„რეზონანსი“: ინტერვიუ ზაზა ფირალიშვილთან: „გამოიღვიძეს ძალებმა, რომლებიც 90-იანი წლებისკენ მიგვერეკებიან“

„რეზონანსი“: ინტერვიუ ზაალ ანჯაფარიძესთან: „პარლამენტში ოთხ პარტიას მაინც ვიხილავთ”

„რეზონანსი“: რას მოითხოვს საქართველო ალიანსის ვარშავის სამიტზე

„რეზონანსი“: რეალურად მიგაჩნიათ თავდაცვის მინისტრის განცხადება ნატოში პირდაპირი გაწევრიანების მოთხოვნაზე? (გამოკითხვა)

„რეზონანსი“: ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: „ნატო-ს გაფართოების საკითხმა გადაიწია… წევრობის მოთხოვნა კარგია, მაგრამ მაპ-ი ჯერ არავის გაუუქმებია”

„რეზონანსი“: “ნაციონალების” “სახელის გამტეხი” როლი უვიზო მიმოსვლის საკითხში

„რეზონანსი“: საქართველოს პოლიტიკური პარტიების შემოსავლები:

2015 წელს „ნაცმოძრაობამ“ «ოცნებაზე“ 2,2-ჯერ მეტი დაფინანსება მიიღო

——–

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „გიგა ბოკერია, მიხეილ მაჭავარიანი და გოკა გაბაშვილი ერთმანეთს დაერივნენ”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გიორგი ოთხმეზურთან: „ლადო პაპავას გადაყენება „ნაციონალების“ ინსპირირებული იყო… რამდენი საშიმშილოდ დაჯდება, იმდენჯერ რექტორი რომ გადადგეს, ასე შორს ვერ წავალთ”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ია ანთაძესთან: „სტუდენტებზე ზეწოლას ადგილი ნამდვილად ექნებოდა… ლადო პაპავამ ვერ შეძლო უნივერსიტეტში რეფორმების გატარება“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მანუჩარ მაჩაიძესთან: „რუსეთის მომხრეობას საქართველოს მოძულეები გვაბრალებენ“

——–

„საერთო გაზეთი“: ინტერვიუ დათო მაღრაძესთან: „ვიღაც-ვიღაცეები საქმეს ისე წარმოაჩენენ, თითქოს 2012 წელს ბიძინა ივანიშვილს აყვავებული შვეიცარია ჩააბარეს, იმან კიდევ გაღარიბებული საქართველო დააბრუნა უკან…“

„საერთო გაზეთი“: ინტერვიუ გელა ხუციშვილთან: საქართველოს საზღვრების მდგომარეობა – ბნელი, ანუ კრიმინალური ხვრელები

——–

„ალია“: ინტერვიუ პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძესთან: „რეალობა ასეთია: ხალხი ალთასაა – უკეთესობის მოლოდინში, ხელისუფლება კი – ბალთას, ანუ ყველაფერი ფეხებზე ჰკიდია“

———————

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ ზაზა ფირალიშვილთან: „გამოიღვიძეს ძალებმა, რომლებიც 90-იანი წლებისკენ მიგვერეკებიან“

ია აბულაშვილი

«ოცნების ლიდერებმა ყველაფერი გააკეთეს საიმისოდ, რომ «ნაციონალური მოძრაობა» მათ ერთადერთ ალტერნატივად დარჩენილიყო» – აცხადებს ფილოსოფოსი ზაზა ფირალიშვილი, რომელსაც «რეზონანსი» წინასაარჩევნო გარემოსა და ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ ვთიარებაზე გაესაუბრა.

ზაზა ფირალიშვილი: «ოცნების» ლიდერებმა ყველაფერი გააკეთეს საიმისოდ, რომ «ნაციონალური მოძრაობა» მათ ერთადერთ ალტერნატივად დარჩენილიყო. ამუშავდა სერიოზული და კარგად ორგანიზებული პროპაგანდისტული მანქანა «თავისუფალი დემოკრატებისა» და მაშინ ჯერაც კოალიციის შემადგენლობაში მყოფი «რესპუბლიკელების» წინააღმდეგ. ამ ლოგიკაში კარგად ჯდება ის ფაქტიც, თუ ვის მიაყენეს მთავარი დარტყმები ფარულად გადაღებული კადრების გამოქვეყნებით, რა იდეოლოგიის პოლიტიკურ ძალებს მიეცათ ამით ახალი ენერგია. «ნაციონალები» რომ რეალურ ოპოზიციას არ წარმოადგენენ, ეს იმ ადამიანების სიმრავლიდანაც ჩანს, ვისაც ჯერაც არ მიუღია გადაწყვეტილება. არ გამოვრიცხავ, რომ უახლოეს ხანებში შევესწროთ მცდელობას, ეს «ენერგიამოცემული» პოლიტიკური ძალები ჩვენთვის უკვე კარგად ცნობილი ერთი ახალგაზრდა ლიდერის ქოლგის ქვეშ გაერთიანდნენ და მათი მეშვეობით შეეცადონ ოპოზიციური ნიშის შევსებას. მთავარი თემა, რომელზეც ისინი თავის სტრატეგიას აგებენ, იქნება ოჯახისა და ზნეობრივი ღირებულებების დაცვა. სწორედ ამიტომაც ცდილობენ ახლა აჟიოტაჟის გაჩაღებას ამ თემების ირგვლივ. ეს ძალიან ჰგავს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკურ ინჟინერიას და ამიტომაც ველოდები, რომ ასე იქნება საქმე.

- რომელ ახალგაზრდა ლიდერს გულისხმობთ?

- სწორედ იმ ლიდერს ვგულისხმობ, რომელიც თავისი «ავტორიტეტის მწვერვალზე» წავიდა თანამდებობიდან. ეჭვი მაქვს, იგი სცენიდან დროებით გაიყვანეს, სანამ მოსახლეობის მნიშვნელოვან ნაწილს მის მიმართ ჯერაც ჰქონდა რაღაც სენტიმენტები, ახლა კი მეთოდურად და თანამიმდევრულად მუშაობენ მისი სახელის მითოლოგიზებაზე.

- დღეს ყველას აღელვებს სტუდენტების გამოსვლები. ისინი თვლიან, რომ ყველაზე რთული მდგომარეობა განათლების სისტემაშია და რეფორმებს მოითხოვენ. თქვენი აზრით, რამდენად არის შესაძლებელი ამ სფეროში პოზიტიური პროცესების დაწყება?

- თავიდანვე შევთანხმდეთ: მხოლოდ იმის განცხადება, რომ ჩვენი ქვეყნის მომავალი განათლების სისტემის გამართულობაზეა დამოკიდებული, არაფერს ნიშნავს. მთავარი გარდატეხა ცოდნის, როგორც ღირებულებისადმი, დამოკიდებულებაში უნდა მოხდეს. ეს გარდატეხა დღეს თავისთავადაც ხდება და მისთვის ხელის შეწყობაა საჭირო.

სამოცდაათწლიანი ბოლშევიზმისა და განათლების იდეის გულმოდგინე დისკრედიტაციის შემდეგ ცოდნის, როგორც ღირებულების პოზიციები შესუსტდა. ჩვენ ვცხოვრობდით სამყაროში, რომელშიც ადამიანის ბედი თითქმის არანაირად არ იყო დამოკიდებული მის შრომისმოყვარეობასა და განათლებაზე. პარტიის წევრობა უფრო განსაზღვრავდა წარმატებას, ვიდრე პროფესიონალიზმი. ბრწყინვალე ინჟინერი და რიგითი უმეცარი ერთნაირ ანაზღაურებას იღებდნენ. პედაგოგი სოციალურად ყველაზე დაუცველი იყო (და ეს ტრადიცია დღემდე გრძელდება) და ბევრი ადამიანი სხვა სამსახურის არარსებობის გამო ჰკიდებდა ამ საქმეს ხელს. მთელი ამ რეალობის კვალი დღემდე მოგვდევს და სწორედ მასში უნდა შევიტანოთ გარდატეხა.

საზღვრების გახსნამ და დასავლეთთან ურთიერთობამ თანდათან ეს საზრისი გააღვიძა და აღვიძებს. ჩვენს ახალგაზრდებს საშუალება აქვთ, თავისი თვალით იხილონ, თუ უცხოეთში რა დამოკიდებულება აქვთ განათლების მიმართ მათ თანატოლებს. ანუ რაღაც პოზიტიური პროცესები თავისთავადაც მიდის. სიტყვამ მოიტანა და სწორედ ეს აშინებს ჩვენს პუტინისტებს. ისინი ხომ თავის უმთავრეს სოციალურ, თუ შეიძლება ითქვას, ფსიქო-კულტურულ ბაზას ჰკარგავენ საბჭოთა ადამიანის სახით. ამიტომაც გადმოვიდნენ ფორსირებულ შეტევაზე, მოგვიწოდებენ, რომ შვილები განათლების მისაღებად ევროპაში არ გავუშვათ. მოკლედ, პოზიტიური პროცესი მიდის და სახელმწიფომ საგანგებო ზომები უნდა მიიღოს მისი დაჩქარებისათვის.

მაშინ, როდესაც ასეთი თანხები იხარჯება მოხელეთა პრემიებსა და სახელფასო დანამატებზე; როდესაც ათეულობით მილიონი იხარჯება ღონისძიებებზე, რომელთა დანიშნულებაც მხოლოდ წინასაარჩევნო განწყობებში ხელისუფლებისათვის სასურველი კორექტივების შეტანაა, ამ თანხების გამოთავისუფლება სრულიად შესაძლებელია. სიტყვამ მოიტანა და სახელისუფლო შტოების თუნდაც მეორე რიგის თანამშრომლების სრულიად უსაზრისო ვიზიტიც კი დასავლეთში 25-30 ათასი ლარი ჯდება. ამ თანხით ათამდე სტუდენტისა და მოწაფის სწავლა შეიძლებოდა დაფინანსებულიყო ერთი წლის განმავლობაში. აღარაფერს ვამბობ პერსონალურ ავტომობილებზე და ა.შ. სწორედ ამგვარ სახსრების მობილიზებას ვგულისხმობ. ამ ეტაპზე სახელმწიფოს არა აქვს საშუალება, რომ განათლება მთლიანად უფასო გახადოს. დღეს ვინც ამას დაპირდება ამომრჩეველს, უბრალოდ, მოატყუებს მას. მაგრამ იმის საშუალება, რომ თანაგრძნობა და სოლიდარობა გამოვუცხადოთ ნიჭიერებასა და შრომისმოყვარეობას და ამით საზოგადოებრივი ძალების გამოღვიძებას შევუწყოთ ხელი, ნამდვილად არსებობს და ვალდებულიც ვართ, ეს გავაკეთოთ, თუ გვინდა, რომ ხვალინდელი დღე გვქონდეს.

- მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენს პარლამენტს ცოტა დრო დარჩა ამოწუროს თავისი ვადა, უმრავლესობის ლიდერები აცხადებენ, რომ აქტიურად მუშაობენ ყველა კანონპროექტზე, მათ შორის იმ საკონსტიტუციო ცვლილებაზე, რომელმაც უნდა განსაზღვროს, რომ ოჯახი არის ქალისა და მამაკაცის ერთობა. თქვენი ხედვა როგორია ამ საკითხთან დაკავშირებით?

-ვფიქრობ, ერთნაირსქესიანთა ქორწინებასთან დაკავშირებულ პერიპეტიებს სრულიად ნათელი წარმომავლობა აქვს და ამაზე დღეს ბევრი ლაპარაკობს. ამ თემის წინა პლანზე წამოწევით მავანმა ძალებმა, თუ შეიძლება ითქვას, ერთგვარი მახე დაუგეს ჩვენს ევროატლანტიკურ ორიენტაციას. ამით შეეცადნენ, მოსახლეობაში დასავლეთის მიმართ ირაციონალური შიში და მოლოდინი გაეღვიძებინათ. ამას ხელს უწყობენ ის ადამიანებიც, ვისაც ლიბერალური იდეოლოგიის ქვაკუთხედს სწორედ სქესობრივი ორიენტაციისა და სქესობრივი ცხოვრების პრობლემები წარმოადგენს. მათთვის ეს იქცა წარმოდგენათა ლიბერალურობის სასინჯ ქვად. მე ვიტყოდი, ესაა ლიბერალიზმის არა მხოლოდ გულუბრყვილო, არამედ თავად ამ იდეოლოგიისათვის მავნებელი გაგება, რომელიც მას მრავალი ადამიანის თვალში უცხო და თავსმოხვეული მოძღვრების როლში აყენებს, რასაც ძნელია, თავისი პოლიტიკური შედეგები არ ჰქონდეს. უმბერტო ეკო თავისი მსოფლმხედველობით ლიბერალი რომ იყო, არავის ეჭვი არ უნდა შეეპაროს, მაგრამ სწორედ ეკოს ეკუთვნის არაჩვეულებრივი ესე ლიბერალიზმის კარიკატურული ორეულის – პოლიტკორექტულობის შესახებ. რას იზამ?! ყოველ მოძღვრებას აქვს თავისი კარიკატურული ორეული.

ქრისტიანობას ფუნდამენტალიზმი ახლავს, სოციალიზმს – ბოლშევიზმი და ასე შემდეგ. როგორც კი ლიბერალიზმი ცხოვრების ტოტალურად ყველა ტრადიციულ ფორმას დაუპირისპირდება, ის აღარ იქნება ლიბერალიზმი, არამედ ტოტალიტარული იდეოლოგიის რაღაც ფორმად იქცევა. ასეა თუ ისე, ქართული ლიბერალური აზროვნება ამ დილემის წინაშე აღმოჩნდა და მისი ბედი დიდწილად იქნება დამოკიდებული იმაზე, თუ რამდენად შეძლებს ამოცანისათვის თავის გართმევას. საქმე აქ მხოლოდ კონსტიტუციაში ცვლილების შეტანაზე არ დგას. თავისთავად ეს ცვლილება არაფრის მომტანია. ამ თემაზე ნინო გოგუაძემ უკვე თქვა თავის ერთ-ერთ ბოლო ინტერვიუში და უნდა დავეთანხმო: ესაა არარსებული პრობლემის გამო კამათი. ადმინისტრაციულ კოდექსში ქორწინება უკვე განსაზღვრულია, როგორც მამაკაცისა და ქალის კავშირი და ამ ნორმის კონსტიტუციის «სიმაღლეზე» ატანა იმას ნიშნავს, თითქოს ქვეყანაში მართლაც არსებობდეს კრიტიკული ოდენობა ადამიანებისა, ვისაც ამ ნორმის გაუქმება უნდა.

ერთხელ უკვე ვთქვი: ჩემთვის საკონსტიტუციო ჩანაწერი სრულიადაც არ არის საჭირო საიმისოდ, ვიცოდე, თუ ვისი კავშირია საქორწინო კავშირი. თავად ამ აღნიშვნის არსებობა ქვეყნის კონსტიტუციაში უხერხულადაც მიმაჩნია. ანტიდისკრიმინაციულ კანონს თავისი მიზეზი ჰქონდა, რადგან ქვეყანაში, მართლად არსებობს კრიტიკული ოდენობა ადამიანებისა, რომელთაც არ ესმით, რომ თუნდაც სრულიად მიუღებელი განსხვავებულის მიმართ ძალადობა დაუშვებელია. და მაინც, რამდენადაც ანტიდასავლური ძალები ასე სვამენ საკითხს, მათთვის ნებისმიერი სახით წინააღმდეგობის გაწევა ახლა შეიძლება ერთნაირსქესიანთა ქორწინებისათვის მხარდაჭერად იქნას შეფასებული და ეს უსაზრისო აჟიოტაჟი არ ჩაცხრება. სამწუხაროდ, ქვეყანაში გამოიღვიძეს ძალებმა, რომლებიც ისევ 90-იანი წლების დასაწყისისკენ მიგვერეკებიან, როდესაც, გულახდილები თუ ვიქნებით, ჩვენს საზოგადოებრივ ცხოვრებას, უმალ, ირაციონალური იმედები და შიში მართავდნენ. თითქოს ქვეყანას სხვა და უფრო მნიშვნელოვანი პრობლემები არ ჰქონდეს.

პირადად მე მხოლოდ იმის გამო ვარ მომხრე ამ ცვლილებისა, რომ შეწყდეს ეს უაზრო მითქმა-მოთქმა.

მაგრამ, ამავე დროს, ცვლილების იდეის ავტორებს ვეკითხები: სად, რომელ ევროპულ ნორმატიულ დოკუმენტში აღმოაჩინეს, თითქოს ვინმე რამე მსგავსს გვავალდებულებდეს? ევროპელებისა და ამერიკელების მიერ შემუშავებულ ადამიანის უფლებებისადმი მიძღვნილ ყველა ფუნდამენტურ დოკუმენტში ქორწინება განისაზღვრება, როგორც მამაკაცისა და ქალის კავშირი. ნებისმიერ საზოგადოებაში მოიძევება მსგავსი ირაციონალური განწყობის გავრცელების ეპიცენტრები. ამქვეყნად ყოველთვის იარსებებენ ადამიანები, ვისაც რამე პოლიტიკურ მითში სურს არსებობა და ვირუსივით ავრცელებენ თავის განწყობებს. უბედურება მაშინ იწყება, როდესაც ადამიანების კრიტიკულად დიდი ოდენობა ამ მითს რეალურ პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ პროექტად ან საფრთხედ წარმოიდგენს. ამგვარ «ეპიცენტრებს» განათლება ვერ უშველის. შეუძლებელია იმ ადამიანების განათლება, ვისაც ამის ნება არ აქვს და ვინც მსგავსი მითოლოგემებით თრგუნავს თავის თავში რაციონალური აზრის ყოველ განათებას. ასეთები ავრცელებენ ხან სტალინიზმს, ხან პუტინიზმს, იმ უცნაურ მოძღვრებებსაც, თავად რომ ქრისტიანობად ან ლიბერალიზმად წარმოუდგენიათ და კიდევ ბევრ სხვა რამეს. სწორედ ამიტომ უნდა ვიზრუნოთ საზოგადოების შემოქმედებითი ძალების გაღვიძებაზე და ამაზე უკვე ვილაპარაკეთ.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ ზაალ ანჯაფარიძესთან: „პარლამენტში ოთხ პარტიას მაინც ვიხილავთ»

ია აბულაშვილი

«მართალია, დრო მცირეა, მაგრამ მე მგონია, კიდევ არის შესაძლებლობა, რომ საარჩევენო კოდექსში შევიდეს ცვლილებები, რომლებიც მინიმუმამდე დაიყვანდა ე.წ. ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების საშუალებებს. რაც შეეხება პარტიების რაოდენობას, რომლებიც შეიძლება მოხვდნენ პარლამენტში, ჩემი ვარაუდით, 4 პარტიას მაინც ვიხილავთ,» – ასეთ პროგნოზს აკეთებს ანალიტიკოსი ზაალ ანჯაფარიძე, რომელსაც «რეზონანსი» მომავალ საპარლამენტო არჩევნებთან დაკავშირებით გაესაუბრა.

- მართალია, ქვეყანა უკვე კარგა ხანია საარჩევნო რეჟიმში შევიდა, მაგრამ ბოლო დროს არჩევნების თარიღსა და საარჩევნო პერიოდის ხანგრძლივობასთან დაკავშირებით, პრეზიდენტსა და პრემიერ-მინისტრს შორის წარმოქმნილმა გაუგებრობამ ბევრი კითხვა გააჩინა, როგორც პოლიტიკური, ისე წმინდა სამართლებრივი კუთხით. როგორ ფიქრობთ, რა გახდა გაუგებრობის მიზეზი და როგორ უნდა გამოვიდეს ხელისუფლებაც და ქვეყანაც ამ საჩოთირო სიტუაციიდან ისე, რომ ამან არ დააზარალოს საარჩევნო პროცესი და ზოგადად ქვეყანაში პოლიტიკური სტაბილურობა?

- მიზეზებზე საუბარი, ცოტა არ იყოს, რთულია, როდესაც სრულყოფილი ინფორმაცია არ არსებობს თუ რაზე შეთანხმდნენ პრემიერი და პრეზიდენტი მათი შეხვედრის დროს, რადგანაც სწორედ ამ შეხვედრის შემდეგ გამოიცა პრეზიდენტის განკარგულება, რაც, ჩემი აზრით, აუტკივარი თავის ატკივებაა. მწვავე საჭიროება იმისა, რომ პრეზიდენტს 6 თვით ადრე გამოეცხადებინა არჩევნების თარიღი, ნამდვილად არ არსებობდა და მანამდე არც ერთ პარტიას არ გამოუთქვამს უკმაყოფილება იმის გამო, რომ 60 დღე არასაკმარისია საარჩევნო კამპანიისათვის. მით უმეტეს, რომ პარტიები ფაქტობრივად უკვე აწარმოებენ ნაწილობრივ საარჩევნო კამპანიას.

პრეზიდენტს შეეძლო კონსტიტუციით და საარჩევნო კოდექსით დადგენილ ვადებში გამოეცხადებინა საპარლამენტო არჩევნების თარიღი. მისი განკარგულებით კი საარჩევნო კოდექსი დაირღვა. სამოქალაქო სექტორმა მას შესთავაზა ოპტიმალური გამოსავალი, რომ უკან გაეწვია მისი თავდაპირველი განკარგულება, მაგრამ მან ეს არ გააკეთა და ვთვლი, რომ ხელიდან გაუშვა შესაძლებლობა საწყის სტადიაზევე განემუხტა უხერხულობა.

