„საქართველო და მსოფლიო“: ხარი და იუპიტერი გაეროს ტრიბუნაზე
„საქართველო და მსოფლიო“: ინტერვიუ თამარ კიკნაძესთან: „გაიმარჯვებს ის, ვისი პოზიციაც მტკიცე და თანმიმდევრული იქნება. ასეთ პოზიციას მტერიც პატივს სცემს და მოყვარეც“
„საქართველო და მსოფლიო“: ინტერვიუ თემურ შაშიაშვილთან: „საბჭოთა საქართველო თუ კრემლიდან იმართებოდა, დღეს თეთრი სახლიდან ვიმართებით, ეს კი დამოუკიდებლობა არ არის…“
„რეზონანსი“: ქართული ასეული ნატო-ს სწრაფი რეაგირების ძალებს უერთდება
„რეზონანსი“: ინტერვიუ ირაკლი ალადაშვილთან: რუსეთს სომხეთში სამხედრო ტვირთი საქართველოს საჰაერო სივრცით გადააქვს
„ვერსია“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: ,,სააკაშვილი მუდმივად ავანტიურაზე მიდიოდა, ამ ხელისუფლებას ამის თავიც არ აქვს”
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი „ოცნების“ სიის პირველი ნომერი უნდა იყოს“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ ომარ ნიშნიანიძესთან: “დავით საგანელიძეს დეპუტატების შავი სია ჰქონდა შედგენილი… // უმრავლესობის ახალი ლიდერის კანდიდატურა ჯერ შერჩეული არ არის“
„ახალი თაობა“: ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „ნაციონალების რეიტინგი 2012 წლის არჩევნების შემდეგ ორჯერ გაიზარდა. არჩევნებზე ბრძოლა „ნაციონალებსა“ და „ოცნებას“ შორის იქნება“
——————
„საქართველო და მსოფლიო“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ხარი და იუპიტერი გაეროს ტრიბუნაზე
ნანა დევდარიანი
გაეროს, ტრადიციულად, ან გადაჭარბებულ მოლოდინს უკავშირებენ, ან, პირიქით _ ყავლგასულ ორგანიზაციად მიიჩნევენ და მის აუცილებელ გარდაქმნაზე მიუთითებენ. შორს რომ არ წავიდეთ, აფხაზეთის საკითხზე მიღებული არაერთი რეზოლუციაც იკმარებს, რომლებიც პრობლემის გადაწყვეტის ილუზიას ქმნიდა, თუმცა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის დეკლარირებულ მხარდაჭერას წარმოადგენდა, რეალურად კი ვითარება უცვლელი რჩებოდა 2008 წლამდე, როცა რუსეთმა საქართველოს ტერიტორიაზე ორი კვაზისახელმწიფო აღიარა.
თავი დავანებოთ უსაგნო კამათს იმის თაობაზე, ვინ დაიწყო ომი. მთავარია შედეგი. დღეს საქართველოს ძალიან გაუჭირდება თავისი სახელმწიფო პრობლემები წამოსწიოს, რადგან სირიისა და უკრაინის კრიზისებმა სრულიად შეცვალა ვითარება. “ისლამური სახელმწიფოს” საფრთხე სულ უფრო რეალური ხდება და, შეერთებული შტატებისგან განსხვავებით, იგი ჩვენთან ძალიან ახლოს არის. ავღანეთში დაღუპული ვასილ ყულჯანაშვილი გუშინ დაკრძალეს, გუშინწინ კი პრემიერ მინისტრმა ღარიბაშვილმა დაადასტურა, რომ, ნატოს გადაწყვეტილებით(?!), საქართველო შეუერთდა სწრაფი რეაგირების ძალებს ქართული ასეულით.
“ჩვენ ვიქნებით ნატოს მეოთხე არაწევრი ქვეყანა სწრაფი რეაგირების ძალებში, რაც მიუთითებს ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსთან ქართული შეიარაღებული ძალების შეთანხმებული მოქმედების მაღალ დონეზე. დღეს სწრაფი რეაგირების ძალების რეზერვში 130 ქართველი მებრძოლია. გარდა ამისა, საქართველო ჩაერთო კრიზისის მართვის ოპერაციებში ევროკავშირის ხელმძღვანელობით. 2014 წელს ქართულმა სამხედრო კონტინგენტმა მონაწილეობა მიიღო ევროკავშირის ოპერაციებში ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში. საფრანგეთის შემდეგ ჩვენ ვიყავით ყველაზე დიდი წვლილის შემტანი ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკის მისიაში, რომელიც მიზნად ისახავდა რეგიონული და საერთაშორისო ძალისხმევის მხარდაჭერას ქვეყანაში სტაბილურობის აღდგენისა და პოლიტიკური ტრანსფორმაციის პროცესის ხელშეწყობის უზრუნველსაყოფად. წელსაც საქართველო მონაწილეობს ევროკავშირის მიმდინარე მისიებში ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში, მალისა და უკრაინაში”, – განაცხადა ღარიბაშვილმა აშშ-ის პრეზიდენტ ბარაკ ობამას მიერ ორგანიზებულ გაეროს სამშვიდობო ოპერაციების სამიტზე.
შეიძლება, დიდხანს იკამათო იმაზე, რას ემსახურება მთლიანობადარღვეული საქართველოს წარმომადგენლების მონაწილეობა სხვადასხვა სამხედრო მისიებში, მაგრამ ლოგიკას მარტივ დასკვნამდე მივყავართ: ვიდრე საქართველო “მოხალისის” სტატუსით ნატოს წევრ ქვეყნებზე მეტ კონტრიბუციას გაიღებს, ნატოში მიღების მოტივაცია საკმაოდ დაბალი იქნება. მართლაც, რატომ უნდა მიგიღონ, როცა არაწევრი ქვეყანა იმაზე მეტს აკეთებ, ვიდრე ზოგიერთი წევრი?!
თუმცა ვარშავის სამიტამდე კიდევ ათი თვეა, ხოლო გაეროს საიუბილეო, 70-ე გენერალური ასამბლეა ამ დღეებში გაიმართა, რომელზეც უკვე ერთობ საყურადღებო მოსაზრებები არსებობს. გასაგები მიზეზების გამო ჩვენი ყურადღება აშშ-ისა და რუსეთის პრეზიდენტების გამოსვლებზე იყო მიპყრობილი, თუმცა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის თავმჯდომარის – სი ძინპინის გამოსვლაში მნიშვნელოვანმა მოტივმა გაიჟღერა: “მსოფლიოს ყველა ქვეყანამ უნდა ითანამშრომლოს ახალი, უფრო სამართლიანი მომავლის ასაშენებლად და უარი თქვას ჯუნგლის კანონებზე”. ამ ფრაზის განმარტებაც საყურადღებო იყო; სი ძინპინმა ხაზი გაუსვა იმას, რომ არც ერთ ცივილიზაციას არ შეიძლება ჰქონდეს პრეტენზია უპირატესობაზე და არავინ უნდა ახვევდეს თავს სხვა ქვეყნებს საკუთარ სისტემას. თუ ვინ იგულისხმებოდა ამ “ზოგიერთ” ცივილიზაციაში, რთული მისახვედრი არ არის. აკი ობამამ იმავე სესიაზე განაცხადა: “რაც სწორია ამერიკისთვის, სწორია ყველა დემოკრატიისთვის”!
იმავე გამოსვლაში ესეც თქვა: “ჩვენს ქვეყანას ძლევამოსილი შეიარაღებული ძალები ჰყავს და არ დავაყოვნებთ ჩვენი მოკავშირეების, მეგობრების დაცვას ცალმხრივ რეჟიმში ძალის გამოყენების გზით, როდესაც ამის საჭიროება დადგება”. თუმცა, “ცალმხრივ” რეჟიმში აშშ-ს ძალა არც კოდორში გამოუყენებია და არც ახალგორში, დანარჩენ აფხაზეთსა და სამაჩაბლოზე რომ არაფერი ვთქვათ. ცალმხრივად ძალის გამოყენება მხოლოდ მაშინ ხდება, როცა ერაყსა თუ ლიბიაში სწორედ ყოფილ “მოკავშირეებსა და მეგობრებს” ამხობ. შემდეგ კი ქვა ქვაზე ნუ დარჩენილა. და ასეც არის.
ძირითადი საკითხი, რომელზეც აშშ და რუსეთი ვერ თანხმდება, ის არის, ვის აქვს სხვა ქვეყნების საშინაო საქმეებში ჩარევის უფლება – მხოლოდ აშშ-ს თუ, მაგალითად, რუსეთსაც? პუტინმა თავის გამოსვლაში ამერიკის მიერ “ფერადი რევოლუციების” მხარდაჭერაზე ილაპარაკა. ისიც გაიხსენა, თუ როგორ შემოუბრუნდა ამერიკას რუსეთის (იმჟამად საბჭოთა კავშირის) წინააღმდეგ დაფინანსებული და მხარდაჭერილი “ალ ქაიდა”. პარალელი დღევანდელ “ისლამურ სახელმწიფოსთან” თვალში საცემია. პუტინი: “პატივცემულო ბატონებო, თქვენ საქმე გაქვთ სასტიკ ადამიანებთან, მაგრამ ისინი სულელები ან პრიმიტივები არ არიან და კიდევ არავინ იცის, ვინ ვის გამოიყენებს”.
ობამასთვის ცენტრალურ საკითხად კვლავ ბაშარ ასადის გადაყენება რჩება. პუტინი იმაზე მიუთითებს, რომ დღეს “ისლამური სახელმწიფოს” წინააღმდეგ მხოლოდ ასადის არმია და ამბოხებული ქურთები იბრძვიან. “ისლამური სახელმწიფო” აპოკალიფსური კულტია”, – აცხადებს ობამა. მოჭრილი თავები, დანგრეული ტაძრები და წაბილწული სასაფლაოები კი ამ “კულტის” გამოხატულებაა, თუმცა ეს ამერიკიდან შორს ხდება.
რუსეთის პრეზიდენტი ფართო ანტიტერორისტული კოალიციის შექმნას სთავაზობს და ხაზს უსვამს, რომ ამ კოალიციაში საკვანძო როლი სწორედ მუსლიმანურმა ქვეყნებმა უნდა შეასრულონ. ფართო კოალიციის შექმნამდე უკვე გაიხსნა ერთობლივი საკოორდინაციო ცენტრი – ერაყის, ირანისა და რუსეთის მონაწილეობით. ორიოდე კვირის წინათ გავრცელდა ინფორმაცია სირიის პორტ ტარტუსში ჩინური ავიამზიდის შესვლის თაობაზე, თუმცა ჩინეთი აცხადებს, რომ იგი კონფლიქტის არც ერთ მხარეს არ გაუწევს სამხედრო დახმარებას, რადგან მისი მიზანია, სირიელმა ხალხმა თავად გადაწყვიტოს საკუთარი მომავალი. პარადოქსია, მაგრამ ეს ავიამზიდი “ლიაონინი” ჩინეთმა 1998 წელს 25 მილიონ დოლარად უკრაინისგან იყიდა.
გაყიდული ქართული ფლოტი ხომ არ გაგახსენდა, მკითხველო?
ობამა-პუტინის შეხვედრისგან სწორედ სირიის საკითხზე შეთანხმებას (ან შეუთანხმებლობას) ელოდნენ. შეხვედრა თითქმის ორ საათს გაგრძელდა და რუსეთის იზოლაციის საკითხზე ბევრი ქილიკი გამოიწვია. შეხვედრის შემდეგ ობამამ ჟურნალისტებს ჩაუარა და ერთადერთი ფრაზა წარმოთქვა: How are you, people? და პასუხი არ მოუსმენია.
