„რეზონანსი“: რუსეთსა და ევროპაში კიდევ 400 ათასი ქართველი გადაიხვეწება // „არსებობს სერიოზული საფრთხე, რომ უვიზო მიმოსვლის შემდეგ საქართველო მოსახლეობისგან დაიცალოს
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ზურაბ აბაშიძესთან: „ვლადიმირ პუტინი ცდილობს ევროპის ალტერნატიული ხაზი შექმნას… // „თვეებია საჭირო, რომ ადამიანებმა კარგად გაიგონ, რას ნიშნავს უვიზო მიმოსვლა“
„რეზონანსი“: უვიზო რეჟიმი: შემდეგი გაჩერება – აშშ // „ევროკავშირთან უვიზო რეჟიმი პირველი ეტაპია და შემდეგი აუცილებლად აშშ იქნება”
„რეზონანსი“: ექსპერტები ბიძინა ივანიშვილის წინასაარჩევნო პროცესში ჩართვას არ გამორიცხავენ // „უმრავლესობის სხდომაზე მან კიდევ ერთხელ გაიმეორა, რომ „ქართულ ოცნებას“ მხარს დაუჭერს”
„რეზონანსი“: რატომ უცხადებს ხელისუფლება უნდობლობას “ენ-დი-აი”-ს კვლევებს?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნანა დევდარიანთან: „ენ-დი-აი ამერიკის სურვილებს გამოხატავს… „ვიზალიბერალიზაციით მხოლოდ პოლიტელიტა ისარგებლებს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ზურაბ აბაშიძესთან: „2016 წლის არჩევნებში მეორე ტური ყველა ოლქში იქნება“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ნუგზარ წიკლაურთან: „გაზაფხულიდან საპროტესტო აქციებს ვიწყებთ“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ანზორ წოწონავასთან: „აფხაზეთის კონსტიტუცია სასწრაფოდ შესაცვლელია“
—————————-
„რეზონანსი“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
რუსეთსა და ევროპაში კიდევ 400 000 ქართველი გადაიხვეწება
„არსებობს სერიოზული საფრთხე, რომ უვიზო მიმოსვლის შემდეგ საქართველო მოსახლეობისგან დაიცალოს
ელზა წიკლაური
ევროკავშირისა და რუსეთის მიერ სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემდეგ, საქართველო მორიგი მიგრაციული შოკის წინაშე აღმოჩნდება. თუ ამას ამერიკაც დაემატება, მაშინ, სპეციალისტების გავლით, საქართველოს მოსახლეობის რაოდენობა კიდევ უფრო შემცირდება. ამ ეტაპზე სამშობლოს საზღვრებს მიღმა დაახლოებით 1,6 მლნ ქართველია. რუსეთთან და ევროკავშირთან სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემთხვევაში კი მათ კიდევ 320-400 ათასი თანამემამულე შეემატება.
“20-50 წლის ასაკის ადამიანების (მათი რიცხვი დღესდღეობით 1,624 მლნ-ია) 25%-ს საქართველოდან გრძელვადიან მიგრაციაში წასვლა სურს, სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემთხვევაში კი მათი გაწილი მოახერხებს ქვეყნიდან გასვლას”, – აცხადებს ეკონომისტი ნოდარ კაპანაძემ.
ევროპა, რუსეთი, ამერიკა…
საქართველოს მოქალაქეებისთვის ევროკავშირის ქვეყნებში უვიზო მიმოსვლის რეჟიმის ამოქმედების შესახებ გადაწყვეტილება პრაქტიკულად მიღებულია. ბრიუსელში სავარაუდო თარიღად მაის-ივნისს ასახელებენ. ქართველებს მგზავრობისთვის ვიზა არ დასჭირდებათ ევროკავშირის ქვეყანებში, დიდი ბრიტანეთისა და ირლანდიის გარდა. უვიზო რეჟიმი გავრცელდება ასევე კავშირის არაწევრ ისლანდიაზე, ლიხტენშტეინზე, ნორვეგიასა და შვეიცარიაზე.
საქართველოსა და უკრაინის მოქალაქეებს შენგენის ზონის ქვეყნების ტერიტორიაზე ყოფნა, ნახევარი წლის განმავლობაში, არაუმეტეს 90 დღით შეუძლიათ. ამ წესის დარღვევამ, შესაძლოა, გამოიწვიოს მათი შენგენის საინფორმაციო სისტემაში შეყვანა და ევროკავშირში ჩასვლის აკრძალვა. გარდა ევროპისა, საქართველოსთან სავიზო რეჟიმის გაუქმებას აპირებენ მოსკოვშიც და სავარაუდო თარიღად თებერვალ-მარტს ასახელებენ.
უვიზო რეჟიმი ევროკავშირის ქვეყნებში დასაქმების უფლებას არ იძლევა. მუშაობის დაწყებისთვის აუცილებელი ნებართვის აღებაა საჭირო. უფრო მეტიც, ევროკავშირის უმეტეს ქვეყანაში დასაქმების მიზნით, საქართველოსა და უკრაინის მოქალაქეებს ვიზა მაინც დასჭირდებათ, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მუშაობას 3 თვეზე მეტს არ აპირებენ.
რაც შეეხება სწავლას, თუკი საუბარია 90 დღემდე ხანმოკლე კურსებზე, ამ შემთხვევაში ვიზის გაფორმება და სპეციალური ნებართვა საჭირო არ არის. იმ შემთხვევაში თუ სწავლის ვადა 3 თვეს აღემატება, გარკვეული დოკუმენტები მაინც გახდება საჭირო.
ევროპისა და რუსეთის შემდეგ კი საქართველოსთან უვიზო რეჟიმს უკვე ამერიკაც დააწესებს, თუმცა ეს უფრო გვიან მოხდება. კარნეგის მშვიდობის ფონდის ევრაზიის პროგრამის წარმომადგენელის პოლ სტრონსკის თქმით, გარკვეული დროის შემდეგ უვიზო რეჟიმი აშშ-სთანაც ამოქმედდება. აღნიშნული განცხადება სტრონსკიმ “ამერიკის ხმის” ქართულ რედაქციასთან გააკეთა და იქვე აღნიშნა, რომ ამერიკასთან უვიზო მიმოსვლის ამოქმედებას მეტი დრო დასჭირდება.
“საქართველო, როგორც ამერიკის შეერთებული შტატებისა და ევროპის ღირებული პარტნიორი, იმსახურებს ვიზების რეგულაციების შემსუბუქებას. იმედი მაქვს, ბევრი ქართველი გამოიყენებს ამ შესაძლებლობას საგანმანათლებლო, ტურისტული, ბიზნეს ან სხვა საინტერესო მიზნის განსახორციელებლად. ახალი რეჟიმი შესაძლებლობებს აჩენს ადამიანებისთვის და ეს აჩვენებს, რომ ევროპა მართლაც აფასებს საქართველოსთან ურთიერთობას. იმედს ვიტოვებ, გარკვეული დროის შემდეგ და ამას მეტი დრო სჭირდება, უვიზო რეჟიმი ამოქმედდება ამერიკის შეერთებულ შტატებთანაც”, – განაცხადა სტრონსკიმ.
რუსეთისკენ თუ ევროპისკენ?
სავიზო რეჟიმების გაუქმებამ, გამორიცხული არ არის, რომ ქვეყნიდან ხალხის მასობრივი მიგრაცია გამოიწვიოს და საქართველოში მოსახლეობის რაოდენობაც კიდევ უფრო შემცირდეს. ამ დროისთვის არსებული არაოფიციალური სტატისტიკით, საზღვარგარეთ მცხოვრები ქართველების რაოდენობა დაახლოებით 1 607 744 ადამიანს შეადგენს. აქედან ყველაზე მეტი რუსეთის ფედერაციაში ცხოვრობს. მათი რაოდენობა 800 ათასს აღწევს, რომელთაგან 285 915 (2009 წ) რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეა. მეორე ადგილზეა საბერძნეთი, სადაც ქართველთა რიცხვი 250 ათას ადამიანს შეადგენს. მას მოსდევს უკრაინა (150 ათასი).
საქართველოდან წასული ემიგრანტების სიმრავლით ასევე გამოირჩევიან შემდეგი ქვეყნები: თურქეთი (100 ათასი), ამერიკის შეერთებული შტატები (80 ათასი), აზერბაიჯანი (35 ათასი), ესპანეთი (30 ათასი), გერმანია (25 ათასი) და ა.შ. ყველაზე ცოტა ადამიანია ავსტრალიაში (20), იაპონიაში (100), ყირგიზეთში (200), ლიტვაში (300).
თუ ამ დროისთვის ქვეყანა დაახლოებით საქართველოს 1,6 მლნ მოქალაქეს აქვს დატოვებული, სავიზო რეჟიმების გამარტივების შემდეგ ეს რიცხვი, შესაძლოა, კიდევ უფრო და თანაც მნიშვნელოვნად გაიზარდოს. სპეციალისტები ამბობენ, რომ მთავარი მიზეზი ქვეყანაში არსებული სოციალური სიდუხჭირე. ბოლო რამდენიმე წელია საქართველოში ბრუნდებიან ქვეყნიდან წლების წინათ წასული მიგრანტები, მაგრამ გარკვეული დროის შემდეგ, ვინც აქ დამკვიდრებას, სამსახურის შოვნას და ფეხის მოკიდებას ვერ ახერხებს, ისევ უკან ბრუნდება.
დემოგრაფი ანზორ თოთაძე ამბობს, რომ ქვეყანაში დემოგრაფიული და მიგრაციული შოკი უკვე წლებია არსებობს. უვიზო რეჟიმების დაწესების შემთხვევაში საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი გეზს არა ევროპისკენ, არამედ რუსეთისკენ აიღებს. ამის მიზეზად კი, “რუსეთში კარგად მოწყობილ ქართველებს” ასახელებს.
“ნაცმოძრაობის მმართველობის პერიოდში ქვეყანა 720 ათასმა ადამიანმა დატოვა. ძალიან ბევრი ქართველი ახლაც მიდის საზღვარგარეთ და რჩება. სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემთხვევაში უფრო ბევრი გავა ქვეყნიდან. სულ ცოტა ხნის წინათ გამოკითხვა ჩავატარე სტუდენტებში, კითხვა იყო ასეთი – აპირებთ თუ არა საზღვარგარეთ წასვლას? გამოკითხულ სტუდენტთა 96%-მა თქვა, რომ სურს წასვლა, ზოგს სასწავლებლად, ზოგს კი სამუდამოდ სურს ქვეყნის დატოვება. ასე რომ, არსებობს სერიოზული საფრთხე საქართველო მოსახლეობისგან დაიცალოს.
