„კვირის პალიტრა“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „დიდი პოლიტიკური თუ ფინანსური კატაკლიზმების მოწმენი ვართ!”

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: “დღევანდელი ხელისუფლება არ არის მზად ვლადიმირ პუტინთან სალაპარაკოდ”

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ თამაზ მეჭიაურთან: „კოალიციის საარჩევნო სიაში პარტიები ადგილებს თავიანთი რეიტინგის მიხედვით მიიღებენ“

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: ინტერვიუ ანი მიროტაძესთან: “ამ ეტაპზე ვერც ერთ შემთხვევაში ვერ გეტყვით, როგორი შეიძლება იყოს “ფორუმის” სია”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გია ჟორჟოლიანთან: “პარტია „ქართულ ოცნებასთან“ საარჩევნო ბლოკში  ყოფნა გვინდა“

„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ ლუკა კურტანიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი არის ის ადამიანი, რომელიც ვაღიარე ერისკაცად. მან ძალიან ბევრი საქმით დაამტკიცა თავისი კაცობა“

„კვირის ქრონიკა“: რისთვის ხვდებიან ერთმანეთს ბიძინა ივანიშვილი და ირაკლი ალასანია?

„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „კახა კალაძეს არა მარტო თანამდებობას დაატოვებინებენ… არ გამოვრიცხავ, რომ მოკლან“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო ცინცაძესთან: „თინა ხიდაშელი თვლის, რომ საქართველოს მარგარეტ ტეტჩერია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ გიორგი გუგავასთან: „ლარის გაუფასურება ბიძინა ივანიშვილის ინტერესებშია… შემოდგომაზე რუსეთი საქართველოს ანექსიას აპირებს.. დენსა და გაზზე ტარიფების ზრდა გარდაუვალია”

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ალექსანდრე თვალჭრელიძესთან: „ლარის კურსის დაჭერა მარტივი საქმეა… ამისთვის საჭიროა ლარის ზედმეტი ბანკნოტების მიმოქცევიდან ამოღება“

„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ ზაზა პაპუაშვილთან: ლარი გარბის! ხალხი აგრესიულ პანიკაშია! მთავრობა დაგვცინის! ტყემალაძე ტყემალზე ზის და ბლის კურკებს გვესვრის!!!“ // „ვარდების რევოლუციიდან“ „ლარების რევოლუციისაკენ“

„კვირის ქრონიკა“: ინტერვიუ სერგო ჯავახაძესთან: რატომ ეცემა ლარი, რა სქემა მუშაობს ამ სფეროში, როგორ კეთდება დიდი ფული, კონკრეტულად რა თაღლითობასთან გვაქვს საქმე და როგორ უნდა იქცეოდეს ამ დროს მთავრობა?!

„ახალი თაობა“: ერევნის „არარატს“ თბილისში ჩამოსვლა აეკრძალება“

„რეზონანსი//მთელი კვირა“: “გევორქიანის ცეკვის აკადემიის” განმარტება ქართული “დაისის” სომხურ ცეკვად გასაღებასთან დაკავშირებით

—————————-

„კვირის პალიტრა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „დიდი პოლიტიკური თუ ფინანსური კატაკლიზმების მოწმენი ვართ!”

ნათია დოლიძე

“ჩვენ არ ვართ იდეალურები, მაგრამ მიღწეული პროგრესის არდანახვა შეუძლებელია,” – განაცხადა საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა ევროპარლამენტის რეზოლუციის შეფასებისას. ხელისუფლებაში მიიჩნევენ, რომ რეზოლუცია დადებითია, თუმცა, ევროპარლამენტარებს აქვთ შენიშვნებიც, რომლებიც ძირითადად, მედიაპლურალიზმსა და სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობას შეეხება. ინტერვიუ ექსპერტ მამუკა არეშიძესთან სწორედ ამ საკითხზე საუბრით დავიწყეთ:

- ევროინტეგრაციის საერთო პროცესის გათვალისწინებით, ცხადია, რომ ეს დადებითი რეზოლუციაა. კარგად ჩანს, რომ ევროპელები ჩვენდამი დამოკიდებულების შეცვლას არ აპირებენ და ვიზალიბერალიზაციის პროცესიც შეუფერხებლად მიმდინარეობს. რასაკვირველია, მათი შენიშვნები მნიშვნელოვანია, რაც აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოს ჩვენმა ხელისუფლებამ, თუმცა, ზოგიერთ შემთხვევაში შენიშვნა დაუმსახურებლად მივიღეთ. ევროპარლამენტარების გამოსვლებს ვუსმენდი და ჩემი აზრით, მათი მოსაზრებები – განსაკუთრებით მედიასთან დაკავშირებით – არაობიექტური იყო. რატომღაც მათი განცხადებებით ჩანდა, თითქოს ქვეყანაში ერთადერთი მედიასაშუალება “რუსთავი 2″-ია. ევროპარლამენტარები, განსაკუთრებით სახალხო პარტიის წევრები, განუწყვეტლივ იმეორებდნენ, რომ მედიაზე ზეწოლა ხდება, არადა, გულისხმობდნენ მხოლოდ “რუსთავი 2″-ის მფლობელის შესახებ წარმოებულ სასამართლო დავას. ჩემი აზრით, ეს დაუმსახურებელი კრიტიკაა. მე ვერ ვხედავ მედიაზე ხელისუფლების განსაკუთრებულ ზეწოლას. ამას ვამბობ როგორც ყოფილი ჟურნალისტი და ამ საქმეში ჩახედული ადამიანი. მაგრამ რაც პროკურატურის მუშაობაზე ითქვა, ვფიქრობ, დამსახურებული შენიშვნა იყო; მეტიც, ჩემი აზრით, ევროპარლამენტი ამ თვალსაზრისით მოკრძალებულიც კი იყო. შეიძლებოდა უფრო მკაცრი ჩანაწერიც გაკეთებულიყო. ხელისუფლების ცვლილებების შემდეგ უამრავი რამ იყო გასაკეთებელი, რასაც პროკურატურამ თავი ვერ გაართვა. ამ ბოლო დროს თითქოს გამოცოცხლდნენ, მაგრამ ეს ზღვაში წვეთია. მოკლედ, ევროპარლამენტის რეზოლუციაში პოზიტიურად არის შეფასებული ის პროგრესი, რასაც ქვეყანამ მიაღწია.

- ჩვენი ევროპელი პარტნიორები სულ უფრო ხშირად შეგვახსენებენ, რომ ქვეყნის ევროინტეგრაციის პროცესში 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების სამართლიანად ჩატარებაზე ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული. რამდენიმე დღეში გარდაბანში გამგებლის არჩევნები გაიმართება. ბევრი მიიჩნევს, რომ ეს იქნება ტესტი შემოდგომის არჩევნების წინ…

- მეც ვფიქრობდი, რომ ეს არჩევნები ტესტი იქნებოდა, მაგრამ ახლა ეს ძალიან მეეჭვება. საქმე ის არის, რომ დღეს მხოლოდ ორ მოთამაშეს ვხედავთ ასპარეზზე – “ქართულ ოცნებას” და “ნაციონალურ მოძრაობას”. წლების განმავლობაში კი ისეთი ტრადიცია დამკვიდრდა, რომ რაიონებში, სადაც ეთნიკური სიჭრელეა, მუდმივად სახელისუფლებო ძალა და მისი კანდიდატები იმარჯვებდნენ. მოგეხსენებათ, გარდაბანი სწორედ ასეთი რაიონია. აქამდე ეს ტენდენცია ვერაფერმა შეცვალა. გარდა ამისა, კახაბრიშვილს, რომელიც კანდიდატად წამოაყენა “ნაციონალურმა მოძრაობამ”, ძალიან კარგად იცნობენ გარდაბანში და მხარს ცოტა ხალხი უჭერს. ესეც “ნაციონალური მოძრაობის” ადგილობრივი ორგანიზაციის ხელმძღვანელის, რამინ ბაირამოვის “დამსახურებაა”. ასე რომ, მოწინააღმდეგეები აშკარად სხვადასხვა წონით კატეგორიაში არიან. “ნაციონალური მოძრაობა” ხვდება, რომ წააგებს ამ არჩევნებს და ყველაფერს აკეთებს წინასწარ პროცესის დისკრედიტაციისთვის – უკვე ლაპარაკობენ არჩევნების გაყალბებაზე, ცდილობენ ვითარების გამწვავებას და ა.შ. არადა, მაგათ რა აქვთ სათქმელი, როცა 2012 წელს სწორედ “ნაციონალურმა მოძრაობამ” გამიყალბა არჩევნები იმ გიორგი ფეიქრიშვილის ხელმძღვანელობით, ვინც დღეს პარლამენტში ზის და რომელთანაც დღეს კოალიციაში შემავალი ერთ-ერთი პარტია თანამშრომლობს.

ამ პარტიის ხელმძღვანელობა მიიჩნევს, რომ თურმე მისი და მის უკან მდგომი “კუდ-ის ყოფილი უფროსის მოადგილის, ვაჟა ლილუაშვილის გამოყენება შეიძლება, რაც ჩემთვის წარმოუდგენელია. გარდაბნის მოსახლეობა “ნაციონალური მოძრაობის” მმართველობის დროს იყო უმძიმეს, ნახევრად მონურ მდგომარეობაში. ვითარება რადიკალურად არ შეცვლილა. მართალია, ადამიანები მონური წნეხისგან გათავისუფლდნენ, მაგრამ დარჩა სხვა უამრავი პრობლემა. ეს შეეხება ინფრასტრუქტურას, მიწების უსამართლოდ გადანაწილებას და ასე შემდეგ. ვიმეორებ, ტოტალური უკანონობა აღარ არის, მაგრამ პრობლემა უამრავია, რომელთა გადაჭრა ახალ გამგებელს მოუწევს…

- რას იტყვით “ქართული ოცნების” კანდიდატ გოჩა ჯამარაულზე?

- ჯამარაული კახა კალაძის კანდიდატურაა. არავინ იცის, იგი როგორი გამგებელი იქნება. წინასწარ იმის მტკიცება, რომ არ ივარგებს, არ შეიძლება. ზოგიერთმა რატომღაც წამოიწყო კამპანია ჩემი და ჯამარაულის დასაპირისპირებლად. ისეთი ფრაზები მომაწერეს, რაც არ მითქვამს, არადა, ხმამაღლა ვაცხადებ, რომ ჩემთვის მისი გამარჯვება მნიშვნელოვანია! მე ჯამარაულს ვუჭერ მხარს და იმედი მაქვს, რომ კარგი გამგებელი იქნება, თუმცა, აქვე ვიტყვი, რომ ის, გამარჯვების შემთხვევაში, ხელისუფლების მხარდაჭერის გარეშე ვერაფერს შეძლებს.

გარდაბნის რაიონში დღემდე არსებობს ძალიან ძლიერი”მაფია, რომელიც 90-იან წლებში ჩამოყალიბდა და ამ რაიონს ძარცვავს. წლებია, ის ხალხისთვის წართმეული ქონებით უკანონოდ ვაჭრობს. მოკლედ, პრობლემა უამრავია. არადა, გარდაბნის რაიონი უაღრესად საინტერესო რაიონია, როგორც ადამიანური, ასევე ბუნებრივი რესურსით. საჭიროა, ხელისუფლებამ მეტი ყურადღება მიაქციოს და გამოიყენოს მისი პოტენციალი. უკვე ვთქვი, “ნაციონალური მოძრაობა” წინასწარ ქმნის აჟიოტაჟს, თითქოს არჩევნები ყალბდება. ემზადებიან იმისთვის, რასაც ოქტომბერში აპირებენ, ანუ გაყალბებაზე გამუდმებული აპელირებით შეეცდებიან დასავლეთის ყურადღების მიპყრობას… თავის დროზე გარდაბანში ჩემი წაგების ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ჯარისკაცების ხმების გამოყენება იყო. მაშინ “ქართულ ოცნებაში” ყველა იზიარებდა აზრს, რომ ჯარისკაცს უნდა ჰქონდეს უფლება, მონაწილეობა მიიღოს მხოლოდ პროპორციული სისტემის არჩევნებში… სამწუხაროდ, ამ მავნე კანონის შესაცვლელად დღემდე არაფერი გაკეთებულა. იმედი მაქვს, საპარლამენტო არჩევნებზე მსგავსი რამ აღარ მოხდება. არ სჭირდება “ქართულ ოცნებას” გამარჯვებისათვის ასეთი რამ. საჭიროა, სასწრაფოდ შეიცვალოს კანონმდებლობა.

- რადგან არჩევნებზე ვლაპარაკობთ, გავიხსენოთ, რომ გასული კვირის ერთ-ერთი მთავარი თემა მმართველი კოალიციის მომავალი საარჩევნო სია იყო…

- ამბობენ, რომ პროპორციული სია თებერვალში იქნება მზად. დამერწმუნეთ, ვერ იქნება… ლაპარაკი, რომ ვიღაცას რეიტინგი არ აქვს და თუ რამეს ითხოვს, უნდა წავიდეს კოალიციიდან, მცდარი პოლიტიკური­ მიდგომაა. ყურადღება მივაქციოთ ერთ ძალიან მნიშვნელოვან დეტალს – დღეს “ქართული ოცნება” სხვადასხვა პოლიტიკური ვექტორის დამაბალანსებელი ძალაა; მან რომ მმართველობისას შეცდომები დაუშვა, ეს სხვა საკითხია…

დღეს კოალიციაში ორი მთავარი ძალაა – პარტია “ქართული ოცნება” და რესპუბლიკური პარტია, რომელიც ცალსახად მიიჩნევა პროდასავლურ ძალად.

“ქართული ოცნება” კი ასეთ ერთვექტორიან პარტიად არ აღიქმება; ის ერთგვარი მეხამრიდია, რომელიც თამაშობს როგორც რუსეთის, ასევე დასავლეთის პოლიტიკურ სივრცეში. გარდა ამისა, კოალიციაშია “ეროვნული ფორუმიც”, რომელსაც, ასე ვთქვათ, “პროქართული” პოზიცია აქვს და ა.შ. იმის თქმა მინდა, რომ კოალიციის შიგნით ყველა მნიშვნელოვანი მიმართულება დაბალანსებულია, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია. დააკვირდით, რა ვითარებაა ჩვენ გარშემო. დიდი პოლიტიკური თუ ფინანსური კატაკლიზმების მოწმენი ვართ! ნახეთ, რა ხდება ჩვენს მეზობელ ქვეყნებში: თურქეთში, აზერბაიჯანსა და რუსეთში! მათ ფონზე, მიუხედავად დიდი სიდუხჭირისა, სტაბილურობას მაინც ვინარჩუნებთ… შესაბამისად, ამ ეტაპზე კოალიციის დაშლა მიუღებლად მიმაჩნია და ეს ალბათ, არც მოხდება.

ილაპარაკებენ, იდავებენ და ბოლოს და ბოლოს, კვოტებზეც შეთანხმდებიან. ასე იყო 2012 წელსაც. თქვენ გგონიათ, მაშინ არ იყო ამ საკითხზე პატარ-პატარა დაპირისპირებები?! საბოლოოდ კოალიციის სიასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილებას რამდენიმე კაცი მიიღებს – ხელმძღვანელობას ვგულისხმობ. მესმის, რომ წლევანდელი წელი უმნიშვნელოვანესია, რადგან წინ საპარლამენტო არჩევნები გვაქვს, მაგრამ ქართული პოლიტიკური ელიტა არ უნდა მოწყდეს იმ პროცესებს, რაც “დიდ კავკასიაში” ხდება. უმნიშვნელოვანესი პროცესები ვითარდება, ჩვენს ქვეყანას უამრავი საფრთხე დაემუქრა, მაგრამ გაჩნდა შანსიც, რომლის გამოყენებას როგორც პოლიტიკური სექტორის, ასევე მთელი საზოგადოების კონსოლიდაცია სჭირდება.

- ბოლო კვირების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი თემა “გაზპრომთან” გამართული მოლაპარაკებებია…

- ამ პროცესს აქვს ორი შემადგენელი: ერთი – ეკონომიკური, მეორე – პოლიტიკური. ჯერ ერთი, რუსეთ-საქართველოს დღევანდელი ურთიერთობა ნებისმიერ საკითხს პოლიტიკურ ჩარჩოში აქცევს; ამასთან, ყველამ იცის, რომ რუსეთი თავის საგარეო პოლიტიკას ენერგეტიკულ აქტივობაზე აგებს. მოკლედ, რუსეთთან ნებისმიერი მოლაპარაკების უკან, გაზის საქმე იქნება თუ სხვა რამ, აუცილებლად უნდა ვეძებოთ დიდი პოლიტიკა. რაც შეეხება ეკონომიკურ მხარეს, საქართველოს უფრო და უფრო მეტი გაზი სჭირდება. აზერბაიჯანს აქვს საკმარისი რესურსი, მაგრამ ჯერჯერობით არ არსებობს ტექნიკური საშუალება, რომ ამ ქვეყნიდან მეტი გაზი მივიღოთ.

ბუნებრივად ისმის კითხვა: რატომ აქამდე ვერ მოხერხდა გაზსაცავის მშენებლობა, ამაზე ხომ 15 წელია, ლაპარაკობენ? სად იყო და რას აკეთებდა ამ მიმართულებით “ნაციონალური მოძრაობა”, რომელიც ახლა ბევრს ლაპარაკობს? ან რატომ არ დაიწყო ამაზე ზრუნვა “ქართულმა ოცნებამ” ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე?

მოკლედ, ვიდრე არ გვექნება გაზსაცავი ან არ ამოქმედდება “შაჰდენიზი 2″, დაგვჭირდება დეფიციტის აღმოფხვრა და ჯერჯერობით ამის ერთადერთი გზა რუსული გაზია, რომლითაც დროებით მოგვიწევს სარგებლობა. ამ ეტაპზე ქართულ ბაზარზე რუსული გაზის ოდენობა, სავარაუდოდ, 15-20%-მდე გაიზრდება. ეს მოცულობა საქართველოში პოლიტიკურ ამინდს ვერ შეცვლის. კიდევ ერთი საკითხი. რუსეთი ითხოვს სომხეთისკენ გაზის ტრანზიტის საფასურის გადახდის ფორმის შეცვლას, რაც ძალიან ცუდია და ამის უკანაც დგას დიდი პოლიტიკა. ამ შემთხვევაში რუსეთი აშკარად ცდილობს საქართველოზე ზეწოლას… რაც შეეხება ირანიდან სომხეთის მომარაგებას, ამ ეტაპზე ეს მხოლოდ მუქარაა, რადგან იმ გაზსადენით, რომელიც ირანსა და სომხეთს აკავშირებს, ტექნიკურად მეტი გაზის გატარება შეუძლებელია. ერთი წელი მაინც დასჭირდება იმას, რომ გარკვეული სამუშაოების შედეგად რუსეთმა ამ გაზსადენის გამტარიანობა გაზარდოს და რას იზამს ერთი წელი, სომხეთს გაზის გარეშე დატოვებს?! ეს მოსკოვს ხელს ნამდვილად არ აძლევს. ერევანში ისედაც იზრდება უკმაყოფილება კრემლის მიმართ, რომელმაც არაერთი მნიშვნელოვანი ხელშეკრულება დაარღვია, მაგალითად, ატომური ელექტროსადგურის რეაბილიტაციის თაობაზე. ამ ხელშეკრულების თანახმად, რუსეთს სომხეთისთვის გარკვეული თანხა უნდა გამოეყო, მაგრამ “გადააგდო…” შეიძლება ამ პროცესში თბილისსა და ერევანს შორისაც გამწვავდეს ურთიერთობა, მაგრამ ჩვენ მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ და პოზიცია არ დავთმოთ. მნიშვნელოვანია, რომ ტრანზიტის საფასური ნატურით მივიღოთ!

- თუმცა კალაძის განცხადებების მიხედვით, ტარიფის ფორმის შეცვლა ჩვენს ხელისუფლებას თითქოს უკვე გადაწყვეტილი აქვს…

- მეც ასეთი შთაბეჭდილება მრჩება, მაგრამ მაინც ბოლომდე ბრძოლაა საჭირო. მაშინ ის გვითხრან, თუ დავყევით რუსეთის პირობას, სანაცვლოდ რას მივიღებთ?!

- გასულ კვირას ეროვნული ვალუტის გაუფასურების ისტორიული მაქსიმუმი დაფიქსირდა. ხელისუფლება ყველაფერს გარე ფაქტორებით ხსნის…

- რაც ხდება, მხოლოდ საკუთარი გადასახედიდან არ უნდა შევაფასოთ… ხომ ყველანი კარგად ვხედავთ, რომ გასული საუკუნის მეორე ნახევრიდან დამკვიდრებული მსოფლიო წესრიგი მოიშალა. სირიის მოვლენებმა და იმ ამბებმა, რაც ამას მოჰყვა, სიტუაცია ყველა მიმართულებით შეცვალა. დღეს ვხედავთ, ახლო აღმოსავლეთში ყველა ყველას როგორ ებრძვის. ეს არის დემონსტრირება იმისა, რა ხდება დანარჩენ მსოფლიოში… ნავთობის ფასის ვარდნა, პოლიტიკური არეულობები, სანქციები – მოკლედ, რაც ჩვენ გარშემო ხდება, ხელოვნურად არის შექმნილი. დიდი ქვეყნები გავლენის მოსაპოვებლად ერთმანეთს ძირითადად სხვა ქვეყნების ტერიტორიებზე ებრძვიან.

