„რეზონანსი“: ინტერვიუ ნინო ბურჯანაძესთან: „მოსკოვიდან ჩამოტანილ შემოთავაზებებზე მთავრობის პასუხს ველოდებით“

„ალია“: ინტერვიუ ვალერი გელბახიანთან: „ახლა ხალხი კითხვას სვამს: რატომ დუმს ივანიშვილი, მას ხომ კავშირები აქვს მოსკოვში?..“

„საქართველო და მსოფლიო“: ინტერვიუ თამარ კიკნაძესთან: დასავლეთს საქართველოს დახმარება არ ძალუძს

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მაია ფანჯიკიძესთან: „ხელისუფლებამ რუსულ ანექსიაზე განგაში უნდა ატეხოს“ // „აბაშიძე-კარასინის ფორმატმა თავი ამოწურა“

„რეზონანსი“: რა უნდა მოიმოქმედოს ხელისუფლებამ მცოცავი ანექსიის წინააღმდეგ?

„რეზონანსი“: ინტერვიუ თემურ ქობალიასთან: „ევროპული არჩევანის გამო რუსეთში ბევრს არ მოვწონვართ“

———————-

„რეზონანსი“, 16 ივლისი, 2015 წელი

ინტერვიუ ნინო ბურჯანაძესთან: „მოსკოვიდან ჩამოტანილ შემოთავაზებებზე მთავრობის პასუხს ველოდებით“

იაგო ნაცვლიშვილი

“დემოკრატიული მოძრაობის” ლიდერი ნინო ბურჯანაძე აცხადებს, რომ მოსკოვიდან მნიშვნელოვანი გზავნილებით ჩამოვიდა. ამბობს, რომ რუსეთი მზადაა, ტერიტორიული მთლიანობის საკითხზე ჩვენს ხელისუფლებას ესაუბროს. ახლა ბურჯანაძე პასუხს ქართული მხარისგან ელოდება. მისი თქმით, რუსების მხრიდან გორის რაიონში საზღვრის გადმოწევა მის ვიზიტთან კავშირში არაა. დასძენს, რომ ოფიციალური მოსკოვი ამ ქმედების გამო რუსეთის დედაქალაქიდან იმის გამო არ გააკრიტიკა, რომ ამ დროს მისი ვიზიტი დასრულებული იყო და თბილისში მოფრინავდა.

ნინო ბურჯანაძის მორიგი ვიზიტი რუსეთის დედაქალაქში, სავარაუდოდ, სექტემბრის ბოლოს გაიმართება. იქნება თუ არა შეხვედრა პუტინთან, ამაზე ჯერ არ საუბრობს.

ნინო ბურჯანაძე: მოსკოვში ჩემს ვიზიტს ორი მიზანი ჰქონდა. ერთი ის, რომ მიპატიჟებული ვიყავი საერთაშორისო კონფერენციაში მონაწილეობის მისაღებად, რომელშიც ოცზე მეტი სახელმწიფოს წარმომადგენელი მონაწილეობდა. განიხილებოდა საერთაშორისო და რეგიონული უსაფრთხოების საკითხები და 21-ე საუკუნის გამოწვევები.

მეორე მიზანი იყო ორმხრივი შეხვედრები, რადგან მიმაჩნია, რომ მოლაპარაკება არის ძალიან მნიშვნელოვანი ურთიერთობათა დასალაგებლად.

შეხვედრები მქონდა როგორც ფედერაციის საბჭოში, ასევე სახელმწიფო სათათბიროში. განსაკუთრებით გამოვყოფდი სახელმწიფო დუმის თავმჯდომარესთან, ნარიშკინთან შეხვედრას, რომელიც მართლაც ძალიან პოზიტიური და საინტერესო იყო. ასევე შეხვედრები მქონდა კოსაჩოვთან, მირონოვთან, კარასინთან და ა.შ. ამ შეხვედრებზე გავიარეთ რუსულ-ქართული ურთიერთობის პრობლემები. დავინახე სერიოზული მზაობა იმისათვის, რომ დაიწყოს დიალოგი მხარეებს შორის და მოხდეს ამ ურთიერთობებში გარღვევა. სამწუხაროდ, ასეთ მზაობას საქართველოში ვერ ვხედავ.

მოსკოვიდანვე გავაკეთე განცხადება, რომ რუსული მხრიდან იყო მნიშვნელოვანი შემოთავაზებები და კონკრეტული თანხმობა იმ შეთავაზებაზე, რაც მე მქონდა. ვთქვი, რომ ამას მივიტან ხელისუფლებამდე და საქმის კურსში ჩავაყენებ.

- რა თანხმობაზე საუბრობთ?

- ამას ჯერჯერობით არ ვახმოვანებ. მნიშვნელოვან ნაწილს მაინც იმიტომ, რომ ველოდები პასუხს ხელისუფლებიდან. გუშინ ჩემი თანაშემწე ესაუბრა პრემიერის თანაშემწეს და შეატყობინა, რომ მზად ვარ მასთან სასაუბროდ იმისათვის, რათა გადავცე ის ინფორმაცია, რაც მოსკოვიდან ჩამოვიტანე. მისი მხრიდან ინტერესი ჯერჯერობით ვერ დავინახე, რაც კარგი არ არის. შევეხმიანე პარლამენტის თავმჯდომარესაც, რომელიც ქვეყანაში არ იმყოფება და, სავარაუდოდ, ეს შეხვედრა მომავალ კვირაში შედგება.

მოსკოვში კონკრეტული საუბარი გვქონდა ვიზებზე გარკვეული კატეგორიის ადამიანებისათვის, მათ შორის შრომითი მიგრანტებისთვის ამ საკითხის გამარტივებაზე. ასევე გარკვეული პროდუქტისთვის გზის გახსნაზე. არის მზაობა, რომ შედგეს მოლაპარაკება თუნდაც ყველაზე მწვავე საკითხებზე.

- დაინახეთ თუ არა მზაობა ტერიტორიული მთლიანობის საკითხზე დიალოგზე?

- დიახ. როდესაც გეუბნებიან, რომ არ არსებობს თემა, რომელზეც არ შეიძლება საუბარი რუსულ-ქართულ ურთიერთობაში, ეს თავისთავად გულისხმობს აფხაზეთისა და სამაჩაბლოსაც. ყველა შეხვედრაზე ხაზს ვუსვამ, რომ ჩემთვის ისევე როგორც საქართველოს მოქალაქეთა აბსოლუტური უმრავლესობისთვის პრინციპულად მნიშვნელოვანია, რომ შედგეს მოლაპარაკება ამ საკითხზე. არც ერთ შეხვედრაზე არ უთქვამთ, რომ ამ თემაზე არ ილაპარაკებენ.

- თქვენ რუსეთისა და საქართველოს ხელისუფლებებს შორის შუამავალი რგოლი ხართ?

- არა, მე არავითარი შუამავალი რგოლი არ ვარ, თუნდაც იმიტომ რომ საქართველოს ხელისუფლებას ამის არავითარი სურვილი არ აქვს. ამასთანავე, არ ვარ შუამავლობისთვის მოწოდებული. უბრალოდ ვთქვათ, რომ ვარ რუსეთისთვის მისაღები პოლიტიკოსი.

- კიდევ თუ გეგმავთ მოსკოვში ვიზიტს და უნდა ველოდოთ თუ არა პუტინთან შეხვედრას?

- ამაზე საუბარი ჯერ ნაადრევია. ახლაც მივიღე მიწვევა მეორე კონფერენციაზე, რომელსაც ატარებს ფედერაციის საბჭო, ეს დაგეგმილია სექტემბრის ბოლოს. ვფიქრობ, რომ ეს შესაძლებლობაც გამოვიყენო, რათა დაწყებული დიალოგი გაგრძელდეს. ვისთან და რა ტიპის შეხვედრები იქნება, ამას ვიზიტის დაგეგმვის პროცესში შეგატყობინებთ.

- თქვენ არ ხართ ხელისუფლებაში. თქვენ ოპოზიციური ძალა ხართ და არ შეგიძლიათ გადაწყვეტილებების მიღება. ამ ფონზე ამბობთ, რომ თქვენ უნდა გახსნათ ჩაკეტილი დიალოგი?