ჩემი გათვლებით, სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემთხვევაში ქართველების უმეტესობა წავა რუსეთში, რადგან ის ახლოა და თანაც ენობრივი ბარიერის პრობლემაც არ ექნებათ. რაც მთავარია, რუსეთში ძალიან ბევრი ქართველი ცხოვრობს, კარგად ფეხმოკიდებული და აქედან ჩასულს არ გაუჭირდება იქ თავის გატანა და შემდეგ სამსახურის შოვნა”, – განაცხადა ანზორ თოთაძემ.
განსხვავებული მოსაზრება აქვს ეკონომისტს ნოდარ კაპანაძეს, მისი თქმით, სავიზო რეჟიმების გაუქმების შემთხვევაში, საქართველოდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი ევროპაში წავა.
“საქართველოს მიგრაციული შოკი უკვე მიღებული აქვს, სავიზო რეჟიმის მოხსნით კი, დიდი ალბათობით ეს შოკი უფრო გაძლიერდება. ევროპაში წასვლა კი გაიოლდება, მაგრამ იქ სამსახურის შოვნა გაჭირდება და უფრო გართულდება. დღეს ვინც ევროპაში სამუშაოდ მიდის, უმეტესობა ტურისტული ვიზით მიემგზავრება და შემდეგ არალეგალურად იწყებს მუშაობას, ანუ არღვევს სავიზო რეჟიმს. მომავალშიც ვინც წავა, უმეტესობა არალეგალურად იმუშავებს. ლეგალური დასაქმების თვალსაზრისით უვიზო რეჟიმის გაუქმება არავითარი შეღავათი არ არის.
ბევრიც რუსეთისკენ აიღებს გეზს, რადგან კავშირი ამ ქვეყანასთან ძალიან მჭიდრო აქვს საქართველოს. რუსეთში ამ ეტაპზე ძალიან ბევრია წასული, მაგრამ ევროპისკენ უფრო მეტია მსურველი”, – განუცხადა “ბიზნეს-რეზონანსს” ნოდარ კაპანაძემ. მისივე თქმით, მიგრაციული მოლოდინის საწინააღმდეგო ღონისძიებებზე სახელმწიფომ უნდა იფიქროს, მაგრამ მთავრობა, სამწუხაროდ, ამ მიმართულებით არაფერს აკეთებს, გარდა ზეპირი დეკლარაციებისა: “თუ არაფერი გაკეთდა, ქვეყანას ბევრი ადამიანი დატოვებს. 20-50 წლის ასაკის ადამიანების 25%-ს საქართველოდან გრძელვადიან მიგრაციაში წასვლა სურს. სავიზო რეჟიმის გაუქმების შემთხვევაში კი მათი უმეტესობა მაინც მოახერხებს ქვეყნიდან გასვლას”, – დასძინა კაპანაძემ.
ბევრმა არ იცის, რომ უვიზო რეჟიმის პირობებში ევროპაში ვიზის გარეშე დარჩენა 180-დღიან პერიოდში 90 დღის განმავლობაში შეეძლებათ. თუმცა, საქართველოს მოქალაქეები, რომლებსაც დღეს ქვეყნიდან წასვლაში ხელს მხოლოდ სავიზო პროცედურების გავლა უშლით, უვიზო მიმოსვლის ამოქმედების შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ დატოვებენ თავიანთ ადგილსამყოფელს და თანაც არა 90 დღით, არამედ უფრო დიდი ხნით. ამის გამოცდილება რუსეთის შემთხვევაში უკვე არსებობს, როცა უვიზო მომოსვლის დროს საქართველოდან ჩრდილოეთში სამუშაოდ საკმაოდ ბევრი ქართველი გავიდა. სამომავლოდ კი, როცა რუსეთი კვლავ მოხსნის სავიზო რეჟიმს, დიდი ალბათობით, ანალოგიური პროცესები ისევ გაძლიერდება.
„რეზონანსი“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ზურაბ აბაშიძესთან: „ვლადიმირ პუტინი ცდილობს ევროპის ალტერნატიული ხაზი შექმნას… „თვეებია საჭირო, რომ ადამიანებმა კარგად გაიგონ, რას ნიშნავს უვიზო მიმოსვლა“
თიკო ოსმანოვა
“თავისუფალი დემოკრატების” ერთ-ერთი ლიდერის ზურაბ აბაშიძის თქმით, ვიზალიბერალიზაციასთან დაკავშირებით პოლიტიკური გადაწყვეტილება საქართველოს სასარგებლოდ იქნება მიღებული, თუ “ოცნების” ხელისუფლებამ რადიკალური შეცდომები არ დაუშვა. იგი რუსეთის პრეზიდენტის ინიციატივასაც მიესალმება, თუმცა დასძენს, რომ მოსკოვთან უვიზო მიმოსვლა არ არის სტაბილური და საქართველოს ორიენტაცია მთლიანად ევროპისკენ უნდა იყოს მიმართული.
ვიზალიბერალიზაციის საკითხზე, ევროკომისიის ბოლო დასკვნაზე და “ენ-დი-აის” კვლევაზე “რეზონანსი” ზურაბ აბაშიძეს ესაუბრა: „თუ ხელისუფლებამ რამე რადიკალური და კატასტროფული შეცდომები არ დაუშვა, პოლიტიკური გადაწყვეტილების თვალსაზრისით, არა მგონია, ვიზალიბერალიზაციასთან დაკავშირებით პრობლემები შეგვექმნას. ვფიქრობ, რამდენიმე თვეში პროგნოზი გამართლდება და ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლას მივიღებთ. ეს წინ გადადგმული ნაბიჯია, ამაზე ყველა ვთანხმდებით და ეს არ არის მარტო ერთი პოლიტიკური ძალის დამსახურება. ეს არის ქართველი ხალხის წარმატება, რომელიც ძალიან კარგი შედეგებით დასრულდება», – ამბობს ზურაბ აბაშიძე.
- არსებობს შიში, რომ უვიზო მიმოსვლა ქართველების მასობრივ გადინებას გამოიწვევს…
- არა, რადგან ამას აქვს მთელი რიგი მიზეზები. აუცილებელია ამ საკითხის ძალიან კარგი პოპულარიზაცია, საზოგადოებამდე სწორად მიტანა. ამას არ ეყოფა ერთი დღე და ერთი საათი. ამას დასჭირდება თვეები, რომ ადამიანებმა კარგად გაიგონ, რას ნიშნავს ეს უვიზო მიმოსვლა. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ადამიანი აიღებს ბილეთს და წავა ევროპის რომელიმე ქვეყანაში, დარჩება იქ და მოიწყობს ცხოვრებას. ეს გათვითცნობიერებული უნდა ჰქონდეს თითოეულ მოქალაქეს, ეს ვერ მოხდება. უვიზო მიმოსვლა არ ნიშნავს იმას, რომ ევროპაში ეგრევე სამსახურს იპოვიან და იქ დარჩებიან. ამისთვის სპეციალური ვიზები იქნება საჭირო. ეს ეხება მხოლოდ იმათ, ვისაც ევროპაში დროებითი საქმე აქვთ და 90 დღის მანძილზე შეუძლიათ დარჩენა. იგივე იქნება, რაც ხდებოდა ვიზის პირობებში, უბრალოდ მოქალაქეებს საელჩოში მისვლა და ვიზის აღარ მოუწევთ. ეს არის წინ გადადგმული ნაბიჯი.
მომავალი კი უნდა იყოს ის, რომ საქართველო გახდეს ევროკავშირის წევრი და მაშინ მოქალაქეების გადინება უფრო მოსალოდნელია. იმიტომ, რომ ჩვენ თუ ავიღებთ მაგალითისთვის პოსტსაბჭოთა სივრცეს და ბალტიისპირეთს, აი მაშინ მოხდა ბევრი მოქალაქის გასვლა ბალტიის ქვეყნებიდან სხვადასხვა ევროპულ სახელმწიფოში, სადაც ეცადნენ, დამკვიდრებულიყვნენ და ეპოვათ სამსახურები.
აქედან გამომდინარე, მაშინ არის ეს უფრო მეტად მოსალოდნელი. თუმცა დარწმუნებული ვარ, ევროკავშირის წევრი რომ გავხდებით, ეკონომიკური მდგომარეობა რადიკალურად შეცვლილი უნდა იყოს და ქართველებს, პირიქით, უნდა სურდეთ დაბრუნება.
- ევროპის პარალელურად, საქართველოსთვის უვიზო რეჟიმის შემოღებას რუსეთიც აპირებს. რას, ფიქრობთ პუტინის ამ განცხადებაზე, რომელმაც ევროკომისიის დასკვნას ორი დღით დაასწრო?
- ამას პირდაპირ ვუკავშირებ ევროკავშირის გადაწყვეტილებას, იმიტომ, რომ პუტინი ცდილობს, ალტერნატიული ხაზი შექმნას, რადგან საქართველოს მოქალაქეებს სურვილი აქვთ, რუსეთში იარონ და რაღაც პროდუქტი გაიტანონ. ჩრდილოელ მეზობელთან ხომ სავაჭრო და ჰუმანიტარული ურთიერთობა გვაქვს. ამიტომ ეს თემა მისასალმებელია, ძალიან კარგი იქნება, თუ მოხდება რუსეთთან უვიზოდ მიმოსვლა, მაგრამ ერთი რამ უნდა იცოდნენ – ჩვენთვის პრინციპულია დეოკუპაციის პროცესი. რუსეთის მხრიდან ვიზების მოხსნა არ არის სტაბილური ჩვენი ჩრდილოელი მეზობლის ბუნებიდან გამომდინარე. როგორც მოხსნიან, შეიძლება ისევე დახურონ. ამიტომ, რა თქმა უნდა, ჩვენი მთლიანი ორიენტაცია ევროპისკენ უნდა მოხდეს, ეს არის სტაბილურობის გარანტია. ის, რომ რუსეთთან სავაჭრო ურთიერთობა გვაქვს და რაღაც ნაბიჯებს ვდგამთ, არ ნიშნავს, რომ ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობის საკითხი გვერდზე გადავდოთ. ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაცია რუსეთმა მოახდინა და დღემდე აგრძელებს ოკუპაციის ხაზის გადმოწევას, თანაც ყოველდღე ირღვევა ადამიანის უფლებები.
