„რეზონანსი“: „სისხლიანი 9 წელი“ VS „უუნაროთა 4 წელი“

„რეზონანსი“: ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „პრემიერმა დაამტკიცა, რომ ეთიკისგან ძალიან შორსაა“

„რეზონანსი“: ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: რა შემთხვევაში გამოვა ხალხი ქუჩაში ვადამდელი არჩევნების მოთხოვნით

—-

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „ვიცე-პრემიერი რა საჭიროა, ვერ გავიგე“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ქართული ოცნების“ რღვევა ორი წლის შემდეგ დაიწყება“ // რატომ ვერ ერთიანდება არასაპარლამენტო ოპოზიცია

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ თამარ ჩხეიძესთან: „პატრიოტთა ალიანსი ნამდვილი ოპოზიცია არაა“ // „არჩევნების შეფასება აუცილებელია“

„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: „გალში ვითარების გამწვავებას უნდა ველოდოთ“

—-

„ვერსია“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „კონფედერაციაზე საუბარი საჭირო და აუცილებელია“ // რას ნიშნავს რუსი დეპუტატის განცხადება საქართველოს კონფედერაციული მოწყობის შესახებ და შეიცვალა თუ არა კრემლმა პოზიცია

—-

„რეზონანსი“: ლარის შავი პარასკევი! // „უმძიმესი პერიოდის გადატანა მოგვიწევს. არ ვიცი, როგორ გადავაგორებთ ზამთარს“

„რეზონანსი“: ხმაურიანი არჩევნები თსუ-ში

„რეზონანსი“: რამდენად სამართლიანია თსუ-ში სტუდენტთა ნაწილის პროტესტი?

——————-

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

„სისხლიანი 9 წელი“ VS „უუნაროთა 4 წელი“

ეკატერინე ბასილაია

დღეს პარლამენტი ახალ მთავრობას უყრის კენჭს, თუმცა მანამდე ორი დღეა, პარლამენტში ახალი მთავრობის კაბინეტის წევრების და პროგრამის განხილვა მიმდინარეობს. მაგრამ პროგრამის განხილვაზე მეტად მთელი დისკუსია არაკორექტულ და შეურაცხყოფამდე მისულ მიმართვებზე, ზოგჯერ პირდაპირ უზრდელობაზეც იყო აგებული, მთავარი ნარატივი კი ძირითადად ასეთი იყო – “სისხლიანი 9 წელი” და “უუნაროთა 4 წელი”.

“ნაციონალური მოძრაობის” მხრიდან პრემიერ-მინისტრის მისამართით გაისმა ფრაზები – “ესაა უტიფარი განცხადება”, “ელჩები ამბობენ, რომ პოლიტიკურად ნული ხართ” და “არ გრცხვენიათ?!”

“პატრიოტთა ალიანსმა” კი მინისტრობის რამდენიმე კანდიდატზე სს საქმის აღძვრა მოითხოვა და სამომავლოდ მათ პატიმრობაც უწინასწარმეტყველა.

მთავრობის მეთაურის მიმართ ბევრ სხვა თემასთან ერთად მთავარი შეკითხვები ლარის გაუფასურებაზე, ეკონომიკურ განვითარებასა და პენსიების გაზრდას შეეხებოდა. იმ ფონზე, როდესაც გუშინ ლარის კურსმა ისტორიულ მინიმუმს გადააბიჯა და 1 აშშ დოლარის ფასი გახდა 2.50 ლარი, გიორგი კვირიკაშვილმა განაცხადა, რომ არაფერი ექსტრაორდინალური არ ხდება, ლარი დოლართან მიმართებაში გაუფასურებულია უფრო ნაკლებად, ვიდრე არის ევრო და სომხეთის ვალუტა, უბრალოდ, ეს თემა ტელევიზიებიდანაც არ ჩამოდის და ხელოვნური პროცესიც იქმნება, ხოლო პენსია კი 2017 წელს არ გაიზრდება.

გიორგი კვირიკაშვილმა განაცხადა, რომ ბიუჯეტი 4%-იან ზრდაზე დაყრდნობით დაიგეგმება, მაგრამ გვექნება, სავარაუდოდ, უფრო მაღალი ზრდა და იმისთვის, რომ გაიზარდოს ეკონომიკა, სახელმწიფოს დამატებითი ვალის აღებაც მოუწევს.

გარდა ამისა, პრემიერმა ერთგვარად გააკრიტიკა და “სიმართლისგან შორს მდგარი” უწოდა ევროინტეგრაციის მინისტრობის კანდიდატის ვიქტორ დოლიძის განცხადება იმაზე, რომ “კაბელების საქმეზე” თავდაცვის სამინისტროს მაღალჩინოსნების დაკავება ირაკლი ღარიბაშვილის მიერ მიღებული პოლიტიკური გადაწყვეტილება იყო. პრემიერის ამ კრიტიკის შემდეგ დოლიძეს იგივე შეკითხვა “ნაციონალური მოძრაობიდანაც” დაუსვეს, თუმცა, მომავალმა მინისტრმა ამჯერად დუმილი არჩია და მას ამის გამო ირმა ნადირაშვილმა “სამარცხვინოც” უწოდა.

“სამარცხვინოს” ეპითეტი თავად პრემიერმაც დაიმსახურა “ნაციონალი” გიორგი კანდელაკისგან. კანდელაკმა თქვა, რომ ელჩებიც კი კვირიკაშვილს პოლიტიკურად ნულად მიიჩნევენ, ყველა საქმის გასარკვევად დარბიან ივანიშვილთან და კვირიკაშვილს უნდა რცხვენოდეს, რაზეც კვირიკაშვილმა თქვა, რომ ეს არის მხოლოდ სამარცხვინო ფანტაზია და ის ამას გაატარებს.

სხდომათა დარბაზში ამგვარი შეურაცხყოფების გამო ვითარება არაერთხელ დაიძაბა.

პარასკევს მომავალი მინისტრები ჯერ “პატრიოტთა ალიანსმა”, შემდეგ “ნაციონალურმა მოძრაობამ” და ბოლოს მმართველმა გუნდმა “ქართულმა ოცნებამ” მიიღეს და აროგორც მოსალოდნელი იყო, ამ შეხვედრებიდან ყველაზე მშვიდი “ოცნების” ფრაქციასთან შეხვედრა გამოდგა.

„პატრიოტთა ალიანსის“ ბრალდებები

“პატრიოტთა ალიანსმა” განაცხადა, რომ ისინი კაბინეტის 4 წევრს არ უჭერენ მხარს. მათგან ერთ-ერთია კულტურის მინისტრობის კანდიდატი მიხეილ გიორგაძე საყდრისის აფეთქების ბრძანების ხელმოწერის გამო და მის მიმართ სს საქმის აღძვრაც მოითხოვეს.

ირმა ინაშვილმა თქვა, რომ გიორგაძე მალე ციხეში მოხვდება და მაშინ ბევრი დრო ექნება იფიქროს, სწორად მოიქცა თუ არა.

[პატრიოტები] ასევე მხარს არ უჭერენ გარემოს დაცვის მინისტრობის კანდიდატ გიგლა აგულაშვილს და ინაშვილმა ის საგარეჯოს არჩევნების გაყალბებასა და “უსინდისო ცილისწამებაში” დაადანაშაულა. “ახლა მშვიდად მიყურებთ, ფიქრობთ, რომ გადარჩით. სააკაშვილსაც ეგონა, რომ გადარჩა, მაგრამ მერე ჩემი მარჯვენა ხელით გავრცელებული კადრებით დაემხო,” – განაცხადა ინაშვილმა.

პრემიერ-მინისტრმა მინისტრობის კანდიდატების ასეთ კონტექსტში მოხსენების გამო ინაშვილს კორექტულობისკენ მოუწოდა.

ინაშვილის თქმით, ისინი არ უჭერენ მხარს არც ინფრასტრუქტურის მინისტრობის კანდიდატს ზურაბ ალავიძეს, რადგან მან მინისტრობა ტყუილით დაიწყო, როდესაც თქვა, რომ 2012 წელს “ნაციონალური მოძრაობა” არ დაუფინანსებია.

ადა მარშანიამ კახა კალაძეს მოუწოდა გაასაჯაროვოს ინფორმაცია ენერგეტიკულ სფეროში ბიზნესებს ფლობს თუ არა და თუკი ფლობს, ის ენერგეტიკის მინისტრი არ უნდა იყოს.

ერთ-ერთი მთავარი თემა კი ასევე “აიდი ბარათები” იყო. ირმა ინაშვილი გამოვიდა ინიციატივით, რომ “აიდი ბარათები” საზოგადოების ნაწილში ვნებათაღელვას იწვევს და უმჯობესია ალტერნატივად შემოვიდეს ქაღალდების დოკუმენტაცია, რაზეც მან იუსტიციის მინისტრობის კანდიდატისგან უარი მიიღო. პასუხად თეა წულუკიანმა თქვა, რომ მინისტრად დანიშვნამდე აიდი ბარათებთან კითხვები მასაც ჰქონდა, თუმცა შემდეგ შეამოწმა და დაიჯერა, რომ ამ ბარათებში არავითარი საფრთხე არ იმალება.

„ნაცმოძრაობა“ და არაკორექტული გამონათქვამები

“პატრიოტთა ალიანსთან” შედარებით ბევრად უფრო მძაფრი პოლემიკა გაიმართა მომავალი კაბინეტის წევრებისა და “ნაციონალების” შეხვედრისას და “კორექტულობისკენ” მოწოდებებიც პრემიერისგან ბევრად მეტჯერაც გაისმა.

პირველი ასეთი თემა შეეხებოდა “რუსთავი 2″-ის საქმეს. ამ თემაზე დასმული შეკითხვისას, კვირიკაშვილმა თქვა, რომ მას საფუძველი არ აქვს სასამართლოს გადაწყვეტილებაში ეჭვი შეიტანოს, ვერ გაიზიარებს შეფასებას, რომ ეს არის ბრძოლა კომპანიის წინააღმდეგ. თქვა, რომ მედიის თავისუფლების კუთხით “ნახტომისებური გაუმჯობესება” აქვს საქართველოს, “რუსთავი 2″-ის საქმის ქონებრივ დეტალებს კი, ვინ ვის და როდის წაართვა ეს ტელევიზია, ზედმიწევნით არ იცნობს.

გიგა ბოკერიამ მის ამ განცხადებას “უტიფრობა” უწოდა. “მთელი მსოფლიო ამ საკითხზე საჯაროდ და კერძოდ გესაუბრებიან და თქვენ არც დაინტერესებულხართ საქმით? იქნებ გული გაგისკდეთ რომ ჩაიხედოთ… უტიფრად გვეუბნებით, რომ ყველაფერი წესრიგშია,” – მიმართა გიგა ბოკერიამ გიორგი კვირიკაშვილს, რაზეც ადრესატმა მას კორექტულობისკენ მოუწოდა.

ასევე გიორგი კანდელაკის გამოსვლას მოჰყვა პრემიერის ყველაზე დიდი აღშფოთებაც. კანდელაკმა თქვა, რომ კვირიკაშვილის პოლიტიკური წონა ნულის ტოლია და მას ეს უნდა რცხვენოდეს. “არ გაინტერესებთ თქვენზე პირადად რას ფიქრობენ საერთაშორისო პარტნიორები და თბილისში აკრედიტირებული ელჩები? ისინი ამბობენ ყოველდღე, რომ თქვენ ხართ სასიამოვნო მოსაუბრე, გაქვთ კარგი მანერები, მაგრამ ვერაფერს ვერ წყვეტთ, პოლიტიკურად თქვენი წონა ნულის ტოლია. მნიშვნელოვანი საკითხების გადასაწყვეტად ისინი ბიძინა ივანიშვილთან მიდიან. ამისი არ გრცხვენიათ?” – მიმართა კანდელაკმა კვირიკაშვილს.

“შენ არ გრცხვენია, ასეთი ლაპარაკი პარლამენტში?! ეს არის შენი ფანტაზიები… ყველანაირი შეურაცხყოფების გარეშე უბრალოდ გავატარებ თქვენს ამ კომენტარს,” – უპასუხა კვირიკაშვილმა.

ევროინტეგრაციის სახელმწიფო მინისტრობის კანდიდატმა ვიქტორ დოლიძემ კანდელაკს მოუწოდა, დაესახელებინა კონკრეტული გვარები, თუ ვინ ამბობდა ამას. კანდელაკმა დოლიძეს გადასძახა, რომ “ყურში ეტყოდა”. არაკორექტული უწოდა კვირიკაშვილმა ასევე ნიკა მელიას განცხადებასაც, რომელმაც მას ნომინალური პრემიერი უწოდა და შეეკითხა, სამთავრობო გუნდი არის თუ არა მისი დაკომპლექტებული. “მე მაინც კონსტრუქციულად გიპასუხებთ. აბსოლუტურად პასუხისმგებელი ვარ იმ კაბინეტზე, რომელიც არის წარმოდგენილი და ყველა საკადრო გადაწყვეტილებაზე, რომელიც მიიღება დღეს მინისტრთა კაბინეტის ფარგლებში”, – განაცხადა კვირიკაშვილმა.

გიორგი კანდელაკის განცხადებაზე „ოცნებამ” ელჩები უნდა დაიბაროს?

პოლიტოლოგების თქმით, ელოდნენ, რომ დაახლოებით ამ სტილში წარიმართებოდა შეხვედრა. როგორც რამაზ საყვარელიძემ “რეზონანსს” განუცხადა, ეს ზრდილობის ზღვარზე არსებული გამონათქვამები, სამწუხაროდ, ჩვენი პოლიტიკური ელიტის დაბალ დონეზე მიუთითებს. “ჩვენი პოლიტიკოსების დებატების სტილი გვაფიქრებინებს, რომ მათ მხოლოდ ერთმანეთისთვის ჭუჭყის, ტალახის სროლა სურთ, თორემ ერთმანეთისთვის არც ზიანის მოტანა უნდათ და არც შეუძლიათ და არც რეალური ოპონირება,” – აღნიშნავს რამაზ საყვარელიძე. მისი თქმით, ჩვენთან პოლიტიკოსებს ჰგონიათ, რომ ასე ბრალდებებით თავის გამოჩენა და საზოგადოებისთვის დანახება – აი, რა მაგრები ვართ, მარტივია. ასეთი მარტივი ოპონირება კი ვერც ოპოზიციას ზრდის და ვერც ხელისუფლებას.