- მგონი, ძალიან კარგად გამოჩნდა რა რესურსიც მაქვს. ხელისუფლების ძალიან ბევრი წარმომადგენელი არ იქნება მიღებული ისე, როგორც მე მიმიღეს. პოლიტიკაში თანამდებობის გარდა არსებობს ავტორიტეტი, პოლიტიკური მეხსიერება, პატივისცემა, რასაც პოლიტიკაში ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. რაც შეეხება იმას, კონკრეტულად რა ჩამოვიტანე, მე ყოველთვის ჩამომაქვს კონკრეტული წინადადებები, რომელიც ქართულმა მხარე სამწუხაროდ არც ერთხელ ჩააგდო რამედ. ჩემი პირველი ვიზიტის დროს პუტინმა განაცხადა, რომ არ არსებობს ტაბუდადებული თემები და ისეთი საკითხები, რომლის მოგვარებაც არ შეიძლებაო. მანამდე კი აცხადებდნენ, ყველა საკითხზე სასაუბროდ მზად ვართ აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის გარდაო. მეორე შეხვედრის შემდეგ თქვეს, თუ საქართველო აფხაზებთან და ოსებთან მოილაპარაკებს, მაშინ ჩვენ ხელს არ შევუშლითო.

- თქვენ გჯერათ, რომ სოხუმისა და ცხინვალის დე-ფაქტო მთავრობები გადაწყვეტილებას რუსეთის გვერდის ავლით მიიღებდნენ?

- მნიშვნელოვანწილად რუსეთზე არიან დამოკიდებულები, მაგრამ მათთან რომ საუბარი შესაძლებელია, ამაში ეჭვი არ მეპარება. თუ თქვენ ასე სვამთ საკითხს, რომ თავად არ იღებენ გადაწყვეტილებებს, გამოდის, რომ მით უფრო უნდა ველაპარაკოთ რუსებს.

- თუმცა ისიც ხომ ფაქტია, რომ პუტინი ერთს ამბობს და მეორეს აკეთებს. 2008 წლის ომამდე ცოტა ხნით ადრე სააკაშვილი რუსეთის მაშინდელ პრეზიდენტ მედვედევს შეხვდა, თუმცა ცოტა ხანში ჩვენ ვნახეთ სუვერენულ სახელმწიფოზე თავდასხმა და ტერიტორიების ოკუპაცია…

- პუტინმა რაც თქვა საქართველოსთან მიმართებაში, ყოველთვის ის გააკეთა – კარგიც და ცუდიც. ამას ვამბობ სრული პასუხისმგებლობით.

- ანუ ამბობთ რომ პუტინი სიტყვის კაცია?

- დიახ, ნამდვილად სიტყვის კაცია. თუ ვინმემ გატეხა სიტყვა რუსეთთან მიმართებაში, ეს იყო სააკაშვილი. 2004 წელს დაკარგა ოსეთის დაბრუნების შანსი, 2006-ში უბედურებაში გაგვხვია და 2008-ში საერთოდ დაგვაქცია. მსოფლიო ისტორიას არ ახსოვს მაგალითი, როცა ერთ სახელმწიფოს მეორის ტერიტორიები ოკუპირებული აქვს, ეუბნება დავილაპარაკოთ, მაგრამ ეს მეორე სახელმწიფო მას არ ელაპარაკება.

- შეგიძლიათ თქვათ, რომ ჩაკეტილი დიალოგი გაიხსნა?

- მე ამის მზაობა დავინახე. ახლა საქართველოს ხელისუფლების ნებაზეა დამოკიდებული, რომ ეს კარი კვლავ არ დაიკეტოს.

- თქვენ ჩახვედით რუსეთში და რუსეთმა გორის რაიონში საზღვრების გაფართოება განაახლა. რა გზავნილი იყო ეს თქვენთვის?

- ეს იყო ჩვეულებრივი პროვოკაცია. არც იმას გამოვრიცხავ, რომ ეს იყო იმ პოლიტიკის გაგრძელება, რომელიც ჩვენს თვალწინ ხდებოდა და 2008 წელს დაიწყო. პირველად საზღვარმა მამისონის უღელტეხილზე გადმოიწია. მაშინ ჩვენმა პოლიტიკურმა ძალამ ატეხა განგაში და “ნაცმოძრაობამ” პროვოკატორები გვეძახა. გარკვეული პერიოდის შემდეგ გამოჩნდა, რომ საზღვარი ნამდვილად გადმოწეული იყო. ყოველთვის ვეუბნებოდი ხელისუფლებას, რომ დალაპარაკებოდნენ რუსეთს. ახლაც იგივე ვითარებაა, თუ ხელისუფლება არ ილაპარაკებს ამ თემაზე, პროცესი კიდევ გაგრძელდება. კარასინთან შეხვედრისას მას ამ თემაზე ვესაუბრე, მაგრამ ეს არის თემა, რომელზეც ხელისუფლებამ უნდა ილაპარაკოს.

- თქვენ ჩადიხართ მოსკოვში დიალოგის დასაწყებად და ამ დროს ის საზღვრებს აფართოებს. ეს ფაქტი თქვენთვის, როგორც ქართველი პოლიტიკოსისთვის, შეურაცხმყოფელი არ იყო?

- როდესაც ეს მოხდა, ჩემი ვიზიტი პრაქტიკულად უკვე დასრულებული იყო. ვიმეორებ, ეს ფაქტი ჩემს ვიზიტთან არაფერ კავშირში არ არის. სანამ სამხედროები პოლიტიკოსებისგან არ მიიღებენ დავალებას, რომ არ გააგრძელონ საზღვრების გაფართოება, მანამ პროცესი გაგრძელდება.

- კითხვაზე პირდაპირ არ მიპასუხეთ. თქვენი დამოკიდებულება მაინტერესებს…

- რა თქმა უნდა, ნეგატიური დამოკიდებულება მაქვს. როდის ყოფილა ჩემი დამოკიდებულება საზღვრების გადმოწევასთან დაკავშირებით პოზიტიური?! არც პროვოკაციას გამოვრიცხავ. რუსეთშიც არიან ძალები, რომელთაც არ აწყობთ ქვეყნებს შორის ურთიერთობის დალაგება.

- თქვენ არაერთხელ მოგიწოდებიათ ხელისუფლებისთვის, რომ თუ რუსეთის კრიტიკა უნდა, ჩავიდეს მოსკოვში და იქიდან გააკრიტიკოს. თქვენ ამ კონკრეტული ფაქტის გამო რუსეთის ხელისუფლება მოსკოვიდან გააკრიტიკეთ?

- როდესაც ეს მოხდა, მაშინ მე უკვე მოვფრინავდი, მოსკოვში უკვე აღარ ვიყავი, მაგრამ როგორც კი ჩამოვედი, დავგმე. ამას არ აქვს პრინციპული მნიშვნელობა – მე რუსული ტელეკომპანიის ღია ეთერში ვთქვი, რომ რუსულ-ქართულ ურთიერთობებში ქართველებმაც დავუშვით შეცდომები, მაგრამ ძალიან ბევრი შეცდომა სწორედ რუსული მხარის მიერ იყო დაშვებული. ეს ვთქვი ორმხრივი საუბრის დროსაც. ჩემთვის მნიშვნელოვანია, რომ ის ადამიანები გაგებით ეკიდებიან ამას, ყველაფერში არ გვეთანხმებიან, მაგრამ არის საკითხები, რომელსაც ისინიც აღიარებენ, რომ შეცდომები მათი მხრიდანაც იყო დაშვებული. მაგალითად, ასეთი საკითხია 2006 წელს ქართველების მასობრივი დეპორტაცია. პროვოკაცია მაშინაც სააკაშვილმა მოაწყო, როდესაც საჩვენებლად დაადო რუსეთის საელჩოს წარმომადგენლების ხელბორკილები, მაგრამ ის რეაქცია, რაც რუსეთის მხრიდან მოჰყვა, რომ უდანაშაულო ხალხს სატვირთო თვითმფრინავებით აგზავნიდნენ, რა თქმა უნდა კატეგორიულად მიუღებელი იყო.

- რუსული ტელეკომპანიის ეთერში ნატოს შესახებაც ისაუბრეთ. ახალი არაფერი გითქვამთ, მაგრამ თქვენივე ლოგიკას რომ გავყვეთ, როდესაც ამბობთ, რომ ხელისუფლებამ რუსეთი მოსკოვიდან გააკრიტიკოსო, უპრიანი ხომ არ იქნებოდა, რომ თქვენც ნატოს შესახებ ბრიუსელიდან გესაუბრათ?

- ამაზე ბრიუსელში წლების მანძილზე ვსაუბრობდი. იმდენი თხოვნა მაქვს გაკეთებული, საქართველო ნატოში მიეღოთ, თავი რომ მოუყაროთ, ახლანდელ და წინა ხელისუფლებას ამდენი თხოვნა გაჟღერებული ყველას ერთად აღებულს არ ექნება. მაგრამ დავინახე, რომ არ გვიღებენ ნატოში, ამიტომ ამაზე საუბარი უნდა შეწყდეს.