- “ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის” ბოლო კვლევის შედეგებთან დაკავშირებით რას ფიქრობთ?
- ყველა კვლევა გარკვეულ ცდომილებასთან არის დაკავშირებული, მაგრამ ძირითადად მინდა გითხრათ, რომ “ენ-დი-აის” ბოლო გამოკითხვა ადეკვატურია. ასახავს რეალურ ვითარებას, რაც ქვეყანაშია. ჩვენ ინტენსიური ურთიერთობა გვაქვს საზოგადოების წარმომადგენლებთან. მათთან შეხვედრისას იგივე განცდები გვეუფლება. ის, რომ “ქართული ოცნების” მიმართ ნდობა დაწეულია, ესეც რეალობაა, ამას კვლევაც არ სჭირდება. ასევე არ იცვლება “ნაციონალური მოძრაობის” რეიტინგი, რადგან ხელისუფლებაში მათი უკან დაბრუნების ნოსტალგია არავის აქვს. აქედან გამომდინარე, ყველაზე მეტ პოტენციალს ვხედავ “თავისუფალ დემოკრატებში”, რაც აშკარად ჩანს ამ კვლევებიდან. ის ადამიანები, რომლებიც არჩევნებზე მისვლას არ აპირებენ, სავარაუდოდ, ჩვენ მიმართ პოზიტიურად არიან განწყობილი, ასე რომ, დაველოდოთ. ჩვენ ყველაფერს გავაკეთებთ იმისათვის, რომ ხალხში ნიჰილიზმი აღარ იყოს.
„რეზონანსი“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
უვიზო რეჟიმი: შემდეგი გაჩერება – აშშ
„ევროკავშირთან უვიზო რეჟიმი პირველი ეტაპია და შემდეგი აუცილებლად აშშ იქნება“
თაკო მათეშვილი
რთული, მაგრამ შესაძლებელი – ასე აფასებენ სპეციალისტები ამერიკის შეერთებულ შტატებთან უვიზო მიმოსვლის პერსპექტივას და დასძენენ, რომ ეს უფრო ძნელი მოსაპოვებელი იქნება, ვიდრე ევროკავშირის შემთხვევაში, რადგან ამერიკელებს უფრო მეტი მოთხოვნა და სერიოზული კრიტერიუმები აქვთ.
მიუხედავად ამისა, მიიჩნევენ, რომ ჩვენი მხრიდან აქტიურობით, შესაბამისი რეფორმების გატარებითა და შესაძლებლობის მაქსიმალურად გამოყენებით, არცთუ შორეულ მომავალში საზღვრებს ამერიკაც გაგვიხსნის. ამაში კი ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლის უფლების მოპოვებაც დაგვეხმარება, რადგან თუკი ქვეყანამ ევროკავშირის კრიტერიუმები დააკმაყოფილა, ე.ი. ის სანდოა.
აღსანიშნავია, რომ ამერიკის შეერთებულ შტატებთან უვიზო მიმოსვლით 38 ქვეყანა სარგებლობს. თუმცა, პარიზის ტერაქტების შემდეგ, რომელსაც 130 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა და 400-მდე მძიმედ დაშავდა, აშშ-მ უვიზო რეჟიმის გამკაცრების შესახებ დააანონსა იმ ქვეყნებისთვის, რომელთაც ქვეყანაში შესვლა თავისუფლად შეეძლოთ. საუბარია ევროკავშირის და სხვა ქვეყნების მოქალაქეებზე.
აშშ-ს ყოველ წელს უვიზოდ 38 ქვეყნიდან 20 მილიონი ადამიანი სტუმრობს. ახლა კი უვიზო მიმოსვლის პროგრამა გადაიხედება, რადგან მთავრობის მტკიცებით, ევროკავშირის მოქალაქეობის მქონე ექსტრემისტებს აშშ-ში უპრობლემოდ მოხვდრა ნებისმიერ დროს შეუძლიათ.
რამდენად შესაძლებელია, ამ ფონზე ამერიკამ კიდევ ერთ ქვეყანას – საქართველოს გაუხსნას საზღვრები, რთული სათქმელია, თუმცა პოლიტოლოგები დარწმუნებულები არიან, რომ ამის შანსი გვაქვს.
განცხადებები აშშ-სთან უვიზო მიმოსვლასთან დაკავშირებით ევროკავშირის მიერ დადებითი დასკვნის გამოქვეყნებისთანაე გაკეთდა. კარნეგის მშვიდობის ფონდის ევრაზიის პროგრამის წარმომადგენელმა პოლ სტრონსკიმ “ამერიკის ხმის” ქართულ რედაქციასთან განაცხადა, რომ გარკვეული დროის შემდეგ უვიზო რეჟიმი აშშ-სთანაც ამოქმედდება, თუმცა ამას მეტი დრო დასჭირდება.”საქართველო, როგორც ამერიკის შეერთებული შტატებისა და ევროპის ღირებული პარტნიორი, ვიზების რეგულაციების შემსუბუქებას იმსახურებს. იმედი მაქვს, ბევრი ქართველი გამოიყენებს ამ შესაძლებლობას საგანმანათლებლო, ტურისტული, ბიზნეს ან სხვა საინტერესო მიზნის განსახორციელებლად, რადგან ახალი რეჟიმი შესაძლებლობებს აჩენს ადამიანებისთვის. ეს აჩვენებს იმას, რომ ევროპა მართლაც აფასებს საქართველოსთან ურთიერთობას.
“იმედს ვიტოვებ, რომ გარკვეული დროის შემდეგ, და ამას მეტი დრო სჭირდება, უვიზო რეჟიმი ამოქმედდება ამერიკის შეერთებულ შტატებთანაც”, – განაცხადა სტრონსკიმ.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა კი მიიჩნია, რომ ქართველები მთელ მსოფლიოში უვიზოდ გადაადგილებას ყოველგვარი ბარიერების გარეშე იმსახურებენ.
აშშ-სთან უვიზო რეჟიმის მიღება სამომავლო მიზნად უკრაინის პრეზიდენტმა პეტრო პოროშენკომაც დაისახა და განაცხადა, რომ ეს მისი ქვეყნისთვის მომდევნო ეტაპი იქნება.
სპეციალისტები ამბობენ, რომ კონკრეტული ვადების დასახელება – რამდენ ხანში იქნება ეს შესაძლებელი, ძნელია და “რეზონანსთან” საუბრისას იმ ნაბიჯებზე საუბრობენ, რისი გადადგმაც საქართველოს ამ პრივილეგიის მოსაპოვებლად მოუწევს.
საქართველოს ატლანტიკური საბჭოს ხელმძღვანელი გიორგი მუჩაიძე აღნიშნავს, რომ ორმხრივ ურთიერთობაში ქართული მხარის აქტიურობაზე ბევრი რამაა დამოკიდებული. გვახსენებს, რომ არსებობს მზაობა ამერიკის მხრიდან თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულების ხელმოწერასთან დაკავშირებით და დასძენს, რომ ამ საკითხს ჩვენი მხრიდან სერიოზული ლობირება სჭირდება, რათა იგი აშშ-ს დღის წესრიგში დადგეს.
სწორედ ამიტომ მიიჩნევს, რომ ჩვენი მონდომება და დემოკრატიული პროგრესის კუთხით ნაბიჯების გადადგმა ბევრ რამეს განსაზღვრავს. თუმცა, აქვე იმასაც აღნიშნავს, რომ საერთაშორისო სიტუაციაც გასათვალისწინებელია. იგი იმ მოთხოვნებზეც საუბრობს, რასაც აშშ ევროკავშირზე უფრო მკაცრად აყენებს და ამბობს, რომ ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მოთხოვნა სასაზღვრო კონტროლის გამკაცრება და შესაბამის სტანდარტებამდე აყვანაა.
“სასაზღვრო გამშვები პუნქტების აღჭურვა, ბიომეტრიულ პასპორტებზე გადასვლა და ა.შ. ამ მხრივ საქართველომ სერიოზულ პროგრესს მიაღწია. სწორედ ამის საფუძველზე მივიღეთ ევროკავშირიდან დადებითი გადაწყვეტილება. ამ ყველაფერს კი აშშ-ც გაითვალისწინებს. კიდევ ვიმეორებ, რომ ამ საკითხის ორმხრივ ურთიერთობებში წამოწევა აუცილებელია. ამერიკა უზარმაზარი ქვეყანაა, რომელსაც დღის წესრიგში უამრავი საკითხი აქვს. ჩვენ კი აქტიურები უნდა ვიყოთ. მაგალითად, ჩვენ ამერიკელებთან სტრატეგიული ქარტია გვაქვს. ეს ძალიან კარგი ფორმატია თანამშრომლობისათვის. მის ფარგლებში პერიოდულად ორმხრივი შეხვედრები იმართება. უვიზო რეჟიმის თემის წამოწევა ამ შეხვედრების დროსაც შეიძლება”, – აღნიშნავს გიორგი მუჩაიძე.
აშშ-სთან წარმატების მისაღწევად, მისი თქმით ევროკავშირთან უკვე მიღწეული წარმატებაც წაგვეხმარება. ამბობს, რომ ევროკავშირს სერიოზული კრიტერიუმები აქვს და მეორე მხარეს ყოველთვის სერიოზული ვალდებულებების შესრულებას აკისრებს.
აქედან გამომდინარე, მისი აზრით, ევროკავშირის გადაწყვეტილება სერიოზული დასტური და სიგნალია იმისა, რომ ქართულ მხარეს ყველაფერი წესრიგში აქვს და მის მიერ წამოყენებული მოთხოვნები შესრულებულია. შესაბამისად, ევროკავშირის დადებითი გადაწყვეტილება ამერიკასთან მიმართებაშიც მნიშვნელოვანია”, – დასძენს გიორგი მუჩაიძე.
