„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მსოფლიოში კონსერვატიული კონტრრევოლუცია დაიწყო!..“ // „ხელისუფლებას ხშირად უნდა შევახსენოთ, რომ აბსოლუტური ძალაუფლება აბსოლუტური პასუხისმგებლობაა და არა – უფლება, აკეთო ყველაფერი, რაც მოგეპრიანება“

„კვირის პალიტრა“: „პარლამენტში კაჭკაჭები არ გვჭირდება“ // „მთავარია, ძველმა გუნდმა ახალი სახეების საკუთარ ტალღაზე მორგება არ სცადოს“ (სოსო ცისკარიშვილის, ლევან ბერძენიშვილისა და ნოდარ ჯავახიშვილის კომენტარები)

„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ მანან კობახიძესთან: „თუ გიორგი კვირიკაშვილი ჩემი უარის გამო გავანაწყენე, ბოდიშს ვუხდი“ // „რიგითი დეპუტატის რანგში მეტი შესაძლებლობა მაქვს, ადამიანის უფლებების დაცვაზე მაქსიმალურად ვიზრუნო“

——-

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: მთავრობის დასახელება ერთი დღით გადაიდო

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: რა მოლოდინი გაქვთ ახალი მთავრობისგან?

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „ჩვენს პრემიერს უპირველეს ყოვლისა ნანატრ დამოუკიდებლობას ვუსურვებდი“

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: რუსული პროპაგანდა შესაძლოა მალე აიკრძალოს

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: „ოცნება“ ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციას ცვლის? // ორი განცხადება, რომელმაც დაბნეულობა გამოიწვია

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: პატრიარქი მოსკოვში

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“: ინტერვიუ სოფო კილაძესთან: „პრეზიდენტს ვერ დავეთანხმები, რომ კონკრეტული ადამიანები ყურადღების მიღმა იყვნენ დარჩენილნი“

——-

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ქართულ ოცნებაში“ თაობათა ბრძოლა იქნება“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: „ბევრ საიდუმლოს ავხდი ფარდას“ // „ნაციონალები უაზროდ პირის გაღებას თუ არ მოეშვებიან, დოკუმენტებს საჯაროდ ავუფრიალებ“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სიმონ ნოზაძესთან: „არჩევნებამდე იყო გადაწყვეტილი, რომ მრეწველები „ოცნებასთან“ კოალიციას შევქმნიდით“ // დეპუტატმა თანაფრაქციელების ვინაობა გაამხილა

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ანზორ აბრალავასთან: „მიხეილ სააკაშვილი უკრაინისთვისაც პრობლემა გახდა“ // „გიგა ბოკერია მიხეილ სააკაშვილისებრთა ოჯახის ერთ-ერთი სახეა“

——————-

„კვირის პალიტრა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „მსოფლიოში კონსერვატიული კონტრრევოლუცია დაიწყო!..“ // „ხელისუფლებას ხშირად უნდა შევახსენოთ, რომ აბსოლუტური ძალაუფლება, უპირველესად, აბსოლუტური პასუხისმგებლობაა და არა – უფლება, აკეთო ყველაფერი, რაც მოგეპრიანება“

ნათია დოლიძე

18 ნოემბერს ახალმოწვეული პარლამენტი მუშაობას შეუდგა. პირველი სხდომა პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა ვრცელი მიმართვით გახსნა და არაერთ მნიშვნელოვან საკითხზე გაამახვილა ყურადღება. ოფიციალურად განაწილდა საპარლამენტო თანამდებობები. ამ თანამდებობებზე, ძირითადად, “ქართული ოცნების” საპარლამენტო სიის ე.წ. ახალი სახეები დაინიშნენ. როგორც მოსალოდნელი იყო, სპიკერად ირაკლი კობახიძე აირჩიეს, რომლის პოლიტიკური გამოუცდელობა ყველაზე ხშირად სახელდება მის სუსტ მხარედ. საკანონმდებლო ორგანოს გამოწვევებსა და პერსპექტივაზე გვესაუბრება ექსპერტი გია ხუხაშვილი:

- ვფიქრობ, რთული ოთხი წელი უდევს წინ პარლამენტის ახალ შემადგენლობას. ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული მის სწორ გადაწყვეტილებებზე. “ქართულ ოცნებას” ახლა იმ მასშტაბის ძალაუფლება აქვს, რომ პრობლემების გადაუჭრელობის შემთხვევაში, სხვისთვის რამის გადაბრალება აღარ გამოუვა. რაც შეეხება საპარლამენტო თანამდებობებს, სიმართლე გითხრათ, წინასაარჩევნო პერიოდში ირაკლი კობახიძე ჩემზე მძიმე შთაბეჭდილებას ტოვებდა – იყო მეტისმეტად აგრესიული და ნეგატივზე ორიენტირებული; აქტიურად ავითარებდა შეთქმულების თეორიას, რაც, ძირითადად, მიმართული იყო არა “ნაციონალური მოძრაობის”, არამედ ე.წ. მესამე არჩევანის წინააღმდეგ. ეს, ჩემი აზრით, შეცდომა იყო და შედეგიც შესაბამისი მივიღეთ. თუმცა, მას შემდეგ, რაც არჩევნებმა ჩაიარა, მას თავი უკეთესად უჭირავს, თითქოს მისი ტრანსფორმაცია მოხდა, რაც იმედს მაძლევს, რომ შესაძლებელია, ის ჩამოყალიბდეს სახელმწიფო მოღვაწედ. როგორც ამბობენ, კობახიძე კვალიფიციური კონსტიტუციონალისტია და მაშინ, როდესაც ხელისუფლება სერიოზულ საკონსტიტუციო ცვლილებებს გეგმავს, ეს მის ღირსებად უნდა მივიჩნიოთ.

როგორც ვატყობ, მას ამ საკითხზე საკმაოდ მწყობრი მოსაზრებებიც აქვს. მომავალი საკონსტიტუციო ცვლილებებისას ის კომფორტი, რაც აბსოლუტური ძალაუფლების სახით დღევანდელ უმრავლესობას აქვს, შესაძლოა, პროცესების პოზიტიური განვითარებისთვისაც გამოიყენონ და ნეგატიურისთვისაც, თუმცა ამის წინასწარ განსაზღვრა რთულია, ყველაფერს დრო გვაჩვენებს.

რაც შეეხება კომიტეტების თავმჯდომარეებს და იმ სიახლეებს, რაც ვნახეთ, ეს ცალსახად პოზიტიურად უნდა შეფასდეს. მოვიდნენ ახალგაზრდები, რომლებიც არ არიან პოლიტიკური პროცესებით გარყვნილები და არსებობს დიდი მოლოდინი, რომ ისინი ქვეყნისთვის სიკეთის მოტანაზე იფიქრებენ.

ირაკლი კობახიძის და სხვების საერთო ნაკლად შეიძლება მივიჩნიოთ ის, რომ არ აქვთ პოლიტიკური გამოცდილება, მით უფრო – ისეთი მნიშვნელოვანი ორგანოს მართვისა, როგორიც პარლამენტია, აქედან გამომდინარე, პირველ ეტაპზე არაერთი პრობლემა შეექმნებათ, მაგრამ იმედი დავიტოვოთ, რომ ისინი სწრაფად გაივლიან ადაპტაციას და მოახერხებენ სიტუაციის მართვას.

პოლიტიკური გამოუცდელობის კიდევ ერთ ნაკლზე გავამახვილებ ყურადღებას: ვიცით ბანალური ჭეშმარიტება, რომ აბსოლუტური ძალაუფლება რყვნის ადამიანებს და ეს განსაკუთრებით ემუქრებათ პოლიტიკურად გამოუცდელ კადრებს.

მათთვის ძალაუფლების ხიბლი უფრო სახიფათო ხდება. ამიტომ არსებობს საფრთხე, რომ აბსოლუტური ძალაუფლება გახდეს უზურპაციისკენ მიდრეკილი, თუმცა ამის პრევენციისთვის არსებობს ქართველი საზოგადოება, მედია და სხვა შემაკავებელი ფაქტორები. ხელისუფლებას ხშირად უნდა შევახსენოთ, რომ აბსოლუტური ძალაუფლება, უპირველესად, აბსოლუტური პასუხისმგებლობაა და არა – უფლება, აკეთო ყველაფერი, რაც მოგეპრიანება.

- პირველივე სხდომაზე გამოჩნდა, რომ მომავალი ოთხი წლის განმავლობაში პარლამენტში კონფრონტაციული გარემო იქნება, “ნაციონალურმა მოძრაობამ” ვითარების გამწვავება დასაწყისშივე სცადა…

- დიახ, პარლამენტში მწვავე დაპირისპირებების მოწმე, ალბათ, ხშირად ვიქნებით. საკანონმდებლო ორგანოში შემარბილებელი ფაქტორები არ არსებობს, რაც ისევ და ისევ ხელისუფლების დამსახურებაა. მათ ყველაფერი გააკეთეს, რომ პარლამენტში ბუფერის როლის შემსრულებელი ძალები არ მოხვედრილიყვნენ. მათ პოლიტიკური სივრცე მოუსუფთავეს “ნაციონალურ მოძრაობას” და დანიშნეს “ქართული ოცნების” ერთადერთ ალტერნატივად. გასაგებია, რომ უახლოეს მომავალში ვერ ვიხილავთ ვერც “აგუგუნებულ საქართველოს” და არც ქართველებს შეუყვარდებათ ერთბაშად ერთმანეთი, რასაც კვირიკაშვილი გვპირდებოდა, რაც აუცილებლად გამოიწვევს საზოგადოებაში უკმაყოფილებას. ამის გამოყენებას აუცილებლად ეცდება “ნაციონალური მოძრაობა, “ქართული ოცნების” მხრიდან კი, ალბათ, კვლავაც ხშირად გავიგონებთ სისხლიან ცხრა წელზე ლაპარაკს…

- როგორ ხედავთ პარლამენტში “პატრიოტთა ალიანსის” როლს? როგორც ამბობენ, “ნაციონალური მოძრაობისთვის” ცხრა წლის შეხსენებას “ქართული ოცნება” სწორედ მათ დეპუტაციას გადააბარებს…

- ალბათ, ასეც მოხდება, თუმცა “ქართულ ოცნებაშიც” არაერთი მეგულება, რომ არ მოიშლის ამაზე ლაპარაკს. სიმართლე გითხრათ, “პატრიოტთა ალიანსი” დღევანდელი პარლამენტის ეგზოტიკური ელემენტია და მათი როლი უმნიშვნელო იქნება.
ისე კი, საზოგადოება ცხრა წელზე ლაპარაკით დაიღალა…

- პარლამენტის პირველ სხდომაზე პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა დეპუტატებს სიტყვით მიმართა და თანამშრომლობის შეთავაზებასთან ერთად, ისიც გაიხსენა, რომ პარლამენტის წინა შემადგენლობა მაინცდამაინც არ სწყალობდა. მან არაერთ საკითხზე გაამახვილა ყურადღება, მიანიშნა “ქართული ოცნების” მიერ საკონსტიტუციო უმრავლესობის ფლობის საფრთხეზე. მისი რეკომენდაციით, პარლამენტმა უნდა გააძლიეროს მედიის დაცვის მექანიზმები და უნდა შემუშავდეს ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგია… მიუხედავად კეთილი სურვილებისა, მისი სიტყვა უმრავლესობაში მაინცდამაინც არ მოეწონათ…

- ვფიქრობ, პრეზიდენტისგან ადეკვატური სიტყვა მოვისმინეთ. მის გამოსვლაში ხელისუფლების კრიტიკა არ ყოფილა, ის უფრო ორიენტირებული იყო პროცესების უარყოფითად განვითარების საფრთხესა და მის პრევენციაზე. ჩემი აზრით, მის გამოსვლას ადეკვატური რეაქცია მოჰყვა, თუ არ ჩავთვლით ორი-სამი ადამიანის შეფასებას, რომლებიც კვლავ წარსულ დაპირისპირებაში არიან ჩარჩენილი და ფიქრობენ, რომ ამ განცხადებებით იმას ასიამოვნებენ, ვისზეც, მათი აზრით, დამოკიდებულია თითოეული მათგანის პოლიტიკური კარიერა. ჩემთვის გაუგებარი იყო სალომე ზურაბიშვილის შეფასება, რომ თურმე ეს სკოლის დირექტორის სიტყვა იყო… არ ვიცი, ეს სად დაინახა! სახელმწიფოს ინტერესებშია, ხელისუფლების სხვადასხვა შტომ ითანამშრომლოს ისეთ მნიშვნელოვან საკითხებზე, როგორიც საგარეო საფრთხე ან საკონსტიტუციო ცვლილებებია, ეს თუ ვინმეს არ ესმის, ძალიან ცუდია!

- პრეზიდენტმა პრემიერის თანამდებობაზე გიორგი კვირიკაშვილის კანდიდატურა პარლამენტს უკვე წარუდგინა. როდესაც ჩვენი გაზეთი გამოვა, სავარაუდოდ, უკვე გვეცოდინება, როგორი იქნება მინისტრთა კაბინეტის ახალი შემადგენლობა. საინტერესოა, თქვენ სად ელით ცვლილებებს?

- პერსონალურ საკითხებზე ლაპარაკისგან თავს შევიკავებ. მთავარია, ჩვენ ვიხილოთ მთავრობა, რომელიც ერთ გუნდად შეკრული, ერთ რეფორმისტულ გეგმაზე მომუშავე, კოორდინირებული და ეფექტიანი იქნება. დღეს მთავარი კითხვებია: გადავდივართ ინსტიტუციურ მართვაზე თუ ყველაფერს ვტოვებთ ისე, როგორც არის? არის კვირიკაშვილი რეალური პრემიერ-მინისტრი, რომელიც გადაწყვეტილებებს თვითონ მინისტრთა კაბინეტთან ერთად იღებს და პასუხისმგებელია ამ გადაწყვეტილებებზე, თუ კვლავაც პოლიტიკური ოპოზიციისა და საზოგადოების ნაწილის მხრიდან ბიძინა ივანიშვილის არაფორმალურ მმართველობაზე აპელირების მოწმე ვიქნებით?

სახელმწიფოებრივი განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, რომ ქვეყანაში გაჩნდეს ინსტიტუციური მმართველობის აღქმა! როდესაც ქვეყანაში იქმნება რაღაც პრობლემა, პრეტენზიების ობიექტები უნდა იყვნენ ქვეყნის პრემიერი და მთავრობა და არ უნდა ვისმინოთ გაუთავებელი ლაპარაკი ვიღაც მესამეზე, რაც დიდწილად სპეკულაციური ხასიათისაა ხოლმე. დარწმუნებული ვარ, იმ გადაწყვეტილებების მიღებაში, რაც ბიძინა ივანიშვილს ბრალდებოდა, მეტწილად არც მონაწილეობდა. იმაშიც დარწმუნებული ვარ, რომ ივანიშვილს ამ ქვეყნისთვის მხოლოდ კარგი უნდა, მაგრამ პოლიტიკური პროცესისგან მისი დისტანცირება სისხლხორცეული ამოცანაა.

- ახალი მთავრობის ერთ-ერთ მთავარი გამოწვევა ეროვნული ვალუტა იქნება, რომლის დევალვაცია პერმანენტულად გრძელ­დება…

- არ მინდა ამ დევალვაციაში ამჟამინდელი ხელისუფლების განსაკუთრებულად დადანაშაულება. იგივე პრობლემები არსებობდა წინა ხელისუფლების დროსაც, თუმცა იმჟამად ახერხებდნენ გარკვეული ვირტუალური კეთილდღეობის ილუზიის შექმნას და მოკლევადიანი სტაბილიზაციის ელემენტების შემოტანას, რაც ხშირად ძალიან დრამატულ მოვლენებზე იყო დაშენებული, მაგალითად, 2008 წლის აგვისტოს ომზე, როდესაც მრავალმილიარდიანი დახმარება მიიღო ქვეყანამ როგორ ფორმირდება ლარის კურსი? – ეს არის მოთხოვნა-მიწოდების პროცესზე დამოკიდებული, ანუ თუ მოთხოვნა უცხოურ ვალუტაზე იმაზე მეტია, რისი მიწოდებაც ბაზარს შეუძლია, იწყება ლარის გაუფასურება. ასეთ ვითარებაში ლარის სტაბილიზაციის ყველაზე გრძელვადიანი ფაქტორი შეიძლება იყოს იმპორტ-ექსპორტის ნულთან მიახლოებული სალდო. ჩვენ იმპორტს ვყიდულობთ ვალუტაზე, რისი დაბალანსებაც უნდა მოხდეს ჩვენი საექსპორტო საქონლიდან შემოსული შემოსავლებით, ყველაფერი დანარჩენი, მათ შორის – ტურიზმით თუ საახალწლოდ გადანახული 100 დოლარით ნაყიდი ინდაურით დაბალანსებული კურსი, რასაც მე “ინდაურის ეკონომიკა” შევარქვი, ეფემერულია. საახალწლოდ ინდაურის ყიდვა ლარის კურსზე რომ ახდენს გავლენას, იმის მაჩვენებელია, რომ ქვეყანაში ეკონომიკა არ გვაქვს. ვიდრე ჩვენთან არ ამუშავდება ეკონომიკის რეალური სექტორი და ექსპორტიდან შემოსული შემოსავალი გარკვეულ რიცხვებში არ აისახება, დავრჩებით მომხმარებელ ქვეყნად, რომლის ვალუტის სტაბილურობა მუდმივად კითხვის ნიშნის ქვეშ იქნება.

- მსოფლიოში ძალიან საინტერესო მოვლენები ვითარდება. მას შემდეგ, რაც ამერიკამ პრეზიდენტად დონალდ ტრამპი აირჩია, უკვე ევროპაში, კერძოდ, მოლდავეთსა და ბულგარეთში, საპრეზიდენტო არჩევნებში პრორუსმა და სოციალისტმა კანდიდატებმა გაიმარჯვეს…

- სამყარო მართლაც იცვლება და ვფიქრობ, გარკვეული ისტორიული კანონზომიერება ამ პროცესს ახასიათებს. ლიბერალური გლობალიზაციის კონცეფციას ხარვეზები აღმოაჩნდა. საერთოდ, როდესაც სისტემა კარგავს სიცოცხლისუნარიანობას, ეს ორი შესაძლო მიზეზით არის ხოლმე გამოწვეული: ერთ შემთხვევაში ის საწყისშივე უტოპიურ იდეას ეფუძნება და ამოწურავს ხოლმე თავის შესაძლებლობებს; მეორე შემთხვევაში კი დროში აცდენა ხდება. ამ შემთხვევაში ლიბერალური გლობალიზაციის პროცესის იდეა უტოპიური არ ყოფილა და ვფიქრობ, უფრო დროსთან აცდენასთან გვაქვს საქმე. როგორც ჩანს, სამყარო არ იყო მზად იმისთვის, რომ მიეღო ყველაფერი, რასაც სთავაზობდა ლიბერალურ დემოკრატიაზე დაშენებული სისტემა. პროცესს, რომელსაც ახლა ვაკვირდებით, მოდი, პირობითად ვუწოდოთ მსოფლიოში კონსერვატიული კონტრრევოლუცია, რომელიც დაიწყო “ბრექსიტის” სახით და მას მოჰყვა ეს პროცესები.

ვფიქრობ, ტრამპი ნაკლებად არის პრობლემა. მართალია, ფუნდამენტური საკითხია, პიროვნებები ქმნიან ისტორიას თუ ისტორიას მოჰყავს გარკვეულ ეტაპზე შესაფერისი ადამიანები, მაგრამ ვფიქრობ, ტრამპის შემთხვევაში, სწორედ ამ უკანასკნელთან გვაქვს საქმე.
ჩემი აზრით, გლობალური პროცესის განვითარებამ გამოავლინა გარკვეული პრობლემები და ისტორიას დასჭირდა ისეთი ფიგურა, როგორიც ტრამპია.

ისტორიული ანალოგიით რომ ვილაპარაკოთ, ჩემი აზრით, ტრამპი ელცინის ამერიკული ვარიანტია. როდესაც საბჭოთა კავშირმა დაკარგა გავლენა და დაშლის პირას მივიდა, აუცილებელი გახდა მისი ტრანსფორმაცია, რათა ისტორიული განვითარება გაგრძელებულიყო, თუმცა, თავის მხრივ, საბჭოთა სისტემა იბრძოდა გადარჩენისთვის… საჭირო იყო ისეთი ლიდერის გამოჩენა, რომელიც მოახერხებდა ამ სისტემის დასუსტებას და შექმნიდა საფუძველს ახალი სისტემის მშენებლობისთვის. ასე მოხდა ელცინის შემთხვევაში. მან ეს ნეგატიური ამოცანა შეასრულა და ამით შექმნა საფუძველი, პუტინის სახით ქვეყნის სათავეში მოსულიყო ახალი ლიდერი ახალი “ველიკოდერჟავული” იდეით და განახლებული პოლიტიკური ველით.

