალურ ქსელშიც განათავსა. დღემდე ვერ გამიგია, რასთან გვაქვს საქმე: სიბრიყვესთან თუ თავხედობასთან. ხიდაშელმა თავისი უკანონო ქმედებით მთელ კოალიციას თავი მოჭრა და ყველაფერი წყალში ჩაგვიყარა”, – თქვა უმრავლესობის წევრმა გოგი თოფაძემ გაზეთ “საქართველო და მსოფლიოსთან” ინტერვიუში.

ეს განცხადება, პოლიტოლოგების შეფასებით, არა უბრალოდ დაპირისპირების მაჩვენებელია, არამედ იმის, რომ კოალიციაში ერთმანეთს ვერ იტანენ. თოფაძის ამ ქმედებას ისინი თავდასხმად აფასებენ და ამბობენ, რომ ამგვარ პირობებში, როცა კოალიციას საკუთარ წევრებთან ვერ მოუგვარებია საქმე, გაუჭირდება ამომრჩეველი დაარწმუნოს, რომ მას ქვეყნის პრობლემების გადაჭრა შეუძლია.

პოლიტოლოგი სოსო ცისკარიშვილი ამბობს, რომ ცუდი არ იქნებოდა, თუკი კოალიციის შემადგენლობაში გარკვეული ცვლილებები შევა, რადგან “ნებისმიერი სიახლე მხოლოდ პროგრესის მოლოდინია”. მისი აზრით, ზუსტად იგივე კონფიგურაცია, რაც კოალიციას დღეს გააჩნია, ამომრჩევლისათვის მიმზიდველი ვერ იქნება.

“ფაქტია – კოალიციის წევრების გამონათქვამები ამომრჩეველს იმაში არწმუნებენ, რომ “ქართული ოცნება” მყარი ერთობა არ გახლავთ. ეს განცდა არჩევნებისთვისაც შენარჩუნდება”, – ამბობს სოსო ცისკარიშვილი. რაც შეეხება კოალიციის შემადგენლობის გადახალისებას, იგი მიიჩნევს, რომ ეს ივანიშვილმა უნდა გადაწყვიტოს, მაგრამ სრულიად მკაფიო უნდა იყოს კრიტერიუმები, რომლებიც კოალიციაში გასაწევრიანებელმა სუბიექტებმა უნდა დააკმაყოფილონ. მისი აზრით, შიდა გარჩევები და გარკვეული დისკუსიები საქმეს უფრო მარტივად მიიყვანს კოალიციის შემადგენლობის ცვლილებამდე, ვიდრე ივანიშვილის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება.

“ამიტომ, პარტიებს მოვუწოდებდი, რომ საკუთარი პარტიული უფლებამოსილება რამე უკეთესი მომავლის მოლოდინში არ შთანთქან. ისინი, ვისაც ამომრჩეველთა და მხარდამჭერთა საკმარისი რაოდენობა აქვთ და რეიტინგული პოლიტიკური ძალები არიან, საკუთარ თავმოყვარეობაზე უნდა ფიქრობდნენ. მხოლოდ ამ შემთხვევაში ექნებათ მათ იმ შესაძლებლობების რეალიზების საშუალება, რასაც კოალიციაში საქმიანობა ჰქვია. თუ კოალიციას ერთი წევრის – “ქართული ოცნების” სახელი ერქმევა, დანარჩენები მხოლოდ “არსთაგამრიგეს” (გულისხმობს ბიძინა ივანიშვილს) ვასალები იქნებიან”, – აღნიშნავს სოსო ცისკარიშვილი.

პოლიტოლოგ ნიკა ჩიტაძის აზრით კი, “ქართულმა ოცნებამ” მაშინ დაუშვა შეცდომა, როცა “თოფაძის მსგავსი ადამიანები” კოალიციაში შეიყვანეს. მისი აზრით, თუკი კოალიციის კურსი პროდასავლური იყო, მაშინ პრორუსული ძალები კოალიციაში არ უნდა დაეშვათ. შესაბამისად, იგი მიიჩნევს, რომ კოლიციამ თოფაძის თითოეულ განცხადებაზე უნდა აგოს პასუხი.

როცა დაპირსპირება ასეთ დონეზეა მისული, ნიკა ჩიტაძის თქმით, ყველაზე მიზანშეწონილი კოალიციის ახალი წევრებით შევსება იქნება. მიიჩნევს, რომ თუ კოალიციის კურსი მართლაც პროდასავლურია, მაშინ იქ ისეთი პარტიები უნდა წარმოადგინონ, რომლებიც ამ კურსს იზიარებენ. ხოლო თუ ამომრჩევლის ნდობის მოპოვება ისევ უნდათ, პოლიტოლოგის აზრით, პირველ რიგში თოფაძის განცხადებას უნდა გაემიჯნონ და პირობა დადონ, რომ მომავალ პარლამენტში წარმოდგენილები აღარ იქნებიან ისეთი პირები, ვინც სარგებელი ვერც “ქართულ ოცნებას” მოუტანა და ვერც სახელმწიფოს.

“როცა ვინმე პარლამენტში ჩხუბს იწყებს, თანაგუნდელს არჩევნების გაყალბებაში ადანაშაულებს, ან პრორუსულ განცხადებებს აკეთებს, კოალიცია მის ქმედებას უნდა გაემიჯნოს. თუმცა, პირველ რიგში, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, გუნდის ახალი წევრებით დაკომპლექტებაა საჭირო და ეს მალე უნდა განაცხადონ, რათა ხალხში უკეთესი გუნდის მოლოდინი გაჩნდეს”, – აღნიშნავს ნიკა ჩიტაძე.

ლევან ბერძენიშვილი (საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი, “რესპუბლიკური პარტია): “ვფიქრობ, რომ ნატოს წინააღმდეგ მიმართული და პრორუსული განწყობის მქონე განცხადებები იმ ხელისუფლების მხრიდან, რომელსაც ევროპული კურსი აქვს გამოცხადებული და ევროინტეგრაცია აინტერესებს, უბრალოდ არ უნდა ისმოდეს.

მომავალში ეს გაცილებით უფრო მკაცრად უნდა გაკონტროლდეს. ჩვენი კოალიცია ევროპული ინტეგრაციის მომხრეა და თუ ვინმე ამას ეწინააღმდეგება, ეს საკითხი სხვანაირად უნდა განიხილებოდეს.

დააკვირდით, როგორც კი საქართველოს თავდაცვის მინისტრი მინისტერიალზე წავა, იმ წუთას კეთდება განცხადება იმაზე, რომ ის საგარეჯოში არჩევნებს აყალდებდა. უკვე გასაგებია, საიდანაც მოდის ეს ყველაფერი. კარგად მახსოვს, ევროპის პარლამენტში ვიყავი, როცა საქართველოში პროსტალინური განცხადებები გაკეთდა. ამან ევროპაში საქართველოს საქმეები შეაფერხა. ერთი განცხადებით ჩვენი შეფერხება ნამდვილად შეიძლება. მთელი მსოფლიო ყურადღებით გვიყურებს და ალვანში რომ სტალინის ძეგლი დგას, ეს საქართველოსათვის სხვა რამეებზე გაცილებით დიდი საფრთხეა.”

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

თუ ევროკავშირი საქართველოს რეფორმებს არ შეაფასებს, ამას ანტიდასავლური ძალები გამოიყენებენ?

ნინო ქეთელაური

საქართველომ მნიშვნელოვანი რეფორმები ჩაატარა და ევროკავშირმა ეს ძალისხმევა სათანადოდ უნდა შეაფასოს, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მოსახლეობის უკმაყოფილებას ანტიდასავლური ძალები გამოიყენებენ – ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, გიორგი კვირიკაშვილმა მიუნხენის კონფერენციაზე განაცხადა.

“ჩვენ არ გვაქვს საბერძნეთის მსგავსი დაპირება ევროკავშირიდან, რომ ჩვენ ოდესმე გავხდებით ამ ორგანიზაციის წევრი, თუმცა ამ დაპირების არქონის მიუხედავად, ჩვენ ვრჩებით თანმიმდევრულები და ვახდენთ ქართული საზოგადოების კონსოლიდაციას ევროპული მიზნების გარშემო. მაგრამ, ამავე დროს, ჩვენ ვაცნობიერებთ იმ რისკებს, რომლებიც შეიძლება მოხდეს იმ მიღწევების დაუფასებლობის გამო, რომლებსაც უკვე მივაღწიეთ. ჩვენ გვჭირდება ამ ნაბიჯების დაფასება, თუნდაც იმისათვის, რომ შევინარჩუნოთ საზოგადოების კონსოლიდირება ევროპული ღირებულებების გარშემო, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ყველამ კარგად ვიცით, როგორ გამოიყენებენ ამას სათავისოდ ანტიევროპული ძალები მოსალოდნელი არჩევნების პირობებში”, – განაცხადა გიორგი კვირიკაშვილმა.

“მე არ ვამბობ, რომ უკმაყოფილოები ვართ ჩვენი მიღწევების დაფასების გამო,” – აღნიშნა პრემიერმა და განმარტა, რომ ვიზალიბერალიზია ძალიან მნიშვნელოვანია როგორც საქართველოს მოქალაქეების გადაადგილებისთვის, ასევე თავისუფალი ვაჭრობის განსახორციელებლად.

თუ ევროკავშირი საქართველოს მიერ გატარებულ რეფორმებს სათანადოდ არ შეაფასებს, გამოიყენებენ თუ არა ამას ანტიდასავლური ძალები სათავისოდ? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.

რეზო მიშველაძე (მწერალი): “სხვათა შორის, უკვე დროა, რომ ევროკავშირის და ნატოს გზაზე ჩვენ მიერ თანმიმდევრულად გატარებული რეფორმები არამარტო ჩვენ შევაფასოთ, როგორც პოზიტიური რეფორმები, არამედ პრინციპულად მოვთხოვოთ დასავლეთსაც, ევროკავშირსაც და ნატოსაც, რომ ღარიბი ნათესავივით კი არ შემოგვხედონ და ხელი გადაგვისვან – რა კარგად მუშაობთ, მაგრამ ჩვენ ვერაფერში დაგეხმარებითო, არამედ შეაფასონ ეს რეფორმები და შესაბამისი წინსვლა იგრძნოს საქართველომ.

მიუნხენში ეს თქვა პრემიერმაც – არ შეიძლება მუდმივი მოთმინებისა და მოლოდინის რეჟიმში ვიყოთო. რაც შეეხება ბოლო დროის განაცხადებს იმის შესახებ, რომ საქართველო ვერ მიიღებს მაპს, ეს ნიშნავს იმას, რომ თავად დასავლეთი უდგება არასერიოზულად საქართველოს და მისი უშიშროების პრობლემას”.

სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): “რასაკვირველია, სათავისოდ გამოიყენებენ. ადამიანებს რაც უნდა შეპირდე, ამას თუ პრაქტიკული შედეგი არ მოჰყვება, ის განწირულია.

პრემიერ-მინისტრის მოსაზრებას სრულიად ვეთანხმები, საქართველომ ყველაფერი გააკეთა საკუთარი თავის წარმოსაჩენად და ახლა უკვე დასავლეთის ჯერია, რომელმაც კონკრეტული ნაბიჯი უნდა გადადგას. სხვა შემთხვევაში, დასავლურ ძალებს არ ექნებათ შესაბამისი არგუმენტი თავისი პოზიციის გასამყარებლად.”

თაკო ჩარკვიანი (პუბლიცისტი): “ანტიდასავლური ძალა ყველაფერს გამოიყენებს, რაც კი არსებობს დედამიწის ზუგრზე. მე მათგან ყველაფერ ცუდს ველოდები, რადგან ჩასაფრებული პოზიცია აქვთ. მე მგონია, რომ ჩვენ მოვახერხებთ და არ გადავუხვევთ დასავლურ კურსს, ხალხი ამას არ დაუშვებს.

ჩვენც ვატარებთ ხოლმე გარკვეული სახის გამოკითხვებს და პროცენტულად ერთი და იგივე ფრთაა, რომელიც რუსეთის მომხრეა და მათ არც ემატება არავინ და არც აკლდება. ეს არ არის დიდი პროცენტი და ვფიქრობ, რომ უკრაინის ვარიანტს რუსეთი ჩვენთან ვერ გაათამაშებს.”

დოდო ხურცილავა (თეატრმცოდნე): “რასაკვირველია გამოიყენებს… უკრაინის არ იყოს, მთელი ქვეყანა დანგრეული და მოშლილია. ამიტომ, კარგად დაფიქრდნენ, სანამ რამეს გადაწყვეტენ.”

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ მაია ფანჯიკიძესთან: “პეტრო პოროშენკომ პირდაპირ უთხრა რუსეთის პრემიერს, რომ ის აგრესორია და ოკუპირებული აქვს უკრაინა”

თიკო ოსმანოვა

“მიუნხენის კონფერენციაზე რუსეთმა მკაფიოდ თქვა, რომ გლობალური კონფლიქტების გადაჭრაში მას უნდა, ითამაშოს წამყვანი როლი. შესაბამისად, უფრო მეტად გაუწევენ ანგარიშს დასავლეთში. სანქციები იმასთან შედარებით, თუ რა ტონალობაშიც წავიდა ეს დისკუსია, არის ძალიან წვრილმანი, იმიტომ, რომ აქ საქმე ეხება უფრო რთულ და გლობალურ პრობლემებს”, – ამბობს “რეზონანსთან” საუბრისას “თავისუფალი დემოკრატების” ერთ-ერთი ლიდერი მაია ფანჯიკიძე, რომელსაც მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე ვესაუბრეთ.

„მიუნხენის კონფერენციის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი თემა იყო რუსეთის პრემიერ-მინისტრის დიმიტრი მედვედევის გამოსვლა, რომელიც შეფასებული იქნა როგორც პოლიტიკოსების, ასევე ექსპერტების მიერ ძალიან მძაფრ და აგრესიულ გამოსვლად. ამ გამოსვლაში მედვედევმა ახალ ცივ ომზე ისაუბრა. ამიტომ ეს თემა იდგა ამ კონფერენციის ყურადღების ცენტრში, რადგან ყველა იმ კრიზისში, რომელზედაც იქ იყო საუბარი, რუსეთის როლი დიდია და, სამწუხაროდ, ამის დარეგულირება ვერ ხდება. დასავლეთი და აშშ რუსეთთან ვერ პოულობენ საერთო ენას“, – ამბობს მაია ფანჯიკიძე.

- აქედან გამომდინარე, მოსალოდნელია თუ არა რუსეთსა და დასავლეთს შორის ვითარების კიდევ უფრო დაძაბვა, თუნდაც სანქციების გამკაცრების თვალსაზრისით?

- ამ ფონზე სანქციების გამკაცრებას არ ვფიქრობ. რუსეთმა ძალიან მკაფიოდ თქვა – გლობალური კონფლიქტის გადაჭრაში მას უნდა წამყვანი როლი ითამაშოს. შესაბამისად, უფრო მეტად გაუწევენ ანგარიშს დასავლეთში, ვიდრე ეს ხდებოდა აქამდე. სანქციები იმასთან შედარებით, თუ რა ტონალობაშიც წავიდა ეს დისკუსია, არის ძალიან წვრილმანი, იმიტომ, რომ აქ საქმე ეხება უფრო რთულ და გლობალურ პრობლემებს.

- ერთ-ერთი გლობალური პრობლემაა სირია. თქვენი აზრით, როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები?

- სირიაში მოვლენების განვითარებას ორი ძირითადი წახნაგი აქვს. ერთი – თვითონ იქ მიმდინარე პროცესები და მეორე ლტოლვილთა ის უზარმაზარი ტალღა, რომელიც მიაწყდა ევროპას და რომელმაც ახალი გამოწვევის წინაშე დააყენა დასავლეთი. ევროპა ასეთი ტალღისთვის მზად არ იყო. თავად ევროკავშირის ქვეყნები ერთმანეთში დღემდე ვერ თანხმდებიან, თუ როგორ უნდა დარეგულირდეს ეს საკითხი. ისინი ცდილობენ ამ თემაში ჩართონ თურქეთი, რომელსაც ბევრ რამეს ჰპირდებიან, თუკი იგი გარკვეულწილად შეაკავებს ლტოლვილთა ნაკადს. ევროკავშირის ქვეყნებში არათანაბრად არის გადანაწილებული ლტოლვილთა რაოდენობა. არის ქვეყნები, რომლებმაც თითქმის მილიონამდე მიიღეს, მაგალითად, გერმანია და არის ქვეყნები, სადაც 7-8 ათასი ლტოლვილია მხოლოდ მიღებული.

მეორე საკითხია თავად სირიაში მიმდინარე მოვლენები, სადაც არ არის ჯერ კიდევ ჩამოყალიბებული სტრატეგია, თუ რომელ ძალებს უნდა დაეყრდნონ, რადგან იქაური ოპოზიცია, რომლის გაძლიერებასაც ცდილობს ევროკავშირი, ფაქტობრივად ამ პროცესში არ მონაწილეობს და თანაც რუსეთი ამის წინააღმდეგია. ასევე, გაურკვეველია ასადის ბედი, უნდა იყოს თუ არა იგი ჩართული პრობლემის მოგვარებაში. აქაც იყოფა რუსეთისა და დასავლეთის პოზიციები. ასე რომ, ეს 2 მთავარი გამოწვევაა ევროკავშირისთვის. ამიტომ, როგორ განვითარდება მოვლენები, ძალიან რთული სათქმელია, რადგან ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ მოლაპარაკებები ძალიან ხშირად მეორე დღეს უკვე დარღვეულია. ფაქტია, ევროპისკენ ლტოვილთა ნაკადი არ წყდება, სირიაში კი საომარი მოქმედებები.

- სირიაში ვითარების გაუარესებასთან ერთად მოსალოდნელია თუ არა ვითარების კიდევ უფრო დაძაბვა თურქეთსა და რუსეთს შორის?

- იმედი უნდა გამოვთქვათ, რომ არ დაიძაბება, რადგან თურქეთთან ვითარების დაძაბვა ნიშნავს, რომ ნატოსთან დაგეძაბა ურთიერთობა. ეს კი არავის ინტერესებში არ უნდა იყოს. ეს საკითხი სასურველია, მშვიდობიანად მოგვარდეს. დაძაბულობა შეიძლება გაგრძელდეს ეკონომიკურ და სხვა სახის საკითხებში, მაგრამ იმედი მაქვს და მგონია, რომ არ გადაიზრდება სამხედრო დაპირისპირებაში. ხოლო სანქციების დონეზე ეკონომიკური კავშირების გაწყვეტის, ვიზების შემოღებით და ტურისტული ნაკადების შეწყვეტით კი შეიძლება გაგრძელდეს.

- მიუნხენის კონფერენციაზე უკრაინის საკითხიც განიხილეს, სადაც ბოლო პერიოდში ასევე გახშირდა საომარი შეტაკებები…

- პოროშენკოს ჰქონდა ძალიან ემოციური და თამამი გამოსვლა, როდესაც მან პირდაპირ უთხრა რუსეთის პრემიერს, რომ იგი არის აგრესორი და მას აქვს ოკუპირებული უკრაინის ტერიტორიის ნაწილი. არა მგონია, ვითარება იქ სასიკეთოდ შეიცვალოს და დარეგულირდეს. რუსეთი ამის დიდოსტატია, ეს ჩვენს თავზეც კარგად გვაქვს გამოცდილი. ცეცხლის შეწყვეტა შეიძლება მიღწეული იქნეს, განიმუხტოს სიტუაცია, მაგრამ პოლიტიკურ გადაწყვეტას და უკრაინისთვის წართმეული ტერიტორიების დაბრუნებას არ ველოდები.