ამ უკანასკნელ მოსაზრებას “ამერიკის მხარდამჭერთა ლიგის” პრეზიდენტი ირაკლი კიკიანიც ეთანხმება და ამბობს, რომ აშშ-სთან უვიზო მიმოსვლა იმაზეა დამოკიდებული, თუ რამდენად გონივრულად გამოვიყენებთ ევროკავშირთან ვიზალიბერალიზაციას. მისი თქმით, ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლა ერთგვარი ტესტია შემდეგ საფეხურზე ასასვლელად. „ეს ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დაცვასთანაცაა კავშირში და ასევე გარკვეულ რეფორმებზეც ბევრია დამოკიდებული. საქართველოს კანონმდებლობა მათთან თავსებადი უნდა გახდეს. ამიტომაც, მნიშვნელოვანია, თუ რამდენად წარმატებით განვახორციელებთ ევროპასთან ინტეგრაციის შემდეგ ეტაპს. აშშ უფრო მაღალ სტანდარტებს აწესებს. იგი მსოფლიოს წამყვანი სახელმწიფოა და ყველაფერს გაცილებით სერიოზულად უდგება. უფრო მაღალი სტანდარტი აქვთ უსაფრთხოების დაცვის მხრივაც. ამ ყველაფრის შესრულებამდე აშშ-სთან ვიზალიბერალიზაცია შეუძლებელია. თუმცა, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ევროკავშირთან უვიზო რეჟიმის მიღება პირველი ეტაპია და შემდეგი ეტაპი აუცილებლად აშშ იქნება”, – აცხადებს კიკიანი.
„რეზონანსი“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ექსპერტები ბიძინა ივანიშვილის წინასაარჩევნო პროცესში ჩართვას არ გამორიცხავენ
„უმრავლესობის სხდომაზე მან კიდევ ერთხელ გაიმეორა, რომ “ქართულ ოცნებას” მხარს დაუჭერს“
სალომე სარიშვილი
“არჩევნებამდე ჯერ კიდევ დიდი დროა დარჩენილი, თუმცა საბოლოო ჯამში, ანალიზი რომ გავაკეთოთ, რასაკვირველია, თავისუფლად შესაძლებელია, ივანიშვილი წინასაარჩევნო პროცესში ჩაერთოს, ეს ბევრ რამეზე იქნება დამოკიდებული”, – ამგვარია პოლიტოლოგთა ნაწილის შეფასება ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ბიძინა ივანიშვილის წინასაარჩევნო პროცესში შესაძლო ჩართვის შესახებ.
ექსპერტთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ იმ ფონზე, როდესაც ბევრი ფაქტორის გამო “ოცნების” რეიტინგი არც ისე სახარბიელოდ გამოიყურება, ივანიშვილის საზოგადოებასთან კომუნიკაცია და მათ შორის წინასაარჩევნო კამპანიაში ჩართვა კოალიციის იმიჯზე მნიშვნელოვნად აისახება.
საპარლამენტო უმრავლესობაში კი ამბობენ, რომ ივანიშვილი პოლიტიკურ საქმიანობაში ჩართვასა და მათ შორის არჩევნებში მონაწილეობის მიღებას არ გეგმავს.
როგორც “რეზონანსთან” საუბრისას დეპუტატთა ნაწილი აცხადებს, ექსპრემიერი კოალიციის პარტიულ და კოალიციურ ღონისძიებებში აქტიურად ჩაერთვება, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ იგი “ოცნების” პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებში ჩაერევა. უმრავლესობაში ამბობენ, რომ ივანიშვილის აზრი, როგორც კოალიციის შემქმნელისა, მათთვის საინტერესო და მნიშვნელოვანია. „ბატონი ბიძინა ჩვენი გუნდის წევრია, ამიტომ მგონია, რომ საარჩევნო პერიოდში არ დაჯდება და ვითარებას შორიდან არ დააკვირდება, თუმცა როგორ გააკეთებს ამას – როგორც რიგითი მოქალაქე, თუ უფრო აქტიურად ჩართული პირი, ამ საკითხზე არათუ არ გვიმსჯელია, საერთოდ თემა არ წამოწეულა, ამიტომ ეს დროის საკითხია და მოვლენებს უნდა დაველოდოთ”, – უთხრა “რეზონანსს” საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა ანი მიროტაძემ.
საპარლამენტო უმრავლესობის კიდევ ერთი წევრის ზვიად კვაჭანტირაძის თქმით, ივანიშვილი კოალიციის სულის ჩამდგმელად და უპირობო ლიდერად რჩება და მისი მხარდაჭერა მმართველი გუნდისთვის მნიშვნელოვანია. „ბიძინა ივანიშვილი “ქართული ოცნების” პარტიულ და კოალიციურ ღონისძიებებში აქტიურად ჩაერთვება, რადგან იგი კოალიციის უპირობო ლიდერად რჩება”, – აცხადებს კვაჭანტირაძე.
დეპუტატ გია ვოლსკის განცხადებით კი, ივანიშვილი წინასაარჩევნო პროცესში აუცილებლად ჩაერთვება, თუმცა ეს მის პოლიტიკურ საქმიანობაში ჩართულობას ნამდვილად არ ნიშნავს. „ის გახლავთ ადამიანი, რომელმაც გინდ საზოგადოებრივი ორგანიზაციის თვალსაზრისით და გინდ მეცენატის თვალსაზრისით “ქართული ოცნება” დააარსა. ბუნებრივია, მისი “ოცნებისადმი” მხარდაჭერა უფრო ინტენსიური იქნება, ვიდრე მანამდე. ჩვენ იგი უმრავლესობის სხდომაზე მივიწვიეთ, გავაცანით ჩვენი აზრი და მოვუსმინეთ, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ იგი პოლიტიკურ პროცესში დღემდე ჩართულია. ეს ძალიან მკაფიოდ უნდა ჩამოვაყალიბოთ, რადგან მისი მოსაზრებები ჩვენთვის ძალიან საინტერესოა, უმრავლესობის სხდომაზე კი მან კიდევ ერთხელ გაიმეორა, რომ “ქართულ ოცნებას” მხარს დაუჭერს. რასაკვირველია, იმ კანონის ფარგლებში, რაც ლიმიტირებას ითვალისწინებს, იქნება ეს დაფინანსების მიმართულებით თუ სხვა. ხაზგასმით მინდა აღვნიშნო, რომ ეს ჩართულობა მის პოლიტიკურ მონაწილეობას ან თუნდაც ამბიციას არ ნიშნავს”, – უთხრა “რეზონანსს” გია ვოლსკიმ.
პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძის აზრით, საპარლამენტო უმრავლესობის წევრების არაერთგვაროვანი განცხადებების ფონზე შეგვიძილია ვივარაუდოთ, რომ კოალიციაში ერთობა ისევ არ არის. მაგალითისთვის მან ცალკეულ დეპუტატთა და პარლამენტის თავმჯდომარის განცხადება გაიხსენა და აღნიშნა, რომ მათი მოსაზრებები ივანიშვილის წინასაარჩევნო პროცესში ჩართულობასთან დაკავშირებით მიზეზთა გამო სხვადასხვაგვარია, რაც გარკვეული ეჭვის საფუძველს იძლევა.
“აქ მაგალითისთვის საკვანძო განცხადებებიც კმარა, რომელიც დეპუტატების გარდა, პარლამენტის თავმჯდომარემ, დავით უსუფაშვილმაც გააკეთა. მან თქვა, რომ უმრავლესობა ივანიშვილის გარეშე უნდა შეეჩვიოს არჩევნებს, თუმცა დეპუტატმა თამაზ მეჭიაურმა სრულიად საპირისპირო განაცხადა, რომ ივანიშვილი წინასაარჩევნო პროცესში უფრო მეტად ჩაერთვება, ვიდრე წინა არჩევნების დროს. ამ ორი განცხადების საფუძველზე შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ უსუფაშვილი უფრო შორს იყურება და ფიქრობს, რომ ივანიშვილის ავტორიტეტი არ შეიძლება ერთი ძალის მაშველ წრედ იქცეს. ხოლო რაც შეეხება მეჭიაურსა და სხვა დეპუტატებს, რომლებიც უსუფაშვილისგან განსხვავებით ფიქრობენ, ისინი ცდილობენ, რაღაცას ჩაებღაუჭონ და კოალიცია ისე გაიყვანონ არჩევნებში. უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ მათ ამ არჩევნებში ბარიერის გადალახვა გაუჭირდებათ. ვფიქრობ, მეჭიაურმა მისი განცხადებით, თვითლუსტრაცია მოახდინა და რეალურად თქვა, რომ ხელისუფლებაში დარჩენა ახლა უფრო ძნელია, ამიტომ საჭიროა ერთობა. თუმცა ბევრი მიზეზის გამო არ მგონია, რომ ივანიშვილის არჩევნებში ჩართვა გადამწყვეტი ფაქტორი იქნება”, – აცხადებს ცინცაძე და დასძენს, რომ ბევრი მიზეზის გათვალისწინებით ივანიშვილის წინასაარჩევნო პროცესში ჩართვა მოსალოდნელია.
შესაძლოა, ივანიშვილი საარჩევნო სიაში არ იყოს, თუმცა მისი წინასაარჩევნო კამპანიაში ჩართულობა ნამდვილად მოსალოდნელია, მანამდე კი მას შეუძლია, საზოგადოებასთან კომუნიკაცია კიდევ ერთხელ აღადგინოს, ვინაიდან საამისო ავტორიტეტი ჯერ კიდევ დარჩა. თუ გავითვალისწინებთ იმასაც, რომ ახლა ქვეყანაში მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობა და უმუშევრობაა, მისი ხალხთან კომუნიკაცია ისევ “ოცნებას” წაადგება, ვინაიდან მას მოსახლეობა მოუსმენს. აქ მნიშვნელოვანია კიდევ ერთი თემა, რომელიც შეწყალების კომისიას ეხება. ეს ბევრად უფრო საშიშია “ოცნებისთვის”, ვიდრე თავის დროზე ე.წ ცოცხების თემა იყო “ნაციონალური მოძრაობისთვის.” ივანიშვილის პოლიტიკურ პროცესში ჩართვა ჯერ კიდევ ბევრ რამეზეა დამოკიდებული, ამიტომ გამორიცხული არაფერია”, – გვითხრა სოსო ცინცაძემ.
„რეზონანსი“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
რატომ უცხადებს ხელისუფლება უნდობლობას “ენ-დი-აი”-ს კვლევებს?