ჩემი აზრით, ისტორიულმა კანონზომიერებამ ტრამპიც ამიტომ მოაქცია აშშ-ის სათავეში, რათა მან სისტემა, რომელსაც ამდენი პრობლემა აღმოაჩნდა, მაქსიმალურად დაასუსტოს და მოასუფთაოს ველი ახალი ამერიკული იდეისთვის. მაგრამ ჩვენ ვხედავთ, რომ ეს არ არის მხო­ლოდ ამერიკის პრობლემა. აქამდე შეგუებული ვიყავით სამყაროს გარკვეულ მოდელს, მაგრამ ეს იცვლება და საქმე ახალი გლობალური წესრიგის ჩამოყალიბებისკენ მიდის. როგორ დალაგდება ეს საბოლოოდ, რთული სათქმელია. თუმცა ის წესრიგი, რაც აქამდე იყო, იბრძოლებს თავის გადასარჩენად და ეს მძიმე ბრძოლა იქნება.

რაც შეეხება ჩვენს პერსპექტივებს, ჩვენთვის მთავარი ევროპასთან გეოგრაფიული ინტეგრაცია კი არ არის, არამედ მთავარია ის ისტორიულად ჩამოყალიბებული ღირებულებები, რაც ევროპის ნაწილად გვაქცევს. ამიტომაც, ის საგარეო ვექტორი, რაც გამოცხადებული გვაქვს, უნდა გაგრძელდეს. როგორც უნდა განვითარდეს მოვლენები, ჩვენ მაინც უნდა ვაშენოთ ევროპული ტიპის სახელმწიფო და იმის მიხედვით, როგორ დალაგდება ვითარება, ევროპაში და ზოგადად, სამყაროში ვიპოვოთ ჩვენი ადგილი.
სამყაროს ამ მასშტაბურ გადანაწილებაში ჩვენ არ ვართ დიდი მოთამაშეები და ჩვენი ამოცანაც უფრო მარტივია, ვიდრე დიდი მოთამაშეების… გადარჩენილები ვართ, რომ ამ ცვლილებების ეტაპზე მიხეილ სააკაშვილი არ არის ჩვენი ქვეყნის სათავეში. ის აუცილებლად შეეცდებოდა ფრონტის წინა ხაზზე გაჭრას და ახალ უბედურებაში გადაგვჩეხდა.

იმედი მაქვს, ჩვენს ხელისუფლებას ესმის, რომ დღეს საქართველოსთვის ზომიერება და სიფრთხილე უმნიშვნელოვანესია. საფრთხე რომ გაზრდილია, ამ მოსაზრებას მეც ვიზიარებ. ტრამპის სახით აშშ-ს მოევლინა რეალური პოლიტიკის მიმდევარი, რომლისთვისაც პრიორიტეტული ნაციონალური ინტერესებია და ამ ინტერესების განხორციელებისთვის მან შეიძლება პოლიტიკური ვაჭრობისთვის ნებისმიერი თემა გამოიყენოს. ამ დახლზე, შესაძლოა, საქართველოც აღმოჩნდეს. ამ კუთხით დაზღვეული ვიყავით წინა ადმინისტრაციისას, რომელიც უფრო გლობალურად უყურებდა პრობლემებს…
ვნახეთ, რა მოხდა მოლდავეთსა და ბულგარეთში, გაზაფხულზე იწყება პროცესი საფრანგეთში, სადაც, ალბათ, კონსერვატორებს აქვთ წარმატების შანსი…

„კვირის პალიტრა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

„პარლამენტში კაჭკაჭები არ გვჭირდება“ // „მთავარია, ძველმა გუნდმა ახალი სახეების საკუთარ ტალღაზე მორგება არ სცადოს“ (სოსო ცისკარიშვილის, ლევან ბერძენიშვილისა და ნოდარ ჯავახიშვილის კომენტარები)

რუსუდან შელია

პარლამენტმა მუშაობა დაიწყო. როცა “კვირის პალიტრის” ეს ნომერი დღის სინათლეს იხილავს, მთავრობის დაკომპლექტება დასრულდება. ექსპერტ სოსო ცისკარიშვილთან საუბარი ახალი საპარლამენტო უმრავლესობის შეფასებით დავიწყეთ.

- ოპტიმიზმის საფუძველს მაძლევს­ “ქართული ოცნების” შემადგენლობაში მყოფი ე.წ. ახალი სახეები, რომლებიც მოტივირებული არიან, საზოგადოებას არსებულ გამოწვევებთან გამკლავების მექანიზმები შესთავაზონ. მთავარია, ე.წ. ძველმა გუნდმა მათი საკუთარ ტალღაზე მორგება არ სცადოს. მაგალითად, თამარ ჩუგოშვილმა ეკა ბესელიას მსგავსი განცხადებები რომ გააკეთოს, ეს, მინიმუმ, დასანანი იქნება. პარლამენტში სერიოზული პოლი­ტიკოსები გვჭირდება და არა კაჭ­კაჭები, რომლებიც დაზუთხულ ერთ­სა და იმავე ფრაზებს იმეორებენ.­ და კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი დეტალი:­ მისასალმებელია, რომ “ქართული ოცნების”­ ახალი ლიდერები “ნაცმოძრაობასთან” კინკლაობას მომავალ ხედვებზე აქცენტირებას ამჯობინებენ.

- პირველივე სესია მაინც “ქართული ოცნებისა“­ და “ნაცმოძრაობის” დაპირისპირებით დაიწყო. უმრავლ­ეს­ობის ლიდერმა არჩილ თალაკვაძემ ოპონენტებს აბსურდული სამართლ­ებრივი საქმეები შეახსენა, რომან გოცირიძემ კი ინფრასტრუქტუ­რის მინისტრი ნოდარ ჯავახიშვილი მწვავედ გააკრიტიკა...

- ბედი ჰქონია ბატონ გოცირიძეს, რომ ბატონი ჯავახიშვილი პარლამენტარი არ არის, დაპირისპირება ამის შემდეგ უნდა გენახათ. ბუნებრივია, პარლამენტში მწვავე დებატებს ველოდები, თუმცა მაინც მინდა მჯეროდეს, რომ მომავალი ოთხი წელი საქმეზე ორიენტირებულ პარლამენტს მივადევნებთ თვალს.

- ჩვენი გაზეთის გამოსვლის დროს მთავრობა­ უკვე დაკომპლექტებული იქნება. თუმცა, როგორც მანამდე ვრცელდებოდა ინფორმაცია, ეკონომიკის მინისტრის პოსტს გიორგი გახარია დაიკავებს, ფინანსთა მინისტრი­სას – დიმიტრი ქუმსიშვილი. მინისტრთა კაბინეტს ემშვიდობება ინფრასტრუქტურის მინისტრი ნოდარ ჯავახიშვილი. მთავრობის ახალი შემადგენლობა გიქმნით მოლოდინს,­ რომ მმართველი პარტია საქმიან რეჟიმზე გადადის?

- ეკონომიკის მომავალ მინისტრ გიორგი გახარიასგან უნდა მოვისმინოთ განმარტება, ბიზნესომბუდსმენობისას რომელ ბიზნესს გადაუჭრა პრობლემა ან რამდენი საჩივარი დააკმაყოფილა. ახალი კადრებით გუნდის განახლება მისასალმებელია, თუმცა შერჩევისას პრემიერს მეტი დაფიქრება მართებს. კვირიკაშვილმა ისიც აგვიხსნას, რატომ შეინარჩუნებენ წინა მთავრობის მინისტრები სკამებს ახალ შემადგენლობაში, თუნდაც თეა წულუკიანი.

როგორც წესი, პრემიერის მიერ ახალი კადრების წარდგენა სასკოლო სპექტაკლს ემსგავსება – ტრიბუნასთან დგას მთავრობის ხელმძღვანელი, რომელიც მინისტრებს აქებს, ემადლიერება და შემდეგ თანამდებობიდან ათავისუფლებს, რამდენიმე წუთში­ კი, ასევე ქება-დიდებით, მათ ახალი მინისტრებით ანაცვლებს. არავინ გვეუბნება, ვინ იყო კონკრეტული პირის რეკომენდატორი ასეთ მაღალ თანამდებობაზე, რა გამოცდილება და რისი შეცვლის უნარი აქვს.

——

ლევან ბერძენიშვილი,”რესპუბლიკური პარტიის” დამფუძნებელი:

- გაკვირვებული ვარ, პარლამენტის პირველ სხდომას ცხრა კაცი არ ესწრებოდა. სხვა მხრივ, ყველაფერი­ საქმიანად გამოიყურებოდა. როგორც ჩანს, ქვეყანამ საპარლამენტო ცხოვრების გამოცდილება მიიღო. ისიც მისასალმებელია, რომ საპარლამენტო თანამდებობები წინასწარ გამოცხადდა და საზოგადოებისთვის სიურპრიზი არ ყოფილა თუნდაც პარლამენტის თავმჯდომარედ ირაკლი კობახიძის დასახელება. კიდევ ერთი დეტალი – პარლამენტში ადგილებს საკმაოდ დიდ დატვირთვას ანიჭებენ ხოლმე, შევნიშნე, რომ მანანა კობ­ახიძე დავით ბერძენიშვილის სკამზე იჯდა.

- ამას რამე ლოგიკური ახსნა აქვს?

- რა თქმა უნდა, ვინც აკონტროლებს­ ვითარებას, ის მიუთითებს დეპუტატებს, რომელი სკამი უნდა დაიკავონ. ჩემთვის უცნობია, ვის დაუპირისპირდა მანანა კობახიძე, თუმცა ფაქტია, რომ პარლამენტის პირველ სხდომაზე ყველაზე ბედნიერი დეპუტატი არ გახლდათ. ისიც საოცარია, რომ მანანა კობახიძესა და ეკა ბესელიას სხვადასხვა პოლიტიკური ბედი ერგოთ, არადა, თითქოს ყველა საკითხში ერთად იყვნენ და თანამოაზრეებადაც ითვლებოდნენ.

ევროპასთან ინტეგრაციის კომიტეტის ახალ თავმჯდომარედ თამარ­ ხულორდავას დასახელებიYთ განსაკუთრებით კმაყოფილი ვარ. ის ამ თანამდებობას ყველა კრიტერიუმით შეეფერება. იგივე შემიძლია ვთქვა სხვა კომიტეტის თავმჯდომარეების უმრავლესობაზე, თუმცა ირაკლი კობახიძის წარმატებულ საქმიანობაში ეჭვი მეპარება – ის უხეში და მოუთმენელი გახლდათ ოპონენტებთან, არ გამოირჩეოდა თავაზიანი რიტორიკით, რაც პარლამენტის მართვაში ხელს შეუშლის. უმაღლეს საკანონმდებლო ორგანოს ხელმძღვანელად ბულდოგი კი არა, თავშეკავებული კაცი სჭირდება…

- “ქართული ოცნების” ჯგუფებად დაყოფას ელოდებით?

- ვერ წარმომიდგენია, თამარ ხულორდავამ, ნათელი გონების ადამიანმა, და ბნელეთის მოციქულმა კობა ნარჩემაშვილმა ერთად აკეთონ კეთილი საქმეები. “ქართულ ოცნებაში” ბევრი პროევროპელი პოლიტიკოსია, თუმცა მათ გვერდით არანაკლებ მცირე რაოდენობით არიან რუსეთის მოყვარულებიც. ვფიქრობ, სწორედ არსებული უმრავლესობიდან დაიბადება ოპოზიცია და “ქართული ოცნების” შემც­ვლელი ახალი პოლიტიკური ძალა.

- მინისტრთა კაბინეტში თუ ელოდებით “ნათელი გონების პროევროპელებს“?

- მინისტრთა კაბინეტის ახალი შემადგენლობის დასახელებით უნდა გამოიკვეთოს, რამდენად დამოუკიდებელია ქვეყნის­ ოფიციალური პირველი პირი, გიორგი კვირიკაშვილი. ეს ფაქტი მინისტრების ვინაობებზე მნიშვნელოვანია. რა თქმა უნდა,
კვირიკაშვილი ბევრად უკეთესი მმართველია, ვიდრე ირაკლი ღარიბაშვილი, თუმცა მას ერთი მთავარი ნაკლი აქვს – დღეს ერთ პოზიციას აფიქსირებს, ხვალ – მეორეს.

ფაქტია, პარლამენტში მაჟორიტარული ნაწილი მას არ დაუკომპლექტებია – “ქართულ ოცნებაში” ოთხი ჯგუფია, რაც პირად­ად მე ვიცი და მინახავს: კალაძის, ივანიშვილის, კვირიკაშვილის და თქვენ წარმოიდგინეთ, “გრეჩიხას” ჯგუფიც, უბრალოდ, მასში შემავალ პირებს არ დავასახელებ, ეს ისედაც ნათელია. იმედია, მთავრობა ამ ჯგუფების გავლენით კი არა, კვირიკაშვილის არჩევანით დაკომპლექტდება. სხვათა შორის, მას შემდეგ, რაც ალექსანდრე ჯეჯელავამ კომბლესთან ომი წამოიწყო და მომავალში, ალბათ,”ვეფხისტყაოსანს” შეერკინება, მაინტერესებს, ძველებიდან ვინ გადმოჰყვება ახლებს. პრემიერის წინდახედულობაც მხოლოდ ამის შემდეგ გამოჩნდება.

———

“კუპონის პერიოდში ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი ნოდარ ჯავახიშვილი იყო, ისევე როგორც ის აღმოჩნდა წარუმატებელი ხელმძღვანელი ინფრასტრუქტურის სამინისტროში. სწორედ ამიტომ არ აღმოჩნდა ის ახალ მთავრობაში” – პარლამენტის პირველ სხდომაზე “ნაცმოძრაობის” წევრის, რომან გოცირიძის კრიტიკის­ ობიექტი რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრი ნოდარ ჯავახიშვილი გახდა.

- გოცირიძეს ვურჩევ, ცნობილ ფსიქიატრს მიაკითხოს, თუმცა ის იმდენად მძიმე მდგომარეობაშია, განკურნება რთული იქნება. მის ბჟუტურზე პასუხის გაცემა დიდი პატივი იქნება გოცირიძისთვის, თანაც ხალხმა მას სათანადო სახელი წლების წინ შეურჩია – ალ კუპონე.

- ანუ წარმატებულ მინისტრად მიიჩნევთ თავს?

- გაიარეთ თბილისიდან ბათუმამდე და ნახავთ, რამდენი ახალი და თანაც ხარისხიანი გზა გაკეთდა. მინისტრად დანიშვნა ან გათავისუფლება წარმატებულობის ხარისხს არ განსაზღვრავს.

- ამბობენ, რომ ლაშა თორდიას ჩაანაცვლებთ სახელმწიფო აუდიტის ხელმძღვანელის პოსტზე...

- შესაძლოა, ახალ მინისტრად ალავიძეც­ დასახელდეს, თუმცა დაველოდოთ ოფიციალურ განცხადებას. კანდიდატურებზე ჩემთან საუბარი არ ყოფილა. ნებისმიერი გადაწყვეტილების შემთხვევაში ნაწყენი არ დავრჩები.

„კვირის პალიტრა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ მანან კობახიძესთან: „თუ გიორგი კვირიკაშვილი ჩემი უარის გამო გავანაწყენე, ბოდიშს ვუხდი“ // „რიგითი დეპუტატის რანგში მეტი შესაძლებლობა მაქვს, ადამიანის უფლებების დაცვაზე მაქსიმალურად ვიზრუნო. ვიცე-სპიკერობისას ამას იშვიათად ვაკეთებდი“

რუსუდან შელია

ყოფილი ვიცე-სპიკერი მანანა კობახიძე­ პარლამენტის ახალ შემადგენლობაში რიგით­ დეპუტატად დარეგისტრირდა – როგორც თავად განმარტავს, ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის თავმჯდო­მარეობაზე უარი საკუთარი ინიციატივით განაცხადა, რადგან თანამდებობრივ ჩარჩოებში მოქცევის სურვილი არა აქვს:

- ახალ პარლამენტში დღეს თქვენს პოზიციას გია ვოლსკი იკავებს – რატომ გააკეთა­ გუნდმა არჩევანი მასზე და არა თქვენზე, ხართ თუ არა განაწყენებული ამ პოზიციის გამო?

- არ მივეკუთვნები იმ კატეგორიის ადამიანებს, რომლებიც გადაწყვეტილებებს წყენიდან გამომდინარე ან ემოციებით იღებენ­ – ჩვენ, პარლამენტის დეპუტატებს, საზოგადოების წინაშე უზარმაზარი პასუხისმგებლობა გვეკისრება, შესაბამისად, დაუშვებელია ჩვენი პოზიციები რაიმე ტიპის წყენას ეფუძნებოდეს. რაც შეეხება გუნდის დამოკიდებულებას, მოლაპარაკების პერიოდში, არც ერთ ეტაპზე მათგან პატივისცემისა და თანადგომის გარდა, არაფერი მიგრძნია. დარწმუნებული ვარ, მსგავსი ურთიერთდამოკიდებულება მომავალშიც გაგრძელდება.

- თქვენ საპირისპიროს დამტკიც­ებას ცდილ­ობთ, თუმცა საზოგადოების დიდმა ნაწილმა თქვენი უარი კომიტეტის თავმჯდომა­რეობაზე აღიქვა როგორც პასუხი­ გუნდის მიმართ, რომელმაც გარკვეულწილად ჩამო­გაქვეითათ – თქვენთვის ვიცე-სპიკერობა რომ შემოეთავაზებინათ, არ დათანხმდებოდით?

- პოსტი არასოდეს ყოფილა ჩემი მიზანი. ჩემს ამა თუ იმ მაღალ თანამდებობაზე ყოფნას ყოველთვის გარკვეული გარემოება განაპირობებდა – 2012 წელს, როდესაც ბიძინა ივანიშვილმა პირველი ვიცე-სპიკერობა შემომთავაზა, ჩემთვის, როგორც პოლიტიკაში ახალფეხშედგმული ადამიანისთვის, დიდი გამოწვევა გახლდათ. შესაძლოა, გარკვეული ხარვეზი მქონდა და ზოგჯერ არასწორ გადაწყვეტილებასაც ვიღებდი, თუმცა ყოველთვის პრინციპების ერთგული ვიყავი და ჩემს მოვალეობას ერთადერთი­ სულისკვეთებით ვასრულებდი – მოქალაქეების ყოფა ყოფილიყო­ იმაზე უკეთესი, ვიდრე დღესაა. 2012 წელსვე მთავარ ამოცანად კარიერული წინსვლა რომ დამესახა და ამ მიმართულებით მიზანმიმართული ნაბიჯებიც გადამედგა, ვიცესპიკერობიდან პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტამდე მხოლოდ ერთი ნაბიჯი რჩებოდა. მე კი ეს არ გავაკეთე, რადგან თანამდებობა ჩემი მოწოდება არასოდეს ყოფილა. არავითარი წყენა არ მაქვს არავის მიმართ. არ მესმის, რატომ ატყდა მსგავსი აჟიოტაჟი.

- აჟიოტაჟის საფუძველი გარკვეულწილად თქვენც შექმენით, როდესაც საკითხზე კონსულტაციები დააანონსეთ და ბოლო დღეებში მედიასთან კავშირი, ფაქტობრივად, გაწყვიტეთ...

- ველოდებოდი, რას გადაწყვეტდა პარტია. შესაძლოა, ჩემი კოლეგების ნაწილი გადაწყვეტილებას ეთანხმებოდა, ნაწილი­ – არ იზიარებდა, თუმცა გადაწყვეტილი მქონდა, დეტალებზე საბოლოო შეთანხმების შემდეგ მესაუბრა. მადლობელი ვარ, რომ ჩემს პოზიციას გუნდი პატივისცემით შეხვდა.

- მაინც მინდა გკითხოთ – თქვენთვის ადამიანის უფლებათა კომიტეტის თავმჯდომა­რეობა თქვენთან დაკავშირებული ე.წ. კოკაინის სკანდალის გამო ხომ არ გახდა მიუღებელი, ან ალეკო ელისაშვილის განცხადებები ხომ არ გახდა ფაქტორი, რის გამოც გუნდმა­ ახლა პარლამენტში თქვენი ვიცე-სპიკერობა არ ისურვა?

