„რეზონანსი“: ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: „ჩემს გუნდს პასუხისმგებლობა აღებული ჰქონდა საგარეო პოლიტიკაზე და თავდაცვაზე. ეს არის ის ორი სფერო, რომლითაც საქართველომ წარმატებას მიაღწია“
„რეზონანსი“: რამდენად მნიშვნელოვანია საერთაშორისო მისიებში ქართველების მონაწილეობა?
———————-
„რეზონანსი“, 29 მაისი, 2015 წელი
ინტერვიუ ირაკლი ალასანიასთან: „ჩემს გუნდს პასუხისმგებლობა აღებული ჰქონდა საგარეო პოლიტიკაზე და თავდაცვაზე. ეს არის ის ორი სფერო, რომლითაც საქართველომ წარმატებას მიაღწია“
ინტერვიუში, რომელიც “თავისუფალი დემოკრატების“ ლიდერს ირაკლი ალასანიას „რეზონანსის“ ჟურნალისტმა იაგო ნაცვლიშვილმა ჩამოართვა, თავდაცვის ყოფილი მინისტრი, საშინაოპოლიტიკურ და ეკონომიკურ საკითხებთან საგარეო და სამხედრო-პოლიტიკურ საკითხებზეც საუბრობს.
გთავაზობთ ამონარიდს ინტერვიუდან:
(…)
- თქვენ ამბობთ, რომ ამ ხელისუფლებამ ეკონომიკური წინსვლის კუთხით, სამწუხაროდ, ვერანაირი წვლილი ვერ შეიტანაო. როდესაც ხელისუფლებაში იყავით, მაშინაც შეინიშნებოდა ეკონომიკური უკუსვლა. მაშინ გუნდში არ გისაუბრიათ ამ თემებზე?
- ჩემს გუნდს პასუხისმგებლობა აღებული ჰქონდა საგარეო პოლიტიკაზე და თავდაცვაზე. ეს არის ის ორი სფერო, რომლითაც საქართველომ წარმატებას მიაღწია. ნატოს უელსის სამიტზე მიღწეული წარმატება, ასოცირების ხელშეკრულება, ჩვენი ტერიტორიების, აფხაზეთისა და ოსეთის აღიარების რიცხვი შემცირდა, გაიზარდა ჩვენი რეზოლუციის რიცხვი შვიდით. ანუ ხელისუფლების ყველა წარმატება, რაც ხელშესახები იყო, სწორედ საგარეო პოლიტიკურ ფრონტს უკავშირდება.
- რაზეც პასუხისმგებლობა არ გქონდათ აღებული, გუნდის შიგნით იმაზე თქვენს პოზიციებს არ გამოხატავდით?
- მე ვიყავი თავდაცვის მინისტრი და ამაზე ვიყავი კონცენტრირებული. არ შეიძლება ერთმა კაცმა ცხრა საქმე აკეთოს. ინსტიტუციურად არ შეიძლება. დღეს ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი პრობლემაა, რომ არაფორმალური პირები იღებენ გადაწყვეტილებას. ბიძინა ივანიშვილმა არაფორმალური მართვის სქემა შექმნა. ეს არასწორია, ყველა ინსტიტუტმა უნდა აკეთოს ის, რაც აქვს ჩაბარებული. ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ ასე ვაპირებთ ქვეყნის მართვას, რომ დელეგირება გავუკეთო ყველა ინსტიტუტს და საერთო ჩანაფიქრით მათ მიიღონ გადაწყვეტილება. არ შეიძლება, რომ მთავარი პროკურორი ერეოდეს ბიზნესის გადაწყვეტის საკითხებში, როგორც ეს სააკაშვილის დროს ხდებოდა. ეს რომ ხდებოდა და ხდება, ამიტომ იყო წარუმატებელი წინა ხელისუფლებაც და ახლანდელიც.
- ყოფილა თუ არა ბიძინა ივანიშვილის მხრიდან თქვენს საქმეებში ჩარევა, თუნდაც არაპირდაპირი გზით. მაგალითად, ტელეფონზე ხომ არ დაურეკავს და რეკომენდაცია ხომ არ მოუცია რამე საკითხზე?
- როდესაც მან დატოვა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობა, მასთან მე აღარ მქონია ურთიერთობა. ერთადერთხელ შევხვდი. არც სატელეფონო საუბრები არ გვქონია. იმ დროს უკვე ჩვენი ურთიერთობა არ იყო იმ დონეზე, რომ ამ სახის ურთიერთობა გაგვეგრძელებინა. მაგრამ ბუნებრივია, ის ჩემს საქმეებში ერეოდა თავის მიერ შერჩეული პრემიერის სახით და გარკვეულ პროცესებს აფერხებდა.
