„რეზონანსი“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „პაატა ბურჭულაძის პარტიაში ბევრი ჩანერგილი აღმოჩნდა“ // „ბიძინა ივანიშვილის გარეშე „ოცნება“ ქართველი ამომრჩევლისთვის ბუნებაში არ არსებობს“

„რეზონანსი“: იენს სტოლტენბერგის წინასაარჩევნო დამამშვიდებელი ვიზიტი საქართველოში // „ბრიუსელში დაინახეს, რომ დასავლეთსა და ნატოს მიმართ ქართული საზოგადოების ინტერესი და ნდობა ნელ-ნელა იკლებს“

„რეზონანსი“: ოკუპანტებმა ქართველთა მოსავლის დატაცება დაიწყეს // „ჩემს ყანაში რუსი ჯარისკაცები გამოჩნდნენ, მოიყვანეს კომბაინი და ქერის მოსავალს იღებენ“

„რეზონანსი“: რა ნაბიჯები უნდა გადადგას ხელისუფლებამ რუსებისგან მოსახლეობისა და მათი მოსავლის დასაცავად?

„რეზონანსი“: ქართული ჯავშანმანქანის საბრძოლო ნათლობა და პირველი დანაკარგები // ქართული წარმოების „დიდგორმა“ რამდენიმე ჭურვის მოხვედრას გაუძლო

——-

„ვერსია“: დიდი მაიმუნური ვირიშვილობა // პოლიტიკური „გაბანძების“ ანატომია

„ვერსია“: ინტერვიუ ეკონომიკის ექსპერტთან: რატომ მყარდება ლარი არჩევნების წინ

——-

„ახალი თაობა“: სანდრა რულოვსი ნაციონალების მეორე ნომერი გახდა

„მზად ვარ ამ ბრძოლისთვის“

„ინტერპრესნიუსი“: ინტერვიუ ნოდარ სარჯველაძესთან: „რჩება შთაბეჭდილება, რომ პოლიტიკოსებს აზროვნებისთვის არ სცალიათ, მათ არ აქვთ ქვეყნის განვითარების და მართვის ფუნდამენტური პროექტები“

——————-

„რეზონანსი“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „პაატა ბურჭულაძის პარტიაში ბევრი ჩანერგილი აღმოჩნდა“ // „ბიძინა ივანიშვილის გარეშე „ოცნება“ ქართველი ამომრჩევლისთვის ბუნებაში არ არსებობს“

ელზა პაპოშვილი

ანალიტიკოსი და ექსპერტი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ პაატა ბურჭულაძის პარტიაში სიტუაციის ამგვარი განვითარება მოსალოდნელი იყო, რადგანაც მას არ აქვს პოლიტიკური გამოცდილება და მის პარტიაში, რა თქმა უნდა, ბევრი ჩანერგილი ადამიანი იქნებოდა, რომელთაც გარკვეული მითითებები ჰქონდათ. გია ხუხაშვილის თქმით, ეს ნათლად მაშინ გამოჩნდა, როდესაც რამდენიმე დღის განმავლობაში მისი პარტიიდან ადამიანებმა ერთდროულად წასვლა და თან პარტიაზე შეტევა დაიწყეს.

ანალიტიკოსის თქმით, ეს ჩვეულებრივი მანკიერი პოლიტტექნოლოგიური სვლაა, რომელსაც წლებია, ქართულ პოლიტიკაში იყენებენ. ამიტომაც ბურჭულაძემ მისი პარტიის საერთოდ ჩამოშლის საფრთხის გამო, სწორი გადაწყვეტილება მიიღო და ოპოზიციასთან ალიანსი შექმნა, რომლის შედეგადაც ეს რღვევა ამ ეტაპზე შეჩერებულია.

- პაატა ბურჭულაძემ განაცხადა, რომ მის პარტიაზე ხელისუფლების მხრიდან მიზანმიმართული ქმედებები ხორციელდება. როგორ ფიქრობთ, ის ოპოზიციასთან უნდა გაერთიანებულიყო?

- რაც მოხდა, ვფიქრობ, რომ ყველაფერი კანონზომიერია, რადგანაც პაატა ბურჭულაძის პარტია ახალი შექმნილი იყო და ძალიან სწრაფად ბევრი ამოცანის გადაწყვეტა უწევდა. აქ საუბარია ინფრასტრუქტურის ჩამოყალიბებაზე, ადგილობრივი ორგანიზაციების დაკომპლექტებაზე, დიდი ოდენობით ადამიანური რესურსის მოზიდვასა და პოლიტიკური პროფესიონალიზმის განვითარებაზე, რაც მოკლე დროში ძალიან რთული პროცესია და დიდ ძალისხმევას საჭიროებს. ამიტომაც ეს ყველაფერი სერიოზული ფილტრაციის პირობებში უნდა აკეთო, რადგანაც შესაძლოა, პარტიაში ადამიანების ჩანერგვა სერიოზული მიზნებისთვის მოხდეს, რომლებიც შენი პარტიით სხვასთან ივაჭრებს.

პრინციპში, ესეც მოხდა და ვხედავდით, რომ ერთი კვირის განმავლობაში, სხვადსხვა მხრიდან ბევრმა ადამიანმა ერთდროულად პარტია დატოვა, თანაც ისე, რომ მას გარკვეული სახის ზიანს აყენებდა. ამიტომაც რისკი იქმნებოდა, რომ პარტიაში სერიოზული რყევები მოხდებოდა. პრინციპში, ეს სისუსტეები შესავსები იყო, რასაც საკუთარი რესურსებით ის ვერ შეძლებდა. ამიტომაც სწორად მოიქცა, როდესაც ოპოზიციასთან კოალიცია გადაწყვიტა. სხვათა შორის, კოალიცია “ქართული ოცნება” ამ პრინციპით იყო დაკომპლექტებული.

ყოველ შემთხვევაში, ის ვარდნის პროცესი, რაც ბურჭულაძის პარტიაში მიმდინარეობდა, შეჩერდა. მერაბ მეტრეველს რაც შეეხება, ჩემთვის ყველაზე უცნაური მისი პოლიტიკაში წასვლა იყო. საქმე იმაშია, რომ პოლიტიკაში ხშირად გაუთვალისწინებელი რაღაცები ხდება და კომპრომისზე წასვლა გვიწევს. პოლიტიკა ადვილი საკეთებელი საქმე არ არის. ამიტომაც მეტრეველმა პირველივე პრობლემას ვერ გაუძლო და პარტია დატოვა.

- კეთდება განცხადებები იმის თაობაზე, რომ ბურჭულაძისა და სხვა დანარჩენი პარტიების გაერთიანება შესაძლოა, “ნაციონალური მოძრაობის” რებრენდიგის მცდელობა იყოს. რატომ გაჩნდა ასეთი მოსაზრება?

- ეს პოლიტტექნოლოგიის საკითხია. “ქართული ოცნება” იძახის, რომ პაატა ბურჭულაძე “ნაციონალური მოძრაობის” პროექტია და პირიქით. გვახსოვს თავის დროზე, ბიძინა ივანიშვილმა “გირჩს”, ვაჟკაცი და მაგარი ხალხი ეძახა. ამას ორივე მხარე, აბსოლუტურად შეგნებულად აკეთებს. მათ სურთ, რომ ამ ქვეყანაში პოლიტიკა მხოლოდ ორპოლუსიანი იყოს. ამიტომაც თუ პოლიტიკურ ბაზარზე სხვა, მესამე პირი გამოჩნდა, ისინი მას პოტენციურ საფრთხედ აღიქვამენ, შესაბამისად ბუნებრივია, რომ მის დაკავშირებას მტრის ბანაკთან შეეცდება. იარლიყების მიკერება ქართულ პოლიტიკაში ძალიან გავრცელებული და მანკიერი პრაქტიკაა.

- თქვენ გამორიცხავთ, რომ პარლამენტში შესვლის შემთხვევაში, თუკი “ოცნებას” ან “ნაციონალურ მოძრაობას” ბურჭულაძე უმრავლესობის შესაქმნელად დასჭირდა, მასთან არ ითანამშრომლებენ?

- პაატა ბურჭულაძის მთავარი მოტივაცია ამ ეტაპზე პარლამენტში მოხვედრაა. თუ პარლამენტში ისეთი მოზაიკა მივიღეთ, როდესაც უმრავლესობის შესაქმნელად ის აუცილებელი გახდება, პრინციპში, პაატა ბურჭულაძეს ამით შეუძლია, რომ პოზიციები საკმაოდ გაიმყაროს. როდესაც ვერც ერთი ლიდერი პარტია უმრავლესობას ვერ ქმნის, ამ შემთხვევაში ყველაზე დიდი დივიდენდები მესამე ძალას შეუძლია, რომ მიიღოს. ეს ჩვეულებრივი ამბავია, რომელიც საერთაშორისო პოლიტიკისთვისაც არის დამახასიათებელი. პრინციპში ეს ამოცანა რამდენად რეალიზებადია, ესეც კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას. თუმცა, ამის თეორიული შანსი ფაქტია, რომ არსებობს.

- ცნობილი გახდა, რომ ბიძინა ივანიშვილი 1-ელი სექტემბრიდან ტელეეთერს კვლავ დაუბრუნდება. როგორ ფიქრობთ, მის პარტიას იმდენად გაუჭირდა, რომ სასწრაფოდ ივანიშვილის დახმარება ესაჭიროება?

- მის პარტიას გაუჭირდა – ცოტა ხმამაღალი ნათქვამია, იმიტომ, რომ პარტია საერთოდ არ არსებობს. დღესაც ის ადამიანები, რომლებიც “ქართულ ოცნებაში” იმყოფებიან, ლიდერები არ არიან. საერთოდ რა ხდება, გაურკვეველია. ეს ყველაფერი ისევ ხელისუფლების გადანაწილებასთან ასოცირდება, რომლებიც ბიძინა ივანიშვილის რესურსებზე პარაზიტირებით თავის გატანას ცდილობენ. ივანიშვილი იაქტიურებს თუ არა, ამომრჩევლის თვალში ეს ტოლობის ნიშანია. დანარჩენი რა დოზით და როგორ, ეს უკვე მისი გადასაწყვეტია. როგორც ჩანს ის თვლის, რომ ასეთი სახით მისი საზოგადოებაში გამოჩენა მომგებიანია. რა თქმა უნდა, “ოცნების” ავბედითი ავტორიტეტი ბიძინა ივანიშვილის ზურგზე გადადის. ეს არის არა როგორც პოპულარული ადამიანი, სამწუხაროდ, არამედ ძალის ცენტრის მქონე პიროვნება, რომლის გარეშეც ეს ხალხი ქართველი ამომრჩევლისთვის ბუნებაში არ არსებობს. ბიძინა ივანიშვილი თავიდან ამბობდა, რომ სექტემბრიდან მას შეხვედრები მხოლოდ მოსახლეობასთან ექნებოდა, ახლა დამოკიდებულება შეიცვალა და გადაწყვიტა, რომ ამომრჩეველს ტელეეთერიდან ესაუბროს.

- რა სახის დივიდენდებს მოუტანს “ქართულ ოცნებას” სექტემბერში ბიძინა ივანიშვილის ტელეეთერში გამოჩენა?

- ვფიქრობ, ამით დიდ ვერაფერ შედეგს მიიღებენ, თუმცა გარკვეული სახის დივიდენდები შეიძლება მოუტანოს. ახლა “ოცნება” ისეთ მდგომარეობაშია, რომ ცოტაზეც უარს ვერ იტყვის.

- რას იტყვით სანდრა რულოვსის არჩევნებზე მონაწილეობის შესახებ. ექს-პრეზიდენტს რისი მიღწევა შეიძლება სურდეს?

- ჩვენ რაც არ უნდა ვილაპარაკოთ, საქართველოს პოლიტიკურ საჭადრაკო დაფაზე, თქვენ წარმოიდგინეთ და ისევ ორი ადამიანი თამაშობს. ეს არის ბიძინა ივანიშვილი, რომელზედაც უკვე ზემოთ ვისაუბრეთ და მიხეილ სააკაშვილი. რაც ყველაზე პარადოქსულია, არც ერთი მათგანი, ქართულ პოლიტიკაში ლეგალური არ არის. ფაქტობრივად, ქართული პოლიტიკა ჩრდილოვანი გავლენის ნიშნის ქვეშ მიდის. რაც შეეხება სანდრა რულოვსის პოლიტიკაში შემოყვანას, რა თქმა უნდა, რამდენიმე პოლიტტექნოლოგიური სვლაა გაკეთებული.

პირველი ის, რაც თქვენ კითხვაში თქვით, რომ სანდრას მონაწილეობა მიხეილ სააკაშვილის “ნაციონალურ პარტიაზე” კვლავ ზეგავლენის მოპოვების მცდელობაა. გარდა ამისა, მათ მთელი ქვეყნის მასშტაბით, ბრძოლის გამართვის რესურსი რომ არ ეყოთ, ხელისუფლების დარტყმის მთავარ წერტილად რამდენიმე დიდ რეგიონს აარჩევენ. ერთ-ერთი ასეთი სამეგრელოა, სადაც კვლევების მიხედვით, ხელისუფლება პოპულარობით ვერ სარგებლობს და ძალიან სუსტია. შესაბამისად, მათ ჩათვალეს, რომ რულოვსი საინტერესო შეთავაზება იქნებოდა. მეც ვთვლი, რომ სწორი გათვლაა და საინტერესო კანდიდატია, მაგრამ რამდენად მომგებიანი იქნება, ამის პროგნოზირება გამიჭირდება. თუმცა, ნებისმიერ სხვა შეთავაზებას, რაც “ნაციონალებს” შეეძლო რომ წარმოედგინათ, ნამდვილად ჯობია.