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ თურქეთის ელჩთან: “თურქეთი დაინტერესებულია, რომ აფხაზეთი და ოსეთი საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის განუყოფელი ნაწილი გახდეს”

აკაკი გვიმრაძე

“თურქეთისა და საქართველოს თანამშრომლობა არის საუკეთესო მაგალითი და პრეცედენტი, თუ როგორი ურთიერთობა შეიძლება ჰქონდეს დიდ და პატარა, განსხვავებული რელიგიური მრწამსის ქვეყნებს. ჩვენი მტრები მუდამ ცდილობენ, რომ თურქეთი-საქართველოს მეგობრობას ბზარი გაუჩინონ და იგონებენ ჭორებს, თითქოს თურქეთს გარკვეული ინტერესები აქვს აჭარის რეგიონთან, ბათუმთან და ასე შემდეგ. კიდევ ერთხელ მინდა განვაცხადო – ეს მტკნარი სიცრუეა, რომელსაც მხოლოდ ბოროტი ზრახვები აქვს. თურქეთი დაინტერესებულია, რომ არათუ აჭარა, არამედ აფხაზეთიც და ოსეთიც საქართველოს განუყოფელი ნაწილი გახდეს და მაქსიმუმს გააკეთებს საამისოდ”, – განაცხადა “რეზონანსთან” საუბარში თურქეთის ელჩმა საქართველოში ლევენთ გუმრუქჩუმ, ვისთანაც როგორც საქართველო-თურქეთის ურთიერთობებზე, ისე საერთაშორისო საკითხებზეც ვისაუბრე.

როგორც ლევენთ გუმრუქჩუ ამბობს, „მიმდინარე წელს 25 წელი ხდება მას შემდეგ, რაც საქართველოსა და თურქეთს შორის დიპლომატიური ურთიერთობა დამყარდა. თურქეთი იყო პირველი ქვეყანა, რომელმაც საქართველოს დამოუკიდებლობა ცნო და მასთან აქტიური თანამშრომლობის განვითარება დაიწყო. ამ 25 წლის განმავლობაში ორმა ქვეყანამ ურთიერთობის დიდი გზა გაიარა და ძალიან ბევრ წარმატებას მიაღწია მეგობრობის და კეთილმეზობლობის გზაზე. გასული წელიც მორიგი აგურის დადება იყო ჩვენ შორის ურთიერთობის გაღრმავების კუთხით. ორ ქვეყანას შორის შეიქმნა ახალი თანამშრომლობის ფორმატი – უმაღლესი დონის სტრატეგიული თანამშრომლობის საბჭო, რომელიც შეიკრიბება წელიწადში ერთხელ და მას უხელმძღვანელებს ორივე ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი. საბჭოს პირველი სხდომა ჩატარდება წელს, აპრილის თვის დასაწყისში, თურქეთში. ურთიერთობების 25 წლის განმავლობაში თითქმის ყველა სფეროში შეიქმნა თანამშრომლობის მყარი საფუძველი. ჩვენი ძირითადი პრიორიტეტია, რომ ქვეყნებს შორის არსებული მტკიცე თანამშრომლობა კიდევ უფრო ინტენსიურად განვავითაროთ ორივე მხარის სასარგებლოდ. ამ თვალსაზრისით, ჩვენთვის უაღრესად მნიშვნელოვანი წარმმართველი ძალა იქნება უმაღლესი დონის სტრატეგიული თანამშრომლობის საბჭოს მიერ დაფიქსირებული ხედვები და მიდგომები. 2015 წელს თურქეთში ორჯერ ჩატარდა არჩევნები და არ მოგვეცა საშუალება, რომ საგარეო ურთიერთობებისათვის უფრო მეტი დრო დაგვეთმო. ამის გამო, თურქეთსა და საქართველოს შორის უმაღლესი დონის ვიზიტების სიხშირის თვალსაზრისით, გასულ წლებთან შედარებით, ერთგვარ ჩავარდნასთანაც გვქონდა საქმე, მაგრამ მომავალში ჩვენ ამას აუცილებლად და სწრაფად გამოვასწორებთ.

მაგალითად, გასულ კვირას მოეწყო ჩვენი ტრანსპორტის მინისტრის, ხოლო ამ კვირას კი დაგეგმილია საგარეო საქმეთა მინისტრის ვიზიტი საქართველოში, რომელიც ჩატარდება, როგორც ორმხრივ, ასევე აზერბაიჯანის მონაწილეობით, სამმხრივ ფორმატშიც. საბჭოს სხდომამდე დარჩენილ მოკლე პერიოდში იგეგმება ეკონომიკის, კულტურისა და იუსტიციის მინისტრების ორმხრივი ვიზიტები“.

- მინდა გკითხოთ აფხაზეთის თემასთან დაკავშირებით. ნათელია, რომ თურქეთი საქართველოს უახლოესი მეგობარი და სტრატეგიული პარტნიორია, ამავე დროს არსებობს ინფორმაცია, რომ გარკვეული სავაჭრო და კულტურული ურთიერთობები გაქვთ ამ ოკუპირებულ რეგიონთან…

- უპირველეს ყოვლისა მინდა კიდევ ერთხელ განვაცხადო, რომ თურქეთი არის საქართველოს სუვერენიტეტის და ტერიტორიული მთლიანობის მტკიცე მხარდამჭერი. თურქეთი აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებს აღიარებს საქართველოს განუყოფელ ნაწილად და არასოდეს ცნობს მათ დამოუკიდებლობას. ამასთანავე, თურქეთი აქტიურად უჭერს მხარს საქართველოს სრულფასოვან ინტეგრაციას ევროპის კავშირსა და ნატოში.

რაც შეეხება აფხაზეთის თემატიკას, ის კავშირები, რაც არსებობს თურქეთში მცხოვრები პირების მხრიდან ამ რეგიონთან, არის არაფორმალური ხასიათის და არავითარ შემთხვევაში არ გამოხატავს თურქეთის მთავრობის პოზიციას. თურქეთი როგორც აფხაზეთს, ასევე სამხრეთ ოსეთს განიხილავს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის ფარგლებში. მინდა ნათელი მოვფინო ამ საკითხს: თურქეთში აფხაზური წარმოშობის მრავალი ათასი ჩვენი მოქალაქე ცხოვრობს, ისევე როგორც ქართული წარმოშობის თურქი მოქალაქეები და მათ ვერ ავუკრძალავთ თავის ნათესავებთან კავშირებს და ურთიერთობას.

ვაჭრობასთან დაკავშირებით ჩვენ დაფიქსირებული გვაქვს პოზიცია, რომ არ მივესალმებით ამას, თუმცა ტვირთები თურქეთიდან ჯერ რუსეთში ჩადის და შემდეგ სოჭის გავლით ხვდება აფხაზეთში. არც კი ვიცით, ეს ბრუნვა რა მოცულობისაა, რადგანაც რეგისტრირებული არ არის. ამასთანავე, მოდით სხვა კუთხითაც შევეცადოთ ამ საკითხს შევხედოთ და მომავალზეც ვიფიქროთ – როდესაც დადგება მომენტი და საჭირო გახდება საქართველოსა და აფხაზეთს შორის მოლაპარაკებისთვის მოედანი და გარკვეული საფუძველი ნდობის აღდგენის დასაწყებად, აფხაზურ და ქართულ დიასპორებს შეუძლიათ მნიშვნელოვნად შეუწყონ ხელი დიალოგის დაწყების პროცესს. ანუ, თურქეთი ის ქვეყანაა, რომელსაც შეუძლია ყველაზე მეტი წვლილი შეიტანოს აფხაზეთის პრობლემის გადაჭრის საქმეში და ჩვენ მტკიცედ გვაქვს გადაწყვეტილი, რომ ამ კუთხით გამოვიყენოთ ორივე მხარესთან არსებული ჩვენი განსაკუთრებული ურთიერთობები.

- ცოტა ხნის წინ აფხაზეთი შეუერთდა რუსეთის ემბარგოს თურქეთის წინააღმდეგ…

- არ მგონია, ეს აფხაზეთს თავისი სურვილით გაეკეთებინა და არც ის მგონია, რომ აფხაზეთის ლიდერებს ამ მიმართულებით კიდევ უფრო შორს წასვლა სურდეთ. ცოტა ხნის წინაც აღვნიშნე, რომ თურქეთსა და აფხაზეთს შორის არსებული სავაჭრო ურთიერთობები, რაზედაც საუბრობენ, სრულიად არაოფიციალური და აღურიცხავია. აქედან გამომდინარე, სანქციები ვერ იქონიებს თურქეთზე მნიშვნელოვან გავლენას. ჩვენ ზოგადად მიგვაჩნია, რომ სანქციები არასწორი მეთოდია. ჩვენი აზრით, პრობლემების გადაჭრისათვის არა ცალმხრივი, ნეგატიური მიდგომები, არამედ ორმხრივი დიალოგია საჭირო, რაც რუსეთთან მიმართებაშიც ასეა.

- სამაგიეროდ წინ მიიწევს ასადის არმია რუსეთის ავიაციის მხარდაჭერით და სულ უფრო უახლოვდება თურქეთის საზღვარს სირიის მხრიდან…

- უპირველეს ყოვლისა, მინდა ერთი განცხადება გავაკეთო რუსეთთან დაკავშირებით. ბოლო 20-25 წელი ვცდილობთ რუსეთთან ვითანამშრომლოთ და სტრატეგიული პარტნიორული ურთიერთობა ჩამოვაყალიბოთ და ვფიქრობთ, რომ ამ მიმართულებით მნიშვნელოვან წარმატებებს მივაღწიეთ. აქედან გამომდინარე, 24 ნოემბერს მომხდარი რუსული საბრძოლო თვითმფრინავის ჩამოგდების ფაქტი, რომელმაც ჩვენი საჰაერო სივრცე დაარღვია, არ შეიძლება შეფასდეს როგორც თურქეთის მიზანმიმართული აგრესიული ქმედება, ეს არარეალისტურია. პირიქით, ჩვენ ყველაფერი გავაკეთეთ ამგვარი ფაქტის თავიდან ასაცილებლად. რუსეთის სირიის ომში ჩართვისთანავე არაერთი შეხვედრა გვქონდა სხვადასხვა დონეზე, სადაც ვაფიქსირებდით ჩვენს შეშფოთებას იმის გამო, რომ ეს საომარი ოპერაციები თურქეთის საზღვრების სიახლოვეს მიმდინარეობდა და რუსული თვითმფრინავები სახიფათო ზონაში დაფრინავდნენ. მრავალჯერ გავაფრთხილეთ რუსეთი ამის შესახებ, მაგრამ მათ არ გაითვალისწინეს ეს.

თვითმფრინავის ჩამოგდების წინ რუს პილოტებს გათიშული ჰქონდათ მათთან საკომუნიკაციო სპეციალური არხიც კი, რომელიც ამოქმედდა ცოტა ხნის წინ. მიუხედავად ამისა, ამ ფაქტის შემდეგაც ჩვენ გამოვთქვით მზადყოფნა, რომ მოლაპარაკებები გაგვეგრძელებინა, ყველაფერი გაგვერკვია და კონფრონტაცია აგვეცილებინა, რაზეც რუსეთმა სანქციებით გვიპასუხა.

რაც შეეხება სირიაში რუსეთის საჰაერო შეტევებს, ნათელია, რომ იგი არ არის მიმართული “დეაშ”-ის (ე.წ. “ისლამური სახელმწიფო”) წინააღმდეგ. რუსეთის პოზიციაა, რომ გაახანგრძლივოს ასადის რეჟიმის არსებობა, ამიტომ მის მიერ განხორციელებული საჰაერო შეტევების უმეტესობის სამიზნეა სამოქალაქო პირები. იგი ეწინააღმდეგება გაეროს უშიშროების საბჭოს ყველა გადაწყვეტილებას და სამწუხაროდ, განსაკუთრებით ბოლო ერთი კვირის მანძილზე, გამოიწვია ლტოლვილების ახალი, სერიოზული ნაკადი თურქეთის საზღვრის მიმართულებით. თურქეთმა უკვე შეიფარა 2.7 მილიონი სირიელი ლტოლვილი და დღემდე მისი კარი ღიაა იმ ადამიანებისათვის, რომლებიც გამოექცნენ სასტიკ რეჟიმს.

ეს არა მხოლოდ თურქეთის, არამედ მთელი საერთაშორისო თანამეგობრობის პრობლემაა. უფრო ეფექტური ნაბიჯები უნდა გადაიდგას როგორც რუსეთის თავდასხმების შეჩერების, ასევე ლტოლვილთა პრობლემაზე პასუხისმგებლობის უფრო სამართლიანად განაწილების საკითხში. გასულ კვირას შედგა გერმანიის პრემიერ-მინისტრის მერკელის ვიზიტი თურქეთში, რა დროსაც გადავწყვიტეთ, რომ ერთად დავაყენოთ ეს საკითხი ამ რაკურსით, როგორც ნატოში, ასევე გაეროში.

- გასულ წელს “ისლამური სახელმწიფოს” მხრიდან თურქეთი არაერთი ტერორისტული თავდასხმის მსხვერპლი გახდა, რაც ასევე დაკავშირებულია სირიის თემასთან…

- უპირველეს ყოვლისა მინდა განვაცხადო, რომ ჩვენ წინააღმდეგი ვართ იმ სახელის გამოყენებისა, რომელიც ტერორისტულმა ორგანიზაცია “დეაშმა” (“ისლამური სახელმწიფო”) აიღო. ვინაიდან მას რელიგიასთან არავითარი კავშირი არა აქვს – ისლამი ეს არის მშვიდობა და არა კაცკვლა, ისინი კი სრულიად საპირისპიროდ მოქმედებენ. რაც შეეხება თქვენს კითხვას, თურქეთი თავიდანვე განიხილავდა “დეაშ”-ს, როგორც ტერორისტულ ორგანიზაციას და აქტიურად ებრძოდა მას. “დეაშ”-ი განსაკუთრებით გააქტიურდა მას შემდეგ, რაც თურქეთმა დაიწყო მათი შევიწროება სირიაში, ცდილობდა მათთვის გადაეკეტა მომარაგების წყაროები, შეეზღუდა რესურსები და მონაწილეობდა საერთაშორისო კოალიციაში საჰაერო დარტყმების სახით. სწორედ ამ აქტიურობას მოჰყვა ტერაქტები ანკარაში, დიარბაქირსა და ისტანბულში.

თურქეთი ერთდორულად ებრძვის როგორც “დეაშ”-ს ასევე, ტერორისტულ ორგანიზაცია ზლლ-ს (ე.წ. “ქურთ მუშათა პარტია”), რომელიც 1984 წლიდან ახორციელებს თავის ქმედებებს თურქეთის წინააღმდეგ. ზლლ, ისევე როგორც “დეაშ”-ი მხარდაჭერილია ერაყისა და სირიის ტერიტორიაზე არსებული ორგანიზაციების მიერ და სამწუხაროდ, ისინი პერიოდულად ცდილობენ ერთობლივი ძალებით მიაყენონ დარტყმები სახელმწიფოს.

დიდ სირთულეს ქმნის ის ფაქტი, რომ თურქეთს სირიასთან 911-კილომეტრიანი სახმელეთო საზღვარი აკავშირებს და რთულია ყველა გადასასვლელი გადაუკეტო ტერორისტებს, მაგრამ ჩვენი სპეცსამსახურები ცდილობენ, რომ უფრო ეფექტური ბრძოლა აწარმოონ, რაც ორივე ტერორისტული ორგანიზაციის მხარეს იწვევს სერიოზულ დანაკარგებს.

ჩვენ გვჯერა, რომ საერთაშორისო თანამეგობრობის აქტიური თანამშრომლობის შემთხვევაში, მალე შევძლებთ ტერორიზმის დამარცხებას.

აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ ტერორიზმთან ბრძოლაში ძალიან მნიშვნელოვანია პრინციპული და მყარი პოზიცია. დაუშვებელია კარგ და ცუდ ტერორისტებად დაყოფა. თვალს ვერ დავხუჭავთ იმ ფაქტზე, რომ დღეს სირიაში შესაძლებელია ზოგიერთი ტერორისტული დაჯგუფება თითქოსდა ებრძოდეს “დეაშ”-ს, მაგრამ ისინი ამისდა მიუხედავად რჩებიან ტერორისტებად. ამ საკითხში თურქეთს გააჩნია თანმიმდევრული პოზიცია და იგი მას გააგრძელებს.

- თურქეთი და ევროპა ახლა მძიმე საემიგრაციო კრიზისის წინაშე დგანან. როგორ აპირებთ, გაუმკლავდეთ ამ ვითარებას?

- როდესაც დიქტატორი ასადი თავის ხალხს ხოცავდა, ისინი თურქეთისკენ გამორბოდნენ და ჩვენ არ შეგვეძლო საზღვარი ჩაგვეკეტა და დახმარებაზე უარი გვეთქვა ჩვენი დებისა და ძმებისთვის. შედეგად სადღეისოდ თურქეთის ტერიტორიაზე 2,7 მილიონი სირიელი ლტოლვილი ცხოვრობს, რომელთათვისაც საცხოვრებელი პირობების შექმნაზე, მედიცინაზე, განათლებაზე, კვებაზე და ასე შემდეგ თურქეთმა 8 მილიარდი დოლარი დახარჯა. ჩვენ ვთხოვდით საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ გაეზიარებინათ პასუხისმგებლობა ამ ადამიანების ბედზე და ვაფრთხილებდით, რომ თუ დროულად არ იქნებოდა მიღებული ზომები სირიაში ვითარების ნორმალიზებისათვის, კატასტროფულ შედეგამდე მივიდოდით. ისინი სერიოზულად არ იღებდნენ ამ მოწოდებას და მხოლოდ მაშინ ამოქმედდნენ რეალურად, როდესაც ლტოლვილებმა ევროკავშირში შეაღწიეს.

გასულ წელს მივაღწიეთ შეთანხმებას, რომ ევროკავშირი ყოველწლიურად 3 მილიარდ ევროს გამოუყოფს თურქეთს სირიელი ლტოლვილების დასახმარებლად, თუმცა ეს თანხა ჯერჯერობით არ მიგვიღია. თავისი მნიშვნელობიდან და მასშტაბებიდან გამომდინარე, ეს საკითხი მოითხოვს სწრაფი ნაბიჯების გადადგმას. მიუხედავად ამისა, ლტოლვილების პრობლემის ამგვარი მეთოდებით გადაჭრა შეუძლებელია. მინდა კიდევ ერთხელ განვაცხადო, რომ ეს პრობლემა არ მოგვარდება, თუ არ დარეგულირდა სირიის კრიზისი. თურქეთი კვლავაც განაგრძობს ამ მიმართულებით თავის ძალისხმევას და არ დაიშურებს მონდომებას სირიაში დემოკრატიული მმართველობისა და სტაბილურობის დასამყარებლად.

