„რეზონანსი“: ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „თუ თინა ხიდაშელის სურვილზეა, წავა თუ არა, მაშინ გიორგი კვირიკაშვილი ამ ქვეყანაში ვინ არის?” // პრემიერს “რესპუბლიკელი” მინისტრები აქამდეც უნდა გაეთავისუფლებინა
„რეზონანსი“: დაუჭერს თუ არა მხარს “ოცნება” “ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტად გიგი წერეთლის?
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „გასაკვირი არაა, რომ იგორ გიორგაძე საარჩევნოდ ჩამოვიდეს” // „სოციოლოგიური გამოკითხვები ხშირად პოლიტიკური ინსტრუმენტია“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ნაციონალებს რუსეთთან ფარული და ღრმა კავშირი აქვთ“ // „არჩევნების შემდეგ ისინი ქუჩის აქციებისთვის ემზადებიან“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: „თინა ხიდაშელი პრობლემის მოცილებით არის დაკავებული და არა – მოგვარებით“ // „2008 წლის აგვისტოს ომში წვევამდელები ერთ-ერთი საუკეთესოები იყვნენ”
„ვერსია“: ინტერვიუ რომან გოცირიძესთან: „ოცნებისთვის“ მთავარი ნაციონალური მოძრაობის განადგურებაა, თუნდაც რუსეთის ხელით“ // რატომ გაწევრიანდა ნაცმოძრაობაში, რატომ არ დაესწრო ბიძინა ივანიშვილის ბიზნეს-ფორუმს და რატომ უთხრა უარი ზურაბ ჯაფარიძეს დებატებზე
——————–
„რეზონანსი“, 30 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ გია ხუხაშვილთან: „თუ თინა ხიდაშელის სურვილზეა, წავა თუ არა, მაშინ გიორგი კვირიკაშვილი ამ ქვეყანაში ვინ არის?” // პრემიერს “რესპუბლიკელი” მინისტრები აქამდეც უნდა გაეთავისუფლებინა
ელზა პაპოშვილი
ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ მოახლოებულ საპარლამენტო არჩევნებზე “ქართული ოცნება” “ნაციონალური მოძრაობის” გარდა სხვა ვერც ერთ ოპოზიციურ პარტიას მეტოქედ ვერ აღიქვამს, რაც მათთვის დამღუპველი იქნება. მისი თქმით, ამ ორ პარტიას ერთმანეთი სჭირდება, თუმცა ვერ ხვდებიან, რომ ხალხს ისინი აღარ უნდა.
გია ხუხაშვილის აზრით, “ოცნება” და “ნაციონალები” ერთმანეთთან ურთიერთობით ისეთი გართულები არიან, რომ თავად ამომრჩეველსაც ვეღარ ხედავენ. თუმცა ეს საზოგადოებისთვის პრობლემას აღარ წარმოადგენს, რადგანაც მათ ისინიც ვეღარ ამჩნევენ.
- რას იტყვით გერმანულ-ამერიკული ორგანიზაციის მიერ ჩატარებულ კვლევაზე. როგორ ფიქრობთ, მათ მიერ გამოქვეყნებული რეიტინგი რეალობას შეესაბამება?
- საერთოდ, ასეთი ტიპის კვლევებზე კატეგორიულად ვერ ვისაუბრებთ. რთულია ვთქვათ, ვენდობით თუ არ ვენდობით. ეს რაციონალური გათვლის საკითხია. ამ კვლევის არც ნდობის და არც არნდობის სფუძველი არ გამაჩნია. რაც ამ კველევაშია მოცემული, მის ტენდენციას ვიზიარებ. ჯამურად, სინამდვილეშიც “ქართული ოცნება” და “ნაციონალური მოძრაობა” ამ არჩევნებში ხელისუფლებას ვერ შეადგენენ და უმცირესობაში არიან. ამას კი ყველა კვლევა აჩვენებს. დღეს მთავარი პრობლემა ეს არის. ამომრჩეველი მათ ეუბნება, რომ ცუდი ოპოზიცია და ცუდი ხელისუფლება არიან.
არის ამ ორი პარტიის იწილო-ბიწილოს საქმე, რაც საზოგადოებისთვის უკვე ნაკლებად საინტერესოა. ხოლო საინტერესო ის არის, რომ “ოცნებასა” და “ნაციონალებს” ერთმანეთი უნდათ, მაგრამ ხალხს ისინი აღარ სჭირდება. ისინი პოლიტიკაში მხოლოდ ერთმანეთს ხედავენ, თავად ამომრჩეველიც კი დაავიწყდათ. მათ გარდა აღარავინ არსებობს. ამ კველვაშიც ეს ტენდენცია ჩანს.
- თქვენ ერთ-ერთ ინტერვიუში განაცხადეთ, რომ არჩევნების განვითარების ორი სავარაუდო სცენარი არსებობს. რას გულისხმობთ კონკრეტულად?
- ვგულისხმობ ძალიან მარტივ რამეს, ჯერჯერობით, ფაქტობრივად პოლიტიკურ ველზე გარანტირებული ძალები “ქართული ოცნება” და “ნაციონალური მოძრაობაა”. სხვა პოლიტიკური პარტიების ბედი მყიფეა და ჯერ ბუნდოვანია. საქმე ისაა, რომ ეს ორი მთავარი პარტია მიახლოებით ჯამურად, ამომრჩევლის ხმების 50%-ს ვერ აგროვებს. ეს იმას ნიშნავს, რომ ორი პარტიის ერთად აღებული მაჩვენებელი, ამ პროცესში ლეგიტიმური არ არის და შესაბამისად, არჩევნებამდე ამომრჩევლის ეს დამოკიდებულება შენარჩუნდება. რის შედეგადაც დაბალი აქტივობის არჩევნებს მივიღებთ. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ პოლიტიკაში მთავარ დომინანტ ძალებად კვლავ “ოცნება” და “ნაციონალები” დარჩებიან. ამ სცენარში, “ქართულ ოცნებას” შანს აქვს, რომ უმრავლესობა აიღოს, მაგრამ პრობლემა ის იქნება, რომ სუსტი ლეგიტიმაციის პირობებში, მას სტაბილური ხელისუფლების ორგანიზება გაუჭირდება.
მეორე სცენარის შემთხვევაში იმას ვგულისხმობ, რომ ამომრჩეველი არჩევნებზე მაინც გავა, მივიღებთ მაღალ აქტივობას. ასეთ შემთხვევაში, დამატებითი ამომრჩეველი რომელიც მივა, ეს ის ადამიანები იქნებიან, რომლებიც თვლიან, რომ თავის დროზე იმედი როგორც “ნაციონალურმა მოძრაობამ”, ასევე “ქართულმა ოცნებამ” გაუცრუა. ეს ადამიანები არც ერთ შემთხვევაში ამ ორ პარტიას ხმას არ მისცემენ. ამიტომაც მათი ხმები დანარჩენ პოლიტიკურ პარტიებზე გადანაწილდება. ამ ვითარებაში “ქართულ ოცნებას” უმრავლესობის აღების არანაირი შანსი აღარ აქვს. შესაბამისად, კოალიციურ მთავრობას მივიღებთ.
თუ პირველი სცენარის მიხედვით პარლამენტში 4 პარტიას უნდა ველოდოთ, მეორე სცენარის შემთხვევაში რაოდენობა 8 პარტიამდე გაიზრდება. ჩემი აზრით, მეორე სცენარით სიტუაციის განვითარება ჯობია.
- სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გაუქმებასთან დაკავშირებით თავდაცვის მინისტრის გადაწყვეტილებას როგორ აფასებთ?
- ეს წმინდა პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა. მან კარგად იცის, რომ 2-3 კვირაში თანამდებობის დატოვება მოუწევს. ამიტომაც პოლიტიკური დემარში მოაწყო. გამომდინარე იქიდან, რომ “რესპუბლიკურ პარტიას” ამომრჩევლი საერთოდ არ ჰყავს, ახლა ამით წვევამდელების ოჯახების კეთილგანწყობა დაიმსახურა. თუმცა ამ პარტიის შემთხვევაში აბსოლუტურად უაზრო მცდელობაა, რადგანაც მათდამი ნეგატიური დამოკიდებულება ძალიან დიდია.გარდა ამისა, მე დამრჩა შთაბეჭდილება, რომ მას მოლოდინი აქვს, რომ ახალი თავდაცვის მინისტრი ირაკლი სესიაშვილი იქნება. ამიტომაც უნდა, რომ მას თავისტკივილი დაახვედროს. მით უმეტეს, რომ ამ საკითხისადმი სესიაშვილს ნეგატიური დამოკიდებულება აქვს.