რამაზ საყვარელიძე კანდელაკის განცხადებაზე ამახვილებს ყველაზე მეტად ყურადღებას. “რაც კანდელაკმა თქვა, ამაზე პასუხის არგაცემა სწორად არ მიმაჩნია. წესით, ხელისუფლებამ დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლები უნდა მოიწვიოს, რომ გამოარკვიონ, ვინ აწარმოებდა ამ საუბარს, ან უნდა უარყონ ის, რაც კანდელაკმა თქვა. თუკი ასეთი პოზიცია უჭირავს რომელიმე დიპლომატს, რომელიც ქვეყანას წარმოადგენს და ის ამ პოზიციას ქართველ პოლიტიკოსებს უზიარებს, ეს საქართველოს შიდა საქმეებში საკმაოდ უხეში ჩარევაა,” – მიიჩნევს რამაზ საყვარელიძე.

პოლიტოლოგის თქმით, თუ ხელისუფლება ამ განცხადებას რეაგირების გარეშე დატოვებს, ეს არაადეკვატურია და ამით მკვიდრდება სწორედ ის სტილი, როდესაც მთავარია შეურაცხყოფა მიაყენონ ერთმანეთს, ხოლო ქვეყნის ინტერესებში რა შედის და რა არა, ეს ორივე მხარისთვის კარგავს აქტუალობას, რაც ყველაზე დიდ უბედურებად მიაჩნია და ამ “უბედურების ილუსტრაციას” უწოდებს გუშინდელ დებატებსაც.

პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძის შეფასებით, “ნაციონალურმა მოძრაობის” ამ გუნდმა, რომელმაც სააკაშვილის წინააღმდეგობის მიუხედავად პარლამენტში შესვლის გადაწყვეტილება მიიღო, ახლა სწორედ სააკაშვილის წინაშე უნდა დაამტკიცონ, რომ მათი შესვლა კი არ ამცირებს “ოცნებასთან” მათი დაპირისპირების ხარისხს, არამედ ზრდის და ამიტომაც ბუნებრივია, ასეთი კრიტიკული და აგრესიული იქნებოდა. მეორე საკითხია, როგორ პასუხობდა ამას “ქართული ოცნება”.

“იყო რიგი შემთხვევები, როდესაც ხელისუფლების და იგივე კვირიკაშვილის მხრიდან იყო ადეკვატური რეაქციები, მაგრამ იყო შემთხვევები, როდესაც “ქართული ოცნება” ძველი, საარჩევნო რიტორიკის ფარგლებში იძლეოდა პასუხს. ეს შეეხება მაგალითად “რუსთავი 2″-ის შემთხვევას. იმედი მაქვს ეს ტალღა გადაივლის და მომავალში ეს კრიტიკა ნორმალური ურთიერთოების ფარგლებს არ გასცდება და შეურაცხყოფაში არ გადავა,” – აღნიშნავს ვახტანგ ძაბირაძე, რომელიც გუშინდელი დებატებიდან არაკორექტულად აფასებს გიგა ბოკერიას, გიორგი კანდელაკისა და ნიკა მელიას განცხადებებს.

ვახტანგ ძაბირაძის აზრით, გიორგი კანდელაკმა ძალიან ცუდი სამსახური პირველ რიგში სწორედ “ნაციონალურ მოძრაობას” გაუწია. “გიორგი კანდელაკმა ძალიან ცუდად მოიხმო ეს ფრაზა. არ ვიცი ელჩები რას ლაპარაკობენ და როგორ, მაგრამ თუ დავუშვებთ იმას, რომ პრივატულ საუბრებში ამგვარი რამ ითქვა, შეუძლებელია პარლამენტარმა პრივატულად ნათქვამი საჯაროდ გამოიტანოს. გასაგებია, რომ ივანიშვილის ფიგურა წონიანია, მაგრამ იმის თქმა, რომ ხართ ნული, პირდაპირი შეურაცხყოფაა და პირდაპირ შემიძლია გითხრათ, რომ უზრდელური ქცევა იყო. კანდელაკის განცხადება უხეში და უზრდელური იყო. სხვა ფორმის მონახვა შეიძლება იმის სათქმელად, რომ ამ გუნდს ივანიშვილი მართავს. იქ ითქვა, “ყურში გეტყვითო” და პირველ რიგში კანდელაკს უნდა მოეთხოვოს, დაასახელოს რომელმა ელჩმა თქვა ასეთი რამ. შემდეგ კი საელჩოების წარმომადგენლებთან უნდა იყოს საუბარი. ის, რომ ვიღაცები ივანიშვილთან დადიან, ეს არ ნიშნავს, რომ ქვეყანაში მთავრობა საერთოდ ნომინალურია,” – მიიჩნევს ვახტანგ ძაბირაძე. მისი განცხადებით, კვირიკაშვილი ჯერჯერობით არ არის პრემიერი, მაგრამ არის გუნდის ლიდერი. მას ამ მხრივ პრობლემები აქვს და უპირველესად არა ივანიშვილთან, არამედ მისივე გუნდთან – პარლამენტთან და მთავრობასთან. “მან უნდა მოაგვაროს ეს პრობლემა, რომ არც პარლამენტი და არც მთავრობა არ იყურებოდეს შუშის კოშკისკენ. ამას თუ მოაგვარებს, ამ ვერტიკალში ყველაფერი დალაგდება”, – დასძენს ვახტანგ ძაბირაძე.

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ლევან ბერძენიშვილთან: „პრემიერმა დაამტკიცა, რომ ეთიკისგან ძალიან შორსაა“

ნინო ქეთელაური

“საერთოდ რა ეთიკაზე საუბრობს კაცი, რომელიც უკვე წასულ მინისტრზე საუბრობს და აკრიტიკებს. პრემიერ-მინისტრმა დაამტკიცა, რომ ეთიკისგან ძალიან შორსაა და საერთოდ, ძალიან ბუნდოვანი წარმოდგენა აქვს როგორც ჯარის ამბებზე, ისე ეთიკაზე, მინისტრებზე და ა.შ.” – ამის შესახებ “რეზონანსთან” “რესპუბლიკური პარტიის” ერთ-ერთმა ლიდერმა ლევან ბერძენიშილმა განაცხადა, რომელიც გიორგი კვირიკაშვილის მხრიდან თინა ხიდაშელის კრიტიკას გამოეხმაურა. როგორც პრემიერ-მინისიტრმა განაცხადა, თავდაცვის ყოფილი მინისტრის კრიტიკისგან ის დიდი ხნის განმავლობაში იკავებდა თავს, თუმცა, თინა ხიდაშელის მხრიდან “ეთიკა ბევრჯერ დაირღვა”.

როგორც გიორგი კვირიკაშვილმა აღნიშნა, სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გაუქმება მთავრობის გრძელვადიან სტრატეგიასთან შესაბამისობაშია, თუმცა ის იყო “მოუმზადებელი იმ დროსა და სივრცეში, როცა მიიღეს”.

ლევან ბერძენიშვილი: ვინ რისგან იკავებდა თავს და ვის როგორი წარმოდგენა აქვს ეთიკაზე, არ ვიცი. მე ვიცი ის, რომ სამხედრო სავალდებულო სამსახურში გაწვევის გაუქმება საარჩევნო დაპირება იყო. ასე რომ, თინა ხიდაშელმა შეასრულა ის დაპირება, რომელიც “ქართულმა ოცნებამ” ხალხს მისიცა. ახლა საუბარი, რომ თურმე მთლიანობაში კი უნდა გაეკეთებინა, მაგრამ არა იმ დროსა და სივრცეში, როდესაც ეს მოხდა, გასაგებია – თინა ხიდაშაელის გაუქმებული არ მოეწონათ. მაგრამ საზოგადოებას აქვს ინტერესი – თვითონ როდის გააუქმებენ? დაპირებას შესრულება რომ სჭირდება, პრემიერმა ხომ იცის?!

საერთოდ რა ეთიკაზე საუბრობს კაცი, რომელიც უკვე წასულ მინისტრზე საუბრობს და აკრიტიკებს. ჩემი აზრით, პრემიერ-მინისტრმა დაამტკიცა, რომ ეთიკისგან ძალიან შორსაა და საერთოდ, ძალიან ბუნდოვანი წარმოდგენა აქვს როგორც ჯარის ამბებზე, ისე ეთიკაზე, მინისტრებზე და ა.შ. აქამდე რატომ იკავებდა თავს? თუ სიტყვა ეთიკაზე ვსაუბრობთ, ზოგიერთმა ამ სიტყვის მნიშვნელობაც ვერ ისწავლა და რას ამბობს არ იცის. სხვისი დასმულია იმ ადგილზე, სადაც ახლა არის და გასაგებია… პირდაპირ იმან ისაუბროს, ვისაც ასე მიაჩნია.

- ვის გულისხმობთ, ვის მიაჩნია ასე?

- ბიძინა ივანიშვილს, ის ფიქრობს ასე და ჯობდა, მას ეთქვა პირდაპირ. ამიტომ პრემიერის ეს ნათქვამი ჩემთვის პირადად არაფერს ნიშნავს. მე ვიცი ერთი რამ, რომ გაუქმება იყო სწორი და პროგრესული ნაბიჯი, გაწვევის დაბრუნება არის რეაქციული და არასწორი ეთიკურადაც, ადამიანურადაც და პოლიტიკურადაც. ეს არის ჩამორჩენილი ქვეყნის ქმედება.

- როგორც ითქვა, მთავრობა გრძელვადიან პერსპექტივაში სავალდებულო გაწვევის გაუქმებას ისედაც აპირებდა. როგორ ფიქრობთ, თინა ხიდაშელმა გადაწყვეტილება ნაჩქარევად ხომ არ მიიღო?

- პირიქით, მე ვფიქრობ, როცა ჰპირდები, უნდა გააკეთო პირველივე წელს. თინა ხიდაშელმა მეოთხე წელს მაინც გააკეთა. ამიტომ ნაჩქარევი ნამდვილად არ იყო. ეს ის შემთხვევაა, როცა ყველაფერი ძალიან სწორად გაკეთდა. ამ მთავრობას ჰქონდა შანსი, რომ ეს გამოეყენებინა, მაგრამ ახლა გააუქმეს. მათივე დაპირება იყო, რომლის შესრულებაც ხიდაშელს არ მოუწონეს.

- პრემიერი გარკვეულ წყენებზეც საუბრობდა… ამ თემასთან დაკავშირებით “რესპუბლიკურ პარტიას” და “ქართულ ოცნებას” ჰქონდა თუ არა შიდა დაპირისპირება?

- არა, ეს პარტიული თემა არ ყოფილა. თინა ხიდაშელმა გამოაცხადა და მთავრობამ მიიღო, რადგან, როგორც გითხარით, მათივე დაპირება იყო.

- თუკი მთავრობა გრძელვადიან პერსპექტივაში სავალდებულო სამხედრო სამსახურის გაუქმებას მაინც აპირებს, ახლა მისი ისევ აღდგენა რას ემსახურება?

- მე ვფიქრობ, ეს მთავრობა ტყუის, როცა ამბობს, რომ ოდესმე რამის გაუქმებას აპირებენ. არაფერსაც არ აპირებენ. მაშინ ლოგიკურია კითხვაა – როდის მოხდება ეს? ჟურნალისტებმა უნდა ჰკითხოთ. არაფერსაც არ გააუქმებენ. ისინი აპირებენ საბჭოთა კავშირში ცხოვრებას. ერთ-ერთი მრავალპარტიული ქვეყნიდან მივიღეთ ერთპარტიული და ახლა რისი გამკეთებლები არიან?!

- თქვენ როგორ ფიქრობთ, სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გაუქმება რატომ არის აუცილებელი?

- იმიტომ, რომ ჯერ ერთი ეს ნატოს სტანდარტია, მეორე – პროფესული თვალსაზრისით, გაწვევა აბსოლუტურად არაფერს გვაძლევს და მესამე – მობილური, მოქნილი ჯარი უნდა იყოს პროფესიონალი ხალხის სისტემაზე აწყობილი და ყოველი გაწვევის შემდეგ, ახდლიდან არ უნდა ხდებოდეს გადამზადება. ეს ისეთი მარტივია, როგორც ორჯერ ორი ოთხი. პროგრესულ არმიაში ასეა. გაწვევა და საბჭოთა კავშირი ვიცით, რომელი ქვეყნის ნიშანია. გაწვევა არ უნდა იყოს და უნდა იყოს პროფესიული რეკრუტი, როგორც არის მსოფლიოს ბევრ წამყვან ქვეყანაში.

- ამ ლოგიკით, საქართველოს მთავრობას რატომ არ უნდა სურდეს, რომ წამყვან ქვეყანას დაემსგავსოს?

- იმიტომ, რომ იაფი მუშახელი უყვარს. გაწვეულებს ფულს არ უხდიან და ჯარისკაცებს ცუდად ექცევიან. იმიტომ, რომ საბჭოთა კავშირში ადამიანს პატივს არ სცემდნენ და არც ესენი სცემენ პატივს. ეს არის ამის მიზეზი.

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: რა შემთხვევაში გამოვა ხალხი ქუჩაში ვადამდელი არჩევნების მოთხოვნით

თაკო მათეშვილი

პოლიტოლოგი სოსო ცისკარიშვილი ახალი პარლამენტით იმედგაცრუებულია და ამბობს, რომ ბოლო დღეების განმავლობაში იქ ისევ ის ხდებოდა, რაც გასული 4 წლის მანძილზე – დეპუტატები ერთმანეთისა და მინისტრობის კანდიდატების შეურაცხყოფით, კინკლაობითა და ტელეეკრანების წინ მყვირალა ფრაზების წარმოთქმით იყვნენ დაკავებულები. იგი ამბობს, რომ ეს არც მათ და არც ქართულ საზოაგდოებას არ სძენს ღირსებას და იმდოვნებს, რომ ხალხის რჩეულები საკუთარ ამომრჩეველზე მომავალში მაინც იფიქრებენ.