მაგალითად, ავიღოთ დღევანდელი აზერბაიჯანი, რომელზე გავლენის მოსაპოვებლად სერიოზულად მუშაობენ როგორც რუსეთი, ისე აშშ. ამას ეწირება აზერბაიჯანის სტაბილურობა. ეს ქვეყანა დღეს რეგიონში ყველაზე რთულ ვითარებაში აღმოჩნდა როგორც ეკონომიკური, ისე პოლიტიკური თვალსაზრისით. შექმნილმა პირობებმა, ყველაზე მეტად კი ნავთობის ფასის ვარდნამ, დააზარალა და დაასუსტა სახელისუფლებო ვერტიკალი… ნახეთ, რა ხდება რუსეთში, რომელიც სანქციების მძიმე შედეგს დღითი დღე იმკის. ასევე მძიმე მდგომარეობაშია თურქეთი, რომელიც ახლო აღმოსავლეთში გავლენის მოსაპოვებლად იბრძვის… ეს ყველაფერი ჩვენ გარშემო ხდება და ჩვენზეც აისახება. მე არ ვარ სპეციალისტი და გამიჭირდება ლარის დევალვაციის კონკრეტულ მიზეზებზე ლაპარაკი, მაგრამ პროფესიონალებთან საუბრის შემდეგ შემიძლია ვთქვა: დიახ, არის საგარეო ფაქტორები, რომლებიც აისახება ჩვენს ეკონომიკურ პროცესებზე, მაგრამ მნიშვნელოვანია ჩვენი ფინანსური ინსტიტუტების სწორი მუშაობაც, რაც ხშირად ხდება სპეციალისტების კრიტიკის საგანი. გარდა ამ ინსტიტუტების მუშაობის ხარვეზებისა, არ გამოვრიცხავ, რომ გარკვეული ძალები, როგორც ქვეყნის გარეთ, ისე შიგნით, დაინტერესებული იყვნენ საქართველოს დასუსტებით და ლარის გაუფასურების პროცესს რაღაც ინსტრუმენტებით ახალისებდნენ…

- ლართან დაკავშირებით ხელისუფლების ზოგიერთი წარმომადგენლის განცხადებები საზოგადოებას აღიზიანებს…

- ხელისუფლება ვალდებულია, საზოგადოებას აუხსნას, რა ხდება და ისიც უთხრას, რას აკეთებ პრობლემების აღმოსაფხვრელად. დეპუტატი ტყემალაძე უფრო შორს წავიდა და აგვიხსნა, რომ თურმე ლარი კი არ გაუფასურდა, დოლართან მიმართებაში კურსი დაეცა. ამგვარ განცხადებებს საზოგადოება ცინიზმად აღიქვამს, რაც აზიანებს ხელისუფლების იმიჯს. კეთილი უნდა ინებონ და გვითხრან, რას აკეთებენ შექმნილი ვითარების დასარეგულირებლად, გვაჩვენონ, როგორ შემოიჭირეს ქამრები, როგორ შეიმცირეს პრემიებისა და დანამატების ოდენობა! მარტო ლაპარაკი საკმარისი არ არის. ხალხმა უნდა დაინახოს, რომ ჩინოსნისა და ჩვეულებრივი მოქალაქის მდგომარეობა მაინცდამაინც არ განსხვავდება ერთმანეთისგან. ამ შემთხვევაში ხალხი მართლაც გაგებით მოეკიდება შექმნილ ვითარებას…

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: “დღევანდელი ხელისუფლება არ არის მზად ვლადიმირ პუტინთან სალაპარაკოდ”

სალომე სარიშვილი

ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი მიიჩნევს, რომ პრემიერ-მინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი სამთავრობო გუნდში სისტემურ ცვლილებებს აგვიანებს, რადგან, მისი აზრით, დღევანდელი ხელისუფლების უმთავრესი პრობლემა სწორედ მმართველობით მენეჯმენტშია. პრემიერ-მინისტრის ყოფილი მრჩეველი ფიქრობს, რომ ახალ პრემიერს საზოგადოებაში ნდობის კრედიტი გააჩნია, თუმცა, თუკი მოქმედებას დროულად არ დაიწყებს, დროთა განმავლობაში ვითარების მძევალი გახდება.

გია ხუხაშვილი “გაზპრომთან” მოლაპარაკებას მეტწილად ნეგატიურად აფასებს, თუმცა ამბობს, რომ საბოლოოდ ყველაფერი შედეგზე იქნება დამოკიდებული. მისი აზრით, ხელისუფლება ამ ეტაპზე არც “გაზპრომთან” მოლაპარაკებისთვისაა მზად და არც რუსეთის ხელისუფლებასთან, ამიტომ ექსპერტი ამ მოლაპარაკების შესაძლო პოზიტიურ შედეგებს საეჭვოდ მიიჩნევს.

“გაზპრომთან” მოლაპარაკების, ეროვნული ვალუტის საგანგაშოდ გაუფასურებისა და ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური მოლენების შესახებ “მთელი კვირა” გია ხუხაშვილს ესაუბრა.

- უკანასკნელი დღეების განმავლობაში ეროვნული ვალუტის გაუფასურებამ რეკორდულ ნიშნულს მიაღწია, თუმცა, სამთავრობო გუნდში სიმშვიდისაკენ მოგვიწოდებენ და ამბობენ, რომ ამ პროცესზე პანიკაც მოქმედებს, რომელსაც გარკვეული ძალები საზოგადოებაში მიზანმიმართულად თესავენ. თქვენ როგორ აფასებთ ამ პროცესს?

- მთავრობას თავისი როლი აქვს და ბუნებრივია, ის ასეც უნდა ლაპარაკობდეს. ვფიქრობ, ჩემი მხრიდანაც კი არ იქნება მართებული ხელი შევუწყო ამ პროცესის დრამატიზაციას, რადგან ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რომ ამ დინამიკური გაუფასურების გარდა, ობიექტურ ფაქტორებთან ერთად, ფსქოლოგიური ფაქტორები ჩნდება, აქ კი ნებისმიერი გადაჭარბებული განცხადება, თუნდაც ადეკვატური, შესაძლოა პანიკური განწყობის მიზეზი გახდეს. აქედან გამომდინარე, ძალიან პრაგმატული მიზნით, ზედმეტი განცხადებებისგან თავს შევიკავებდი, რათა დამატებითი დაძაბულობა არ შეიქმნას. თუმცა, მეორე მხრივ, მთავრობას ზომიერებისკენაც მოვუწოდებდი, რადგან საზოგადოების პანიკის ფონზე “ცხოვრება მშვენიერია” არ უნდა იძახონ, ეს მეორე გადამლაშება იქნება. ბუნებრივია, რეალურად რთული ვითარებაა, რაზეც დიდწილად გარე ფაქტორები მოქმედებს. ჩვენ ვიცით რა ხდება რუსეთსა და აზერბაიჯანში, ეს ქვეყნები კი ჩვენი ძირითადი სავაჭრო პარტნიორები არიან. ცხადია, იქ მიმდინარე მოვლენები, რაც ნავთობის ფასის კლებას უკავშირდება, ქართულ ბაზარზეც აისახება.

შესაძლოა ტყემალაძის განცხადება ცინიკურად ჟღერდეს, თუმცა ლოგიკა ამაშიც არის.

პრინციპში, მომხმარებლისთვის მთავარი ლარის გაუფასურება არ არის. თუ ჩვენ იპოთეკარებსა და სერიოზულ ჯგუფებს არ ჩავთვლით, რომელთაც საკუთრივ დევალვაციის გამო უკვე პრობლემა ექმნებათ, ვგულისხმობ მათ, ვინც სავალუტო კრედიტებზეა დამოკიდებული, სხვა მომხმარებლისთვის ეს მთავარი არ არის. მათთვის მნიშვნელოვანია დევალვაცია ფასების ზრდაში არ გადაიზარდოს და მძაფრი ინფლაციური მოვლენები არ განვითარდეს. ალბათ ტყემალაძე ამას გულისხმობდა, თუმცა, გამომდინარე იქიდან, რომ ჩვენ მომხმარებელი ქვეყანა ვართ, შეუძლებელია ამან ინფლაციური დაწევა არ გააძლიეროს.

- რას უნდა ველოდოთ სამომავლოდ, სადამდე შეიძლება ეს პროცესი გაგრძელდეს და როგორ უნდა იმოქმედოს ასეთ შემთხვევაში ხელისუფლებამ?

- სამწუხაროდ, ჩვენი სამომხმარებლო კალათა იმპორტით კომპლექტდება. ამიტომ დევალვაციის კვალდაკვალ იმპორტი ძვირდება, რაც სამომხმარებლო კალათის წონის ნელ-ნელა დამძიმებას იწვევს. თუმცა, ამის პარალელურად, შემარბილებელი ფაქტორებიც არსებობს, იგივე ნავთობის დაბალი ფასები, ხორბლის დაბალი ფასები და ზოგიერთი სხვა სამომხმარებლო პროდუქტის ფასების გაიაფება. ეს ინფლაციურ პროცესებს აყოვნებს, მაგრამ არა საკმარისად.

რაც შეეხება ტენდენციას, ის ძალიან ცუდია, რადგან ვერ ვხედავ იმ სისტემურ ფაქტორებს, რითაც შეიძლება სავალუტო ბირჟაზე მოთხოვნა-მიწოდება დაბალანსდეს. ამის მიზეზი კი, სამწუხაროდ, სუსტი ეკონომიკური განვითარება გახლავთ. ანუ, უფრო მკაფიოდ რომ ავხსნათ, ჩვენ ქვეყნის შიგნით თვითკმარი არ ვართ, მათ შორის ამ კუთხით არსებული უსაფთხოების თვალსაზრისით, რათა დევალვაციის პროცესებთან ერთად, ფასების ზრდა სენსიტიური არ იყოს.

ვითარება რთულია. ვერ გეტყვით ეს სადამდე შეიძლება გაგრძელდეს, რადგან ვერ ვხედავ იმ ფაქტორებს, რამაც შესაძლოა ეს პროცესი გააჩეროს. მთავარია ასეთ ვითარებაში, როდესაც ბაზარი პანიკის ზღვარზეა და ფსიქოლოგიური ბარიერიც უკვე გადაილახა, რადგან ლარი ასეთ მდგომარეობაში საქართველოს ისტორიაში არ ყოფილა, ეროვნულმა ბანკმა მაქსიმალური აქტიურობა გამოიჩინოს, რათა პანიკა არ დაიწყოს. არც იმ პოლიტიკის მომხრე ვარ, რომ მთელი რეზერვები კურსის დასაჭერად გამოიყენოს, მაგრამ იმდენი ინტერვენცია მაინც უნდა განახორციელოს, რომ ეს ყველაფერი პანიკაში არ გადაიზარდოს.

- “გაზპრომთან” მოლაპარაკებას როგორ აფასებთ, რამდენად შედეგიანი შეიძლება გახდეს ქვეყნისთვის ეს პროცესი?

- ბუნებრივია, კითხვები ამ თემის ირგვლივ მაქვს, თუმცა, არც ამ შემთხვევაში მოვახდენდი ზედმეტ დრამატიზებას. შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ საკითხის პოლიტიზება მოვახდინოთ და კატასტროფული სურათი დავხატოთ. რეალურად, საქართველოს ხელისუფლება ამ მოლაპარაკებით სერიოზული რისკის ზონაში შევიდა, თუმცა, ეს რისკი აცილებული მას შემდეგ იქნება, თუკი მოლაპარაკება კარგად დასრულდება. თუმცა, რადგან უკვე ამ ფაზაში შესულია, არ მინდა, მიმდინარე მოლაპარაკებები ზედმეტად გავაკრიტიკო, ყველაფერი შედეგებით გამოჩნდება. აი, მაგალითად, დავანებოთ თავი ყველაფერ სხვას, ამ ურთიერთობასა და სტრატეგიას, ჩვენ წლების განმავლობაში რუსებს ტრანზიტის ღირებულების გამო დემონსტრაციულად არ ველაპარაკებოდით, თუმცა, როდესაც საქართველოს ხელისუფლებამ რუსეთთან დალაპარაკება სხვა თემებზე დაიწყო, ბუნებრივია, რუსეთმა ეს საკითხი დღის წესრიგში შემოიტანა და საკმაოდ უხერხული მდგომარეობა შეიქმნა.

ახლა ჩვენ ამ მოლაპარაკების შედეგად მივიღებთ იმას, რომ მონეტიზაცია მოხდება ან არ მოხდება, მაგრამ ჩვენ მიერ მიღებული შემოსავლები ტრანზიტიდან შემცირდება, ანუ, იმ 10%-ზე ნაკლები იქნება. ვფიქრობ, ეს უკვე ხელისუფლებასთან საპრეტენზიო იქნება. რამდენადაც მესმის, მოლაპარაკების ინიციატივა ჩვენი მხრიდან მოდიოდა, ხოლო თუ ამ პროცესს რაიმე გაუარესება მოჰყვა, ბუნებრივია, ამის შემდეგ კითხვები დაისმება. იმედი მაქვს, ეს ასე არ იქნება.

- ამ თემაზე საუბრისას როგორც ოპოზიციურ ძალებს, ისე საზოგადოების ნაწილს ერთი და იგივე შენიშვნა აქვს – ნაკლები ინფორმირება. როგორ ფიქრობთ, რამდენად ღიაა ეს პროცესი საზოგადოებისთვის და თუ იზიარებთ ამ შენიშვნას?

- არ ვემხრობი იმ აზრს, რომ ხელისუფლება ვალდებულია ამ თემაზე ყოველდღე ახსნა-განმარტება გასცეს, რადგან, ბუნებრივია, ამ მოლაპარაკებაში კომერციული ინტერესია, გარკვეულ ვადებში კი მხარეებს ვალდებულება აქვთ ყველა ნაბიჯზე ხმამაღლა არ ისაუბრონ. ასე რომ, ამ ნაწილში პრობლემას ვერ ვხედავ.

თუმცა, როდესაც მოლაპარაკება დასრულდება, რა თქმა უნდა, ენერგეტიკის სამინისტროს ანგარიშის ჩაბარება მოუწევს, ხოლო თუ ჩვენ ამ ანგარიშში ეკონომიკური და პოლიტიკური ხასიათის ზარალი დავინახეთ, მერე, ბუნებრივია, ამაზე ვიღაცას პასუხისმგებლობის აღება მოუწევს.

- “გაზპრომთან” მოლაპარაკებამ საზოგადოების ნაწილის პროტესტი გამოიწვია, დედაქალაქსა და რეგონებში რამდენიმე აქციაც კი გაიმართა. მოქალაქეები და არა მხოლოდ ზოგიერთი პოლიტიკოსი ამბობენ, რომ “გაზპრომთან” ურთიერთობა ქვეყნის ევროპულ კურსსა და ორიენტაციას ეჭვქვეშ აყენებს, რამაც შესაძლოა ჩვენს ევროპელ პარტნიორებთან ურთიერთობა გაგვიფუჭოს. თქვენ როგორ უყურებთ ამ მოსაზრებას, რამდენად ახლოსაა ეს აზრი რეალობასთან?

- საერთოდ ჩვენი უბედურება ისაა, რომ ორი ჭეშმარიტება არსებობს და სინამდვილეში არც ერთი ჭეშმარიტება არაა. ამ შემთხვევაშიც არსებობს ორი მონოლოგი – ერთი ამბობს, რომ “გაზპრომთან” მოლაპარაკება დიადი მომავლის მომასწავებელია, მეორე კი მიიჩნევს, რომ ამით ქვეყანა დაიქცევა, რეალურად კი არც ერთია სწორი და არც მეორე. თუ სახელმწიფო ინტერესებს უყურებ, მაშინ მოლაპარაკება ყველასთან უნდა შეგეძლოს და მათ შორის მტრებსაც უნდა ელაპარაკო, რადგან ნებისმიერი კონფლიქტი რაღაცით სრულდება და ეს სწორად მოლაპარაკებაა. არდალაპარაკება კი გამოსავალი არაა.

რა თქმა უნდა, მოლაპარაკება შეიძლება, თუმცა ყველაფერი, როგორც უკვე გითხარით, შედეგზეა დამოკიდებული. იქნება ეს შედეგები ქვეყნისთვის საზიანო, როგორც სტრატეგიული თვალსაზრისით, ისე პოლიტიკური და ეკონომიკური, თუ სასიკეთო? – ყველაფერი ამაზეა დამოკიდებული. მე რომ მკითხოთ, დღეის მდგომარეობით, “გაზპრომთან” ასეთ სისტემურ მოლაპარაკებაში არ შევიდოდი. ეს საკითხი დიდ პოლიტიკურ ჭრილში რომ განვიხილოთ, დღევანდელი ხელისუფლება არ არის მზად პუტინთან სალაპარაკოდ, რადგან ამ მოლაპარაკებით მხოლოდ წავაგებთ. ვფიქრობ, “გაზპრომთან” მოლაპარაკების დაწყება ძალიან სახიფათო იყო.

არ ვამბობ, რომ ამ მოლაპარაკების დამწყებს ცუდი უნდოდა ქვეყნისთვის, მაგრამ ამ პროცესში სხვადასხვა დონის ძალები არიან ჩართული, რომლებიც იმდენად არაადეკვატურნი არიან, რომ “გაზპრომთან” მოლაპარაკებით მოგება ძალიან საეჭვოა.

როცა ასეთ ნაბიჯს დგამ, საამისოდ ძალიან კარგად უნდა მოემზადო. ვხედავ, რომ ხელისუფლება ამ მოლაპარაკებისას მაინცდამაინც ადეკვატურად მზად არ იყო. მთავრობა ვერ აფასებდა, რამდენად დიდ რისკს შექმნიდა ეს მოლაპარაკება და სადამდე შეიძლება ეს ურთიერთობა წასულიყო. თუმცა, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ამის გამო კრიტიკა არ ღირს. თუ ეს მოვლენები ჩვენს საზიანოდ განვითარდა, ხელისუფლებას ამას შეცდომად უფრო ჩავუთვლიდი, ვიდრე დანაშაულად. თუმცა, რა თქმა უნდა, სჯობს, მოლაპარაკებაზე მაშინ წახვიდე, როცა რაღაც კოზირები გიჭირავს და არა მარტივი კომერციული ინტერესით დაიწყო, ამ არასერიოზულობით კი თავი ძალიან სახიფათო პოლიტიკაში გაყო. ვფიქრობ, ასეთი რისკი მართლაც არსებობს.

- მმართველი კოალიციის საარჩევნო სიის დაკომპლექტებაზეც მინდა გკითხოთ. საპარლამენტო უმრავლესობაში აცხადებენ, რომ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვის კოალიციის შემადგენლობაში პარტიულ სუბიექტებად “მწვანეთა პარტიისა” და “სოციალ-დემოკრატების” შესვლის დიდი შანსია. თქვენ რას ფიქრობთ, როგორ დაკომპლექტდება საარჩევნო სია?

- ეს წმინდა ფორმალური საკითხია, რადგან ეს პარტიები კოალიციის სიაში ისედაც იყვნენ. ჩემი აზრით, ჟორჟოლიანისა და გაჩეჩილაძის პარტიებზე საუბარი ძალიან ხმამაღალი ნათქვამია. დავიღალეთ ამ ერთკაციანი პარტიებით. თუ კოალიციის მათით გამრავლება უნდათ, კი ბატონო, გამრავლდნენ, მაგრამ არც ერთსა და არც მეორეს ამ ქვეყანაში პულსი არ გასინჯვიათ და რაზე ვილაპარაკოთ, ეს ძალიან არასერიოზულია.

- პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა მისი დამტკიცების პერიოდში სამთავრობო გუნდში შესაძლო ცვლილებების განხორციელება არ გამორიცხა და თქვა, რომ სამომავლოდ ეს მოსალოდნელი იქნება, თუმცა, რაიმე ძირეული ცვლილება ჯერ არ მოუხდენია. როგორ აფასებთ ზოგადად ახალი პრემიერის პოლიტიკას და რას ფიქრობთ, როდისთვის უნდა ველოდოთ მინისტრთა კაბინეტში ცვლილებებს?

- პრემიერ-მინისტრის მიმართ გარკვეული სიმპათია მაქვს, რადგან ის ჭკუადამჯდარი, პოზიტიური, ადეკვატური ადამიანია. დღეის მდგომარეობით, მას გარკვეული ნდობის კრედიტი ნამდვილად აქვს, თუმცა, ეს ყველაფერი ადამიანური აღქმა და პირადი დამოკიდებულებაა.

რაც შეეხება კითხვას იმის შესახებ, თუ როგორი პოლიტიკური ლიდერია გიორგი კვირიკაშვილი, ამგვარ პასუხს გაგცემთ – რეალურ პოლიტიკაში ეს სხვა ჭრილია, რადგან მას თავი ჯერ არ გამოუვლენია. მან უნდა დაამტკიცოს, რომ მართლა პრემიერ-მინისტრია, ისევე, როგორც უნდა დაამტკიცოს პოლიტიკური ლიდერობა, თუ, რა თქმა უნდა, პარტიული საქმიანობა მოუწევს. ჯერ ეს გზა გასავლელი აქვს.

ვფიქრობ, დღეის მდგომარეობით, პრემიერი მენეჯმენტის სისტემაში ცვლილებებს უკვე აგვიანებს, რადგან აღმასრულებელ ხელისუფლებაში სახელებისა და გვარების პრობლემა კი არ გვაქვს, პრობლემა მმართველობით სისტემაშია. მგონია, რომ ეს პროცესი ძალიან იწელება, საბოლოო ჯამში კი, თუ არ იჩქარა და კონკრეტული ნაბიჯები არ გადადგა, მათ შორის პერსონალური გადაადგილებები არ განახორციელა, რათა ერთი გუნდი შეკრას და მთავრობა უფრო მობილური გახადოს, მაშინ დროთა განმავლობაში ისიც ვითარების მძევალი გახდება, რაზეც ძალიან გული დამწყდება. პირდაპირ გეუბნებით, ეს ადვილი არ იქნება, თუმცა კვირიკაშვილმა უნდა დაამტკიცოს, რომ ის ნამდვილი პრემიერ-მინისტრია.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ თამაზ მეჭიაურთან: „კოალიციის საარჩევნო სიაში პარტიები ადგილებს თავიანთი რეიტინგის მიხედვით მიიღებენ“

ნინო ქეთელაური

“წინა არჩევნებმა გვაჩვენა, რომ ჩვენ ხანდახან გვიჭირდა გარკვეული გადაწყვეტილებების მიღება”- ამის შესახებ პარლამენტის საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარე თამაზ მეჭიურმა “მთელ კვირასთან” საუბრისას განაცხადა.

2016 წლის არჩევნებთან დაკავშირებით უკვე ვრცელდება გარკვეული ინფორმაციები კოალიციაში ახალი პარტიების დამატებისა, თუ კოალიციის ერთიან სიაში პარტიებს შორის ადგილების განაწილების შესახებ. როგორც თამაზ მეჭიაური “მთელ კვირასთან” საუბრისას აღნიშნავს, პარტიების დამატებაზე კონკრეტულ ინფორმაციას არ ფლობს, თუმცა, მას დადებითი მოსაზრება აქვს კონკრეტულ პარტიებთან დაკავშირებით.

- გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კოალიცია “ქართულ ოცნებას” შესაძლოა 2 პარტია დაემატოს – “მწვანეთა პარტია” და სოციალ-დემოკრატიული პარტია. იქიდან გამომდინარე, რომ ორივე პარტიის ლიდერი ისედაც “ქართული ოცნების” მხრიდან არის პარლამენტის წევრი, რატომ დადგა დღის წესრიგში კოალიციის შემადგენლობაშ უკვე მათი პარტიების შესვლის საკითხი?

- ვერ გეტყვით, ასე დგას თუ არა საკითხი, მაგრამ პირადად მე ძალიან დადებითად ვარ მათ მიმართ განწყობილი. მე ინფორმაციას არ ვფლობ კოალიციაში მათი ცალკე სუბიექტებად შესვლის შესახებ, მაგრამ, თუ ასეთი საკითხი იქნება განხილული, მე აუცილებლად მივესალმები.