- რეგიონში ასეთი რთული ვითარების ფონზე რა მიზანს ისახავს თურქეთი საქართველოსთან თანამშრომლობით?

- თურქეთის უმთავრესი ინტერესია, რომ საქართველო იყოს სტაბილური, დემოკრატიული და წარმატებული ქვეყანა, საქართველო დასავლეთი-აღმოსავლეთის კარიბჭეა, რომელსაც სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვს ჩვენი ქვეყნისათვის. საქართველო ჩვენი საუკეთესო მეგობარი და მეზობელია, რომელთანაც ვთანამშრომლობთ უმნიშვნელოვანესი ენერგეტიკული და სატრანსპორტო პროექტების განხორციელებაში, როგორც ორმხრივ ისე სამმხრივ ფორმატში: საქართველო-თურქეთი-აზერბაიჯანი. ასევე მივესალმებით, თუ თანამშრომლობის ამ ფორმატში სომხეთიც ჩაერთვება, რომელიც ასევე მნიშვნელოვანი კომპონენტია სრულმაშტაბიანი რეგიონალური კავშირებისა. ასევე ვაფასებთ იმ ძალისხმევას და მცდელობას, რომელსაც საქართველო სწევს რუსეთთან ურთიერთობის დარეგულირების კუთხით, რასაც სამწუხაროდ მეორე მხრიდან ადეკვატური რეაქცია არ აქვს.

თურქეთისა და საქართველოს თანამშრომლობა ეს არის საუკეთესო მაგალითი და პრეცედენტი, თუ როგორი ურთიერთობა შეიძლება ჰქონდეს დიდ და პატარა, განსხვავებული რელიგიური მრწამსის ქვეყნებს. თურქეთი აქტიურად თანამშრომლობს საქართველოს ნებისმიერ ხელისუფლებასთან, არ აქვს მნიშვნელობა რომელ პოლიტიკურ ძალას წარმოადგენს ის.

ჩვენს მეგობრობას საფუძველი ჩაუყარეს შევარდნაძემ და დემირელმა, შემდეგ რეფორმების და ლიბერალიზაციის პერიოდი სააკაშვილის დროს იყო, ახლა კი ამ კავშირების განმტკიცება “ქართული ოცნების” მმართველობის პერიოდში ხდება. ჩვენი მტრები მუდამ ცდილობენ, რომ თურქეთი-საქართველოს სამაგალითო მეგობრობას ბზარი გაუჩინონ და იგონებენ ჭორებს, თითქოს თურქეთს გარკვეული ინტერესები აქვს აჭარის რეგიონთან, ბათუმთან და ასე შემდეგ. კიდევ ერთხელ მინდა განვაცხადო – ეს მტკნარი სიცრუეა, რომელსაც მხოლოდ ბოროტი ზრახვები აქვს.

თურქეთი დაინტერესებულია, რომ აჭარის მსგავსად, აფხაზეთიც და ოსეთიც საქართველოს განუყოფელი ნაწილი გახდეს და მაქსიმუმს გააკეთებს საამისოდ.

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

არჩევნებიდან არჩევნებამდე სამართლიანობაზე ოცნება მოკვდა

რჩება შთაბეჭდილება, რომ ამ მიმართულებით არაფერი შეიცვლება

მაკა ხარაზიშვილი

ქონებაჩამორთმეულ ბიზნესმენებს სამართლიანობის აღდგენაში ვერც პროკურატურაში შექმნილმა სპეციალურმა სამსახურმა უშველა. ბიზნესმენები ამბობენ, რომ მათი საქმეები ამ უწყებაში ისევ თაროზეა შემოდებული და სასამართლო პროცესებიც ჭიანურდება. ამასობაში კი მეოთხე წელიც გადის.

“ბიზნეს-რეზონანსი” რამდენიმე გახმაურებულ საქმეს მუდმივად თვალს ადევნებს და ბიზნესმენებთან ერთად ელოდება თუ რა შეიცვლება სამართლიანობის აღდგენის კუთხით. ამ პროცესების დაწყებიდან 3 წელზე მეტი გავიდა და ჯერჯერობით საკითხი მხოლოდ ერთ ადგილზე იტკეპნება. უფრო მეტიც, რჩება შთაბეჭდილება, რომ ამ მიმართულებით არაფერი შეიცვლება, თუმცა თავად დაზარალებული ბიზნესმენები ამბობენ, რომ “იმედი ბოლოს კვდება”.

“სენტას” დამფუძნებელმა ზაალ იაკობიძემ, რომელსაც, როგორც თავად ამბობს, ქონება იძულებით ჩამოართვეს და შემდეგ დააპატიმრეს, პროკურატურაში განცხადება სამწელიწადნახევრის წინათ შეიტანა. დაახლოებით სამი წლის წინ მის საქმესთან დაკავშირებით რამდენიმე ადამიანი დაკითხეს და ყველაფერი ამით დასრულდა. მისი საქმე, სხვა მსგავს საქმეებთან ერთად, თაროზე შემოიდო. ამჯერად იაკობიძე ქონების დაბრუნებას სასამართლოს გზით ცდილობს, თუმცა პროცესი ამ შემთხვევაშიც იწელება. “სენტას” საქმეზე მორიგი სასამართლო სხდომა 9 მარტსაა ჩანიშნული.

“პროკურატურიდან ისევ არაფერი ისმის, სრული დუმილია. ვერ გეტყვით რა მიზეზით ჭიანურდება საქმე. სამი წლის წინათ პროცესი თითქოს ადგილიდან დაიძრა, რამდენიმე ადამიანი დაკითხეს. შემდეგ საქმე თაროზე შემოდეს. ახლა სასამართლოს იმედი გვაქვს. ველოდებით რა მოხდება. იმედი ბოლოს კვდება და ვფიქრობთ, ყველაფერი სამართლიანად დასრულდება”, – ამბობს ზაალ იაკობიძე და აღნიშნავს, რომ მათი მთავარი მიზანი იმ ხელშეკრულების ბათილად ცნობაა, რომლის საფუძველზეც “გალფმა” “სენტას” ქონება გადაიფორმა.

ზაალ იაკობიძის ისტორია უკვე ყველასთვის კარგად ცნობილია. 2010 წლამდე, ვიდრე თავდაცვის ყოფილი მინისტრის, დავით კეზერაშვილის ლობირების ქვეშ მყოფი კომპანია “გალფი” ქართულ ბაზარზე გამოჩნდებოდა და ორი ნავთობკომპანიის ქონებას გადაიბარებდა, “სენტას” ბალანსზე 50 ავტოგასამართი სადგური, 3 ნავთობბაზა, 20 ავტოცისტერნა ირიცხებოდა. კომპანიის წლიური მოგება 10 მილიონ დოლარს აღწევდა, ხოლო თავად კომპანია აუდიტორებმა 70 მილიონ დოლარად შეაფასეს.

2010 წლის ბოლოს კი სანავთობო ბაზარზე “გალფი” გამოჩნდა, ხოლო “სენტა” გაუჩინარდა. კომპანიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი ზაალ იაკობიძე აღნიშნავს, რომ მისი და ოჯახის წევრებზე მუქარის შედეგად მრავალწლიანი ისტორიის მქონე კომპანია “გალფმა” 23 მილიონ დოლარად მიითვისა.

ნავთობკომპანია “მაგნატის” დამფუძნებელი ჯემალ ლეონიძე ასევე იმედოვნებს, რომ მისი საქმე როდესმე დასრულდება. ლეონიძის საკუთრებაში იყო კომპანია “მაგნატი 2006″, რომლის ძირითად საქმიანობას ნავთობპროდუქტების შეძენა-რეალიზაცია წარმოადგენდა. ამისთვის კომპანიას ოთხი ნავთობტერმინალი, ორმოცდაორი ბენზინგასამართი სადგური და სხვადასხვა ტექნიკური საშუალებები ჰქონდა.

ლეონიძე 2009 წლის 13 აგვისტოს დააპატიმრეს და ქონება ჩამოართვეს. მას ბრალი ყალბი დოკუმენტების გამოყენებით თაღლითური ხელშეკრულების დადებაში დაედო. ბიზნესმენის დანაკარგი 80 მილიონ დოლარამდეა.

“ის ადამიანები, ვინც ჩემი და ჩემისთანების ქონებას თაღლითურად დაეუფლნენ, დაუსჯელები არ უნდა დარჩნენ. იმედი მაქვს, მთავრობას ეყოფა გონიერება, რომ გადაწყვეტილება დროზე მიიღოს. ველოდები და მჯერა, რომ მომეცემა დაზარალებულის სტატუსი, რაც ნამდვილად მეკუთვნის, მაგრამ ეს უნდა თქვას პროკურატურამ. ამისთვის კი მხოლოდ კეთილი ნებაა საჭირო”, – განაცხადა “რეზონანსთან” ჯემალ ლეონიძემ.

ქონება არ დაუბრუნებიათ, “ელიტ ელექტრონიქსის” დამფუძნებლის ანზორ ქოქოლაძისთვის. იგი ამბობს, რომ ამ პროცესებთან დაკავშირებით სამართალდამცავ სტრუქტურებში თითქოს აქტიურობა არის, მაგრამ ჯერჯერობით შედეგი მიღწეული არ არის.

“სტრასბურგის სასამართლომ ჩვენი საქმე 2013 წელს მიიღო წარმოებაში და პასუხს ველოდებით. საქართველოს პროკურატურაში განცხადება, არჩევნების შემდეგ 2012 წელს შევიტანეთ. პირველი ორი თვე თითქოს დაიწყო პროცესი, მეორე საერთოდ დაიბლოკა ეს საკითხი. ამჯერად ახალი დეპარტამენტის იმედი გვაქვს. ვნახოთ, რას იზამს. დარწმუნებული ვარ, ეს არის დროის საკითხი და წართმეულ ქოებას აუცილებლად დავიბრუნებ”, – ამბობს ანზორ ქოქოლაძე. მისი მტკიცებით, ძველი ხელისუფლების პირობებში “თიბისი ბანკის” ხელმძღვანელობამ, ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლების მაღალჩინოსნებისა და დავით კეზერაშვილის მონაწილეობით, სახელმწიფო სტრუქტურების მხარდაჭერით, უკანონოდ, 116 358 ლარად დაისაკუთრა 80 მილიონად შეფასებული “ელიტ ელექტრონიქსი” და შემდეგ სიმბოლურ ფასად გადაუფორმა დავით კეზერაშვილის კომპანიებს, რომელიც ჯერ კიდევ მათ მმართველობაშია.

“2010 წლიდან დღემდე როგორც ადგილობრივ სამართალდამცავ ორგანოებში, ასევე სტრასბურგში მიმდინარეობს სამართლებრივი პროცესები. “ელიტ ელექტრონიქსის” უკანონო მითვისებასთან დაკავშირებით. რაც უფრო დაჩქარდება დაწყებული პროცესი და მალე დაბრუნდება წართმეული ბიზნესები, მით უფრო მალე გამყარდება ლარი, რადგან საქართველოდან 2012 წლის შემდეგ ყოველწლიურად 1,2-1,3 მილიარდი დოლარი გადის. აქედან 70% სწორედ იმ წართმეული ბიზნესებიდან, რომელთაც დღესაც ოფშორებს ამოფარებული ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლების ყოფილი მაღალჩინოსნები ფლობენ”, – ამბობს ქოქოლაძე.

კიდევ უფრო რთულდება საქმე ბიზნესმენ მამია სანადირაძესთან დაკავშირებთ, სამართლიანობის აღდგენამდე მისი კომპანია “კავკასუს ონლაინი” შეიძლება მესამე პირზე გაიყიდოს, რაც ბიზნესმენს ქონების დაბრუნების იმედთან კიდევ უფრო დააშორებს.

არადა, შარშან, გაზაფხულზე პროკურატურაში ახალი დეპარტამენტი შეიქმნა, რომელსაც 2012 წლის ოქტომბრამდე საჯარო მოხელეთა მიერ ჩადენილი დანაშაულები უნდა გამოეძიებინა. კერძოდ, დეპარტამენტი გამოიძიებს ძალადობის (რაც წამების და დამამცირებელი მოპყრობის ფაქტებსაც მოიცავს), ქონების უკანონოდ ჩამორთმევის ფაქტებს და ა.შ.

2012 წლის 1-ელი ოქტომბრიდან მთავარ პროკურატურაში 52 530 საჩივარ-განცხადება შევიდა, მათ შორის, 10 379 განცხადება გამოძიების დაწყების მოთხოვნით. ამ საჩივრებიდან 697 შეეხება ქონების ჩამორთმევას, 3495 შემთხვევაში კი მოქალაქეები აღწერენ სასჯელაღსრულების დაწესებულების თანამშრომლებისა და სამართალდამცავთა მიერ ჩადენილ სავარაუდო დანაშაულს. ახალი დეპარტამენტის შექმნის მიზანი სწორედ გაჭიანურებული საქმეების განხილვის დაჩქარება იყო. არსებული მდგომარეობით, 2016 წლის მთავარი დაპირება ხელისუფლებისთვის ისევ “სამართლიანობის აღდგენა” იქნება, თუმცა, სავარაუდოდ, მას აღარავინ დაუჯერებს.

„კვირის პალიტრა“, 15 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: “პროკურატურა მონდომებით ცდილობს, ტყუილები უტიფრად “გააპრავოს”

რუსუდან შელია

ე.წ. კაბელების საქმის განხილვაზე პროკურატურის მოწმე ალექსი ბატიაშვილმა ჩვენება შეცვალა და “თავისუფალი დემოკრატების” პოზიცია გაიზიარა. დეტალებზე “თავისუფალი დემოკრატების” ლიდერს, ირაკლი ალასანიას ვესაუბრეთ:

- ალექსი ბატიაშვილის ჩვენება ბოლო ლურსმანი იყო პროკურატურის საქმეში, რითაც თავდაცვის სამინისტროს ხუთი თანამშრომლის წინააღმდეგ არსებული ბრალდება, ფაქტობრივად, დასამარდა. ბატიაშვილმა დაკითხვისას განაცხადა, რომ “დელტაკომი” იმავე მომსახურებას, რომელსაც “სილქნეტი” თავდაცვის სამინისტროს უწევს, შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვისაც ახორციელებს. ფაქტია, პროკურატურა მონდომებით ცდილობს, ტყუილები უტიფრად “გააპრავოს”, მაგრამ ეს არ გამოუვიდა და არც მომავალში გამოუვა. იმედი მაქვს, სასამართლო დამოუკიდებელ გადაწყვეტილებას მიიღებს. ამ საქმეს ჩემთვის პრინციპული მნიშვნელობა აქვს – შემეძლო ისე მოვქცეულიყავი, როგორც მათ უნდოდათ – მიმეტოვებინა ბიჭები და პოლიტიკაში “კასტრირებული” დავრჩენილიყავი.

- ვინ ითხოვდა ამას თქვენგან?

- ჩემი თანაგუნდელების ციხეში ჩასმა სწორედ ამის მიმანიშნებელი იყო. ვინც უსამართლოდ დაკავებულ გუნდის წევრებს ბედის ანაბარა მიატოვებს, მას პოლიტიკაში არაფერი ესაქმება. ამიტომ ამ საქმეს ჩემთვის პრინციპული მნიშვნელობა აქვს. ფაქტია, თავის მხრივ, პროკურატურა ადეიშვილის მეთოდებით მოქმედებს და ტყუილის “გაპრავებას” ყველა მეთოდით ცდილობს, თუმცა არაფერი გამოუვიდათ და არც მომავალში გამოუვათ.

- რაც შეეხება სხვა პროცესებს, გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ბიზნესმენი ირაკლი რუხაძე, რომელიც “მაესტროს” ირგვლივ მიმდინარე პროცესებში ფიგურირებს, 2010 წლის თვითმმართველობის არჩევნებზე გაფინანსებდათ. დიდი ხანია მასთან მეგობრობთ?

- ირაკლი რუხაძე მაშინ გავიცანი, როდესაც სააკაშვილის რეჟიმის მსხვერპლი გახდა, მოგეხსენებათ, შეშინების მიზნით მას მანქანაც აუფეთქეს. ბოლოს ირაკლი იძულებული გახდა, საქართველოდან წასულიყო. ბუნებრივია, პოლიტიკოსებს მის მიმართ სიმპათია გვქონდა, რადგან ის სააკაშვილის რეჟიმის მხრიდან იჩაგრებოდა. რაც შეეხება დაფინანსებას, არც მას და არც მის რომელიმე კომპანიას “თავისუფალი დემოკრატებისთვის” თანხა არასოდეს შემოუწირავს. ირაკლი რუხაძე საკმაოდ ჭკვიანი ეკონომისტია, მისი ეკონომიკური ხედვებიც ჩვენი პარტიისას ემთხვევა. პერიოდულად ვხვდებით, მაგრამ ბოლო პერიოდში ის ნამდვილად არ მინახავს.

- ის არც მომავალ საპარლამენტო არჩევნებზე იქნება თქვენი ერთ-ერთი მთავარი დამფინანსებელი?

- შემოწირულობისთვის ჩვენი პარტია ყოველთვის ღიაა. ვფიქრობ, წინასაარჩევნოდ ფინანსების მოზიდვის პრაქტიკაც უნდა დაიხვეწოს. დღეს აღარ გვაქვს სააკაშვილისდროინდელი მოცემულობა, როდესაც ბიზნესმენები ტერორში იყვნენ და პოლიტიკოსებთან ურთიერთობას კატეგორიულად ერიდებოდნენ. დღეს შეგვიძლია მეგობარ ბიზნესმენებს თავისუფლად დაველაპარაკოთ და მეტიც, ჩვენთან თანამშრომლობისთვის მოვხიბლოთ.  რაც შეეხება “მაესტროს” საკითხს, პროცესს ნეგატიურად ვაფასებ. ფაქტია, რომ წინასაარჩევნოდ წილების შეუნიღბავი გადანაწილება სარედაქციო პოლიტიკაზე გავლენის მოხდენას უკავშირდება. ჩემთვის, როგორც პოლიტიკოსისთვის, მნიშვნელოვანია, “მაესტრო” სახელმწიფო გავლენას არ დაექვემდებაროს.

- ტელევიზიაში სახელისუფლებო ჩარევაზე რა მიგანიშნებთ?

- რატომ არ დაიწყო გაჩეჩილაძემ ამ დრომდე დავა და რატომ ხდება ეს ყველაფერი წინასაარჩევნო წელს? ამ ყველაფერს ცუდად დაემთხვა პრემიერისა და გაჩეჩილაძის შეხვედრაც, მსგავს შეხვედრაზე მეგობრულ საკითხებზე, მხოლოდ პირად ურთიერთობებზე არ საუბრობენ. როდესაც კოალიცია ხელისუფლებაში მოდიოდა, ორი მთავარი ღირებულება გვქონდა – თავისუფალი სასამართლო და დამოუკიდებელი მედია. სამწუხაროდ, ორივე მიმართულებით კითხვის ნიშნები ჩნდება. ტელევიზიებიდან გაურკვეველი მიზეზებით ჟურნალისტებს ათავისუფლებენ, სასამართლო კი, ადეიშვილის გამობრძმედილი კადრებით კომპლექტდება. ამაზე ჩვენი პარტნიორებიც უკვე ღიად საუბრობენ.