სოსო ცისკარიშვილი: ახალ პარლამენტში რამე განსაკუთრებული წინსვლა პოლიტიკური კულტურის კუთხით ვერ ვიხილეთ. უკვე თვალნათელია, რომ იგივე საფრთხე, რასაც განვლილი ოთხი წლის განმავლობაში ჰქოდნა ადგილი, მომდევნო ოთხი წლის განმავლობაშიც სახეზე იქნება. ორი მთავარი პოლიტიკური ძალის წარმომადგენელთა ურთიერთლანძღვას ვგულისხმობ. რატომღაც ავიწყდებათ, სად არიან და რამდენი ადამიანი უყურებს და უსმენს მათ გამოსვლებს. როდესაც კითხვა მუქარით და შეურაცხყოფითაა წარმოთქმული, პარლამენტარიზმზე საუბარი უკვე რთულდება.

ტელეეკრანზე გამოჩენილი თითოეული პარამენტარი საკუთარი პარტიის ზეობის დამტკიცებას ცდილობდა. 2012 წლის ოქტომბერი გამახსენდა, როცა “ნაციონალურმა მოძრაობამ” შეცდომა დაუშვა და პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატ ბიძინა ივანიშვილს სრულიად უკმეხი ფრაზეოლოგიით დაესხნენ თავს. იმედი მქონდა, რომ 4 წლის შემდეგ ახალი პარლამენტი მთავრობის შერჩევისას რაიმე უფრო მისაღებ ფორმას მონახავდა. სამწუხაროდ, ასე არ მოხდა.

როგორც ჩანს, “ნაციონალური მოძრაობისგან” მხოლოდ სურვილს ვისმენდით, რომ პარლამენტში ჩხუბისათვის კი არა საქმის საკეთებლად მიდიოდნენ. საკუთარი დანაპირები ძალიან მალე დაივიწყეს. ამით “ოცნების” მხრიდან ოთხი წლის განმავლობაში დაზეპირებული გამონათქვამებით კონტრიერიში გამოიწვიეს. საერთო ჯამში, არ მგონია, რომელიმე პარლამენტარს საკუთარი ამომრჩეველი გახსენებოდა.

თუ ეს რეჟიმი, რასაც ამ დღეების განმავლობაში ვაკვირდებოდით, ჩვენს პარლამენტში კვლავ გაგრძელდა და თბილისიდან ქუთაისში წინ და უკან მოძრაობით მხოლოდ მაშინ იჯერებენ გულს, როდესაც გამზადებულ შეურაცხმყოფელ ფრაზებს ერთმანეთს მიაყრიან, მაშინ კვლავ და კვლავ ღირსნი ვიქნებით იმ ფორმულის, რომელიც შთამომავლობას ჩერჩილმა დაუტოვა – “როდესაც კამათი აწმყოსა და წარსულს შორის იწყება, აღმოვაჩენთ, რომ მომავალი დავკარგეთ.”

ახლა მტყუანისა და მართალის გარჩევის დრო არ არის. ჩვენ საკუთარი ძალისხმევით, თითოეული ამომრჩევლის დაინტერსება უნდა მოვახერხოთ, რათა პარლამენტი მომავალსა და წინსვლაზე იყოს ორიენტირებული. ეს, სამწუხაროდ, პირველივე დღეებში საეჭვო გახდა. თუ ეს დესტრუქციული გამოსვლები კვლავ ჩვენი პარლამენტი საქმიანობის ძირითადი ფორმატი გახდება, მაშინ, რასაკვირველია, საზოგადოება ამას დიდხანს ვერ გაუძლებს და ვადამდელი ცვლილებების მოტივაციით გააქტიურდება.

- თქვით, რომ პარლამენტარების გამოთქმები ნაკლებად ტოვებდა იმის განცდას, რომ ისინი ამომრჩეველზე ფიქრობდნენ. რას იტყვით მინისტრობის კანდიდატების გამოსვლებზე, მათი განცხადებები რამდენად ადეკვატურია საზოგადოებაში არსებული პრობლემებისა, თუნდაც ლარის კურსზე, რაც ქვეყნის ერთ-ერთ ყველაზე მტკივნეულ პრობლემად შეიძლება ჩაითვალოს, თქვენი აზრით, რამდენად ადეკვატური განცხადებები გაკეთდა?

- არ მგონია რომელიმე პოლიტიკოსს განსაკუთრებული გამჭრიახობა სჭირდებოდეს იმის მისახვედრად, თუ რამდენად აქტუალური თემაა ლარის კურსი. გასაკვირი ის გახლავთ, რომ ეკონომიკის ყოფილი მინისტრი, რომელიც ფინანსთა მინისტრად დაწინარებული თუ დაქვეითებულია, ბრძანებს, რომ ლარის კურსის დევნას არ აპირებს და შორეულ მომავალზე იქნება ორიენტირებულო. იქნებ გვითხრას, ახლანდელი თაობები ვალუტის ნორმალურ კურსს მოესწრებიან, თუ ამას მხოლოდ ჩვენი შვილიშვილები შეძლებენ?

გარდა ამისა, არ მგონია, რომ ზოგიერთი მწვავე თემა, რომელიც ორმხრივი გაუგებრობის საგნად რჩება, საჯარო სივრცის მუდმივი გართობის საგანი უნდა იყოს. თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტის სხდომები პირდაპირ ეთერში მილიონობით ადამიანმა არ უნდა იხილოს. მით უმეტეს მაშინ, როცა ზოგიერთ ჩვენ თანამემამულე შეიძლება ანგარიშს სხვა ადრესატს აბარებდეს, ვისაც უფრო მეტი ინტერესი აქვს ისეთ საკითხებზე წვდომისა, რასაც საქართველოს თავდაცვა და უსაფრთხოება ჰქვია.

რაც უნდა მაღალი ინტერესის საგანი იყოს ესა თუ ის თემა, ჯერ სახელმწიფო ინტერესებს უნდა ემსახუროს და საზოგადოებისათვის საჯარო შემდეგ გახდეს. ჩემი აზრით, ასე საქმიანობაც უფრო ნაყოფიერი იქნება. ყველა კომიტეტში სხვადასხვა პარტიის წარმომადგენლები არიან. არაფერი დაშავდება, თუკი ისინი ასეთი შეხვედრების შემდეგ კომენტარებს გააკეთებენ და შესაბამისად, თავად იქნებიან პასუხისმგებელნი იმ ინფორმაციაზე, რომელსაც გაავრცელებენ.

საზღვარგარეთულ სატელევიზიო სივრცესაც ვადევნებ თვალყურს და კომიტეტების საქმიანობის ასე საჯარო გამომზეურება არსად მინახავს. მით უმეტეს, თუ საქმე საიდუმლო თემებს ეხება. ასე რომ, საკუთარ ვალდებულებას ჟურნალისტებიც უნდა გრძნობდნენ და თავადვე უნდა შეეძლოთ პასუხისგება იმაზე, არგებს თუ ვნებს ამა თუ იმ ინფორმაციის გაჟღერება ჩვენს სახელმწიფოებრიობას.

სხვაგვარად მუდმივად თავდაცვის რეჟიმსა და რუსული პროვოკაციების მოგერიებაში ვიქნებით, რომელიც მხოლოდ საქართველოს მომავალს სათავისოდ ხედავს და დიდ ზიანსაც აყენებენ ჩვენ ლტოლვას ცივილიზებული სამყაროს მიმართულებით.

- კვირიკაშვილმა ლარის კურსის დაცემა გარკვეულწილად მედიას დააბრალა. თქვა, რომ “ეს თემა ტელევიზიებიდანაც არ ჩამოდის და ხელოვნური პროცესიც იქმნება”. რამდენად სერიოზულად მიგაჩნიათ ეს?

- ეს მარტო ლარის მახასიათებელი არაა. ნებისმიერი ვალუტა მის მიმართ წარმოქმნილი ისტერიის პირობებში ღირსებას კარგავს. როცა ჩვენი ტელევიზიები დილიდან საღამომდე იმ დავიდარაბაზე საუბრობენ, რაც ლარს თავს დაატყდა, რასაკვირველია, ეს მის სტაბილიზაციას ხელს არაფრით არ უწყობს. ჩემი აზრით, ბატონი პრემიერის გამონათქვამის ჩანაფიქრი სწორედ ეს იყო და ეს ქართული “ნოუ-ჰაუ” არ გახლავთ.

- ეკონომიკურ გუნდში განხორციელებულ ცვლილებებით ამ პრობლემის მოგვარებას და ქვეყანაში სისტემური ცვლილებებს ელით?

- სისტემური ცვლილების მოლოდინი იმ შემთხვევაში იქმნება, თუ მოსახლეობა საკუთარ მთავრობაში ასეთი უნარის გამომჟღავნების რაიმე წინაპირობას შემჩნევს. ჯერ-ჯერობით ცვლილება, რომელიც დაგვარწმუნებს, რომ რაღაც ისე აღარ იქნება, როგორც იყო, არ გვაქვს. კვლავ პრემიერად მოვლენილი კვირიკაშვილი სიმშვიდის მომგვრელია. ის, ჩემი აზრით, ნამდვილად ყველაზე საუკეთესო პოლიტიკური კლასის მაჩვენებლებით ხასიათდებოდა ამ არცთუ ზრდილობიან დისკუსიებისას. ვისურვებდი, რომ საკუთარი დამოუკიდებლობის მაღალი თამასის შესაბამისი რეალობა ჰქონდეს.

რასაკვირველია, ძნელია სრულიად დამოუკიდებელი იყო იმ პოლიტიკურ ძალაში, რომლის დამფუძნებელიც და მამა-მარჩენალიც სხვა არის, მაგრამ ყველაფერი შედარებითია. აკადემიზმი, განათლების მაღალი დონე, თავშეკავება და ნებისმიერი თემის მიმართ სერიოზული მიდგომა, რაც კვირიკაშვილს ახასიათებს, სტაბილური უნდა იყოს. სხვა მხრივ, რაც უფრო მეტი დამოუკიდებლობის ხარისხი ექნება პრემიერს, დარწმუნებული ვარ, მით უფრო შედეგიანი იქნება მისი ურთიერთობა როგორც პრეზიდენტთან, ისე პარლამენტის თავმჯდომარესთან. ეს კი ჩვენ ქვეყანას წაადგება.

- როგორ ფქრობთ, გუნდში განხორციელებული ცვლილებების შესახებ გადაწყვეტილება კვირიკაშვილმა თავად მიიღო?

- თეორიულადაც კი შეუძლებელია ვიფიქროთ, რომ ეს კვირიკაშვილის ერთპიროვნული გადაწვეტილება იყო. ეს წარმოუდგენელია და არც იქნებოდა სწორი ახალი მთავრობა მხოლოდ საკუთარი გადაწყვეტილებით შემოეთავაზებინა. უფრო სწორად, კარგად ნაცნობი “ახალი” მთავრობა. ვერ ვიტყვით, რომ ეს მისასალმებელია, მაგრამ ასეთი რეალობა გვაქვს. როცა ქვეყანაში გარკვეული სახის მონოპოლიები იქმნება და ამაზე საზოგადოების რეაგირება ადეკვატური არაა, საქართველოს პარლამენტიც მონოპოლიურ პოლიტიკურ სტრუქტურად ჩამოყალიბდა.

- ყოფილი “თავისუფალი დემოკრატი” ვიქტორ დოლიძე უხერხულ სიტუაციაში თანამდებობაზე დანიშვნამდე ჩავარდა, როცა კითხვა “კაბელების საქმესა” და პოლიტპატიმრებზე დაუსვეს. როგორ უნდა მოახერხოს ასეთი უხერხულობის თავიდან არიდება მაშინ, როცა გასული წლების განმავლობაში “ქართული ოცნების” მიმართ საკმაოდ კრიტიკული იყო?

- “ქართული ოცნებისათვის” მისასალმებელი სიახლეა, რომ მთავრობის შემადგენლობაში მიწვეულ იქნა ადამიანი არა მისი პოლიტიკური კუთვნილების საფუძველზე, არამედ მისი პროფესიონალიზმის ხარისხის გათვალისწინებით. რაც უფრო ფეხს მოიკიდებს ასეთი პრაქტიკა, მით უფრო მეტ პრფესიონალს მიეცემა საკუთარი საქმის კეთების შესაძლებლობა. ვიქტორ დოლიძის დანიშვნას მივესალმები, მიუხედავად მისი რამდენიმეწლიანი ნეგატიური განწყობისა “ქართული ოცნების” მიმართ. რადგან “ოცნების” პირობებში ასეთი სტანდარტი შესაძლებელი გახდა, ეს ჩემთვის გარკვეული პროგრესის, ცნობიერებითი ხასიათის წინსვლის მიმანიშნებელია.

დარწმუნებული ვარ დოლიძის წარმატებაში იმ თანამდებობაზე, რომელზეც ის დაინიშნა. უნდა ველოდოთ, რომ ევროპულ და ევროატლანტიკურ სივრცესთან ჩვენი დაახლოება უფრო შედეგიანად გაგრძელდება. ოღონდ წარმატების აუცილებელ წინაპირობად ის მიმაჩნია, რომ დოლიძე რომელიმე პარტიაში არ უნდა გაწევრიანდეს. როგორც კი ის “ოცნების” წევრი გახდება, მისი წარმატებების ხარისხი მაშინვე დადაბლდება. იმიტომ კი არა, რომ პარტია არ ვარგა. არამედ იმიტომ, რომ ეს სხვა მოტივაცია იქნება და არა ის ამაღლებული ფრაზები, რომელიც ზემოთ წარმოვთქვი.

ჩემთვის გულიდასაწყვეტია, რომ “ნაცმოძრაობასთან” პირველივე შეხებისას ევროინტაგრეაციის მინისტრმა შესაბამისი პასუხი ვერ მოიძია კითხვაზე – არიან თუ არა დღეს საქართველოში პლიტიკური პატიმრები. ამ კითხვისთვის მას პასუხი მზად უნდა ჰქონოდა და უნდა ჰქონდეს კიდეც მთავრობაში საქმიანობის პერიოდში. თუ პოლიტიოსებს მკაფიო კითხვაზე მკაფიო პასუხი არ ექნებათ, მაშინ მათ მიმართ ნდობა შემცირდება.