ნინო ქეთელაური
საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლები “ენ-დი-აი”-ს მიერ ჩატარებულ კვლევებს უნდობლობას უცხადებენ. “ენ-დი-აი”-ს გამოკითხვა რამდენიმე საკითხს, მათ შორის, საგარეო პოლიტიკას, პარტიების მხარდაჭერასა და მიმდინარე მოვლენებს შეეხებოდა. “ციფრებში გამოხატულ პარტიულ რეიტინგებს სანდოობის კუთხით არ შევხედავდი”, – ეს განცხადება “ენ-დი-აი”-ს კვლევებზე უმრავლესობის წარმომადგენელმა ეკა ბესელიამ გააკეთა.
კვლევებზე კომენტარის გაკეთება არ ისურვა არც საქართველოს თავდაცვის მინისტრმა თინა ხიდაშელმა, რომელმაც განაცხადა, რომ კვლევებთან დაკავშირებით მისი პოზიციები არ იცვლება იმის მიუხედავად, ხელისუფლებაშია თუ ოპოზიციაში. კვლევების ჩატარების მეთოდოლოგია დააყენა ეჭვქვეშ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრმა დავით სერგეენკომაც, რომლის თქმითაც, მისთვის აბსოლუტურად გაუგებარი და ბუნდოვანია კვლევების მიზნები. საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე დავით უსუფაშვილმა და იუსტიციის მინისტრმა თეა წულუკიანმა კი აღნიშნულ კვლევებზე კომენტარის გაკეთება საერთოდ არ ისურვეს.
როგორ ფიქრობთ, “ენ-დი-აი”-ს კვლევებს ხელისუფლება რატომ უცხადებს უნდობლობას? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების წარმომადგენლებს მიმართა.
ნუცა ჯანელიძე (მუსიკათმცოდნე): “ამ კვლევებს, ხელისუფლების გარდა, მე ვფიქრობ, მოსახლეობის ძალიან დიდი ნაწილიც უნდობლობას უცხადებს. ვერ ვიჯერებ მათ შედეგებს და, სიმართლე გითხრათ, მე ამერიკელების საერთოდ არაფერი მჯერა”.
სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): “პირადად ჩემი პოზიციაა, რომ არც მე ვენდობი ამ კვლევებს, იმიტომ, რომ ასეთი კვლევები არასოდეს ასახავს რეალურ სურათს. ხელისუფლებას კონკრეტულად რა პრეტენზიები აქვს, არ ვიცი, მაგრამ ჩემს უნდობლობას იწვევს ის, რომ როგორც წესი, “ენ-დი-აი” და მისი მსგავსი ორგანიზაციები პოლიტიკური სუბიექტებისა თუ პარტიების ინტერესებს წარმოადგენენ”.
მიხეილ ცაგარელი (ასტროლოგი): “უნდობლობის მიზეზია ის მრავალწლიანი ტყუილები, რომელიც “ენ-დი-აი”-ს მხრიდან გვესმის. ასევე, არასწორი, არაადეკვატური მაჩვენებლები, რომლებსაც ისინი დებენ. ჩვენ ძალიან კარგად ვნახეთ, ჯერ კიდევ “ნაციონალური მოძრაობის” დროს როგორ იდებოდა “ნაციონალური მოძრაობისთვის” სასარგებლო პროცენტული მაჩვენებლები. 9 წელი საკმარისი იყო და ცხადია, ამან გააჩინა ეს უნდობლობა. მე მიმაჩნია, რომ “ენ-დი-აი” უკვე ნერვების მომშლელი ფაქტორიც კი გახდა. როდესაც მათ წარმომადგენელს ტელევიზორში ვხედავ, სხვა არხზე ვრთავ, იმიტომ, რომ ვიცი, წამოვა ტყუილების კორიანტელი. ეს ორგანიზაცია დღესაც ძალიან კარგად მუშაობს იმ ხალხთან, ვისაც სულაც არ უხარია საქართველოს დღევანდელი წინსვლა და კეთილდღეობა. მე მიმაჩნია, რომ “ენ-დი-აი” საერთოდ გასაძევებელია ქვეყნიდან. უბრალოდ, გასაგებია, რომ ეს მთავრობა ცდილობს, არ გააღიზიანოს დასავლელი პარტნიორები, თორემ ეს დიდი ხანია უკვე, რაც გასაკეთებელია”.
მიშა მშვილდაძე (პროდიუსერი): “ხელისუფლების უნდობლობას 2 ფაქტორი იწვევს. პირველი ის, რომ არ მოსწონთ რეზულტატი და, ბუნებრივია, ეძებენ მიზეზს, რომ არ ენდონ და მეორე – ის, რომ რელურად მათ აქვთ ნეგატიური გამოცდილება, “ენ-დი-აი”-ს რეიტინგებში დიდი ხნის განმავლობაში მათ ჰქონდათ დაბალი მაჩვენებელი, რის შემდეგაც უცებ მოიგეს არჩევნები. თუმცა, არჩევნებს ისეთი მოვლენები უძღოდა წინ, რომ სულ თავისუფლად შეიძლება ავხსნათ მათი რეიტინგის ასეთი სწრაფი ცვლილება. ამის ახსნა შეიძლება იმ ცნობილი ამბებით, რაც წინ უძღოდა არჩევნებს და შესაბამისად, “ენ-დი-აი”-ს კვლევებს შეგვიძლია ვედნოთ მაშინაც და ახლაც. მე ვფიქრობ, ხელისუფლებამ ან უნდა დადოს ალტერნატიული კვლევის შედეგები და, ამით გაამართლონ საკუთარი უნდობლობა, ან აღიარონ, დაიჯერონ ეს შედეგები და ამის გათვალისწინებით დეგეგმონ საკუთარი ნაბიჯები. მე ამ უკანასკნელს ვურჩევდი, რადგან ჩემი აზრით, ეს შედეგები ძალიან ახლოსაა რეალობასთან”.
„ახალი თაობა“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ნანა დევდარიანთან: „ენ-დი-აი ამერიკის სურვილებს გამოხატავს…“
გუშინ გამოქვეყნებულ ენდიაის კვლევებს შეფასებები როგორც პოლიტიკურ, ისე ექსპერტულ წრეებში მოჰყვა. გლობალური კვლევების ცენტრის ხელმძღვანელი ნანა დევდარიანი მიიჩნევს, რომ ენდიაის კვლევებში მოულოდნელი აღარაფერია. „პირველი კვლევა არ არის, როდესაც მესამე ძალად თავისუფალ დემოკრატებს წარმოგვიჩენს ხოლმე ენდიაი და იქვე ნახავთ, რომ ბურჯანაძეს, პატრიოტთა ალიანსს და ლეიბორისტებს თანაბრად დაუსვეს 3-4%“, – აცხადებს ნანა დევდარიანი „ახალ თაობასთან“ საუბარში.
- ეს არ ასახავს რეალობას?
- რასაკვირველია, არ ასახავს! არანაირი სოციოლოგიური კვლევა არ შეედრება ბოლო არჩევნების შედეგებს და ბოლო არჩევნების შედეგებით, ბურჯანაძეს ჰქონდა 11%-ზე მეტი, პატრიოტთა ალიანსს – 8%-ზე მეტი და ლეიბორისტებს, შედეგი საერთოდ არ ჰქონდათ. აი, ამ ძალების გათანაბრებას ცდილობენ ერთ კოლოფში.
- ვის სჭირდება ეს ყველაფერი?
- ეს არის ამერიკის შეერთებული შტატების სურვილი, რომ ასეთი კონფიგურაცია დალაგდეს პარლამენტში. პირველი ადგილი „ოცნებას”, მაგრამ იმდენი არა, რამდენიც ახლა აქვთ, მერე ნაციონალური მოძრაობა და თავისუფალი დემოკრატები, მაგრამ არ გამოუვათ ეს ასე!
- რატომ?
- იმიტომ, რომ განწყობებით და ბოლო არჩევნების შედეგებით, თვითონაც მშვენივრად იციან, რა არის და როგორ არის.
- თუმცა იმაზეც ყველა თანხმდება, რომ „ოცნების“ რეიტინგი საგრძნობლად დაეცა...
- კი, დაეცა, მაგრამ იმ ზომამდე ნამდვილად არ დაცემულა, როგორც ამას ენ-დი-აი-ს კვლევა აჩვენებს. საერთოდ, ხელისუფლებაში მოსული ნებისმიერი ძალის რეიტინგი ორი-სამი წლის მერე ეცემა, ეს ბუნებრივი პროცესია, მაგრამ ასეთი დაცემა ნამდვილად არ ჩანს, როგორსაც ენ-დი-აი-ს კვლევა გვაჩვენებს. თუ მიაქციეთ ყურადღება, ძალიან საინტერესო პუნქტი გამოჩნდა ამ კვლევაში.
- რომელ პუნქტს გულისხმობთ?
- პირველად ენ-დი-აი-მ ჩასვა ასეთი რამ კითხვარში: დაცულად გრძნობთ თუ არა თავს, როცა პოლიტიკურ საკითხებზე საუბრობთ ტელეფონით. მსგავსი არასოდეს არაფერი ჩაუსვამთ, როცა ტოტალური მოსმენები იყო. რატომღაც ახლა გაახსენდათ ეს საკითხი. რუსთავი 2-ის დევნა პოლიტიკური მოტივებით ხდება თუ არ ხდება, ესეც ახლა გაახსენდათ, მაშინ, როცა რამდენიმე კომპანია და უამრავი ბეჭდური მედიის რედაქციები და ტელევიზიები დაპრესილი ჰყავდა წინა ხელისუფლებას. მაშინ რატომ არც ერთხელ არ ჩაწერეს კითხვარში, მედია იდევნება, თავისუფალია თუ პოლიტიკური წნეხის ქვეშ არისო.
- ეს ყველაფერი დაკვეთილია?
- დაკვეთილი კი არა, ეს ყველაფერი პირდაპირ გამოხატავს ამერიკელების განწყობას, როგორ უნდათ დაინახონ პროცესები საქართველოში. ეს პირდაპირი და მკვეთრი მესიჯებია, რომ ჩვენ მიგვაჩნია, რომ ასე კარგი იქნებოდა. თურმე მაშინ არავინ გვისმენდა, დემოკრატიის ოაზისი იყო, ახლა თურმე ყველას გვისმენენ, ხალხო! თვით ენდიაი შეშფოთდა. უკვე ცუდი ტონიც კია ამაზე ლაპარაკი.
- ანუ უთითებენ „ოცნებას“, რომ მას უმრავლესობა აღარ ექნება? თუ რა გვაჩვენა ამ კვლევებმა?