ახლა კი ხდება ის, რაც ჩვეული ამბავია ჩვენი პოლიტიკური ცხოვრებისათვის. არც პრემიერს და არც პრეზიდენტს არ სურთ ამ სიტუაციიდან ისე გამოვიდნენ, რომ საზოგადოების თვალში რომელიმე მათგანი პოლიტიკურად წაგებული აღმოჩნდეს.

მე მაინც ვთვლი, რომ შექმნილ საჩოთირო სიტუაციაზე მეტი პასუხისმგებლობა პრეზიდენტს ეკისრება და პირველი ნაბიჯი მან უნდა გადადგას. მან უნდა გამოიწვიოს უკან თავისი განკარგულება. თუმცა, ცალკეული პოლიტიკური პარტიები და ლიდერები აღნიშნავენ, რომ სრულფასოვანი საარჩევნო კამპანიისათვის 2 თვეზე მეტი დროა საჭირო. სწორედ ამას ითვალისწინებს პრემიერ-მინისტრის მიერ პრეზიდენტისათვის გადაგზავნილი შენიშვნები, რომელთა მიხედვითაც საარჩევნო კამპანია სამ თვემდე გაგრძელდება. მე უფრო ის მაინტერსებს, ბიუჯეტში თუ დევს საამისო თანხები და როგორ იმოქმედებს არჩევნებისათვის დამატებითი თანხების გამოყოფა ძლივს დასტაბილურებული ლარის კურსზე.

- „ენ-დი-აი“-ს ცნობილ სოციოლოგიურ გამოკითხვაზე უკვე საკმაოდ ბევრი ითქვა და დაიწერა. გამოკითხვა არჩევნებამდე 6 თვით ადრე ჩატარდა და როგორ ფიქრობთ, რამდენად ზუსტად ასახავს ის საზოგადოებისა და ელექტორატის განწყობას და რამდენად შეესაბამება რეალობას პოლიტიკური სუბიექტების მხარდაჭერის მაჩვენებლები.

- ვფიქრობ, ცდებიან ისინი, ვინც ფიქრობს, რომ პოლიტიკური პარტიები არჩევნების დღისთვის ისეთივე რეიტინგებით მივლენ, რაც NDI-ის ამჟამინდელ გამოკითხვაშია დაფიქსირებული. ჩვენს და ჩვენი უახლოესი სამეზობლოს უახლეს ისტორიას არაერთი შემთხვევა ახსოვს, როგორ მომხდარა ეფექტურად დაგეგმილი საარჩევნო პიარ-კამპანიითა და ზოგჯერ არაორდინალური ნაბიჯებითაც კი მკვეთრად დავარდნილი რეიტინგის მკვეთრად აწევა. მყისიერ, მაგრამ ძლიერ ზემოქმედებაზე დამორჩილება პოსტსაბჭოთა ელექტორალური მასის ერთ-ერთი მახასიათებელია და ჩვენი ელექტორატიც, მიუხედავად იმისა, რომ მისი ერთი ნაწილი უფრო მომთხოვნი გახდა და დაიხვეწა, მთლიანობაში მაინც ამ ზემოხსენებულ კატეგორიაში გადის.

აი, ნახავთ, არჩევნების წინ რამდენ არაორდინალურ აქტს და ელექტორატზე მიზანმიმართულ რამდენ საინფორმაციო-ფსიქოლოგიურ ზემოქმედებას წავაწყდებით.

- ერთ-ერთ ადრინდელ ინტერვიუში თქვენ ივარაუდეთ, რომ იქნებოდა პროცესების რევოლუციური სცენარით წაყვანის მცდელობა. ეს ვარაუდი დღესაც ძალაშია?

- დიახ, ეს ვარაუდი ძალაშია, რადგანაც, სამწუხაროდ, არის ორიოდე პოლიტიკური ძალა, რომლებსაც ეს დასაშვებად და სასარგებლოდაც კი მიაჩნიათ, გამომდინარე მათი ხელწერიდან და პოლიტიკური ბიოგრაფიიდან. ისინი შეეცდებიან «მაიდანის» ან «ვარდების რევოლუციის» მსგავსის მოწყობას, თუკი არჩევნები მათთვის არასასურველი შედეგით დასრულდა. რა თქმა უნდა, შეეცდებიან ამ პროცესში ჩაითრიონ თავიანთი სატელიტი წვრილ-წვრილი პარტიები, მათ ორბიტაზე მოტრიალე საზოგადოებრივი ორგანიზაციები და განაწყენებული მოქალაქეების ნაწილი. ეს განსაკუთრებით ეხება იმ პოლიტიკურ ძალებს, რომლებიც უკვე აქვთ «რევოლუციური გამოცდილება», რომლებსაც უკვე აანონსებენ საკუთარ დამაჯერებელ გამარჯვებას, როგორც გარდაუვალ მოვლენას და როგორც არჩევნების ერთადერთ შესაძლო შედეგს.

შესაძლოა მოხდეს ისეც, რომ საკმაოდ აქტიური პროტესტი გამოხატონ სხვა პოლიტიკურმა პარტიებმაც, რომლებიც, თუკი სასურველი შედეგი ვერ მიიღეს, ჩათვლიან, რომ არჩევნები გაყალბდა.

- ვარაუდობთ პოლიტიკურ არენაზე ახალი მოთამაშეების გამოსვლას? და ზოგადად, თქვენი აზრით, როგორი იქნება საზოგადოების აქტიურობა არჩევნებზე? პოლიტიკურ სუბიექტებთან მიმართებაში რას მიანიჭებს საზოგადოება უპირატესობას (იგივე ტვშ-ს გამოკითხვებში საზოგადოების დიდი ნაწილი ნიჰილისტურად განწყობილი მოსჩანს)?

- დიახ, და ეს პროცესი ფაქტობრივად დაწყებულია. მართალია ახალი მოთამაშეების ნაწილი მთლად ახალიც არ არის, მაგრამ ფორმალურად დამოუკიდებელ პოლიტიკურ სუბიექტებად გვევლინებიან. არ მინდა მოვლენებს წინ გავუსწრო, მაგრამ რატომღაც მგონია, რომ მინიმუმ კიდევ ერთ პოლიტიკურ სუბიექტს ვიხილავთ ასპარეზზე.

რას ან ვის მიანიჭებს საზოგადოება უპირატესობას? ვიცი, რომ ამ კითხვაზე ბევრი ალბათ სტანდარტულ პასუხს მოგცემდათ – იმას, ვინც მეტს გადაუხდის და მეტს და უკეთ დაჰპირდებაო. კი, მოქმედებს ეს ფაქტორიც და ზოგჯერ ძალიან ძლიერადაც. თუმცა, ჩემი დაკვირვებით, ქართულ ელექტორატში ღირებულებითი და მსოფლმხედველური პრინციპებისადმი მხარდაჭერაც არ დგას ბოლო ადგილზე. ეს შეინიშნება თუ გნებავთ ეროვნულ-პატრიოტულ პლატფორმაზე მყოფი საზოგადოების ბოლოდროინდელი გააქტიურების ფონზეც.

- მას შემდეგ, რაც კოალიცია «ქართული ოცნება» ფაქტობრივად დაიშალა და პარტია «ქართულმა ოცნებამ» ყოფილ კოლეგებს მოუწოდა, რომ არჩევნებში დამოუკიდებლად სცადონ ბედი, თქვენი აზრით, რა შანსი დარჩათ მათ, როდესაც არჩევნებზე კოალიციის რესურსებზე ხელი უკვე აღარ მიუწვდებათ და აღარც ბიძინა ივანიშვილის ფაქტორი იმუშავებს მათთვის? და აქვე გკითხავთ, არჩევნებში ივანიშვილის ჩართულობა მისი დაფუძნებული პარტიის სასარგებლოდ იქონიებს კი ისეთივე ეფექტს, როგორც 2012 წელს?

- შანსი დიდწილად დამოკიდებული იქნება იმაზე თუ როგორ და რაში გამოიყენეს კოალიციის სუბიექტებმა ამ ოთხი წლის მანძილზე ის გულუხვი რესურსები, რაც მათ ჰქონდათ კოალიციაში ყოფნისას, რამდენად გააძლიერეს ადგილებზე პარტიული სტრუქტურების, პარტიის ორგანიზაციული მხარე, რამდენად იზრუნეს პარტიაში ახალი პერსპექტიული წევრების მიზიდვაზე, ალტერნატიულ ფინანსურ წყაროებზე და ა.შ. ვინაიდან ეს ინფორმაცია საჯარო არ გახლავთ, მე გამიჭირდება მათ შანსებზე საუბარი.

ზოგადად, არსებული მდგომარეობის გათვალისწინებით, ამ პარტიებთან მიმართებაში უფრო სკეპტიკურად ვარ განწყობილი, ვიდრე ოპტიმისტურად. რაც შეეხება ბიძინა ივანიშვილის ფაქტორს, გამომდინარე მისი პიროვნების არაორდინალურობიდან, მართლა რთულია იმის ზუსტად განჭვრეტა, თუ რა ფორმით და შინაარსით ჩაერთვება ის საარჩევნო პროცესში და იქნება თუ არა მისი მხარდაჭერის ობიექტი მხოლოდ და მხოლოდ «ქართული ოცნება». რაც შეეხება მისი ფაქტორის ეფექტს, ვფიქრობ ის ჯერ კიდევ საკმაოდ პოპულარულია მოსახლეობის საკმაოდ მნიშვნელოვან ნაწილში და მეორეც, გააჩნია, რა იქნება მისი გზავნილები საზოგადოებისათვის.

- პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილის მუშაობის და ქცევის სტილი, მათ შორის ოპონენტებთან და მედიასთან მიმართებში, მკვეთრად განსხვავდება მისი წინამორბედის სტილისგან. თქვენი აზრით, შეინარჩუნებს ის ამ სტილს, როდესაც ოფიციალურად გახდება პარტია «ქართული ოცნების» თავმჯდომარე და ჩაებმება საარჩევნო ბატალიებში?

- კვირიკაშვილის ქცევისა და კომუნიკაციის წესი და გარკვეულწილად სხეულის ენა, შედარებით მოკლე დროში ერთგვარი პოლიტიკური «ბრენდი» გახდა, რომელიც საზოგადოების დიდმა ნაწილმა, მათ შორის მისმა ოპონენტებმა ასე თუ ისე პოზიტიურად მიიღეს. როგორც იტყვიან, «ცხენებს გადასასვლელზე არ ცვლიან», თუ ამის გარდაუვალი აუცილებლობა არ არსებობს. შესაბამისად, რატომ უნდა შეცვალოს პრემიერ-მინისტრმა მისი ბუნებრივი და ხალხში დადებითად აღქმული სტილი და მოირგოს მისთვის უცხო და არაბუნებრივი იმიჯი?! ეს ხომ მაშინვე გამოჩნდება, და არ მგონია პოზიტიურად იმუშაოს. თუმცა, კონკრეტული სიტუაციებიდან გამომდინარე, ყოველთვის შეიძლება ლავირება. გააჩნია, რას ურჩევენ პიარ-სპეციალისტები და პოლიტტექნოლოგები.

- არჩევნებამდე ცალკეული ექსპერტების მიერ კეთდება პროგნოზი რომ ეს იქნება პრორუსული და პროდასავლური ძალების პაექრობა, რომ მომავალი პარლამენტი იქნება მრავალპარტიული, წარმოდგენილი დაახლოებით 5-6 სხვადასხვა ორიენტაციის პარტიით. იზიარებთ ამ მოსაზრებას?

- გარკვეულწილად ვიზიარებთ, თუმცა ბოლომდე მაინც არა, რადგანაც არჩევნებამდე დარჩენილ დროში ბევრი რამ შეიძლება მოხდეს და შეიცვალოს. ვერც იმაში ვხედავ რამე საგანგაშოს, რომ საქართველოში არიან სხვადასხვა საგარეო პოლიტიკური ორიენტაციის და იდეოლოგიის პარტიები, რაც, ჩემი აზრით, სწორედ მრავალპარტიული დემოკრატიისა და ჯანსაღი პოლიტიკური პლურალიზმის ნიშანია, რაც დემოკრატიის ერთ-ერთ დედაბოძს წარმოადგენს. მთავარია, რომ იდეებისა და პოლიტიკური ორიენტაციების კონკურენცია სამართლიან და დემოკრატიულ გარემოში წარიმართოს და ეს უნდა უზრუნველყოს ხელისუფლებამ და გარკვეულწილად იმ საერთაშორისო ორგანიზაციებმაც, რომლებიც ჩვენ დემოკრატიის მშენებლობაში გვეხმარებიან. მართალია, დრო მცირეა, მაგრამ მე მგონია, კიდევ არის შესაძლებლობა, რომ საარჩევენო კოდექსში შევიდეს ცვლილებები, რომლებიც მინიმუმამდე დაიყვანდა ე.წ. ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების საშუალებებს. რაც შეეხება პარტიების რაოდენობას, რომლებიც შეიძლება მოხვდნენ პარლამენტში, ჩემი ვარაუდით, 4 პარტიას მაინც ვიხილავთ.

- ფაქტია, რომ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების შედეგებს დიდი ინტერესით ელოდებიან როგორც რუსეთში, ასევე დასავლეთში, იქიდან გამომდინარე, რომ ამ შედეგმა შეიძლება გავლენა იქონიოს ქვეყნის საგარეო-პოლიტიკურ კურსზე. როგორ ფიქრობთ, რა რეაქცია ექნებათ მათ არჩევნების შედეგზე, თუ ისინი მათთვის მიუღებელი აღმოჩნდა?

- რუსეთის ინტერესი რომ დიდია, ეს უდავოა და თუ გახსოვთ, ამაზე ცოტა ხნის წინ ღიად და საკმაოდ მკვახედ განაცხადა რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე კარასინმა. უფრო ადრე, აშშ-ის ეროვნული დაზვერვის დირექტორმა კლეპერმა გამოთქვა საჯაროდ შეშფოთება საქართველოს პროდასავლური საგარეო-პოლიტიკური კურსის შესაძლო შეცვლაზე. გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველო კარგა ხანია გადაქცეულია რუსეთისა და დასავლეთის სტრატეგიული ინტერესების შეჯახების არენად, მათი რეაქცია არჩევნების შედეგებზე დიდწილად ამ ფაქტორით იქნება განპირობებული.

თუმცა მე რთულად წარმომიდგენია, რომ პარლამენტში გავლენა იმ ძალებმა მოიპოვონ, რომლებისთვისაც ევროატლანტიკურის გარდა კიდევ სხვა არჩევანი შეიძლება არსებობდეს.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

რას მოითხოვს საქართველო ალიანსის ვარშავის სამიტზე

ელზა პაპოშვილი

ნატოს ვარშავის სამიტამდე 3 თვით ადრე ოფიციალური თბილისის მოლოდინი საკმაოდ დიდია. თავდაცვის მინისტრმა თინა ხიდაშელმა ჟურნალისტებთან ქვეყნისთვის ამ შეხვედრის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და განაცხადა, რომ საქართველო სამიტზე ნატოს წევრობას მოითხოვს. მისი თქმით, მაპ-ი საქართველოსთვის ერთგვარი წარსულია, რადგანაც ქვეყანას გაწევრიანებისთვის ყველა ინსტრუმენტი აქვს და ამ გზაზე გაწევრიანების სამოქმედო გეგმა (მაპ-ი) მთავარი ამოცანა არ არის.

თავდაცვის მინისტრის პოზიტიურ განწყობას ვარშავის სამიტის მიმართ ექსპერტები არ იზიარებენ და ამბობენ, რომ მიუხედავად ქვეყნის მიერ გაწეული ძალისხმევისა, საქართველო ვარშავის სამიტზე ვერც მაპ-ს და ვერც გაწევრიანებას ვერ მიიღებს. თუმცა, სამიტზე შეიძლება უსაფრთხოების გარკვეული გარანტიები მოგვცენ.

«საქართველო ვარშავის სამიტზე ნატოს წევრობას მოითხოვს. გავხდებით თუ არა ნატო-ს წევრი, მივიღებთ თუ არა მოწვევას, ეს გადაწყდება ნატო-ს წევრი ქვეყნების ერთობლივი შეთანხმებით. ჩვენ ვითხოვთ წევრობას, შესაბამისად ნებისმიერი გადაწყვეტილება, რომელსაც ჩვენ წამოვიღებთ ვარშავიდან, მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება დამაკმაყოფილებელი, თუ ის ვარშავის სამიტის შემდეგ ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობას თვისობრივად შეცვლის. ჩემი და საქართველოს ხელისუფლების პოზიციაა, რომ მაპ-ი საქართველოსთვის ერთგვარი წარსულია. 2015 წლის დეკემბრის მინისტერიალზე, პრინციპში, ეს ასეც ითქვა, რომ მაპ-ი პოლიტიკური პროცესების ნაწილი გახდა და მას არავითარი საერთო პრაქტიკულ ინსტრუმენტებთან აღარ აქვს.

ინსტრუმენტები, რომლითაც საქართველო სარგებლობს ნატო-სთან ურთიერთობაში, და მათ შორისაა ერთობლივი სასწავლო ცენტრი, – ეს არის იმ ტიპის ინსტრუმენტები, რაც არასოდეს არც ერთ ქვეყანას მანამდე არ ჰქონია და არც იმათ, ვისაც მაპ-ი აქვს. შეგახსენებთ, დოკუმენტში ცალსახად ჩაიწერა, რომ საქართველოს გაწევრიანების გზაზე ყველა ინსტრუმენტი აქვს. ამ გზაზე მაპ-ი ამოცანა არ არის, ჩვენთვის ამოცანა გაწევრიანებაა,» – განაცხადა თავდაცვის მინისტრმა.

ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის პირველი მოადგილე არჩილ ყარაულაშვილი თავდაცვის მინსიტრის ოპტიმიზმს იზიარებს და ამბობს, რომ მაპ-ი საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანების გზაზე ერთგვარ დაბრკოლებადაც კი იქცა. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს მაპ-ი ამ ეტაპზე არ სჭირდება, მისი დღის წესრიგიდან მოხსნა შეუძლებელი იქნება.

ეს განცხადება არჩილ ყარაულაშვილმა ნატო-ს სამეკავშირეო ოფისში მიმდინარე კონფერენციაზე «საქართველოს ევროპული გზა» სიტყვით გამოსვლისას განაცხადა.

პოლიტოლოგი, თსუ-ს პროფესორი კორნელი კაკაჩია ამბობს, რომ ვარშავის სამიტზე საქართველო ვერც მაპ-თან დაკავშირებით და მით უმეტეს ნატოში გაწევრიანების შესახებ ხელშესახებს და მნიშვნელოვანს ვერაფერს მიიღებს. მისი თქმით, სამიტზე საქართველოსთან დაკავშირებით მნიშვნელოვანი არაფერი არ იგეგემება. პოლიტოლოგის განცხადებით ერთადერთი მოლოდნი, რაც ჩვენს ქვეყანას სამიტზე შეიძლება ჰქონდეს, ნატოს მხრიდან პარტნიორობის ახალი გეგმაა, რომელიც ქვეყნის დემოკრატიზაციის პროცესს შეუწყობს ხელს.

«მაპ-თან მიმართებაში, სამწუხაროდ, თავად ნატოში ერთიანი პოზიცია არ არსებობს. რამდენიმე თვის წინ, ნატოს ერთ-ერთმა მაღალჩინოსანმა გააკეთა განცხადება, რომლის მიხედვითაც თუ ვიმსჯელებთ, საქართველოს ნატოში გაწევრიანებისთვის მაპ-ის მიღება სჭირდება. არსებობს ასევე მეორე მოსაზრება, რომ თუ საქართველო დაკისრებულ ვალდებულებებს პირნათლად შეასრულებს, სამოქმედო გეგმის მიღება აუცილებელი არ იქნება, მაგრამ ყველა თანხმდება იმაზე, რომ ვარშავის სამიტზე ვერც მაპ-სა და ვერც გაწევრიანებას ვერ მივიღებთ. აქედან გამომდინარე, ჩვენ უნდა ვეძებოთ სხვა გეგმა, რომელიც ნატოსთან უსაფრთხოების თვალსაზრისით უფრო დაგვაახლოვებს.

საქართველომ, მიუხედავად იმისა, რომ ნატოს წარმატებული და ბეჯითი მოსწავლეა, რაც არ უნდა გააკეთოს, სამწუხაროდ, გეოპოლიტიკური კონიუნქტურიდან გამომდინარე, მოლოდინი, რომ მისი ნატოში გაწევრიანება დაჩქარდება, მცდარია. ქვეყანას მთავარი პრობლემა მაინც დემოკრატიის განვითარების თვასაზრისით აქვს, რასაც დიდი ყურადღება ექცევა“.

საერთაშორისო ურთიერთობების პროგრამის აკადემიური ხელმძღვანელი თორნიკე შარაშენიძე ამბობს, რომ ვარშავის სამიტზე საქართველოს ყველაფრის მოთხოვნა შეუძლია, თუმცა მთავარია, რას მისცემენ. ანალიტიკოსის აზრით, ნატოში გაწევრიანებისთვის მაპ-ის მიღება აუცილებელია, რადგანაც ალიანსის არსებობის ისტორიაში არ მომხდარა ფაქტი, რომელიმე ქვეყანა მის გარეშე გაწევრიანებულიყო. ამიტომაც მისთვის თავდაცვის მინისტრის განცხადება გაუგებარია.