თინა ხიდაშელის განცხადებაში ეს სურვილი კარგად ჩანდა, როდესაც მან თქვა, ახლა ამას მე ხელს მოვაწერ და ახალ მინისტრს კისერიც უტეხიაო. ჩვენი პოლიტიკოსები ასეთები არიან, საკუთარი ბოღმის ამონთხევა უფრო მნიშვნელოვნად მიაჩნიათ, ვიდრე გრძელვადიანი სახელმწიფოებრივი ინტერესები.
- თუმცა, როგორც ცნობილია, 2017 წელს სავალდებულო სამხედრო გაწვევა უკვე აღარ უნდა ყოფილიყო და ამაზე პრემიერ-მინისტრს ხელი უკვე მოწერილი ჰქონდა. მაგრამ ხიდაშელის გადაწყვეტილებამ მაინც ამხელა აჟიოტაჟი გამოიწვია, რატომ?
- კი ბატონო, გასაგებია, რომ საბოლოოდ აქამდე უნდა მივიდეთ. თუ ხიდაშელმა ჩათვალა, რომ ამისთვის უკვე მზად ვიყავით, ასეთი გადაწყვეტილებების მიღება ასე სპონტანურად მაინც არ ხდება. ეს არის სისტემური სახის გადაწყვეტილება, რომლის შედეგებიც მხოლოდ თავდაცვის სამინისტროს არ ეხება, მას პასუხისმგებლობა მხოლოდ თავის თავზე არ უნდა აეღო. აქ ერთვება სხვადასხვა სახელმწიფო ინსტიტუტი, რომლებზეც ეს გადაწყვეტილება კარგად არ აისახება. მან თავისი გადაწყვეტილებით ორი ტიპის სუბორდინაციის დარღვევა მოახდინა, ეს არის პრემიერ-მინისტრისა და პრეზიდენტის მიმართ მიმართული ქმედება. გადაწყვეტილება სწორია თუ არასწორი, ამ შემთხევვაში ამაზე არ ვსაუბრობ. უბრალოდ, ასეთი გადაწყვეტილებები ამ ფორმით არ მიიღება. სახელმწიფოს მენეჯმენტის სისტემაში ხიდაშელის ქმედება არ ჯდება. გარდა ამისა, აქ ვიღაცისთვის თავის მოწონების მცდელობაც ჩანს. ხიდაშელისგან არ მიკვირს, მაგრამ ერთია, როცა საკუთარი თავით რისკავ, ხოლო მეორეა, როდესაც სახელმწიფოს ინტერესებით რისკავ.
- თქვენც და ირაკლი სესიაშვილმაც განაცხადეთ, რომ თინა ხიდაშელი თანამდებობას ორ კვირაში დატოვებსო. თუმცა თქვენს პათოსს ლევან ბერძენიშვილი არ იზიარებს და ამბობს, ვინ რა იცის, ხიდაშელი თანამდებობიდან როდის წავაო. შესაძლებელია, რომ ვარშავის სამიტის შემდეგ ხიდაშელმა თავდაცვის მინისტრის პოსტი არ დატოვოს?
- დიდი ბოდიში, მაგრამ რას ჰქვია არ წავა? გადაწყვეტილება პრემიერ-მინისტრმა უნდა მიიღოს. საერთოდ მაშინ ის უნდა ვიკითხოთ, პრემიერი გვყაავს? თინა ხიდაშელის სურვილზე თუ არის, წავა თუ არა, მაშინ გიორგი კვირიკაშვილი ამ ქვეყანაში ვინ არის, რას აკეთებს? მას პრემიერობა მარტო კაი ბიჭის როლის თამაში ხომ არ ჰგონია? დღის წესრიგი “რესპუბლიკელების” სურვილებით უნდა მიჰყავდეს? მე ვფიქრობ, რომ მისი შეცდომა იყო, როცა ხიდაშელი და სხვა ამ პარტიის მინისტრები სახლში აქამდე არ გაუშვა.
თუ გიორგი კვირიკაშვილმა ქვეყნის წინაშე პასუხისმგებლობა აიღო, კეთილინებოს და შეასრულოს. გვაჩვენოს, ქვეყანაში უფროსი ვინ არის. თინა ხედაშელის სურვილები ქვეყნისთვის დამღუპველია, განსაკუთრებით, პრემიერის ავტორიტეტისთვის. ხალხს ხომ უნდა დაანახვოს, რომ გადაწყვეტილებების მიღება შეუძლია?
„რეზონანსი“, 30 ივნისი, 2016 წელი
დაუჭერს თუ არა მხარს “ოცნება” “ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტად გიგი წერეთლის?
გვანცა ღვედაშვილი
ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტის პოსტზე “ნაციონალური მოძრაობის” წევრ გიგი წერეთლის კანდიდატურა “ევროპის სახალხო პარტიამ” წარადგინა. აღნიშნულ გადაწყვეტილებას “ქართული ოცნების” წევრების მხრიდან უარყოფითი შეფასებები მოჰყვა. როგორც პოზიცია აცხადებს, ისინი გიგი წერეთელს მხარს არ დაუჭერენ. “მხოლოდ იმის გამო, რომ ჩვენი გვარის ადამიანია, ჩვენი ეროვნების ადამიანია, არა მგონია, ერთპიროვნულად და ბრმად ხელები უნდა ავწიოთ მის მხარდასაჭერად”, – განაცხადა საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა ნუკრი ქანთარიამ. მისივე თქმით, წერეთელი თანამონაწილეა “ნაციონალური მოძრაობის” რეჟიმის.
გიგი წერეთლის კანდიდატურას საქართველოს პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა მხარი დაუჭირა. “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” წევრმა კი პრეზიდენტის პოზიციას ადეკვატური უწოდა.
“ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტად გიგი წერეთლის კანდიდატურას უნდა დაუჭიროს თუ არა მხარი “ქართულმა ოცნებამ?” – ამ კითხვით “რეზონანსმა” საზოგადოების ცნობილ წარმომადგენლებს მიმართა.
გიგა ნასარიძე (ა.ო. “საქართველო არ იყიდება”): “ეს ისეთი საქმეა, რომ ყველამ უნდა დაუჭიროს მხარი კონკრეტულად ამ ადამიანს. რადგან გიგი წერეთელი წლების განმავლობაში იბრძოდა საქართველოს დასავლეთთან დასაახლოებლად და მე პირადად ვერანაირ წინააღმდეგობას ვერ ვხედავ. ერთადერთი, ვინც შეიძლება მხარი არ დაუჭიროს, წერეთლის ეუთოს საპარლამენტო ასამბლის პრეზიდენტობას, არიან პოლიტიკოსები, რომლებიც რუსეთის ინტერესებს ატარებენ საქართველოში, სხვა მხრივ, წესით, ყველამ უნდა დაუჭიროს მხარი.”
ნუცა ჯანელიძე (მუსიკოსი): “რამდენიმე კანდიდატურა მაინც უნდა მოეთხოვათ, “ევროპის სახალხო პარტიას” შემოეთავაზებინა თავის კანდიდატი, მაგრამ საშუალება მოეცა ჩვენთვის, სხვა კანდიდატიც წარგვედგინა. შემდგომ უკვე გადაწყვეტილება და საბოლოო არჩევანი ერთად მიეღოთ. თანაც ვინ ჰკითხავთ მათ, მიუხედავად იმისა, რომ გიგი წერეთელს პატივს ვცემ, მგონია, რომ “სახალხო პარტიას” არავინ ჰკითხავს.”
სერგო ვარდოსანიძე (ისტორიკოსი): “ქართული ოცნება” დაუჭერს თუ არა ეუთოს საპარლამენტო ანსამბელის პრეზიდენდობის კანდიდატურაზე გიგი წერეთელს მხარს, ეს მათი გადასაწყვეტია. პირადად მე, თუ ვინმე ქართველი იქნება, მივესალმები, ოღონდ ისეთი ადამიანი უნდა იყოს, რომელიც მიუკერძოებელი იქნება და ნებისმიერ პარტიულ ამბიციურობაზე მაღლა დააყენებს საქართველოს ინტერესებს.”
იგორ კვესელავა (პოლიტოლოგი): “ვფიქრობ, “ნაციონალური მოძრაობა” თავის დროზე და განსაკურებით ბოლო წლებში აჩვენებს, რომ ის არ არის მხოლოდ ოპოზიციური პარტია, არამედ – პარტია, რომელიც ხელისუფლების წინააღმდეგ ანტისახელისუფლებო აქციებს აწყობს. ამიტომ მათი ყოველგვარ თანამდებობაზე დანიშვნა, მხედველობაში მაქვს საერთაშორისო სივრცე, გაუმართლებლად მიმაჩნია. ვეთანხმები “ქართული ოცნების” გადაწყვეტილებას, რომ გიგი წერეთელს, როგორც “ნაციონალური მოძრაობის” ერთ-ერთ ლიდერს, მხარი არ უნდა დაეჭიროს ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტობაზე. საქმე ისაა, რომ ჩვენ ვერ ვენდობით, “ნაციონალების” წარმომადგენელს, თუ რა პოლიტიკას განახორციელებს და როგორ დააყენებს საქართველოს საკითხს ეუთოს ასამბლეაზე.”