——————–

„ახალი თაობა“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ სოსო ცისკარიშვილთან: „ვიცე-პრემიერი რა საჭიროა, ვერ გავიგე“

პოლიტოლოგი სოსო ცისკარიშვილი „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში მინისტრთა კაბინეტში განხორციელებულ ცვლილებებსა და მინისტრობის კანდიდატებზე საუბრობს.

- ბატონო სოსო, მინისტრთა კაბინეტი პარლამენტის ნდობისთვის ემზადება. რას იტყვით წარმოდგენილ კანდიდატებზე?

- რეალურად მთავრობის მხოლოდ 10% შეიცვალა, ამდენად, მინისტრთა კაბინეტის ცვლილებაზე საუბარი ხმამაღალი ნათქვამია. საზოგადოებისთვის ყოფილი მთავრობის ხელახლა შეთავაზება შეიძლება ვინმეს ეფექტურად მიაჩნია, მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ ამ შემთხვევაში საზოგადოებისა და მთავრობის დამკომპლექტებელი პირების ხედვა სხვადასხვაა. ჩვენი საზოგადოება არ ყოფილა აღტაცებული ყოფილი მთავრობის საქმიანობით, მაგრამ სტაბილურობის განცდა ნამდვილად იყო. ამ ცვლილების დროს ვფიქრობდი, რომ ვიცე-პრემიერის ინსტიტუტი გაუქმდებოდა. ჩემთვის კვლავ ამოუხსნელი რჩება, რა საჭიროა ეს ინსტიტუტი თუ ის ისევ ფიქცია იქნება.

- რატომ არის ფიქცია?

- პირველი ვიცე-პრემიერი გახლავთ უკვე ფინანსთა მინისტრი, რომელსაც იმდენად დიდი საქმე აქვს, რომ რთულია, დამატებით შეითავსოს ვიცე-პრემიერის პოზიცია. ეს უფრო რევერანსია, ვიდრე რეალობით გამოწვეული აუცილებლობა. არც ერთი მთავრობის სხდომა არ გამართულა, რომელსაც ვიცე-პრემიერი წარუძღვებოდა.

- შეიძლება აქამდე არ დადგა ეს საჭიროება, ან პირველი ვიცე-პრემიერი მაშინ ცვლის პრემიერს, როდესაც ის ქვეყანაში არ იმყოფება...

- ფაქტია, რომ როდესაც პრემიერი საზღვარგარეთ არის ვიზიტით ან გარკვეული მიზეზით ვერ მიდის სამსახურში, ასეთ ვითარებაში ჩატარებულა მთავრობის სხდომა. ეს ფუნქცია ეფემერულია და გარკვეული ჯილდოს დატვირთვის მატარებელი.

- ამ ინსტიტუტის არსებობის აზრს ვერ ხედავთ?

- მე ვამბობ, რომ ყოველგვარი დამატებითი ფუნქციის, მინისტრის პორტფელის გარეშე უნდა იყოს ვიცე-პრემიერი თუ იქნება. ვიცე-პრემიერმა უნდა გადაწყვიტოს გარკვეული წვრილმანები, ის უნდა იყოს ერთგვარი რგოლი სამინისტროებთან მუშაობაში. ამ შემთხვევაში ვიცე-პრემიერის ფუნქცია და დანიშნულება უფრო გარკვეული და მისაღები იქნება.

- მთავარი გამოწვევა, რის წინაშეც დადგება ეს კაბინეტი, რა არის? ჩვენ ვნახეთ, რომ პრემიერმა სწორედ ეკონომიკური გუნდის გადახალისება გადაწყვიტა, რატომ? ლარის კურსი იყო მთავარი მიზეზი?

- ეკონომიკის ყოფილი მინისტრი წარმოგვიდგინეს, როგორც ფინანსთა მინისტრობის კანდიდატი, რომელიც გახდება კიდეც მინისტრი, მაგრამ ჩემთვის გაუგებარია, ეს მისი დაწინაურებაა თუ დაქვეითება. ბატონმა ქუმსიშვილმა გვითხრა, რომ ლარის კურსი მოკლე პერიოდში არ არის აქტუალური და ხანგრძლივი პერიოდის გათვალისწინებით უნდა იყოს ლარის გაძლიერებაზე საუბარი.

- გიორგი კვირიკაშვილმა არაორდინალური გადაწყვეტილება მიიღო და მთავრობის შემადგენლობაში შეიყვანა ერთ დროს ოპოზიციონერი ვიქტორ დოლიძე. როგორ შეაფასებთ ამ გადაწყვეტილებას?

- ჩემთვის ყველაზე იმედისმომცემი გახლავთ ის ფაქტი, რომ მრავალი წლის განმავლობაში მხოლოდ პირველად, სახელმწიფო ინტერესი პარტიულ ინტერესზე ამაღლდა. ასევე, პროფესიონალიზმს მიეცა გაქანება. თუ მომავალშიც მოხდება მსგავსი ფაქტი, ეს მხოლოდ მისასალმებელი იქნება.

„ახალი თაობა“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ კახა კუკავასთან: „ქართული ოცნების“ რღვევა ორი წლის შემდეგ დაიწყება“ // რატომ ვერ ერთიანდება არასაპარლამენტო ოპოზიცია

„ახალი თაობის“ კითხვებს პარტია „თავისუფალი საქართველოს“ ლიდერი, კახა კუკავა პასუხობს.

- ბატონო კახა, ვრცელდება ინფორმაცია, რომ არასაპარლამენტო ოპოზიცია გაერთიანებაზე ვერ თანხმდება. რა ხდება, რაზე ვერ შეთანხმდით?

- დიახ, მართლაც გაიწელა ეს კონსულტაციები. იმიტომ, რომ, როგორც ჩანს, არასაპარლამენტო ოპოზიციაში იმაზე მეტი დაქსაქსულობაა, ვიდრე ჩვენ გვეგონა. პარტიების ერთი ნაწილი ერთიან მოქმედებას თავს არიდებს.

- რა მოტივით?

- არ ვიცი, ეს მათი სტრატეგიითაა გამოწვეული თუ უთანხმებენ ისინი თავიანთ სპონსორებს ამ გადაწყვეტილებას, მაგრამ ფაქტია, რომ ძალიან რთულდება ერთობლივი მოქმედებების დაგეგმვა.

- რა მიზეზს ასახელებენ?

- რომ არ უნდათ, ეს ფაქტია და რატომ არ უნდათ, ამისთვის ყველა სხვადასხვა მიზეზს ასახელებს. ეს პროცესი კი ხელისუფლების წისქვილზე ასხამს წყალს. დაქსაქსულ ოპოზიციას ყოველთვის მოუგებს ნებისმიერი, თუნდაც უვარგისი ხელისუფლება. ეს კი ბევრი ოპოზიციონერი ლიდერის თავში რატომღაც არ შედის.

- საპარლამენტო არჩევნები რომ დასრულდა, უკვე იმ პერიოდიდან საუბრობდნენ ექსპერტები, რომ ბიძინა ივანიშვილმა ოპოზიციური ველი მთლიანად მოასუფთავა...

- მე არ მესმის ეს ქურდული ტერმინებით მეტყველება. ასე სააკაშვილმაც მოასუფთავა და შევარდნაძემაც კი არ მოასუფთავა და ამოჟლიტა 1992 წელს და ვინმეს ეს პოზიტივად მიაჩნია?! არ მესმის, რა არის ამაში პოზიტივი. ქართული სახელმწიფოს ამოცანა ის არის სწორედ, რომ ინსტიტუტები შეიქმნას, მათ შორის, პოლიტიკური პარტიები უნდა გაძლიერდეს. ეს არის ქართული სახელმწიფოს ამოცანა და არა ის, რომ ფეოდალურ სამოურავოდ გადააკეთო ქვეყანა 21-ე საუკუნეში.

- დღეს ამ პროცესს აქვს ადგილი?

- რასაც აკეთებს ბიძინა ივანიშვილი, რასაც აკეთებდა თავის დროზე მიხეილ სააკაშვილი, საკუთარ ინტერესებზე ირგებენ ყველაფერს. ბიძინა ივანიშვილმა პოლიტიკური სპექტრიდან მოასუფთავა ისინი, ვინც მის ფულს დახარბდნენ და მათ მოუწიათ ამ ფულის გადახდა, ოღონდ არა ფინანსური სახით, მათ პოლიტიკური ხარაკირი გაიღეს. თუმცა, ნურც ის დაგვავიწყდება, რომ იყო საქართველოში პარტიები, მათ შორის „თავისუფალი საქართველო“, რომელმაც პრინციპულად თავიდანვე უარი თქვა ბიძინა ივანიშვილის ფულზე და ბიძინა ივანიშვილის თოჯინის ფუნქციის შესრულებაზე.

- ბიძინა ივანიშვილი გთავაზობდათ ფულს და არ აიღეთ?

- დიახ, იყო ეს შემოთავაზება და ეს თვითონ ბიძინა ივანიშვილსაც თავის პრესკონფერენციებზე უთქვამს, ვთავაზობდი მას და უარი მითხრაო.

- შეწყდება კონსულტაციები ოპოზიციურ პარტიებს შორის თუ არის რამდენიმე პარტია, ვინც გააგრძელებს მოლაპარაკებებს?

- არა, არ წყდება. კონსულტაციები აუცილებლად გაგრძელდება და „თავისუფალი საქართველო“ ყველაფერს გააკეთებს იმისთვის, რომ მოხდეს ამ პარტიების ლუსტრირება. აუცილებლად შედგება პარტიების ერთ ნაწილის შორის შეთანხმება, ხოლო ვინც თამაშობს ხელისუფლების თამაშს, მათ ლუსტრაციას აუცილებლად მოვახდენთ.

- რას იტყვით ხელისუფლების შიგნით მიმდინარე პროცესებზე? უკვე სახეზეა ახალი მთავრობა, რომელსაც პარლამენტი დღე-დღეზე დაამტკიცებს. თქვენ განაცხადეთ, ვინც შესაცვლელი იყო, არ შეიცვალაო. კონკრეტულად ვის გულისხმობდით?

- ახალი ამ მთავრობაში არაფერი არ არის, ყველა მინისტრი ძველია, თუ არ ჩავთვლით ტექნიკურ ცვლილებებს. ჩვენს ცხოვრებაშიც იქნება ისეთივე რეგრესი, რაც იყო გასული 4 წლის მანძილზე. იმ 800 ათასმა ადამიანმა, ვინც ხმა მისცა „ქართულ ოცნებას“, უნდა იცოდეს, რომ მათ ხმა მისცეს საკუთარი ქვეყნის დაქცევას და 10 ლარად გაყიდეს საკუთარი შვილების მომავალი!

- ანუ ამომრჩევლის პასუხისმგებლობაზე საუბრობთ?

- ეს პასუხისმგებლობა უნდა იკისროს თავის დროზე იმ 800 ათასმა ამომრჩეველმა. ჩვენ ყველაფერს ვაბრალებთ ამერიკას, რუსეთს, შევარდნაძეს, სააკაშვილს, ივანიშვილს, არადა არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ შევარდნაძესაც, სააკაშვილსაც და ივანიშვილსაც 800 ათასიც და მილიონიც აძლევდა ხმას. მაშინ, როცა ერთეულები სულ ვაფრთხილებდით ამ ხალხს, რომ ამის გაკეთება ქვეყანას დააქცევს. მერე ის 800 ათასი ამომრჩეველი გამოდგება 2 წლის შემდეგ და დაიწყებს ივანიშვილის გინებას და ახალი მთავრობის ქებას. ამიტომ ეს პრობლემა არის სიღრმისეული, რომ ჩვენ გვყავს 800 ათასი აგრესიულად მორჩილი უმრავლესობა, რომელიც ნებისმიერ მთავრობას 10 ლარად ხმას აძლევს!

- მაინც რა მოლოდინი გქონდათ, რომელი მინისტრების შეცვლას ელოდებოდით?

- მოლოდინი არ მქონია, რომ მინისტრები შეიცვლებოდნენ, თუმცა ვისურვებდი, რომ თითქმის ყველა მინისტრი შეცვლილიყო. რამდენიმე კი განსაკუთრებით სკანდალური იყო. მოლოდინი კი ნამდვილად არ მქონდა.

- რატომ?

- მე ვიცი ძალიან კარგად, ბიძინა ივანიშვილი რის მიხედვით არჩევს მინისტრებს. ის მინისტრებს არჩევს არა შედეგების და პროფესიონალიზმის მიხედვით, არამედ მორჩილების და ლოიალობის მიხედვით. არალოიალობა არც ერთი მინისტრისთვის არ შემიტყვია და აქედან გამომდინარე, არც ერთი მინისტრის შეცვლას არ ველოდებოდი.

- იმის თქმა გინდათ, რომ ეს გუნდი შეარჩია ივანიშვილმა და არა კვირიკაშვილმა?

- რა თქმა უნდა! ამაში ორი აზრი არ არის. გიორგი კვირიკაშვილს გააჩნია მხოლოდ ცერემონიალური ფუნქციები ამ მთავრობაში, რომ უცხოელ სტუმრებს გაუღიმოს, ხელი ჩამოართვას და ფოტო გადაიღოს. ეს არის მისი ერთადერთი ფუნქცია საქართველოს მთავრობაში!

- რა მოლოდინი გაქვთ ახალი პარლამენტისგან. ის შეუდგა უკვე მუშაობას, აქტიურად მიმდინარეობს დებატებიც. რამდენად ნაყოფიერი ოთხი წელი იქნება?

_ ეს არ არის პარლამენტი, ამ სიტყვის კლასიკური გაგებით, რომელიც უნდა გამოხატავდეს ქართველი ერის ნება-სურვილს. ის გამოხატავს ორი ოლიგარქის, სააკაშვილის და ივანიშვილის, ინტერესებს და აქედან გამომდინარე, ამ პარლამენტს ექნება უფრო კრიმინალური გარჩევის ხასიათი მომავალი 4 წლის მანძილზე, ვიდრე პარლამენტისა.