«თინა ხიდაშელი თავდაცვის მინისტრად რომ დაინიშნა, ბრიუსელში ულტიმატუმის ფორმით მაპ-ი მოითხოვა. მერე, როცა მიხვდა, რომ რაღაც სწორად არ თქვა, საერთოდ უარყო და ამბობდა, მაპ-ი არ მომითხოვიაო. ახლა იძახის, ვარშავის სამიტზე პირდაპირ გაწევრიანება უნდა მოვითხოვოო. მოდი, დავსერიოზულდეთ და ყველაფერს ლოგიკურად შევხედოთ, რისი მიღება უფრო ადვილია. ყველა დოკუმენტში დაფიქსირებულია, რომ მაპ-ი გაწევრიანებისთვის აუცილებელ ეტაპად რჩება. ჩვენ ვიცით, რომ ნატოს წევრი ყველაზე მძიმე და საქართველოს მიმართ სკეპტიკურად განწყობილი ქვეყანა გერმანიაა, რომლის სიტყვაც ერთ-ერთი მთავარია. სამწუხაროდ ხელისუფლება ამ ქვეყანასთან დიპლომატიური ურთიერთობების თვალსაზრისით ევრაფერს აკეთებს და უუნაროა. ბერლინში საქართველოს ელჩი ჰყავს, რომელსაც არანაირი დიპლომატიური გამოცდილება არ გააჩნია. საქართველო ვერც ერთ დონეზე გერმანიას ვერ არწმუნებს, რომ ჩვენს ქვეყანას მხარი დაუჭიროს. ამიტომაც რეალობას თვალებში ჩავხედოთ და არასერიოზულ განცხადებებს თავი დავანებოთ,» – აცხადებს შარაშენიძე.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

გამოკითხვა: რეალურად მიგაჩნიათ თავდაცვის მინისტრის განცხადება ნატოს სამიტზე ალიანსში პირდაპირი გაწევრიანების მოთხოვნაზე?

ლიკა ამირაშვილი

«საქართველო ვარშავის სამიტზე წევრობას ითხოვს», – ამის შესახებ თავდაცვის მინისტრმა თინა ხიდაშელმა განაცხადა. რეალურად მიგაჩნიათ თუ არა თავდაცვის მინისტრის განცხადება? – ამ კითხვით «რეზონანსმა» საზოგადოების ცნობილ წარმომადგენლებს მიმართა.

ანა რატიანი  (ჟურნალისტი): ეს ყველაფერი წინასაარჩევნო რეკლამად მიმაჩნია. უკვე იმდენი ხანია ველოდებით გაწევრიანებას, რომ უკვე აღარც კი მჯერა. ახლა ყველა მინისტრი რაღაცით შეეცდება თავის მოიწონებას. ვფიქრობ, ჯერ კიდევ დიდი დრო გვჭირდება ნატოში გასაწევრიანებლად და ეს განცხადებები მხოლოდ წინასაარჩევნოდ ქულების ჩაწერას ემსახურება.

გიგა ნასარიძე (ა/ო «საქართველო არ იყიდება»): არ მგონია, ხიდაშელის განცხადებას რაიმე რეალური საფუძველი გააჩნდეს. ეს მთავრობა, სამწუხაროდ, ნამდვილად არ იძლევა ამის საფუძველს. თუ ნატოს წევრი ქვეყანა შეიძლება გახდეს ის, სადაც პოლიტიკური დევნილები არსებობენ, სადაც ოპოზიციურ პარტიებს ზღუდავენ, არ ვიცი… მგონი, არ არის ეს რეალური. მოთხოვნით, შეიძლება მოითხოვონ, თუმცა არ მგონია, ეს რაიმე შედეგის მომტანი იყოს.

ზურაბ ვადაჭკორია (ილუზიონისტი): ასეთი განცახდებები, თქვენც, მეც და კიდევ ბევრს არაერთხელ მოუსმენია, თუმცა რეალური შედეგი რომ არ არის, ფაქტია. თუ თავდაცვის მინისტრი ამას იძახის, რა ვიცი, რა გითხრათ, ძალიან კარგია ეს, თუმცა უფრო კარგი იქნება, თუ შეასრულებს. თუ ასე არ მოხდა, ეს ისევ მისთვის არის ცუდი, თუ რეალურად მიიღეს საქართველო, მაშინ ეს მისთვისაც და მთელი ქვეყნისთვისაც ძალიან კარგი იქნება.

ლადო ვარდოსანიძე (არქიტექტორ-ურბანისტი): არ ვარ კომპეტენტური, პროფესიულად გიპასუხოთ, მაგრამ რა ვიცი, რა გითხრათ… თუ გამონაკლისი დაუშვეს, ძალიან კარგი იქნება. თუ არ ვცდები, ახლა თურქეთი გამოდის საქართველოს ლობისტად და ამ განაცხადს ალბათ ის შეიტანს, მაგრამ სიმართლე გითხრათ, ეჭვი მეპარება რაიმე შედეგი მოჰყვეს ამ ყველაფერს. არ მგონია, დღეს იყოს ის განწყობა, რომ ევროპა ისწრაფოდეს საქართველოს მისაღებად. სამწუხაროდ, ვფიქრობ, რეალობა ასეთია, თუმცა ღმერთმა ქნას, მეშლებოდეს.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: „ნატო-ს გაფართოების საკითხმა გადაიწია… წევრობის მოთხოვნა კარგია, მაგრამ მაპ-ი ჯერ არავის გაუუქმებია»

თაკო მათეშვილი

«კარგია, რომ უფრო მეტი მოვითხოვოთ, იქნებ იქიდან მაპ-ს მაინც გამოვკრათ ხელი,» – ასე აფასებს სამხედრო ანალიტიკოსი ვახტანგ მაისაია თავდაცვის მინისტრის განცხადებას იმაზე, რომ ვარშავის სამიტზე იგი არა მაპ-ის, არამედ წევრობის მოთხოვნას აპირებს. ვახტანგ მაისაიას თქმით, წევრობის მიღების არანაირი პერსპექტივა არ გვაქვს და ამის მიზეზი რამდენიმეა. პირველ რიგში ის, რომ ჯერ მაპ-ის საფეხური არ გაგვივლია და ისიც, რომ ამჟამად არსებული გეოპოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე, ნატო-ს ინტერესებში გაფართოება არ შედის.

«საქართველო ვარშავის სამიტზე ითხოვს წევრობას. გავხდებით თუ არა ნატო-ს წევრი, მივიღებთ თუ არა მოწვევას, ეს გადაწყდება ნატო-ს წევრი ქვეყნების ერთობლივი გადაწყვეტილებით. ჩვენ ვითხოვთ წევრობას, შესაბამისად, ნებისმიერი გადაწყვეტილება, რომელსაც ჩვენ წამოვიღებთ ვარშავიდან, მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება დამაკმაყოფილებელი, თუ ის თვისობრივად შეცვლის ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობას ვარშავის სამიტის შემდეგ. ჩემი მთავარი ამოცანა არის ორმაგი: საქართველო რაც შეიძლება სწრაფად გახდეს ნატო-ს წევრი, და ნატო-ს წევრობით ან მის გარეშე საქართველოს თავდაცვისუნარიანობა გამყარდეს იმგვარად, რომ უფრო მეტი დამაჯარებლობა შეიძინოს ყველა ჩვენმა განაცხადმა, ყველა ჩვენმა პროექტმა და ქვეყნის უსაფრთხოებამ, რომელიც პირდაპირ გავლენას ახდენს ქვეყნის კეთილდღეობაზე,» – განაცხადა თინა ხიდაშელმა.

ვახტანგ მაისაია: წევრობის მოთხოვნა კარგია, მაგრამ მაპ-ი ჯერ არავის გაუუქმებია. იგი კვლავ რჩება წევრობისაკენ გზის გამკვლევ მექანიზმად. მაპ-ი უკვე დე ფაქტო წევრობაა. კარგია, რომ უფრო მეტი მოვითხოვოთ, იქნებ იქიდან მაპ-ს მაინც გამოვკრათ ხელი. ის, რომ მაპ-ი გაწევრიანების აუცილებელ მექანიზმად რჩება, ნატო-ში ბოლოს გაწევრიანებულმა ქვეყანამ, მონტენეგრომაც დაამტკიცა. მას მაპ-ი 2009 წელს მისცეს. პირდაპირ წევრობა ხომ არ შეუთავაზებიათ. მაპ-ის მიცემიდან 6 წლის შემდეგ გახდა წევრი. მას შენდეგ, რაც ალიანსის მოთხოვნებს თავი წარმატებით გაართვა. მაკედონია და ბოსნია-ჰერცეგოვინაც იმავე გზას გადიან. ასე რომ, გვინდა თუ არა, მაპ-ი გაწევრიანების აუცილებელ საფეხურად რჩება. 1999 წლის ვაშინგტონის სამიტის შემდეგ, ანუ რაც მაპ-ი შემოიღეს, ეს საფეხური ნატო-ს არც ერთ წევრ ქვეყანას არ გამოუტოვებია.

- ევროინტეგრაციის მინისტრის პირველმა მოადგილე არჩილ ყარაულაშვილმა მაპ-ს ერთგვარი დაბრკოლება უწოდა…

- ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ ჩვენი ხელისუფლების წევრები გაგებაში არ არიან, თუ რა არის ნატო. არ უნდათ გაიგონ და ჯიუტად აკეთებენ არასერიოზულ განცხადებებს. როგორ შეიძლება თქვა, რომ მაპ-ი დაბრკოლებაა? სულ მცირე, ეს არასერიოზული განცხადებაა. ასეთი გამონათქვამები საქართველოს ევროატლანტიკურ კურსს ზიანს აყენებს. ნატო-ს ყველა ხელმძღვანელმა პირდაპირ გვითხრა, რომ მაპ-ი აუცილებელია და ამათ მაინც არ უნდათ გაიგონ?! ჯიუტად იმეორებენ, რომ იგი დაბრკოლებაა. ნატო-ს საკითხებზე არაერთი წელი ვიმუშავე, მისი 5 ხელმძღვანელის მადლობაც მაქვს მიღებული და თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ მაპ-ი აუცილებელია. თუმცა, მე კი არა, ყველა ამას ამბობს – აპატურაი, სტოლტენბერგი, ლაჰიუ, ვერშბოუ და ა.შ.

- ნატო-ს სამოკავშირეო ოფისის ხელმძღვანელმა უილიამ ლაჰიუმ თქვა, რომ მაპ-ის საკითხი პოლიტიზირებულია. ანუ, ვიმსახურებთ, მაგრამ პოლიტიკური გადაწყვეტილების გამო ვერ ვიღებთ. ეს ნატო-ს იმიჯს ხომ არ აკნინებს და წევრობის მსურველ ქვეყნებს მოტივაციას ხომ არ უქვეითებს?

- არა მგონია. ლაჰიუ მაღალი დონის დიპლომატია და, როგორც ჩანს, ეს განცხადება იმიტომ გააკეთა, რომ საქართველოს ხელისუფლებას მაპ-ის სტატუსის მნიშვნელობის აღიარება არ უნდა. ჯერ ერთი, ვარშავის სამიტზე ალიანსის გაფართოების საკითხი საერთოდ არ დგას. ჩვენ კი მაპ-ის სტატუსის მინიჭების საკითხი გაფართოების თემის კონტექსტიდან ამოვარდნილად არამც და არამც არ უნდა განვიხილოთ. 2015 წელს ალიანსის გაფართოების მორიგი ეტაპი დასრულდა. ანუ, მათ ბალკანური მიმართულება მნიშვნელოვნად მიიჩნიეს და მონტენეგრო ნატო-ში შეიყვანეს. ორი ქვეყანა დარჩა – მაკედონია და ბოსნია-ჰერცეგოვინა, მაგრამ მათი მიღებაც ფაქტობრივად ტექნიკურ საკითხებზეა დამოკიდებული. ამით ბალკანური ციკლი დასრულდება.

- გაფართოების შემდეგ ეტაპს როდისთვის უნდა ველოდოთ?

- ამ ეტაპზე ნატო-ს არ აქვს იმის სურვილი და შესაძლებლობა, რომ გაფართოების შემდგომი ეტაპი დაიწყოს. როგორც ჩანს, მან გარკვეული მიზეზების გამო ტაიმაუტი აიღო. ახალმიღებული წევრების სრული ინტეგრაციაც დროს მოითხოვს. მონტენეგრო მიღებისთანავე კი არ შეუერთდა სრულად ნატო-ს. ამას, დაახლოებით, 2 წელი სჭირდება. 2 წლის შემდეგ გახდება მონტენეგრო მისი სრულუფლებიანი წევრი. ანუ, როგორც ჩანს, ნატო-ს ბალკანური ქვეყნების შეერთების გამო, ადაპტაციისათვის დრო სჭირდება. გარდა ამისა, ნატო-ს ახალი ამოცანები გაუჩნდა. რუსეთთან დაპირისპირების გამო კოლექტიური თავდაცვის მექანიზმი აქტუალური გახდა. ფაქტობრივად, დღეს რუსეთთან მას ცივი ომი აქვს. სამხედრო მუქარებიც კი მიდის და რუსეთმა ურთიერთობა ლამის საბრძოლო დონეზეც კი გადაიყვანოს. იგი ნატო-ს წევრ სახელმწიფოებს პირდაპირ ემუქრება.

ამიტომ ნატო ახლა ახალი ტიპის სტრატეგიას ამუშავებს. ეჭვიც არ მეპარება, რომ ვარშავის სამიტზე იგი სტრატეგიულ კონცეფციას შეცვლის და ახალ კონცეფციას დაამტკიცებს. მასში ასახული იქნება ის გზები, რითიც ალიანსმა რუსული აგრესიისგან თავი უნდა დაიცვას. ეს საკითხი უკვე სერიოზულად განიხილება. მიმდინარე პროცესების გამო მას გეოპოლიტიკური და გეოსტრატეგიული ამოცანების ცვლა უწევს.

ამიტომაც, ნატო-ს გაფართოების საკითხმა გადაიწია. იმედია, მომავალ სამიტამდე. ნატოს უკანასკნელი მოჰიკანი საქართველო და უკრაინა იქნებიან. სხვა არც ერთ ქვეყანას არ უნდა მასში გაწევრიანება. ამიტომ, არაა გამორიცხული და ვერშბოუმაც იგივე თქვა, რომ შესაძლოა, ალიანსმა საქართველოსა და უკრაინისათვის ახალი ფორმატი შეიმუშაოს. ბუნებრივია, რუსული აგრესიის წინაშე მარტო არ დატოვებს, რაღაც მექანიზმი მოფიქრებული ექნება. საქართველოს ტერიტორიაზე სამხედრო წვრთნების ჩატარებაც ამაზე მიუთითებს.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

«ნაციონალების» «სახელის გამტეხი» როლი უვიზო მიმოსვლის საკითხში

ეკატერინე ბასილაია

«საქართველოს არავითარი ახალი დავალება არ მიეცემა და ზაფხულში უვიზო მიმოსვლა იქნება,» – ეს განცხადება სტრასბურგიდან ევროინტეგრაციის საპარლამენტო კომიტეტის თავმჯდომარე ლევან ბერძენიშვილმა გააკეთა და რაც არ უნდა საკვირველი იყოს, სწორედ ვიზა ლიბერალიზაციის სწრაფად გადაწყვეტის ხელის შეშლაში და «სახელის გამტეხავი იმეილების» წერაში დადანაშაულებულმა «ნაციონალმა» გიორგი კანდელაკმაც სწორედ ვიზის საკითხზე დაიმსახურა ბერძენიშვილისგან გარკვეული მადლობაც.

«კარგია, რომ გიორგი კანდელაკმა ჟან კლოდ იუნკერს (ევროკომისიის პრეზიდენტს) დაუსვა პირდაპირი შეკითხვა. შეკითხვის არსი მდგომარეობდა იმაში, რომ ხომ არ დაევალება საქართველოს რაიმე დამატებით და ხომ არ დაისჯება ქართველი ხალხი მთავრობის უსაქციელობის გამო, რაზეც მან ნათელი პასუხი მიიღო, რომ საქართველოს არავითარი ახალი დავალება არ მიეცემა, საქართველოს მთავრობამ გაართვა თავი ამოცანას და მიიღებს ვიზალიბერალიზაციას. გარკვეული გაგებით მადლობა კანდელაკსაც მინდა ვუთხრა, იმიტომ, რომ ათქმევინა ბოლოს და ბოლოს იუნკერს, რომ ის საფრთხე, რომელიც თითქოს შეიქმნა საქართველოს ირგვლივ, არ არსებობს,» – განაცხადა ბერძენიშვილმა.საფრთხე კი იმის გამო შეიქმნა, რომ გერმანულმა «ველტმა» დაწერა, სავიზო რეჟიმის გაუქმების შესახებ შეთანხმებაში, შესაძლოა, ახალი პუნქტი შეიტანონ, რომელიც ბრიუსელს, საჭიროების შემთხვევაში, რეჟიმის სწრაფად აღდგენის უფლებას მისცემს და ეს შესაძლოა შეხებოდა როგორც თურქეთს, ისე უკრაინას, კოსოვოსა და საქართველოს.

აღმოსავლეთ პარტნიორობის საქართველოს ეროვნული პლატფორმის თავმჯდომარე კახა გოგოლაშვილის თქმით, ვიზალიბერალიზაციის ზაფხულში მიღებას ხელს არაფერი შეუშლის. «ნაცმოძრაობა» კი ძალიან დააზარალა მარტში პარტიის მხარდასაჭერად თბილისში ჩამოსული ევროპის სახალხო პარტიის პრეზიდენტის ჯოზეფ დოლის განცხადებამ უვიზო მიმოსვლის ამოქმედების არჩევნების შემდეგ შესაძლო გადადებაზე.

«ნაციონალური მოძრაობა» ვიზალიბერალიზაციის პროცესს რამდენად უშლიდა ხელს, ამის დამამტკიცებელი საბუთები არ მაქვს, მაგრამ აშკარაა, რომ მისი საგარეო დისკურსი არ იყო ამ პროცესის ხელშემწყობი. თუნდაც ქვეყნის შიგნითაც. ოფიციალურად «ნაციონალური მოძრაობა» უვიზო მიმოსვლის სწრაფად მინიჭებას მხარს უჭერს, მაგრამ ისეთი საუბრები ისმის, ადამიანი დაეჭვდება, რომ ამ პარტიას არჩევნებამდე უვიზო მიმოსვლის მიღება არ აწყობს, რათა ეს «ოცნებამ» საარჩევნო აგიტაციისას პლუსებში არ ჩაიწეროს. ეს წუხილი გასაგებია და ამ თვალსაზრისით, როგორც ოპოზიციური პარტია, «ნაციონალური მოძრაობა» ძალიან რთული ამოცანის წინაშე დგას. თუმცა, მეორე მხრივ, თუ ვიზალიბერალიზაციის მიღებას ხელს შეუშლის, ის ხალხის თვალში წააგებს. ამიტომ სჯობს ამ თემას ძალიან ფრთხილად მოეკიდოს და საერთოდ ეს თემა საარჩევნო მარათონში პოლიტიკური ქულების დაწერის არეალიდან უნდა გავიდეს,» – აცხადებს გოგოლაშვილი.

საქმე ისაა, რომ მმართველი კოალიცია ვიზალიბერალიზაციის საკითხში ოპონენტ «ნაცმოძრაობას» მუდამ «მავნებლურ» საქმიანობაში ადანაშაულებდა და ღიად აცხადებდა იმას, რომ «ნაციონალური მოძრაობის» სურვილია, საქართველოს ამ ხელისუფლების პირობებში ვიზალიბერალიზაცია არ მიენიჭოს და ამ მხრივ ყველაზე მეტად გიორგი კანდელაკი აქტიურობს. განსაკუთრებით ეს ბრალდებები დეკემბერში, ევროკავშირის მეოთხე და საბოლოო შეფასების წინა დღეებში დაიწყო.

მაშინდელმა პრემიერმა ირაკლი ღარიბაშვილმა ნოემბერში მთავრობის სხდომაზე დავით ბაქრაძე და გიორგი კანდელაკი პირდაპირ დაადანაშაულა ევროკავშირის ინსტიტუტებში ვიზის საკითხის დაბლოკვის ლობირებაში. «ერთადერთი, ვინც ბრიუსელში, ასევე ევროკავშირსა და ევროპარლამენტში ითხოვდა, რომ საქართველომ არ მიიღოს უვიზო მიმოსვლა, არიან «ნაციონალური მოძრაობის» წევრები დავით ბაქრაძე და გიორგი კანდელაკი… მათ უთქვამთ, რომ ამ მთავრობის პირობებში არ არის სასურველი, რომ საქართველომ მიიღოს უვიზო მიმოსვლა,» – ბრიუსელიდან ჩამოსვლის შემდეგ განაცხადა ღარიბაშვილმა და ამას ქვეყნისა და ხალხის მტრობა უწოდა.

მის ამ განცხადებას «ანტინაციონალური» განცხადებების მთელი სერია მოჰყვა. თვით ლევან ბერძენიშვილიც კი, რომელმაც გუშინ კანდელაკს მადლობა გადაუხადა, ამბობდა, რომ ინფორმაცია აქვთ, უცხოეთში «ნაციონალური მოძრაობის» წევრები ამ პროცესისთვის ხელის შეშლას როგორ ცდილობენ.

«ისინი საკუთარი მოქალაქეების წინააღმდეგ იბრძვიან, თორემ მთავრობის წევრებსა და დეპუტატებს დიპლომატიური პასპორტები აქვთ და ევროპაში უვიზოდ ისედაც მოგზაურობენ. გულწრფელად რომ გითხრათ, მათი ეს «მოღვაწეობა» გამაოგნებელია, იმიტომ, რომ ის ხალხის წინააღმდეგ მიმართულია,» – აღნიშნავდა ბერძენიშვილი.