- მაგრამ რუსეთი არის ქვეყანა რომელიც პრინციპულად ეწინააღმდეგება ჩვენს გაწევრიანებას ნატოში, თქვენ კი ამაზე საუბრობთ იქ. ეს მტრის წისქვილზე წყლის დასხმა არ არის?

- სადაც მივდივარ ჩემს პოზიციას ყველგან გამოვხატავ. ნორმალურად მიგაჩნიათ, რომ საქართველოში ვიძახდე ნატოში ვერ შევალთ, მაგრამ რუსეთში სხვა განცხადება გამეკეთებინა?

- შეიძლებოდა არაფერი გეთქვათ…

- რატომ არ უნდა მეთქვა? შენ უნდა იყო პატიოსანი შენს ხალხთან ურთიერთობაშიც და მტერთანაც. მე რომ განცხადება არ გამეკეთებინა, ეს იქნებოდა თამაში. თუ მეტყვით, რომ თუ საპირისპირო განცხადებას გავაკეთებ, ნატოში მიგვიღებენ, მაშინ ხვალვე ჩავალ მოსკოვში და გავაკეთებ ასეთ განცხადებას. საქართველოს არ აქვს პოლიტიკური თამაშის ფუფუნება.

- პოლიტიკა ხომ დიდი თამაშია?

- პოლიტიკა თამაშია, მაგრამ არა თვალთმაქცობა. როდესაც რასაც ფიქრობ იმის საწინააღმდეგო განცხადებას აკეთებ, ეს უკვე თვალთმაქცობაა. ჰგონიათ რომ პოლიტიკა ბინძური თამაშია, მაგრამ ეს არ არის თამაში. საქართველო არ არის იმ სიტუაციაში როდესაც თამაშის ფუფუნება აქვს. შეიძლება ითამაშოს ამერიკამ, რუსეთმა, ჩინეთმა, მაგრამ საქართველომ პოლიტიკას ძალიან სერიოზულად უნდა შეხედოს.

„ალია“, 16 ივლისი, 2015 წელი

ინტერვიუ ვალერი გელბახიანთან: „ახლა ხალხი კითხვას სვამს: რატომ დუმს ივანიშვილი, მას ხომ კავშირები აქვს მოსკოვში?..“

ნინო სამხარაძე

რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ თბილისი-გორის ცენტრალური ავტომაგისტრალის სიახლოვეს ე.წ. საზღვრის აღმნიშვნელი ბანერების უკანონოდ გადმოწევას რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე კარასინი პროვოკაციად აფასებს და საქართველოს ხელისუფლებას მოუწოდებს, იპოვოს ის ხალხი, ვინც ბანერები გადმოწია. რაც არ უნდა უცნაურად ჟღერდეს, გამოითქვა ვერსია, რომ ნინო ბურჯანაძის ვიზიტის გადასაფარად მოხდა პროვოკაცია, „ქართული მისიის“ წევრები მიიჩნევენ, რომ ამ პროვოკაციის უკან „თავისუფალი ზონის“ წევრები დგანან.

„ნაციონალური მოძრაობა“ საოკუპაციო ხაზის გადმოწევის თაობაზე რეზოლუციის პროექტს ავრცელებს და მთავრობას მოუწოდებს, მოახდინოს ცივილიზებული სამყაროს ყურადღების მობილიზაცია, მოითხოვოს გაეროს უშიშროების საბჭოს სხდომის მოწვევა, მიმართოს ყველა ზომას, რათა რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებულ საერთაშორისო სანქციების მიზეზებში მოხდეს საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაცია, ხოლო მოთხოვნებში დეოკუპაცია; გააუქმოს აბაშიძე-კარასინის ფორმატი და მოახდინოს ყურადღების მთელი კონცენტრაცია რუსეთთან მოლაპარაკებების ჟენევის ფორმატზე, სადაც შუამავლის სტატუსით მონაწილეობს ევროკავშირი და აშშ; აამუშაოს მსოფლიოს სავაჭრო ორგანიზაციაში რუსეთის წინააღმდეგ სავაჭრო და სხვა სახის ბერკეტები და ინსტრუმენტები.“`ნაციონალური მოძრაობა“ ასევე ითხოვს, ხელისუფლებამ გამართოს კონსულტაციები ყველა დაინტერესებულ მხარესთან, მათ შორის, პოლიტიკურ პარტიებთან, სამოქალაქო საზოგადოებასთან ერთიანი დეოკუპაციის სტრატეგის შემუშავების მიზნით.

რა არის გამოსავალი? რატომ ვერ იღებს ხელისუფლება გადაწყვეტილებას? „ალიას“ კითხვებს პასუხობს იურისტი ვალერი გელბახიანი:

- კარასინი აცხადებს, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ უნდა გამოიძიოს, რა პროვოკაციას აქვს ადგილი. თქვენი აზრით, რა ხდება?

- რას ნიშნავს, ჩაატაროს საქართველოს ხელისუფლებამ გამოძიება? განა, რუსეთის ხელისუფლებისთვის ცნობილი არ არის, რაც ხდება?.. განა, ისინი არ გასცემენ დავალებებს?.. კარასინის ნათქვამს ბავშვი არ დაიჯერებს, რა თქმა უნდა, ეს არის ცინიკური გამოწვევა. კარასინ-აბაშიძის მოლაპარაკების ფორმატი, ზედმეტი ხარჯის გარდა, არაფრისმომცემი აღმოჩნდა. ამ ფორმატმა ჩვენ არანაირი შედეგი არ მოგვიტანა, აღმოჩნდა, რომ ჟენევის მოლაპარაკების ფორმატი არ ამართლებს, აუცილებელია, რომ საქართველოს სახელმწიფომ დასვას საკითხი ოფიციალურად, რომ დაიწყოს დიპლომატიური ურთიერთობების აღდგენა ორ სახელმწიფოს შორის. მესამე სახელმწიფოს არ ადარდებს ის პრობლემები, რაც ჩვენ გვაქვს. განცხადებების დეკლარირება აქამდე ჩვენ ბევრი ვნახეთ, მაგრამ გვინდა შედეგი. შედეგი კი არის ის, რომ 500 მეტრით მიუახლოვდნენ საავტომობილო ცენტრალურ მაგისტრალს, ასევე სარკინიგზოს. რუსეთის შეიარაღებულ ძალასთან ჩვენ გვაშორებს 500 მეტრი. ამ ფონზე კარასინი ცინიკური ტონით გვეუბნება, რომ ეს პროვოკაცია გამოიძიოს საქართველოს ხელისუფლებამ. ვინ უნდა დაკითხოს გამოძიებამ, ოსეთის თუ რუსეთის ხელმძღვანელობა?.. ან ვინ დააკითხვინებს თავს?..

- ნინო ბურჯანაძემ პრემიერ-მინისტრის აპარატს სთხოვა პრემიერთან შეხვედრის ორგანიზება იმ მიზნით, რომ რუსეთიდან ჩამოტანილი გზავნილები გადასცეს. რამდენიმე დღე გავიდა და პრემიერის აპარატის მხრიდან პასუხი არ არის. უნდა შეხვდეს თუ არა პრემიერ-მინისტრი ნინო ბურჯანაძეს და დაინტერესდეს, რა წინადადება და პაკეტი გამოუგზავნეს რუსებმა?

- რა თქმა უნდა, ბუნებრივია, უნდა შეხვდეს… ბოლო-ბოლო, ბურჯანაძე საქართველოს მტერი ხომ არ არის?!. ამ ადამიანმა რუსეთის წინაშე დააყენა პრობლემატური საკითხები, იშუამავლა, როგორც ჩანს, და ახლა ხელისუფლება კი არ უნდა აყოვნებდეს ბურჯანაძესთან შეხვედრას, ერთი წუთიც არ უნდა დაეკარგა და მას უნდა შეხვედროდა. ბურჯანაძე არის პოლიტიკური პარტიის ლიდერი, ასეთ შემთხვევაში ვალდებულია, რომ ხელისუფლებას მიაწოდოს წინადადებები.

როდესაც სახელმწიფოს მხრიდან არის სიჩუმე და იგნორი, რომ თითქოს მას არ აინტერესებს… რა არ გაინტერესებს, შე დალოცვილო, ცენტრალურ საავტომობილო მაგისტრალს მოუახლოვდნენ და შენ არ გაინტერესებს ეს საკითხი?.. ტერიტორიები წაგართვეს – არ გაინტერესებს, ურთიერთობების დალაგება – არ გაინტერესებს… აბა, რა გაინტერესებს, რომელი ქვეყნის ხელმძღვანელობა ხარ?!.