- საჰაერო თავდაცვის ხელშეკრულების გარდა, კიდევ თუ ყოფილა სხვა საკითხზე ჩარევა?
- სხვა საკითხებზეც ყოფილა, მაგრამ ის იყო ყველაზე ხელშესახები საკითხი. გარდა ამისა, ყველა პრინციპულ საკითხზე, როდესაც პრემიერს მივმართავდი, მისგან უპასუხოდ რჩებოდა. იგრძნობოდა, რომ მას არ ჰქონდა დელეგირებული უფლება, რომ აეღო ამ ინიციატივაზე პასუხისმგებლობა, ამიტომ ყველაფერზე მე ვიღებდი პასუხისმგებლობას.
- მინდია ჯანელიძის ზარის შესახებაც უნდა ვისაუბროთ. საფრანგეთში, როდესაც საჰაერო თავდაცვის შესახებ აფორმებდით ხელშეკრულებას, მაშინ ჯანელიძემ დაგირეკათ პრემიერის სახელით და მოგთხოვათ, გადაგედოთ ხელშეკრულების გაფორმება. ამ ცნობამ მედიაში გაჟონა მაშინვე, თუმცა თქვენ არ ისაუბრეთ ამ საკითხზე. ამაზე რამდენიმე თვის შემდეგ გააკეთეთ განცხადება. რა იყო დაგვიანებული განცხადების მიზეზი?
- მოგეხსენებათ, რომ მინდია ჯანელიძის ზარის მიუხედავად, მე ხელშეკრულება მაინც გავაფორმე. დიდი იმედი მაქვს, რომ თავდაცვის ახლანდელი მინისტრი საქმეს ბოლომდე მიიყვანს. ეს უზრუნველყოფს იმას, რომ საჭიროების შემთხვევაში ქვეყანა ეფექტურად დავიცვათ. ჯარისკაცებს სჭირდებათ შესაძლებლობები და პირობები. ეს არის მთავარი საკითხი. რაც შეეხება იმას, თუ რატომ არ ვისაუბრე ამაზე მაშინვე, ეს გავაკეთე იმიტომ, რომ დარჩენილი იყო პერიოდი, როცა უკვე უნდა შესრულებულიყო ხელშეკრულების პირობები. მარტის ბოლომდე უნდა ამოქმედებულიყო. არ ვისაუბრე იმიტომ, რომ ამ გახმოვანებით ვინმესთვის შეფერხების მიზეზი არ მიმეცა. მაშინდელ მინისტრს დავუტოვე შესაძლებლობა, რომ სწორი და სახელმწიფოებრივი გადაწყვეტილება მიეღო. ჩვენმა შემდგომმა ბრიფინგებმა და ზეწოლამ, მგონი, უკვალოდ არ ჩაიარა და იმედი მაქვს, ეს შეთანხმება შესრულდება თინა ხიდაშელის მინისტრობის პერიოდში.
(…)
- თქვენ რომ ხელისუფლებაში ყოფილიყავით, რიგის სამიტზე დადებითი გადაწყვეტილება იქნებოდა მიღებული?
- ეს შემიძლია გითხრათ სრული პასუხისმგებლობით. ჩვენ გვქონდა კანონები მიღებული. ბევრი რამ, რაც დღეს ვერ შევასრულეთ, შესრულებული იქნებოდა და პოლიტიკურ გადაწყვეტილებასაც მიიღებდნენ. გარკვეული ხარვეზების მიუხედავად, შარშან მოლდოვას ვიზალიბერალიზაცია მისცეს. დარწმუნებული ვარ, მომავალ წელს მივიღებთ უვიზო მიმოსვლას, მაგრამ ამაში დროს არ დავხარჯავდით. როდესაც არ ხარ აქტიური და არ მართავ ევროპის დედაქალაქებში შეხვედრებს, ეს მთავრდება ასეთი შედეგებით.
„რეზონანსი“, 29 მაისი, 2015 წელი
რამდენად მნიშვნელოვანია საერთაშორისო მისიებში ქართველების მონაწილეობა?
ლიკა ამირაშვილი
ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკის და მალის სამხედრო მისიებში საქართველოს შეიარაღებული ძალების წარმომადგენელთა მონაწილეობასთან დაკავშირებით პრეზიდენტის ახალ ბრძანებას პარლამენტმა მხარი დაუჭირა. გიორგი მარგველაშვილმა პარლამენტს თანხმობის მისაღებად 2015 წლის 11 მაისს გამოცემული ბრძანება წარუდგინა, რომელიც ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში ევროკავშირის სამხედრო მრჩეველთა მისიაში, სწრაფი რეაგირების ჯგუფში მონაწილეობის მიღების მიზნით საქართველოს შეიარაღებული ძალების ხუთკაციანი ჯგუფის, ხოლო მალის რესპუბლიკაში, ევროკავშირის საწვრთნელ მისიაში მონაწილეობის მიღების მიზნით ერთი სამხედრო მოსამსახურის გაგზავნას ითვალისწინებს. პრეზიდენტის ბრძანებას პარლამენტმა ხმათა უმრავლესობით მხარი დაუჭირა.