- ბოლო დროს მიდის საუბარი, რომ შესაძლოა, “თავისუფალი დემოკრატები” დაბრუნდნენ კოალიციაში. თქვენ რა აზრის ხართ ამაზე?

- მიჭირს შეფასების გაკეთება იქიდან გამომდინარე, რომ მათ უკვე დატოვეს კოალიცია და ცალსახად დააფიქსირეს, რომ მათ გააჩნიათ რადიკალურად განსვავებული კურსი. შეიძლება ზოგიერთი მათი წარმომადგენელი დაბრუნდეს, მაგრამ მთლიანობაში მათ არ უღიარებიათ, რომ მათი წასვლა შეცდომა იყო. მეტი არაფერის თქმა არ შემიძლია.

- როგორ განაწილდება ადგილები კოალიციის საარჩევნო სიაში? რამდენი პროცენტი ექნება პარტია “ქართულ ოცნებას”?

- მე ამ პროცესში არ ვმონაწილეობ, მე მხოლოდ მაქვს საპარლამენტო თანამდებობა და არა პარტიული. თუმცა, მიმაჩნია, რომ “ქართულ ოცნებას” უნდა ჰქონდეს იმდენი მანდატი, რამდენითაც მიეცემა საშუალება, რომ სიტუაციის ნებისმიერი განვითარების შემთხვევაში ჰქონდეს საკონტროლო პაკეტი, რაც ხელს შეუწყობს, ყველა დანაპირების შესრულებას.

- და რამდენია ის პროცენტული მაჩვენებელი, რაც ხელს შეუწყობს მათი საქმიანობის განხორციელებას?

- მე ვფიქრობ, არანაკლებ იმისა, რაც იყო წინა არჩევნების პროცენტული მაჩვენებლი. წინა არჩევნებმა გვაჩვენა, რომ ჩვენ ხანდახან გვიჭირდა გარკვეული გადაწყვეტილებების მიღება.

- კოალიციის სხვა პარტიები როგორ გადაინაწილებენ ადგილებს, იქნებ კონკრეტული პროცენტული მაჩვენებლები გვითხრათ…

- გააჩნია ჯერ რამდენი მიიღებს მონაწილეობას. უნდა ასახავდეს ამ სუბიექტის რეალურ რეიტინგს. ყველა პარტიას თავისი რეიტინგის შესაბამისი მანდატების პროცენტული მაჩვენებელი უნდა ჰქონდეს. კონკრეტული ციფრების თქმა გამიჭირდება.

- გავრცელებული ინფორმაციით, რესპუბლიკური პარტია, რომელსაც 2012 წლის არჩევნებზე სიაში ადგილების 10% ჰქონდა, ახლა 25%-ს ითხოვს. რა შეგიძლიათ თქვათ მის შესახებ?

- მე არ ვფლობ ამ ინფორმაციას. მათ არცერთ ლიდერს ეს ინფორმაცია ოფიციალურად არ დაუდასტურებია. როდესაც ისინი ოფიციალურად წამოაყენებენ საკუთარ წინადადებას, კომენტარს ამის მერე გავაკეთებ.

- გადაწყვეტილია თუ არა რომელ სარჩევნო ოლქში ვინ იქნება “ოცნების” მაჟორიტარობის კანდიდატი? მაგალითად, იქნება თუ არა გარდაბნის მაჟორიტარობის კანდიდატი მამუკა არეშიძე? იგი აცხადებს, რომ გარდაბნის გამგებლის თანამდებობაზე იმიტომ არ დათანხმდა “ოცნების” კანდიდატობას, რომ გარდაბანში მაჟორიტარად სურს იყაროს კენჭი.

- ვერ გეტყვით. რამდენადაც ვიცი ეს კონსულტაციები დაწყებულია, მაგრამ ჯერ კონკრეტული გადაწყვეტილებები არცერთ შემთხვევაში მიღებული არ არის. სავარაუდოდ ეს ცნობილი გახდება ყრილობამდე, რომელიც ალბათ აპრილში გაიმართება. ამ ეპატზე მეტი არაფრის თქმა არ შემიძლია.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ ანი მიროტაძესთან: “ამ ეტაპზე ვერც ერთ შემთხვევაში ვერ გეტყვით, როგორი შეიძლება იყოს “ფორუმის” სია“

გვანცა ღვედაშვილი

საპარლამენტო ფრაქცია “ქართული ოცნება – ეროვნული ფორუმის” წევრი ანი მიროტაძე “რეზონანსთან” ინტერვიუში ამბობს, რომ მმართველ კოალიციაში პარტიების დამატების წინააღმდეგი არ არის, თუმცა ოფიციალური შეთავაზება არც “მწვანეთა” და არც სოციალ-დემოკრატების პარტიის მხრიდან ჯერ არ მომხდარა.

- გავრცელდა ინფორმაცია რომ მმართველ კოალიციაში პარტიების – “მწვანეებისა” და სოციალ-დემოკრატების დამატება იგეგმება. რას გვეტყვით ამასთან დაკავშირებით?

- აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით მხოლოდ ის ვიცი, რაც პრესაში იწერება. ოფიციალურად ამის შესახებ არც “მწვანეთა” ლიდერ გია გაჩეჩილაძის და არც სოციალ-დემოკრატების ლიდერ გია ჟორჟოლიანს არ მოუმართავს, რაც იმას გულისხმობს, რომ ეს საკითხი პარტიულ სხდომაზე არ განხილულა. აქედან გამომდინარე რთულია ისაუბრო იმაზეც თუ რა პოზიცია გვექნება მაშინ, როცა ამ ადამიანებს შემოთავაზება გაკეთებული არ აქვთ. მე არ ვიცი რა ფორმის შემოთავაზება იქნება, ან როდის აპირებენ ეს ადამიანები ამ საკითხთან დაკავშირებით ჩვენთან საუბარს. შემიძლია გითხრათ, რომ პარტიული პოზიცია ამ საკითხთან დაკავშირებით არ არსებობს.

- ემხრობით თუ არა კოალიციაში პარტიების დამატებას?

- თუ ამას პირადად მე, როგორც ანი მიროტაძეს მეკითხებით, გეტყვით, რომ მმართველ კოალიციაში პარტიების დამატების არანაირი საწინააღმდეგო არ მაქვს. დაიწყოს ამ საკითხთან დაკავშირებით კონსულტაციები და მოვისმინოთ მათი მოსაზრებები. მაგრამ ჯერ ეს არ დაწყებულა, შესაბამისად ვერც ჩემს და ვერც “ფორუმის” პოზიციას ვერ გეტყვით დავუჭერ თუ არა მხარს, რადგან ამისთვის რაღაც ხომ უნდა შემოგვთავაზონ, მათ არაფერი შემოუთავაზებიათ ოფიციალურად. პირადად ჩემი პოზიციიდან კი გეტყვით, რომ ამის წინააღმდეგი არ ვარ.

- როგორ მოხდება კოალიციის ერთიან საარჩევნო სიაში პარტიებს შორის კვოტების განაწილება? მედიაში რამდენჯერმე გავიდა არაოფიციალური ინფორმაცია, რომ კოალიციის ზოგიერთმა წევრმა, მაგალითად რესპუბლიკელებმა, შესაძლოა საარჩევნო სიაში იმეზე მეტი ადგილი მოითხოვონ, ვიდრე 2012 წლის არჩევნებისას ჰქონდათ.

- თვითონ რესპუბლიკელები აცხადებენ, რომ მსგავსი ინფორმაცია ჭორია. არ ვიცი ერთმანეთში რას საუბრობენ და მათი სტრატეგიის ნაწილი რა შეიძლება იყოს, ეს შეიძლება მათი შიდა პოლიტიკური დღის წესრიგის ნაწილი იყოს ან – არა, მაგრამ მერწმუნეთ, სრული პასუხისმგებლობით გეუბნებით, რომ კოალიციაში შემავალ სუბიექტებთან ამ საკითხზე “რესპუბლიკური” პარტიის არცერთ წარმომადგენელს არ უსაუბრია. ამიტომ ცოტა გადაჭარბებული მგონია. ვფიქრობ უფრო მნიშვნელოვან თემებზე უნდა ხდებოდეს აქცენტის გაკეთება, ვიდრე იმაზე, თუ ვის რამდენი ადგილი შეხვდება კოალიციის საარჩევნო სიაში. რასაკვირველია ეს საკითხი მნიშვნელოვანია, თუმცა, არ მგონია, რომ ერთადერთი თემაა, რომელიც კოალიციის არსებობა-არარსებობას განსაზღვრავს.

მგონია, რომ უფრო მნიშვნელოვანი გამოწვევებისა და საკითხების შესახებ უნდა შეთანხმდეს კოალიცია და უფრო მკაფიოდ უნდა იყოს გამოკვეთილი კოალიციაში შემავალი პარტიების თვალთახედვები იმ პრობლემებთან დაკავშირებით, რომელიც დღეს არსებობს.

- ცნობილია, რომ კოალიციაში იგეგმება ახალი სახეების მიღება. კონკრეტულად ვის შესთავაზა კოალიციამ საარჩევნო სიებში მონაწილეობა და ვინ შეიძლება ვეღარ ვიხილოთ ამ სიაში?

- ბოლო 20 წლის განმავლობაში არცერთი არჩევნები არ მახსენდება, როცა საარჩევნო პერიოდში ახალი სახეები არ იყო წარმოდგენილი, გნებავთ ხელისუფლებაში, გნებავთ ოპოზიციაში. ეს არის ბუნებრივი პროცესი. ყველა პოლიტიკური პარტიისათვის, რომელსაც აქვს ამბიცია, რომ გამოიყურებოდეს სოლიდურად, პოლიტიკურ პროცსებში ახალი სახეების შემოყვანა არის ძალიან კარგი და მისასალმებელი, ვინაიდან მიმაჩნია, რომ ყველა პოლიტიკურ ძალას მუდმივად აქვს გაზრდის ტენდენცია და ამ ტენდენციაში ახალი სახეების გამოჩენა არის ძალიან მომგებიანი. დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენს საარჩევნო სიებში იქნებიან ახალი ადამიანები, ისევე როგორც, სხვა პარტიებში.

რაც შეეხება იმას, ვინ მოხვდება საარჩევნო სიაში და ვინ არა, ეს მგონია, რომ არის თითოეული პოლიტიკური სუბიექტის გადასაწყვეტი. მაგალითად, ვინ მოხვდება “ეროვნული ფორუმის” საარჩევნო სიაში – ეს უნდა გადაწყვიტოს “ეროვნულმა ფორუმმა”. რა თქმა უნდა, ჩვენ ვემზადებით არჩევნებისთვის, ვფიქრობთ იმაზე როგორ ვიქნებით წარმოდგენილნი და რამდენად კარგი გუნდით წარვდგებით ამომრჩევლის წინაშე, გნებავთ კოალიციის ფორმატში, გნებავთ ისე. ამ ეტაპზე ვერცერთ შემთხვევაში ვერ გეტყვით, როგორი შეიძლება იყოს “ფორუმის” სია. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, რომ ეს სია იქნება ძალიან სოლიდური. მე სად ვიქნები და რა პოზიცია მექნება, ამის თქმა ახლა ძალიან გამიჭირდება.

„ახალი თაობა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ჟორჟოლიანთან: “პარტია „ქართულ ოცნებასთან“ საარჩევნო ბლოკში  ყოფნა გვინდა“

პარლამენტის წევრი და სოციალ-დემოკრატიული პარტიის თავმჯდომარე გიორგი ჟორჟოლიანი აცხადებს, რომ მისი „ქართული ოცნების“ საარჩევნო ბლოკის სუბიექტად ყოფნა კოალიციაზე არ არის დამოკიდებული.

- გაჩნდა მოსაზრება, რომ კოალიცია ფართოვდება, მაგრამ პარალელურად გამოითქვა აზრი ლევან ბერძენიშვილის მიერ, რომ თქვენს პარტიას, როგორც ასეთს, არ იცნობს და ვერ მოისაზრებს მის ყოფნას მომავალ კოალიციაში. თქვენ რას პასუხობს მას?

- ლევან ბერძენიშვილს რა უნდა ვუპასუხო?!

- როგორ ფიქრობთ, რატომ გამოთქვა ასეთი მოსაზრება?

- ეს ლევან ბერძენიშვილს უნდა ჰკითხოთ. ამასთან დაკავშირებით ზედმეტი აჟიოტაჟია ატეხილი. წესით, არავითარი კოალიცია არჩევნებში არ მონაწილეობს. არჩევნების წინ იქმნება საარჩევნო ბლოკი და არჩევნებამდე 43 დღით ადრე გადის რეგისტრაციას საარჩევნო კომისიაში. ჩვენი პარტიის მიერ დიდი ხანია დაფიქსირებულია `ქართულ ოცნებასთან“ თანამშრომლობის განწყობა. ჩვენ მემორანდუმი გვაქვს დადებული „ქართულ ოცნებასთან” და, ფაქტობრივად, ვთანამშრომლობთ მთელი რიგი პოლიტიკების შემუშავებაში. ეს არის მთავარი. სხვადასხვა დეპუტატს შეიძლება სხვადასხვა მოსაზრება ჰქონდეს. ეს მათი ნებაა.

- რესპუბლიკელების აზრს მნიშვნელობა არ ექნება, თუ თქვენი კოალიციაში ყოფნის წინააღმდეგი წავლენ?

- რის წინააღმდეგი უნდა წავიდნენ?

- თქვენი კოალიციაში ყოფნის...

- კოალიცია არჩევნების შემდეგ იქმნება, საარჩევნო ბლოკი კი არჩევნების წინ. საარჩევნო ბლოკი როგორ ჩამოყალიბდება, ამის თაობაზე გადაწყვეტილებები უნდა მიიღონ იმ პარტიებმა, რომლებიც ამას გადაწყვეტენ. მათ შორის, შეიძლება რესპუბლიკელებიც იყვნენ, მრეწველებიც და სხვებიც. თქვენ ფიქრობთ, საარჩევნო ბლოკი იქნება იგივე, რაც არის კოალიცია?

- ასე არ იქნება?

- შეიძლება ვინც არიან დღეს კოალიციაში, გაერთიანდნენ ერთ საარჩევნო ბლოკში და მათთან ერთად ჩვენც გავერთიანდეთ, ან ვიღაც არ გაერთიანდეს და ჩვენ გავერთიანდეთ. ასე რომ, ვერავითარი აჟიოტაჟის საფუძველს ვერ ვხედავ, მით უმეტეს, დრამატიზებისას. ჩვენი განწყობაა ბლოკში გაერთიანება, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ გინდა თუ არა, ეს ასე მოხდება.

- ამ პროცესში მთავარი რა არის?

- აქ მთავარი ისაა, რომ 2016 წლის არჩევნები ფუნდამენტურად განსხვავებულია 2012 წლის არჩევნებისაგან, სადაც სხვადასხვა შეხედულების პარტიები გაერთიანდნენ ერთი მიზნის გარშემო, ავტორიტარული და რეპრესიული რეჟიმის წინააღმდეგ. ეს რეჟიმი მთლიანად დამარცხებული არ არის, სისტემას კიდევ სჭირდება ცვლილება. ცხადია, რომ ავტორიტარული და რეპრესიული რეჟიმის ავტორი ვინც იყო, ის პარტია ვერ გაიმარჯვებს.

- ასე გგონიათ?

- ეს აშკარაა. ამდენად, ამ არჩევნების ამოცანა არ არის ვიღაცის წინააღმდეგ ბრძოლა. ამ არჩევნების ამოცანაა, შედგეს ისეთი უმრავლესობა და ისეთი მთავრობა, რომელსაც ექნება მკაფიო ხედვა, პოზიციები, პლატფორმა, პერსპექტივის მკაფიო სურათი. ხალხს აინტერესებს, როგორ იცხოვრებს. ამაზე უნდა ვიფიქროთ და თუ ამ საკითხზე ჩამოვყალიბდებით, მაშინ შედგება ასეთი საარჩევნო ბლოკი. განსხვავებული შეხედულებების პარტიები ერთ საარჩევნო ბლოკში არ უნდა იყვნენ.

- თქვენი „ქართული ოცნების“ საარჩევნო ბლოკში ყოფნის შემთხვევაში კვოტები დაგეთმობათ?

- ეს არის იმ სუბიექტებს შორის შეთანხმების საგანი, რომლებიც გადაწყვეტენ, რომ ერთ საარჩევნო ბლოკში იყვნენ. როგორიც იქნება ეს შეთანხმება, ისე იქნება.

- „ნაციონალებს“ იმედი აქვთ, რომ არჩევნებში წარმატებას მიაღწევენ. რისი იმედი აქვთ მათ?

- ტყუილი იმედი აქვთ.

- რატომღაც დიდი აჟიოტაჟია ატეხილი „ქართული ოცნების“ სიაზე. ეს იმის მანიშნებელია, რომ არჩევნებზე წამყვანი `ქართული ოცნება~ იქნება? სხვა პარტიების სიებში ვინ იქნება, არავის აინტერესებს.

- ვინ სხვა პარტიებზე ამბობთ?

- ახლებზე, თავისუფალ დემოკრატებზე, ნაცმოძრაობაზე, ბურჯანაძის პარტიაზე...

- მედიის ის წარმომადგენლები, რომლებიც ამაზე მსჯელობენ, ალბათ ფიქრობენ, რომ ყველაზე დიდი ალბათობით უმრავლესობას `ქართული ოცნება~ მოიპოვებს. კარგი იქნება თუ მედია დაინტერესდება იმით, ქვეყნის განვითარების როგორი გეგები გვაქვს. თუ ადამიანებს სხვადასხვა შეხედულებები აქვთ, ეს არ მოგვცემს საშუალებას, ეფექტური პოლიტიკა გავატაროთ და ვუპასუხოთ იმ გამოწვევებს, რომლებიც ქვეყნის წინაშე დგას.

- თქვენი ბლოკში ყოფნა ძირითადად ვისი გადასაწყვეტია? ვიცით, რომ ბიძინა ივანიშვილი ამ პროცესში აქტიურად მიიღებს მონაწილეობას. ბიძინა ივანიშვილის აზრზე დამოკიდებულია თქვენი ბლოკის სუბიექტად გახდომა?

- ჩვენი განწყობაა, პარტია „ქართულ ოცნებასთან“ ვიყოთ ბლოკში. რა თქმა უნდა, პარტია „ქართულმა ოცნებამაც“ უნდა გამოთქვას თავისი აზრი. „ქართული ოცნება“ ემზადება ყრილობისთვის, სადაც უნდა აირჩიოს თავმჯდომარე, რის შემდეგაც მკაფიოდ ჩამოაყალიბებს თავის დამოკიდებულებას და აზრს, ვისთან ერთად შეიძლება იყოს ბლოკში. ბატონი ივანიშვილის აზრს, რა თქმა უნდა, გაითვალისწინებენ.

- ზოგიერთს აღიზიანებს ეს არაფორმალური ლიდერობა…

- ეს მოცემულობაა, ვინმეს ეს მოსწონს თუ არა. 2012 წელს საქართველოში მოხდა ისტორიული მოვლენა – ავტორიტარული რეპრესიული რეჟიმი არჩევნების საშუალებით დამარცხდა. ეს განახორციელა ქართველმა ხალხმა ბიძინა ივანიშვილის ლიდერობით. მისი ავტორიტეტი ძალიან მაღალია არა მარტო „ქართულ ოცნებაში“, არამედ მთლიანად საზოგადოებაში. ის ავტომატურად აყენებს მას ლიდერის პოზიციაში.

- თუმცა, უნდათ, რომ ბატონი ივანიშვილი რეალურად მართავდეს ქვეყანას და არა - ფარულად...

- აქ ფარულად მართვაზე არ არის ლაპარაკი. ლიდერი არ ნიშნავს ფარულად მართვას. ლიდერი ნიშნავს, რომ მის აზრს ითვალისწინებენ.

„კვირის ქრონიკა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ ლუკა კურტანიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი არის ის ადამიანი, რომელიც ვაღიარე ერისკაცად. მან ძალიან ბევრი საქმით დაამტკიცა თავისი კაცობა“

გელა ზედელაშვილი

„დგება დრო, როცა გაირკვევა, ვინ არის ერთგული და უღალატო!.. ვის რა მადა ეღვიძება… საქმეში თუ უსაქმურობაში! ვინ რა შეძლო და ვინ – ვერ! ვინ უღალატა და ვინ უღალატებს ერისკაცს! ჩვენ ვართ იდეის ირგვლივ გაერთიანებული კოალიცია და ეს ყველას უნდა ახსოვდეს! ჩვენ გვახსოვს… ვინმეს ხომ არ გავიწყდებათ?! დაუსვით კითხვა ყველამ თქვენს თავს და პასუხსაც მალევე მიიღებთ“! – ეს სიტყვები საპარლამენტო უმრავლესობის წევრს, ლუკა კურტანიძეს ეკუთვნის.

– ლუკა, ვინც სამი წლის განმავლობაში ვერ მოვიდა აზრზე, ახლა მოვა, რამდენიმე თვეში? ან ახლა არკვევ, ვინ არის ერთგული და ვინ მოღალატე? ან სჭირდება კი ამის გარკვევა ვინმეს? ამას ხალხი თვითონ გაარკვევს ამ წლის ოქტომბერში.

– საერთოდ, ხელისუფლებაში ყოფნა არის საცდური და ამ საცდურში ვინც უფრო ღირსეულად მოიქცევა, ის მოიგებს. აი, სწორედ ამის გარკვევის დრო დგება. როგორც საქმეს სჭირდება, როგორც გუნდს სჭირდება და ქვეყანას, ჩვენ ისე უნდა ავაწყოთ სიტუაცია. ახლა მე ვხედავ რაღაც ნიშნებს, სადაც უფრო მეტი ემოციებია ჩადებული, ზოგი ვერ თოკავს ამ ემოციებს და მიდის გინება. უკვე ისე შეიჭრნენ როლებში, რომ ერთმანეთს უმტკიცებენ, ვინ ვისზე უკეთესია, ვის უფრო მეტი რეიტინგი აქვს, ვის ნაკლები და ასე შემდეგ. ამაზე საუბარი, საერთო ჯამში, გუნდს აკნინებს. მე ვფიქრობ, ყველამ თავი უნდა შეიკავოს და პრობლემები მოგვარდეს შიდა მსჯელობით. დადგა დრო, გავაანალიზოთ, რა მოხდა, ვინ იყო კარგი, ვინ იაქტიურა… მე ვგულისხმობ მართალ აქტიურობას, თორემ ზოგიერთი გიჟი ყველაზე მეტად აქტიურობს, ასეთების ადგილი იქ არ არის, სადაც ქვეყნის საქმე კეთდება. ასევე, უნდა დავინახოთ შეცდომები და ასე ჩავერთოთ საარჩევნო ბატალიებში.