პუტინმა პრესკონფერენცია გამართა და აღნიშნა: “ჩვენ ბევრი საერთო წერტილი გამოვნახეთ, თუმცა იყო აზრთა სხვაობაც”. რუსეთის პრეზიდენტმა აღნიშნულ შეხვედრას კონსტრუქციული უწოდა და კიდევ ერთხელ განაცხადა, რომ რუსეთის არმია სირიის კონფლიქტში სახმელეთო ოპერაციაში არ ჩაერთვება, თუმცა “ისლამური სახელმწიფოს” წინააღმდეგ საჰაერო ოპერაციის ჩატარება არ გამორიცხა.
თეთრი სახლის წარმომადგენლის ინფორმაციით, შეხვედრაზე ბარაკ ობამამ შეშფოთება გამოთქვა იმის გამო, რომ დონეცკისა და ლუგანსკის თვითაღიარებული რესპუბლიკები ე.წ. ადგილობრივი არჩევნების ჩატარებას გეგმავენ.
ჩვენთვის სწორედ ეს უნდა იყოს საყურადღებო: უკრაინის საკითხზე ტრადიციული “შეშფოთება”, სირიის საკითხზე – მტკიცე და შეუთანხმებელი პოზიციები. ექსპერტთა და პოლიტიკოსთა ის ნაწილი, რომელიც რუსეთის იზოლაციაზე აკეთებდა აქცენტს და ასაბუთებდა, რომ რუსეთთან დიალოგს აზრი არ აქვს, ამ შეხვედრის შემდეგ თავს იმით დაიმშვიდებს, რომ “გარღვევა არ მოხდა”. თუმცა ამ სწრაფად ცვალებად სამყაროში პასუხებს არა შეხვედრებზე მონაყოლით, არამედ რეალური მოვლენებით მივიღებთ.
თუ ფართო კოალიცია არ შედგება, რუსეთი პარტნიორებთან ერთად მაინც ეცდება ვითარების შეცვლას ახლო აღმოსავლეთში და, რაკი სამხედრო (თუნდაც მხოლოდ საჰაერო დარტყმების) მონაწილეობის უფლება დაიბევა, სრულიად რეალურია, რომ ამ დაპირისპირებაში “ისლამური სახელმწიფოს” შევიწროებას შეძლებს. ამ შემთხვევაში აშშ იძულებული შეიქნება, თავადაც ითანამშრომლოს, რათა “დაფნის გვირგვინი” რუსეთს არ დაუტოვოს. ეს დაახლოებით ისევეა, როგორც უსასრულოდ გაჭიანურებული “მეორე ფრონტის” გახსნა იყო მეორე მსოფლიო ომში.
ზემოთ ჩინეთზე ვწერდი და საყურადღებოა, რომ ჩინეთი მილიარდ დოლარს გამოუყოფს გაეროს მშვიდობისა და განვითარებისთვის, ასევე, 8 ათას სამხედროს მიავლენს სამშვიდობო მისიებში. სამმილიონ-ნახევრიანი საქართველო ასეულობით სამხედროს გზავნის ცხელ წერტილებში, ხოლო მილიარდნახევრიანი ჩინეთი _ სამხედროებს მხოლოდ სამშვიდობო მიზნებისთვის სთავაზობს გაეროს. ქართველები არც აქ ჩამოვრჩით ჩინეთს _ ახლა უკვე გაეროს სამშვიდობო მისიაშიც ვაპირებთ მონაწილეობას. ამგვარი “ჩართულობა” რომ არანაირად არ წყვეტს საქართველოს პრობლემებს, არაერთხელ დავრწმუნებულვართ.
როგორც ჩანს, შექმნილ ვითარებაში ყველაზე ადეკვატური დასკვნები საქართველოს პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა გამოიტანა. აშშ-ში ქართულ დიასპორასთან შეხვედრაზე მან განაცხადა: “რუსეთთან საუბარი არჩევანის თემა კი არ არის, მოგწონს თუ არ მოგწონს, არამედ აბსოლუტური აუცილებლობაა. ამ საუბრისთვის უნდა მომწიფდეს დრო და თვითონ რუსული პოლიტიკური ხელმძღვანელობა, რაღაცაზე უნდა იყოს ორიენტირებული, სადაც საერთოს დავინახავთ… რუსული ინტერესი საქართველოს ოკუპაციაში ძნელი დასანახია. ძლიერი, ეკონომიკურად წელში გამართული, კეთილმეზობლური საქართველო უფრო საინტერესოა რუსეთისთვის, ვიდრე ქვეყანა, რომლის ტერიტორიებსაც დაიპყრობ, სადაც იქნება არაკონტროლირებადი ტერიტორიები, ირევა სიტუაცია მის საზღვრებთან და ა.შ. ანუ, არანაირი ლოგიკური ინტერესი არ არის საქართველოსთან დაპირისპირების. დროა საჭირო, ამ ჭეშმარიტებამდე რომ მივიდნენ. თუ ჩვენ შევძლებთ და რუსეთთან დიალოგს გადავიტანთ რაციონალურ ჭრილში, მჯერა, რომ მივალთ საერთო ნიშნულებამდე, არა მარტო საქართველოს ინტერესებიდან, არა მარტო ისტორიული სამართლიანობიდან გამომდინარე, არამედ რუსული ინტერესებიდან გამომდინარეც”.
აქ არც საქართველოს ინტერესების ხარჯზე რაიმეს დათმობა ჩანს, არც ურაპატრიოტული რიტორიკა. პრეზიდენტი ცდილობს, რაციონალური მარცვალი მოძებნოს და ჩიხიდან გამოსვლა დაიწყოს, თუმცა, რამდენად მისცემენ მას ამის საშუალებას, რთული სათქმელია. ცხადია, აქ მხოლოდ შიგა ოპოზიციას არ ვგულისხმობ. აშშ-ის პოზიცია ხშირად არის ორმაგი სტანდარტით ნაკარნახევი. რაც შეიძლება ობამასთვის, შესაძლოა, არ შეიძლებოდეს (ბოდიში ტავტოლოგიისთვის) მარგველაშვილისა და ღარიბაშვილისთვის.
„საქართველო და მსოფლიო“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ თამარ კიკნაძესთან: „გაიმარჯვებს ის, ვისი პოზიციაც მტკიცე და თანმიმდევრული იქნება. ასეთ პოზიციას მტერიც პატივს სცემს და მოყვარეც“
ეკა ნასყიდაშვილი
(შემოკლებით)
(…) მსოფლიოსა და საქართველოში მიმდინარე საინტერესო პროცესებზე კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის პროფესორი თამარ კიკნაძე გვესაუბრება.
- ამერიკის ახალმა ელჩმა იან კელიმ უკვე მოასწრო, ღიად გამოეხატა “ნაცმოძრაობისადმი” კეთილგანწყობა და “რუსთავი 2”-ის აღორძინებაზეც ისაუბრა. რა რეალობის წინაშე შეიძლება აღმოვჩნდეთ საპარლამენტო არჩევნების წინ?
- “ნაციონალური მოძრაობა” არ არის ქართული, ეროვნული ძალა და ბუნებრივია, მასზე აქცენტს უცხო ძალები აკეთებენ. “ნაციონალები” ხომ სხვა ქვეყნის ინტერესების გამტარებლები არიან და მათ დესტრუქტიული ფუნქცია აკისრიათ. წინა ხელისუფლების წარმომადგენლებს კარგი ფინანსური მხარდაჭერაც აქვთ და კარგი ლობიც ჰყავთ, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მათ ხელისუფლებაში მოსვლის შანსი აქვთ, ყოველ შემთხვევაში, უახლოეს მომავალში. ამჟამინდელმა ხელისუფლებამ გადამწყვეტი ნაბიჯები უნდა გადადგა, უგერგილო საქციელის დრო აღარ არის, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მოსახლეობის უდიდესი უმრავლესობის დაკვეთა არ შესრულდება, რაც არჩევნების წინ “ოცნების” სასარგებლოდ არ იმუშავებს.
- გასაგებია, რომ ხალხის დაკვეთა ეს არ არის, რაც ხელისუფლებამაც კარგად იცის, მაგრამ, რადგან ამერიკის ახალი ელჩიც ისეთივე პლატფორმაზე დგას, როგორზეც მისი წინამორბედი, წინააღმდეგობას ვინ გაუწევს?
- ხელისუფლებაში არის ერთი შტო, რომელიც უფრო ზომიერია და მათი პოლიტიკური განცხადებები უფრო ფრთხილია, აგრეთვე, არის მკვეთრად გამოხატული პროდასავლური ძალა რესპუბლიკელების სახით, რომელთა ხედვები საგარეო პოლიტიკური ვექტორისა და ქმედებების შესახებ “ნაციონალბის” ხედვისგან, ფაქტობრივად, არაფრით განსხვავდება. ამაზე მეტყველებს თინათინ ხიდაშელის განცხადებები. საზოგადოების აქტიურობაა საჭირო, ჩვენ დაუფარავად და მკვეთრად უნდა გამოვხატოთ ჩვენი განწყობა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ხელისუფლების ინერტულობის გამო, დღეს საზოგადოებაში ნიჰილისტური განწყობაა. ადამიანები ინდივიდუალური გადარჩენის რეჟიმში ცხოვრობენ და ხსნას საზღვარგარეთ წასვლაში ხედავენ.
- თინა ხიდაშელის მიერ “ბი-ბი-სი”-სთვის მიცემულმა ინტერვიუმ დიდი ხმაური გამოიწვია. ძალიან საინტერესო იყო მისი ფრაზა, რომლითაც მან საერთაშორისო ორგანიზაციებს მიმართა, – თუ ვარშავის სამიტზე საქართველოსთვის სასიკეთო გადაწყვეტილება არ იქნება მიღებული, ქვეყანაში პრორუსული ძალები მომრავლდებიანო. რატომ ეშინიათ პრორუსული ძალების?
- როგორც ზემოთ აღვნიშნე, თინა ხიდაშელი მკვეთრად პროდასავლური განწყობით გამოირჩევა და დასავლური ძალების პოლიტიკის გამტარებელია, რაც ხშირად საქართველოს ინტერესებში არ ჯდება. მისი მკვეთრი ანტირუსული განცხადებები, რომლებიც “ბი-ბი-სი”-სთან გაკეთა, მისი აზრი ლენინგრადის ბლოკადაზე “გასაოცარი” იყო…
რუსეთთან ურთიერთობა მოსაგვარებელია. ჩვენი ეკონომიკური სივრცე არის პოსტსაბჭოთა სივრცე. ვექტორი კი, რომელიც ავირჩიეთ, ქვეყნის გეოპოლიტიკური კოდის საწინააღმდეგოა. ადამიანები, რომლებიც მხოლოდ თავისი კერძო სიმპათია-ანტიპათიის ან გამორჩენის მიზნით მოქმედებენ და ქვეყნის რეალურ ინტერესებზე არ ფიქრობენ, სოციალურად უპასუხისმგებლონი არიან.
რაც შეეხება ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ჩვენს ინტეგრაციას, თხოვნები და მოთხოვნები ნამდვილად არ გაჭრის, თუ ეს მათ ინტერესებში არ შედის.
(…)
- ყარაბაღში ვითარება ძალიან დაძაბულია, შესაძლოა, ომიც დაიწყოს. ვის აძლევს ხელს ომი ამ ტერიტორიაზე? აზერბაიჯანსა და სომხეთსაც რუსეთთან კარგი ურთიერთობა აქვთ…
- თუ თვალს მივადევნებთ მსოფლიოში მიმდინარე პროცესებს, ვნახავთ, რომ ყველაფერი დესტაბილიზაციისკენ არის მიმართული. ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე პროცესები, დევნილების ნაკადი – ეს ყველაფერი მართვადი ქაოსის რეჟიმია და ვიღაცას აძლევს ხელს. აზერბაიჯანში არჩევნები მოახლოებულია. ილჰამ ალიევმა საკმაოდ მკვეთრი განცხადებები გააკეთა ევროსტრუქტურების მისამართით. ესეც გასათვალისწინებელია. რაც შეეხება რუსეთს, ყველაზე მეტად სწორედ მას არ სურს არეულობა თავის საზღვართან.