იგივე გაიმეორეს სხვებმაც, იმ მინისტრებმა, რომლებიც ნოემბერში ბრიუსელში პრემიერთან ერთად იმყოფებოდნენ. «ჩვენი ევროპელი კოლეგები გაკვირვებული იყვნენ ზოგადად დამოკიდებულებით. ვიზალიბერალიზაცია არ არის ჩვენი მთავრობისთვის, ეს არის ყველასთვის, საქართველოსთვის და დაჟინებით მოთხოვნა იმის, რომ ეს სხვა მთავრობაა და არ მისცეთ ვიზალიბერალიზაცია, ეს მავნებლობაა,» – განაცხადა ეკონიმიკის მინისტრმა დიმიტრი ქუმსიშვილმა.

იგივე გაიმეორა იუსტიციის მინისტრმა თეა წულუკიანმა, რომელმაც თქვა, რომ ევროპელმა კოლეგებმა ბაქრაძისა და კანდელაკის მხრიდან დაბლოკვის მცდელობებზე მას პირად საუბრებში უთხრეს და გიორგი კანდელაკს ევროპარლამეტარებისთვის საქართველოს ხელისუფლების «სახელის გამტეხავი ტყუილი იმეილების» წერის გამო მკაცრადაც გააკრიტიკა.

ამ საკითხზე «ნაციონალების» დადანაშაულების მეორე რაუნდი კი გასულ თვეს იყო, როდესაც «ნაციონალური მოძრაობის» ლობისტმა ევროპის სახალხო პარტიის პრეზიდენტმა ჟოზეფ დოლიმ განაცხადა, რომ ვიზალიბერალიზაციამ შეიძლება გადაიწიოს, ის არ მოხდეს მთავრობის მიერ გაცხადებულ 15 ივნისს და ბევრი რამ არჩევნების დემოკრატიულად ჩატარებაზე გახდეს დამოკიდებული.

მარტში გაკეთებული ამ განცხადების გამო არა მარტო ხელისუფლებამ დაადანაშაულა პირდაპირ «ნაცმოძრაობა», არამედ არასამთავრობოებმაც კი მათი გაკრიტიკება დაიწყეს.

როგორც კახა გოგოლაშვილი აღნიშნავს, არსებობს ეჭვი, რომ «ნაციონალებმა» ჟოზეფ დოლიზე გარკვეული გავლენა მოახდინეს.

«შესაძლოა დოლი დააბნია ამ წინააღმდეგობრივმა დისკუსმა, რომელიც «ნაციონალური მოძრაობის» წარმომადგენლების მხრიდან მოდიოდა და მან არასწორი განცხადება გააკეთა, რომელმაც საბოლოო ჯამში ეს პარტია დააზარალა. თუ რომელიმე «ნაციონალმა», თვითნებურადაც კი, არასწორი სიგნალები გაუშვა ევროპის სახალხო პარტიაში, ამან თავად პარტია დააზარალა. არ ვადასტურებ რამეს, თუმცა ამ გარკვეულ ეჭვებს იწვევდა დოლის განცხადება,» – ამბობს გოგოლაშვილი. მისი თქმით, თბილისში მარტში ჯოზეფ დოლისთან ერთად პარალელურად ჩამოსულმა ევროპის სახალხო პარტიის დეპუტატებმა მასთან და რამდენიმე ქართველ არასამთავრობო ორგანიზაციის წევრთან თქვეს, რომ დოლის განცხადება ევროპარლამენტში გავლენას ვერ მოახდენდა.

გოგოლაშვილის აზრით, გამოვიდა, რომ დოლიმ ვიზალიბერალიზაციის საკითხზე უარყოფითი გავლენა ვერ მოახდინა, მაგრამ უარყოფითი გავლენა იქონია «ნაციონალების» მიმართ საზოგადოების ნაწილში დამოკიდებულებაზე.

მისი თქმით, მართალია, «ნაციონალური მოძრაობის» არც ერთ წარმომადგენელს საჯაროდ არასდროს უთქვამს, ვიზალიბერალიზაციის გადადების მომხრე ვართო, მაგრამ არც ღიად მხარდამჭერი განცხადებები გაუკეთებიათ. მაგალითად არასდროს უთქვამთ, ჩვენ ღირსები ვართ უვიზოდ მიმოსვლა მივიღოთ, იმიტომ, რომ მთავრობამ ვალდებულებები შეასრულა. ეს კი, მისი აზრით, მთელ პროცესს აზიანებს, როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე – გარეთ.

«არ ვიცი, გიორგი კანდელაკი ევროპარლამენტარებს მესიჯებს ხშირად უგზავნიდა თუ არა, თუმცა ის მთავრობის წინააღმდეგ მკვეთრი რიტორიკითა და შეტევებით გამოირჩევა და შესაძლოა ამ შეტევების შედეგად გარკვეული ზიანი მიადგეს ვიზალიბერალიზაციას. საბოლოო ჯამში, ამ სკანდალების ფონზე სიტუაცია დადებითად ვითარდება. მაგალითად, სწორედ დოლის სიტუაციამ კიდევ უფრო კარგად დაანახვა ევროპელებს, რამდენად კონსოლიდირებულია საზოგადოება, მათ შორის სამოქალაქო საზოგადება და რამდენად მნიშვნელოვანია ქართველი ხალხისთვის უვიზო მიმოსვლის დროულად მიღება. იმიტომ, რომ დოლის განცხადებამ აშკარად გამოიწვია დიდი ვნებათაღელვა საზოგადოებაში და ევროპელებმა იგრძნეს, რომ ქართველი ამომრჩეველი ძალიან დაიძაბა. ახლა ზაფხულში მართლა რომ არ მივიღოთ უვიზო მიმოსვლა, ამ განცხადებების და ამ სიტუაციის გამო, როდესაც «ნაციონალური მოძრაობა» ასოცირებულია ევროპის სახალხო პარტიასთან, ეს პირველ რიგში სწორედ «ნაციონალური მოძრაობის» რეიტინგს დააზიანებს და არ მგონია ეს აწყობდეს ევროპის სახალხო პარტიას, რომელიც «ნაციონალების» მეგობარი და პარტნიორი პარტიაა,» – ამბობს გოგოლაშვილი.

„რეზონანსი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

საქართველოს პოლიტიკური პარტიების შემოსავლები:

2015 წელს „ნაცმოძრაობამ“ «ოცნებაზე“ 2,2-ჯერ მეტი დაფინანსება მიიღო

თაკო მათეშვილი

«ქართულ ოცნებას» ფული ნაკლებად სჭირდება, რადგან მას ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენება შეუძლია – ასე ხსნიან სპეციალისტები იმ ფაქტს, რომ პარტიებს შორის ყველაზე მეტი შემოწირულობა 2015 წელს «ნაციონალურმა მოძრაობამ» მიიღო და ხელფასებზეც ყველაზე მეტი სწორედ მან გასცა. მათი აზრით, პარტიული დავალებები ხშირად საჯარო სექტორში დასაქმებულების გასაკეთებელია და ამიტომ მმართველ პარტიას დამატებითი თანხის დახარჯვა აღარ სჭირდება.

მონაცემების მიხედვით, რომელსაც «ინტერპრესნუსი» პარტიების ფინანსური საქმიანობის მონიტორინგის სამსახურზე დაყრდნობით აქვეყნებს, პოლიტიკურმა პარტიებმა 2015 წლის განმავლობაში ჯამურად 12,4 მილიონი ლარის შემოსავალი მიიღეს. აღნიშნული თანხიდან ყველაზე მეტი შემოსავალი – 3,25 მილიონი «ერთიან ნაციონალურ მოძრაობაზე» მოდის; მეორე ადგილზეა «ქართული ოცნება – დემოკრატიული საქართველო», რომლის მიერ 2015 წელს მიღებულმა საბიუჯეტო და კერძო დაფინანსებამ 1,43 მილიონი შეადგინა.

მილიონ ლარზე მეტი შემოსავალი ირიცხება ნინო ბურჯანაძის «გაერთიანებული დემოკრატრიული მოძრაობისა» და ირაკლი ალასანიას «თავისუფალი დემოკრატების» ანგარიშებზე. მათ გასული წლის განმავლობაში, შესაბამისად, 1,47 და 1,01 მილიონი ლარი მიიღეს.

რაც შეეხება სხვა პარტიების შემოსავლებს, მათი მაჩვენებელი ასე გამოიყურება: «საქართველოს პატრიოტთა ალიანსი» – 863 ათასი ლარი, რესპუბლიკური პარტია – 757 ათასი, «მრეწველობა გადაარჩენს საქართველოს» – 741 ათასი, კონსერვატიული პარტია – 723 ათასი, «ეროვნული ფორუმი» – 722 ათასი, ქრისტიან-კონსერვატიული პარტია – 661 ათასი, ლეიბორისტული პარტია – 610 ათასი, ევროპელი დემოკრატები – 19 ათასი, «დევნილთა პარტია» – 57 ათასი, «თავისუფალი საქართველო» – 35 ათასი, «პლატფორმა ახალი პოლიტიკური ცენტრისთვის» – 30 ათასი, «ქრისტიან-დემოკრატიული სახალხო პარტია» – 14 ათასი, საქართველოს ერთიანი კომუნისტური პარტია – 3 ათასი, «განახლებული საქართველოსთვის» – 3 ათასი, «მემარცხენე ალიანსი» – 2 ათასი, ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია – 1,3 ათასი, «ხალხის პარტია» – 1135 ლარი, «რეფორმატორები» – 1119 ლარი, «ქართული დასი» – 861 ლარი, «საქართველოს მშვიდობისთვის» – 350 ლარი და «უფალია ჩვენი სიმართლე» – 80 ლარი.

2015 წელს შემოსავალი არ მიუღია «საქართველოს გზას», «მოძრაობა სამართლიანი საქართველოსთვის», «საქართველოს მწვანეთა პარტიას», «ახალ მემარჯვენეებსა» და «მშრომელთა სოციალისტურ პარტიას».

აღსანიშნავია, რომ პოლიტიკური პარტიების მიერ 2015 წლის განმავლობაში ჯამურად მიღებული 12,4 მილიონის ოდენობის შემოსავლიდან, 10,68 მილიონი ბიუჯეტიდან მიღებული დაფინანსებაა. უფრო კონკრეტულად, «ქართული ოცნება – დემოკრატიული საქართველოს» მიერ მიღებული 781 ათასი ლარი საბიუჯეტო შემოსავალს წარმოადგენდა, 79 ათასი ლარი – მიზნობრივ დაფინანსებას. «ნაციონალური მოძრაობის» მიერ მიღებული შემოსავლიდან კი საბიუჯეტო შემოსავალი 2,326 მილიონი ლარი იყო, მიზნობრივი დაფინანსება – 533 ათასი.

«ნაციონალური მოძრაობა» შრომის ანაზღაურების გაცემითაც პირველ ადგილზეა. ამაშიც მან «ქართულ ოცნებაზე» დაახლოებით სამჯერ მეტი დახარჯა – 1,56 მილიონი, «ოცნებამ» კი – 450 ათასი ლარი. 2015 წელს პოლიტიკურმა პარტიებმა შრომის ანაზღაურებაზე ჯამურად 4,73 მილიონი დახარჯეს.

ერთადერთი, რაშიც «ქართული ოცნების» დანახარჯი «ნაციონალური მოძრაობისას» აღემატება, მივლინებებია. აღნიშნული კუთხით მან 31 ათასი დახარჯა, «ნაციონალურმა მოძრაობამ» კი 25 ათასი. ჯამში პარტიების მიერ მივლინებაზე დახარჯულმა თანხებმა გასული წლის განმავლობაში 829 ათასი შეადგინა. ის, რომ ოპოზიციური პარტიის შემოსავალიცა და ხარჯებიც სახელისუფლებო პარტიისას აღემატება, პოლიტოლოგ გია ხუხაშვილს არ უკვირს. ერთ-ერთ მიზეზად იგი იმას ასახელებს, რომ სახელისუფლებო პარტიები «ჩვენისთანა გაუმართავ ქვეყანაში» ყოველთვის ნაკლებ შემოსავლებს აჩვენებენ, ვიდრე არასახელისუფლებო პარტიები.

იგი წლევანდელ მონაცემებსაც გვახსენებს, რომლის მიხედვითაც, პირველ სამ თვეში ყველაზე მეტი დაფინანსება «გირჩს» აქვს მიღებული. ხუხაშვილი დარწმუნებულია, რომ სხვა პარტიებს რეალურად ბევრად მეტი აქვთ.

«აქ უკვე შავი ფულის პრობლემა დგება, რაც, ჩემი აზრით, დღესაც ძალიან აქტუალურია. როგორც ჩანს, კიდევ დიდხანს იქნება. მოგეხსენებათ, პარტიების დაფინანსებაში შეზღუდვები მოქმედებს, რაც იმაში მდგომარეობს, რომ იურიდიულ პირებს პარტიების დაფინანსების უფლება არ აქვთ, ხოლო ფიზიკურ პირებს წელიწადში მხოლოდ 30 ათასის შეწირვის უფლება აქვთ. არ არსებობს პარტია, რომელიც ამ წესს იცავს. მთელი ჩვენი პოლიტიკური ელიტა ეჭვმიტანილია ამაში.

«პარტიებს, როგორც წესი, მსხვირლი დამფინანებლები ჰყავს, რომლებიც დიდ თანხებს იხდიან. თუმცა მათ ვერ შეაქვთ ამდენი ერთად, ამიტომ კერძო პირებს ურიგდებათ და ისინი სწირავენ. ანუ, საქმე ჩვეულებრივ თაღლითურ სქემასთან გვაქვს, რაც არაჯანსაღი გარემოთია განპირობებული,» – აცხადებს პოლიტოლოგი.

რაც შეეხება იმას, რომ ხელფასების სახითაც სახელისუფლებო პარტია ოპოზიციურ პარტიაზე სამჯერ ნაკლებს გასცემს, ხუხაშვილის აზრით მიზეზი შემდეგია – იმისათვის, რომ პარტიისათვის რაღაც გააკეთოს, «ქართულ ოცნებას» ხშირ შემთხვევაში ფული არ სჭირდება, რადგან ამას ადმინისტრაციული რესურსით აკეთებს.

«სახელისუფლებო პარტიაზე ძირითადად ადმინისტრაციული რესურსი მუშაობს. ადმინისტრაციული რესურსით დაფინანსება ირიბად ხდება. მაგალითად, სახელმწიფო სამსახურებში დასაქმებულებისათვის ეს დამატებით შრომად იქცევა ხოლმე. ანუ, საჯარო სექტორში დასაქმებული ადამიანების რესურსის ექსპლუატირება ხდება და ამას დაფინანსება არ სჭირდება. «ოპოზიციური პარტიები კი იძულებულები არიან ლეგალური ფულის აკუმულირება მოახდინონ. რეალურად, ოპოზიციურ პარტიას ყოველთვის უფრო მეტი აქვს პირდაპირი ხარჯები, ვიდრე სახელისუფლებოს,» – დასძენს გია ხუხაშვილი.

————————

„ახალი თაობა“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ კარლო კოპალიანთან: „გიგა ბოკერია, მიხეილ მაჭავარიანი და გოკა გაბაშვილი ერთმანეთს დაერივნენ”

როგორ დაამუნჯა ნუგზარ წიკლაურმა უმრავლესობის დეპუტატი, რის ნაკლებობას განიცდის ნაცმოძრაობა, რა შეცდომებს აღიარებს „ქართული ოცნება“, რა სიებია შედგენილი ოდესაში? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ „ქართული ოცნების“ ერთ-ერთი ლიდერი, დეპუტატი კარლო კოპალიანი ესაუბრება.

- „ქართულმა ოცნებამ“ სამართლიანობის აღდგენაზე უარი თქვით? „ნაცმოძრაობის“ ერთ-ერთი ლიდერი ნუგზარ წიკლაური ამბობს, რომ ისინი აღადგენენ ქვეყანაში სამართალს...

- მოიცა, მოიცა, ვინ აპირებს სამართლიანობის აღდგენას, ნაციონალები? ეგ რანაირად? რაღაც უცნაურობასთან გვაქვს საქმე….. სიტყვაძუნწი რესპონდენტი არ ვარ, მაგრამ ხომ ნახეთ, როგორ დამამუნჯა ასეთმა უტიფარმა განცხადებამ. პირდაპირ ენა დამება, შოკში ვარ. მათგან ამაზე უარესი განცხადებებიც მომისმენია, პარლამენტში უყვართ ხოლმე ასეთი რაღაცების ლაპარაკი, მაგრამ როგორმე შემოდგომამდე უნდა ავიტანოთ. ოქტომბერში არჩევნებია და მოშორდებიან ეგენი. იმედია, ამ ყველაფრიდან ხელისუფლება სათანადო დასკვნებს გამოიტანს.

- სათანადო დასკვნების გამოტანაში რას გულისხმობთ?

- აღარ უნდა დავუშვათ, რომ ყოფილმა ხელისუფლებამ ასეთი შეურაცხყოფა მიაყენოს ხალხს. მაინც წიკლაურის სამართლიანობასთან ვარ, გამაგებინეთ, რანაირად აპირებს ეგ კაცი ამის გაკეთებას? ჩვენ დაგვიჭერენ და ეს იქნება სამართალი? მაგის მეტი მართლა არაფერი იციან მაგათ. 2012 წლის 1 ოქტომბრისთვის სააკაშვილს დასაჭერი ხალხის 2.000 კაციანი სია ჰქონდა შედგენილი, სადაც მეც ვიყავი. ეტყობა, ამ სიას გააცოცხლებენ. არც ახალი სიის შედგენა გაუჭირდებათ. ან რად უნდათ ეს სია, არ მოუვიდოდათ კაცი თვალში და აპატიმრებდნენ. ერთ რამეში კი ვეთანხმები ნუგზარ წიკლაურს, საქართველოში სამართლიანობა აღსადგენია. სამართალს რომ პური ეჭამა, ეგ და მაგის დამქაშები ციხეში უნდა ყოფილიყვნენ და ციხის კედლებზე თავის პარტიის შესახებ ეწერათ ეპიტაფიები.

გესაუბრებით და თან ვფიქრობ, ვის გასაგონად გაკეთდა ეს განცხადებები. ჩვენს მოსახლეობაზე ეს არ გაჭრის, არც დასავლეთი დაიჯერებს ამას. რჩება ერთი ვარიანტი _ ამ ნაციონალებმა საბოლოოდ გააფრინეს. გაფრენა არც აქამდე აკლდათ და ეს მათი მმართველობის 9 წლიდანაც კარგად ჩანს. 2008 წელს ომიც ფულის საშოვნელად წამოიწყეს და ეს აუცილებლად უნდა იქნას შესწავლილი.

- რას ნიშნავს, ომი ფულის საშოვნელად დაიწყეს?

- აბა თქვენ რა გგონიათ, მართლა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა სურდათ? ერთი მე ვარ ჩინეთის იმპერატორი და მეორე ეგენი არიან ქვეყნის პატრიოტები. არის ასეთი ანდაზა _ ომი ყველაფერს ჩამოწერს. იმ ომის დროს მილიარდ დოლარზე მეტი ქონებაა ჩამოწერილი. ესენი ყურადღებას კოვზებზე და უნიტაზებზე ამახვილებენ, მაგრამ იცით რა იარაღი გაქრა ჰაერში? ვიღაცას მიჰყიდეს ეს იარაღი, ვითომ ომში განადგურდა და ფული ჯიბეში ჩაიდეს. ასევე არ დაგვავიწყდეს 4.5 მილიარდი, რომელიც მაშინ გამოგვიყვეს. აქედან 1 მილიარდი იყო გრანტი, დანარჩენი კი სესხი. სად გაქრა ეს ფული, არავინ იცის.

- ამ ფულით დევნილებისთვის სახლები ააშენეს...

- როგორ შეიძლება ამ გეტოებს სახლები უწოდო? ომიდან რამდენიმე კვირაში კეზერაშვილი ოფშორში ხსნის ანგარიშებს, სადაც ასეულობით მილიონობით დოლარი დაილექა. ჩვენმა პროკურატურამ, უშიშროებამ და გნებავთ დაზვერვამ ამ საქმეს უნდა მისდიონ. ყველაფერი უნდა იქნას გამოძიებული, წიკლაურმა და ვაშაძემ ენა მუცელში რომ ჩაიგდონ. მართლა აღმაშფოთებელია, აქამდე რატომ არ მოხდა კეზერაშვილის დაკავება.

- რანაირად უნდა მოხდეს მისი დაკავება, როცა საფრანგეთის და ლონდონის სასამართლოებმა ერთმანეთის მიყოლებით გაამართლეს?

- ეგ იმიტომ ხდება, რომ ვიღაცები, ვინც ამ საქმეებს იძიებენ, კეზერაშვილს და მაგის ძმაკაცებს ხელს აფარებენ. საგამოძიებო ორგანოებმა სხვანაირად და ცოტა წესიერად უნდა იმუშაონ. წესიერად რომ არ მუშაობენ, ამიტომაც გვიზის სისხლიანი ბარამიძე პარლამენტში გედივით ყელმოღერებული და ჭკუას გვარიგებს. ის სერგო რატიანი კიდევ გამოვარდება და პატიმრებს აწამებთო, გვაბრალებს. ვის ვაწამებთ, ვანო მერაბიშვილს? ციხეში კომპიუტერი უდგას და განცხადებების წერით აიკლო ყველა. წამება მათი მმართველობის დროს იყო. ისეთ ისტორიებს ყვება ციხიდან გამოსული ხალხი, შესაძლოა, გული გაგისკდეს. მივმართავ ჩვენს მოსახლეობას, არავითარ შემთხვევაში არ აყვეს მათ პროვოკაციებს. ამ მყვირალა განცხადებებით იმ დაპირისპირების გადაფარვაც სურთ, მათთან რომ ხდება. იქედან გამოდის ხმები, რომ ერთმანეთის დაჭმაზე არიან გადასული. საარჩევნო სიაში ჩასმის გამო ლამისაა დახოცონ ერთმანეთი.