- საუბრის დასაწყისში თქვენ განაცხადეთ, რომ აბაშიძე-კარასინის ფორმატი აზრს კარგავს. კახი კალაძე აცხადებს, რომ საჭიროა კონკრეტული ნაბიჯების გადადგმა რუსეთთან და ძალიან მნიშვნელოვანი იქნება, მოვიფიქროთ სხვა რაიმე ფორმატი, მოვახერხოთ ურთიერთობების დალაგება. საგარეო საქმეთა მინისტრის პირველი მოადგილე დავით დონდუა კატეგორიულად უარყოფს სხვა ფორმატს, ასევე პრემიერ-მინისტრი ამბობს, რომ საჭიროებას ვერ ხედავს. მოკლედ, ამ მიმართულებით დიდი აჯაფსანდალია, თქვენ რას ფიქრობთ?

- რა თქმა უნდა, ეს ფორმატი არის ზედმეტი ხარჯი და ამ ტიპის ფორმატი აღარ უნდა იყოს რუსეთთან მოლაპარაკებისთვის მისაღები. კარასინი არც აღმასრულებელი ხელისუფლების ხელმძღვანელია და არც პოლიტიკური ხელმძღვანელი, მას შეუძლია, ამბავი მიიტანოს, მაგრამ გადაწყვეტილების მიმღები არ გახლავთ. ამიტომ ერთმანეთს უნდა ხვდებოდნენ გადაწყვეტილების მიმღები პირები. ამ საკითხში პრემიერი უნდა ჩაერთოს, მინისტრიც კი ვერ გადაწყვეტს ვერაფერს. საქართველოს პრემიერ-მინისტრი უნდა შეხვდეს რუსეთის პრემიერს, ან პრეზიდენტს.

მოდით, მე ასე გიპასუხებთ, თუ ბურჯანაძემ გააკეთა, რატომ არ აკეთებს ხელისუფლება?.. ბურჯანაძეს სახელისუფლებო მანდატი არ გააჩნია, არის პოლიტიკური პარტიის ლიდერი, თუ ამ პოლიტიკოსს შეუძლია, გადაწყვიტოს ის საკითხი მაინც, რომ შეხვედრების ორგანიზება დანიშნოს და განახორციელოს, ვინმემ ამიხსნას, ეს რატომ არ შეუძლია ხელისუფლებას? იცით, რას ვფიქრობ? ვიღაცას ხელისუფლებაში რაღაცის ეშინია, რომ მის ნაბიჯს დასავლეთიდან უარყოფითი რეაქცია მოჰყვება, ზოგს დასავლეთში დიდი ფული აქვს შენახული და ამ ფულის დაკარგვის ეშინია, ზოგზე შესაძლოა, იდოს კომპრომატი და ამის გამოქვეყნების ეშინია. ამიტომ ალაპარაკებენ „ნაციონალებს“ იმას, რაზეც საუბარი მათთვის არაპოპულარულია. მაგრამ ჩუმ-ჩუმად ელჩებს ეუბნებიან, რა გინდათ, ჩვენ ხომ არ ვდგამთ რუსეთისკენ ნაბიჯებს, დაგვარწმუნეთ, რომ „ნაციონალების“ ინტერესი ამ საკითხში ჩვენს ინტერესებს ემთხვევა. დაახლოებით ასეთი ლაპარაკია ამერიკისა და ევროპის ელჩებთან. უბედურება ის არის, რომ ეს ყველაფერი საქართველოს ინტერესების ხარჯზე კეთდება. პირადი ინტერესების რეგულაცია მიდის და არა ქვეყნის. როგორ შეიძლება ხელისუფლებას წაყრუების პოლიტიკა ჰქონდეს, როცა რუსეთის ხელისუფლება გეუბნება – კი ბატონო, დავიწყოთ დიალოგი, ამ დროს თურმე ერთადერთი კარასინის ფორმატია, ამ დროს ეს არის ყველაზე ჩლუნგი ფორმატი, ფულის ხარჯვის მეტი ამ ფორმატს არაფერი მოუტანია.

რატომაც არა, კარგია ყოველ კვირა მაღალი კლასის თვითმფრინავით ჟენევაში სიარული, ფეშენებელურ სასტუმროში, ფეშენებელური პირობებით, კარგი ანაზღაურებით, კარგი კვებით, ცუდი ნამდვილად არ არის, მაგრამ მერე ქვეყანას რა!.. მე გეუბნებით, რუსეთი ყველა ვარიანტში დაძაბავს სიტუაციას, თუკი ეს ხელისუფლება წაყრუების პოლიტიკას გააგრძელებს. აი, ახლა კი პირდაპირ გეტყვით, რომ ნინო ბურჯანაძის ვიზიტი რუსეთში შემთხვევითი არ იყო. რუსეთი არის ხისტი, მაგრამ მას მსოფლიო პოლიტიკური მოთამაშეები ანგარიშს უწევენ. პუტინმა რომ დაინახა, ყოველდღიურად როგორ იგდებს ხელ-ში უკრაინის ხელისუფლებას სააკაშვილი, ისე რომ შეიძლება სააკაშვილი გახდეს უკრაინის პირველი პირი, პუტინი სააკაშვილის ლიკვიდაციას ხომ ვერ მოახდენს, ამიტომ პოლიტიკური მეთოდით ცდილობს მის ბლოკირებას. ხოლო მისი ბლოკირების ერთადერთი საშუალება არის ის, რომ მას საქართველოში მოუძებნო ალტერნატივა და ამ შემთხვევაში, ეს ალტერნატივა გახლავთ მხოლოდ ნინო ბურჯანაძე,

სხვა ალტერნატივა, რუსეთის ხელისუფლების ანალიზის მიხედვით, არ არსებობს. იმიტომ, რომ ყველა დანარჩენი არიან სააკაშვილისა და დასავლეთის იმ პოლიტიკის გამგრძელებლები, რაც ხდება საქართველოში. ამიტომ აქ გასაკვირი არაფერი არ არის.

რუსი პოლიტოლოგები და მეცნიერები არ მალავენ და სამ დიდ საფრთხეს ასახელებენ. პირველ საფრთხედ მიჩნეულია ჩინეთი, მეორე საფრთხედ მიჩნეულია ამერიკა, მესამე საფრთხედ დასახელებულია საქართველო, იმიტომ, კი არა, რომ რუსეთს საქართველოსი ეშინია, არამედ იმიტომ, რომ საქართველო არის რუსეთის ზურგი, კავკასიური სარტყელის ზურგი და თუ საქართველომ გახსნა შემავალი გზები კავკასიაზე, რუსეთი ვერანაირად ვეღარ გაწევს წინააღმდეგობას და მუდმივი არეულობა იქნება მუსლიმანურ სარტყელში. თუ არეულობა დაიწყო მუსლიმანურ სარტყელში, რუსეთი ორად იხლიჩება, რუსეთი უდიდეს მნიშვნელობას ანიჭებს საქართველოს ფაქტორს მათი უსაფრთხოებისთვის და ბუნებრივია, შესაბამისი ზომებიც იქნება გატარებული. ის, რომ შვეიცარიის ელჩს საპროტესტო ნოტა გადასცა საგარეო საქმეთა სამინისტრომ, ეს იყო სწორი, მაგრამ ამას უნდა მოჰყვეს პრემიერ-მინისტრის განცხადება.  სად არის ბიძინა ივანიშვილი, რატომ არაფერს ამბობს?!. რატომ დუმს ღარიბაშვილი, რატომ არ აცხადებს, რომ ის მზად არის, შეხვდეს რუსეთის ხელისუფლების პირველ პირებს და დაელაპარაკოს იმ პრობლემებზე, რაც ბოლო პერიოდში შეიქმნა, განსაკუთრებით, სასაზღვრო ზოლში.

განა ამ განცხადებების გაკეთება არ შეიძლება?!. თუ ის ფიქრობს, რომ ამერიკელები ეტყვიან, რატომ გინდა რუსეთთან პრობლემების მოგვარებაო, დამიჯერეთ, ამას არავინ ეტყვით. რა შიშები გაქვთ ამისთანა, ვისაც გეშინიათ გარეთ გატანილი დიდი ფულის ბლოკირების, მაშინ წადით პოლიტიკიდან.