- დავუბრუნდეთ თინა ხიდაშელის განცხადებას, – სანამ პირში სული მიდგას, საქართველოში რუსის ჯარი ვერ შემოვაო… რა იგულისხმა თავდაცვის მინისტრმა?
- არ ვიცი, რა იგულისხმა. არც ის ვიცი, შეუძლია თუ არა მას საერთაშორისო პოლიტიკურ პროცესებზე ზემოქმედება. თინა ხიდაშელი ქვეყნის თავდაცვის მინისტრი რომ არ იყოს, რაც უნდა, ის ილაპარაკოს, მაგრამ დღეს ის ხელისუფლების წარმომადგენელია და მისი განცხადებები ქვეყნის უსაფრთხოებას უკავშირდება. საერთოდ, მსოფლიოში დღეს ძალიან რთული ვითარებაა, ამიტომ ჩვენს ქვეყანას უნდა გავუფრთხილდეთ და ისე არ უნდა მოვიქცეთ, როგორც საბჭოთა კავშირის ნგრევის დროს…
„საქართველო და მსოფლიო“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ თემურ შაშიაშვილთან: „საბჭოთა საქართველო თუ კრემლიდან იმართებოდა, დღეს თეთრი სახლიდან ვიმართებით, ეს კი დამოუკიდებლობა არ არის…“
შორენა ცივქარიშვილი
მოსახლეობის დიდი ნაწილის მხარდაჭერით საქართველომ 24 წლის წინათ ნანატრი დამოუკიდებლობა გამოაცხადა, თუმცა წლების შემდეგ მაინც აქტუალურია კითხვა _ არის კი დღეს ქვეყანა ჭეშმარიტად დამოუკიდებელი და თავისუფალი გარე ძალების ჩარევისგან? რა სირთულეების წინაშე აღმოჩნდა საქართველო დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ და როგორ განვლო თავისუფლების 24 წელი 1990-იანი წლებიდან დღემდე? – ამ საკითხებსა და პრობლემების გადაჭრის გზებზე საზოგადოების სხვადასხვა სფეროს წარმომადგენლები ჩვენს რუბრიკაში ისაუბრებენ. რუბრიკის სტუმარია პოლიტიკური პარტია “თეთრების” ლიდერი თემურ შაშიაშვილი.
- საქართველომ დამოუკიდებლობა 24 წლის წინათ მოიპოვა, მაგრამ შეიძლება ითქვას, რომ დღეს საქართველო მართლაც სუვერენული სახელმწიფოა?
- დამოუკიდებლობა ქვეყნისთვის სანუკვარი, სანატრელი ოცნებაა და მისთვის ბრძოლას თაობები შეეწირნენ, მაგრამ ჯერ უნდა გავარკვიოთ, რას ნიშნავს ჩვენთვის დამოუკიდებლობა. თუ ჩვენთვის დამოუკიდებლობა მხოლოდ მოსკოვისგან დამოუკიდებლობასა და ამერიკის ქვეშევრდომობას ნიშნავდა, მაშინ გამოდის, რომ ეს ორივე მიზანი მიღწეულია, მაგრამ რეალურად ეს ხომ არ არის დამოუკიდებლობა? დამოუკიდებლობა ნიშნავს, როდესაც სხვის მიერ არ იმართები. თუმცა ისიც მესმის, რომ აბსოლუტური თავისუფლება არ არსებობს (როგორც ფილოსოფოსები ამბობდნენ), მაგრამ შენს ხალხთან ერთად იმას მაინც უნდა წყვეტდე, სახელმწიფო რა დათმობებზე შეიძლება წავიდეს დიდი მიზნებისთვის. ჩვენ კი ისიც არ ვიცით, რა დავთმეთ და რას ვთმობთ… უბრალოდ, ვხედავთ, რომ საბჭოთა საქართველო თუ ადრე კრემლიდან იმართებოდა, დღეს თეთრი სახლიდან ვიმართებით. ეს კი დამოუკიდებლობა არ არის…
გული მწყდება და ძალიან განვიცდი, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების ავტორიტეტი იკარგება საქართველოში, რადგან ამერიკამ ისეთებთან შეკრა კავშირი, როგორიც არის “ნაციონალური მოძრაობა”, რაღაც ალიანსები და არასამთავრობოები. ამერიკამ ისეთი მოთხოვნები და ამოცანები დაუყენა საქართველოს, რომ მისი ავტორიტეტი ქვეყანაში დღითიდღე ნადგურდება. არადა, იყო პერიოდი, როცა მოსახლეობის 100% დარწმუნებული იყო, რომ ამერიკა გვიშველიდა. დღეს კი მხოლოდ 15-20%-ს შემორჩა ეს განწყობა და ისიც ისეთებს, რომლებიც ქვეყნის გარედან ფინანსდებიან და მატერიალურ სარგებელს იღებენ. რაც რუსეთმა 70 წლის განმავლობაში ვერ შეძლო, ამერიკამ მცირე პერიოდში მოახერხა და ასე დაკარგა ავტორიტეტი ხალხის თვალში. ეს არ არის კარგი არც ჩვენთვის და არც მათთვის, მაგრამ ეს რეალობაა. შთაბეჭდილება მრჩება, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების გარკვეული წრეების წარმომადგენლებს ქართველი ხალხის აზრი ამერიკაზე არ აინტერესებთ. მათ მხოლოდ ის უნდათ, თავიანთი მონა-მორჩილი ხელისუფალი იყოს კარგად. და, თუ რომელიმე ხელისუფალი მათი მონა-მორჩილი არ იქნება, შეეცდებიან, შეცვალონ.
ჯერ კიდევ როდის ვამბობდი, რომ ქვეყნის გარეთ დაიწერა პროგრამა, როგორ დაამშიონ და დააუძლურონ ხალხი, რათა შემდეგ ადვილად მართონ. ასეც მოხდა. ედუარდ შევარდნაძის ხელისუფლების პერიოდში ჯერ დაამშიეს ხალხი, ხოლო შემდეგ სააკაშვილს ამართვინეს. ეს მთელი სისტემა იყო.
- რამ განაპირობა ასეთი საგანგაშო რეალობა, მზად არ აღმოვჩნდით დამოუკიდებლობისთვის?
- ტახტისთვის ბრძოლა საქართველოს ისტორიულად ახასიათებდა. ეს ყველა ქვეყნისთვის მეტ-ნაკლებად არის დამახასიათებელი, მაგრამ ქართველებისთვის, როგორც პატარა ერისთვის, ეს მომაკვდინებელია. ჩემი აზრით, ჩვენი ქვეყნის უბედურების მიზეზი არის ის, რომ დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ საქართველოს ქუჩიდან მოსული პოლიტიკოსები მართავენ. საქართველოში მხოლოდ ქუჩა აძლევს პოლიტიკოსს ხელისუფლებაში მოსვლის შანსს. ძლიერი და ეროვნული იდეებით დატვირთული იყო ზვიად გამსახურდია, მაგრამ ქუჩამ გაამარჯვებინა და ქუჩამვე დაამარცხა. შევარდნაძეც ქუჩის დახმარებით მოვიდა ხელისუფლებაში და ასევე ქუჩამ დაამარცხა. ქუჩიდან მოვიდა სააკაშვილი ავანტიურით და ასევე წავიდა. ქუჩის მეშვეობით მოვიდა ხელისუფლებაში ბიძინა ივანიშვილიც, მაგრამ აქ უნდა დავსვათ წერტილი, რადგან ქუჩის მეშვეობით ხელისუფლების შეცვლა უნდა დასრულდეს. საქართველოში ქუჩის პოლიტიკოსების ერა უნდა დასრულდეს. ქვეყანას ეშველება, როგორც კი გონება ემოციაზე გაიმარჯვებს. ქალი თუ კაცი სატელევიზიო ეთერში იგინება და ეს ხალხს მოსწონს.
- ბატონო თემურ, გამოდის, რომ პრობლემა ჩვენში, ჩვენს ეროვნულ ხასიათშია?
- ასეც ვერ ვიტყოდი, სხვა ქვეყნებმაც გაიარეს ასეთი პერიოდები. ქართული ხასიათი ერთ-ერთ ძლიერ ხასიათად მიმაჩნია. ჩვენ ხომ დავით აღმაშენებლის ქვეყანა ვართ.
- მაშინ რისი ბრალია, რომ, როგორც ბრძანეთ, მუდამ ქუჩიდან მოსული პოლიტიკოსები იმარჯვებენ?
- ეს იმის ბრალია, რომ საქართველოს ქართული ტელევიზია არ აქვს. ჩვენმა ტელევიზიებმა იმაზე დიდი უბედურება მოუტანეს ჩვენს ქვეყანასა და ქართულ ცნობიერებას, ვიდრე ნებისმიერმა პოლიტიკურმა პარტიამ და პოლიტიკოსმა. ბევრ პოლიტიკოსს ამხელა სატელევიზიო მხარდაჭერა რომ არ ჰქონოდა, ვინ იქნებოდა? – არც არავინ! ტელევიზია რომ არ ყოფილიყო, ვერც სააკაშვილი გახდებოდა პრეზიდენტი. ტელევიზიები რას ლაპარაკობენ, ყურება აღარ მინდა. ქალი გამოდის და კაცს ეუბნება, – სადაც შეგხვდები, იქ გცემო. ტელეწამყვანი ან პოლიტიკოსი ასე უნდა ლაპარაკობდეს? ეს თამარ მეფის ქვეყანაა თუ შეშლილთა ქვეყანა?! ამას წინათ ვთქვი, ახლა საქართველოში, პოლიტიკოსებისა და პარტიების დრო კი არა, მოაზროვნე ადამიანების ერთობის დროა-მეთქი. თუ ხელისუფლებაში ისევ ქუჩიდან მოსული პოლიტიკოსი მოვიდა, საქართველო აღარ იარსებებს. ამას ქვეყანა ვეღარ გაუძლებს. ნათქვამია, ვინც კარგ დროს ელოდება, ცუდს ახანგრძლივებსო. ვინც რაღაც მოგვცა, იმას მივეცით ხმა. არადა, ვინც ხმებს ყიდულობს, ის ქვეყანასაც გაყიდის და, ვინც ხმას ყიდის, ისიც ქვეყანას ყიდის, ამიტომაც გვექცევა საქართველო თავზე. ახლა მთავარია, ღირსება დავიბრუნოთ და ხელისუფლებაში ღირსეული ხალხი მოვიყვანოთ.
„რეზონანსი“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ქართული ასეული ნატო-ს სწრაფი რეაგირების ძალებს უერთდება
თაკო მათეშვილი
(შემოკლებით)
ქართული ასეული ნატო-ს სწრაფი რეაგირების ძალებში ჩაერთო. ორი წლის წინ დაანონსებული სიახლე ძალაში შევიდა და შედეგად, საქართველო ალიანსის მეოთხე არაწევრი ქვეყანაა, რომელსაც ერთი ქვედანაყოფი მუდმივ საბრძოლო მზადყოფნაში ეყოლება. იგი მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში ყველა იმ ოპერაციაში მიიღებს მონაწილეობას, რომელსაც ნატოს სარდლობა დაგეგმავს.
სამხედრო სპეციალისტებისიახლეს დადებიტად აფასებენ, თუმცა ამბობენ, რომ ამის სანაცვლოდ რაიმე კონკრეტული სარგებლის მირების იმედი არ უნდა გვქონდეს.: მაქსიმუმი, რაც სწრაფი რეაგირების ძალებში ჩართვამ შეიძლება მოგვიტანოს, მათი აზრით, ესაა „მაპ“-ის მიღებაში „წახმარება“.