- უკვე იხილა საზოგადოებამ ქალებს შორის საქმის გარჩევა...

- დიახ და ძალიან სამარცხვინო იყო, რომ ამ გარჩევის ერთ-ერთი მხარე იყო იუსტიციის მინისტრი, რომელიც თვითონ უნდა იყოს კრიმინალური მენტალობის მთავარი მტერი. ის თავად საუბრობდა კრიმინალური ტერმინოლოგიით. ასე რომ, კარგს არაფერს ველი. როგორც ჩვენი პრაქტიკა და ისტორია გვიჩვენებს, ყოველთვის მეორე ვადის შუაში იწყება ხოლმე ხელისუფლების რღვევა და ახლაც ეს მოლოდინი მაქვს. დაახლოებით ორ წელიწადში სურათი შეიცვლება.

- ადგილობრივი არჩევნებისთვის თუ ელოდებით განსხვავებულ სურათს?

- განსხვავებულს არ ველოდები, თუმცა ოპოზიცია ივაჟკაცებს. რა თქმა უნდა, პროცესების დაჩქარება შეიძლება, მაგრამ ჯერჯერობით ამისი ნიშნები არ ჩანს.

„ახალი თაობა“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ თამარ ჩხეიძესთან: „პატრიოტთა ალიანსი ნამდვილი ოპოზიცია არაა“ // „არჩევნების შეფასება აუცილებელია“

პარლამენტსა და მის გარეთ მიმდინარე მოვლენებზე „ახალი თაობა“ ყოფილ დეპუტატ თამარ ჩხეიძეს ესაუბრა.

- საზოგადოება უკმაყოფილოა მთავრობის მუშაობით. აღმასრულებელ ხელისუფლებაში ცვლილებებს მოელოდნენ ისინიც, ვინც ხმა „ქართულ ოცნებას“ მისცა. მთავრობა თითქმის არ იცვლება. რატომ?

- მართლაც, თუ უმნიშვნელო გადაადგილებას არ ჩავთვლით, არანაირი ცვლილება არ მომხდარა. „ქართულმა ოცნებამ“ ამის საჭიროება ვერ დაინახა. მმართველმა პარტიამ მოიპოვა საკონსტიტუციო უმრავლესობა და იქცევა ისე, როგორც სურს. მას არ აინტერესებს, უნდა თუ არა ხალხს იგივე მთავრობა.

- არჩევნები ჩავლილია და იმიტომ?

- დიახ, თუმცა, განსაკუთრებულად არც არჩევნების წინ ითვალისწინებდნენ ხალხის აზრს.

- არჩევნების შემდეგ სხვა რეალობაა. დარჩა თუ არა პოლიტიკაში ძალა, რომელიც ეფექტური ოპოზიცია იქნება?

- პარლამენტში „ქართული ოცნების“ ოპოზიცია „ნაციონალური მოძრაობაა“, პარლამენტის გარეთ – ლეიბორისტული პარტია. არიან სხვებიც. მათგან დიდი რყევები მოსალოდნელი არ არის, მაგრამ აქტიურობა იქნება. „ნაციონალური მოძრაობის“ დეპუტაციის გამოსვლებს მნიშვნელობა ექნება ქვეყნის შიგნითაც და გარეთაც. ისინი აუცილებლობის შემთხვევაში ხმას მიაწვდენენ დასავლეთს.

- ოპოზიციაა პატრიოტთა ალიანსიც.

- პატრიოტთა ალიანსი ნამდვილი გაგებით არაა ოპოზიცია. კულუარებიდან მაქვს ინფორმაცია, რომ ამ ძალას არჩევნებზე ხმები დააკლდა და ის ხელოვნურად შეიყვანეს პარლამენტში. ხელისუფლებას საამისოდ ბერკეტები ჰქონდა. ეს პარტია ძირითადად ხელისუფლების მომხრეა, მაგრამ ახდენს საკითხების რადიკალიზაციას და გამოხატავს უფრო მძაფრ პოზიციებს. ეს რეაქციული პოზიციებია, რომლებიც შორსაა ლიბერალური დემოკრატიისგან. ხელისუფლებას პატრიოტთა ალიანსი სჭირდება ფონის შესაქმნელად. ამ პოლიტიკური ძალის გამოსვლები არადემოკრატიული და პრორუსულია და მომავალშიც ასეთი იქნება. მისი წარმომადგენლები ხელისუფლებას ნაწილობრივ აკრიტიკებენ.

- კერძოდ?

- მაგალითად, ისინი თავს ესხმიან კულტურის მინისტრს საყდრისის დანგრევის გამო. ამ მინისტრის მომხრე არ ვარ, საყდრისის დანგრევაც დანაშაულად მიმაჩნია, მაგრამ გიორგაძე იყო შემსრულებელი. თუ მას ადანაშაულებ, მაშინ დამკვეთიც უნდა ახსენო! თანაც, ადრე, როცა საყდრისის თემაზე გამოდიოდნენ, ალიანსის წევრები ერთნაირ ბრალდებებს უყენებდნენ წინა და ახლანდელ ხელისუფლებას. არადა, წინა ხელისუფლების დროს საყდრისს კულტურული ძეგლის სტატუსიც ჰქონდა და ეს ძეგლი არავის დაუნგრევია. თუ ძეგლის დანგრევის ბრალდებებს აყენებენ, მაშინ ამ ხელისუფლებას სხვა საკითხებშიც არ უნდა დაეთანხმონ!

- პარლამენტის გარეთ დარჩენილი პარტიები აპირებენ, ერთობლივი შეფასება მისცენ ბოლო არჩევნებს. მათი განცხადებებით, ეს არჩევნები თავისუფალი და სამართლიანი არ იყო...

- კარგი იქნება, თუ ამ არჩევნებს შეფასება მიეცემა. ბუნებრივია, არ მოველი, რომ ამის შემდეგ ახალი რიგგარეშე არჩევნები გაიმართება, მაგრამ სათქმელი მაინც უნდა ითქვას. ეს საჭიროა იმისთვის, რომ მომავალში გამოსწორდეს მდგომარეობა.

- 2020 წლისთვის თუ ჩატარდება არჩევნები გაუმჯობესებულ საარჩევნო გარემოში?

- გარკვეული ხნის შემდეგ ცვლილებები აუცილებლად უნდა მოხდეს. არ ვიცი, რამდენი ხანი დასჭირდება ამ პროცესს. დემოკრატიზაციისთვის აუცილებელია საზოგადოებისა და პოლიტიკოსების შეგნების ზრდა. მათ დემოკრატიზაციის აუცილებლობა უნდა დაინახონ. პოლიტიკური პარტიები არ უნდა შემოიფარგლებოდნენ მხოლოდ საკუთარი პარტიული ინტერესებით. საარჩევნოდ უნდა შეიქმნას მეტ-ნაკლებად თანასწორუფლებიანი გარემო, სადაც ფულს არ ექნება გადამწყვეტი მნიშვნელობა. ჩვენში არჩევნებისთვის აუცილებელი თანხების რაოდენობა წლიდან წლამდე იზრდება და არნახულ ციფრებს აღწევს, პარტიებს ყოფენ კვალიფიციურებად და არაკვალიფიციურებად იმ დროს, როცა კვალიფიციურობა ზოგჯერ მაქინაციებით მიიღწევა. თუ სამართლიანი არჩევნების მიმართულებით პირველი ნაბიჯები მაინც გადაიდგმება, ეს პოზიტიური იქნება. ხელისუფლება რომ ამაზე წავიდეს, მასზე ზეწოლაა საჭირო.

- კვალიფიციურ სუბიექტებთან დაკავშირებული მაქინაციები ახსენეთ. პოლიტიკური პარტიების საბიუჯეტო დაფინანსება ბოლო დროს განხილვის თემა გახდა. ყველა არ ეთანხმება იმას, რომ კვალიფიციურად წოდებული პარტიები ბიუჯეტიდან ფინანსდებოდნენ...

- ზოგ პარტიას კვალიფიციური სუბიექტის სტატუსი დაუმსახურებლად აქვს მინიჭებული. მიუხედავად ამისა, პარტიებისთვის საბიუჯეტო დაფინანსების შეწყვეტა სწორი არ იქნება. მაშინ ისინი არალეგალურად იშოვიან ფულს, რაც უარესია. პროცესები უფრო დემოკრატიული და სამართლიანი უნდა გახდეს. მაქინაციები უნდა გამოირიცხოს, არჩევნების წინ კი თანხების ხარჯვა შეიზღუდოს. რეგულაციების შემთხვევაში არჩევნებზე აღარ დაიხარჯება უზომო თანხები, რაც თანასწორობასაც შეუწყობს ხელს.

„ახალი თაობა“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ ვახტანგ მაისაიასთან: „გალში ვითარების გამწვავებას უნდა ველოდოთ“

რუსეთი საქართველოს სამხედრო ბაზების რკალში აქცევს. ოკუპირებული გალი სამხედრო ქალაქი ხდება. რუსეთს უნდა, გალი სამხედრო პლაცდარმად აქციოს და თავისი იმპერიალისტური გეგმების განხორციელებისთვის გამოიყენოს. რუსეთი სამხედრო ბაზას აძლიერებს და სამხედრო ქალაქს აშენებს ცხინვალის რეგიონშიც (თამარაშენსა და კეხვში), საიდანაც 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს, ქართველების ეთნოწმენდა მოხდა, გადაიწვა და ბულდოზერებით მიწასთან გასწორდა ქართველთა საცხოვრისი. მესამე პლაცდარმი რუსეთს სომხეთში აქვს. ცოტა ხსნის წინ, ვლადიმირ პუტინმა სომხეთში რუსულ-სომხური ერთობლივი საჯარისო ფორმირების შექმნას მოაწერა ხელი.

გალის სამხედრო ქალაქად გამოცხადების შესახებ რუსეთის ხელისუფლების გადაწყვეტილებას, აფხაზეთის მარიონეტული რეჟიმიც ეთანხმება.

ვლადიმირ პუტინმა საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიაზე, აფხაზებთან გაერთიანებული სამხედრო დაჯგუფების შექმნაზე შეთანხმების რატიფიცირების შესახებ კანონს 22 ნოემბერს მოაწერა ხელი, მას შემდეგ, რაც 2 ნოემბერს, სახელმწიფო დუმამ, 16 ნოემბერს კი, ფედერაციის საბჭომ მისი რატიფიცირება მოახდინა.

რუსეთმა ოკუპირებულ აფხაზეთს ხელშეკრულებაზე ხელი 2015 წლის ნოემბერში მოაწერინა. მას „მოკავშირეობისა და სტრატეგიული პარტნიორობის“ შესახებ ჩარჩო შეთანხმება დაერქვა. შეთანხმება 10 წლის განმავლობაში იმოქმედებს, 5 წლიანი ვადით, ავტომატურად გაგრძელების შესაძლებლობით. გაერთიანებული დაჯგუფების შემადგენლობაში იქნება აფხაზეთში განთავსებული რუსეთის გაერთიანებული სამხედრო ბაზა, აფხაზების ორი ცალკეული მოტომსროლელთა ბატალიონი, საარტილერიო და საავიაციო ჯგუფები, ასევე სპეციალური დანიშნულების ქვედანაყოფი.

ექსპერტი სამხედრო-პოლიტიკურ და უსაფრთხოების საკითხებში ვახტანგ მაისაია „ახალ თაობასთან“ აცხადებს, რომ რუსეთს გალის სამხედრო ქალაქად გამოცხადება რამდენიმე მიზნის მისაღწევად სჭირდება.

- ბატონო ვახტანგ, ადრეც გვისაუბრია, საქართველოს საზღვრებთან რუსული სამხედრო ბაზების განთავსების გეგმებზე, რაც ბოლო დროს აქტიურად ხორციელდება, მაგრამ ახლა რუსეთს რისთვის სჭირდება გალის სამხედრო ქალაქად გამოცხადება?

- რუსეთს გალის სამხედრო ქალაქად გამოცხადება რამდენიმე მიზნის მისაღწევად სჭირდება. კერძოდ, რუსეთს სურს საქართველოზე ზეწოლა მოახდინოს.

- რის მიღწევას ცდილობს?

- რუსეთს სურს შეაჩეროს ნატოს წინსვლა ახლო აღმოსავლეთის მიმართულებით და გააძლიეროს გავლენის სფეროები. ანუ რუსეთის მიზანია ზეწოლა საქართველოზე, ნატოს ახლო აღმოსავლეთით გაფართოების შეჩერება.

- პარალელურად, რუსეთის დუმის დსთ-ის კომიტეტის თავმჯდომარე აცხადებს, რომ კონფლიქტები (აფხაზეთსა და ცხინვალში) უნდა მოგვარდეს. ამისთვის კონფედერაციულ მოწყობას გვთავაზობს. ანუ, ერთი მხრივ, თითქოს კონფლიქტის მოგვარების გზას გვთავაზობენ, მეორე მხრივ, აძლიერებენ სამხედრო ელემენტს...

- რა თქმა უნდა. თქვენ ზუსტად ჩაწვდით ამ პრობლემის არსს.

- რამდენად მისაღებია ეს ქართული მხარისთვის?

- ცხადია, რუსეთის ამგვარი გეგმები საქართველოსთვის მიუღებელია.

- რამდენად მისაწვდომია რუსებისთვის ასეთი გეგმის განხორციელება?

- რუსეთს სადაც გაუვა, იქ განახორციელებს თავის გეგმას. თუ არ გაუვა, ვერ განახორციელებს.

- თქვენ ბრძანეთ, რომ საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიაზე სამხედრო კომპონენტის გაძლიერების ერთ-ერთი მიზეზი ნატოს აღმოსავლეთით სვლის შეჩერებაა. ნატო საქართველოს მაპს ისედაც არ აძლევს. რაიმე გამოჩნდა ისეთი, რამაც რუსეთი შეაშფოთა? რამენაირი წინსვლა იგრძნობა საქართველოს ნატოში მიღების თვალსაზრისით და რუსეთი ამიტომ ამოქმედდა?