- როგორ ფიქრობთ, შესაძლებელია თუ არა, რომ წინასაარჩევნოდ ნინო ბურჯანაძე და ირმა ინაშვილი გაერთიანდნენ?

- “პატრიოტთა ალიანსის” მხრიდან მოტივს ნამდვილად ვერ ვხედავ, რის გამოც მათ ნინო ბურჯანაძესთან გაერთიანება მოისურვონ. ნებისმიერ გაერთიანებას მიზანი უნდა ჰქონდეს, ორივე მხარე ერთმანეთისგან გარკვეულ დივიდენდებს უნდა იღებდეს. ამ ორი პარტიის იდეოლოგიური პლატფორმა ერთმანეთისგან განსხვავდება. თუმცა არ გამოვრიცხავ, ნინო ბურჯანაძის მხრიდან ასეთი ინტერესი შეიძლება იყოს, მაგრამ “პატრიოტთა ალიანსი” ამას რატომ შეიძლება დათანხმდეს, ვერ ვხვდები.

- ბოლო ორი დღის განმავლობაში ქალაქის მერსა და არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენლებს შორის დაპირისპირება გამწვავდა. რატომ მოხდა ისე, რომ დავით ნარმანიამ საკუთარ თავზე კონტროლი დაკარგა?

- არ ვიცი, შეიძლება პირადი პრობლემები აქვს. დავით ნარმანიას რასაც ვერ დავუკარგავდი, ეს წესიერება და თავმდაბლობა იყო. მისი გუშინდელი საქციელი ამ იმიჯის თავდაყირა დაყენება იყო. რატომღაც ვფიქრობ, რომ მან ჩათვალა, რომ წესიერი იმიჯი მისთვის კარგი არ არის და ძველბიჭობა მოინდომა. ადამიანი, რომელიც თავისი ბუნებრივი მდგომარეობიდან გამოდის და უნდა, რომ რაღაც ითამაშოს, ეს ძალიან ცუდია. ასეთი ადამიანი მაღალ თანამდებობაზე არ უნდა იყოს. მე არ ვფიქრობ, რომ ამის გამო თანამდებობა უნდა დატოვოს, მაგრამ მას ეს ქმედება მომავალ პოლიტიკურ პროცესში ძალიან ძვირი დაუჯდება. რადგანაც მას რაც კარგი ჰქონდა, ისიც გადახაზა, ფაქტობრივად, აღარაფერი დარჩა.

„რეზონანსი“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

იენს სტოლტენბერგის წინასაარჩევნო დამამშვიდებელი ვიზიტი საქართველოში

„ბრიუსელში დაინახეს, რომ დასავლეთსა და ნატოს მიმართ ქართული საზოგადოების ინტერესი და ნდობა ნელ-ნელა იკლებს“

თაკო მათეშვილი

ნატოს გენერალური მდივნის იენს სტოლტენბერგის მოსალოდნელი ვიზიტი საქართველოში განსხვავებულად ფასდება. საგარეო ურთიერთობების სპეციალისტთა ნაწილი აცხადებს, რომ ამგვარი ხშირი ვიზიტები მხოლოდ ქვეყნისადმი მხარდაჭერაზე მიუთითებს, რომ ამით ალიანსი საქართველოსა და მას შორის არსებულ პარტნიორობას კიდევ უფრო ამტკიცებს და ხაზს უსვამს. მეორე ნაწილი კი მოვლენებს ამგვარი ოპტიმიზმით არ უყურებს. მიიჩნევენ, რომ ვიზიტი მოახლოებულ საპარლამენტო არჩევნებთანაცაა კავშირში და საქართველოს ხელისუფლებას სტოლტენბერგი მის დემოკრატიულად ჩატარებაზე რჩევებს აუცილებლად მისცემს.

ჩრდილოატლანიკურ საბჭოს ვიზიტის ფარგლებში, საქართველოს 7-8 სექტემბერს ნატოს გენერალური მდივანი იენს სტოლტენბერგიც რომ ეწვევა, ინფორმაცია ამის შესახებ საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრმა მიხეილ ჯანელიძემ გუშინ, მთავრობის სხდომის შემდეგ გაავრცელა.

მიხეილ ჯანელიძის თქმით, ეს საქართველოში ჩრდილოატლანიკური საბჭოს რიგით მეოთხე ვიზიტია, რაც მინისტრმა ჩვენი ქვეყნისადმი უპრეცედენტო მხარდაჭერისა და პარტნიორობის გამოხატულებად მიიჩნია.

„ამ ვიზიტის დროს შეფასდება საქართველოში განხორციელებული რეფორმები, როგორც თავდაცვისუნარიანობის ამაღლების სფეროში, ასევე დემოკრატიის მიმართულებით და ეკონომიკური განვითარების კუთხით, რომელიც შეადგენს ჩვენი სამოქმედო გეგმის შემადგენელ კომპონენტებს. ვიზიტის ფარგლებში ასევე განვიხილავთ იმპლემენტაციას იმ გადაწყვეტილებებისას, რომლებიც ვარშავის სამიტზე მიიღეს. ვარშავის სამიტზე კიდევ ერთხელ მკაფიოდ დაფიქსირდა საქართველოს ნატოში ინტეგრაციის შეუქცევადობა, ასევე საქართველოს პროგრესი დემოკრატიული რეფორმების კუთხით, თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერების კუთხით და ეკონომიკური განვითარების კუთხით. ასევე განისაზღვრა ნაბიჯები პრაქტიკული თანამშრომლობის, რათა საქართველოს თავდაცვისუნარიანობა კიდევ უფრო ამაღლდეს და საქართველოს ნატოში ინტეგრაციის პროცესი კიდევ უფრო დაჩქარდეს”, – განაცხადა მიხეილ ჯანელიძემ.

როგორც მინისტრმა განმარტა, საქართველოს დღეს გააჩნია ყველა ის პრაქტიკული ინსტრუმენტი, რომელიც ნატოში ინტეგრაციისა და წევრობისთვისაა საჭირო. „ჩვენ მაქსიმალურად ვიყენებთ ამ ინსტრუმენტებს და ჩრდილოატლანტიკური საბჭოს ვიზიტის ფარგლებში ვისაუბრებთ ამ ინსტრუმენტების შესახებ”, – აღნიშნა მიხეილ ჯანელიძემ.

პოლიტოლოგი, ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი ირაკლი მენაღარიშვილი სტოლტენბერგის ვიზიტს მნიშვნელოვანს უწოდებს და ამბობს, რომ ეს ვიზიტი დაგეგმილი იყო. ჩრდილო-ატლანტიკური საბჭო, რომლის ფარგლებშიც სტოლტენბერგი საქართველოს სტუმრობს, საქართველოში უკვე რამდენჯერმე იმყოფებოდა.

ირაკლი მენაღარიშვილის თქმით, საბჭოში ნატოს წევრი სახელმწიფოების ელჩები შედიან და იგი გადაწყვეტილებების მიღების უმაღლესი პოლიტიკური ორგანო გახლავთ. ეს ყველაფერი კი, მენაღარიშვილის შეფასებით, ნატოს მხრიდან საქართველოსადმი გამოხატული ერთმნიშვნელოვნად დიდი მხარდაჭერაა.

„სხვათა შორის, ატლანტიკური საბჭო ასეთი სიხშირით არც ერთ არაწევრ ქვეყანაში არ ჩადის. როგორც წესი, მისი სხდომები იმართება ბრიუსელში და გარკვეულ შემთხვევებში წევრი სახელმწიფოების დედაქალაქებშიც. არაწევრ, პარტნიორი ქვეყნების დედაქალაქებშიც ტარდება სხდომები, მაგრამ ეს იშვიათად ხდება და თანაც, ერთი და იმავე ქვეყნის დედაქალაქში რამდენჯერმე არ ჩადის ხოლმე. ასე რომ, რა თქმა უნდა, ეს იმ მნიშვნელობის ხაზგასმაა, რასაც ნატო ჩვენთან თანამშრომლობას ანიჭებს”, – აღნიშნავს სპეციალისტი.

ირაკლი მენარარიშვილი კატეგორიულად უარყოფს მოსაზრებას იმის თაობაზე, რომ შესაძლოა ასეთი გავლენიანი პირის ვიზიტი მოახლოებულ არჩევნებს უკავშირდებოდეს და აცხადებს, რომ ამგვარი შიდა პროცესების გამო ნატოს გენერალური მდივანი არსად ჩადის. მისი თქმით, ნატო საქართველოს ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას მხარს უჭერს, მიუხედავად იმისა, თუ როგორი პოლიტიკური კონფიგურაციაა ქვეყნის ხელისუფლებაში.

“იგი შიდა პროცესებში არ ერევა. რა თქმა უნდა, არის საკითხები, რომლებიც მას აინტერესებს – დემოკრატიული უნდა იყოს, ხელისუფლება დემოკრატიული არჩევნების გზით უნდა იყოს არჩეული და სახელმწიფო ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას მხარს უნდა უჭერდეს. სხვა რამე მოთხოვნა და პირობა ნატოსთვის არ არსებობს. მისი მიზანი დემოკრატიული პროცესის ხელშეწყობაა და არა რომელიმე პოლიტიკური ძალის”, – დასძენს ირაკლი მენაღარიშვილი.

ამ უკანასკნელ მოსაზრებას არ იზიარებს პოლიტოლოგი სოსო ცინცაძე და ამბობს, რომ ნებისმიერ ვიზიტს, რომელიც 8 ოქტომბრამდე შედგება, არჩევნებთან პირდაპირი თუ არა, ირიბი კავშირი მაინც ექნება. მისი თქმით, თითოეული ასეთი გავლენიანი ვიზიტორი ხელისუფლებასთან შეხვედრისას არჩევნების საკითხს აუცილებლად დასვამს და ურჩევს, რომ არჩევნები ისე ჩაატარონ, კითხვები არ დარჩეს.

ვიზიტის მთავარი მიზეზი კი, სოსო ცინცაძის აზრით, ისაა, რომ როგორც ჩანს, ბრიუსელში დაინახეს – დასავლეთისა და ნატოს მიმართ ქართული საზოგადოების ინტერესი და ნდობა ნელ-ნელა იკლებს. იგი ამბობს, რომ დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში პირველად ხდება, როცა წინასაარჩევნოდ საგარეო პოლიტიკის საკითხები ასე მკვეთრად დგას. არც ერთი არჩევნების დროს, მისი თქმით, ეს თემა ასე აქტუალური არ გამხდარა.

“დღეს უკვე პოლიტიკური სპექტრი ძალიან ფართოა. აგერ “ცენტრისტები” გამოჩნდნენ, რომლებიც რუსულ პენსიასა და სამხედრო ბაზების დაკანონებაზე პირდაპირ საუბრობენ. მის გარდა, აქვე არიან პარტიები, რომლებიც რუსეთთან ურთიერთობის ნორმალიზაციას მოითხოვენ. ბრუსელში კი განსაკუთრებით ალბათ უბლოკო სტატუსი არ მოსწონთ, რომელიც საქართველოში ბევრისთვის ასე მიმზიდველია. რა შეიძლება დაუპირისპიროს ამას ნატოს გენერალურმა მდივანმა? ის ხომ ვერ იტყვის მომავალ სამიტზე საქართველოსთვის მაპ-ის მინიჭების საკითხი აუცილებლად დადგებაო?! მით უმეტეს, რომ მაპ-იც უკვე აღარაფერს ნიშნავს, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ამ წინასაარჩევნოდ ე.წ. საზღვრისპირა სოფლებში ქართველი გლეხის მიერ დათესილ-მოყვანილ მოსავალს ოსები იღებენ. ასე რომ, ბრიუსელისათვის ეს ვიზიტი კარგი ცხოვრებით არაა გამოწვეული. ყოველთვის ასე ხდებოდა – ნატოს გენერალური მდივნები მაშინ ჩამოდიოდნენ, როცა აქ ხალხის უკმაყოფილება კრიტიკულ ზღვარს უახლოვდებოდა. როცა ხალხს უკვე კითხვები უჩნდებოდა ნატოსთან მიმართებაში. ამრიგად, ეს ვიზიტიც ასე უნდა განვიხილოთ. დამამშვიდებელი მიზნით ჩამოვა, კიდევ გვეტყვის, თუ რა ახლოს ვართ ნატოსთან, მაგრამ, ამავდროულად, როგორი გრძელი გზა გვაქვს გასავლელი ნატომდე”, – ამბობს სოსო ცინცაძე.

მისივე აზრით, იენს სტოლტენბერგი აუცილებლად მიგვანიშნებს დამოუკიდებელ სასამართლოზე, არჩევნებზე. ამავდროულად, სოსო ცინცაძის თქმით, ბრიუსელში შესანიშნავად იციან, რომ შეუძლებელია საქართველოში არჩევნები ისე ჩატარდეს, უკმაყოფილო არავინ იყოს. სასამართლოსთან დაკავშირებული პრობლემები კი, მისი აზრით, ნატოსგან გვაშორებს. ამიტომ დარწმუნებულია, რომ ნატოს გენმდივანს ხელისუფლებასთან ბევრი კითხვა ექნება.