- რას გულისხმობთ?

- ნაციონალების ერთი ფრთა ამბობს, სიაში ახალი ხალხი უნდა შევიყვანოთო. ამის გამო მივარდნენ იქ ძველი სახეები და ერთი ამბავი ატეხეს, სიაში ჩვენც გვინდა და რა უფლებით არ გვსვამთო. მაჭავარიანის, ბოკერიას და გაბაშვილების დაჯგუფებები დაერივნენ ერთმანეთს. ამ გოკა გაბაშვილს სააკაშვილის მრჩევლებმა წამოაძახეს, მამაშენი კოტე შევარდნაძის მლოკველი იყო და სამოქალაქო ომის დროს იარაღით დარბოდაო. აკო-მაკო-კაკოები, მიშები და ნუგზარები არჩევნებამდე ერთმანეთს შეჭამენ. ამ ხალხის მიზანი საქართველოს დაღუპვა იყო და ივანიშვილი რომ არ გამოჩენილიყო, მიზანსაც მიაღწევდნენ. ყოველგვარი გადამეტების გარეშე ვიტყვი, მან ხალხიც და ქვეყანაც დაღუპვისგან იხსნა.

- ამბობენ, ბიძინა ივანიშვილმა ნაციონალური მოძრაობაც გადაარჩინაო და ამაზე რას იტყვით?

- ვარ ახლა ის კაცი, რომელიც მაგათ გადასარჩენად ხელს გაანძრევდა? ასევე არიან სხვა ჩემი კოლეგები. ჩვენ ეგ სექტა არ გადაგვირჩენია. იმ 9 წლის მანძილზე მათ ფესვები ძალიან ღრმად გაიდგეს და მსოფლიოს ყველა ქვეყანაში მოისყიდეს ლობისტები და მფარველები. ჩემზე რომ ყოფილიყო დამოკიდებული, სამართლიანობის აღდგენას 2012 წლის 2 ოქტომბერს დავიწყებდი და 10 ოქტომბერს დავასრულებდი. ეგ ნაცები არჩევნების შედეგების გამოცხადების შემდეგ ჩემოდნებზე შემოსხდნენ, მაგრამ მერე გავჩერდით და მაგათაც მოიმაგრეს პოზიციები. სამართლიანობა რომ არ აღვადგინეთ და დამნაშავეებს სათანადო ადგილი არ მივუჩინეთ, ამით დიდი სტრატეგიული შეცდომა დავუშვით. ამის მიუხედავად, ამ შეცდომასაც აქვს გამართლება – საერთაშორისო თანამეგობრობის თვალში ბევრად უფრო სოლიდურები და დემოკრატიულები გამოვჩნდით.

- დემოკრატიულები როგორ გამოჩნდით, ევროპის სახალხო პარტია ლამის ყოველდღე იმას იძახის, რომ ნაციონალებს პოლიტიკური ნიშნით დევნით...

- მაგათიც მესმის, არა აქვთ მაგ გაჭირვებულებს თემები და რაღაცაზე ხომ უნდა ისაუბრონ? ან რას ნიშნავს, პოლიტიკური ნიშნით მიდის დევნაო. ჯერ სად გავეკიდე ვინმეს და მეორეც, სწორედ რომ პოლიტიკური ნიშნით გავეკიდები. პოლიტიკის გამო მიწევს მაგათთან ერთად ერთ შენობაში ყოფნა, თორემ რა საერთო უნდა მქონდეს მე წიკლაურთან, ვაშაძესთან ან აკო-კაკოსთან? წინა პარლამენტში ეგენი გამარჯობასაც კი არ ამბობდნენ.

- ახლა ამბობენ?

- მე არ ვესალმები, რაში მჭირდება მაგათი გამარჯობა? მათთან საუბარი ძალიან ძნელია. დამნაშავეებს იდეოლოგიასა და კანონებზე ვერ დაველაპარაკები. ცოტაც მოითმინეთ და 8 ოქტომბერს პოლიტიკურად დასამარდებიან. მანამდე მათ მოღვაწეობაზე პოლიტიკური შეფასება დაიდება. ჩვენი დასავლელი პარტნიორებიც მიხვდებიან, ვისთან ჰქონდათ საქმე. ახლავე იცოდეთ, რომ შეფასება იქნება ძალიან მწვავე.

- ვინ აპირებს ამ შეფასების დადებას, „ქართული ოცნება“?

- ეს შეფასება დაიდება კონკრეტული საქმეების შესწავლის საფუძველზე. საერთაშორისო ორგანიზაციებსაც ბევრი საინტერესო დასკვნა უდევთ, საინტერესო ფაქტები აქვთ ადგილობრივ არასამთავრობო ორგანიზაციებსაც. ლობისტებსაც ძალიან შერცხვებათ, რომ ნაციონალებს იცავდნენ. მოკლულ ადამიანს თითს რომ მოაჭრიან ბეჭდის წასაძრობად, ეს არის დემოკრატია? ლობისტების ნაფერები ბარამიძის ჩატარებული სპეცოპერაციის დროს მოხდა ეგ ამბავი. გიორგი ვაშაძეს რომ დაატარებენ აქეთ-იქეთ დემოკრატიის ფორმულასავით, სირცხვილი არ არის? მაგის ხელში დაიბეჭდა ასი ათასობით ყალბი პირადობის მოწმობები არჩევნების გასაყალბებლად. არჩევნების გაყალბებამ ხათუნა გოგორიშვილი გამახსენა, რომელიც ურცხვად ამბობს, „ქართული ოცნება“ არჩევნებს აყალბებსო.

- თუ ასეთი დასკვნები არსებობს, რატომ იყავით ამდენი ხანი გაჩერებული, აქამდე რატომ არ დადეთ? ან იქნება მართალს ამბობენ თქვენი ოპონენტები, რომ უუნაროები ხართ. საზოგადოების ნაწილიც ეთანხმება ამ მოსაზრებას...

- კარგად მესმის ჩვენი საზოგადოების და პოლიტიკური პარტიების ნაწილის გულისწყრომა. მეც კარგად ვხვდები, რომ ნაციონალები არამცთუ პარლამენტში, ქუჩაშიც არ უნდა დადიოდნენ, მაგრამ გთხოვთ, ამას სისუსტედ და უუნარობად ნუ ჩაგვითვლით, რადგან რაც სისუსტედ მიგაჩნიათ, სწორედ ეგაა ჩვენი სიძლიერე.

- რა არის სიძლიერე, ბატონო კარლო, სამართლიანობა რომ არ აღდგა?

- არა, ეგ ჩვენი სტრატეგიული შეცდომაა. სიძლიერე ისაა, რომ ნაციონალებს არ დავემსგავსეთ და ქვეყანაში სისხლის მდინარეები არ დავაყენეთ. ყოფილი ხელისუფლება ყველაფერს აკეთებს, რომ ასეთ რამეებზე წამოგვაგოს, მაგრამ ვერ ეღირსება. ხალხი დაიღალა, ხალხს სიმშვიდე და გამრავლება უნდა, კიდევ მზე უნდა. მაგათი გაკრეჭილი ლიდერის ხილვა აღარავის სურს საქართველოში. არ გვინდა და ძალით გვატენიან ამ კაცს? არ შევიტენთ.

- სურს თუ არა მოსახლეობას ნაციონალების გაკრეჭილი ლიდერის ნახვა, ამას არჩევნები გვაჩვენებს...

- მოიცა, ეჭვი გეპარებათ, რომ ხალხი მაგათზე უარს იტყვის? უარს იტყვის, თანაც ცივ უარს. არჩევნების შემდეგ კომენტარის ჩასაწერად კი არა, წამლად ვეღარ იშოვით ნაციონალს. ისიც კარგად ვიცი, რომ უბრძოლველად არაფერს დათმობენ და ათას პროვოკაციას გამოაგდებენ, მაგრამ აცრილები ვართ. ფარული ჩანაწერები რატომ გამოყარეს? არეულობა უნდოდათ. თან რა უტიფრები არიან, თავიანთ გადაღებულ კადრებს ჩვენ გვაბრალებენ. მაგათი შლეგი და გადარეული ლიდერი გამოვიდა და ცინიკურად განაცხადა, ჩემი პრეზიდენტობის დროს მსგავსი არაფერი გასულაო.

- იმ 9 წლის მანძილზე მართლა არ გავრცელებულა ასეთი კადრები.

- ჩვენთვის არ უჩვენებიათ, თორემ თავად სააკაშვილი უყურებდა. რა უნამუსობაა, თავიანთ მეგობრებს უყენებდნენ საძინებლებში ვიდეოთვალს და უღებდნენ ინტიმურ გარემოში. მერე ამ კადრებს უყურებდნენ და კაიფობდნენ. ფროიდი ამბობდა, რომ ადამიანს რაც აკლია, ის ელანდებაო. ამათ სექსები არ ჰქონდათ და სხვების სექსებს უყურებდნენ.

- მარტო სექსების საყურებლად იღებდნენ ამ კადრებს?

- პოლიტიკურ ოპონენტებზე იმიტომ იღებდნენ, რომ დაეშანტაჟებინათ. ნუგზარ წიკლაურს და აკო მინაშვილს რა გადაღება უნდა, ისედაც მოსიარულე კომპრომატები არიან. რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, ამ კადრების გავრცელებაზე გამოძიება წინ მიდის. იმასაც კარგად ვაცნობიერებ, რომ ეს არის ნაღმი, რომელიც, შესაძლოა, 20-30 წლის შემდეგ აფეთქდეს. მივმართავ ხელისუფლებაში მყოფ პირებს, თუ ვინმეზე აქვთ მსგავსი ტიპის ჩანაწერები, ჩუმად გაიპარონ ხელისუფლებიდან. ამით არც შანტაჟის მსხვერპლი გახდებიან და სკანდალებსაც აიცილებენ თავიდან.

„ახალი თაობა“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ გიორგი ოთხმეზურთან: „ლადო პაპავას გადაყენება „ნაციონალების“ ინსპირირებული იყო… რამდენი საშიმშილოდ დაჯდება, იმდენჯერ რექტორი რომ გადადგეს, ასე შორს ვერ წავალთ”

20 აპრილს ივანე ჯავახიშვილის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორის მოვალეობის შემსრულებელს უნივერსიტეტის აკადემიური პერსონალი 6 თვის ვადით აირჩევს. რექტორის არჩევნები კი აგვისტოში ჩატარდება.

ივანე ჯავახიშვილის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი გიორგი ოთხმეზური „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში უნივერსიტეტში მიმდინარე პროცესებზე საუბრობს.

- ბატონო გიორგი, პრემიერ-მინისტრმა, რომელიც უნივერსიტეტში იყო მისული, სტუდენტებს პირობა მისცა, რომ განათლების ახალ კანონპროექტზე დაიწყება მუშაობა. რამდენად რეალურია განათლების სისტემის რეფორმა?

- არსებობს გია დვალის მიერ შექმნილი პროექტი, თავის დროზე სწორედ დვალის მიერ შექმნილ ამ კონცეფციის დამკვიდრებაზე იყო საუბარი. ამ კონცეფციასთან დაკავშირებით არსებობს ლადო პაპავას წერილი. ამ წერილში ბატონი ლადო საუბრობს იმის შესახებ, რომ ეს პროექტი განათლების ამერიკულ მოდელს ემყარება და რომ ჩვენთვის უფრო მისაღები ევროპული მოდელია. ვფიქრობ, რომ შეჯერება უნდა მოხდეს და ჩვენთვის მისაღები კონცეფცია უნდა შევქმნათ, მაგრამ ეს არ არის ერთი და ორი დღის საქმე, ეს გარკვეულ დროს მოითხოვს.

- დაახლოებით რა პერიოდზე შეიძლება იყოს საუბარი?

- რამდენი თვე მაინც დასჭირდება, რომ სრულყოფილი პროექტი იყოს შემუშავებული. თანაც აუცილებელია პროფესიონალები იყვნენ ჩართულები, ამ საქმის ნამდვილი სპეციალისტები, მეცნიერები.. უნივერსიტეტის კარის აჭედვა ჩემთვის მიუღებელია, ასევე მიუღებელია თანამშრომლების საშიმშილოდ დაჯდომა. ოთხი თანამშრომელი შიმშილობს, ერთი, რამდენადაც ვიცი, თანამშრომელი არც არის. ასევე მიუღებელია რექტორის გადადგომა. რამდენი საშიმშილოდ დაჯდება, იმდენჯერ რექტორი რომ გადადგეს, ასე შორს ვერ წავალთ. ყველა პრობლემა აკადემიურად უნდა გადაწყდეს, მოლაპარაკებების გზით“, – ამბობს გიორგი ოთხმეზური.

- ნება აქვს დღეს ხელისუფლებას, რომ განათლების სისტემის რეფორმა განახორციელოს?

- ვერ გეტყვით. მე ვნახე, რომ პრემიერ-მინისტრი მოვიდა და სტუდენტებს პირისპირ დაელაპარაკა, ეს კარგი ფაქტი იყო. პრემიერმა მოახერხა, სტუდენტები დაერწმუნებინა, რომ მათი მოთხოვნები დაკმაყოფილდება. მან პროცესები განმუხტა. მე იმედი მაქვს, რომ აზრების გაცვლა მოხდება და შეჯერებულ პოზიციებამდე მივალთ.

- ლადო პაპავა ზეწოლის ფაქტზე აკეთებს აქცენტს. ასევე საუბრობს იმაზე, რომ მთავარი მიზანი იყო მისი გადაყენება. თქვენ როგორ აფასებთ უნივერსიტეტში განვითარებულ მოვლენებს, პროცესი მართული იყო?

- მე მგონია, რომ ეს ყველაფერი ნაციონალური მოძრაობის მიერ იყო ინსპირირებული. მერე რა მოხდა, ვინ ჩაერთო და როგორ განვითარდა პროცესები, ამ დეტალებზე ვერაფერს გეტყვით.

- ნაციონალური მოძრაობა ხომ არ არის ხელისუფლებაში...

- ხელისუფლებაში არ არიან, მაგრამ კოჰაბიტაციის შედეგად ხელისუფლებაში დარჩნენ ნაციონალური მოძრაობის აპოლოგეტები. მთელ ქვეყანაში ხდება მცდელობა, ჩაგონება იმის, რომ მათ გარეშე ყველაფერი ცუდად არის, რომ საქმე ვერ კეთდება, რომ ქვეყანა იქცევა. ამის ტირაჟირება ხდება საზღვარგარეთაც, რომ ქვეყანაში გვყავს თითქოს პოლიტპატიმრები, რომ თითქოს არ გვინდა ევროატლანტიკური მიმართულებით სვლა, რომ ქვეყნის საგარეო ვექტორი საფრთხეშია და ა.შ. ეს არის ის დემაგოგია, რომლითაც ნაციონალები დღესაც დაკავებული არიან.

„ახალი თაობა“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ ია ანთაძესთან: „სტუდენტებზე ზეწოლას ადგილი ნამდვილად ექნებოდა… ლადო პაპავამ ვერ შეძლო უნივერსიტეტში რეფორმების გატარება“

თსუ-ში და ტექნიკურ უნივერსიტეტრბში მიმდინარე პროცესებს „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ექსპერტი ია ანთაძე აფასებს.

- ქალბატონო ია, რა პროცესები მიმდინარეობს დღეს სახელმწიფო უნივერსიტეტებში? თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მოთხოვნებს ტექნიკური უნივერსიტეტიც შეუერთდა. როგორია თქვენი შეფასებები?

- განათლების სისტემა, ძალიან სერიოზულ ცვლილებებს საჭიროებს. ეს ის სისტემაა, რომელიც შედეგს იძლევა ძალიან გვიან და ეს შედეგი არის აუცილებელი ქვეყნისთვის. ამიტომ მე სულაც არ მიკვირს, რომ პერიოდულად იწყება ხოლმე ამა თუ იმ ფორმით ინტენსიური საუბარი რეფორმის აუცილებლობაზე და ძალიან მიხარია, რომ ამჯერად ეს მოხდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში.

- ხედავთ პრობლემის გადაჭრის გზებს? განხორციელდება ის, რასაც სტუდენტები ითხოვენ?

- თავიდან, როდესაც ახალგაზრდების პროტესტი დაიწყო, ვერ წარმოვიდგენდი, რომ შეიძლებოდა ეს პროტესტი ასე შორს წასულიყო. ვფიქრობდი, რომ ყველაზე ოპტიმალური შედეგი შეიძლებოდა ყოფილიყო თვითმმართველობების მოშლა იმ ფორმით, რა ფორმითაც არის და ასე შემდეგ. სინამდვილეში კი ეს არ არის მთავარი.

- რა არის ამ პროცესში მთავარი?

- მთავარი არის ის, რომ სწავლების პროცესი იყოს ძალიან მაღალი ხარისხის და რომ ჩვენს უნივერსიტეტებს შეეძლოთ კონკურენტუნარიანი ახალგაზრდებისთვის იმ ცოდნის მიცემა, რაც სჭირდებათ მთელს მსოფლიოში იმისთვის, რომ დასაქმდნენ და პირველ რიგში დასაქმდნენ საქართველოში.

- დღეს ამ ცოდნას ვერ იძლევა სახელმწიფო უნივერსიტეტი?

- სამწუხაროდ, ვერა. ამისთვის აუცილებელია აკადემიური თავისუფლება, აკადემიური თავისუფლებისთვის აუცილებელია ფუნდამენტური რეფორმები. მგონია, რომ საკმაოდ შორს წავიდა პროცესი, ბევრად უფრო კარგად მიდის საქმე, ვიდრე მე თავიდან შემეძლო, რომ წარმომედგინა.

- რას გულისხმობთ, როდესაც აცხადებთ, რომ საქმე კარგად მიდის?

- ახლა უკვე საუბარია არა მხოლოდ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტზე, არამედ იმაზეც, რომ ცვლილებები საჭიროა სხვა უნივერსიტეტებშიც. საუბარია არა მხოლოდ თვითმმართველობის სტრუქტურის შეცვლასა და სტუდენტების სხვანაირად ჩართვაზე უნივერსიტეტების ცხოვრებაში, არამედ იმაზეც, რომ აკადემიური საბჭოებიც უნდა იყოს დათხოვნილი, რექტორების არჩევის წესი უნდა შეიცვალოს და ასე შემდეგ.

- იმის თქმა გინდათ, რომ ჯანსაღი პროცესი მიმდინარეობს?

- აბსოლუტურად ჯანსაღი პროცესია! ახლა ამ პროცესში უნდა ჩაერთონ ძალიან სერიოზული ადამიანები, რომლებსაც აქვთ რეალური ხედვა. უნდა დაიწყოს უფრო ფართო დისკუსია და ცვლილებებიც კანონში უნდა შევიდეს ამ დისკუსიის საფუძველზე.

- ლადო პაპავა პროცესის მართულობაზე ალაპარაკდა. ამის შესახებ რას იტყვით?

- „აუდიტორია 115“-ის ახალგაზრდები ნამდვილად არ იმართებიან არავისგან. თქვენ რომ ნახოთ, როგორ ხდება იქ გადაწყვეტილებების მიღება, ეს ნამდვილად არის ის პროცესი, სადაც ადამიანები ამბობენ თავის სათქმელს და შემდეგ კენჭისყრით იღებენ ყველა გადაწყვეტილებას.

- ანუ თქვენ არ იზიარებთ ამ მოსაზრებას, რომ სტუდენტები კონკრეტული ძალის მიერ იმართებიან?

- ეტყობა, ბატონმა ლადომ რაღაც იცის, რადგან ამას ამბობს, თუმცა რას გულისხმობს, წარმოდგენა არ მაქვს. მე მჯერა ამ ახალგაზრდების და მჯერა, რომ მათ უნდათ ერთადერთი, რომ უნივერსიტეტი იყოს უკეთესი და განათლების სისტემა იყოს უკეთესი.

- რატომ დადგა დღის წესრიგში ლადო პაპავას გადაყენების საკითხი? ვერ გაამართლა იმედები?

- ბატონი ლადო ძალიან წესიერი ადამიანია და ვინც უნივერსიტეტშია და ვისაც პირადად მე ადამიანურად ვენდობი, ისინი ამბობენ, რომ უნივერსიტეტში ბევრი კარგი რამ გაკეთდა ლადო პაპავას იქ ყოფნის პერიოდში, მაგრამ ეს ძირეული რეფორმა რომ არ მოხდა, ამაში ორი აზრი არ არსებობს! არ შეიცვალა აკადემიური თავისუფლების ხარისხი თვისობრივად. დღეს გადაწყვეტილებებს იღებენ ისევ ის ადამიანები, რომლებზეც თავისუფლად არის შესაძლებელი, რომ იყოს პოლიტიკური გავლენები. სწორედ ამიტომ არის, რომ აკადემიურ სფეროში აკადემიური გადაწყვეტილებები უნდა მიიღონ იმ ადამიანებმა, რომლებზეც პოლიტიკური წნეხის მოხდენა შეუძლებელია, იმიტომ, რომ ისინი არ არიან კონკურსებს დაქვემდებარებული და მათ თანამდებობის და ადგილის დაკარგვის საფრთხე არ ემუქრებათ.

- „აუდიტორია 115“-ის წევრები საუბრობენ ზეწოლაზე, როგორც პირადად მათზე, ისე მათი ოჯახის წევრების მისამართით. რამდენად უშვებთ ამას, რომ მართლაც იყოს ამ ახალგაზრდებზე ზეწოლა?