„როგორც ცნობილი გახდა, სწრაფი რეაგირების ძალების შემადგენლობაში ქართული არმიის პირველი ქვეითი ბრიგადის მე-12 ბატალიონ „ალფას“ ასეული ჩაერთვება. ამ ასეულის პირადმა შემადგელობამ 2013 წლიდან უკვე გაიარა საფუძვლიანი წრთვნა როგორც საქართველოში, ასევე გერმანიაში. თავდაცვის სამინისტროში აცხადებენ, რომ ასეულმა შემოწმების დროს მაღალი შეფასება მიიღო: „ასეული სრულ მზადყოფნაშია, თუმცა ნატოს ჯერ არ გამოუყენებია. სადაც საჭირო იქნება, ჩვენი ჯარისკაცები იქ გადაუისხმებიან, მანამდე კი საქართველოში იმყოფებიან და ყოველმხრივ მზადყოფნაში არიან“.
(სტატიაში ვრცლადაა გადმოცემული ნატოს სწრაფი რეაგირების ძალების შექმნის ისტორია, მათი დანიშნულება და საქართველოს დამოკიდებულება ამ ძალებთან).
საქართველოში ახლა იმაზე ბჭობენ, თუ რას მოგვცემს ნატოს სწრაფი რეაგირების ძალების პოტენციურად საკმაოდ მაღალრისკიან ოპერაციერბში ჩართვა. ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ქართული ქვედანაყოფის მთელი ხარჯები საქართველოს გადასახდელი იქნება – ისევე, როგორც ავღანეთის „აისაფ“-ის ოპერაციის დროს ხდება. ხარჯებში შედის სამედიცინო უზრუნველყოფა, ხელფასები და ასე შემდეგ. „რა თქმა უნდა, ხარჯებს საქართველო აანაზღაურებს. თუ მათი გადასროლა სადმე იქნება საჭირო, ამ შემთხვევაში, ალბათ, ხარჯების ანაზღაურებას ნატო იკისრებს. ეს მოლაპარაკების საგანია“, – ამბობს სამხედრო ექსპერტი ვახტანგ მაისაია.
რაც შეეხება პოლიტიკურ სარგებელს, სამშვიდობო მისიებსა და თუ სწრაფი რეაგირების ძალებში მონაწილეობა „ნატოში შესასვლელი ბნილეთი არ არის“, – როგორც ეს ორი წლის წინ განაცხადა ალიანსის ყოფილმა გენმდივანმა ანდრეს ფოგ-რასმუსენმა. შესანამ,ისად, არც ახლა არ უნდა გვქონდეს ამის მოლოდინი.
ვახტანგ მაისაიას თქმით, სწრაფი რეაგირების ძალებში ჩართით როგორც მინიმუმი, იმას მაინც მივიღებთ, რომ ჩვენს წვლილს შევიტანთ ნატოს კოლექტიური ძალების განვითარების საქმეში, მაქსიმუმი კი ის იქნება, რომ ეს ფაქტი შეიძლება „მაპ“-ის მიღებაში „წეაგვეხმაროს“.
„მართალია, ზოგს იმედი აქვს, რომ ნატოში „მაპ“-ის გარეშე მიგვიღებენ, მაგრამ ეს არასერიოზულია, რადგან ვაშინგტონის სამიტზე დიდი ხნის წინ დაადგინეს: ნებისმიერ სახელმწიფოს, რომელსაც ნატოში შესვლის სურვილი გაუჩნდება, ეს ეტაპი უნდა გაიაროს. „მაპ“-ის საკითხის განხილვისას კი შესაძლოა სწრაფი რეაგირებისძალებში ჩვენი მონაწილეობა მხედველობაში მიიღონ. მეტის იმედი არ უნდა გვქონდეს“, – აცხადებს ვახტანგ მაისაია.
„რეზონანსი“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ირაკლი ალადაშვილთან: რუსეთს სომხეთში სამხედრო ტვირთი საქართველოს საჰაერო სივრცით გადააქვს
სამხედროანალიტიკურ ჟურნალ “არსენალის” მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი “რეზონანსის“ კორესპონდენტ ელზა პაპოშვილთან საუბრისას აცხადებს, რომ რუსეთს საქართველოს საჰაერო სივრცით სომხეთში სამხედრო შეიარაღება ფარულად გადააქვს.
გთავაზობთ ამონარიდებს ინტერვიუდან:
- შეუძლია თუ არა რუსეთს საქართველოს საჰაერო სივრცით სამხედრო ტვირთის ისე გადატანა, რომ ჩვენი თავდაცვის სამინისტროსაგან ამის ნებართვა არ ჰქონდეს?
- რა თქმა უნდა, ეს შესაძლებელია და ამას რუსეთი ნდიდი ხანია ტავისუფლად აკეთებს, თუმცა ამ მიზნით სამხედრო-სატრანსპორტო თვითმფრინავებით არ სარგებლობს – მიზეზი ისაა, რომ ასეთი ტიპის საჰაერო ხომალდების გაბარიტები ძალიან დიდია და საქართველოს რადიოლოკაციური სადგურები მას ადვილად აღმოაჩენენ. სამხედრო სატრანსპორტო თვითმფრინავებს საქართველოს საჰაერო სივრცეში 9-10 კილომეტრის სიმაღლეზე ფრენა შეუძლიათ, თუმცა მათი დაფიქსირება ამ შემთხვევაშიც იოლია. ამიტომაც რუსეთი სამხედრო ტვირთის გადასაზიდად ფარულად სამგზავრო-სამოქალაქო ტიპის საჰაერო ხომალდებს იყენებს. მართალია, რუსები ვალდებულები არიან საქართველოს გააგებინონ, რა ტვირთი მიაქვთ, მაგრამ არც ისაა გამორიცხული, რომ ტვირთის სახეობა არ შეგვატყობინონ. სამწუხაროდ, ასეთი თვითმფრინავების შემოწმება ადვილი არ არის, რადგან ამ შემთხვევაში საქართველომ ეჭვის საფუძველზე უნდა აიძულოს ყველა თვითმფრინავი ჩვენს აეროპორტებში დაჯდეს შესამოწმებლად. ეს კი ადვილი პროცედურა არ არის. (…) ამის თქმის საფუძველს სომხეთში, გიუმრიში არსებული რუსული სამხედრო ბაზა მაძლევს, რომელიც თანამედროვე იარაღით არის აღჭურვილი. ეს ყველაფერი რუსეთმა საქართველოს საჰაერო სივრცის გამოყენებით გადაიტანა. არის კიდევ ერთი მარშრუტი – კასპიის ზღვისა და ირანის გავლით, თუმცა ირანის ტერიტორია რომ გამოყენებულიყო, სკანდალი ატყდებოდა.
გიუმრის სამხედრო ბაზაზე რუს სამხედრო მოსამსახურეთა როტაცია წელიწადში ორჯერ ხორციელდება. შესაბამისად, იბადება კითხვა: როგორ და რა გზებით ჩაჰყავთ სომხეთში რუსი ჯარისკაცები? ცხადია, ჩვეულებრივი სამოქალაქო-სამგზავრო თვითმფრინავებით, ანუ ისე, როგორც ჩვეულებრივი მგზავრები. გამორიცხულია, რომ ამ მიზნით მოსკოვი კასპიის ზღვისა და ირანის ტერიტორიაზე ფრენის მარშრუტს იყენებდეს, რადგან ჯერ ერთი – ანტირანული სანქციებია ჯერ ისევ ძალაშია და მეორე – ძალიან ძვირი ჯდება.
რაც შეეხება სირიაში (ლატაკიაში, ტარტუსის ბაზაში) რუსეთის მიერ იარაღის შეტანას, შესაძლოა ეს მართლაც მსხვილი სატრანსპორტო თვითმფრინავების მეშვეობით, კასპიის ზღვის, ნაწილობრივ ირანისა და ერაყის ტერიტორიის გავლით განხორციელდა [თუმცა აშკარაა, რომ იარაღი გემებით გადაიტანეს].
- საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს ცნობით, 2008 წლის შემდეგ რუსეთს ჩვენი ქვეყნის საჰაერო სივრცის გამოყენების თხოვნით აღარ მოუმართავს. ესე იგი, რუსეთს ტვირთები ფარულად გადააქვს?
დიახ, სწორედ ამას ვამბობ. 2008 წლის შემდეგ რუსეთი, ჩვენდამი თხოვნის გარეშეც, თავისი ტვირთების გადატანას ჩვენი საჰაერო სივრცის გამოყენებით ახერხებს. ამიტომაც მოსკოვს თავდაცვის სამინისტროსადმი თხოვნა და ნებართვა არ სჭირდება.
- საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს აქვს იმის შესაძლებლობა, რომ რუსეთის ეს ქმედება აღკვეთოს?
- ეს მხოლოდ სამინისტროს არ ეხება, ეს საქართველოს ხელისუფლების პრობლემაა. რა თქმა უნდა, შეუძლია ამის აღკვეთა, თუმცა, როგორც უკვე ვთქვი, ამის განხორციელება არცთუ ისე ადვილია. ზუსტად უნდა ვიცოდეთ სა,ხედრო დანიშნულების ტვირთის არსებობა თვითმფრინავის ბორტზე, რომ ვაიძულოთ და ჩვენს აეროპორტში დავაფრინოთ, თორემ მხოლოდ ეჭვის საფუზველზე მოსკოვიდან წამოსული ყოველი საჰაერო ხომალდის შემოწმება რთულია და ხშირად შეუძლებელიც. აი, ბულგარეთმა ეს შეძლო და რუსეთს თავისი საჰაერო სივრცით სარგებლობა აუკრძალა. ეს გასაგებიცაა, რადგან ბულგარეთი ნატოს წევრი ქვეყანაა…
- არსებობს მოსაზრება, რომ რუსეთს სირიის პრეზიდენტის ბაშარ ალ-ასადის არმიის ირაღით მომარაგებისას საქართველოს საჰაერო სივრცის გამოყენება დაჭირდება (მარშრუტი: რუსეთი-საქართველო-სომხეთი-ირანი-ერაყი-სირია). როგორ ფიქრობთ, რას გვირჩევს დასავლეთი ამ შემთხვევაში? რუსეთისადმი დათანხმებას? ან რა საფრთხე შეიძლება დაემუქროს ჩვენს ქვეყანას?
- არაა გამორიცხული, რომ რუსეთსა და დასავლეთს შორის ამ საკითხზე მოლაპარაკება-თანამშრომლობა დაიწყოს. შესაბამისად, არ უნდა გამოვრიცხოთ ის, რომ შესაძლოა ვაშინგტონმა მოსკოვს საქართველოს საჰაერო სივრცით სარგებლობის უფლება მისცეს. ამ შემთხვევაში საქართველოს ხელისუფლებას შეუძლია განაცხადოს, რომ „ჩვენც ჩავერთეთ „ისლამური სახელმწიფოს“ წინააღმდეგ მებრძოლ კოალიციაში და ამიტომაც ვუთმობთ ამ გზასო“.
„ვერსია“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: ,,სააკაშვილი მუდმივად ავანტიურაზე მიდიოდა, ამ ხელისუფლებას ამის თავიც არ აქვს”
როგორ უნდა გაუმკლავდეს ,,რუსულ საფრთხეებს” საქართველო და რა გაუმხილა ,,ვერსიას” მამუკა არეშიძემ
ნინო კომახიძე
კიდევ ერთი 27 სექტემბერი გავიარეთ ისე, მოვლენების კვალიფიციური შეფასება და ახალი სამოქმედო სტრატეგია, რომელიც ქართულ-აფხაზურ ურთიერთობებს დაათბობდა, არ მოგვისმენია. ხელისუფლება უსაფრთხოების დოკუმენტსაც კი გულგრილად ეკიდება. უშიშროების საბჭოს სხდომაზე პრემიერი კვლავ არ მივიდა, ეროვნული უსაფრთხოების დოკუმენტის ტექსტი წინა წლების ტექსტებიდან გადმოიწერეს, აფხაზეთი და სამაჩაბლო კი, ზოგადად, ლექსიკიდანაა ამოღებული. ამ მდგომარეობის მიზეზებს ალბათ იმ შემთხვევაში მივხვდებით, თუ ერთ კითხვას ვუპასუხებთ _ ომი დასრულდა?! ჩვენს ქვეყანასა და ზოგადად, კავკასიაში მიმდინარე პროცესები კავკასიისა და უსაფრთხოების საკითხების სპეციალისტმა, მამუკა არეშიძემ შეაფასა, რომელთან საუბარიც საქართველოს წინაშე არსებული მთავარი საფრთხეების ანალიზით დავიწყეთ.