მე ერთ რამეს ვხედავ, პოლიტიკური საკითხების გადამწყვეტი ამ ხელისუფლებაში არავინ არის, ბოდიშს მოვიხდი ბატონ ბიძინა ივანიშვილთან, მაგრამ მან პოლიტიკა არ იცის, პოლიტიკის კეთებას ახლა სწავლობს, ვერ იღებს სწრაფად გადაწყვეტილებას იმის გამო, რომ ყველა დიდ გადაწყვეტილებას შეიძლება მოჰყვეს უარყოფითი შედეგი. აქედან გამომდინარე, ყველა შესცქერის ბიძინა ივანიშვილს და ვინ არის გადაწყვეტილების მიმღები?

ახლა ხალხი კითხვას სვამს – რატომ დუმს ივანიშვილი, მას ხომ კავშირები აქვს მოსკოვში?.. აღმოჩნდა, რომ ეს იყო მითები და ჩვენ დავინახეთ, რომ ეს არასწორია. მას კავშირები მოსკოვში რომ ჰქონოდა, აქამდე არ მივიდოდა მდგომარეობა. თანაც მინდა გითხრათ, რომ ეს გუნდი ერთიანი არ არის. დაუკვირდით, კარასინი-აბაშიძის შეხვედრებზე კახი კალაძე ამბობს აბსოლუტურად საპირისპირო პოზიციას, ხოლო პრემიერი მას ეწინააღმდეგება და თვლის, რომ ეს ფორმატი შესაცვლელი არ არის. ეს გუნდი როგორ შეიძლება იყოს ერთიანი და ან ვინმეს სჯერა პრემიერ-მინისტრის და ვიცე-პრემიერ კალაძის განცხადებისა – ჩვენ შორის კონფლიქტი არ არის და ამით მხოლოდ ბოროტი ძალები არიან დაინტერესებულიო?.. სამწუხაროდ, რეალობაა, ეს ინფორმაციები ისევ მათი ოჯახებიდან გამოდის. ალასანიაზეც ამბობდნენ, ჩვენ ერთი გუნდი ვართ და პრობლემები არ გვაქვსო, მაგრამ აღმოჩნდნენ ერთიანი?!. საქმე ისაა, რომ ამათგან ჩვენ არ უნდა ველოდოთ გლობალური პრობლემების გადაწყვეტას, რადგან საქმე გვაქვს უუნარო ხელისუფლებასთან.

„საქართველო და მსოფლიო“, 15 ივლისი, 2015 წელი

ინტერვიუ თამარ კიკნაძესთან: დასავლეთს საქართველოს დახმარება არ ძალუძს

ეკა ნასყიდაშვილი

გასული კვირა პარლამენტარის და მსახიობ გოგი ქავთარაძის მწვავე განცხადებით დაიწყო: “რას გვახვეწნინებენ ამ ნატოში შესვლისთვის.  დავიჯერო, ნატოს წევრი ქვეყნებიდან ზოგიერთი უფრო მეტად იმსახურებს ნატოს წევრობას? შეხედეთ, როგორ იბრძვიან ჩვენი ბიჭები ნატოს ჯარისკაცების მხარდამხარ. თუ გვიფიქრია იმაზე, რომ ჩვენს მეზობელ ქვეყნებში ჩუმად ქირქილებენ, როდესაც უყურებენ, როგორ ვიხვეწებით ნატოში შესვლას, ისინი კი არ გვიღებენ. ადამიანის მსგავსად, ქვეყანასაც აქვს თავმოყვარეობა”. გოგი ქავთარაძის ეს განცხადება მკვეთრად ლიბერალური ძალებისთვის გოგი თოფაძის ცნობილ განცხადებაზე მწვავე და გამაღიზიანებელი აღმოჩნდა…

კვირის ბოლოს საზოგადოების აღშფოთების მიზეზი რუსეთის მიერ ორჭოსანსა და ხურვალეთში საზღვრის კილომეტრ-ნახევრით გადმოწევა გახდა. ორჭოსანის ხსენებაზე უკრაინის შინაგან საქმეთა მინისტრის ამჟამინდელი პირველი მოადგილე გამახსენდა, ალბათ, ყველას. 2008 წლის ომში ხალხს რომ ამშვიდებდა, ნუ გეშინიათ, რუსის ჯარმა ორჭოსანისკენ გადაუხვია, თბილისისკენ არ მოდისო. ეკა ზღულაძეს ორჭოსანი, სავარაუდოდ, საქართველოს ტერიტორიაც არ ეგონა… ეს რაც შეეხება საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ყოფილ მოადგილეს, მაგრამ უფრო საინტერესო იყო თავდაცვის ამჟამინდელი მინისტრის _ თინა ხიდაშელის განცხადება, რომელმაც ყელი მოიღერა და თქვა: “ჩვენი გზა ევროატლანტიკური ინტეგრაციისკენ სწორედ ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია ოკუპაციის, ძალმომრეობის, ძალადობისაგან თავის დაღწევის. მინდა, დაგარწმუნოთ, რომ საქართველო ამ 20 მეტრს ან 2 კილომეტრს კი არა, იმ 20%-ს დაიბრუნებს და რუსებს საკუთარი ხელით მოუწევთ ტრანსფარანტებისა თუ ტრაფარეტების, რასაც დგამენ ჩვენს მიწაზე, უკან, ოფიციალური, საბჭოთა კავშირის დროინდელი საზღვრისკენ გადაწევა”.

საქართველოსა და მსოფლიოს გასული კვირის უმნიშვნელოვანეს პოლიტიკურ მოვლენებზე კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის პროფესორი თამარ კიკნაძე გვესაუბრება.

- ქალბატონო თამარ, საქართველოს უმაღლეს საკანონმდებლო ორგანოში უკვე მეორე პარლამენტარმა გამოხატა თავისი არცთუ მოკრძალებული მოსაზრება ნატოში გაწევრებაზე. პარლამენტარ გოგი თოფაძის შემდეგ ამ თემაზე ვრცელი მოხსენება გოგი ქავთარაძემ გააკეთა. მან განაცხადა, რომ ერის შეურაცხყოფაა ნატოსთვის ამდენი ხვეწნა-მუდარის წერილების გაგზავნა. ეს ადამიანები ვინმეს აზრს ხომ არ ახმიანებენ?

- გოგი თოფაძესა და გოგი ქავთარაძეს კოალიციის სხვა წევრებისგან განსხვავებული თვალსაზრისი აქვთ. რაც შეეხება იმას, რომ ვიღაცის აზრს ახმიანებენ, თორემ სხვანაირად ვერ გაბედავენ, გეტყვით, რაც მეტი ადამიანი გაბედავს და იტყვის სიმართლეს, უკეთესია. საჭიროა, დამთავრდეს აბსურდი, რომელშიც ვცხოვრობთ. დღეს სიმართლის თქმა სამოქალაქო გმირობის ტოლფასია და ასეთი ადამიანები პატივისცემას იმსახურებენ.

ხურვალეთში რუსეთმა საზღვარი გადმოწია და “ბრიტიშ პეტროლიუმის” მილსადენი ჩვენი საზღვრის მიღმა აღმოჩნდა. მცოცავი ანექსია გრძელდება. ამ ფაქტმა, ე.წ. პრორუსული ორიენტაციის ადამიანებიც კი გააღიზიანა. ასეთი ქმედებები მოსახლეობას რუსეთისადმი უარყოფითად განაწყობს, მაგრამ ეს არის რუსეთის პასუხი და გზავნილი საქართველოსთვის ნატოს რიტორიკაზე. ამ ქმედებით რუსეთი გვაჩვენებს, რომ დასავლეთს საქართველოს დახმარება არ ძალუძს, მხოლოდ განცხადებებით, აღშფოთებითა და შეშფოთებით იფარგლება.

ასე იყო 2008 წლის ომის დროსაც ბევრს ეგონა, რომ შავ ზღვაში ჩვენი პარტნიორების გემებს ვიხილავდით და ისინი საომარ მოქმედებებში ჩაერთვებოდნენ, მაგრამ ომი ჩვენი ბიჭების დაღუპვითა და ტერიტორიების დაკარგვით დამთავრდა. საქართველოს თავდაცვის მინისტრის რიტორიკა, რომ მალე რუსეთი იძულებული იქნება, ტერიტორიები დაგვიბრუნოს, მხოლოდ პიარის ელემენტია. ასეთი ქმედებებით შედეგის მიღწევა შეუძლებელია.

- და მაინც, ქალბატონო თამარ, შესაძლოა, რომ მალე პოლიტიკური კურსის გადახედვის საკითხი დადგეს?