- სასამართლო რეფორმაზე პასუხისმგებლობას ყოფილ თანაგუნდელ მინისტრს აკისრებთ?

- რა თქმა უნდა, სასამართლო რეფორმა თეა წულუკიანმა ჩააგდო და პროცესში მისი პასუხისმგებლობაც დიდია.

„კვირის პალიტრა“, 15 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ გუბაზ სანიკიძესთან: “ნინო ბურჯანაძეს ჩემს ოჯახსაც კი ვანდობ“

რუსუდან შელია

2012 წლის არჩევნების შემდეგ საჯარო სივრცეში მხოლოდ რამდენჯერმე გამოჩნდა­. პოლიტიკურ პროცესებსაც ნაკლებად ეხმიანება და როგორც ქუთაისელები ჩივიან, დიდად არც მაჟორიტარის ბიუროს სწყალობს. რატომ გაქრა აქტიური პოლიტიკიდან და რა გეგმები აქვს წინასაარჩევნოდ “ეროვნ­ულ ფორუმს”? “კვირის პალიტ­რას” ქუ­თაისის მაჟორიტარი დეპუტატი, ვიცე­-სპიკერი გუბაზ სანიკიძე ექსკლუ­ზიურად ესაუბრება:

- ჩემს გაქრობა-გამოჩენასთან დაკავშირებით, მინდა ყველას პასუხი გავცე: ზოგიერთ საკითხში კომპეტენტური ვარ, მაგრამ ბევრ საკითხში საკუთარ თავზე ამას ვერ ვიტყვი. არც იმ პოლიტიკოსების რიცხვს მივეკუთვნები, ყველაფერზე კომენ­ტარს რომ აკეთებენ. შესაძლოა, არ ჩანს, მაგრამ ქვეყნისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე, მათ შორის, უსაფრთხოების თვალსაზრისით, ინტენსიურად ვმუშაობ.

- არჩევნების შემდეგ ქუთაისელები, ფაქტობრივად, ვერ გპოულობენ, როგორც ქუთაისის­ მაჟორიტარი, იქნებ თავდაპირველად მათი პრობლემებით დაინტერესებულიყავით…

- ქუთაისი ყველაზე დიდი რაიონია და შეუძლებელია,­ მაჟორიტარმა ყველა ამომრჩევლის მოთხო­ვნის დაკმაყოფილება შეძლოს. მით უმეტეს, ჩემი პრინციპია, თვითმმართველობის საქმე­ებში არასოდეს ჩავერიო. ალბათ, ჩემზე ამბობენ, არაფერს აკეთებსო,­ მაგრამ მირჩევნია ეს თქვან, ვიდრე წამომაძახონ, რაიონში ყველაფრის წილშიაო.

- თქვენს მაჟორიტარ კოლეგებზე მიანიშნებთ?

- ალბათ, ზოგი მაჟორიტარი თვითმმართველობის საქმეებში ერევა, ზოგი – არა, მაგრამ კოლეგების საქმიანობით­ არ დავინტერესებულვარ. მოსახ­ლეობას მაჟორიტარის ფუნქციებზე არასწორი შეხედულება აქვს. თუ მათი ნაწილი ფეო­დალივით იქცევა, ეს მოსახლეობის არასწორი დამოკიდებულების შედეგია.

მიმაჩნია, რომ მაჟორიტარული სისტემა უნდა გაუქმდეს. თვითმმართვ­ელობის გაძლიერებაა აუცილებელი­.

- 2016 წლისთვის მაჟორიტარული სისტემის­ გაუქმებას მმართველი გუნდი არ თანხმდება,­ თქვენ კოლეგებისგან განსხვავებული პოზიცია გაქვთ?

- მთავარია, რომ პოლიტიკური შეთა­ნხმება არსებობს და 2020 წლისთვის მაჟორიტარული სისტემა გაუქმდება. მერწმუნეთ, ეს მნიშვნელოვანი მიღწევაა -
თუ მაჟორიტარი ოლქს მოსწყდება, ფეოდალური მმართველობაც დასრულდება და თვითმმართველობაც დეპუტატის გავლენისგან გათავისუფლდება.

ზოგჯერ მაჟორიტარებს კარგი სურვილები ამოძრავებთ, მაგრამ საქმეს ხშირად სწორედ კარგი სურვილები აფუჭებს. “ქართული ოცნების” რამდენიმე წევრი მაჟორიტარული სისტემის გაუქმებას ეწინააღმდეგებოდა…

- მიზეზი პოლიტიკური ინტერესები­ იყო?

- ამას არავინ ამბობს, გულში კი ვინ რას ფიქრობს, ვერ გამოვიცნობ. ამ ეტაპზე არჩევნებისთვის ვემზადებით. გაზაფხულზე ყრილობას ჩავატარებთ, სადაც პარტიის წევრებმა უნდა მიიღონ გადაწყვეტილება – ვრჩებით თუ გავდივართ კოალიციიდან! მე პარტიის წევრების გადაწყვეტილებას უპირობოდ დავემორჩილები­.

- რატომ დადგა კოალიციაში­ ყოფნა-არყოფნის საკითხი პარტიის დღის წესრიგში?

- 2012 წელს იდეოლოგიური კოალიცია­ არ შექმნილა, ეს მხოლოდ საარჩევნო გაერთიანება იყო. დღეს სხვა ვითარებაა. ვერ ვხედავ სერიოზულ მიზეზს, რატომ უნდა დავტოვოთ კოალიცია. შესაძლოა, გარკვეულ საკითხებზე ვერ ვთანხმდებით, მაგრამ პრინციპები საერთო გვაქვს. კოალიცია თვითშეზღუდვას გულისხმობს, ჩვენს პარტიას კი კოალიციისთ­ვის პრობლემა არასოდეს შეუქმნია, არც კვოტებზე. კოალიც­იაში ვისაც მეტი წილი ხვდა, ბევრ საკითხზე­ პასუხისმგებლობაც მას ეკისრება. დიახ, “ფორუმი” მაღალ თანამდებობებზე წარმო­დგენილი არ გახლავთ – აღმასრულებელ ხელისუფლებაში მინისტრი არ გვყავს, პარლამენტში კი მხოლოდ ორი – ვიცე-სპიკერისა და კომიტეტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილის პოსტი გვაქვს. ვიღაცები ამას ჩვენს სისუსტედ მიიჩნევენ, მაგრამ მე განსხვავებული პოზიცია მაქვს – მნიშვნელოვანი თანამდებობა კი არა, გავლენაა.

- ვინ არის დღეს კოალიციაში გავლენიანი­ პოლიტიკური ძალა და გუნდის პასუხისმგებლ­ობაზე წინასაარჩევნოდ რატომ საუბრობთ?

- საკუთარ გავლენებზე სხვებმა ისაუბრონ… ვისაც ათი მინისტრი­ ჰყავს, პროცესებზე მეტი პასუხისმგებლობაც მან უნდა იტვირთოს. კოალიციაში პარტია “ქართული ოცნება” წამყვანი ორგანიზაციაა, ამიტომ როგორც წარმატებაზე, ისე დამარცხებებზე,­ პასუხისმგებელიც ის არის. სამთავრობო გადაწყვეტილებებში­ “ფორუმი” არ მონაწილეობს, რადგან­ იქ ჩვენი პარტიის წარმომადგენელი არ არის.

- ეს თქვენი სურვილით მოხდა, თუ გუნდი კადრებს გიწუნებთ?

- ჩვენი სურვილიც იყო, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ კარგი სპეციალისტები არ გვყავს. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენს საკადრო შესაძლებლობებზე­ კარგი წარმოდგენა­ გვაქვს, კოლეგები თვლიან, რომ მათ მართვა უკეთესად შეუძლიათ. კი ბატონო, ხელს არ შევუშლით. რაც შეეხება პასუხისმგებლობის საკითხს, ვფიქრობ, ოპტიმალურად შევძელით იმ პრობლემების გადაჭრა, რაც ქვეყანაში არსებობდა. უამრავი საფრთხე ავარიდეთ ქვეყანას, რაც საზოგადოებას არც კი გაუგია. უსაფრთხოება დიდი შრომის ფასად გვიჯდება, მით უმეტეს, რეგიონში შექმნილი დაძAაბულობის ფონზე. ფაქტობრივად, ბეწვის ხიდზე დავდივართ, ამიტომ ყრილობაზე “ფორუმი” გადაწყვეტილებას მხოლოდ ეროვნული ინტერესების შესაბამისად მიიღებს.

- მმართველ გუნდში არ გამორიცხავენ,­ რომ თქვენ და “მრეწველებმა“, შესაძლოა, გაერთიანება­ დატოვოთ. კულუარებში ისიც კი ითქვა, რომ ნინო ბურჯანაძესთან თანამშრომლობისთვის ემზადებით…

- ნინო ბურჯანაძე ჩემი შვილის ნათლიაა, მეგობრებსა და ნათესავებზე კი არასოდეს ვამბობ უარს. მეტიც, ნინოს ჩემს ოჯახსაც კი ვანდობ. რამე რომ დამემართოს, ვიცი, ჩემებს­ ლუკმაპურს არ მოაკლებს­. რაც შეეხება პოლიტიკურ ერთობას, ნინოს თავისი საქმეები აქვს, მე – ჩემი. როცა ვხვდე­ბით, ჩვენს საქმეებზე არ ვსაუბრობთ.

- ამომრჩეველს 250-ლარიან პენსიასა და “უფასო ფულს” ჰპირდებოდით… ოთხწლიანი დუმილის შემდეგ ამომრჩეველთან ახალი დაპირებებით მისვლას გეგმავთ?

- ამომრჩეველს უნდა ვუთხრათ, რომელი დაპირება ვერ შევასრულეთ და რა იყო ამის მიზეზი. იმის თქმა, რომ ყველაფერი გაკეთდა,­ უხერხულ მდგომარეობაში ჩაგვაგდებს. დიახ, მეც ვპირდებოდი ხალხს ბევრ რამეს, მაგრამ თუ ყველაფერი ვერ გაკეთდა, 80%-ით საგარეო ფაქტორების შედეგია.

შეხედეთ, რეგიონში რა ხდება – მოსკოვი­ უფრო შორს არის ჩვენგან, ვიდრე – დამასკო,­ ვაშინგტონი კი სულ სხვა პლანეტაა. დიდი გეოპოლიტიკური ძვრები ხდება. ამ ვითარებიდან ფრთხილად გამოსვლას დიდი ნიჭი სჭირდება. კი ბატონო,­ ლარიც გაუფასურდა, მაგრამ ეს ხომ მხოლოდ საქართველოში არ მომხდარა?!

- ცოტა ხნის წინ თქვენმა თანაგუნდელმა­ სოსო ვახტანგიშვილმა “გაზპრომთან” მოლაპარაკებები გააკრიტიკა და ლადო პაპავას მოსაზრებებს დაეთანხმა. თქვენც ფიქრობთ, რომ “გაზპრომის” წინადადებებზე დათანხმება ქვეყნის წინაშე დანაშაული იქნება?

- “გაზპრომთან” მოლაპარაკებები არ არის ქვეყნის ღალატი და არც კახი კალაძეს შეუძლია, ქვეყანას უღალატოს. ადრე თუ გვიან, რუსეთთან ურთიერთობა უნდა დავიწყოთ. რუსებსაც ჩვენთან საუბარი უნდათ – იზოლაციაში არიან და საქართველო სჭირდებათ. როგორ მხნედაც­ უნდა გამოიყურებოდნენ, სირიაში ჭაობში აღმოჩნდნენ და ეს კარგად ესმით. ახლა ჩვენ უნდა ვიფიქროთ, როცა სალაპარაკოდ დავსხდებით, როგორი პოზიცია გვექნება? მე ვმუშაობ ბევრ საკითხზე, რომ როცა კონტაქტი შედგება, მყარი პოზიცია გვქონდეს.

- კონკრეტულად რას აკეთებთ? და პანკისზე­ ლავროვის მინიშნების შემდეგ რუსეთთან მოლაპარაკების დაწყებით რას ელით?

- დეტალებს არ გავამხელ. რაც შეეხება ლავროვს, პრეზიდენტი მარგველაშვილი კარგად მოიქცა, როდესაც­ პანკისში დიპლომატები ჩაიყვანა. სრული პასუხისმგებლობით ვამბობ – საქართველოს პანკისიდან საფრთხე არ ემუქრება! ნეტავ, ყველა ქართველი ისეთი პატრიოტი იყოს, როგორიც ქისტები არიან. რაც შეეხება რუსეთთან მოლაპარაკებებს, პუტინმა პირველად განაცხადა, ტერიტორიული მთლიანობის საკითხზე აფხაზებსა და ოსებს დაელაპარაკეთო. ეს მნიშვნელოვანი მინიშნება იყო. ტერიტორიული მთლიანობის აღსადგენად მხოლოდ დასავლეთის ფაქტორზე არ უნდა ვიყოთ დამოკიდებული, აუცილებელია, ამ საქმეში მხარს სხვა მეზობლებიც გვიჭერდნენ. მეც სწორედ ამ საქმეებში ვარ ჩართული.

„კვირის პალიტრა“, 15 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ ალექსანდრე თვალჭრელიძესთან: “პრეზიდენტის გადაწყვეტილებით გაოცებული ვარ!..”

ნათია დოლიძე

ტელეკომპანია “მაესტროს” გარშემო დაძაბულობა გრძელდება. მეწილეებს შორის გაჩაღებული დავა უფრო და უფრო მწვავე ხასიათს იღებს და პოლიტიკური ინტერესების თაობაზე განცხადებებიც უფრო ხშირად ისმის, რაშიც მოდავე მხარეები ხშირად ერთმანეთს ადანაშაულებენ. თუ მანამდე გია (“უცნობი”) გაჩეჩილაძის შეხვედრა “მეგობარ” პრემიერთან ოპონენტებმა ტელეკომპანიაში სახელისუფლებო ინტერესის გამოვლინებად მონათლეს, მას მერე, რაც საჯარო რეესტრის ეროვნულმა სააგენტომ “მაესტროს” დირექტორად ლევან გაჩეჩილაძის დარეგისტრირების საკითხი შეაჩერა, თვითონ გაჩეჩილაძეებმა გამოთქვეს ეჭვი, რომ რეესტრი ამ გადაწყვეტილებას იუსტიციის მინისტრ თეა წულუკიანისა და პრემიერ გიორგი კვირიკაშვილის გარეშე ვერ მიიღებდა… პარალელურად, საერთაშორისო ასპარეზზე გაიმართა რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფორუმი, რომელთა მონაწილეები საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლებიც იყვნენ. ბრიუსელში ნატოს თავდაცვის მინისტრების შეკრების ფარგლებში ნატო-საქართველოს კომისიის სხდომაც ჩატარდა. მინისტერიალზე აშკარად გამოჩნდა, რომ ნატო ვარშავის მომავალ სამიტზე საქართველოსთვის მაპ-ის მინიჭებას არ იჩქარებს. ექსპერტ სანდრო თვალჭრელიძესთან ინტერვიუ სწორედ ამ საკითხზე საუბრით დავიწყეთ:

- ვფიქრობ, ჩვენში არავინ ელოდა, რომ მომავალ სამიტზე საქართველო მაპ-ს მიიღებდა, ამიტომ ამ თემაზე სპეკულაციები უნდა დასრულდეს. ფაქტია, რომ საქართველოს ევროატლანტიკურ ალიანსში გაწევრების წინააღმდეგ რამდენიმე მნიშვნელოვანი გარემოება მოქმედებს და ჩვენ ეს დაბრკოლება უნდა დავძლიოთ. ალბათ, მეტ-ნაკლებად ყველა ვთანხმდებით, რომ ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია რუსეთის ფაქტორი. აშშ და ევროკავშირის ქვეყნები, ბუნებრივია, ფიქრობენ, უღირთ კი საქართველო რუსეთთან ახალ კონფრონტაციად?! მოგეხსენებათ, დღეს საქართველოს ტერიტორიები რუსეთის მიერ არის ოკუპირებული, რაც ჩვენი ქვეყნის ნატოში გაწევრების შემთხვევაში სწორედ ალიანსის საზრუნავი გახდება. მოგეხსენებათ, საკმარისია, ალიანსის წევრმა ერთმა ქვეყანამ გამოაცხადოს სამხედრო ოპერაციის დაწყება და ყველა წევრი ავტომატურად აღმოჩნდება ამ პროცესში ჩართული. მოკლედ, ვიდრე ცივილიზებული მსოფლიო რუსეთის განეიტრალებას არ შეძლებს, საქართველო, ალბათ, ნატოს წევრი ვერ გახდება, თუმცა, არა მგონია, ეს დიდხანს გაგრძელდეს. პანაცეა არც მაპ-ია. შეიძლება მოგვანიჭონ კიდეც, მაგრამ გაწევრების პროცესი მაინც გაიწელოს. თანაც, დასავლეთში ხვდებიან, რომ თუ საქართველომ ნატოსგან უსაფრთხოების გარანტიები არ მიიღო, მას აუცილებლად მოუწევს აშკარად გამოხატული პროდასავლური კურსის მეტად დაბალანსება, რაც სასიკვდილო იქნება აშშ-ისა და ევროპის ზოგიერთი ქვეყნის სტრატეგიული მიზნებისთვის. ამიტომაც არა მგონია, რომ ქვეყნის ევროატლანტიკური ინტეგრაციის პროცესი ძალიან გაიწელოს. ჩემი აზრით, უახლოეს ოთხ წელიწადში საქართველო გახდება ნატოს წევრი. ამ საქმეში დიდი მნიშვნელობა ექნება აშშ-ის მომავალი პრეზიდენტის აქტიურ პოზიციას. ეს გარე ფაქტორებია, მაგრამ ჩვენ შიგნითაც გვაქვს პრობლემები, რომელთა აღმოფხვრა უნდა ვცადოთ. აუცილებელია რეფორმების გაგრძელება არა მხოლოდ თავდაცვის, არამედ დემოკრატიული რეფორმირების მიმართულებითაც. ამ თვალსაზრისით ბევრია გასაკეთებელი; მე ერთ საკითხს გამოვყოფდი – ეს არის სასამართლო სისტემა… ნახეთ, რა ხდება დღეს მესამე ხელისუფლებაში! 10 წლის განმავლობაში დანგრეული სასამართლო სისტემა როგორმე უნდა დადგეს ფეხზე.
გაოგნებული ვარ მოსამართლეთა კორპუსის ბოლოდროინდელი განცხადებებითა თუ ქცევით. მოსამართლეებმა მურუსიძე თავიანთ კრებით სახელად აქციეს.

ახლა ვფიქრობ, რომ ნაადრევი იყო კანონი მოსამართლეთა ე.წ. თვითდანიშვნის შესახებ. ჯერ უნდა შეცვლილიყო ეს მოსამართლეთა კორპუსი და მერე გატარებულიყო რეფორმა. მოკლედ, ნატოსკენ მიმავალ გზაზე კიდევ არაერთი ვალდებულების შესრულება გვმართებს, ამ საკითხებზე პერმანენტულად უნდა ვიმუშაოთ და როგორც კი გაჩნდება შესაძლებლობა ალიანსში გაწევრებისა, ამით ვისარგებლოთ.