- მეჩვენება, რომ უსაფრთხოების ახალი დოკუმენტი ცოტა ზედაპირული იყო და წინა დოკუმენტების გამეორება გახლდათ. მთავარ საფრთხედ ისევ რუსეთია მოაზრებული, მაგრამ ვერ ვიტყვი, რომ საქართველოს წინაშე მხოლოდ ეს ერთი საფრთხეა. ,,ტრადიციული საფრთხე”, ცხადია, ჩრდილოეთიდან მოდის, რაც საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის რღვევითაა გამოწვეული. ოღონდ ეს რუსეთის გეგმა- მაქსიმუმი არ არის. მას დამუშავებული აქვს სხვადასხვა გეგმა, როგორ მოიქცეს საქართველოს ურჩობის შემთხვევაში: აამოქმედოს მინავლებული კერები, მცოცავი ან დროებითი ადმინისტრაციული საზღვრები დაარღვიოს თუ საქართველოს ტერიტორიაზე კორიდორი გაჭრას ყარაბაღის კონფლიქტის გამწვავების შემთხვევაში. კიდევ ერთი მუდმივი საფრთხე საზღვრის უქონლობაა რუსეთთან. საზღვარი დემარკირებული დღემდე არ არის, ადმინისტრაციული საზღვარი კი უამრავგანაა დარღვეული. თუ 1990 წელს 44 გადასასვლელი და უღელტეხილი იყო, რომელიც ჩრდილოეთიდან რუსეთს ეკუთვნოდა, სამხრეთიდან საქართველოს, დღეს აქედან 24-ს, ორივე მხრიდან, რუსეთი აკონტროლებს. მუდმივ მოძრაობაშია ის 80 კმ-იანი საზღვარიც, რომელიც რუსეთთან გვაკავშირებს.
- თუმცა არის არგუმენტი, რომ დემარკაცია ნიშნავს აღიარებას და რომ ამით საზღვრის ჩრდილოეთ მხარეს დარჩენილი ტერიტორიის დაკარგვაზე ვაწერთ ხელს, მაგრამ მგონი, არადემარკირებული საზღვრის გამო, ნელ-ნელა უფრო მეტ ტერიტორიას ვკარგავთ…
- ნაწილობრივ, ეს არგუმენტი სწორია, მაგრამ რასაკვირველია, არადემარკირებული საზღვრის გამო უფრო მეტი წავაგეთ, ვიდრე მოვიგეთ. 2010 წელს ორი დიდი ტერიტორია დავკარგეთ: მამისონის უღელტეხილი და 24 კილომეტრი დიკლოსთან; ამავე პერიოდში, დავკარგეთ ტერიტორია ყაზბეგის რაიონში, ბოლო დროს კი, თუშეთში, დაღესტნელი მწყემსების მიერ საზღვრის გადმოლახვის ფაქტი დაფიქსირდა. ისინი ჯერ ცხვარს აძოვებდნენ, მერე დროებითი ნაგებობა ააშენეს, ახლა გასული ზამთარი ამ ნაგებობაში გაატარეს და დღეს ამბობენ, ეს დაღესტნის ტერიტორიააო.
- ჩვენ არც უშიშროების სხდომებს ვესწრებით, არც მსგავს საფრთხეებზე ვსაუბრობთ და როგორც სახელმწიფო, საერთოდ სად ვართ ხოლმე ასეთ დროს?
- ეს კითხვა მე არ უნდა დამისვათ. ჩემი ამოცანა და მოვალეობა განგაშის ზარების შემოკვრაა, მაგრამ სხვა ბერკეტი არ მაქვს და ვერაფერს ვიზამ.
- გასაგებია, არსებობს საფრთხეები, მაგრამ მათთან გამკლავების სახელმწიფო სტრატეგიაც ხომ უნდა არსებობდეს. ვთქვათ, რა სტრატეგია გვაქვს ნომერპირველ მტერთან, რუსეთთან მიმართებაში?
- სტრატეგიას ვერ ვხედავ! სხვათა შორის, არანაკლები საფრთხე თუნდაც ჩვენი პარტნიორი ქვეყნებისგან მომდინარეობს. განა ჩვენთვის უნდათ ცუდის გაკეთება, უბრალოდ, საკუთარი ქვეყნის ინტერესებს ატარებენ. ჩვენ ამ ყველაფერს ვერც ვანეიტრალებთ და ვერც კონტრღონისძიებებს ვუპირისპირებთ. ავიღოთ საერთო საფრთხე, რომელიც ყველა სუბიექტისგან მოდის, მაგალითად, დაფინანსებული არასამთავრობო ორგანიზაციები. ხშირად გვესმის, რუსული ან ამერიკული არასამთავრობოები ქვეყანას საფრთხეს უქმნიანო. იმაზე კი არავინ საუბრობს, რომ არანაკლებ აქტიურობენ აღმოსავლეთის ქვეყნების ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციებიც. ჯამში, ორგანიზაციათა 50% კონკრეტულ პოლიტიკურ დაკვეთას ასრულებს. ანალოგიურად, ყველა მსხვილი მოთამაშე, ამერიკა, რუსეთი, ევროკავშირი, ირანი და თურქეთი, საკუთარი ინტერესიდან გამომდინარეა ჩართული ჩვენი კონფლიქტების მოგვარებაშიც.
- ახლახან იყო სოხუმის დაცემის დღის კიდევ ერთი წლისთავი. რამდენიმე ათეული წლის შემდეგ რა შეიცვალა, ვინ როგორ გადახედა საკუთარ პოზიციებს კავკასიაში - შეთანხმდა თუ არა ყველა მონაწილე მხარე, რომ ომი დამთავრდა?
- პრინციპში, ომი ზოგისთვის დასრულდა. ზოგისთვის მუდმივ რეჟიმში გრძელდება, ზოგისთვის მინავლებულია. მაგალითად, ყარაბაღისთვის ომი ყოველდღიურ ფაზაშია, კონფლიქტის ზონაში მცხოვრები მოსახლეობისთვის კი, არცერთი წუთით არ დასრულებულა. მათთვის დაჭერა, შევიწროება და ფსიქოლოგიური ტერორი ყოველდღიური ამბავია. ეს ომის ნაწილია!
- თუკი ნაციონალებისთვის ,,სოხუმი ჩვენი იერუსალიმი” მაინც იყო, ,,ოცნება” აფხაზეთ- სამაჩაბლოს სლოგანის დონეზეც აღარ ახსენებს. რატომ?
- სხვათა შორის, ეს ლოზუნგი სიონისტური მოძრაობიდანაა აღებული, თუმცა მათ მიზნის მისაღწევად ბევრი შრომა და საუკუნეები დასჭირდათ. მსგავსი იდეალისტური მიდგომით, წლების განმავლობაში მასების აყოლიება შეიძლება, მაგრამ ლოზუნგს შესაბამისი მუშაობაც ხომ უნდა უძღვოდეს წინ? ერთია ლოზუნგი, მეორე _ ფინანსური, ადამიანური აქტივი და რაც მთავარია, მუდმივი მზადყოფნა ომისთვის. ჩვენთან კი ეს ყველაფერი ლოზუნგთან კი არ იწყება, სრულდება! ეს სტაფილოს სინდრომია, რომელსაც მუდმივად ვირის წინ კიდებენ.
- თუ ჩვენ ვირის პოზიციაში ვართ, ახლა სტაფილოს არც გვიკიდებენ და აღარც მივყვებით. ამიტომ გეკითხებით, საქართველომ დაასრულა ომი?
- ეს სააკაშვილის მეთოდი იყო. იგი პიარს კატეგორიული მეთოდებით აწარმოებდა. ,,ოცნება” კი ამას უფრო რბილი მეთოდებით ცდილობს, ან საერთოდ არაფერს აკეთებს. თუმცა, ეს ხელისუფლება წინაზე პატიოსანია, სტაფილოს მაინც არ გვიკიდებს ცხვირწინ, მაგრამ სულ გაჩერებაც არ შეიძლება. ვიდრე ერის კონსოლიდაცია არ მოხდება, არავითარი იერუსალიმი არ შედგება. ცვლილებების არ უნდა გეშინოდეს, როცა ხელისუფლება ხარ, დამდგარ ჭაობში ქვაც უნდა ჩააგდო. სააკაშვილი მუდმივად ავანტიურაზე მიდიოდა და ისიც ვნახეთ, ამან რა მოგვიტანა. ამ ხელისუფლებას კი, ხშირ შემთხვევაში, ავანტიურის თავიც არ აქვს. თუმცა, კარგი გაგებით ავანტიურა, ხანდახან შედეგიანია.
- სამაგიეროდ, ხანდახან იმაზე შფოთავენ, რომ აფხაზეთიდან, კოდორის ხეობიდან, ქვემო ქართლიდან ხალხი სირიაში მიდის. ჩვენ რას ვაკეთებთ იმისთვის, რომ არ წავიდნენ?
- ახლა ერთ რამეს მოგიყვებით, რაც არც ერთი ჟურნალისტისთვის არ მითქვამს. გაიხსენეთ 11 აგვისტო, საფეხბურთო მატჩი სევილია- ბარსელონას შორის. გახსოვთ, რამდენი აფხაზი ჩამოვიდა ამ მატჩის სანახავად?
- მახსოვს და მოღალატეებიც ეძახეს აფხაზეთში.
- ახლა მოგიყვებით, როგორ ჩამოვიდნენ ეს აფხაზები და ოსები აქ. ყველამ იცის, ასეთი საქმეები ასე მარტივად არ კეთდება, გვესმის, ერთ დღეს თავს ვერ დაადებდნენ და პირდაპირ ენგურზე ვერ გადმოვიდოდნენ აქ მოსახვედრად. შემიძლია მხოლოდ ფრჩხილები გავხსნა და გითხრათ, რომ ამ საკითხზე ძალიან დიდი სამუშაო ჩატარდა. წარმოიდგინეთ, 5 ახალგაზრდა ბიჭი წავიდა სოჭში, იყიდა ბილეთები, გაფრინდა ერევანში და იქედან ჩამოვიდა თბილისში - მესი ასე როგორ უნდა გიყვარდეს, ამხელა გზა გაიარო ან სად ჰქონდათ ამხელა ფინანსები? ჯერჯერობით, არაა გასამჟღავნებელი, ეს ამბავი სახელმწიფოებრივ დონეზე მოხდა თუ ადამიანურზე, მაგრამ მხოლოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ ამ მრავალრიცხოვანი ვოიაჟის უკან დიდი სამუშაო და მომზადება იდგა საქართველოს მხრიდან. შეგვიძლია, ეს თბილისში, მავანის ანგარიშზე შევიტანოთ და მადლობა გადავუხადოთ ამ შესანიშნავი მუშაობისთვის. თუმცა ამას ერთჯერადი აქციის ფორმა არ უნდა ჰქონდეს. სოხუმში ვიღაცებმა, სოციალური ქსელების მეშვეობით, ბევრი იჭიჭყინეს და იმ ახალგაზრდებს მოღალატეებიც ეძახეს. თუმცა ერთ-ერთმა ბიჭმა კარგი პასუხი გასცა: „ომის მერე დავიბადე, დაქცეული ქვეყნის გარდა არაფერი მინახავს და საქართველო ჩემთვის ,,მოყოლილი მტერიაო”. ტელევიზორში რომ ხედავენ უკეთეს ცხოვრებას, რატომაც არ უნდა ნახონ პირადად, თუკი ეს მათ გვერდით ხდება? ამ კონკრეტულმა ახალგაზრდამ უფროს თაობას უთხრა, თავი გაგვანებეთო“. ასე ფიქრობს ყველა, ვისთვისაც საქართველო მოყოლილი მტერია. საერთოდ, 1500-ზე მეტ აფხაზს აქვს თბილისში ნამკურნალები. ბოლობოლო, რუსლან ქიშმარია იწვა 2 თვე ჩვენს კლინიკაში. მეორე საველე მეთაურიც ჩამოვიდა და ჩ ჰეპატიტის პროგრამაში ჩაერთო. მეც დავეხმარე ერთ-ერთ პიროვნებას, რომელიც ვიცი, ჩვენს წინააღმდეგ იბრძოდა, მაგრამ შვილიშვილი ადუღებული წყლით სავსე ქვაბში ჩაუვარდა და საწყალ ბავშვს სხეულის 40% დაეწვა. ეს ბავშვი თბილისში, დამწვრობის ცენტრში ძლივს გადაარჩინეს. ასეთი რამეების კეთებას დიდი მნიშვნელობა აქვს. მთავარია, მერე ეს ყველაფერი ლოგიკურად გაგრძელდეს. შეიძლება, ახლა ამას კულუარული მუშაობა დავარქვათ, მაგრამ აუცილებელია თანმიმდევრულობა და მუშაობის გაშლა _ ეს მოქმედებები უფრო მასშტაბური უნდა გახდეს!