- არასოდეს მითქვამს და არც ახლა ვიტყვი, რომ შეიძლება მკვეთრი და უეცარი ცვლილება მოხდეს, მაგრამ რუსეთთან მოლაპარაკება და დიალოგი აუცილებლად უნდა დაიწყოს. დასავლელმა პარტნიორებმა უნდა იცოდნენ, რომ საქართველოსთვის ეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. უნდა გავითვალისწინოთ უკრაინის მაგალითი, რომ უკიდურეს გაჭირვებაშიც კი ამ ქვეყნის დახმარება დასავლეთმა ვერ შეძლო.

ქვეყანამ, როდესაც საკუთარი პრობლემების პირისპირ რჩება, პრაგმატული პოლიტიკა უნდა გაატაროს. დღეს საქართველო დიდი პრობლემების წინაშე დგას.

შეიძლება, ევროასოცირების ხელშეკრულება საქართველომ სასიკეთოდ გამოიყენოს. ჩვენი მეზობელი სომხეთი ევრაზიული კავშირის წევრია, ამიტომ თავისუფლად შეგვიძლია, რუსეთსა და ევროპას შორის ხიდის ფუნქცია შევასრულოთ. ანგელა მერკელიც კი ალაპარაკდა ეკონომიკურ სივრცეზე ლისაბონიდან ვლადივასტოკამდე.

რამდენიმე დღის წინათ უფაში გაიმართა ბრიჩსისა (ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი, ჩინეთი, სამხრეთი აფრიკის რესპუბლიკა _ ე. ნ.) და თშო-ს (თანამშრომლობის შანხაიური ორგანიზაცია, რომლის წევრებიც არიან ჩინეთი, რუსეთი, ყაზახეთი, ტაჯიკეთი, ყირგიზეთი, უზბეკეთი და ამა წლის 10 ივლისიდან ინდოეთი და პაკისტანიც _ ე. ნ.) ქვეყნების შეხვედრები. ეს იყო ძალიან საინტერესო შეხვედრა, რომელსაც ირანის პრეზიდენტიც დაესწრო. თშო-ში გაერთიანდნენ პაკისტანი და ინდოეთიც. ეს უპრეცედენტო შემთხვევაა, პაკისტანსა და ინდოეთს შორის სერიოზული უთანხმოებაა პროვინცია ჯამუ და ქაშმირის გამო. ეს არის ორი დიდი ატომური ქვეყანა, მათ ტერიტორიული პრობლემები აქვთ ჩინეთთანაც, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, ინდოეთისა და პაკისტანის პრემიერები ერთმანეთს შეხვდნენ და დღეს ჩინეთთან ერთად ერთ ორგანიზაციაში არიან გაერთიანებულნი.

თშო-ში დამკვირვებლად შესვლის სურვილი გამოთქვა ბელარუსის პრეზიდენტმა ალექსანდრე ლუკაშენკომ. ამასთანავე, შეიქმნა ბრიჩსის ბანკი, რომელიც აბრეშუმის გზის ინფრასტურქტურის პროექტებს დააფინანსებს. საუბარია, აგრეთვე, დოლარის ამოღებაზე ურთიერთანგარიშსწორებისას. ეს ყველაფერი კი არსებული წესრიგის შეცვლისკენ არის მიმართული. ვექტორი აზიისკენ ინაცვლებს.

როგორც პუტინმა აღნიშნა, ეს სივრცე გეოპოლიტიკური თამაშების სივრცე არ არის. აქ ხალხი ცხოვრობს და მთავარი მათი კეთილდღეობაა. შეიძლება ციტირება ზუსტი არ არის, მაგრამ აზრი ასეთი იყო.

- ქართველი პოლიტიკოსები თუ ხვდებიან ამას?

- ჩვენ სიურრეალიზმში ვცხოვრობთ. ინფორმაცია ხალხს ისე მიეწოდება, პოლიტიკოსები და ექსპერტებიც ისე საუბრობენ, ვერასდროს გაიგებ, რა არის საქართველოს რეალური ამოცანა. გამუდმებით გვარწმუნებენ და გვიმტკიცებენ, რომ თეთრი შავია და პირიქით. ისევ გავიმეორებ: დღეს პრაგმატული პოლიტიკის დროა, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ქვეყნის საქმე ცუდად წავა. ეკონომიკური, დემოგრაფიული, სოციალური მდგომარეობა ძალიან მძიმეა. საუბარი აღარ არის იმაზე, თუ როგორ უჭირს ხალხს, საფრთხეშია ჩვენი გენოფონდი. ხალხი ვერ იღებს საკვების საჭირო რაციონს, რაც ფსიქიკურ აშლილობასა და ჯანმრთელობის შერყევას იწვევს. სიტუაცია სულ უფრო მძიმდება.

„ახალი თაობა“, 15 ივლისი, 2015 წელი

ინტერვიუ მაია ფანჯიკიძესთან: „ხელისუფლებამ რუსულ ანექსიაზე განგაში უნდა ატეხოს“

„აბაშიძე-კარასინის ფორმატმა თავი ამოწურა“

ნათია ხურცილავა

(შემოკლებით)

რუსეთის ფედერაციის მხრიდან მცოცავი ანექსია და საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაცია გრძელდება. 14 ივლისს, ხურვალეთში ე.წ. საზღვრის აღმნიშვნელი ბანერის უკანონოდ აღმართვა „თავისუფალი დემოკრატების“ ლიდერებმა გააპროტესტეს.

საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი მაია ფანჯიკიძე, რომელიც ხურვალეთიდან ესაუბრა „ახალ თაობას“, აცხადებს, რომ ხელისუფლება არასაკმარის სამუშაოებს ატარებს.

- ქალბატონო მაია, „თავისუფალი დემოკრატები“ ხურვალეთში იმყოფებით. რა სურათი დაგხვდათ ადგილზე?

- ჩვენ ახლა ვიმყოფებით სწორედ იმ პუნქტთან, სადაც არის ჩვენი პოლიცია და მივდივართ იმ ადგილზე, სადაც არის ე.წ. ბანერი დამონტაჟებული. `თავისუფალი დემოკრატები~ ამ ადგილზე ჩამოვედით იმიტომ, რომ სწორედ აქ დავაფიქსიროთ ჩვენი პროტესტი და შევხვდეთ მოსახლეობას. შთაბეჭდილება იქმნება, რომ ამ ადამიანების პრობლემები დიდად არავის აღელვებს.

- ეს რით გამოიხატება?

- აქ მცხოვრებმა მოსახლეობამ დილით აღმოაჩინა, რომ მისი სავარგულები ოკუპირებულ ტერიტორიაზეა. ეს არის მათი ერთადერთი შემოსავალი. მე აქ ადრეც ნამყოფი ვარ, როდესაც საგარეო საქმეთა მინისტრი ვიყავი. მაშინ დიპლომატები მყავდა ჩამოყვანილი. ამ ადამიანებს პირადად ვიცნობ და მინდა, ახლა ვნახო, დაველაპარაკო, გავიგო, როგორ არიან, რა ხდება მათ გარშემო. ყოველდღიურად უნდა მოდიოდეს ყველა, რათა ჩვენმა მოსახლეობამ იგრძნოს, რომ ისინი მარტო არ არიან, რომ არა მხოლოდ სამშობლოს, არამედ თითოეული აქ მცხოვრები ადამიანის ბედი გვაწუხებს.

- ხელისუფლების პოზიციაა, რომ პანიკა არ არის ასატეხი, რომ ეს ხდებოდა, ხდება და, სამწუხაროდ, ალბათ, მოხდება კიდეც. თქვენი პოზიცია როგორია?

- სამწუხაროდ, ეს ხდებოდა, ხდება და მოხდება კიდევ, მაგრამ ყოველთვის, როდესაც ასეთი რამ ხდებოდა, საქართველოს ხელისუფლებას ძალიან მძაფრი რეაქცია ჰქონდა. იგი ახერხებდა საერთაშორისო თანამეგობრობის მხარდაჭერის კონსოლიდაციას. მე არ მახსენდება არც ერთი მსგავსი გამწვავება, რომელსაც საერთაშორისო თანამეგობრობის მხრიდან არ მოჰყოლოდა მკაცრი, ადეკვატური და პრინციპული შეფასება.

(…)

- მოიკოჭლებს საერთაშორისო მხარდაჭერა?

- ამ დღეებში საქართველოს საერთაშორისო მხარდაჭერა არ მიუღია, რასაც მთავრობის ძალიან სუსტ მუშაობას ვაბრალებ. არ არის იმ დონეზე კომუნიკაცია და სამუშაოები ჩატარებული, რაც არის საჭირო. ეს არის ძალიან კრიტიკული სურათი. ეს ყველაფერი აბაშიძე-კარასინის შეხვედრის წინ ხდება, ადრეც მომხდარა, მაგრამ დღეს საქართველოს ხელისუფლება სპორტული დარბაზების გახსნით არის დაკავებული. საქართველოს მთავრობის პრიორიტეტები დღეს არაადეკვატურია. ყველა განცხადება, რომლებიც ხელისუფლებისგან მოვისმინეთ, არასაკმარისია.