- როგორ არ ვუშვებ! როგორ შეიძლება არ დავუშვა, როდესაც ირაკლი კუპრაძემ პირდაპირ თქვა, რომ მის ოჯახს ემუქრებოდნენ. ამაზე ადვილი გამოსაძიებელი არაფერი არ არის, კონკრეტულად ვინ მივიდა ირაკლის ოჯახში და ვინ ემუქრებოდა და როგორ ემუქრებოდა მისი ოჯახის წევრებს. ასევე არიან სხვა ადამიანებიც, რომლებიც არიან მზად, რომ ითანამშრომლონ გამოძიებასთან. ეს არის მხოლოდ პოლიტიკური ნების საკითხი. უნდა თუ არ უნდა სახელმწიფოს, რომ გამოიძიოს, ვინ არის ჩარეული ამ პროცესში და ვინ ცდილობს, რომ დააშინოს ახალგაზრდები და გადააფიქრებინოს მათ ბრძოლა რეალური ცვლილებებისთვის. ვუშვებ კი არა, დარწმუნებული ვარ, რომ იყო ასეთი დესტრუქციული ჩარევა. დანარჩენი კი გამოძიების საქმეა.

„ახალი თაობა“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ მანუჩარ მაჩაიძესთან: „რუსეთის მომხრეობას საქართველოს მოძულეები გვაბრალებენ“

რამდენიმე დღის წინ პრემიერ-მინისტრმა ტელეწამყვანების შეკითხვებზე პასუხების გაცემისას განაცხადა, რომ პარტია „ქართული ოცნება“ არ აპირებს მომავალ პარლამენტში სტრატეგიულ თანამშრომლობას ნინო ბურჯანაძის პარტიასთან და პატრიოტთა ალიანსთან. პატრიოტთა ალიანსის პოლიტსაბჭოს წევრი, თბილისის საკრებულოს დეპუტატი მანუჩარ მაჩაიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ამ განცხადებას გაუგებარს უწოდებს.

„ნამდვილად არ ვიცი, რატომ გააკეთა პრემიერ-მინისტრმა ასეთი განცხადება. საქართველოს პატრიოტთა ალიანსს საქართველოსთვის კარგის მეტი არაფერი გაუკეთებია. სააკაშვილის რეჟიმს ვებრძოდით. ახალი პარტიის კვალობაზე წარმატებულებიც ვართ. ჩვენთვის უმთავრესია საქართველო და მისი ინტერესები. არ ვითანამშრობლებთო, ეს გაუგებარი განცხადებაა. ნაციონალურ მოძრაობასთან თუ შეიძლება პარლამენტში თანამშრომლობა, ჩვენთან რა პრეტენზიები აქვთ?, – ამბობს მანუჩარ მაჩაიძე.

- თქვენ პრორუსულ ძალად ითვლებით...

- ეს მოგონილი და თითიდან გამოწოვილი ბრალდებაა. ჩვენ რუსეთში არ დავდივართ. არ ვატარებთ რუსეთის ინტერესებს. ვაღიარებთ, რომ რუსეთს ოკუპირებული აქვს საქართველოს ნაწილი. ამ სახელმწიფოს წარსულშიც არაერთი ცოდვა მიუძღვის საქართველოს წინაშე. რუსეთს უნდოდა ქართველების ასიმილაცია. ყველაფერი ეს არ ნიშნავს, რომ რუსი ერია ცუდი. არასწორად იქცეოდნენ მისი მმართველები. ისტორიაში ისეთი ეპიზოდებიც არის, როცა რუსეთს დადებითი როლიც შეუსრულებია, როცა საქართველოს სხვა იმპერიები უტევდნენ. ჩვენ მიმართ ასეთი ბრალდებები პირველად ნაციონალური მოძრაობიდან გაისმა. საქართველოსა და ქართველების მოძულე პარტია ჩვენ გვაბრალებს რუსეთუმეობას.

- რატომაა ეს პარტია საქართველოს მოძულე?

- იმიტომ, რომ ებრძოდა საქართველოს და ქართველ ხალხს. ნაციონალების ლიდერებს უნდოდათ ქართველების ცნობიერების მთლიანად შეცვლა, ახალი ერის გამოყვანა. ამას ემსახურებოდა ქვეყნის სინგაპურიზაციის პროექტიც. თავისი მოქმედებებით ნაციონალურმა მოძრაობამ რუსეთის პოზიციები გააძლიერა. სააკაშვილი პრეზიდენტად სწორედ რუსეთმა დასვა. შემდეგ, სავარაუდოდ, ის ორმაგი აგენტი გახდა. ვის პრორუსულობაზე ლაპარაკობენ ნაციონალები! მათი დრო წავიდა.

- „ენდიაი“-ს ბოლონდროინდელი კვლევის თანახმად, ნაციონალური მოძრაობის რეიტინგი თითქმის გაუტოლდა „ქართული ოცნების“ რეიტინგს.

- ეს ყალბი მონაცემებია. ენდიაის უნდობლობას უცხადებს არა მარტო პოლიტიკური სპექტრის დიდი ნაწილი, არამედ, მოსახლეობა. ამ შედეგების გამოქვეყნებით ვიღაცას უნდა, რომ საპარლამენტო არჩევნები მსგავსი შედეგებით დასრულდეს. ამისთვის ამზადებენ საზოგადოებას. ნაციონალური მოძრაობა, რომელიც შეგნებულად ებრძოდა ქართველ ერს და ცვლიდა დემოგრაფიულ სურათს, მხარდაჭერას ვერ მიიღებს. აღარაფერს ვამბობ სააკაშვილის სისტემის მიერ ჩადენილ არაადამიანურ დანაშაულებზე. სააკაშვილი ცუდად დაამთავრებს.

- ჯერჯერობით, „ნაცმოძრაობა“ აქტიურია და ძლიერდება...

- ეს არ არის გაძლიერება. ნაციონალური მოძრაობის ასეთი აქტიურობა და გადიდგულება „ქართული ოცნების“ ბრალია. ხელისუფლებას თავიდანვე უნდა მიეცა შეფასება სააკაშვილის რეჟიმის მოქმედებებისთვის, სამართლიანობა უნდა აღდგენილიყო. ეს არ მოხდა. ამიტომ გადმოდიან შეტევაზე ნაციონალები და სხვებს უგონებენ რუსეთუმეობას.

- თქვენი პარტია რამდენიმე თვეა, აკრიტიკებს რესპუბლიკელ მინისტრებს. ახლა რესპუბლიკელები გაემიჯნენ „ქართულ ოცნებას“, მაგრამ თანამდებობებს ინარჩუნებენ...

- რესპუბლიკელ მინისტრებს უსაფუძვლოდ არ ვაკრიტიკებდით. მათთან კონკრეტული დასაბუთებული პრეტენზიები გვაქვს. მათ შორის, საგარეჯოს არჩევნების გაყალბებასთან დაკავშირებით. რესპუბლიკური პარტია ყოველთვის გარიგებული იყო ნაციონალურ მოძრაობასთან. ისინი ჩუმ-ჩუმად თუ ღიად ყოველთვის ეხმარებოდნენ ერთმანეთს. ეს უკრაინულმა ვიკილიქსმაც დაადასტურა. რესპუბლიკელები ნაციონალებს საქართველოსა და ქართველების სიძულვილშიც არ ჩამოუვარდებიან. ორივე პარტია ცდილობს უცხოეთში დაამტკიცოს, რომ ქართველები გაუნათლებლები და ზარმაცები არიან. რესპუბლიკელი მინისტრები არაფრით დატოვებენ თანამდებობებს ბოლო მომენტამდე. ისინი პოსტებს ადვილად არ შეელევიან.

- არ არის გამორიცხული, რომ თქვენმა პარტიამ ისევ დაიწყოს შიმშილობის აქცია საარჩევნო გარემოს გაუმჯობესების მოთხოვნით?

- ჯერჯერობით, ვიცდით. ვნახოთ, რას იზამს ხელისუფლება. საარჩევნო საკითხებს სხვა პარტიებიც აყენებენ. ჩვენი მოთხოვნა სამართლიანი და მარტივია – ყველა სუბიექტს უნდა ჰქონდეს მეტ-ნაკლებად თანაბარი პირობები. ზოგიერთი პარტია არ უნდა იყოს მეტისმეტად პრივილეგირებული, ზოგი კი – დაჩაგრული.

————————

„საერთო გაზეთი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ დათო მაღრაძესთან: „ვიღაც-ვიღაცეები საქმეს ისე წარმოაჩენენ, თითქოს 2012 წელს ბიძინა ივანიშვილს აყვავებული შვეიცარია ჩააბარეს, იმან კიდევ გაღარიბებული საქართველო დააბრუნა უკან…“

თამარ შველიძე

„საერთო გაზეთის“ სტუმარია პოეტი დათო მაღრაძე:

- ბატონო დათო, ახლახან, პრემიერმა გიორგი კვირიკაშვილმა პრესკონფერენცია გამართა. როგორ შეაფასებთ მის გამოსვლას?

- საკმაოდ კარგი შთაბეჭდილება დატოვა. იგი, ქვეყნის პრობლემატიკაში აშკარად, ღრმადაა ჩახედული, რასაც სათანადო ცოდნა და მომზადება სჭირდება, რაც მას არ აკლია. ზოგადად, პრობლემა, ქართულ საზოგადოებაშია, რაც ძალიან თვალშისაცემია. გეტყვით, რას ვგულისხმობ: ჰალილ ჯიბრანს რომლის ნაწარმოები „იესო – ძე კაცისა“ იუნესკომ საუკუნის ნაწარმოებად გამოაცხადა, ეკუთვნის სიტყვები: ადამიანი, პირველყოვლისა, უნდა ფიქრობდეს რა მისცა თავის სამშობლოს და არა პირიქით – მას სამშობლომ რა მისცა. ქართულ საზოგადოებაში ამის საწინააღმდეგო განწყობაა – სულ იმაზე ფიქრობენ სამშობლომ რა მისცა მათ, მისგან ელიან ამქვეყნიურ სიკეთეებს და ნაკლებად ფიქრობენ, თავად რა მისცეს სამშობლოს. იქ აპირებენ მომკას, სადაც არ დაუთესიათ, ანუ, იქ აპირებენ დიდი სამკალის გამართვას, სადაც მარცვალი არ ჩაუგდიათ. იცით, რა მოთხოვნებს უყენებენ ხელისუფლებას? – თითქოს, 2012 წელს შვეიცარია ჩააბარეს და მათ, ხელისუფლებამ, საქართველო დაუბრუნა, რაზეც აღშფოთებულნი არიან. რა უყვეს შვეიცარიას, რომელიც ხელისუფლებას გადააბარეს, სად გაქრა?! შვეიცარიაში, ალბათ, იგულისხმება: ქუჩებში მოკლული ხალხი, ტელე-კამერებით დაწიოკებულნი, გაუპატიურებული პატიმრები, თავდაყირა მდგარი ეკონომიკა, შიში, დაუცველი მოქალაქე, წაგებული ომი, დაკარგული მიწა-წყალი, ახალი ლტოლვილები და საგიჟეთის ეპიცენტრში მყოფი ქვეყანა. აი, ეს არის მათი აღქმით შვეიცარია, რომელიც 2012 წელს ივანიშვილს გადააბარეს და აღშფოთებულნი არიან, რომ საქართველოში აღმოჩდნენ. გესმით, შვეიცარიის მოქალაქეები უცებ, საქართველოში აღმოჩდნენ. განსაკუთრებულად აღშფოთებულნი არიან ამის ორგანიზატორები და იდეოლოგები. მათ მიერ შექმნილი შვეიცარია საქართველოდ გადაიქცა. ხელისუფლებას ისე ემართლებიან თითქოს, მართლაც შვეიცარია ჩააბარეს და საქართველო დაუბრუნდათ. დღეს, საქართველოში ყველაზე მასშტაბური პრობლემა სწორედ ეს არის. თუმცა, დამოუკიდებლობის გზაზე პირველად ხდება, რომ საგიჟეთის ეპიცენტრში არ ვართ. გარშემო ცეცხლის კერებია და ხელისუფლებას ეყო შეგნება და სიბრძნე, რომ ამ კერებმა საქართველოში ვერ გადმოინაცვლა. ზოგს სირიის გადმოტანა უნდოდა, მაგრამ საბედნიეროდ, ვერ შეძლო. სხვაც, ბევრი პოზიტივი არის, რომლის სათანადოდ წარმოჩენა ვერ ხდება, ვინაიდან პოლიტიკური ორგანიზაცია „ქართული ოცნების“ შემადგენლობის თვალსაწიერი, ჩემი აზრით, საზოგადოებაზე ფოკუსირებული არ არის – უფრო ხშირად ერთმანეთს ხედავენ და არ ეძებენ იმ ხალხს, რომლებიც ხვალინდელი დღისთვის საქვეყნო საქმეში გამოადგებათ. მათ, უფრო კარგი სათვალე უნდა მოირგონ და მაშინ ამ ხალხსაც დაინახავენ. საქართველოში ბევრად მეტი ადამიანური რესურსი არსებობს, ვიდრე „ქართული ოცნება“ ხედავს. იმედია, თვალსაწიერს გაიფართოვებენ, ეს მათი მოვალეობაა.

- კოალიცია „ქართული ოცნება“ ნაცვლად იმისა რომ გაძლიერებულიყო, ნაწილ-ნაწილ დაიშალა…

– როგორც აღვნიშნე, „ქართული ოცნება“ ადამიანური რესურსით უნდა გაძლიერდეს, რაც საქართველოში ნამდვილად არის, უბრალოდ, ვალდებულნი არიან თვალსაწიერი გაიფართოვონ, გაიკეთონ სათვალე და ეძებონ იქ, სადაც უნდა ეძებონ. მარტო ერთმანეთის ყურებით, ეს ხალხი, არ გამოჩნდება. მრჩება შთაბეჭდილება, რომ ისე არ ეძებენ, როგორც საჭიროა. ამას, თავის მიზეზი აქვს: ოპოზიცია ხელმოცარულია და როცა გამარჯვება გარანტირებული გაქვს, თავს ნაკლებად იწუხებ. ეს ძალიან არ მომწონს. არც ის მომწონს, რომ ოპოზიცია კვალიფიციურ ოპონირებას ვერ უწევს, უფრო სწორად, საერთოდ არ არსებობს. როგორი კვლევებიც არ უნდა დადოს „ენ-დი-აი“-მ, წამებაში მხილებული პოლიტიკური ორგანიზაცია, ოპოზიციად ვერ განიხილება.

– რაც შეეხება „ენ-დი-აი“-ს კვლევებს, შედეგები ყოველგვარ ლოგიკას სცილდება. როდემდე უნდა გაასულელონ ასე ქართველი ხალხი?

– როგორც ვიცი `ენ-დი-აის~ მიერ გამოკითხულ ქართველს ეძებენ და ვერ პოულობენ იმიტომ, რომ ეს ორგანიზაცია თავისი ცდომილებებით, საქართველოში, ათასგზის თავმოჭრილი, თავმოხერხილია, ჩვენთან, სწორი პროგნოზი, არასდროს გაუკეთებია. დღევანდელი კვლევები ერთადერთ რამეს ემსახურება – საქართველოში აშშ-ს დისკრედიტაციას, ამას, სხვა, არაფერი შედეგი მოყვება. მუდმივი ტყუილების გამო, ამ ორგანიზაციას, საქართველოში ავტორიტეტი არ გააჩნია. მოსახლეობამ იცის, რომ ნავარო სიცრუის სიმბოლო იყო, ახლაც, იგივე გრძელდება. შედეგი ის იქნება, რომ იმ წიაღის დისკრედიტაციას მოახდენენ, საიდანაც თავად არიან, რაც ძალიან არ მინდა. იმიტომ, რომ საქართველოს მოსახლეობას „ნაცმოძრაობამ“ და „ენ-დი-აი“-ს აქაურმა წარმომადგენლობამ აშშ ვერ შეაძულა, თუმცა, ამაზე მუხლჩაუხრელად მუშაობენ.  რაც შეეხება დავით ბაქრაძეს, რომელიც, დადებით კონტექსტში, პირველ ადგილზე, ცოტა იმედი გამიცრუვდა. უფრო მინაშვილის დასახელებას ველოდი. ამ ორს შორის რომელი უფრო წინ არის, არ ვიცი, ერთი მეორეს სჯობნიან, მიჭირს გამოვკვეთო რომელია პირველი და რომელი მეორე. მინაშვილს მეტი სიბრძნე, მჭვრეტელობა აქვს და მეგონა პირველ პოზიციებს არ დათმობდა, მაგრამ ეტყობა, ბაქრაძემ მჩქეფარე სულისკვეთების ქარიზმატულობით აჯობა. ყოჩაღ, `ენ-დი-აის~, მას ვინ შეედავება, მისი შეუცდომლობის რწმენა ყველას გვაქვს.

– ინტერვიუს ჩაწერამდე ახსენეთ, „ენ-დი-აი“ რამდენი წელია გვიკვლევს და ჩვენც ხომ უნდა გამოვიკვლიოთო?

– მე „ენ-დი-აი“ უკვე გამოვიკვლიე და გეტყვით, რომ უფრო გამოკვლევებული ორგანიზაცია ჯერ არ მინახავს. ასეთი გამოკვლევება, რაც „ენ-დი-აი“-ს აქაურ წარმომადგენლობას სჭირს, დედამიწის ზურგზე, არსად მინახავს. სად აღარ ვიკვლიე და ბოლოს გამოვიკვლიე, რომ იგი, გამოკვლევებულთა შორის პირველ ადგილზეა, მსოფლიო ჩემპიონია. მისი აქაური წარმომადგენლობა, ვგულისხმობ, საქართველოს ფილიალს, აბსოლუტურად, ამოვარდნილია ყველა კონტექსტიდან როგორც ოდიოზური, მარგინალური, სამარცხვინო დაწესებულება. სხვაგან როგორ და რანაირად მუშაობენ, არ ვიცი. ჩვენთან, `ენ-დი-აი~ კვლევას თარხნიშვილის დაფუძნებულ ორგანიზაციას უკვეთავს. ხომ ვერ მეტყვით, თარხნიშვილი სადაა? „ნაციონალური პარტიის“ რიგებში ხომ? რაზე ვმსჯელობთ. გაოცებას იწვევს ის, რომ „ენ-დი-აი“ სულ „ნაცმოძრაობის“ შტაბში დადის და იქ ეძებს ვის შეუკვეთოს გამოკითხვა. რაც ვისაუბრე იმ ხალხს ეხება, ვინც ამ კვლევას ანხორციელებს და არა ორგანიზაციას. თუმცა, „ენ-დი-აი“-მაც ვერ ისწავლა, ვის და როგორ შეუკვეთოს, თავისუფალ ხალხს ვერ პოულობს, არამედ პოულობს თარხნიშვილს, რომელიც ნაცმოძრაობის შტაბში ზის.

– დათო, „რესპუბლიკელები“ არჩევნებში მონაწილეობას დამოუკიდებლად მიიღებენ, თუმცა, კოალიციაში ისევ რჩებიან და საკვანძო თანამდებობებსაც ინარჩუნებენ. მათ ქართველი ერი არ ენდობა, მათი გამონათქვამები, ხშირ შემთხვევაში, ანტიეროვნულია. ამ ფონზე, დესტაბილიზაციის საფრთხეს ხომ არ ხედავთ?

– საქართველოში დესტაბილიზაციის საფრთხე არ არსებობს. მოსახლეობამ უარი უთხრა ცუდ სიზმარს – 9-წლიან მმართველობას, კოშმარს. მორჩა, „ენ-დი-აი“-მ რაც არ უნდა წეროს, მთავარი მოსახლეობის განწყობაა, რომელიც სტაბილურობას და სიბრძნეს მხარს უჭერს. დანარჩენი მეასე ხარისხოვანია. ყველას წარმატებებს ვუსურვებ, გარდა ჯალათებისა.

– სხვათა შორის, „ენ-დი-აი“-ს კვლევების მერე ბურჭულაძის ფონდმა ჩაატარა კვლევა და მათი მონაცემებით პირველ ადგილზე „ნაცმოძრაობაა“..

– ალბათ, პაატა ბურჭულაძის ფონდის წარმომადგენლები „ნაცმოძრაობის“ შტაბში მივიდნენ და კვლევა ადგილზე ჩაატარეს…

– დღითიდღე იძაბება ვითარება უნივერსიტეტშიც. პროცესი, აშკარად, პოლიტიკურად მართულია. `ნაციონალების~ სახელით არეულობის მოწყობა ხომ არ იგეგმება?