- შემდეგი ეტაპი, ალბათ, უკვე სახელმწიფოებრივ დონეზე დგება. რა შეიძლება იყოს ეს?
- რთული სათქმელია, რა არის შემდეგი ეტაპი. თუმცა მიმაჩნია, რომ ერთი მხრივ, ახალგაზრდა თაობაზე, მეორე მხრივ კი იმ ადამიანებზე უნდა ვიმუშაოთ, ვისთანაც ნათესაური და პროფესიული კავშირები გვაქვს. ასეთი კი, ჯამში, ძალიან ბევრია. ეს გრძელვადიანი, მაგრამ აბსოლუტურად სწორი მეთოდია. აფხაზებს რეალობის შეგრძნება ნამდვილად აქვთ. ერთ-ერთი აფხაზის თქმისა არ იყოს, რუსები გვეფერებიან და გვეხუტებიან, მაგრამ გვეშინია, ამ ჩახუტებით არ დაგვახრჩონო. ამიტომ ისე უნდა ვიმუშაოთ, არც ჩვენი ღირსება დავამციროთ და არც სხვისი ინტერესები დაგვავიწყდეს. ამასწინათ, ერთ-ერთი აფხაზი ისტორიკოსი აფხაზურ პრესაში წერდა, რა მოხდა აფხაზეთში 1880 წელს, როგორ აღმოჩნდა მთელ რუსულ იმპერიაში აფხაზეთი ერთადერთი, ვისაც იმპერატორმა ალექსანდრე მესამემ უუფლებო ერის სტატუსი მიანიჭა. თუმცა არსად იყო ნახსენები, რომ ეს რუსეთმა გააკეთა. ამ სტატიის ავტორს კი ახალგაზრდები ედავებოდნენ, რუსეთს რატომ არსად ახსენებ, სიმართლე ბოლომდე უნდა ვიცოდეთო. ძველი თაობა მაინც ამ კლიშეებით აზროვნებს, ახალგაზრდები კი უკეთ ცხოვრებას, თვალსაწიერის გაფართოებას ცდილობენ. აი, მათი ეს თვისება უნდა გამოვიყენოთ. ერთიერთობის ერთ-ერთ საშუალებად სოციალურ ქსელებში მუდმივი დებატებიც მიმაჩნია ქართველებსა და აფხაზებს შორის, ოღონდ კვალიფიციურ დონეზე. საჭიროა, სპეციალისტების ჩართვა ამ დიალოგში, რომლებიც საქართველოს არქივიდან შემონახულ საინტერესო დოკუმენტებს ამოიღებენ. ვთქვათ, რას წერდა 70-იან წლებში გუბერნატორის მოადგილე სვიატოპოლ მირსკი აფხაზებზე, რატომ მიანიჭა რუსეთმა უუფლებო ერის ტიტული აფხაზებს, როგორ გაასახლეს აფხაზები, 1930-იან წლებში, რა მოხდა 1937 წელს აფხაზეთსა და საქართველოში და ა.შ.
- მერე, ორგანიზაციულად, ფუნქციურად, ეს ვინ უნდა აკეთოს, მხოლოდ სამოქალაქო დონეზე ეს საქმე გამოვა?
- პირველ რიგში, ეს სახელმწიფომ უნდა გააკეთოს. მან უნდა შექმნას ინიციატივათა მთელი პაკეტი, რომელშიც საზოგადოებასაც აქტიური როლი ექნება. ფაქტია, ეს ხელისუფლების საქმეა! ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ საქართველოში იყვნენ და არიან ახალგაზრდები, რომელთაგან ზოგი სხვის დაკრულზე ცეკვავს, ზოგმა კი არ იცის, რომ აფხაზეთი მხოლოდ გეოგრაფიულ- პოლიტიკური ერთეული კი არა, ქართული იდეის ნაწილია.
„ახალი თაობა“, 30 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ მამუკა არეშიძესთან: „ბიძინა ივანიშვილი „ოცნების“ სიის პირველი ნომერი უნდა იყოს“
ნონა ცაბაძე
საზოგადოების დიდი ნაწილი და ექსპერტთა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ „ქართული ოცნება“ 2016 წლის არჩევნებზე სერიოზულ წარმატებას ვეღარ მიაღწევს. კოალიცია კატეგორიულ უარზეა, შეცვალოს საარჩევნო კანონი და გადავიდეს პროპორციულ სისტემაზე. პარლამენტის თავმჯდომარე დავით უსუფაშვილი აცხადებს, რომ პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა კოალიციის დაშლას გამოიწვევს. ექსპერტი მამუკა არეშიძე მიიჩნევს, რომ არჩევნებამდე ჯერ კიდევ საკმარისი დროა დარჩენილი და რა მოხდება, არავინ იცის – მოსახლეობის დაახლოებით 60%-ს არჩევნებზე მისვლა არ უნდა, რადგან იმედგაცრუებულია, რაც „ქართული ოცნების“ დამსახურებაა.
- სერიოზული დაპირებები გაიცა არჩევნების წინ და ისინი არ შესრულდა, – ამბობს ექსპერტი.
- ყველაზე მეტად რამ გამოიწვია მოსახლეობაში იმედგაცრუება?
- სამართლიანობის ვერ ან არ აღდგენამ. არჩევნებამდე დრო არის დარჩენილი და მმართველ ძალას კიდევ შეუძლია დივიდენდების მოპოვება, თუ შეცვალა მიდგომები.
- ოპოზიციის კატეგორიულ მოთხოვნას, შეიცვალოს საარჩევნო კანონმდებლობა, ხელისუფლება უარით პასუხობს. პარლამენტის თავმჯდომარე აცხადებს, რომ ამ შემთხვევაში კოალიცია დაეშლებათ.
- „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობაც“ თავისი ინტერესებიდან გამოდიან, იმიტომ, რომ ორივეში საკმაოდ ფართოდ არის წარმოდგენილი მაჟორიტარი დეპუტატები, რომლებიც ახალი საარჩევნო წესის შემთხვევაში ვერ მოხვდებიან პარლამენტში. აქედან გამომდინარე, ამ ადამიანების მხარდაჭერა უბრალოდ დაიკარგება. პრაგმატულად იქცევიან.
- მათი პრაგმატულობა რამდენად შედის ქვეყნის ინტერესებში?
- რასაკვირველია, ეს ქვეყნის ინტერესებში არ შედის. ქვეყნის ინტერესებში შედის სხვა ტიპის საარჩევნო კანონი.
- ივანიშვილის ფაქტორზე რას იტყვით? რამდენად იზიარებთ მოსაზრებას, რომ ის დაბრუნდება პოლიტიკაში და საპარლამენტო სიას სათავეში ჩაუდგება?
- თუკი ივანიშვილს უნდა, რომ „ოცნებამ“ შედეგს მიაღწიოს, ის უნდა იყოს სიის პირველი ნომერი! იმიტომ, რომ ხალხს ჯერჯერობით მისი იმედი კიდევ აქვს.
მამუკა არეშიძე ამბობს, რომ მსოფლიო ისტორიამ იცის ბევრი შემთხვევა, როცა ადამიანი, მიუხედავად იმისა, რომ არ იყო კონკრეტულ სტრუქტურაში, მაინც მართავდა პროცესს.
- შიდა პროცესებს რომ მართავს ბიძინა ივანიშვილი, ეს არ მიკვირს, იმიტომ, რომ პარტიის ერთ-ერთი დამფუძნებელია. მე ის კი არ მაწუხებს, რომ ის პროცესებში ერთვება.
- აბა, რა გაწუხებთ?
- ის, რომ ამ ყველაფერს შედეგი უნდა ჰქონდეს და თანაც მაღალი ხარისხის შედეგი. თუ ბოლომდე ჩაერთვება პროცესებში და ჩვენ რამდენიმე წელიწადში დალაგებული, ეკონომიკურად ფეხზე დამდგარი საქართველო გვეყოლება, იყოს ეგრე! თუ ჩაერთვება, ის აუცილებლად სიის პირველი ნომერი უნდა იყოს!
- ივანიშვილის რეიტინგმაც საკმაოდ იკლო და უშველის „ოცნებას“ მისი სიის სათავეში ჩაყენება?
- ივანიშვილის ნათქვამი, რომ მე წამომცდა მესამე წელთან დაკავშირებითო, უკან დახევად ჩათვალა ხალხმა და ამიტომ არის გაღიზიანებული ელექტორატი. ჯობდა სხვანაირად თქმულიყო ეს ყველაფერი. თუნდაც ეთქვა, რომ ობიექტურმა მიზეზებმა ხელი შეგვიშალა და ეს გამოსწორდება, ვიდრე ის, რომ მე ეს წამომცდა. ეს პოლიტიკური გამოუცდელობის შედეგია.
- სერიოზულად გადახალისდება კოალიცია?
- ეს პროცესი უკვე დაწყებულია. მართლა მოხდება სერიოზული გადახალისება. ოღონდ მე არ ვიცი, რა კრიტერიუმით სარგებლობს პარტიის ხელმძღვანელობა, როცა გადახალისებაზეა ლაპარაკი. უამრავი ადამიანია პორტირებული სხვა პარტიიდან, მათ შორის ნაციონალური მოძრაობიდან და უამრავი უსახური ადამიანია „ქართულ ოცნებაში“ დღეს!
- რატომ დაუშვეს ეს შეცდომა?
- ეს თავის დროზე მოხდა იმიტომ, რომ ფორსმაჟორული სიტუაცია იყო არჩევნების წინ, ხოლო ადგილობრივი არჩევნების შემთხვევაში სხვადასხვა ჯგუფების ინტერესები იქნა გათვალისწინებული, თანაც დაუმსახურებლად და ამიტომაც მივიღეთ ასეთი ეკლექტური და უსიამოვნო სურათი.
- ამბობენ, რომ ვისაც აღარ აქვს იმედი, რომ კვლავ მოხვდება უმრავლესობის სიაში, კომპრომატებით შანტაჟი დაიწყო.
- არ გამოვრიცხავ, მართლაც ასე იყოს და ეს კარგიც არის.
- რა მხრივ არის კარგი?
- ე.ი. ვიღაცას დანაშაული აქვს ჩადენილი და მეორე ამ კომპრომატებით ებრძვის. ვთვლი, რომ კომპრომატებით ზეწოლა გარკვეულ შედეგს გამოიღებს, მაგრამ ამას მასობრივი ხასიათი არ ექნება. იმიტომ, რომ იმ ადამიანებზე, ვინც ამ სიის ბედს წყვეტს, კომპრომატები ნაკლებად იმოქმედებს.
- ვინ წყვეტს სიის ბედს?