- ეს იყო ბინძური კამპანია, რომლის მიმართაც საზოგადოების ჯანსაღ ნაწილს კითხვები აღარ აქვს. გამოძიება ოთხი თვე მიმდინარეობდა და მტკი­ცებულებების წარმოდგენა ვერავინ შეძლო. დიახ, იმ მძიმე პერიოდშიც გუნდი ბოლომდე მენდობოდა და კომიტეტის თავმჯდომარეობის შემო­თავაზებაც ამის დადასტურება გახლდათ. თუმცა, კომიტეტის თავმჯდომარის პოზიცია არ არის აუცილებელი, ჩემი საქმიანობა მომავალშიც პრინციპულად გავაგრძელო – დეპუტატის რანგში მეტი შესაძლებლობა მაქვს ადამიანის უფლებების დაცვაზე მაქსიმალურად ვიზრუნო. ვიცე-სპიკერობისას ამას იშვიათად ვაკეთებდი.

- თავადაც ამბობთ, რომ თქვენი მიზანი ახლა ადამიანის უფლებების დაცვაზე ზრუნვა­ იქნება, კომიტეტის თავმჯდომარეობა უფრო მეტ შესაძლებლობას არ მოგცემდათ ამ მხრივ?

- ადამიანის უფლებების დაცვა ჩემი საქმე და პროფესიაა. ვიცე-სპიკერის რანგში ამ მიმართულებით საქმიანობას აქტიურად ვერ ვახერხებდი – ზოგჯერ პარლამენტის თავმჯდომარის მოვალეობას ვასრულებდი, დელეგაციებსა და საბჭოებს ვხელმძღვანელობდი, გადატვირთული გრაფიკი მქონდა და თანაც რეგლამენტით არ მქონდა უფლება, რომელიმე კომიტეტის წევრი ვყოფილიყავი. ახლა, როგორც რიგით დეპუტატს, მეტი შესაძლებლობა მომეცემა სხვადასხვა გამოწვევაზე აქტიურად ვიმუშაო…

- არც გიორგი კვირიკაშვილს გამოუხატავს­ წყენა თქვენს უარზე?

- გიორგი კვირიკაშვილმა არა მხოლოდ შემომთავაზა, მთხოვა კიდეც, რომ კომიტეტის თავმჯდომარეობას დავთანხმებოდი. შესაძლოა ჩემი უარის გამო გავანაწყენე, რისთვისაც ბოდიშს ვუხდი. ნამდვი­ლად არ მინდოდა პროცესი გაწელილიყო და ვინმეს ეფიქრა, რომ კონსულტაციები ვაჭრობას დაემსგავსა, ან რამე მსგავსი. თავიდანვე ვთქვი, რომ მზად ვიყავი, პარლამენტში საქმიანობა რიგითი დეპუტატის პოზიციიდან გამეგრძელებინა.

——————–

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

მთავრობის დასახელება ერთი დღით გადაიდო

სალომე სარიშვილი

საპარლამენტო თანამდებობების გადანაწილების შემდგომ, პარლამენტმა ნდობა განახლებულ მთავრობას უნდა გამოუცხადოს. პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატის გიორგი კვირიკაშვილის თქმით, საზოგადოება ახალ მინისტრთა კაბინეტზე დაზუსტებულ ინფორმაციას ხვალ გამართულ სპეციალურ ბრიფინგზე შეიტყობს. მანამდე კი პოლიტოლოგები “მთელ კვირასთან” საუბრისას შეცვლილი მინისტრების განვლილ საქმიანობას აფასებენ და განახლებით მოსალოდნელ შედეგებზე საუბრობენ.

შეგახსენებთ, რომ მინისტრთა კაბინეტში მოსალოდნელ ცვლილებებზე მედიაში უკანასკნელი თვის განმავლობაში არაერთი დაზუსტებული თუ დაუზუსტებელი ინფორმაცია ვრცელდებოდა. მათ შორის, ძალოვანი უწყებების მინისტრთა შესაძლო ცვლილებაზე, თუმცა კი, კვირიკაშვილმა რამდენიმე დღის წინ ეს ვარაუდი კატეგორიულად უარყო და თქვა, რომ აღმასრულებელ ხელისუფლებაში რამდენიმე ცვლილება უფრო ეკონომიკურ გუნდში მოხდება და ძალოვან უწყებებს არ შეეხება.

განახლებული მინისტრთა კაბინეტი

უკვე გადაჭრით შეიძლება ითქვას, რომ მთავრობის ძველი შემადგენლობიდან თანამდებობის დატოვება ფინანსთა მინისტრს ნოდარ ხადურს მოუწევს, რომელსაც ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი დიმიტრი ქუმსიშვილი ჩაანაცვლებს. თავად ხადურის ბედი კი ამ დრომდე გაურკვეველია.

რაც შეეხება ეკონომიკის სამინისტროს, ამ უწყებას დიდი ალბათობით ეკონომიკური საბჭოს წევრი და ბიზნეს-ომბუდსმენი გიორგი გახარია უხელმძღვანელებს. მთავრობაში მისი გადასვლის შესახებ ინფორმაცია პარლამენტის თავმჯდომარემ ირაკლი კობახიძემ განახლებული პარლამენტის პირველ სხდომაზე დაადასტურა, თუმცა კონკრეტულად რომელ თანამდებობაზე ინიშნება გახარია ეს არ უთქვამს. მისი თქმით, უნდა ველოდოთ, რომ “ქართული ოცნების” სიის ათეულში მოხვედრილი გიორგი გახარია მინისტრი გახდება.

რაც შეეხება სხვა ცვლილებებს, ირაკლი კობახიძის განცხადებით, აღმასრულებელი ხელისუფლების შემადგენლობაში რამდენიმე ცვლილება იქნება, თუმცა ამას პრემიერი განაცხადებს. გარდა ეკონომიკისა და ფინანსთა მინისტრების ცვლილებისა, სავარაუდოდ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრის ნოდარ ჯავახიშვილის შეცვლის შესახებაც მოვისმენთ. ვინ დაიკავებს ინფრასტრუქტურის მინისტრის პოსტს, ამას საზოგადოება გიორგი კვირიკაშვილისგან შეიტყობს. თავად მინისტრი კი ამ ფაქტს არც უარყოფს და არც ადასტურებს.

ვარაუდის დონეზე ითქვა ისიც, რომ შეიცვლება კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრი მიხეილ გიორგაძეც, ხოლო მის შემცვლელად მერიის საქალაქო სამსახურის ხელმძღვანელი ია მაქაცარია მოიაზრება.

ჟურნალისტების შეკითხვაზე დარჩება თუ არა ახალ მინისტრთა კაბინეტში კულტურის მინისტრი, გიორგაძემ უპასუხა, რომ ამის შესახებ ინფრომაციას მხოლოდ პრემიერისგან შევიტყობთ. თავად მაქაცარიამ კი აღნიშნული კატეგორიულად უარყო. აღსანიშნავია ისიც, რომ მოსაზრების დონეზე აქტიურად საუბრობენ ევროინტეგრაციის მინისტრად “თავისუფალი დემოკრატების” ყოფილი წევრის ვიქტორ დოლიძის დანიშვნაზე, თუმცა, ამ ვარაუდის მედიაში განხილვის შემდგომ ითქვა ისიც, რომ სახელმწიფო მინისტრთა აპარატები შესაძლოა მომიჯნავე სამინისტროებს შეუერთდეს.

აქ კი ევროინტეგრაციისა და დიასპორის სამინისტროების საგარეო უწყებასთან შერწყმა იგულისხმება. ასევე შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის სამინისტროს – დევნილთა სამინისტროსთან შეერთება. დიასპორის სამინისტროს გაუქმება პრაქტიკულად უკვე გადაწყვეტილია და ეს მინისტრმა გელა დუმბაძემაც დაადასტურა, თუმცა თქვა, რომ სამინისტროების შერწყმის შემთხვევაში იგი საგარეოში არ გადაინაცვლებს.

“განხორციელდება შერწყმა სახელმწიფო მინისტრის აპარატის საგარეო საქმეთა სამინისტროსთან. მინდა ვუთხრა ყველა ჩვენს პარტნიორს და მეგობარს, რომ ეს თემა განიხილოს მხოლოდ და მხოლოდ პოზიტიურ ჭრილში, იმიტომ, რომ პროფესიონალთა ჯგუფი, რომელიც ჩვენი სამსახურის კედლებში წლების განმავლობაში ჩამოყალიბდა, მუშაობას უფრო მაღალ გემბანზე გააგრძელებს,” – განაცხადა გელა დუმბაძემ და იქვე დაუმატა, რომ თავად კვლავ დიპლომატიურ საქმიანობას დაუბრუნდება და სავარაუდოდ, ელჩი იქნება.

ცვლილება იქნება სოფლის მეურნეობის სამინისტროშიც, სადაც მინისტრ ლევან დავითაშვილს სავარაუდოდ სოფლის მეურნეობის ყოფილი მინისტრი დავით კირვალიძე შეცვლის. ენერგეტიკის მინისტრად კი დიდი ალბათობით კვლავ კახი კალაძე მოგვევლინება. პრინციპში, ეს მან თავადაც დაადასტურა, როცა თქვა, რომ საკუთარ თავს აღმასრულებელ ხელისუფლებაში ხედავს.

საბოლოოდ ვინ რომელ თანამდებობას დაიკავებს და როგორ გადანაწლდება აღმასრულებელ ხელისუფლებაში მინისტრთა პორტფელები, ამას საზოგადოება ხვალ გამართულ სპეციალურ ბრიფინგზე მოისმენს. აღსანიშნავია, რომ პარასკევს გაკეთდა განცხადება, რომ პრემიერი კვირიკაშვილი ახალი მთავრობის შემადგენლობას 21 ნოემბერს დაასახელებდა, თუმცა, გუშინ მთავრობის ადმინისტრაციამ გაავრცელა განცხადება, რომ მინისტრების დასახელება სამშაბათს მოხდება. რა გახდა ვადის გადაწევის მიზეზი, უცნობია.

რატომ იცვლებიან მინისტრები

პოლიტოლოგებს მინისტრთა კაბინეტში განსახორციელებელ ცვლილებებსა და სამომავლო სიახლეებზე განსხვავებული შეხედულებები აქვთ. ამბობენ, რომ აღმასრულებელ ხელისუფლებაში ზოგიერთი მინისტრის მუშაობა ნაკლებად ნაყოფიერი იყო და სავარაუდოდ, მათი ცვლილებაც ამ მოტივით აიხსნება. ზოგიერთი კი იმასაც ამბობს, რომ “ქართულ ოცნებას” მისი ხელისუფლებაში ყოფნის პერიოდში არც სასიკეთოდ შეუცვლია რაიმე და არც უარესობით, შესაბამისად, უკეთეს შედეგს არც ახალი მინისტრების ცვლილებით ელიან.

პოლიტოლოგისა და ფსიქოლოგის რამაზ საყვარელიძის თქმით, მიუხედავად მისი პოლიტიკისადმი დიდი ინტერესისა, მისთვის მაინც რთულია შეაფასოს ამა თუ იმ მინისტრის განვლილი საქმიანობა, ვინაიდან მინისტრის წარმატებას სხვა ისეთი პარამეტრებიც აქვს, რაც ჩვეულებრივი ადამიანისთვის დაფარულია. მისი აზრით, პასიურობა კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროში ნამდვილად იგრძნობოდა, ვინაიდან, მიუხედავად დიდი მოლოდინისა, კულტურულ ცხოვრებაში პრიორიტეტი ეროვნული კულტურის მოვლა არ ყოფილა.

“შეიძლება გამომრჩა, მაგრამ თვალსაჩინო სიახლეები ამ სფეროში არ მახსენდება, რადგან კულტურის პრიორიტეტი მხოლოდ თანამედროვე სიახლეების საზოგადოებისთვის შეთავაზება არაა. აქვე მახსენდება საყდრისის ძეგლი, რომლის ირგვლივაც განვითარებული მოვლენები საზოგადოების უარყოფით მუხტზე ნამდვილად აისახა. ცხადია, თუ კულტურის მინისტრი შეიცვლება, მას არავინ დაუკარგავს იმ მასშტაბურ პროექტს, რომლის ფარგლებშიც საქართველოს მსოფლიო ვარსკვლავები ესტუმრნენ და ქართველი მსმენელები გაანებივრეს,” – აღნიშნავს პოლიტოლოგი.

რაც შეეხება ფინანსთა მინისტრ ნოდარ ხადურს, საყვარელიძის თქმით, მისი მინისტრობა ყველაზე რთული განსახილველია იმდენად, რამდენადაც ეკონომიკასა და ფინანსებში ნაკლები კომპეტენციის გამო, რთულია გავიგოთ სად იყო მისი ბრალეულობა იგივე ლარის გაუფასურების საკითხებში.

“რადგან ამ სფეროში ვერ ვერკვევი, არ ვიცი სად იყო ჭეშმარიტება. თანაც ფინანსები ისეთი საკითხია, რომლის შედეგიც ჩვენამდე გვიან აღწევს. ასე რომ, ხადურის მინისტრობის შეფასება ასე თუ ისე ეკონომიკის ცოდნის გარეშე ძნელია, სხვას კი ნამდვილად ვერ დავეყრდნობი,” – აღნიშნავს რამაზ საყვარელიძე და იქვე უმატებს, რომ მისთვის მოულოდნელი იქნება, თუ ინფრასტრუქტურის მინისტრს შეცვლიან.

“ნოდარ ჯავახიშვილის შეცვლის გადაწყვეტილება არ მესმის, რადგან მას ჯერ კიდევ ეროვნული ბანკის დირექტორობის დროიდან ვიცნობ და ვიცი, რომ საქმის ერთგული პიროვნებაა. შეიძლება უფრო საჭირო ადგილას გადაჰყავთ, მაგრამ თუკი ეს გადაწყვეტილება იმითაა ნაკარნახევი, რომ მან საქმე ვერ გააკეთა, მაშინ ეს არ მესმის,” – ამბობს პოლიტოლოგი და იქვე უმატებს, რომ “კარგი იქნება, თუ საკადრო ცვლილებების მოტივაციასაც გვეტყვიან-ხოლმე”. მისი შეფასებით, გაუგებარია რატომ გაუშვეს სოფლის მეურნეობის ყოფილი მინისტრი ოთარ დანელია დეპუტატად, როცა იგი საკმაოდ მოტივირებული ახალგაზრდა მინისტრი იყო. თუმცა, საყვარელიძის თქმით, არც მისი შესაძლო შემცვლელი – დავით კირვალიძეა ცუდი კანდიდატურა.

რაც შეეხება სამინისტროების შერწყმას, პოლიტოლოგის აზრით, სახელმწიფო მინისტრის აპარატებთან დაკავშირებით გარკვეული გაუგებრობა მართლაც არის.

“არა იმიტომ, რომ საქართველოს დიასპორა ან ევროინტეგრაცია არ სჭირდება, არამედ იმიტომ, რომ უმჯობესია ეს გადაწყვეტილებები ერთ სტრუქტურაში გადაწყდეს. რაც შეეხება უშუალოდ ახალ მინისტრებს და მათ შესაძლო მუშაობას, ამას მომავალი გვიჩვენებს,” – უთხრა “მთელ კვირას” რამაზ საყვარელიძემ.

პოლიტოლოგი თორნიკე შარაშენიძე კი მიიჩნევს, რომ “ქართულ ოცნებას” და შესაბამისად, აღმასრულებელ ხელისუფლებას ქვეყნისთვის არც სასიკეთოდ შეუცვლია რაიმე და არც პირიქით – უარესობისკენ. ამიტომ, მისი თქმით, მინისტრთა კაბინეტში ცვლილებები დიდად არც ახლა შეცვლის რამეს.

“მართალი გითხრათ ინფრასტრუქტურის, სოფლის მეურნეობისა და კულტურის მინისტრების საქმიანობა ნაკლებად ვიცი და შესაბამისად, მათი შეფასება გამიჭირდება. რაც შეეხება ფინანსთა მინისტრ ნოდარ ხადურს, არ მინდა მას ლარის დაცემა დავაკისრო, ისევე როგორც ეროვნულ ბანკს, ეს ალბათ უფრო მთლიანად ეკონომიკაში მიმდინარე მოვლენების ბრალია, თუმცა მის ხსენებაზე ყველას გაუფასურებული ეროვნული ვალუტა ახსენდება,” – აღნიშნავს თორნიკე შარაშენიძე. მისი თქმით, დიმიტრი ქუმსიშვილს ფინანსთა სამინისტროში გადასვლა გასაკვირი არაა, რადგან ფინანსთა სამინისტრო უფრო წამყვანი სამინისტროა, ვიდრე ეკონომიკის, ხოლო მისი წამყვანი, პოლიტოლოგის აზრით, ივანიშვილის კადრი უნდა იყოს.

“საერთოდ, “ქართული ოცნება” იმით გამოირჩევა, რომ არც მიღწევები აქვს და არც კატასტროფები. საბოლოო ჯამში, ყველა თქვენ მიერ ჩამოთვლილი მინისტრის წარსული საქმიანობაც “ოცნების” პოლიტიკის ნაწილია. ამ ადამიანების ცვლილებით არც უკეთესობას ველოდები და არც უარესობას,” – აცხადებს პოლიტოლოგი და უმატებს, რომ ერთადერთი, ვისაც შეუძლია ცვლილებების განხორციელება, მომავალი ეკონომიკის მინისტრი გიორგი გახარიაა. ერთადერთი გახარიამ შეიძლება რაღაც მოახდინოს, რადგან მას ივანიშვილთან უშუალო კავშირი აქვს. ხოლო როცა ეკონომიკისა და ფინანსთა მინისტრები ივანიშვილთან უშუალო კავშირზე არიან გასულნი, ეს კარგია, რადგან ყველა ინვესტიცია მისი გავლით ხდება. რაც შეეხება სამინისტროების შეერთებას, ვფიქრობ, სახელმწიფო მინისტრის აპარატების უმრავლესობა ხელოვნურია, ამიტომ გამორიცხული არაა დიასპორას მალე ევროინტეგრაციაც მიჰყვეს და ეს აბსოლუტურად სწორი და ლოგიკური გადაწყვეტილება იქნება”, – განუცხადა “მთელ კვირას” თორნიკე შარაშენიძემ.

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

რა მოლოდინი გაქვთ ახალი მთავრობისგან?

ნინო ქეთელაური

(შემოკლებით)

რა მოლოდინი გაქვთ ახალი მთავრობისგან? – ამ კითხვით “მთელმა კვირამ” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.

თედო დონდუა (ისტორიკოსი): “პოეტურად რომ ვთქვა, მე ვხედავ საქართველოს ნათელ მომავალს. ვფიქრობ, რომ ჩვენ გავიარეთ დიქტატურის საფეხური, ახლა კი დემოკრატიული სტრუქტურები უნდა გავაძლიეროთ და ბიზნესმა გაილაღოს. ვისაც არ აქვს ფული, ის ხალხი არ უნდა იყოს დავიწყებული. ზოგადად, კურსი სწორია, უბრალოდ უკეთ უნდა გავიაზროთ, როგორი ქვეყანა გვინდა ეკონომიკური კუთხით. მე ძალიან მინდა, რომ ჩვენმა მთვარობამ ამ კუთხით ქვეყნის განვითარების კონცეფცია დადოს, რომელიც რეკომენედაციების სახით მიეწოდება ბიზნესს. ჩვენ გავიზარდეთ და მივედით იმ დონემდე, რომ აღარ გვინდა ერთი კაცის ხელში ყოფნა, რომელიც კანონის ზემოთ დადგება. “გასაგებია, რომ 4 მილიონიან ქვეყანაში ყველა დარგის განვითარება შეუძლებელია, ამიტომ ხელისუფლებამ ისეთი კონცეფცია უნდა შეიმუშაოს, რომ რამდენიმე დარგი განვითარდეს, უპირველესად სამრეწველო დარგები. ამ ყველაფრის გაკეთება კი კარგი განათლების სისტემის გარეშე შეუძლებელია. დანარჩენი უკვე, თუ როგორ “გავაკონტროლებთ” მთავრობას, ჩვენზეა დამოკიდებული.”

ნატო გელაშვილი (მომღერალი): “დაზუსტებით არ ვიცი, მაგრამ რაღაც გადაადგილებები რომ მოხდება, ფაქტია. რამდენად პოზიტიური ცვლილებები იქნება, არ ვიცი, მაგრამ იმედი მაქვს, რომ სწორ გადაწყვეტილებებს მიიღებენ. როცა დაინიშნებიან, მოლოდინებზე მერე უფრო ზუსტად შემეძლება საუბარი.”