თაკო ჩარკვიანი (პუბლიცისტი): “გარდა იმისა, რომ მე ერთ-ერთი პიონერი ვიყავი, ვინც “ნაციონალური მოძრაობის” წინააღმდეგ გამოვიდა, კონკრეტულად გიგი წერეთელზე რატომ ატყდა ამხელა ამბავი, არ ვიცი. “ქართულმა ოცნებამ” ხომ 12 “ნაციონალი” გადაიყვანა თავისკენ, რომლებიც ბევრად უფრო “შავრაზმელები” არიან, ვიდრე გიგი წერეთელი ოდესმე ყოფილა. იგი ერთ-ერთი ყველაზე ლოიალური ფრთა იყო “ნაციონალებში”, ყოველ შემთხვევაში, მე ასე მახსენდება. იქ, სადაც მარიკა ვერულაშვილსა და სხვებს იერთებ, გიგი წერეთლის ეუთოს საპარლამენტო ასამბელეის პრეზიდენტობის კანდიდატურაზე ამხელა აჟიოტაჟი არ უნდა ყოფილიყო.
————————
„ახალი თაობა“, 30 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ სოსო მანჯავიძესთან: „გასაკვირი არაა, რომ იგორ გიორგაძე საარჩევნოდ ჩამოვიდეს” // „სოციოლოგიური გამოკითხვები ხშირად პოლიტიკური ინსტრუმენტია“
პარტია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარისა და პრემიერ კვირიკაშვილის ვარაუდით, მომავალ პარლამენტში „ქართული ოცნება“ ასზე მეტ ადგილს მოიპოვებს. ქვეყანაში არსებული მძიმე სოციალური ფონისა და სხვა გარემოებების გამო, ეს ვარაუდი ბევრს ნაკლებად რეალურად მიაჩნია. თბილისის საკრებულოს დამოუკიდებელი დეპუტატი სოსო მანჯავიძე „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში აღნიშნავს, რომ მმართველ პარტიას ბევრი უპირატესობა და ბერკეტი აქვს.
„რის საფუძველზე გამოთქვამს ასეთ ვარაუდს გიორგი კვირიკაშვილი? ჯერ ერთი, ესაა ბიძინა ივანიშვილის ავტორიტეტი, ასევე ფინანსები, ადმინისტრაციული რესურსი, სხვა გარემოებები. „ქართული ოცნება“ ის ძალაა, რომელმაც ხალხს ჩამოაცილა სააკაშვილის რეჟიმი. განხორციელდა სხვადასხვა წარმატებული სოციალური პროექტი. არსებობს დიდი უარყოფითი პლასტიც. ესაა შეუსრულებელი დაპირებები, კოაბიტაცია ნაციონალურ მოძრაობასთან, რომელმაც სახტად დატოვა მთელი ელექტორატი, ასევე ალიანსი არაპოპულარულ პოპულარულ ძალებთან”, – ამბობს სოსო მანჯავიძე.
- ანუ, შეცდომების მიუხედავად, „ქართულ ოცნებას“ მაინც აქვს მხარდაჭერა?
- ეს მხარდაჭერა დაახლოებით 40%-ია. ნაციონალური მოძრაობის რეიტინგი 12-დან 15%-მდეა, ძირითადად რეგიონების ხარჯზე. მაგალითად, ნაციონალური მოძრაობის პოზიციები ძლიერია სამეგრელოში. იქ, სავარაუდოდ, არჩევნებზე დიდი ამბები დატრიალდება. კორცხელის მოვლენები ამის დადასტურებაა.
- სხვების პოზიციები როგორია?
- ყველაზე ძლიერების რეიტინგი 10%-ზე მაღალი არაა. მნიშვნელობა არ აქვს, ჯგუფდებიან თუ არა ისინი ვინმესთან. უმრავლესობას საარჩევნო ბარიერის გადალახვის პრობლემა უდგას. მაჟორიტარულ არჩევნებში ხელისუფლებას ექნება გადამწყვეტი უპირატესობა. „ქართული ოცნება“ დაახლოებით 65 ან 70 მაჟორიტარს გაიყვანს. თუ ამას მივუმატებთ 40%-იან რეიტინგს პროპორციულ ნაწილში, გამოდის, რომ მმართველი პარტია აიღებს დაახლოებით 100 მანდატს.
- გიორგი კვირიკაშვილის ეს ვარაუდი გამოითქვა მორიგი სოციოლოგიური კვლევის შედეგების კომენტირებას. ორგანიზაცია ჯიეფკამ კვლევა რუსთავი 2-ის დაკვეთით შეასრულა. ამ შედეგებით, „ქართულ ოცნებას“ ხმას მისცემდა 22,4%, ნაციონალურ მოძრაობას კი - 21,7%...
- ეს კვლევა, ისევე როგორც სხვები, ძალიან საეჭვოა. „ქართული ოცნების“ რეიტინგი თითქმის უტოლდება ნაცმოძრაობისას. ზოგადად, სოციოლოგიური კვლევები გადაქცეულია პოლიტიკურ ინსტრუმენტებად, საზოგადოებრივი აზრის მოდერაციის საშუალებად.
- ანუ, საზოგადოებას აჯერებენ, რომ “ქართული ოცნება“ და ნაცმოძრაობა თანაბარი ძალებია?
- მარტო ამ ორ პარტიაზე არ არის საუბარი. როგორც ჩანს, ამის დამკვეთებს უნდათ ისე წარმოაჩინონ სიტუაცია, რომ მომავალ პარლამენტში უმრავლესობას მოიპოვებენ ლიბერალური ძალები. რესპონდენტთა 7,8%-მა სასურველ ძალად ბურჭულაძის პარტია დაასახელა, 6,2%-მა – ალასანიას პარტია. ამ შედეგების მიხედვით, რესპუბლიკურმა პარტიამ, გირჩმა და ვაშაძემაც მოიპოვეს გარკვეული მხარდაჭერა. დამკვეთის, ანუ აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის გათვლით, ეს ძალები ნაცმოძრაობასთან ერთად შექმნიან ლიბერალურ უმრავლესობას. იკვეთება სურვილი, რომ 8 ოქტომბრის შემდეგ საქართველოს სათავეში მოიყვანონ ისეთი ძალები, როგორიც მოვიდა 2003 წელს.
- ითვლება, რომ პრემიერი რესპუბლიკელების დღის წესრიგით მოქმედებს. ექსპერტულ წრეებში პროტესტი გამოიწვია იმან, რომ რესპუბლიკელი თავდაცვის მინისტრი იღებს გადაწყვეტილებებს, რომლებიც არაა შეთანხმებული პრემიერთან და არც - უმაღლეს მთავარსარდალთან, ანუ პრეზიდენტთან...
- პრეზიდენტი ცალკე თემაა. ქვეყანას უმაღლესი მთავარსარდალი არ ჰყავს. პრეზიდენტი ნომინალური ფიგურაა. გიორგი მარგველაშვილის ფუნქციებიც გაუგებარია, განცხადებებიც და პოლიტიკური პოზიციებიც. გიგი წერეთლის ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტის პოსტზე მხარდაჭერა ამის მაგალითია. მარგველაშვილს არჩევნების შემდეგ გამოიყენებენ ის ლიბერალური ძალები, რომლებზეც ვისაუბრე.
რესპუბლიკელების მიმართ გაუგებარია პრემიერის პოზიციაც. თინა ხიდაშელის თვითნებური გადაწყვეტილება იმაზე მეტყველებს, რომ სახელმწიფოში ერთიანი პოლიტიკური ნება ვერ ხორციელდება. თინა ხიდაშელი საერთოდ არ უნდა იყოს თავდაცვის მინისტრი. მისი ამ პოსტზე ყოფნის ყოველი დღე დიდ ზიანს აყენებს ქართულ ჯარს.
- გაუგებრობას იწვევს რესპუბლიკური პარტიის მდგომარეობა.
- მას შემდეგ, რაც რესპუბლიკური პარტია გამოვიდა კოალიციიდან, ამ პარტიის წევრი მინისტრები უნდა გადაეყენებინათ თანამდებობებიდან. ხელისუფლების უმოქმედობას ამ კუთხით გამართლება არ აქვს. თინა ხიდაშელის ბევრი მოქმედება თავხედური და გამომწვევია. ის არ ემორჩილება ცენტრალურ ხელისუფლებას. მას და სხვა რესპუბლიკელ მინისტრებსაც ხალხში ნდობა არ გააჩნიათ. მათ უარყოფითი რეიტინგი აქვთ. მოსახლეობის ლამის 95% მათ ვერ იტანს. ხიდაშელის ნაბიჯები მიმართულია სახელმწიფოებრიობის წინააღმდეგ.