„რეზონანსი“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

ოკუპანტებმა ქართველთა მოსავლის დატაცება დაიწყეს

„ჩემს ყანაში რუსი ჯარისკაცები გამოჩნდნენ, მოიყვანეს კომბაინი და ქერის მოსავალს იღებენ“

ელზა პაპოშვილი

გორის რაიონის სოფელ ზემო სობისში, ადგილობრივ მაცხოვრებელ შალვა ჩილინდრიშვილს დილით, საკუთარ ყანაში რუსი ოკუპანტები დახვდნენ, რომლებიც კომბაინებით მის კუთვნილ მოსავალს იღებდნენ. მათ ჩილინდრიშვილს განუცხადეს, რომ მისი 6 ჰექტარი მიწა, ე.წ. “სამხრეთ ოსეთის” თვითგამოცხადებულ რესპუბლიკას ეკუთვნის და მას ყანაში შესვლის უფლება არ მისცეს. აღნიშნული ყანა კი, სოფლის მცხოვრებმა ჯერ კიდევ გაზაფხულზე დათესა. მაშინ არც რუს ოკუპანტებს და არც ოსებს მისთვის მსგავსი სახის პრეტენზია არ წაუყენებიათ. მხოლოდ შარშან, ერთხელ გააფრთხილეს, რომ მისი მიწა ე.წ. “სამხრეთ ოსეთის” რესპუბლიკას ეკუთვნოდა. ადგილობრივის თქმით, აღნიშნული მიწა დიდი ხანია, რაც მისი ოჯახის კუთვნილებაა და ის საქართველოს მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე მდებარეობს. სოფლის მცხოვრებლები შეშფოთებას გამოხატავენ და ამბობენ, რომ რუსმა ოკუპანტებმა, არ არის გამორიცხული, მათი კუთვნილი ყანებიც მიითვისონ.

ამ დროისათვის რუსეთის საოკუპაციო ძალების სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკა გაჩერებულია. ოკუპანტებმა მიმდებარე ტერიტორია ადგილობრივი მოსახლეობისა და პოლიციის გამოჩენის შემდეგ დატოვეს. თუმცა, სოფლის მცხოვრებლების თქმით, საღამოს საათებში რუსული ვერტმფრენები გამოჩდნენ, რომლებიც ადგილზე სიტუაციას ზვერავდნენ. ისინი შიშობენ, რომ ჟურნალისტებისა და პოლიციის წასვლის შემდეგ, ოკუპანტები ყანის აღებას გააგრძელებენ.

„გუშინ დილას დავინახე, რომ ჩემს ყანაში რუსი შეიარაღებული ჯარისკაცები იმყოფებოდნენ. შემდეგ კომბაინი გამოჩნდა, რომელმაც ჩემი მოსავლის აღება დაიწო. ვუთხარი – რას შვრებით, ეს ჩემი კუთვნილი მიწაა, ყანას რატომ იღებთ მეთქი? მათ გამომიცხადეს, რომ ეს ყანა საქართველოს კონტროლირებად ტერიტორიას არ ეკუთვნოდა და შესაბამისად, მოსავლის აღების უფლება მათ ჰქონდათ. ჩემი ოჯახი წლებია, ამ მიწის ნაკვეთს ფლობს. რა თქმა უნდა, ეს საქართველოს ტერიტორიაა და ამჟამადაც ცენტრალური ხელისუფლების მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე მდებარეობს. თუმცა, ოკუპანტები ჯერ კიდევ შარშან მოვიდნენ და გვითხრეს, რომ ჩემი ბაღის ნახევარი, ანუ 6 ჰექტარი ე.წ. სამხრეთ ოსეთის ტერიტორიაზეა მოქცეული. ბაღს მთელი წლის განმავლობაში ვამუშავებდი, უამრავი თანხა გავიღე, რას წარმოვიდგენდი, რომ ასე პირდაპირ შემომეჭრებოდნენ?!

მოიყვანეს კომბაინი და ჩემი ქერის მოსავალს იღებენ, მე კი ბაღში შესვლის უფლებას აღარ მაძლევენ. ამ ფართობზე დაახლოებით 20 ტონა მოსავალი უნდა მიმეღო. რა გავაკეთო, წარმოდგენა არ მაქვს. შეიარაღებული არიან და შიგნით შესვლის უფლებასაც არ მაძლევენ. მთელი გაზაფხული მიყურებდნენ, როგორ ვწვალობდი და ვშრომობდი, თურმე მოსავლის აღებას ელოდნენ. ჯერ მაცადეს დათესვა და მოვლა, ახლა კი წამართვეს. არ ვიცი, პასუხი ვის მოვთხოვო. ჟურნალისტები და პოლიციელები რომ გამოჩნდნენ, გაიქცნენ, თვალს მოეფარნენ. ესენი აქ რამდენ ხანს დარჩებიან? ნახევარი ყანა უკვე აიღეს. სულაც ღამე იმუშავებენ, რა ვინმე დაუშლით?”, – განაცხადა შალვა ჩილინდრიშვილმა.

გორის მუნიციპალიტეტის გამგებლის დავით ონიაშვილის განცხადებით, რუსეთის მხარემ ტექნიკით ამ მოსავლის აღება გვიან ღამით დაიწყო, სადაც საქართველოს მოქალაქეებს აღარ უშვებენ.

„წუხელ გვიან უკვე დაიწყო რუსების მხარემ ტექნიკით მოსავლის აღება, სადაც ჩვენს მოქალაქეებს აღარ უშვებენ. როგორც ასეთი, რომ ან მავთულხლართი იყოს გაბმული, ან სადმე ახლოს ბანერი იყოს განლაგებული, ასეთი აქ არაფერია. ამიტომაც შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მათ ჩვენს მოსახლეობას თავისი კუთვნილი მოსავლის აღებისა და დაბინავების საშუალება არ მისცეს. ჩვენი მხრიდან ყველა უწყება და საერთაშორისო ორგანიზაცია საქმის კურსშია ჩაყენებული, რათა შემდგომი რეაგირება მოხდეს“, – განაცხადა გორის მუნიციპალიტეტის გამგებელმა დავით ონიაშვილმა.

მიმდებარე ტერიტორია ევროკავშირის წარმომადგენლებმა, შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრმა ქეთევან ციხელაშვილმა დაათვალიერეს. მინისტრის განცხადებით, მომხდარის შესახებ ყველა შესაბამისი უწყება ინფორმირებულია, ამოქმედებულია “ცხელი ხაზი” და მოლაპარაკებები მიმდინარეობს, რათა ადგილობრივმა მოსახლეობამ საკუთარი მოსავლის უსაფრთხოდ აღება შეძლოს.

“რაც ხდება, სამწუხაროდ, ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც ადგილობრივ მოსახლეობას ეზღუდება იმის შესაძლებლობა და უფლება, რომ საკუთარი მოსავალი აიღოს, სამეურნეო მიწებზე ჰქონდეს წვდომა, აბსოლუტურად მიუღებელი და უკანონოა, რამდენადაც არღვევს საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის პრონციპს. ეს არის ოკუპაციის რეალური სახე, რაც არა მხოლოდ სამართლებრივ ჭრილში შეიძლება განვიხილოთ, ასევე ჰუმანიტარულ ჭრილშიც, რომ ადამიანებს ყოველდღიურად ბევრ პრობლემას უქმნიან”, – განაცხადა ქეთევან ციხელაშვილმა.

ადგილობრივი მოსახლეობის განცხადებით, ოკუპანტები სოფელ სობისთან პირველად მარტში გამოჩნდნენ და დაამონტაჟეს ბოჟები. ოკუპანტების კომბაინმა ორ ჰექტარზე ქერის მოსავალი უკვე აიღო. აღნიშნულ საკითხზე კომენტარი საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრმა, მიხეილ ჯანელიძემაც გააკეთა: “ჩვენ აუცილებლად გამოვიყენებთ ჩვენს ხელთ არსებულ ყველა ბერკეტს და მექანიზმს იმისათვის, რომ აღნიშნული საკითხები იქნეს განხილული, შესაბამისი სტრუქტურები გაერკვევიან კონკრეტულ შემთხვევებში და განვსაზღვრავთ, თუ რა ნაბიჯები არის გადასადგმელი”, – განაცხადა მიხეილ ჯანელიძემ.

„რეზონანსი“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

რა ნაბიჯები უნდა გადადგას ხელისუფლებამ რუსებისგან მოსახლეობისა და მათი მოსავლის დასაცავად?

გვანცა ღვედაშვილი

(შემოკლებით)

სოფელ სობისში მოსახლე ჩილინდრიშვილების ქერის მოსავალი რუსმა ოკუპანტებმა აიღეს. მიმდებარე ტერიტორია ევროკავშირის წარმომადგენლებმა და შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრმა დაათვალიერეს. (…) რა ნაბიჯები უნდა გადადგას ხელისუფლებამ რუსებისგან მოსახლეობისა და მათი მოსავლის დასაცავად? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების ცნობილ წარმომადგენლებს მიმართა.

მიხეილ ცაგარელი (ასტროლოგი): მოსახლეობის კი არა, ქვეყნის დასაცავად, უფრო სწორი იქნება. უნდა გადაიდგას ნაბიჯები რუსეთთან ნორმალიზაციისკენ, მეტი არაფერი არ არის საჭირო. აუცილებელია დიპლომატიური ურთიერთობების მოგვარება, ამით ურთიერთობას გავიუმჯობესებთ აფხაზეთთან და ოსეთთანაც, რის შემდეგაც ევროკავშირი, ნატოც და სხვა ორგანიზაციებიც მეტ პატივს გვცემენ და მომენტალურად მოვა ვიზალიბერალიზაციაც. ამით ჩვენ ორ კურდღელს დავიჭერთ, მოვაგვარებთ როგორც შიდა ურთიერთობებს, ისე ევროპის მხრიდან შევძლებთ, დავაჩქაროთ ის მოვლენები, რომლებიც ასე გვჭირდება.

გია ანჩაბაძე  (ისტორიკოსი): სამწუხაროდ, მიჭირს პასუხის გაცემა ამ კითხვაზე, ხელისუფლებას ვერაფერს ვურჩევ, რადგან ზუსტად ისიც არ ვიცი, ეს სოფელი სად მდებარეობს, კონკრეტულად რომ ვიცოდე, კიდევ შეიძლება რაღაცის თქმა. ალბათ მაინც დიპლომატიურ გზას უნდა მიმართონ, თუმცა ასე ზოგადად ვერ გეტყვით, რადგან მეცნიერი ვარ და მეტი კონკრეტიკა მჭირდება.

ავთო სულაბერიძე (დემოგრაფი): ომს ვერ დაიწყებ ხომ?! უნდა დაიწყოს ისევ მოლაპარაკებები. მე გამოვრიცხავ, რომ მომავალ წელს ამ ტერიტორიაზე მოსახლეობამ რამე დათესოს, რადგან პრაქტიკულად მითვისებულია ტერიტორია და მეშინია, კიდევ არ მიიტაცონ. მომავალ წელს რა სიტუაცია გვექნება რუსეთთან, არჩევნების შედეგებზე იქნება დამოკიდებული. როგორ დამთავრდება არჩევნები და როგორი იქნება რუსეთის დამოკიდებულება. მე არც ლოიალური დამოკიდებულების მომხრე ვარ და არც აგრესიულის.

იგორ კვესელავა (პოლიტოლოგი): ხელისუფლება ვერავითარ მკვეთრ ღონისძიებას ვერ გაატარებს რუსი სამხედროების მიმართ. ძალისმიერი მეთოდებით ამ საკითხს ვერ მოვაგვარებთ. რა თქმა უნდა, განცხადბებით, საერთაშორისო ორანიზაციების დახმარებითა და დიპლომატიით უნდა მოვახერხოთ რუსეთთან კომუნიკაცია. მე მაინც ვფიქრობ, რომ რუსეთთან დიპლომატიური ურთიერთობებით უფრო ბევრს მივაღწევთ, ვიდრე ძალისმიერი მეთოდებით.