– ანუ, შენი ლაპარაკიდან გამოდის, რომ კოალიციაში დიიიდი პრობლემებია.

– არის, ამას ყველა ვხედავთ… კოალიციაში უკვე მიდის საუბარი, ვინ ვისზე მეტია, ვინ ვისზე განათლებულია, ვინ ვისზე მაგარი ტიპია და ასე შემდეგ. ეს ჩვენ ნამდვილად არ გვმატებს ღირსებას და ვფიქრობ, ყველა უნდა დაფიქრდეს.

– მე მგონი, უკვე გვიანია თითზე კბენანი.

– არა, გვიანი არ არის… არჩევნებამდე თითქმის ერთი წელია დარჩენილი და ასეთი ღელვა ნაადრევად მეჩვენება. ახლა მთავარია ის პრინციპები, რაც ჩვენ ბიძინა ივანიშვილთან ერთად მოვიპოვეთ – ეს არის ადამიანის უფლების დაცვა, საკუთრების დაცვა, სოციალური საკითხები… ასევე, ეროვნული ინტერესები, რა მხრივაც გლობალური შემოტევაა. კი, ბევრი რამ არ მოგვწონს, მაგრამ ეს არ არის მხოლოდ საქართველოს ბრალი, ეს გლობალური პრობლემაა, ყველა ქვეყანას აწუხებს

– ყველა ქვეყანას რა აწუხებს?

– პირველ რიგში, აწუხებს სოციალური მდგომარეობა. მეორე არის ეროვნული ღირებულებები, რომელიც მაქსიმალურადაა დასაცავი. მე გერმანიაში 12 წელი ვცხოვრობდი და იქაც დგას ეს პრობლემა.

– ჩვენ დღეს ძალიან გვაწუხებს ლარის გაუფასურება… მეგონა, ამით დაიწყებდი.

– რაც ჩვენს გარშემო ხდება, ამის ფონზე როცა საქართველოში ლარი 3-4 პუნქტით უფასურდება, ლამის კატასტროფად ხატავენ.

– ნამდვილად! როდესაც ადამიანისთვის, რომელსაც ბანკიდან სესხი აქვს აღებული და იმას არავინ უწევს შეღავათს, იმისთვის კატასტროფაა. აგერ, ორი დღის წინ ლარის კურსი იყო 2,44 და უცებ ავარდა 2,50-ზე. ეს ნამდვილად კატასტროფაა!

– ჩვენში ბანკები სცოდავენ… ჩემი აზრით, ეს სისტემა საერთოდ მოშლილია. აქ ბევრი რამეა დასარეგულირებელი, რადგან სიტუაცია თვითდინებაზეა მიშვებული.

– და რატომ?

– იმიტომ, რომ ეს არ არის გუშინდელი პრობლემა. ვაჟბატონი ქადაგიძე რომ გამოდის და მამა აბრამის ბატკანივით ლაპარაკობს, ასე არ არის. იქით საკონსტიტუციო სასამართლოს ჰყავს კიდევ „ნაციონალი“ თავმჯდომარე, გიორგი პაპუაშვილი. ჩვენ კარგად ვიცით, ვინ სად იყო და როგორ იყო. რომ არა ეს ხალხი, ბევრი რამე სამართლიანად გადაწყდებოდა. ეს პრობლემები უახლოეს ხანში გადაიჭრება, ამაზე წავა აქტიური მუშაობა. ბანკების მიშვება ასე არ შეიძლება, ისინი თვითნებურად ზრდიან პროცენტებს და კურსის რყევასაც ხელოვნურად იწვევენ.

– სხვათა შორის, მაგ ქადაგიძეზე ივანიშვილს ერთი ზედმეტი სიტყვა არ დასცდენია, პირიქით. ჩვენ ვიცით, რომ მას დასაჭერად ჰქონდა საქმე და ივანიშვილის წყალობით, პოსტიც კი შეინარჩუნა… კარგი, გავაგრძელოთ. ამ თქვენს დაპირებებში სამი წელი გავიდა და ამასობაში ჩვენ ტყავი გაგვაძრეს. ჩვენ რა ვქნათ? თქვენს გადანაწილებებსა და კარგ ცხოვრებას ვუყუროთ?

– კი ბატონო, მართლაც ბევრი პრობლემა იყო, ბევრი მოგვარდა და ბევრიც დარჩა. ჩვენი გუნდის პრობლემა ისიც არის, რომ გაკეთებულ საქმეებზე არ ვლაპარაკობთ, არ ვუხსნით ხალხს იმ მოსაზრებით, ხომ არ დავაყვედრით? თუმცა მე ვიტყოდი, რომ ეს არის მინუსი, მოსახლეობას არ მიეწოდება ინფორმაცია. უნდა იყოს იმედი და არა პიარი. მალე შეიცვლება ეროვნული ბანკის პრეზიდენტიც და ის არ იქნება პოლიტიკურად ანგაჟირებული. ახლა გაურკვეველია, ქადაგიძე საიდან და ვის მიერ იმართება.

– ერთმა გენიოსმა ბანკირმა თქვა, ქვეყანაში მომეცით ფულის მოჭრის საშუალება და თქვენ გინდათ პრემიერ-მინისტრები იყავით, გნებავთ – პრეზიდენტები, გნებავთ _ პარლამენტარები, ფეხებზეც არა მკიდიხართო. თქვენ „ნაციონალებს“ დაუტოვეთ ყველაზე მთავარი – „ფულის მოჭრის“ საშუალება და ბანკები. კი, ბატონო, იყავით მინისტრები და დეპუტატები, იმათ ფეხებზეც არა ჰკიდიხართ, ვერაფერსაც ვერ აკლებთ.

– კი, ეს პრობლემა მოსაგვარებელი და გადასაწყვეტია. ერთ თვეში ეს ამბავი გადაწყდება.

– ერთ თვეში ქადაგიძე ისედაც მიდის და მის ადგილზე „ნაცები“ ვის დანიშნავენ, ისიც არ იცით.

– ეროვნულ ბანკში მოვა ის ადამიანი, რომელიც იქნება თავისუფალი ნებისმიერი პოლიტიკური ძალისგან. სამწუხაროდ, საქართველოში უმტკივნეულოდ არაფერი ხდება.

– ლუკა, შენ თავიდან ისე დაიწყე, რომ მომეჩვენა, მე მგონი, პარლამენტში მშვიდობის მტრედის ფუნქცია დაგაკისრეს.

– არა ვარ არა მშვიდობის მტრედი… უბრალოდ, არ მინდა, საზოგადოებამ დაინახოს, რომ ერთი გუნდის წარმომადგენლები იწყებენ ერთმანეთის წინააღმდეგ ბრძოლას და იმის მტკიცებას, ვინ ვისზე უკეთესია. თუ ჩვენ დავიწყებთ ერთმანეთის გინებას, ხალხი იტყვის, ესენი ერთმანეთს ვერ იტანენ და საქართველოს აიტანენო? ყველაფრის გამოტანა სააშკარაოზე არ შეიძლება.

– მალეთ, მალეთ, ჭირი თავს მაინც არ დამალავს. ჩვენ უკვე დიდი ხანია ვხედავთ, რა უბედურებაც გვჭირს.

– ჩვენ გვჭირდება თვითკრიტიკა, თვითანალიზი და ამის შემდეგ საკუთარ თავს უნდა ვკითხოთ: ვარ კი მე მზად შემდეგი ბრძოლისთვის თუ არა? თუ ადამიანი მზად არ არის, მაშინ უკვე პრობლემაა.

– როდესაც შენ ერთიანობაზე ლაპარაკობ, ეს შეიძლება კეთილშობილი საქმეა, მაგრამ ბიძინა ივანიშვილმა უკვე თქვა, რომ პარლამენტში ბევრი ვეღარ მოხვდება. აქედან დასკვნა, ერთიანობაზე ლაპარაკი უკვე ზედმეტია.

– გასაგებია, სწორედ ეს უნდა გადავწყვიტოთ გუნდში. როდესაც მე მსოფლიო ჩემპიონატებზე გავდიოდი, საკუთარ თავს ვეკითხებოდი, შემეძლო თუ არა შედეგის გაუმჯობესება. როცა კითხვის ნიშანი გაჩნდა, მაშინ დავამთავრე კარიერა. ამიტომ, ყველამ ჰკითხოს თავის თავს, შეუძლიათ, დარჩნენ პარლამენტში?

– კარგი რა, რომელი გეტყვის, გავაანალიზე და აქედან მივდივარო? ვის ეთმობა თბილი სავარძელი?

– როდესაც წინსწრებით მიდის ლაპარაკი, ვინ იქნება მომავალ პარლამენტში, ესეც შეცდომაა. ამაზე საუბარი იქნება შიგნით, გუნდში.

– სად შიგნით, ბიძინა ივანიშვილთან?

– ბიძინა ივანიშვილი არის ის ადამიანი, რომელიც ვაღიარე ერისკაცად. მან ძალიან ბევრი საქმით დაამტკიცა თავისი კაცობა და იმდენი გააკეთა, ერთად აღებულ მთელ პოლიტიკურ სპექტრს არ გაუკეთებია. ამ ადამიანთან დავსხდებით და დავილაპარაკებთ, ეს არ არის დასამალი. ახლა ყველა ლაპარაკობს, რომ მაგარია… 2012-ში ბევრი ხმას არ იღებდა, მაშინ სარისკო იყო, შეიძლებოდა ადამიანს სიცოცხლე საპყრობილეში დაესრულებინა. თუ იქიდან გამოხვიდოდი, ცოცხალ-მკვდარი იქნებოდი. ბიძინა ივანიშვილმა უსისხლოდ მოაშორა სააკაშვილის რეჟიმი. დღეს მე რა უფლება მაქვს, ამ ადამიანს არ მოვუსმინო და რჩევები არ გავითვალისწინო? პარლამენტში ჩქარობენ, უნდა დაველოდოთ, შეიძლება ხვალ სულ სხვა მოცემულობა იყოს. ყველამ აკეთოს თავისი საქმე, ერთმანეთის ლანძღვით ვერაფერს მოვიგებთ. მე მაქვს და კიდევაც მექნება ივანიშვილთან საუბარი, თუ მეტყვის, ახლა პარლამენტში კი არა სხვაგან მჭირდებიო, რკინის ქალამნებს ჩავიცვამ და ისე წავალ ბრძოლის ველზე.

„კვირის ქრონიკა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

რისთვის ხვდებიან ერთმანეთს ბიძინა ივანიშვილი და ირაკლი ალასანია?

ლევან ჯავახიშვილი

ბოლო ხანს ძალიან აქტუალური გახდა „თავისუფალი დემოკრატების“ „ქართულ ოცნებაში“ დაბრუნების საკითხი. მართალია, ისინი გამორიცხავენ კოალიციაში დაბრუნებას (ვიქტორ დოლიძეც ჩვენთან ინტერვიუში ამას ამტკიცებს – იხილეთ მეთორმეტე გვერდზე) და გავრცელებულ ინფორმაციას ჭორს უწოდებენ, მაგრამ კვამლი უცეცხლოდ არ ჩნდება. „ქრონიკას“ ბიძინა ივანიშვილის ახლო გარემოცვასთან დაახლოებულმა ადამიანებმა აცნობეს, რომ ირაკლი ალასანიას გუნდის კოალიციაში დაბრუნების მოსურნე თავად ბიძინა ივანიშვილი ყოფილა და სწორედ მას შეუთავაზებია ალასანიასთვის თანამშრომლობა! მიუხედავად იმისა, რომ ივანიშვილი ალასანიაზე ძალიან ნაწყენია, მას უმადურ ადამიანსაც ეძახის და ამის შესახებ „ქრონიკა“ არერთხელ წერდა, ივანიშვილს პოლიტიკურმა რეალობამ აიძულა, ეს ნაბიჯი გადაედგა და ირაკლი ალასანიასთვის შეუთვლია, ეფიქრა „ქართულ ოცნებაში“ დაბრუნებაზეო. „ქრონიკის“ ერთ-ერთი წყარო აცხადებს, რომ ამის მიზეზი ის არის, რომ „რესპუბლიკელებმა“, როგორც იტყვიან, თავი წასჭამეს ივანიშვილსა და „ქართული ოცნების“ სხვა ლიდერებს. მათ მოახდინეს პროდასავლური კურსის, თუ შეიძლება ასე ითქვას, სრული მონოპოლიზაცია, კოალიციაში მხოლოდ „რესპუბლიკელები“ აღიქმებიან პროდასავლური კურსის აქტიურ მხარდამჭერად და სხვა არავინ, რასაც თავად „რესპუბლიკელებიც“ მუდამ უსვამენ ხაზს… მაგალითად ლევან ბერძენიშვილის ნათქვამიც გამოდგება, – თუ „რესპუბლიკელებმა“ კოალიცია დატოვეს, მაშინ კოალიციის პროდასავლურ კურსს საფრთხე შეექმნებაო… მართალია, ივანიშვილი ყველა ღია გამოსვლისას მათზე აუგს კი არა, ერთ გადაბრუნებულ სიტყვასაც არ ამბობს, მაგრამ ბოლო დროს მათი ალტერნატივის ძებნას სერიოზულად შეუდგაო. მედიით გავრცელებული ინფორმაციით, 2016 წლის არჩევნებისთვის, „ქართული ოცნების“ გამსვლელ სიაში, სავარაუდოდ, პირველ 50 კაცში, 15 ადგილს ითხოვენ და არც უკან დახევას აპირებენ და მეტიც – წყარო ირწმუნება, რომ თავდაპირველად, პირველ 50 კაცში „რესპუბლიკელები“ ნახევარს, 25 ადგილს ითხოვდნენ და ხანგრძლივი ვაჭრობის შემდეგ, 15 კაცამდე ჩამოვიდნენ.

მოკლედ, ბიძინა ივანიშვილს „რესპუბლიკელების“ მოძალებული ამბიციების დაშოშმინება სურს და ამისთვის სჭირდება ირაკლი ალასანია თავისი „თავისუფალი დემოკრატებითო“. ალასანიას პარტია დეკლარირებულად პროდასავლურია, დასავლეთში პატრონებიც ჰყავს და თუ კოალიციაში დაბრუნდებიან, „რესპუბლიკელებს“ ამ პროდასავლური კურსის პატრონის სტატუსი თავისთავად წაერთმევათ. გავიხსენოთ, როცა ალასანია თავისი პარტიით კოალიციაში იყო, „რესპუბლიკელები“ ამდენს ვერ „ბლატაობდნენ“ სწორედ ამ პროდასავლური კურსის საკითხში. მათ „თავისუფალი დემოკრატები“ უწევდნენ კონკურენციას და შესაბამისად, სახელისუფლებო დონეზეც პარიტეტი დაცული იყო – ალასანია და მისი გუნდის წევრები „რესპუბლიკელებთან“ და კოალიციის სხვა სუბიექტებთან ერთად იყოფდნენ მინისტრის პორტფელებს. მოკლედ, ალასანიას დაბრუნება ბიძინა ივანიშვილს ძალთა ბალანსის აღსადგენად სჭირდება.

წყაროს ინფორმაციით, ბიძინა ივანიშვილი და ირაკლი ალასანია ამ დღეებში აპირებენ შეხვედრას და „თავისუფალი დემოკრატების“ კოალიციაში დაბრუნების საკითხს განიხილავენ. ამ ეტაპზე კი მოლაპარაკებას ალასანიასთან ივანიშვილის წარმომადგენლები აწარმოებენ.

„კვირის ქრონიკა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „კახა კალაძეს არა მარტო თანამდებობას დაატოვებინებენ… არ გამოვრიცხავ, რომ მოკლან“

ნინო სამხარაძე

ინტერპარტიული ჯგუფი აანონსებს, რომ 25 იანვარს პრემიერ-მინისტრი მზადაა, მოუსმინოს ოპოზიციის საარჩევნო სისტემის რეფორმასთან დაკავშირებულ წინადადებათა პაკეტს. ისინი რომ ხელცარიელები გამოვლენ, უკვე ცალსახაა, რადგან ინტერპარტიული ჯგუფი ბოიკოტს უცხადებს 28 იანვარს გარდაბანში გამგებლის რიგგარეშე ადგილობრივ არჩევნებს სწორედ იმ მოტივით, რომ ხელისუფლებამ არაფერი გააკეთა საარჩევნო სისტემის რეფორმის მიზნით და მზად არიან, კვლავ სპეცუბნების გამოყენებით ჩაატარონ არჩევნები, როგორც ეს საგარეჯოს შემთხვევაში მოხდა. ვიცე-პრემიერმა კახი კალაძემ თინა ხიდაშელს განცხადებით მიმართა და ურჩია, სპეცუბნები გაუქმდეს, თუკი კანონდარღვევა არ იქნება. ეს კი მიანიშნებს, რომ კახი კალაძე საკუთარ პოლიტიკურ რენომეზე მუშაობს. თუკი მას დასცალდა ენერგეტიკის მინისტრობა, ამ პოსტს საკუთარი პიროვნების გაძლიერებისთვის გამოიყენებს და თუკი უახლოეს მომავალში ვნახეთ, რომ ივანიშვილმა კალაძე ხელისუფლებას ჩამოაცილა, არ არის გამორიცხული, მან დამოუკიდებელი პოლიტიკური თამაში წამოიწყოს, რაზეც არაერთხელ ითქვა და დაიწერა. საინტერესოა, რისი იმედი აქვს ინტერპარტიულ ჯგუფს, რა პასუხს მი იღებენ ისინი პრემიერ-მინისტრისგან და ბრძოლის რა გზას აირჩევენ, თუკი მათი წინადადებათა პაკეტი არ დააკმაყოფილა კვირიკაშვილმა.

პარტია „თავისუფალი საქართველოს“ ლიდერი კახა კუკავა „კვირის ქრონიკის~ კითხვებს პასუხობს.

– პრემიერ-მინისტრთან შეხვედრის მოლოდინში ინტერპარტიული ჯგუფი რა გეგმის მიხედვით იმოქმედებს, თუკი თქვენი სურვილი საარჩევნო რეფორმასთან დაკავშირებით არ დაკმაყოფილდა?

– პირადად მე ამ შეხვე დრას ვერ დავესწრები, რადგან სტრასბურგსა და ბრიუსელში მივფრინავ, სადაც იქნება „თავისუფალი საქართველოს“ შეხვედრები ევროსაბჭოს და ევროპარლამენტის ლიდერებთან. აქედან გამომდინარე, ჩემი პარტიის სხვა წარმომადგენელი დაესწრება პრემიერთან შეხვედრას. რა თქმა უნდა, ეს არის ტექნიკური დეტალი, რომელიც არაფერს ცვლის. ვფიქრობ, რომ პრემიერ-მინისტრთან ინტერპარტიული ჯგუფის შეხვედრა იქნება წყალგამყოფი ხელისუფლებასა და ოპოზიციის ურთიერთობას შორის. ჯერჯერობით, რასაც კვირიკაშვილი საუბრობს, სწორი მიმართულებით მიდის, მის მესიჯებს ცალსახად მივესალმები, რომ ქვეყანას სჭირდება გაერთიანება, რეფორმები. ასე ყველაფერს სწორად ლაპარაკობდა გორბაჩოვიც, მაგრამ მისი მმართველობის შედეგები აღმოჩნდა საწინააღმდეგო. ასევე, სააკაშვილი და ივანიშვილი საუბრობდნენ ძალიან ბევრს დემოკრატიაზე, ქვეყნის აღორძინებაზე და რაც მივიღეთ, ვნახეთ… ახლა კვირიკაშვილისგან გვაინტერესებს, რამდენად შეძლებს თავისი სწორი განცხადებების პრაქტიკაში დანერგვას. სწორი განცხადებების გაკეთებას სჭირდება ტვინი, მაგრამ ამ სწორი განცხადებების განხორციელებას სჭირდება გაბედულებაც. კვირიკაშვილს რომ ტვინი აქვს, ეს ვნახეთ, თუმცა პრინციპულობა და გაბედულება აქვს თუ არა, რომ პრაქტიკაში თავისი ნათქვამი განახორციელოს, ამას სულ მალე ვნახავთ, შეძლებს თუ არა საარჩევნო სისტემასთან დაკავშირებით თავისი პრინციპების დაცვას, რაზეც ორი წელია ჩვენ ვსაუბრობთ, რომ პოლიტიკური საკითხები ოპოზიციასა და ხელისუფლებას შორის დიალოგის გზით უნდა წყდებოდეს. კოლექტიური ვოლსკების პოზიცია ზოგადად არის, რომ ვინ ჩემი ფეხებია ოპოზიცია, როგორც ჩვენ გადავწყვეტთ, ისე იქნება. ახლა ვნახავთ, რამდენად შეძლებს კვირიკაშვილი საკუთარი პოზიციების გატარებას, თუ იძულებული იქნება, დაემორჩილოს ვოლსკის კონიუნქტურას. კვირიკაშვილი აშკარად ამ დილემის წინაშე დგას. ყურადღება მივაქციე მის განცხადებას უშიშროების საბჭოს სხდომასთან დაკავშირებით. მან ურთიერთსაწინააღმდეგო განცხადებები გააკეთა. ერთი მხრივ თქვა, რომ პრეზიდენტის პარლამენტში გამოსვლაზე და უშიშროების საბჭოს სხდომაზე დასწრება არის სწორი, თუმცა მეორე მხრივ აშკარაა, რომ მასზე ოლიგარქი ახორციელებს ზეწოლას. რამდენად შეძლებს, დარჩეს საკუთარი პრინციპების ერთგული და არ დაემორჩილოს ოლიგარქის კონიუნქტურას, ამის პირველი გამოცდა იქნება ორშაბათს, ინტერპარტიულ ჯგუფთან შეხვედრის შემდეგ.

– რა გარანტია გაქვთ, რომ გიორგი კვირიკაშვილი იქნება დამოუკიდებელი გადაწყვეტილების მიღებაში, როცა პრემიერმა განაცხადა, არ იკადრებს პრეზიდენტი, გამოასახლოს რეზიდენციიდან. ამის გამო ივანიშვილმა კვირიკაშვილი გააკრიტიკა… კვირიკაშვილმა დააანონსა, რომ მთავრობის სრული შემადგენლობით დაესწრება პრეზიდენტის საგაზაფხულო სესიაზე ანგარიშით გამოსვლას, თუმცა მოსალოდნელია გადათქვას და ამის წინაპირობაც არსებობს.