- ამ შემთხვევაში ვგულისხმობ ბიძინა ივანიშვილს, პრემიერ ღარიბაშვილს და შეიძლება კიდევ ერთ-ორ კაცს.
- ანუ ოთხი კაცია „ოცნებაში“ მთავარი? დანარჩენი ორის ვინაობას გაგვიმხელთ?
- ოთხიც არ არის, სამნი არიან. დღევანდელი მონაცემებით ასეა, სტრუქტურას ღიად აყალიბებენ ღარიბაშვილი და კალაძე. საბოლოო გადაწყვეტილებას კი პარტიის დამფუძნებლები იტყვიან და მათ შორის პირველთა შორის პირველია ბიძინა ივანიშვილი.
- კალაძესა და ღარიბაშვილს შორის არსებულ დაპირისპირებაზეც ბევრი გვსმენია. ვინ იქნება მათ შორის პირველი?
- ეს რთული სათქმელია. პარტიის საქმეებში არც ერთი არ იქნება პირველი, კვლავაც ეს მდგომარეობა შენარჩუნდება. ორივე, კალაძეც და ღარიბაშვილიც, ივანიშვილის ფავორიტად ითვლება, თუმცა ივანიშვილი შეეცდება, რომ ბოლოში სიტუაციის კორექტირება მოახდინოს.
„ახალი თაობა“, 29 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ ომარ ნიშნიანიძესთან: “დავით საგანელიძეს დეპუტატების შავი სია ჰქონდა შედგენილი… // უმრავლესობის ახალი ლიდერის კანდიდატურა ჯერ შერჩეული არ არის“
შორენა მარსაგიშვილი
რა პრობლემებს უქმნიდა უმრავლესობის წევრებს დავით საგანელიძე, რას ურჩევენ და უსურვებენ მას დეპუტატები, ვინ უნდა გახდეს უმრავლესობის ლიდერი? – ამის შესახებ „ახალ თაობას“ დეპუტატი ომარ ნიშნიანიძე ესაუბრება.
- საპარლამენტო უმრავლესობის ყოფილმა ლიდერმა დავით საგანელიძემ განაცხადა, რომ დეპუტატების ნაწილი პარლამენტში ყოფნას არ იმსახურებს. თქვენი აზრით, უმრავლესობაში არის ისეთი ხალხი, ვინც პარლამენტში დაუმსახურებლად ზის?
- დავით საგანელიძის განცხადება, სულ მცირე, არაკორექტულია. ვეთანხმები პარლამენტის თავმჯდომარეს, რომელმაც თქვა, რომ ამ თემაზე საგანელიძეს მაშინ უნდა ესაუბრა, როცა უმრავლესობის ლიდერი იყო. მხოლოდ იმას დავამატებ, რომ ამ საკითხებზე საგანელიძეს ობიექტურად უნდა ემსჯელა და არა მიკერძოებით.
- მიკერძოებული იყო?
- შეფასებებში მიკერძოებული იყო. ადამიანს თუ რამის თქმა გინდა, მაშინ უნდა თქვა, როცა ბრძოლაში ხარ. ბატონმა დავითმა კი ბრძოლის შემდეგ მოინდომა ხმლის ქნევა.
- ბატონო ომარ, მოდით მის შეფასებას დავუბრუნდეთ, არის პარლამენტში ისეთი ხალხი, ვინც იქ ყოფნას არ იმსახურებს?
- ნაციონალების ადგილი პარლამენტში არ არის. რაც შეეხება საპარლამენტო უმრავლესობის წევრებს, არც ერთ მათგანზე არ შეიძლება იმის თქმა, რომ რომელიმე მათგანი არ იმსახურებს დეპუტატობას. უბრალოდ, ჩვენთან ზოგიერთი დეპუტატი ძალიან აქტიურია, ზოგიც პასიური, მაგრამ იქ უმაქნისი არავინ არ არის. პასიური ხალხი, შესაძლოა, პარლამენტის ტრიბუნიდან არ ყვირის, მაგრამ კომიტეტებში აკეთებს თავის საქმეს. რამდენადაც მახსოვს, თავიდან არც ბატონი დავითი იყო აქტიური დეპუტატი და მისი სახელი და გვარიც კი არავინ იცოდა, მაგრამ მისთვის უმაქნისი და უღირსი არავის უწოდებია.
- რა პერიოდში იყო საგანელიძე შეუმჩნეველი?
- პირველად რომ მოხვდა პარლამენტში. ბევრი ჩვენი კოლეგა პირველად მოხვდა პარლამენტში. ისინი ტრიბუნას შეუჩვევლები იყვნენ და ასე უცბად ვერ მივარდებოდნენ მიკროფონთან. ბევრმა მათგანმა საგანელიძეზე ბევრი საქმე გააკეთა. მათ არჩევნები მოიგეს რაიონებში, ნაციონალების დროს ამის გაკეთება იოლი არ იყო. ამ ხალხის ნაწილი შეუმჩნეველია, ზოგი შესაძლოა მომავალ პარლამენტშიც ვერ მოხვდეს, მაგრამ არც ერთი მათგანი უღირსი არ არის. ძალიან მიკვირს, საგანელიძემ ეს შეფასება როგორ იკადრა. როგორ აკადრა იმ ხალხს, ვისთანაც 3 წელი მუშაობდა. და თუ უმრავლესობაში უღირსი ხალხი იყო, მაშინ მათი ლიდერი ყველაზე უღირსი გამოდის.
- ზემოთ ახსენეთ საგანელიძე მიკერძოებული იყოო. რამდენიმე თვის წინ თქვენ და რამდენიმე დეპუტატს მასთან სერიოზული უთანხმოება მოგივიდათ. მართალია, რომ ის პოზიციის დაფიქსირებას გიკრძალავდათ?
- პირადად მე საგანელიძესთან ერთი რამის გამო დამეძაბა ურთიერთობა. ღიად ვაცხადებდი, რომ მართალი სიტყვა ადგილამდე არ მიდიოდა. საგანელიძე იქ არც ფრაქციის სათქმელს ამბობდა და არც საზოგადოების გასაჭირზე საუბრობდა.
- ადგილამდეო რომ ამბობთ, ბიძინა ივანიშვილს გულისხმობთ?
- ბიძინა ივანიშვილს და პოლიტსაბჭოს. ამას ვუჩიოდით საგანელიძეს, პირადი სიმპათიების გამოხატვა არასოდეს გვითხოვია.
- პოზიციის დაფიქსირებას მართლა გიკრძალავდათ?
- რამდენიმე დეპუტატს გვქონდა ოდნავ განსხვავებული პოზიცია და ეს ბატონ დავითს ძალიან არ მოსწონდა. (…) ჩვენი პოზიციები დაგვიფიქსირებია, თუმცა ხელჩართულ ბრძოლამდე არ მისულა საქმე.
- გამოდის, სერიოზული უთანხმოებები გქონიათ უმრავლესობაში?
- იყო სერიოზული პრობლემები. არაკორექტულობა, ეტყობა, მისი სტილია და რამდენჯერმე ჩვენი მისამართით არაკორექტულობა გამოავლინა. რამდენჯერმე უდიერად მოგვიხსენია ჩვენი იდეების გამო. არადა, მას სხვების თავდასხმებისგან უნდა დავეცავით. რა პრეტენზიებიც მქონდა, ყველაფერს პირში ვეუბნებოდი. ასე იყო რამდენიმე ჩემი კოლეგაც. საგანელიძესაც მეტი რა უნდოდა, იმ წუთას ჩაგვწერა შავ სიაში. დაიქადნა, ეგ ხალხი მომავალ პარლამენტში ვეღარ მოხვდებაო. ეგონა ამით გულებს გაგვიხეთქავდა. არადა, ჩვენთვის პარლამენტში ყოფნა თვითმიზანი სულაც არ არის.
- შეგიძლიათ საგანელიძის შავი სია გაასაჯაროოთ. რამდენადაც ჩვენთვის ცნობილია, ის თქვენ, დათო ლორთქიფანიძეს, ზაქარია ქინქლაძეს, დიმიტრი ხუნდაძეს გმტრობდათ.
- ამ შავი სიის ნაწილი თქვენთვის უკვე ცნობილი ყოფილა. მე კონკრეტული გვარების დასახელებისაგან თავს შევიკავებ. ჩვენ ხომ არ ვიცით, ეგება ბატონმა დავითმა იმ სიაში კორექტივები შეიტანა, მაგრამ რამდენადაც ვიცი, რაღაცები პირიქით მიდის. ის ჩვენ მიმართ არასწორად მოიქცა, მაგრამ რაკი წასულია, არაფერს ვუხსენებთ და აღარაფერს ვედავებით. მხოლოდ ერთ რჩევას მივცემთ, თავადაც ნუ დაიწყებს იმ ძველის გარჩევას და თავის ახალ საქმეს მიხედოს.
(…)
- თქვენი კოლეგები, მათ შორის საგანელიძეც ამბობენ, რომ ახალი ლიდერი აუცილებლად ფრაქცია „ქართული ოცნების“ წევრი უნდა იყოს. ამაზე რას ფიქრობთ?
- ფრაქცია „ქართული ოცნება“ არის კოალიციაში ყველაზე ძლიერი ფრაქცია და მან ითამაშა გადამწყვეტი როლი 2012 წლის არჩევნებზე. აქედან გამომდინარე ახალი ლიდერი მხოლოდ „ქართული ფრაქციის“ წევრი უნდა იყოს.
- ეს კოალიციაში შემავალ სხვა პარტიებს არ ეწყინებათ?
- რატომ უნდა ეწყინოთ? უმრავლესობაში შემავალი ფრაქციებიდან ყველაზე ძლიერი და მრავალრიცხოვანი არის „ქართული ოცნება“. ვიღაცას ეს არ მოსწონს, მაგრამ ეს ასეა. ასეთები არიან უმრავლესობაში, მაგრამ ეგ არაფერს არ ცვლის და ამიტომ მათ არ დავასახელებ.
- ზემოთ საგანელიძის შავი სია ახსენეთ, როგორც ამბობენ ასეთი შავი სია ბიძინა ივანიშვილსაც აქვს. ვრცელდება ინფორმაციები, რომ მომავალ სიაში უმრავლესობის წევრების 80% ვეღარ მოხვდება. თქვენ ამის შესახებ რამე თუ გსმენიათ?
- სიის ფორმირება ჯერ დაწყებული არ არის. ამის შესახებ განცხადება პარლამენტის თავმჯდომარემაც გააკეთა. პირადად მე არაფერი მსმენია ივანიშვილის სიაზე. მისი ფორმირება ალბათ უახლოეს მომავალში დაიწყება, გარკვეული მონახაზი ალბათ უკვე იქნება შედგენილი. ხმებს იმის შესახებ, რომ ახალ სიაში დღევანდელი დეპუტატების 80% ვეღარ მოხვდება, საგანელიძისეულ შეფასებას ვუწოდებ. ციფრების დაკონკრეტება ჯერ ნაადრევია. ახალ სიაში შესაძლოა დეპუტატების 90% ვეღარ მოხვდეს. მოვლენებს წინ ნუ გავასწრებთ.
- ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ „ქართული ოცნების“ შემადგენლობა უნდა გადახალისდეს. ამაზე რას ფიქრობთ?
- განახლება აუცილებელია. ახალი ხალხი აუცილებლად იქნება ჩვენს სიაში, უბრალოდ, პროცენტებზე საუბარი ჯერ ძალიან ადრეა. არჩევნებამდე ერთი წელია დარჩენილი და ამ პერიოდში ბევრი რამე შეიძლება. ამ ეტაპზე პოლიტსაბჭო პარტიის გაძლიერებით არის დაკავებული. მოგვდის ხმები, რომ გასვლითი სხდომები ჩატარდა. ადგილებზე არჩევენ პარტიის თავმჯდომარეების კანდიდატურებს. ზოგან სულ ახალი ხალხი მოჰყავთ, ზოგან ძველებს არჩევენ. ჩვენ საქმის კურსში არა ვართ. ღმერთმა ქნას, კარგი ბავშვი დაიბადოს.