ნანა კაკაბაძე (უფლებადამცველი): ხელისუფლების ზოგადი პოლიტიკა ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს. რეაგირებას მას შემდეგ იწყებენ, როდესაც ფაქტის წინაშე აღმოვჩნდბით ხოლმე. ვიღაც გაიტაცეს, მავთულხლართები გააბეს, მოსავალი მიიტაცეს და ა.შ. ხელისუფლება არაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ რუსეთთან პირდაპირი მოლაპარაკებები აწარმოოს და ეს საკითხები პოლიტიკურ დონეზე წყდებოდეს. გინდაც ორმხრივი მოლაპარაკებები იყოს, გინდაც სამმხრივი და ჩართული იყოს საერთაშორისო ორგანიზაციები. მთავარია, რომ მოლაპარაკებები მიდიოდეს. ხელისუფლება გაჩერებული არ იყოს და დიალოგის რეჟიმში იყვნენ. უკრაინასაც აქვს დაკარგული ტერიტორიები, მაგრამ უკრაინის პრეზიდენტი არ ხვდება რუსეთის პრეზიდენტს და მოლაპარაკებებს არ მართავენ?! ეს არის აბსოლუტურად არანორმალური ამოჩემება, რომ რუსეთთან დიალოგი არ შეიძლება. აბა სხვანაირად როგორ უნდა დაიბრუნო რამე. ეს ან ომით უნდა გააკეთო, ან დიალოგის საშუალებით. მესამე გზა არ არსებობს. დაბრუნებას თუ ვერ ახერხებ, ის მაინც უნდა გააკეთო, რომ დამატებითი ზარალი აღარ გვქონდეს

„რეზონანსი“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

ქართული ჯავშანმანქანის საბრძოლო ნათლობა და პირველი დანაკარგები

ქართული წარმოების „დიდგორმა“ იემენში რამდენიმე ჭურვის მოხვედრას გაუძლო

ვახტანგ შამუგია

არაბეთის ნახევარკუნძულზე, იემენში გააფთრებული საბრძოლო მოქმედებები მიმდინარეობს. საუდის არაბეთის შეიარაღებული ძალების სამხედრო ქვედანაყოფი ჰუსიტი მეამბოხეების მიერ მოწყობილ ჩასაფრებაში მოყვა. ერთი შეხედვით, ქართველი მკითხველისათვის ეს ინფორმაცია ნაკლებრელევანტურია, თუმცა, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ აფეთქებულია საქართველოში, სამხედრო-სამეცნიერო ტექნიკურ ცენტრ “დელტაში” აწყობილი სამედიცინო ევაკუირების მანქანა, ცნობა ჩვენს ინტერესს დაიმსახურებს.

მანქანამ სერიოზული შესარჩევი კონკურსი გაიარა, სადაც თავისი ევროპული თუ ამერიკული ანალოგები დაამარცხა. ალბათ ყველას ახსოვს, ამა წლის იანვარში, “დელტასა” და საუდის არაბეთს შორის “დიდგორებზე” გაფორმებული მსხვილი კონტრაქტი, რომელიც 100-მდე ერთეული “მედევაკის” დამზადებას ითვალისწინებდა.

ამ მოდიფიკაციის დიდი ნაწილი დამკვეთს უკვე გადაეცა. არაბებმა ისინი იემენში მიმდინარე სამოქალაქო ომში მონაწილეობის მისაღებად გაგზავნეს.

გავრცელებული ვიდეომასალა ქართულ სოციალურ ქსელებში ფართო დისკუსიის საგანი გახდა. იემენის რესპუბლიკური გვარდიის და მისი მხარდამჭერი “სახალხო სამობილიზაციო ძალების” მიერ გადაღებულ კადრებზე ნათლად ჩანს, თუ როგორ ვარდება თხრილში “მედევაკი”. რამდენიმე წამში უკნიდან მას კანადური წარმოების ჯავშანტრანსპორტიორი ეჯახება.

შემდგომ კი მეამბოხეები ორივე ჯავშანმანქანას ცეცხლს უხსნიან. შედეგად, ქართული წარმოების “დიდგორი” უძლებს რამდენიმე ჭურვის მოხვედრას, განსხვავებით კანადური ქვეითთა საბრძოლო მანქანისაგან, რომელსაც ცეცხლი ეკიდება.

“რეზონანსი” ვიდეომასალის დაწვრილებითი კომენტირებისათვის ყოფილ სამხედრო მოსამსახურეს, აფხაზეთისა და აგვისტოს ომების ვეტერანს, ქვეითთა საბრძოლო მანქანის მძღოლ-მექანიკოსსა და ინსტრუქტორს, გიორგი დავითაშვილს დაუკავშირდა.

“საუდელი მძღოლ-მექანიკოსის მხრიდან ადგილი ჰქონდა ექსპლუატაციის წესების უხეშ დარღვევას. უგზოობაზე გრუნტის გზაზე ასეთი მაღალი სიჩქარით ტარება დაუშვებელია. გარდა ამისა, იყო სერიოზული ტაქტიკური შეცდომა. კოლონაში სამედიცინო მანქანა არ უნდა მიდიოდეს წინ…

“და კიდევ, არსებული ინფორმაციით, მანქანას იმ მომენტისათვის უკვე რამდენიმე მსხვილკალიბრიანი ტყვია ჰქონდა მოხვედრილი. ბორბლები და სავალი ნაწილი დაზიანებული იყო. რაც შეეხება ჯავშანს. ჯავშანკაფსულამ იმუშავა ძალიან კარგად. ცეცხლი არ მოკიდებია ტანკსაწინააღმდეგო ჭურვების მოხვედრის შემდეგაც კი.

“ცეცხლი უკვე ბოლოს გაჩნდა, მას მერე, რაც ეკიპაჟმა “მედევაკი” დატოვა. ეს იმის დამსახურეებაა, რომ მანქანის ინტერიერი ცეცხლგამძლე მასალით არის მოპირკეთებული”, – განმარტა “რეზონანსთან” საუბრისას დავითაშვილმა.

სამედიცინო-საევაკუაციო ჯავშანმანქანა “დიდგორი-მედევაკი” განკუთვნილია დაჭრილი ჯარისკაცების უშუალოდ საბრძოლო მოქმედებების ზონიდან უსაფრთხო ტერიტორიაზე გადასაყვანად და ტრანსპორტირების დროს პირველადი სამედიცინო დახმარების უზრუნველსაყოფად.

უნივერსალურ 4ყ4 შასიზე აგებული ჯავშანმანქანა მთლიანად დაპროექტებულია, აწყობილია და შემოწმებულია სახელმწოფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკურ ცენტრ “დელტას” მიერ. ჯავშანმანქანას გააჩნია მაღალი დონის უტ1063 ი7% სტანდარტის შესაბამისი ჯავშანდაცვა, რაც ორფენიანი ჯავშნით მიიღწევა.

ჯავშანფილები უზრუნველყოფს ახლო მანძილიდან ნასროლი 7,62 მმ კალიბრის ჯავშანგამტარი ტყვიების და საარტილერიო ჭურვების ნამსხვრევების შეკავებას. მანქანის უკანა ნაკვეთურში განთავსებულია ოთხი ერთეული საკაცე და სპეციალური სამედიცინო აღჭურვილობა.

ზოგადად, ნებისმიერი სახის სამხედრო ტექნიკა ყველაზე უკეთ ბრძოლის ველზე გამოიცდება. როგორც ჩანს, “დიდგორი-მედევაკის” კორპუსი კარგად არის დაცული, თუმცა ალბათ ურიგო არ იქნებოდა, თუ დაზიანებულ მანქანას “დელტას” წარმომადგენლები გაეცნობიან, რათა არსებული ხარვეზები და სუსტი წერტილები უკეთ შეისწავლონ.

—————–

„ვერსია“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

დიდი მაიმუნური ვირიშვილობა

პოლიტიკური „გაბანძების“ ანატომია

მერაბ მერაბიშვილი

არ მინდა, ისე გაიგოთ, რომ სათაურში გამოტანილი პერეფრაზით ვინმეს ,,ვუნამიოკებ” ან რამე მინიშნებას ვაკეთებ. უბრალოდ, ერთი მაღალჩინოსნის მიერ წამოცდენილი სიტყვების ეს კომბინაცია (სხვათა შორის, ამ ბატონმა საზოგადოებას ბოდიში მოუხადა) ისე მომეწონა, რომ დაუფიქრებლად შევძახე, აი, რა ზუსტი მიგნებაა, ჩვენი პოლიტიკა ხომ მართლაც, დიდი მაიმუნური ვირიშვილობაა და მეტი არაფერი-მეთქი.
ახლა, უფრო გასაგებად რომ ავხსნა, რისი თქმა და რატომ მინდა, ცოტა სიღრმეში ჩავიდეთ.
მოკლედ, ისეთი არეული და ჭრელი პოლიტიკური ისტებლიშმენტი, როგორიც დღესაა, თვით 1992 წელსაც არ ყოფილა: მაშინ პოლიტიკაში ჩართულმა თუ პოლიტიკას მიტმასნილმა ადამიანებმა ის მაინც იცოდნენ, ამ ნაბიჯს რატომ და რა მიზნით დგამდნენ. დღეს კი, მათმა აბსოლუტურმა უმეტესობამ, ვისაც თავი, მინიმუმ, ვაცლავ ჰაველი ან, სულაც მარგარეტ ტეტჩერი ჰგონია, დაახლოებითაც არ იცის, რა უნდა.

დიახ, არცოდნაა, როცა ტიპები პოლიტიკურ პარტიაში გაწევრიანებულ-გაერთიანებულები არ არიან, რომ უკანვე გამორბიან და ამ ,,გამორბენის” ახსნას ათასი სისულელით ცდილობენ.

შე მამაცხონებულო, ეს ოხერი პარტია საპონი ხომ არაა, დაილიოს და მასში გაწევრიანება ვეღარ მოასწრო? ამიტომ, ჯერ კარგად შეისწავლე პროგრამა, პლატფორმა თუ რა ოხრობაც ჰქვია. მერე, აწონ-დაწონე, ყველაფერი ეს შენს მენტალობასთან ახლოს არის თუ არა და მერე დურთე ამ პარტიაში თვი, თორემ ხომ ხედავ, ამ შევარდნა-გავარდნით ისე ,,ბანძდები”, რომ ერთად აღებული შავი და თეთრი არაგვიც ვეღარ გაგრეხცავს.

ზოგადად, ,,გაბანძება” თანამედროვე ქართული პოლიტიკური ტრენდია ანუ მაიმუნური ვირიშვილობაა. ახლა, გვარს და სახელს არ დავასახელებ, მაგრამ ,,ჩვენი კოლმეურნეობის თავმჯდომარის” ამბავია: შეპირდებიან ადამიანს, აქ გნიშნავთ, იქ გნიშნავთო და უცებ, ,,სახაზეინოდ” გამზადებული კაცი პირში ჩალაგამოვლებული რჩება. არადა, წინა დღეს, საგანგებოდ, ბრენდულ მაღაზიაში ცოლის, ცოლის დის, სიდედრისა და ცოლის მთელი სანათესაოს თანხლებით წავიდა, მოდური ,,კასტუმ-შარვალი” იყიდა, პურ-მარილიც გაშალა და ემანდ, ხვალიდან დიდი კაცი ვიქნებიო, 5 სანტიმეტრის სიახლოვეს ,,მამალი ბუზიც” აღარ მიიკარა, მაგრამ ხომ იცით, კაცი ბჭობდა, პოლიტიკური დემონი კი იცინოდაო.

ჰოდა, ამ ჩვენს ,,ჩაკასტუმებულებსაც” კოვზი ნაცარში ჩაუვარდათ და ,,დიდ კაცობას” ვინ ჩივის, ლამის ის სკამიც დაკარგეს, რომელზეც ამდენი ხანია თავიანთი პატივცემული პოლიტიკური უკანალი მშვიდად ედოთ.

თუ კარგად დავაკვირდებით, ,,გაბანძების” სხვა ფორმების მიგნება-ამოცნობაც არ გაგვიჭირდება. აი, მაგალითად, ავიღოთ პოლიტიკური პარტიების ფორმირების საკითხი. ყველა პარტია, ცალ-ცალკე და ერთად, ამტკიცებს, რომ მასზე უკეთესი და ძლიერი პარტიული სტრუქტურა დუნიაზე არც ერთ სხვა პარტიას არ აქვს, მაგრამ საქმე საქმეზე რომ მიდგება, ეს აწყობილი პარტიული სტრუქტურა თავზე ხუხულასავით ეშლებათ ხოლმე.
მაგალითები გნებავთ? _ კი ბატონო, რა პრობლემაა და შორს რომ არ წავიდეთ, ყველაზე ცოცხალი მაგალითი გავიხსენოთ: ბურჭულაძის პარტია, საიდანაც ხალხი შესული არ გვგონია, რომ უკვე გამოსულია, თან ლაპარაკი რიგით წევრებზე კი არა, ე.წ. სახეებზეა.
ბურჭულაძის პარტიიდან ,,გაქცევის” სეზონი ნინო კუზანოვამ გახსნა, რომელმაც ვერც გაპოლიტიკოსების სურვილი დაასაბუთა არგუმენტირებულად და ვერც _ პოლიტიკოსობაზე უარის თქმის. არადა, ყრილობაზე, ტრიბუნაზე ისეთი ზარ-ზეიმით აიყვანეს, ადამიანი იფიქრებდა, ეგაა და ახდა წინასწარმეტყველება, საქართველოს მომავალი პრეზიდენტი ქალი უნდა იყოსო.

პრეზიდნტი, ზოგადად, ცალკე თემაა, მაგრამ საუბარს თუ პარტიების კუთხით განვაგრძობთ და უფრო მეტად ,,ჩავაანალიზებთ”, ისეთ ,,ვირიშვილურ დასკვნამდე” მივალთ, რომ შეიძლება, მაიმუნობის ხალისი სამუდამოდ დავკარგოთ.