_ ჩვენ ხომ ვიცით, რა ხდება. მაგალითად, პარლამენტის სხდომასთან დაკავშირებით განცხადების გამო ანალიზის საფუძველზე შეგვიძლია მოვლენების განვითარების სურათი წარმოვიდგინოთ. სავარაუდოდ, გიორგი კვირიკაშვილი ივანიშვილმა შუშის სასახლეში დაიბარა და უთხრა, შენ ხომ არ გაგიჟდი, პრეზიდენტის გამოსვლას როგორ უნდა დაესწრო, ეს არის ჩემი შეურაცხყოფა. ახლა ცდილობენ, გადაათქმევინონ პარლამენტში დასწრება. მართალია, კვირიკაშვილმა იცის, რა არის სწორი, მაგრამ ის არ არის პოლიტიკოსი. ეს ადამიანი არის ბიძინა ივანიშვილის „ნათლული“, ზუსტად იმ გაგებით, როგორც კორლეონეს ჰყავდა ნათლულები. ბევრი ადამიანი ვალდებულად თვლის თავს ივანიშვილთან, ეს არის მახრჩობელა მეჯღანუაშვილის სისტემა, რომელიც მან შექმნა. თუ კვირიკაშვილს ეყოფა იმდენი გამბედაობა და მიხვდება, რომ საქართველოს პრემიერ-მინისტრს უფრო დიდი პასუხისმგებლობა აქვს ქვეყნის წინაშე, ვიდრე თავისი ოლიგარქის წინაშე, მაშინ ის წავა სწორი გზით, თუ არადა, მის მიმართ შეფასებები იქნება უფრო კრიტიკული, ვიდრე ეს იყო ღარიბაშვილის მიმართ.

– საინტერესოა, რას ფიქრობთ „გაზპრომთან“ დაკავ შირებით, რა მაქინაციები იმალება ამ თემის მიღმა და რის მიღწევას ცდილობს კახი კალაძე?

– ჩემი აზრით, ეს არის წმინდა წყლის კორუფციული სქემა, ძირითადი წამყვანი აქ პოლიტიკური ფაქტორი არ არის, შეგიძლიათ საჯარო რეესტრში ნახოთ „სოკარ ჯორჯიას“ 51% ეკუთვნის აზერბაიჯანის ნავთობის სახელმწიფო ნავთობკომპანიას, მაგრამ 49% არის დარეგისტრირებული ოფშორში, თუ თქვენ უცხოური ბიზნესჟურნალების გამოცემას ნახავთ, იქ წერია, რომ 49% გაფორმებულია სანდრა რულოვსზე, რაც იყო „ნაცმოძრაობის“ წილი, მას შემდეგ, რაც ივანიშვილი მოვიდა ხელისუფლებაში, არაერთხელ დაიბეჭდა, რომ იგი აშანტაჟებდა „სოკარს“, აზერბაიჯანის მთავრობას და სთხოვდა, რომ 49% გადაფორმებულიყო მის დეიდაშვილ უჩა მამაცაშვილზე, რაზეც მიიღო უარი და რის შემდეგაც დაიწყო შანტაჟი. კახი კალაძის საშუალებით დაიწყო ივანიშვილ მა ომი და შანტაჟის საშუალებით ითხოვს „სოკარისგან“ წილს. ეს არის ვითომ ამ პოლიტიკური აურზაურის თემა. დღეს არის ომი იმაზე, ვინ მიიღებს გაზის ტრანზიტით შავ ფულს, „ნაციონალური მოძრაობა“ თუ „ქართული ოცნება“, დანარჩენი საკითხები, როგორიცაა ქვეყნის სტრატეგიული უსაფრთხოება, ენერგოდამოუკიდებლობის შესახებ, ეს არის, უბრალოდ, ლაპარაკის თემა ორივე მხრიდან.

– „ქრონიკის“ ინფორმაციით, სავარაუდოდ, კახი კალაძეს ძალიან მალე დაატოვებინებენ აღმასრულებელ ხელისუფლებაში პოსტს, მის წინააღმდეგ კონკრეტული ჯგუფი მუშაობს და კომპრომატებიც არსებობს, რომ კალაძე ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ სხვადასხვა ბიზნესწილებში ჩაჯდა და ეს წილები გადააფორმა მის უახლოეს სანდო პიროვნებებზე, ოფშორულ ზონებში ქაჩავს ძალიან დიდ ფულს. რა იცით ამის შემახებ?

– კალაძეს არა მარტო თანამდებობას დაატოვებინებენ, არ გამოვრიცხავ მასზე აღიძრას სისხლის სამართლის საქმე, უარეს შემთხვევაში შეიძლება მასზე ფიზიკური ანგარიშსწორება ვნახოთ, რადგან, როცა უმაღლესი თანამდებობის პირი ერთვება შავ სამყაროსთან ბიზნესმოლაპარაკებებში, მათ, როგორც წესი, ცოცხალი მოწმეები არ უყვართ, როცა საქმე ვარდება და იშიფრება.

– კოალიცია „ქართული ოცნებიდან“ ჟონავს ინფორმაცია, რომ დაწყებულია ნადირობა „თავისუფალი დემოკრატიის“ წევრებზე და შესაძლოა, არჩევნების წინ ალასანიას პარტია დაეშალოს.

– ეხლა მე რომ კონკრეტული გვარ-სახელები გითხრათ, ვისზე მიდის ნადირობა, გამოიწვევს დიდ სკანდალს. თქვენ ხომ ისედაც კარგად იცით, ვის გადმობირებაზეა საუბარი. ჩვენ უკვე ვნახეთ, რომ ირაკლი ალასანიას გუნდის წევრი დავით ზალკალიანი საგარეო საქმეთა მინისტრის პირველ მოადგილედ დააბრუნეს. ეს ნიშნავს, რომ პროცესი დაწყებულია. კიდევ არის რამდენიმე ადამიანი ალასანიას პარტიაში, რომელსაც გული „ქართული ოცნებისკენ“ მიუწევს. თუმცა არ მგონია, მათმა მისვლამ არსებითად შეცვალოს „ქართული ოცნების“ სურათი. საერთოდ, ვფიქრობ, რომ ალასანიას გუნდის მხრიდან უპრინციპობა იქნება, თუკი მას მიატოვებენ. როგორც ეს თეა წულუკიანმა გააკეთა. თავის დროზე საზოგადოებამ წულუკიანის ეს ნაბიჯი დადებითად არ შეაფასა. თუ პოლიტიკურ ლიდერს მხარს უჭერ და იზიარებ მის იდეოლოგიას, ბოლომდე მისი ერთგული უნდა დარჩე და მის გვერდით იდგე, მიუხედავად იმისა, ოპოზიციაშია ის თუ ხელისუფლებაში.

– ინტერპარტიული ჯგუფი ბოიკოტს უცხადებს გარდაბანში გამგებლის არჩევნებს, რითაც თქვენ ლეგიტიმაციას აძლევთ „ნაციონალურ მოძრაობას“, რომ ის იყოს მთავარი ოპოზიციური ძალა.

– ეს არჩევნები იქნება საზოგადოების მოტყუება, არაფერს არ შეცვლის, „ქართული ოცნების“ წინააღმდეგ ჩვენ მონაწილეობას მივიღებთ საპარლამენტო არჩევნებში, ჩვენი მთავარი ამოცანა იქნება რეჟიმის დემონტაჟი. რეჟიმის დემონტაჟის გარეშე არანაირი მნიშვნელობა არა აქვს არც ერთ არჩევნებში მონაწილეობას, რატომ უნდა მივიღოთ იმ პროცესში მონაწილეობა, სადაც ვიცით, რომ წინასწარ არის დაწერილი შედეგები. მართალი ხარ, „ნაცმოძრაობამ“ საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ მიითვისა მთავარი ოპოზიციური ძალის სტატუსი, რასაც ბევრმა ოპოზიციურმა პარტიამ შეუწყო ხელი, მაგრამ ამ სტატუსის შეცვლა გარდაბნის არჩევნებზე დამოკიდებული ნამდვილად არ არის, ამ სტატუსებსა და კონფიგურაციას განსაზღვრავს 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნები. იქ გამოჩნდება, ვინ არის წამყვანი ძალა და ვინ – არა.

– ყველაზე მნიშვნელოვანი დღეს ლარის კურსის ინფლაციაა, ხალხი უკიდურესი გაჭირვების ზღვარზეა, რას გამოიწვევს ეს პროცესი?

– მხოლოდ საგარეო ფაქტორებზე ლარის ინფლაციის გადაბრალება არ არის სწორი. როცა აზერბაიჯანის მაგალითი მოჰყავს ჩვენს ხელისუფლებას, ჩვენი მეზობელია სომხეთიც, სადაც პროცესი ასეთი მტკივნეული არ არის. ბევრად მეტი ქვეყნებია, სადაც მოახერხეს ეროვნული ვალუტის კურსის შენარჩუნება, ვიდრე ისეთი ქვეყნები, სადაც მოხდა მათი ვალუტის ვარდნა. რუსეთისა და აზერბაიჯანის ვალუტის ვარდნას აქვს თავისი მიზეზი, რაც დაკავშირებულია ნავთობის ფასზე. რატომ ვერ შეძლო საქართველომ, შეენარჩუნებინა ისეთი ფინანსური სტაბილურობა, როგორც სომხეთმა, უზბეკეთმა, ყირგიზეთმა?!

– ჯერჯერობით ეს არ არის ისტორიული მაქსიმუმი, ლარის კურსის დაცემა კვლავ გაგრძელდება, ამას ყველა ექსპერტი ამბობს, ქვეყანას კი არანაირი ანტიკრიზისული გეგმა არ გააჩნია ამ პროცესის შესაჩერებლად, ჩვენ ვისმენთ მთავრობის წევრების განცხადებას, რომ, რაც ხდება, ნორმალურია, არაფერი განსაკუთრებული არ ხდება, ეს არის საზოგადოების დაცინვა და თვალში ნაცრის შეყრა…

– ხელისუფლება არის იმის იმედად, რომ საერთაშორისო სავალუტო ფონდი მიიღებს ჩვენს მაგივრად რაღაც ზომებს, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენს ქვეყანას ჰყავს არა მთავრობა, არამედ დროებითი მარიონეტული ადმინისტრაცია, ჩვენ რომ მთავრობა გვყავდეს, დაიწყებდა დამოუკიდებელი პოლიტიკის გატარებას და არ დაველოდებოდით, როდის ჩამოვა საერთაშორისო სავალუტო ფონდიდან მორიგი მისია. ალბათ, გამოიყოფა რაღაც ტრანში, რაც რაღაც პერიოდისთვის ლარის ინფლაციას შეაჩერებს. რა ეკონომიკური პოლიტიკა უნდა გაატარონ ამათ, გადახედეთ, ვინ მართავს ფინანსურ პოლიტიკას, მარაზმატიკების გუნდი, „ქართუ ბანკის“ დამლაგებლებიც კი მინისტრებად ინიშ ნებიან, ვინ უნდა განსაზღვროს ფინანსური პოლიტიკა?

– თქვენი ინფორმაციით, რატომ არ იცვლებიან ის მინისტრები, ვინც პასუხისმგებლები არიან ფინანსურ პოლიტიკაზე?

– როცა კვირიკაშვილი პრემიერ-მინისტრად ინიშნებოდა, მაგ მოითხოვა, საკადრო გადაწყვეტილებებში თავისუფლება მიეცათ მისთვის. შეჰპირდნენ და სთხოვეს, უხერხული რომ არ ყოფილიყო, ცვლილება თებერვალში განეხორციელებინა. ახლა უკვე მიდის მისი დამუნათება, რომ საჭირო არ არის საკადრო ცვლილებების გატარება, არწმუნებენ, რომ ხადური დატოვოს მინისტრის პოსტზე და შეცვალოს მოადგილეები… ახლა ამათ არ სცალიათ ფინანსური პოლიტიკის გასატარებლად, მიდის კვოტებით ვაჭრობა, „რესპუბლიკელები“ ითხოვენ გაზრდილ კვოტებს, „ოცნება“ „რესპუბლიკელებს“ გარიცხვით ემუქრება, ყველამ კარგად ვიცით, ვერ გარიცხავენ, საბოლოო ჯამში არის ჩაკეტილი წრე.

„ახალი თაობა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოსო ცინცაძესთან: „თინა ხიდაშელი თვლის, რომ საქართველოს მარგარეტ ტეტჩერია“

პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აცხადებს, რომ პარტიების მიერ საარჩევნო სიებში ადგილების მოთხოვნა ერთ-ერთი მთავარი დაპირისპირების საფუძველი იქნება კოალიციაში. „კვოტების ომი გარდაუვალია, მაგრამ ის დერეფნებს არ გამოსცდება. მთელი უბედურება ის არის, რომ ორკაციანი პარტიის თავმჯდომარეები არ ფიქრობენ, რომ 15 ადგილი რომ მისცენ, ვისით დააკომპლექტებენ, ვის შეიყვანენ სიაში? ჰყავთ კი ამდენი პროფესიონალი? არჩევნებში კენედიმ რომ გაიმარჯვა, თავს იმტვრევდა, 100 კარგი სპეციალისტი საიდან მოეყვანა“, – ამბობს სოსო ცინცაძე.

- შეიძლება პარტიების რეიტინგების მიხედვით გადაწყდეს, ვის რამდენი ადგილი ერგება?

- ეს გამორიცხულია, რადგან კოალიციაში არც ერთ პარტიას ხალხში მაღალი რეიტინგი არ აქვს, გარდა „ქართულ ოცნებისა“, ამ შემთხვევაში მე ივანიშვილის რეიტინგს ვგულისხმობ და არა – პარტიის რეიტინგს. შიდა პრაიმერიზი, რეიტინგების მიხედვით ადგილების მოთხოვნა და ა.შ. არის ხარაკირი და ეს ამ პარტიებმა მშვენივრად იციან. თავის დროზე, კოალიციის შექმნის პროცესში ივანიშვილმა შეცდომა დაუშვა.

- რა შეცდომა?

- ამ ეკლექტურმა კოალიციამ სიცოცხლის რესურსი 2012 წლის არჩევნების გამარჯვების მეორე დღესვე ამოწურა.

- უნდა დაშლილიყო?

- რასაკვირველია. ამ კოალიციამ თავისი მიზანი შეასრულა დიდი წარმატებით. ამ მისიის შესრულების შემდეგ, ამ პარტიებისთვის ივანიშვილს მადლობა უნდა გადაეხადა და ერთმანეთს მშვიდად უნდა დამშვიდობებოდნენ. ეს პარტიები იქნებოდნენ პარლამენტში წარმოდგენილები, მაგრამ მთავრობაში ამ პარტიებიდან მინისტრებს არაფერი ესაქმებოდათ. მაშინ საჭირო იყო ტექნიკური მთავრობა.

- რატომ, უფრო დემოკრატიული არ არის კოალიციური მთავრობა, სხვადასხვა პარტიების წარმომადგენლებით დაკომპლექტებული?

- რასაკვირველია, არის, მაგრამ ჩვენ აქამდე ჯერ კიდევ შორს ვართ.

- სოციალ-დემოკრატებითა და მწვანეებით გაფართოვდება კოალიცია. ამ გადაწყვეტილებაზე რას იტყვით?

- წავიკითხე, რომ სოციალ-დემოკრატები ევროპაში ძალიან ძლიერია და ამიტომ უფრო ძლიერად უნდა იყვნენ წარმოდგენილები კოალიციაშიო. ამ ლოგიკით თუ ვიმსჯელებთ, დღეს ევროპარლამენტში ყველაზე ძლიერი სახალხო პარტიაა და კობა დავითაშვილმა 40 ადგილიანი კვოტა უნდა მიიღოს. მე არავითარი საწინააღმდეგო არ მაქვს სოციალ-დემოკრატების, ბატონი გია ჟორჟოლიანის, მაგრამ მე ამ შემთხვევაში ლოგიკაზე ვსაუბრობ..

- ლოგიკური გადაწყვეტილება რა იქნებოდა ბიძინა ივანიშვილის მხრიდან?

- ამ ბალასტისგან განთავისუფლება, მაგრამ ეშინია, რადგან სათადარიგო სკამი აღარ აქვს, ეს სკამი ძალიან მოკლეა. დღეს ყველა ობიექტური მონაცემი აიძულებს ბიძინა ივანიშვილს, რომ საერთო ენა გამონახოს არასაპარლამენტო ოპოზიციასთან, ნინო ბურჯანაძესთან, ირმა ინაშვილთან.

- ირმა ინაშვილს, ნინო ბურჯანაძეს ბიძინა ივანიშვილი ყოველთვის ლოიალურად მოიხსენიებდა, მაგრამ საგარეჯოს შუალედური არჩევნების შემდეგ ირმა ინაშვილი მკვეთრად დაუპირისპირდა „ოცნებას“ და ასევე მკვეთრად უპირისპირდება ნინო ბურჯანაძეც. არის მათ შორის მოლაპარაკების შანსი?

- ეს გამორიცხულია. დღეს რესპუბლიკური პარტია არის კოალიციის მმართველი ძალა, მისი რეალური ლიდერი კი თინა ხიდაშელია. თინა ხიდაშელი თვლის, რომ საქართველოს მარგარეტ ტეტჩერია, ნომერ პირველი ქალი პოლიტიკოსი. ამიტომ ის მეორე ძლიერ ქალ პოლიტიკოსს ვერ აიტანს. ვერ აიტანს ვერც ნინო ბურჯანაძეს და ვერც ირმა ინაშვილს. თინა ხიდაშელი ნებისმიერი მამაკაცი პოლიტიკოსისგან აიტანს კონკურენციას, მაგრამ არა – ქალი პოლიტიკოსისგან.

„ახალი თაობა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ გიორგი გუგავასთან: „ლარის გაუფასურება ბიძინა ივანიშვილის ინტერესებშია… შემოდგომაზე რუსეთი საქართველოს ანექსიას აპირებს.. დენსა და გაზზე ტარიფების ზრდა გარდაუვალია”

რატომ ბრალდება ლარის გაუფასურება სავსემთვარეობას, რა სასწაული ჩაიდინა პრემიერმა, რას აპირებს რუსეთი შემოდგომაზე, როგორ აპირებს ბიძინა ივანიშვილი შვეიცარიაში განცდილი ფინანსური ზარალის ანაზღაურებას? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ ლეიბორისტული პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი გიორგი გუგავა ესაუბრება.

„იმ დროს, როდესაც მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი ეროვნული ვალუტის გაუფასურების გამო გმინავს, გამოვიდა ერთ-ერთი მსხვილი მეოცნებე ტყემალაძე და განაცხადა, რომ ლარი არ გაუფასურებულა, უბრალოდ, მისი კურსი შეიცვალა დოლართან მიმართებაშიო. ჟარგონის ენაზე რომ ვთქვათ, ქოცები უკვე ეკაიფებიან საზოგადოებას. სხვა „ღირსებებთან“ ერთად, ბოლო დროს ცინიზმი ამ მატყუარა ხელისუფლების სამარკო ნიშანი გახდა. ამ ცვლილებებმა სულ მცირე 500.000 ადამიანი დააზარალა. ეს ის ხალხია, ვისაც კრედიტი აქვს გამოტანილი. ამის გარდა, კარგად ვიცით, რომ ლარის გაუფასურება აუცილებლად გამოიწვევს ინფლაციურ პროცესებს. გაძვირდება პროდუქცია, მომსახურება და ტარიფები. ჩვენი მოსახლეობა კიდევ უფრო გაღარიბდება. ხალხის გაღარიბება ხდება იმ ფონზე, როცა ტყემალაძისნაირი გაქსუებულ-გაბანდიტებული ტიპების ქონება ყოველდღე იზრდება. ამაში მთავარი წვლილი მიუძღვის იმ ოლიგარქს, რომელიც მართავს ქვეყანას“, – ამბობს გიორგი გუგავა.

- თქვენ ლარის კურსის ვარდნას ბიძინა ივანიშვილს აბრალებთ?

- მე არავის არაფერს ვაბრალებ, მხოლოდ ფაქტების მიხედვით ვაკეთებ დასკვნებს. ლარის გაუფასურებით გასულ წელს ყველაზე დიდი მოგება ნახეს ბანკებმა. წინა წელთან შედარებით, შარშან მათი შემოსავალი ნახევარი მილიარდით გაიზარდა. აქ მოწინავე ადგილზე ივანიშვილის ბანკი `ქართუ~ იმყოფება. მისმა მოგებამ ასტრონომიული პროცენტები შეადგინა.

- გარე ფაქტორები არაფერს ნიშნავს? ხელისუფლება ამბობს, რომ ყველაფერი გარეთ მიმდინარე პროცესების ბრალია...

- ჩვენ გვყავს ხელისუფლება, რომელიც თავის უნიათობას გამუდმებით სხვებს აბრალებს. გადასაბრალებელი სუბიექტები კი არასდროს ელევათ. მათი უნიათობა ხან გარე ფაქტორის ბრალი ყოფილა, ხანაც _ ნაციონალების. ვერაფერს რომ ვერ აკეთებენ, ეს ხან ცუდი ამინდის ბრალია, ხანაც – ზღვის მიქცევ-მოქცევის. სავსემთვარეობამ კი თურმე ლარის კურსზე იქონია გავლენა. რას ჰქვია გარე ფაქტორების ბრალია, ხელისუფლებას იმიტომ ვირჩევთ და იმიტომ ვუხდით ხელფასს, რომ მოსალოდნელი რისკები განსაზღვროს. მე არ გამოვრიცხავ, ლარის დევალვაციაზე გარე ფაქტორებსაც მოეხდინა მავნე გავლენა, მაგრამ არსებობს პოზიტიური გარე ფაქტორებიც. იქნებ ეგ ახსნან, ამ ფაქტორებმა რატომ არ იქონია ჩვენს ეკონომიკაზე დადებითი გავლენა.

- სასარგებლო გარე ფაქტორებში რას გულისხმობთ?

- ჩვენ არ ვართ ნავთობის მწარმოებელი ქვეყანა, შესაბამისად, ნავთობზე ფასის კლება ჩვენი ეკონომიკისთვის პოზიტიური გარე ფაქტორია. უამრავი სხვა ფაქტორის მოყვანა შემიძლია, რომლებსაც შეეძლო ჩვენი ეკონომიკის გაჯანსაღება. ხელისუფლება ხვდება ამას, მაგრამ ეს სიკეთეები ოლიგარქების ვიწრო ჯგუფს ხმარდება, რომელთაც დღეს ხელში აქვთ ძალაუფლება. ახლა თავიანთი ქონების გაზრდას ტარიფების გაზრდით აპირებენ.

- საარჩევნო წელს ისედაც გაზრდილი ტარიფების გაზრდას გარისკავენ?