- რაც შეეხება “მაესტროს” გარშემო მიმდინარე მოვლენებს – ზოგიერთი ამ პროცესების უკან პოლიტიკურ ინტერერესებს ხედავს…

- ძალიან მეეჭვება, ამ პროცესების უკან პოლიტიკური ინტერესები იდგეს. სხვა საკითხია, თუ მავანი, თუნდაც “ნაციონალური მოძრაობა”, ამ პროცესის პოლიტიზებულად წარმოჩენას და ამით ხეირის ნახვას ცდილობს. შესაძლოა, სხვა პოლიტიკურ ჯგუფსაც ჰქონდეს ამ ვითარების სათავისოდ გამოყენების სურვილი, მაგრამ მეეჭვება, პროცესი პოლიტიკური ინტერესით იმართებოდეს. “მაესტროს” ამბავი ბუნებრივად გვახსენებს რამდენიმე თვის წინ “რუსთავი 2″-ის გარშემო განვითარებულ მოვლენებს,­ თუმცა, ვითარება ახლა უფრო მშვიდია – მაშინ “ნაციონალური მოძრაობა” ლამის რევოლუციას წინასწარმეტყველებდა. ჩემთვის ეს აიხსნება სწორედ იმით, რომ “მაესტრო”, “რუსთავი 2″-ის მსგავსად, რომელიმე პოლიტიკური ძალის ინტერესებს არ გამოხატავს. აქვთ თუ არა პოლიტიკური მიზნები იმ ადამიანებს, ვინც დღეს “მაესტროში” აუცილებელ ცვლილებებზე ლაპარაკობენ, არ ვიცი. არ არის გამორიცხული, მათ პოლიტიკურ ასპარეზზე კვლავაც აქტიურ მოთამაშეებად დაბრუნება სურდეთ…

- გაჩეჩილაძეებს გულისხმობთ?

- დიახ. ცხადია, რომ “მაესტროში” ყველაფერი რიგზე ვერ არის. როდესაც ფულს ხან მაკა ასათიანს ართმევ, ხან ირაკლი რუხაძეს სთხოვ, ხანაც ვიღაცას მოსკოვიდან ჩამოაქვს – ეს ნორმალური არ არის და ფინანსურ კრიზისზე მიანიშნებს, თუმცა, მე ვერ ვხედავ “მაესტროს” აშკარა პოლიტიკურ ტენდენციურობას. ეს ტელეკომპანია 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე ოპოზიციური იყო, არჩევნების შემდეგ კი ნამდვილად ობიექტურ არხად გადაიქცა, თუმცა, ამ წლების განმავლობაში მისი მენეჯმენტი ძალიან სუსტი იყო, შეიძლება ვთქვათ – დილეტანტურიც კი, რამაც არხი ამ მდგომარეობამდე მიიყვანა. მე ვიცნობ ირაკლი რუხაძეს; მართალია,­ კარგა ხანია არ შევხვედრივართ ერთმანეთს, მაგრამ, როგორც ვიცი, მას პოლიტიკური ინტერესები არ აქვს. ის აშშ-ის მოქალაქეა, სწორედ ამ ქვეყანასა და დიდ ბრიტანეთში აქვს ბიზნესწილები, ჰყავს ამერიკელი მეუღლე და საქართველოში ცხოვრებას არ აპირებს… არსებობს ვარაუდი, რომ კეზერაშვილი ცდილობს “მაესტროს” ხელში ჩაგდებას. ცხადია, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” ყველაფრისგან დივიდენდების მოპოვებას ცდილობს…

- შეიძლება ითქვას, რომ გასული კვირის ყველა მნიშვნელოვანი მოვლენა გადაფარა გია გაჩეჩილაძის ერთმა ფრაზამ, როდესაც ჟურნალისტების არაკომპეტენტურობაზე საუბრისას “რაიონიდან ჩამოსული” ახსენა… სოციალურ ქსელში რამდენიმე დღის განმავლობაში სხვა არაფერზე წერდნენ…

- ძალიან მტკივნეულ საკითხს შეეხეთ… ზოგჯერ უმნიშვნელოვანეს პრობლემებს­ ფარავს მეათეხარისხოვანი თემები და ამის ანგაჟირებას ხან მედია ცდილობს, ხან საზოგადოება იქცევა გაუმართლებლად. გასაგებია, რომ გია გაჩეჩილაძის განცხადება არ იყო კორექტული, მაგრამ ქვეყნის მომავალი დამოკიდებულია არა “გრეჩიხას” შეფასებებზე, არამედ იმ პროცესებზე, რომლებიც დღეს ჩვენ გარშემო მიმდინარეობს, ევროპასთან ურთიერთობაზე და ა.შ. თუმცა, ეს თემები ხშირად ვერ იქცევს საზოგადოების ყურადღებას. მაგალითად, პრემიერის ბრიუსელში ვიზიტს, ან მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციას მიაქცია ვინმემ ყურადღება? ითქვა საინფორმაციო გამოშვებებში მე-10 ინფორმაციად და დამთავრდა… ამაზე მნიშვნელოვანი მავანს ციხისძირში სამი ხის გადარგვა ჰგონია…

ამის მიზეზებზე ხშირად მიფიქრია… ჩემი აზრით, მიუხედავად იმისა, რომ ბევრ პოსტსაბჭოთა ქვეყანას ვუსწრებთ სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების დონით, სამწუხაროდ, მაინც პოსტსაბჭოთა ქვეყნად ვრჩებით, გვაკლია ბევრი ინსტიტუცია და ინსტრუმენტი, რომლებიც სამოქალაქო საზოგადოების აუცილებელი ატრიბუტია; მაგალითად, ჩვენ ხშირად არ ვიცით კონსტიტუციით გარანტირებული ჩვენი უფლებები და არც მათი დაცვა შეგვიძლია.

ბევრი ხარვეზია ჩვენი სამოქალაქო ინსტიტუტების საქმიანობაშიც. ჩემი აზრით, ჩვენი დასავლელი მეგობრების დახმარებით მეტისმეტად არასიმეტრიულად და სწრაფად განვავითარეთ არასამთავრობო სექტორი, რომელიც ჩვენთან უფრო გავლენიანია, ვიდრე – დასავლეთის ბევრ ქვეყანაში. არ შეიძლება არასამთავრობო სექტორმა შეცვალოს მთავრობა, არადა, ჩვენი არასამთავრობო ორგანიზაციები ხშირად სწორედ ამას ცდილობენ…

ჩვენი მოქალაქეები პროტესტის გამოსახატავად “ფეისბუკს” იყენებენ ან პირდაპირ ქუჩაში გარბიან. გარდა ამისა, ჩვენი საზოგადოება მეტისმეტად პოლიტიზებულია და ნებისმიერი ადამიანის მოქმედებაში ვეძებთ სწორედ პოლიტიკურ ქვეტექსტს. საკმარისია, ვიღაცამ რაღაც ლოზუნგი შემოგვაჩეჩოს, ან ვიღაც გალანძღოს და ჩვენც ბრმად მივყვებით, ვიწყებთ გაუთავებელ სჯა-ბაასს… მოკლედ, ერთჯერადი კამპანიების ქვეყანა ვართ, ამასობაში კი უმნიშვნელოვანესი ამბები გვერდზე გვრჩება…

ამის შეცვლა არ არის მხოლოდ პოლიტიკური ელიტის საზრუნავი, ეს მთელი საზოგადოების პრობლემაა.

მუდმივად საგანგაშო ვითარების შექმნასა და პროცესების დრამატიზებაში ლომის წილი მიუძღვის წინა ხელისუფლებას; სწორედ მან დაამკვიდრა ცხოვრების წესად სკანდალები და ქაოსი. დღეს ხელისუფლება ცდილობს პროცესების მშვიდად წარმართვას, მაგრამ “ნაციონალურ მოძრაობას” პროვოცირების დიდი გამოცდილება აქვს და მაინც ახერხებს ვითარების დაძაბვას. ამას ციხისძირის ამბებიც ადასტურებს. მოვუწოდებ მას, ვისაც ეხება – ალაგმეთ “ნაციონალი” პროვოკატორები! გასაგებია, რომ მთავრობა ბევრ რამეში სცოდავს, მაგრამ ყველას უნდა ესმოდეს, რომ მხოლოდ მთავრობის უუნარობაზე საუბარი შედეგამდე არ მიგვიყვანს. ესენი ხომ ჩასაფრებულები არიან, რომ მთავრობასაც და ქვეყანასაც ფეხი დაუდონ და ხრამში გადაჩეხონ, ოღონდ თვითონ იყვნენ კარგად…

- პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრობის კანდიდატად კობა გვენეტაძის კანდიდატურა შეარჩია. ალბათ, ის იქნება პრეზიდენტობის კანდიდატიც… მაგრამ მას არც პარლამენტსა და არც მთავრობაში არ იცნობენ…

- მას არც ექსპერტები იცნობენ. მისი გვარ-სახელი აქამდე არც მე მსმენია, ამიტომ გამიჭირდება რამის თქმა. მისი საქმიანი ბიოგრაფია შთამბეჭდავია, დიდი გამოცდილების კაცი ჩანს, მაგრამ მაშფოთებს ის, რომ კობა გვენეტაძეს, ძირითადად, უმუშავია ანალიტიკოსად და კონსულტანტად და მენეჯერის გამოცდილება, ფაქტობრივად, არ აქვს, ეს კი უმნიშვნელოვანესია ეროვნული ბანკის პრეზიდენტისთვის. ადამიანს, ვინც ამ თანამდებობას დაიკავებს, უნდა ჰქონდეს განსაკუთრებული უნარ-ჩვევები, გადაწყვეტილების სწრაფად და ერთპიროვნულად მიღების უნარი. ჩემი აზრით, დამაფიქრებელია, რომ ასეთ კარგ ფინანსისტს აქამდე აქ არავინ იცნობდა.

სიმართლე გითხრათ, გაოცებული ვარ პრეზიდენტის გადაწყვეტილებით. იმედი მაქვს, მარგველაშვილი არ გაიმეორებს შეცდომას, რომელიც ნინო გვენეტაძის შერჩევისას დაუშვა. აშკარაა, რომ ქალბატონმა ნინომ ჯერჯერობით კარგი მენეჯერობა ვერ შეძლო. აქაც არასამთავრობო ორგანიზაციებმა ითამაშეს ნეგატიური როლი. გვახსოვს, ვინ ლობირებდა ნინო გვენეტაძეს და როგორ გაიტანეს მისი კანდიდატურა, ახლა კი გამოდიან და აქეთ გვმოძღვრავენ… როგორც ვიცი, კობა გვენეტაძის კანდიდატურაც არასამთავრობო ორგანიზაციებთან იყო შეთანხმებული… ჩვენს პრეზიდენტს ძალიან მოსწონს არასამთავრობო სექტორი და მათ აზრს ყოველთვის ითვალისწინებს, არადა, მას ჰყავს მრჩევლები და ჯობს, მათ დაუგდოს ყური…

- არსებობს ეჭვი, რომ პარლამენტი შერჩეულ კანდიდატურას მხარს არ დაუჭერს და პროცესი შემოდგომამდე გადაიდება, მანამდე კი ეროვნულ ბანკს პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი უხელმძღვანელებს…

- ეს იქნება დიდი შეცდომა და უკვე აღარ ვიცი, რა ეშველება ასეთ ვითარებაში ჩვენს ლარს. თუ კობა გვენეტაძეს არ დაამტკიცებენ, მაშინ სასწრაფოდ უნდა შეირჩეს და დამტკიცდეს სხვა კანდიდატურა. არ შეიძლება ეროვნული ბანკის უპრეზიდენტოდ დატოვება, ეს იქნება ჩვენი ეკონომიკის მთავარი მონაპოვრის – ლარის დასამარება… დღეს ქვეყანაში ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კანდიდატურა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე საქართველოს პრეზიდენტისა.

- გავრცელებული ინფორმაციით, შეიძლება შეფერხდეს ენგურჰესიდან აფხაზეთისთვის ელექტროენერგიის მიწოდება, რადგან წყალსაცავში წყლის დონემ იკლო…

- ვფიქრობ, ამაზე აქამდეც უნდა ეფიქრათ და შესაბამისი ზომებიც მიეღოთ. ენერგოსექტორს მიხედვა და მართვა სჭირდება. ისე, ვიდრე ხუდონჰესი არ აშენდება, ენგურჰესი ვერ იქნება ეკონომიკურად რენტაბელური და ზამთრობით ასე დაგვეცლება ხოლმე. ეს პრობლემა ადრეც შექმნილა… ალბათ, ელექტროენერგიით რუსეთი მოამარაგებს აფხაზეთს. ტექნიკურად ეს შესაძლებელია.

„ახალი თაობა“, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ჟორჟოლიანთან: „მაჟორიტარულ სისტემას არ შევცვლით, ოპოზიციას კი რამდენიც უნდა, იმდენი ილაპარაკოს

საქართველოში ვენეციის კომისიის დელეგაციაა ჩამოსული, რომელიც  როგორც ხელისუფლების, ისე ოპოზიციის წარმომადგენლებს შეხვდა. საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი გია ჟორჟოლიანი აცხადებს, რომ  ვენეციის კომისია განიხილავს ცვლილებებს კანონმდებლობაში, რამაც უზრუნველყო მაჟორიტარული ოლქების გათანაბრება და 50%-იანი ბარიერის შემოღება. კომისია ამ კანონების თაობაზე თავის დასკვნას გამოაქვეყნებს.

- ოპოზიცია ამბობს, რომ თქვენ არ აცნობეთ კომისიას, რაზეც მათ პრეტენზია აქვთ.

- ვენეციის კომისია ჩვენ მიერ მიღებულ კანონპროექტებს განიხილავს. რას ჰქვია, არ ვაცნობე სხვა საკითხებზე.

- ოპოზიცია მაჟორიტარული წესით არჩევნების ჩატარების გაუქმებას ითხოვს…

- კომისია ამას არ განიხილავს. რა თქმა უნდა, ამის თაობაზე ოპოზიციას შეიძლება ჰქონდეს პრეტენზია.

- ვენეციის კომისიის დელეგაციას შენიშვნები თუ აქვს თქვენს მიღებულ კანონებზე?

- არა, შენიშვნები არ ყოფილა. მათ დეტალურად უნდა განიხილონ ჩვენი წარდგენილი კანონპროექტები. მე მგონია, რომ დიდი შენიშვნები არ იქნება.

- როგორ გავიგოთ ოპოზიციონერთა პრეტენზიები?

- ოპოზიცია ამბობს, რომ ახლავე მივიღოთ მაჟორიტარული სისტემის გაუქმების გადაწყვეტილება. მაჟორიტარული სისტემის გაუქმებაზე ჩვენ თანახმა არ ვართ, რამდენიც უნდა ილაპარაკონ ერთი და იგივე მუდმივად, ლაპარაკს აზრიც აღარ აქვს.

- არავითარი ცვლილება არ იქნება საარჩევნო კოდექსში გარდა იმისა, რაც თქვენ უკვე განახორციელეთ?

- საარჩევნო კოდექსის ცვლილებაზე ლაპარაკი აღარ არის. ეგენი მოითხოვენ, რომ მაჟორიტარული სისტემა გაუქმდეს. ჩვენ ვამბობთ, რომ პროპორციული არჩევნები 2016 წლის შემდგომ არჩევნებზე იქნება. ეს არის საკონსტიტუციო ცვლილება. ერთი ან მეორე პარლამენტმა უნდა მიიღოს. როგორც პარლამენტი მიიღებს, ისე იქნება.

- მაშინ რის იმედი აქვთ ოპოზიციონერებს, გამუდმებით ამაზე რომ საუბრობენ?

- ეს მათ ჰკითხეთ.

- ვინც ჩვენთან ჩამოდის და ევროპაში ჩვენი მაღალჩინოსნების ვიზიტების დროსაც, ყველა ამბობს, რომ არჩევნები დემოკრატიულად უნდა ჩატარდეს. `ქართული ოცნება~ არჩევნების დემოკრატიულად ჩატარების გარანტი არის?

- რა თქმა უნდა. ყველა არჩევნები დემოკრატიულად და მაღალ დონეზე ჩატარდა. მომავალი არჩევნებიც ასე ჩატარდება.

- მაჟორიტარული სისტემა რით არის არადემოკრატიული?

- მაჟორიტარული არჩევნები არაფრით არ არის არადემოკრატიული, ამერიკის შეერთებულ შტატებში, საფრანგეთში და უამრავ ქვეყანაში მაჟორიტარული არჩევნები ტარდება. არავინ ამბობს, რომ არადემოკრატიული არჩევნებია.

- მაშინ რატომ უნდა ჰქონდეთ ამოჩემებული ჩვენს ოპოზიციონერებს მაჟორიტარული სისტემის შეცვლის აუცილებლობა?

- ოპოზიციას იმიტომ აქვს ამოჩემებული მაჟორიტარული სისტემის შეცვლა, რომ ჰგონიათ, სხვა სისტემა მათთვის ხელსაყრელი იქნება. მათ ეს ცვლილება უნდათ არა დემოკრატიის თვალსაზრისით, არამედ მათი კერძო ინტერესებიდან გამომდინარე.

- ხელისუფლება მზად არ არის, რომ 2016 წლისთვის შეცვალოს საარჩევნო კანონი თუ სხვა მიზეზია?

- ხელისუფლება მზად არ არის კი არა, მიგვაჩნია, რომ აღნიშნული ცვლილება უნდა განხორციელდეს 2016 წლის შემდეგ. ეს არის ჩვენი პოზიცია.

- 2016 წელს არჩევნები პროპორციული სისტემით რომ ჩატარებულიყო, რით იქნებოდა მოუმზადებელი?

- კიდევ ერთხელ ვამბობ – ჩვენ ასე გადავწყვიტეთ. რატომ ახლა არა? იმიტომ, რომ ასე მიგვაჩნია.

- ვენეციის კომისიის წარმომადგენელი აცხადებს, რომ მათ არ აშფოთებთ პროპორციული ან მაჟორიტარული წესის ცვლილება...

- ძალიან კარგი თუ არ აშფოთებთ.

- როგორ ფიქრობთ, ვენეციის კომისიის დელეგაცია რა შთაბეჭდილებით წავა საქართველოდან?

- 12-13 მარტს ჩაატარებენ თავის სხდომას, შემდეგ გამოაგზავნიან რეკომენდაციებს. ვენეციის კომისია არავითარ შემთხვევაში არ იტყვის, რომ მაჟორიტარული არჩევნები არის არადემოკრატიული.

- ხალხის განწყობა თქვენთვის ცნობილია?

- ჩემი აზრით, ჩვენი მოქალაქეების უმეტესი ნაწილი მაჟორიტარულ არჩევნებს ემხრობა.

„ახალი თაობა“, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ კონსტანტინე გამსახურდიასთან: „არჩევნებში შეიძლება დამოუკიდებელი კანდიდატი ვიყო“

არასაპარლამენტო ოპოზიციის ერთ-ერთი ლიდერი კონსტანტინე გამსახურდია „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში საარჩევნო კანონმდებლობასა და პრემიერთან დაანონსებულ მორიგ შეხვედრაზე საუბრობს.