- ეს ძალიან რთული საკითხია. ამ საკითხის მიმართ ნატოშიც რთული დამოკიდებულებაა. დასავლეთი, ევროკავშირი და მათი მოკავშირეებიც არ არიან ჩამოყალიბებული ამ მიმართულებით. დღეს არავინ იცის, რას განახორციელებს ტრამპის ადმინისტრაცია. ყველაფერი დამოკიდებულია ამერიკის ახალ ადმინისტრაციაზე. ახალი მიდგომებია. ევროპაშიც იქნება ახალი არჩევნები. ყველაფერი დამოკიდებული იქნება ახალი არჩევნების შედეგებზე. სამწუხაროდ, ყველა საკითხი ღიადაა დარჩენილი.

- მაშინ რუსეთს რის შეიძლება ეშინოდეს?

- რუსეთს არაფრის ეშინია. რუსეთი და დასავლეთი ერთმანეთთან შევიდნენ დიდ კონფრონტაციაში. ეჭვი მეპარება, ვინმეს ამის ეშინოდეს. პირიქით, რუსეთი მუშტებს იღერებს და ცდილობს, ყველა მიმართულებით შეიტანოს დაძაბულობის ელემენტები. მით უმეტეს, ახლა უფრო რთული სიტუაციაა. ნამდვილად ვერ გეტყვით, რით დასრულდება საკითხი. ჩვენ რომ ვართ სტაგნაციის პერიოდში, ეს ცხადია.

- ნატოში საქართველოს გაწევრიანებასთან დაკავშირებით სტაგნაციის პერიოდია?

- დიახ.

- ნატოში მიღების თვალსაზრისით სტაგნაციის პერიოდი ხომ 2008 წლის ომის დროიდან მომდინარეობს...

- დიახ.

- გარღვევა შეიძლება მოხდეს?

- ჯერჯერობით, ამ ეტაპზე გარღვევა ნაკლებად იქნება. მერე ვნახოთ.

- ბოლო დროს იყო გარკვეული განცხადებები, რომელიც რუსეთს მაინცდამაინც არ უნდა უხაროდეს...

- ჩვენი მიმართულებით არ იქნება მაინცდამაინც კარგი სიტუაცია.

- კერძოდ, რას უნდა ველოდოთ?

- გალში სიტუაციის გამწვავებას. რუსეთი გალში სამხედრო ოჯახების ჩასახლებასა და მის წმინდას, სამხედრო ქალაქად გადაქცევას გეგმავს. არ არის გამორიცხული, სიტუაცია ისე გამწვავდეს, ქვეყანამ ათასობით ახალი ლტოლვილი მიიღოს.

——————-

„ვერსია“, 25-28 ნოემბერი, 2016 წელი

ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „კონფედერაციაზე საუბარი საჭირო და აუცილებელია“ // რას ნიშნავს რუსი დეპუტატის განცხადება საქართველოს კონფედერაციული მოწყობის შესახებ და შეიცვალა თუ არა კრემლმა პოზიცია

თათია გოჩაძე

რუსეთის დუმის დეპუტატმა ლეონიდ კალაშნიკოვმა მოლდოვაზე საუბრისას განაცხადა, რომ შესაძლებელია საქართველოსა და უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის საკითხში, განხილულ იყოს კონფედერაციული მოწყობა. კალაშნიკოვი კომუნისტური პარტიის წარმომადგენელია და დსთ-ს კომიტეტს ხელმძღვანელობს რუსეთის დუმაში. კონფედერაციულ მოწყობაზე საუბარი საქართველოში 90-იან წლებშიც დაიწყო, თუმცა უშედეგოდ დასრულდა, რადგან ქართულმა მხარემ უარი განაცხადა. საინტერესოა, რას ნიშნავს დღეს რუსი დეპუტატის მიერ მსგავსი განცხადება, შეიძლება თუ არა ეს კრემლის პოზიციად ჩავთვალოთ, არის თუ არა კონფედერაცია ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის ერთადერთი საშუალება და რა საფრთხეს შეიცავს ქვეყნის კონფედერაციული მოწყობა?

„ვერსიის“ კითხვებს კონფლიქტოლოგი, ექსპერტი მამუკა არეშიძე პასუხობს.

- კალაშნიკოვი ან მოლდოვაზე საუბარმა გაიტაცა და შემთხვევით მიაყოლა საქართველო და უკრაინა ამ კონტექსტში, ან ეს იყო ერთგვარი ზონდაჟი იმის გასარკვევად, როგორი რეაქცია ექნებოდა ამ ქვეყნების საზოგადოებასა და მთავრობებს. კარასინმა განაცხადა, რომ რუსეთი არავითარ შემთხვევაში არ შეცვლის გადაწყვეტილებას აფხაზეთსა და ,,სამხრეთ ოსეთთან” მიმართებაში, თუმცა ეს ის არგუმენტი არაა, რომ ჩავთვალო კალაშნიკოვს ეს შემთხვევით წამოსცდა. მით უმეტეს, მსგავსი განცხადება, ცოტა ხნის წინ, პოლიტოლოგმა, კრემლთან ძალიან დაახლოებულმა მარკოვმაც გააკეთა.

- ასეთია კრემლის პოზიცია, რატომ წამოწიეს დღეს ეს საკითხი _ ეს საქართველოს ხელისუფლების სწორი მუშაობის შედეგია თუ რუსეთის მიმართ ევროკავშირის მიერ დაწესებული სანქციების?

- ამ განცხადების შემკვეთი, რამდენიმე კურდღლის ერთდროულად დაჭერას აპირებს. კალაშნიკოვი დსთ-ს კომიტეტის თავმჯდომარეა. ის არაა მმართველი პარტიის წარმომადგენელი, კომუნისტური პარტიის წევრია, რაც მნიშვნელოვანი ფაქტია. ვინც ეს შეკვეთა მისცა კალაშნიკოვს, ფიქრობდა, რომ ეს გათვლილი იყო დნესტრისპირეთის, აფხაზეთისა და ,,სამხრეთ ოსეთის” დე ფაქტო ხელისუფლებებზე, რადგან ზოგიერთმა მათგანმა პოზიორობა და კუნთების ჩვენება დაიწყო. მაგალითად, აფხაზეთის ხელმძღვანელობამ. ასე რომ, ეს ნაბიჯი შეიძლება, მათ ,,ფორმაში მოსაყვანადაც” იყო გათვლილი.

- ანუ ეს შეიძლება პუტინის არაპირდაპირი მესიჯი იყოს?

- გამორიცხული არაა… ზოგჯერ, შესაბამის ,,რჩევას” აძლევენ დუმის დეპუტატს და შემდეგ ის აკეთებს განცხადებას. მაგალითად, როგორიც გააკეთა ჟირინოვსკიმ, როცა თქვა, აფხაზეთი საერთოდ არ არსებობს როგორც ერი და ეს ქვეყანაც არ არისო. ეს სვლა იყო აფხაზეთის დე ფაქტო ხელისუფლების დასაშინებლად, რადგან ვერ დაალაგეს ვითარება ისე, როგორც რუსეთისთვის არის მისაღები. მოსკოვი და ყველა მსხვილი პოლიტიკური მოთამაშე, ცდილობს, საქმე კონფლიქტური რეგიონების მეშვეობით მოაგვაროს.

- კონკრეტულად რას გულისხმობს კონფედერაციული მოწყობა, რით განსხვავდება ავტონომიისგან და ხომ არ გაჩნდება საფრთხე, „სამხრეთ ოსეთმა“ ან აფხაზეთმა დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბება მოითხოვოს?

- განსხვავებით ავტონომიური რესპუბლიკისგან, რომელიც სხვა სახელმწიფოს ნაწილია, მაგრამ სახელმწიფოებრივი ატრიბუტიკით სარგებლობს, კონფედერაციაში ძალიან მაღალი სუვერენიტეტის ან ძალიან მაღალი სახელმწიფოებრივი არსის სუბიექტებია გაერთიანებული. კონფედერაციას საქართველოს რუსეთი 1998 წელს სთავაზობდა. მაშინ პრიმაკოვმა ჩამოიყვანა არძინბა და შეახვედრა შევარდნაძეს. შევარდნაძემ ჰკითხა პრიმაკოვს, გვთავაზობთ ორი სახელმწიფოს ერთობას კონფედერაციაში თუ სუვერენულ სახელმწიფოსო? შევარდნაძემ პასუხი ვერ კი არა, არ მიიღო და ამ საკითხზე საუბარიც აქ დასრულდა. ასე რომ, როცა ორი სუვერენული სახელმწიფო დებს კონფედერაციაში შესვლის ხელშეკრულებას, აუცილებლად იდება პუნქტი, რომლის მიხედვითაც კონფედერაციის არმოწონების შემთხვევაში, სახელმწიფოებს გასვლის უფლება აქვთ. აფხაზეთმა კონფედერაციის პირობებში რომ ჩაატაროს რეფერენდუმი და დამოუკიდებლობა მოინდომოს, წინ ვერ აღვუდგებით. ამიტომ მოლაპარაკების თემა უნდა იყოს ავტონომიური ტიპის კონფედერაცია ძალიან მაღალი სტატუსით, რაშიც ვგულისხმობ, რომ თბილისმა შეინარჩუნოს საგარეო, საფინანსო, უსაფრთხოების პოლიტიკის წარმართვის პრივილეგია, თუმცა აფხაზეთს შესაძლოა ჰყავდეს შინაგანი ჯარი, მთავრობა და გარკვეული გადაწყვეტილებების მიღების შესაძლებლობა ჰქონდეს.

- ამბობთ, აფხაზეთმა დამოუკიდებლობა რომ მოინდომოს, წინ ვერ აღვუდგებითო. აფხაზეთს დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბების რესურსი აქვს?

- არ აქვს. აფხაზეთის დღევანდელი მდგომარეობა მძიმეა. რუსებმა ხელოვნურად შექმნეს ვითარება, რომ აფხაზეთი ფინანსურად დამოკიდებულია მასზე. ხალხი შეგნებულად გააზარმაცეს, მუქთა ფულს მიაჩვიეს… ე.წ კონტროლის სამსახურების დასკვნით, აფხაზები ფინანსების 75%-ს, ,,სამხრეთ ოსეთი” კი 100%-ს იღებენ რუსეთისგან.

- დღეს რომელი მხარის ინტერესებში შედის კონფედერაციაზე საუბარი?

- სიმართლე გითხრათ, კონფედერაციაზე საუბარს არარეალურად მივიჩნევ და როგორც გითხარით, ეს ერთგვარი პოლიტიკური რევერანსი მგონია, რათა ჩაითვალოს, თითქოს მოსკოვში ასე ფიქრობენ. საქართველო პროდასავლურ ვექტორს არ ცვლის. აქედან გამომდინარე, საჭიროა, საქართველოში გაიზარდოს იმ ადამიანების ხვედრითი წილი, რომლებიც რუსეთის მხარესთან მოლაპარაკებას შეძლებენ. ხელისუფლებაში მოსული ადამიანების 99% ხვდება, რომ რუსეთთან პარტნიორობით ვითარება ჩვენს სასიკეთოდ არ შეიცვლება. ამის ყველაზე კარგი მაგალითი სომხეთია. როცა აზერბაიჯანთა კონფლიქტში აღმოჩნდა, მოსკოვმა მიატოვა. არც ერთი მსხვილი მოთამაშის ნდობა შეიძლება, თუ არ გაქვს მსხვილი ინიციატივები. თუ გვინდა, საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა აღდგეს და სახელმწიფოებრიობა შედგეს, უნდა შევქმნათ ინიციატივების პაკეტი, რომ ჩვენი ხმა ხმამაღლა ისმოდეს საერთაშორისო ასპარეზზე.

- კონკრეტულად რა ინიციატივებს გულისხმობთ. ქართულ მხარეს ხომ აქვს თუნდაც, ჯანდაცვის პაკეტები აფხაზეთის მოქალაქეებისთვის?

- გგონიათ, აქტიურები ვართ ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის საქმეში? ჯანდაცვის პაკეტი მნიშვნელოვანი ფრაგმენტია. სწორედ მსგავსი ფრაგმენტებისგან უნდა შედგებოდეს ინიციატივების პაკეტი. მნიშვნელოვანია ჩვენი ფუნქცია, იდეოლოგია განვსაზღვროთ რეგიონისთვის. არ შეიძლება, მხოლოდ ტრანზიტული ფუნქცია გვქონდეს. მთელი მსოფლიოსთვის უნდა ვიყოთ საინტერესო. თუ გავხდებით რეგიონის ჰუმანიტარული ცენტრი, შევქმნით განსაკუთრებულ სამედიცინო მომსახურებას ან საგანმანათლებლო სისტემას, რომელიც მოიზიდავს რეგიონის მოსახლეობას, ნამდვილად შევქმნით ჰუმანიტარულ ამინდს რეგიონში.

- კონფედერაციის შემთხვევაში ხომ არ დადგება საფრთხე, განსაკუთრებით ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულმა რეგიონებმა ცალკე სუბიექტად გასვლის პრეტენზია გამოთქვან?

- არა… ამიტომ ვითხოვ აქტიურ რეგიონულ პოლიტიკას ეროვნული უმცირესობით დასახლებულ ადგილებში. ასეთ ყველა რეგიონს სჭირდება განსაკუთრებული ტიპის სოციალურ-ეკონომიური განვითარების გეგმა, რომლის ბაზისადაც შეიძლება სოფლის მეურნეობის შესაბამისი დარგების გამოყენება. როცა ამ რეგიონებში სოციალური მდგომარეობის გამოსწორების პროცესი დაიწყება და ხალხი დაკავდება ბიზნესით, სეპარატიზმის თავი აღარავის ექნება.

- თუ საკითხი სერიოზულად დადგება, საქართველო კონფედერაციაზე უნდა დათანხმდეს?