ლადო ვარდოსანიძე (არქიტექტორ-ურბანისტი): “როგორც ყველაფერი ახალი, რაღაც იმედის მომასწავებელია. ახალი ცოცხი კარგად გვისო, ამბობენ. მთავარია, რომ ეს ახლებური შემართება მომდევნო წლების განმავლობაში არ დაკარგონ. ძალიან მნიშვნელივანია, რომ შეავსონ ის ხარვეზები, რაც ჰქონდა აღმასრულებელ ხელისუფლებას, განვლილი 4 წლის განმავლობაში. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანია ქვეყნის სივრცითი მოწყობა, რომლის კონცეფციაც არსებობს და ვფიქრობ, ინფრასტრუქტურული განვითარების მიმართულებით სერიოზული გარღვევაა მოსალოდნელი. ასე რომ, ოპტიმისტურად ვუყურებ მომავალს.”

ნანა კაკაბაძე (უფლებადამცველი): “რაღაც განსაკუთრებულ ცვლილებებს არ ველოდები, რადგან ხელისუფლებაში დარჩა “ქართული ოცნება” და მინისტრებიც ძირითადად მათი დანიშნულები არიან. თუმცა, ძირეული რეფორმაა გასატარებელი, სამინისტროებია შესამცირებელი, მაგრამ იმის მოლოდინი არ მაქვს, რომ რაიმე განსაკუთრებული მოხდება.”

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „ჩვენს პრემიერს უპირველეს ყოვლისა ნანატრ დამოუკიდებლობას ვუსურვებდი“

ნინო ქეთელაური

“თუ ორივე მხარემ აკადემიური პრინციპებით მოქმედება არ მოისურვა და ისევ ურთიერთლანძღვის რეჟიმში დარჩა, ჩვენ დავკარგავთ 4 წელიწადს და მომავალზე საუბრის ნაცვლად, ისევ წარსულში ჩავეფლობით. პოლიტიკოსებმა კი საკუთარ თავს დააბრალონ რა განწყობასაც ქართული საზოგადოებისგან მიიღებენ”, – ამის შესახებ “დამოუკიდებელ ექსპერტთა კლუბის” პრეზიდენტმა სოსო ცისკარიშვილმა “მთელი კვირასთან” “ოცნებისა” და “ნაცმოძრაობის” სამომავლო ურთიერთობის შეფასებისას განაცხადა.

რაც შეეხება სამთავრობო ცვლილებებს, როგორც პოლიტოლოგი ამბობს, მას შემდეგ, რაც ახალი მინისტრების ვინაობა გახდება ცნობილი, შესაძლებელი იქნება გაკეთდეს შეფასება “ვინ ვისი რეკომენდაციით ან ბრძანებით დაინიშნა”.

ახალი პარლამენტი, პრეზიდენტისა და მმართველი ძალის ურთიერთობა, სამთავრობო ცვლილებები, “ნაციონალურ მოძრაობაში” მიმდინარე პროცესები და საქართველოს პატრიარქის რუსეთში ვიზიტი – ეს ის საკითხებია, რაზეც “მთელი კვირა” პოლიტოლოგს ესაუბრა.

სოსო ცისკარშვილი: ძალიან ვცდილობ, რომ ჩემი შეფასებებით არ გავუფუჭო ხასიათი გამარჯვებულებს, ანუ პარლამენტში შესულებს, მაგრამ რამდენად გამომივა, არ ვიცი. ახალ პარლამენტს კიდევ ერთი-ორი კვირა ვაცადოთ და უფრო რეალური დასკვნების გაკეთების საშუალება ახალი მთავრობის შემადგენლობის გამოცხადების შემდეგ მოგვეცემა.

- როგორ ფიქრობთ, პრეზიდენტმა ახალი პარლამენტის მიმართ სწორი შეფასებები და აქცენტები გააკეთა?

- საპარლამენტო დარბაზში ასეთი გამოსვლის მოტივაცია გაჩნდა მას შემდეგ, რაც არჩევნების მეორე ტურში მიღებული წარმატების მერე “ქართული ოცნების” რამდენიმე წარმომადგენელი ერთი და იმავე მელოდიაზე აჭიკჭიკდა. ამ ღიღინის ტექსტი გახლდათ ის, რომ უნდა შეიცვალოს პრეზიდენტის არჩევის წესი. მათ ვერ დაიოკეს საკუთარი სურვილი, რომ სახელმწიფოს პრეზიდენტის დანიშვნის შესაძლებლობა მხოლოდ თავიანთ პარტიას, ანუ ბიძინა ივანიშვილს ჰქონოდა. ამას რასაკვირველია, ბატონი პრეზიდენტი უყურადღებოდ ვერ დატოვებდა და სრულიად მკაფიო იყო მისი განცხადება. ხოლო ის ფრაზა, რომ ბოროტი განზრახვების გარეშეც კი შიშის საფუძველია საკონსტიტუციო უმრავლესობაო, ვფიქრობ, რომ გარკვეული დეზინფექცია გახლავთ იმ განზრახვისა, რომელიც მიუღებელია არა მხოლოდ პრეზიდენტისთვის, არამედ ჩვენი საზოგადოების დიდი ნაწილისთვის.

- პრეზიდენტმა მისდამი წინა მთავრობის დამოკიდებულება გაიხსენა, მათ შორის დაპირისპირებები და ახალ პარლამენტთან თანამშრომლობის სურვილი გამოთქვა. როგორ ფიქრობთ, მისი და “ქართული ოცნების” თანამშრომლობა შედგება?

- ჩემი აზრით, აქ ყურადღება გამახვილდა იმაზეც, რომ უკანასკნელ პერიოდში პრეზიდენტსა და პრემიერ-მინისტრს შორის ადეკვატური დამოკიდებულება და კომუნიკაცია სუფევს. რასაკვირველია, მისი უკმაყოფილების ნოტიც ბუნებრივი იყო იმ პერიოდზე, როდესაც პრემიერ-მინისტრად მყოფ ბატონ ღარიბაშვილს საქართველოს პრეზიდენტთან ურთიერთობა თვალსაჩინოდ ჰქონდა აკრძალული. კითხვაზე – ვინ აუკრძალა მას პრეზიდენტთან კომუნიკაცია? – პასუხი ყველასთვის ნათელია.

- იქიდან გამომდინარე, რომ “პატრიოტთა ალიანსს” სულ 6 კაციანი ფრაქცია აქვს, როგორ ფიქრობთ, რა როლი ექნებათ პარლამენტში?

- რასაკვირველია, საკანონმდებლო გადაწყვეტილების შემოსაღებად 6 ხმას რაიმე სახის გადამწყვეტი მნიშვნელობა არ ექნება. მითუმეტეს, ჩვენი პარლამენტის დღევანდელ სტრუქტურაში. თუმცა, გამომდინარე იქიდან, რომ ექვსეული, რომლითაც ეს პოლიტიკური ძალაა წარმოდგენილი, საკმაოდ აქტიური მოქალაქეები არიან და განსხვავებული აზრის მქონე სუბიექტებთან ურთიერთობის სოლიდური გამოცდილება აქვთ, ასევე, საკუთარი ხედვის გაჟღერებაც მათთვის ხელმისაწვდომი იქნება, არ გამოვრიცხავ, რომ გარკვეული არბიტრის ფუნქციაც შეასრულონ. “პატრიოტთა ალიანსი” პარლამენტისთვის საზოგადოების იმ აზრის მიმწოდებელი გახდება, რომელიც “ქართული ოცნებისა” და “ნაციონალური მოძრაობის” შეხედულებებისგან მკვეთრად განსხვავებულია.

- და თუკი “პატრიოტთა ალიანსი” მართლაც საზოგადოების შეხედულების გამხმოვანებელი იქნება, “ქართული ოცნება” რამდენად გაითვალისწინებს მათ აზრს?

- არ ვარ დარწმუნებული, რომ “ქართული ოცნების” ასეულზე მეტი დეპუტატი “პატრიოტთა ალიანსის” აზრების თანმხვედრი იყოს. მარტივად შევატყობთ რა არის თითოეული პარლამენტარის პირადი ხედვა და რა – საშინაო დავალება, რომელიც მათ თვალსაჩინოდ თუ ფარულად აქვთ მიღებული. ამიტომ ვფიქრობ, რომ პარლამენტს მესამე სუბიექტის არსებობა უფრო მეტ ხალისს შემატებს და მათი ამომრჩევლების რაოდენობა კი არ შემცირდება, არამედ მოიმატებს.

- რას იტყვით პარლამენტში “ნაციონალური მოძრაობის” ფუნქციაზე, რომელსაც ბევრი ახალი სახე ჰყავს? როგორ ფიქრობთ, ისევ დიდი დაპირისპირებები გველოდება?

- ამ პარლამენტისთვის ყველაზე დიდი გამოწვევა იმ დავიდარაბის გაგრძელებაა, რასაც 4 წლის განმავლობაში ვუყურებდით და ვუსმენდით. საკანონმდებლო ინიციატივის განხილვისას თუ ორივე მხარემ აკადემიური პრინციპებით მოქმედება არ მოისურვა და ისევ ურთიერთლანძღვის რეჟიმში დარჩა, ჩვენ დავკარგავთ 4 წელიწადს და მომავალზე საუბრის ნაცვლად, ისევ წარსულში ჩავეფლობით. პოლიტიკოსებმა კი საკუთარ თავს დააბრალონ რა განწყობასაც ქართული საზოგადოებისგან მიიღებენ. თავად “ნაციონალურ მოძრაობას” ძალიან მძიმე პერიოდი დაუდგა. არაორდინალურია მისი მდგომარეობა, რადგან ერთადერთი განმასხვავებელი, რაც “ქართულ ოცნებასთან” ჰქონდათ, იყო ის, რომ მათი მამა მარჩენალი ლეგიტიმური პირი იყო. ახლა აღმოჩნდა, რომ ამ ორ ერთმანეთისთვის მიუღებელ პოლიტიკურ ძალას არ ჰყავს რეალური, ლეგიტიმური თავკაცი.

“ქრთულმა ოცნებამ” მოახერხა და მოასწრო შესაბამისი ნაბიჯების გადადგმა, რათა მათ ლიდერად ბატონი კვირიკაშვილი ვიგულოთ, რაც, სამომავლო პერსპექტივების შეფასებისას, უფრო მეტი სიმშვიდის მომგვრელია, რასაც ვერ ვიტყვით “ნაცმოძრაობაზე”, რომლის წევრებიდანაც არავის დაბადებია სურვილი, რომ ჩადენილი დანაშაულები ეღიარებინა და ბოდიში მოეხადა არა საკუთარი, არამედ გუნდური ნიშნით მაინც.

დღეს მე ვხედავ ორი ერთმანეთთან საეჭვოდ მომზირალი სუბიექტისგან შემდგარ ახალ “ნაციონალურ მოძრაობას” და მოსახლეობისთვის უფრო გასაგები იქნებოდა, თუ ეს აურზაური ამ პარტიის ორად გაყოფით დასრულდებოდა. უპრიანი იქნება, თუ ამათგან ერთი საკუთარ თავს უწოდებდა “ნაციონალ რადიკალებს” და მეორე “ნაციონალ რეალისტებს”. ამ პარტიის ორივე ნაწილი პარლამენტშია წარმოდგენილი და არ ვარ დარწმუნებული, რომ ისინი ერთმენეთის მიმართ მხოლოდ ფაქიზი გამონათქვამებით შემოიფარგლებიან.

- გამოითქვა ვარაუდი, რომ “ნაციონალური მოძრაობის” ის ნაწილი, რომელიც მიხეილ საააშვილს ხშირად არ ეთანხმება, პარტიისგან მის ჩამოშორებას ცდილობს.

- თავისთავად, ეს ვერსია რეალობასთან ძალიან ახლოსაა. ბატონი მიხეილის “მოშორება”, როგორც ტერმინი, დარწმუნებული ვარ, “ნაციონალური მოძრაობის” არცერთი ნაწილისთვის მოსაწონი არ იქნება, მაგრამ ახლა მისი დარჩენა-მოშორებაზე კი არ უნდა ფიქრობდნენ, სადმე თავშესაფრის შესაძლებლობა უნდა ეძიონ. ბატონ მიხეილს სხვადასხვა ქვეყანაში აქვს შესაძლო საქმიანობის ფართო ჰორიზონტი. რაც უფრო მალე მიიღებს გადაწყვეტილებას, თუნდაც “ნაციონალური მოძრაობის” საპატიო პრეზიდენტის სტატუსით, რაც მას პრაქტიკულად არაფერს ავალდებულებს, რასაკვირველია, მით მალე მოჰგვრის სიმშვიდეს საკუთარ თავსაც, ოჯახსაც და თანამოაზრეებსაც. თუ ეს ასე არ მოხდა, მაშინ იძულებულები ვიქნებით ენაზე მოგვადგეს ცნობილი ფრაზა – რაც მოგივა დავითაო, ყველა შენი თავითაო. არ გამოვრიცხავ, რომ ეს სხარტულა არა მხოლოდ დავითისთვის, არამედ მიხეილისთვისაც შესატყვისი აღმოჩნდეს.

- თქვენ როგორ წარმოგიდგენიათ მისი საქმიანობის გაგრძელება?

- ყველა შემთხვევაში, ჩვენი ქვეყნისთვის ყველაზე დამაზიანებელი ბატონი სააკაშვილის უკრაინიდან საქართველოში ექსტრადიცია იქნება. მიუხედავად ჩემი მრავალწლიანი კრიტიკისა, ნამდვილად არ მსურს ჩვენი ყოფილი პრეზიდენტი პატიმრის როლში ვიხილო. ჩვენს ქვეყანას არ აკლია შფოთი და დავიდარაბა. ნუ დავიბრალებთ, რომ ვართ ისეთი მაღალი სამართლებრივი კონფიგურაციების მქონე ქვეყანა, რომელშიც ასეთი პოლიტიკოსი უნდა იყოს გასამართლებული. სასამართლო არაერთი შედგა, ვერდიქტი გამოტანილია, მაგრამ მისი აღსრულება სრულიად უდროო იქნება. ამიტომ, თუკი ადეიშვილმა, კეზერაშვილმა და მათმა და-ძმებმა სანდო ევროპაში თავშესაფრის მოძიება მოახერხეს, ვფიქრობ, ბატონ სააკაშვილს არ გაუჭირდება თავისთვის ნაკლები საფრთხის მქონე სივრცის შერჩევა და იქ დაბინავება. თუმცა, საზოგადოების დიდი ნაწილის მხრიდან მის მიმართ რაიმე სახის პატივისცემის გაჩენა გამორიცხულია.

- სამთავრობო ცვლილებებზე მინდა გკითხოთ. თქვენ როგორ ფიქრობთ, მინისტრთა კაბინეტი მთლიანად გასაახლებელია?

- ძველი პრემიერ-მინისტრის მიერ მთლიანი კაბინეტის შეცვლა მიგვანიშნებს, რომ თურმე პრემიერ-მინისტრი ამდენი ხნის განმავლობაში უვარგის მინისტრებთან თანამშრომლობდა, რაც ვფიქრობ არ ასახავს რელობას. მას შემდეგ, რაც მინისტრების დანიშვნები მოხდება, შევძლებთ გავაკეთოთ დასკვნა, რომელი მინისტრი ვის მიერ იქნა რეკომენდირებული. ჩვენს პრემიერ-მინისტრს უპირველეს ყოვლისა ნანატრ დამოუკიდებლობას ვუსურვებდი.

- ფიქრობთ, რომ მინისტრთა შერჩევისას ის არ იქნება დამოუკიდებელი?

- როცა გავიგებთ ვინ არიან ახალი მთავრობის წევრები, მაშინ შეგვეძლება გავაკეთოთ კომენტარი იმაზე, თუ ვინ იყო თითოეულისთვის რეკომენდატორი, ან ბრძანების გამცემი.

- პრეზიდენტმა მომდევნო წელი განათლების წლად გამოაცხადა. როგორ ფიქრობთ, განათლების მინისტრი, რომელიც ამბობს, რომ ის საკუთარ თანამდებობაზე დარჩება, და მთლიანად ახალი მთავრობა, განათლებაში არსებულ გამოწვევებთან გამკლავებას შეძლებს?

- მთელი ჩვენი არასრულყოფილების ძირითადი მიზეზი არასაკმარისი განათლების დონეა. მშიერი და გაუნათლებელი ამომრჩეველი არის საუკეთესო მასალა არჩევნების გასაყალბებლად. ამიტომ, განათლების წლად გამოცხადება, ძალიან კარგი ინიციატივაა და ეს არ უნდა იყოს მხოლოდ საპრეზიდენტო ინსტიტუტის პირადი დამოკიდებულება. ეს მთლიანად ჩვენმა სახელმწიფომ უნდა ითავოს. ოღონდ, დიდი სიამოვნებით მოვისმენდი საქართველოს განათლების სამინისტროს ორი მინისტრის დისკუსიას. ერთი ჩვენი დღევანდელი მინისტრი იქნებოდა, რომელსაც როგორც ჩანს, გარკვეული შეუთავსებლობა აქვს კომბლესთან და თუ ის ჩვენს სხვა ზღაპრებსაც წაიკითხავს, ალბათ, საერთოდ ზრაპრების გარეშე დარჩება შთამომავლობა… და ამ დისკუსიაში მეორე კანდიდატად ვისურვებდი ბატონ თამაზ კვაჭანტირაძეს, რომელსაც ვფიქრობ, რადიკალურად განსხვავებული მიდგომა აქვს განათლების და ეროვნული ფასეულობების მიმართ.

- პატრიარქის რუსეთში ვიზიტზე მინდა გკითხოთ. რამდენად მნიშვნელოვანია ის და ოკუპირებულ ტერიტორიებთან მიმართებით შეცვლის თუ არა რაიმეს?

- უკანასკნელი ათწლეულის განმავლობაში, მოსკოვში ჩვენი კათალიკოს პატრიარქის ეს მესამე თუ მეოთხე ვიზიტია. რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, მას ორჯერ ჰქონდა საშუალება პირისპირ ესაუბრა რუსეთის დღევანდელ პრეზიდენტთან და უკვე რამდენიმე წელია, რაც ჩვენი ეკლესიისთვის მეტად საჩოთირო თემებს რუსული ეკლესია მხარს უჭერს. ვგულისხობ ჩვენი პატრიარქის მოთხოვნას, რომ საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიაზე სხვა მართლმადიდებელი ეკლესიის გავლენა არ იქნას დაშვეული.

როდესაც მართლმადიდებელი რელიგიის უმაღლესი წოდებების მქონე პირების შეხვედრისას ზოგიერთი სუბიექტის მხრიდან წამოიჭრება ხოლმე სურვილი, რომ ჩვენს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე თვითონ განახორციელონ მართლმადიდებლური საქმიანობა, მხოლოდ ქართული და რუსული ეკლესიები არიან ამის წინააღმდეგნი. ეს ჩვენი ეკლესიისთვის ცოტა რამ არ გახლავთ. მოხდება თუ არა რაიმე სერიოზული წინსვლა, ჯერჯერობით ამაზე საუბარი ნაადრევია, რადგან კონფლიქტი პოლიტიკურია და არა რელიგიური.

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

რუსული პროპაგანდა შესაძლოა მალე აიკრძალოს

ეკატერინე ბასილაია

რუსული პროპაგანდისტული აქტივობები შესაძლოა მალე ოფიციალურად აიკრძალოს. ახალი მოწვევის პარლამენტში მალე შევა არასამთავრობო სექტორის მიერ მომზადებული კანონპროექტი, რომლითაც უნდა აიკრძალოს ისეთი პოლიტიკური პარტიები, გადაცემები და რეკლამები, რომელიც ქვეყნის სუვერენიტეტის წინააღმდეგაა მიმართული. შემდეგ კი ჯერი “ქართულ ოცნებაზეა”, რომლის ერთ-ერთი ლიდერი მამუკა მდინარაძე აცხადებს, რომ მისი აზრით, რუსული პროპაგანდა დიდი არ არის. ამის მიუხედავად იდეას მიესალმებიან, მაგრამ მთავარი დეტალებია და ამ დეტალების გაცნობის გარეშე ვერ ისაუბრებენ რას დაუჭერენ მხარს და რას – არა.

კანონპროექტით ცვლილებები უნდა შევიდეს 3 კანონში – მაუწყებლობის, საარჩევნო კოდექსისა და პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ კანონში და უნდა აიკრძალოს რუსეთის ფედერაციის ისეთი პროპაგანდა, რომელიც შეიცავს ქვეყნის დამოუკიდებლობის, სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევის ანდა ოკუპაციის ლეგიტიმაციის საფრთხეს.

პროექტის ავტორი ა/ო “საერთაშორისო გამჭირვალობა – საქართველოა” და მას მხარს კიდევ 19 არასამთავრობო ორგანიზაცია უჭერს. კონკრეტულად რა სანქციები შეიძლება დაეკისროს პროპაგანდისთვის პარტიას ან მედიას, ამაზე მსჯელობა ჯერ ისევ მიმდინარეობს.