- მათ მშვენივრად იციან, რომ „ქართული ოცნება გავა პირველ ადგილზე, მაგრამ არა ისეთი უპირატესობით. თუმცა იმაზეც მიანიშნებენ, რომ პარლამენტში მეორე, მესამე პოზიციები ნაციონალურმა მოძრაობამ და თავისუფალმა დემოკრატებმა უნდა გაიყონ.
- რა ბედის ელის არასაპარლამენტო ოპოზიციას? ვერავინ ხედავს მათ ადგილს პარლამენტში?
- ეს სამი ძალა თანაბარი შედეგით რომ დასვეს ამ გამოკითხვაში, ამით მიანიშნებენ, რომ მათ ერთი და იგივე პოლიტიკური წონა აქვთო. ამ პარტიებისთვის მიცემული 3% იმას ნიშნავს, რომ ბურჯანაძემ და პატრიოტთა ალიანსმა საერთოდ ვერ უნდა გადალახოს ბარიერი. ამის გაკეთება როგორ შეიძლება ხელოვნურად, ეს საგარეჯოში ვნახეთ, მაგრამ არა მგონია, რომ ეს ჩვენმა ამომრჩეველმა მიიღოს.
- „ოცნება“ რამდენად მოხიბლული დარჩება ამ ვითარებით?
- რა თქმა უნდა, კმაყოფილი არ იქნება, მაგრამ მათ აქვთ ჯოკერი და ამ ჯოკერის თაობაზე გაცხადდა უკვე. არაერთხელ მითქვამს, რომ ბიძინა ივანიშვილი ისევ ჩაუდგებოდა სათავეში „ქართულ ოცნებას“.
- ანუ მათი ჯოკერი ივანიშვილია?
- დიახ, მათი ჯოკერი ივანიშვილია.
- შეიცვლება რამე 2016 წლის არჩევნებამდე?
- საერთოდ, არჩევნებამდე ერთ წელზე ნაკლები რომ არის დარჩენილი და მაშინ რომ იქმნება რაღაც პოლიტიკური ჯგუფები, ძალიან რთულია, ასეთ მოკლე ხანში რაიმე მოასწრო, მაგრამ პოლიტიკური პროცესი ისეა, როგორც ცოცხალი ორგანიზმი. არავის შეუძლია წინასწარ განჭვრიტოს, რა შეიძლება მოხდეს და თუ კრიტიკული სიტუაცია შეიქმნა, რას მოიმოქმედებენ ახლად შექმნილი პოლიტიკური ძალები. თანაც ყოველთვის არსებობს კოალიციების შექმნის შანსი. ვინ ვისთან შევა კოალიციაში, ამას გვაჩვენებს მომავალი წლის პირველი თვეები.
- ამ წლის საუკეთესო მოვლენად შეფასდა ვიზალიბერალიზაციის საკითხი. მართლაც რამდენად წარმატებული იყო ქვეყნის პოლიტიკა საგარეო კუთხით?
- თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მუდმივად იღებს „ქართული ოცნება“ დარტყმებს ქვეყნის გარედან, ძალიან წარმატებულად ჯერჯერობით ვერ შეფასდება. რაც შეეხება ვიზალიბერალიზაციას, ეს წრეგადასული ზეიმი და მილოცვები ცოტა ნაადრევია. ეს ყველაფერი არ ნიშნავს, რომ საქართველოს მოქალაქეები ხვალიდან და ზეგიდან ევროპაში უვიზოდ ივლიან.
- აბა რას ნიშნავს ეს ყველაფერი?
- მე ადრეც მითქვამს, რომ ეს არის მოსახლეობის გარკვეული კატეგორიისთვის შერბილებული რეჟიმი, როდესაც ჩადიხართ და საზღვარზე გიფორმდება ვიზა. ვიღაცისთვის ეს გამარტივებაა, ვინც ისედაც თვეში ორჯერ-სამჯერ დადიოდა. რიგითი მოქალაქისთვის კი ეს ბევრს არაფერს ცვლის. როდესაც მიდიხარ, ორმხრივი ბილეთი ხელზე უნდა გქონდეს, თუ შეგიშვებენ, მხოლოდ 90 დღით, ამ ხნის განმავლობაში შენ არც სწავლის უფლება გაქვს და არც – მუშაობის.
- რისთვის უნდა წახვიდე?
- იქ უნდა წახვიდე, ისეირნო და ფული დახარჯო. ფული კი უნდა გქონდეთ ან ხელზე, ან დეპოზიტზე და უნდა დაადასტურო მისი წარმომავლობა. რამდენი გეგულებათ საქართველოს მოქალაქეებში, პოლიტიკური ელიტის გარდა, რომ ამ ყველაფრის საშუალება ჰქონდეს?! არა მგონია, პოლიტიკური ელიტის გარდა, ვინმეს შეეხოს ეს ვიზალიბერალიზაცია!
„ახალი თაობა“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ზურაბ აბაშიძესთან: „2016 წლის არჩევნებში მეორე ტური ყველა ოლქში იქნება“
„თავისუფალი დემოკრატების“ ერთ-ერთი ლიდერი ზურაბ აბაშიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ ენდიაის მიერ ჩატარებული სოციოლოგიური კვლევები ამომრჩეველში დღეს არსებულ ადეკვატურ განწყობებს ასახავს. „ჩვენ დავდივართ რეგიონებში, ვხვდებით ხალხს, ვისმენთ მათ განწყობებს და მაქვს განცდა, რომ მაქსიმალურად ასახავს ენ-დი-აი-ს ეს კვლევები არსებულ რეალობას მცირეოდენი ცდომილებით, რომელიც ყველა კვლევას თან ახლავს“, – ამბობს ზურაბ აბაშიძე.
- ამ მონაცემებით არცთუ სახარბიელო პოზიციები აქვს თავისუფალ დემოკრატებს. რამდენად არის თქვენთვის ეს პროცენტული მაჩვენებელი დამაიმედებელი?
- ჩვენი პროცენტული მაჩვენებელი წინა კვლევებთან შედარებით ორჯერ არის გაზრდილი. ეს არის ჩვენი მუშაობის შედეგი. ასევე ნათლად ჩანს ამ კვლევებში, რომ თავისუფალ დემოკრატებს გვაქვს პოტენციალი, რომ ეს მაჩვენებელი კიდევ უფრო გავზარდოთ.
- როგორ?
- არჩევნებამდე ჯერ ერთი წელია დარჩენილი და წინასაარჩევნო კამპანია თავისი სრული დატვირთვით არ დაწყებულა. ყველაზე მაღალი პოტენციალი ჩვენ გვაქვს, რომ ამომრჩეველი მივიმხროთ.
- თქვენი რეიტინგი მზარდია?
- დიახ, ჩვენი რეიტინგი რომ მზარდია, ეს აშკარაა და ამას დრო გვიჩვენებს. ახალი კვლევები გაზაფხულზე დაიდება და ამას ყველანი ერთად ვნახავთ. გამოკითხვებმა გვიჩვენა, რომ ხალხს ნაციონალური მოძრაობის დაბრუნება არ სურს. რეიტინგის მკვეთრი ვარდნა აქვს „ქართულ ოცნებას”. ამ კვლევებით ჩვენ პირველ ადგილზე არ ვართ, მაგრამ ჩვენი პოტენციალი იზრდება.
- ძალიან დიდია იმ ადამიანების რიცხვი, დაახლოებით 60%, ვისაც ჯერ არ აქვს გადაწყვეტილი, რომელ პარტიას მისცემს ხმას. ელექტორატის ამ ნაწილზე აპირებთ მუშაობას?
- ჯერ არ აქვთ ადამიანებს გადაწყვეტილი, ვის მისცენ ხმა, მაგრამ არის დასმული კითხვა: მისცემდნენ თუ არა ხმას თავისუფალ დემოკრატებს? ამ არჩევანში ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი სწორედ ჩვენს პარტიას აქვს. 2016 წლის არჩევნებში თავისუფალ დემოკრატებს დიდი პოტენციალი გვაქვს, რომ მაღალი შედეგი დავდოთ. ამ ფონზე შეუძლებელია, არ ვახსენო საარჩევნო კოდექსი, რომელიც ხელისუფლებამ მეორე მოსმენით უკვე მიიღო.
- მიუღებელია ეს საარჩევნო კანონმდებლობა თქვენთვის?
- სრულიად მიუღებელია. ყველაზე ცუდ სიზმარშიც კი არ ვისურვებდი ამ საარჩევნო კოდექსს, მაგრამ ეს რეალობაა. ამ კანონმდებლობით გაუჭირდება თავად ხელისუფლებას, რომ არჩევნები ჩაატაროს. ერთადერთი ნათელი წერტილი არის 50%-იანი ბარიერი, რომელიც იძლევა დიდ შანსს, რომ მეორე ტური იყოს. მიუხედავად ამისა, ეს სისტემა, როგორც წინა, კრიტიკას ვერ უძლებს.
- ყველაზე კარგი ვარიანტი რა იქნებოდა?
- ყველაზე ოპტიმალური ვარიანტი იქნებოდა სამხარეო, რეგიონალურ პროპორციულ სიებზე გადასვლა, რასაც ხელისუფლება 2020 წლისთვის გვთავაზობს. არადა, ამის გაკეთება დღესვე შეიძლებოდა.
- არჩევნების მეორე ტურს ელოდებით?
- მე ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ ბევრ საარჩევნო ოლქში მეორე ტური გარდაუვალი იქნება და ჩატარდება კიდეც. 50%-იანი ბარიერის გადალახვის შანსი ამ ვითარებაში პრაქტიკულად არც ერთ პარტიას არ აქვს.
- არც სახელისუფლო კოალიციას?
- არც სახელისუფლო კოალიციას. თბილისში მეორე ტური ოლქების 99%-ში ჩატარდება.
- თუ ასე განვითარდება მოვლენები, არა თუ საკონსტიტუციო უმრავლესობის, არამედ ჩვეულებრივი უმრავლესობის მოპოვება უნდა გაუჭირდეს ხელისუფლებას…
- სავსებით რეალურია ეს ვარიანტი და სწორედ ეს ჩანს ამ კვლევებიდან და ამის შესაძლებლობას იძლევა 50%-იანი ბარიერი. საკონსტიტუციო უმრავლესობის მოპოვებაზე საუბარი გამორიცხულია. რაც შეეხება ჩვეულებრივ უმრავლესობას, რომელიც საჭიროა მთავრობის დასაკომპლექტებლად, ამ შემთხვევაშიც მაქვს განცდა, რომ ესეც ძალიან გაუჭირდება „ქართულ ოცნებას“.