– უნივერსიტეტში დიდი გათავისუფლება უნდა მოხდეს. აკადემიური თავისუფლების ნაცვლად, იქ, პოლიტიკური შეზღუდულობაა. რაც კი „ნაცმოძრაობის“ პერიოდში უნივერსიტეტში საბჭო შექმნილა, ყველა პოლიტ.ლოიალობით არის შედგენილი. ასევეა, ბორდების შემთხვევაშიც. დვალს ძალიან საინტერესო კონცეფცია გააჩნია. იგი, როგორც მეცნიერი საერთაშორისო ყურადღების ცენტრშია. მას გამოკვეთილი აქვს ტენდენციები თუ რა ნიშნით უნდა გატარდეს რეფორმა უმაღლეს სასწავლებლებში. ეს არის ხარისხი, კვალიფიკაცია, გარეშე რეფერირების პრინციპი და აკადემიური თავისუფლება. ეს საბჭოები უნდა დაიშალოს და თავისუფალი არჩევნები ჩატარდეს, სადაც უზარმაზარი მნიშვნელობა კვალიფიკაციას მიენიჭება. კარგად გვახსოვს, „ნაცების“ დროს სტუდენტური თვითმმართველობების თავმჯდომარეებს პირდაპირ გუბერნატორებად ნიშნავდნენ, სტუდენტების ნაწილი ზონდერებად აქციეს. ეს რეალობა დაგვიტოვეს. უნივერსიტეტი პოლიტიკური შეზღუდულობისგან უნდა გათავისუფლდეს და სამეცნიერო პროცესისა და სწავლების კერად დაბრუნდეს, რა იდეაც, თავის დროზე, უნივერსიტეტის დამფუძნებელმა მამებმა ჩადეს. წარჩინებული სტუდენტი ვიყავი, ისე ჩავაბარე და დავამთავრე, ხუთი წლის მანძილზე, ერთხელ არ გაუელვებია აზრს თან მესწავლა და თან მემართა. რაც შეეხება „ნაცმოძრაობის“ სახელით არეულობის მოწყობას, მათ გამარჯვებისა და წარმატების არანაირი რესურსი არ აქვთ. ეს ხალხი, როგორც პოლიტიკური ორგანიზაცია, დასრულდა. მათგან ზოგი წამების იდეოლოგი იყო, ზოგი შემსრულებელი, ზოგიც მხარდამჭერი, ზოგი თვლიდა, რომ წამება ერის განვითარებისთვის იყო აუცილებელი. ამიტომ, ხან ვითომ, ჯაჭვს აკეთებენ და ხან რას, მაგრამ წარმატებული პოლიტიკური პარტიის აქციებზე მეტად მათი მიტინგები სამოქალაქო პანაშვიდებს უფრო ჰგავს, რაზეც უკვე აღარავის ეტირება. ახლა, რა დარჩენიათ? იქნებ, როგორმე რამე არიონ იმიტომ, რომ სხვაგვარად არჩევნებში გამარჯვების შანსი არ აქვთ. „ქართულ ოცნებას“ ნუ ეჯიბრებიან. მათ სხვა პარტიებზე გასწრების შანსიც არ აქვთ. „ნაცები“ ოცნების კონკურენტები არ არიან. მათი რეალური კონკურენტი ახალი მოძრაობა „გირჩა“ არის. კარგი იქნება თუ რეალური ოპოზიცია ჩამოყალიბდება. სხვა გაერთიანებები, რომლებიც ალბათ, სამომავლოდ შედგება, „ნაცმოძრაობას” ბევრად გაუსწრებენ.

– ამ პროცესებში, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ, მთავარი როლი მასმედიასაც აქვს. როგორ აფასებთ, ყოველივეს?

– დიდი ხანია ჟურნალისტებთან ვურთიერთობ. მათი დიდი ნაწილი ინტერვიუს ჩასაწერად მოდის და ვიდრე სახლამდე ან შეხვედრის ადგილამდე მოვა, გზაშიც არ კითხულობს ვისთან, რატომ, რა ფაქტთან დაკავშირებით მოდის, არ იცის და არც აინტერესებს. ხომ შეიძლება გზაში მაინც იკითხო ვისთან მიდიხარ და რა თემაზე – თქვენ, მგონი სადღაც აგირჩიეს, სად აგირჩიეს, რატომ, თქვენ, ლექსებს წერთ თუ რას შვებით, ცეკვავთ? –აი, ასეთ შეკითხვებს მაძლევენ. მედია ჩვენს ყოფას ირეკლავს. საზოგადოებას, მიუხედავად ბევრი ღირსებისა, თვალსაჩინო ნაკლოვანებებიც აქვს. თუნდაც, ავიღოთ პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრების გავრცელება. ვინც ავრცელებს, მან იცის, რომ ბევრი მაყურებელი ეყოლება. გული დამწყდა, ხალხმა ეს კადრები რომ ნახა. ძალიან გამიხარდებოდა თუ საერთოდ არავინ ნახავდა და ის ხალხი ვინც ეს კადრები გაავრცელა, იმედგაცრუებული დარჩებოდა. მათ იციან, რომ მოსახლეობას სკანდალი აინტერესებს. უმბერტო ეკო ამბობს: მე ვწერ არა იმას რაც ხალხს უნდა, არამედ იმას, რაც მინდა რომ ხალხს უნდოდესო. ჟუნალისტიკაში ინტელექტუალების ცვენა ნამდვილად არ არის. მედია ხელისუფლებისგან კი გავათავისუფლეთ, მაგრამ შიდაპატიმრობისგან ვერა. მათ საკუთარი არჩევანი გააკეთეს – ემონონ რომელიმე პარტიას და ისევ იმ მონობაში არიან. მათთვის მონობა სასიამოვნოა. ეს ჯიბის მედიაა. რაც შეეხება ტელე-მედიას, აქ უფრო საინტერესო მოვლენასთან გვაქვს საქმე: შეიმჩნევა კორიდას ტენდენციები, ჯერ პიკადორები გამოდიან, მერე გამოდის წამყვანი ტორეადორი და ხარს, ამ შემთხვევაში, ქართველ მაყურებელს წითელ ნაჭერს უფრიალებს და ქართულ საზოგადოებას შუბით განგმირავს. ეს არის ქართული ტელე-მედიის ზოგადი სახე. რაც მთავარია, უნდა იყოს დიდ „სვეცკაობა“, რომ ვინმეს ჩამორჩენილი არ ვეგონოთ. ის ვინმე ვინ არის, ჯერ არ ვიცით, გვიყურებს, წონის რა დონის სვეცკობის საფეხურზე ვართ. ეს უხილავი ტიპი ყველა ქართულ ტელე-მედიაში არსებობს. მას ჩამორჩენილი რომ არ ვეგონოთ, ჩვენი “სვეცკაობა“ ყოველდღიურად უნდა ვუმტკიცოთ.

– ეს ეტყობა ჩვენი განსაკუთრებული ევროპელობის დამადასტურებელია. ხშირად, გვეუბნებიან ევროპულ ყაიდაზე გადავედითო, მაგრამ იქ მსგავსი არაფერი ხდება...

– პოლიტ.კონიუნქტურა და მოსახლეობის განწყობა ძალიან თვალსაჩინო ცდომილებაშია. პარიზში, ერთსქესიანთა ქორწინება მილიონობით ადამიანმა გააპროტესტა. ევროპასთან ურთიერთობის კუთხით ძალიან მნიშვნელოვანია რუსეთის პატრიარქისა და რომის პაპის შეხვედრა. ვფიქრობ, აქ, ჩვენი განწყობა უნდა გამოიკვეთოს. ეს რომისა და კონსტანტინეპოლის დიალოგის აღდგენის მცდელობა არის. აქ, უნდა გამოიკვეთოს ჩვენი განწყობილებების, ტენდენციების ქართული ნიშა. რუსეთი არაა ბიზანტიის ერთადერთი მემკვიდრე. შეხედეთ ჯვრის მონასტერს და დაინახავთ ვინ ემემკვიდრა ბიზანტიას. ამდენად, საქართველოს როგორც ბიზანტიური კულტურის ერთ-ერთ ძალიან მნიშვნელოვან მემკვიდრეს, ამ ნიშაში თავისი სიტყვის თქმა შეუძლია. საქართველო ბიზანტიური კულტურის ერთ-ერთ მშენებელი იყო და არა მოწმე. ამიტომ, რომთან, ევროპასთან დიალოგი ძალიან საინტერესო იქნება. საქართველოს მოსახლეობაში უცნაური ტენდენცია შემიმჩნევია: ერთნი თვლიან, რომ ევროპა ერთსქესიანთა ქორწინება არის და მას უფრო ღრმად ვეღარ ხედავენ, მეორენიც ამასვე ხედავენ, ოღონდ, ამით აღფრთოვანებულნი არიან. ერთ მათგანში ერთსქესიანი ქორწინება პროტესტს იწვევს, მეორეში – აღფრთოვანებას. ევროპა არცერთი მხრიდან არ ჩანს. ანუ, ერთს ევროპა მხოლოდ ერთსქესიანი ქორწინება ჰგონია, მეორე პროტესტით არის განწყობილი იმიტომ, რომ მასაც ერთსქესიანი ქორწინების იქეთ ევროპა არ დაუნახავს. ერთნი ლიბერალური ფრთის წარმომადგენლები გახლავან, მეორენი – მართლმადიდებლური. ესენი, თვისობრივად, ერთიდაიგივე ხალხია, ევროპას ვერცერთი ვერ ხედავს. აქვე, ერთსაც ვიტყვი: არსებობს ხალხი, რომელსაც ევროპელზე კიდევ უფრო ევროპელობა უნდა. ეს უნდა დაამტკიცონ, რათა ვინმეს ჩამორჩენილი არ ეგონოთ. ამიტომ, ახლა, ქართველები შეიძლება შევიდნენ უსქესო ქორწინების ინიციატივით. ზოგიერთ ხელოვანს რომ ვუყურებ, ისეა გამიჯნურებული საკუთარ თავზე, რომ გამორიცხული არ არის საკუთარ თავზე იქორწინოს. მალე, თვითდამტვერვაზე გადავლენ, რათა ვინმეს ჩამორჩენილი არ ეგონოთ. საქართველოს პროგრესული ნაწილი ამ ინიციატივით შევა და ძალიან ევროპა გავხდებით. ეს იქნება ნოუ-ჰაუ, პროგრესულობის მწვერვალი და ჩვენი განსაკუთრებული ევროპელობის დამადასტურებელი. მედია სწორედ ამის, საზოგადოებრივი ტენდენციების ანარეკლია.

(…)

„საერთო გაზეთი“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ გელა ხუციშვილთან: საქართველოს საზღვრების მდგომარეობა - ბნელი, ანუ კრიმინალური ხვრელები

მანანა სუხიშვილი

მას შემდეგ 25 წელი გავიდა, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა, თუმცა დღემდე არ მომხდარა ჩვენი ქვეყნის საზღვრების დელიმიტაცია-დემარკაცია. რატომ ვერ მოიცალა საქართველოს ვერცერთმა ხელისუფლებამ ამ სასიცოცხლო მნიშვნელობის საკითხის განსახილველად და პრობლემის მოსაგვარებლად? აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონს რომ თავი დავანებოთ, რატომ არავინ ინტერესდება რა ხდება საქართველოს დანარჩენი ტერიტორიის საზღვრებზე? ამას იმ პოლიტიკოსების, არასამთავრობო სექტორის და ჟურნალისტების გასაგონადაც ვამბობთ, რომლებიც მხოლოდ მაშინ აწიოკდებიან ხოლმე, როცა შიდა ქართლში მავთულხლართების გადმოწევის შესახებ შეიტყობენ. ამ შემთხვევაშიც მათი „პატრიოტობა“ იმაში გამოიხატება, რომ პლაკატებით „ესტუმრებიან“ „შემთხვევის ადგილს“, ტელეკამერების წინ ცოტას წაიკეკლუცებენ და მეორე დღეს აღარაფერი ახსოვთ.

საქართველოს საზღვრებთან დაკავშირებულ კითხვებზე, შევეცადეთ პასუხი პროფესიონალისგან მიგვეღო. გვესაუბრება ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, საქართველოს საზღვრის დაცვის სახელმწიფო დეპარტამენტის თავმჯდომარის ყოფილი მოადგილე, პოლკოვნიკი გელა ხუციშვილი. ჩვენს რესპოდენტს სხვადასხვა დროს დამთავრებული აქვს თბილისის პედაგოგიური ინსტიტუტი, მოსკოვის სამხედრო-სასაზღვრო აკადემია და მილიციის უმაღლესი სკოლა. მან ცოტა ხნის წინ სხვა გამოცდილ პროფესიონალებთან ერთად არასამთავრობო ორგანიზაცია „სახელმწიფო სასაზღვრო პოლიტიკის სამეცნიერო კვლევითი ინსტიტუტი“ დააფუძნა, რომელიც გამოსაცემად ამზადებს ჟურნალ „ლიმოლოგს“ (საზღვარმცოდნეობა), რომელსაც იმედია, საზოგადოება უახლოეს მომავალში იხილავს. რესპოდენტის განცხადებით, არასამთავრობო ორგანიზაციის დაფუძნების მთავარი მიზეზი ის ხედვა გახდა, რომლის რეალიზებასაც 1993 წლიდან თითქმის 1998 წლამდე ახდენდნენ.

გელა ხუციშვილი: “საზღვრის დაცვის დეპარტამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილის თანამდებობას 1993-დან 2000 წლამდე ვიკავებდი, მერე დისერტაცია დავიცავი და სამხედრო აკადემიაში გადავედი სამუშაოდ, თუმცა დეპარტამენტიდან ჩემი წასვლა, უფრო სკანდალურ ისტორიასთან დაკავშირებით მოხდა. შატილის თემის სოფელი ფიჭვნი საქართველოს სივრცეში შემოვიტანეთ, თუმცა შემდგომ ისევ გაღმა მხარეს დარჩა, ამის შემდეგ დაიწყო მსჯელობა იყო თუ თუ არა ეს სოფელი საქართველოს ტერიტორია. ახლა ეს 10 კვ.კმ ფართობის ტერიტორია რუსეთის ფედერაციას ეკუთვნის. იქნებ ჟურნალისტები დაინტერესდეთ სადელიმიტაციო კომისიაში არსებული დოკუმენტაციით, შეხვდეთ და ანგარიში მოსთხოვთ ხსენებული კომისიის თავმჯდომარეს, რომლის ხმაც 2013 წლიდან არავის გაუგია. სიმართლე გითხრათ, მისი გვარი არც ვიცი, მგონი, საგარეო საქმეთა მინისტრის ერთ-ერთი მოადგილეა.

1995 წელს რამდენიმე სადელიმიტაციო კომისია შეიქმნა, ყველა სასაზღვრო მიმართულებაზე იყო, რუსეთის საზღვრის მიმართულების კომისიას მაშინდელი საგარეო საქმეთა მინისტრის ირაკლი მენაღარიშვილის მოადგილე მალხაზ კაკაბაძე ხელმძღვანელობდა, აზერბაიჯანის მიმართულებას თუ არ ვცდები მიხეილ უკლება, ხოლო სომხეთის მიმართულებას გიგა ბურდული. შემდგომ გადაწყვიტეს ერთი პირისთვის დაექვემდებარებინათ და შექმნეს სახელმწიფო სადელიმიტაციო კომისია, რომლის ხელმძღვანელს პარლამენტი ამტკიცებდა. მაშინ კომისიას სათავეში, კანდელაკი ჩაუყენეს. იყო ზღვა მასალები, მაგრამ საქმის უდიდესი სპეციალისტის, მართლაც ენციკლოპედიური ცოდნის მქონე პიროვნების ჯანსუღ კეკელიას წასვლის შემდეგ, ფაქტობრივად ყველაფერი დასრულდა. სასაზღვრო უწყება წლების წინ  სასაზღვრო პრობლემატიკაზე თეორიულ სფეროში მომუშავე ბევრმა პროფესიონალა დატოვა, ერთადერთი მანანა ხვედელიძე დარჩა, რომელიც დღემდე მუშაობს, მან გამოაქვეყნა თავის დროზე სასაზღვრო წყაროების შესახებ ნაშრომი.

რაც შეეხება სახელმწიფო საზღვრის ოპერატიულ-ტაქტიკურ მართვას, თავის ქებაში ნუ ჩამომართმევთ, მაგრამ პროფესიონალი სპეციალისტი თითზე ჩამოსათვლელი დარჩა. თუ სიმართლეს არ ვამბობ, შემედაონ. წლები გადის და სახელმწიფოში საზღვრის თემატიკასთან დაკავშირებული არაფერი ხდება. არაერთხელ მითქვამს ის, რაც ცოტა ხნის წინ პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა განაცხადა, რომ ხელისუფლების ყველა შტოში სახელმწიფოებრივი აზროვნების დეფიციტია. ესენი ან სუფლიორს ელოდებიან, რომ უკარნახოს რა გააკეთონ, ანდა ყველა იმას ფიქრობს ამ ოთხ წელიწადში რა მოასწრონ და მერე ქვა ქვაზე ნუ დარჩენილა. ხელისუფლებაში მოსვლაზე პრეტენზიის მქონე არცერთი ადამიანისგან არ მომისმენია, რომ სახელმწიფოს მუდმივი მტრები და მეგობრები კი არა, მუდმივი ინტერესები უნდა ჰქონდეს. ვინმესგან მოგისმენიათ რომ ეთქვას, რა არის ჩვენი ქვეყნის მუდმივი ინტერესები? ეს უპირველეს ყოვლისა, არის ჩვენი ტერიტორიები, რასაც მუდმივად გვედავებიან. ტერიტორიას თუ დავკარგავთ, ერი აღარ ვიქნებით, მხოლოდ ეროვნებად დავრჩებით, არადა ყოველ ნაბიჯზე ვკარგავთ ტერიტორიებს. კონსტიტუციაში კი გვიწერია, რომ საქართველოს ტერიტორიის გასხვისება კანონით აკრძალულია, მაგრამ რომელი კანონის მიხედვით, კონსტიტუციის მიღებიდან (1995 წელი) ამდენი წლის შემდეგაც ვერ გავიგეთ. როცა მავანს ეუბნები, რომ უცხოელზე მიწის გაყიდვა საქართველოს ტერიტორიის გასხვისებაა, გიცხადებს, ეს სასოფლო სამეურნეო მიწაა და არ ეხება სახელმწიფოს ტერიტორიასო. ეს როგორ, როცა საერთაშორისო სამართალი გეუბნება, რომ სახელმწიფოს ტერიტორია არის ხმელეთი, ჰაერი, წყალი, ის სივრცე, რომელზეც ვრცელდება სახელმწიფოს იურისდიქცია. მიწა ხმელეთი არ არის?

- ბატონო გელა, რა ვითარებაა დღეს საქართველოს საზღვრებზე? თავის დროზე ზემო ლარსი მივაგდეთ და იქ რუსი მესაზღვრეები ჩადგნენ, ცხადია, `წმინდა ადგილს~ ცარიელს არავინ დატოვებდა. კახეთში აზერბაიჯანთან საზღვარი თურმე მდინარე ალაზანზე გადის, რომელიც ხშირად იცვლის კალაპოტს და ჩვენს ტერიტორიაზე შემოდის, ე.ი. აქაც ვკარგავთ ტერიტორიას. სომხეთის მონაკვეთზეც, თურმე წლებია მოცოცავს საზღვარი. ჩვენ კი ამ 25 წლის მანძილზე საზღვრების დემარკაციისთვის ვერ მოვიცალეთ, იქნებ თქვენ მაინც იცით, რას ველოდებით?

- რაც შეეხება დარიალის ხეობას, ანუ ლარსის მონაკვეთ არავის მიუგდია, იქ სხვანაირად იყო საქმე. იმ განუკითხაობის პერიოდში სამხედრო პოლიცია, `მხედრიონი~ და ვინ აღარ იდგა საზღვარზე გაჭიმული თოკით, თანაც იმ ადგილზე თითქმის შეუძლებელი იყო საზღვრის კონტროლი, ამიტომ 1993 წელს საკონტროლო-გამტარი პუნქტის საზღვარმა 800 მეტრით ამოწია ჩვენს ტერიტორიაზე. ეს ე.წ. მაკონტროლებლები ამ პუნქტის, ანუ საქართველოს ტერიტორიის ოფიციალური ზოლის მიღმა აღმოჩნდნენ, ეს როგორც კი დაინახეს რუსებმა, ისინი გარეკეს და თვითონ ჩადგნენ. სამწუხაროდ მაშინ არ იქნა გათვალისწინებული ე.წ. ერთი ფანჯრის პრინციპი. არის ასეთი ტერმინი, საზღვრის რექტიფიკაცია, როცა მეზობელმა სახელმწიფოებმა შეიძლება მიაღწიონ შეთანხმებას,  ერთ-ერთი მათგანის ტერიტორიაზე შერჩეული იქნას უფრო მოსახერხებელი ადგილი და იქ გააკეთონ საკონტროლო-გამტარი პუნქტი, სადაც მოხდება  ერთობლივი დათვალიერება. ასეთ ადგილად ლარსის მიმართულება შეირჩა და ვფიქრობდით, რომ ასეთი პუნქტი გაკეთდებოდა, მაგრამ, როგორც ჩანს სახელმწიფოებრივ ინტერესებს ყოველთვის თან სდევს კრიმინალური ბიზნესინტერესები. ამ 800-მეტრიანმა მონაკვეთმა მავანთ ერთგვარი სარფიანი წყარო გაუჩინა, კონკრეტულად ვერ იტყვი ვის, მაგრამ იყვნენ ადამიანები, რომლებიც დაკავებულნი იყვნენ ფულის კეთებითა თუ „გათეთრებით“, რომლებსაც, ალბათ,  ზემოდან ვიღაც მფარველობდა. ახლა რა ხდებოდა – ჩვენს სახელმწიფო საზღვარს საქართველოს მხრიდან კვეთდა დატვირთული ტრაილერი (მისაბმელიანი სატვირთო ავტომანქანა), ამ 800-მეტრიან მონაკვეთზე რუსეთიდანაც გადმოდიოდა ტრაილერი, ჩაიბამდა ამ საბარგულს და უკან ბრუნდებოდა, ანუ ისე გადიოდა ტვირთი რუსეთში, რომ იქაური მძღოლი არ იხდიდა საგზაო და საბაჟო გადასახადს.