„ვენეციის კომისია, რომელიც დღეს თბილისში იმყოფება, თავიდანვე მხარს უჭერდა ინტერპარტიული ჯგუფის წინადადებებს, რაც საარჩევნო სისტემის შეცვლას გულისხმობს და შემდეგ უკვე სხვა მნიშვნელოვანი ცვლილებების განხორციელებას. აქ იგულისხმება საარჩევნო ბარიერის დაწევა, საარჩევნო კომისიის დაკომპლექტება, საეთერო დროის განაწილება, დაფინანსება და ა.შ. მთავარი მაინც არის სისტემის ცვლილება. ინტერპარტიული ფორმატი თავიდან სწორედ არსებული საარჩევნო სისტემის შეცვლის მიზნით შეიქმნა. სახელისუფლო გუნდმა დააყენა საკითხი, რომ ის არ აპირებს ამ სისტემის ცვლილებას ამ საპარლამენტო არჩევნებზე და ეს მხოლოდ 2020 წლისთვის მოხდება. თავიდან ითქვა, რომ ვერ მოესწრება ამის განხორციელება, შესაბამისად, ვერც საკონსტიტუციო ცვლილებები ვერ მოხერხდება და ა.შ. თუმცა, არსებობს შესაძლებლობები, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებების გარეშე მოხდეს ცვლილებები“, – ამბობს კონსტანტინე გამსახურდია.

- როგორ?

- მარტივად, საარჩევნო კოდექსში უნდა შევიდეს ცვლილებები. ამაზე ალბათ კიდევ იქნება საუბარი, რადგან ეს პროცესი არ დასრულებულა და ჩვენ, არასაპარლამენტო ოპოზიცია, კვლავ ვითხოვთ საარჩევნო სისტემის ცვლილებებს.

- არასაპარლამენტო ოპოზიცია როდესაც პრემიერ კვირიკაშვილს შეხვდა, ითქვა, რომ სამუშაო ჯგუფი შეიქმნებოდა. რა ეტაპზეა ეს პროცესი? თუ არის შემდეგი შეხვედრა დაგეგმილი პრემიერთან?

- პრემიერის შემოთავაზება ძალაშია და ვფიქრობ, რომ ასეთი შეხვედრა აუცილებლად შედგება. მე რამდენადაც ვიცი, პრემიერთან შეხვედრა ჩანიშნულია მთავრობის კანცელარიაში.

- რა ფორმატზეა საუბარი? ეს შეიძლება იყოს სამუშაო ჯგუფი?

- ალბათ საუბარია სამუშაო ჯგუფზე, ჯერჯერობით წინასწარი ინფორმაცია არ გვაქვს, არ ვიცით, რა შემოთავაზება იქნება.

- თუ საარჩევნო სისტემის ცვლილებებს ვერ მიაღწიეთ, არასაპარლამენტო ოპოზიცია სისტემით წავა არჩევნებზე?

- არჩევნებზე წასვლა ყველა შემთხვევაში საჭიროა. წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს ქვეყანას ცუდ შედეგს მოუტანს. ფაქტია, რომ ბოლომდე ეს საარჩევნო სისტემა არ იქნება და რაღაც აუცილებლად შეიცვლება, მაგრამ რა შეიცვლება და რა დოზით, ამას ვნახავთ.

- შეიძლება დათმობაზე წავიდეს ინტერპარტიული ჯგუფი და ამ მოცემულობით გაჰყვეთ ხელისუფლებას არჩევნებზე? მაგალითად, ალასანიას პარტია მზად არის, ამ ცვლილებებს თუ ახლა ვერა, მომავალი არჩევნებისთვის დაელოდოს...

- არაფერია გამორიცხული.

- ანუ ასეთი საუბრები შესაძლოა თქვენს გუნდშიც გაჩნდეს? არასაპარლამენტო ოპოზიციას ვგულისხმობ...

- შესაძლოა. თუმცა, დაზუსტებით ამის თქმა გამიჭირდება, თუ ვისგან იქნება ამაზე თანხმობა, მაგრამ შესაძლოა ეს დასკვნა გაჩნდეს, რადგან რეალპოლიტიკა რეალპოლიტიკაა. გახსოვთ 2008 წლის არჩევნები, როდესაც საუბარი იყო, რომ პარლამენტში არ შევსულიყავით, მანდატებიც დაიხია, ძალიან მკვეთრ ქმედებებს ჰქონდა ადგილი, მიუხედავად ამისა, ბოიკოტი ჩავარდა.

- როგორია თქვენი მოლოდინები ამ არჩევნების მიმართ?

- ეს საპარლამენტო არჩევნები მართლაც არის უმნიშვნელოვანესი არჩევნები და ის მართლაც განსხვავდება სხვა ბევრი არჩევნებისგან. ამ არჩევნების შედეგად ჩვენი ქვეყნის კურსი კიდევ ერთხელ უნდა განმტკიცდეს. ერთხელ და სამუდამოდ უნდა განმტკიცდეს ის გზა, რა მიმართულებითაც დღეს მიდის ქვეყანა. ასევე უნდა იქნას მიღებული ისეთი გადაწყვეტილებები, რომლებიც სამშვიდობოს გაგვიყვანს. მე ვფიქრობ, ჩვენ აუცილებლად გავალთ სამშვიდობოს.

- ეს იქნება ორპარტიული არჩევნები თუ მრავალპარტიულ პარლამენტს მივიღებთ?

- ეს მართლაც იქნება მრავალპარტიული არჩევნები. დაახლოებით ხუთი პარტია იქნება ახალ პარლამენტში წარმოდგენილი. ეს კი მოგვცემს პირველად ჩვენს ისტორიაში შესაძლებლობას, რომ კოალიციური მთავრობა დავაკომპლექტოთ. ისეთი პოლიტიკური ძალებისგან იქნება ეს მთავრობა დაკომპლექტებული, რომლებიც, როგორც წესით, ერთმანეთთან არ თანამშრომლობენ. ეს კი იქნება იმის სიგნალი, რომ ჩვენი პოლიტიკური სიმწიფე ამაღლდა და ქვეყნის ინტერესები უფრო მნიშვნელოვანი გახდა.

ამ პოლიტიკურ სიმწიფეს და ამ სიბრძნის დაბადებას დასჭირდა მთელი ეს დრო, არაერთი წელი, რომელიც ჩვენმა ქვეყანამ გამოიარა. ბოლოს და ბოლოს, როდესაც თავს ამდენი წელი ბეტონის კედელზე გარტყმევინებენ, უნდა ისწავლო, რომ ცუდია ამ პოზიციაში ყოფნა.

- მთელ ამ პროცესში სად მოიაზრებთ თქვენს თავს, მიიღებთ არჩევნებში მონაწილეობას როგორც დამოუკიდებელი კანდიდატი თუ რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან იპოვეთ საერთო?

- შესაძლოა, დამოუკიდებელი კანდიდატი ვიყო და ისე მივიღო არჩევნებში მონაწილეობა. ვნახოთ, ჯერ ბოლომდე ჩამოყალიბებული არ ვარ. რაც შეეხება რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან საერთოს, შეიძლება ჯერ არ ჩანს და შემდეგ გამოიკვეთოს. ვნახოთ, როგორ განვითარდება მოვლენები.

„ახალი თაობა“, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ოცნება“ თუ ისევ უმრავლესობით მოვა, რევოლუცია მოხდება… ხელისუფლება კომპრომისზე თუ არ წამოვა, ყველაფერს დაკარგავს”

საარჩევნო კოდექსის ცვლილებასთან დაკავშირებით ოპოზიციური პარტიები აქტიურად მუშაობენ, თუმცა ხელისუფლება ცვლილებებს არ გეგმავს. „ახალი თაობა“ საარჩევნო საკითხებზე თავისუფალი საქართველოს ლიდერს, კახა კუკავას ესაუბრება.

- ბატონო კახა, ოპოზიციური პარტიები საკმაოდ ბევრს მუშაობთ საარჩევნო კანონმდებლობაზე. დაგეგმილი იყო შეხვედრები საპარლამენტო უმრავლესობასთან, რა შედეგით დასრულდა ეს ყველაფერი? მოდის ხელისუფლება ცვლილებებზე?

- ჯერჯერობით ჩვენ საკანონმდებლო ორგანოში მივიღეთ მკაფიო უარი. ერთგვარი აგრესიული და ურცხვი დამოკიდებულება, როდესაც ადამიანები ამბობენ, ჩვენ არ ვეთანხმებით იმას, რასაც ხმას ვაძლევთ, მაგრამ რას ვიზამთ, ასეთია ცხოვრება. თუმცა პოზიტიური მხარეც უნდა აღინიშნოს.

- და რა არის პოზიტიური?

- ის, რომ პრემიერ-მინისტრი კონსტრუქციულადაა განწყობილი. ის შეხვდა ოპოზიციას უკვე. ამ კვირაში იგეგმება მეორე შეხვედრაც. იყო თანხმობა, რომ შეიქმნას ინტერპარტიული ჯგუფი, კომისია, რომელიც იმუშავებს ამ საკითხებთან დაკავშირებით. გიორგი კვირიკაშვილს არ მოუცია პირობა საარჩევნო კანონის ცვლილებასთან დაკავშირებით, მაგრამ არის კომპრომისის ძიების სურვილი. მისი სურვილი არის, რომ ნებისმიერ ისეთ სისტემაზე შედგეს შეთანხმება, რომელიც მეტ-ნაკლებად მისაღები იქნება ორივე მხარისთვის. თავისთავად ეს მიდგომა არის სწორი.

- რაში შეიძლება გამოიხატოს ეს კომპრომისი?

- ეს ცალკე და საკმაოდ ხანგრძლივი სამუშაოა.

- რამდენად მოესწრება არჩევნებამდე?

- არანაირი პრობლემა არ არის. ეს მოსწრება-არმოსწრების თემა არის თაღლითების გამოგონილი. საარჩევნო კოდექსი არის საკითხი, რომელსაც სჭირდება ქაღალდზე დაწერა, ამობეჭდვა, ხელის მოწერა და მორჩა! ეს ხომ არ არის ისეთი საკითხი, რომ სჭირდებოდეს არხების გაყვანა და კედლების აშენება.

- სწორედ უმრავლესობისგან გვესმის, ვერ მოესწრება არჩევნებამდეო.

- ვერ მოესწრება კი არა, უმრავლესობისგან გვესმის, რომ არ უნდათ! თორემ ჩვენ კარგად გვახსოვს, როდესაც არჩევნებამდე ორი და სამი თვით ადრე შესულა საარჩევნო კოდექსში ცვლილებები. ეს არანაირი პრობლემა არ არის და არანაირ სირთულეს არ უქმნის არავის.

- მაშინ რა არის საჭირო, კეთილი ნება?

- რა თქმა უნდა! ჩვენ ეს უმრავლესობის წევრებსაც ვუთხარით, რომ მათთვისაც უკეთესია, რომ მიიღონ ეს ცვლილებები. რადგან არის პოლიტიკაში ასეთი ცნება, როგორიც არის უფსკრული ხელისუფლებასა და საზოგადოებას შორის, რომელიც ნიშნავს: თუ ხელისუფლების რეიტინგი 40%-ზე ქვევით ეცემა, ითვლება, რომ ეს ქვეყნის სტაბილურობისთვის საშიშია და მთავრობა აცხადებს გადადგომას და ვადამდელ არჩევნებს.

- ჩვენს ქვეყანაში არსებობს ამის პრაქტიკა?

- ასეა დასავლურ ქვეყნებში. ხოლო საქართველოში, სადაც ხელისუფლებას აქვს 100%-ით ძალაუფლება და რეიტინგი დაეცა 15%-ზე, ეს იმას ნიშნავს, რომ თუ ამ არჩევნების შემდეგაც გამოაცხადებენ, რომ მათ აქვთ აბსოლუტური უმრავლესობა პარლამენტში, მივიღებთ ქუჩის აქციებს და მაიდანს!

- ეს გარდაუვალია?

- თუ გავითვალისწინებთ 2003 წლის და 2012 წლის გამოცდილებას, ეს ძალიან რეალურია. 2003 წელს შევარდნაძეს ოპოზიცია ედავებოდა 4%-ზე. მაშინ ნაციონალურ მოძრაობას დაუწერეს 19% და ითხოვდა 23%-ს. შევარდნაძემ არ დათმო ეს 4% და მერე მოუწია მთლიანად დაეთმო ძალაუფლება. იგივე არის ახლაც. ჩვენ `ქართული ოცნებისგან~ ვითხოვთ…

- რას ითხოვთ?

- რამდენიც აქვს რეიტინგი, პროპორციულად იმდენი დეპუტატი შეიყვანოს პარლამენტში. “ქართული ოცნება“ კი ამბობს: არა, რამდენმაც არ უნდა მოგვცეს ხმა, ჩვენ გვინდა გავიყვანოთ 51%! როცა პარლამენტში გაქვს 51% და 85% ქვეყნის მოსახლეობის დედას გაგინებს, ეს არის რევოლუცია!

- თუ არ დათმობენ, ყველაფერს დაკარგავენ?

- ისინი დაკარგავენ ყველაფერს და მერე სააკაშვილის მსგავსად მოუწევთ, თავიანთი ოდესა თუ აქვთ სადმე, იქ გადასახლება. ამიტომაც ვეუბნებით მათ, რომ ჩვენ არ გვინდა მოვლენების განვითარების ასეთი სცენარი, ჩვენ გვინდა ლიტვური, ლატვიური, ესტონური სცენარი, სადაც რამდენიმე პარტია მიიღებს გარკვეულ პროცენტებს და შემდეგ შექმნიან სამთავრობო კოალიციას. ეს არის ცივილური მიდგომა. თუმცა `ქართულ ოცნებას~ ხელმძღვანელობს ადამიანი, რომელიც ცივილიზაციისგან ძალიან შორს არის, რომელიც ხეებს თხრის ნაკრძალში და გადააქვს საკუთარ ეზოში და რომელსაც უნდა, პოლიტიკური ხელისუფლება სრულად გააკონტროლოს.

- ანუ დღეს ხელისუფლებას აქვს მაჟორიტარების იმედი?

- საქართველოში მაჟორიტარული სისტემა ნიშნავს ფეოდალურ, კლანურ, კრიმინალურ მიდგომას, როდესაც ფულიანი ადამიანი მიდის და ყიდულობს მაჟორიტარულ ოლქს. არ მითხრას ვინმემ, დმანისის მაჟორიტარი რომ არის 20 წელია კახა ოქრიაშვილი, დმანისის მოსახლეობა თავისი პროგრამებით მოხიბლა. თანაც ისეთი პროგრამა აქვს, რომ შევარდნაძის მთავრობასაც ერგება, სააკაშვილისასაც და ივანიშვილისასაც. ეს ძალიან მარტივადაა – კახა ოქრიაშვილი ყიდულობს დმანისის ოლქს. ეს არის კორუმპირებული სისტემა, რომელსაც წერტილი უნდა დაესვას, თუ გვინდა, რომ სახელმწიფოდ ჩამოვყალიბდეთ. ევროინტეგრაცია გვინდა და თან პარლამენტში კახა ოქრიაშვილი და მისნაირები გვყავს, ეს უბრალოდ სირცხვილია!

- მეორე მხრივ გვესმის, რომ მაჟორიტარული სისტემა კარგია, რომ ეს ამერიკული მოდელია...

- მე როცა მქონდა პარლამენტში ჩემი პრეზენტაცია, იქ ამერიკულ მოდელზე ვისაუბრე. იცით რატომ მუშაობს ამერიკაში ეს სისტემა ასე კარგად?!

- რატომ?

- იმიტომ, რომ ამერიკაში არის ორპარტიული სისტემა. ამ ორ პარტიას აქვს თანაბარი ფული, თანაბარი წვდომა ტელევიზიებზე, თანაბარი რაოდენობით გუბერნატორები, სენატორები, ანუ არიან დაახლოებით თანაბარი ძალის მქონენი და ისინი იგებენ დაახლოებით თანაბარი რაოდენობის მაჟორიტარულ ოლქებს. არასოდეს ამერიკის ისტორიაში არ მომხდარა, რომ ერთმა პარტიამ მოიგოს 100%, ან თუნდაც 80% მაჟორიტარული ოლქებისა. ასე რომ, ამერიკაში მაჟორიტარული სისტემა არ არის დაკავშირებული იმ რისკებთან, რაც საქართველოში.

- რა ხდება ამ მხრივ საქართველოში?

- საქართველოში ორი ასეთი თანასწორი პარტია არ არსებობს. აქ ყოველთვის არის ერთი მონოლითური პარტია, რომელიც აკონტროლებს ათჯერ მეტ ფულს, ვიდრე ყველა დანარჩენი პარტია ერთად აღებული. აკონტროლებს მედიას, ყველა გუბერნატორს, ყველა გამგებელს, აბსოლუტურად ყველას და ყველაფერს და ჩვენ ვიღებთ სამარცხვინო შედეგებს, როდესაც ისინი იგებენ მაჟორიტარული ოლქების 99%-ს. აქედან გამომდინარე საქართველოს და ამერიკის შედარება უადგილოა.

- ანუ ივანიშვილი ძალაუფლების დათმობას არ აპირებს?

- რა თქმა უნდა, არ აპირებს, მას უნდა, რომ ამ მანიპულაციებით შეინარჩუნოს ძალაუფლება, თუმცა ამასაც აქვს თავისი საზღვრები. 5 და 10%-იანი გაყალბება საზოგადოებამ შეიძლება ჩაყლაპოს, მაგრამ რა დოზითაც ის გეგმავს გაყალბებას, ამდენს ხალხი ვერ ჩაყლაპავს. მე ხეების გადარგვა ვახსენე ზემოთ და ეს გამოხატავს სწორედ მის დამოკიდებულებას, როდესაც ეს ქვეყანა მთლიანად პირადი საკუთრება ჰგონია. აბა ერთი მისწერეთ ხაბაძეს და უთხარით, რომ გაზეთ “ახალი თაობის“ რედაქციას სურს, თავისი რედაქციის ეზოში გადარგოს ეს ასწლოვანი ხე ციხისძირიდან. მოგცემენ ამის ნებართვას?! არავინ მოგცემთ. ასწლოვანი ნარგავების მოთხრაზეა საუბარი. ის, რაც არავისთვის შეიძლება, შეიძლება ივანიშვილისთვის, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ სახელმწიფო არ გვაქვს!

- ანუ თუ გაიმარჯვა “ოცნებამ“, კიდევ ერთი რევოლუცია გარდაუვალია?

- კი. მე ვფიქრობ, რომ ეს გარდაუვალი იქნება. მე არ ვამბობ იმას, რომ ან ჩვენ ვგეგმავთ რევოლუციას და მაინცდამაინც ეს იქნება ოქტომბერში. მე ვამბობ, რომ როდესაც ასეთი რეიტინგი აქვს ხელისუფლებას და ის მაინც უმრავლესობას მოიპოვებს, გამოჩნდება ახალი რადიკალური ლიდერი, რომელიც იტყვის, წავიდეთ, დავამხოთ ივანიშვილი. როდესაც ხელისუფლება არ ტოვებს კონსტრუქციულ გზებს ხელისუფლების შესაცვლელად, მაშინ ასპარეზზე გამოდიან რადიკალური ლიდერები. ამ ფაზამდე აუცილებლად მივალთ. თუ 2016 წლის არჩევნებზე „ოცნებამ“ არ დაკარგა უმრავლესობა და საზოგადოებამ არ დაინახა, რომ არჩევნებში მონაწილეობას აზრი აქვს, მომიცია თქვენთვის გარანტია, რომ არჩევნების შემდეგ დაიწყება მარგინალური ძალების ზრდა, რომლებიც ამ ქვეყანაში მოაწყობენ რევოლუციას.