- იქნებ პრემიერს ნატოს სამიტი აბრკოლებს?
- ესეც არასწორი მიდგომაა. რას შეცვლის ხიდაშელის ჩასვლა ვარშავაში? სხვა ვერ წავა ნატოს სამიტზე? წინასწარ ცნობილია, რომ ამ სამიტზე საქართველოსთვის ახალი არაფერი იგეგმება. ხიდაშელი კი არა, ნაპოლეონი რომ გააცოცხლონ და ის გაუშვან ვარშავაში, მაინც არაფერი შეიცვლება. ჩვენ ღიად გვითხრეს, რომ ახლა ნატოში არ გვიღებენ და არც მაპს გვაძლევენ.
- გავრცელდა ინფორმაცია, რომ საარჩევნოდ შეიძლება ჩამოვიდეს იგორ გიორგაძე. მანამდე უნდა დასრულდეს მისი სასამართლო პროცესი, რომელიც დაჩქარებულად მიმდინარეობს...
- საქართველოს პოლიტიკაში ისეთი სტრიპტიზი და ტრაგიკომიკური ამბები ხდება, რომ ესეც არ იქნება გასაკვირი. ცესკოში დარეგისტრირებულ ორგანიზაციებს რომ გადახედოს კაცმა, ფსიქიატრის განმარტება დასჭირდება. გაუგებარია, რისთვის ხარჯავენ ეს პარტიები თანხებს და რა მიზნები ამოძრავებთ. გაუგებარია ისიც, რატომ ჰყავთ მხარდამჭერები იმ პარტიებს, რომლებიც ჩადენილი დანაშაულების გამო აქამდე უნდა აეკრძალათ. ამ ვითარებაში იგორ გიორგაძის გამოჩენაც არ უნდა გაგვიკვირდეს. იმ ქვეყანაში, სადაც თავდაცვის მინისტრი არ ემორჩილება ცენტრალურ ხელისუფლებას, გაოცებას აღარაფერი იწვევს.
„ახალი თაობა“, 30 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან: „ნაციონალებს რუსეთთან ფარული და ღრმა კავშირი აქვთ“ // „არჩევნების შემდეგ ისინი ქუჩის აქციებისთვის ემზადებიან“
არჩევნების მოახლოებასთან ერთად სულ უფრო აქტუალური ხდება სოციალური კვლევებიც. თუმცა საზოგადოების დიდი ნაწილი ამ კვლევებს უნდობლობას უცხადებს. თუ რა არის აღნიშნული სოციოლოგიური კვლევის მიზანი და არსი, “ახალი თაობის“ კითხვებს ექსპერტი, ფსიქოლოგი, რამაზ საყვარელიძე პასუხობს.
- ბატონო რამაზ, ორი დღის წინ გერმანული კომპანიის მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა. როგორია თქვენი შეფასებები, რამდენად არის თქვენი სანდოობა აღნიშნული კვლევების მიმართ?
- ამ კვლევის მიმართ ძირითადი დამოკიდებულება საკმაოდ კრიტიკულია და მათ შორის ჩემი დამოკიდებულებაც.
- რამ განაპირობა ეს კრიტიკა?
- ამ კვლევების შემსრულებელი ორგანიზაცია, ეს ის ორგანიზაციაა, რომელმაც დაახლოებით 20%-იანი შეცდომა დაუშვა 2012 წელს. რაც შეეხება დამკვეთს, ისიც პოლიტიკურად ისეთი ტენდენციურია და ისეთი ორიენტაციისაა, რომ ესეც არ იწვევს დიდ ნდობას.
- კვლევის შედეგებზე რას იტყვით?
- რაც შეეხება შედეგებს, პოლიტიკური შინაარსის მხრივ, ემთხვევა ენდიაის და აირაის შედეგებს. ასევე ემთხვევა განცხადებებს ნაციონალური მოძრაობისა, რომ თუკი გაყალბდება არჩევნები, ისინი გამოვლენ ქუჩებში და დაიცავენ ხმებს. თან არც ის დაგვავიწყდეს, რომ, კვლევების თანახმად, „ოცნების“ და ნაციონალების რეიტინგები თითქმის თანაბარია.
- ეს საით მიანიშნებს?
- ეს ნიშნავს, რომ კვლევის შედეგები ორიენტირებულია იმაზე, რომ აი, ასეთი გათანაბრებისგან უფრო განსხვავებული შედეგი თუ იქნა, ნაციონალებს მოტივი ექნებათ, რომ დაიძახონ – არჩევნები გაყალბებულია.
- ამ კვლევებიდან ნაციონალური მოძრაობის ინტერესი იკვეთება?
- რასაკვირველია. აქ იკვეთება ნაციონალების ინტერესი.
- მაშინ რითი ხსნით იმ გარემოებას, რომ კვლევების თანახმად, გიორგი მარგველაშვილი რეიტინგით უსწრებს როგორც ბიძინა ივანიშვილს, ასევე მიხეილ სააკაშვილს? იმაზეც საუბრობენ, რომ ბოლო პერიოდში პოლიტიკურად საგრძნობლად გააქტიურდა მარგველაშვილი...
- პოლიტიკურად პასიური არასოდეს ყოფილა მარგველაშვილი. მარგველაშვილს სწორედ ეგ მიზანი აქვს, რომ პრეზიდენტის ინსტიტუტი პოლიტიკურად რაც შეიძლება მნიშვნელოვან ინსტიტუტად აქციოს. ეს სრულიად გასაგები მიზანია. უბრალოდ, პოლიტიკური პროცესები გააქტიურდა და მარგველაშვილმაც რეაქციის მიცემა დაიწყო და ეს მის აქტიურობაზეც აისახება. რაც შეეხება იმას, რომ გამოკვლევაში მან პირველი ადგილი აიღო…
- ეს რითი არის განპირობებული?
- ყურადღება უნდა მივაქციოთ იმასაც, რომ ამ ფონზე უფრო ქვემოთ ჩავიდა სააკაშვილის რეიტინგი. ამას მარტივად ავხსნი: სააკაშვილი რომ პირველ ადგილას ყოფილიყო, ხომ ყველა დავიძახებდით უფრო ომახიანად, რომ ეს ნაციონალების დაკვეთაა. ამდენად, სააკაშვილი დააშორეს ამ პროცესს, რათა ზედმეტად მყვირალა არ ყოფილიყო ეს დაკვეთა. ამ ფონზე კი წამოწიეს ფიგურა, რომელიც არ არის ასოცირებული რომელიმე კონკრეტულ პოლიტიკურ პარტიასთან.
- რატომ დაგრჩათ ასეთი შთაბეჭდილება?
- საპარლამენტო არჩევნების წინ კითხვის დასმა, ვის აირჩევთ პრეზიდენტადო, ამოვარდნილია კონტექსტიდან. როცა არაბუნებრივი კითხვა ისმის, ე.ი. ეს რაღაცისთვის სჭირდება ამ კითხვის დამსმელს.
- ანუ ეს ხელოვნური პროცესია?
- მე ვფიქრობ, რომ ხელოვნურია. მით უმეტეს, რომ ჯიეფკა არც ისე კარგი ავტორიტეტით სარგებლობს მსოფლიოში. თან რუსეთის დაკვეთით არის ნამუშევარი ყირიმის მოსახლეობის სოციოლოგიურ კვლევაზე. აქ ისევ ამოტივტივდა რუსეთის ფაქტორი. ნაციონალებს კი რუსეთთან ფარული და ღრმა კავშირები აქვთ და ერთ-ერთი კავშირი ეს სოციოლოგიური ჯგუფიცაა.
- ყველა კვლევაში, რაც კი აქამდე ჩატარებულა, „ოცნება“ და ნაციონალური მოძრაობა მიდიან გვერდიგვერდ. ესეც წინასწარ არის გამიზნული?
- სწორედ ეგ არის ძირითადი მიზანი. სავარაუდოა, რომ მათ რეიტინგის რეალური შედეგი იციან. ბოლო პერიოდში საკმაოდ გააქტიურდა „ქართული ოცნება“. წამოაყენა ლიდერად კვირიკაშვილი, რომელსაც, მედიის დონეზედაც კი, სადაც ყველაფერი ითქმის და ყველაფერი განიხილება, უარყოფითი შეფასება არ აქვს არც ერთი მხრიდან.