- ქალბატონო მაია, ხელისუფლების მთავარი მესიჯი რა უნდა იყოს, განგაში ატეხოს სხვადასხვა დედაქალაქებში, მოაწყოს შეხვედრები სხვადასხვა დონეზე თუ წაუყრუოს?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება წაყრუება. პირიქით, ძალიან სერიოზული განგაში უნდა ატეხოს. ჩვენი ქვეყნის უმაღლესი თანამდებობის პირებმა კომუნიკაცია უნდა დაამყარონ პარტნიორი ქვეყნების უმაღლესი თანამდებობის პირებთან. გარდა იმისა, რომ ეს არ ხდება, ასევე ვერ ვხედავ გაწერილ სამოქმედო გეგმას, რომელიც ხელისუფლებას აქვს. ასევე, არც ერთი ის ორგანო არ შეკრებილა, რომელსაც ევალება მსგავსი გეგმის შექმნა. ასეთი ორგანო მრავლად არის, გავიხსენებ თუნდაც საგარეო პოლიტიკის საბჭოს, რომელიც ჩემი მთავრობიდან წამოსვლის შემდეგ შეიქმნა. რატომ არ იკრიბება ეს საბჭო? რატომ არ გეგმავს საერთაშორისო თანამეგობრობის მხარდაჭერის მოპოვების ნაბიჯებს? ეს არის ის კითხვები, რომლებიც ხელისუფლების მიმართ არსებობს.

- ვიცეპრემიერ კახა კალაძის განცხადებას როგორ აფასებთ, რომელმაც განაცხადა, რომ აბაშიძე-კარასინის ფორმატის შემდეგ ახალი ფორმატის ძიებაზეა საუბარი. აღმოჩნდა, რომ ამ საკითხზე საგარეო უწყება დიდად არ იყო ინფორმირებული. რას იტყვით?

- მთავარი პრობლემა სწორედ ეს არის. ვიცეპრემიერმა განაცხადა, რომ ახალი ფორმატის შესახებ ფიქრი თუ მსჯელობა მიმდინარეობს. საგარეო საქმეთა მინისტრმა თქვა, რომ მსგავსი არაფერი ხდება, ასევე მოგვიანებით პრემიერ-მინისტრისგან მოვისმინეთ, რომ ამ ფორმატის გადახედვა არ იგეგმება. ეს ნიშნავს იმას, რომ მთავრობის შიგნით კომუნიკაცია არ არის. მთავრობაში არ არის ქმედითი ინსტრუმენტი, რომელიც მსგავს კრიტიკულ სიტუაციაში შეკრებდა იმ ხალხს, რომლებსაც ეს საკითხი ეხებათ და მსჯელობაში გადაწყვეტილებას მიაღებინებდა.

- თავად აბაშიძე-კარასინის ფორმატზე რას იტყვით?

- ამ ფორმატმა თავისი თავი ამოწურა. ახლა მისი ხელოვნურად შენარჩუნება ხდება. ამ ფორმატის გაფართოება უკვე ხდება, შეხვედრას ესწრებიან ეკონომიკის სამინისტროსა და რუსეთის ტრანსპორტის სამინისტროს წარმომადგენლები. ეს კიდევ ერთხელ აჩენს ეჭვს, რომ აფხაზეთის რკინიგზის საკითხი ამ ფორმატში რაღაც ფორმით განიხილება. ამის შესახებ კარასინი მუდმივად აცხადებდა და მუდმივად უარყოფდა ამ ინფორმაციას აბაშიძე. ეს უარყოფა ჩემთვის დამაჯერებელი არ არის.

- ჟენევის ფორმატი კიდევ უფრო უნდა გააქტიურდეს?

- ჟენევის ფორმატი ყველაზე მნიშვნელოვანია. ის აუცილებლად უნდა შენარჩუნდეს, გაძლიერდეს და მოერგოს საქართველოს ხელისუფლება თავის სტრატეგიაში იმ ახალ რეალობას, რომელიც არსებობს. ეს ახალი რეალობა კი არის ხელმოწერილი ხელშეკრულებები, რატიფიცირებული ხელშეკრულებები ე.წ. სამხრეთ ოსეთთან და აფხაზეთთან. ახლა სახეზეა ოკუპაციის ხაზის გადმოწევის კიდევ ერთი ფაქტი. ბოლო რვა თვის განმავლობაში ამ ქმედებების შესაბამისი პოზიციების გადახედვა საქართველოს მთავრობაში მე არ შემიტყვია.

„რეზონანსი“, 16 ივლისი, 2015 წელი

რა უნდა მოიმოქმედოს ხელისუფლებამ მცოცავი ანექსიის წინააღმდეგ?

ელზა პაპოშვილი

საოკუპაციო ხაზის საქართველოს ტერიტორიის სიღრმეში გადმოწევის კვალდაკვალ, პრემიერი ირაკლი ღარიბაშვილი საზოგადოებას სიმშვიდისკენ მოუწოდებს და ამბობს, რომ ხელისუფლება გააზრებული გეგმით მოქმედებს. ოპონენტები თვლიან, რომ დაშვებულია შეცდომები საერთაშორისო თანამეგობრობის მობილიზების ჭრილში და რომ იმთავითვე გაუმართლებელი იყო რუსეთთან დათბობის პოლიტიკა.

რა უნდა მოიმოქმედოს ხელისუფლებამ მცოცავი ანექსიის წინააღმდეგ? ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წევრებს მიმართა.

ქეთი ბექაური (ადვოკატი): ვფიქრობ ჯერ უნდა დადგინდეს, რუსეთის ეს ქმედება რა მიზანს ემსახურება. ვფიქრობ ხელისუფლება სწორად იქცევა და ცდილობს, მაქსიმალურად მშვიდად უაპსუხოს. მგონია, რომ ეს სწორი ქმედებაა. არ შეიძლება აგრესიას აგრესიით ვუპასუხოთ. აუცილებელია რუსეთთან დიალოგი. ჩვენ ვართ პატარა ქვეყანა და ომის მდგომარეობაში ვერც ერთ შემთხვევაში ვერ ჩავდგებით. როგორც ვხედავთ, ხელისუფლების მხრიდან სათანადო რეაქცია ამ პრობლემის მიმართ არის.

ედიშერ გვენეტაძე (მეცნიერებათა დოქტორი): ჩემი აზრით, ეს ურთულესი პრობლემაა, რომლის მოგვარებაც ასე ადვილი არ არის. მითუმეტეს თუ გავითვალისწინებთ საქმე ვისთან გვაქვს. ეს არის მსოფლიოს გადანაწილების შედეგი, რომელიც ამჟამად მიმდინარეობს. ლოგიკურია, ეს ჩვენს ქვეყანასაც ეხება. აქედან გამომდინარე, საქართველო არ მიდის რუსული ინტერესების პოლიტიკის გატარებაზე, რაზეც ეს ქვეყანა ასე რეაგირებს. ვფიქრობ, ხელისუფლება ნამდვილად სწორად და ადეკვატურად მოქმედებს. ამიტომ, მე მაგალითად ვფიქრობ, რომ რუსეთთან დალაპარაკება ყველა მიზეზის გარეშე აუცილებელია, რადგან ტერიტორიული მთლიანობა ამ ქვეყნის გარეშე ვერ გადაწყდება. ჩვენი მთავრობა სხვანაირად ვერ მოიქცევა. ამ აგრესიას სწორადაც რომ მშვიდად უნდა შეხვდეს და ყველაფერი გააკეთოს იმისთვის, რომ ომი და დესტაბილიზაცია თავიდან იქნას აცილებული.

გია ბუღაძე  (ფერმწერი): მე ვფიქრობ, რომ რუსეთის მცოცავ ანექსიაზე ჩვენი ხელისუფლება ძალიან არაადეკვატურად რეაგირებს. არასწორ პოლიტიკას ახორციელებს. ასეთი ქმედება არაფერი კარგის მომტანი არ არის. მე არ ვამბობ, რომ რუსეთთან ომი დავიწყოთ. მაგრამ ვფიქრობ, რომ ძალიან უნდა ვიხმაუროთ და ჩვენი საელჩოები დასავლეთსა და ევროპაში განგაშის ზარს უნდა სცემდნენ. პირდაპირი გაგებით ამ საქმესთან დაკავშირებით მსოფლიოს უნდა აწუხებდნენ. ჩვენი გადარჩენა ევროპისა და დასავლეთის მაქსიმალური ინფორმირებაა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, რუსეთთან მარტონი დავრჩებით და ვერაფერი ვეღარ გვიშველის.