ახალი კანონები

“რუსული პროპაგანდა დიდი თავის ტკივილი და საფრთხეა მთელი მსოფლიოსთვის, თუმცა ჩვენს შემთხვევაში ეს საკითხი განსაკუთრებული სიმწვავით დგას. გვაქვს კანონი ოკუპაციის შესახებ, სადაც რუსეთის ფედერაცია ოფიციალურად გაცხადებული გვყავს ოკუპანტ სახელმწიფოდ და აქედან გამომდინარე, ძალიან მნიშვნელოვანია შევიმუშაოთ საკანონმდებლო ნორმა, სანამ ამ სახელმწიფოსთან სპეციალური ურთიერთობის რეჟიმი გვაქვს,” – აცხადებს “საერთაშორისო გამჭირვალობა – საქართველოს” საპარლამენტო მდივანი ლიკა საჯაია. მისი თქმით, არ უნდა გავიგოთ ისე, რომ კანონგარეშედ გამოცხადდება ყველა გამონათქვამი და აზრი, რომ მაგალითად, ევრაზიულ კავშირში უნდა შევიდეს, რუსეთი არის კარგი, ამას დაარეგულირებს. ეს არ მოხდება, რადგან ეს უკვე გამოხატვის თავისუფლებაში უხეში ჩარევაა.

“თუმცა, თუ ვიღაც იტყვის, რომ საქართველოში რუსეთის ჯარები უნდა დაკანონდეს, რუსული ფული უნდა იყოს და რუსეთმა უნდა გადაგვიწყვიტოს რომელ საერთაშორისო ორგანიზაციაში შევალთ, ეს ნამდვილად არის ის პირდაპირი საფრთხე, რომელსაც უნდა ებრძოდეს კანონი,” – აღნიშნავს ლია საჯაია. ის ამბობს, რომ დღეს კანონში არის ხარვეზი და არ არის პირდაპირი ნორმა, რომელიც ამას დაარეგულირებს. მაგალითად, მაუწყებლის შესახებ კანონით იკრძალება სიძულვილის ენა, ეთნიკური, რელიგიური ან სხვა სახის შუღლის გაღვივება, ძალადობისკენ წაქეზება, მაგრამ ამ კონკრეტულ სიტუაციას პრორუსული პროპაგანდის რეგულირებას ვერ მიუსადაგებ.

ასევე პარტიების შესახებ კანონით იკრძალება ისეთი პარტია, რომლის პროგრამაც შეიცავს საქართველოს კონსტიტუციური წყობილების დამხობას ან ძალადობით შეცვლას, ქვეყნის დამოუკიდებლობის ხელყოფას, ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევას, ან რომელიც ეწევა ომის ან ძალადობის პროპაგანდას, აღვივებს ეროვნულ, კუთხურ, რელიგიურ ან სოციალურ შუღლს. თუმცა, იგივე ამ კანონით არ არის ნორმა, რომელიც ამბობს, რომ ასეთი წინასაარჩევნო აგიტაცია ან პროპაგანდა იკრძალება და სწორედ ამ ნორმის დამატებაზეა საუბარი, რომ უნდა იკრძალებოდეს ისეთი პროპაგანდა, რომელიც მიზნად ისახავს საქართველოს ოკუპაციის გამართლებას.

ლია საჯაია “ცენტრისტების” რეკლამას იხსენებს, როდესაც პარტიას რუსული ჯარის დაკანონება და რუსული პენსიების მოთხოვნა საარჩევნო პროგრამაში არ ეწერა და ამის გამო მათ ვერ აკრძალავდნენ. რეკლამაზე კი კანონში არაფერი წერია. “ამიტომაც საზოგადოებრივ მაუწყებელს დიდხანს მოუწია ფიქრი, ეს რეკლამა უნდა მოეხსნა თუ არა და რა საფუძვლით მოეხსნა, რადგან მას კანონი წინასაარჩევნო რეკლამის გაშვებას ავალდებულებდა,” – განმარტავს საჯაია.

როგორ მოხდება რეგულაცია და რა სანქციებზეა საუბარი – საჯაია ამბობს, რომ ამაზე ჯერ ისევ მსჯელობენ და უმრავლესობა თვლის, რომ ეს მაუწყებლის შესახებ კანონით თვითრეგულირებადი ნორმა უნდა იყოს. მაუწყებელი გადაწყვეტს ასეთი პროგრამა მოხსნას ან არ მოხსნას, რომ გამოხატვის თავისუფლება ნაკლებად შეიზღუდოს. ხოლო თუკი გამოჩნდება, რომ თვითრეგულირების ნორმით ამ პრობლემის მოგვარება არაეფექტურია, კანონის გამკაცრებაზე ფიქრსაც დაიწყებენ.

რუსული ტელეარხების დაბლოკვა

აღსანიშნავია ის, რომ პრორუსული პარტია პარტია “ცენტრისტების” აკრძალვაზე საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელი შეტანილი აქვს “საქართველოს დემოკრატიულ ინიციატივას”, თუმცა, როგორც ორგანიზაციის გამგეობის თავმჯდომარე გიორგი მშვენიერაძე ამბობს, აუცილებელია, რომ ახალმა კანონპროექტმა დამატებით პირდაპირ დაადგინოს შეზღუდვა პოლიტიკური გაერთიანებების იმ საქმიანობაზე, რომელიც მიმართულია საქართველოში რუსული ოკუპაციის ლეგიტიმაციის ან სხვა მსგავსი საქმიანობისკენ. მაგალითისთვის მოჰყავს ასევე პრორუსული “სახალხო მოძრაობა – სოციალისტური საქართველოს” ლიდერის, ვალერი კვარაცხელიას განცხადებები იმაზე, რომ რუსეთსა და საქართველოს შორის უნდა გაფორმდეს სამხედრო ხელშეკრულება და რუსეთის სამხედრო ბაზები უნდა დაბრუნდეს საქართველოში.

არასამთავრობო სექტორში რუსული პროპაგანდის წინააღმდეგ საბრძოლველად რუსული არხების აკრძალვის ინიციატივაც არსებობს. ეს ინიციატივა, როგორც თავად ინიციატივის ავტორები აღნიშნავენ, მოტივირებულია იმითაც, რომ ხელისუფლებამ 2013 წლიდან ადგილობრივი რუსულენოვანი არხის – „პიკ“-ის საქმიანობა შეაჩერა, რომელიც ალტერნატიული ინფორმაციის წყარო იყო არაქართულენოვანი მოსახლეობისთვის. დღეს კი ჩვენი მოქალაქეების ის ნაწილი, რომლებიც ქართულ ენას არ ფლობენ, ძირითადად ინფრომაციას რუსული ტელეარხებიდან იღებენ, ხოლო ეს უკანასკნელნი პირდაპირ კრემლის პროპაგანდის ინსტრუმენტები არიან.

გიორგი მშვენიერაძის თქმით, რუსული პროპაგანდა აქტიურად მუშაობს და ეს არა მარტო საქართველოსთვის, არამედ მთელი აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებისთვის არის დიდი პრობლემა. “იმ ფონზე, როდესაც ჩვენს არაქართულენოვანი მოსახლეობისთვის სახელმწიფომ უარი თქვა რუსულენოვანის არხის, “პიკის” მაუწყებლობაზე, აუცილებელია დროებითი ღონისძიებების შემოღება, რომლითაც დავიცავთ ჩვენს დემოკრატიას და სახელმწიფო უსაფრთხოებას,” – აღნიშნავს გიორგი მშვენიერაძე. მისი თქმით, სანამ საქართველოს ნაწილი ოკუპირებული იქნება რუსეთის მიერ, უნდა შეიზღუდოს ისეთი გადაცემების გაშვება, ეს იქნება ქართული, თუ უცხო ტელევიზია, რომელიც რუსეთის მიერ საქართველოში არსებულ ოკუპაციას ლეგიტიმაციას უწევს და ეს არის კიდეც ახალი კანონპროექტის ჩანაწერი.

“ერთის მხრივ კარგად გვესმის სიტყვის თავისუფლების ფასი, მეორეს მხრივ, ვფიქრობთ, რომ დროებით შესაძლებელია არსებობდეს გარკვეული რეგულაციები ისეთი სიტყვის შესაზღუდად, რომელიც საფრთხეს უქმნის არსებულ კონსტიტუციურ წესრიგსა და სახელმწიფოს ტერიტორიულ მთლიანობას და ამავდროულად პოპულარიზაციას უწევს საქართველოში რუსული მმართველობის დამკვიდრებას”, – დასძენს გიორგი მშვენიერაძე.

მამუკა მდინარაძე: ქვეყანაშ რუსული პროპაგანდა დიდი არ არის

რამდენად გახდება ანტისახელმწიფოებრივი რუსული პროპაგანდა აკრძალული, ეს საბოლოოდ “ქართული ოცნების” დეპუტატების გადასაწყვეტია. ფრაქცია “ქართული ოცნების” თავმჯდომარე მამუკა მდინარაძე “მთელ კვირასთან” საუბრისას ამბობს, რომ პრინციპის დონეზე იდეას აბსოლუტურად ეთანხმება თავადაც და მთელი გუნდიც, მაგრამ გააჩნია სამართლებრივად რამდენად გამართული იქნება ყველაფერი.

მამუკა მდინარაძე: “პრინციპის დონეზე, რაც თქვენ მითხარით, ამას აბსოლუტურად ვეთანხმები და ჩვენი გუნდიც ეთანხმება, მაგრამ გააჩნია, რა ფორმით იქნება ეს, სამართლებრივად რამდენად გამართული იქნება ყველაფერი. პრინციპი მისაღებია და ამას ვახმოვანებთ არაერთ ინტერვიუში. ყველას განწყობა ასეთია ოკუპანტი მხარის მიმართ, თუმცა სრულფასოვანი კომენტარი რომ გავაკეთო, უნდა ვიცნობდე ინიციატივის თითოეულ ნორმას და თითოეულ ნორმაზე ძალიან კონკრეტულ კომენტარებს გავაკეთებდი”.

ის მაინცდამაინც არ იზიარებს არასამთავრობოთა იმ მოსაზრებას, რომ საქართველოში რუსული პროპაგანდა დიდია.

“ჩემი აზრით ქვეყანაშ რუსული პროპაგანდა დიდი არ არის, ამაზე მოწმობს ისიც, რომ ყოველდღიურ ცხოვრებაში, სატელევიზიო სივრცეში მსგავსი ელემენტები ძალიან იშვიათად გვხვდება და დარწმუნებული ვარ, ეს ძალიან იშვიათიც კი, ძალიან გამაღიზიანებელია საქართველოს მოსახლეობის ძალიან დიდი ნაწილისთვის.

“საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერში გასულ ვიდეორგოლს გავიხსენებ. როგორც კი ის გავიდა, ძალიან კარგი საზოგადოებრივი რეაქცია მოჰყვა და ჩვენ ეს რგოლი ეთერში ვეღარ ვნახეთ. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ ეს პროპაგანდა საქართველოში ფეხს ვერ მოიკიდებს.

“რა თქმა უნდა, არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ამგვარი აზრი გააჩნიათ, ჩვენ წითელი დროშებიც ვნახეთ, მაგრამ არ მიმაჩნია, რომ საქართველოში ამან შესაძლოა ფეხი მოიკიდოს. ჩვენ არჩეული გვაქვს მყარი კურსი და საზოგადოების უმრავლესობა აბსოლუტურად საღად აზროვნებს. აქედან გამომდინარე საშიშროება არ არის.

“თუმცა, აქვე დავამატებ, რომ ჩვენ უნდა გავაგრძელოთ ის პრაგმატული პოლიტიკა, მათ შორის სავაჭრო ურთიერთობები, რაც ჩვენ ქვეყანას არ დააზიანებს. პირველ რიგში ჩვენი ეროვნული ინტერესებიდან, ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის ინტერესებიდან უნდა გამოვიდეთ და ამას უნდა მივაღწიოთ პრაგმატული პოლიტიკის გზით, რომელიც დროში შესაძლოა ხანგრძლივი იყოს, მაგრამ საბოლოოდ ეს მიზანი არ უნდა დაგვავიწყდეს და შვილებიც ამ მოტივებზე უნდა აღვზარდოთ,” – ამბობს მდინარაძე.

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

„ოცნება“ ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციას ცვლის?

ორი განცხადება, რომელმაც დაბნეულობა გამოიწვია

თაკო მათეშვილი

“ქართული ოცნების” უმრავლესობის მიერ ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციის შეცვლა-განახლების იდეა სპეციალისტებში კითხვებს ბადებს. განსაკუთრებით იმის ფონზე, რომ საკითხი თავდაპირველად პრეზიდენტმა წამოწია, რომელიც ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგიის შემუშავების ინიციატივით გამოვიდა. სპეციალისტების თქმით, ან პრეზიდენტი და უმრავლესობა უბრალოდ ტერმინოლოგიაში აირივნენ, ან სხვადასხვა დოკუმენტს გულისხმობენ. ორივე შემთხვევაში, მათი თქმით, ინიციატივების ავტორებისაგან მეტი კონკრეტიკაა საჭირო. მათი განცხადებით, საქართველოს ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგია არა, მაგრამ უსაფრთხოების კონცეფცია გააჩნია, რომელიც უბრალოდ შეცვლას კი არა, მთლიანად ხელახლა შემუშავებას საჭიროებს.

როგორც აღვნიშნეთ, თემა თავდაპირველად გიორგი მარგველაშვილმა გაააქტიურა – მე-9 მოწვევის პარლამენტის სხდომაზე იგი ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგიის შემუშავების ინიციატივით გამოვიდა.

გიორგი მარგველაშვილი გლობალური პოლიტიკური კონტექსტიდან, ქვეყნის წინაშე არსებული გამოწვევებიდან და შავი ზღვის რეგიონში შეცვლილი უსაფრთხოების გარემოდან გამომდინარე, საჭიროდ მიიჩნევს შემუშავდეს ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგია.

როგორც პრეზიდენტმა აღნიშნა, ეროვნული უშიშროების უზრუნველყოფა კომპლექსური საკითხია, რისთვისაც აუცილებელია ხელისუფლების ყველა შტოს ჩართულობა და ერთიანი სტრატეგიის ჩამოყალიბება.

მოგვიანებით საკითხი პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი სესიაშვილმა განავრცო. მან ივარაუდა, რომ პრეზიდენტის მხრიდან უშიშროების ერთიან სტრატეგიაზე აქცენტის გაკეთება ალბათ უფრო უკეთესის სურვილს უკავშირდება და არა იმას, რომ ასეთი სტრატეგია არ გვაქვს. თუმცა, აქვე ისიც დასძინა, რომ დოკუმენტი განახლებას საჭიროებს.

“ზოგადად უსაფრთხოების არქიტექტურა მუდმივად საჭიროებს რეფორმირებას. ეს არ არის სტატიკური მდგომარეობა – მიაღწიე და კმაყოფილი დარჩი. ამიტომ თავისთავად ცხადია, ჩვენ ყოველწლიურად ვახდენთ საფრთხეების შეფასებას, ვახდენთ სამხედრო სტრატეგიის გადახედვას. ალბათ, უახლოეს ხანებში დადგება ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციის განახლების საჭიროება. რაც შეეხება საერთო ეროვნული სტრატეგიის ჩამოყალიბებას, ეს სხვადასხვა დოკუმენტებში აღწერილია. უბრალოდ, საჭიროა კომპლექსურად დავინახოთ”, – განაცხადა ირაკლი სესიაშვილმა.

როგორც თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარემ აღნიშნა, არსებული დოკუმენტი მეტ-ნაკლებად პასუხობს საფრთხეებს. “რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი გვაქვს. პოლიტიკაში ხშირად გვესმის ხოლმე – უფრო უკეთესი, უფრო ეფექტური ან ძლიერი. ეს ზოგადი ფრაზებია. ამ სურვილებიდან გამომდინარე ის არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ არსებული მეტ-ნაკლებად პასუხობს საფრთხეებს”, – განაცხადა ირაკლი სესიაშვილმა.

ბრიგადის გენერალი ამირან სალუქვაძე ამბობს, რომ მისთვის გაუგებარია, თუ რა დოკუმენტზეა საუბარი. მისი თქმით, ჩვენ უკვე გვაქვს ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფცია, რომელიც 2011 წელს იქნა მიღებული. ასევე გვაქვს საფრთხეების შეფასების დოკუმენტი და ა.შ. “ეროვნული უშიშროების ერთიანი სტრატეგია” – ასეთი დოკუმენტი კი – არ გვაქვს. იგი ვარაუდობს, რომ შესაძლოა პრეზიდენტმა რაიმე ახალი ტიპის დოკუმენტი იგულისხმა და ინიციატივით გამოდის.

“ასევე შესაძლოა პრეზიდენტმა არსებული უსაფრთხოების პაკეტის გადახედვა და ახალ რეალობებთან მორგება იგულისხმა. მაშინ კარგი იქნებოდა, რომ მის მოხსენებაში ასახული ყოფილიყო ეს ახალი რეალობები და გამოწვევები, ან რა საკითხებია გადასახედი ძველ კონცეპტუალურ დოკუმენტებში. “უშიშროება” სხვა რამეს მოიცავს, “უსაფრთხოება” – სხვას. “სტრატეგია” უფრო ზოგადი ტერმინია, ვიდრე “კონცეფცია”. ასევე არ ვიცი ამ კონტექსტში რას გულისხმობს სიტყვა “ერთიანი”. გასაგები იქნებოდა რომელიმე ბლოკს, სამხედრო-პოლიტიკურ გაერთიანებას რომ ეხებოდეს. მოკლედ, დამატებითი ინფორმაციის გარეშე კითხვაზე პასუხის გაცემა მიჭირს. კარგი იქნებოდა, რომ უმაღლეს მთავარსარდალს სამხედრო დოქტრინის შემუშავების საკითხი წამოეწია, ასევე, შეიარაღებული ძალების ზოგად პრობლემებზე და მათი გამოსწორების გზებზე ესაუბრა. ჩვენ, წლების განმავლობაში, მხოლოდ ხედვების და სტრატეგიების მიღებით ვართ დაკავებული, მე კი უფრო პრაქტიკული ნაბიჯები მაინტერესებს, რათა საფრთხის შემთხვევაში დარწმუნებული ვიყო, რომ ჩვენი არმია ეფექტიანად იმოქმედებს,” – ამბობს ამირან სალუქვაძე.

სამხედრო სფეროს სპეციალისტი, პროფესორი ვახტანგ მაისაია მიიჩნევს, რომ პრეზიდენტი და სესიაშვილი ერთი და იგივე დოკუმენტს გულისხმობენ. უბრალოდ, ამას სხვადასხვა ტერმინით მოიხსენიებენ. რაც შეეხება კონცეფციის ცვლილების საკითხს, მაისაია აცხადებს, რომ ეს დიდი ხანია აუცილებელია. მისივე თქმით, არსებული დოკუმენტი წლებია არ განახლებულა, ახლა კი არა მისი განახლება, არამედ თავიდან შექმნაა საჭირო.

“2008 წლის ომმა დაადასტურა, რომ უსაფრთხოების კონცეფცია არაფრად ვარგოდა და იგი მთლიანი ახლიდანაა შესამუშავებელი. პრეზიდენტი რომ ამბობს – სტრატეგია შესამუშავებელიაო და სესიაშვილი რომ აცხადებს – გასაახლებელიაო, ორივე მართალია. ორივეს ნათქვამი იმას გულისხმობს, რომ ეს დოკუმენტი ხელახალ მუშაობას საჭიროებს, რადგან თავის მიზანს ვერ ასრულებს,” – აცხადებს ვახტანგ მაისაია. მისივე თქმით, დოკუმენტი თანამედროვე გამოწვევების სრულ სპექტრს უნდა ითვალისწინებდეს და ყველანაირ საფრთხეზე იყოს გათვლილი. პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, რუსეთისგან თავდაცვას და ასევე გეოპოლიტიკურ თუ რეგიონალურ რისკებს, ტერორიზმის გაზრდილ საფრთხეს და ა.შ. გარდა ამისა, იგი ასევე დროის კონკრეტულ მონაკვეთზე უნდა იყოს გათვლილი, რისი გასვლის შემდეგაც პერიოდულად უნდა ახლდებოდეს.

ვახტანგ მაისაიას აზრით, დოკუმენტს სერიოზული, საფუძვლიანი მომზადება სჭირდება, რაც სპეციალისტების, მეცნიერების, აკადემიური სფეროს წარმომადგენლების გასაკეთებელია და არა პოლიტიკოსების.