თქვენი აზრით, რამდენად მნიშვნელოვანია საერთაშორისო მისიებში ქართველების მონაწილეობა? – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების ცნობილ ადამიანებს მიმართა.
ჯემალ ჭკუასელი (ანსამბლ “ერისიონის” ხელმძღვანელი): საერთაშორისო მეგობრობა თუ ამას გვთავაზობს, მაშინ მონაწილეობა უნდა მივიღოთ. დიპლომატი და პოლიტიკოსი არ ვარ, თუმცა, როგორც რიგითი მოქალაქე, ვიტყოდი, რომ მონაწილეობის მიღება აუცილებელია.
სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): საერთაშორისო მისიებში ქართველების მონაწილეობა დიდ რისკთანაა დაკავშირებული. მოგეხსენებათ, რამდენიმე შემთხვევა იყო, როდესაც ჩვენი ახალგაზრდები ამ მისიებში მოულოდნელი ბრძოლების დროს დაიღუპნენ.
თუმცა, მეორე მხარეც არსებობს, თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენი ჯარით ევროპულ სტრუქტურებს მივუახლოვდეთ, როგორც ჩანს, ეს ერთგვარი ხარკია. როგორც რიგით ადამიანს, შეიძლება არავითარ შემთხვევაში არ მინდოდეს, რომ ქართველები სხვაგან იბრძოდნენ. მაგრამ, თუ სახელმწიფოს ინტერესებიდან გამომდინარე მივუდგებით, მაშინ ამ მისიებში მონაწილეობა ალბათ უნდა მივიღოთ.
ნუგზარ კვაშალი (მომღერალი): ჩვენი დღევანდელი კურსიდან გამომდინარე აუცილებელია. თუ კურსი ევროპისკენ გვიჭირავს, სავალდებულო სამსახური უნდა იყოს. ადრე სავალდებულო ჯარად რუსის ჯარში მსახურობა ითვლებოდა. როგორი ჯარი იყო, ყველამ კარგად იცის. საბჭოთა კავშირში ჯარი ძალიან დიდი შავი წერტილი იყო.
რა თქმა უნდა, ამ მოვლენას ბევრი მოწინააღმდეგე გამოუჩნდება, იტყვიან, რომ ქართველს ავღანეთში, ირანში და თუნდაც აფრიკაში რა უნდა? მაგრამ ძალიან საჭიროა და რატომ? დღეს საქართველოს რეგულარული ჯარი სჭირდება, ამიტომ ჯარი რაც უფრო გაწვრთნილი იქნება, ჩვენთვის უფრო კარგია.
დღეს საქართველო ისეთ მდგომარეობაშია, რომ ძალიან ბევრი გარე და შიდა მტერი გვყავს. გამოცდილ მებრძოლებთან ერთად იბრძოლებენ.
ამის გარდა, თავიანთ კლასს აჩვენებენ. ქართველი ჯარისკაცი თავისი სიმამაცით, ერთგულებით და სიმტკიცით ყოველთვის გამოირჩეოდა. ვფიქრობ, ეს მისიები საქართველოს მომავალს აუცილებლად წაადგება.
ედიშერ გვენეტაძე (ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი): დღევანდელი სიტუაციიდან გამომდინარე, ამ მისიებში ქართველების მონაწილეობა აუცილებელიცაა. ვინაიდან ჩვენ მსოფლიოს ნაწილი ვართ, იმ პროცესებს, რაც მსოფლიოში მშვიდობის დამყრების მხრივ მიმდინარეობს, ვერ გამოვრჩებით. აქედან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, დადებით მომენტად მიმაჩნია, რომ ქართველები საერთაშორისო მისიებში მონაწილეობენ.
ჩვენი ხელისუფლების მთავარი ამოცანა უნდა იყოს, რომ რაც შეიძლება მინიმალური რაოდენობა გავგზავნოთ. ჩვენ დემოგრაფიული მდგომარეობის მხრივ იმდენად მძიმე სიტუაციაში ვართ, რომ ერთი კაცის სიცოცხლეც უმნიშვნელოვანესია. თუმცა, იმისათვის, რომ მსოფლიოში მიმდინარე თანამეგობრობის პროცესში გამოვჩნდეთ, მონაწილეობა აუცილებელია.