ჯერ ის ვთქვათ, რომ პარტიები, მაგალითად, რესპუბლიკელები ან სულაც ალასანიას თავისუფალი დემოკრატები პოლიტიკურ ავანსცენაზე წლებია, არიან, მაგრამ როგორც კი მარტო დარჩნენ, ისეთ შავ დღეში აღმოჩნდნენ, რომ პულსიც აღარ ესინჯებათ. ყოველ შემთხვევაში, ბოლო დროს გამოქვეყნებული საზოგადოებრივი კვლევები სწორედ ამაზე მეტყველებს. ამ კონტექსტში აღარაფერს ვამბობთ ლეიბორისტებზე, ბურჯანაძესა და სხვა წვრილმან-მსხვილმან პოლიტიკურ სუბიექტებზე.

ისე, ჩვენთვის რომ ვთქვათ, ამ მხრივ ბოლომდე სახარბიელო მდგომარეობაში არც მმართველი პარტიაა ანუ იმის თქმა მინდა, რომ კოალიციის დაშლის შემდეგ პარტია ,,ქართული ოცნებაც” ისეთ შთაბეჭდილებას არ ტოვებს, როგორც მყარი სტრუქტურული ორგანიზაცია. ეს ყველაფერი კი, ალბათ, იმაზე მეტყველებს, რომ პარტიები მუდამ სხვისი ხელის შემყურენი არიან – სხვისგან ელოდებიან ფულს, იდეებს და ასე შემდეგ. შესაბამისად, როცა ეს სხვა მიატოვებთ ხოლმე, ,,ბანძდებიან”.

აი, ამასობაში, მთავარ კომპონენტთან _ ფულამდეც მივედით. დასამალი არ არის, რომ ქართველი ბიზნესმენები ან ბიზნესმენთა უმეტესობა სახელისუფლებო კონიუნქტურას ემორჩილება და ურჩევნია, კოჭი მმართველ გუნდს გაუგოროს, ვიდრე ფული ოპოზიციაში დააბანდოს. ამ მხრივ, ახალ მეინსტრიმს პატარკაციშვილი ამკვიდრებდა, რომელიც ფულს, როგორც ამბობენ, ოპოზიციასაც აძლევდა. ყოველ შემთხვევაში, მთელმა ,,დინგი-დუნგიამ” იცის, რომ ახლები სწორედ პატარკაციშვილის პროექტი იყო. მოკვდა ბადრი და მასთან ერთად ეს მეინსტრიმიც დასამარდა.

ერთი სიტყვით, ასეა თუ ისე, ქართულ პოლიტიკაში ისეთი სიტუაციაა, აი, ერთხელ, სახალხო პოეტმა ჯანსუღ ჩარკვიანმა რომ იხუმრა, ვერ გაიგებ, ვისი ვიოლინო ვის როიალშიაო. არადა, ცალკე აღებული ვიოლინოც კარგი ინსტრუმენტია და როიალიც, მაგრამ არ იქნა და არა, ქართველმა პოლიტიკოსებმა ხმა თუ ფეხშეწყობილი სიარული ვერ ისწავლეს ან იქნებ, არც უნდათ, რომ ისწავლონ, რადგან ჩვენებურ პოლიტბაზარზე, როგორც ამბობენ, ისეთი ბელადებიც არიან, რომელთაც პარლამენტი და თანამდებობა სულ ცალ წიხლზე ჰკიდიათ და მათთვის მთავარია, როგორმე არჩევნებზე 3-პროცენტიანი ბარიერი გადალახონ, რომ კვალიფიციური სუბიექტის სტატუსი შეინარჩუნონ, ბიუჯეტიდან ,,მოშნი მაყუთი” მიიღონ და, მერე, აქაოდა, ქვეყნის საკეთილდღეოდ ერთი წუთიც არ გვძინავსო, ხან ევროპაში ირბინონ, ხან – რუსეთში და ხანაც – აშშ-ში.

ამასობაში კი, ისევ ჩვენ, რიგითი მოკვდავები ვზარალდებით, თორემ პოლიტიკურ ბოსებს არც საკუთარი ,,გაბანძება” ადარდებთ და არც კიდევ ის, ,,ვირიშვილურად მაიმუნურ” სიტუაციაში რომ აღმოჩნდებიან ხოლმე.

ზოგადად, ჩვენი პოლიტელიტის ენა ისეთი „დახვეწილია“, სირინოზსაც შეშურდება – აი, თუ გახსოვთ, გივი თარგამაძე კბილების თუ ფეხების დამტვრევით გვემუქრებოდა, მერე – ჩარეცხილებად მოგვნათლეს. ახლა კი, ის დროც დადგა, როცა მარტო იმიტომ, რომ ეკოლოგიურად სუფთა გარემო გვინდა, მაიმუნი ვირიშვილებიც გავხდით. ჰოდა, ასე თუ გაგრძელდა, არ გაგვიკვირდეს, ერთ დღესაც ძაღლიშვილი ვირიშვილებიც რომ გვიწოდონ!
მოკლედ, სანახაობა არ გვაკლია. პური? პური კი ვის რა ჯანდაბად უნდა. პურს ხომ არც მაიმუნი ჭამს, არც ვირიშვილი და, მით უმეტეს, არც მაიმუნი ვირიშვილი!

„ვერსია“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

ინტერვიუ ეკონომიკის ექსპერტთან: რატომ მყარდება ლარი არჩევნების წინ

მაია მიშელაძე

„საქსტატის“ ინფორმაციით, 2016 წლის იანვარ-ივლისში, ექსპორტის მოცულობა 1 122 000 აშშ დოლარი ანუ გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, 12%-ით ნაკლები, იმპორტი კი - 5 426 000 აშშ დოლარი ანუ 25%-ით მეტი. 2016 წლის იანვარ-ივლისში, უარყოფითმა სავაჭრო სალდომ 4 304 000 აშშ დოლარი შეადგინა. ოპოზიციური ფლანგის ეკონომიკის ექსპერტები ყველაფერ ამას ეკონომიკური სტაგნაციით ხსნიან და აცხადებენ, რომ ადგილობრივი წარმოებისა და ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებლები მწირია, თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ ბოლო დროს საქართველოში ტურისტების რაოდენობა საგრძნობლად გაიზარდა, ეროვნული ვალუტა კი მართალია, მცირედით, მაგრამ მაინც გამყარდა. აზრთა სხვადასხვაობა და ციფრებით მანიპულირება პიკს, როგორც წესი, წინასაარჩევნოდ აღწევს ხოლმე, რაც ბუნებრივია, რადგან პოლიტიკური დუღილის ტემპერატურის მატებას, ეკონომიკაში შეთქმულებების თეორიების აღმოჩენა ახლავს. მაინც, რა მდგომარეობაშია ქვეყნის ეკონომიკა?

,,ვერსიას” ეკონომიკის ექსპერტი ლევან კალანდაძე ესაუბრა.

- ბატონო ლევან, საქართველოს ეკონომიკა სტაგნაციაშია?

- როცა საზოგადოების გარკვეული, მათ შორის, პოლიტიკური ჯგუფები ქვეყანაში ეკონომიკური მდგომარეობის შესახებ განცხადებებს აკეთებენ და დიაგნოზს სვამენ, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, ეს დიაგნოზი სწორი იყოს. თუ ვამბობთ, რომ ქვეყანაში ეკონომიკური სტაგნაციაა, უპირველეს ყოვლისა, ნება უნდა ვიბოძოთ და ამ სიტყვების განმარტებას გადავხედოთ – რამდენად შეესაბამება დიაგნოზის კონკრეტული სახელდება იმ ეკონომიკურ მდგომარეობას, რომელიც კონკრეტულ ტენდენციებსა და ციფრებშია გამოხატული. სტაგნაცია ეკონომიკური ვარდნაა ანუ მარტივად რომ ვთქვათ, საუბარი ეკონომიკის და, თუ დავაზუსტებთ, მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) შემცირებაზეა, რასაც გარკვეული პროცესებიც, მაგალითად, წარმოების მოცულობის მნიშვნელოვანი შემცირება, უმუშევრობის ზრდა და ადგილობრივი ვალუტის მკვეთრი, ნახტომისებრი გაუფასურება უნდა ახლდეს. ამგვარი ტენდენციები კი, საშუალო და გრძელვადიან დროის მონაკვეთებში, არ შეინიშნება! შეგვიძლია ვიკამათოთ, ქვეყანაში ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელი რამდენად საკმარისი ან ცოტაა, მაგრამ რეალურად, ეკონომიკური ვარდნა არ გვაქვს. პირიქით, ეკონომიკური ზრდაა და ზრდის ეს მაჩვენებელი მიმდინარე პერიოდში, 3.5%-ია, წლის ბოლოსთვის კი, ყველა პროგნოზით, შეიძლება 4%-მდეც ავიდეს, თუმცა ანალიტიკოსების ნაწილი და, მათ შორის, მეც ვვარაუდობთ, რომ წლის ბოლოს, ეკონომიკური ზრდა 4%-ზე მეტი იქნება. მეორე ტენდენცია, რაც სტაგნაციას უკავშირდება, უმუშევრობის ზრდაა. ქვეყანაში უმუშევრობა არ იზრდება, მაგრამ აქაც შეიძლება ვიკამათოთ, ის შემოსავლები, რაც დასაქმებულ, ან თვითდასაქმებულ მოსახლეობას აქვს, რამდენად საკმარისია. კი ბატონო, შემოსავლები მართლაც დაბალია, მაგრამ დასაქმების მაჩვენებელი, ოფიციალური სტატისტიკით, უმჯობესდება.

სტაგნაციის მესამე, მნიშვნელოვანი ნიშანი წარმოების მოცულობის ვარდნაა. თუ ოფიციალურ სტატისტიკურ მონაცემებს დავეყრდნობით, ბოლო დროს საწარმოთა ბრუნვები პერმანენტულად იზრდება. მართალია, მეორე კვარტალში გარკვეული ჩავარდნა გვქონდა, მაგრამ ტრენდი აღმავალია. სტატისტიკური მონაცემებითვე, ყველა ამ პარამეტრში ზრდა გვაქვს. საბოლოო ჯამში, პრაგმატულ და რაციონალურ მონაცემებზე დაყრდნობით, პოლიტიკურად არაანგაჟირებული და არაპოპულისტური დიაგნოზი რომ დავსვათ, ქვეყანაში ეკონომიკური ზრდაა, თუმცა ისიც უნდა ვაღიაროთ, რომ ეს მასშტაბი საკმარისი არაა. ყველას გვინდა, რომ ეკონომიკის ზრდის მეტი და გაცილებით მაღალი მაჩვენებელი იყოს, მაგრამ საუბარი იმაზე, რომ ქვეყანაში ეკონომიკური სტაგნაციაა და ყველაფერი გაჩერებულია, თითიდან გამოწოვილი მგონია, რაც წინასაარჩევნოდ გარკვეულ პოლიტიკურ მიზნებსაა მორგებული.

- „საქსტატის“ ოფიციალურ მონაცემებს როგორ ახსნით, რომლითაც 2016 წლის იანვარ-ივლისში ექსპორტის მაჩვენებელი შემცირდა, თუმცა ბოლო დროს ლარი მცირედით გამყარდა?

- ექსპორტის შემცირება საკმაოდ ბუნებრივი პროცესია: მეორე კვარტლის ბოლოს, იმპორტ-ექსპორტის ურთიერთმიმართება დაბალანსდა, რასაც ტურისტული სეზონის განსაკუთრებული გააქტიურებაც დაემატა და ყველაფერი ეს ლართან დაკავშირებულ ტრენდზე ძალიან ბუნებრივად აისახა. შესაბამისად, ბოლო პერიოდში, ეროვნული ვალუტა მცირედით გაუმჯობესდა და ინფლაციური მოლოდინიც საკმაოდ დაბალია. სხვათა შორის, 23 აგვისტოს, საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა 20 მილიონი აშშ დოლარი შეიძინა ანუ ლარის ინტერვენცია განახორციელა, რაც ნიშნავს, რომ ლართან დაკავშირებული მოლოდინი საკმაოდ პოზიტიურია, თუმცა ხაზგასმით ვაცხადებ: ყველაფერი მხოლოდ იმ პოლიტიკაზე კი არ იქნება დამოკიდებული, რაც ქვეყანაში გატარდება, არამედ, იმ გარე ფაქტორებზეც, რაც ჩვენთვის გარკვეულწილად, მაღალ რისკს შეიცავს. ეროვნულ ბანკს საკმაოდ მოზომილი და ეკონომიკურ ზრდაზე ორიენტირებული პოლიტიკა აქვს. მართალია, მყისიერი და ჩქარი ტემპებით ზრდას ვერ ახორციელებს, ვგულისხმობ რეფინანსირების საპროცენტო განაკვეთების შემცირებას, რაც ეკონომიკური ზრდის მასტიმულირებელი ფაქტორია, მაგრამ ქვეყნის მთავარი ბანკის პოლიტიკა სწორი და თანმიმდევრულია. რაც მთავარია, მეჩვენება, რომ ეროვნული ბანკის ეს პოლიტიკა გარკვეული ფიქრისა და დაგეგმილი, წინასწარ განსაზღვრული ღონისძიებების საბოლოო შედეგია. მთავარია, ამ ეტაპზე ეროვნული ვალუტის შოკისებური რყევა გარეფაქტორებმა არ გამოიწვიოს, თორემ მეტ-ნაკლებად, ნორმალურად მივდივართ, ლარს მცურავი კურსი აქვს და იმ ნიშნულს, რა გამოწვევაც არსებობს დროის კონკრეტულ მონაკვეთში, თვითონვე პოულობს. აქედან გამომდინარე, ვფიქრობ, სავალუტო ბაზართან დაკავშირებით, კარგი მოლოდინი უნდა გვქონდეს. იმაზე საუბარი, კურსი რამდენზე ჩამოვა და როგორ დასტაბილურდება, ძნელია, მაგრამ თუ გარეშოკები, პანიკური და აჟიოტაჟური ნიშნები არ იქნება, ხელისუფლებამ ხელოვნური ჩარევისგან, თუნდაც პოლიტიკური მიზნების გათვალისწინებით, თავი უნდა შეიკავოს.