- რატომ? წინასაარჩევნო კამპანია ჯერ წინ არის.
- ხელისუფლებას, ცხადია, წინ აქვს წინასაარჩევნო კამპანიის დაგეგმვისა და განხორციელების დრო, მაგრამ არც სხვები აპირებენ მოდუნებას. მთავრობის დასაკომპლექტებლად საჭიროა 76 ხმა და პირველ ტურში მე ასეთ ალბათობას გამოვრიცხავ. მე არ მგონია, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ პროპორციულ არჩევნებში მაღალი მაჩვენებელი მიიღოს. ეს აშკარაა კვლევებითაც, ბუნებრივია, წინასაარჩევნო კამპანია თავის როლს ითამაშებს, მაგრამ იმის შემდეგ, რაც მაჟორიტარული არჩევნები ჩატარდება, ძალიან გამიჭირდება იმის თქმა, რომ მათ აბსოლუტური უმრავლესობა ექნებათ პარლამენტში.
- თუ ასე განვითარდება მოვლენები, თანამშრომლობა მოგიწევთ მთავრობის დასაკომპლექტებლად კოალიციასთან. ამაზე მსჯელობა თუ გქონდათ პარტიაში?
- ამაზე ზოგადი მსჯელობა გვაქვს, მაგრამ ჩამოყალიბებული პოზიცია ჩვენი პარტიის მხრიდან ჯერ არ გახმოვანებულა. არჩევნების შემდეგ გამოჩნდება, რა კონფიგურაცია იქნება პარლამენტში და იქიდან გამომდინარე მივიღებთ გადაწყვეტილებასაც.
„ახალი თაობა“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ნუგზარ წიკლაურთან: „გაზაფხულიდან საპროტესტო აქციებს ვიწყებთ“
რისთვის დაიწყო სამზადისი ნაციონალურმა მოძრაობამ, რას აპირებს სააკაშვილი უკრაინაში, რა ხრიკებს მიმართავს ხელისუფლება არჩევნების მოსაგებად? – ამის შესახებ “ახალ თაობას” ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი, დეპუტატი ნუგზარ წიკლაური ესაუბრება.
“ხელისუფლებამ კიდევ ერთი დაპირების შესრულებაზე განაცხადა უარი. “ქართული ოცნება” ამბობდა, რომ 2016 წელს არჩევნები რეგიონულ-პროპორციული სისტემით ჩატარდებოდა. ამის ნაცვლად კვლავ აირჩიეს მაჟორიტარული გზა, რათა უფრო მეტი კაცი გაიყვანონ პარლამენტში. ამ მიზნის მისაღწევად მათ სახელმწიფოს ინტერესი არ გაითვალისწინეს. იმის ნაცვლად, რომ მაჟორიტარები გაეუქმებინათ, ჭრა-კერვას მიჰყვეს ხელი და საარჩევნო ოლქების გათანაბრება დაიწყეს”, – ამბობს ნუგზარ წიკლაური.
- თქვენ ყველაზე მტკივნეულად ყვარლის საარჩევნო ოლქის გაუქმება აღიქვით და რაშია საქმე?
- ყვარელი არის ილია ჭავჭავაძის სამშობლო. ჩემთვის ძალიან ძნელი წარმოსადგენია, ილიას სამშობლოს საქართველოს პარლამენტში წარმომადგენელი რომ არ ჰყავდეს. ეს არც მორალურად და არც ეთიკურად გამართლებული არ არის.
- ყვარლის გარდა, კიდევ ბევრ რაიონს არ ეყოლება საკუთარი წარმომადგენელი პარლამენტში. რაჭა-ლეჩხუმსა და სვანეთს ერთი მაჟორიტარი უნდა ჰყავდეს. თქვენი აზრით, შეძლებს ერთი ადამიანი ამდენი რაიონის მიხედვას?
- რანაირად შეძლებს? აბსურდია ეს ყველაფერი, რასაც ხელისუფლება ამ მიმართულებით იგონებს. არჩევნები რეგიონულ-პროპორციული სისტემით უნდა ჩატარდეს. ის, ერთი მხრივ, რეგიონის კულტურულ თავისებურებებს გაითვალისწინებს, ხოლო მეორე მხრივ, პარლამენტში ცალკეული რაიონების წარმომადგენლებიც იქნებიან. ის, რაც ახლა ხდება, ამ ამბავს სავსებით გამორიცხავს. აღმოსავლეთ საქართველოში ფშავი, ხევსურეთი, მთიულეთი, ხევი და კახეთის მთიანეთი იქნება ერთი მაჟორიტარული ოლქი. უბრალოდ წარმოუდგენელია, როგორ უნდა შეძლოს ერთმა ადამიანმა მთელი ამხელა მხარის წარმოდგენა. ხელისუფლებამ ეს იცის, მაგრამ ამ ნაბიჯს მაჟორიტარული სისტემის შესანარჩუნებლად დგამს. ეს მახინჯი სისტემა ნებისმიერი ხელისუფლებისთვის მიმზიდველია, რადგან პარლამენტში მეტი ხმის მობილიზების საშუალებას აჩენს.
- ამ ცვლილებების მიმართ რა დამოკიდებულება ექნება მოსახლეობას? პრივატულ საუბრებში უკმაყოფილებას ყველა აფიქსირებს, მაგრამ საქმე საქმეზე რომ მიდგეს, გამოვლენ ქუჩაში ამ გაუგებრობის გასათვალისწინებლად?
- მოსახლეობის დიდი ნაწილი მხარს უჭერს მაჟორიტარული სისტემის გაუქმებას. 240.000 ხელმოწერა შევაგროვეთ, ამ პროცესში აქტიურად ვიყავი ჩართული და ვიცი, რა დამოკიდებულება აქვს მოსახლეობას. 500.000 ხელმოწერა რომ ყოფილიყო საჭირო, უპრობლემოდ შევაგროვებდით, ხალხს იმდენად აღარ უნდა მაჟორიტარული სისტემა. ხელისუფლება არც ამ და არც სხვა ბევრ საკითხში ხალხის ნებას არ ითვალისწინებს, რაზეც აუცილებლად მიიღებს პასუხს. როდესაც ხელისუფლება ამომრჩევლის სურვილების იგნორირებას ახდენს, ეს, საბოლოო ჯამში, სახალხო პროტესტის სახეს იღებს. ველოდები, რომ გაზაფხულზე დიდი საპროტესტო გამოსვლები დაიწყება.
- ბოლო ხანებში რეგიონებში ნაცმოძრაობის შეკრებები იმართება და ეს პარტიაში არსებულ დაპირისპირებას ხომ არ უკავშირდება?
- არანაირი დაპირისპირება არ არის. ეს შეკრებები ახალი წლების შემდეგ უფრო აქტიური გახდება. ამ ეტაპზე რეგიონულ კონფერენციებს ვატარებთ. ახალი წლების შემდეგ ჩვენ მთელი საქართველოს შემოვლას ვაპირებთ. ჩვენ სერიოზულად ვემზადებით გაზაფხულისთვის.
- ეს სამზადისი რა კავშირშია იმ პროტესტთან, რომელზეც ზემოთ ისაუბრეთ?
- პირდაპირ კავშირშია. ჩვენ ხალხთან ერთად ამ მახინჯ ცვლილებებს აუცილებლად გავაპროტესტებთ. ხელისუფლებას არ უნდა ეგონოს, რომ ხელის გადაგრეხვით მიიღებს რაიმე გადაწყვეტილებას და ამას ჩვენი მხრიდან სახალხო პროტესტის მობილიზება არ მოჰყვება. ნაციონალური მოძრაობა ყველა იმ ფორმას გამოიყენებს, რომელიც დემოკრატიული ბრძოლისას არის მიღებული. იცოდეს „ქართულმა ოცნებამ“, ჩვენ აქტიურად ვემზადებით გაზაფხულისთვის.
- რამდენად აქტიურად შეძლებთ სამზადისს, თქვენი თანაპარტიელების ინფორმაციით, ბოლო ხანებში 63 ოფისი დაგირბიეს. აღდგა იქ სამუშაო პროცესი?
- ყველა რეგიონულმა ოფისმა, მათ შორის დედოფლისწყაროს ოფისმაც, რომელიც ცეცხლსასროლი იარაღით დაცხრილეს, მუშაობა განაახლა. ჯერჯერობით მე არ მსმენია, რომ რომელიმე ფაქტი გამოძიებულია. სიმართლე გითხრათ, ამის იმედი არც მაქვს.
- რატომ არ გაქვთ ამის იმედი?
- იმიტომ, რომ ჩვენი ოფისების დარბევა პრემიერ-მინისტრის განცხადებით იყო წახალისებული. აქედან გამომდინარე, არც დამრბევებს გამოავლენს და დასჯის ვინმე. ხელისუფლებას კი ტყუილად აქვს იმის იმედი, რომ ასეთი ძალადობით და დარბევებით წარმატებას მიაღწევს. ძალადობას რომ რაიმე შედეგი მოჰქონდეს, მაშინ დიქტატორული რეჟიმები მუდმივად იარსებებდნენ და მათ ვერავინ შეცვლიდა. არის ზღვარი, რომლის გადაბიჯებასაც ხალხი მთავრობას არ აპატიებს.
- ჩვენს შემთხვევაში რა შეიძლება იყოს ზღვარი, რომლის პატიებაც არ შეიძლება?
- მაგალითად, ხელისუფლება ფიქრობს, რომ პენსიონერისთვის 20 ლარის დამატება საკმარისია, ხოლო თავისთვის 10.000-იანი დანამატიც ეცოტავება. ეს ისეთი კოლიზია და ისეთი დაპირისპირებაა, რომ ასეთ ფონზე ვერც ერთი ხელისუფლება ვერ იქნება წარმატებული. ვაფრთხილებ „ქართულ ოცნებას“, ვერანაირი ძალადობა ვერ უშველის და მათთვისვე იქნება უკეთესი, თუ ამაზე უარს იტყვიან.
- რაკი ძალადობაზე ვსაუბრობთ, რა შეფასებას მისცემთ დეპუტატ ლევან ბეჟაშვილზე მომხდარ თავდასხმას, რომელსაც თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს? თქვენი თანაპარტიელების ნაწილი მიიჩნევს, რომ ამის უკან ხელისუფლება დგას...