„ოცნებაში“ რაღაც სიახლეები ხდება, რაღაცა მოძრაობები არის. ამ დროს ნაციონალების მიმართულებით არაფერი იცვლება. ყველა გამოკვლევაში ადრე იყო 15-18%, ახლა კი უცბად არის 22%. ნაციონალებთან კი, სადაც არაფერი არ იცვლება, იმდენივე პროცენტი აქვთ, რაც „ოცნებას“, სადაც ბევრი რამე შეიცვალა. არჩევნების შემდეგ ნაციონალები ააფრიალებენ ამ გამოკვლევებს, უცხოელების მიერ ჩატარებულებს და იტყვიან, რომ მათ და `ოცნებას~ თანაბარი რეიტინგი ჰქონდათ, ე.ი. არჩევნები გაყალბდა. არჩევნები გაყალბდას ძახილით გამოვლენ ქუჩაში. ქუჩას ან აიყოლიებენ, ან ვერა, უფრო ვერა. მაგრამ მსოფლიო საზოგადოებრიობას გაუხვრეტენ ყურებს იმის ძახილით, რომ არჩევნები გაყალბდა. მსოფლიო საზოგადოებას რომ არჩევნების გაყალბებაზე ააბობოქრებენ, ეს მერე გამოადგებათ შიდა პროცესებში.
- კერძოდ?
- სამართლებრივი დევნის დროს, თუ ვიღაცა დაიჭირეს, ისევ დაიწყება ლაპარაკი იმაზე, რომ ეს პოლიტიკური დევნაა და მათ დასავლეთში ჰყავთ მომხრეები, სახალხო პარტიის მაგვარი, რომლებიც მათ მხარს აუბამენ. საქართველოს ხელისუფლებას კი ამ ზეწოლის გამო მოუწევს სამართლებრივი დევნის შერბილება. ზუსტად ისე, რაც იყო აქამდე.
- ფიქრობთ, რომ სულ სხვა იქნება არჩევნების შედეგი და ის ამ კვლევებთან ახლოსაც ვერ მოვა?
- ამას მე კი არ ვფიქრობ, ნაციონალები ფიქრობენ და იმიტომ აქვეყნებენ დაბეჯითებით ამ თანაბრობის რეიტინგებს. მათ ზუსტად იციან, რომ სულ სხვა შედეგი იქნება და სხვა შედეგი რომ იქნება, სწორედ იმის შემდეგ რეაქციებზე ფიქრობენ. პოლიტიკური თვალსაზრისით ეს გამართლებულია. მათ ყველა ნაბიჯი წინასწარ აქვთ გათვლილი. მათ სჭირდებათ დაცვა იმისთვის, რომ ციხეში არ მოხვდნენ.
- დღეს ხელისუფლების შიგნით სერიოზული დაპირისპირებაა. თავდაცვის მინისტრის ქმედებებს უკმაყოფილება მოჰყვა. ეს პროცესები რამდენად დააზარალებს „ოცნებას“?
- თინა ხიდაშელის განცხადებამ ნაწილობრივ უკვე დააზარალა. დააზარალა არა მარტო „ქართული ოცნება“, არამედ ქართული პოლიტიკის ფსიქოლოგიაც.
- რა კუთხით დააზარალა?
- აღმოჩნდა, რომ საქართველოში ისეთი მაღალი კულტურის მქონე პარტიებსაც კი, როგორიც რესპუბლიკური პარტიაა, არ შეუძლიათ იმუშაონ კოალიციურ რეჟიმში. მინისტრი მოქმედებს თავისი პარტიის ინტერესებიდან გამომდინარე და არა _ ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე.
- ანუ ეს იყო ქულების ჩაწერა წინასაარჩევნოდ რესპუბლიკური პარტიისთვის?
- კითხვას ვეცდები ვუპასუხო ფაქტით _ რომელიმე რესპუბლიკელმა გააკრიტიკა, ან შეაფასა ხიდაშელის ეს ნაბიჯი?! არა. ეს სიჩუმე ხომ ნიშნავს, რომ პარტია თანახმაა და პარტიული ნაბიჯი იყო ეს და არა იმ სამთავრობო გუნდის ნაბიჯი, რომელიც ჩივის, რომ ჩვენთან არავის არაფერი შეუთანხმებიაო. ე.ი. პარტია იყო აქ გადამწყვეტი და როცა მოქმედება მიდის ვიწრო პარტიული ინტერესით, აქ უკვე კოალიციის ჩამოყალიბება შეუძლებელი ხდება. წარმოიდგინეთ, რა მოხდება, პორტფელები რომ დანაწილდება სხვადასხვა პარტიას შორის!
„ახალი თაობა“, 30 ივნისი, 2016 წელი
ინტერვიუ ირაკლი სესიაშვილთან: „თინა ხიდაშელი პრობლემის მოცილებით არის დაკავებული და არა - მოგვარებით“ // „2008 წლის აგვისტოს ომში წვევამდელები ერთ-ერთი საუკეთესოები იყვნენ”
პარლამენტის თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი სესიაშვილი „ახალ თაობასთან“ ინტერვიუში თინა ხიდაშელის ბრძანებაზე საუბრობს სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გაუქმების შესახებ
- ბატონო ირაკლი, თავდაცვის მინისტრის გადაწყვეტილება თქვენთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა. მინისტრი ამბობს, რომ ირაკლი სესიაშვილი გულწრფელად არის გაბრაზებული, რადგან თქვენ ფილოსოფიური პრობლემა გაქვთ და სხვადასხვა მხარეს დგახართ. თქვენი შეხედულება როგორია აღნიშნულ საკითხზე?
- ქალბატონი მინისტრის გამოსვლები ჩემთვის გაუგებარი იყო. მე პირადად ვითხოვდი, რომ საკითხი უნდა იყოს განხილული, რადგან არსებობს აზრთა სხვადასხვაობა. ასეთ მნიშვნელოვან საკითხზე ცალმხრივი მიდგომები არ უნდა იყოს. არ არის საკმარისი – მე გადავწყვიტე და მორჩა. ქალბატონ მინისტრს ჩემს ფილოსოფიაში შეეპარა ეჭვი, მაგრამ ფილოსოფიაც გვერდზე გადამიდია და სხვა რამეც, ჩვენ სახელმწიფო ინტერესებს უნდა მივხედოთ. მინისტრი პრობლემის მოცილებით არის დაკავებული და არა – მოგვარებით. გაწვევა არის კომპლექსური საკითხი, რომელიც ეხება არა მხოლოდ ერთ უწყებას, არამედ ეს არის საერთო თავდაცვითი უსაფრთხოების სისტემის ნაწილი. ამიტომ ვთვლი, რომ პრობლემა კი არ უნდა მოვიცილოთ, არამედ მოვაგვაროთ. პრობლემა რომ მოვაგვაროთ, ამისთვის საჭიროა ვიცოდეთ, შიგნით რა პრობლემებია.
- მინისტრი აცხადებს, რომ პრობლემაა, ახალგაზრდა ადამიანს ყარაულში 7 ლარი რომ აქვს...
- პირველ რიგში, მონური სამსახური კანონით დასჯადია. ასეთი რამ ჩვენს ქვეყანაში არ არსებობს. რაც შეეხება კონკრეტულად 7 ლარიან სამსახურს, ეს პრობლემაა, რადგანაც სხვა უწყებებში, სადაც წვევამდელები მსახურობენ, 70 ლარამდე აქვთ ხელფასი. სწორედ ამაზეა საუბარი. ხელფასების გაზრდა სწორედ მინისტრის კომპეტენციაა. თუ ჯარში მონური შრომაა, რაც აკრძალულია, მაშინ ამაზე პასუხი თავად უნდა აგოს. ასევე მისი პრობლემაა, თუ წვევამდელი არ გადის იგივე მომზადებას, რასაც საკონტრაქტო ჯარი. თუ გვინდა, რომ ძლიერი თავდაცვითი სისტემა გვქონდეს, სადაც მოქალაქეები მაქსიმალურად იქნებიან ჩართული, რადგან ქვეყნის თავდაცვა შეუძლებელია მხოლოდ შეიარაღებულმა ძალებმა უზრუნველყოს, ქვეყანა ყველამ ერთად უნდა დავიცვათ. ამიტომ წვევამდელს თუ რამე პრობლემა აქვს და ადეკვატურად არ არის სამხედრო საქმეში ჩართული, ეს არის პრობლემა.
- გაწვევის სისტემა უნდა არსებობდეს? ჩვენ ხომ ნატოს სტანდარტებზე გადავდივართ?