- ათიოდე დღის წინ, ეკონომიკის ექსპერტმა, ემზარ ჯგერენაიამ ,,ვერსიას” განუცხადა, რომ საერთაშორისო ბაზარზე ხორბლის ფასი მკვეთრად დავარდა, ვინაიდან ხორბლის მწარმოებელ ქვეყნებში წელს უხვმოსავლიანობაა. სავარაუდოდ, ეს ტენდენცია, სექტემბრის დასაწყისში საქართველოშიც იჩენს თავს და ჯერ ხორბალი, შემდეგ კი პური და სხვა საკვები პროდუქტი გაიაფდება. ასე რომ, ამ კუთხით საგარეო ფაქტორები პოზიტიურია...

- ამ ტრენდთან დაკავშირებით, აბსოლუტურად გეთანხმებით. აგროსტატისტიკის მიხედვით, 2016 წელი საკმაოდ პოზიტიურია. ფაქტია: ხორბლის ტრენდი მნიშვნელოვნად მცირდება, რასაც სხვადასხვა პირველად და კვების პროდუქტზე ფასდაკლებაც ემატება, თუმცა ერთია, რამდენად აისახება ყველაფერი ეს სამომხმარებლო ფასებზე და ბუნებრივია, აისახება, რადგან საქართველო იმპორტზე დამოკიდებული ქვეყანაა, იმპორტის გაიაფება კი პირდაპირ ნიშნავს, რომ ჩვენთან შემოსული ნებისმიერი ნედლეული ან უკვე მზა პროდუქტი გაცილებით იაფი იქნება და მეორე _ ეს ტენდენცია ფინანსური სტაბილურობის კუთხითაც პოზიტიურ შედეგს მოგვიტანს, რადგან ქვეყნიდან ნაკლები ვალუტა გავა.
ყველაფერ ამას კიდევ ერთი, მნიშვნელოვანი ფაქტორი ემატება და ეს ნავთობის ფასის ვარდნაა, რასაც ასევე, ქვეყნიდან ნაკლები ვალუტის გასვლა მოჰყვება. საბოლოო ჯამში, ნედლეულისა და საწვავის გაიაფება ეკონომიკურ ზრდაზე საკმაოდ პოზიტიურად მოქმედებს, თუმცა ერთი, მნიშვნელოვანი ფაქტორი უნდა გავითვალისწინოთ: იმპორტის გაიაფება მოხმარების ზრდის მასტიმულირებელია. ეროვნული ვალუტის გაუფასურების ფონზე, მნიშვნელოვნად შეგვიმცირდა მოხმარება ანუ ე.წ. ქეშ-აუთი, რასაც ქვეყანაში უცხოურ ვალუტაზე მოთხოვნის შემცირება მოჰყვა. იმის გათვალისწინებით, რომ სამომხმარებლო კალათის 70% იმპორტირებულია, მოხმარების ზრდა სწორედ იმპორტულ პროდუქტებზე მოვა. ცხადია, დადებითი მოლოდინი არსებობს, მაგრამ ყველაფერ ამას გარკვეული რისკებიც ახლავს, რაც საგანგაშო არა, მაგრამ ყურადსაღები და გასათვალისწინებელია.

- წინასაარჩევნოდ მიმოქცევაში ჭარბი რაოდენობის ფული გამოვა, თუმცა ამომრჩევლების მოსყიდვას კი არა, პიარკამპანიის მიზნით დაქირავებული ადამიანების ხელფასებს ვგულისხმობ…

- დავაზუსტოთ, ეს რა ფულია – რომელსაც ბიუჯეტი სახელმწიფო პროგრამების დასაფინანსებლად გასცემს თუ ის, რომელსაც პარტიები დახარჯავენ?

- ფული, რომელსაც პოლიტიკური პარტიები და მაჟორიტარობის დამოუკიდებელი კანდიდატები დახარჯავენ. ბატონო ლევან თქვენი აზრით, ეს საშიში არაა ანუ ლარის კურსი ხომ არ გაუფასურდება?

- არა, რადგან პარტიებიცა და მაჟორიტარობის კანდიდატებიც ლარს ხარჯავენ. პარტიებს მოთხოვნა ლარზე აქვთ და ეს დადებითი პროცესია, რადგან ლარზე მოთხოვნის ზრდა ეროვნული ვალუტის კურსზე პოზიტიურად აისახება. პარტიებს უცხოეთიდან რამის შემოტანის მოთხოვნა რომ ჰქონდეთ, რისთვისაც დოლარი დასჭირდებათ, ამით დოლარზე მოთხოვნა გაიზრდებოდა და მაშინ ვიტყოდი, ეს რისკის შემცველია-მეთქი. ამ შემთხვევაში კი, პირიქით, პოზიტიური ტენდენციაა: პარტიებს დაფინანსება, შემოწირულობები და ხარჯი ლარში აქვთ, მაგრამ თუ გარკვეულ შემოწირულობებს დოლარში მიიღებენ, ეს კიდევ უფრო უკეთესი იქნება, რადგან უცხოური ვალუტის კონვერტაციას განახორციელებენ, რადგან კანონით, ხარჯი ლარში უნდა გასწიონ. ხარჯთან დაკავშირებით, მხოლოდ თეორიული რისკი არსებობს და ეს საბიუჯეტო ხარჯების ზრდა ანუ გეგმიურზე უფრო მეტის დახარჯვა და მიმოქცევაში ლარის ჭარბი ოდენობით გამოსვლაა, თუმცა ეს მხოლოდ თეორიული რისკია იმიტომ, რომ ფინანსთა სამინისტრო თანმიმდევრულ ხარჯვით პოლიტიკას ატარებს და ჭარბი ფულის ბრუნვაში გაშვების გადაცდომები, პრაქტიკულად, არ აქვს. მეტიც, ფინანსთა მინისტრი პირობას დებს, რომ არჩევნების ჩათვლით, ამ ტრენდს შეინარჩუნებს. როცა პროგნოზირებენ, რომ წინასაარჩევნოდ ლარის კურსი გამყარდება, მხედველობაში სწორედ ბიუჯეტის ხარჯვითი ნაწილის თანმიმდევრულობა და ამ პერიოდში პარტიებისთვის ლარში მოთხოვნის ზრდა აქვთ. შეთქმულების თეორია, ხელისუფლება საარჩევნოდ ლარს გაამყარებსო, თითიდან გამოწოვილია, რადგან ვინც ეკონომიკის თეორიაში მცირედით მაინც ერკვევა, მიხვდება, რომ ლარი ავტომატურად, ბუნებრივ რეჟიმში გამყარდება.

- თქვენს მიერ ნახსენები თეორიული რისკი ანუ ბიუჯეტის გადახარჯვა რა შემთხვევაში შეიძლება გაჩნდეს?

- ბიუჯეტის მიხედვით, ხარჯები უკვე გაწერილია. მაგალითად, ერთ კვარტალში უნდა დაიხარჯოს გარკვეული ოდენობის თანხა, მაგრამ ამომრჩევლის სიმპატიების მოსაპოვებლად, სხვადასხვა ქვეყნის ხელისუფლებები იყენებენ მეთოდს, როცა წინასაარჩევნოდ, მიმოქცევაში დიდი ოდენობის ფულს უშვებენ. ჭარბ ფულს კი მასშტაბური ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე ან ძველი დავალიანებების გასასტუმრებლად ხარჯავენ, თუმცა ეს პრობლემა ანუ ბიუჯეტის გადახარჯვის რისკფაქტორი დღეს არ არსებობს.

- ბიუჯეტის გადახარჯვის თეორიული რისკი იმითაც არ იზრდება, რომ შუალედური და რიგგარეშე არჩევნები საპარლამენტოს დაემთხვა?

- არა, რადგან როცა ორი, სხვადასხვა დონის, ფედერალური _ საპარლამენტო და ადგილობრივი – მუნიციპალური არჩევნები ერთმანეთს ემთხვევა, ამით საბიუჯეტო ხარჯები მცირდება. სხვათა შორის, ამგვარი არჩევნების დამთხვევა მიღებული პრაქტიკაა, რადგან ასეთ დროს ადმინისტრაციული ხარჯები ერთიანდება. შედეგად, ორი არჩევნების დაფინანსების ნაცვლად, რეალურად, მხოლოდ ერთ არჩევნებს ვაფინანსებთ. სინამდვილეში, მხოლოდ ბიულეტენების დაბეჭდვის ხარჯი გაიზრდება, რაც იმდენად მიზერულია, მისი ზრდა სავალუტო ბაზარზე ვერ აისახება.

რაც შეეხება საარჩევნო ადმინისტრაციის ხარჯებს, 2016 წლის განმავლობაში, მისი გაცემა უკვე დაწყებულია, ვგულისხმობ, ხელფასებს, რაც სავალუტო ბაზარზე ნეგატიურად არ მოქმედებს. ის ხარჯები, რაც საარჩევნო უბნების მოწყობას, ბიულეტენების ბეჭდვასა და უშუალოდ საარჩევნო კამპანიას უკავშირდება, მინიმალურია და სავალუტო ბაზარზე უარყოფითად არ აისახება.

—————–

„ახალი თაობა“, 26 აგვისტო, 2016 წელი

სანდრა რულოვსი ნაციონალების მეორე ნომერი გახდა: „მზად ვარ ამ ბრძოლისთვის“

სტატიაში ასახული „ნაციონალების“ მზადება საპარლამენტო არჩევნებისათვის, კერძოდ, საარჩევნო სიაში განხორციელებული ცვლილებები, რაც ექს-პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის მეუღლის – სანდრა რულოვსის მეორე ნომრად დსახელებაში გამოიხატა.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„25 აგვისტოს ცნობილი გახდა, რომ ნაციონალური მოძრაობის საარჩევნო სიაში მნიშვნელოვანი ცვლილება განხორციელდა – სიის მეორე ნომრად სანდრა რულოვსი დასახელდა. ნაციონალების სიის ოცეულის ახალი ვარიანტი პარტიის პოლიტსაბჭოს სხდომაზე გასაჯაროვდა: 1. დავით ბაქრაძე, 2. სანდრა რულოვსი; 3. ელენე ხოშტარია; 4. რომან გოცირიძე; 5.ნიკა მელია; 6.გიორგი ტუღუში; 7. ოთო კახიძე; 8. სალომე სამადაშვილი; 9.ირაკლი აბესაძე; 10. სერგი კაპანაძე; 11. სერგო რატიანი 12. გიორგი კანდელაკი; 13. ლელა ქებურია; 14. აკაკი ბობოხიძე; 15. გიგა ბოკერია; 16. თენგიზ გუნავა; 17. ირმა ნადირაშვილი; 18.მამუკა ჩიქოვანი; 19. თინათინ ბოკუჩავა; 20. გიორგი თევდორაძე.

„ნაციონალური მოძრაობის“ პარტიის ოფისსში დღეს პირველად შემოვედი“, – განაცხადა სანდრა რულოვსმა ნაციონალების ოფისსში გუშინ გამართულ პრესკონფერენციაზე. მისივე განმარტებით, ვინაიდან პარტიამ მაჟორიტარ კანდიდატად და საპარლამენტო სიის მეორე ნომრად წარადგინა, მზად არის, პოლიტიკურ ბრძოლაში შევდიეს. „ეს არის ჩემთვის დიდი პატივი. მზად ვარ ამ ბრძოლისთვის. მე დარწმუნებული ვარ ჩვენს გამარჯვებაში და ასეთ გაძლირებეულ, განახლებულ გუნდს, როგორც ჩვენ გვყავს, ნამდვილად დასჭირდება და ეკუთვნის მთელი ხალხის მხარდაჭერა, – განაცხადა ნაციონალების მე-2 ნომერმა. მან თქვა, რომ ქერთველი ხალხის ძლიერი გონებრივი შესაძლებლობების სჯერა და თვლის, რომ ისინი სწორ არჩევანს გააკეთებენ, რათა საქართველო წინ წავიდეს. „უკეთესი მომავლის შექმნაში შევეცდები, დავეხმარო ამ გუნდს. ეს არ არის ადვილი ნაბიჯი. მეტიც, მე დღეს პირველად შემოვედი ამ პარტიის ოფისსში და ვითხოვე გიდობა, იმიტომ, რომ არ ვიცოდი, სად რა როგორ არის ორგანიზებული, – განაცხადა სანდრა რულოვსმა. მან თქვა, რომ არის იმის გარანტი, რომ ძალადობა აღარ განმეორდება.