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

პატრიარქი მოსკოვში

ვახტანგ შამუგია

18 ნოემბერს ახალი პარლამენტის პირველ სხდომაზე დასწრების შემდეგ, საქართველოს პატრიარქი, უწმინდესი და უნეტარესი ილია მეორე მოსკოვში გაემგზავრა. ის დაესწრება იმ საზეიმო ღონისძიებებს, რომლებიც რუსეთის კათალიკოს-პატრიარქის, კირილეს 70-ე წლის იუბილეს ეძღვნება. მოსკოვში, ვნუკოვოს აეროპორტში ქუთაისიდან ჩაფრენილ ილია მეორეს ადგილობრივი ქართული დიასპორის ასამდე წარმომადგენელი დახვდა. წმინდა გიორგის სახელობის ქართული ეკლესიის მგალობელთა გუნდი მას “მრავალჟამიერით” შეეგება. “ის ურთიერთობა, რომელიც საქართველოსა და რუსეთს შორის დღემდე არის, უნდა შეიცვალოს და უნდა იყოს მეგობრული”, – თქვა პატრიარქმა აეროპორტში.

19 ნოემბერს რუსეთის პატრიარქის რეზიდენციაში, წმინდა დანიელის სახელობის მონასტერში მოსკოვისა და სრულიად რუსეთის პატრიარქმა კირილმა სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი უწმინდესი და უნეტარესი ილია მეორე ქართული დელეგაციის წევრებთან ერთად მიიღო.

“ჩვენ ჩამოვედით თქვენი უწმინდესობის 70 წლის იუბილეს აღსანიშნად და გვსურს გამოვხატოთ ჩვენი კეთილი სურვილები, ასევე გისურვოთ მშვიდობა და კეთილდღეობა თქვენს ეკლესიასა და სამშობლოს. საქართველოსა და რუსეთის მართლმადიდებელ ეკლესიებს უდიდესი მნიშვნელობა გააჩნიათ ჩვენი ქვეყნებისა და ხალხისთვის. ჩვენი ეკლესიები იძლევიან მაგალითს პოლიტიკური მოღვაწეებისთვის ჩვენს სახელმწიფოებს შორის ურთიერთობებთან დაკავშირებით. უნდა ვთქვა, რომ გასულ წლებში საქართველოში არასოდეს ყოფილა იმდენი დამსვენებლი რუსეთიდან, როგორც ახლა და ჩვენ ეს ძალიან გვახარებს. ჩვენს ქვეყნებს შორის ურთიერთობა უკეთესი უნდა იყოს, ვიდრე ახლაა და ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ, რომ ჩვენი ქვეყნების პოლიტიკურ მოღვაწეებს შორის ურთიერთობა გაუმჯობესდეს. ვფიქრობ, რომ ეს გამოგვივა. ჩვენ ვჭირდებით ერთმანეთს და ჩვენ ერთმანეთს უნდა დავეხმაროთ,” – უთხრა ილია მეორემ რუსეთის კათალიკოს-პატრიარქს.

თავის მხრივ, რუსეთის პატრიარქმა კირილმა ქართულ დელეგაციას სტუმრობისათვის მადლობა გადაუხადა და ისაუბრა იმ ურთიერთობების მნიშვნელობაზე, რომელიც ქართულ და რუსულ მართლმადიდებელ ეკლესიებს აკავშირებს.

“ჩემთვის თქვენი უწმინდესობის და უნეტარესობის ყოფნა განსაკუთრებით ძვირფასია. თქვენ ბრძანდებით ყველაზე ასაკოვანი ყველა სხვა ადგილობრივი ეკლესიის წინამძღოლთა შორის და თქვენი ცხოვრებაც მჭიდროდ არის დაკავშირებული რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის ცხოვრებასთან. ჩემი ბიოგრაფია გადახლართულია თქვენს ბიოგრაფიასთან: ჩვენ ბევრი მოვლენის მონაწილეები ვიყავით – როგორც სასიხარულო, ისე სამწუხარო, რომლებიც მოხდა მართლმადიდებელი ადამიანების ცხოვრებაში, რომლებიც მაშინ საბჭოთა კავშირში ცხოვრობდნენ. ასევე მოგვიანებით ჩვენ შორის ურთიერთობა ყოველთვის იყო კეთილი, სანდო და ღია. ვფიქრობ, ამან დიდი გავლენა მოახდინა იმაზეც, რომ ჩვენ ეკლესიებს შორის კარგი ურთიერთობებია.ეკლესიებს შორის ურთიერთობა – ეს არის ურთიერთობა ადამიანებს შორის გულების დონეზე. თუკი პოლიტიკოსები და დიპლომატები როგორც წესი, ცნობიერების დონეზე მუშაობენ, ბიზნესმენები კი “საფულისა და კუჭის” დონეზე, ეკლესიები – ადამიანთა გულების დონეზე ურთიერთობენ. ადამიანთა გულების ამ კავშირების გარეშე ვერ იქნება კარგი ურთიერთობა ქვეყნებსა და ხალხს შორის. სწორედ ამიტომ, უდიდეს მნიშვნელობას ვანიჭებ თქვენ ვიზიტსა და რუსეთისა და საქართველოს ეკლესიების როლს ჩვენ ხალხს შორის კარგი ურთიერთობების შენარჩუნების საკითხში,” – განაცხადა რუსეთის პატრიარქმა.

მან მოსკოვში მდებარე წმინდა გიორგის სახელობის ქართულ ეკლესიაზეც გაამახვილა ყურადღება, რომელიც, მისი თქმით, სულიერების ცენტრად იქცა ქართული დიასპორისთვის მოსკოვში. “ოთხშაბათს ტაძარში შესრულდება დიდი დღესასწაული – გიორგობა, როგორც ეს ქართულად ჟღერს. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ საკმაოდ მრავალრიცხოვან ქართულ დიასპორას საშუალება ექნება თავის სულიერ მამას შეხვდეს და ერთად ილოცონ,” – განაცხადა პატრიარქმა კირილმა და აღნიშნა, რომ თბილისშიც არის ტაძრები, სადაც სულიერად იკვებება რუსული დიასპორა, ტარდება ღვთისმსახურებები, მათ შორის საეკლესიო სლავურ ენაზე.

ვიზიტის ფარგლებში ილია მეორე მოსკოვის ქართულ დიასპორას შეხვდება და იქ არსებულ წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესიაში ღვთისმსახურებას აღავლენს.

საქართველოს კათალიკოს პატრიარქის ყოველი ვიზიტი რუსეთის ფედერაციაში, საზოგადოების არაერთგვაროვან რეაქციას იწვევს. ნაწილი მიიჩნევს, რომ ერთმორწმუნე რუსეთთან სულიერი კავშირების შენარჩუნებას მნიშვნელოვანია. მეორე ნაწილი თვლის, რომ ქვეყანაში, რომელმაც საქართველოს ტერიტორიების 20% ოკუპაცია და ამ რეგიონებში ქართველთა ეთნიკური წმენდა მოაწყო, პატრიარქი არ უნდა ჩავიდეს.

„თვით ამ საზეიმო ღონისძიების არსია გაუგებარი. არ მგონია ქრისტიანულად გამართლებული იყოს სასულიერო პირის იუბილის ასე პომპეზურად აღნიშვნა. თუმცა ფინანსურ მაქინაციებში შემჩნეული რუსი პატრიარქი კირილესაგან ეს არ არის გასაკვირი. სხვა საკითხია, რატომ წავიდა იქ ილია მეორე. დასაფასებელია ის, რომ მას საქართველოსა და რუსეთს შორის არსებული გაყინული ურთიერთობების დათბობა სურს, აგრეთვე იქ არსებულ ქართულ დიასპორასთან კავშირის ქონა, მაგრამ მანამ, სანამ სოხუმსა და ცხინვალში რუსული საოკუპაციო ჯარი დგას, ქართულ საზოგადოებაში ბევრი მსგავს ვიზიტს ნეგატიურად შეაფასებს”, – თქვა “მთელ კვირასთან” საუბრისას პოლიტოლოგმა დავით კასრაძემ. აღსანიშნავია, რომ პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინის უშუალო განკარგულებით, პატრიარქ კირილს “სამშობლოს წინაშე არსებული დამსახურებებისათვის” ორდენი გადაეცა.

„რეზონანსი“//“მთელი კვირა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოფო კილაძესთან: „პრეზიდენტს ვერ დავეთანხმები, რომ კონკრეტული ადამიანები ყურადღების მიღმა იყვნენ დარჩენილნი“

თაკო მათეშვილი

ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის ახალი თავმჯდომარე სოფო კილაძე “მთელ კვირასთან” ინტერვიუში სამომავლო გეგმებსა და საკუთარ ხედვებზე საუბრობს და ამბობს, რომ ძალისხმევას არ დაიშურებს, რათა ადამიანების უფლებები საქართველოში იმაზე უკეთ იყოს დაცული, ვიდრე დღეს არის.

იგი იზიარებს მოსაზრებას, რომ საკანონმდებლო საქმიანობაში ფართო საზოგადოება უნდა იყოს ჩართული და თითოეული კანონპროექტის შემუშავებაში რაც შეიძლება მეტმა დაინტერესებულმა პირმა მიიღოს მონაწილეობა, მათ შორის არასამთავრობო ორგანიზაციებმა, თუნდაც რელიგიურმა ჯგუფებმა და ა.შ.

სოფო კილაძე: მოხარული ვარ, რომ პარლამენტში წარმოდგენილი განახლებული გუნდის წევრი ვარ. საკანონმდებლო ორგანო ნამდვილად პროფესიონალი ადამიანებითაა დაკომპლექტებული, ადამიანებით, რომელთაც კარგი წარსული აქვთ და დარწმუნებული ვარ, რომ ამ ქვეყნის აღმშენებლობაში თავის წვლილს შეიტანენ. მნიშვნელოვანია, რომ მოსახლეობამ ნდობა გამოგვიცხადა და პარლამენტში საკონტროლო უმრავლესობით ვართ წარმოდგენილი. ეს ძალიან დიდი პატივი და პასუხისმგებლობაა. ამ პასუხისმგებლობას ვაცნობიერებთ და ძალიან ბევრს ვიმუშავებთ იმისთვის, რონ პარლამენტმა თავისი ფუნქცია შეასრულოს და საქართველოს ძლიერი პარლამენტი ჰყავდეს.

- როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები, რის მიღწევას აპირებთ მომდევნო 4 წლის განმავლობაში?

- აუცილებლად უნდა აღინიშნოს ის, რომ “ქართული ოცნების” მმართველობის პირობებში, 2012 წლის შემდეგ ადამიანის უფლებების დაცვა თვისობრივად ახალ სტანდარტზე გადავიდა და ეს მაღალი სტანდარტი არის ის მოცულობა, რომელიც როგორც მინიმუმ უნდა შევინარჩუნოთ და ამას აუცილებლად გავაკეთებთ. პარლამენტის და აღმასრულებელი ხელისუფლების მხრიდან კონკრეტული ნაბიჯები იქნება. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხია და რა თქმა უნდა, მიღწეულით არ უნდა დავკმაყოფილდეთ. ეს სტანდარტები კიდევ უფრო უნდა გავაუმჯობესოთ და ამას გავაკეთებთ.

- რაც შეეხება კონკრეტულ გეგმებს, რა საკითხების წამოწევას, რა ინიციატივების შემოტანას აპირებთ პარლამენტში უახლოეს მომავალში?

- რა თქმა უნდა, ჩემი კონკრეტული მოსაზრებები და ინიციატივები მაქვს, მაგრამ ამის შესახებ საზოგადოებას სულ მცირე ხნის შემდეგ აუცილებლად ეცნობება.

- რა კონკრეტულ საკითხებს გულისხმობთ?

- იმას, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია – შშმ პირთა უფლებები, გენდერული თემები და ა.შ. უამრავი საკითხია. ზოგადად, ადამიანის უფლებების დაცვა საკითხების ძალიან ფართო სპექტრს მოიცავს.

- თქვენი წინამორბედის მუშაობას როგორ შეაფასებთ, შენიშვნები თუ გაქვთ?

- შენიშვნებზე და ჩვენი გუნდის შეცდომებზე ოპონენტებმა ისაუბრონ. მე ვფიქრობ, რომ წინა მოწვევის პარლამენტმა დემოკრატიული და სამართლებრივი სახელმწიფოს მშენებლობის საქმეში ძალიან დიდი წვლილი შეიტანა. ამას ჩვენ კიდევ უფრო გავაძლიერებთ.

- ანტიდისკრიმინაციულ კანონთან დაკავშირებით სწორედ იმ ადამიანებს, ვისთვისაც ეს კანონი შეიქმნა, შენიშვნები აქვთ. უფრო კონკრეტულად, კანონის აღსრულებასთან დაკავშირებით. ამბობენ, რომ კანონმა მათ ყოველდღიურ ცხოვრებაში ვერაფერი შეცვალა, რადგან შესაბამისი ორგანოები მის შესასრულებლად არ ზრუნავენ. რას აპირებთ ამის შესაცვლელად?

- ეს კანონი თანასწორობისთვისაა შექმნილი. მაქსიმალურად შევეცდებით, რომ თავად კანონმდებლობაც დახვეწილი იყოს და ყოველდღიურობაშიც ეფექტურად სრულდებოდეს. თუ კანონი მხოლოდ ფურცელზეა და არ სრულდება, ამას ეფექტი ნამდვილად არ ექნება. მე ამ მიმართულებით ახალი ვარ, დეტალურად ვიმუშავებ და საზოგადოებას კონკრეტულ ინიციატივებს შევთავაზებთ.

- თქვენი კოლეგების ნაწილმა უკვე გამოთქვა მოსაზრება იმასთან დაკავშირებით, რომ კანონპროექტების შემუშავებისას და ზოგადად, საქმიანობის პროცესში საზოგადოების გარკვეული ჯგუფების ჩართვას გეგმავენ. თუნდაც ანტიდისკრიმინაციული კანონის შემუშავებისას საკმაოდ ფართო დისკუსიები იყო გამართული. თქვენც აპირებთ იგივეს?

- ვფიქრობ, რომ ყოველ კონკრეტულ თემასთან დაკავშირებით დაინტერესებული ჯგუფების ჩართვა დემოკრატიისათვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. მით უმეტეს, როცა საქმე საკანონმდებლო მუშაობას ეხება. ძალ-ღონეს არ დავიშურებ იმისათვის, რომ ადამიანის უფლებების დაცვის კომიტეტში საზოგადოების ფართო ჩართულობა იყოს. ეს იქნებიან არასამთავრობო ორგანიზაციები თუ სხვა დაინტერესებული ჯგუფები.

- აქ რელიგიური ჯგუფებიც იგულისხმება?

- ყველა დაინტერესებული ჯგუფი, არ აქვს მნიშვნელობა. ვისაც სურვილი აქვს საკანონმდებლო საქმიანობაში ჩართული იყოს, შესაძლებლობა ყველას მიეცემა. თემების ფართო საზოგადოებრივი განხილვა დემოკრატიას კიდევ უფრო გააძლიერებს.

- როგორ ფიქრობთ, ეს გადაწყვეტილებების მიღებას დროში არ გაწელავს?

- საქმეც ისაა, რომ ყოველმა ხელისუფალმა კონკრეტული სიტუაციიდან გამომდინარე უნდა იმოქმედოს, უზრუნველყოს, რომ თუკი საჭიროა, იმ კონკრეტული ჯგუფების ჩართვა შემჭიდროვებულ ვადებში მოხდეს. ეს უბრალოდ მენეჯმენტის, მართვის თემაა და მეტი არაფერი.

- პარლამენტში გამოსვლისას პრეზიდენტმა წამოაყენა ინიციატივა იმასთან დაკავშირებით, რომ სარეზერვო ფონდი პოლიტპატიმრების დახმარებას მოხმარდეს. მათ ადვოკატირებას, ჯანდაცვის პაკეტების შეთავაზებას და ა.შ. ამისთვის დახმარება პარლამენტსაც სთხოვა. რას ფიქრობთ ამ ინიციატივაზე და ხომ არ გაქვთ უკვე რაიმე გეგმა?

- მას შემდეგ რაც ბატონმა პრეზიდენტმა ეს ინიციატივა წამოაყენა, ძალიან მცირე დრო გავიდა. კიდევ ბევრი სხვა საკითხია, რომელიც ჩვენი მხრიდან ყურადღებას მოითხოვს. მე პირადად მივესალმებოდი თითოეულ იმ ინიციატივას, რომელიც ადამიანის უფლებების დაცვის გაუმჯობესებისაკენ იქნება მიმართული. ამ კონკრეტულ ინიციატივაშიც პრეზიდენტს გვერდით დავუდგებით.

- პრეზიდენტმა ისიც თქვა, რომ გასული წლების განმავლობაში ამ ადამიანების პრობლემების მოსაგვარებლად ქმედითი ნაბიჯები ნაკლებად გადაიდგა და ამ თემის “პედალირება” უფრო ხდებოდა. ეთანხმებით ამაში?

- პრეზიდენტს ვერ დავეთანხმები იმაში, რომ კონკრეტული ადამიანები ყურადღების მიღმა იყვნენ დარჩენილები. თუმცა, კიდევ ერთხელ ვუსვამ ხაზს – თუ მისი ინიციატივა ამ ადამიანების უფლებების გაუმჯობესებისაკენაა მიმართული, მას მხარში დავუდგებით.

- წინა მოწვევის პარლამენტში, იქიდან გამომდინარე, რომ უმრავლესობა კოალიციური იყო, მისი წევრები საპირისპირო აზრის დაფიქსირებას საჯაროდაც არ ერიდებოდნენ. ახლა კი, საზოგადოების ნაწილს და ასევე თქვენს ოპონენტებსაც აქვთ მოლოდინი, რომ უმრავლესობა მუდმივად ერთ პოზიციაზე იქნება და განსხვავებული აზრის გამოთქმას ვერავინ გაბედავს. პირადად თქვენ, აპირებთ, რომ ხმამაღლა თქვათ თუკი რამე არ მოგეწონებათ ან რამეს არ დაეთანხმებით?

- რა თქმა უნდა, გუნდში ყველას უნდა ჰქონდეს თავისი, მათ შორის განსხვავებული აზრის გამოთქმის საშუალება. გარწმუნებთ, რომ ეს ჩვენს გუნდში ნამდვილად უზრუნველყოფილია. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი გუნდი, პრემიერის ხელმძღვანელობით ისეთს არაფერს გააკეთებს, რაც ქვეყნის ინტერესების საწინააღმდეგოდ იქნება მიმართული. შესაბამისად, მგონი ამ კუთხით პრობლემა ნამდვილად არ გვექნება.

- ხომ შეიძლება გარკვეულ საკითხებზე თქვენ განსხვავებული მოსაზრება გქონდეთ, ან მისი გადაჭრის განსხვავებული გზები გესახებოდეთ, როგორ მოიქცევით ასეთ დროს?

- ვფიქრობ, როცა პოლიტიკაში ხარ, მთავარი ამოსავალი პრინციპი ის უნდა იყოს, რომ რამე ისეთი არ გააკეთო, რაც შენი ქვეყნის ინტერესებს დააზიანებს და ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ ამას ჩვენი გუნდის წევრები არ გააკეთებენ. შესაბამისად, პრობლემაც არ გვექნება.

——————–

„ახალი თაობა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ქართულ ოცნებაში“ თაობათა ბრძოლა იქნება“

პოლიტოლოგი რამაზ საყვარელიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში მე-9 მოწვევის პარლამენტის შემადგენლობის შესახებ საუბრობს.

- ბატონო რამაზ, მე-9 მოწვევის პარლამენტი რამდენად შეძლებს ქვეყნისთვის მნიშვნელოვანი კანონები მიიღოს? მით უფრო, საკონსტიტუციო უმრავლესობა მმართველი ძალის ხელშია...

- მე კიდევ უფრო მეტად მძაფრ ფორმულირებას ავირჩევდი _ პარლამენტს სხვა გზა არ აქვს. სწორად უნდა გადადგას აქტიური ნაბიჯები და მიიღოს ქვეყნისთვის მართლაც მნიშვნელოვანი კანონები. თუ „ქართულ ოცნებას“ სურს პოლიტიკური ცხოვრების გაგრძელება, მას მოუწევს რადიკალურად სხვა პოლიტიკის წარმოება, ვიდრე ჩვენ ეს ვნახეთ გასულ ოთხ წელიწადში, ვგულისხმობ მეტ აღმშენებლობას, მეტ კარგ კანონსა და მეტი ეკონომიკური მიმართულებით მოქმედებას. ახალ არჩევნებში გამარჯვება თუ იქნება მმართველი ძალის ამოცანა, მაშინ მას მოუწევს რეალური გადაწყობა, რადგან საზოგადოება ძალიან კრიტიკული იქნება „ქართული ოცნების“ მიმართ. მთელი პასუხისმგებლობა ყველაფერზე სწორედ მას დაეკისრება.