- როდესაც ხელისუფლების რიტორიკა გესმის, როდესაც ხედავ, რომ ძალადობა დაუსჯელია, როდესაც ხედავ, რომ შერჩევითი სამართალია, ვიღაცა თავისი ინიციატივით სჩადის დანაშაულს. ძალადობის ზოგიერთი ფაქტი ხელისუფლების პირდაპირი დავალებით არის განხორციელებული, ზოგიერთი კი ხელისუფლების არაჯანსაღი რიტორიკის გამოძახილია. ლევან ბეჟაშვილთან დაკავშირებულ საქმეს რა ბედი ეწევა, ვერ გეტყვით, ჩვენს რამდენიმე კოლეგაზე განხორციელებული თავდასხმისთვის პასუხი არავისთვის მოუთხოვიათ. ნებისმიერ შემთხვევაში ლევანზე განხორციელებულ თავდასხმაზე პასუხისმგებლობა „ქართულ ოცნებას“ ეკისრება.
ხელისუფლება ნებისმიერ პრობლემაზე პასუხისმგებლობის აღებას გაურბის. მოსახლეობა ხედავს, რომ „ქართული ოცნების“ დეპუტატები საკუთარი ცხოვრების მოწყობით არიან დაკავებული. ამ შემთხვევაში ხალხი გადადის უფრო აქტიურ მოქმედებაზე და საჯარო პროტესტს მიმართავს, ასეთი ვითარება იქნება გაზაფხულზე და ამას დარწმუნებით გეუბნებით. ჩვენ საპროტესტო აქციებსაც დავგეგმავთ და მათში აქტიურ მონაწილეობასაც მივიღებთ.
- საპროტესტო ტალღის აგორებას სააკაშვილის გარეშე შეძლებთ? მას საქართველოს მოქალაქეობა შეუწყდა და უკრაინაშიც სერიოზული პრობლემები აქვს...
- სააკაშვილი იყო, არის და იქნება ჩვენი პარტიის ლიდერი. ყოველდღიურ პოლიტიკურ ცხოვრებაში მონაწილეობის მიღება ნებისმიერი პარტიის ლიდერისთვის არის რთული. სამაგიეროდ, ჩვენი პარტიის პოლიტსაბჭო მუშაობს ძალიან აქტიურად. ადგილობრივი ორგანიზაციები ხშირ შემთხვევაში თავად იღებდნენ გადაწყვეტილებას, თუ რა უნდა გაკეთებულიყო ადგილებზე. ასე რომ, ნაცმოძრაობა ძალიან აქტიური და სიცოცხლისუნარიანი აღმოჩნდა. რაც შეეხება მნიშვნელოვან და პრინციპულ საკითხებს, ამას ისევ მიხეილ სააკაშვილთან ვათანხმებთ. მერე რა, რომ პოლიტიკური ნიშნით მას საქართველოს მოქალაქეობა წაართვეს, ყველა მთავარ საკითხზე მასთან გავივლით კონსულტაციებს და გადაწყვეტილებასაც მასთან ერთად მივიღებთ.
- მას შემდეგ, რაც მოქალაქეობა ჩამოართვეს, თუ გქონდათ სააკაშვილთან საუბარი?
- რა თქმა უნდა. მასთან დღესაც ხშირი კონტაქტი გვაქვს. ექნება თუ არა მას მოქალაქეობა, ის მაინც აქტიურად ჩაერთვება ნაციონალური მოძრაობის საქმიანობაში.
- ბოლოს როდის ესაუბრეთ მას?
- 20 დეკემბერს გვიან საღამოთი დავურეკე და დაბადების დღე მივულოცე. ამის გარდა, ხანმოკლე საუბარიც გვქონდა.
- თქვენ ამბობთ, რომ მოქალაქეობის ჩამორთმევის მიუხედავად, მაინც აქტიურად მონაწილეობს პარტიულ საქმეებშიო, მაგრამ უკრაინაში მას სერიოზული წინააღმდეგობები შეხვდა და მოიცლის თქვენთვის?
- უკრაინაში მისთვის და არამარტო მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი ეტაპი იწყება. ამ დღეებში უკრაინაში დიდი სახალხო გამოსვლები იქნება, რომელთაც მიხეილ სააკაშვილი ჩაუდგება სათავეში. მე ვფიქრობ, რომ ის დღეს დემოკრატიული ფრონტის უპირობო ლიდერია. უკრაინაში ჩატარებული გამოკითხვებით, ის ყველაზე რეიტინგული ფიგურაა. ამ ფრონტზე მისი გამარჯვება ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იქნება.
„ახალი თაობა“, 22 დეკემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ანზორ წოწონავასთან: „აფხაზეთის კონსტიტუცია სასწრაფოდ შესაცვლელია“
საქართველოს ახლანდელმა ხელისუფლებამ გარკვეული ხნის წინ სოხუმს შეუთვალა, რომ აფხაზეთს ექნება ფართო ავტონომია საქართველოს შემადგენლობაში. თუმცა, ყველაფერი ამ ზეპირი განცხადებით შემოიფარგლა.
აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს საკონსტიტუციო და ადამიანის უფლებათა კომისიის თავმჯდომარე ანზორ წოწონავა „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ ავტონომიის უფლებები კანონმდებლობაში უნდა აისახოს. ამისათვის, პირველ რიგში, ძირეულად შესაცვლელია აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუცია. ეს დოკუმენტი 1978 წელსაა მიღებული და იმ დროიდან მოყოლებული, მასში, საბჭოთა სიმბოლიკის ამოღების გარდა, სხვა გარდაქმნა არ მომხდარა.
- რა უშლის ხელს, რომ თქვენმა უმაღლესმა საბჭომ შეცვალოს აფხაზეთის კონსტიტუცია?
- განსაკუთრებულად არაფერი. ამ ხელისუფლების პირობებში ამ საქმეში გარედან ხელს არ შეგვიშლიან. პრობლემა მდგომარეობს სხვა რამეში – უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმს, უბრალოდ, მორიდებული პოზიცია უკავია.
- ეს რითი აიხსნება?
- ეს იმით აიხსნება, რომ ბევრი საკითხი ცენტრალური ხელისუფლების გადასაწყვეტად ითვლება. ამის გამო ფერხდება უმნიშვნელოვანესი პროცესები. მათ შორის, ჭიანურდება აფხაზეთის სტატუსის, აფხაზეთის ფართო ავტონომიის უფლებების ასახვა. ამით აფხაზებსაც დავაინტერესებთ. კონსტიტუციაში ნახევარი უნდა დაეთმოს ჩვენს საქმიანობას დევნილობაში და ნახევარი – გარდამავალ დებულებებს იმის შესახებ, თუ რა და როგორ მოხდება მაშინ, როცა აფხაზეთის რეგიონი საქართველოს იურისდიქციაში დაბრუნდება. უმაღლეს საბჭოში სხვა საკითხებზეა უთანხმოება.
- რომელ საკითხებზე ვერ თანხმდებით?
- კანონმდებლობაში გასაწერია ასევე აფხაზეთის მთავრობის დამტკიცების პროცედურა, სხვა თემები. არიან დეპუტატები, რომლებიც თვლიან, რომ მთავრობის დასამტკიცებლად ხმათა ორი მესამედია აუცილებელი. ჩემი აზრით, ეს პოზიცია არასწორია. სერიოზულ პრობლემას გვიქმნის ის, რომ საქართველოს კონსტიტუციაში ფაქტობრივად არაფერია ნათქვამი ცენტრსა და რეგიონებს შორის უფლებამოსილებების გადანაწილებაზე. ამის გამო საქართველოს კონსტიტუცია გახდა უგუნური მიდგომის მსხვერპლი.
- აჭარის ავტონომიაზე ხომ არის საუბარი კონსტიტუციაში?
- ესეც საინტერესო საკითხია. რეალურად, აჭარას იმაზე ბევრად ნაკლები უფლებები აქვს, ვიდრე ავტონომიას უნდა ჰქონდეს. ამიტომ აჭარასთან დაკავშირებული მუხლები დაიწუნა ვენეციის კომისიამ. საქართველოს კონსტიტუციაში სხვა ხარვეზებიცაა. წესით, ის ორპალატიანი უნდა იყოს. ჩვენთვის მტკივნეულია, რომ საქართველოს შეცვლილი ახლანდელი კონსტიტუცია აღარ ითვალისწინებს მანდატებს აფხაზეთისა და ცხინვალის ოკუპირებული რეგიონებისთვის. როცა პარლამენტი 235-ადგილიანი იყო, მაშინ ამ რეგიონებს 12 მანდატი გვქონდა. აქედან 8 – აფხაზეთს. ასეთი უსამართლო გადაწყვეტილებით სააკაშვილის ხელისუფლებამ უარი თქვა ამ მხარეებზე.
- რატომ გგონიათ, რომ აფხაზურ მხარეს ამ ახალი ცვლილებებით დააინტერესებთ?
- არ ვამბობ, რომ აფხაზეთის უფლებამოსილებების გაწერით აფხაზები კისრისტეხით ჩვენკენ გამოექანებიან, მაგრამ ისინი ამით დაინტერესდებიან. სამომავლოდ შეიძლება დავაკანონოთ აფხაზეთში თავისუფალი ეკონომიკური ზონა. ხაჯიმბას პრეზიდენტად მოსვლის შემდეგ აფხაზეთში დაიწყო სრული რუსიფიკაცია. აფხაზური სკოლებიც კი აღარაა. ქართულ სკოლებზე ლაპარაკიც ზედმეტია. არ არის დემოკრატია, ეკონომიკური განვითარება. აფხაზეთი გადაიქცა დამნაშავეების თავშესაფრად.
აფხაზები უკმაყოფილო არიან იმით, რომ ვერ მიდიან დასავლეთის ქვეყნებში, რომ შვილებს ვერ აძლევენ განათლებას ევროპის უნივერსიტეტებში. ჩვენ უნდა შევთავაზოთ მათ ფართო ავტონომია, რომელიც მათ თვითმყოფადობას შეუნარჩუნებს. საერთოდ, აფხაზეთის კონსტიტუცია სასწრაფოდაა შესაცვლელი. ეს სჭირდება თბილისსაც და სოხუმსაც.