იგივე მდგომარეობა იყო  „წითელი ხიდის“ მიდამოებშიც, სადაც ასევე ხელოვნურად შეიქმნა ე.წ. ნეიტრალური ტერიტორია. 1938 წლის დოკუმენტების მიხედვით, როდესაც მოხდა მოკავშირე რესპუბლიკებს შორის საზღვრების გამიჯვნა, საზღვარი ფოილოს ხიდთან (სარკინიგზო ხიდი) გადიოდა (შიხლის რაიონი აზერბაიჯანის სსრ). მერე დროთა განმავლობაში ნაკლები ყურადღება ექცეოდა ამას, ე.წ. წითელი ხიდის მარცხენა მხარეს 400 ჰექტარ (ჰა) მიწის ფართობთან დაკავშირებით, გადაწყვეტილება იქნა მიღებული, რომ ბამბის კულტურა მოეყვანათ. მუშახელის მოზიდვის მიზნით, შიხლის რაიონიდან გადმოიყვანეს რამდენიმე ოჯახი, რომლებმაც დროთა განმავლობაში იქ გარკვეული ინფრასტრუქტურა შექმნეს. 1997 წელს ტასისის პროგრამის ფარგლებში გამოყოფილი იქნა ორი მილიონი ეკიუ, რაც ითვალისწინებდა ნარკოტიკების უკანონო ბრუნვის კონტროლს. „წითელი ხიდის“ პარალელურად, მის მარცხენა მხარეს უნდა აშენებულიყო ხიდი, რომელიც შიხლის მიმართულებით უნდა წასულიყო.

მე ამ დოკუმენტს გაცნობილი ვარ და როგორც საზღვრის დაცვის დეპარტამენტის თავმჯდომარის მოადგილეს, ხელიც მაქვს მოწერილი. შემდეგ რა მოხდა არ ვიცი, მაგრამ ეს ორი მილიონი ეკიუ ორად გაიყო, ნახევარი აზერბაიჯანს გადაეცა გზის მშენებლობისთვის, ნახევარი ჩვენთან დარჩა, პროექტიც შეიცვალა და ხიდი უკვე ჩვენს მხარეს, მარნეულის რაიონის მიჯნაზე აშენდა, რამაც თავისთავად შექმნა ის გარემოება, რომ „წითელი ხიდი“ თავისი მიმდებარე მონაკვეთითურთ, გაურკვეველი, შეუთანხმებელი ტერიტორიით, გამოუყენებელი აღმოჩნდა. შემდგომ იქ გაკეთდა ბაზარი, რომელიც წლების განმავლობაში უკონტროლოდ იყო. მე არ ვიცი ვინ შემოიღო ტერმინი ნეიტრალური ტერიტორია, მაგრამ ასეთი ტერიტორია მაინც დამაინც ჩვენს ტერიტორიაზე რატომ იქმნება? ძველი ხიდი დაიკეტა და ახლა აზერბაიჯანისკენ მიმავალი მგზავრი და ტრანსპორტი კვეთს საქართველოს საზღვარს, უხვევს `წითელ ხიდზე~ და ისე შედის ამ ე.წ. ნეიტრალურ ტერიტორიაზე. აზერბაიჯანიდან მომავლები კი ისე შემოდიან ჩვენს ტერიტორიაზე, რომ საქართველოს საზღვარს ოფიციალურად აღარც კვეთენ, პირდაპირ შედიან ე.წ. შეუთანხმებელ ტერიტორიაზე. ახლა რა ვითარებაა ვერ გეტყვით, მაგრამ წლების მანძილზე ასეთი უკანონობა ხდებოდა. ცნობისთვის, ასეთი შეუთანმებელი მონაკვეთები ყოველთვის ხდება სახელმწიფოთა შორის დაპირისპირების მიზეზი, რაც შემდგომ კონფლიქტში გადაიზრდება ხოლმე.

ჩვენ ძალზე რთული დემოგრაფიული მდგომარეობა გვაქვს მთელს საზღვრისპირა ზოლში, დაწყებული რუსეთ-აზერბაიჯანის პირისპირიდან, ე.ი. ლაგოდეხიდან მოყოლებული თითქმის პანკისის ხეობამდე მწვანე ზოლი, ანუ ისლამური ზოლი გასდევს ჩვენს სახელმწიფო საზღვარს. საზღვრისპირა და მიმდებარე ტერიტორიაზე ცხოვრობენ ავარიელები, ლეკები, ლაკები, საქართველოს მოქალაქეები, მაგრამ ხომ ხედავთ როგორ ძლიერდება ისლამური და ვაჰაბისტური მოძრაობა. არსებობს ცნება, დემოგრაფიული და ეკონომიკური ექსპანსია, რომელიც შემდეგნაირად ვითარდება, ჯერ ქაოტურად შემოდის მეზობელი სახელმწიფოდან სხვადასხვა მოსახლე და იკავებს ტერიტორიას, ცოტა მოგვიანებით თავისი სახელმწიფოდან ეკონომიკურ დახმარებას იღებს, ანვითარებს ინფრასტრუქტურას, ძლიერდება, ადგილობრივი მოსახლეობა დასაყრდენს ვერ პოულობს, ტოვებს იქაურობას და მთელ სივრცეს შემოსულები იკავებენ. არ არის გამორიცხული, მოგვიანებით იგივე მოხდეს, რაც წლების წინ ცხინვალის რეგიონში მოხდა. ამიტომაც აუცილებელია სახელმწიფოს ჰქონდეს კონფიდენციალური დემოგრაფიული პოლიტიკის გატარების პროგრამა. ჩვენ გენერალ ვალერი ჩხეიძესთან ერთად მომზადებული გვქონდა შესაბამისი პროექტი, რომელიც ირაკლი შიხიაშვილის თავმჯდომარეობის დროს ვეტერანთა დეპარტამენტს შევთავაზეთ, ის აქტიური პიროვნებაა და იმედი მოგვეცა, რომ რაიმეს გააკეთებდა. შიხიაშვილი ყველაფერს კარგად გაეცნო, მაგრამ შემდეგ აღარ გაგვიკარა, შუაგულ ქართულ სოფელში (გარდაბნის რაიონის სოფელი ლემშვენიერა) მიწის ფართობები დაიპყრო და დაიწყო იქ რაღაც დასახლებების შენება, ისრაელიდან თანხების მოზიდვა.

ჩვენ ძალიან დიდხანს ვიკავებდით თავს ლაგოდეხის რაიონის ტერიტორიაზე დელიმიტაციური პროცესების გატარებასთან დაკავშირებით, რასაც თავისი ახსნა აქვს. ზაქათალის ოლქის აზერბაიჯანისთვის გადაცემის საკითხი სამართლებრივად არ არის მოწესრიგებული, ვინაიდან ეს რევკომის გადაწყვეტილებით მოხდა. არადა საბჭოთა კავშირის კანონმდებლობით, გადაცემა კავშირში შემავალ სახელმწიფოთ შორის შეთანხმებით უნდა  მომხდარიყო. რაც შემდგომ საკავშირო უმაღლეს საბჭოს უნდა დაემტკიცებინა. ჩვენ რა თქმა უნდა, არავის ვედავებით ტერიტორიას, 1991 წლის 21 დეკემბერს მიღებული გადაწყვეტილებით დამტკიცებული რაც იყო, ის არის საქართველოს ტერიტორიის სივრცე, ჩვენ ერთგული ვართ ვენის კონვენციის საზღვრების ურღვევობასთან დაკავშირებით. ალაზანთან დაკავშირებით კი, გვქონდა მოთხოვნა, მაგრამ საშველი ვერ დავაყენეთ. სხვათა შორის, ალაზნის კალაპოტის ცვალებადობას ძალიან კარგად აკონტროლებდნენ ძმები ხოსროშვილები, რომელთაც დედოფლისწყაროს რაიონის ტერიტორიაზე სამონადირეო სავარგულები გააკეთეს. ჩვენ გვქონდა ოპერატიული მონაცემები, რომ აზერბაიჯანული მხარეს სამშენებლო ინერტული მასა აჰქონდა ზემოთ და ალაზნის გარკვეულ მონაკვეთებში ყრიდა, რის შემდეგაც მდინარე ჩვენს ტერიტორიაზე გადმოდიოდა. საერთაშორისო სამართალში არის ასეთი განმარტება, სასაზღვრო მდინარეზე საზღვარი გაივლება მდინარის შუაგულში, ფარვატერზე, ანუ ყველაზე ღრმა ადგილზე მოინიშნება ნიშნულები და ამის შემდეგ მდინარემ როგორც არ უნდა შეიცვალოს კალაპოტი, საზღვარი უცვლელი რჩება. აი, ეს ვერ გავაკეთეთ და ამიტომ იქმნება პრობლემა. სომხეთის საზღვარზე გუგუთის მიდამოებში (დმანისის რაიონი) მეორე უკიდურესობა ხდება. საზღვართან დაკავშირებით, აქ ჩაწერილია, რომ სივრცე გამიჯნულია წიწვოვანი ტყის მასივით. წიწვოვანი ხე მტაცებელია, ის თავის გირჩებს ისვრის და ახალი ხეები ამოდის. სომხეთის მხარეს ეს ხეები წლების მანძილზე იჩეხება, ჩვენ მხარეს კი ამონაყარი ტყედ იქცევა. თითქოს არაფერი, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ეს მონაკვეთი ამ 100-200 მეტრით მთელ სიგრძეზე საკმაოდ დიდ ფართობს ქმნის. გლეხის ფსიქოლოგია კი ისეთია, რომ შეიძლება ვერ ამუშავებს იმ მიწას, მაგრამ უნდა ის ერთი მტკაველი თავის მხარეს იყოს.

არსებობს ერთი ძალიან საინტერესო დოკუმენტი, რომელიც საქართველოს პირველი რესპუბლიკასა და რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული რესპუბლიკას შორის გაფორმდა 1920 წლის 5 მაისს, რომლის ძალითაც რუსეთმა სცნო საქართველოს სახელმწიფო სუვერენიტეტი და საზღვრები, რომელიც აზერბაიჯანისა და სომხეთის საზღვრების მონაკვეთებსაც მოიცავდა, მაშინ ზაქათალის და ლორეს ოლქები საქართველოს ტერიტორიის სივრცეში იყო და ეს რუსეთს აღიარებული აქვს. ძაღლის თავი იქაა დამარხული, რომ 25 წელია ვერ გაგვირკვევია, ყოველ შემთხვევაში დოკუმენტურად ვერ დასტურდება რომელი რესპუბლიკის მემკვიდრე ვართ, პირველის თუ საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის. არ იფიქროთ, რომ საბჭოთა კავშირის დროს ფორმალურად გვერქვა რესპუბლიკა. საქართველოს 1937 წლის კონსტიტუციაში, რომელიც უნიკალური დოკუმენტია, სრულყოფილად არის დასახელებული საქართველოს ქონება მისი ტერიტორიით, გამიჯნულია რაიონები და ა.შ., იმ პერიოდში ზაქათალის და ლორეს ოლქები უკვე აღარ გვეკუთვნოდა. ამ კონსტიტუციით განსაზღვრული ტერიტორიით შევედით საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში იმ უფლებით, რომ ნებისმიერ დროს შეგვეძლო გამოსვლა, რაც 1991 წელს განხორციელდა. მანამდე ამიერკავკასიის ფედერაციის შემადგენლობაში ვიყავით და ტერიტორიებიც მაშინ დავკარგეთ, გადმოგცემთ მასალებს და თავად დარწმუნდებით, იმ პერიოდში რა განუკითხაობაც სუფევდა, მაგრამ ეს უკვე ისტორიაა და ჯობია დღევანდელ რეალობაზე ვისაუბროთ. თუ ჩვენ პირველი რესპუბლიკის სამართალმემკვიდრე ვაცხადებთ თავს, მაშინ საფუძვლად 1920 წელს მიღებული სამართლებრივი დოკუმენტები უნდა ავიღოთ, მეორის შემთხვევაში კი 1937 წლის კონსტიტუცია.

აქ ერთი ძალიან საინტერესო მომენტი იჩენს თავს, პირველი რესპუბლიკის მთავრობას უამრავი ხელშეკრულება აქვს გაფორმებული თურქეთთან და არცერთი ეს დოკუმენტი არ ითვალისწინებს ტაო-კლარჯეთის მისთვის გადაცემას. ყარსის ცნობილი ხელშეკრულება რევკომის პერიოდში (1921 წელი) გაფორმდა, რომელიც სხვა არაფერია, თუ არა მოსკოვის ხელშეკრულების დადასტურება, რომელიც ჩვენი მონაწილეობის გარეშეა შედგენილი. ეს უკანასკნელი ბრესტ-ლიტოვსკის ხელშეკრულებას ამაგრებდა, რომელიც ასევე ჩვენს გარეშეა ხელმოწერილი. ქართველმა ისტორიკოსებმა და სახელმწიფო მოხელეებმა რატომღაც დაივიწყეს, რომ არსებობს კიდევ ერთი დოკუმენტი, რომელიც ჩვენს სასარგებლოდ მეტყველებს, ეს არის მუდროსის ზავი. 1919 წელს ანტანტის სახელმწიფოებმა ხელშეკრულება გააფორმეს თურქეთთან, მოახდინეს ბრესტის ზავის დენონსაცია და თურქეთს მოსთხოვეს საქართველოსა და სომხეთისთვის დაებრუნებინა მათი კუთვნილი ტერიტორიები, რაც პავლე ინგოროყვას რუქის შექმნის საფუძველი გახდა. სწორედ იმ პერიოდში შეიქმნა ერთა ლიგაც. მეორე რესპუბლიკის სამართალმემკვიდრეობის შემთხვევაში, 1937 წლის კონვენცია `სასაზღვრო წარმომადგენლების შესახებ~, პირდაპირ აფიქსირებს საზღვარს, ოღონდ ტაო-კლარჯეთის გარეშე და აქ არავითარი ყარსის ხელშეკრულების ფიგურირება არ იყო საჭირო. ჩემი აზრით, მთავარია საქართველოს ხელისუფლებამ მოახდინოს იმ ხელშეკრულებების რევიზია, რომლებიც დაკავშირებულია საზღვრებთან და საზღვრების ინვენტარიზაცია. მოქმედი ხელისუფლება ამას ვეღარ მოაწრებს, მაგრამ ახალმა ხელისუფლებამ აუცილებლად უნდა იზრუნოს ამაზე.

არის კიდევ ერთი საკითხი, რომელიც სასაცილო იქნებოდა, სატირალი რომ არ იყოს, არსებობს რამდენიმე დოკუმენტი (ენციკლოპედია, ატლასი, ტერიტორიის აღწერა) და ყველგან საქართველოს ტერიტორიის სხვადასხვა ფართობია მითითებული, ერთგან 69,5 ათასი კვ.კმ-ია, მეორეგან 68.1 ათასი კვ.კმ., მესამეგან 67,9 ათასი კვ.კმ. აქვე უნდა ითქვას, რომ საქართველო ერთადერთი ქვეყანაა, რომელიც ასე უდიერად ექცევა თავის კუთვნილ ზღვის მონაკვეთს, ჩვენ დღემდე არ გვაქვს შეტანილი საქართველოს ფართობში კონტინენტური შელფის ტერიტორია, ანუ  ტერიტორია, რომელიც საქართველოს ტერიტორიული წყლების ქვემოთ მდებარეობს. ჩვენი ტერიტორიული წყლების რადიუსი 12 მილია, საზღვაო კონვენციის თანახმად შავ ზღვაზე 12 მილზე მეტი არ შეიძლება ეკავოს ქვეყანას. ასე რომ, ჩვენი ტერიტორიული წყლების ფსკერი, რომელიც 7.000 კვ.კმ-ია საქართველოს ტერიტორიის ფართობში არ გვაქვს შეტანილი, მით უმეტეს, რომ ასეთი ხელსაყრელი კონტინენტური შელფი ნაკლებად აქვს ვინმეს შავ ზღვაზე. აქ ძალიან დაბალი სიღრმეებია, მზის სხივი ფსკერამდე აღწევს, აქედან გამომდინარე, ბიომასა საკმაოდ მრავალფეროვანია. ჩვენ 1993 წელს მივუერთდით 1982 წელს მიღებულ საზღვაო კონვენციას, რომელიც პირდაპირ ამბობს, რომ მაქსიმუმი 12 მილია (დაახლოებით 20 კმ), თუმცა აფხაზეთის თვითმარქვია რესპუბლიკას 15 მილი აქვს გამოცხადებული, ამ 15 მილის სიღრმეში რომ შეხვიდე, ცეცხლის შეწყვეტის ვალდებულების დარღვევა გამოგივა და შეიძლება კონფლიქტი გაღვივდეს. საზღვრის დაცვის დეპარტამენტს საერთაშორისო თანამშრომლობის სფეროში უზარმაზარი სამუშაო აქვს გატარებული, გაწევრიანებულია მრავალ ორგანიზაციაში, ძალიან სერიოზული ინფრასტრუქტურული პროექტები აქვს განხორციელებული, მიუხედავად ამისა, მიგვაჩნია, რომ სასაზღვრო სისტემის დღევანდელი ორგანიზაციულ-სტრუქტურული მოწყობა არ არის ქვეყანაში დღეს არსებული რეალობის ადექვატური.

(გაგრძელება იქნება)

———————

„ალია“, 20 აპრილი, 2016 წელი

ინტერვიუ პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძესთან: „რეალობა ასეთია: ხალხი ალთასაა – უკეთესობის მოლოდინში, ხელისუფლება კი – ბალთას, ანუ ყველაფერი ფეხებზე ჰკიდია“

(ამონარიდები)

“სახელმწიფო ინტერესები ყველა პოლიტიკოსს თავისებურად ესმის. ერთია, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” ასოცირებულია ფაშიზმთან, ადამიანების გაუპატიურებასთან, მიტინგების დარბევასთან, მაგრამ ის ბედავს და სახელმწიფო ინტერესს უპირისპირდება. ოპოზიციას თავი დავანებოთ, ხელისუფლების ასეთი მშვიდი განწყობა გაუგებრია. ქვეყნის წინაშე გაცილებით მნიშვნელოვანი პრობლემები დგას, ვიდრე ჩიორა თაქთაქიშვილის თუ გიორგი კანდელაკის განცხადებებია. მიმდინარეობს საზოგადოების მარგინალიზაცია, ამას დაუმატეთ ტოტალური შიმშილობა, ინტელექტუალური დეფოლტი…. ასეთი ტოტალური შიმშილი საქართველოში არასოდეს ყოფილა. ამაზე ხმას არავინ იღებს”.

(…)

“გავოცდი გიორგი კვირიკაშვილის განცხადებაზე, რომ ოთხწლიანი მმართველობა არ არის საკმარისი რეფორმების ბოლომდე მისაყვანად. არცერთი რეფორმა ბოლომდე არ მიგვიყვანიაო. ომის შემდეგ გერმანია გადახნული მინდორი იყო, ორ წელში ყველა რეფორმა დაამთავრეს და შეძლეს ქვეყნის ფეხზე დაყენება. ჩვენთან ოთხი წელი გადის და პრემიერი გვამცნობს, რომ არც ერთი რეფორმა დასრულებული არ არისო. ივანიშვილს ახლა მაინც უნდა ეყოს პოლიტიკური ნება და ქვეყანას მიხედოს, რადგან მისი წასვლის შემდეგ დატრიალდა ეს დომხალი. ახლა ვალდებულია მოვიდეს პარლამენტში და პასუხისმგებლობა თავად აიღოს, რადგან ვინც არ უნდა მოვიდეს ხელისუფლების სათავეში, მაინც მისი შემყურე იქნება“.

(…)

„რაც შეეხება თავდაცვის მინისტრის განხადებას, რომ მაპ-ი მან წარსულში დატოვა და ვარშავის სამიტზე პირდაპირ ნატო-ში გაწევრიანებას მოითხოვს, ზუსტად იგივე გაიმეორა სამი თვის წინ აპატურაიმ. იცით, ეს რა იყო? სუპერეშმაკობა, თაღლითობა, მამაძაღლობა და გეტყვით, რატომ… თავ-პირს იმტვრევენ, რა ჩაგვიწერონ ისეთი, რომ არც რუსეთი გააბრაზონ და ჩვენც გულნატკენები არ დაგვტოვონ. ამიტომ, როგორც ჩანს, ხიდაშელმა აპატურაის ეს იდეა აიტაცა. რასაკვირველია, ჩევნ არც ნატო-ში მიგვიღებენ და არც მაპ-ს მოგვცემენ. ახლა ნახეთ, ეს ძალიან კარგად იცის ხიდაშელმა და ამიტომ ამბობს, რად გვინდა მაპ-ი, ჩვენ უკვე წევრობა გვინდაო, მაგრამ ნატო-ს წევრობას უცებ არ გაძლევენ, ჩვენ მზად ვიყავით მაპ-ისთვის, მაგრამ წევრობისთვის მზად არ ვართ. ამით იხანგრძლივებენ თავიანთი ტყუილის ვადას. ახლა ვარშავის სამიტზე გვეტყვიან, – თქვენ წევრობა გინდათ, ათი წლის მანძილზე ახალი დავალებები უნდა შეასრულოთ, თქვენ ყველაფერი შეასრულეთ, რაც მაპ-ისთვის საჭიროა, მაგრამ მაპ-ის მიღებაზე უარს ამბობთ, პირდაპირ ნატო-ს წევრობა გსურთ, ამას დამატებითი სამუშაოს შესრულება სჭირდება, თქვენ თვითონ ამბობთ, რომ სასამართლო სისტემაში პრობლემები გაქვთ, საარჩევნო კანონი უნდა გქონდეთ ნორმალოური… ათას მიზეზს მოგვიგონებენ და ვერც ავშუხურდებით, ნატო-ში რატომ არ გვიღებთო, რადგან აქამდე მაპ-ზე იყო საუბარი და ნატო-ს წევრობას სხვა სტანდარტი სჭირდება. ეს არის ჩახლართულობა! არა მგონია, ხიდაშელი ისეთი გულუბრყვილო იყოს, ამ ტყუილს ვერ ხვდებოდეს, მაგრამ, როგორც ჩანს, არის ტყუილი, რომლეიც ხშირად ძალიან ბევრს აწყობს“.