- უმრავლესობაში ბევრი ახალი სახეა. ეს შეიძლება უფრო დადებითად წაადგეს პროცესს, გარკვეულ დირექტივას არ დაემორჩილოს?

- ის, რომ ახალგაზრდების გუნდი გამოჩნდა, უკვე ნიშნავს, რომ გადაწყვეტილება ასე ცალსახა არ იქნება, ვნახოთ, გამორიცხული არაფერია. ყველა დროსა და სივრცეში ახალგაზრდა მაინც იმედთან, სიახლესთან ასოცირდება. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. ვფიქრობ, თაობათა ბრძოლა კონცეპტუალური თვალსაზრისით, ალბათ, სახეზე იქნება, რაც ცუდი არ არის.

- მე-9 მოწვევის პარლამენტში შევიდა ნაციონალური მოძრაობა, მიხეილ სააკაშვილის წინააღმდეგობის მიუხედავად, ასევე, მიუხედავად იმისა, რომ პარტიის გახლეჩის საფრთხე დადგა. კვლავ დაძაბული იქნება „ქართულ ოცნებასა“ და ნაციონალებს შორის ურთიერთობა თუ გარკვეული თანამშრომლობა მოსალოდნელია?

- ნაციონალური მოძრაობის იმ ფრთამ, რომელმაც მიიღო გადაწყვეტილება, შესულიყო პარლამენტში, განაცხადა, რომ ტრიბუნას გამოიყენებენ და ამიტომ შედიან. ყველაფერს აქვს თავისი ფორმა. თუ ამ ფორმას დაარღვევენ, მაშინ, რთული სათქმელია, რაიმე თანამშრომლობას ჰქონდეს ადგილი და კიდევ უფრო დაძაბული არ იყოს მდგომარეობა. ვნახოთ.

- ბატონო რამაზ, რამდენად შეიძლება ითქვას, რომ ნაციონალური მოძრაობა შეეგუა არსებულ რეალობას და ამ რეალობაში წაგებული მიხეილ სააკაშვილი დარჩა?

- ამ ეტაპისთვის სწორედ ასე ყალიბდება სურათი, როგორც თქვენ ბრძანეთ. დიახ, ნაციონალური მოძრაობა შეეგუა არსებულ რეალობას. სხვა გზა მას არ ჰქონდა.

- თუმცა, ასე არ ფიქრობს ყოფილი პრეზიდენტი...

- დიახ, სააკაშვილი ასე არ ფიქრობს, მაგრამ, ასევე ფაქტია, რომ მან აღიარა პარტიის გაყოფა და მას პარტიაში ღიად დაუპირისპირდნენ.

- ამბობთ, რომ გიგა ბოკერიას სასარგებლოდ ერთით ნულია?

- ჯერჯერობით ასეა, მაგრამ მე გიგა ბოკერიას არ გამოვყოფდი და ვიტყოდი გუნდს, რომელიც პარლამენტში შევიდა და რომელიც ეწინააღმდეგებოდა სააკაშვილს ამ საკითხზე. მე ვფიქრობ, გუნდს აუღო ალღო ბოკერიამ, ამან მიიყვანა პროცესი ამ შედეგამდე და არა მგონია, მხოლოდ ბოკერია ყოფილიყო ამის ინიციატორი.

- კიდევ ერთი ძალა, რომელმაც ბარიერი გადალახა, პატრიოტთა ალიანსია. ეს პარტია რა პოლიტიკას გაატარებს პარლამენტში? ირმა ინაშვილმა თქვა, რომ ისინი არასაპარლამენტო ოპოზიციის ფანჯარა იქნებიან პარლამენტში, მათ იდეებს გაახმოვანებენ...

- დიახ, ეს განცხადება გააკეთა ქალბატონმა ინაშვილმა და ეს არ არის მოულოდნელი. დიახ, ჩანს, ისინი სწორედ ამ მიმართულებით იმუშავებენ. ამ პარტიას აქვს თავისი პოლიტიკური ბიოგრაფია. კიდევ ერთი, რაც მკაფიოდ იკვეთება, არის ის, რომ პარტიას მკვეთრი დაპირისპირება ექნება ნაციონალურ მოძრაობასთან. აქ, ალბათ, თანამშრომლობაზე საუბარი ზედმეტია.

„ახალი თაობა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ემზარ კვიციანთან: „ბევრ საიდუმლოს ავხდი ფარდას“ // „ნაციონალები უაზროდ პირის გაღებას თუ არ მოეშვებიან, დოკუმენტებს საჯაროდ ავუფრიალებ“

რატომ ითხოვენ დამატებით მანდატებს, რას აპირებენ პარლამენტში, ვინ ვის მოუწყო ჯოჯოხეთი პირველ სხდომაზე? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ პატრიოტთა ალიანსის ერთ-ერთი ლიდერი, დეპუტატი ემზარ კვიციანი ესაუბრება.

- სულ ახლო წარსულში ნაციონალები თქვენ მოღალატედ და რუსეთის აგენტად მოგიხსენიებდნენ. 18 ნოემბრიდან მოყოლებული, 4 წელი მათთან ერთად მოგიწევთ მუშაობა. როგორი იყო მათი და თქვენი შეხვედრა?

- როგორი იქნებოდა? ჩემი დანახვა რომ არ გაუხარდებოდათ, ამაში, ალბათ, ეჭვი არავის გეპარებათ. თქმით არც მათ უთქვამთ რამე და მეც თავშეკავება გამოვიჩინე. ერთი რამე შევამჩნიე – ნაციონალები მთელი სხდომის განმავლობაში ჩვენკენ ჩუმ-ჩუმად აპარებდნენ თვალს.

- მათთან ახლოს რატომ დასხედით ალიანსის წევრები?

- ნაციონალები სადაც სხედან, ეგ არის ოპოზიციური ფლანგი. ჩვენ ოპოზიცია ვართ და ამ ფლანგზე მოგვიხდა დაჯდომა. დათვს ნიორი სძულდა და ცხვირიდან ამოსდიოდაო, ასე მოგვივიდა პატრიოტთა ალიანსს.

- არ გიჭირთ მათთან ახლოს ჯდომა?

- არ გვიხარია, მაგრამ ჯერ ვაკვირდებით. პარლამენტის პირველმა სხდომამ ის დრო გამახსენა, ტყეში რომ წამიყვანეს პირველად. თავიდან არ ვიცოდი, რა უნდა გამეკეთებინა, მერე ნელ-ნელა ყველაფერი ავითვისე და ახლა ტყეში თავს კარგად ვგრძნობ. პარლამენტშიც ისე რომ ვიგრძნობ თავს, როგორც ტყეში, მაშინ უკვე კარგად იქნება ყველაფერი. პარლამენტს თავისი ტექნიკა აქვს და მის გამოყენებას სწავლება სჭირდება. კი აგვიხსნეს რაღაცები, მაგრამ, ცოტა არ იყოს, გამიჭირდა. არაფერია, ტყეშიც ეგრე გამიჭირდა და მერე ყველაფერი ავითვისე.

- ხმის მიცემა გაგიჭირდათ?

- არა, ეგ იოლია. რეპლიკისა და განცხადების გაკეთება რომ გინდა, რაღაცნაირად უნდა დაიჭირო თადარიგი. ეს ტექნოლოგია პირველ დღეს ვერ ავითვისეთ, რეაგირებას ვაგვიანებდით და ამიტომ აღარ ვიაქტიურე ძალიან. ნაციონალებს თუ ჰგონიათ, რომ სულ ასე იქნება, მწარედ ცდებიან. ჩვენი პასიურობა იმითაც იყო გამოწვეული, რომ სიტუაციის შესწავლა გვინდა. სხდომას რომ დავაკვირდით, იყო მომენტები, როცა `ოცნებისა~ და ნაციონალების დაპირისპირება დადგმულ სპექტაკლს ჰგავდა, ხან გულწრფელი იყო მათი ჩხუბი. ნელ-ნელა გავერკვევით და მერე ვიტყვით ჩვენს სათქმელს.

- გამოდის, რომ ახლა ალიანსი მაყურებლის როლშია...

- მაყურებლის როლში არ ვართ, ჩვენ დამკვირვებლებივით ვიქცევით. ჩვენ არც უმრავლესობაში ვართ და არც – უმცირესობაში, ვართ მხოლოდ 6 კაცი და ვართ ცალკე. საერთოდ ასეა, პატრიოტები პარლამენტში და მთავრობაში ყოველთვის ცოტანი არიან. მადლობა ღმერთს, რომ ქვეყანაში პატრიოტები მრავლად არიან. იმედი გვაქვს, უმრავლესობასაც და უმცირესობასაც წინააღმდეგობას გავუწევთ.

- გამოგივათ წინააღმდეგობის გაწევა? უმრავლესობა 116 კაცით არის წარმოდგენილი, უმცირესობას 27 მანდატი აქვს, ალიანსიდან კი სულ ექვსნი ხართ. 6 კაცი შეძლებს პარლამენტში ამინდის შექმნას?

- ცხოვრებაში შეუძლებელი არაფერია. ჩვენ ჩვენს სათქმელს გავახმოვანებთ, მოსახლეობის ყურამდე მივიტანთ სათქმელს და, თუ რაიმე არასწორი გზით წავა, არც ამის მხილებას მოვერიდებით. ადრე რუსები ანექსიას იმისთვის აწყობდნენ, რომ ყოფილი ხელისუფლებისთვის მიეცათ სალაპარაკო. ახლა ასე აღარ იქნება. ჩვენ რაღაც კანონპროექტების ინიცირებას ვაპირებთ, რომლებიც ანექსიის წინააღმდეგ იქნება მიმართული. აბა, ვნახოთ, დაუჭერს თუ არა ამას მხარს ან უმრავლესობა, ან უმცირესობა. ჩვენი საკანონმდებლო ინიციატივები მათთვის ტესტირება იქნება.

- სამართლიანობის აღდგენის საკითხის დაყენებას თუ აპირებთ? პარლამენტში შესვლამდე ამის აუცილებლობაზე ხშირად საუბრობდით...

- ამ საკითხს აუცილებლად დავაყენებთ. ამის გარეშე არაფერი გამოვა. სამართლიანობის აღდგენა პატრიოტთა ალიანსის უმთავრეს მიზანს წარმოადგენს. ჩემი აზრით, პარლამენტში აუცილებლად უნდა შეიქმნას საგამოძიებო კომისია, რომელიც ყველა გახმაურებულ საქმეს გამოიძიებს.

- კოდორის მოვლენების გამოძიებას თუ მოითხოვთ?

- ეს საქმე, წესით, აქამდე უნდა შეესწავლათ. მე თუ მკითხავთ, კოდორის საქმის შესწავლა 2004 წლიდან უნდა დაიწყოს. სწორედ ამ წელს დაიწყეს გივი თარგამაძემ და გიგა ბოკერიამ ხეობის დამცველების წინააღმდეგ ბრძოლა. მათ დაუწყეს პირველებმა ლანძღვა ბატალიონ „მონადირის“ წევრებს, ირაკლი ოქრუაშვილმა კი ყველაფერი გააკეთა მის გასაუქმებლად. აუცილებლად უნდა დადგინდეს, კონკრეტულად ვისი დავალებით დაიწყო ეს პროცესი.

- თქვენ გახდით თავდაცვისა და უშიშროების საპარლამენტო კომიტეტის წევრი. წესით, უფრო უნდა გაგიადვილდეთ რაღაც დოკუმენტების მოძიება...

- სიმართლე ამ დოკუმენტების გარეშეც ვიცი. უბრალოდ, მინდა, რომ ხალხს დოკუმენტებით დავანახო, რასთან ჰქონდათ საქმე. გარწმუნებთ, ძალიან ბევრ საიდუმლოს ავხდი ფარდას. ალბათ, იმიტომ გამწარდნენ, როცა გაიგეს, რომ მე თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის წევრი გავხდი. მათიც კარგად მესმის, წინ ბევრი სიურპრიზი ელოდებათ.

- ვინ გამწარდა ამ კომიტეტში თქვენი შესვლით, ქოცები თუ ნაცები?

- „ოცნებაშიც“, შესაძლოა, ვიღაცას არ მოვწონდე, მაგრამ გამწარებით „ნაციონალები“ გამწარდნენ. მე სიმართლის მოყვარული კაცი ვარ და ერთი რამე აუცილებლად უნდა ვთქვა – ნაცმოძრაობის საპარლამენტო შემადგენლობაში მრავლად არიან ახალგაზრდები, რომლებსაც კოდორის ხეობის ჩაბარებაში არანაირი ბრალი არ მიუძღვით. ამიტომ ჯერჯერობით მათ მიმართ არანაირი აგრესია და პრეტენზია არა მაქვს.

- ჯერჯერობით არა მაქვსო, ამბობთ. გამოდის, რომ მომავალში მათ მიმართ აგრესიის გაჩენას არ გამორიცხავთ...

- როგორც უკვე გითხარით, ბევრი საიდუმლოსთვის ვაპირებ ფარდის ახდას. როდესაც ყველაფერი გაირკვევა, მაშინაც თუ ამ პარტიაში დარჩებიან ეს ახალგაზრდები, სხვანაირი დამოკიდებულება მექნება. ისინი პარტიას თუ არ დატოვებენ, კეთილი ინებონ და სააკაშვილის ჩადენილ ცოდვებსა და ღალატზე პასუხისმგებლობა აიღონ.

- საკანონმდებლო ინიციატივები უკვე მომზადებული აქვს პატრიოტთა ალიანსს?

- რაღაცები უკვე მომზადებული გვაქვს, რაღაცებს მომავალში მოვამზადებთ. საინტერესო პროცესები იქნება წინ.

- თქვენი პარტიის ერთ-ერთმა ლიდერმა ირმა ინაშვილმა განაცხადა, ალიანსი პარლამენტში საჟღურტულოდ არ შესულაო და ჩხუბს ხომ არ აპირებთ?

- ჩხუბის სურვილი არ გვაქვს, მაგრამ კამათი აუცილებლად იქნება. არის საკითხები, რომლებზეც ძალიან მწვავე კამათია მოსალოდნელი. ჩვენ ძალიან პრინციპულები ვიქნებით ანტიდისკრიმინაციული კანონის მიმართ. ისევე, როგორც ჩვენი მოსახლეობის დიდმა ნაწილმა, ალიანსშიც ვერ გავიგეთ, რა საჭირო იყო ამ კანონის მიღება.

- კანონი იმიტომ იქნა მიღებული, რომ არავის დისკრიმინაცია არ მოხდეს...

- ანტიდისკრიმინაციული კანონის მიღებამდე რომელიმე კანონში ეწერა, რომ დისკრიმინაცია დასაშვები იყო? მთელი კანონები და კონსტიტუცია იმისკენ არის მიმართული, რომ ყველა დაცული იყოს. ჩვენთვის ყველა ადამიანის უფლების დაცვა უმნიშვნელოვანესია, თუმცა მიუღებელია ეს კანონი. ჩვენი აზრით, ის რაღაც მიზნით იქნა მიღებული. პატრიოტთა ალიანსი აუცილებლად მოვითხოვთ ცილისწამების მუხლის აღდგენას, რომელიც 2005 წელს შეგნებულად, ბოროტი განზრახვით ამოიღეს სისხლის სამართლის კოდექსიდან.

- რატომ გგონიათ, რომ ბოროტი განზრახვით ამოიღეს ეს მუხლი?

- ამ მუხლის ამოღება პატიოსანი და პატრიოტი ხალხის წინააღმდეგ მიმართული ნაბიჯი იყო. მთელი ამ წლების განმავლობაში ჩვენ მიმართ არაერთი სიბინძურე ითქვა, მაგრამ ამის გამო ვერავის ვუჩივლეთ. ტყუილია, როცა ამბობენ, რომ ამ მუხლის ამოღება სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების დაცვას ემსახურება. ეს მუხლი პატიოსანი და მათთვის მიუღებელი ხალხის გასასვრელად ამოიღეს. არ მესმის, რანაირად შეიძლება იყოს პატიოსანი კაცისთვის სიბინძურის დაბრალება სიტყვის თავისუფლება. ცილისწამება ყველაზე დიდი საშინელება და მკრეხელობაა, რაც კი დედამიწაზე არსებობს. ამიტომაც პატრიოტთა ალიანსი ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ ეს მუხლი აღდგეს.

- ცილისწამებასა და ბრალდებებზე ვსაუბრობთ. თქვენი პარტია არაერთხელ შერაცხეს პრორუსულ ძალად და თურქოფობებად. ამ იარლიყებზე რას იტყვით?

- რა უნდა ვთქვა, საქართველოში ხომ ასეა, თუ პატრიოტი ხარ და ქართული საქმის გაკეთება გინდა, პრორუსად ითვლები. არადა, ამ დროს სწორედ ეს ხალხია რუსეთის აგენტურა. ეს ყველაფერი გაშიფრულია და ფაქტებს ნუ ამაფრიალებინებენ.

- რა ფაქტებზე საუბრობთ?

- ნაციონალების აგენტობის ამბავი კარგად მაქვს შესწავლილი და, უაზროდ პირის გაღებას თუ არ მოეშვებიან, საჯაროდ ავუფრიალებ დოკუმენტებს.

- პრორუსულობის ამბავი გავიგეთ, თურქოფობიაზე რას იტყვით?

- საქართველოს დაცვა რომ გვინდა, რატომ არის ეს თურქოფობია, ამიხსნას ვინმემ. იმ ხალხს მივმართავ, ვინც ჩვენ თურქოფობობას გვაბრალებ, ჩვენთან ერთად წამოვიდეს თურქეთში და იმის გაკეთება ვცადოთ, რასაც აქ თურქეთის მოქალაქეები აკეთებენ. თურქეთი ამის უფლებას არ მოგვცემს და მართალიც იქნება. ეჭვი მეპარება, ვინმემ ისინი ქართველოფობებად მოიხსენიოს. „ნაციონალები“ თავად არიან ფობიებით შეპყრობილი აგენტები და სხვების ლანძღვით ცდილობენ საკუთარი სახის დამალვას. მართალი გითხრათ, ძალიან გამიკვირდა, ამ ხალხს 500.000 ამომრჩეველმა როგორ მისცა ხმა. 18 ნოემბერს სიტყვით გამოვიდა ეკა ბესელია და ჩემთვის ყველაფერი ნათელი გახდა.

- რა თქვა ეკა ბესელიამ ამისთანა?

- მან ნაციონალებს პირდაპირ უთხრა, აბა, კარგად დაფიქრდით, ბარიერი გადალახული გაქვთო? ამაზე ვერცერთმა ნაციონალმა ხმა ვერ ამოიღო. მათმა დუმილმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა ის ეჭვები, რომლებიც ყველა ჩვენგანს აქვს.

- რაზე მიუთითებთ?

- არჩევნები რომ დიდად დემოკრატიულად არ ჩატარდა, ამაზე ყველანი ვთანხმდებით. ამას თავის გამოსვლაში ქალბატონმა ეკამაც გაუსვა ხაზი. კერძოდ, მან მიანიშნა ნაციონალებს, რომ მათ იმათგან მიიღეს ხმები, ვინც არჩევნები ჩაატარა.

- დარწმუნებული ხართ, რომ ეკა ბესელია ამას გულისხმობდა?

- აბა, სხვანაირად როგორ უნდა წავიკითხო აბზაცებს შორის ფრაზა, კარგად დაფიქრდით, გაქვთ გადალახული ბარიერიო? ამაზე საინტერესო კითხვა ამ პარლამენტში ჯერ არ დასმულა.

- თუმცა ამას დიდი აჟიოტაჟი არავისგან მოჰყოლია...

- ეტყობა, ყურადღებით არ მოისმინეს ეს ფრაზა, მე კი გაფაციცებული ვუსმენდი.

- პარლამენტმა უკვე ცნო 150 დეპუტატის უფლებამოსილება, თქვენი პარტია კი ისევ აგრძელებს სასამართლო დავას დამატებითი მანდატების მისაღებად. გამოგივათ რამე?

- ვინც იბრძვის, იმას ყოველთვის გამოსდის რაღაც. ჩვენ მიგვაჩნია, რომ კიდევ 4 მანდატი გვეკუთვნის და ამას აუცილებლად მოვიპოვებთ.

- ზემოთ თქვით, დამკვირვებლები ვართო და რა შთაბეჭდილება დაგიტოვათ პირველმა სხდომამ, მოუწყო ნაცმოძრაობამ „ქართულ ოცნებას“ დაპირებული ჯოჯოხეთი?