- კონფედერაციაზე საუბარი საჭირო და აუცილებელია. სამხრეთ ოსეთში და აფხაზეთში ბევრი ადამიანი დაიღალა იმით, რომ რუსეთის მხრიდან, ნელ-ნელა, მათი ექსპანსია ხდება. 2010 წელს ვთქვი, რომ აფხაზეთისთვის დამოუკიდებლობა უნდა მიგვეცა, რის გამოც, სამივე მხარისგან ლანძღვა დავიმსახურე. მაშინვე მივხვდი, რომ მართალი ვიყავი. ვთავაზობდი, დაგვეწყო მოლაპარაკება აფხაზეთთან დამოუკიდებლობაზე, ოღონდ, აფხაზეთიდან რუსეთის ჯარი უნდა გასულიყო და დევნილთა დაბრუნების პროცესი დაგვეწყო. თუ დაგვთანხმდებოდნენ, ხომ კარგი თუ არადა, მსოფლიო დაინახავდა, რომ ჩვენ დამოუკიდებლობა შევთავაზეთ, მათ კი აწყობთ კოლონიალურ რეჟიმში ცხოვრება. მსოფლიოს თვალში რუსეთი გამოჩნდებოდა ოკუპანტად არა შეფარულად, არამედ რეალურად. კონფედერაციაზე საუბარი საქართველომ პირველ რიგში რუსეთთან უნდა დაიწყოს, თუმცა აფხაზების გარეშე საკითხი არ გადაწყდება. მოსკოვთან რა ინიციატივითაც არ უნდა მიხვიდე, მისი მოთხოვნა ერთია – დავანებოთ თავი დასავლეთისკენ ლტოლვას. ვეკითხებით, კარგი, მაგრამ თქვენ რას გვთავაზობთ? ვეღარაფერს ამბობენ. პრინციპში, არაფერს გვთავაზობენ. ისინი ჩვენგან ითხოვენ კომპრომისს, თვითონ კი არანაირ კომპრომისზე არ მიდიან. ასეთ ვითარებაში კონფედერაციაზე საუბარს აზრი არ აქვს, მაგრამ უნდა დაველოდოთ დროს, როცა რუსეთს სხვა გამოსავალი არ ექნება და ამ საკითხზე კომპრომისულ რეჟიმში დაგველაპარაკება.

——————-

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ლარის შავი პარასკევი!

„უმძიმესი პერიოდის გადატანა მოგვიწევს. არ ვიცი, როგორ გადავაგორებთ ზამთარს“

მარი ჩიტაია

ლარის კურსი ისტორიულ მინიმუმზე დაეცა. მთავრობამ და ეროვნულმა ბანკმა უკვე საბოლოოდ დაადასტურეს, რომ ქვეყნის ფინანსური სტაბილირობის შესანარჩუნების უნარი აღარ შესწევთ. ასეთ დროს თავის მოტყუების მცდელობაა არგუმენტი, რომ თურმე “მეზობელი ქვეყნების ვალუტებიც უფასურდება”. ფინანსისტებსა და ეკონომისტებს უკვე იმედი გადაეწურათ. გადაიტანს თუ არა ქვეყანა კარს მომდგარ ზამთრს, ეს უკვე სათუო გახდა.

ერთი ამერიკული დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.5026 ლარი გახდა, რითაც ლარმა გაუფასურების ყველა რეკორდი მოხსნა. კიდევ უფრო მძიმე სურათია სავალუტო ბაზარზე, სადაც ზოგიერთი გადამცვლელი პუნქტი დოლარს 2,54 ლარად ყიდის.

საქართველოს მთავრობისა და ეროვნული ბანკის უნიათობა ეროვნული ვალუტას საბედისწეროდ დაეტყო. სექტემბრიდან მოყოლებული, კურსი დაბლა იწევს და მდგომარეობის გამოსასწორებლად რეალურად არაფერი გაკეთებულა, თუ არ ჩავთვლით სებ-ის უშედეგო ინტერვენციებს, რითაც ეროვნული ვალუტის კატასტროფული დევალვაცია მხოლოდ დროებით გადაიდო.

სპეციალისტების განცხადებით, მთავრობამ ლარზე კონტროლი დაკარგა. როგორც ფინანსისტი დავით წიქარიძე განმარტავს, ლარი რეალურად ქვეყნის ეკონომიკის მდგომარეობას ასახავს და მის გაუფასურებაზე აბსოლუტურად ყველაფერი მოქმედებს როგორც შიდა, ასევე გარე ფაქტორი.

“მთავარი მიზეზი, რის გამოც დღეს ეროვნული ვალუტა უფასურდება, ესაა ჩვენი ეკონომიკა. ლარის მდგომარეობა ქვეყანაში არსებულ კატასტროფულ მდგომარეობას ასახავს. მიზეზი არ ელევათ, რომ საკუთრი უმოქმედობა გაამართლონ. თუკი დღეს ვინმე მეზობელი ქვეყნების ვალუტების გაუფასურებაზე საუბრობს, ეს მანიპულაციაა. ჩვენი ვალუტის გაუფასურებაზე აბსოლუტურად ყველაფერი მოქმედებს. სანამ ეკონომიკა არ გაჯანსაღდება, ასეთი რთული მდგომარეობა მუდმივად იქნება. რა მაგალითიც არ უნდა მოგვიყვანოს ფინანსურმა სექტორმა, ჩვენ ხომ ყველამ ვიცით, რეალურად რა მოქმედებს კურსზე. ძალიან მძიმე მდგომარეობაა. დიდი იმედი მქონდა, რომ ახლად დაკომპლექტებული მთავრობა მიიღებდა ზომებს, შეამცირებდა ჩინოვნიკების რიცხვს, საბიუჯეტო ხარჯებს და სხვა. ამაზე არავინ საუბრობს და ამიტომ ვართ ამგვარ სიტუაციაში. როგორ დავიჯერო, ვერ ხვდებოდნენ, რომ სასწრაფოდ არის ზომები მისაღები, რათა მცირედით მაინც შეიცვალოს მდგომარეობა უკეთესობისკენ”, – აცხადებს დავით წიქარიძე. მისი აზრით, უნდა გამოვიდეს საქართველოს მთავრობა და ეკონომიკური პრობლემების არსებობა აღიაროს. ამ დროს მინისტრები საპირისპიროდ იქცევიან.

“პირველ რიგში, აღიარონ, რომ გვაქვს რთული ეკონომიკური სიტუაცია. როგორ შეიძლება, ამ დროს ვინმე გამოდიოდეს და ამბობდეს, რომ ხელისუფლებაში კარგი გუნდია! როგორ შეიძლება, ტაში დაუკრან ერთმანეთს, როცა ეროვნული ვალუტა და, შესაბამისად, ქვეყნის ეკონომიკა თავზე ემხობათ. გამოდის, რომ ყველაფერი კარგადაა და ჩვენ გვეჩვენება, რომ გვიჭირს. უნდა მოვითმინოთ მხოლოდ იმის გამო, რომ ჩვენი არჩეული მთავრობაა და ვისმინოთ ტყუილები, რომელიც დაუსრულებლად შეიძლება გაგრძელდეს? უკვე აღარაფრის იმედი არ მაქვს”, – განუცხადა “რეზონანსს” დავით წიქარიძემ.

ეკონომისტები საუბრობენ იმაზეც, რომ საფრთხეშია ქვეყნის მაკროეკონომიკური სტაბილურობა და ეს პროცესი საქართველოს უკიდურეს მდგომარეობამდე მიიყვანს. თსუ-ს პროფესორი დავით ასლანიშვილი ამბობს, რომ ლარის ასეთ გაუფასურებას არ ელოდა. იგი საქართველოს მთავრობას და სებ-ს უმოქმედობაში ადანაშაულებს.

“ვალუტების გაუფასურება ჩვენ გარშემო დიდი ხნის წინათ დაიწყო. ლირასა და აზერბაიჯანულ მანათსაც ძალიან მძიმე პერიოდი დაუდგათ. ევრომაც კი დაკარგა პოზიცია დოლარის მიმართ, რეკორდულად არის დაცემული და 1,05-ის მაჩვენებლის გარშემო ტრიალებს. თუმცა 2-3 წლის წინ 1,40-საც აღწევდა, ანუ ევროს გაუფასურებამ დოლარის მიმართ სადღაც 40%-საც კი მიაღწია. ამ მხრივ, ბუნებრივია, როგორც გლობალურ სიტუაციაში ჩართული ლარი ამ ვითარებას ვერ ასცდება.

ჩვენ საკმაოდ არასახარბიელო მდგომარეობაში ვართ ძირითად პარტნიორ ქვეყნებთან მიმართებითაც, რამდენადაც დიდი რაოდენობით გარე ვალი გვაქვს გასასტუმრებელი. ამას ემატება შიდა ვალიც. მძიმე მდგომარეობაში ვიმყოფებით. მთლიანობაში, მაკროეკონომიკური სტაბილურობა დგას საფრთხის წინაშე. ბოლო 10 წლის განმავლობაში არაეფექტურ, ეკონომიკისთვის შეუსაბამო გადაწყვეტილებებს იღებდნენ და ამიტომ აღმოვჩნდით დღეს ამ სიტუაციაში”, – აცხადებს დავით ასლანიშვილი და დასძენს, რომ რომ წინა წლებში რეფინანსირების სესხების ზრდა სახელმწიფოს მიერ შიდა ვალის მატებას უკავშირდებოდა. დღესაც ლარის კურსის ვარდნის ერთ-ერთი მიზეზიც რეფინანსირების სესხების გაზრდილი მოცულობაა.

“რეალობა ასეთია: მიმოქცევაში ლარის მასა მნიშვნელოვნად არის გაზრდილი. ფინანსთა სამინისტროსაც გამოშვებული აქვს სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდები. შედეგად გვაქვს ვითარება, როდესაც რამდენჯერმე დაანონსებული ლარის გამყარების ამბავი არის არარეალური და ამაში საბოლოოდ დავრწმუნდით. საქართველოს ფინანსური მდგრადობის საკითხი კითხვის ნიშნის ქვეშაა. უმძიმესი პერიოდის გადატანა მოგვიწევს. არ ვიცი, როგორ გადავაგორებთ ზამთარს, სერიოზული პრობლემა გველოდება”, – აცხადებს დავით ასლანიშვილი.

ბოლო დღეებში ეროვნული ვალუტები უფასურდება აზერბაიჯანსა და თურქეთშიც. 25 ნოემბრისთვის 1 აშშ დოლარი 1,7196 მანათი ღირს. წინა წლის 21 დეკემბრიდან მოყოლებული აზერბაიჯანული მანათი მცურავ გაცვლით კურსზეა გადასული. “ცურვის” პერიოდში მანათი 63,79% გაუფასურდა, მათ შორის, 2016 წელს დევალვაციის მაჩვენებელი 10,16%-ია.

ახალ რეკორდულ ნიშნულამდე დაეცა თურქული ლირაც – 3,37-დან 3,44-მდე ავიდა. აღსანიშნავია, რომ მეზობელი ქვეყნის ვალუტა 3,4174 ნიშნულს მხოლოდ თურქეთის ფინანსური გუნდის დიდი ძალისხმევის შედეგად დაუბრუნდა.

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

ხმაურიანი არჩევნები თსუ-ში

ვახტანგ შამუგია

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ერთ-ერთი კორპუსი სტუდენტების მიერ არის ბლოკირებული. ისინი საქართველოს პარლამენტის მხრიდან, უმოკლეს ვადაში სტუდენტების მიერ შემოთავაზებული ინიციატივის უმაღლესი განათლების შესახებ კანონში ცვლილებების შეტანასთან დაკავშირებით განხილვას ითხოვენ. ამ ცვლილების თანახმად, სტუდენტური თვითმმართველობის მოქმედი მოდელი გაუქმდება, ხოლო მას ჩაანაცვლებს თანასწორობის პრინციპზე დაფუძნებული სტუდენტური გაერთიანებები.

შესაბამისად, სტუდენტთა ნაწილმა 25 ნოემბერს დაგეგმილი სტუდენტური თვითმმართველობის არჩევნები უკანონოდ ჩათვალა. მისი არალეგიტიმურად გამოცხადების მოთხოვნით, სტუდენტური გაერთიანება “აუდიტორია #115″-ის წევრებმა თსუ-ს მეექვსე კორპუსის ბლოკირება მოახდინეს. მათ აგრეთვე მოაწყეს იმ კაბინეტების პიკეტირება, სადაც ხმის მიცემის პროცედურა მიმდინარეობდა.

გუშინ დროდადრო სტუდენტებს შორის შელაპარაკებას ჰქონდა ადგილი, თუმცა უნივერიტეტის დაცვის სამსახური და შენობაში მობილიზებული საპატრულო პოლიციის წარმომადგენლები სიტუაციას მალევე არეგულირებდნენ. დაბალი აქტივობისა და პიკეტირების გამო, საარჩევნო პროცესი დროებით შეჩერდა კიდეც.

აღსანიშნავია, რომ სტუდენტთა აბსოლუტური უმრავლესობა გულგრილად იყო განწყობილი როგორც არჩევნების პროცესის, აგრეთვე “აუდიტორია #115″-ის პროტესტის მიმართ. გუშინ სასწავლო პროცესი თსუ-ში, გარდა მე-6 კორპუსისა, ჩვეულ რეჟიმში მიმდინარეობდა.

თსუ-ში არსებულ მდგომარეობაზე საკუთარი მოსაზრება დააფიქსირა განათლებისა და მეცნიერების მინისტრობის კანდიდატმა, ალექსანდრე ჯეჯელავამ. მისი თქმით, სტუდენტთა ნაწილის მიერ არჩეული პროტესტის მსგავსი ფორმა მიუღებელი და უშედეგოა.

“ეს არის ღია კარის მტვრევა. იმ ხალხის უმეტესობა, ვინც იყო ჩართული ამ მოძრაობაში, “აუდიტორია #115″-ში, კონსტრუქციულად თანამშრომლობს და ბევრ ფორმატში მუშაობს თსუ-ს ახალ მენეჯმენტთან, ჩვენთან, სხვადასხვა არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, პროფესორებთან და ა.შ.