„ახალი თაობა“, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ მურმან დუმბაძესთან: „მორიგი სკანდალი „ქართულ ოცნებაში“ – არმაზ ახვლედიანს არჩილ ხაბაძის ადგილი უნდოდა“

„ქართულ ოცნებაში“ სკანდალები გრძელდება. პარტიის პოლიტსაბჭოს წევრი არმაზ ახვლედიანი აცხადებს, რომ მათთან საბჭოთა მენტალიტეტი სუფევს. ამ მოსაზრებას ადასტურებს პარლამენტის ვიცე-სპიკერი მურმან დუმბაძე. მისი თქმით, ის პარტიიდან სწორედ საბჭოთა მენტალიტეტის მატარებელმა ადამიანებმა გარიცხეს. რატომ არა აქვს ახვლედიანს სხვისი მენტალიტეტის განკითხვის უფლება და რატომ უპირისპირდება ის „ქართულ ოცნებას“, ამის შესახებ მურმან დუმბაძე `ახალ თაობას~ ესაუბრება.

„ქართულ ოცნებაში“ რომ საბჭოთა მენტალიტეტია, ამის შესახებ ყველაზე ადრე მე დავიწყე საუბარი. პარტიის რიგებიც ამ მენტალიტეტის მქონე ადამიანებმა დამატოვებინეს. ჩემი გარიცხვა „ქართული ოცნებიდან“ საბჭოთა მეთოდებით მოხდა. ამის მიუხედავად, არმაზ ახვლედიანის პოზიციას ვერ გავიზიარებ”, – ამბობს მურმან დუმბაძე.

- რატომ არ იზიარებთ მის მოსაზრებას?

- რადგან კარგად ვიცი მისი პოლიტიკური წარსული.

- რას გულისხმობთ?

- მამამისი აზიზ ახვლედიანი იყო ბათუმის უნივერსიტეტის რექტორი. ასეთი პატიოსანი რექტორი საქართველოში მე არ მეგულება. იმ დროში, როცა ქრთამის აუღებლობა დანაშაულად ითვლებოდა, ამ ადამიანს ასეთი რამ ფიქრშიც კი არ გაუვლია. არმაზ ახვლედიანს მიღებული აქვს ძალიან კარგი განათლება, ამ მხრივ მასზე აუგს ვერაფრით ვიტყვი, მაგრამ პოლიტიკურ ნაწილში მას ვერასოდეს დავეთანხმები. არმაზ ახვლედიანი პირველად საქართველოს პარლამენტის წევრი გახდა აღორძინებიდან. აღორძინებიდან წამოსვლის შემდეგ ის გადავიდა შევარდნაძესთან და იყო მოქალაქეთა კავშირის წევრი, რაც ჩემთვის კიდევ უფრო მიუღებელია. ის სააკაშვილის ხელისუფლების მიმართაც ლოიალურად იყო განწყობილი. 2012 წლის 1 ოქტომბრამდე მას „ნაციონალები“ არასდროს გაუკრიტიკებია. „ქართულ ოცნებასთან“ დაახლოება მას შემდეგ გადაწყვიტა, რაც გამოიკვეთა, რომ ივანიშვილი არჩევნებში გამარჯვებას მოიპოვებდა. 2012 წლის 1 ოქტომბრის შემდეგ ის აჭარის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის პოსტზეც კი განიხილებოდა. ამაზე ჩემი უარყოფითი პოზიცია ხმამაღლა დავაფიქსირე და მისი კანდიდატურა მოიხსნა დღის წესრიგიდან.

- ვინ მოხსნა მისი კანდიდატურა?

- ბიძინა ივანიშვილმა. იმ პერიოდში ის ჯერ კიდევ მისმენდა. მე ხმამაღლა ვთქვი, რომ ახვლედიანი ყველა ხელისუფლების მიმართ ლოიალურად განწყობილი ადამიანია და ასეთი ადამიანი კანონის შემსრულებელი ვერასდროს იქნება.

- მისი კანდიდატურა თქვენ ჩაგიგდიათ. ახლა ამას ხომ არ ნანობთ, რადგან აჭარის მთავრობის მეთაური ძალიან არ მოგწონთ. ხაბაძის კანდიდატურა თქვენ მიერ ხომ არ არის შერჩეული?

- არჩილ ხაბაძის კანდიდატურას მე როგორ წარმოვადგენდი? ის ჩემთვის ყოველთვის მიუღებელი იყო და მიუღებლად დარჩება. ამის მიუხედავად, მაინც არ ვნანობ, რომ მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის პოსტზე ახვლედიანი არ წარადგინეს. არმაზ ახვლედიანი ხაბაძისგან მხოლოდ განათლების მაღალი დონით გამოირჩევა. მათ შორის განსხვავება ის იქნებოდა, რომ მისი სახით განათლებულ არჩილ ხაბაძეს მივიღებდით.

- არმაზ ახვლედიანი „ქართულ ოცნებაზე“ მისი კანდიდატურის ჩაგდების გამო ხომ არ განაწყენდა?

- არა, წყენამ მას ცოტა გვიან მოუარა. როცა გადაწყდა, რომ მას მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის პოსტზე არ წარადგენდნენ, პოლიტსაბჭოში, პოლიტიკური მდივნის თანამდებობა შესთავაზეს. ის „ქართულ ოცნებაში“ იქიდან ჩემი წამოსვლის შემდეგ გააქტიურდა.

- თქვენ უშლიდით ამაში ხელს?

- რა იყო მისი პასიურობის მიზეზი, დანამდვილებით არ ვიცი. ფაქტია, რომ ჩემი წამოსვლის შემდეგ ძალიან აქტიური გახდა. ის საკუთარი სურვილით არ გააქტიურებულა.

- ვინ და რატომ გაააქტიურა?

- ბიძინა ივანიშვილმა ჩათვალა, რომ ის იქნებოდა „ქართული ოცნება – დემოკრატიულ საქართველოში“ ჩემი საპირწონე ვერსია. კარგად მახსოვს ისიც, როგორ ვსაუბრობდი მასთან პარტიაში არსებულ საბჭოთა მენტალობაზე. იმას, რასაც ახლა ახვლედიანი ამბობს, მე რამდენიმე წლის წინ ვეუბნებოდი, მაშინ მე ჯერ კიდევ „ქართული ოცნების“ პოლიტსაბჭოს წევრი ვიყავი. ის მაშინ კატეგორიულად უარყოფდა ასეთ რაღაცას.  ახვლედიანი ივანიშვილს უკიდურესად უჭერდა მხარს, თვლიდა, რომ მე ახირებული კაცი ვიყავი და არასწორად ვფიქრობდი „ქართულ ოცნებაზე“.

- ახლა რატომ ალაპარაკდა ამ პრობლემებზე. შეამჩნია თუ სხვა რამესთან გვაქვს საქმე?

- ეს პრობლემები არც მაშინ დარჩებოდა შეუმჩნეველი, ახლა იმიტომ ალაპარაკდა, რომ რაღაც პრობლემები შეექმნა.

- რა პრობლემები?

- როგორც მე გავიგე, მას საარჩევნო სიაში არ სვამენ. არმაზ ახვლედიანი პოლიტიკურად ძალიან ამბიციური კაცია და ამას ასე იოლად არ შეეგუებოდა.

- რატომ მიგაჩნიათ, რომ ის ამბიციური კაცია, მხოლოდ იმის გამო, რომ სიაში მოხვედრა სურს?

- როგორც უკვე გითხარით, მისი კანდიდატურა განიხილებოდა აჭარის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის პოსტზე. რაკი ის შეთავაზებას დათანხმდა, გამოდის, რომ ამბიციური ადამიანია. ასეთ შეთავაზებებს მხოლოდ ამბიციური ხალხი თანხმდება ხოლმე.

- ამბიციურობა ცუდია?

- პოლიტიკური ამბიციურობა ძალიან ცუდია. დემოკრატიულ ქვეყნებს თუ დავაკვირდებით, იქ ხალხი ხელისუფლებაში ოპოზიციიდან მიდის. ხელისუფლება ადამიანს რყვნის და თუ ოპოზიციური ნაწილი გავლილი არ გაქვს, ხელისუფლებაში ძალიან სწრაფად გაირყვნები. ახვლედიანი კი ოპოზიციაში არასდროს ყოფილა. მას პოლიტიკური ზრდის და მაღალი თანამდებობის დაკავების შანსები ამოეწურა და ამიტომაც დაუპირისპირდა „ქართულ ოცნებას“. მე კიდევ ერთხელ გიდასტურებთ, რომ „ოცნებაში” საბჭოთა მენტალიტეტის ხალხია, მაგრამ ახვლედიანიც საბჭოთა ფუნქციონერია.

- ეს რაში გამოიხატება?

- ის ყველა ხელისუფლების მიმართ არის ლოიალური. გუნდში არსებულ ნაკლოვანებაზე იქვე უნდა ილაპარაკო და არა იქიდან წამოსვლის შემდეგ. როგორ შეიძლება იმ ადამიანის პროდასავლურობა და არასაბჭოურობა დავიჯერო, რომლისთვისაც ასლან აბაშიძე იყო იდეალი. მერე მოქკავშირის და შევარდნაძის მხარდამჭერი გახდა. ყოფილი მოქკავშირელის მიმართ ლოიალური ვერასდროს ვიქნები.

- მოქკავშირელი იყო გიორგი კვირიკაშვილიც, თქვენ კი მისი მისამართით დადებითი პოზიცია დააფიქსირეთ...

- გიორგი კვირიკაშვილი ირაკლი ღარიბაშვილზე უკეთეს პრემიერად მიმაჩნია. ნამდვილად ღიად ვთქვი, რომ ის უფრო სიმპათიურია პოლიტიკური თვალსაზრისით. ამასთან აღვნიშნე, რომ რაკი ის ყოფილი მოქკავშირელია, ჩემთვის ვერასდროს იქნებოდა ბოლომდე მისაღები. ასეა არმაზ ახვლედიანის შემთხვევაშიც. თქვენ მკითხეთ, რაში გამოიხატება მისი საბჭოური მენტალიტეტიო, სხვა მაგალითსაც მოგიყვანთ. სხდომას, სადაც ჩემი პარტიიდან გარიცხვის საკითხი წყდებოდა, არმაზ ახვლედიანიც ესწრებოდა,

- არაფერი უთქვამს?

- ხმა არ ამოუღია. პოლიტსაბჭოს სხდომაზე ხმა არავის ამოუღია. არც ნოდარ ხადურს და არც კახა კალაძეს. ჩემ გარდა იქ სულ 12 კაცი იყო. კარგად მახსოვს, პარტიის ლიდერსა და მაშინდელ პრემიერ ღარიბაშვილს ვუთხარი, თუ ამ ოთახში სამართალს არ დაამკვიდრებთ, მაშინ ის მთელი ქვეყნის მასშტაბითაც ვერ დამკვიდრდება. ვითხოვდი, რომ ჩემი არგუმენტები მომეყვანა, თუ რატომ არ მომწონდა პარტია „ქართულ ოცნებაში“ არსებული ვითარება. არაფერი მათქმევინეს და ჩემ დასაცავად ხმა არავის ამოუღია. არმაზ ახვლედიანს მაშინაც არ ამოუღია ხმა, როცა წესების დარღვევით მოხდა პარტიიდან ჩემი გარიცხვა.

- რა წესი დაირღვა?

- ეს ირაკლი ღარიბაშვილმაც მკითხა, რა წესს ვარღვევო. ვუთხარი, საკითხი რომ გადაწყვიტო, ამას კენჭი უნდა უყარო-თქო. ამაზე ოქმი უნდა გაფორმებულიყო. მე მოვთხოვე არმაზ ახვლედიანს, იმ ოქმის ასლი გამოეგზავნა, მაგრამ არ გამოუგზავნია. როგორ გამომიგზავნიდა, როცა არანაირი ოქმი არ შემდგარა.

- ეს ოქმი ასეთი მნიშვნელოვანი იყო?

- პროცედურებს ძალიან დიდი კი არა, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს დემოკრატიისთვის. ესეც ნათელი მაგალითია იმისა, რომ „ქართულ ოცნებაში“ საბჭოთა მენტალიტეტის ხალხია.

„ახალი თაობა“, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ მირიან მირიანაშვილთან: „ნაცმოძრაობამ“ საქართველოს ხელისუფლების დისკრედიტაციის ახალი მეთოდი მოიფიქრა“

ევროპაში თავშესაფრის საძებნელად ევროპის სახელმწიფოებში საქართველოს ბევრი მოქალაქე ჩასულა. ანტიდისკრიმინაციული კანონის მიღებით, სავარაუდოდ, შემცირდა თავშესაფრის მაძიებელთა ის კატეგორია, რომელიც ეკუთვნოდა სექსუალურ უმცირესობას ან ასეთად თავს ასაღებდა. „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ დამფუძნებელი და ყოფილი თავმჯდომარე მირიან მირიანაშვილი „ახალ თაობასთან“ საუბრობს დევნილების ახალ ტალღაზე. ეს ადამიანები ევროპაში ცდილობენ იმის დამტკიცებას, თითქოს საქართველოს ხელისუფლება მათ პოლიტიკურად დევნის.

„გერმანიისა და საფრანგეთის სასამართლოები იხილავენ მრავალრიცხოვან საქმეებს. ისინი ეხება თავშესაფრის მაძიებელ საქართველოს მოქალაქეებს. ეს პირები აცხადებენ, თითქოს საქართველოში იდევნებიან, როგორც ოპოზიციის, ანუ ნაცმოძრაობის წარმომადგენლები. არადა, ეს პირები პარტიის წევრები არასდროს ყოფილან“, – ამბობს მირიან მირიანაშვილი.

- ანუ ეს ადამიანები თავშესაფრის მისაღებად ტყუილს არ ერიდებიან?

- ამ მაქინაციაში მარტო ისინი არ მონაწილეობენ. ნაცმოძრაობის ოფისები მათ დიდი ენთუზიაზმით აძლევენ პარტიის წევრის მოწმობას. ამ საქმისთვის შეიქმნა შუამავლების სამსახურიც. ეს ბინძური საქმე ბიზნესადაც იქცა და ხელისუფლების საწინააღმდეგო მოქმედებადაც. ნაცმოძრაობამ მოიფიქრა ხელისუფლების დისკრედიტაციის ახალი მეთოდი.

- უნდათ, ევროსტრუქტურები დაარწმუნონ, რომ საქართველოში უამრავი ოპოზიციონერის დევნა-შევიწროება ხდება?

- ნაცმოძრაობას ისედაც არ აკლია ლობისტები უცხოეთში. მათი დახმარებით „ქართულ ოცნებაზე“ არ იქმნება კარგი შთაბეჭდილება. განსაკუთრებით, იმ პირობებში, როცა მმართველი კოალიცია თავის სათქმელს ვერ ამბობს და როცა მართალია, თავს მაშინაც ვერ იცავს. ამას რომ დაემატება ათასობით პოლიტიკურად ვითომ დევნილი, რა უნდა იფიქრონ საქართველოს ხელისუფლებაზე? ეს ყველაფერი აისახება „ქართული ოცნების“ იმიჯზე.

- ევროპაში პოლიტიკური თავშესაფარი ადრეც მოუთხოვიათ ჩვენს მოქალაქეებს...

- რასაკვირველია. ზვიად გამსახურდიას ხელისუფლების დამხობის შემდეგ წასულების პირველ ტალღას ნამდვილად პოლიტიკური დევნილები შეადგენდნენ. ამას მოჰყვა იმათი ჩასვლა, ვინც ზვიადისტობას და დევნილობას იბრალებდა. იყვნენ სხვა კატეგორიის მოქალაქეებიც. მაგალითად, ისეთები, რომლებიც ტყუილად იფიცებოდნენ, რომ ჰომოსექსუალები არიან. ევროპაში სასამართლოს სხდომებზე პარტნიორებიც კი მიჰყავდათ. სააკაშვილის რეჟიმის დროს ნამდვილად იდევნებოდნენ ადამიანები. პოლიტიკური მოტივებით დევნილებმაც იპოვეს ევროპაში თავშესაფარი. საგანგაშოა ის, რასაც ნაცმოძრაობა ახლა აკეთებს.

- ევროპაში სამუშაოს საძებნელადაც ბევრი ჩადის...

- რა თქმა უნდა. ამით დემოგრაფიული მდგომარეობა უარესდება. მაგალითად, ოფიციალური სტატისტიკით, 5 თვეში საქართველო დატოვა 36.000-მა ადამიანმა. სამწუხაროდ, ხელისუფლება ამაზე ხმას არ იღებს. წინა წლების პოლიტიკური სისტემა საერთოდ მოერგო ამ ვითარებას. სააკაშვილის დროს ქაღალდზე 700.000 ემიგრანტი იღებდა არჩევნებში მონაწილეობას.

- ნაცმოძრაობა ირწმუნება, რომ შემოდგომაზე ხელისუფლებაში დაბრუნდება...

- ყოველთვის ვამბობდი, რომ სააკაშვილი არ ჩამოსცილებია ამ პარტიას და რომ მას ხელისუფლებაში დაბრუნება უნდა. ნაცმოძრაობა რომ აქამდე არ დაიშალა, ამის მთავარი მიზეზი კომპრომატებია. სააკაშვილი ამ საქმეში დიდი ხნის წინ გაიწაფა. ის და მერაბიშვილი კომპრომატების შეგროვებით 1997 წლიდან დაკავდნენ. როცა ჩემ მიერ დაარსებული ნაციონალური მოძრაობა ჩაიგდეს ხელში, მაშინ კომპრომატებზე ნადირობა ახალი ძალით გააგრძელეს. სააკაშვილის მომავალი ზრახვები უკავშირდება 2016 წლის არჩევნების შემდგომ პერიოდს. სააკაშვილმა და სხვებმა 2003 წელსაც გააპროტესტეს არჩევნების შედეგები და მერე მოვიდნენ ხელისუფლებაში. ახლაც უნდათ იმ სცენარის გამეორება სხვადასხვა ვარიაციით. საუბედუროდ, ამ მეთოდოლოგიის წინააღმდეგ ბრძოლის ხერხი არ არსებობს. ამიტომ, 2003 წლის მეთოდი ძალაშია.

- თქვენ ამბობდით, ნაციონალებს არჩევნებში მონაწილეობას არ მივაღებინებო...

- ეს ახლაც შემიძლია გავიმეორო. თუ პოლიტიკაში ყოფნა უნდათ, სხვაგან გადაბარგდნენ. ჩვენ სამართლებრივ ბრძოლას ვაგრძელებთ. სამართლიანობას აღვადგენთ და ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა კანონიერ დამფუძნებლებს დაგვიბრუნდება.