- გაწვევის სისტემა, ჩვენი ქვეყნის წინაშე არსებული საფრთხეების გათვალისწინებით, ჯერ კიდევ საჭიროა. პროფესიული არმია ხარისხით უკეთესია და ამაზე ორი აზრი არ შეიძლება არსებობდეს. თუმცა, ამ ეტაპზე ვინაიდან აუცილებელია ეტაპობრივი სვლა, რომ ყველა უწყება ერთდროულად ახალ სისტემაზე გადავიდეს, საჭიროა კონკრეტული, მიზანმიმართული გეგმა და მის მიხედვით მოქმედება. ნატოს წევრმა ლიტვამ ორი წლის წინ სამხედრო სავალდებულო სამსახური გააუქმა. თავდაცვის ყოფილმა მინისტრმა, რომელიც გაუქმების ინიციატორი იყო, პირადად მე მითხრა, შეცდომა დავუშვით და ეს შეცდომა თქვენ არ გაიმეოროთო. ლიტვამ სავალდებულო სამსახური აღადგინა. ნატოს ბევრ ქვეყანაში არის სამხედრო სავალდებულო სამსახური. მხოლოდ რამდენიმე ქვეყანაში, დიდ ბრიტანეთსა და აშშ-ში არის პროფესიული საკონტრაქტო სამსახური მთლიანად.
ჩვენი ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობის ხერხემალი არის სამხედრო სარეზერვო სამსახური, მისთვის ყველაზე კარგი ადამიანური რესურსი სწორედ წვევამდელია. ყველაზე კარგი კავშირი ჯარსა და საზოგადოებას შორის სწორედ გაწვევის სისტემაა. პრობლემები, რომლებიც არსებობს, არავის მოსწონს, მაგრამ ჩვენ ეს პრობლემები უნდა მოვაგვაროთ და არა მოვიცილოთ.
- თქვენ კონცეფციაზე მუშაობთ. რა ეტაპზეა ეს კონცეფცია და გაწვევის სისტემის რეფორმირება რა კუთხით არის თქვენ მიერ წარმოდგენილი?
- წელიწადზე მეტია, რაც ამ პროექტზე ვმუშაობ, რომელიც გაწვევის სისტემის რეალურ რეფორმას მოახდენს. ამიტომაც ვაქტიურობ, რადგან ვთვლი, რომ პროექტი, რომელიც მოვამზადე, ყველა ამ პრობლემას მოხსნის.
- დისკუსია გქონდათ მინისტრთან?
- მინისტრს ეს კონცეფცია წარვუდგინე და დაახლოებით ორი საათი ვისაუბრე. სამხედროებს ძალიან მოეწონათ, გვარდიის დეპარტამენტს ძალიან მოეწონა. მათგან მივიღე პირობა, რომ ამ პოზიციაზე მუშაობას გააგრძელებდნენ.
- რას ითვალისწინებს თქვენი კონცეფცია?
- ერთი წელი მსახურობს წვევამდელი თავდაცვის სამინისტროში, სასჯელაღსრულების სამინისტროში, სხვა უწყებაში და შემდეგ, როგორც სამხედრო რეზერვი, ზუსტად იმ მომზადებას გადის, რასაც პროფესიული ჯარი გადის.
- მინისტრს არ მოეწონა ეს კონცეფცია?
- გვარდიამ გამოხატა სურვილი, რომ ამაზე იფიქრებდა, შემდეგ კი ამ სიურპრიზის წინაშე აღმოვჩნდით.
- პრეზიდენტმა თქვა, რომ არ იცოდა, არც უშიშროების საბჭოზე გასულა ეს საკითხი. თქვენ არ გქონდათ ინფორმაცია?
- მხოლოდ მინისტრთან განცხადებების დონეზე, მაგრამ მე იქვე ვაფიქსირებდი ჩემს პოზიციას და ვამბობდი, რომ ამაზე უნდა ვიმსჯელოთ.
- მინისტრი ნატოს წინაშე აღებულ ვალდებულებებზე საუბრობს, როდესაც საკონტრაქტო სისტემაზეა საუბარი…
- ეს არ არის ის დოკუმენტი, რომელიც დოგმაა. ეს მუდმივად განახლებადი დოკუმენტია. ეს არ არის ნატოს მოთხოვნა. ნატო არ მიგვითითებს, როგორი სამსახური გვექნება. ამდენად, მოთხოვნაზე აქ არ არის საუბარი. ეს ჩვენი წარდგენაა. ეს ცოცხალი დოკუმენტია და ის მუდმივად იცვლება. ჩვენ შეგვიძლია პოზიციების ცვლილება იმის მიხედვით, თუ რა რეალობის წინაშე ვიქნებით. მაგალითად, უკრაინაში განვითარებული მოვლენების შემდეგ შეცვალა თავისი პოზიცია ლიტვამ.
- რა მნიშვნელობა აქვს გაწვევის ინსტიტუტის არსებობას? ეს შეიძლება ბმაში იყოს, მაგალითად, ქვეყნის ტერიტორიების 20% რომ არის ოკუპირებული?
- ჩვენი ქვეყნის თავდაცვის ძირითადი ხერხემალი რეზერვია. ღმერთმა დაგვიფაროს, მაგრამ მტერი რომ დაგვესხას, ჯარი თავის ფუნქციას შეასრულებს, მაგრამ ჩვენ ყველას ერთად მოგვიწევს ამ ქვეყნის დაცვა. ყველას, ყოფილ ჯარისკაცს, რეზერვისტს თუ გულანთებულ ადამიანს. მოქმედი თუ ყოფილი წვევამდელი, ვინც სავალდებულო სამხედრო სამსახური გაიარა, გაცილებით უკეთ არის მომზადებული, ვიდრე სახლში მყოფი რეზერვისტი. ომის დროს მოგვიწევს სამშობლოს დაცვა, ამ დროს კი სახელმწიფოს უნდა ჰქონდეს ვალდებულება, რომ წვევამდელი, სამშობლოს პატრიოტი მოქალაქე მოამზადოს, რომ ომის შემთხვევაში მან ელემენტარული იცოდეს.
- დღეს როგორია თქვენი პოზიცია? შეიძლება მინისტრის ბრძანება გაუქმდეს?
- ჩემი პოზიციაა, რომ დისკუსია უნდა გაგრძელდეს. მათ შორის ექსპერტებთან, საზოგადოებასთან ერთად, ფართო ჩართულობით. ხელისუფლების ყველა შტოში მოხდეს განხილვა და პოზიციების შეჯერება. შემდეგ კი, რაც უკეთესი იქნება ჩვენი ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობისთვის, ის გადაწყვეტილება მივიღოთ.
- თქვენ განაცხადეთ, რომ მინისტრის ამ გადაწყვეტილებაში პოლიტიკური ინტერესები იკითხება...
- არგუმენტებიც მაქვს, რატომაც ვფიქრობ ასე: საგაზაფხულო გაწვევა დასრულებულია. ახალი გაწვევა კი შემოდგომაზე იწყება. მინისტრი დღეს აანონსებს, რომ განაცხადს არ გააკეთებს თავდაცვის სამინისტრო, მინისტრს თავისი ბრძანებით გაწვევის სისტემა კი არ გაუუქმებია, მხოლოდ განაცხადზე თქვა უარი. უარი შეეძლო აგვისტოში ეთქვა. იქვე დაამატა, შემდეგმა მინისტრმა გააუქმოს, თუ მაგარი იქნებაო. ესეც მიანიშნებს, რომ თინა ხიდაშელმა პოლიტიკური სვლა გააკეთა იმ წვევამდელებისთვის, ვისაც ჯარში წასვლა არ უნდა, მაგრამ არიან ადამიანები, ვისაც უნდათ ჯარში წასვლა და სამშობლოს სამსახურში ყოფნა. აგვისტოს ომში წვევამდელებმაც იბრძოლეს და ერთ-ერთი საუკეთესოები იყვნენ.
- სერიოზულ ქულებს მოუტანს ხიდაშელს ეს ნაბიჯი არჩევნებზე?
- დიახ, მოუტანს და ამიტომაც გამიჩნდა ეს ვარაუდი.