- ეს ამბავი უკვე გადაწყვეტილია და ახალი წელი პრემიერმა კვირიკაშვილმა ამის დაანონსებით მოგვილოცა. ტარიფები აუცილებლად გაიზრდება იმიტომ, რომ აქ პირდაპირ არის მათი ინტერესები. კონკრეტული გვარების დასახელებაც შემიძლია. ესენი არიან ბიძინა ივანიშვილი და კახა კალაძე. ენერგოსისტემაში მათი წილების არსებობაზე გაზპრომის გარშემო ატეხილი ამბებიც მიუთითებს. ბიძინა ივანიშვილი „გაზპრომის“ მთავარი აქციონერია. ახლა თუ თავისას მიაღწევს და „გაზპრომს“ საქართველოში შემოიყვანს, ტარიფს გაზრდის და მისი მოგება ბევრად მეტი გახდება. მას ახლა განსაკუთრებით სჭირდება ფული, წაგებული თანხა აქვს ამოსაღები.

- რა წაგებული თანხა უნდა ამოიღოს, ზემოთ არ თქვით, მისმა „ქართუმ“ არნახული მოგება ნახაო...

- ამ დღეებში შვეიცარიულ მედიაში გამოქვეყნდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ბიძინა ივანიშვილმა 100 მილიონი დოლარი იზარალა. მას ეს თანხა შვეიცარიულ ფარმაცევტულ ბიზნესში ჰქონდა ჩადებული. ამხელა თანხა მას საქართველოში სხვადასხვა საწარმოების გასახსნელად რომ ჩაედო, შემოვიდოდა 100 მილიონი დოლარი და ლარის დევალვაცია არ მოხდებოდა, სამუშაო ადგილები შეიქმნებოდა და თავად ბიძინაც ნახავდა შემოსავალს. სამწუხაროდ, მან ჩვენთვის მოპარული ფული შვეიცარიაში წაიღო და ზარალიც ნახა.

- რის საფუძველზე ასკვნით, რომ ეს 100 მილიონი საქართველოსთვის მოპარული ფულია?

- გახსოვთ, თანაინვესტირების ფონდი რომ შეიქმნა და ბიზნესმენებმა 6 მილიარდი რომ შეკრიბეს? ამ ფონდს არც ერთი პროექტი არ განუხორციელებია. ივანიშვილმა ამ ფულს ხელი მოკიდა და ოფშორულ ზონებში გადაიტანა. იმიტომ არის ქვეყანა კატასტროფულ მდგომარეობაში, რომ ივანიშვილისთვის საქართველო არის შპს ანდა „ქართუ ჯგუფი“. ის ქვეყანას უყურებს, როგორც შემოსავლის წყაროს და ცდილობს, ყველაფრიდან ხეირი ნახოს. ამ მიზნის მისაღწევად ის ყველა შავბნელ ძალას შეეკვრება, მათ შორის, რუსეთის სპეცსამსახურებსაც.

- რაკი რუსეთი ვახსენეთ, იქნებ უფრო კონკრეტულად გვითხრათ, რას გულისხმობდა შალვა ნათელაშვილი, როცა განაცხადა, ამ შემოდგომაზე რუსეთი საქართველოს პოლიტიკურ ანექსიას აპირებსო?

- ეს განცხადება ჩვენი პარტიის ლიდერმა კონკრეტული ინფორმაციის საფუძველზე გააკეთა. ჩვენს ხელთ არსებული ინფორმაციით, მობილიზებულია რუსეთის სპეცსამსახურები, აქ მოქმედი მეხუთე კოლონა, მოსკოვის მიერ დაფინანსებული არასამთავრობოები, მედია და ექსტრემისტული ჯგუფები. სრულ მზადყოფნაში არიან გამყიდველი მაჟორიტარები და რუსეთში მოღვაწე ქართველი ბიზნესმენები.

- რისთვის არიან ისინი მობილიზებული?

- რისთვის და რუსეთის მარიონეტი ხელისუფლების შესანარჩუნებლად. ხალხი ამათ ხელმეორედ აღარ აირჩევს. ამიტომაც გადაწყვიტეს, რომ არჩევნები ტოტალურად გააყალბონ, რისი ნიშნებიც უკვე სახეზეა. მე კონკრეტული მაგალითების დასახელებაც შემიძლია.

- დაგვისახელეთ...

- ხელისუფლების წარმომადგენლები გამოდიან და ურცხვად აცხადებენ, რომ „ქართული ოცნება“ 73-ვე მაჟორიტარულ ოლქს მოიგებს.

- იქნებ ასე სჯერათ?

- კი არ სჯერათ, წინასწარ დაიწყეს ხალხის შეგუება, ისინი არჩევნების მოგებას მხოლოდ გაყალბების გზით შეძლებენ. „ქართული ოცნება“ თავიდან ბოლომდეა გაკოტრებული და საქართველოში თქვენ ვერ ნახავთ ადამიანს, რომელიც მათ მხარს უჭერს.

- ასეთი ადამიანები საკმაოდ მრავლად არიან...

- მრავლად არ არიან, ქოცებს მხარს მხოლოდ ის ხალხი უჭერს, რომლებიც სამთავრობი სტრუქტურებში მუშაობენ. მათ ათასი რეიტინგული კვლევა მაინც აქვთ ჩატარებული და კარგად იციან ხალხის განწყობა. მოსალოდნელ მარცხს რომ გრძნობენ, ისედაც დრაკონული საარჩევნო კანონი კიდევ უფრო დაამახინჯეს და უარესი გახადეს. თქვენ რა გგონიათ, „გაზპრომის“ შემოყვანა საქართველოში მარტო ივანიშვილის ეკონომიკურ ინტერესებს უკავშირდება? მოსკოვი ცდილობს, ჩვენი დახმარებით შექმნას ენერგეტიკული კვანძი, რომელიც გავა ირანზე და ირანიდან მთელი ახლო აღმოსავლეთი გაკონტროლდება. ეს იმ დროს ხდება, როცა დასავლეთი მის წინააღმდეგ სანქციებს ხსნის, ივანიშვილის დახმარებით კი რუსეთი საქართველოს გავლით სასიცოცხლო არხს ხსნის. ახლა მოსკოვს ყველაზე მეტად სჭირდება, რომ საქართველოს სათავეში მარიონეტი ხელისუფლება ჰყავდეს. ივანიშვილზე უკეთეს მთავრობას კი ვერსად იშოვის. ამ კონტექსტში შედის აფხაზეთის რკინიგზის გახსნა.

- ხელისუფლება ამბობს, რომ მსგავსი არაფერი იგეგმებაო...

- ესენი გაზპრომთან მოლაპარაკებებსაც უარყოფდნენ. აფხაზეთის გავლით რკინიგზის გახსნა გადაწყვეტილი ამბავია. ახლა მხოლოდ დროის საკითხია, როდის შემოგვაპარებენ ამ საკითხს. შემოდგომაზე რუსეთი ყველაფერს გააკეთებს, რომ საქართველოს პოლიტიკური ანექსია განახორციელოს. ეს თუ მოხდა, ჩათვალეთ, რომ საქართველო დამოუკიდებლობას დაკარგავს. ამასთან დაკავშირებით ჩვენ უკვე მივმართეთ დასავლეთს და რუსეთს.

- დასავლეთს გასაგებია, მაგრამ რუსეთს რატომ მიმართეთ?

- ჩვენ არასდროს დაგვიმალავს, რომ რუსეთთან კეთილმეზობლური ურთიერთობის დამყარება გვინდოდა. ჩვენ არასდროს დავთანხმდებით რუსეთთან პატრონყმურ დამოკიდებულებას.

- რუსეთისგან და დასავლეთისგან რას ითხოვთ?

- რუსეთს კეთილმეზობლური ურთიერთობის დამყარებისკენ მოვუწოდებთ, ხოლო დასავლეთს დახმარებას ვთხოვთ. ვთხოვთ, რომ მათ არ დაუშვან საქართველოში არჩევნების გაყალბება და ეს ქვეყანა რუსეთის მიერ მართული მარიონეტის ხახაში არ აღმოჩნდეს.

„ახალი თაობა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ ალექსანდრე თვალჭრელიძესთან: „ლარის კურსის დაჭერა მარტივი საქმეა… ამისთვის საჭიროა ლარის ზედმეტი ბანკნოტების მიმოქცევიდან ამოღება“

ექსპერტი ეკონომიკურ საკითხებში ალექსანდრე თვალჭრელიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში ლარის გაუფასურებას ეხმიანება და კურსის ვარდნის რამდენიმე მიზეზზე საუბრობს.

- ბატონო ალექსანდრე, ლარი კატასტროფულად განაგრძობს ვარდნას. რა არის ამის მიზეზი და კიდევ უფრო ხომ არ გაუარესდება სიტუაცია?

- ცუდი მეხსიერება აქვს ჩვენს საზოგადოებას, მე ოქტომბერში ვამბობდი, რომ როცა მოახლოვდება წასვლა ბატონი ქადაგიძისა, სწორედ მაშინ ექნება ლარს მიყენებული სერიოზული დარტყმა.

- ანუ ეს მიზანმიმართული პროცესია?

- სამი მიზეზი აქვს ლარის გაუფასურებას. პირველი არის მართლაც საერთაშორისო მიზეზები. დოლარი მყარდება იმისთვის, რომ ნავთობზე ფასი დავარდეს და რუსეთს ეკონომიკური ზარალი დაადგეს. ეს კი მიზანმიმართული პროცესია. მეორე არის ის, რომ ახალი პრემიერ-მინისტრი მოვიდა, ცოტა ხანია რაც პრემიერია და ბოლომდე სიტუაციაში არ არის გარკვეული. მან ჯერ მთლიანად ვერ აიღო მართვის სადავეები ხელში. მე გიორგი კვირიკაშვილისგან სერიოზულ ქმედებებს ველი.

- რა კუთხით?

- უკვე მიდის საუბარი ცვლილებებზე საგადასახადო კოდექსში, ბიზნესის ხელშეწყობაზე, მაგრამ მე ველი ყველაზე აქტიურ ქმედებებს ეროვნულ ბანკთან მიმართებაში. ამ კუთხით მთავრობა ჯერ პასიურია! ჯერ ეროვნული ბანკის ახალი პრეზიდენტის ვინაობაც კი არაა ცნობილი. ამ სიტუაციაში ეროვნული ბანკიც პასიურად იქცევა. ის, რაც დღეს ლარს ჭირს, არის შიდა და გარე ფაქტორების ერთობლიობა.

- რა ბერკეტი აქვს ხელში ირაკლი ქადაგიძეს?

- აი, ხომ ხედავთ, ლარს რასაც უშვრება. მე მეჩვენება, რომ გაცილებით კარგი ლარის კურსის შენარჩუნებაა შესაძლებელი, მაგრამ ამას არ აკეთებენ.

- ანუ მიზანმიმართულად უწყობს ხელს ლარის გაუფასურებას?

- მე ზუსტად ის ვთქვი, რისი თქმაც მინდოდა. მექანიზმები, რომლებითაც დღეს ლარის კურსის დასტაბილურება შეიძლება, მარტივია.

- თუმცა ხელისუფლება და ექსპერტთა დიდი ნაწილი მხოლოდ გარე ფაქტორებზე საუბრობს...

- ეს მაგათი საქმეა! მე ვამბობ, რომ ლარის კურსის დასტაბილურების მექანიზმები არის მარტივი. ფინანსთა სამინისტრომ და ეროვნულმა ბანკმა ერთობლივად უნდა გააკონტროლონ ყოველდღიურად ფარდობა მიმოქცევაში მყოფი უცხოური ვალუტის და შეამცირონ მიმოქცევაში მყოფი ლარის ბანკნოტები, რაც თავის დროზე 1998 წელს გააკეთა ირაკლი მანაგაძემ და ლარის კურსი შეინარჩუნა.

- ჩვენს მეზობელ ქვეყნებში მიმდინარე პროცესები რამდენად ცუდად აისახება ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკაზე?

- ჩვენს მეზობლებში რომელ ქვეყნებს გულისხმობთ, აზერბაიჯანს?!

- აზერბაიჯანი, რუსეთი, უკრაინა, თურქეთი...

- რუსეთში გასაგებია, რაც ხდება. ეს ამერიკის სანქციების და ხელოვნურად ნავთობზე ფასის დაგდების შედეგია რუსული რუბლის პერიპეტიები. აზერბაიჯანმა სპეციალურად, მიზანდასახულად განახორციელა მანათის დევალვაცია.

- ეს რაში დასჭირდა?

- რათა რუსეთთან დადებითი სავაჭრო სალდო ჰქონოდა. ასეთივე პროცესები მიდის თურქეთში, ოღონდ ეს იქ გაცილებით ნაკლებად მტკივნეულია, ვიდრე საქართველოში, ვინაიდან იქ საბანკო კრედიტები, თურქულ ლირაში და არა ამერიკულ დოლარში ფიქსირდება. რასაც ჩვენთან აკეთებენ კომერციული ბანკები, სრულად მიუღებელია. ვინაიდან ჩვენი ეროვნული ვალუტა არის ლარი, კრედიტები უნდა გაცემულიყო ლარში და დაფიქსირებულიყო ლარში. დოლარში კრედიტების გაცემა ანტიკონსტიტუციური ქმედებებია ჩვენი ბანკებისგან.

- რატომ გაიცემა კრედიტები დოლარში?

- იმიტომ, რომ ეშინოდათ. არ სჯეროდათ ლარის კურსის და, როგორც ჩანს, ლარის კურსის მერყეობას ელოდებოდნენ. ამით ბანკებმა თავი დაიზღვიეს და დიდი მოგებაც ნახეს. საკონსტიტუციო სასამართლოს, რომელიც გაურკვეველ გადაწყვეტილებებს იღებს, იგივე ზედამხედველობის სამსახურთან მიმართებაში, სჯობდა, ეს პრაქტიკა გაეუქმებინა!

- ამ სიტუაციაში რა უნდა ქნას ხალხმა?

- იმედი მაქვს, რომ ბატონი კვირიკაშვილი ნელ-ნელა შევა ძალაუფლებაში, გაერკვევა სიტუაციაში და მიიღებს ძალიან ხისტ და ქმედით ზომებს. ის კარგი ეკონომისტი და თამამი ადამიანია. მე მჯერა, რომ რაღაცას გააკეთებს.

- ეროვნული ბანკის მომავალ პრეზიდენტზე რას იტყვით, ვინ შეიძლება დასახელდეს ამ პოსტზე?

- არ ვარ ჩართული ამ პროცესებში, ვნახოთ, დაველოდოთ. 27 იანვარს გამოვაქვეყნებთო და სწორედ ამის შემდეგ შევძლებ ამ საკითხზე საუბარს.

- თუკი იქნება შესაფერისი კანდიდატი, შეძლებს სიტუაციის დარეგულირებას?

- თავისუფლად შეძლებს. გაიხსენეთ ირაკლი მანაგაძე. 1998 წელს, როცა ეკონომიკა არ გვქონდა, მაშინ შეინარჩუნა ლარის კურსი ირაკლი მანაგაძემ. ახლა ეკონომიკა გვაქვს და გაცილებით მარტივი იქნება ამის გაკეთება. საჭიროა პროფესიონალიზმი და კეთილი ნება და არა – რევანშისტული განზრახვები. დანარჩენზე 27 იანვრის შემდეგ ვილაპარაკოთ.

„კვირის ქრონიკა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ ზაზა პაპუაშვილთან: ლარი გარბის! ხალხი აგრესიულ პანიკაშია! მთავრობა დაგვცინის! ტყემალაძე ტყემალზე ზის და ბლის კურკებს გვესვრის!!!“ // „ვარდების რევოლუციიდან“ „ლარების რევოლუციისაკენ“

ნინო სამხარაძე

ლარი გარბის, ისტორიული რეკორდი მყარდება, ხალხი აგრესიულ პანიკაშია, მთავრობა კი დაგვცინის. ენერგეტიკის მინისტრი, ვიცე-პრემიერი კახი კალაძე ამ ფაქტს ლარის მცირედ გაუფასურებას უწოდებს. პარლამენტარი, პარტია „მრეწველობა გადაარჩენს საქართველოს“ წევრი ზურაბ ტყემალაძე აცხადებს: ლარი კი არ გაუფასურდა, მოხდა დოლართან მიმართებაში გაცვლითი კურსის დაცემაო.

დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის კომიტეტის თავმჯდომარე ზურაბ ტყემალაძე რომ ასეთ განცხადებას გააკეთებს და გეტყვის, რომ ლარის გაუფასურებაზე საზოგადოებაში საუბარი არასწორია, ეს იმას ნიშნავს, რომ ტყემალაძე ტყემალზე ზის და ბლის კურკებს ისვრის. რაც შეეხება პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილის პოზიციას, ასეთია: მოხდა ლარის კურსის კორექტირება და დოლართან მიმართებაში ლარი გახდა 2.50. მოკლედ, 2003 წელს თუ მივიღეთ „ვარდების რევოლუცია“, 2016 წელს ძალიან ახლოსაა „ლარების რევოლუცია“. ყველაზე ადეკვატური მინისტრის, ნოდარ ჯავახიშვილის ცნობილ განცხადებას შეგახსენებთ, რომელიც მან ჯერ კიდევ 2015 წლის 21 სექტემბერს გააკეთა: 2.55-ს ქართული ეკონომიკა ვერ გაუძლებს, თუ ასე გაგრძელდა, მღელვარების საშიშროება იქნება. დღეს ლარის სტაბილურობაზე პასუხისმგებელი არავინაა, ეს გაუგებარი ანომალიაა. ერთი რამის თქმა დარწმუნებით შემიძლია, რამდენიმე თვის წინანდელი მონაცემებით, აღებული სესხების 64% დოლარში იყო, რაც იმას ნიშნავს, რომ მოსახლეობამ უარი უნდა თქვას გადახდაზე, ან გაყიდოს, თუ რამე აქვს დარჩენილი. მიუხედავად იმისა, რომ ამ მიმართულებით ეკონომიკური გუნდი მუშაობს, არ ვიცი, შედეგებზე რატომ არ აისახება, რაც ქვეყანაში ხდება, ყველაფერზე მთავრობაა პასუხისმგებელი, – ამ განცხადების გამო ნოდარ ჯავახიშვილი მთავრობამ საყვედურით აავსო, თუმცა ყველაზე ადეკვატურმა მინისტრმა ჯერ კიდევ გასულ წელს იწინასწარმეტყველა, რომ სახალხო მღელვარების საშიშროების წინაშე დადგებოდნენ. თუმცა, ყური არავინ შეიბერტყა და დღემდე არ გვინახავს მთავრობის ანტიკრიზისული გეგმა. არადა, საარჩევნო წელია, ფასები პროდუქტზე ტოტალურად იზრდება. მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა სიღატაკის ზღვარზე დგას, თითქმის ყოველ მეორეს საბანკო სესხი აქვს დოლარში, ბანკები კვლავ კაბალურ პირობებში ამყოფებენ საკუთარ მომხმარებელს, მთავრობა დუმს – სურათი შემაშფოთებელია.

რას ფიქრობს მთაწმინდის მაჟორიტარი დეპუტატი, უმრავლესობის წევრი, ცნობილი მსახიობი ზაზა პაპუაშვილიამ და სხვა მნიშვნელოვან თემებზე? „კვირის ქრონიკა“ მასთან ინტერვიუს გთავაზობთ.

- ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ 2016 წელი იქნება ძალიან კრიზისული, მთავრობას დღემდე არ წარმოუდგენია ანტიკრიზისული გეგმა, ლარის ინფლაცია კრიტიკულ ზღვარზეა. არ იგრძნობა, რომ ხელისუფლებისთვის ლარის ინფლაცია მტკივნეულია. როგორც უმრავლესობის წევრი, როგორ აფასებთ ამ საკითხს?

- ხელისუფლებაშიც ადამიანები არიან, მეც ამ ქვეყნის შვილი ვარ, დისტანცირებას ვერ გავაკეთებ ვერც აწმყოსთან და ვერც ჩემს წარსულთან. მოდით, გვერდით გადავდოთ ჩემი დეპუტატობა და ყველანაირი რეგალია, რაც ადამიანს გააჩნია და ვილაპარაკოთ ადამიანურ ენაზე. საზოგადოდ, ამ ქვეყანაში ასეთი მდგომარეობაა და თუ ჰაერი მოიწამლება, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მინისტრსა და დეპუტატს არ შეეხება. მე ვარ ხელფასზე დამოკიდებული ადამიანი, იგივე პრობლემები მაწუხებს, რაც სხვა დანარჩენ ადამიანს, ბანკთან მიმართებაში იქნება, თუ სხვა ყოფითი პრობლემა. მეც მაქვს ძალიან ბევრი საფიქრალი და საზრუნავი. რაც ქვეყანაში ხდება, ეს ყველას პრობლემაა. ნუ გგონიათ, ხელისუფლებაში მყოფთ ფეხი ფეხზე აქვს გადადებული და არაფერზე დარდობენ. ჩვენზე მდიდარი ქვეყანაა აზერბაიჯანი და ვნახეთ, იქ რაც მოხდა, ტოტალურად გაუფასურდა მათი ეროვნული ვალუტა. ასევე, ჩვენზე მდიდარია თურქეთი და რუსეთი, იქაც იგივე პრობლემებია. გარე ფაქტორები ლარის დევალვაციის ერთ-ერთი მიზეზია, რასაც მტერი თუ მოყვარე დაეთანხმება. ჩვენი ქვეყანა და მისი სამეზობლო სახარბიელო მდგომარეობაში ნამდვილად არ არის, თითოეულ ჩვენგანს და განსაკუთრებით ხელისუფლებას მართებს, რომ ის შარები და ხაფანგები აირიდოს თავიდან და არ დაგვემატოს ისეთი უბედურება, რომლის გამოსწორება წარმოუდგენელი იქნება. ეს არის ძალიან ფაქიზი თემა, რასაც ზოგიერთი პოლიტიკოსი საკუთარი მერკანტილური ამოცანის გამო იყენებს და რაღაცებს გაჰყვირის. ეს არ არის ოპოზიციონერობა. თუ ქვეყანაზე ფიქრობ, მოსალოდნელი ხიფათი ყველამ ერთად უნდა გავითვალისწინოთ. თუმცა იმის ლაპარაკი, რომ ჩვენს გარშემო ანალოგიური პროცესი ხდება, ეს არ არის თავის მართლება, ეს არის რეალობა, მაგრამ ჩვენ უნდა ვიფიქროთ გამოსწორების გზებზე. მე, როგორც ხელისუფლების წარმომადგენელსა და მოქალაქეს, მაინტერესებს, ეს ყველაფერი გავიგეთ და რას აკეთებენ ეკონომისტები, ფინანსისტები, ექსპერტები, ეროვნული ბანკი და შესაბამისი სამსახურები იმისთვის, რომ ლარის ვარდნა შეაჩერონ, რომ ამ კრიზისული ვითარებიდან გამოვიდეთ. კითხვები მაქვს ეკონომიკურ გუნდთან, ვინც ქვეყანაში ფინანსურ პოლიტიკას განაგებს.