- შერჩევის პროცესში საპარლამენტო უმრავლესობაში რაიმე დაძაბულობა ხომ არ შეინიშნება?
- არანაირი დაძაბულობა არ არის, პირიქით, საგანელიძის დროს შექმნილი გაუგებრობებიც გაიფანტა. ახლა უმრავლესობის ლიდერის კანდიდატურაზე სამსჯელოდ შევიკრიბებით. იმედია, შეხვედრა კონსტრუქციულად ჩაივლის. ყველას საკუთარი აზრი ექნება და ენდომება, რომ მისმა რჩეულმა კანდიდატმა გაიმარჯვოს, მაგრამ ამის მიუხედავად, ერთ კანდიდატზე მშვიდობიანად შევჯერდებით. მთავარია, კარგი ლიდერი ავირჩიოთ.
(…)
- ბოროტი ხმები ამბობენ, რომ საგანელიძე დეპუტატებს ზემოდან უყურებდა. მართლა ასე იქცეოდა?
- ვერ გეტყვით, მართალია შავ სიაში შემიყვანა, მაგრამ ზემოდან არ გადმოუხედავს. ადამიანურ ურთიერთობაში რაღაცები ეშლებოდა.
- პარლამენტიდან ვინმეს წასვლას თუ ელოდებით? სოსო ჯაჭვლიანი და გედი ფოფხაძე ღიად გამოხატავენ უკმაყოფილებას. ამბობენ, თუ არაფერი შეიცვლება, წავალთო.
- რამის შეცვლა თუ გვინდა, კეთილი ვინებოთ, ხმა ამოვიღოთ და მიზანს მივაღწიოთ. წასვლით ვერავინ ვერაფერს შეცვლის. ახლა პარლამენტიდან წასვლა, ბრძოლიდან გაქცევას ნიშნავს. იმიტომ, რომ ბრძოლა ახლა გადამწყვეტ ფაზაში შედის. რა დროს წასვლაა, როცა ხალხთან უნდა მივიტანოთ სათქმელი. ხალხს უნდა გავაგებინოთ, რა გაკეთდა ამ ქვეყანაში.
- ეს დეპუტატების მოვალეობაში შედის?
- სხვა გზა არა გვაქვს. ქვეყანა „“უსთავი 2~-ის იმედზე მივატოვეთ, ეს არხი კი მხოლოდ ნეგატივს ღაღადებს. ადრე გითხარით, რომ რამდენიმე დღე მარტო ამ არხს ვუყურებდი და ისეთი შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ ქვეყანა ინგრეოდა, კინაღამ ქუჩაში გამოვვარდი. რამდენჯერ უნდა ვთქვა, რომ პიარი არ გვივარგა, ამის გამო არჩევნებზე მოგვეთხოვება. ამიტომ ვამბობ, რომ ახლა პარლამენტიდან წასვლა გაქცევის ტოლფასია. თუ რაიმე არ მოსწონთ, ხმა უნდა ამოიღონ.
- უკვე მეორედ ამბობთ, ხმა უნდა ამოიღონო და რაიმე ისეთი ხდება, რომ ხმის ამოღებაა საჭირო?
- რაღაცები როგორ არ ხდება. ზურგს უკან უკმაყოფილების გამოხატვას, ღიად ჯობია განცხადებების გაკეთება. ეს აუცილებლად გამოიღებს შედეგს.
„ახალი თაობა“, 29 სექტემბერი, 2015 წელი
ინტერვიუ დავით დარჩიაშვილთან: „ნაციონალების რეიტინგი 2012 წლის არჩევნების შემდეგ ორჯერ გაიზარდა. არჩევნებზე ბრძოლა „ნაციონალებსა“ და „ოცნებას“ შორის იქნება“
ნათია ხურცილავა
ნაციონალური მოძრაობის წარმომადგენელი, დეპუტატი დავით დარჩიაშვილი მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებზე, პრეზიდენტ მარგველაშვილისა და საპარლამენტო უმრავლესობის ურთიერთობაზე საუბრობს. აშშ-ში პრეზიდენტ მარგველაშვილის დელეგაციაში უმრავლესობის დეპუტატი ირაკლი სესიაშვილიც უნდა ყოფილიყო, მაგრამ სესიაშვილი საქართველოში დარჩა. მიზეზად დეპუტატის ავადმყოფობა დასახელდა.
დავით დარჩიაშვილი არ გამორიცხავს, რომ ირაკლი სესიაშვილი მართლა ავად გახდა, მაგრამ ავად გახდომა არ არის იმის მიზეზი, რომ სესიაშვილი ვერავინ შეცვალა.
- ეს არის მინიმუმ იგნორირება ან შეგნებული ქმედება უმრავლესობის მხრიდან. კითხვის ნიშნები არსებობს და ამ კითხვებზე თვითონ უნდა უპასუხონ, – ამბობს ნაციონალი დეპუტატი.
დავით დარჩიაშვილის აზრით, „ქართული ოცნების“ ბირთვი ვერ ერკვევა სახელმწიფო ინსტიტუტებში, მის რაობასა და დანიშნულებაზე. ეს არის ხალხი, რომელიც ნაწილობრივ შევარდნაძის ნომენკლატურაა, ნაწილობრივ – მათი შემდგომი თაობა.
- მათი არგუმენტია, რომ პრეზიდენტს ისეთი ძალაუფლება აღარ აქვს.
- საკონსტიტუციო მოდელის ცვლილება სრულებით არ ნიშნავს იმას, რომ პრეზიდენტი პრეზიდენტი აღარ არის და რომ პრეზიდენტის ინსტიტუტი პატივისცემას აღარ იმსახურებს. პრეზიდენტის ინსტიტუტის მიმართ თუ რა დამოკიდებულებაა, ამას ყველა ხედავს. თამაზ მეჭიაურის განცხადებები სხვა არაფერია, თუ არა პრეზიდენტის ინსტიტუტის შეურაცხყოფა.
- დავით საგანელიძემ, უმრავლესობის ყოფილმა ლიდერმა განაცხადა, რომ ბევრი დეპუტატი დეპუტატობას არ იმსახურებს. ბევრია ისეთი დღეს პარლამენტში, ვისი ადგილიც იქ არ არის?
- ვინც ნაციონალური მოძრაობა ჩაანაცვლა, ეს არის ზოგადად არასახელმწიფოებრივად მოაზროვნე კლასობრივი სოლიდარობისა და ამბიციების მქონე ჯგუფი.
- უმრავლესობის ყველა დეპუტატი ასეთია?
- გამონაკლისები ყველგან არიან. ეს ის ჯგუფია, რომელიც ღუმელთან იჯდა, სიკეთეებს იღებდა და სხვებს ზემოდან უყურებდა. საერთაშორისო ურთიერთობები, საგარეო პოლიტიკა, ქვეყნის პრიორიტეტები მათთვის არის მესამეხარისხოვანი. ეს ადამიანები არიან დღეს ხელისუფლებაში. ეს არის მთავარი პრობლემა.
- ამ ფონზე საინტერესოა 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნები. რა შანსები აქვს ნაციონალურ მოძრაობას ამ არჩევნებზე?
- ამიტომ მმართველი გუნდის რეიტინგი დღითიდღე ვარდება. ამ ფონზე საზოგადოება თუ რა არჩევანს გააკეთებს, ეს მისი გადასაწყვეტია, თუმცა ამ დაკლებული რეიტინგის გათვალისწინებით სერიოზული მცდელობა იქნება სახელისუფლებო რესურსის გამოყენების, დაშინებების, გაყალბების. ჩვენ ჩვენი მხრიდან ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ ეს არ დავუშვათ, მაგრამ მაინც საზოგადოებაზე, ამომრჩეველზე იქნება საბოლოო ჯამში დამოკიდებული, თუ რა გადაწყვეტილებას მიიღებს.
- ექსპერტები როდესაც მმართველი ძალის რეიტინგის ვარდნაზე საუბრობენ, იქვე მიანიშნებენ, რომ ეს პროცენტი არცერთ ოპოზიციურ ძალას არ ემატება, მით უფრო, ნაციონალურ მოძრაობას, რომ ამომრჩეველში ნიჰილისტური განწყობები მათ სახლში დარჩენას გამოიწვევს.
- ამომრჩევლის სახლში დარჩენა ყველაზე ცუდი ვარიანტია, ეს არის დამატებითი ნიადაგი იმისთვის, რომ მაქინაციები მოხდეს საარჩევნო უბნებზე. რაც შეეხება იმას, გვემატება თუ არა რეიტინგი, ჩვენი რეიტინგი 2012 წლის არჩევნების შემდეგ დაახლოებით ორჯერ გაიზარდა. არჩევნების წაგების შემდეგ ძალიან დაბალი იყო, მერე მომატება დაიწყო.
- რის ხარჯზე?
- რის ხარჯზე? ჩვენს პოზიციებს გამოვხატავთ, ვიღაც გვიჯერებს, თუმცა დემონიზაციის კამპანია, რომელიც 2011, 2012 წლებში იყო, ასევე ჩვენი შეცდომები ჯერ კიდევ მოქმედებს. ამიტომ ამომრჩევლის დიდი ნაწილი ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელია. მაინც ბრძოლა არჩევნებზე ამ ორ ძალას შორის იქნება. ცხადია, ნაციონალებსა და `ოცნებას~ ვგულისხმობ, რომელთა ირგვლივაც დაჯგუფდებიან ის ძალები, რომლებსაც უნდათ ევროატლანტიკური ინტეგრაცია და რომლებსაც მხოლოდ თვითონ უნდათ იყვნენ კარგად და იმის იქით არაფერი აინტერესებთ.
- კონკრეტულად შეგიძლიათ გვითხრათ?
- ინაშვილი, რა თქმა უნდა, ივანიშვილთან იქნება. ჩვენთანაც ვიღაცები იქნებიან.
- რაღაც მოლაპარაკებები მიმდინარეობს? ვინ იქნება თქვენთან?
- არაფერი მოლაპარაკება არ მიმდინარეობს. ყოველ შემთხვევაში, მე არცერთ მოლაპარაკებაში არ ვმონაწილეობ. მე ღირებულებებსა და იდეოლოგიებზე ვსაუბრობ. ტაქსის მძღოლებმა, მასწავლებლებმა, სტუდენტებმა არჩევანი უნდა გააკეთონ. ჩვენ ჩვენი გზავნილები გვაქვს.
- თუმცა დაკვეთა ნაციონალური მოძრაობის მიმართ სრულიად სხვა იყო, ვიდრე გზავნილებია, მაგალითად, პარტიის გადაწყობა მომხდარიყო, რომ ახალი სახეები გამოჩენილიყვნენ. ეს ნაციონალურმა მოძრაობამ ჯერ ვერ მოახერხა.
- რას ნიშნავს ეს, სახეები არის ის, რაც არის. მე იმ 9 წლის პლუსიც ვიცი და მინუსიც. ახალ სახეებზე საუბარი პასუხისმგებლობისგან თავის არიდებად მიმაჩნია. ჩვენი წარსული ჩვენი წარსულია, ჩვენ იმ დროშით მოვდივართ, რომელიც 2003 წელს გვეკავა. ახალი ადამიანები მოდიან, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ძველები უნდა გაქრნენ. ამ ადამიანებს დიდი გამოცდილება აქვთ, ცხადია, ნეგატიური გამოცდილებაც.
- ნაციონალური მოძრაობის საპარლამენტო სიაში შეიძლება ახალი სახე გამოჩნდეს?
- მე არ ვარ ამით დაკავებული, თანაც ძალიან ადრეა ამაზე საუბარი. აქცენტი პროგრამებზე უნდა გაკეთდეს, რომელთაც რეალისტური ხასიათი ექნება და საზოგადოებას დავაჯერებთ, რომ მათი შესრულება შეგვიძლია. სახეები მიდიან და მოდიან.