“როგორც ჩანს, მათი მიზანია, ძალოვანი მეთოდებით გამოხატონ თავიანთი თავი. მათთან შესახვედრად ყველა მზად არის. მათ იციან, რომ სტრატეგია მზადდება თსუ-ში, ისიც იციან, რომ თვითონაც არიან ჩართულები ამ პროცესში. ამიტომ ახლა ამ სტუდენტებისთვის ხელის შეშლით და სასწავლო პროცესისთვის და თვითმმართველობის არჩევნებისთვის ხელის შეშლით უკეთესობას ვერაფერს მიიღებენ, მხოლოდ ათასობით სტუდენტს შეუშლიან თავიანთი კანონიერი უფლების განხორციელებას”, – განაცხადა ჯეჯელავამ.

თსუ-ს რექტორმა გიორგი შერვაშიძემ სტუდენტებს სიმშვიდისაკენ მოუწოდა.

“ვეთანხმები, რომ ყველა სტუდენტი უნდა იყოს თანასწორუფლებიანი. ძალიან მომწონს იდეა – ავტონომია უნივერსიტეტს. რაც შეეხება იმას, თუ რა ფორმით არის განხორციელებული ეს პროტესტი, ეს გემოვნების საკითხია. მე ნამდვილად არ მომწონს ეს ფორმა და არ მინდა, ხელი შეეშალოს სასწავლო პროცესს”, – განაცხადა თსუ-ს რექტორმა.

რაც შეეხება პროტესტის მონაწილეთა მოთხოვნას, რომ უკეთესი თვითმმართველობა იყოს, რექტორის თქმით, არსებობს შესაძლებლობა, რომ კანონში ცვლილებები შევიდეს.

“პარლამენტმა ახლა დაიწყო მუშაობა და არის საშუალება კანონმდებლობის გაუმჯობესების. უნდა მოხდეს ავტონომიის პრინციპის გაზრდა და ამაზე ჩვენ, საკანონმდებლო ორგანოც და ხელისუფლებაც ვთანხმდებით. უნივერსიტეტს უნდა გადაეცეს ის უფლებები, რომ თავად უნივერსიტეტმა განსაზღვროს, თუ როგორი მოწყობა ურჩევნია. პრივილეგირებული ჯგუფები არ იქნება, ან აღარ იქნება. ამისთვის ყველაფერი გაკეთდა ამ ორი თვის განმავლობაში. მთავარი მოთხოვნა იყო, რომ არასწორად ნაწილდება თანხები. გვესმოდა, რომ პრივილეგირებულ ჯგუფებს ჰქონდათ წვდომა სხვადასხვა დაფინანსებასთან, თუმცა ღია სივრცეში არის ბრძანების პროექტი, სადაც გარკვევით წერია, რომ პირველი იანვრიდან აღარ იქნება მიზნობრივი თანხების გახარჯვა ნებისმიერი ჯგუფის მიერ. შეიქმნება კომპეტენტური საბჭო, რომელიც მიიღებს გადაწყვეტილებას”, – განაცხადა გიორგი შერვაშიძემ.

სტუდენტთა ნაწილი მინისტრისა და უნივერსიტეტის რექტორის პოზიციას არ ეთანხმება. მათი თქმით, სტუდენტური თვითმმართველობის შენარჩუნება არსებული სახით არაფრის მომტანია.

“წლების განმავლობაში სტუდენტური თვითმმართველობა იყო ძალა, რომელიც ძირითადად ზედმეტად ამბიციური სტუდენტებისაგან შედგებოდა, რომლებიც კარიერული წინსვლისა და სხვა ბენეფიტების გამო ყველაფერს აკეთებდნენ. წინა ხელისუფლების დროს ეს იყო “ნაციონალური მოძრაობის” ფილიალი თსუ-ში. ისინი სრული ხელშეუხებლობით სარგებლობდნენ და კოლოსალურ თანხებს განაგებდნენ საკუთარი სურვილებისამებრ. დღეს მართალია მათ ამხელა ძალაუფლება აღარ აქვთ, მაგრამ ეს ძალა კვლავ ცდილობს იყოს აქტუალური. ის, რომ მათი ავტორიტეტი სტუდენტებს შორის არის ნულის ტოლი, საარჩევნო პროცესში სტუდენტთა აქტივობასაც ეტყობა”, – თქვა “რეზონანსთან” საუბრისას “აუდიტორია #115″-ის წევრმა, სტუდენტმა გიორგი ბერიანიძემ.

სტუდენტური თვითმმართველობის წარმომადგენლების თქმით კი, “აუდიტორია #115″-ის წევრების მხრიდან ადგილი ჰქონდა კანონის უხეშ დარღვევას. ისინი სტუდენტური მოძრაობის წევრებს დესტრუქციულ ქმედებებში ადანაშაულებდნენ. “დაბალი აქტივობა იხსნება იმით, რომ “აუდიტორია 115″-ის წევრები ახდენენ საარჩევნო უბნების პიკეტირებას და ხელს უშლიან სტუდენტებს პოზიციის დაფიქსირებაში. მათ მოახდინეს მე-6 კორპუსის ბლოკირება და იქ სასწავლო პროცესის ჩაშლა, რაც აგრეთვე მიუღებელი და უკანონო ქმედებაა.

“ჩვენ მზად ვართ დიალოგისათვის, მათგან პასუხად კი აგრესიულ და არაადეკვატურ ქმედებებს ვიღებთ, რაც საბოლოოდ თსუ-ს აზარალებს”, – თქვა “რეზონანსთან” საუბრისას სტუდენტური თვითმმართველობის წევრმა ილია შარაბიძემ. მიუხედავად დაბალი აქტივობისა და დაძაბული ვითარებისა, სტუდენტური თვითმმართველობის არჩევნები შედგა. არჩევნების შედეგები საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე დემეტრე ეგნატაშვილმა შეაჯამა.

სტუდენტური თვითმმართველობის არჩევნებისთვის ამომრჩეველთა სიაში 20 615 აქტიური სტატუსის მქონე სტუდენტი იყო, მათთგან არჩევნებში მონაწილეობა მიიღო 2 436 სტუდენტმა. თსუ-ის დებულების მიხედვით კი, არჩევნები გამართულად მიიჩნევა, თუ მასში მონაწილეობას მიიღებს სტუდენტთა სრული რაოდენობის სულ ცოტა 10%. უნივერსიტეტის სტუდენტებმა პირდაპირი წესით 140 დელეგატი (თითოეული ფაკულტეტიდან 20-20 დელეგატი) აირჩიეს. სტუდენტური თვითმმართველობის არჩევნებში 174 კანდიდატი მონაწილეობდა.

სტუდენტური გაერთიანება “აუდიტორია #115″-ის წარმომადგენელთა თქმით, საარჩევნო კომისიის მსგავსი გადაწყვეტილება უნივერსიტეტში არსებულ კრიზისს უფრო მეტად გააღრმავებს.

„რეზონანსი“, 26 ნოემბერი, 2016 წელი

რამდენად სამართლიანია თსუ-ში სტუდენტთა ნაწილის პროტესტი?

სალომე სარიშვილი

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში თვითმმართველობის არჩევნები გუშინ მთელი დღის განმავლობაში დაძაბულ ვითარებაში მიმდინარეობდა. არჩევნების მსვლელობასთან ერთად, “აუდიტორია 115″-ის სტუდენტებმა დღის განმავლობაში ჯერ თსუ-ს პირველი, ხოლო შემდეგ მეორე კორპუსის შენობა დაიკავეს, რამაც რამდენიმე საათით ხმის მიცემის პროცედურის შეწყვეტა გამოწივია. ხუთშაბათს კი მათ უნივერსიტეტის მე-6 კორპუსში კარები აჭედეს და თავიანთი პროტესტი ამგვარი ფორმით გამოხატეს.

სტუდენტების ეს ნაწილი თვითმმართველობის არჩევნების არალეგიტიმურად ცნობასა და იმ დაპირებების შესრულებას ითხოვენ, რაც მათ რამდენიმე თვის წინ, ბოიკოტისას პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილისგან მიიღეს. ეს პირობა კი მათი განცხადებით, თვითმმართველობის რეფორმირებასა და სისტემის ცვლილებას განსაზღვრავს. თავის მხრივ, გუშინ საპასუხო განცხადებები გააკეთეს თვითმმართველობის წარმომადგენლებმა და თქვეს, რომ აუდიტორია #არის ძალა, რომელიც კანონის უხეში დარღვევებით საარჩევნო პროცესის ჩაშლას ცდილობს.

განათლების მინისტრის ალექსანდრე ჯეჯელავას განცხადებით კი, “აუდიტორია 115″-ის სტუდენტების ქმედება “ღია კარის მტვრევას” აგონებს. მისი თქმით, იგი მზადაა სტუდენტებს შეხვდეს და ნებისმიერ კითხვაზე პასუხი გასცეს.

რამდენად სამართლიანია თსუ-ში სტუდენტთა ნაწილის პროტესტი? – ამ კითხვით საზოგადოების წარმომადგენლებს მივმართეთ.

რეზო მიშველაძე (მწერალი): მეც თსუს-ს სტუდენტი ვიყავი და თუ ჩემს სტუდენტობას გავიხსენებ, მაშინ ძალიან განებივრებული ვიყავი უმაღლესი რანგის პროფესურით. 2006 წელს ავადსახსენებელმა სააკაშვილმა ფაქტობრივად უნივესრიტეტი გააუქმა და დაარბია, შემდეგ კი ეროვნულად მოაზროვნე პროფესურა თსუ-დან გააძევა. პრობლემები უნივერსიტეტში მას შემდეგ დაიწყო, თუმცა ვფიქრობ, რომ სტუდენტებს ასე ჰაი-ჰარალოზე დაპირება არ უნდა მისცე, როგორც ეს ახლანდელმა ხელისუფლებამ გააკეთა.

მაინც მგონია, რომ დღევანდელი ხელმძღვანელობა სტუდენტების მოთხოვნებთან არაფერ შუაშია, რადგან სისტემა მათ არ დაუნგრევით. თუმცა, მეორე მხრივ, მინდა სტუდენტებსაც ვურჩიო – უნივერსიტეტი სასწავლო დაწესებულებაა და არა საკუთარი რევოლუციური ძალის გამოცდის ასპარეზი. არ შეიძლება, აქაოდა, დემოკრატია და თვითმართველობა მაქვსო და ამიტომ, მოდი ლექციებს ჩავშლიო. ძალიან მომეწონა რექტორის გამოსვლა, რომელმაც სტუდენტებს სიმშვიდისკენ მოუწოდა. მასაც მინდა მოვუწოდო, რაც შეიძლება მეტად აამაღლოს სწავლის ხარისხი და ნაკლებადმცოდნე ე.წ. პროფესორები გამოცდილი ლექტორებით ჩაანაცლოს. მხოლოდ ამ შემთხვევაში მიიღწევა ჰარმონია. ასე რომ, ორივე მხარემ უნდა დათმოს.”

იგორ კვესელავა  (პოლიტოლოგი):“საგანმანათლებლო სისტემაში დიდი გზა გავიარე და შესაბამისად, ურთიერთობა ათასობით სტუდენტთან მქონია. ერთი მხრივ, სტუდენტების დამოკიდებულება და მოზარებები მესმის, რადგან განათლების სისტემის რეფორმირება მართლაც აუცილებელია, ამაში მათ მხარს ვუჭერ, თუმცა, მეორე მხრივ, არ შეიძლება სასწავლო პროცესი ჩაშალო და კორპუსი აჭედო. მგონია, რომ მოლაპარაკება მხოლოდ დიალოგის გზითაა შესაძლებელი. რაც შეეხება რეფორმებს, განათლების მინისტრების შეცვლა სისტემას ვერ განავითარებს. ამიტომ სწორი მიდგომებია საჭირო. სისტემა კი პროფესორებისათვისაც და სტუდენტებისათვის თანაბრად მიმზიდველი უნდა იყოს.”

ჯემალ ჭკუასელი (ანსამბლ “ერისიონის”  სამხატვრო ხელმძღვანელი):“დიდი პატივისცემითა და მოკრძალებით ვეტყოდი ჩვენს ახალ მინისტრს, კობლესა და ნაცარქექიასთვის თავი დაენებებინა და უფრო მნიშვნელოვანი თემებისთვის მიეხედა. არ მომწონს, რომ უნივერსიტეტში ასეთი ვითარებაა, თუმცა, სიმართლე გითხრათ, სტუდენტების მოთხოვნებს დეტალურად არ ვიცნობ და არ შემიძლია მის ლეგიტიმაციაზე ვისაუბრო. თუ აქ ავტონომიაზეა საუბარი, მაშინ ამ მოთხოვნას ბოლომდე ვიზიარებ და მგონია, რომ სწორიცაა.”

მიხეილ ცაგარელი (ასტროლოგი): “ჯერ უფრო ზუსტადაა გასარკვევი რას ითხოვენ სტუდენტები. საინტერესოა რას გულისხმობენ განათლების სისტემისა და თვითმმართველობის რეფორმირებაში, როცა აქ შეიძლება უამრავი რამ მოიზარდებოდეს. 26 წელია თვითონაც მყავს სტუდენტები და ვიცი კატეგორია, რომელიც მხოლოდ სიზარმაცეზეა ორიენტირებული და შესაბამისად, მათი მოთხოვნები კიდევ უფრო გაზარმაცებისთვისაა. თუ თსუ-ს სტუდენტების მოთხოვნაც სწორედ ამ მიზანს ემსახურება, მას სამართლიანს ვერ ვუწოდებ, ხოლო თუ ეს რეფორმა მართლაც დისციპლინას შეუწყობს ხელს და სწავლის ხარისხსს გააუმჯობესებს, კი ბატონო, მაშინ რასაკვირველია მისასალმებელია.

“ყოველ შემთხვევაში რაც მოვისმინე, ისინი მხოლოდ ზედაპირულად საუბრობენ. ამიტომ, რას ითხოვენ, ეს ჯერ კიდევ გასარკვევია. აქედან გამომდინარე, ყველა დეტალის ცოდნისა და მეტი კონკრეტიკის გარეშე ვერც ერთ მხარეს ადვოკატად ვერ დავუდგები. ამ ეტაპზე მრჩება შთაბეჭდილება, რომ მათ უნივერსიტეტში მხოლოდ თავიანთი ხალხი უნდათ და სხვა არაფერი, თუმცა, შეიძლება ვცდები კიდეც.”