„კვირის პალიტრა“, 15 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ ალექსანდრე კვიტაშვილთან: “ბოლო დროს მიხეილ სააკაშვილი უცნაურ და არა­სერიოზულ განცხადებებს აკეთებს­” – ექსკლუზივი

რუსუდან შელია

ოდესის გუბერნატორმა მიხეილ სააკაშვილმა უკრაინის ჯანდაცვის მინისტრი ალექსანდრე კვიტაშვილი კორუფციულ გარიგებებში დაადანაშაულა და მისი თანამდებობიდან გადადგომა მოით­ხოვა. “კვირის პალიტრას” ექსკლუზიურად უკრაინის ჯანდაცვის მინისტრი ალექსანდრე­ კვიტაშვილი ესაუბრა:

- სააკაშვილის განცხადებები აბსოლ­უ­­ტურად მოულოდნელი იყო. გაუგებარია, რა მტკიცებულებებს ემყარება, როცა კორუფციაში ჩემს მონაწილეობაზე მიანიშნებს­. ბოლო დროს ოდესის გუბერნატორი­ ყველას მისამართით უცნაურ და არა­­სერიოზულ განცხადებებს აკეთებს­.

- რატომ? “ქართველმა რეფ­ორმატორებმა” კრახი განიცადეს, თუ სააკაშვილი ოპოზიციაში­ გადასვლისა და პრემიერობისთვის ემზადება?

- ამ გზით პრემიერად მოსვლა ძნელი იქნება. მოგეხსენებათ, უკრაინაში კოალიციური ხელისუფლებაა, სადაც, ძირითადად­, ორი პოლიტიკური ძალის ინტერესებია გაერთიანებული. არარეალურია, რომ სიდ­იდით მეორე ფრაქციამ­ საკუთარ კვოტაზე უარი თქვას და იაცენიუკის­ თანამდებობაზე­ სააკაშვილი დაინიშნოს. ამ ვითარებას სააკა­შვილიც საღად აფასებს. ვერ ვიტყვი, რომ ოდესაში წარუმატებელი აღმოჩნდა, მან მნიშვნელოვანი ცვლილებები განახორციელა, მაგრამ ეს არ არის საკმარისი ოდესელებ­ისთვის უკეთესი ცხოვრების შესაქმნელად. უკრაინაში კორუფციულ კლანებთან ბრძოლა არც ისე იოლია…

- ბრალდებების შემდეგ სააკაშვილს ხომ არ დაკავშირებიხართ?

- მასთან დაკავშირება არა­სდროს გამჭირვებია, მაგრამ, სიმართლე გით­ხრათ, ახლა არაფრის გარკვევა არ მიცდია. ვერც ვიკადრებდი მისთვის კითხვების დასმას.

- მან იაცენიუკის გუნდის წევრად მოგ­იხსენიათ.

- არ ვიცი, ეს პოლიტიკური­ ეჭვიანობის­ გამო ხდება, თუ სააკაშვილს მცდარ ინფ­ორ­მაციას აწვდიან… მე პროცესებს ასე ვუყურებ: უკრაინას რეფორმები სჭირდება,­ ამიტომ ფლანგებად დაყოფა საქმეს არ არგებს.­ იაცენიუკი უკრაინის პრემიერია, მე კი – მთავრობის წევრი. როგორ ფიქრობთ, სხვების საამებლად უკრაინისთვის საზიანო გადაწყვეტილებებს მივიღებ? ვიცი, ამას არც სააკაშვილი ელოდება.

- თქვენც აპირებდით თანამდებობიდან გადადგომას, თუმცა, დღემდე მინისტრი ხართ…

- განცხადება პარლამენტშიც შევიტანე­, მაგრამ მხარდაჭერა ვერ მივიღე. მერე კი ისეთი პოლიტიკური ვითარება შეიქმნა, განაცხადი, პრემიერის თხოვნით, უკან გამოვიტანე. უკრაინაში კარიერის­ შექმნას არ ვგეგმავ, უბრალოდ, დღეს უკრაინელი­ ხალხის გვერდით ვდგავარ, რომ პრობლემების გადალახვაში დავეხმარო.­ თუ ჩათვლიან, რომ ვჭირდები, დავრჩები.

- ქართულ პოლიტიკაში დაბრუნებას არ გეგმავთ?

- პროცესებს­ თვალს ვადევნებ, თუმცა, რა პოლიტიკური დღის წესრიგი აქვს “ნაციონალურ მოძრაობას”, არ დავინტერესებულვარ. საქართველოში დედა და მეგობრები მყავს, ასე რომ, სამშობლოსთან კონტაქტი არც ერთი წამით არ გამიწყვეტია.

„რეზონანსი”, 16 თებერვალი, 2016 წელი

ინტერვიუ ნოდარ ხადურთან: „ლარი სერიოზულად გამყარდება! ეს არ არის მხოლოდ სიტყვები, ნამდვილად ასე იქნება”

მაკა ხარაზიშვილი

მოკლე პერიოდში საქართველოს საფინანსო ბაზარზე სერიოზულ ცვლილებებია მოსალოდნელი. წლის მეორე ნახევრიდან მეწარმეები განახლებული საგადასახადო კოდექსით იმუშავებენ, ბიუჯეტი 300-400 მილიონი ლარით შემცირდება და რაც ყველაზე მთავარია ფინანსთა მინისტრი ნოდარ ხადური ამბობს, რომ ლარი სერიოზულად უნდა გამყარდეს. ცოტა ხანში ვნახავთ, ამჯერად მაინც თუ გამართლდება მთავრობის პროგნოზი, განსაკუთრებით ლართან დაკავშირებით. მანამდე ამ ყველაფერზე “ბიზნეს-რეზონანსი” ფინანსთა მინისტრთან ინტერვიუს გთავაზობთ.

- 2016 წლის დადგომისთნავე მთავრობის მხრიდან ბიუჯეტში ცვლილებებზე გაკეთდა განცხადებები. როდის შეიკვეცება ბიუჯეტი და რამდენი მილიონი ლარით?

- ეს ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, საგადასახადო კანონმდებლობასთან დაკავშირებით როგორი დიზაინის რეფორმაზე შევთანხმებით. კერძოდ, ბიუჯეტში ცვლილებებს შევიტანთ მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ ამოქმედდება მოგების გადასახადის ახალი სახე, რაც, ცხადია, სახელმწიფო ბიუჯეტში შემოსავლებს შეამცირებს. შესაბამისად, ეს გამოიწვევს ხარჯის შემცირებასაც. ზუსტად რა თანხით შეიკვეცება ბიუჯეტი, ამასთან დაკავშირებით ფინანსთა სამინისტროს აქვს გარკვეული მონახაზი, თუმცა დეტალებზე საუბარი ჯერ ნაადრევია. ოფიციალურად მსჯელობას მაშინ დავიწყებთ, როდესაც პარლამენტი პირველი მოსმენით მაინც მიიღებს ამ პროექტს.

- რამდენად სწრაფად ჩაივლის განხილვა-დამტკიცების პროცესი?

- ვფიქრობთ, გაზაფხულზე მიღებული გვექნება ეს კანონი. მთავრობამ უკვე მოიწონა კანონპროექტი, “მაცნეს” ვებ-გვერდზეც აიტვირთა და მისი ნახვა ყველას შეუძლია. კანონპროექტის განხილვა დაიწყება საპარლამენტო კომიტეტებში, პარალელურად ჩვენ ვაგრძელებთ ბიზნესმენებთან მუშაობას. ალბათ, მარტის ბოლოს უკვე გვექნება კანონი.

იცით, რომ ჩვენი წინადადებაა ცვლილებები 1-ლი ივლისიდან ამოქმედდეს. ანუ 6 თვე მოგების გადასახადი ძველ რეჟიმში იქნება, ხოლო მომდევნო 6 თვის შემდეგ ამოქმედდება განაწილებული მოგების გადასახადი. მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადაიხდიან მეწარმეები ამ გადასახადს, თუ რაიმე ფორმით გაანაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი გათვალისწინებული გვაქვს კანონპროექტში.

- ბიზნესმენებისთვის მთავარი გზავნილი რა არის?

- მთავარი არის ის, რომ ვეუბნებით ბიზნესს – დაიბეგრება მოგების მხოლოდ ის ნაწილი, რომელიც უხეშად რომ ვთქვათ, საწარმოს შესაძლებლობებს მოაკლდება და გადაინაცვლებს კერძო პირის ჯიბეში. არ დაიბეგრება რეინვესტირება, ამ თანხის დეპოზიტებზე განთავსება და ა.შ. ვფიქრობთ, წელს, დაახლოებით, 300-400 მილიონი ლარი დარჩება ბიზნესს, ანუ ის თანხა, რომელსაც გადასახადის სახით იხდიდნენ. ეს არის ეკონომიკის განვითარებისთვის დამატებითი სტიმული.

გარდა ამისა, ბიზნესს რამდენიმე ძალიან საინტერესო და რევოლუციურ ცვლილებებს ვთავაზობთ. უპირველეს ყოვლისა, გვესმის (ხშირ შემთხვევაში უსაფუძვლო), რომ ე.წ. ფინანსური პოლიიცია, ანუ ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახური, შემოწმებისას მათ დამატებით პრობლემებს უქმნის. ამიტომ მივიღეთ გადაწყვეტილება და საგამოძიებო სამსახური საგადასახადო შემოწმებას აღარ ჩაატარებს; ანუ გადამხდელთან და საგადასახადო დოკუმენტაციასთან შეხება აღარავის ექნება, გარდა შემოსავლების სამსახურისა. საგადასახადო დავის პერიოდში კი გადასახადის გადამხდელის ქონების, ანგარიშების დაყადაღება მხოლოდ სასამართლოს გადაწყვეტილებით მოხდება.

ასევე მნიშვნელოვანი საკითხია ის, როდესაც კომპანია არის დღგ-ს გადამხდელი და ახორციელებს დამატებითი საშუალებების იმპორტს. კომპანია საბაჟოზე დღგ-ს აღარ გადაიხდის და ის ჩაივლება მომავალ გადასახდელებში, როდესაც კომპანია უკვე დაიწყებს ფუნქციობას. ჩვენ რეალურად 45 დღე ვაჩერებდით აღნიშნულ თანხას და ცვლილებების ამოქმედების შემდეგ 45 დღე ეს თანხა დარჩება ბიზნესს და ექნებათ საშუალება უფრო მალე დაიწყოს წარმოების პროცესი. ეს პაკეტი არის ძალიან საინტერესო და ბიზნესისადმი მეგობრული დამოკიდებულების კიდევ ერთი გამოხატულება ხელისუფლების მხრიდან.

- ყველა ეს საკითხი უკვე შეთანხმებულია ბიზნესმენებთან?

- რა თქმა უნდა ბიზნესთან კომუნიკაცია გვქონდა და კიდევ გვექნება. ამ პროექტს საკმაოდ საინტერესო გამოხმაურება მოჰყვა. რეალურად ეს არის ძალიან კარგი შესაძლებლობა ხელი შევუწყოთ შიდა ინვესტიციების განხორციელებას. ბიზნესმენები დაინტერესებულნი უნდა იყვნენ, რომ მათ მოახდინონ თანხის რეინვესტირება და წარმოების გაფართოება, რათა მომავალში უფრო მეტი მოგება მიიღონ, შექმნან დამატებითი ღირებულება, ახალი სამუშაო ადგილები და უფრო მეტად გამოიყენონ შესაძლებლობები, რომელსაც გვაძლევს ევროკავშირთან ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულება.

- “ქართული ოცნება” ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე ბიზნესის მხარდაჭერაზე საუბრობდა. ძალიან დიდი ხანია დგას მოგების გადასახადის დიზაინის შეცვლის საკითხი? ეს ყველაფერი აქამდე რატომ არ გაკეთდა, რომ 2016 წლის ბიუჯეტი ახალი კოდექსით დაგეგმილიყო და ცვლილებები აღარ გამხდარიყო საჭირო?

- ჩვენ რომ მოვედით, 2 მიმართულება – ჯანდაცვა და სოფლის მეურნეობა – რეინვესტირების შემთხვევაში გავათავისუფლეთ მოგების გადასახადისგან. ეს პროცესი არ არის მყისიერი და ძალიან ბევრი მუშაობა იყო საჭირო.

- ბევრი საუბრობს იმაზე, რომ სანამ ლარის დევალვაცია კრიტიკულ ზღვრამდე არ მივიდა, მანამდე ვერ მიხვდა მთავრობა თუ რა გაეკეთებინა ეკონომიკის გაჯანსაღების კუთხით. არ ფიქრობთ, რომ მთავრობამ დაიგვიანა?

- ამ საკითხებზე რამდენიმე თვის განმავლობაში ვმუშაობდით, ვეცნობოდით ესტონურ გამოცდილებას. გვეხმარებოდნენ უცხოური ორგანიზაციებიც, მაგალითად “იუესაიდმა” დააფინანსა მაკროეკონომიკური კვლევები, რომელსაც ჩვენთან ერთად არასამთავრობო სექტორი და აკადემიური წრეები ახორციელებდნენ. ასევე გვქონდა კომუნიკაცია ესტონელ კოლეგებთან. ვფიქრობთ, საკითხი სრულყოფილად მომზადდა და ახლა არის ის დრო, როდესაც გადაწყვეტილება უნდა მივიღოთ. პირველ რიგში, ჩვენს ინტერესშია, რომ არ დაგვიანდეს და ამაზე მეტყველებს პრემიერ-მინისტრის გადაწყვეტილება, ცვლილებები 1-ლი ივლისიდან ამოქმედედს და არა მომავალი წლის იანვრიდან. მთავარობა ჩქარობს, მაგრამ ისე, რომ რაიმე სერიოზული შეცდომა არ დავუშვათ.

- ივლისიდან ამოქმედებული ცვლილებებით, ბიუჯეტი დაახლოებით 300-400 მილიონი ლარით შეიკვეცება და ამის პარალელურად ხარჯი რა მიმართულებით შემცირდება?

- ჩვენ გვაქვს სამი ტიპის ხარჯი. სოციალური, რომელიც არ მცირდება. უფრო მეტიც, იცით, რომ ივლისიდან პენსია 180 ლარამდე გაიზრდება და რეალურად 70-ლარიანი მატება გვაქვს ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ. ასევე აპრილიდან გაიზრდება მასწავლებლების ხელფასები. არ შემცირდება კაპიტალური ხარჯები, პირიქით, საინვესტიციო სახსრების მოზიდვაზე აქტიურად ვმუშაობთ. წინა კვირას ინფრასტრუქუტრული პროექტების განვითარების მიმართულებით სერიოზულ ხელშეკრულებებს მოვაწერეთ ხელი მსოფლიო ბანკთან, ევროპის საინვესტიციო ბანკთან. შემცირდება ადმინისტრაციული, ბიუროკრატიული ხარჯები.

- წინა კვირას ასევე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია იყო ის, რომ შეიძლება ახალი ევროობლიგაციების გამოშვება მოხდეს. წინა ხელისუფლებას ამის გამოც აკრიტიკებდნენ, რომ ქართულ ეკონომიკას ძვირადღირებული ვალების მომსახურების შესაძლებლობა არ აქვს. რატომ დადგა ისევ ეს საკითხი?

- ფინანსურ რესურსებთან დაკავშირებით აქტიურად ვმუშაობთ საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტებთან, მათ შორის, მსოფლიო ბანკთან, საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან, ევროპის საინვესტიციო ბანკთან, აზიის საინვესტიციო ბანკთან, აზიის ინფრასტრუქტურული ინვესტიციების განვითარების ბანკთან, რომლის დამფუძნებელი წევრებიც ვართ და ა.შ. ძალიან ბევრ ორგანიზაციასთან ვთანამშრომლობთ, რათა მოვიზიდოთ სახსრები, რომლებიც საკმაოდ შეღავათიანია. მაგალითად, ერთ-ერთი ორგანიზაცია გვთავაზობს 40-წლიან სესხს 0,5%-ად. პრემიერმა ბრძანა, რომ თუკი ეს რესურსი არ იქნება საკმარისი, ჩვენ შეიძლება განვიხილოთ ევროობლიგაციების გამოშვება, თუმცა ამ ეტაპზე ეს საკითხი არ განიხილება.

- დღეს მოსახლეობაში მთავარი კითხვა არის – რა ელის ლარს? მთავრობა ეროვნულ ბანკთან ერთად ამბობდა, რომ ლარი 2,4-ის თარგლებში იქნებოდა, დღეს 1 დოლარი ისევ 2,5 ლარი ღირს. ეს კი მოსახლეობაში უნდობლობას იწვევს როგორც ეროვნული ბანკის, ისე მთავრობის განცხადებების მიმართ. ახლა მაინც თუ შეგიძლიათ გვითხრათ, რა სჭირს ლარს და არის თუ არა მასზე ბიუჯეტის ზეწოლა?

- მინდა გითხრათ, რომ გაცვლით კურსზე ბიუჯეტი ზეწოლას არ ახდენს და ეს ყველამ კარგად იცის, მათ შორის, იმ ადამიანებმა, რომლებსაც დეტალური ინფორმაცია აქვთ. ბიუჯეტის შემოსავლები ყოველთვიურად ვერ იქნება წლიური 1/12. საგადასახადო კალენდარი არსებობს, რომლის თანახმადაც გარკვეული ტიპის გადასახადები შემოდის მარტში, მაისში, ნოემბერში, დეკემბერში. ეს თანაბარი ვერ იქნება, სამაგიეროდ ხარჯებს – პენსიები, ხელფასები და სხვა ყოველთვე გავცემთ და ეს ხარჯი მეტ-ნაკლებად თანაბარზომიერებით გამოირჩევა. ხანდახან შემოსავლებსა და ხარჯებს შორის სხვაობა არსებობს, სწორედ ამისთვისაა ბიუჯეტი, დეფიციტის დაფინანსების სხვადასხვა წყარო, მათ შორის, შიდა რესურსი. გაცვლითი კურსის ცვალებადობა, პრაქტიკულად, სრულად საგარეო ფაქტორებითაა გამოწვეული. ხედავთ, თუ რა რთული ეკონომიკური მდგომარეობაა ჩვენ გარშემო. ძლიერი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებიც კი უძლურნი აღმოჩნდნენ გაცვლითი კურსის ცვალებადობის წინააღმდეგ.

- რას ნიშნავს საგარეო ფაქტორები… საერთაშორისო ბაზრებზე ვითარება შედარებით დასტაბილურდა. ფულად გამოსახულებაში იმპორტი უფრო მეტად მცირდება, ვიდრე ექსპორტი და ბოლო პერიოდში საგადასახდელო ბალანსში არც ისეთი კრიტიკული მდგომარეობაა…

- დიახ, ექსპორტ-იმპორტთან დაკავშირებით მდგომარეობა შედარებით დაბალანსებულია, მაგრამ შემცირებულია გზავნილები, რუსეთიდან, უკრაინიდან, საბერძნეთიდან. შედარებით ნაკლები თანხა გადმოირიცხა. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ საექსპორტო საქონელზე შეგვიმცირდა ფასი და ეს გარკვეულ გავლენას ახდენს ქვეყნის ეკონომიკაზე. მე მინდა გითხრათ, რომ კურსის მკვეთრ ცვლილებას დევალვაციის კუთხით არ ველოდებით. ჩვენს მეზობელ ქვეყნებში სტაბილურობა შეიმჩნევა. უკვე იმედი გვაქვს, რომ კურსი დასტაბილურდება და საშუალოვადიან პერიოდში საკმაოდ სერიოზულ გამყარებას ველოდებით. ეს არ არის მხოლოდ სიტყვები, ნამდვილად ასე იქნება და ლარი აუცილებლად გამყარდება.