————————
„ვერსია“, 29 ივნისი, 016 წელი
ინტერვიუ რომან გოცირიძესთან: „ოცნებისთვის“ მთავარი ნაციონალური მოძრაობის განადგურებაა, თუნდაც რუსეთის ხელით“ // რატომ გაწევრიანდა ნაცმოძრაობაში, რატომ არ დაესწრო ბიძინა ივანიშვილის ბიზნეს-ფორუმს და რატომ უთხრა უარი ზურაბ ჯაფარიძეს დებატებზე რომან გოცირიძემ
მაია მიშელაძე
28 ივნისს, თბილისის ზღვაზე, სასტუმრო ,,ჰუალინგში”, ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის ეკონომიკური პროგრამის პრეზენტაცია გაიმართა, თუმცა ეს უფრო ერთიანი სამოქმედო გეგმაა, ვიდრე პარტიის მორიგი, წინასაარჩევნო პროგრამა. ეკონომიკურ პროგრამაზე დაახლოებით, 15 სპეციალისტი მუშაობდა, მათ შორის, ყოფილი ექსპერტი რომან გოცირიძე, რომელიც უკვე პარტიაში გაწევრიანდა და საარჩევნო სიის ათეულშია. კითხვაზე, რამდენად ობიექტური იქნება მისი, როგორც ნაციონალური მოძრაობის წევრის ეკონომიკური ანალიზი, გვიპასუხა, რომ პოლიტიკური პარტიის წევრობა გარკვეულ დისციპლინას, ტენდენციურობასა და იდეოლოგიურ ჩარჩოებში მოქცევას ნიშნავს. თუმცა არსებობს ადამიანის ისტორია, ბიოგრაფია და სამეცნიერო წესიერების ცნება. ჩვეული იუმორით ამბობს, რომ მისი, როგორც ნაცმოძრაობის პარტიის წევრის ეკონომიკურ ანალიზში, ამიერიდან, მხოლოდ ინტონაცია შეიცვლება. თუ ახლა აცხადებს, რომ მთავრობამ შეცდომა დაუშვა, როგორც პარტიის წევრი, მიმიკას შეიცვლის და იგივეს უფრო მკაცრი გამომეტყველებით იტყვის. რატომ არ დაესწრო ბიძინა ივანიშვილის ეკონომიკურ ფორუმს, რატომ არ სურს ,,გირჩელ” ზურაბ ჯაფარიძესთან დებატები და რა ეკონომიკურ ბენეფიტებს გვპირდება ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა?
„ვერსიას“ რომან გოცირიძე ესაუბრებ^
- ბატონო რომან, ნაციონალური მოძრაობა თქვენს თვალწინ შეიქმნა, მაგრამ არასდროს მისი წევრი არ ყოფილხართ. რა შეიცვალა, პარტიაში რატომ გაწევრიანდით?
- ჩათვალეთ, რომ თუ იურიდიულ ნიუანსებს არ ჩავეძიებით, ყოველთვის ამ პარტიის წევრი ვიყავი, რადგან ამ ძალის შექმნისას, ეს იყო კოალიცია, რომელშიც რამდენიმე პარტია შედიოდა: ნაციონალური მოძრაობა, რესპუბლიკური პარტია, გაერთიანებული დემოკრატები და ზვიად ძიძიგურის „კონსერვატორები“. შემდეგ ეს კოალიცია დაიშალა, მე ეროვნულ ბანკში წავედი და თითქოს ჰაერში ჩამოვეკიდე უპარტიოს სტატუსით, მაგრამ სინამდვილეში, ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წევრი ვიყავი. გარკვეული პერიოდის შემდეგ აქტიური პოლიტიკიდან წავედი კიდეც. „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების პირობებში ჩავთვალე, რომ იმ საწყისებს დავბრუნებოდი, საიდანაც მოვედი, შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტის პროფესორი და ამ უნივერსიტეტთან არსებული ეკონომიკური კვლევის ცენტრის დირექტორი ვარ. ამავდროულად, არასამთავრობო ორგანიზაცია შევქმენი და თქვენ პირველი იყავით, ვინც შვიდწლიანი შესვენების შემდეგ, საზოგადოებრივ აქტივობაში დაბრუნებისას, ინტერვიუ ჩამომართვა.
ამ ხნის მანძილზე, ცალსახად გამოიკვეთა, რომ, თუკი რომელიმე პარტიას ემთხვეოდა ჩემი ლიბერალური იდეები, ისინი ისევ ჩემი ძველი მეგობრები იყვნენ. ამ პერიოდმა ისიც აჩვენა, რომ ,,ოცნების” ხელისუფლება, ქვეყნის განვითარების სერიოზული მუხრუჭია. ამ ხელისუფლებამ უზარმაზარი ახალი რეგულაციები შემოიღო, ბიუროკრატია გაზარდა და საბოლოოდ, ეკონომიკური განვითარების სულ სხვა ვექტორი მივიღეთ. მართალია, ეს ხელისუფლება ანტიევროპული არ არის, ნატო-ს, ევროკავშირსა და ვიზალიბერალიზაციას არ ეწინააღმდეგება, მაგრამ ძველი ინერციით მიექანება და დინების საწინააღმდეგოდ ცურვა არ შეუძლია. ,,ქართული ოცნება” გუშინდელი დღეა, ეს გაახალგაზრდავებული საბჭოთა ნომენკლატურაა. უკვე შინაგანად მომზადებული ვიყავი, რომ ეს პროტესტი გამომეთქვა, რასაც პოლიტიკური შემოთავაზება დაემთხვა, უარი არ მითქვამს და ამას არ ვნანობ. ძალიან სახიფათო პრორუსული ტალღა აგორდა ქვეყანაში, რადგან ,,ქართული ოცნებისთვის” მთავარი ნაციონალური მოძრაობის განადგურებაა, თუნდაც რუსეთის ხელით, ამიტომ მისთვის ქვეყნის განვითარება პრიორიტეტული არ არის. ვინმეს მოსწონს, თუ არა, ხელისუფლების რეალური ალტერნატივა დღეს ნაციონალური მოძრაობაა. ის, რაც ,,რუსთავი 2”-თან დაკავშირებით ხდება, ამაზრზენია. ,,ქართული ოცნება”, რომელიც წინა ხელისუფლებას სასამართლო სისტემის მართვას უკიჟინებდა, დღეს აბსოლუტურად დამცირებულ, დაჩაჩანაკებულ და დაბეჩავებულ სასამართლოს ეგუება, რომლის სიმბოლო სამი შეშინებული ქალბატონი და ურთმელიძეა.
- „ქართული ოცნებაა“ გუშინდელი დღე და ხვალინდელი _ ნაციონალური მოძრაობა, რომელიც, ციხის კადრებს რომ თავი დავანებოთ, ხელებს უგრეხდა ბიზნესმენებს, წილებს ართმევდა და ატერორებდა?
- ეს არის აბსოლუტურად დემონიზებული თემა, რომლის 99% ტყუილია, თუმცა შესაძლოა, რამდენიმე შემთხვევა იყო, რომელთა მუდმივი მუსირებით, გარკვეული ატმოსფერო შეიქმნა. ეს ნიშნავს, რომ რამდენიმე სერიოზული დარღვევა განაზოგადეს, მაგრამ ხელისუფლება შეიცვალა და სად არის დაპირებული სამართლიანობის აღდგენის პროცესი? სად არიან ის ბიზნესმენები, რატომ არ დაუბრუნეს ქონება? სად არის დაჩაგრული ხალხი? ვნახეთ, რომ მათი აბსოლუტური უმრავლესობა, ვინც ციხიდან გამოუშვეს, კრიმინალები იყვნენ და ისევ ციხეში შებრუნდნენ. დღეს ხომ ხელისუფლების ხელშია ყველაფერი – პროკურატურა, სამართალდამცავი ორგანოები, სასამართლოც კი, რატომ არ აბრუნებენ წართმეულ ქონებას? საქმეებს, რომლებიც სამართლიანობის აღდგენის მიზნით დაგროვდა, აღმოჩნდა, რომ იურიდიული პერსპექტივა არ აქვთ. ეს ისეთივე ლეგენდა გამოდგა, როგორც ცოცხის კადრები, რომელსაც შოკის ეფექტი ჰქონდა, მაგრამ აშკარად დადგმული იყო…
- თუმცა ეს წინა ხელისუფლების დანაშაულის ხარისხს არ ამცირებს!
- რა თქმა უნდა, იმ დანაშაულს, რაც მოხდა, ეს დადგმული ეპიზოდი არ ამართლებს, თუმცა მთავრობამ, რომელსაც ყველა ბერკეტი აქვს, სამართლიანობა ვერ აღადგინა. ამით იმის თქმა არ მინდა, რომ არავინ დაზარალებულა. მართლა ვინც დაზარალდა, დღესაც ელის სამართალს. საბოლოოდ, ეს ყველაფერი ნაციონალური მოძრაობის დემონიზაციის თემა იყო – ოთხწლიანი ციკლის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ რასაც ნაცმოძრაობას დარღვევებში უთვლიდნენ, იგივეს ან იმაზე მეტს ეს ხელისუფლება აკეთებს.
- რატომ არ დაესწარით ბიძინა ივანიშვილის ბიზნესკონფერენციას, რატომ ათქმევინეთ, რომ ნაცმოძრაობა ,,გმალავთ”, მეტიც, თურმე პირველ ფორუმზე ყოფილხართ, მაგრამ მოულოდნელად გაპარულხართ?