იგორ კვესელავა  (პოლიტოლოგი): ვფიქრობ, რომ ჩვენი ხელისუფლება პრობლემის ადეკვატურ პოლიტიკას აწარმოებს. სხვანაირად რუსეთთან ჩვენ ვერაფერს გავხდებით. ქვეყანამ 2008 წლის ომით უკვე საკმაოდ კარგი გაკვეთილი მიიღო. კარგია, რომ პრემიერ-მინისტრი საზოგადოებას სიმშვიდისკენ მოუწოდებს და თვლის, რომ ამ პრობლემის მოსაგვარებლად დიალოგია საჭირო. ამასთანავე საერთაშორისო ორგანიზაციების ჩართულობაც საჭიროა. რასაც ვფიქრობ, რომ ჩვენი ხელისუფლება ძალიან კარგად აკეთებს.

„რეზონანსი“, 16 ივლისი, 2015 წელი

ინტერვიუ თემურ ქობალიასთან: „ევროპული არჩევანის გამო რუსეთში ბევრს არ მოვწონვართ“

სალომე სარიშვილი

(შემოკლებით)

“ქართულ-რუსული ფორუმის” დამფუძნებელი, უფლებადამცველი რუსეთის ქალაქ ვოლგოგრადიდან თემურ ქობალია აცხადებს, რომ რუსეთში დარეგისტრირებული მისი არასამთავრობო ორგანიზაცია წნეხის ქვეშაა იმის გამო, რომ რუსეთის ხელისუფლება “ფორუმს” მისი პროტეჟე ორგანიზაციების კონკურენტად მიიჩნევს.

“რეზონანსთან” საუბრისას ის დაწვრილებით ყვება იმის შესახებ, თუ რას და როგორ საქმიანობენ საქართველოში რუსული ორგანიზაციები. იგი ამბობს, რომ საქართველოს ევროპული არჩევანი მხარდაჭერისა და ოკუპაციის დაგმობის გამო რუსეთში “ქართულ-რუსული ფორუმის” საქმიანობას არ მიესალმებიან. ამიტომ, 2012 წელს “არასამთავრობო ორგანიზაციების შესახებ” მიღებული კანონის საფუძველზე, რუსეთის იუსტიციის სამინისტრომ ვოლგოგრადში მოქმედი მისი ახალგაზრდული უფლებადაცვითი ორგანიზაცია – “კონსულტაციისა და ტრენინგის ახალგაზრდული ცენტრი” – სპეციალურად შექმნილ რეესტრში “უცხოეთის აგენტად” დაარეგისტრირა და 6 ათასი დოლარით დააჯარიმა. ამ საკითხზე “რეზონანსი” რამდენიმე თვის წინაც წერდა კიდეც.

მიზეზი, როგორც ამას კანონი ამბობს, ევროპული ან ამერიკული ფონდებიდან დაფინანსება და პოლიტიკური საქმიანობაა, თუმცა თემურ ქობალია რადიკალურად განსხვავებულ მიზეზებზე საუბრობს და ამბობს, რომ მისი დაფუძნებული ორგანიზაცია წნეხს სხვა მიზეზთა გამო განიცდის. მისი თქმით, ამ წნეხის მიზეზი ისაა, რომ “ქართულ-რუსული ფორუმი” ევროპული არჩევანის ღიად გამოცხადების გამო რუსეთში ბევრს არ მოსწონს.

ქობალია ამბობს, რომ “ფორუმი” კრემლის პროტეჟე-ორგანიზაციების კონკურენტად მოიაზრება და ოფიციალური მოსკოვი ვოლგოგრადში არსებულ ახალგაზრდულ ორგანიზაციას მუშაობაში ხელს ამიტომ უშლის, მიუხედავად იმისა, რომ “ფორუმს”, რომელიც ქართულ-რუსული ურთიერთობის პერსპექტივებზე მუშაობს, ვოლგოგრადში არსებულ მის ახალგაზრდულ ორგანიზაციასთან არანაირი კავშირი არა აქვს. მისი ორგანიზაცია “აგენტად” გამოაცხადეს და 6 ათასი დოლარით დააჯარიმეს. ქობალია ამბობს, რომ ამას სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში გაასაჩივრებს.

თემურ ქობალია: რუსეთიდან საქართველოში კონკრეტული მიმართულებით რამდენიმე ორგანიზაცია მუშაობს. ესენია: რუსეთის სტრატეგიული კვლევების ინსტიტუტი (“რისი”), რომელიც პრეზიდენტ პუტინის ადმინისტრაციის დაქვემდებარებაშია და ქვეყნის წამყვან პოლიტოლოგიურ ცენტრს წარმოადგენს; “გორჩაკოვის ფონდი”, “რუსკი მირ – როსია სეგოდნია” და გუმილიოვის ცენტრი. საქართველოს მხრიდან კი ესაა ევრაზიული კავშირი და ერეკლე მეორეს საზოგადოება, საქინფორმი, “ივერიონი”, “საქართველო და მსოფლიო” და ა.შ. ყველა მათგანი ცდილობს გრანტი რუსეთიდან მიიღოს. მათგან ყველა თავის ფუნქციას ასრულებს – ზოგიერთი სექსუალურ უმცირესობათა თემაზე აქცენტირებით ძალიან ცუდ ფონს ქმნის ევროპის გზაზე, ზოგიერთი კი ყურადღებას მხოლოდ ქვეყნის პოლიტიკურ კურსზე ამახვილებს. “რისი” და გორჩაკოვის ფონდი საქართველოში აქტიურ ხალხს ეძებენ, შემდგომ თავიანთ პროექტებში ასაქმებენ და პოზიციების დაახლოებაზე მუშაობენ.

გორჩაკოვის ფონდმა ზუსტად ასეთი პროექტებით დაიწყო საქართველოში სივრცის გაფართოება, ისინი რამდენიმე წლის განმავლობაში ჩამოდიოდნენ ქართულ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობის მიზნით, შემდგომ კი გადაწყვიტეს ქართულ-რუსული ცენტრი გაეხსნათ. გარდა ამისა, საქართველოში სხვა ორგანიზაციებიც მუშაობენ, რომლებიც შედარებით რბილ რუსულ ძალას წარმოადგენს.

- ანუ გამოდის, რომ ვოლგოგრადში თქვენ მიერ დაფუძნებული ორგანიზაცია წნეხს იმის გამო განიცდის, რომ “ქართულ-რუსული ფორუმის” რუსეთის მთავრობის მიერ მხარდაჭერილი ორგანიზაციების კონკურენტად მოიაზრება?

- ჩვენ “აგენტებად” გამოგვაცხადეს და დაგვაჯარიმეს საკმაოდ სოლიდური თანხით, რომელიც ორგანიზაციას გადასახდელი აქვს და ეს იმის გამო მოხდა, რომ ჩვენ ერთადერთი დამოუკიდებელი პლატფორმა და ორგანიზაცია ვართ, რომელმაც საქართველოს ევროპასთან ასოცირების ხელშეკრულების ხელმოწერა ღიად მიულოცა. მიუხედავად ამისა, ჩვენ ამის შემდგომ ფორუმი მაინც ჩავატარეთ, რომელშიც 93 ადამიანი მონაწილეობდა და მხარდაჭერილი იყო ფრიდრიხ ებერტის ფონდის მიერ.

- საინტერესოა, რამდენად დიდი გავლენა აქვს ზოგადად არასამთავრობო სექტორს რუსეთში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესსა და საზოგადოებრივ აზრზე?

- არასამთავრობო სექტორს და კერძოდ ჩემს ახალგაზრდულ ორგანიზაციას მოსახლეობაზე ძალიან დიდი გავლენა აქვს – ცხადია, დადებით კონტექტში. რაც მთავარია, ჩვენი აზრის გამოხატვა ღიად არასდროს გვიჭირს და მათ შორის ოკუპაციის საკითხზეც. სხვანაირად არც მოვიქცევი და ამაზე ყოველთვის საჯაროდ ვისაუბრებ. უფრო მეტსაც გეტყვით, ისინი ჩვენს აზრს პატივსაც სცემენ. ჩემი აზრით, ამ მხრივ დასავლურ ფონდებს შეუძლიათ ძალიან ნაყოფიერად იმუშაონ. მაგალითად, დასავლური ფონდების დაფინანსებით საქართველოში რუსული ორგანიზაციები ჩამოვიდნენ და ბევრი რამ ისწავლეს. (…)