სანდრა რულოვსმა სამეგრელოში გაკეთებული განცხადება განმარტა, რომელიც წინა ხელისუფლების მმართველობის პირობებში ძალადობის არსებობას ეხებოდა. „ჩვენი მხრიდან იქნება ამის კონტროლი. ჩვენ ისეთი გუნდი გვყავს, რომელიც მეორედ ასეთ შეცდომას არ დაუშვებს, – აღნიშნა სანდრა რულოვსმა. მან იმაზეც ისაუბრა, თუ რატომ აირჩია მაჟორიტარულ ოლქად ზუგდიდი. „მე არა მარტო მეგრული სიმღერით, საჭმლითა და ენით ვარ მოხილბლული, არამედ სამეგრელო ძალიან ძლიერი რეგიონია. მზად ვარ, ზუდიდის რაიონში ვიმუშაო და ვესაუბრო ხალხს მათ პრობლემებზე, რომლებიც მთელ ქვეყანაშია და არა მარტო სამეგრელოში. მე უნდა ამერჩია ჩემთვის მნიშვნელოვანი რაიონი, როდესაც პოლიტიკაში შემოვედი და ავირჩიე ზუგდიდი, – განაცხადა სანდრა რულოვსმა.

ნაციონალების სიის მეორე ნომერი აჭარაში რამდენიმე დღის წინ მომხდარ ინციდენტსაც შეეხო. როგორც სანდრა რულოვსმა აღნიშნა, ქალთა შეხვედრაზე, რომელსაც ისიც ესწრებოდა, რამდენიმე მამაკაცი იმყოფებოდა, რაც აფიქრებინებს, რომ ინციდენტი ხელოვნურად იყო პროვოცირებული: „ეს მოხდა 2 დღის წინ საღამოს. აჭარაში, სადაც ქალთა ორგანიზაციასთან მქონდა შეხვედრა და იქ უბრალოდ ერთი ქალი შემოვიდა , რომელიც ხმამაღლა საუბრობდა. მან არ მისცა საშუალება ერთ-ერთ ადამიანს, როემლიც იმ დროს კითხვას სვამდა. მე ეს არ მომეწონა, რა თქმა უნდა, პირველ რიგში, რადგან ზრდილობის მომენტი იყო აქ. ქალთა შეხვედრა იყო და 5 ბიჭი იმყოფებოდა იქ, რაც გასაკვირი იყო. ესე იგი რაღაც ხელოვნურად შექმნილი სიტუაცია იყო. მიუხედავად იმისა, რომ მე მყავს დაცვა, თვითონ აჭარელმა ქალებმა გააბრძანეს ის ადამამიანი ეზოდან, – განაცხადა სანდრა რულოვსმა.

კითხვას, გამორიცხავს, თუ არა ნაციონალური მოძრაობა, რომ მსგავსი ინციდენტი მომავალში აღარ განმეორდება, ნაციონალების სიის პირველმა ნომერმა დავით ბაქრაძემ ასე უპასუხა: „ამ კითხვის ადრესატი არა ნაციონალური მოძრაობა, არამედ ხელისუფლებაა. დავით ბაქრაძემ სანდრა რულოვსის სიის ათეულში ყოფნას მნიშვნელოვანი უწოდა. „ეს არის ჩვენი განაცხადი გამარჯვებაზე“, – თქვა მან. ბატონი ბაქრაძის აზრით, ეს არის დადებითი მოვლენა, პირველ რიგში, იმ ადამიანებისთვის ზუგდიდში, ვისაც საქართველოს პარლამეტში ეყოლება ძალიან კარგი მაჟორიტარი. „ეს არის კარგი ამბავი ასევე საქართველოსთვის, ვინაიდან ქალბატონი სანდრას შემოსვლა ქართულ პოლიტიკაში ნამდვილად არის წინ გადადგმული ნაბიჯი. ეს არის დადებითი მოვლენა ქართული პოლიტიკისთვის და არა მხოლოდ ნაციონალური მოძრაობისთვის“, – განაცხადა ბაქრაძემ.

„ნაციონალები“ დარწმუნებულები არიან, რომ სანდრა რულოვსი პირველივე ტურში გაიმარჯვებს ზუგდიდში მაჟორიტარულ არჩევნებში, თუმცა სიაში მისი ყოფნა მნიშვნელოვანია. „მისი სიაში ყოფნა, მისი პირველ ათეულში ყოფნა არის ძალიან მნიშვნელოვანი, ვინაიდან ეს არის ჩვენი განაცხადი გამარჯვებაზე“, – განაცხადა დავით ბაქრაძემ., რომლის თქმით, ეს არის წინ გადადგმული ნაბიჯი გამარჯვებისკენ და იმისკენ, რომ რვა ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ ამ გუნდით, კომპეტენტური, მცოდნე და მოტივირებული ადამიანების გუნდით დაიწყებენ ხალხის პრობლემების გადაჭრას.

—————–

„ინტერპრესნიუსი“, 25 აგვისტო, 2016 წელი

ინტერვიუ ნოდარ სარჯველაძესთან: „რჩება შთაბეჭდილება, რომ პოლიტიკოსებს აზროვნებისთვის არ სცალიათ, მათ არ აქვთ ქვეყნის განვითარების და მართვის ფუნდამენტური პროექტები“

კობა ბენდელიანი

(შემოკლებით)

საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე ”ინტერპრესნიუსი” ფსიქოლოგ ნოდარ სარჯველაძეს ესაუბრა.

- ბატონო ნოდარ, არჩევნებამდე არც ისე დიდი დრო რჩება და ფაქტია, რომ ელექტორატისთვის ბრძოლა დასკვნით ფაზაში შედის. პოლიტიკური სუბიექტების მხრიდან წარმოებულ საარჩევნო კამპანიას კარგა ხანია ვადევნებთ თვალს. თქვენ როგორ დაახასიათებდით საარჩევნო კამპანიის მიმდინარეობას, ამ ეტაპისათვის საზოგადოების სავარაუდო პოლიტიკურ განწყობებს?

- თავდაპირველად, ის ადგილობრივი და გლობალური კონტექსტი და პირობები უნდა ვახსენოთ, რომელშიც მიმდინარეობს ჩვენთან საარჩევნო კამპანია. თუკი ბუნებრივ კლიმატს გავითვალისწინებთ, ჩვენ გლობალური დათბობის პერიოდში ვცხოვრობთ და საარჩევნო კამპანიაც ზაფხულის სიცხეებისა და ბუნებრივი სტიქიური კატასტროფების ფონზე მიმდინარეობს. ქვეყანაში ტემპერატურა მაღალია, არჩევნების გამო პოლიტიკური ტემპერატურაც მატულობს. გლობალური დათბობის გარდა, კაცობრიობას და საქართველოსთვის მნიშვნელოვან გეოპოლიტიკურ სივრცეს ტერორიზმის აზვირთებული ტალღებიც უტევს. განსაკუთრებით ბოლო თვეებში ტექტონიკური ძვრებია რიგ სახელმწიფოებში, ინგლისში, თურქეთში. აგვისტოსათვის დამახასიათებელი მაღალი ტემპერატურით ხასიათდება ის პოლიტიკური დაძაბულობა, რაც რუსეთის ფაქტორთან და მის იმპერიალისტურ ზრახვებთან არის დაკავშირებული. როცა ქვეყნის ირგვლივ ასეთი არასტაბილური სიტუაციაა, მაშინ სირთულეების განმაპირობებელი ძირითადი ძარღვი უნდა იყოს ქვეყნის შიგნით მდგრადი, თანმიმდევრული, სტრუქტურირებული საზოგადოებრივი ცხოვრება, ადამიანთა ერთსულოვნება და გონივრულობა. ამის სანაცვლოდ კი ჩვენი საზოგადოება გაურკვევლობის სინდრომის ტყვეობაშია. გაუთვალისწინებელი, მოულოდნელი თუ არაწინასწარმეტყველებადი მოვლენები და ცდომილებები წარამარა წამოყოფენ თავს ხოლმე ჩვენ საზოგადოებაში და ჩვენს პოლიტიკურ ცხოვრებაში.

გაურკვევლობის გამოხატულებაა ისიც, რომ ადამიანთა დიდი ნაწილი ჯერჯერობით ვერ ჩამოყალიბებულა თუ ვის მისცემს ხმას. შორს რომ არ წავიდეთ, მე თვითონ პირველად ვარ ცხოვრებაში იმ მდგომარეობაში, რომ ნამდვილად ვერ გადამიწყვეტია თუ ვის მივცე ხმა ამ საპარლამენტო არჩევნებზე.

- პოლიტიკოსები ხმამაღალ, ხმაურიან განცხადებებსა და დაპირებებს კი იძლევიან, მაგრამ საზოგადოებას ჯერ არ აქვს მიღებული პასუხები კითხვებზე თუ როგორ აპირებენ პოლიტიკური სუბიექტები დასაქმების, ეკონომიკური განვითარების უზრუნველყოფის, საგარეო და საშინაო გამოწვევების, კონფლიქტების მოგვარებას, პენსიების გაზრდასა თუ სხვა პრობლემების გადაჭრას. სამწუხაროდ, ამ თემებზე კონკრეტული გეგმები ნაკლებად ან სულაც არ ისმის. თქვენი აზრით, რატომ? რა შეიძლება იყოს იმის მიზეზი, რომ გამოკითხვებით საკმაოდ დიდია ჯერაც ჩამოუყალიბებელი ამომრჩევლის რიცხვი?

- გეთანხმებით, რომ ტრადიციულად პოლიტიკოსები დაპირებებს უხვად გასცემენ, მაგრამ ბუნდოვანია თუ როგორ აპირებენ ისინი პენსიების გაზრდას, დასაქმებისა და ეკონომიკური განვითარების პრობლემების გადაჭრას, ან კონფლიქტების მოგვარებას. მოსახლეობას ადვილად შეიძლება შეექმნას მოლოდინი, რომ დაპირებები მომავალშიც კვლავაც არ შესრულდება, რადგან დაპირებათა შესრულების კონკრეტული მექანიზმების შესახებ საკმაოდ მწირი მსჯელობაა წარმოდგენილი პოლიტიკურ ძალთა განაცხადებში. ხოლო რაც არის დაპირებათა გზების შესრულებათა შესახებ, დამაჯერებლობას მოკლებულია. თქვენი კითხვა, თუ რატომ არის ეს ასე, სრულიად კანონიერია. მე მგონი, შეიძლება ორი ძირითადი მიზეზის გამოყოფა. ერთი მხრივ, პრობლემის სათავე მენეჯმენტშია და კვლავინდებურად არაკომპეტენტურობა მართვის მოდელებში არსებულ პოლიტიკურ ძალებში ისევ პრობლემაა. მეორე მხრივ, ურთიერთბრალდებებისა და ფრაგმენტაციის მაღალი დონე, ასევე სიძულვილის ენა კვლავ და კვლავ რჩება პოლიტიუკოსთა მოქმედების წამყვან ნიშნად.

მაგალითად, მენეჯმენტის პრობლემის გამოძახილია ”ქართული ოცნების” უკუსვლა შევარდნაძის პერიოდის კადრებისკენ. ან კიდევ ჯერ გოდერძი ბუკიას შემოყვანა მაჟორიტარად და შემდეგ კი მისი ჩანაცვლება ბერაიათი. მილიონერ გოდერძი ბუკიას შემოყვანა პოლიტიკურ თამაშში იმის გამოხატულება იყო, რომ ”ქართული ოცნება” ფსონს მილიონერ არაკომპეტენტურ პირებზე დებს, რადგან გოდერძი ბუკია ადრეც იყო პარლამენტის წევრი, მაგრამ მისი პარლამენტარობა არავის ახსოვს.
ისეთი შთაბეჭდიელბა რჩება, რომ ”ნაციონალებმა” იმდენი უძახეს უნიათო, უნიათოო, რომ ცნობილი ანდაზისა არ იყოს, შეძახილმა ხე გაახმოო და ”ოცნება” მართლაც უნიათოდაც მოქმედებს. მეორე მხრივ, თუ ავიღებთ ”ნაციონალებს”, მათი ძირითადი გზავნილი ისაა, რომ ჩვენ ”ნაციონალები” კომპეტენტურები ვართ, ხოლო რაც შეცდომები გვქონდა, ვაღიარებთ და გამოვასწორებთო. მაგრამ, ესეც დაპირებაა, რომ გადაცდომებს გამოასწორებენ. ”ნაციონალების” დაპირებებში არ ჩანს მათი მხრიდან ახალი კონკრეტული ხედვები. არ ჩანს ქვეყნის კარგად აწყობის რამე თვისობრივად ახალი მოდელი.

ძირითად პოლიტიკურ ძალებს შორის წყალგამყოფი პროდასავლურობა და პრორუსულობაა. ამას გარდა ბევრი ეძგერა პენსიების ზრდის თემას, ზოგმა პენსიონერების დასაქმების შემოიტანა. ანუ, ბევრი ეთამაშება ჭარმაგ და ხანდაზმულ ამომრჩეველს, რათა მათი გული მოიგოს. რჩება შთაბეჭდილება, რომ პოლიტიკოსებს აზროვნებისათვის არ სცალიათ, მათ არ აქვთ ქვეყნის განვითარების და მართვის ფუნდამენტური პროექტები. ისინი ყურადღებას ამახვილებენ არა ინტელექტზე, არამედ ძალაუფლების ნებაზე.