- ვინ არის ბიძინა ივანიშვილი, რომ დაიბაროს ექსპერტები, მინისტრები, ბიზნესმენები და ჭკუა დაარიგოს? ასეთი გამოთქმაა, თაგვს ყველაზე დიდი ცხოველი კატა ჰგონიაო. ამათ კი ყველაზე დიდი ფიგურა ივანიშვილი ჰგონიათ. მე და ის ერთ პერიოდში ვსწავლობდით, ერთი ასაკის ვართ, მე ეკონომიკის ფაკულტეტზე, მე-9 სართულზე, ბიძინა – მე-6 სართულზე…
- ბიძინა ივანიშვილი ხომ პოლიტექნიკურში სწავლობდა?
- არა, ჩვენ უნივერსიტეტელები ვართ. ბიძინას კურსელს ყველას კარგად ვიცნობ, თამაზ მეჭიაურთან ვმეგობრობდი კიდეც, 5 წლის მანძილზე, ბაგების სტუდქალაქში, გვერდიგვერდ ვცხოვრობდით. ბიძინა რომ ბიზნესს იწყებდა, მე ეროვნულ მოძრაობაში ვიყავი და საქართველოს დამოუკიდებლობისთვის ვიბრძოდი! ის ფორუმი, რომელიც ბიძინამ ჩამოაყალიბა, ჩავთვალე, რომ მართლაც სადისკუსიო პლატფორმა იქნებოდა და ამიტომ პირველ კონფერენციას დავესწარი. დავინახე, რომ ერთ მხარეს შეშინებული მინისტრები, მეორე მხარეს – შეშინებული ექსპერტები ისხდნენ 20/30-დან, რომლებიც ელოდნენ, როდის დაუცურდებოდა ფეხი ამა თუ იმ მინისტრს, რათა მათ ჩანაცვლებოდნენ. ბიძინამ გახსნა ფორუმი და განაცხადა, ახლა დაგტოვებთ, რადგან ჩემს გარეშე უფრო კარგად ისაუბრებთო და ზუსტად 7 წუთში წავიდა. ფორუმიდან კი არ გავპარულვარ, როგორც ბიძინამ თქვა, ეს რომ დავინახე, ავდექი და პროტესტის ნიშნად დავტოვე იქაურობა. ჟურნალისტები შემომეხვივნენ და მეც ბიძინას სიტყვები გავიმეორე: დავტოვებ მათ და უჩემოდ უფრო თამამად ილაპარაკებენ-მეთქი. ამის მიუხედავად, მეორე ფორუმზე, რომელსაც ბიძინა არ დასწრებია, მაინც მივედი, მაგრამ მერე ამ ფორუმს აღარ გავკარებივარ. 20/30-ის ექსპერტები ჩვეულებრივი კარიერისტები არიან და ამ კარიერისტების სამჭედლოში რატომ უნდა მივსულიყავი? ამ 7 ფორუმის მანძილზე, რა იდეა შესთავაზეს ექსპერტებმა მთავრობის წევრებს, რომელიც გაითვალისწინეს, რა კრიტიკული შენიშვნა გამოთქვეს ისეთი, რაც მთავრობამ გამოასწორა?
- ზურაბ ჯაფარიძეს რატომ უთხარით უარი დებატებზე?
- რა პრობლემაა ჩემთვის დებატები. არც ახლა მაკლია და არც 20 წლის განმავლობაში მაკლდა, მაგრამ მას გარკვეული აზრი უნდა ჰქონდეს. უარი არ მითქვამს, წინასაარჩევნო პროცესში, თუ რომელიმე ფორმატში გადავიკვეთებით, ნებისმიერ თემაზე ვისაუბრებ, მაგრამ ჩვენი ამოცანა ორი თვის წინ ნაციონალური მოძრაობიდან გამოყოფილი პატარა პარტიის დამარცხება კი არა, ხელისუფლებაში მოსვლა და მთავარი ოპონენტის – „ქართული ოცნების“ დამარცხებაა. ,,გირჩი” ჩვენს წისქვილზე ასხამს წყალს და მათ ჩვენს იდეოლოგიურ მოწინააღმდეგეებად არ განვიხილავთ, ჩვენი იდეოლოგიური მოწინააღმდეგე ქართული ოცნებაა“.
- ჯაფარიძის ნაცვლად, ქუმსიშვილი-ხადურთან კამათი გირჩევნიათ?
- კი არ მირჩევნია, ქუმსიშვილი-ხადურთან კამათი უფრო შეესაბამება ჩვენს საარჩევნო გეგმას, ვიდრე ისეთ პარტიებთან, რომლებსაც კონკურენტებად არ განვიხილავთ. თორემ სინამდვილეში, ქუმსიშვილი-ხადურთან საუბარს, ჯაფარიძე-მეგრელიშვილთან საუბარი მირჩევნია, რადგან ,,გირჩელები” ამ მხრივ, უფრო გონიერები არიან!
- ნაციონალური მოძრაობის ეკონომიკური პროგრამის პრეზენტაცია 28 ივნისს გაიმართა. რა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და მთავარი, რასაც არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ აუცილებლად გააკეთებთ?
- მთავარი მიზანი ადამიანების დასაქმება იქნება. ფული, რომელიც ჩვენს ეკონომიკაშია, ხალხს და ბიზნესს უნდა დარჩეს, რათა შეიქმნას ჯანსაღი სამუშაო ადგილები. საკმაოდ სერიოზულ ცვლილებებს განვახორციელებთ საგადასახადო მიმართულებით. მაგალითად, შემცირდება მოგების გადასახადი, უფრო მარტივად ადმინისტრირებადი იქნება, ხოლო მომავალში, 10%-მდე შევამცირებთ. დღეს საშემოსავლო გადასახადი 20%-ია, პირველივე წელს, როგორც კი ხელისუფლებაში მოვალთ, საშემოსავლოს ჯერ 15%-მდე, შემდეგ კი 10%-მდე შევამცირებთ. აქციზის გადასახადს ბენზინსა და ალკოჰოლურ სასმელზე შევამცირებთ და ამ გადასახადებს ევროპულ სტანდარტებს დავუახლოებთ. გავზრდით მცირე მეწარმის სტატუსს და თუ დღეს 30 000 ლარამდე შემოსავლის მქონე მცირე მეწარმედ ითვლება, ამ სტატუსს 90 000 ლარამდე ავწევთ. საშუალო ბიზნესის სტატუსი დღეს 100 000 ლარამდეა და 5%-ით იბეგრება, თუ ბუღალტერიას აწარმოებს _ 3%-ით, ჩვენ ამ სტატუსს 200 000 ლარამდე ავწევთ. დღეს დღგ-ს გადამხდელად რეგისტრირდება ყველა, რომელთა შემოსავალი 100 000 ლარს აღემატება, მაგრამ უამრავ ადამიანს მივცემთ შანსს, დღგ არ გადაიხადოს და ამასაც 200 000 ლარამდე ავწევთ. მხოლოდ ამ ცვლილებებით, 45 000 სამუშაო ადგილი შეიქმნება. გარდა ამისა, პირველივე დღეს გავაუქმებთ ფინანსურ პოლიციას, შევამცირებთ ადმინისტრაციულ წნეხს, შედეგად ნებისმიერ მეწარმეს შეეძლება, სასამართლო დავები უცხო ქვეყნებში, საერთაშორისო არბიტრაჟში გადაიტანოს. ამ გადასახადების კლებით, დღევანდელი ბიუჯეტი 1 მილიარდი ლარით შემცირდება, მაგრამ იმის გამო, რომ მცირე, საშუალო და მსხვილი ბიზნესი წნეხისგან გათავისუფლდება, დამატებითი სამუშაო ადგილები შეიქმნება.
- ნაციონალური მოძრაობა აუქმებს ფინანსურ პოლიციას, რომელიც სპეციალურად დავით კეზერაშვილისთვის შექმნა?
- არა, ფინანსური პოლიციის შექმნის სათავეებში რომან გოცირიძე იდგა, როდესაც „ობეხეესი“ გავაუქმე. 90-იან წლებში, პირადად მე გავაუქმე სამი სამსახური: საკონტროლო-სარევიზიო ფინანსთა სამინისტროში, სახალხო კონტროლი და ,,ობეხეესი”. ამის შემდეგ შეიქმნა საგადასახადო პოლიცია, რომელიც ქმედუუნარო იყო. კეზერაშვილი ახსენეთ და სწორედ მაშინ გადაერქვა სახელი მას და ფინანსური პოლიცია უწოდეს. მოგვიანებით გაირკვა, რომ თუ ასეთი სამსახურების დამაბალანსებელი მექანიზმი არ არსებობს, ისინი მონსტრებად და ტერორის ინსტრუმენტებად გვევლინებიან.