- მე მორწმუნე კაცი ვარ და ჯოჯოხეთი სხვანაირად მესმის. რაც შეეხება შთაბეჭდილებას, ნაციონალები რაღაცას შეეცადნენ, მაგრამ კარგად მოსვეს თავის ადგილზე. განსაკუთრებით მომეწონა არჩილ თალაკვაძის გამოსვლა. მან კარგად გაუხსენა დამნაშავეებს სუსტი წერტილი. რაც შეეხება ნაციონალების ჯოჯოხეთს, ჯოჯოხეთი მათ მიიღეს. ამაზე ფეისბუქზეც ხუმრობდნენ – ნაცები „ოცნებას“ ჯოჯოხეთს დაჰპირდნენ და თავდაცვის კომიტეტში ემზარ კვიციანი მიიღესო.

- გინდათ თქვათ, რომ ნაციონალების ჯოჯოხეთი იქნებით?

- კიდევ გეუბნებით, მორწმუნე კაცი ვარ და ჯოჯოხეთი სხვანაირად მესმის, ნაციონალებს კი ჩემგან ბევრი უსიამოვნება ელოდებათ, ისევე, როგორც ჩემი მეგობარი და კოლეგა პატრიოტებისგან.

„ახალი თაობა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სიმონ ნოზაძესთან: „არჩევნებამდე იყო გადაწყვეტილი, რომ მრეწველები „ოცნებასთან“ კოალიციას შევქმნიდით“ // დეპუტატმა თანაფრაქციელების ვინაობა გაამხილა

რატომ დაუთმო „ოცნებამ“ ფრაქციის შესაქმნელად მრეწველების დეპუტატს ხალხი, უკავშირდება თუ არა ეს ცესკოში დამატებითი ადგილის მოპოვებას, რაზე შეთანხმდნენ „ოცნება“ და მრეწველთა ლიდერები არჩევნების წინ? – ამ თემებზე „ახალ თაობას“ საპარლამენტო ფრაქცია `ქართული ოცნება _ მრეწველების~ თავმჯდომარე სიმონ ნოზაძე ესაუბრება.

- თქვენ მიერ პარლამენტში ფრაქციის შექმნას დიდი მითქმა-მოთქმა მოჰყვა. ერთ-ერთი ვერსიით, „ოცნება“ იმიტომ დაგეხმარათ, რომ ცესკოში დამატებითი ადგილი მიიღოს. თქვენ რას გვეტყვით?

- კოალიცია „ქართული ოცნება“, რომლის შემადგენლობაში მრეწველებიც შედიოდნენ, რამდენიმე თვის წინ დაიშალა. პარტიის ლიდერებმა გოგი თოფაძემ და ზურაბ ტყემალაძემ მაშინვე განაცხადეს, რომ არჩევნებში დამოუკიდებლად მივიღებდით მონაწილეობას, ახალ კოალიციას კი პარლამენტში შესვლის შემდეგ შევქმნიდით. ჩემი აზრით, ეს სწორი მიდგომაა – კოალიციები პარლამენტში შესვლის მერე უნდა შეიქმნას, არჩევნებამდე კი მხოლოდ საარჩევნო ბლოკის შექმნაა რეკომენდებული. აქედან გამომდინარე, ლოგიკურია, რომ პარლამენტში შეიქმნა ფრაქცია „ქართული ოცნება – მრეწველები“. ისიც უნდა გითხრათ, რომ ბოლო წლებში როცა კოალიცია ეკონომიკურ საკითხებზე მუშაობდა, ამ საქმეში მრეწველები აქტიურად ვიყავით ჩართული. ჩვენ შორის წინააღმდეგობა პროგრამებს შორისაც კი არ არის. ამასთან, უცხო არც მე ვარ „ქართული ოცნებისთვის“.

- რას ნიშნავს, უცხო არ ხართ „ქართული ოცნებისთვის“?

- მე წლებია, რაც მრეწველების პარტიის წევრი ვარ. 2011 წელს მათთან ერთად მეც გავხდი კოალიცია „ქართული ოცნების“ შემადგენელი ნაწილი. 2012 წლის არჩევნებზე კოალიციის პოლიტსაბჭო ჩემს კანდიდატურასაც განიხილავდა ხაშურის მაჟორიტარად. საბოლოოდ მათ სხვა გადაწყვეტილება მიიღეს და სხვა კანდიდატი წარადგინეს.

- საარჩევნო კომისიაში დამატებით ადგილზე რას იტყვით, რაზეც ოპონენტები საუბრობენ?

- ფრაქცია ამ მიზნით არ შექმნილა, მაგრამ ვერანაირ ტრაგედიას ვერ ვხედავ იმაში, თუ „ოცნება“ ცესკოში კიდევ მიიღებს დამატებით ადგილს.

- რატომ არ მიგაჩნიათ ეს ტრაგედიად?

- რა მნიშვნელობა აქვს, ერთით მეტი ადგილი ექნება ხელისუფლებას თუ ნაკლები, არჩევნები მაინც დემოკრატიულად ტარდება.

- ამაში ოპოზიციის დიდი ნაწილი არ დაგეთანხმებათ...

- მათ აქვთ უფლება, არ დამეთანხმონ. ამ განცხადებას მე საკუთარი გამოცდილებიდან გამომდინარე ვაკეთებ. მე ვიყავი ოპოზიციონერი კანდიდატი და მოვიგე ეს არჩევნები. მაშინაც ვამბობდი და ახლაც გავიმეორებ, რომ ჩვენთან ხაშურში გაყალბებას ადგილი არ ჰქონია. ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ჩემი კონკურენტი `ოცნების~ წარმომადგენელი იყო.

- 18 ნოემბერს თქვენ თავი შეიკავეთ იმ დეპუტატების ვინაობის გამხელისგან, რომლებთან ერთადაც ფრაქცია შექმენით. მათ ვინაობას ისევ ასაიდუმლოებთ?

- აღარ ვასაიდუმლოებ. ფრაქცია `ქართული ოცნება _ მრეწველების~ წევრები არიან სიმონ ნოზაძე, შოთა შალელაშვილი, ელგუჯა გოცირიძე, თემურ კოხრეიძე, ლევან ბეჟანიძე და თენგიზ ხუბულური.

- რა პრინციპით შეარჩიეთ თანაფრაქციელები?

- ისინი ძირითადად უპარტიოები არიან. მართალია, `ოცნებიდან~ იყარეს კენჭი, მაგრამ პარტიაში არ შესულან. ერთადერთი გამონაკლისი თენგიზ ხუბულურია.

- პარლამენტის პირველ სხდომაზე ნაცმოძრაობის ერთ-ერთმა ლიდერმა ნიკა რურუამ განაცხადა, რომ სხდომათა დარბაზში საბჭოთა კავშირის აურა ტრიალებდა. თქვენც იგრძენით ეს აურა?

- ნიკა რურუას რამ გაახსენა საბჭოთა კავშირი, სიტყვით მე და რევაზ არველაძე რომ გამოვედით? ბატონი რევაზი უხუცესი დეპუტატია და პარლამენტის თავმჯდომარის არჩევამდე სხდომა უხუცესმა დეპუტატმა უნდა წაიყვანოს. არ ვარ მე ახალგაზრდა, მაგრამ ისეთი არაფერი მითქვამს, რომ ვინმეს საბჭოთა კავშირი გახსენებოდა.

- მას თქვენი და რევაზ არველაძის გამოსვლის გამო არ გახსენებია საბჭოთა კავშირი. რურუას წარსული ერთპარტიულობამ გაახსენა.,,

- სად არის მერე ერთი პარტია? პარლამენტში 3 პარტია მოხვდა. საკანონმდებლო ორგანოში ძალიან ბევრია ახალგაზრდა დეპუტატი, რომლებსაც განათლება დასავლეთში აქვთ მიღებული და თავისუფლად აზროვნებას არიან შეჩვეული. ჩემი აზრით, ამაზე პროგრესულად მოაზროვნე პარლამენტი საქართველოს ჯერ არ ჰყოლია და შედეგებსაც შესაბამისს ველოდები. ასე რომ, იქ ისეთი არაფერი ყოფილა, ვინმეს საბჭოთა კავშირი გახსენებოდა. მიუხედავად იმისა, რომ ნაციონალები შეეცადნენ, სიტუაცია დაეძაბათ, მთლიანობაში, პირველ სხდომას დადებით შეფასებას ვაძლევ. მგონია, რომ საქმიანი თანამშრომლობა შედგება, კრიტიკას კი გაგებით ვეკიდები. სადაც დემოკრატიაა, იქ კრიტიკაც უნდა იყოს.

- თქვენ აღნიშნეთ, რომ ასეთი პროგრესულად მოაზროვნე პარლამენტი საქართველოს არ ჰყოლია. საკონსტიტუციო უმრავლესობას ბევრი შიშით უყურებს. თქვენ რას ფიქრობთ ამ საკითხზე?

- ფაქტია, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ მიიღო საკონსტიტუციო უმრავლესობა და ამაზე უარს ხომ არ იტყოდა. არჩევნები რომ გაყალბებულიყო, კიდევ რაღაც იქნებოდა სათქმელი. მე ჩემი ოლქიდან გამომდინარე ვერ ვიტყვი, რომ არჩევნები გაყალბდა.

- თუმცა თქვენს ოლქშიც იყო რაღაც პრობლემები...

- რაღაცები იყო, მაგრამ ცენტრალური ხელისუფლების მხრიდან არანაირი ზეწოლა არ ყოფილა. ხალხისთვის არავის უთქვამს, გინდა თუ არა, ხმა სახელისუფლებო კანდიდატს მიეციო. პრობლემები ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლებმა შექმნეს. პარტიის ადგილობრივი ორგანიზაცია ჩემი კონკურენტის სასარგებლოდ მუშაობდა. მათი კანდიდატი იყო და აბა, ჩემზე ხომ არ იმუშავებდნენ.

- თქვენი ფრაქცია რა მიმართულებით იაქტიურებს პარლამენტში?

- “ოცნება“ მრეწველობისა და თავისუფალი ეკონომიკის განვითარებას უჭერს მხარს. აქედან გამომდინარე, ჩვენი ფრაქცია იმაზე იმუშავებს, რომ საქართველოში მართლაც განვითარდეს მრეწველობა. ამ მიმართულებით საკანონმდებლო ინიციატივებიც გვექნება. ჩვენს ფრაქციაში გამოცდილი ბიზნესმენები არიან და ამ მიმართულებას კარგად იცნობენ. ამის გარდა, მჭიდრო კავშირი მექნება ჩვენი პარტიის ლიდერებთანაც.

„ახალი თაობა“, 21 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ანზორ აბრალავასთან: „მიხეილ სააკაშვილი უკრაინისთვისაც პრობლემა გახდა“ // „გიგა ბოკერია მიხეილ სააკაშვილისებრთა ოჯახის ერთ-ერთი სახეა“ // „ახალი ძალები მაშინ გაჩნდება, როცა საზოგადოების მოთხოვნა იქნება“

„ახალი თაობა“ ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებზე ესაუბრა ყოფილ დეპუტატ ანზორ აბრალავას

- წინა 4 წლის განმავლობაში პოლიტიკურ დღის წესრიგს ქვეყანაში ნაციონალური მოძრაობა ადგენდა, „ქართული ოცნება“ კი ნაციონალების წინაშე თავის მართლებაში იყო. შეიცვალა ამ მხრივ რაიმე?

- წინა წლებში, მართლაც, ვიყავით იმის მომსწრე, რომ უმძიმესი სისტემური დანაშაულების ჩამდენი პარტია სხვებს ესხმოდა თავს. ახალი პარლამენტის პირველ სხდომაზე ნაციონალები ნირწამხდარი და გაკოტრებული ჩანდნენ. სადღაც გაქრა მუქარები და ადრინდელი ელვარება. მათი არაფორმალური ლიდერი, სხვა ქვეყნის მოქალაქე მძიმე დღეშია ჩავარდნილი. არაერთხელ მითქვამს, რომ სააკაშვილი გახდებოდა პრობლემა არა მარტო საქართველოსთვის, არამედ, უკრაინისთვისაც. როგორც იქნა, მისი ნამდვილი სახე და ფსიქიკური მდგომარეობა დაინახეს უკრაინაში. იქ დარწმუნდნენ, რომ ის საქმის გამკეთებელიც არ არის.

- უკრაინისგან განსხვავებით, მიხეილ სააკაშვილს საქართველოში მხარდამჭერები ჰყავს...

- „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ რომ არჩევნებზე ხმები მიიღო, ამას თავისი მიზეზები აქვს. „ნაციონალებს“ უმეტესობამ მხარი დაუჭირა, პრაგმატული მოსაზრებებიდან გამომდინარე. მატერიალურად ბევრი ადამიანია ამ პარტიაზე მიბმული.

- არიან ისეთებიც, რომლებიც მიხეილ სააკაშვილს აღმაშენებლად მიიჩნევენ...

- ადამიანები თავისუფალი არიან აზრის გამოთქმაში, მათ შორის ისინიც, ვისაც ფსიქიკური პრობლემები აქვს. კიდევ არსებობენ სააკაშვილის მოწინააღმდეგეები, რომლებიც სხვა ნაციონალებს აქებენ. ეს ნაციონალები სააკაშვილს გაემიჯნნენ. გიგა ბოკერია სახელდება პოლიტიკური ელიტის ინტელექტუალურ წარმომადგენლად. საინტერესოა, ბოკერია არ იყო სააკაშვილის სისტემის აქტიური წევრი? გიგა ბოკერია სააკაშვილისებრთა ოჯახის ერთ-ერთი სახეა.

- შესაძლებელია, რომ უკრაინამ ძებნილი სააკაშვილი საქართველოს გადმოსცეს?

- შესაძლებელია. სააკაშვილი ტრაბახობს, რომ თბილისის აეროპორტში 700.000 მხარდამჭერი დახვდება. აქ თუ ფეხი შემოდგა, შეიძლება, 7 კაციც არ დახვდეს. მათ შორის, სანდრა რულოვსი. სააკაშვილის პოლიტიკური კარიერა დამთავრდა საქართველოშიც და უკრაინაშიც. მისი ბოლო ციხე ან ფსიქიატრიული კლინიკაა. ალბათ, ადრე თუ გვიან გაამწესებენ ფსიქიატრიულში.

- ნაციონალებს რევოლუციური გეგმები რატომ ჩაეშალათ?

- მცდელობა ბევრი ჰქონდათ. რევოლუციისთვის საჭიროა არეულობა. არეულობის მოწყობას ხალხი უნდა. ხან რომელი საბაბით ეცადნენ საზოგადოების ქუჩაში გამოყვანას, ხან რომლით. არჩევნებამდე ორიოდე დღით ადრე გივი თარგამაძის მანქანა აფეთქდა. კარგად ვიცნობ სააკაშვილის ფსიქოტიპს. დარწმუნებული ვარ, მან ეს ჩაიფიქრა გამვლელის ან რამდენიმე გამვლელის დაღუპვის მიზნით. სააკაშვილმა ამ აქტით გივი თარგამაძეც გაწირა. გათვალა იყო იმაზე, რომ საზოგადოებას ააღელვებდა შემთხვევითი ადამიანების აფეთქება. ბევრი განეწყობოდა ხელისუფლების წინააღმდეგ. ეს ჩანაფიქრი ვერ შესრულდა. თუ მოვლენათა განვითარებას დავაკვირდებით, მივხვდებით, რომ ნაციონალების ჯგუფი სააკაშვილს ამის შემდეგ მკვეთრად გაემიჯნა.

- „ქართულ ოცნებას“ ამ არჩევნების შემდეგ დიდი პასუხისმგებლობა დაეკისრა. შეძლებს ის ამ ტვირთის ზიდვას?

- ქვეყანას მძიმე გზა აქვს გასავლელი. არსებობს ბევრი შიდა და გარე პრობლემა, მოსახლეობის სოციალური მდგომარეობა მძიმეა. იმედია, `ქართული ოცნება~ შეძლებს მდგომარეობის გამოსწორებას. გაუგებარია ვაი-ვიში იმაზე, რომ მმართველ პარტიას საკონსტიტუციო უმრავლესობა აქვს პარლამენტში და ეს არადემოკრატიულია. რატომ არის არადემოკრატიული? ესაა ხალხის გადაწყვეტილება და არჩევანი. შექმნილი რეალობა უნდა მივიღოთ. ხელისუფლებას დასჭირდება სტრატეგიული განვითარების კონცეფცია. მასში სხვადასხვა შესაძლო სცენარი უნდა აისახოს. დოკუმენტში იქნება საიდუმლო დეტალები. ისე არ უნდა მოხდეს, როგორც თინა ხიდაშელის შემთხვევაში. ის საქვეყნოდ აცხადებდა, რომ საიდუმლო შეთანხმებების გასაფორმებლად მიდიოდა საფრანგეთში. წინა პლანზე ყოველთვის უნდა იყოს ქვეყანა და მისი სახელმწიფოებრივი ინტერესები.

- „ქართული ოცნება“ პოლიტიკაში მარტო ვერ იქნება.

- არჩევნებამდე კარგა ხნით ადრე ვამბობდი, რომ პოლიტიკური ველი თითქმის ცარიელია. ასპარეზზე ჩანდნენ „ქართული ოცნება“ და დამნაშავე ნაციონალური მოძრაობა. სხვები მხოლოდ ხმაურობდნენ. არჩევნების შემდეგ ეს უფრო აშკარა გახდა, როცა ამომრჩეველმა არაფრისმაქნის, არასახელმწიფოებრივად მოაზროვნე და გარიგებების მოყვარულ პარტიებს თავიანთი ადგილი მიუჩინა. ლევან ბერძენიშვილი ახლა ამბობს, რომ დავით უსუფაშვილი თანამდებობაზე ყოფნისას ატარებდა ქვეყნის და არა რესპუბლიკური პარტიის ინტერესებს. ეს არის პოლიტიკური ლიდერის განცხადება? ეს ობივატელის აზრია. კარგია, რომ ხალხმა ასეთ პარტიებს განაჩენი გამოუტანა. ცუდია, რომ ისინი ფინანსდებიან. პოლიტიკური ორგანიზაციები სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, ანუ ჩვენი ჯიბეებიდან არ უნდა ფინანსდებოდნენ. ახალი სუბიექტების გამოჩენას ახალი იდეები უნდა. მთავარია, ხალხში ამ იდეებზე მოთხოვნა იყოს. ახალი ძალები მაშინ გამოჩნდებიან, როცა საზოგადოების მოთხოვნა იქნება. იმ გაკოტრებული პოლიტიკოსების არ მესმის, პარტიიდან რომ გამოდიან და პოლიტიკაში რჩებიან. ადგნენ და თავიანთი პროფესიით იმუშაონ! მეც აღარ ვარ აქტიურ პოლიტიკაში და სამეცნიერო და პედაგოგიურ საქმიანობას ვეწევი.

- აქამდე რატომ არ გაჩნდა მოთხოვნა ახალ ძალებზე?

- ამის ერთ-ერთი მიზეზი ხალხის დეზორიენტაციაა. ამას აკეთებს სატელევიზიო მედია. სააკაშვილის არხი რუსთავი 2, გარდა პარტიული პროპაგანდისა, ხალხს ტვინს ურეცხავს ყალბი ფასეულობებით. ტელევიზიის ხელმძღვანელი გვარამია პროკურორობიდან გარდაიქმნა სააკაშვილის პირად პიარმენეჯერად და შოუმენად. სხვადასხვა არხის სატელევიზიო გადაცემებში დასცინიან ზნეობას, მტკიცე ოჯახებს, ნამდვილ ღირებულებებს. მიწვეულ სტუმართა წრე შეზღუდულია პოლიტიკურ ტოკშოუებშიც. ასეთ დროს ძნელია ახალ იდეებზე საუბარი. საქართველოში თავისუფალი მედიაც არის, პატიოსანი და ნიჭიერი ჟურნალისტებიც არიან, მაგრამ ისინი საჯარო სივრცეში არ ჩანან. ამერიკელი ამომრჩეველიც დაუპირისპირდა ყალბ და უკუღმართ ფორმულირებებს. ამიტომ აირჩიეს დონალდ ტრამპი. ხალხის უმრავლესობას ამერიკაშიც და სხვაგანაც არა ჰგონია, რომ ჰომოსექსუალიზმი ძალიან კარგია და ამის აფიშირება უნდა მიმდინარეობდეს. ადამიანებს მობეზრდათ, რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინებების მოწინააღმდეგეებს ჩამორჩენილებად და დამნაშავეებად აცხადებენ.