რა არის გამოსავალი, უმოკლეს ხანში მათგან პასუხი უნდა მივიღოთ. მათი პასუხები მოგვეწონება თუ არა, ეს სხვა საქმეა, მაგრამ მთავარია, სიმართლე გვითხრან. ხელისუფლებამ არ უნდა მოგვატყუოს. ასევე, ვსვამ კითხვას – ვაკეთებთ კი იმას, რომ ამ რეალური მონაცემებიდან ნაკლები დანაკარგით გამოვიდეთ, ამ პროცესს რამე დავაკელით და ამიტომ მოვედით ამ მდგომარეობამდე, თუ სხვა დანარჩენი ფაქტორებიც არსებობდა? საზოგადოებას უნდა აუხსნან, რა არის ხელისუფლების წილხვედრი ბრალი და რამდენად დიდია საგარეო ფაქტორების ბრალი. გვითხრან, რას ვაკეთებთ, რომ ამ სირთულიდან გამოვიდეთ.

- 2016 წელი არის საარჩევნო წელი და ძალიან გაუჭირდება „ქართულ ოცნებას“ ამ რთულ ვითარებაში არჩევნების მოგება.…

- მე ნაკლებად გავაკეთებდი აქცენტს, რომ საარჩევნო წელია და ამიტომ უნდა დასტაბილურდეს ლარის კურსი. მე უფრო მეტად მაინტერესებს იმ ინსტიტუციების გამაგრება, რომელიც ქვეყანაში რყევებს არ გამოიწვევს. თუ ჩვენ მხოლოდ არჩევნებზე ვიფიქრებთ, გამოდის, რომ მართლა ვიღუპებით და ჩვენი საქმე ცუდადაა. თითოეული ჩვენგანის ამოცანაა, როგორ გავუძლოთ ამ კრიზისს, როდემდე გასტანს, რა ნაბიჯები გადავდგათ, რომ ამ კრიზისიდან გამოვიდეთ და არა ის, რომ სულ ვიძახოთ, ლარის დევალვაცია გარე ფაქტორების ბრალიაო. იმაზე კი არ ვიფიქროთ, რა იქნება არჩევნებისთვის სასარგებლო და როგორ მივაღწიოთ იქამდე, არამედ იმაზე ვიფიქროთ, როგორ გადავარჩინოთ ქვეყანა და რა გამოიყვანს სახელმწიფოს ამ რყევების მდგომარეობიდან. ასე რომ, რა კითხვებიც მე მაქვს და რა კითხვებსაც თქვენ სვამთ, ვალდებული ვარ, ეს შეკითხვები დავუსვა მთავრობის წარმომადგენლებს და ასევე, ვალდებული არიან, პასუხი გაგვცენ! მე არანაირ სირთულეს თავს არ ავარიდებ, თუ საბრძოლველი იქნება, ვიბრძოლებ. აღარ უნდა შევიდეთ ისეთ ჩიხში, საიდან გამოსვლაც ძნელი იქნება. გვეყოს! უნდა დავიწყოთ რეალურად ქვეყნის ჩიხიდან გამოყვანა.

- ექსპერტები პირადად ჩემთან ინტერვიუში ყოფილ პრემიერს, ირაკლი ღარიბაშვილს ერთ-ერთ მთავარ ცოდვად მიაწერდნენ ლარის დევალვაციას. ეკონომიკის ყოფილი მინისტრის გიორგი კვირიკაშვილის გაპრემიერების შემდეგ უფრო უარესი მივიღეთ. თქვენ, როგორც დეპუტატს, არ გაქვთ კითხვა ხელისუფლებასთან, - რატომ გადადგა ღარიბაშვილი, რომელიც არც ღრმა ასაკში იყო და არც იმდენ ხანს ჩამოკიდებული ხელისუფლებაზე, რომ მისი ცქერით დავბრმავდით და კვირიკაშვილს არ ჰკითხავთ, რატომ შეინარჩუნა ეკონომიკური გუნდის მინისტრები? რაც მთავარია, ფინანსთა მინისტრი ნოდარ ხადური, რომელიც უშუალოდ პასუხისმგებელია ფინანსურ პოლიტიკაზე. არ დასვამთ კითხვას, რეალურად რატომ გადადგა ღარიბაშვილი?

- ამ ხნის განმავლობაში ერთ დასკვნამდე მივედი, გაცილებით ადვილია ილაპარაკო, როცა არ ხარ ხელისუფლებაში, მაშინ არ ფიქრობ, კონტროლი გაუწიო შენს საუბარს, რადგან მეტი თავისუფლება გაქვს, მაგრამ როცა მოდიხარ ხელისუფლებაში, მაშინ პასუხისმგებელი ხარ თითოეულ სიტყვაზე. მე კარგად მესმის, რამხელა ჯვარია, იყო პრემიერ-მინისტრი, ყველა სფეროზე ხარ პასუხისმგებელი…

რაც შეეხება ირაკლი ღარიბაშვილს, გეტყვით, რომ მისი გადადგომა ჩემთვის მოულოდნელი იყო, მე არ ვემხრობი მთავრობის ხელმძღვანელის ხშირ ცვლას, როდესაც ივანიშვილმა თქვა, მე უნდა წავიდეო და პრემიერის პოსტიდან გადადგა, ერთ-ერთი ვიყავი, ვინც მის გადადგომას დაეთანხმა. იმიტომ, რომ უნდა შექმნილიყო პრეცედენტი იმისა, რომ მთავრობის ხელმძღვანელს კი არ აგდებდნენ პოსტიდან, არამედ თავის ნებით მიდიოდეს… ჩემთვისაც ვერასდროს გახდება ვერავინ, მათ შორის ვერც ბიძინა ივანიშვილი, ღმერთი და მესია. მას სჭირდებოდა გადასულიყო სამოქალაქო სექტორში და მეტად გაეცნო საქართველო, ის თვლიდა, მომავალზე ეფიქრა და კოალიცია არის ურთულესი კონგლომერატი, ეს არ გახლავთ იოლი მოვლენა, არ უნდა იყოს ერთ ადამიანზე ჩამოკიდებული, ინსტიტუციებმა უნდა მართოს ქვეყანა, ამიტომაც დავეთანხმე ივანიშვილის პრემიერობიდან წასვლას. რაც შეეხება ირაკლი ღარიბაშვილს, მასთან მაქვს საუკეთესო ურთიერთობა, ხშირად გვისაუბრია საჭირბოროტო საკითხებზე, მას ძალიან ბევრი გეგმა ჰქონდა, ბევრსაც შეუდგა შესასრულებლად. მაგრამ არის თამაშის რაღაც წესი და ყველაფერს საჯაროდ ვერ ილაპარაკებ.

მინისტრების ცვლილება გარკვეულ ლოგიკას უნდა ექვემდებარებოდეს. ასევე, გარკვეული ეტაპი იყო ირაკლი ღარიბაშვილის პრემიერობიდან წასვლაც, თუმცა ვიმეორებ, ჩემთვის მოულოდნელი, თვისობრივად სხვა ეტაპი იქნება გიორგი კვირიკაშვილის მმართველობის პერიოდი. გვინდა თუ არ გვინდა, რაც ჩვენ არასოდეს არ ვიცოდით, ეს არის ქვეყნის მართვა. თურმე ქვეყნის მართვის სწავლას ძალიან ბევრი რამ სჭირდება, ამ მხრივ ძალიან ვართ ჩამორჩენილები განვითარებულ ქვეყნებს. ასეთი აზროვნებით საზოგადოებას ვერ დააპურებ. ჩვენ ვხედავთ, როგორ ვითარდება ქვეყანა და რა დინამიკით მიდის, მაგრამ ამ ხელისუფლებისთვის პრობლემა აღმოჩნდა ადამიანების დასაქმება. ნებისმიერი ხელისუფლებისთვის ჩვენნაირ ქვეყანაში რთული იქნებოდა ადამიანების დასაქმება, ეკონომიკა თუ ბიზნესი. თუ არ იქნებიან ის დონორები, რომლებიც ინვესტიციებს განახორციელებენ… ეს იქნება გადარჩენისთვის სისხლის გადასხმის ტოლფასი. ჩვენ რთულ პროცესში აღმოვჩნდით, დაგვხვდა გაქურდული ქვეყანა. ყოველთვის ნაღალატევი და ყოველთვის ცარიელი იყო ჯარი, ცარიელი იყო ყულაბა…

- ის მაინც ვერ გავიგე, ყველა მკვდარი კატა ირაკლი ღარიბაშვილს რატომ აჰკიდეს, რატომ გაუშვეს და რატომ ინარჩუნებს დღემდე თუნდაც ნოდარ ხადური ფინანსთა მინისტრის სავარძელს?

- ჩემი ვარაუდით, აუცილებლად განხორციელდება მინისტრთა კაბინეტში ცვლილებები. გიორგი კვირიკაშვილი წარდგენიდან ორ-სამ დღეში, თუნდაც ერთ კვირაში, ვერ მოასწრებდა მინისტრთა კაბინეტში რეფორმების განხორციელებას. კვირიკაშვილს სჭირდება, მისი გეგმებისა და ხედვების მიხედვით ააწყოს კაბინეტი. იქ არიან ღირსეული მინისტრები, რომლებმაც უნდა გააგრძელონ მუშაობა, მაგრამ არიან მინისტრები, ვინც აუცილებლად უნდა შეიცვალოს.

- თქვენი აზრით, მინისტრთა კაბინეტიდან ვინ არის მოსახსნელი მინისტრი?

- ამ ეტაპზე დაკონკრეტებისგან თავს შევიკავებ, თორემ ძალიან კარგად ვიცი, ვინ და რატომ უნდა შეიცვალოს. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ პირში წყალი მაქვს ჩაგუბებული, ჩემი აზრი ყოველთვის მქონდა, მაგრამ ერთია შენი აზრი და მეორე, რას ფიქრობს გუნდი. როცა გუნდურად თამაშობ, ანგარიშს უწევ მათ აზრს, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ საკუთარი პოზიცია დაკარგო.

- ყველაზე მთავარი, 2016 წლის საარჩევნო სიის გამო ლამისაა ტყვიამფრქვევები დაუშინონ ერთმანეთს „ქართული ოცნების“ წევრებმა, ვინ მოხვდება სიაში, სამწუხაროდ, ყველაზე აქტუალური კითხვა დღეს ეს არის. რამდენად მოზომილი იყო პარტია “ქართული ოცნების“ აღმასრულებელი მდივანი ირაკლი კობახიძე, რომელმაც განაცხადა: გარანტირებულად ვაცხადებ, რომ „ქართული ოცნების“ საარჩევნო სიაში აღარ მოხვდებიან სპორტსმენები, მსახიობები, მომღერლები. კულტურის სფეროს წარმომადგენლებს ჩაენაცვლებიან ინტელექტუალური კლუბის მოთამაშეები და ასევე, არასამთავრობო სექტორის წარმომადგენლებიო?

- არ ვადასტურებ ინფორმაციას, თითქოს საარჩევნო სიაში მოხვედრის გამო „ქართული ოცნების“ წევრებმა ერთმანეთი დაჭამეს, რომ თითქოს არის კარების ატალახება, ეს სიმართლეს მართლა არ შეეფერება. რაც შეეხება ირაკლი კობახიძეს, მას კარგად არ ვიცნობ, თუმცა რამდენადაც ვიცი, არა მგონია, რომ ეს ყმაწვილი უტაქტო და უზრდელი იყოს, ანდა მის ამოცანაში შედიოდეს კოლეგების დამცირება. ამიტომ მის ნათქვამს შეურაცხყოფად არ ვიღებ, თორემ რაც შეეხება შეურაცხყოფასა და ღირსების შელახვას, ირაკლი კობახიძე კი არა, მთელი ბატალიონი რომ დამიდგეს წინ, სხვანაირი პასუხი მექნება, უზრდელობას ვერ ვეგუები. ირაკლი კობახიძეს ამ განცხადების გამო ვერც თაფლს წავუსვამ და ვერც თავს მოვუქონავ. ცალსახად, მისი ეს განცხადება იყო შეცდომა, ცუდი და არასწორი, ამის გამო მას ბოდიშიც მოუხდია, მაგრამ მას ყოველდღე არ დავდევ და არ ვეუბნები, ბოდიში მომიხადოს, ამ ყველაფერზე მაღლა მინდა დავდგე, მე, როგორც ერთ რიგით პარლამენტის წევრსა და მოქალაქეს, არასოდეს არაფრის მიმართ პრეტენზია არ მქონია და თუ რამე კარგი გამიკეთებია, საპასუხო არ მომითხოვია. მაგრამ გინდა პოლიტიკოსებმა და გინდა ექსპერტებმა გულში ჩაიხედონ, ეს პარლამენტი რომ არსებობს, არის ჩემი და ჩემი კოლეგების დამსახურება, უამრავი იმ ადამიანის დამსახურებაა, რომელიც არც ისე ცნობადი სახეა, იმ სისხლის, იმ ბრძოლის დამსახურებაა, რითაც ჩვენ მოვედით.  სამწუხაროდ, ძალიან ბევრი მებრძოლი ადამიანი დარჩა ყურადღების მიღმა, რომელთა გამოც მე გული მიკვდება, რომ მათი ბრძოლა სათანადოდ ვერ დააფასეს. ასე რომ, იმის ძახილი – ჩვენ ვართ პოლიტიკოსები და ჩვენ უნდა ვიყოთ პარლამენტში, არასწორი მიდგომაა, რადგან პარლამენტში იურისტების, ეკონომისტების გარდა, ღირსეული ადამიანებიც უნდა იყვნენ. რა გამოდის, იურისტებმა ააშენეს ეს ქვეყანა და მსახიობებმა და სპორტსმენებმა მათი აშენებული დავაქციეთ?!. არ არის ეს სწორი მიდგომა, პოლიტიკოსებს ხელოვანი ხალხისთვის რომ მოესმინა, იქნებ უკეთესად წასულიყო ქვეყნის საქმე. ვინც წესიერი და პატიოსანია და სამშობლოზე შესტკივა გული, ვის აქვს უფლება, მას პოლიტიკაში მოსვლა დაუშალოს?!. მე ვარ დეპუტატი, რომელსაც არც ერთი სხდომა არ გაუცდენია, უამრავ კანონპროექტზე მიმიღია მუშაობა. მე რომ მკითხოთ, ჩემთვის მნიშვნელოვანია ხარისხი და არა, იურისტებისა და ეკონომისტების რაოდენობა პარლამენტში. მიკროფონთან გამოსვლით და ლაპარაკით ხარისხი არ განიზომება, ზოგი ბევრ სისულელეს ლაპარაკობს.

ტელევიზიებში ხშირად იმიტომ არ მივდივარ, ეს ფორმატები მომბეზრდა, სადაც აზრის გამოთქმის ნაცვლად მაყურებელი ხედავს გლადიატორების ომს, დასვამენ „ნაციონალებს” და „ქართული ოცნების“ წევრებს სტუდიაში და მიდის გაუთავებელი ურთიერთბრალდებები, აზრის გამოთქმის ნაცვლად. ეს ყველაფერი გლადიატორების ომს ემსგავსება. ნაწყენი და გაბუტული კი არა ვარ, მინდა ამ ყველაფერზე მაღლა დავდგე და რასაც ვფიქრობ, რომ არ ითქვას, არც მასე შეიძლება. არავის ნიშნის მოგებით არ ველაპარაკები, მაგრამ თითის გამოშვერა და ისრის აქეთკენ მოზიდვა, კარგი არ იქნება.

- რა განახათ განვლილმა ოთხმა სადეპუტატო წელმა? ღირს ხელახლა ბრძოლა იმისთვის, რომ ამ მორევში შეხვიდეთ?

- ყველას უნდა ახსოვდეს, რა დროს დავიძარით და რა ვითარებაში დავიძარით 2012 წლის არჩევნებისკენ. ეს იყო ფორსმაჟორი, დენთის კასრზე იჯდა მთელი საქართველო.  პროფესიაზე და სხვა რამეებზე ფიქრი აღარ შეიძლებოდა, ვისაც რა შეგვეძლო, ვისაც რა რეიტინგი და რა სიყვარულიც გვქონდა ხალხში, ეს ყველაფერი სამშობლოზე მივიტანეთ, ყველა დარტყმა, მეკუთვნოდა თუ არა, მაინც ჩემს თავზე ავიღე. ჩემი საქმისთვის და ამომრჩევლისთვის არ მიღალატია. არ ვიცი, როგორი იქნება ჩემი მომავალი. მე რომ მკითხოთ, პოლიტიკაში წასვლა თავის განწირვის ტოლფასი უნდა იყოს. ვინც 20-25 წელია პოლიტიკაშია, უნდა დასრულდეს მათი დრო, გავიდნენ ხალხში და ნახონ, რა რეიტინგი აქვთ. ვისურვებდი, რომ ისეთი პოლიტიკოსები მოვიდნენ, რომლებიც კანონმორჩილები იქნებიან, რითაც დასრულდება ამ ქვეყანაში ბანდების მიერ ქვეყნის მართვა. მე არც ბანდის წევრობა მინდა და არც ატამანობა. რას გადავწყვეტ, მომავალში არ ვიცი, რადგან არჩევნებამდე დიდი დრო აღარ არის დარჩენილი…

„კვირის ქრონიკა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ინტერვიუ სერგო ჯავახაძესთან: რატომ ეცემა ლარი, რა სქემა მუშაობს ამ სფეროში, როგორ კეთდება დიდი ფული, კონკრეტულად რა თაღლითობასთან გვაქვს საქმე და როგორ უნდა იქცეოდეს ამ დროს მთავრობა?!

გელა ზედელაშვილი

22 იანვარს ერთი ამერიკული დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.4694 ლარი გახდა. ჩვენმა ეროვნულმა ვალუტამ ისტორიული გაუფასურების მაქსიმუმს მიაღწია, მსგავსი რამ აქამდე არ ყოფილა. 21 იანვარს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი კურსი ჯერ კიდევ 2.4445 ლარი იყო. მეორე დღეს იგივე ეროვნულმა ბანკმა სავალუტო აუქციონზე 20 მილიონი აშშ დოლარი გაყიდა. ოფიციალური ინფორმაციით, „საშუალო შეწონილმა“ გაცვლითმა კურსმა 1 დოლართან მიმართებაში 2.4705 შეადგინა. დაუკვირდით, ჩვენ გვიცხადებენ, რომ 1 ამერიკული დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.4694 ლარია, ხოლო სავალუტო აუქციონზე 2.4705 დაფიქსირდა, ანუ უფრო მეტი.

ბუნებრივია, ამ უძაღლო ქვეყანაში ამით ისარგებლეს როგორც კომერციულმა ბანკებმა, ისე მათმა შვილობილმა სავალუტო ჯიხურებმა და 22 იანვარს დოლარის ფასი 2.50-2.52-მდეც კი ასწიეს. შედეგი: ჩვენი მოსახლეობა უფრო გაღატაკდა, ხოლო ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, 2015 წელს საქართველოში მოქმედი კომერციული ბანკების წმინდა მოგებამ 537 მილიონი ლარი შეადგინა, რაც 2014 წლის მაჩვენებელზე 63 მილიონით მეტია. 2014 წელს ბანკების წმინდა მოგება 475 მილიონი ლარი იყო. 2015 წლის ბოლო თვეში – დეკემბერში, ბანკების მოგება 84.5 მილიონი ლარით გაიზარდა ნოემბერთან შედარებით.

როგორც პარლამენტის დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის კომიტეტის თავმჯდომარე, ზურაბ ტყემალაძე აცხადებს, ლარი კი არ გაუფასურდა, მოხდა დოლართან მიმართებაში გაცვლითი კურსის დაცემა: „ეს გამოწვეულია იმ გარე ფაქტორებიდან გამომდინარე, რაც მიმდინარეობს არა მარტო ჩვენს გარშემო ქვეყნებში, არამედ მთელ მსოფლიოში. მაგალითისთვის შემიძლია მოვიყვანო, რა მდგომარეობაშია ნავთობის ფასი, მგონი, სარეკორდო ნიშნულამდეა დასული. ჩვენთან ფასები მხოლოდ გარკვეულ პროდუქტებზე გაიზარდა, გარკვეულ პროდუქტებზე კი პირიქით – შემცირდა. ზამთარში, როცა ვაშლის ფასი 4-5 ლარი იყო, ნახეთ, დღეს რა ფასია. იმ საქონლის ფასი, რომელიც იმპორტზეა მიბმული, გარკვეული ნაწილით არის გაზრდილი, მაგრამ პროდუქტის, რომელიც ადგილობრივ წარმოებაზეა მიბმული – არა. ამიტომ არის, რომ ქვეყანა უნდა ზრუნავდეს, რათა ბაზარი ადგილობრივი საქონლით იყოს დაკმაყოფილებული, ყოველ შემთხვევაში, ძალიან დიდი რაოდენობით მაინც“.

სოციალურ ქსელებში ზურაბ ტყემალაძეს მკვდარი და ცოცხალი აგინეს. მართლაც ამათ რა ენაღვლებათ, ცხოვრება გიტარასავით აქვთ აწყობილი! მისი ფორმულა ასე გამოიყურება: მართალია, დოლარი გაძვირდა, მაგრამ სამაგიეროდ გაიაფდა ვაშლი, თუ დოლარში გადაიხდი მეტს, სამაგიეროდ ვაშლში გადაიხდი ნაკლებს და ფაქტობრივად, იგივე გეხარჯება. ვერაფერს იტყვი, „გენიოსური“ მიგნებაა. თუმცა ბატონი ტყემალაძე აქვე აღიარებს, რომ გაძვირდა „იმპორტნი“ საქონელი და არ აღიარებს, რომ ჩვენი ქვეყნის მოსახლეობის 98 პროცენტს ბანკებიდან სესხები გამოტანილი აქვს დოლარში, რაც კანონის უხეში დარღვევაა. საქართველოში დღეს ერთად-ერთი საგადამხდელო საშუალება გახლავთ ლარი და კრედიტებიც უნდა გაიცემოდეს ლარში. გარდა ამისა, თუ გადავხედავთ, რა მოგება ნახეს კომერციულმა ბანკებმა 2015 წელს, კარგად დავინახავთ, როგორ ხეირობენ ოფიციალური ყაჩაღები ლარის კურსის თამაშით. თუმცა, რატომღაც, ჩვენი ხელისუფლება ოპტიმისტურადაა განწყობილი და გრძელვადიან პერსპექტივაში ნეგატიურს ვერაფერს ხედავს. სწორედ ამაზეა ნათქვამი, შენსას ვერაფერს ხედავ და სხვისი არ გეყურებაო…

ჯერ იყო, ივანიშვილმა „დაგვამშვიდა“, – ეს ჯანსაღი პროცესია, ლარი ჯანმრთელი რომაა, იმიტომ დახტუნაობს, თორემ ავადმყოფს გატრაკების თავი არა აქვსო… მერე მისმა შემდგომმა პრემიერმა ღარიბაშვილმა ჩვენ დაგვადო ვალი, – პანიკობთ და ლარი იმიტომ გარბის, ნუ აშინებთო. ახლა მოქმედმა პრემიერმა კვირიკაშვილმა მოიფიქრა ახალი ტერმინი, ეს ლარის ინფლაცია კი არ არის, ლარის კორექტირება მოხდაო! მოკლედ, ამ თავის მართლების სულელურ განცხადებებს ბოლო ორი წლის განმავლობაში ვისმენთ, მაგრამ რეალობა სხვა რამეს გვიჩვენებს.