- წინა ინტერვიუებში თქვენ აცხადებდით, რომ ძირითადი პოლიტიკური ძალები, ”ქართული ოცნება” და ”ნაცმოძრაობა” ერთმანეთის განადგურებაზე მუშაობენ. თუ წინასაარჩევნო პერიოდში საფუძვლიან და ხშირად უსაფუძვლო ურთიერთბრალდებებს მხედველობაში არ მივიღებთ, ახლაც ასეთი ვითარებაა?

- მე არა მარტო იმას ვამბობდი, რომ ”ქართული ოცნება” და ”ნაცმოძრაობა” ერთმანეთის განადგურებაზე არიან ორიენტირებული-თქო, არამედ იმაზეც მივუთითებდი, რომ ისინი სპარინგ-პარტნიორები არიან. ეს ვითარება იგივე რჩება, იგი კი არ იცვლება, არამედ ღრმავდება კიდევაც. მიუხედავად ერთმანეთის უკიდურესი მიუღებლობისა, ”ქართული ოცნება” და ”ნაცმოძრაობა” ერთმანეთს ისრუტავს, ერთმანეთის ნიშნებს ითავისებს. როგორც ერთი ფილოსოფიური მაქსიმა ამბობს – დაპირისპირებულები თანხვდებიან.

- არ ცხრება დისკუსია პაატა ბურჭულაძის- ზურაბ ჯაფარიძის”- გიორგი ვაშაძის- კაციტაძის, ანუ ”მემარჯვენეების” გაერთიანებაზე. ამ თემაზე უკვე ბევრი ითქვა. ნაწილი მიიჩნევს, რომ ბურჭულაძის გაერთიანება ”ნაცმოძრაობის” რებრიდინგის მცდელობაა. თქვენზე რა შთაბეჭდილება დატოვა ამ გაერთიანებამ? გაერთიანებით მათი შანსები გაიზარდა? თუ კი, რა შანსები შეიძლება ჰქონდეთ მათ მოახლოებულ საპარლამენტო არჩევნებზე?

- პაატა ბურჭულაძემ ასეთი გაერთიანებით ”ნაცმოძრაობიდან” და ”მემარჯვენებიდან” ახალი ძალები შემოიტანა, მაგრამ დაკარგა ბევრი თავისი თანამებრძოლი. ძალიან ძნელი სათქმელია თუ რა გადაწონის – შენაძენი თუ დანაკარგი. ვთვლი, რომ პაატა ბურჭულაძემ ამ გაერთიანებით ბევრი დაკარგა, მაგრამ მოგებაში არიან ჯაფარიძე-ვაშაძე-კაციტაძის პარტიები. რაც შეეხება შანსებს, იგი უფრო 5%-იანი ბარიერის გადალახვას შეიძლება ეხებოდეს და არა ამაზე მეტს.

- თქვენ ამ თემას ნაწილობრივ შეეხეთ, მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ არჩევნებში მონაწილე პარტიების პარტიული სიები და მაჟორიტარობის კანდიდატები პრაქტიკულად ცნობილია, თქვენ როგორ შეაფასებდით ერთი მხრივ ”ქართული ოცნების”, ხოლო მეორე მხრივ არჩევნებში ყველა მისი ოპონენტების კანდიდატებს? თუნდაც ცვლილებებს ”ქართული ოცნების” შემადგენლობაში, იმას, რომ ”ოცნების” შემადგენლობაში ბევრი ”ნაციონალებიდან” პორტირებული კანდიდატი აღმოჩნდა, გორში ერთმანეთს თავდაცვის ორი ყოფილი მინისტრი ირაკლი ალასანია და ირაკლი ოქრუაშვილი დაუპირისპირდება… პრემიერი და სხვები კი აცხადებენ, რომ საზოგადოებას ასარჩევად საუკეთესო გუნდები წარუდგინეს, მაგრამ მაინც…

- ბიბლიური წიგნის ეკლესიასტესი არ იყოს – რაც იყო, ის არის და იქნება. იცვლება სახელები და გვარები, არსი კი იგივეა. ისევ დაპირებების სიჭარბე, ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენება იქნება ძალაში, ისევ ფული გადაწყვეტს არჩევნების ბედს, ისევ პოლიტიზირებული, მაგრამ იმედგაცრუებული, ოღონდ ახლა გაურკვევლობაში მყოფი ამომრჩეველი გვყავს. ანუ, ყველაფერი იგივეა, იცვლება მხოლოდ და მხოლოდ დეკორაციები, მაგრამ არსი არ იცვლება. სამწუხაროდ, თვისობრივად ახალი არაფერი ხდება.

- ქალბატონმა სანდრა რულოვსმა ზუგდიდში განაცხადა, რომ არჩევნებში მონაწილეობა მას შემდეგ გადაწყვიტა, როცა მიხეილ სააკაშვილს თვალებში ჩახედა და მიხვდა, რომ ”ნაცმოძრაობა” აღარ იძალადებდა. გვახსოვს თუ როგორ ჩახედა ბუშმა უმცროსმა პუტინს თვალებში და მასში უკეთიშობილესი ადამიანი დაინახა. ბუში შეცდა და ალბათ ქალბატონ რულოვსაც აქვს შეცდომის დაშვების უფლება, მაგრამ თუ რულოვსმა ზუგდიდი მოიგო, ეს რისი ნიშანი შეიძლება იყოს?

- მე არ ვიცი თუ როგორ ჩახედა სანდრა რულოვსმა ქმარს თვალებში და როგორ ამოიკითხა თუ როგორ არ იქნებოდა იგი ამიერიდან მოძალადე. მაგრამ, ვიცი, რომ რუსოვსმა ზუგდიდში გამოსვლისას თავისი ქმარი დააყენა სტალინის, ბერიას, გამსახურდიას და შევარდნაძის გვერდით. მან ასევე მიუთითა, რომ სააკაშვილი მისი წინამორბედებივით, ავტორიტარული ლიდერია, მტკიცე და ძლიერი ხელის პოლიტიკას ატარებდა და გაატარებს. ფაქტიურად, სანდრა რულოვსმა მის ქმარზე თქვა – ვერ გათეთრდების ყორანი, რაც უნდა ხეხო ქვიშითა. ანუ, სააკაშვილი რაც იყო, იგივე დარჩება. სულაც არ არის გამორიცხული, რომ სანდრა რულოვსი ამ არჩევნებს მოიგებს. ჩვენი უმეტესი პოლიტიკოსებისაგან განსხვავებით, მან მეგრული ენა იცის. ეს მისი დიდი კოზირია.

მიუხედავად მისი ჰოლანდიური წარმოშობისა, მეგრელთათვის მან ჩვენიანის იმიჯი შეიქმნა. ეს კი არჩევნებში ძალიან მნიშვნელოვანია. თუ რულოვსმა ზუგდიდში არჩევნები მოიგო, არც ის არის გამორიცხულივ რომ მან ასეთი მოგებით შესაძლოა დაიწყოს ისეთი მძლავრი პოლიტიკური აღმავლობა, როგორც პოლიტიკოსმა, რომ საქართველოში ყველა პოლიტიკოს ქალბატონს აჯობოს. მე ამას არ გამოვრიცხავ.

- როგორადაც არ უნდა უარყოფდეს ”პატრიოტთა ალიანსი” პრორუსულობას, ამომრჩეველთა საკმაოდ დიდი ნაწილი მას სწორედ ასეთად აღიქვამს. ე.წ. პრორუსულ ფლანგზე მათ გარდა არიან ბურჯანაძე, მეჭიაური-ჩიტაშვილი-კორკოტაშვილი, კვარაცხელია-ბედუკაძე, რაც იმას ნიშნავს რომ, ამ ძალებს შორის საკმაოდ დიდი კონკურენციაა. ერთ კალათში ყველა კვერცხების ჩალაგება რომ რუსული ტრადიცია არაა, ვიცით, მაგრამ რა შეიძლება იყოს მათი ერთ პოლიტიკურ გუნდად გაუერთიანებლობის რეალური მიზეზი? ძნელი დასაჯერებელია, რომ ყველა მათგანს ჰქონდეს 5% -იანი ბარიერის ცალ-ცალკე გადალახვისა და შემდეგ პარლამენტში გაერთიანების იმედი…

- ”პატრიოტთა ალიანსის” პრორუსულობა ბევრისთვის ეჭვს არ იწვევს, ამომრჩეველმა ისიც იცის თუ რა კავშირი იყო ლადო ბედუკაძესა და ირმა ინაშვილს შორის. საბოლოდ 2016 წლის არჩევნები ის ტესტია, რომელიც გამოავლენს ევროპულ არჩევანს უფრო მეტი მხარდამჭერი ჰყავს თუ რუსულს. ეს არის ამ არჩევნების ძირითადი ისტორიული ფუნქცია. სხვა მხრივ ამ არჩევნებში რაიმე განსაკუთრებულს მე ვერ ვხედავ.

რაც შეეხევა პრორუსული ძალების პერსპექტივას, ამას თუნდაც იმიტომ ვერ ვხედავ, რომ მათ შორის ყველაზე ძლიერ ნინო ბურჯანაძის ”დემოკრატიული მოძრაობაში” ახლოსაც არ გაიკარებენ არც ”პატრიოტთა ალიანს” და არც მეჭიაურ-ჩიტიშვილ-კორკოტაშვილის და არც კვარაცხელია-ბედუკაძის გაერთიანებებს.

პრორუსულ ძალებში იმდენად დიდია კონკურენცია თუ ვინ უფრო მეტადაა რუსეთუმე, ”პატრიოტთა ალიანსს” ძალიან გაუჭირდება მეჭიაურ-ჩიტაშვილ-კორკოტაშვილ ან კვარაცხელია-ბედუკაძესთან გაერთიანება. ამასთან ერთად ”პატრიოტთა ალიანსს” აქვს უყოყმანო დაშვება, რომ გადალახავს 5%-იან ბარიერს და მას ამისათვის სულაც არ სჭირდება ვინმესთან გაერთიანება.

- წინასაარჩევნოდ პრორუსული ძალების გააქტიურებაზე აკადემიკოსმა ლევან ალექსიძემ განაცხადა – ”პუტინისტების ფაციფუცი არ არის უბრალო პოლიტიკური თამაში საარჩევნო პროცესში, ეს მოძრაობა საქართველოს დამოუკიდებლობას ლიკვიდაციას უქადის”. თქვენი დაკვირვებით, ქართულ პოლიტიკურ ველზე ამ მოძრაობების აქტიურობა რამდენად საფრთხის შემცველი შეიძლება იყოს საქართველოს სუვერენიტეტისთვის, როგორც ამაზე ბატონი ლევან ალექსიძე მიუთითებს?

- საუბრის დასაწყისში მე ვისაუბრე რუსეთის ფაქტორზე და იმპერიალისტურ ზრახვებზე. თავისი ვერაგობით მოქმედ პოლიტიკოსთაგან პრეზიდენტი პუტინი მართლაც გამორჩეული ფიგურაა. ვიცით, რომ მას აკვიატებული აქვს საბჭოთა კავშირის აღდგენის იდეა, რაც ჩვენთვის, რა თქმა უნდა, საკმაოდ საშიშია. ყირიმსა და უკრაინაში რუსეთის აქტიურობა კრემლის დიდი გეგმების პრელუდიებია – უფრო დიდი პროცესების პრელუდიები დსთ-ს სივრცეში. კრემლის ზრახვები უკრაინის მიმართ ისევე ეხება საქართველოს, როგორც ყოფილი სსრკ-ს სხვა ყოფილ რესპუბლიკებს.

რუსეთისაგან მომდინარე საფრთხე რეალურად არსებობს. თურქეთსა და რუსეთს შორის დაახლოება მიანიშნებს იმაზე, რომ ჩვენს რეგიონში და ახლო აღმოსავლეთში ვითარება იცვლება. ბევრი რამაა დამოკიდებული თუ რა ურთიერთობები ჩამოყალიბდება რუსეთსა და თურქეთს შორის, რომლებიც ერთმანეთისათვის ისტორიული მტრები არიან. ფაქტია, რომ ახლა, როცა ახლო აღმოსავლეთში ”ისლამური სახელმწიფოა” გააქტიურებული, ბევრი რამ წყდება. სირიაში ასადის რეჟიმის გადარჩენისათვის პუტინმა ახლო აღმოსავლეთში დიდი ნახტომი გააკეთა, ეს კი იმას ნიშნავს, რომ სულაც არაა გამორიცხული რომ იგი ამგვარი ნახტომისთვის საქართველოს მიმართულებითაც ემზადებოდეს. პუტინს სსრკ-ს აღგენაზე აქვს პრეტენზია. ამიტომ, აშკარაა, რომ პუტინს საქართველოს მიმართულებაზეც ექნება გეგმები. ვინაიდან ეს მართლაც ასეა, ბატონ ლევან ალექსიძის შეფასება, რომ ჩვენში პუტინისტების გააქტიურება ქვეყნის დამოუკიდებლობისთვის საფრთხეა, სწორია. ჩვენში პუტინისტების აქტიურობა ჯაჭვია იმ ნაბიჯებისა, რომელიც შესაძლოა ერთმანეთს მას შემდეგ მოჰყვეს, თუ საუბედუროდ, არჩევნების შედეგებით პრორუსული ძალების გაძლიერება დაფიქსირდა. (…)