რა ხდება, რა სქემა მუშაობს ამ სფეროში და როგორ კეთდება ჰაერიდან, ანუ ხალხის ჯიბიდან დიდი ფული? კონკრეტულად რა თაღლითობასთან გვაქვს საქმე და როგორ უნდა იქცეოდეს ამ დროს მთავრობა? ამაზე „ქრონიკას“ ფინანსური პოლიციის უფროსის ყოფილი მოადგილე სერგო ჯავახიძე ესაუბრება:

- სერგო, აქ რაღაც ფინანსურ პარადოქსთან გვაქვს საქმე: ეროვნულ ბანკს აუქციონზე გამოაქვს 20 მილიონი დოლარი, ატარებს მონეტარულ პოლიტიკას, წესით, ლარი უნდა გამყარდეს, მაგრამ ხდება პირიქით….

- კი, ბატონო, ეროვნულმა ბანკმა 20 მილიონი დოლარი იმიტომ გაყიდა, რომ იყო მოთხოვნა. დავუშვათ, „თიბისიდან“ და „საქართველოს ბანკიდან“ შევიდა განაცხადები, რომ გვინდა დოლარის ყიდვა. არავინ არ იცის, მაგათ რამდენის ყიდვა უნდოდათ, შეიძლება განაცხადები 50 მილიონზე ჰქონდათ შეტანილი, ხვალ კიდევ 30-ს მოითხოვენ. როცა ბანკები დოლარს ყიდულობენ, მერე ხომ უნდა გაყიდონ? წესით, რამდენიმე დღეში, მინიმუმ ორშაბათიდან უნდა დაიწყონ, მაგრამ ვინმემ შეისწავლა, კომერციულმა ბანკებმა დოლარი საქართველოშივე გასაყიდად შეიძინეს თუ გარეთ გააქვთ? იქნებ ვიღაც აზერბაიჯანელები ყიდულობენ და ქვეყნის გარეთ გადის? ამ შემთხვევაში უარესი კრიზისი შეიქმნება. ახლა ნახე, ამათ დავუშვათ, იყიდეს 2,45-ში, თვითონ გაუშვებენ 2,50-ში, ასეთი დიდი სხვაობები აქვთ. აი, ამ კვირაში ნახავთ, რამხელა განსხვავება იქნება ყიდვასა და გაყიდვას შორის. ამ ყველაფერს უნდა არეგულირებდეს ეროვნული ბანკი. ქვეყანას კიბოსავით მოედო ინტერნეტსესხები, ინტერნეტლომბარდები, სადაც 20-30 პროცენტად იძლევიან სესხებს.

ადრე საგადასახადო კოდექსში იყო ჩადებული ასეთი რამ: თუ რომელიმე კომპანიას რომელიმე კომპანიის ვალი ჰქონდა, გადახდა ხორციელდებოდა ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი საპროცენტო განაკვეთით. ეს ვალდებულება ახლა აღარ არსებობს, ახლა არის სრული ანარქია, ზოგი 30 პროცენტს გართმევს, ზოგი – 40 პროცენტს. თუ წლიურ პროცენტზე გადავალთ, ამჟამად ლომბარდები თანხებს იძლებიან 250-300 პროცენტში. ამას ვინ არეგულირებს, რას აკეთებს ეროვნული ბანკი, ამ ყველაფრის უკან რა ხალხი დგას? ნახეთ, რა ხდება ინტერნეტში, 1000 ლარი რომ ისესხო ერთი თვით, უნდა გადაიხადო 1200 ლარი, ანუ თვეში 20 პროცენტი. ეს გავამრავლოთ 12 თვეზე, რამდენი გამოდის? 240 პროცენტი. ლომბარდები რეკლამებს აკეთებენ, ფულს 4 პროცენტში ვიძლევითო, ესეც გავამრავლოთ 12-ზე, ხომ გამოდის 48 პროცენტი? სიტყვაში გვატყუებენ, ადრე პროცენტი დადგენილი იყო წლიურად – 9-12 პროცენტი. „ნაცების“ დროს ვინ გაბედავდა, რომ ეროვნულ ბანკს დაედგინა 1,60 და ვინმეს დოლარი გაეყიდა 1,70-ად? ასეთი რამე არ ყოფილა.

- სერგო, როდესაც აუქციონზე დგინდება შეწონილი კურსი, ეს არის თუ არა გასაყიდი კურსის წინაპირობა?

- აგიხსნი: დავუშვათ, ეროვნულმა ბანკმა გამოიტანა 20 მილიონი დოლარი და ამდენივე ლარი, დოლარი გაიყიდა სულ, ლარი – ვერა, აქ დგინდება შეწონილი კურსი, ანუ აღმოჩნდა, რომ დოლარზე მოთხოვნილება მეტია და დაჯდა 2,47-ზე. ახლა მე ვსვამ კითხვას: როდემდე შეიძლება, რომ იყოს დოლარზე უფრო მეტი მოთხოვნილება? სად მიდის, ვინ ყიდულობს? ქუჩაში არავის გამოუტანია, წაიღეს კომერციულმა ბანკებმა რაღაც კონკრეტული მიზნებისთვის, ხვალაც წაიღებენ, ზეგაც და ასე შემდეგ. არ არის გამორიცხული, დოლარი მიჰქონდეთ ბანკების საშუალებით საქართველოში მოქმედ აზერბაიჯანულ კომპანიებს. აქ ერთი ნიუანსიც მოქმედებს – ვინაიდან ბანკებს სესხების დიდი ნაწილი დოლარში აქვთ გაცემული, ლარი არ სჭირდებათ, კლიენტებისგან დოლარს იღებენ. მაგალითად, შენ ლარში კი გაქვს შემოსავალი, მაგრამ ბანკის ვალის დასაფარად მაინც დოლარს ყიდულობ. რა თქმა უნდა, ამას უნდა დავამატოთ რეგიონში მიმდინარე მოვლენებიც – მაგალითად, დღეს აზერბაიჯანელებს რომ ბიზნესები აქვთ საქართველოში, ისინი ყიდულობენ დოლარს. ერთ ჩემს მეგობარს აღებული აქვს კრედიტი აზერბაიჯანში, 100 ათასი დოლარი. მანქანა იყიდა მაშინ, როცა იქ 1 დოლარი ღირდა 0,79 მანათი. ამას ბიზნესი აქვს საქართველოში. ახლა 1 დოლარი ღირს 1,70 მანათი, თითქმის 100 პროცენტით გაიზარდა. ახლა დოლარს საქართველოში ყიდულობს და მიარბენინებს ბაქოში. მანათით რომ იყიდოს, ძალიან ზარალობს. მაქვს ინფორმაცია, რომ დოლარი აზერბაიჯანიდანაც გააქვთ, შვეიცარიის ბანკში დეპოზიტები გაიზარდა 40 პროცენტით. ვინ არიან ეს ტიპები, რომლებიც ფულს ქაჩავენ შვეიცარიის ბანკში? ესენი არიან ტიპები, რომლებიც გახვეულები არიან შავი ფულის ტრიალში.

- ოფიციალური ინფორმაციის თანახმად, ქართული ბანკების კლიენტებმა საზღვარგარეთ, დეკემბერში, პლასტიკური ბარათებით 80,3 მილიონი დოლარი დახარჯეს. როგორც ეროვნული ბანკი გვეუბნება, რეზიდენტი ბანკების ბარათებით, ტრანზაქციები, წინა წლის ანალოგიური თვის გადახდებს 11 მილიონი ლარით აღემატება. ეს იმას ნიშნავს, რომ საქართველოდან გადის დოლარი?

- აი, სწორედ ეგ არის, რაზეც ჩვენ აქამდე ვლაპარაკობდით. დაუკვირდი, აქ არ არის დაფიქსირებული, კონკრეტულად ვინ გაიტანა, უბრალოდ, ბანკების კლიენტები არიან და მორჩა. აქ შეიძლება იყვნენ ჩინელებიც, აზერბაიჯანელებიც, თურქებიც, ირანელებიც და ასე შემდეგ. თუ ერთ თვეში 80 მილიონი გავიდა პლასტიკური ბარათებით, მთელი წლის განმავლობაში რამდენი გავიდოდა? შენ რომ 20 მილიონს გამოიტან გასაყიდად, ეს რას უშველის? აი, სწორედ აქ არის შესასწავლი სიტუაცია, უცხოეთში წასული კლიენტები მეტს რატომ ხარჯავენ, ყველა ხუთვარსკვლავიან სასტუმროში გადავიდა თუ ჭამას მოუმატეს? ან საქონელი უნდა იყიდონ, ან კიდევ უბრალოდ გადაქაჩონ. აქ ვერ გაიგებ, ამ კლიენტებში მოქალაქეები არიან, კომპანიები თუ რომელიმე ორგანიზაციები. თუ მომდევნო თვეებშიც იგივე გაგრძელდა და ეროვნულმა ბანკმა 20 მილიონის ინტერვენცია განახორციელა, რა თქმა უნდა, ლარი განაგრძობს ვარდნას.

„ახალი თაობა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

ერევნის „არარატს“ თბილისში ჩამოსვლა აეკრძალება”

(შემოკლებით)

საქართველოსა და სომხეთს შორის შესაძლოა სპორტულ ამბებშიც დაიძაბოს ვითარება. საქმე ის გახლავთ, რომ ყველა ჩვენგანისთვის კარგად ნაცნობი სომხური კლუბი ერევნის „არარატი“ საწვრთნელი შეკრების ჩასატარებლად აფხაზეთს ესტუმრა და იქ რამდენიმე შეხვედრას გამართავს. ეს ინფორმაცია ჩვენი საზოგადოებისთვის უცნობი დარჩებოდა, აფხაზური მედია საფეხბურთო თემით რომ არ ჩავარდნილიყო აჟიტაციაში.

მიმდინარე წლის ზაფხულში აქ მსოფლიოს ჩემპიონატი ტარდება ფეხბურთში. ამ მუნდიალზე ის ნაკრებები მონაწილეობენ, რომლებსაც ფიფა არ აღიარებს. ჩემპიონატში აფხაზეთის ნაკრებიც მონაწილეობს. ამ ჩემპიონატის სამზადისის შესახებ „ახალი თაობა” არაერთხელ წერდა, შესაბამისად, ჩვენმა მკითხველმა უკვე იცის, რომ ამ სამზადისში მთელი დე ფაქტო მთავრობაა ჩართული.

(…)

ამ დღეებში ჩემპიონატის საორგანიზაციო კომიტეტის სხდომაც გაიმართა. პრემიერმა არტურ მიქვაბიამ და შს მინისტრმა ლეონიდ ძიაპშბამ პირობა დადეს, რომ ყველაფერი უმაღლეს დონეზე ჩაივლის. ამ მოვლენის მიმართ აფხაზეთში დიდი დაინტერესებაა. რა დონის ფეხბურთს თამაშობენ არაღიარებულები, ვერ გეტყვით, მაგრამ სანახაობის მოკლებული აფხაზებისთვის ეს ჩემპიონატი მისწრებაა. ამ თემას დიდ ყურადღებას უთმობს აფხაზური პრესაც. საფეხბურთო თვალსაზრისით აფხაზეთი მიმზიდველი რუსული კლუბებისთვისაც გახდა. ადგილობრივი მედიის ცნობით, ამ მომენტისთვის აფხაზეთში რამდენიმე რუსული კლუბი გადის საწვრთნელ შეკრებას.

როგორც აფხაზური მედია წერს, აქამდე ისინი სოჭში გადიოდნენ შეკრებას. აფხაზთა აზრით, ეს აფხაზური კლუბებისთვის და ნაკრებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან რუსულ კლუბებთან თამაშით ისინი გამოცდილებას მიიღებენ. ადგილობრივების განმარტებით, წელს პირველად მოხდა, რომ აფხაზეთში უცხოური კლუბები ჩამოვიდნენ შეკრებაზე. მათ შორის არიან ხაბაროვსკის „სკა ენერგია“ და ნიჟნი ნოვგოროდის „ვოლგა“. რუსული კლუბების იქ გამოჩენა, არავის გააკვირვებდა. საკვირველი ისაა, აქამდე რატომ არ მართვდნენ ასეთი შეკრებებს.

აი, ერევნის „არარატისგან“ კი ასეთ სიმუხთლეს არავინ ელოდა. ქვეყანა, რომელიც მეგობრობას გეფიცება და ამ დროს იქ ერთ-ერთ მთავარ კლუბს ამხანაგური მატჩების გასამართად აგზავნის, ამას სხვა რამე ჰქვია. „არარატის“ სიმუხთლის ამბავს ენგურსგამოღმა საქართველოში დიდი აღშფოთება მოჰყვა.

„საქართველოს დემოგრაფიული საზოგადოება XXI“-ს თავმჯდომარე ზვიად ტომარაძე „არარატის“ მიმართ სანქციების დაწესებას ითხოვს. „27 იანვარს სოხუმში „დინამოს“ სტადიონზე ფეხბურთში ამხანაგურ შეხვედრას გამართავენ ნიჟნი ნოვგოროდის „ვოლგა“ და ერევნის „არარატი“!!! „არარატელთა“ ფეხი არ ვნახო აქ“, – აცხადებს ზვიად ტომარაძე.

არასამთავრობო ორგანიზაცია უფლებადამცველთა გაერთიანების თავმჯდომარე ნიკოლოზ მჟავანაძე საგარეო საქმეთა სამინისტროს სთხოვს, სომხეთის ელჩისგან განმარტებები მოითხოვოს. „ჩვენი უბედურება ისაა, რომ ყველაფერზე თვალს ვხუჭავთ. ვიღაცას შესაძლოა სასაცილოდ მოეჩვენოს სოხუმში “არარატის“ ჩასვლა, მაგრამ ასე არ არის საქმე. ყველაფრის ისე გატარება არ შეიძლება. საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უნდა დაიბაროს საქართველოში სომხეთის ელჩი და მისგან განმარტებები მოითხოვოს. არ შეიძლება, ერთი მხრივ, ჩვენი მეგობარი იყოს სომხეთი და მეორე მხრივ, ჩვენთვის წართმეულ ტერიტორიაზე ამხანაგურ მატჩებს ატარებდნენ“, – აცხადებს ნიკოლოზ მჟავანაძე. იგი არასამთავრობო ორგანიზაციებს ამ საკითხზე რეაგირებისკენ მოუწოდებს:

„ყველაფერზე რომ ყვირიან, ამაზე ხმას რატომ არ იღებენ, ეს საქართველოსთვის ცუდი არ არის? იმ დღეს პარლამენტთან მოხდა ინციდენტი. მოქალაქე არუთინოვმა დეპუტატ თამაზ მეჭიაურს ხელები აუქნია და ყურის ძირში დაუსტვინა. მეჭიაურმა ხელი აუქნია და ამაზე მთელი ამბავი ატეხეს. თავიდან ამბობდნენ, ხელი გაარტყაო, ეს არ დადასტურდა და ახლა მეჭიაურს ჰომოფობიურ განცხადებაში ადანაშაულებენ. სადაა ჰომოფობია? არასამთავრობოებს არარსებული სკანდალების აგორებას ურჩევნიათ, რაზეც საჭიროა, იმაზე მოახდინონ რეაგირება“, – ამბობს უფლებადამცველი.

……….

ამ უქმეებზე საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან რეაგირება არ ყოფილა. იმედი ვიქონიოთ, რომ განმარტებებს სამუშაო კვირაში მაინც გააკეთებენ. აფხაზეთთან მიმართებაში ბოლო ხანებში სომხეთი სანიმუშოდ იქცეოდა. ერთ-ერთი საერთაშორისო ტურნირიდან, საქართველოს მოთხოვნით, მათ აფხაზეთის ნაკრები მოხსნეს, ამის გამო სომხებს აფხაზები შემოსწყრნენ და ახლა, ეტყობა, „არარატი“ გაუშვეს მათ ნუგეშსაცემად.

„რეზონანსი//მთელი კვირა“, 25 იანვარი, 2016 წელი

“გევორქიანის ცეკვის აკადემიის” განმარტება ქართული “დაისის” სომხურ ცეკვად გასაღებასთან დაკავშირებით

რედაქცია

გასულ კვირას “იუთუბზე” აღმოჩენილმა ერთ-ერთმა ვიდეომ ქართულ მედიასა და ინტერნეტ სივრცეში საყოველთაო აღშფოთება და მითქმა-მოთქმა გამოიწვია. საუბარია ვიდეოზე, რომელიც ატვირთულია “იუთუბზე” შექმნილი ექაუნთიდან “MENQ meroncov” (“ჩვენ თვითონ”).

ვიდეო ასახავს ერევანში მოქმედი ქორეოგრაფიული ანსამბლის “გევორქიანის ცეკვის აკადემიის” (Gevorkian Dance Academy)ერთ-ერთი კონცერტის ფრაგმენტს, სადაც ანსამბლის სოლისტები სირანუშ და ვართან გევოქიანები ქართულ ცეკვა “დაისს” ასრულებენ, ვიდეოსათვის ამტვირთავის მიერ დართულ განმარტებაში კი მითითებულია, რომ ეს სომხური საქორწინო ცეკვაა.

ამასთან დაკავშირებით გუშინ ინტერნეტში ანსამბლის ხელმძღვანელის ვართან გევორქიანის ოფიციალური წერილი გავრცელდა. იგი ადასტურებს გავრცელებული ჩანაწერის ავთენტურობას და აცხადებს, რომ ამ კონცერტზე მან და მისმა მეუღლემ ნამდვილად შეასრულეს ქართული “დაისი”, თუმცა ეს ცეკვა სომხურ საქორწინო ცეკვად არასოდეს გაუსაღებიათ.

გევორქიანი აცხადებს, რომ არანაირი კავშირი არ აქვს “MENQ meroncov”-ის სახელით დარეგისტრირებულ “იუთუბის” მომხმარებელთან, რომელმაც ეს ვიდეო ინტერნეტში უნებართვოდ გაავრცელა. მეტიც, მან ოფიციალური წერილით მიმართა “MENQ meroncov”-სა და “იუთუბს”, რომ შეცდომა გაასწორონ და ვიდეო ინტერნეტიდან ამოიღონ.

მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესის გამო, გთავაზობთ გევორქიანის წერილის თარგმანს.

“ჩემო ძვირფასო ქართველო მეგობრებო,

“გთხოვთ მიიღოთ ეს წერილი, როგორც განმარტება იმ გაუგებრობასთან დაკავშირებით, რომელიც მოჰყვა Youtub-ზე “MENQ meroncov” ექაუნთის მიერ ატვირთულ ვიდეოს. მნიშვნელოვანია, რომ სიცხადე შევიტანოთ იმაში, რომ ჩვენ არ გაგვაჩნია არანაირი ფაქტობრივი ან იურიდიული კავშირები ამ ექაუნთთან. ამავდროულად, ამ ექაუნთს არ გააჩნდა ოფიციალური ან სიტყვიერი ნებართვა, აეტვირთა ჩვენი მასალები.

“ჩვენ ოფიციალურად მოვითხოვეთ “MENQ meroncov” Youtube-ის ექაუნთს, რათა გაასწორონ შეცდომა და ამოიღონ ვიდეო ქსელიდან. ასეთივე მოთხოვნა ჩვენ გავუგზავნეთ Youtube-ის ადმინისტრაციას და ველოდებით პასუხს.

“1987 წელს, სომხეთში, ქ. ერევანში ჩამოყალიბდა ეროვნული ქორეოგრაფიული ანსამბლი “დრუჟბა” (“მეგობრობა”). მრავალი ქორეოგრაფი სხვა ქვეყნიდან იქნა მოწვეული, რათა მიეცათ საკუთარი ეროვნული ცეკვების გაკვეთილები ანსამბლისთვის. ქორეოგრაფთა შორის იყო ქართველი ქორეოგრაფი, რომელიც იქნა მოწვეული ქართველი კომპოზიტორის, ზაქარია ფალიაშვილის “დაისის” შესრულების მასტერკლასის მიცემისთვის.

“2000 წელს, აკადემიის ყოველწლიური კონცერტის დროს, მე და ჩემმა მეუღლემ გადავწყვიტეთ აუდიტორიისთვის სიურპრიზი გაგვეკეთებინა და შევასრულეთ ეს კონკრეტული ცეკვა, რომლის ვიდეო აიტვირთა ჩვენს Youtube-ის და აფსუიწწლ-ის ოფიციალურ გვერდებზე.

“მე მესმის თქვენი იმედგაცრუების და მინდა გულწრფელი ბოდიში მოვიხადო მესამე მხარის შეცდომის გამო. კიდევ ერთხელ ვადასტურებ, ეს გაკეთდა ჩვენი თანხმობის და ინფორმირების გარეშე.

“Gevorkian Dance Academy” არის ცეკვების საერთაშორისო სკოლა. ჩვენ ვასრულებთ სომხურ, ამერიკულ, რუსულ, მოლდოვურ, ქართულ, ბერძნულ, ებრაულ, ციგნურ და სხვა მრავალ ცეკვას. მე არ მიმაჩნია, რომ ეს სხვა კულტურების ცეკვების მოპარვას ნიშნავს, არამედ არის კარგი გზა მათი კულტურების პრეზენტაციისთვის.

“ამ წერილთან ერთად მე გიგზავნით ჩვენი გამოსვლების ბანერების/აფიშების ფოტოსურათს, სადაც აღნიშნულია თითოეული ცეკვის წარმომავლობა.

“ჩვენ არასდროს გვქონდა სურვილი ან განზრახვა, მოგვეპარა ქართული კულტურის ან რომელიმე სხვა კულტურის ნაწილი და მათი წარმოჩენა სომხური კულტურის ნაწილად.

“პატივისცემით, “ვართან გევორქიანი, Gevorkian Dance Academy-ის დირექტორი.”